background image

Małe ptaki egzotyczne 

(Estrildinae), papugi 

Ŝywienie oraz stosowane karmy

Andrzej Rutkowski

background image

Na wolności ptaki Ŝywią się bardzo 

urozmaiconym pokarmem

background image

POKARM ROŚLINNY

suche ziarna i nasiona

liczne gatunki prosa 

(tym proso senegalskie (najlepiej w kolbach),

mozga kanaryjska popularnie zwana kanarem,

proso murzyńskie tzw. murzynek, 

rzepik, 

siemię lniane

nasiona traw i chwastów

background image

Największy udział stanowić powinny nasiona 

prosa (ponad 70 %)

Proso senegalskie- lepsze szczególnie dla najmniejszych 

przedstawicieli Estrildinae

cienkie łuski, z którymi ptaki potrafią sobie łatwo poradzić. 

background image

Najlepiej, aby w mieszance znalazły się jednak 

róŜne gatunki prosa – dajemy moŜliwość 

wyboru

preferencje pokarmowe to nie tylko 

kwestia gatunku ptaków ale równieŜ 

cecha osobnicza 

background image

Mozga Kanaryjska 

zawierają duŜe ilości węglowodanów, 

mieszance dla astryldów czy amadyn ilość 
kanaru w stosunku do ilości prosa powinna 
wynosić 1 : 3. 

wynosić 1 : 3. 

background image

Proso murzyńskie 

uwagi na duŜą zawartość tłuszczu, powinno 
stanowić tylko niewielki dodatek do mieszanki 
dla małych ptaków egzotycznych

background image

Nasiona traw, chwastów i ziół

Nasiona - wiechlina, mlecz, mniszek, babka, 
tasznik, dziewanna, lnianka, len, kmin czarny, 
babka płesznik, porzeczka, ostropest, 
ogórecznik, kozieradka, wiesiołek

ogórecznik, kozieradka, wiesiołek

background image

Poślad 

poślad czyli pozostałość po oczyszczaniu 
wymłóconego ziarna, który zawiera nasiona 
róŜnych roślin zielnych, chwastów oraz zbóŜ.

background image

Rośliny wymienione w tej grupie pokarmów 

wpływają przede wszystkim prozdrowotnie na 

organizm ptaków oraz są cennym źródłem 

witamin oraz makro- i mikroelementów. 

witamin oraz makro- i mikroelementów. 

background image

Kiełkowanie

Kiełkowanie nasion  i ziaren to proces który z 
jednej strony korzystnie zmienia ich skład 
chemiczny, bowiem następuje rozkład 
związków złoŜonych do substancji o prostszej 

związków złoŜonych do substancji o prostszej 
budowie 

stymulacja wielu gatunków amadyn i 
astryldów do gniazdowania

background image

Do kiełkowania nadają się praktycznie wszystkie mieszanki 

nasienne stosowane w Ŝywieniu amadyn i astryldów. 

Odpowiednią ilość suchych nasion zalać naleŜy wodą (tak aby wszystkie 

były zanurzone) i pozostawiamy tak na 24 godziny w temperaturze 
pokojowej. 

Po tym czasie dokładnie płuczemy nasiona na sicie po czym zaraz gotowe są 

do skarmiania. 

dniach wypuszczą małe kiełki i w tym stadium są równie chętnie zjadane 

przez amadyny czy astryldy. 

Dopiero gdy kiełki przekracza długość 5 mm tracą na atrakcyjności i wiele 

gatunków 

Jeśli zapach jest podejrzany, stęchły i widać drobne pęcherzyki powietrza 

wydostające się z namoczonych nasion jest to znak, Ŝe pokarm taki juŜ nie 
nadaje się do skarmiania, 

background image

Zielonki, warzywa i owoce

Pasze zielone, warzywa i owoce stanowią niezbędny element diety. 

są one źródłem łatwo przyswajalnych węglowodanów a przede 
wszystkim witamin i mikroelementów. 

W zielonkach oraz marchwi znajduje się β-karoten będący 
prowitaminą A, substancja ta wpływa na wybarwienie zwiększając 
intensywność kolorów pomarańczowych i czerwonych upierzenia a 
takŜe decyduje o dobrym wzroku. 

Do najlepszych karm zielonych naleŜy Gwiazdnica pospolita 

Do najlepszych karm zielonych naleŜy Gwiazdnica pospolita 
(Stellaria media).

najchętniej spoŜywana zielonka mająca istotny pozytywny wpływ na 
wykarmianie piskląt jak równieŜ na kondycję ptaków dorosłych. 

Do chętnie spoŜywanych zielonek naleŜy zaliczyć Mniszek lekarski 
(Taraxacum officinalis) 

Astrydy i amadyny spoŜywają jego liście a takŜe bardzo chętnie pobierają 
niedojrzałe nasiona, które wydłubują z przekwitniętych kwiatostanów.

background image

Zielonki, warzywa i owoce

Ptaki lubią spoŜywać liście sałaty - moŜe zawierać szkodliwe 

dla zdrowia azotyny. 

Cykoria oprócz wartościowych węglowodanów, witamin i 
niektórych mikroelementów, posiada inulinę – substancję 
prebiotyczną

Na pewno nie naleŜy podawać roślin kapustnych ( liście 

Na pewno nie naleŜy podawać roślin kapustnych ( liście 
kalafiora, kapusty czy rzodkiewki).

tarta czerwona marchew

zielony świeŜy ogórek

Czasami hodowcy podają  miąŜsz arbuza lub melona. 

W kaŜdej racjonalnej diecie, zwłaszcza w okresie zimowym 
nie powinno zabraknąć jabłka. 

background image

POKARM ZWIERZĘCY

Chcąc z sukcesem rozmnaŜać amadyny czy astrydy naleŜy podawać 
im pokarmy zawierające białko zwierzęce

Wydaje się, Ŝe gatunkiem, który potrafi wykarmić młode bez 
udziału pokarmów zwierzęcych jest Amadyna wspaniała. 

Amadyny wspaniałe, podobnie jak gołębie, produkują w okresie 
lęgowym własne białko zwierzęce w postaci tzw. ptasiego mleczka 

lęgowym własne białko zwierzęce w postaci tzw. ptasiego mleczka 
czyli wydzieliny wola. 

Wiele badań na zeberkach wskazuje równieŜ iŜ bogaty pokarm (w 
tym w białko zwierzęce) daje większą szansę uzyskania w lęgu 
piskląt płci Ŝeńskiej i męskiej w stosunku 1:1. Z kolei stwierdzono, 
Ŝe brak urozmaiconego pokarmu oraz jego gorsza wartość odŜywcza 
sprawia, Ŝe w lęgu moŜe pojawić się więcej samców. 

background image

Imaga (postacie dorosłe owadów)

muszki owocowe (Drosophila melanogaster), 

Większe gatunki amadyn chętnie jedzą tez 

zebrane dla nich na łąkach róŜne gatunki 
koników polnych mniejsze okazy świerszczy.     

koników polnych mniejsze okazy świerszczy.     

background image

Larwy i poczwarki

larwy mrówek (tzw. mrówcze jaja) 
nie gatunków będących w większości 
pod ochroną (rodzaj Formica) tylko 
popularnych mrówek łąkowych i 
polnych, 

wysuszone mrówcze poczwarki 
Zaobserwowano, Ŝe częściej sięgają 
po ten pokarm małe gatunki astryld 
niŜ amadyny.

Larwy mrówek, oprócz 

wartościowego białka zwierzęcego, 
zawierają sporą ilość kwasów 
organicznych, 

background image

Larwy i poczwarki

Larwy mącznika młynarka (Tenebrio monitor), 

Podawane w zbyt duŜych ilościach (max 2-3 larwy na ptaka) mogą powodować 
u ptaków róŜnego rodzaju schorzenia układu pokarmowego, ponadto jest to 
pokarm bardzo bogaty w tłuszcze

Amadyny czy astryldy nie jedzą tych larw w całości. 

Dla mniejszych gatunków astryldów szczególnie cenne będą 
larwy potocznie zwane „Buffalo” (Alphitobius avatus).

Niektóre ptaki chętnie będą zjadać takŜe Ŝywe dafnie czy 

nawet larwy ochotki, pokarm przeznaczony dla rybek 
akwariowych

background image

POKARM JAJECZNY 

Jajo kurze posiada jedno z najwartościowszych białek 
zwierzęcych o wybitnym składzie aminokwasowym. 

nie występuje w naturze

pewnego rodzaju karma zastępcza, szczególnie przydatna w 

okresie lęgowym, 

Istnieje cały szereg różnych receptur miękkich karm. Np. 
składa się z: 

tartej bułki i ugotowanych na twardo i rozgniecionych jaj kurzych 
(gotowane min. 10 minut). 

Niektórzy dodają w niewielkiej ilości nasiona maku, bowiem 
wypływają one korzystnie na procesy trawienne u piskląt. 

Może także zawierać tartą marchew lub jabłko.. 

background image

Gotowy pokarm jajeczny

background image

SKŁADNIKI MINERALNE

NajwaŜniejszym z nich jest z pewnością wapń, 

skorupy mątw potocznie zwane „sepią” 

skorupy jaj po ugotowaniu zmielone np. w młynku do kawy. 

gotowe preparaty mineralno-witaminowe produkowane dla 
gołębi (np. Minervita), 

Bardzo waŜnym jest takŜe drobny Ŝwirek i piasek. Pełnią w 
organizmie waŜna role gastrolitów, które w Ŝołądku 
mięśniowym będą wspomagać proces rozcierania pokarmu. 

Astryldy i amadyny bardzo chętnie spoŜywają węgiel 
drzewny, który moŜna bez problemu kupić w sklepach 
zoologicznych lub wykładać im resztki z ogniska. 

WaŜnym jest aby podawany węgiel lub zwęglone drewno 
pochodziło z drzew liściastych, 

background image

WODA DO PICIA – WODA DO 

KĄPIELI

Wodę do kąpieli podaje się zazwyczaj w niezbyt głębokich na.czyniach. 
Amadyny i astryldy bardzo chętnie się kąpią utrzymując w ten sposób w 
dobrym stanie swoje upierzenie.

Jednak naleŜy pamiętać o tym, iŜ woda do kąpieli winna być wymieniana 
przynajmniej 2 razy dziennie. 

przynajmniej 2 razy dziennie. 

Podnoszenie wilgotność poprzez spryskiwanie wodą lub umoŜliwianie 
codziennych kąpiel jest szczególnie waŜne w okresie lęgowym, bowiem 
ułatwia wykluwanie się piskląt i dobrze wpływa na zdrowotność ich 
nieopierzonej skóry.

Kąpiele astryldów czy amadyn są dobry testem oceniającym zdrowotność 
naszych ulubieńców, ptaki chore bądź u których choroba dopiero się 
rozpoczyna z reguły nie korzystają z kąpieli

background image

TECHNIKA śYWIENIA

Najlepszą techniką Ŝywienia astryldów i amadyn jest stosowanie 

metody „wolnego wyboru” polegającej na duŜym urozmaiceniu i 
róŜnorodności stosowanych karm.

Teoretycznie ranek jest najlepszy, bo ptaki mają cały dzień do 
Ŝerowania i karmienia młodych. 

Przyjmując, Ŝe najpopularniejsze gatunki amadyn i astryldów

Przyjmując, Ŝe najpopularniejsze gatunki amadyn i astryldów
potrzebują długiego dnia świetlnego  - ok. 16 godzin/dzień, moŜna 
przesunąć czas karmienia na inne godziny niŜ ranne. 

WaŜnym jest zachowanie stałej pory zadawania pokarmów, bowiem 
ptaki bardzo się do tego przyzwyczajają. 

Znamy przypadki karmienia w godzinach wieczornych (17 – 19) 
bez jakichkolwiek ubocznych skutków, pod warunkiem, Ŝe 
zachowana jest regularność

background image

Papugi

background image

Stosowane

karmy

Nasiona lub mieszanki nasienne do 20%

Pozostałe 80-100%

Białko roślinne 

Pełne nasiona 

Pełne nasiona 

Owoce warzywa

Orzechy 

Poślad

Odpadki – nie !!

background image

Źródła białka zwierzęcego

Ser

Mięso gotowane – chude

Jaja gotowane na twardo

Puszkowany tuńczyk – w wodzie 

Karmy dla psów i kotów o niskiej zawartości 

Karmy dla psów i kotów o niskiej zawartości 
tłuszczu

background image

„pełne ziarna” 

Ziarna kashi

proso, 

siemię, 

Słonecznik

pszenica, 

Gotowa mieszanka

pszenica, 

owies, 

jęczmień, 

kukurydza, 

Sorgo

Musli

Surowy makaron

background image

Warzywa

Warzywa – Ŝółte oraz ciemnozielone preferowane

MroŜone warzywa – rozmrozić i zmiksować 

Puszkowane

MoŜna stosować 

MoŜna stosować 

Seler 

Brokuł 

Pietruszka 

Szpinak

marchew

background image

Owoce

MoŜna podawać 

MroŜone – rozmrozić 

Puszkowane

ŚwieŜę

ŚwieŜę

Suszone

background image

Orzechy 

Orzechy, „poślad”

Pełne orzechy umiarkowanie 

Wysoka zawartość tłuszczu

background image

Wprowadzanie nowych karm

Podawać rano – większy apetyt

Wstrzymać podawanie ulubionych karm

Mieszać „nową” ze „starą” 

20:80, 40:60, itp.

20:80, 40:60, itp.

Wielkość karmy dostosować do gatunku

Łatwiej zmienić paszę w grupie ptaków 

Obserwacja !!

background image

Czego nie podawać 

Awokado

Roślina, skóra ? – alergie ?

„Surowe” mleko 

Laktoza – rozwój mikroorganizmów 

Laktoza – rozwój mikroorganizmów 

Czekolada 

Teobromina (działanie podobne do kofeiny)

background image

Witaminy i minerały 

MoŜna posypywać owoce i warzywa 

Płynne dodawać do wody

background image

Czego nie wiemy 

Białko 

Lizyna 

Energia 

••

Wapń

Witaminy A, D, K

świrek 

background image

Czego nie wiemy 

Nimfy – pisklęta 

Optymalny poziom białka 20% ??

15 %  lub mniej 25 lub więcej – co gorsze co lepsze

Poziom lizyny 

0.8 do 1.2 %

0.6 %– depresja wzrostu 

background image

Czego nie wiemy - energia

PapuŜki faliste

12-16 kcal ME/dzień

Kanarki 

12 kcal ME/dzień

12 kcal ME/dzień

Amazonki  350g

100 kcal ME/dzień

Ary 1000g 

220 kcal ME/dzień

background image

Energia 

Ara hiacyntowa 

25 % więcej 
tłuszczy/oleju niŜ 
pozostałe gatunki

pozostałe gatunki

PapuŜki faliste, 
nimfy, amazonki –
podatne na otyłość

background image

Co wiemy – Ca 

Nimfy 

1 % Ca max.

0.3 – 0.35 % przy 
normalnej nieśności 

normalnej nieśności 

background image

Co wiemy - Witaminy

Niektóre amazonki – mogą 
mieć podwyŜszone 
zapotrzebowanie na witaminę 
A

PapuŜki faliste – 7000 IU / kg 
diety witaminy A

Cześć papug właściwych 
(Psittacina)

Pisklęta podatne na 
hipreitaminozę D

3

Złota i hiacyntowa ara 

Nimfy 

background image

Dziękuję za uwagę