15
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
(2)
Mieczysław Pajewski
Staro ytne i reli ijne
pochodzenie ewolucjonizmu
i kreacjonizmu
Istnieją tylko dwa podstawowe modele
znanym jako Egipt, a drugie  na obszarze, przez któ-
pochodzenia WszechS
wiata i istniejących w nim
ry płynie Eufrat i Tygrys, na obszarze Mezopotamii.
złożonych układów (np. organizmów żywych):
Oba te rejony różniły się znacznie geograficznie.
ewolucjonizm i kreacjonizm. Ewolucjonizm najczęS
ciej
W Egipcie klimat był w zasadzie stały, kontrolowany
wiąże się z osiągnięciami nauki, kreacjonizm  ze
przez jednakowy przybór i opadanie wód Nilu. Po-
S
wiatopoglądem religijnym. Jednak zapomina się, że
nadto Egipt był chroniony naturalnymi barierami od
istnieją religie zarówno ewolucjonistyczne, jak
wrogów. Na zachodzie była pustynia, na północy
i kreacjonistyczne. Kosmogonie buddyjskie,
i wschodzie  morze. Na południu znajdowały się wy-
hinduistyczne, taoistyczne, konfucjańskie itd. mają
żyny, gdzie nie było cywilizowanego człowieka. Tak
charakter ewolucyjny. A kosmogonie ortodoksyjnych
więc Egipt we wczesnych stuleciach istniał we względ-
żydów, muzułmanów i chrzeS
cijan mają charakter
nym spokoju.
kreacjonistyczny. Religia nie musi więc prowadzić do
Ale ludzie w Mezopotamii żyli w stałym zagrożeniu
kreacjonizmu. A ewolucjonizm nie musi się wiązać
katastrof i ciągłych inwazji ze wszystkich stron S
wiata.
z tzw. naukowym obrazem S
wiata. Co więcej, mitem
Była to kraina daleka od spokojnej. Jej kultura została
jest, że kreacjonizm jest dawną formą rozumienia
ostatecznie zniszczona przez jakąS
większą katastrofę
S
wiata, a ewolucjonizm  czymS
S
wieżym, związanym
i znikła pod piaskami; podczas gdy w Egipcie dawna
z niedawnym postępem nauk.
cywilizacja faraonów ewoluowała nieprzerwanie aż do
Pisze o tym H. Graham Cannon w pierwszym roz- dnia dzisiejszego.
dziale The Evolution of Living Things.1 Idea ewolu- Nic dziwnego  pisze Cannon  że w tak różnych
cjonizmu towarzyszy człowiekowi od najwczeS
niej- dwu klimatach powstały odmienne filozofie życia.
szych dni cywilizacji, a nawet wczeS
niej. Z tego, co W Mezopotamii pojawiła się tendencja, by wierzyć
wiadomo o naturze człowieka  pisze prof. Cannon  w to, co dzisiaj nazywamy katastrofizmem  myS
l, że
wynika, że od samego początku człowiek spekulował S
wiat był od czasu do czasu niszczony przez jakąS

na temat pochodzenia rzeczy, nie tylko samego sie- straszliwą katastrofę i ponownie zaludniany dzięki in-
bie, ale wszystkich rzeczy wokół niego. Około roku terwencji jakiejS
dobroczynnej mocy. OczywiS
cie, na-
4 000 p.n.e. istniały dwa dobrze ugruntowane centra leży pamiętać, że dla prymitywnego człowieka, który
cywilizacyjne z rozwiniętymi charakterystycznymi kul- żył w dolinie Eufratu, cały jego S
wiat był mikroko-
turami, z których wywodzą się omawiane przeze mnie smosem. Jego S
wiat rzadko kiedy rozciągał się dalej
dwie podstawowe wizje S
wiata. Oba centra cywiliza- niż to, co mógł zobaczyć z murów miasta, w którym
cyjne znajdowały się w dolinach wielkich rzek i oba mieszkał. Dlatego łatwo mu było wyobrazić sobie cał-
związane były ze społeczeństwami osiadłymi w mia- kowite zniszczenie przez jakieS
potężne trzęsienie zie-
stach. Jedno znajdowało się w dolinie Nilu w kraju mi lub potop. Wydaje się pewne, że mieszkańcy wcze-
16
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
snej Mezopotamii mocno wierzyli w przynajmniej jed- (Rodz. 1:25). Jest tam cała historia stworzenia, a także
no unicestwienie  biblijny zapis o Potopie Noego bez opis Potopu Noego.
wątpienia odnosi się do takiej katastrofy. Nie jest pew- Istotną cechą obu tych opowieS
ci jest katastrofizm.
ne, czy wierzyli oni w inne tego typu katastrofy. Ale czy można uważać to za niespodziankę? Okres nie-
Ale w Egipcie, chociaż jego religia nauczała, że S
wiat woli w Babilonie był okresem wielkiej aktywnoS
ci
pojawił wskutek aktywnoS
ci stwórczej więcej niż jed- intelektualnej. Niektórzy uważają, że katastrofizm opo-
nego boga, w warunkach regularnego dorocznego wieS
ci o stworzeniu musiał być zapożyczony ze x
ró-
wzrostu poziomu wód Nilu i jego opadania mogła po- deł babilońskich. Inni jednak uważają, że to Babiloń-
jawić się bardziej pokojowa idea niż w Mezopotamii  czycy zapożyczyli i przy okazji zniekształcili czyste prze-
idea ciągłoS
ci pochodzenia wszystkich rzeczy. Egip- słanie o stworzeniu i Potopie zawarte w Biblii.
cjanin widział każdego roku stały związek między
porami roku i pracą na roli, musiał więc zacząć my- W tej chwili chodzi mi tu jednak o coS
innego: że
S
leć, że on sam i wszystko wokół niego pojawiło się tak ewolucjonizm, jak i kreacjonizm mają starożytne
w bardziej jednostajny i regularny sposób. i religijne pochodzenie. Dzisiejszy ewolucjonizm nie
Około 500 lat przed Chrystusem Grek o imieniu musi więc automatycznie, jako bardziej współczesny
Pitagoras spędził około 20 lat w Egipcie, a wracając i naukowy, górować nad kreacjonistyczną wizją po-
do ojczyzny przywiózł ze sobą ideę ciągłoS
ci czy uni- chodzenia WszechS
wiata, życia i człowieka. O tym,
formitaryzmu, jak dzisiaj się nazywa ten pomysł wcze- która z tych wizji jest lepsza, powinna decydować moc
snych Egipcjan. A mniej więcej półtora wieku póx
niej argumentów.
inny wielki filozof grecki, Arystoteles, włączył ten po- Mieczysław Pajewski
mysł do swojej filozofii i potraktował na swój sposób. [e-mail]
Z niewyrafinowanych idei Pitagorasa utworzył kon-
cepcję, która dzisiaj jest znana jako ewolucjonizm. Inni
1
greccy filozofowie również zabawiali się pomysłem H. Graham Cannon, The Evolution of Living
ewolucji, ale dopiero Arystoteles nadał jej taki kształt, Things, Manchester University Press, Manchester 1958.
który przetrwał do dzisiaj. Uważał on, że w przyro-
dzie powstaje ciąg form od najprostszej do bardziej
złożonych i doskonałych. A to jest dzisiejsze rozumie-
nie ewolucji przeciwstawione katastrofizmowi.
Okazuje się więc, że już w starożytnoS
ci istniały
dwie diametralnie przeciwne wizje pochodzenia rze-
czy: nagłego, która powstała w Mezopotamii, i stop-
niowego oraz ciągłego, która powstała w Egipcie,
znajdując swój pełniejszy wyraz w starożytnej myS
li
greckiej.
Kilkaset lat przed Chrystusem wydarzył się epizod,
który sam w sobie wydaje się niewarty większej uwa-
gi, ale który faktycznie wywarł głęboki wpływ na póx
-
niejsze intelektualne losy S
wiata. Nabuchodonozor
podbił Królestwo Judy, a jego mieszkańców wywiózł
do Babilonu w Mezopotamii. Tu przebywali w niewo-
li przez dwa pokolenia, ale nie była to ciężka niewo-
la. Dla Żydów był to okres konsolidacji i duchowego
rozwoju. Powiada się, że Żydzi udali się do Babilonu
jako barbarzyńcy, a wrócili jako ludzie cywilizowani.
Pewne jest, że wrócili do Jerozolimy z pierwszymi pię-
cioma księgami Starego Testamentu  Pentateuchem.
W niewoli odkryli w pełni znaczenie Tory. Była to tak
duża zmiana, że niektórzy uczeni twierdzą, iż tzw. księ-
gi Mojżeszowe powstały dopiero w Babilonie i ich
autorem nie był Mojżesz. (Jezus jednak nie miał wąt-
pliwoS
ci, kto jest autorem tych ksiąg!) Bez względu na
to, jak było, pierwsza z tych ksiąg, Księga Rodzaju,
zawiera historię pochodzenia  różnych rodzajów dzi-
kich zwierząt, bydła i wszelkich płazów ziemnych
17
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Ken Ham
CZY BÓG JEST EWOLUCJONISTĄ?
Trzej profesorowie z Calvin College w Grand w zamieszanie, próbując interpretować Biblię
Rapids (stan Michigan)  Howard J.Van Till, Da- i zrozumieć, co jest naukowo prawdziwe, a co
vis A.Young i Clarence Menninga  napisali ostat- nie. Jeżeli tzw. pogląd naukowy (tzn. ewolucjo-
nio książkę zatytułowaną Science Held Hosta- nizm) okazuje się przeczyć Biblii, to dla rozwią-
ge. Nagłówek, rzucający się w oczy na ostatniej zania dylematu uważam za pożyteczne rozważe-
stronie, pyta:  Henry Morris czy Carl Sagan? nie tego, co następuje.
Jaki cel ma ten nagłówek? Zasadniczo chodzi Po pierwsze:
o to, by ludzie zrozumieli, że ci dwaj ludzie zaj- czy jest to oparte na bezpoS
redniej powta-
mują krańcowe stanowiska w kwestii pochodze- rzalnej obserwacji, czy też czyni przypuszczenia
nia. Z jednej strony Instytut Badań Kreacjoni- odnoS
nie przeszłoS
ci, które nie mogą być zaob-
stycznych i jego przewodniczący, dr Henry Mor- serwowane naszymi pięcioma zmysłami? Ludzie,
ris, prezentują pogląd, że Księgę Rodzaju należy czyniąc okreS
lone spostrzeżenia odnoS
nie fak-
brać dosłownie, co ma podstawowe znaczenie tów, starają się uporządkować te fakty w ogólną
dla pozostałych częS
ci Biblii, prawdziwej nauki, teorię. Zadaj sobie pytanie: na jakiej podstawie
historii i filozofii. Z drugiej strony ludzie tacy, teoria ta została zbudowana? Czy może zostać
jak Carl Sagan, zajmując krańcowo odmienne sprawdzona?
stanowisko, podtrzymują całkowicie ateistyczny Wnioski, oparte na tym, czego nie można bez-
pogląd na kwestię pochodzenia. poS
rednio zaobserwować i teorie, oparte tylko
Profesorowie Calvin College, podobnie jak na ludzkich wymysłach, muszą wydawać się po-
wielu innych wykładowców chrzeS
cijańskich dejrzane. Człowiek nie wie wszystkiego, ani nie
szkół w całych Stanach Zjednoczonych, uporczy- może bezpoS
rednio obserwować wydarzeń, które
wie twierdzą, że istnieje stanowisko kompromi- miały miejsce w dalekiej przeszłoS
ci.
sowe między drem Morrisem i drem Saganem.
Pogląd, jakiemu hołdują, niczym istotnym nie Po drugie:
różni się od ateistycznego ewolucjonizmu  chy- czy moja interpretacja Pisma R
więtego jest po-
ba tylko tym, że do przypuszczalnego procesu prawna? Chodzi o to, czy konflikt spowodowa-
ewolucji dodali oni Boga. Nalegają, że można ny jest niewłaS
ciwą teorią, użytą do opisu fak-
jednoczeS
nie przyjąć i ewolucję i Biblię. Do opi- tów, czy też mylną interpretacją Pisma R
więtego.
su takiego stanowiska używanych jest kilka okre- By tę kwestię uporządkować, należy pamiętać,
S
leń, z których najbardziej popularnym jest  ewo- że Biblia jest objawionym słowem nieskończo-
lucjonizm teistyczny . Utrzymywanie takich po- nego Boga i musi interpretować sama siebie, musi
glądów oznaczałoby, że Bóg jest ewolucjonistą, sama siebie potwierdzać. Najpierw powinno się
że posłużył się procesem ewolucji, aby powołać  nie ulegając wpływom zewnętrznym  spró-
do istnienia wszystkie wyższe formy życia. bować okreS
lić kontekst i właS
ciwie zdefiniować
Czy chrzeS
cijanie mogą przyjąć ewolucjonizm? słowa, użyte w danym fragmencie Pisma R
wię-
Czy jest to w ogóle istotne? Czy Bóg jest ewolu- tego, zgodnie z myS
lą autora. Następnie należy
cjonistą? Przywódcy chrzeS
cijańscy kazali wielu postawić pytanie, czy dany problem pojawia się
chrzeS
cijanom przyjąć ewolucjonizm, ponieważ w PiS
mie R
więtym jeszcze w innych miejscach?
stanowi on uznany  naukowy pogląd na po- Stawianie takich pytań dopomoże w ustaleniu,
chodzenie. Twierdzenia ewolucjonistów przyjmu- co jest błędne  interpretacja Pisma R
więtego czy
ją za prawdę i od nowa interpretują Biblię, aby pozabiblijna teoria faktów? Kiedy już tego do-
była z nimi zgodna. Wielu chrzeS
cijan popada konamy, staje się jasne, że Księga Rodzaju jest
18
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
Kreacjonizm
opowiadaniem historycznym, dającym dosłow- godne uwagi, jak sugerują wymienieni autorzy?
ne podstawy wszelkiej prawdziwej doktrynie. Ta- Poddając się najlepiej jak umiemy, Jedynemu,
kim sposobem Księga ta jest autorytatywna we który wie wszystko, przyznajemy Jego słowu
wszystkich dziedzinach, o których jasno się wy- wartoS
ć i przyjmujemy Księgę Rodzaju w takim
raża. znaczeniu, jakie chciał jej nadać Stwórca, Jezus
Chrystus.
Rozważmy pewien przykład: teoria ewolucji Odszukaj w Nowym Testamencie te słowa Je-
uczy, że przez miliony lat przed człowiekiem zusa, w którym odnosi się On do Księgi Rodza-
organizmy żyły i umierały. W ten sposób S
mierć ju, a przekonasz się, że traktował ją jako praw-
istniała  od początku . Żaden naukowiec nie dziwą i wiarygodną. W związku z czym, co oczy-
był tam jednak obecny, aby obserwować tę wiste, nie wierzył w ewolucję. (Por Mk 10,6-9;
S
mierć i walkę w ciągu milionów lat. Tak więc Mt 19,4-6; 23,35; Jan 5,45-47; Mt 24,37-39).
omawiana teoria jest zbudowana jedynie na sło-
wach omylnych ludzi, których w dodatku przy Jeżeli, jak twierdzi wielu chrzeS
cijan, Bóg jest
tym nie było. Biblia jednak uczy jasno, że S
mierć ewolucjonistą, to dlaczego nie mielibyS
my za-
 szczególnie fizyczna i duchowa S
mierć czło- stosować norm ewolucyjnych w naszym co-
wieka  weszła na S
wiat dopiero po tym, kiedy dziennym życiu? Smutne, że wielu rzeczywiS
cie
pierwszy człowiek, Adam, zgrzeszył. je stosuje  z tragicznym skutkiem.
Przyjrzyjmy się tekstom Rz 5,12; 1 Mjż 3,22.23; Czy Bóg jest ewolucjonistą? OczywiS
cie, nie!
Rz 8,22; Hbr 9,22; Iz 11,6-9; DzAp 3,21; Obj 2,3; Ewolucjonizm teistyczny, jako stanowisko kom-
21,4. Jest oczywiste, że jeS
li S
mierć i rozlew krwi promisowe, burzy podstawy poselstwa Ewange-
istniałyby przed grzechem Adama, to poselstwo lii, a w końcu prowadzi do zniszczenia chrzeS
ci-
Krzyża traciłoby jakiekolwiek podstawy. WłaS
nie jańskiego S
wiatopoglądu. Jest on niczym in-
dlatego Bóg nie mógł być ewolucjonistą! On nie nym, jak pogańską teorią ewolucji z dodat-
posługiwał się S
miercią i walką, by powołać for- kiem Boga. Nic dziwnego, że Ameryka upadła
my życia do istnienia! R
mierć jest częS
cią prze- tak nisko. ChrzeS
cijanie bronić muszą dosłow-
kleństwa grzechu. Nie jest więc możliwe dostoso- noS
ci Księgi Rodzaju i przeciwstawiać się tym,
wanie biblijnego sprawozdania o stworzeniu, do którzy dążą do kompromisu między Słowem Bo-
teorii ewolucji lub do ciągłego stwarzania, czy żym a S
wieckimi ideologiami.
też postępującego stwarzania, które również
implikują istnienie S
mierci i rozlewu krwi przed (Ken Ham,  Is God an Evolutionist? , Acts and
Adamem! Facts March 1989,vol 18,no.3 Back to Genesis,
s.a-b; z jęz. angielskiego przełożył A.K.Ostrowski).
Czy więc stanowisko Instytutu Badań Kreacjo-
nistycznych jest rzeczywiS
cie tak skrajne i nie- Za: Na Początku nr 5-6/2004
Henry M. Morris
Ale, czy nie możemy być  mówią  chrzeS
cijańskimi ewolucjonistami?
Tak, bez wątpienia można być chrzeS
cijańskim ewolucjonistą. Podobnie można
być chrzeS
cijańskim złodziejem, chrzeS
cijańskim cudzołożnikiem albo
chrzeS
cijańskim kłamcą!
ChrzeS
cijanie mogą nielogicznie i w wewnętrznie sprzeczny sposób podchodzić
do wielu spraw, ale to nie znaczy, że mają wtedy rację.
(King of Creation, Creation-Life Publishers, San Diego,CA 1980,s.83.84)