INWESTYCJE
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI
MAKRO-
EKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ,
JAKIE MAJĄ ZNACZENIE
DLA TWOICH INWESTYCJI
WSKAŹNIKI
MAKRO-
EKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ,
JAKIE MAJĄ ZNACZENIE
DLA TWOICH INWESTYCJI
2
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
Spis treści
Wskaźnik, czyli co? .......................................................................................................................... 3
Czy istnieje najważniejszy wskaźnik? ............................................................................................... 4
Na jakie wskaźniki zwracać uwagę? ................................................................................................ 4
PKB .............................................................................................................................................. 5
Inflacja ........................................................................................................................................ 5
Stopy procentowe ...................................................................................................................... 6
Sprzedaż detaliczna i produkcja przemysłowa ............................................................................ 6
Sprzedaż detaliczna w Polsce ...................................................................................................... 7
ISM .............................................................................................................................................. 8
PMI .............................................................................................................................................. 8
NY Empire State/Philadelphia Index ........................................................................................... 10
Chicago PMI .............................................................................................................................. 10
Dlaczego warto obserwować wskaźniki? ...................................................................................... 11
Autor
Paweł Cymcyk
makler/analityk, A-Z Finanse
Redakcja
Dorota Siudowska-Mieszkowska
Korekta
Zespół
CBP 389 ISBN 978-83-269-0073-0
Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2010
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a,
www.wip.pl
tel. 0 22 518 29 29, faks 0 22 617 60 10
Raport „Wskaźniki makroekonomiczne” chroniony jest prawem autorskim. Przedruk opubliko-
wanych w nim materiałów – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na źródło.
Raport „Wskaźniki makroekonomiczne” nie świadczy doradztwa ani nie udziela rekomendacji
zawarcia transakcji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 19 paździer-
nika 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finan-
sowych lub ich emitentów (Dz.U. z 2005 r. nr 206, poz. 1715). Wszystkie porady są przygoto-
wane z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy
i doświadczenia autorów. Jednakże jakiekolwiek decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie
artykułów wiążą się z odpowiednim ryzykiem i nasi Czytelnicy muszą mieć tego świadomość.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek decyzje lub ich skutki podjęte na pod-
stawie porad zawartych w tej publikacji.
3
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
Wskaźniki ekonomiczne odgrywają istotną rolę w gospodarkach i na giełdach. Są źródłem infor-
macji zarówno dla ekonomistów, jak i inwestorów. Pierwsi wykorzystują je do tworzenia modeli
ekonometrycznych, których celem jest prognozowanie przyszłych zmian gospodarczych, a drudzy
do wyboru dobrych momentów inwestycyjnych i osiągania stóp zwrotu wyższych od zysków
gwarantowanych na lokatach. Dlatego wokół codziennie publikowanych informacji kręci się
giełdowe życie i komentarze analityków. Aby inwestować z zyskiem, powinieneś więc wiedzieć,
co mogą one oznaczać w praktyce. Przedstawiamy Ci zatem wskaźniki publikowane przez różne
instytucje statystyczne bądź finansowe oraz ich wpływ na zachowania rynków i inwestorów.
Wskaźnik, czyli co?
Ustalmy, czym jest wskaźnik ekonomiczny. Z pewnością powinien on obiektywnie opisywać relację
między określonymi wielkościami ekonomicznymi w sposób, który umożliwiałby analizę sytuacji eko-
nomicznej i przewidywanie przyszłych zmian. Tu pojawia się jednak problem, bo trudno dokładnie
sprecyzować obiektywność (czy to w ogóle możliwe?). Mimo że dane mogą być takie same, dwóch
analityków może dojść do odmiennych wniosków, a na ich podstawie podać różne rekomendacje.
Brak obiektywności danego wskaźnika wcale nie musi jednak wynikać ze stronniczości czy złej woli
instytucji go publikującej. Duży wpływ na wynik wskaźnika wywiera jego konstrukcja. Najprostszym
przykładem są tu średnie zarobki w gospodarce. GUS podaje, że obecnie średnie wynagrodzenie
brutto w Polsce wynosi ok. 3.400 zł. Te same zarobki Polaków obliczane medianą będą oscylować już
na poziomie 2.600 zł. Jak więc widzisz, zmiana metodologii liczenia ma duże znaczenie.
Innym sposobem obrabiania surowych danych oprócz średniej i mediany jest informowanie nie
o wartościach nominalnych, a jedynie o jej procentowej zmianie. Tak podawane są informacje o PKB
czy inflacji. Dane procentowe kryją jednak problem polegający na pokazywaniu jedynie dynamiki
wzrostu przez co mniej zorientowani gracze nie mają możliwości porównania podobnych wartości.
PRZYKŁAD
Jeżeli w państwie A w 2010 r. wzrost PKB wyniósł 4%, a w państwie B aż 10%, to wiemy jedynie która
gospodarka zwiększała się szybciej, a nie gdzie faktycznie wyprodukowano więcej.
Wszystkie dane makro są również obarczone problemem efektu bazy, czyli punktu odniesienia dla dzisiej-
szego wyniku. Jest to problem szczególnie istotny w przypadku danych podatnych na sezonowość, choć
zdarzają się przypadki tak zabawne jak ubiegłoroczne informacje o produkcji przemysłowej w Polsce.
W 2008 r. przez 6 miesięcy począwszy od marca dynamika zmian miesięcznej produkcji była zabu-
rzona z uwagi na święta i długie weekendy, które w roku poprzedzającym wypadały w innych
miesiącach. Kiedy już udało się przejść przez ten okres i w październiku porównać wartości, to
okazało się, że gospodarka hamuje szybciej, niż się spodziewano.
Osobnym tematem mającym wpływ na obiektywność jest zakres badań służących do wyznaczania
wartości danego wskaźnika. Szczególnie istotne jest, czy określamy nastroje czy fakty. Wzrost wartości
PKB jest faktem, a telefoniczna sonda z pytaniem: „Czy WIG20 wzrośnie w najbliższym miesiącu?”
będzie oddawać nastroje. Jest to o tyle ważne, że nastroje mogą zmieniać się dynamicznie. Podobną
wrażliwość jak nastroje wykazują dane dotyczące krótkiego okresu. Przykładem może być tygodniowa
ilość nowych bezrobotnych w USA publikowana co czwartek. Znaczenie przy tak krótkim okresie
mogą mieć nawet nieprzewidywalne zjawiska atmosferyczne lub święta państwowe.
4
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
Czy istnieje najważniejszy wskaźnik?
Wielu, zwłaszcza początkujących inwestorów stara się odnaleźć najważniejszy wskaźnik. Najlepiej taki,
który dobrze sprawdzał się w przeszłości. Pamiętaj jednak, że takiego Świętego Graala nie znajdziesz,
co jest podobną sytuacją do analizy technicznej. W różnych momentach różne wskaźniki mogą być
„najważniejsze”.
Wskaźniki gospodarcze cechują się: cyklicznością zainteresowania oraz wzrostu znaczenia, gdy dany
sektor staje się besso-genny.
Przykładem na cykliczność zainteresowania obecnie jest inflacja. Jeszcze 2 lata temu w komunikatach
z posiedzeń Banków Centralnych inflacja była głównym zmartwieniem i od jej wysokości uzależniano
przyszłe ruchy na stopach procentowych. Gdy oficjalne szacunki różniły się o 0,2 procenta od prognoz,
następowała ewidentna reakcja rynków. W miarę rozwoju kryzysu zeszła ona na drugi, a nawet trzeci
plan i zupełnie straciła na znaczeniu.
Przykładem na wzrost znaczenia może być ilość sprzedaży nowych domów w USA. Postępujący od 1990 r.
hiperboliczny wzrost tego wskaźnika nikogo nie martwił do czasu aż w 2007 r. rozpoczęły się problemy
na rynku hipotecznym. Dziś dane o ilości domów i ich cenach są istotniejsze niż przez minione 18 lat.
Na jakie wskaźniki zwracać uwagę?
Warto, abyś obserwował wskaźniki opisujące sytuację gospodarczą Stanów Zjednoczonych. Ta generu-
jąca ponad 25% światowego PKB fabryka jest również liderem pod względem ilości istotnych wskaź-
ników (około 30) oraz wielości instytucji prognozujących jej rozwój. W skali Unii Europejskiej ilość
wpływowych danych można ograniczyć do około 10, przy czym następuje tu rozróżnienie na wskaźniki
syntetyczne, opisujące całą strefę euro, jak i szczegółowe skupiające się na poszczególnych krajach.
Przyjrzyjmy się zatem najbardziej popularnym wskaźnikom strefy makroekonomicznej.
Co oznaczają poszczególne wskaźniki?
PKB = Produkt
Krajowy Brutto
opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych
na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu
Inflacja
proces wzrostu cen w gospodarce wywołany szybszym przyrostem ilości
pieniądza niż produkcji
Stopa procentowa
cena wypożyczenia kapitału, koszt długu ustalany przez Bank Centralny
Sprzedaż detaliczna
mierzy wartość sprzedaży detalicznej realizowanej przez przedsiębiorstwa
Produkcja
przemysłowa
mierzy zmiany w całkowitej produkcji sektora przemysłowego wydobyw-
czego i użyteczności publicznej
Bilans Handlowy
mierzy różnicę wartości eksportu i importu w gospodarce
ISM Indeks
mierzy aktywność w amerykańskim sektorze przedsiębiorstw przemysłowych
PMI
indeks aktywności gospodarczej w sektorze wytwórczym; europejski
odpowiednik amerykańskiego ISM
NY Empire State/
Philadelphia Index
mierzą aktywność sektora wytwórczego w wybranych rejonach kraju
Chicago PMI
wskaźnik obrazuje aktywność sektora wytwórczego okręgu Chicago,
jeden z najważniejszych regionalnych wskaźników PMI, który pomaga
w prognozach indeksu ISM
5
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
PKB
Najszerzej komentowanym wskaźnikiem opisującym stan gospodarki danego kraju jest Produkt Kra-
jowy Brutto (PKB). Na ten podstawowy miernik dochodu krajowego i wielkości gospodarki składają się
cztery czynniki, co najłatwiej zobrazować wzorem: PKB = konsumpcja krajowa+ inwestycje + wydatki
rządowe + (eksport – import). Wielkości tych czterech składowych i ich wzrost oznacza, że gospo-
darka ma się dobrze.
Zwróć uwagę, że nie jest tu uwzględnione pochodzenie kapitału. Rozróżnienie na finansowanie kra-
jowe i zagraniczne możemy zobaczyć porównując daną wartość do PNB (Produkt Narodowy Brutto).
Ostatni czynnik równania będący różnicą między eksportem i importem określa się bilansem handlo-
wym kraju. Może być on dodatni (kraj więcej eksportuje niż importuje), co przekłada się na powsta-
wanie rezerw (sytuacja Chin) lub ujemy, kiedy popyt wewnętrzny nie może być zaspokojony przez
wewnętrzną produkcję i należy sprowadzać dobra do kraju. Taka sytuacja występuje w USA, które
miesięcznie notują ok. 20-30 mld dolarów ujemnego bilansu handlowego. Dla porównania bilans
handlowy Polski wynosi miesięcznie – 1,2 mld euro.
PKB występuje w kilku odmianach. Nominalny wzrost PKB określa się wg bieżącej wartości pieniądza,
ale istotniejszy jest „PKB realny” oznaczający zmianę przy realnej wartości pieniądza, zatem z inflacją.
Porównując obecne wartości PKB z przeszłymi, otrzymujemy procentowy wzrost lub spadek. Najczęściej
porównuje się wartości PKB rok do roku (r/r) oraz kwartał w poprzednim roku do obecnego kwartału
(kw/kw). Dwa następujące po sobie kwartalne spadki PKB definiuje się jako recesję gospodarczą.
PKB mimo dość kompleksowego opisu gospodarki ma jednak bardzo ograniczony wpływ na rynki inwesty-
cyjne i indeksy. W momencie publikacji jest to już mocno historyczna wartość.
Znaczenie PKB dla inwestorów
Największą uwagę na tę wartość powinni zwracać inwestorzy mający długi horyzont inwestycyjny
(regularne polisy inwestycyjne) oraz inwestujący w całe branże. Przy spadającym PKB lub recesji należy
trzymać się branż defensywnych jak telekomunikacja, energetyka lub usługi publiczne, w początkowej
fazie wzrostu – finansów, transportu i technologii, a w szczytowym cyklu koniunktury należy inwes-
tować w spółki surowcowe.
Inflacja
Kolejnym ważnym wskaźnikiem opisującym sytuację w całej gospodarce jest wielkość inflacji. Proces
inflacji w gospodarce oznacza wzrost cen wywołany szybszym przyrostem ilości pieniądza niż pro-
dukcji. Mówiąc prościej pieniądz nie znajduje pokrycia w wytworzonych dobrach, zatem jego war-
tość spada. Wielkość inflacji to nic innego jak indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Określa się go na podstawie koszyka towarów, który jest budowany w oparciu o badania wybranych
gospodarstw domowych.
Przy budowie tego wskaźnika, można zauważyć istotną wadę. Raz do roku następuje zmiana jego
elementów składowych. Zmienia się wagi składników, odejmuje lub dodaje nowe elementy (np. usługi
internetowe), co powoduje istotne zmiany w porównaniach z poprzednimi odczytami.
Inflacja występuje w dwóch rodzajach – całkowitej i bazowej. Inflację całkowitą określa się jako CPI
(ang. Consumer Price Index), czyli indeks cen konsumentów. Z kolei CPI Core to inflacja po wyłączeniu
cen energii i żywności. To rozróżnienie było szczególnie widoczne w pierwszym i drugim kwartale
2008 r., kiedy ceny ropy i żywności wzrosły o 60%, a ceny pozostałych dóbr nie zmieniały się.
6
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
Innym typem inflacji jest inflacja PPI (ang. Producer Price Index). Nazywa się inflacją w cenach produ-
centów, a w jej skład wchodzą surowce, półfabrykaty i produkty gotowe. Tu również występuje po-
dział na PPI i PPI Core. Odczyt PPI jest o tyle istotny, że następuje ok. 2 dni przed CPI, a więc pomaga
prognozować istotne dane.
Waga inflacji dla rynków zmienia się bardzo dynamicznie. Przed kryzysem finansowym banki centralne
uważnie obserwowały ruchy inflacji i w obawie przed jej wzrostem nie podejmowały liberalnych
działań. Dziś sytuacja zmieniła się o 180 stopni. Troska o wzrost gospodarczy całkowicie zmarginali-
zowała ryzyka inflacyjne. Pamiętaj jednak, że to wyjątkowa sytuacja i inflacja wróci do pierwszego
szeregu danych od razu po uspokojeniu sytuacji na światowych rynkach.
Znaczenie inflacji dla inwestorów
Rosnąca inflacja lub tylko jej oczekiwania przekładają się na wzrost rynkowej stopy procentowej
czyli WIBORU, a następnie dokonywana jest podwyżka stóp procentowych przez Radę Polityki Pie-
niężnej. Jeżeli inflacja rośnie, należy wystrzegać się spółek silnie zadłużonych (bo będą miały kłopoty
ze spłatą rat i mogą upaść) oraz takich, które bazują na klientach kupujących ich towary na kredyt
(deweloperzy, motoryzacja).
Stopy procentowe
Stopy procentowe to istotny wskaźnik gospodarczy ilustrujący, jak kształtują się perspektywy dla da-
nego kraju. Wysokość stóp jest ustalana w wyniku głosowania komitetów. W Polsce tę rolę pełni
Rada Polityki Pieniężnej, w Europie – ECB, a w USA – FOMC (ang. Federal Open Market Comitee).
Jest to najbardziej nieobiektywny z wymienionych wskaźników, bo pokazuje rzeczywistość taką, jak
interpretuje ją zaledwie mała grupa osób.
Stopy procentowe należy interpretować wraz z inflacją danego kraju. Nominalna stopa procentowa
to wielkość oficjalnego oprocentowania. Dla inwestycji i portfeli ważniejsze jest jednak oprocento-
wanie realne, a więc różnica pomiędzy stopą nominalną a stopą inflacji. Jeżeli jest ono ujemne i inflacja
przewyższa stopę procentową (USA), to opłacalne jest branie kredytu i inwestowanie, ponieważ
z biegiem czasu nasz dług będzie się automatycznie zmniejszał. To powinno pobudzić rozwój i pro-
wadzić do wzrostu gospodarczego. W otoczeniu realnych ujemnych stóp procentowych całkowicie
nieopłacalne jest lokowanie pieniędzy na depozyt, ponieważ będą one traciły na wartości.
Znaczenie stóp procentowych dla inwestorów
Obserwacja stóp procentowych i ich zmian najsilniej wpływa na rynek obligacji, ale gracze na rynku
akcji też mogą je wykorzystać. Decyzję o kupnie lub sprzedaży akcji globalne fundusze inwestycyjne
opierają na komunikatach Banków Centralnych szukając w nich wskazówek, jak prezentuje się wizja
przyszłej polityki pieniężnej. Gdy komunikat zmienia swój ton z optymistycznego na ostrożny lub
negatywny to dany rynek będzie wyprzedawany. Z kolei gdy można wyczytać symptomy poprawy
gospodarczej, na rynkach pojawia się duża dawka optymizmu i akcje drożeją.
Sprzedaż detaliczna i produkcja przemysłowa
Kolejne dwa wskaźniki opisują dokładniej część konsumpcyjną i produkcyjną gospodarki. Bieżącą
konsumpcję i jej zmiany widać w publikowanych co miesiąc danych o dynamice sprzedaży detalicznej.
Zmiana tej dynamiki to zmiana wartości sprzedaży w porównaniu do poprzedniego okresu. Publiko-
wane porównania dotyczą rok do roku, ale istotne są też informacje o zmianie miesiąc do miesiąca (m/m).
Spójrz na wykres. Jak widać, wskaźnik jest niezwykle sezonowy i czuły na zmiany z uwagi na rucho-
7
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
me święta i ilość dni wolnych od pracy w danym miesiącu. Największa wada to brak uwzględnienia
wydatków na usługi, które w rozwiniętych krajach stanowią nawet 70% gospodarki. Innym manka-
mentem jest również brak uwzględnienia inflacji i zmiany cen. Gdy promocje sięgają 50 procent to
nawet przy dwukrotnym wzroście wielkości sprzedaży jej wartość nie zmieni się.
Sprzedaż detaliczna w Polsce
źródło: bankier.pl
Podobnie przedstawia się sytuacja z produkcją przemysłową. Mierzy ona zmiany w całkowitej pro-
dukcji sektora przemysłowego, wydobywczego i użyteczności publicznej. W połączeniu ze sprzeda-
żą detaliczną daje dokładne prognozy szybkości rozwoju gospodarki. Interpretacja rynkowa jest
identyczna jak przy sprzedaży detalicznej. Im więcej tym lepiej, choć dwucyfrowy wzrost utrzymujący
się zbyt długo stwarza zagrożenia przegrzania gospodarczego.
Znaczenie sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej dla inwestorów
Sprzedaż detaliczna i produkcja przemysłowa są wskaźnikami podawanymi bardzo szybko, bo już
w połowie miesiąca za poprzedni miesiąc. Dla inwestorów oznacza to, że obserwując kolejne zmiany
dynamiki tych wskaźników są w stanie sami przewidzieć wzrost PKB w danym okresie. Wzrosty
sprzedaży, jak i produkcji przekładają się na wzrost obrotów i zysków firm sprzedających i produku-
jących, a konsekwencją tego są wyższe ceny akcji. Największe zyski z inwestycji będziesz notował
wtedy, kiedy po dużym spadku tych indeksów zauważysz, że popyt się odradza i zaczyna rosnąć.
Wtedy akcje są najtańsze w całym cyklu koniunkturalnym.
Jak skutecznie chronić i pomnażać swój majątek?
Czy chciałbyś mieć pewność, że Twój zgromadzony majątek nie straci na wartości? Pragniesz
osiągać większe zyski niż te, które uzyskujesz na lokatach bankowych? Chcesz podej-
mować świadome decyzje finansowe?
Jeżeli odpowiedź na powyższe pytania brzmią „tak”,
8
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
ISM
Najpopularniejszym wskaźnikiem opisującym stan gospo darki amerykańskiej jest indeks ISM. Wskaźnik
publiko wany przez Institute for Supply Management (Instytut Za rządzania Podażą) przeprowadza
ankietę wśród managerów 370 przedsiębiorstw. Ich odpowiedzi w większości o cha rakterze tak/nie
pozwalają wyliczyć wartość wskaźnika.
Wartością istotną dla ISM jest 50. Jeżeli ISM jest wyższy od 50 oznacza to rozwój gospodarczy,
a poniżej tej granicy kurczenie się gospodarki.
Na ISM składa się 9 czynników z czego część opisuje sferę usług i tworzy indeks ISM Services Non-
Manufac turing, a część sferę produkcji, co generuje indeks ISM Manufacturing. Te właśnie dwie dane
są przewidywane i oczekiwane przez rynek. Informacja o usługach jest znacznie istotniejsza z uwagi
na fakt, że PKB w USA w ponad 85% tworzone jest z wykonywanych usług.
Ankieta służąca do wyliczenia indeksu dotyczy 6 sfer działania przedsiębiorstwa: nowych zamówień,
produkcji, zatrudnienia, zapasów, ceny i portfela zamówień. Dla każ dej z nich tworzony jest osobny
subindeks i dopiero one służą do wyznaczenia indeksu produkcyjnego i usługowego ISM. Trzy z tych
subwskaźników są dostosowywane sezonowo, co pozwala wykluczyć cykliczne zmiany.
Warto abyś zwrócił uwagę również na termin publikacji zarówno ISM-produkcja, jak i ISM-usługi.
Część produkcyjna jest ogłaszana pierwszego roboczego dnia miesiąca, a dopiero dwa dni później
rynki dowiadują się o zmianie w sekcji usługowej. Ponieważ druga publikacja opisuje znacznie do-
kładniej zmiany zachodzące w gospodarce, jej ogłoszenie oznacza większą nerwowość na rynkach
przy jednoczesnych prognozach i nastrojach będących konsekwencją informacji o produkcji.
Tu dochodzimy do istotnej różnicy pomiędzy danymi faktycznymi, jakimi były informacje ze strefy
makro, a indeksami ISM. W poprzednich wskaźnikach liczyły się fakty, a sposób konstrukcji ISM wska-
zuje, że tworzo ne są one z ankiet, a więc ich nieodłącznym elementem są ludzkie emocje i nastroje.
To szybko zmieniające się czynniki, przez co niemierzalne i nieprzewidywalne, więc nie możemy mó-
wić o obiektywnych prognozach.
Znaczenie ISM dla inwestorów
Oba wskaźniki ISM opisują łącznie ponad 95% gospodarki amerykańskiej i prezentują jej stan niemal
na bieżąco, bo publikowane są już na początku miesiąca za miesiąc poprzedni. Kierunki zmian wska-
zań ISM (wzrosty/spadki) ściśle pokrywają się z późniejszymi odczytami PKB, więc informacje z nich
płynące są skutecznym narzędziem do wyboru rynków z optymistycznymi perspektywami i unikania
tych, które wchodzą w fazę spowolnienia gospodarczego. Obserwując ten wskaźnik powinieneś pamię-
tać o krytycznej wartości 50 pkt., poniżej której utrzymujący się indeks zapowiada poważną recesję
i solidne giełdowe spadki.
PMI
Wskaźniki ISM opisują rozwój gospodarki amerykańskiej. Analogiczną funkcję dla Europy pełnią indeksy
PMI. Wskaźniki te opisują aktywność gospodarczą w sekto rze wytwórczym i są publikowane przez
agencję Reuters. Agencja przeprowadza ankietę wśród managerów ds. zakupów w firmach (stąd nazwa
„Indeks Managerów Logistyki”) i, podobnie jak w ankiecie ISM, pyta o nowe zamówienia, produkcję,
zatrudnienia, wielkość zapasów, cenę i portfel zamówień.
9
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
PMI również występuje w odmianie usługowej i produk cyjnej. PMI-Services (usługi) oraz PMI-Manu-
facturing (produkcja) to dane opisujące aktualny rozwój gospodarczy w badanym kraju lub strefie
gospodarczej.
PMI jest tworzony osobno dla każdego kraju europejskiego, a metodologia obliczania indeksu jest różna
dla różnych krajów, tak aby najdokładniej oddawać lokalną sytuację gospodarczą. Oprócz tego publiko-
wane są również wskaź niki PMI obejmujące całą strefę euro i Unię Europejską Ponieważ idea wskaź-
nika PMI jest zbliżona do ISM, również i w tym przypadku strefę rozwoju od recesji oddziela wartość 50.
Wskaźnik ten ma takie wady, jak ISM. Głównym proble mem są tu nastroje, co doskonale można za-
obserwować, analizując wartości, jakie PMI prezentował w przeszłości i obecnie.
Najwyższy odczyt PMI-usługi dla strefy euro wskaźnik zanotował w kwietniu 2000 r. (60 pkt), a więc
tuż przed pęknięciem bańki internetowej i okresem 12 miesięcznej recesji. Dopiero w trzecim kwartale
2003 r. indeksowi udało się na trwałe wyjść powyżej granicy 50 pkt. Wtedy już gospodarki europejskie
wkraczały w okres najszybszego rozwoju od kilkunastu lat. Historyczne minima wskaźnik zaliczył
w lutym 2009 r. mając 33 pkt, ale już od maja 2008 r. wskazywał recesję. Bazując na jego podstawie
można było uniknąć strat na giełdzie, odpowiednio wcześnie wycofując środki.
Obecnie wskaźnik ten po rocznym rajdzie jest blisko szczytów z okresu 2006-2007, ale na razie takie
odbicie to skutek setek miliardów dolarów wpompowanych w stymulusach gospodarczych do krajów
na całym świecie.
Znaczenie PMI dla inwestorów
Wskazania PMI, mają silną korelację z europejskim PKB. Jeżeli przyjąć analogię do poprzednich okre-
sów, można zatem przewidywać, że zbliżanie się indeksu do okolic „recesyjnych” (poniżej 50 pkt)
należy interpretować jako sygnał ostrzegawczy przed spadkami i wykorzystać go do sprzedaży.
Z kolei historyczne minima lub długo trwały spadek indeksu daje podstawy do kupna tanich akcji
i perspektywy szybkiego wzrostu dyskontującego poprawę gospodarczą.
Oto, co zyskasz jako Czytelnik magazynu „
•
Odkryjesz różne sposoby powiększania majątku - nie tylko na giełdzie, ale także poprzez
inne, bezpieczne sposoby inwestowania, takie jak waluty, kruszce, sztuka, numizma-
tyka. Przekonaj się, jak wiele jest możliwości ochrony i pomnażania kapitału oraz
poznaj ich specyfikę, potencjalne zyski i ryzyko, jakie się z nimi wiąże.
•
Poznasz nowości inwestycyjne - co miesiąc prezentujemy nowe produkty inwestycyjne
na rynku wraz z naszą rekomendacją.
•
Zdobędziesz w pełni obiektywne prognozy - które pozwolą na bieżąco kontrolować
Twoje inwestycje i świadomie planować swoje decyzje finansowe.
•
Zobaczysz sposoby na uniknięcie pułapek i kruczków w umowach z instytucjami
finansowymi, dzięki czemu będziesz mógł maksymalnie zabezpieczyć swoje interesy
w przyszłości.
•
Wyjaśnimy Ci zawiłości prawne związanych z zarządzaniem i inwestowaniem swoich
pieniędzy, dzięki czemu zostaniesz świadomym swoich praw inwestorem.
Stań się świadomym i bogatym inwestorem!
Sięgnij po skuteczne sposoby ochrony i pomnażania zgromadzonego majątku.
10
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
NY Empire State/Philadelphia Index
Nie wszystkie wskaźniki rozwoju opisują całe gospodarki. Wiele indeksów koncentruje się na mniej-
szych regionach, jak np. indeksy NY Empire State i Philadelphia Index. Oba mierzą aktywność gospo-
darczą sektora wytwórczego w wybranych regionach USA. Posiadają one dwa istotne czynniki. Po pierwsze
obliczane są podobnie do indeksów krajowych, co gwarantuje poprawną metodologię. Po drugie mają
dużą wartość prognostyczną, czyli wykazują dużą korelację z głównym indeksem rozwoju (ISM).
Philadelphia Index, mimo że mierzy zmiany gospodarcze tylko w trzech stanach (Pennsylwania, New
Jersey i Delaware), posiada historyczną zbieżność z ogólnym ISM rzędu 78%. Indeks NY Empire State
to z kolei ankieta przeprowadzana wśród 175 szefów firm ze stanu New York, w której oceniają oni
perspektywy biznesu w najbliższych 6 miesiącach. Za obliczanie wartości tych indeksów odpowie-
dzialne są regionalne oddziały Banku Rezerwy Federalnej, co uwiarygodnia odczyty. W przypadku
tych wskaźników rozwój gospodarki jest sygnalizowany wartościami powyżej zera, a na kurczenie się
gospodarki wskazują ujemne liczby.
Znaczenie NYES/PI dla inwestorów
Największą zaletą indeksów regionalnych dla inwe storów jest ich termin publikacji. Są one podawane
do wiadomości kilka dni przed informacjami o wskaźniku ISM, a skoro mają z nim wysoką korelację,
to pozwalają na przygotowanie portfela na najbliższy komunikat opisujący stan całej amerykańskiej
gospodarki. Oba odczyty można też wykorzystać do wyboru inwestycji w konkretne sektory. Indeks
NYES dotyczy w znacznym stopniu sektora usług, a Philadelphia Indeks koncentruje się na przemyśle,
zwłaszcza motoryzacyjnym
Chicago PMI
Wskaźnik Chicago PMI obrazuje aktywność sektora wytwórczego okręgu Chicago. Indeks ten jest jednym
z najważniejszych regionalnych wskaźników, ponieważ wykazuje aż w 91% korelację z indeksem ISM.
Interpretacja Chicago PMI jest prosta, ponieważ ma on konstrukcję podobną do ISM i również war-
tością oddzie lającą rozwój od recesji jest poziom 50 pkt.
Indeks ISM oraz dobrze przewidujący go indeks Chicago PMI
11
www.Pieniadze-Inwestycje.com.pl
WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE
DOWIEDZ SIĘ, JAKIE MAJĄ ZNACZENIE DLA TWOICH INWESTYCJI
Znaczenie Chicago PMI dla inwestorów
Indeks Chicago PMI jest publikowany w ostatnich dniach miesiąca, a więc 1-3 dni przed ogłosze-
niem indeksów ISM. Często rynki i inwestorzy mocniej reagują na od czyt tego wskaźnika niż na póź-
niejszy ISM, dlatego że na jego podstawie są w stanie skutecznie prognozować najbliższe dane, które
już nie są zaskoczeniem
Dlaczego warto obserwować wskaźniki?
Jak widzisz, każdy opisany wskaźnik ma wady, które w istotny sposób wpływają na jego potencjał inwesty-
cyjny. W praktyce jednak są to dane szeroko dostępne oraz na tyle wiarygodne i dokładne, że nawet
pobieżna ich analiza pozwala przeprowadzić analizę Top-Down, czyli taką gdzie najpierw wybieramy
najlepszy kraj, potem sektor, a na końcu najlepszą spółkę z tego sektora. Siłą wskaźników makro jest
także ich porównywalność pomiędzy poszczególnymi krajami i gospodarkami oraz precyzyjne wnioski
pozwalające unikać owczego pędu na najbardziej modne tematy inwestycyjne.
Wskaźniki gospodarcze uznaje się natomiast za wyznaczniki przyszłego rozwoju gospodarczego.
Dzięki comiesięcznej publikacji i bieżącym ankietom wskaźniki te pozbawione są wad historyczności
odczytu, jak się dzieje to w przypadku wskaźników strefy makro. Zarówno ISM, jak i PMI to indeksy
cieszące się szerokim zainteresowaniem i uznawane za dobrze odzwierciedla jące aktualny stan gospo-
darczy i najbliższe perspektywy.