Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
1
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
DZIAŁ 1. Liczby naturalne i ułamki
Temat w podręczniku: Dzielenie pisemne
Temat jest przeznaczony do realizacji podczas 2 godzin lekcyjnych. Został zaplanowany jako druga i trzecia
godzina z tematu Dzielenie pisemne.
CELE OGÓLNE
doskonalenie sprawności rachunkowej
wykorzystywanie i tworzenie informacji
modelowanie matematyczne
rozumowanie i tworzenie strategii
CELE SZCZEGÓŁOWE
Uczeń:
dzieli liczby wielocyfrowe przez liczby jednocyfrowe i dwucyfrowe
dzieli pisemnie ułamki dziesiętne przez liczby naturalne
ustala miejsce przecinka w dzieleniu ułamków dziesiętnych sposobem pisemnym
zapisuje wynik dzielenia w różnych postaciach i interpretuje go stosownie do treści zadania
analizuje i rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem dzielenia pisemnego i interpretuje wynik
działania stosownie do treści zadania
METODY
pogadanka
dyskusja
gra dydaktyczna
praca z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej
FORMY PRACY
praca indywidualna
praca w parach
praca z całą klasą
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
kartoniki z cyframi od 1 do 9
karty pracy (załączniki 1–4)
prezentacja multimedialna
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Lekcja 1
Faza wprowadzająca
(5 min)
Temat lekcji: Różne postaci wyniku dzielenia
Czynności organizacyjno-porządkowe.
Sprawdzenie pracy domowej.
Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu:
Na tej lekcji będziemy doskonalić umiejętność wykonywania dzielenia pisemnego oraz rozwiązywać zadania
tekstowe z zastosowaniem dzielenia i zapisywać wynik tego dzielenia w różnych postaciach w zależności od
treści zadania.
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
2
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
Faza realizacyjna
1. Na dobry początek
(3 min)
Uczniowie rozgrywają grę w parach. Jeden z graczy tasuje swoje kartoniki z cyframi od 1 do 9
i wykłada jeden. Drugi gracz wykłada po kolei swoje kartoniki i za każdym razem podaje wynik
mnożenia liczby zapisanej na wyłożonym przez siebie kartoniku przez liczbę wyłożoną przez
pierwszego gracza. Pierwszy gracz sprawdza wyniki. Potem uczniowie zamieniają się rolami.
2. Doskonalenie umiejętności dzielenia pisemnego
(17 min)
Karta pracy I – uczniowie samodzielnie wykonują dzielenia, zapisują, jakie cyfry zostały zastąpione
poszczególnymi literami, i odczytują hasło. Rozwiązania sprawdzają w parach.
Zad. 1 i 2 z karty pracy II – uczniowie samodzielnie wykonują zamianę ułamków zwykłych
niewłaściwych na liczby naturalne, liczby mieszane lub ułamki dziesiętne. Rozwiązania sprawdzają
wspólnie na forum klasy.
3. Rozwiązywanie zadań tekstowych
(16 min)
Zad. 1 z karty pracy III – uczniowie samodzielnie rozwiązują podpunkt A, wykorzystując umiejętności
zdobyte podczas pracy z kartą II. W podpunkcie B są trzy odrębne zadania, które łączy wspólne
działanie. Odpowiedź w każdym zadaniu należy jednak zapisać inaczej – zależy ona od kontekstu.
Podczas sprawdzania poprawności poszczególnych odpowiedzi na forum klasy
uczniowie biorą udział
w dyskusji
.
Faza podsumowująca
(4 min)
Uczniowie odpowiadają na pytanie:
−
W jaki sposób możemy przedstawić wynik dzielenia 13 : 5?
Ocena pracy uczniów.
Zadanie pracy domowej.
Zad. 7–9 s. 35–36 w zeszycie ćwiczeń (zad. 4–6 s. 35–36 w zeszycie Radzę sobie coraz lepiej).
Zad. 4 s. 51 z podręcznika.
Lekcja 2
Faza wprowadzająca
(5 min)
Temat lekcji: Interpretacja wyniku dzielenia w zależności od treści zadania tekstowego
Czynności organizacyjno-porządkowe.
Sprawdzenie pracy domowej.
Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu:
Na tej lekcji będziemy rozwiązywać zadania tekstowe oraz interpretować otrzymany wynik i udzielać
odpowiedzi na zadane pytanie w zależności od treści zadania.
Faza realizacyjna
1. Na dobry początek
(5 min)
Każdy uczeń rozkłada przed sobą kartoniki z cyframi od 1 do 9. Nauczyciel podaje pewną liczbę,
a każdy z uczniów podnosi do góry kartoniki z cyframi, których iloczyn jest równy tej liczbie.
2. Rozwiązywanie zadań tekstowych
(30 min)
Zad. 1–4 z karty pracy IV – uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.
Poprawność poszczególnych
kroków prowadzących do rozwiązania zadania sprawdzają wspólnie na forum klasy. Nauczyciel
wyświetla slajdy od 3 do 6 zawierające rozwiązania tych zadań.
Zad. 5 z karty pracy IV – uczniowie samodzielnie rozwiązują zadanie. Poprawność poszczególnych
kroków prowadzących do rozwiązania zadania sprawdzają wspólnie na forum klasy. Nauczyciel
wyświetla slajd 7 zawierający rozwiązanie tego zadania. Uczniowie biorą udział w dyskusji.
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
3
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
Zad. 6 z karty pracy IV – uczniowie samodzielnie rozwiązują zadanie. Nauczyciel wyświetla slajd 8
zawierający rozwiązanie tego zadania. Podczas wyświetlania kolejnych etapów rozwiązania tego
zadania uczniowie biorą udział w dyskusji.
Faza podsumowująca
(5 min)
Uczniowie odpowiadają na pytanie:
−
Na czym polega sprawdzenie otrzymanego wyniku z warunkami zadania?
Ocena pracy uczniów.
Zadanie pracy domowej.
Zad. 5, 6 i 8 s. 52 z podręcznika.
Dla chętnych: zad. 9 i 10 s. 52–53 z podręcznika.
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
4
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
KARTA PRACY I
Zadanie
Wykonaj dzielenia pisemne. Jakie cyfry zastąpiono literami? Wpisz do tabeli odpowiednie litery i odczytaj
hasło.
Hasło:
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
G: _____ A: _____
G
3
6
5
4
:
9
A
E: _____ A: _____
1
0
2
:
1
5
E
A
,
C: _____ R: _____
C
6
0
4
8
:
1
6
R
17,92 : 0,7 = ______________
L: _____ U: _____
L
1
:
U
T: _____ J: _____
T
9
3
7
5
:
2
5
J
,
Załącznik 1
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
5
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
KARTA PRACY II
Zadanie 1
Zapisz ułamek w postaci liczby naturalnej lub liczby mieszanej.
a)
18
2214
b)
13
5287
c)
6
477
Zadanie 2
Zamień ułamek zwykły na ułamek dziesiętny.
a)
8
1163
__________
b)
25
1415
__________
c)
12
24021
__________
Załącznik 2
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
6
kl. 6, Scenariusz lekcji – Dzielenie pisemne
KARTA PRACY III
Zadanie 1
A. Uzupełnij dzielenia pisemne.
Podaj wynik dzielenia 290 : 8:
w postaci z resztą:
___________
w postaci liczby mieszanej:
___________
w postaci ułamka dziesiętnego:
___________
B. Przeczytaj treści zadań i zapisz do każdego z nich odpowiedź. Wykorzystaj różne sposoby zapisu wyniku
dzielenia z części A.
a) Za osiem jednakowych piłek zapłacono 290 zł. Ile kosztuje jedna piłka?
Odp. ______________________________________________________________________________
b) W szkole Wojtka jest 290 piłeczek pingpongowych. Piłeczki zostały włożone do pudełek po 8 sztuk.
Ile pudełek z piłeczkami zapakowano? Ile piłeczek zostało luzem?
Odp. ______________________________________________________________________________
c)
Partię 290 bochenków chleba podzielono równo między 8 stołówek szkolnych. Ile chleba otrzymała
każda z tych stołówek
?
Odp. ______________________________________________________________________________
2 9 0
:
8
2 9 0
:
8
Załącznik 3
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
kl. 4, Scenariusz lekcji – Zadania tekstowe. Karty pracy
KARTA PRACY IV
Zadanie 1
Telewizor kupowany na raty kosztuje 3453 zł. Cała kwota została rozłożona na 24 raty, z których wszystkie
oprócz pierwszej są równe. Pierwsza rata wynosi 256 zł. Ile jest równa druga rata?
Odp. __________________________________________________________________________________
Zadanie 2
Tomek dostał od mamy 200 zł na opłacenie miesięcznego rachunku za obiady swoje i siostry w stołówce
szkolnej. Każde z dzieci w tym okresie zjadło 19 obiadów. Po zapłaceniu rachunku Tomek otrzymał 29 zł
reszty. Ile kosztuje jeden obiad?
Odp. __________________________________________________________________________________
Zadanie 3
Zeszyt kosztuje 1,60 zł. Marysia oszacowała, że za zeszyty, które planuje kupić, nie zapłaci więcej niż 43 zł.
Ile co najwyżej zeszytów planuje kupić Marysia?
Odp. __________________________________________________________________________________
Załącznik 4
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
kl. 4, Scenariusz lekcji – Zadania tekstowe. Karty pracy
Zadanie 4
Jeden litr farby wystarcza na pomalowanie 14 m
2
powierzchni. Farba sprzedawana jest w pojemnikach
dziesięciolitrowych. Ile pojemników farby trzeba kupić, aby pomalować 385 m
2
powierzchni?
Odp. ________________________________________________________________________________
Zadanie 5
Wzdłuż drogi o długości 1 km 892 m, po obu jej stronach, posadzono drzewa. Odległość między drzewami
po każdej stronie drogi jest równa 4 m. Pierwsze drzewo posadzono na początku drogi, a ostatnie na końcu.
Ile drzew posadzono?
Odp. ________________________________________________________________________________
Zadanie 6
W szkole podstawowej liczącej 481 uczniów zorganizowano zawody sportowe z okazji Dnia Sportu.
Organizatorzy imprezy planowali podzielić wszystkich uczestników na 13-osobowe zespoły. Jednak z
powodu nieobecności 34 uczniów trzeba było zmniejszyć liczbę zespołów. Ostatecznie utworzono zespoły
13-osobowe i kilka 12-osobowych. Ile zespołów 13-osobowych, a ile 12-osobowych brało udział w
zawodach?
Odp. ________________________________________________________________________________
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
kl. 4, Scenariusz lekcji – Zadania tekstowe. Karty pracy
Rozwiązania
Karta pracy I
A: 3 G: 1
E: 9 A: 6
17,92 : 0,7 = 179,2 : 7
C: 7 R: 1
U: 4 L: 5
T: 3 J: 8
Hasło:
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
G
R
A
T
U
L
A
C
J
E
4
0
6
3
6
5
4
:
9
− 3 6
0
5
4
−
5
4
0
0
6
8
1
0
2
:
1
5
−
9
0
1
2
0
− 1 2 0
0
,
,
3
7
8
6
0
4
8
:
1
6
− 4 8
1
2
4
− 1 1 2
1
2
8
− 1 2 8
0
2
5
6
1
7
9
2
:
7
− 1 4
3
9
− 3 5
4
2
− 4 2
0
,
,
3
7
5
9
3
7
5
:
2
5
− 7 5
1
8
7
− 1 7 5
1
2
5
− 1 2 5
0
,
,
Autor: Małgorzata Paszyńska
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. • www.nowaera.pl
kl. 4, Scenariusz lekcji – Zadania tekstowe. Karty pracy
Karta pracy II
Zadanie 1
a) 123
b) 406
13
9
c) 79
2
1
Zadanie 2
a) 145,375
b) 56,6
c) 2001,75
Karta pracy III
Zadanie 1
A.
290 : 8 = 36 r 2
290 : 8 = 36
4
1
290 : 8 = 36,25
B.
a) 36,25 zł
b) 36 pudełek; 2 piłeczki luzem
c) 36
4
1
chleba
Karta pracy IV
Zadanie 1
139 zł
Zadanie 2
4,50 zł
Zadanie 3
26 zeszytów
Zadanie 4
3 pojemniki
Zadanie 5
948 drzew
Zadanie 6
27 zespołów 13-osobowych i 8 zespołów 12-osobowych
3
6
2
5
2
9
0
:
8
− 2 4
5
0
− 4 8
2
0
− 1 6
4
0
− 4 0
0
,
3
6
2
9
0
:
8
− 2 4
5
0
− 4 8
2