Postawowe kategorie rynku pracy

PRODUKCJA, KAPITAŁ, ZIEMIA

1. Rynek pracy

2. Cena pracy i stawka płac

3. Popyt na pracę

4. Podaż na pracę

5. Współczynnik aktywności zawodowej

rynek- miejsce, gdzie spoktykają się nabywcy i sprzedawcy by w pewnej cenie wymienić dobra.

wymiana pracy ludzkiej- przedmiot wymiany
rynki: krajowy, regionalny, międzynarodowy
cena- stawka płac
wyznacznik ceny- miara (czas, [system akordowy, czyli ile dobra da radę pracownik wykonać w ciągu godziny])

1. Rynek pracy

UOGÓLNIAJĄC

Rynek pracy w wymiarze UOGÓLNIAJĄCYM wyraża się jako ogół form i procesów najmu pracowników przez pracodawców, a także ogół instytucji, uwarunkowanych oraz czynników negocjacji warunków zatrudnienia pracy i płac

KONKRETNYM

Istota rynku w wymiarze KONKRETYZUJĄCYM sprowadza się do konfrontacji ofert pracy i ofet chęci podjęcia pracy, czyli relacji między popytem na pracę i podażą pracy.

2. Cena pracy i stawka płac

CENĘ PRACY rozumie się dochody jakie uzyskują poszczególne jednostki (pracobiorcy) ze sprzedaży swojej pracy. Cena ta jest określana jako STAWKA PŁAC.

STAWKA PŁAC to liczba jednostek pieniędzy wypłacanych przez nabywcę usług pracy (pracodawca) za każdą jednostkę czasu wykonanej pracy. Może to być wyrażane w postaci REALNEJ lub NOMINALNEJ.

Płaca NOMINALNĄ stanowi pieniężną wynagrodzenie za jednostkę czasu pracy.

Natomiast płacą REALNĄ określamy ilość produkcji jaką można nabyć za pieniądze stanowiące płacę NOMINALNĄ, przy danych cenach dóbr konsumpcyjnych płaca realna określa siłę nabywczą płacy nominalnej.

3. Popyt na pracę

Popyt na pracę będziemy rozumieć jako zapotrzebowanie (chłoność) gospodarki na potencjał ludzi zdolnych do pracy, co oznaczaw praktycznych liczbach oferowanych miejsc pracy w gospodarce (zajętych i wolnych). Można więc mówić w tym przypadku o realizowanej o nierealizowanej części popytu na pracę. Tak ująty popyt można opisać równaniem:

D=E+V
gdzie:
D- popyt na pracę
E- pracujący
V- wolne miejsca pracy

4. Podaż na pracę

W praktyce pojęcie podaży jest zwykle tożsame z pojęciem zasobami pracy (zasoby siły roboczej) oraz ludności aktywnej zawodowo (czynna zawodowa).
Obejmują one osoby w wieku produkcyjnym, zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia w typowych warunkach istniejących w gospodarce. Zasoby pracy obejmują wszystkich tych, którzy pracują lub są zdolni i gotowi do podjęcia pracy (zarejestrowani w odpowiednim urzędach). Z definicji tej wynika, że podaż pracy jest częścią ludności w wieku produkcyjnym.

Przyjmując, iż podaż pracy obejmuje pracujących i bezrobotnych

S=E+U
gdzie:
S- podaż pracy
E- liczba pracujących
W- liczba bezrobotnych


Ludność w wieku produkcyjnym
/\
/ \
/ \
/ \
/ \
/ \
Aktywni zawodowo Bierni zawodowo
/\ (nie pracują i nie szukają)
/ \
/ \
/ \
zatrudnieni bezrobotni

MĘŻCZYŹNI- 18- 64} WIEK
KOBIETY- 18-59 } PRODUKCYJNY

5. Współczynnik aktywności zawodowej

Relacja między podażą pracy (zasobami pracy) a liczbą ludności w wieku produkcyjnym określa się mianem współczynnika aktywności zawodowej. Im wyższa jest ten współczynnik, tym więszka część ludności w wieku produkcyjnym jest czynna zawodowo.

Przyjmując iż podaż pracy obejmuje pracujących i bezrobotnych:

S=E+U
gdzie:
S- podaż
E- Liczba pracujących
U- bezrobotni

Aktywność zawodowa

a=S/Lp

a= współczynik aktywności zawodowej

a*Lp= E+U

Podaż pracy może być analizowane jako wielkość globalna (wszyscy aktywni zawodowej) lub w zależności od cech demograficznych i społeczno- zawodowych można wyodrębnić różne grupy tworzące zasoby pracy (płeć, wiek, zawód, wykształcenie, rodzaj wykonywanej pracy)

Im wyższy jest ten współczynik tym wuększa część ludności w wieku produkcyjnym da pracować zawodowa.

Większość zależy od:

- poziomu i zmian stawek płac
- preferencji jednostek w zakresie kształcenia
- model rodziny
- liczba dzieci w rodzinie i sposobu wychowania
- możliwość znaleźenia pracy