Seminarium
Dla Słuchaczy Studium Podyplomowego
TEMAT: Współpraca PIP ze słzzbą BHP
Metody pracy służby BHP
Stanisław Staszewski
07.02.2010 16:35 1
Cele szkolenia
q�Ugruntowanie posiadanej wiedzy
q�Najważniejsze zadania
pracowników służby bhp
q�Metody pracy  przykłady
nieprawidłowości
07.02.2010 16:35 2
Kodeks pracy
q� Art. 23711 3 Pracownik służby bhp
oraz pracownik zatrudniony przy
innej pracy, któremu powierzono
wykonywanie zadań tej służby, nie
mogą ponosić jakichkolwiek
niekorzystnych dla nich następstw
z powodu wykonywania zadań
i uprawnień służby bhp
07.02.2010 16:35 3
Kodeks pracy
q�Właściwy inspektor pracy może
nakazać utworzenie służby bhp albo
zwiększenie liczby pracowników tej
służby, jeżeli jest to uzasadnione
stwierdzonymi zagrożeniami
zawodowymi
07.02.2010 16:35 4
Służba bhp
ROZPORZ
DZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 września 1997 r.
w sprawie służby bezpieczeństwa
i higieny pracy
(Dz. U. z dnia 18 września 1997 r. Nr
109 poz. 704, zm. Dz. U.
z 2004 r. Nr 246, poz. 2468 oraz z
2005 r. Nr 117, poz. 986)
07.02.2010 16:35 5
Służba bhp
q� Służba bhp podlega bezpośrednio
pracodawcy
q� U pracodawcy będącego jednostką
organizacyjną służba bhp podlega:
q� bezpośrednio osobie zarządzającej tą
jednostką
q� lub osobie wchodzącej w skład organu
zarządzającego, upoważnionej przez ten
organ do sprawowania nadzoru w sprawach
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy
07.02.2010 16:35 6
Służba bhp
,,DOBRY
INSPEKTOR
BHP
???
1-wypadki
2-kontrola PIP
07.02.2010 16:35 7
Służba bhp
Do zakresu działania służby bhp
należy:
v�przeprowadzanie kontroli warunków
pracy oraz przestrzegania przepisów
i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
07.02.2010 16:35 8
Służba bhp  kontrola warunków pracy
v� Rzetelne przeprowadzenie kontroli wymaga współpracy
z nadzorem i pracownikami,
v� w przeciwnym wypadku podczas kontroli wyłącza się
z ruchu urządzenia o wątpliwej sprawności technicznej
lub po prostu nie wykonuje się niektórych czynności,
v� Osoby nadzoru i pracownicy powinni widzieć w służbie
bhp doradcę, a nie tylko ,,policjanta wyłapującego
nieprawidłowości
v� Takie usytuowanie pracowników służby bhp w
hierarchii zarządzania firmą wymaga od Was samych,
pracodawcy i osób nadzoru stworzenia klimatu pełnego
zaufania, w którym łatwiej rozwiązywać problemy
07.02.2010 16:35 9
Służba bhp  kontrola warunków pracy
Kontrole mogą być różne (przykłady):
" kontrola jednego stanowiska
" kontrola grup stanowisk
" kontrola problemowa obejmująca wiele stanowisk, ale
dotycząca jednej lub kilku dziedzin związanych z bhp (np.
szkolenia, badania profilaktyczne, kwalifikacje dostępność
i stosowanie środków ochrony osobistej, instrukcje
bezpiecznego wykonywania prac, itd.)
" kontrole zapowiedziane - uzgodnione z nadzorem
" kontrole wspólne z ZSIP (oddziałowym) i inspektorem PIP
" kontrole niezapowiedziane - np. po zgłoszeniu uwag
dotyczących warunków pracy przez pracownika
07.02.2010 16:35 10
Służba bhp  kontrola warunków pracy
v� Każda kontrola wymaga udokumentowania,
gdyż materiał z kontroli jest elementem
monitorowania warunków pracy (będzie
wykorzystany do sporządzenia okresowej
analizy stanu bhp)
v� Dokumenty z kontroli to dowód na
wywiązywanie się z podstawowych obowiązków
pracowników służby bhp
07.02.2010 16:35 11
Służba bhp  kontrola warunków pracy
Przeprowadzający kontrolę powinien być do niej przygotowany,
czyli:
v� powinien wiedzieć jakie prace mogą być wykonywane na danym
stanowisku
v� jakie przepisy dotyczą wykonywanych prac
v� jakie mogą występować zagrożenia
v� jakie są wymagane środki ochrony osobistej
v� jakie kwalifikacje wymagane są do wykonywania czynności
v� jakie obowiązują instrukcje
v� Dobrym materiałem wstępnym do przeprowadzania kontroli jest
karta oceny ryzyka zawodowego dotycząca kontrolowanych
stanowisk pracy czy czynności lub lista kontrolna
v� ..\..\..\..\..\Tematy2008\Temat_60\T60A Górnictwo - wyrobiska
podziemne.pdf
07.02.2010 16:35 12
Służba bhp  kontrola warunków pracy
v�Sposób dokumentowania kontroli nie
jest określony w przepisach, ale dla
porządku, prowadzenia monitorowania
i analiz stanu bhp, a także możliwości
rekontroli, powinien mieć jednolitą
formę pisemną przyjętą do stasowania
w zakładzie (np. protokół kontroli
stanowisk/a pracy)
07.02.2010 16:35 13
Służba bhp  kontrola warunków pracy
W protokole powinny być określone:
" miejsce, stanowisko pracy, maszyna, urządzenie
podlegające kontroli
" data i zmiana robocza, na której
przeprowadzono kontrolę
" nazwisko i stanowisko osoby nadzoru,
w obecności której dokonano kontroli
" osoby, które kontroli podlegały z opisem
stanowiska i wykonywanych przez nich
czynności
07.02.2010 16:35 14
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" dokumenty, które podlegały kontroli (np. książka pracy
maszyny, instrukcja obsługi, a także świadectwa
kwalifikacyjne pracownika, karta badań lekarskich,
karta szkoleń bhp - do sprawdzenia najczęściej
w dziale kadr)
" zadawane pytania z zakresu niezbędnej wiedzy
pracownika dla bezpiecznego wykonywania pracy (np.
jakie występują zagrożenia na jego stanowisku pracy
i jakie stosuje zabezpieczenia? co zrobić w sytuacji
awaryjnej? jak udzielić pomocy osobie poszkodowanej
i kogo powiadomić w sytuacji zaistnienia wypadku?,
itp.)
" pytania dotyczące odzieży roboczej i ochronnej oraz
stosowanych środków ochrony indywidualnej
w zakresie ich dostępu, przydatności, skuteczności,
07.02.2010 16:35 15
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" stwierdzone nieprawidłowości w zakresie bhp wraz
z zaleceniami ich usunięcia w określonym terminie,
podjęte działania decyzyjne (np. odsunięcie od pracy
pracownika z powodu & ..., wstrzymanie pracy
maszyny & & ... z powodu & & ..., itp.)
" nazwiska osób do nagrodzenia
" nazwiska osób do zastosowania kar
" propozycje, wnioski pracowników związane
z organizacją pracy, wyposażeniem stanowiska oraz
ergonomią mające wpływ na bezpieczeństwo i higienę
pracy
07.02.2010 16:35 16
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" Protokół powinien być podpisany przez inspektora bhp
przeprowadzającego kontrolę i osobę, która w kontroli
uczestniczyła
" Dodatkowo w protokole powinien znalez
ć się zapis
zobowiązujący osobę odpowiedzialną za usunięcie
nieprawidłowości (zagrożeń czy uchybień) w zakresie
bhp do powiadomienia inspektora o ich usunięciu
" Protokół powinien być sporządzony niezwłocznie
po przeprowadzonej kontroli i dostarczony osobom
odpowiedzialnym za usunięcie zagrożeń czy uchybień
w zakresie bhp oraz kierownikowi komórki
organizacyjnej, w której kontrolę przeprowadzono
07.02.2010 16:35 17
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" Lista elementów podlegających kontroli jest dość długa
" Dla ułatwienia pracy i skrócenia samego protokołu
warto opracować wzorcową listę kontrolną i na niej
zaznaczać kontrolowane tematy z zapisem oceny:
pozytywna/negatywna
" (www.pip.pl)
" ..\..\GIP-LK-Komentarz\LK-Podst-kom-2008-VII-
30.doc
" Wówczas w protokole znajdą się jedynie te zagadnienia,
które wymagają podjęcia działań.
07.02.2010 16:35 18
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" Środki ochrony indywidualnej i odzież robocza
 przykładowa lista kontrolna:
" Czy ustalono stanowiska na których dopuszczono
stosowanie własnej odzieży i obuwia roboczego przez
pracowników?
" Czy ustalono tabele norm przydziału śoi oraz odzieży
i obuwia roboczego?
" Dostępność wymaganych środków ochrony
indywidualnej.
" Stosowanie wymaganych środków ochrony
indywidualnej (ochrona: głowy, słuchu, oczu, układu
oddechowego, tułowia, rąk, nóg, dłoni, stóp).
07.02.2010 16:35 19
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" Dostępność i używanie odzieży roboczej
wymaganej do wykonywania określonej
pracy
" Skuteczność i ergonomia środków ochrony
indywidualnej (czy nie utrudniają
w znacznym stopniu wykonania pracy?)
" Informacje (na stanowisku pracy)
o obowiązku stosowania śoi
" Instrukcja użytkowania śoi
07.02.2010 16:35 20
Służba bhp  kontrola warunków pracy
" Instruktaż dotyczący stosowania śoi
" (jeśli jest sprzęt chroniący przed upadkiem
z wysokości)  karta użytkowania
" miejsce przechowywania śoi
" oznakowanie śoi  CE (kategoria I, II, III)
" przepisy (wymagania zasadnicze, przepisy
ogólne)
" przedstawienie protokołu pracodawcy
07.02.2010 16:35 21
Zadania służby bhp
v�Udział w przekazywaniu do
użytkowania nowo budowanych lub
przebudowywanych obiektów
budowlanych albo ich części, w których
przewiduje się pomieszczenia pracy,
urządzeń produkcyjnych oraz innych
urządzeń mających wpływ na warunki
pracy i bezpieczeństwo pracowników
07.02.2010 16:35 22
Służba bhp  odbiory
Inspektor bhp ma w trakcie odbioru możliwość
wskazania:
" nieprawidłowości
" usterek
" niedoróbek (mogących mieć wpływ na
przyszłe bezpieczeństwo i higienę pracy
zatrudnionych)
" a (wówczas) wykonawca ma obowiązek ich
usunięcia
07.02.2010 16:35 23
Służba bhp  odbiory
" Bez względu na to, kto był wykonawcą
inwestycji - czy firma zewnętrzna, czy też
roboty budowlane lub montażowe zostały
wykonane przez pracowników własnego
zakładu, sposób postępowania służby bhp
powinien być taki sam
" Warto, aby sama czynność przekazywania do
użytkowania była poprzedzona tzw. odbiorem
wstępnym prac budowlanych, montażowych,
wykończeniowych albo tzw. rozruchem
wstępnym
07.02.2010 16:35 24
Służba bhp  odbiory
" Jest to dodatkowa okazja do sprawdzenia
zgodności z dokumentacją oraz zgodności
z obowiązującymi przepisami, w tym
szczególnie z przepisami w zakresie bhp
" Wówczas będzie jeszcze czas, aby naprawić
stwierdzone błędy wykonawcy, czy nawet
wprowadzić niezbędne zmiany w dokumentacji
i dokończyć realizację robót wg poprawionej
dokumentacji przed przekazywaniem obiektu,
urządzenia do użytkowania
07.02.2010 16:35 25
Służba bhp  odbiory
" Ze wstępnego odbioru czy rozruchu należy
sporządzić protokół z wnioskami do realizacji
" Protokół przekazać do zaakceptowania osobom
odpowiedzialnym za realizację zadania lub
bezpośrednio kierownictwu zakładu
" Skuteczność uczestnictwa w przekazaniu do
użytkowania będzie tym większa, im lepiej
pracownik służby bhp będzie do odbioru
przygotowany
07.02.2010 16:35 26
Służba bhp  odbiory
Jak przygotować się do odbioru?
" zapoznać się z dokumentacją obiektu
(urządzenia, maszyny)
" zapoznać się przepisami bhp dotyczącymi
przedmiotu odbioru
" sprawdzić, jakie zagrożenia może stwarzać
nowe urządzenie (maszyna, technologia)
" jeśli ryzyko nieakceptowalne czy będzie
można je zredukować, i jakim kosztem
07.02.2010 16:35 27
Służba bhp  odbiory
Jak przygotować się do odbioru (c.d.)?
" sprawdzić, czy po zainstalowaniu nowego
urządzenia, (maszyny) nie pogorszą się
warunki pracy na pozostałych
stanowiskach
" sprawdzić, czy wymagania kwalifikacyjne
własnych pracowników są wystarczające
do wymogów DT i obowiązujących
przepisów w zakresie obsługi nowego
urządzenia (maszyny)
07.02.2010 16:35 28
Służba bhp  odbiory
" Podstawowym i niezbędnym warunkiem do
czynnego uczestnictwa w przekazaniu do
użytkowania nowych obiektów i urządzeń jest
znajomość zapisów
" rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst
jednolity: Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650, zm.
Dz. U. z 2007 r. Nr 49, poz. 330), bowiem w nim
szczegółowo omówione są wymogi bezpieczeństwa i
higieny pracy, dotyczące:
07.02.2010 16:35 29
Służba bhp  odbiory
" obiektów budowlanych i terenu zakładu pracy, w tym dróg,
oświetlenia, instalacji elektrycznych, ilości wody do celów
higieniczno-sanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych
" pomieszczeń pracy, w tym: oświetlenie, ogrzewanie
i wentylacja
" procesów pracy, w tym: organizacji stanowisk pracy, obsługi
i stosowania maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych,
transportu wewnętrznego i magazynowania, ochrony przed
hałasem
" pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych, w tym szatni,
umywalni, ustępów, jadalni, pomieszczeń higieny osobistej dla
kobiet, palarni, pomieszczeń do ogrzewania się pracowników
07.02.2010 16:35 30
Służba bhp  odbiory
" Prawo budowlane - ustawa z 7 lipca 1994 r. (tekst
jednolity: Dz. U. z 2000 r., nr 106, poz. 1126 z
póz
niejszymi zmianami), w której określone są wymogi
dotyczące między innymi:
" budynków wraz z instalacjami i urządzeniami
technicznymi
" budowli stanowiącej całość techniczno-użytkową wraz
z instalacjami i urządzeniami, w tym m.in.: drogi,
zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub
urządzenia techniczne, składowiska odpadów, sieci
uzbrojenia terenu, a także części budowlane urządzeń
technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych
urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia
07.02.2010 16:35 31
Służba bhp  odbiory
" obiektów małej architektury (np.: parkingi)
" tymczasowych obiektów budowlanych (np.: barakowozy,
obiekty kontenerowe)
" dokumentacji budowy - pozwolenie na budowę wraz
z załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy,
protokoły odbiorów częściowych i końcowych, a w miarę
potrzeby ry�sunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty
geodezyjne i książka obmiarów, a w przypadku realizacji
obiektów metodą montażu, także dziennik montażu
" dokumentacji powykonawczej - dokumentacja budowy
z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania
robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi, wraz
z przepisami wykonawczymi dotyczącymi konkretnych
obiektów czy pomieszczeń
07.02.2010 16:35 32
Służba bhp  odbiory
" ustawa o dozorze technicznym wraz z przepisami
wykonawczymi
" ustawa Prawo energetyczne wraz z przepisami wykonawczymi
" ustawa o ochronie przeciwpożarowej wraz z przepisami
wykonawczymi
" rozporządzenia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy
obsłudze poszczególnych maszyn, urządzeń (np.: do obróbki
drewna, do obróbki metali, przy pracach spawalniczych,
przetwórstwie tworzyw sztucznych, obsłudze sprężarek, użyciu
i przechowywaniu butli z gazami sprężonymi, przenośników,
suwnic, żurawi, maszyn rolniczych, budowlanych, itp.)
" Normy (PN-EN, PN), dotyczące np.: ochrony
przeciwpożarowej, instalacji elektrycznych, wentylacji i
ogrzewnictwa, maszyn i urządzeń, narzędzi ręcznych z
napędem elektrycznym, barw i znaków bezpieczeństwa,
oświetlenia wnętrz itd.
07.02.2010 16:35 33
Służba bhp  odbiory
Do przeprowadzenia odbioru - przekazania do użytkowania
 pracodawca (właściciel), powinien powołać komisję,
w składzie której powinni znalez
ć się:
" wykonawca robót
" inspektor nadzoru inwestycyjnego
" przyszły użytkownik
" pracownik służby bhp
" przedstawiciel załogi (ZSIP)
" a także (w miarę potrzeb) specjaliści techniczni (np.:
budowlaniec, elektryk, mechanik, technolog)
07.02.2010 16:35 34
Służba bhp  odbiory
" Każdy członek komisji powinien mieć prawo
wnieść do protokołu swoje uwagi, wnioski,
propozycje
.
" Przewodniczącym komisji powinien być
przyszły użytkownik przedmiotu odbioru
" Nie można dokonywać odbioru ,,byle jak -
usuwanie usterek (niedoróbek) dopiero
w trakcie eksploatacji jest utrudnieniem dla
obsługi, użytkowników i może stwarzać
dodatkowe zagrożenia
07.02.2010 16:35 35
Służba bhp  odbiory
" Przy przekazywaniu do użytkowania występuje
czasem pozorna rozbieżność interesów osób
odpowiedzialnych za inwestycję czy osób
z produkcji ze służbą bhp
" Zdarza się, że ci pierwsi (wykonawcy) chcą jak
najszybciej obiekt oddać do eksploatacji, a tu
służba bhp wytyka niezgodności z przepisami czy
nieprawidłowości mogące mieć znaczenie  tylko"
dla bezpieczeństwa pracy i higieny pracy
" Pracownik służby bhp powinien umieć wykazać
swoją rację, popartą obowiązującymi przepisami
07.02.2010 16:35 36
Służba bhp  odbiory
Z odbioru powinien być sporządzony protokół
" W protokole należy wyszczególnić wszystkie zauważone
nieprawidłowości, mogące mieć wpływ na
bezpieczeństwo i higienę pracy obsługujących maszyny,
urządzenia, wykonujących prace i innych osób, oraz
wszystkie niezgodności z obowiązującymi przepisami
" W protokole powinny być stwierdzenia, czy usterki,
niezgodności z dokumentacją i przepisami wstrzymują
oddanie przedmiotu odbioru do ruchu, czy też mogą
być usunięte w ustalonym terminie już w trakcie
użytkowania
07.02.2010 16:35 37
Służba bhp  odbiory
Protokół z odbioru (c.d.)
" Powinny być również ustalenia - kto ma usunąć
nieprawidłowości (czy wykonawca, czy też
zamawiający, tzn. pracownicy zakładu, bo np.:
błędy były w zamówieniu czy w dokumentacji,
która została przyjęta do realizacji) oraz
w jakim terminie prace będą wykonane
" Terminy usunięcia nieprawidłowości powinny
być krótkie, ale możliwe do realizacji
07.02.2010 16:35 38
Służba bhp  odbiory
Na co należy zwrócić uwagę podczas odbioru?
" Czy obiekt (urządzenie, stanowisko pracy) są wykonane
zgodnie z zatwierdzoną dokumentacją
" Czy zostały uwzględnione uwagi przyjęte w procesie
przygotowania inwestycji
" Czy dokumentacja maszyn (urządzeń) odpowiada
rzeczywistości (np. dostarczono DTR od innego typu
maszyny) i czy jest napisana w języku polskim
" Czy opisy układów sterowania są jednoznaczne i czy są
w języku polskim
" Czy są wyróżnione wyłączniki awaryjne
" Czy są osłony wszystkich części ruchomych, wirujących
07.02.2010 16:35 39
Służba bhp  odbiory
Na co należy zwrócić uwagę podczas odbioru (c.d.)?
" Czy oświetlenie (ogrzewanie, wentylacja) odpowiadają
wymaganiom przepisów, norm
" Czy są protokoły pomiarów elektrycznych - stan izolacji i
skuteczność zabezpieczeń przeciwporażeniowych
" Czy jest zabezpieczenie w sprzęt ppoż.
" Czy zachowane są odpowiednie przejścia, dojścia i są
właściwie oznakowane
" Czy rurociągi i kable są odpowiednio oznakowane
" Czy urządzenia elektryczne są zabezpieczone przed
osobami nieupoważnionymi
07.02.2010 16:35 40
Uprawnienia służby bhp
v�występowania do osób kierujących
pracownikami z zaleceniami
usunięcia stwierdzonych zagrożeń
wypadkowych i szkodliwości
zawodowych oraz uchybień w
zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy
07.02.2010 16:35 41
07.02.2010 16:35 42
Uprawnienia służby bhp
v�występowania do pracodawcy z
wnioskami o nagradzanie
pracowników wyróżniających
się w działalności na rzecz
poprawy warunków
bezpieczeństwa i higieny pracy,
07.02.2010 16:35 43
Uprawnienia służby bhp
q�występowania do pracodawcy o
zastosowanie kar porządkowych
w stosunku do pracowników
odpowiedzialnych za
zaniedbanie obowiązków
w zakresie bezpieczeństwa
i higieny pracy
07.02.2010 16:35 44
07.02.2010 16:35 45
Uprawnienia służby bhp
q�niezwłocznego wstrzymania
pracy maszyny lub innego
urządzenia technicznego w razie
wystąpienia bezpośredniego
zagrożenia życia lub zdrowia
pracownika albo innych osób
07.02.2010 16:35 46
07.02.2010 16:35 47
Uprawnienia służby bhp
q�niezwłocznego odsunięcia od pracy
pracownika zatrudnionego przy pracy
wzbronionej
q�niezwłocznego odsunięcia od pracy
pracownika, który swoim zachowaniem
lub sposobem wykonywania pracy
stwarza bezpośrednie zagrożenie życia
lub zdrowia własnego albo innych osób
07.02.2010 16:35 48
PYTANIA
????
07.02.2010 16:35 49
Stanisław Staszewski
012/424-04-59
07.02.2010 16:35 50