H
O
D
O
W
L
A
W
Weronie podczas czempio-
natu Europy (13-14 XI 1999)
tytu∏ czempionki Europy
wÊród klaczy starszych zdoby∏a pocho-
dzàca ze Stadniny Micha∏ów Emilda
(Pamir – Emanacja po Eukaliptus) ur.
1990 r. To wysokie w rasie arabskiej wy-
ró˝nienie wygrywa ju˝ czwarta klacz
z rodziny klaczy Saga. Poprzednio do-
kona∏y tego: Estebna, Emigrantka, Eskla-
wa. Jest to tak˝e siódme pokolenie od-
chowane od Sagi podczas mej dzia∏al-
noÊci hodowlanej w stadninach Kle-
mensów, a nast´pnie Micha∏ów.
Saga urodzona w 1936 r. w Janowie
Podlaskim by∏a córkà ogiera Hardy i do-
skona∏ej klaczy Jaga II (Koheilan I – Bajka).
Sama nie by∏a ∏adna. Kalibrowa z niezbyt
urodziwà g∏owà, spadzistym zadem nie
stanowi∏a typowego przedstawiciela swej
rasy. Ze wzgl´du na swój fenotyp wyelimi-
nowana przed wojnà z Janowa dosta∏a si´
(wg relacji naczelnika Adama Sosnowskie-
go) do Bia∏ki. Szcz´Êliwie si´ to dla niej
z∏o˝y∏o, gdy˝ nie zosta∏a zrabowana przez
wojska sowieckie jak ca∏e stado w Jano-
wie. Podczas okupacji wróci∏a do Janowa,
by po wyzwoleniu i powrocie z ewakuacji
z Niemiec zostaç przydzielonà do nowo
za∏o˝onej stadniny arabskiej w Klemenso-
wie. Ze wzgl´du na swój kiepski fenotyp
Saga nie trafi∏a do Albigowej, gdy˝ dr
Edward Skorkowski, ówczesny inspektor
hodowli koni arabskich, kierowa∏ tam naj-
lepsze typem i eksterierem klacze arab-
skie. W 1953 r. wraz z ca∏à Stadninà Kle-
mensów zosta∏a przekazana do Micha∏o-
wa, nowo za∏o˝onej stadniny w powiecie
Piƒczów w kieleckim województwie.
W Klemensowie Saga pokryta ogierem
Amurath Sahib da∏a Estokad´, ros∏à
kasztank´ o znacznie lepszej k∏odzie ni˝
matka i z lepszym horyzontalnym za-
dem. By∏a to ju˝ klacz arabska o prawi-
d∏owym spodzie. Od Estokady krytej ju˝
w Micha∏owie ogierem Nabor (Negatiw
– ¸agodna) uzyskano dwie znakomite
córki: Estebnà i Eskapad´. Pod wzgl´-
dem budowy i typu by∏y to najlepsze
wówczas klacze arabskie w Polsce.
Estebna w 1973 r. zosta∏a pierwszà
polskà czempionkà Europy, wygrywajàc
w Verden (RFN) mi´dzy innymi z tak do-
brymi klaczami janowskimi jak Cerkwica
i Eunice, obydwie gniade córki ogiera
Comet. Cerkwica (od Cerkiew) wygra∏a
klas´, a Eunice (od micha∏owskiej Epigo-
my po Amurath Sahib), póêniejsza mat-
ka Eukaliptusa, uzyska∏a II miejsce w kla-
sie. Estebna znacznie przewy˝sza∏à klasà
swoje przeciwniczki. Stylowa, bardzo
urodziwa z doskona∏ym ruchem. Klacz
ta harmonijnie ∏àczy∏a efektownà urod´
saklawi charakterystycznà dla linii Skow-
IGNACY JAWOROWSKI
K o ƒ P o l s k i 1 / 2 0 0 0
38
W tym roku na narodowym pokazie koni czystej krwi arabskiej w Janowie Podlaskim pi´kna
siwa Emanacja zdoby∏a tytu∏ czempionki Polski. Kilka miesi´cy póêniej jej syn – Emanor,
zosta∏ czempionem USA, a niebawem jej córka - Emilda zdoby∏a tytu∏ czempionki Europy.
Nie sà to jedyne sukcesy odniesione przez konie pochodzàce z rodziny za∏o˝onej przez klacz Saga.
Saga o czempionach
Eskapada (Nabor – Estokada po Amurtah Sahib) przed∏u˝y∏a w Micha∏owie
rodzin´ kaczy Saga
fot.
M. Gadzalski
K o ƒ P o l s k i 1 / 2 0 0 0
39
ronka z prawid∏owoÊcià pokroju linii
Amuratha. WartoÊç Estebnej podkreÊla
fakt, ˝e jej córka Elkana (po Aquinor)
sprzedana do USA w 1971 r. zdoby∏a
tam rok póêniej czempionat USA i wice-
czempionat Kanady. Estebnà wspomaga-
∏a w Verden inna micha∏owska córka Na-
bora – Fama (od Fregata). Fama wygra∏a
swojà klas´, ale ust´powa∏a Estebnej,
która zosta∏a pierwszà polskà czempion-
kà Europy i zwyci´sko podsumowuje
pierwszy zagraniczny wyst´p polskich
arabskich koni czystej krwi w Europie.
Eskapada, rodzona siostra Estebnej,
przed∏u˝y∏a t´ cennà rodzin´. Pokryta
ogierem Celebes da∏a klacz Ekstaz´, póê-
niejszà czempionk´ Polski. Jej córka,
Esklawa (po Eukaliptus), posz∏a w jej Êla-
dy, a tak˝e w Wels (Austria) zdoby∏a
czempionat Europy.
Eskapada pokryta ogierem Aquinor
urodzi∏a Espad´, klacz w typie saklawi.
Ta pozostawi∏a w stadzie doskona∏à Emi-
sj´ (po Carycyn) siwà w hreczce, która
zosta∏a czempionkà Polski. Ta modelowa
klacz z Palasem da∏a z kolei Emigracj´.
Emigracja na skutek skaleczenia podczas
za∏adunku nie biega∏a na torze wyÊcigo-
wym. W∏àczona do hodowli da∏a z Euka-
liptusem kolejno Emigrantk´ i Emanacj´.
Obydwie te klacze klasy Estebnej i Eska-
pady zosta∏y nagrodzone – Emigrantka
tytu∏em czempionki Europy w Akwizgra-
nie, a Emanacja w 1999 r. tytu∏em czem-
pionki Polski i najlepszego konia pokazu.
Jej syn Emanor (po Wojs∏aw) wygra∏
kilka miesi´cy póêniej czempionat
USA. Jest to obok Elkany drugi koƒ z tej
rodziny (Sagi), a szósty z Micha∏owa
(Dornaba, Elkana, Wizja, Kawalkada,
Aramis, Emanor), który zdobywa czem-
Estebna (CE)
Elkana (CA)
1961
1969
(Nabor)
(Aquinor)
aga
Estokada
Eskapada
Ekstaza (CP)
Esklawa (CE, CP)
1936
1951
1960
1969
1985
(po Amurath Sahib) (Nabor)
(Eukaliptus)
(Eukaliptus)
Espada
Emisja (CP)
Emigracja
Emigrantka (CE, CP)
1968
1974
1980 1985
(Aquinor)
(Carycyn)
(Palas)
(Eukaliptus)
Emanacja (CP
Emilda (CE)
1986
1990
(Eukaliptus)
(Pamir)
CP – czempion Polski
Emanor (CA)
CE – czempion Europy
1993
CA – czempion USA
(Wojs∏aw)
S
pionat USA. Córkà Emanacji jest te˝
wspomniana wczeÊniej Emilda, która
do wiceczempionatu Polski do∏o˝y∏a
czempionat Europy, czwarty z tej zas∏u-
˝onej rodziny.
Sukcesem Micha∏owa jest udany do-
bór reproduktorów oraz dobry wy-
chów i przeznaczanie na sprzeda˝ tyl-
ko takich koni, które przesta∏y byç nie-
zb´dne do dalszego programu hodow-
lanego stadniny.
Zdj´cie Emildy z 1998 r., kiedy to
zosta∏a kupiona na aukcji w Janowie
Podlaskim przez paƒstwa Watts
Emanor – czempion USA z 1999 roku
fot.
S. V
esty
fot.
S. V
esty