MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Olga Bielan
Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu
żucia 322[01].O1.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
lek. dent. Alicja Jędrzejczyk
lek. med. Ewa Rusiecka
Opracowanie redakcyjne:
mgr Olga Bielan
Konsultacja:
mgr inż. Halina Śledziona
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[01].O1.02
 Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu żucia , zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu asystentka stomatologiczna.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Podstawowe pojęcia anatomiczne. Komórki, tkanki, układy
organizmu człowieka 11
5.1.1.Ćwiczenia 11
5.2. Budowa układu kostno-stawowego narządu żucia. Mięśnie głowy 15
5.2.1. Ćwiczenia 15
5.3. Rola jamy ustnej w fizjologii narządu żucia 18
5.3.1. Ćwiczenia 18
5.4. Budowa i fizjologia narządu zębowego.
Metody znakowania zębów 20
5.4.1. Ćwiczenia 20
5.5. Podstawowe czynności i procesy fizjopatologiczne narządu żucia, stany
patologiczne i choroby twardych tkanek zęba 25
5.5.1.Ćwiczenia 25
5.6. Etiologia i profilaktyka próchnicy zębów 28
5.6.1.Ćwiczenia 28
5.7. Etiologia i profilaktyka chorób przyzębia 31
5.7.1. Ćwiczenia 31
5.8. Wady ortodontyczne 33
5.8.1. Ćwiczenia 33
6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 35
7. Literatura 49
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie asystentka stomatologiczna z zakresu
charakteryzowania budowy, fizjologii i patologii narządu żucia.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania: metoda przypadków,
sytuacyjna, dyskusja problemowa, ćwiczenia praktyczne oraz metoda samokształcenia
kierowanego. W procesie samokształcenia należy zwracać uwagę na korzystanie z różnych
z
ródeł informacji, jak: podręczniki, czasopisma, poradniki, instrukcje, akty prawne, materiały
informacyjne firm stomatologicznych. Zaleca się również: organizowanie wycieczek
dydaktycznych do nowoczesnych zakładów opieki zdrowotnej zajmujących się leczeniem
stomatologicznym, uczestniczenia w sesjach naukowych z zakresu stomatologii
oraz udział w targach i wystawach materiałów, instrumentarium, sprzętu stomatologicznego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
322[01].O1
Podstawy działalności zawodowej
322[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony
przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska
322[01].O1.02
322[01].O1.03 322[01].O1.04
Charakteryzowanie
Stosowanie leków Nawiązywanie
budowy, fizjologii
w leczeniu chorób jamy i utrzymywanie kontaktów
i patologii narządu żucia
ustnej międzyludzkich
322[01].O1.05
Przestrzeganie przepisów
prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł informacji,
- korzystać z technologii informacyjnej,
- wykonywać prace zgodnie z zasadami bhp,
- obsłużyć urządzenia techniczne,
- obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,
- pracować w grupie i indywidualnie.
- obserwować i wyciągać wnioski z obserwacji
- wykazywać aktywność w dochodzeniu do wiedzy i umiejętności
- brać czynny udział w ćwiczeniach i dyskusji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
- posłużyć się podstawową terminologią anatomiczną,
- rozróżnić tkanki, narządy i układy organizmu człowieka i dokonać ich ogólnej
charakterystyki,
- scharakteryzować budowę układu stomatognatycznego,
- scharakteryzować budowę układu kostno-stawowego narządu żucia,
- scharakteryzować mięśnie układu stomatognatycznego,
- scharakteryzować budowę i wyjaśnić rolę układu naczyniowego narządu żucia,
- scharakteryzować budowę anatomiczną ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego,
- scharakteryzować topografię, fizjologię nerwów czaszkowych,
- dokonać klasyfikacji narządów zmysłów i określić ich rolę dla organizmu,
- określić rolę układu dokrewnego,
- wyjaśnić rolę hormonów dla organizmu człowieka,
- scharakteryzować budowę jamy ustnej i wyjaśnić jej rolę w fizjologii narządu żucia,
- scharakteryzować narząd smaku i określić funkcje śliny,
- scharakteryzować budowę narządu zębowego,
- dokonać podziału morfologiczno-czynnościowego zębów,
- określić cechy i różnice zębów mlecznych oraz stałych,
- scharakteryzować budowę histologiczną zębów,
- scharakteryzować dwupokoleniowość zębów,
- określić systemy znakowania zębów,
- scharakteryzować budowę morfologiczną i topografię przyzębia,
- rozróżnić podstawowe procesy fizjopatologiczne organizmu człowieka i określić ich
wpływ na powstawanie chorób,
- scharakteryzować zmiany morfologiczno-czynnościowe organizmu człowieka, zachodzące
w procesie starzenia,
- scharakteryzować stany patologiczne narządu żucia,
- rozróżnić choroby twardych tkanek zęba,
- scharakteryzować objawy i sposoby zapobiegania chorobom przyzębia,
- określić sposoby zapobiegania wadom ortodontycznym,
- określić przyczyny i scharakteryzować objawy urazów narządu żucia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca ................................................
Modułowy program nauczania: Asystentka stomatologiczna 322[01]
Moduł: Podstawy działalności zawodowej 322[01].O1
Jednostka modułowa: Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu
żucia 322[01].O1.02
Temat: Komórki organizmu człowieka, podział i funkcje.
Cel ogólny: Przedstawienie budowy komórki organizmu człowieka ich rodzajów i funkcji.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- przedstawić budowę komórki organizmu człowieka,
- różnicować komórki organizmu człowieka,
- omówić funkcje komórek organizmu człowieka.
Metody nauczania uczenia się:
pogadanka,
ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
praca w grupach,
praca indywidualna.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
mikroskopy, preparaty mikroskopowe komórek,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Przebieg zajęć:
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.
5. Podanie uczniom pytań sprawdzających:
 Jak zbudowana jest komórka ludzka?
 Jaką funkcję pełnią poszczególne organella komórkowe?
 Jak dzielimy komórki organizmu człowieka?
 Jaką funkcję pełnią poszczególne komórki organizmu człowieka?
6. Uczniowie pracują w zespołach, oglądają pod mikroskopem preparaty komórkowe,
wymieniają komórki organizmu człowieka, dokonują ich krótkiej charakterystyki i opisują
ich funkcje oraz budowę.
7. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność swoich wypowiedzi.
8. Uczniowie zapisują zebrane informacje na kartce papieru  karta ćwiczeń.
9. Uczniowie  liderzy poszczególnych grup omawiają wybrane komórki na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
10. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność zebranych informacji.
11. Nauczyciel ocenia uczniów.
Zakończenie zajęć
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Praca domowa
Nauczyciel prosi aby uczniowie w domu narysowali wybraną przez siebie komórkę,
scharakteryzowali ją i opisali jej funkcje.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
 scharakteryzowanie budowy ludzkiej komórki, scharakteryzowanie organelli
komórkowych, dokonanie podziału komórek w organizmie ludzkim oraz określenie ich
funkcji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca ..............................................................
Modułowy program nauczania: Asystentka stomatologiczna 322[01]
Moduł: Podstawy działalności zawodowej 322[01].O1
Jednostka modułowa: Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu
żucia 322[01].O1.02
Temat: Tkanki organizmu człowieka  podział i funkcje.
Cel ogólny: Przedstawienie budowy tkanek, organizmu człowieka ich podziału i funkcji.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- przedstawić budowę tkanek organizmu człowieka,
- rozróżniać tkanki organizmu człowieka,
- omówić funkcje tkanek organizmu człowieka.
Metody nauczania uczenia się:
pogadanka,
ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
praca w grupach, indywidualna.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
przybory do pisania,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela,
mikroskopy, preparaty mikroskopowe tkanek
Przebieg zajęć:
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.
4. Podział grupy uczniów na zespoły (2 lub 3 osobowe).
5. Nauczyciel podaje uczniom preparaty mikroskopowe tkanek oraz pytania sprawdzające:
 Jakie rodzaje tkanek wyróżniamy w organizmie człowieka?
 Jakie cechy charakterystyczne tkanek można zaobserwować w obrazie
mikroskopowym?
6. Nauczyciel prosi słuchaczy aby omówili przeanalizowane preparaty mikroskopowe.
Uczniowie określają miejsca występowania tkanek w organizmie człowieka.
7. Uczniowie pracują w zespołach wymieniają między sobą preparaty mikroskopowe?
8. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność swoich obserwacji.
9. Uczniowie zapisują swoje propozycje na kartce papieru.
10. Uczniowie omawiają swoje propozycje na forum grupy.
11. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność swoich obserwacji.
12. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Zakończenie zajęć
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczeń sprawiły im trudności.
Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone,
jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Praca domowa
Nauczyciel prosi uczniów, aby w domu opisali budowę i funkcje wszystkich tkanek
organizmu człowieka.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:
- wymienić rodzaje tkanki organizmu człowieka,
- określić znaczenie poszczególnych tkanek w organizmie człowieka i ich funkcje.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Podstawowe pojęcia anatomiczne. Komórki,tkanki, układy
organizmu człowieka
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rysunek do ćwiczenia 1
Na powyższym schemacie komórki zaznacz przy właściwych numerach organella
komórkowe. W karcie ćwiczeń opisz jaką pełnią one funkcje w komórce i jak są zbudowane.
Organella komórkowe Budowa Funkcja
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy słuchacz indywidualnie przemyślał
pytanie. Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń każdy uczeń samodzielnie wymienia
i opisuje budowę organelli komórkowych oraz opisuje ich funkcje. Nauczyciel zbiera kartki
i sprawdza poprawność odpowiedzi oceniając uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy
dyskutują.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.1. poradnika dla ucznia, informacje dotyczące budowy
komórki,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) nazwać zaznaczone organella komórkowe,
4) określić funkcje poszczególnych organelli komórkowych.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- atlas anatomiczny,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Wyjaśnij podstawowe pojęcia anatomiczne zapisane w karcie ćwiczeń.
1. Anatomia
2. Fizjologia
3. Histologia
4. Patologia
5. Komórka
6. Tkanka
7. Układ
8. Neuron
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
 Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał
pytanie. Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń każdy uczeń samodzielnie wpisuje definicje
pojęć anatomicznych.. Nauczyciel zbiera kartki i sprawdza poprawność odpowiedzi oceniając
uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy dyskutują omawiają pojęcia anatomiczne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.2. poradnika dla ucznia, informacje dotyczące
podstawowych pojęć anatomicznych,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) dokonać charakterystyki pojęć,
4) omówić na forum grupy zdefiniowane pojęcia.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Odszukaj w atlasie anatomicznym przebieg 12 par nerwów czaszkowych; określ ich
funkcje. Wykonaj zadanie w karcie ćwiczeń.
Karta ćwiczeń
Numer Nazwa nerwu Funkcja
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
 Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania, dokonać analizy przebiegu nerwów czaszkowych w atlasie
anatomicznym. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał pytanie.
Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń każdy uczeń samodzielnie wpisuje nazwy nerwów
czaszkowych, opisuje ich przebieg i funkcje. Nauczyciel zbiera kartki i sprawdza poprawność
odpowiedzi oceniając uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy dyskutują omawiają pojęcia
anatomiczne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w atlasie anatomicznym informacje o nerwach czaszkowych,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) uzupełnić kartę ćwiczeń,
4) omówić ćwiczenie na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 poradnik dla ucznia,
 atlas anatomiczny człowieka,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.2. Budowa układu kostno-stawowego narządu żucia. Mięśnie
głowy
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
W atlasie anatomicznym odszukaj stawy wchodzące w skład układu stomatognatycznego.
Omów ich budowę i funkcje.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał
zadanie. Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń każdy uczeń samodzielnie wpisuje nazwy
stawów i ich funkcje. Nauczyciel zbiera kartki i sprawdza poprawność odpowiedzi oceniając
uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy dyskutują wymieniając i omawiając stawy
wchodzące w skład układu stomatognatycznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.2. poradnika dla ucznia, informacje dotyczące stawów
wchodzących w skład układu stomatognatycznego,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) odnalez
ć stawy w atlasie anatomicznym,
4) uzupełnić kartę ćwiczeń.
Karta ćwiczeń
Nazwa stawu Funkcja stawu
1.
2.
3.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 poradnik dla ucznia,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Ćwiczenie 2
Scharakteryzuj budowę i funkcje układu stomatognatycznego.
Karta ćwiczeń
Nazwa stawu Funkcja
wchodzącego w skład
układu
stomatognatycznego
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał
zadanie. Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń każdy uczeń samodzielnie wpisuje nazwy
stawów i ich funkcje. Nauczyciel zbiera kartki i sprawdza poprawność odpowiedzi oceniając
uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy dyskutują wymieniając
i omawiając stawy wchodzące w skład układu stomatognatycznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.2. poradnika dla ucznia, informacje dotyczące budowy
i funkcji układu stomatognatycznego,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) określić budowę, funkcje stawów wchodzących w skład układu stomatognatycznego
i wyjaśnić ich znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu.
4) omówić funkcje na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 poradnik dla ucznia,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Ćwiczenie 3
Korzystając z atlasu anatomicznego, odszukaj mięśnie biorące udział w ruchach żuchwy;
opisz funkcje pełnione przez poszczególne mięśnie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment materiału nauczania oraz skorzystać z atlasu anatomicznego. Nauczyciel prosi aby
każdy uczeń indywidualnie przemyślał zadanie. Na otrzymanych kartach pracy  ćwiczeń
każdy uczeń samodzielnie wpisuje nazwy mięśni biorących udział w ruchach żuchwy oraz
opisuje ich funkcje. Nauczyciel zbiera kartki i sprawdza poprawność odpowiedzi oceniając
uczniów. Następnie wszyscy na forum grupy dyskutują wymieniając poszczególne mięśnie i
opisując ich funkcje.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien :
1) odszukać w materiale nauczania 5.2.1 informacje dotyczące funkcji układu
stomatognatycznego,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) określić funkcje i wyjaśnić ich znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu,
4) omówić funkcje na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 poradnik dla ucznia,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Karta ćwiczeń
l.p. Mięsień Funkcje
1. Mięśnie żwacze
2. Mięśnie podgnykowe
3. Mięśnie nadgnykowe
4. Mięśnie mimiczne
5. Mięśnie szyi
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.3. Rola jamy ustnej w fizjologii narządu żucia
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Korzystając z atlasu anatomicznego opisz budowę jamy ustnej, omów funkcje jakie pełni
jama ustna.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie najlepiej przeprowadzić indywidualnie.
Nauczyciel powinien nadzorować zgodność wykonywania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.3. poradnika dla ucznia, wiadomości na temat budowy i
funkcji jamy ustnej,
2) wypisać na kartce funkcje jakie pełni jama ustna w organizmie człowieka i podać jakie to
ma znaczenie dla funkcjonowania organizmu?
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na podstawie poradnika dla ucznia (rozdział 4.3.), wypisz jaki jest skład chemiczny śliny
i jakie pełni ona funkcje.
Wskazówki do realizacji dla nauczyciela
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie najlepiej przeprowadzić indywidualnie.
Nauczyciel powinien nadzorować zgodność wykonywania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania wiadomości na temat składu chemicznego śliny oraz
funkcji jakie ona pełni,
2) wypisać treść zadania na kartce papieru,
3) zaprezentować efekty własnej pracy na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Na podstawie poradnika dla ucznia, opisz mechanizm wrodzony i nabyty wydzielania śliny
w organizmie człowieka.
Wskazówki do realizacji dla nauczyciela
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie najlepiej przeprowadzić indywidualnie.
Nauczyciel powinien nadzorować zgodność wykonywania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.3. poradnika dla ucznia wiadomości na temat podany w
ćwiczeniu,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) wypisać na kartce temat ćwiczenia,
4) zaprezentować efekty swojej pracy na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.4. Budowa i fizjologia narządu zębowego. Metody znakowania
zębów
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Narysuj ząb i zaznacz jego elementy składowe.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał zadanie. Następnie uczniowie w utworzonych przez siebie dwóch grupach na
dużym arkuszu papieru za pomocą markera rysują ząb, zaznaczają jego elementy składowe,
a następnie prezentują swoje prace na forum grupy. Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.4. poradnika dla ucznia informacje dotyczące budowy
narządu zębowego
2) wpisać posiadane dane na kartkę papieru,
3) korzystając z atlasu anatomicznego narysować ząb i zaznaczyć jego elementy składowe,
4) omówić swoją prace na forum grupy,
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Wypisz cechy charakterystyczne dla uzębienia mlecznego i stałego.
Cechy uzębienia mlecznego Cechy uzębienia stałego
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał zadanie. Następnie uczniowie w utworzonych przez siebie dwóch grupach, na
dużym arkuszu papieru za pomocą markera wypisują cechy charakterystyczne dla uzębienia
mlecznego i stałego. Następnie grupy prezentują swoje prace na forum grupy. Wskazana jest
pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.4. poradnika dla ucznia, informacje na temat uzębienia
mlecznego i stałego,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) wypisać charakterystyczne cechy dla uzębienia mlecznego i stałego na kartkę papieru,
4) omówić wykonaną pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Oznakuj na diagramie zęby stałe za pomocą systemu Haderupa.
Rysunek do ćwiczenia 3 [6]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał pytanie. Następnie uczniowie w utworzonych przez siebie dwóch grupach wypisują
swoje propozycje, a następnie dyskutują na temat pytań. Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.4. poradnika dla ucznia, informacje na temat
znakowania uzębienia stałego,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) oznaczyć na diagramie zęby stałe za pomocą systemu Haderupa.
4) przedstawić wykonaną pracę na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 4
Oznakuj na diagramie przykładowy stan uzębienia pacjenta uwzględniając poszczególne
powierzchnie zęba.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał zadanie. Następnie uczniowie w utworzonych przez siebie dwóch grupach wypisują
swoje propozycje, a następnie dyskutują na temat pytań. Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Rysunek do ćwiczenia 4 [6]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.4. poradnika dla ucznia, informacje na temat
znakowania, oceny uzębienia stałego,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) oznaczyć na diagramie przykładowy stan uzębienia pacjenta z uwzględnieniem
powierzchni zębowych,
4) omówić wykonaną pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 5
Oznakuj na diagramie zęby mleczne za pomocą systemu Haderupa z poprawką
Allerhanda.
Rysunek do ćwiczenia 5 [6]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał zadanie. Następnie uczniowie indywidualnie oznaczają na diagramie zęby, a
następnie prezentują swoje diagramy i nanoszą ewentualne poprawki. Wskazana jest pomoc
nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.4. poradnika dla ucznia, informacje na temat
znakowania, uzębienia mlecznego,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) oznaczyć na diagramie zęby mleczne za pomocą systemu Haderupa z poprawką
Allerhanda,
4) omówić wykonaną pracę na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
5.5. Podstawowe czynności i procesy fizjopatologiczne narządu
żucia, stany patologiczne i choroby twardych tkanek zęba
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie poradnika dla ucznia, opisz charakterystyczne cechy chorób tkanek twardych
zęba.
Choroby Cechy
Rozwojowe wady szkliwa
Przebarwienie szkliwa
Niecałkowity rozwój szkliwa
Niecałkowity rozwój zębiny
Urazowe uszkodzenia zębów
Uszkodzenia fizyczne i chemiczne
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment poradnika dla ucznia. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał
pytanie. Następnie uczniowie w utworzonych grupach dokonują charakterystyki chorób tkanek
twardych zęba, a następnie wyniki pracy grupowej prezentują na forum grupy i nanoszą
ewentualne poprawki. Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.5. poradnika dla ucznia, informacje na temat chorób
tkanek twardych zęba,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) wypisać najważniejsze cech charakterystycznych dla chorób tkanek twardych zęba
z poradnika dla ucznia,
4) omówić pracę na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na podstawie poradnika dla ucznia, punkt 5.1 oraz dostępnej literatury wyjaśnij zjawisko
parafunkcji. W karcie pracy przedstaw rodzaje parafunkcji podaj propozycje możliwych
działań profilaktycznych.
Karta ćwiczenia
Rodzaj parafunkcji Możliwe działania profilaktyczne
1.
2.
3.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiału nauczania. Uczniowie wykonują ćwiczenie w dwóch grupach.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać treść z poradnika i literatury,
2) zaprezentować pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Ćwiczenie 3
Na podstawie Poradnika dla ucznia, opisz budowę i funkcje narządu żucia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment
Poradnika dla ucznia. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie przemyślał pytanie.
Następnie uczniowie w utworzonych grupach opisują skład i funkcje narządu żucia,a wyniki
pracy grupowej prezentują na forum grupy i nanoszą ewentualne poprawki.
Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.5. poradnika dla ucznia, informacje na temat składu
i funkcji narządu żucia,
2) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
3) omówić prace na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier formatu A4, flamastry,
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
5.6. Etiologia i profilaktyka próchnicy zębów
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie treści zawartych w poradniku dla ucznia 4.6 wypisz najczęstsze przyczyny
powstawania próchnicy zębów u dzieci oraz podstawowe zasady jej profilaktyki. Opracuj
zalecenia dla dzieci istotne w profilaktyce próchnicy zębów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Nauczyciel prosi aby każdy uczeń indywidualnie
przemyślał pytanie. Następnie uczniowie w utworzonych grupach dokonują analizy przyczyn
powstawania próchnicy zębów u dzieci oraz przedstawiają podstawowe zasady jej profilaktyki,
a następnie uzyskane wyniki pracy grupowej przedstawiają na forum grupy i nanoszą
ewentualne poprawki. Wskazana jest pomoc nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
2) wypisać z poradnika dla ucznia, istotne informacje,
3) opracować najważniejsze zalecenia profilaktyczne,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
1) ćwiczenie
Środki dydaktyczne:
 papier formatu A4,
 poradnik dla ucznia,
 przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na następujące pytania:
1) Czy czyścisz zęby co najmniej 2 3 razy dziennie?
2) Czy czyścisz zęby po śniadaniu?
3) Czy czyścisz zęby co najmniej 2 minuty?
4) Czy zawsze kładziesz się spać z wyczyszczonymi zębami?
Spróbuj odnalez
ć argumenty uzasadniające czynności (działania) wymienione w każdym
pytaniu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.6. poradnika dla ucznia, informacje na temat higieny
jamy ustnej i zębów w profilaktyce próchnicy,
2) odpowiedzieć szczerze sobie na pytania zawarte w ćwiczeniu,
3) dobrać się w 2 3 osobowy zespół i wspólnie odnalez
ć argumenty uzasadniające czynności
wymienione w pytaniach,
4) zapisać wyniki swojej pracy na arkuszu papieru w sposób przejrzysty i czytelny według
następującego schematu.
Jak jest? Jak powinno być?
Dlaczego jest jak jest? Wnioski( co należy zmienić?)
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- metoda metaplanu.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 papier formatu A4,
 poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie treści zawartych w poradniku dla ucznia (rozdział 4.6.), wypisz
i scharakteryzuj znane Tobie rodzaje profilaktyki próchnicy zębów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać odpowiedni fragment rozdziału materiału nauczania,
2) wypisać istotne zagadnienia z poradnika dla ucznia, na kartkę,
3) zaprezentować efekt pracy na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
 ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 poradnik dla ucznia,
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 papier formatu A4.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
5.7. Etiologia i profilaktyka chorób przyzębia
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj pogadankę skierowaną do pacjentów poradni stomatologicznej w celach
profilaktycznych na temat skutecznych metod zwalczania płytki bakteryjnej i korekty
nieprawidłowych nawyków higienicznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie wykonują
w dwuosobowych grupach. Nauczyciel pomaga i nadzoruje.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w materiale nauczania 4.7. poradnika dla ucznia, informacje dotyczące metod
zwalczania płytki bakteryjnej i korekty nieprawidłowych nawyków higienicznych,
2) wpisać znalezione informacje,
3) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na podstawie treści zawartych w poradniku dla ucznia 4.7 wypisz cele profilaktyki chorób
przyzębia. Przedstaw wymogi profilaktyczne w stosunku do pacjenta oraz działania
profilaktyczne podejmowane w tym zakresie przez zespół stomatologiczny.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie wykonują
w dwuosobowych grupach. Nauczyciel pomaga i nadzoruje.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
2) wypisać z poradnika dla ucznia, istotne informacje,
3) opracować najważniejsze zalecenia profilaktyczne w stosunku do pacjenta,
4) omówić działania profilaktyczne podejmowane w tym zakresie przez zespół
stomatologiczny,
5) zaprezentować pracę na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 papier formatu A4, flamastry,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Na podstawie treści zawartych w poradniku dla ucznia (rozdział 4.7.), wypisz działania
profilaktyczne dotyczące :
 profilaktyki pierwotnej chorób przyzębia,
 profilaktyki wtórnej chorób przyzębia,
 profilaktyki trzeciorzędowej chorób przyzębia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Ćwiczenie wykonują
w dwuosobowych grupach. Nauczyciel pomaga i nadzoruje.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z treścią ćwiczenia,
2) wypisać z poradnika dla ucznia, istotne informacje,
3) zaprezentować pracę na forum grupy.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 papier formatu A4,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
5.8. Wady ortodontyczne
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie poradnika dla ucznia (rozdział 4.8.), podaj cechy normy zgryzowej
porównaj je z cechami charakterystycznymi dla zgryzu nieprawidłowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia słuchacze powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Wykonują ćwiczenie indywidualnie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wymienić cechy normy zgryzowej,
2) scharakteryzować cechy zgryzu nieprawidłowego,
3) różnicować normę zgryzową od zgryzu nieprawidłowego.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na podstawie poradnika dla ucznia, 4.8 opisz najczęstsze przyczyny wad zgryzu u dzieci.
Zaproponuj działania zaradcze.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia słuchacze powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału materiału nauczania. Wykonują ćwiczenie indywidualnie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wymienić przyczyny wad zgryzu,
2) określić i omówić działania profilaktyczne.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Ćwiczenie 3
Na podstawie poradnika dla ucznia, 4.8 wymień i scharakteryzuj zagadnienia dotyczące
profilaktyki ortodontycznej. Opisz metody leczenia wad zgryzu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia słuchacze powinni przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie uczniowie wykonują indywidualnie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać definicję profilaktyki ortodontycznej,
2) określić i omówić działania profilaktyczne,
3) wypisać i scharakteryzować metody leczenia wad zgryzu.
Zalecana metoda nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 przybory do pisania,
 arkusz papieru,
 literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Charakteryzowanie budowy,
fizjologii i patologii narządu żucia
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 3, 4, 5, 6, 8, 11, 12, 14, 16, 18 są z poziomu podstawowego,
- zadania 7, 9, 10, 13, 15, 19, 20 z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. d, 4. a, 5. d, 6. d, 7. b, 8. c, 9. c, 10. c, 11. d,
12. b, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. c, 18. d, 19. a, 20. d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Zdefiniować anatomię jako nauki A P b
Scharakteryzować cechy tkanki
2 C P b
nabłonkowej
3 Wymienić funkcje jamy ustnej A P d
Wymienić cechy układu
4 A P a
stomatognatycznego
Wymienić funkcje układu
5 A P d
stomatognatycznego
6 Wymienić narządy zmysłów A P d
Scharakteryzować budowę narządu
7 C PP b
zębowego
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
8 Wymienić systemy znakowania zębów A P c
Określić cechy charakterystyczne dla
9 C PP c
uzębienia mlecznego
10 Rozróżnić choroby twardych tkanek zębów C PP c
Wskazać naczynia krwionośne wchodzące
11 A P d
w skład układu naczyniowego żuchwy
12 Wymienić składowe narządu żucia A P b
13 Różnicować objawy chorób przyzębia C PP a
14 Wymienić przyczyny próchnicy zębów A P a
Zróżnicować rodzaje profilaktyki chorób
15 C PP b
przyzębia
Wskazać zmiany zachodzące w procesie
16 B P a
starzenia w narządzie żucia
Określić na czym polega dwupokoleniowość
17 B P c
zębów
Wymienić sposoby zapobiegania wadom
18 A P d
ortodontycznym
Wymienić główne przyczyny powstawania
19 A PP a
próchnicy zębów
20 Określić funkcje śliny C PP d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom ich instrukcję.
5. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
6. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie testu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Anatomia jest to
a) nauka zajmująca się badaniem budowy ciała w ujęciu mikroskopowym /histopatologia/
oraz makroskopowym/anatomia opisowa i topograficzna.
b) nauka o chorobie; zajmuje się całością zjawisk czynnościowych i morfologicznych,
składających się na proces chorobowy.
c) nauka zajmująca się czynnością ustroju żywego.
d) nauka zajmująca się rozwojem w okresie zarodkowym i płodowym.
2. W tkance nabłonkowej wyróżniamy
a) włókna kolagenowe, sprężyste, siateczkowe.
b) nabłonki powierzchowne, nabłonki gruczołowe, nabłonki zmysłowe.
c) limfocyty, siateczkę, włókna kolagenowe.
d) nabłonki gruczołowe, włókna kolagenowe, włókna mięśniowe.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
3. Czynności fizjologiczne jamy ustnej to
a) pobieranie pokarmów, wytwarzanie mowy, droga oddechowa.
b) bariera ochronna dla dalszych odcinków przewodu pokarmowego, przygotowanie
mechaniczne i chemiczne pokarmów.
c) nawilżanie błon śluzowych, pobieranie pokarmu, droga oddechowa.
d) pobieranie pokarmów, wytwarzanie mowy, droga oddechowa, bariera ochronna dla
dalszych odcinków przewodu pokarmowego, przygotowanie mechaniczne i chemiczne
pokarmów.
4. W skład układu stomatognatycznego wchodzą
a) połączenie zębowo-zębodołowe, układ zębowo-zębowy, zespół nerwowo-mięśniowy
stawy skroniowo-żuchwowe.
b) połączenie zębowo-zębodołowe, układ zębowo-zębowy.
c) stawy skroniowo-żuchwowe, układ zębowo-zębowy.
d) zespół nerwowo-mięśniowy, układ zębowo-zębowy.
5. Podstawowe funkcje układu stomatognatycznego to
a) żucie, połykanie.
b) połykanie, oddychanie, zgniatanie.
c) miażdżenie, trawienie, oddychanie.
d) żucie, połykanie, mowa, oddychanie.
6. Narządy zmysłów występujące w organizmie człowieka
a) wzrok, słuch, powonienie.
b) równowaga, smak, węch.
c) czucia skórnego, czucia głębokiego, smaku.
d) wzrok, słuch, smak, węch czucie.
7. Narząd zębowy zbudowany jest z
a) korona, korzeń zębowy, naczynia krwionośne i nerwy.
b) korona, szyjka zębowa, korzeń.
c) szkliwo, ozębna, miazga zębowa.
d) cement korzeniowy, szkliwo, ozębna.
8. Stosowane obecnie systemy znakowania zębów to
a) system Haderupa, z poprawką Allerhanda, system FDI.
b) system FDI.
c) system Haderupa.
d) system cyfrowy.
9. Cechy zębów mlecznych
a) mała zmienność, delikatne, ściany zębów cieńsze, siekacze górne zachodzą na siekacze
dolne.
b) siekacze i kły są zębami jednoguzkowymi, siekacze górne zachodzą na siekacze dolne.
c) zgrubienia brzegu szkliwnego, mała zmienność, delikatne, cienkie ścianki, barwa
niebieskobiała, siekacze i kły są jednoguzkowe.
d) siekacze górne zachodzą na siekacze dolne, siekacze i kły są jednoguzkowe, mała
zmienność.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
10. Do chorób twardych tkanek zęba zaliczamy
a) próchnicę, rozwojowe wady szkliwa, nadwrażliwość zębiny.
b) urazowe uszkodzenie zębów, paradontoza, próchnica.
c) rozwojowe wady szkliwa, przebarwienia szkliwa, niecałkowity rozwój szkliwa,
niecałkowity rozwój zębiny.
d) zaburzenia liczby zębów, złamanie zębów, zaburzenia struktury zęba.
11. W skład układu naczyniowego narządu żucia wchodzą
a) tętnica szyjna, tętnica żuchwowa, tętnica szczękowa.
b) tętnica szyjna wspólna, splot skrzydłowy.
c) tętnica czołowa, szczękowa, jarzmowa.
d) tętnica szyjna wspólna, szyjna wewnętrzna, szyjna zewnętrzna, szczękowa.
12. Na aparat żucia składa się
a) szkielet kostny głowy, mięśnie poruszające żuchwę, zęby.
b) szkielet kostny głowy, jama ustna, mięśnie poruszające żuchwę, gruczołu ślinowe,
nerwy kontrolujące smak, węch, ruch.
c) jama ustana, łuki zębowe, policzki.
d) mięśnie poruszające żuchwę, krtań, zęby.
13. Objawy świadczące o wrzodziejącym zapaleniu to
a) owrzodzenia dziąseł, brzeg dziąsła silnie zaczerwieniony, szary, rzekomobłoniasty
nalot, ślinotok, gnilny zapach z jamy ustnej, tendencja do krwawień.
b) owrzodzenia dziąseł, krwawienia samoistne, bolesność, śluzowa wydzielina.
c) samoistne krwawienia z dziąseł, zaczerwienienie, obrzęk.
d) podwyższona temperatura ciała, bladość dziąseł, krwawienie.
14. Do przyczyn powstawania próchnicy zębów należą
a) obecność węglowodanów w jamie ustnej, drobnoustroje w płytce bakteryjnej,
wrażliwość powierzchni szkliwa.
b) bieda, niewłaściwa dieta, wadliwe szczoteczki do zębów.
c) odczyn kwaśny w jamie ustnej, twarda woda, zła pasta do zębów.
d) obecność węglowodanów w jamie ustnej, twarda woda, odczyn kwaśny w jamie ustnej.
15. Profilaktyka wtórna chorób przyzębia obejmuje
a) zapobieganie możliwym powikłaniom, związanym z nie dającymi się usunąć objawami
lub skutkami choroby, zapobieganie postępowi choroby, kontrolę wyników.
b) oświatę zdrowotną, okresowe badania wybranych pacjentów, przeprowadzenia
koniecznych zabiegów chirurgicznych.
c) program żywieniowy, okresowe badania kontrolne, mycie zębów.
d) kontrolę wyników, zapobieganie możliwym powikłaniom, związanym z nie dającymi się
usunąć objawami lub skutkami choroby.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
16. Zmiany w narządzie żucia w procesie starzenia spowodowane utratą zębów to
a) zwiększone wydzielanie śliny, zmiany w układzie twarzy, przebudowa kości szczęki
i żuchwy, wpływ negatywny na psychikę, przyzwyczajenie do spożywania posiłków bez
udziału zębów, utrudnienie mowy.
b) zmiany w układzie twarzy, krwawienia z dziąseł, przyzwyczajenie do spożywania
posiłków bez udziału zębów, zwichnięcia i złamania pozostałych zębów.
c) choroby przyzębia, choroby żołądka i jelit, zmiany psychiczne, zmiany wyglądu twarzy.
d) zaburzenia smaku, zespoły bólowe, zwiększone wydzielanie śliny, utrudnienie mowy,
przyzwyczajenie do spożywania posiłków bez udziału zębów, utrudnienie mowy.
17. Dwupokoleniowość zębów jest to
a) wymiana zębów.
b) wyżynanie się zębów.
c) wymiana zębów mlecznych na stałe, różny kształt zębów.
d) zmiana barwy uzębienia wraz z wiekiem.
18. W zapobieganiu powstawaniu wad ortodontycznych zwrócisz uwagę na
a) sposób i czas karmienia dziecka, dostarczanie odpowiedniej ilości składników
odżywczych, mimikę twarzy.
b) niedopuszczenie do powstawania złych nawyków, żucie gumy, spożywanie owoców
i warzyw, sposób karmienia dziecka.
c) żucie gumy, mimikę twarzy, żucie twardych pokarmów, dbałość o zęby.
d) sposób i czas karmienia dziecka, niedopuszczenie do powstawania złych nawyków,
żucie twardych pokarmów, wczesne karmienie łyżeczką, dbałość o zęby mleczne,
stosowanie odpowiednich smoczków.
19. Główne przyczyny powstawania próchnicy zębów to
a) obecność drobnoustrojów w płytce nazębnej, obecność węglowodanów w jamie ustnej,
wrażliwość powierzchni szkliwa.
b) obecność węglowodanów w jamie ustnej, ssanie palca, zmiany barwnikowe szkliwa.
c) wrażliwość powierzchni szkliwa, wady zgryzu, niewłaściwa pasta do zębów.
d) niewłaściwe przeżuwanie pokarmu, obecność drobnoustrojów w płytce nazębnej, brak
płukania jamy ustnej.
20. Ślina pełni następujące funkcje
a) nawilża błonę śluzowa jamy ustnej, odgrywa ważną rolę w odczuwaniu smaku
i w mowie, ułatwia trawienie.
b) chroni przed drobnoustrojami, neutralizuje kwasy, dostarcza odpowiednią ilości wody.
c) wspomaga połykanie kęsów pokarmu, ułatwia mówienie, trawi pokarm.
d) nawilża błonę śluzowa jamy ustnej, ułatwia połykanie pokarmu, wypłukuje resztki
pokarmowe, chroni przed drobnoustrojami, neutralizuje kwasy, dostarcza minerały,
bierze udział w odczuwaniu smaku, bierze udział w mowie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu żucia
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr zadania Odpowiedz
Punkty
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Charakteryzowanie budowy,
fizjologii i patologii narządu żucia
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 6, 11, 12, 13, 15, 18, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 4, 5, 7, 8, 9, 10, 14, 16, 17, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 5 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 9 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 11 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a 3. b, 4. c, 5. a, 6. b, 7. c, 8. a, 9. a, 10. c, 11. d,
12. b, 13. b,14. a,15. c,16. d,17. d,18. a,19. b, 20. c.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Zdefiniować patologię jako naukę A P b
2 Przedstawić elementy składowe komórki A P a
3 Wymienić rodzaje tkanek A P b
Omówić naczynia tętnicze wchodzące
4 C PP c
w skład układu naczyniowego narządu żucia
Określić elementy składowe układu
5 C PP a
chłonnego narządu żucia
6 Wymienić liczbę par nerwów czaszkowych A P b
7 Wymienić enzymy zawarte w ślinie A PP c
Określić procesy składające się na rozwój
8 C PP a
narządu zębowego
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Określić tkankę z której zbudowana jest
9 C PP a
miazga zębowa
Scharakteryzować sposób znakowania
10 C PP c
zębów stałych
Wymienić stany patologiczne znakowane na
11 diagramach stomatologicznych kolorem A P d
czerwonym
12 Zdefiniować zjawisko parafunkcji A P b
13 Zdefiniować zgryz ortognatycznego A P b
Określić odbiorców profilaktyki pierwotnej
14 C PP a
chorób przyzębia
15 Dokonać podziału zapalenia dziąseł B P c
16 Określić skład przyzębia brzeżnego C PP d
Scharakteryzować na czym polega
17 C PP d
profilaktyka fluorkowa endogenna
Wskazać skuteczne metody oczyszczania
18 C P a
zębów
Scharakteryzować czterostopniową
19 C PP b
klasyfikację próchnicy zębów
Wymienić ilość zębów składających się na
20 A P c
uzębienie stałe
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom ich instrukcję.
5. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
6. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie testu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Patologia jest to
a) dział medycyny ogólnej.
b) nauka o chorobie; zajmuje się całością zjawisk czynnościowych
i morfologicznychskładających się na proces chorobowy.
c) nauka o rozwoju zarodka.
d) nauka o komórce.
2. W budowie komórki wyróżniamy
a) jądro,cytoplazmę wraz z organellami,błonę komórkową.
b) chromatynę, jąderko, cytoplazmę.
c) mitochondria, błonę komórkową, lizosomy.
d) aparat Golgiego, jadro, jąderko.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
3. Wyróżniamy cztery podstawowe rodzaje tkanek
a) chrzestną, kostną, tłuszczową, gruczołową.
b) nabłonkową, łączną, mięśniową, nerwową.
c) poprzecznie prążkowaną, gładką, mięśniową, chrzęstną.
d) siateczkową, gruczołową, mięśniową, chrzęstną.
4. W skład naczyń tętniczych układu narządu żucia wchodzą tętnica
a) szyjna zewnętrzna i wewnętrzna.
b) twarzowa, tętnica językowa.
c) szyjna zewnętrzna i wewnętrzna, tętnica językowa, tętnica twarzowa, tętnica
skroniowa, tętnica szczękowa.
d) szczękowa, tętnica zębowa.
5. Układ chłonny narządu żucia tworzą
a) naczynia chłonne włosowate, węzły chłonne, tkanka chłonna pozawęzłowa.
b) węzły chłonne,naczynia chłonne.
c) migdałki podniebienne, migdałek gardłowy.
d) pojedyncze grudki chłonne w błonie śluzowej gardła.
6. Nerwy czaszkowe tworzy
a) 6 par.
b) 12 par.
c) 3 pary.
d) 20 par.
7. Do enzymów zawartych w ślinie należą
a) lizozym, amylaza.
b) fosfataza, peroksydaza.
c) lipaza, amylaza, fosfataza, peroksydaza.
d) gastryna, peptaza.
8. Na rozwój narządu zębowego składają się trzy procesy
a) tworzenie się zawiązków zębowych, mineralizacja zębów, wyrzynanie się zębów.
b) wymiana uzębienia mlecznego na stałe, wyrzynanie się zębów.
c) tworzenie się zawiązków zębowych, wapnienie, wymiana uzębienia mlecznego na stałe.
d) mineralizacja, kostnienie, wymiana zębów.
9. Miazga zębowa to
a) tkanka łączna wypełniająca komory i przewody korzeni zębowych.
b) włóknista tkanka zbita wyścielająca zębodół.
c) kostna tkanka zęba.
d) twarda zewnętrzna warstwa pokrywająca zębinę korony zębów.
10. Zęby stałe oznacza się cyframi
a) rzymskimi.
b) arabskimi i rzymskimi.
c) arabskimi.
d) obojętnie jakimi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
11. Na diagramie zębowym kolorem czerwonym zaznacza się
a) ząb wyrzynający się.
b) ząb niewyrzynający się, wypełnienie.
c) tylko ubytek próchnicowy.
d) ubytek próchnicowy, ząb do usunięcia, ząb usunięty.
12. Parafunkcje to czynności
a) higieniczne w obrębie jamy ustnej.
b) odruchowe, nawykowe.
c) związane ze świadoma pracą mięśni układu stomatognatycznego.
d) wynikające z procesów fizjologicznych.
13. Zgryz ortognatyczny to
a) zgryz nieprawidłowy.
b) zgryz prawidłowy  idealny .
c) zgryz częściowo wadliwy.
d) zaburzenia zgryzowe.
14. Profilaktyka pierwotna chorób przyzębia dotyczy
a) osób ze zdrowym przyzębiem(dzieci, młodzież).
b) wybranych osób z wczesnymi objawami chorób ogólnych.
c) pacjentów leczonych z powodu chorób przyzębia.
d) dotyczy osób bez objawów chorobowych jak i z objawami chorób przyzębia.
15. Zapalenie dziąseł dzielimy na
a) ostre, przewlekłe.
b) ostre, podostre, przewlekłe.
c) przewlekłe, agresywne, w przebiegu chorób ogólnych.
d) nieżytowe, rozrostowe, wrzodziejące.
16. W skład przyzębia brzeżnego wchodzą
a) dziąsło, ozębna.
b) okostna, ozębna.
c) dziąsło, kość wyrostka zębodołowego.
d) dziąsło, ozębna, okostna, kość wyrostka zębodołowego.
17. Profilaktyka fluorkowa endogenna to
a) szczotkowanie zębów żelem lub roztworem fluorkowym.
b) jontoforeza fluorowa.
c) stosowanie laków fluorkowych, stosowanie gum do żucia z fluorem.
d) fluorkowanie wody wodociągowej, fluoryzacja tabletkowa, fluorkowanie produktów
spożywczych.
18. Do skutecznych metod oczyszczania zębów należą
a) szczotkowanie zębów, płukanie jamy ustnej, spożywanie pokarmów oczyszczających.
b) szczotkowanie zębów jedynie metoda Jonesa.
c) szczotkowanie zębów częściej niż 3 razy dziennie.
d) płukanie jamy ustnej specjalnymi płynami po każdym posiłku.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
19. Symbol D3 w czterostopniowej klasyfikacji próchnicy zębów oznacza zmianę
a) w szkliwie z niewielkim ubytkiem.
b) w obrębie zębiny z ubytkiem tkanek lub bez ubytku.
c) w szkliwie bez naruszenia jego powierzchni.
d) sięgającą miazgi zęba.
20. W skład uzębienia stałego wchodzi
a) 36 zębów.
b) 20 zębów.
c) 32 zęby.
d) 24 zęby.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Charakteryzowanie budowy, fizjologii i patologii narządu żucia
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48
7. LITERATURA
1. Musur E., Rejchert S.: Podstawy stomatologii zachowawczej w nauczaniu
przedklinicznym. Wydawnictwo Bart, Warszawa 1999
2. Abrahams P.: Atlas anatomii. Świat Ksiązki
3. Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2002
4. Fejerskov O., Kidd E.: Próchnica zębów  choroba próchnicowa i postępowanie kliniczne.
Wydawnictwo Medyczne. Urban & Partner, Wrocław 2006
5. Gołąb B. K., Traczyk W.: Anatomia człowieka. PZWL, A
ódz
1997
6. Jańczuk Z. (red.): Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005
7. Jańczuk Z.: Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. PZWL, Warszawa 2002
8. Krajeński W. Podstawy profilaktyki stomatologicznej. Metodyka i środki.
9. Kubik W.: Anatomia, fizjologia i patologia narządu żucia. Centrum Metodyczne
doskonalenia Nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa 1988
10. Leah Vern Barnett (red.): Asystowanie w stomatologii. Podręcznik dla asystentek
i higienistek stomatologicznych. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner,
Wrocław 2006
11. A
aciński W.: Anatomia głowy dla stomatologów. PZWL, Warszawa 1985
12. Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa 1994
Literatura metodyczna:
1. Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. Wydawnictwo i Zakład Poligrafii
Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2000
2. Figurski J., Symela K.(red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym.
Wydawnictwo ITeE, Radom 2001
3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP S.A. Warszawa 1999
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
49