MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek
Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
Lek med. Mariusz DÅ‚ugosz
Dr n. med. Piotr Majcher
Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek
Konsultacja:
mgr Ewa A
oÅ›
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu Jednostki modułowej 322[01].O1.05
,,Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia , zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu asystentka stomatologiczna.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 8
5. Ćwiczenia 12
5.1. Działalność gospodarcza 12
5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej 14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne 16
5.3.1. Ćwiczenia 16
5.4. Kontraktowanie usług medycznych 18
5.4.1. Ćwiczenia 18
5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych 20
5.5.1. Ćwiczenia 20
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 22
7. Literatura 38
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik ten będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych jednostki modułowej
 Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia . Jest poradnikiem,
z którego mogą korzystać uczniowie kształcący się w zawodzie asystentka stomatologiczna.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne  wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia  wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń  zestaw ćwiczeń pomocny przy weryfikacji wiadomości
teoretycznych ucznia oraz kształtujący jego umiejętności praktyczne,
- wskazówki do ćwiczeń  wskazówki dotyczące metod realizacji poszczególnych
ćwiczeń, podpowiedzi rozwiązań ćwiczeń problemowych,
- sprawdzian postępów  sprawdzian umożliwiający uczniowi sprawdzenie opanowania
danego zakresu materiału,
- test osiągnięć  przykładowy zestaw pytań. Zaliczenie testu przez ucznia będzie
potwierdzeniem opanowania materiału całej jednostki modułowej,
- ocenianie ucznia  propozycja sposobu oceniania ucznia,
- literaturÄ™.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik
dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.
Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają
podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:
- materiał nauczania (wprowadzenie teoretyczne w Poradniku dla ucznia)  w miarę
możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie. Obserwuje
się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką uczniowie
powinni bezwzględnie posiadać  czytanie tekstu prawniczego (ustaw, rozporządzeń
i innych aktów prawnych) ze zrozumieniem. Szczególny nacisk należy położyć na
zrozumienie przez uczniów nowych, trudnych treści związanych z podejmowaniem
działalności gospodarczej i kontraktowaniem usług medycznych,
- po przeczytaniu wprowadzenia teoretycznego Pytania sprawdzające mają wykazać,
na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest przygotowany do wykonania
ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom samodzielne odpowiedzenie
na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi
na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może
uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,
- dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
Ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu techn.-
dydaktycznym szkoły. Prowadzący może również przedstawić swoje propozycje tematów
ćwiczeń i sposobów ich realizacji,
- następnym etapem pracy ucznia jest Sprawdzian postępów. Uczeń powinien
samodzielnie czytając zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć
opanowanie określonego zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel
powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są
wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy
ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż
od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi
zainteresowanie ucznia. Uczeń niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem
ćwiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy
rozbudzić wśród uczniów tak zwaną  ciekawość wiedzy . Potwierdzenie przez ucznia
opanowania materiału nauczania rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do
sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu,
- zaliczenie całej jednostki modułowej odbywa się poprzez przeprowadzenie Testu
osiągnięć. Wskazane jest przeznaczyć na rozwiązanie testu 45 minut. Nauczyciel wybiera
odpowiednią ilość pytań do rozwiązania,
- ocena ucznia  każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę możliwych
do uzyskania punktów. Ocena końcowa uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów.
Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu oraz zaproponować własną
skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby
umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na predyspozycje
ucznia, ocenić czy uczeń ma większe uzdolnienia twórcze, czy też łatwiej sobie radzi
z rozwiązywaniem problemów teoretycznych. Każdy uczeń po uzyskaniu oceny końcowej
powinien być świadom, w jakim kierunku jest uzdolniony, aby w przyszłości mógł jak
najefektywniej swoje uzdolnienia wykorzystać, a ewentualne braki umiejętności uzupełnić.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia zawodowego to:
- pogadanka,
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenia przedmiotowe,
- metoda projektów,
- metoda przewodniego tekstu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
322[01].O1
Podstawy działalności zawodowej
322[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony
przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska
322[01].O1.02
322[01].O1.03
322[01].O1.04
Charakteryzowanie budowy,
Stosowanie leków Nawiązywanie
fizjologii
w leczeniu chorób jamy
i utrzymywanie kontaktów
i patologii narządu żucia
ustnej międzyludzkich
322[01].O1.05
Przestrzeganie przepisów
prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 korzystać z różnych z
ródeł informacji,
 posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu przedsiębiorczości,
 rozróżniać czynniki wpływające na popyt i podaż usług,
 wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej,
 sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,
- charakteryzować podstawowe przepisy prawa dotyczące praw i obowiązków
pracowników i pracodawców,
 interpretować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,
 współpracować w grupie,
 obsługiwać komputer.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- zdefiniować podstawowe pojęcia: towar, rynek, popyt, podaż,
- wyjaśnić funkcjonowanie mechanizmu rynkowego we współczesnej gospodarce,
- zinterpretować przepisy prawa medycznego,
- określić z
ródła finansowania świadczeń zdrowotnych,
- wyjaśnić istotę i zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce,
- zinterpretować przepisy prawa dotyczące świadczeń ubezpieczeniowych oraz pomocy
społecznej,
- określić podstawy prawne dotyczące funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej
i płatnika,
- zinterpretować przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawy
o zamówieniach publicznych,
- określić czynniki wpływające na popyt i podaż usług medycznych,
- określić podmioty uprawnione do realizacji świadczeń zdrowotnych,
- wyjaśnić zasady reglamentowania dostępu do niektórych usług medycznych,
- wyjaśnić mechanizmy konkurencji między podmiotami świadczącymi usługi medyczne,
- rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne,
- określić procedurę kontraktowania usług medycznych,
- uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania do personelu medycznego udzielającego
świadczeń medycznych,
- określić organy ochrony praw pacjenta,
- wykonać czynności prawne związane ze świadczeniem usług medycznych,
- zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta dotyczące świadczonych usług medycznych,
- zastosować przepisy prawa pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz
pracodawcy,
- zastosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych,
- sporządzić dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,
- zastosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,
- skorzystać z różnych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca: & & & & & & & & & & & & & & .& & & .................& .
Modułowy program nauczania: Asystentka stomatologiczna 322[01]
Moduł: 322[01].O1. Podstawy działalności zawodowej
Jednostka modułowa: Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05
Temat: Kontraktowanie usług medycznych.
Cel ogólny: Posługiwanie się wiedzą i umiejętnościami z zakresu zasad kontraktowania
usług medycznych w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wyszukać akty prawne regulujące kontraktowanie usług medycznych,
- scharakteryzować warunki kontraktowania świadczeń zdrowotnych,
- scharakteryzować metody opłacania usług zdrowotnych,
- określić zalety i wady poszczególnych rodzajów kontraktów,
- wybrać najkorzystniejszy rodzaj kontraktu,
- uzasadnić wybór określonego rodzaju kontraktu.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
- organizowanie i planowanie zajęć,
- pracy w zespole,
- oceny pracy zespołu.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda przypadku.
Åšrodki dydaktyczne
- opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,
- zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,
- instrukcja pracy metodÄ… przypadku,
- zestawy aktów prawnych na temat kontraktowania usług medycznych,
- zestaw materiałów na temat rodzajów kontraktów na usługi medyczne,
- pytania prowadzÄ…ce,
- papier formatu A4, pisaki.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupach 4 6 osobowych.
Czas: 4 godziny dydaktyczne.
Zadanie dla ucznia
Pracujesz w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej, który działa w terenie wiejskim
obejmującym duży obszar rzadko zamieszkany. Mieszkańcy  potencjalni usługobiorcy to
głównie ludzie starsi, o przeciętnym statusie materialnym. Jesteś odpowiedzialny za wybór
kontraktu i jego przygotowanie. Przeanalizuj dostępne materiały na temat kontraktów na
usługi medyczne i dokonaj wyboru najlepszego kontraktu. Uzasadnij wybór określając zalety
i wady kontraktu z punktu widzenia twojego zakładu, świadczeniobiorców i płatnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przygotowanie opisu przypadku.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i odpowiedzi nauczyciela
na nie).
Faza II
1. Analiza opisu przypadku  nauczyciel zwraca uwagę na konieczność zapoznania się
z literaturą na temat kontraktów (np. Przewodnik dla ucznia) i aktami prawnymi
n. t. kontraktów.
2. Selekcja informacji.
2. Uczniowie pracują w zespołach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.
Faza III
1. Zgłaszanie propozycji wyboru kontraktów wraz uzasadnieniem wyboru.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu. Podkreślenie rozwiązań
zgodnych z etykÄ… pracy pracownika ochrony zdrowia.
3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.
Faza IV
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najcenniejszych pod względem dydaktycznym rozwiązań: uczniowie
wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności.
4. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
5. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca: & & & & & & & & & & & & & & .& & & .................& .
Modułowy program nauczania: Asystentka stomatologiczna 322[01]
Moduł: 322[01].O1. Podstawy działalności zawodowej
Jednostka modułowa: Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05
Temat: Rodzaje kosztów i składniki kosztów świadczeń zdrowotnych.
Cel ogólny: Rozróżnianie kosztów i składników kosztów wytworzenia świadczeń
zdrowotnych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wyjaśnić znaczenie kosztów w zakładach opieki zdrowotnej,
- rozróżnić rodzaje kosztów,
- scharakteryzować składniki wytworzenia kosztów,
- obliczyć próg rentowności w niepublicznej firmie medycznej.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
- organizowanie i planowanie zajęć,
- pracy w zespole,
- oceny pracy zespołu.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda przypadku.
Åšrodki dydaktyczne:
- opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,
- zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,
- instrukcja pracy metodÄ… przypadku,
- zestawy materiałów na temat finansowania usług medycznych,
- pytania prowadzÄ…ce,
- papier formatu A4, pisaki.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupach 4 6 osobowych.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Zadanie dla ucznia
Pan Jan Kowalski skończył policealną szkołę medyczną, ale nie dostał się na studia. Za
rok będzie zdawał jeszcze raz, a na razie, żeby nie siedzieć w domu bezczynnie, chce trochę
popracować. Wraz ze swoim kolegą Markiem, który właśnie kończy szkołę zarządzania
i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą szkolili pracowników małych
zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie w świadczeniu opieki w warunkach
domowych. Produktem ich firmy, którą nazwali  Medicopter , będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyz
ni planują pobierać opłatę 2000 zł za kurs.
Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty zmienne, związane z używaniem telefonów
komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, które wycenili na 800zł
od klienta. Na koszty stałe złożą się: koszt wynajęcia pomieszczenia, ogłoszenia w mediach,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu komórkowego, koszty
energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi, a także podatek od
działalności gospodarczej  wszystko w sumie 7000 miesięcznie. Na początek, żeby nie
zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt komputerowy i samochód
Jana. Czy w liczącej 40.000 mieszkańców miejscowości wypoczynkowej znajdzie się
wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić produkt firmy  Medicopter ? Czy cena jest
właściwa? Czy koszty nie są skalkulowane zbyt optymistycznie? Takie problemy często
towarzyszą przyszłym przedsiębiorcom, zwłaszcza na rynku usług medycznych.
Polecenie:
1. Pomóżcie panom Janowi i Markowi policzyć, przy jakiej ilości klientów  Medicopter
będzie im przynosił zyski.
2. Obliczcie próg rentowności, zbadajcie, jak się będzie zmieniał, jeśli podniosą lub obniżą
cenÄ™ o 25%.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przygotowanie opisu przypadku.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i udzielanie odpowiedzi na nie).
Faza II
1. Analiza opisu przypadku.
2. Selekcja informacji.
3. Uczniowie pracują w zespołach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.
Faza III
1. Zgłaszanie propozycji rozwiązań.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu.
3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.
Faza IV
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najwartościowszych pod względem dydaktycznym rozwiązań:
uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
4. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Działalność gospodarcza
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj analizy form organizacyjno-prawnych prowadzenia działalności gospodarczej.
Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania jako formy prowadzenia publicznego
i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Działalność gospodarcza . Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy materiału na temat form organizacyjno-prawnych prowadzenia
działalności gospodarczej,
2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o zakładaniu działalności gospodarczej
w ochronie zdrowia,
3) wypisać wady i zalety poszczególnych form prowadzenia działalności,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych form organizacyjno-prawnych
do prowadzenia działalności usługowej w ochronie zdrowia,
5) wskazać formy prowadzenia działalności przydatne do prowadzenia publicznego
i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
SporzÄ…dz
wykaz czynności związanych z zakładaniem działalności gospodarczej
pozwalającej na świadczenie usług medycznych w twoim zwodzie. Przydatne będą adresy
internetowe: www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl, www.iFirma.pl, www.wskazowkiksiegowe.pl,
www.eGospodarka.pl.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Działalność gospodarcza . Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać we wskazanej przez nauczyciela literaturze i w Internecie odpowiednie akty
prawne, regulujące działalność gospodarczą w ochronie zdrowia,
2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o zakładaniu działalności gospodarczej,
3) ustalić wykaz czynności niezbędnych do założenia działalności gospodarczej,
4) wskazać instytucje, w których dokonuje się rejestracji przedsiębiorstwa osoby fizycznej.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Znajdz
i przeanalizuj akty prawne określające zasady powoływania oraz warunki
działania i funkcjonowania prywatnej praktyki w twoim zawodzie medycznym. Przydatne
będą adresy internetowe www.nfz.gov.pl, www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej . Należy zwrócić uwagę
na umiejętność poprawnego czytania i analizowania aktów prawnych warunkujących
działanie prywatnej praktyki w zawodach medycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiałach dydaktycznych i w Internecie akty prawne określające zasady
powoływania i warunki działania prywatnej praktyki w wybranym zawodzie medycznym,
2) dokonać analizy tych aktów prawnych,
3) zapisać warunki, jakie muszą być spełnione, aby powstała i mogła funkcjonować
prywatna praktyka.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Znajdz
w dostępnej literaturze i w Internecie, a następnie dokonaj analizy aktów
prawnych, dotyczących prawa cywilnego, prawa pracy, prawa o ubezpieczeniach społecznych
i zdrowotnych, które powinien znać nowo przyjmowany pracownik.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej . Należy zwrócić uwagę
na analizowanie i wyjaśnianie przepisów prawnych obowiązujących pracodawcę
i pracownika.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować dostępną literaturę i adresy w Internecie,
2) wskazać akty prawne zawierające przepisy dotyczące praw i obowiązków pracownika,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
3) wskazać akty prawne dotyczące prawa o ubezpieczeniach społecznych i zdrowotnych,
4) dokonać ich analizy pod kątem wykorzystania w pracy w Twoim zawodzie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
SporzÄ…dz
dokumenty niezbędne Ci do podjęcia czynności związanych z zatrudnieniem:
CV, list motywacyjny, scenariusz rozmowy kwalifikacyjnej, kwestionariusz osobowy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać przykładowe
CV i listy motywacyjne oraz obejrzeć film z rozmowy kwalifikacyjnej. Należy zwrócić
uwagę na sposób prezentowania swoich osiągnięć i mocnych stron potencjalnemu
pracodawcy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować dostępną literaturę,
2) przeanalizować CV i listy motywacyjne dostarczone przez nauczyciela i znajdujące się
w Internecie,
3) w oparciu o w/w napisać własne CV i list motywacyjny,
4) opracować scenariusz rozmowy z przyszłym pracodawcą,
5) wypełnić druk obowiązującego kwestionariusza osobowego.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- przykładowe CV i świadectwa pracy,
- druki kwestionariusza osobowego,
- papier formatu A4,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego
usługi zdrowotne
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Analiza SWOT wykorzystuje prosty schemat klasyfikacji, dzielÄ…c wszystkie czynniki
wpływające na obecną i przyszłą sytuację strategiczną przedsiębiorstwa według miejsca
powstania (na wewnętrzne i zewnętrzne) i sposobu oddziaływania (na pozytywne
i negatywne). Ze skrzyżowania tych dwóch kryteriów powstają szanse, zagrożenia, mocne
i słabe strony. Dokonaj analizy SWOT przedsiębiorstwa z opisu:
Pan Janek, który skończył szkołę medyczną wraz ze swoim kolegą Markiem, który
właśnie kończy szkołę zarządzania i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą
szkolili pracowników małych zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie
w świadczeniu opieki medycznej w warunkach domowych, gdyż na te usługi jest bardzo duże
zapotrzebowanie. Produktem ich firmy, którą nazwali  Medicopter , będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyz
ni planują pobierać opłatę 2000 zł za kurs.
Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty związane z używaniem telefonów
komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, koszt wynajęcia pomieszczenia,
ogłoszenia w mediach, zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu
komórkowego, koszty energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi,
a także podatek od działalności gospodarczej  wszystko w sumie 7000 miesięcznie.
Na początek, żeby nie zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt
komputerowy i samochód Jana.
W ich miejscowości działa już od kilku lat jeden zakład szkoleniowy, ale on prowadzi
kursy w wielu dziedzinach, nie tylko medycznej. Czy w liczącej 50.000 mieszkańców
miejscowości wypoczynkowej znajdzie się wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić
produkt firmy  Medicopter ?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne . Należy
zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie planowanych działań.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować literaturę na temat dokonywania analizy SWOT,
2) wskazać podstawowe elementy analizy,
3) dokonać analizy SWOT,
4) określić brakujące informacje,
5) zaplanować, jakie jeszcze dane należy uwzględnić, aby analiza SWOT była pełna.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Åšrodki dydaktyczne:
- opis przypadku,
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Opracuj projekt biznesplanu przydatny dla prowadzenia działalności gospodarczej
we własnym zawodzie medycznym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne . Należy
zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie planowanych działań.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wskazaną przez nauczyciela literaturę na temat opracowywania
biznesplanu,
2) wskazać podstawowe elementy biznesplanu,
3) wybrać sposób zapisania biznesplanu,
4) dokonać analizy SWOT,
5) określić założenia strategiczne i plan działania,
6) dokonać wstępnej analizy finansowej,
7) sporządzić biznesplan.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- komputer z dostępem do Internetu, wyposażony w program Excel,
- nośnik elektroniczny ze wzorem biznesplanu (płyta, dyskietka),
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4. Kontraktowanie usług medycznych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj analizy poszczególnych rodzajów kontraktów na świadczenie usług
medycznych. Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania w publicznym
i niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni wspólnie
z nauczycielem przeczytać przykładowy kontrakt zakładu opieki zdrowotnej z Narodowym
Funduszem Zdrowia. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie wskazówek NFZ oraz
wady i zalety zastosowania omawianego kontraktu w publicznej i niepublicznej placówce
ochrony zdrowia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy materiału na temat kontraktów na świadczenie usług medycznych,
2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o kontraktowaniu świadczeń
w ochronie zdrowia,
3) wypisać wady i zalety poszczególnych kontraktów,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych rodzajów kontraktów do prowadzenia
działalności usługowej w ochronie zdrowia,
5) wskazać rodzaje kontraktów przydatne do prowadzenia niepublicznego zakładu opieki
zdrowotnej.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Opracuj ofertę usług medycznych, niezbędną do przygotowania kontraktu na świadczenie
usług medycznych w Twoim zawodzie. Pomocna będzie klasyfikacja procedur medycznych
ICD-9.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Kontraktowanie usług medycznych . Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odnalez
ć stronę internetową Narodowego Funduszu Zdrowia,
2) dokonać analizy wymagań stawianych wybranym podmiotom medycznym przez
Narodowy Fundusz Zdrowia,
3) dokonać analizy usług i procedur medycznych świadczonych przez te podmioty
medyczne,
4) wybrać usługi medyczne, dla których opracujesz ofertę,
5) przygotować ofertę wybranych usług medycznych.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- nośnik elektroniczny (płyta, dyskietka),
- poradnik dla ucznia,
- papier formatu A4, flamastry,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wyniki spółki  Medicopter za dwa kolejne okresy obrachunkowe zawiera poniższa
tabela 1.
Lp. Wyszczególnienie Okres ubiegły Okres bieżący
1 Przychody ze sprzedaży netto 3 420 000 4 270 000
2 Koszt własny sprzedanych usług 2 850 000 3 470 000
3 Aktywa 5 000 000 5 500 000
4 Odsetki od kredytów 285 000 525 000
5 Wskaz
nik zadłużenia ogólnego 40% 42%
6 Stopa podatku dochodowego 38% 36%
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Finansowanie świadczeń zdrowotnych . Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.
W oparciu o powyższe dane:
a) oceń rentowność kapitału własnego,
b) oblicz efekt dz
wigni finansowej,
c) dokonaj rozliczenia czynników, które wpłynęły na zmianę rentowności kapitału własnego
w dwóch kolejnych okresach obrachunkowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć właściwą literaturę w wykazie literatury do przedmiotu,
2) dokonać analizy literatury i przystąpić do rozwiązania zadania,
3) dokonać obliczeń w kolejności podanej w poleceniu,
4) dokonać analizy otrzymanego wyniku i określić stan finansowy badanej spółki.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- zadanie do rozwiÄ…zania,
- kalkulator,
- papier formatu A4, długopis,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Ćwiczenie 2
Dokonaj analizy literatury i przepisów prawnych mówiących o sposobach finansowania
usług medycznych i ustal, jaki rodzaj kontraktu na świadczenie usług medycznych może
Ci przynieść największe zyski jako świadczeniodawcy w twoim zawodzie. Określ też, jakie
wiążą się z tym zagrożenia dla świadczeniobiorcy i płatnika.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału  Finansowanie świadczeń zdrowotnych . Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć właściwą literaturę w wykazie literatury do przedmiotu oraz akty prawne
mówiące o finansowaniu świadczeń zdrowotnych,
2) dokonać analizy literatury i aktów prawnych i wybrać najlepszy według Ciebie rodzaj
kontraktu,
3) uzasadnić wybór i określić jego wady i zalety,
4) określić zagrożenia dla pacjenta i płatnika związane z dokonanym przez Ciebie wyborem
kontraktu.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- poradnik dla ucznia,
- papier formatu A4, flamastry,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykład narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Przestrzeganie przepisów
prawa i ekonomiki w ochronie zdrowia
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
zadania 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25 sÄ… z poziomu
podstawowego,
zadania 1, 7, 9, 14, 23 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 18 zadań z poziomu podstawowego,
dobry  za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
bardzo dobry  za rozwiązanie 22 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. d, 4. a, 5. b, 6. c, 7. d, 8. d, 9. d, 10. a, 11. d,
12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. c, 21. d, 22. a, 23. a, 24. a,
25 c.
Plan testu
Nr
Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad.
(mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C PP d
gospodarczej
2 Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji
B P c
między producentami świadczeń medycznych
3 Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
A P d
zdrowotną państwa
4 Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu
C P a
ekonomiki i zarzÄ…dzania
5 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P b
pracownika
6 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P c
pracodawcy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
7 Określić roszczenia pacjenta dotyczące
C PP d
świadczonych usług medycznych
8 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P d
pracownika
9 Zinterpretować podstawowe przepisy prawa
C PP d
dotyczące odpowiedzialności karnej
10 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P a
pracownika i pracodawcy
11 Scharakteryzować działalność organizacji
C P d
i instytucji zajmujÄ…cych siÄ™ ochronÄ… praw pacjenta
12 Scharakteryzować system organizacji ochrony
C P b
zdrowia w Polsce
13 Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu
C P c
ekonomiki i zarzÄ…dzania
14 Zinterpretować przepisy prawa medycznego C PP a
15 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C P a
gospodarczej
16 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C P b
gospodarczej
17 Wskazać podstawy prawne funkcjonowania
A P d
zakładów opieki zdrowotnej
18 Zidentyfikować podmioty uprawnione do realizacji
A P c
świadczeń zdrowotnych
19 Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń zdrowotnych B P b
20 Określić z
ródła i sposoby finansowania świadczeń
C P c
zdrowotnych
21 Określić zasady zawierania kontraktów na
B P d
świadczone usługi medyczne
22 Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne B P a
23 Sporządzić dokumenty związane z zatrudnieniem C PP a
24 Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż
A P a
świadczeń zdrowotnych
25 Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania
personelu medycznego w świadczeniu usług B P c
zdrowotnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zadań testowych,
karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, informację o ubezpieczeniu do Narodowego
Funduszu Zdrowia zgłasza
a) twój pracodawca.
b) ZUS.
c) KRUS.
d) ty sam.
2. Opiekę zdrowotną można podzielić na
a) stacjonarnÄ…, ambulatoryjnÄ….
b) stacjonarnÄ…, podstawowÄ….
c) podstawowÄ…, specjalistycznÄ….
d) specjalistycznÄ…, ambulatoryjnÄ….
3. O prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia mówi
a) Konstytucja RP art. 64.
b) ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z póz
niejszymi
zmianami.
c) ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) Konstytucja RP art. 68.
4. y
ródła zewnętrzne finansowania działalności zakładów opieki zdrowotnej to
a) leasing.
b) zysk netto.
c) amortyzacja.
d) sprzedaż usług.
5. Umowę na czas określony można wypowiedzieć
a) nie można jej wypowiedzieć.
b) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji
zwiÄ…zkowej.
d) za 3-dniowym wypowiedzeniem.
6. Umowa na okres próbny nie może być dłuższa niż
a) 1 tydzień.
b) 2 tygodnie.
c) 3 miesiÄ…ce.
d) 6 miesięcy.
7. Skargi i wnioski dotyczące świadczenia usług medycznych mogą być składane do
a) sÄ…du pracy.
b) sÄ…du grodzkiego.
c) wojewódzkiego lub Miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta.
d) okręgowego rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izb zrzeszających.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
8. Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego zakładu opieki
zdrowotnej uzyskuje
a) po przepracowaniu pierwszego miesiÄ…ca.
b) po przepracowaniu ½ roku.
c) po przepracowaniu 1 roku.
d) zależy od poziomu wykształcenia.
9. W odpowiedzialności karnej odpowiadamy za czyn zabroniony, bezprawny lub
karygodny. Wskaż okoliczności uchylające odpowiedzialność
a) stan wyższej konieczności.
b) zgoda osoby pokrzywdzone.
c) dowód wdzięczności jako zwyczaj.
d) wszystkie powyższe.
10. Za pracę w niedzielę i święto przysługuje pracownikowi
a) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.
b) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) dzień wolny w czasie skazanym przez ustawodawcę.
d) dzień wolny lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.
11. Naprawienie szkody w odpowiedzialności cywilnej może nastąpić w postaci
a) według wyboru poszkodowanego.
b) przywrócenie stanu poprzedniego.
c) zapłacenie odszkodowania.
d) wszystkie powyższe są prawdziwe.
12. Aby działalność mogła być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi spełnić następujące
warunki
a) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
b) posiadać cel, samodzielność ekonomiczno finansową, działać w sposób
zorganizowany i ciągły.
c) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.
d) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej.
13. Osoba fizyczna to
a) skarb państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość
prawnÄ….
b) każdy człowiek od poczęcia aż do naturalnej śmierci.
c) człowiek, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma
możność bycia podmiotem prawa.
d) osoba prowadząca działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.
14. Aby podjąć działalność gospodarczą w ochronie zdrowia, należy zastosować
się do obowiązujących przepisów prawnych, określonych w
a) ustawie  prawo działalności gospodarczej .
b) ustawie o  zakładach opieki zdrowotnej .
c) ustawie o  finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej .
d) ustawie o  zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
15. Numer statystyczny REGON jest nadawany przez
a) wojewódzki urząd statystyczny.
b) urzÄ…d skarbowy.
c) urzÄ…d celny.
d) urzÄ…d miasta.
16. Każdy z podatników posiada swój numer identyfikacji podatkowej NIP. Warunkiem jego
uzyskania jest
a) złożenie deklaracji podatkowej.
b) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym
formularzu.
c) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
d) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.
17. Zakład opieki zdrowotnej może rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu
a) zatwierdzenia Statutu organizacji.
b) akceptacji ministra zdrowia.
c) zarejestrowaniu zakładu w Urzędzie Skarbowym.
d) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.
18. Zakładem opieki zdrowotnej nie jest
a) pogotowie ratunkowe.
b) żłobek.
c) przedszkole.
d) pracownia diagnostyczna.
19. Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez
a) wojewodÄ™.
b) kościół.
c) państwową uczelnię medyczną.
d) organ gminy.
20. W systemie kontraktowym metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką powoduje,
że pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych
a) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.
b) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
d) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.
21. Zawarta w kontrakcie metoda opłaty za przypadek chorobowy powoduje,
że świadczeniodawca jest zmotywowany do pracy
a) wcale nie zmotywowany.
b) zmotywowany przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
c) zmotywowany do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
d) zmotywowany do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
22. Kontrakt, w którym usługodawca ponosi całkowite ryzyko, to kontrakt zawierający
metodę opłaty
a) opłatę kapitacyjną.
b) opłatę za usługę.
c) pensjÄ™.
d) opłatę za przypadek.
23. Umowę o pracę pracownik powinien otrzymać
a) przed przystÄ…pieniem do pracy.
b) w pierwszym tygodniu pracy.
c) w pierwszym miesiÄ…cu pracy.
d) po zakończeniu okresu próbnego.
24. Główne wewnętrzne elementy mające wpływ na postępowanie konsumenta na rynku
usług zdrowotnych to
a) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
b) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
c) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.
25. Na opinię o świadczeniodawcach wpływ ma ich
a) tytuły naukowe, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania
świadczeniodawca.
b) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny
świadczeniobiorców.
c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas
oczekiwania na wizytÄ™.
d) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce
leczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ............................................................................................................................
Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Przestrzeganie przepisów
prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
zadania 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 sÄ… z poziomu
podstawowego,
zadania 3, 4, 11, 14, 25 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,
dobry  za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. c, 4. a, 5. c, 6. b, 7. b, 8. b, 9. c, 10. b, 11. b,
12. c, 13. b, 14. d, 15. d, 16. d, 17. b, 18. d, 19. a, 20. b, 21. d, 22. a, 23. b, 24. c,
35. b.
Plan testu
Poprawna
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
odpowiedz

zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1 Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż
A P a
świadczeń zdrowotnych
2 Wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu
B P d
ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce
3 Zinterpretować przepisy prawa medycznego C PP c
4 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C PP a
gospodarczej
5 Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania
personelu medycznego w świadczeniu usług B P c
zdrowotnych
6 Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
A P b
zdrowotną państwa
7 Wskazać podstawy prawne funkcjonowania
A P b
zakładów opieki zdrowotnej
8 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P b
pracownika
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
9 Scharakteryzować system organizacji ochrony
C P c
zdrowia w Polsce
10 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P b
pracodawcy
11 Zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta
C PP b
dotyczące świadczonych usług medycznych
12 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P c
pracownika
13 Określić zasady zawierania kontraktów na
C P b
świadczone usługi medyczne
14 Zinterpretować podstawowe przepisy prawa
C PP d
dotyczące odpowiedzialności karnej
15 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
C P d
pracownika i pracodawcy
16 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C P d
gospodarczej
17 Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji
B P b
między producentami świadczeń medycznych
18 Scharakteryzować działalność organizacji
C P d
i instytucji zajmujÄ…cych siÄ™ ochronÄ… praw pacjenta
19 Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu
C P a
ekonomiki i zarzÄ…dzania
20 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
C P b
gospodarczej
21 Wskazać podmioty uprawnione do realizacji
A P d
świadczeń zdrowotnych
22 Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń zdrowotnych B P a
23 Określić z
ródła i sposoby finansowania świadczeń
C P b
zdrowotnych
24 Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne B P c
25 Sporządzić dokumenty związane z zatrudnieniem C PP b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zadań testowych,
karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Wpływ na postępowanie konsumenta na rynku usług zdrowotnych mają elementy
wewnętrzne. Najważniejsze z nich to
a) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
b) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
c) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.
2. Narodowy Funduszy Zdrowia jest odpowiedzialny za wiele świadczeń, ale do jego
podstawowych zadań należy
a) informowanie o świadczeniach zdrowotnych i o tym, jak z nich korzystać w ramach
działania wybranej placówki zdrowotnej.
b) interweniowanie w przypadku niewłaściwego poziomu udzielania świadczeń
zdrowotnych przez placówkę opieki zdrowotnej wybraną przez pacjenta.
c) określanie, komu i jak długo przysługuje prawo do świadczeń po wygaśnięciu
obowiÄ…zku ubezpieczenia zdrowotnego.
d) określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej
w zakresie niezbędnym do zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej.
3. Działalność gospodarczą w ochronie zdrowia można podjąć pod warunkiem, że się
zastosuje do obowiązujących przepisów prawnych określonych w
a) ustawie o  zakładach opieki zdrowotnej .
b) ustawie o  zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej .
c) ustawie  prawo działalności gospodarczej .
d) ustawie o  finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej .
4. W przypadku prowadzenia przez Ciebie działalności gospodarczej, informację
o ubezpieczeniu do Narodowego Funduszu Zdrowia zgłasza
a) ty sam.
b) ZUS.
c) twój pracodawca.
d) KRUS.
5. W przypadku zakładu opieki zdrowotnej na opinię o świadczeniodawcach mają wpływ
ich
a) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny
świadczeniobiorców.
b) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce
leczenia.
c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas
oczekiwania na wizytÄ™.
d) tytuły naukowe, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania
świadczeniodawcy.
6. Informacja o prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia zawarta jest w
a) Konstytucji RP art. 64.
b) Konstytucji RP art. 68.
c) ustawie o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) ustawie o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z póz
niejszymi
zmianami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
7. Działalność zakładu opieki zdrowotnej może być rozpoczęta dopiero po uzyskaniu przez
niego
a) zatwierdzenia statutu organizacji.
b) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.
c) akceptacji ministra zdrowia.
d) zarejestrowania zakładu w urzędzie skarbowym.
8. Po zawarciu umowy na czas określony, w razie potrzeby można wypowiedzieć
a) za 3-dniowym wypowiedzeniem.
b) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji
zwiÄ…zkowej.
d) nie można jej wypowiedzieć.
9. Jeśli działalność organizacji medycznej ma być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi
ona spełnić następujące warunki
a) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej.
b) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
c) posiadać cel, samodzielność ekonomiczno finansową, działać w sposób
zorganizowany i ciągły.
d) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.
10. Umowę na okres próbny można zawrzeć na okres nie dłuższy, niż
a) 6 miesięcy.
b) 3 miesiÄ…ce.
c) 2 tygodnie.
d) 1 tydzień.
11. Jeżeli pacjent ma zastrzeżenia do pracy zakładu ochrony zdrowia, to skargi i wnioski
dotyczące świadczenia usług medycznych może składać do
a) wojewódzkiego lub miejskiego rzecznika praw konsumentów.
b) okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej izb zrzeszających.
c) sÄ…du pracy.
d) sÄ…du grodzkiego.
12. Prawo do pierwszego pełnego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego
zakładu opieki zdrowotnej uzyskuje
a) po przepracowania pierwszego miesiÄ…ca.
b) po przepracowaniu pół roku.
c) po przepracowaniu pierwszego roku.
d) to zależy od poziomu wykształcenia.
13. Świadczeniodawca w przypadku zawarcia kontraktu z wyborem metody opłaty
za przypadek chorobowy, jest zmotywowany do pracy
a) zmotywowany do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
b) zmotywowany do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.
c) zmotywowany przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
d) wcale nie zmotywowany.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
14. Odpowiedzialność karna to odpowiadanie za czyn zabroniony, bezprawny
lub karygodny. Wskaż okoliczności uchylające odpowiedzialność
a) dowód wdzięczności jako zwyczaj.
b) zgoda osoby pokrzywdzonej.
c) stan wyższej konieczności.
d) wszystkie powyższe.
15. Jeżeli pracownik pracuje w niedzielę i święto, to przysługuje mu
a) dzień wolny lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.
b) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) dzień wolny w czasie wskazanym przez ustawodawcę.
d) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.
16. NIP to numer identyfikacji podatkowej, który posiada każdy z podatników. Warunkiem
jego uzyskania jest
a) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.
b) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
c) złożenie deklaracji podatkowej.
d) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym
formularzu.
17. Opiekę zdrowotną można podzielić na
a) podstawowÄ…, stacjonarnÄ….
b) podstawowÄ…, specjalistycznÄ….
c) stacjonarnÄ…, ambulatoryjnÄ….
d) ambulatoryjnÄ…, specjalistycznÄ….
18. W odpowiedzialności cywilnej naprawienie szkody może nastąpić w postaci
a) przywrócenia stanu poprzedniego.
b) zapłacenia odszkodowania.
c) według wyboru poszkodowanego.
d) wszystkie powyższe są prawdziwe.
19. W przepisach prawnych wyodrębnia się osoby prawne i osoby fizyczne. Do grupy osób
fizycznych zalicza siÄ™
a) człowieka, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma
możność bycia podmiotem prawa.
b) każdego człowieka od poczęcia aż do naturalnej śmierci.
c) osobę prowadzącą działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.
d) skarb państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość
prawnÄ….
20. REGON jest numerem statystycznym nadawanym przez
a) urzÄ…d skarbowy.
b) wojewódzki urząd statystyczny.
c) urzÄ…d celny.
d) urzÄ…d miasta.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
21. Do zakładów opieki zdrowotnej nie należy
a) pogotowie ratunkowe.
b) pracownia diagnostyczna.
c) żłobek.
d) przedszkole.
22. Zakład opieki zdrowotnej niepubliczny może być utworzony przez
a) kościół.
b) wojewodÄ™.
c) organ gminy.
d) państwową uczelnię medyczną.
23. Metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką w systemie kontraktowym powoduje,
że pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych
a) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.
b) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
d) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.
24. Jeśli wybrany został przez świadczeniodawcę kontrakt, w którym usługodawca ponosi
całkowite ryzyko, to jest to kontrakt zawierający metodę opłaty
a) opłatę za przypadek.
b) opłatę za usługę.
c) opłatę kapitacyjną.
d) pensjÄ™.
25. Pracownik powinien otrzymać umowę o pracę
a) po zakończeniu okresu próbnego.
b) przed przystÄ…pieniem do pracy.
c) w pierwszym tygodniu pracy.
d) w pierwszym miesiÄ…cu pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ............................................................................................................................
Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
7. LITERATURA
1. Baza informacji prawnej w Internecie: system LEX, serwis Prawo i zdrowie
2. Boratyński J., Dudek B., Morkis G.: Obsługa klienta. Prawo pracy
3. Buczyńska T.: Makroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa  A
ódz
2000
4. Buczyńska T.: Mikroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa  A
ódz
1999
5. Chwierut S., Kulis M., Wójcik D.: Elementy zarządzania finansowego w ochronie
zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne  Vesalius , Kraków 2000
6. Cyrson E. (red.): Kompendium wiedzy o gospodarce. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, Poznań 2000
7. Getzen T.: Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000
8. Kodeks cywilny
9. Kodeks pracy
10. Kodeks spółek handlowych
11. Mierzejewska-Macherek J.: Podstawy ekonomii. Centrum Doradztwa i Informacji Difin,
Warszawa 2003
12. Musiałkiewicz J.: Zarys wiedzy o gospodarce. Ekonomik, Warszawa 2001
13. Sobiecki R. (red.): Podstawy przedsiębiorczości w pytaniach i odpowiedziach. Centrum
Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2003
14. Sobiecki R.: Zarys gospodarki rynkowej. EUROMARK, Warszawa 2000
15. Trocki M. (red.): Nowoczesne zarzÄ…dzanie w opiece zdrowotnej. Instytut
Przedsiębiorczości i Samorządności, Warszawa 2002
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38