1
Zakończenie inwestycji
i sposoby realizacji
”wyjścia” z inwestycji
26 listopada 2008
Micha
Micha
ł
ł
Popio
Popio
ł
ł
ek
ek
Dyrektor Departamentu Finansowania Mezzanine
Dyrektor Departamentu Finansowania Mezzanine
www.mezzanine.com.pl
2
Agenda
Agenda
Działalność BRE Banku w zakresie mezzanine finance
Wyjście jako kluczowy element podejmowania decyzji o
inwestycji
Sposoby wyjść i statystyka
Dlaczego się nie udaje
Co przedsiębiorca musi wiedzieć
3
BRE Bank - doświadczenie
BRE Bank - doświadczenie
BRE Bank jako jeden z głównych graczy na rynku inwestycji
kapitałowych na w latach 1998-2002
Zmiana strategii zapoczątkowana w 2002 roku przy założeniu istotnego
zmniejszenia portfela inwestycji oraz poprawy jego jakości
Szeroki przekrój zaangażowań – akcje publiczne i niepubliczne,
obligacje zamienne, udziały, spółki SPV (udziały mniejszościowe i
większościowe)
Obecnie działalność
mezzanine
oparta
na
doświadczeniu
z
inwestycji PE
4
BRE Bank – silna pozycja w Polsce
BRE Bank – silna pozycja w Polsce
6,4% udziału w kredytach korporacyjnych i 10% w depozytach
korporacyjnych
Silna pozycja w obsłudze handlu zagranicznego
Silny rozwój w zakresie „cash management”
Pierwszy Bank w Polsce oferujący mezzanine finance
Jeden z liderów „structured finance”
Bankowość
Korporacyjna
Bankowość
Inwestycyjna
Bankowość
detaliczna
Derywaty stopy procentowej – 23,5% rynku w Polsce
Transakcje FX spot & forward – 5,7 % rynku
Obligacje Skkarbu Państwa – 15,8 %
Broker (akcje, obligacje, futures, opcje) – odpowiednio (10/4/2/1) pozycja
na rynku
2,4 mln klientów
2,9 mln rachunków (3 miejsce w Polsce)
2 miejsce pod względem nowych kredytów hipotecznych
5
Kluczowe czynniki
Kluczowe czynniki
Strategia wyjścia ważna dla inwestorów kapitałowych jak i dawców
finansowania mezzanine
Strategia wyjścia MUSI być elementem biznes planu
Cykle biznesowe w branży i na rynku finansowym
Potrzeby CAPEX
Zaimplementowanie „wyjścia” w zadania (i system motywacyjny) Zarządu
„Czy wyjście inwestora będzie też moim wyjściem ?”
„Nie sprzedam mojego dziecka”
Fundusz/bank nie jest inwestorem długoterminowym
Zwrot na kapitale jest kluczowym czynnikiem podejmowania decyzji
przez inwestorów finansowych
6
Wiedz zanim to zrobisz
Wiedz zanim to zrobisz
Termin trwania funduszu
Oczekiwana stopa zwrotu i mnożnik
Historia wyjść funduszu/banku
Sposoby wynagradzania firmy zarządzającej (GP) i managerów
Oczekiwania funduszu co do „lewarowania” swoich pozycji
„pomóż i Oni też Tobie pomogą”
7
Sposoby wyjść
Sposoby wyjść
Sprzedaż prywatna do
inwestora strategicznego
(przetarg na inwestora)
Oferta publiczna (IPO)
Wykup menadżerski (MBO)
lub przez innych akcjonariuszy
Fuzja z innym podmiotem
– wymiana akcji
Inny inwestor finansowy (PE, bank, mezzanine)
Dodatkowa runda finansowania w celu zwiększenia
wartości, również z innym partnerem
Sposoby wyjść
IPO
5%
Przetarg
14%
MBO
18%
Inny inwestor
27%
Sprzedaż IStrateg.
36%
8
Sprzedaż na rynku publicznym - IPO
Sprzedaż na rynku publicznym - IPO
Najczęściej się o tym mówi a najrzadziej robi
Zalety:
Główny akcjonariusz może zostać
Potencjalnie wysoki zwrot ?
Wzrasta wiarygodność spółki
Możliwość wychodzenia etapami
Wady:
Upublicznienie wielu informacji o przedsiębiorstwie
Niepewne, zależne od sytuacji rynkowej
Kosztowne
Wymaga wykreowania nowej strategii do „sprzedania” na rynku
Zwykle późniejsze opuszczenie rynku publicznego bardzo trudne
9
Sprzedaż do innego inwestora
Sprzedaż do innego inwestora
Inaczej dla inwestora finansowego i strategicznego
Zalety:
Płatność - gotówka lub akcje
Negocjowalne i elastyczne warunki (prywatna transakcja)
Możliwa sprzedaż z późniejszym rozliczeniem za sukces (earnout)
Możliwe wykreowanie wysokiej wyceny przy przetargu
Wady:
Istotny poziom zapewnień (REP) i głębokie due diligence
Ryzyko braku kontroli po transakcji
Możliwe zmiany w zarządzie (niechętna postawa)
10
Wykup przez jednego z akcjonariuszy bądź spółkę
Wykup przez jednego z akcjonariuszy bądź spółkę
Najchętniej oczekiwane przez przedsiębiorcę, niechętnie przez
fundusz/bank
Częściej mezzanine niż PE ze względu na mniejsze pakiety
Rodzi konflikt interesów hamujący potencjalnie rozwój spółki
Zalety:
Brak zapewnień i oświadczeń (REP)
Brak due diligence
Wysoka poufność - transakcja prywatna
Zachowanie pełnej kontroli po transakcji
Wady:
Wycena źródłem konfliktu (inwestorzy stoją po przeciwnej stronie)
Może doprowadzić do zaburzenia w rozwoju firmy
Trudności ze sfinansowaniem i zwykle wysoki dług obciążający docelowo
spółkę
11
Istotne uwarunkowania dezinwestycji
Istotne uwarunkowania dezinwestycji
Pakiet mniejszościowy / większościowy
Prawa wynikające z ustaw (KSH) lub umów inwestycyjnych
Analiza istoty wartości dla potencjalnych kupujących
Poziom kontroli nad Zarządem
Analiza wrażliwości innych udziałowców na aktywne wykorzystanie
posiadanych praw (szczególnie mniejszościowych)
Due diligence sprzedawcy (prawne, podatkowe, finansowe, zasoby
ludzkie, technologiczne, ekologiczne)
„Wiesz co masz”
Szacowanie ryzyk, głównie podatkowych
Decyzja o zakresie danych udostępnianych nabywcom
Vendor due diligence (VDD) ?
12
Strukturyzowanie transakcji
Strukturyzowanie transakcji
Istotne rozumienie celów i uwarunkowań drugiej strony (nabywcy)
Kwestie podatkowe zwykle kluczowym elementem strukturyzacji
Rozumienie sposobu i terminów finansowania nabywcy
Zakres REP (oświadczenia i gwarancje) na bazie vendor due diligence
Staple financing strukturyzowane lub w ramach transakcji
13
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
michal.popiolek@brebank.pl
michal.popiolek@brebank.pl
+48 22 829
+48 22 829
-
-
16
16
-
-
13
13
Micha
Micha
ł
ł
Popio
Popio
ł
ł
ek
ek
Dyrektor Departamentu Finansowania Mezzanine
Dyrektor Departamentu Finansowania Mezzanine
www.mezzanine.com.pl
www.mezzanine.com.pl