monter instalator urzadzen technicznych w budownictwie wiejskim 723[05] z3 03 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Wojciech Grzegorczyk

Wykonywanie instalacji grzewczych 723[05].Z3.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Karlina Musiałek – Białek
mgr inż. Małgorzata Karbowiak

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Wojciech Grzegorczyk

Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 723[05].Z3.03
„Wykonywanie instalacji grzewczych”, zawartej w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter-instalator urządzeń technicznych w budownictwie wiejskim.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Wymiana ciepła

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Armatura instalacji grzewczych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Kotły na paliwo stałe

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Kotły gazowe i olejowe

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Grzejniki

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Ogrzewanie grawitacyjne

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Ogrzewanie pompowe

5.7.1. Ćwiczenia

5.8. Konserwacja instalacji

5.8.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie:

monter–instalator urządzeń

technicznych w budownictwie wiejskim.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, które uczeń powinien opanować podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe zestawy zadań testowych, które pozwolą
sprawdzić opanowanie, założonych celów kształcenia z zakresu całej jednostki
modułowej,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

723[05].Z3

Instalacje stosowane

w obiektach budownictwa

wiejskiego

723[05].Z3.03

Wykonywanie

instalacji

grzewczych

723[05].Z3.01 Wykonywanie

prac poprzedzających montaż

instalacji

723[05].Z3.04
Wykonywanie

instalacji

elektrycznych

723[05].Z3.05
Wykonywanie

instalacji

wentylacyjnych

i klimatyzacyjnych

723[05].Z3.02

Wykonywanie

instalacji

wodociągowych

i kanalizacyjnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinien umieć:

−

odczytywać z dokumentacji technicznej rodzaj i zakres robót instalacyjnych,

−

rozróżniać rodzaje i określać właściwości materiałów stosowanych w robotach
budowlanych i instalacyjnych,

−

planować wykonanie robót przygotowawczych i pomocniczych poprzedzających montaż
instalacji,

−

organizować stanowisko pracy do montażu instalacji budowlanych, zgodnie
z wymaganiami ergonomii,

−

dobierać materiały, narzędzia i sprzęt do wykonania robót przygotowawczych,

−

sprawdzać stan techniczny maszyn, urządzeń, sprzętu i narzędzi do wykonywania robót
instalacyjnych,

−

wykonywać prace przygotowawcze i pomocnicze poprzedzające montaż instalacji,

−

określać zasady montażu przewodów instalacji wykonanych z różnych materiałów,

−

wyznaczać miejsca prowadzenia przewodów,

−

wykonywać bruzdy w ścianach i otwory w ścianach i stropach,

−

przygotowywać rury i kształtki do montażu,

−

wykonywać i zabezpieczyć wykopy do wykonania przyłączy,

−

układać przewody w wykopach,

−

dobierać materiały do izolacji przewodów instalacyjnych,

−

dobierać odzież i sprzęt ochrony indywidualnej do wykonywania prac przygotowawczych,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska podczas wykonywania prac przygotowawczych i instalacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcia: ciepło, temperatura, wartość opałowa, współczynnik przenikania
ciepła,

−

określić sposoby rozchodzenia się ciepła,

−

scharakteryzować czynniki powodujące straty ciepła w budynku,

−

scharakteryzować sposoby ogrzewania pomieszczeń,

−

scharakteryzować rodzaje instalacji grzewczych i ich elementy,

−

wyjaśnić zasadę działania ogrzewania wodnego grawitacyjnego oraz z wymuszonym
obiegiem wody,

−

odczytać dokumentację techniczną w zakresie niezbędnym do wykonania instalacji
grzewczej w określonej technologii,

−

posłużyć się normami, katalogami, instrukcjami i warunkami technicznymi wykonania
i odbioru robót instalacyjnych,

−

zorganizować stanowisko pracy, zgodnie z zasadami organizacji pracy, wymaganiami
technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska,

−

dobrać materiały do wykonania instalacji oraz izolacji przewodów,

−

dobrać przyrządy pomiarowe, narzędzia i sprzęt do montażu instalacji grzewczych,

−

zamontować lokalne źródło ciepła,

−

wykonać montaż przewodów instalacji grzewczych i uzbrojenia, zgodnie z dokumentacją
techniczną,

−

wykonać uszczelnienie oraz izolację przewodów instalacji,

−

zamontować urządzenia grzewcze,

−

zamontować urządzenia zabezpieczające,

−

przygotować instalację do wykonania prób szczelności,

−

wykonać regulację instalacji grzewczej,

−

dokonać odbioru instalacji grzewczej,

−

ocenić stan techniczny instalacji i dokonać naprawy usterek,

−

wykonać konserwację instalacji grzewczej,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i

ochrony

środowiska przy montażu i eksploatacji instalacji grzewczej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Monter

–

instalator

urządzeń

technicznych

w budownictwie wiejskim 723[05]

Moduł:

Instalacje stosowane w obiektach budownictwa

wiejskiego 723[05].Z3,

Jednostka modułowa:

Wykonywanie instalacji grzewczych 723[05].Z2.03

Temat: Montaż kotła na paliwo stałe z pompą zamontowaną na zasilaniu, zgodnie

z załączoną dokumentacją zawartą w instrukcji.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykonywania montażu kotłów na paliwo stałe wraz

z armaturą.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się dokumentacją techniczną montażu kotła,

−

zastosować wytyczne dotyczące montażu kotła,

−

dobrać materiały i narzędzia do montażu kotła,

−

dobrać środki ochrony indywidualnej i zastosować je podczas wykonywania czynności
monterskich,

−

zorganizować stanowisko do wykonywania czynności monterskich podczas montażu
kotła, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

wykonać montaż kotła na paliwo stałe z pompą zamontowaną na zasilaniu,

−

utrzymać ład i porządek podczas czynności monterskich,

−

uporządkować stanowisko pracy, zagospodarować odpady i niewykorzystane materiały,

−

ocenić jakość wykonanego montażu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 6 godzin dydaktycznych.

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie monter – instalator urządzeń technicznych
w budownictwie wiejskim.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,

−

urządzenia – kocioł, pompa,

−

armatura: zawór z kulą gumową, filtr, zawór zwrotny, zawór odcinający – 2 sztuki,

−

materiały pomocnicze: kształtki, łączniki, konopie, taśma teflonowa,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

komplet wkrętaków płaskich i wkrętaków krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Sformułowanie tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: pompa, zawór z kulą gumową,

filtr, zawór zwrotny, zawór odcinający – 2 sztuki, kształtki, łączniki, konopie, obranie
przez uczniów materiałów do montażu armatury kotła.

5. Wykonanie ćwiczenia:

−

każdy uczeń zabezpiecza się w środki ochrony indywidualnej,

−

każdy uczeń sprawdza stan techniczny sprzętu i ocenia jakość materiału,

−

uczeń sprawdza ustawienie kotła, zgodnie z dokumentacją,

−

uczeń montuje na króćcu odpływowym z kotła kształtki, zgodnie z dokumentacją,

−

uczeń montuje na przewodzie głównym zawór z kulą gumową, zgodnie
z dokumentacją,

−

uczeń montuje na przewodzie obejściowym: zawór odcinający, filtr, pompę, zawór
zwrotny, zawór odcinający, zgodnie z dokumentacją,

−

uczeń łączy przewód główny z przewodem obejściowym instalacji kotłowej, zgodnie
z dokumentacją,

−

uczeń sprawdza poprawność wykonania połączeń,

−

uczeń napełnia wodą instalację kotłową,

−

uczeń sprawdza szczelność wykonanych połączeń,

−

uczeń łączy naczynie wzbiorcze otwarte z kotłem,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w wykonaniu montażu instalacji
kotłowej, sugeruje najlepsze rozwiązania.

6. Po wykonaniu wszystkich czynności uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego

ćwiczenia.

7. Uczeń wskazuje mocne i słabe strony swojej pracy.
8. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy wykonując kolejne połączenia czyni on

postępy.

9. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania.
10. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: „Kotły wiszące dwufunkcyjne, zasady

montażu” Przeanalizuj je i napisz krótką notatkę na ten temat.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i nabyte
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Monter – instalator urządzeń technicznych
w budownictwie wiejskim 723[05]

Moduł:

Instalacje stosowane w obiektach budownictwa
wiejskiego 723[05].Z3

Jednostka modułowa:

Wykonywanie

instalacji

grzewczych

723[05].Z2.03

Temat: Montaż fragmentu instalacji centralnego ogrzewania z rozdziałem dolnym z rur

tworzywowych typu PEX/AL./PEX, zgodnie z dokumentacją zawartą
w instrukcji.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykonywania montażu instalacji centralnego

ogrzewania z rozdziałem dolnym z rur tworzywowych typu PEX/AL./PEX.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji centralnego ogrzewania,

−

zastosować wytyczne dotyczące montażu instalacji centralnego ogrzewania z rur
tworzywowych,

−

dobrać materiały i narzędzia do wykonania montażu instalacji,

−

dobrać środki ochrony indywidualnej i zastosować je podczas wykonywania czynności
monterskich,

−

zorganizować stanowisko do wykonywania czynności związanych z montażem instalacji,
zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

wykonać montaż instalacji centralnego ogrzewania,

−

sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,

−

utrzymywać ład i porządek podczas czynności monterskich,

−

uporządkować stanowisko pracy, zagospodarować odpady i niewykorzystane materiały,

−

ocenić jakość wykonanego montażu.

−

ocenić jakość swojej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie monter – instalator urządzeń technicznych
w budownictwie wiejskim.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację techniczną,

−

materiał: rura typu PEX/Al./PEX, kształtki zaciskowe, rura typy „peszel”, zawory kulowe
– 4 sztuki,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

materiały pomocnicze: konopie, taśma teflonowa, uchwyty z kołkiem do mocowania rur,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich,

−

komplet wkrętaków krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia

Wykonaj montaż fragmentu instalacji centralnego ogrzewania z rur typu PEX/Al./PEX,

zgodnie z dokumentacją techniczną.

FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, wyjaśnienie tematu zajęć zaznajomienie uczniów

z pracą metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1. W jaki sposób należy prowadzić przewody instalacji centralnego ogrzewania?
2. Jakie narzędzia służą do montażu instalacji?
3. W jakiej kolejności należy montować instalację?
4. W jakie środki ochrony indywidualnej należy wyposażyć się podczas wykonywania

otworów do mocowania kotła wiszącego?

PLANOWANIE
1. Ustal, jakimi narzędziami dokonasz montażu instalacji.
2. Zaplanuj kolejność czynności montażowych.
3. Ustal miejsce prowadzenia przewodów instalacji.
4. Zaplanuj czynności końcowe po wykonaniu montażu instalacji.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
2. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność swojej pracy.
3. Wyznacz osie przewodów instalacji.
4. Wyznacz miejsce montażu punktów mocowania rur.
5. Zamocuj uchwyty do mocowania rur, zgodnie z dokumentacją.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Przygotuj odcinki rur do montażu.
7. Wykonaj połączenie rur z pionami instalacji centralnego ogrzewania.
8. Zamontuj rurę osłonową typu „peszel”.
9. Ułóż i zamocuj rury w uchwytach,
10. Zamontuj zawory odcinające na końcach rur.
11. Sprawdź poprawność wykonanych połączeń.
12. Napełnij wodą odcinek instalacji .
13. Sprawdź szczelność wykonanych połączeń.
14. Uporządkuj stanowisko pracy.
15. Zagospodaruj odpady i nieużyte materiały.
16. Przygotuj się do zaprezentowania wyników swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie wyznaczono osie przewodów instalacji?
2. Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia?
3. Czy prawidłowo posługiwano się narzędziami?
4. Czy poprawnie wykonano połączenia rur?
5. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
6. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne umiejętności
zostały ukształtowane, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: „Ogrzewanie grawitacyjne”. Przeanalizuj je

i napisz krótką notatkę na ten temat.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania zadania i nabyte umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Wymiana ciepła

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw graficznie rozkład temperatury przy przepływie ciepła przez zewnętrzną

przegrodę budowlaną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) narysować przekrój przez przegrodę budowlaną,
3) narysować przewidywany rozkład temperatury przy przenikaniu ciepła przez przegrodę

budowlaną,

4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

arkusz papieru formatu A4, długopis, ołówek, gumka,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca przepływu ciepła.

Ćwiczenie 2

Przedstaw na rzucie budynku jednorodzinnego przepływ ciepła przez przegrody

budowlane.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) wrysować kierunki przepływu ciepła przez przegrody budowlane uwzględniając

temperaturę w pomieszczeniach i temperaturę na zewnątrz budynku,

3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca plan budowlany budynku jednorodzinnego
z naniesionymi temperaturami w pomieszczeniach, temperaturą zewnętrzną,

−

arkusz papieru formatu A4,

−

długopis, ołówek, przybory kreślarskie, gumka,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca przepływu ciepła.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Armatura instalacji grzewczych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamontuj zawór bezpieczeństwa w instalacji kotłowej, zgodnie z dokumentacją techniczną

zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację techniczną zadania,
3) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami zadania,
4) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
5) skompletować narzędzia i sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
6) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
7) zamontować zawór bezpieczeństwa, zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

zawór bezpieczeństwa ½”, kształtki, rura ½”,

−

materiały pomocnicze: konopie lniane, pasta uszczelniająca,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca instalacji kotłowych.

Ćwiczenie 2

Zamontuj przeponowe naczynie wzbiorcze w instalacji kotłowej, zgodnie z dokumentacją

techniczną zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania,
3) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami zadania,
4) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
5) skompletować narzędzia i sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
6) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej
7) zamontować przeponowe naczynie wzbiorcze, zgodnie z dokumentacją zawartą

w instrukcji,

8) uporządkować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

przeponowe naczynie wzbiorcze, zawór odcinający ½”, kształtki, rura ½”,

−

materiały pomocnicze: konopie lniane, pasta uszczelniająca,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca naczyń wzbiorczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Kotły na paliwo stałe

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj inwentaryzację instalacji kotłowej w budynku jednorodzinnym. Porównaj

wykonany szkic inwentaryzacyjny z istniejącą dokumentacją instalacji kotłowej. Wskaż
ewentualne różnice i określ, co może być przyczyną zaistniałych nieścisłości.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację techniczną zadania,
3) wykonać szkice inwentaryzacyjne istniejącej instalacji kotłowej,
4) porównać wykonaną dokumentację inwentaryzacyjną z istniejącą,
5) wskazać ewentualne różnice,
6) wyjaśnić przyczynę istniejących rozbieżności w dokumentacji inwentaryzacyjnej

i istniejącej dokumentacji powykonawczej,

7) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację projektową istniejącej
instalacji kotłowej,

−

arkusz papieru formatu A4,

−

długopis, ołówek, przybory kreślarskie, gumka,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca kotłów.

Ćwiczenie 2

Zamontuj kocioł na paliwo stałe z pompą zamontowaną na zasilaniu instalacji, zgodnie

z załączoną dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
2) zgromadzić materiały do wykonania zadania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
4) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
5) sprawdzić ustawienie kotła, zgodnie z dokumentacją,
6) zamontować na króćcu odpływowym z kotła kształtki, zgodnie z dokumentacją,
7) zamontować na przewodzie głównym zawór z kulą gumową, zgodnie z dokumentacją,
8) zamontować na przewodzie obejściowym: zawór odcinający, filtr, pompę, zawór zwrotny,

zawór odcinający, zgodnie z dokumentacją,

9) połączyć przewód główny z przewodem obejściowym instalacji kotłowej, zgodnie

z dokumentacją,

10) połączyć przewód powrotny instalacji centralnego ogrzewania z kotłem,
11) sprawdzić poprawność wykonanych połączeń,
12) napełnić wodą instalację kotłową,
13) sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
14) połączyć z kotłem naczynie wzbiorcze otwarte,
15) uporządkować stanowisko pracy,
16) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
17) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

urządzenia – kocioł, pompa,

−

armatura: zawór z kulą gumową, filtr, zawór zwrotny, zawór odcinający – 2 szt.,

−

materiały pomocnicze: kształtki, łączniki, konopie, taśma teflonowa,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich,

−

komplet wkrętaków krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca kotłów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Kotły gazowe i olejowe

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamontuj gazowy dwufunkcyjny kocioł wiszący, zgodnie z załączoną dokumentacją

zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
2) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
3) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
4) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
5) zamontować kocioł na ścianie kotłowni,
6) wykonać połączenie kotła z przewodem powrotnym instalacji centralnego ogrzewania,

zgodnie z załączoną dokumentacją,

7) wykonać połączenie kotła z przewodem zasilającym instalacji centralnego ogrzewania,

zgodnie z załączoną dokumentacją,

8) wykonać połączenie kotła z instalacją zimnej wody zasilającą wymiennik ciepłej wody,

zgodnie z załączoną dokumentacją,

9) wykonać połączenie kotła z instalacją ciepłej wody,
10) sprawdzić poprawność wykonania połączeń,
11) napełnić wodą instalację kotłową,
12) sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
15) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacją techniczna zawarta w instrukcji,

−

urządzenia – kocioł gazowy wiszący dwufunkcyjny,

−

armatura: filtr do wody – 2 sztuki, zawór zwrotny – 2 sztuki, zawór odcinający – 4 sztuki,

−

materiały pomocnicze: kształtki, łączniki, konopie, taśma teflonowa,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich i wkrętaków krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca kotłów dwufunkcyjnych.

Ćwiczenie 2

Zamontuj aparaturę kontrolno-pomiarową kotła gazowego, stojącego, zgodnie

z załączoną dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
2) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
3) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
4) wyposażyć się w środki ochrony indywidualnej,
5) zamontować termometr, zgodnie z dokumentacją,
6) zamontować manometr, zgodnie z dokumentacją,
7) zamontować przylgowy czujnik temperatury na przewodzie zasilającym kocioł, zgodnie

z dokumentacją,

8) sprawdzić poprawność montażu,
9) napełnić wodą instalację kotłową,
10) sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
11) uporządkować stanowisko pracy,
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
13) ocenić poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacją techniczna zawarta w instrukcji,

−

armatura

kontrolno-pomiarowa:

termometr,

manometr,

termometr

przylgowy

z czujnikiem,

−

materiały pomocnicze: kształtki, łączniki, konopie, taśma teflonowa,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich i wkrętaków krzyżakowych,

−

urządzenie do próby ciśnieniowej,

−

przymiar składany,

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura rozdziału 7, dotycząca aparatury kontrolno-pomiarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Grzejniki

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz i usytuuj grzejnik w pomieszczeniu, zgodnie z załączoną dokumentacją zawartą

w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) zaopatrzyć się w notatnik oraz przybory do pisania i rysowania,
3) przeanalizować sposób doboru grzejnika,
4) dobrać grzejnik oraz usytuować go w pomieszczeniu,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektu,

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,

−

katalog grzejników,

−

arkusz papieru formatu A4, długopis, ołówek, gumka,

−

przybory do pisania i rysowania, kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7 (pozycja nr 3 i 5).

Ćwiczenie 2

Wymień grzejnik centralnego ogrzewania, zgodnie z dokumentacją techniczną zawartą

w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację techniczną,
3) zgromadzić materiały do wykonania ćwiczenia,
4) skompletować narzędzia i sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
5) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) przeanalizować dokumentację techniczną instalacji centralnego ogrzewania,
7) zakręcić zawory odcinające na pionie zasilającym i powrotnym instalacji centralnego

ogrzewania,

8) spuścić wodę z pionu instalacji do poziomu demontowanego grzejnika,
9) zdemontować grzejnik,
10) wyposażyć grzejnik w : zawór termostatyczny, zawór powrotny, odpowietrznik,
11) zamontować nowy grzejnik,
12) ustawić nastawę wstępną na zaworze termostatycznym, zgodnie z dokumentacją,
13) zamontować głowicę termostatyczną,
14) odkręcić zawory odcinające na pionie zasilającym i powrotnym,
15) uzupełnić instalację wodą do wymaganego ciśnienia,
16) odpowietrzyć pion centralnego ogrzewania,
17) odpowietrzyć grzejniki przyłączone do tego pionu,
18) sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
19) uporządkować stanowisko pracy,
20) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
21) ocenić poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,

−

dokumentacją techniczna instalacji centralnego ogrzewania,

−

grzejnik centralnego ogrzewania,

−

wyposażenie grzejnika: zawór termostatyczny, głowica termostatyczna, zawór powrotny,

−

odpowietrznik ręczny,

−

materiały pomocnicze : konopie, pakuły lniane, taśma teflonowa, pasta uszczelniająca,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich i krzyżakowych,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Ogrzewanie grawitacyjne

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Narysuj schemat instalacji grawitacyjnej centralnego ogrzewania z rozdziałem dolnym dla

budynku jednorodzinnego, zgodnie z wytycznymi umieszczonymi w instrukcji ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) wrysować grzejniki centralnego ogrzewania na rzucie kondygnacji,
3) narysować schemat instalacji grawitacyjnej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

−

podkład budowlany budynku jednorodzinnego,

−

arkusz papieru formatu A4,

−

długopis, linijka, ołówek, gumka,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca ogrzewania grawitacyjngo.

Ćwiczenie 2

Zamontuj naczynie wzbiorcze otwarte do instalacji kotłowej, w której źródłem ciepła jest

kocioł na paliwo stałe, zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację techniczną zadania,
3) zgromadzić materiały do wykonania ćwiczenia,
4) skompletować narzędzia i sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
5) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
6) zaplanować miejsce usytuowania naczynia wzbiorczego otwartego,
7) zamontować naczynie wzbiorcze otwarte,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8) połączyć naczynie wzbiorcze otwarte z instalacją kotłową,
9) sprawdzić poprawność wykonanego montażu,
10) napełnić wodą instalację kotłową,
11) sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
12) uporządkować stanowisko pracy,
13) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
14) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

naczynie wzbiorcze otwarte, rury stalowe, kształtki,

−

materiały pomocnicze: konopie lniane, pasta uszczelniająca, kołki rozporowe ze śrubami,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

wiertarka udarowa z kompletem wierteł,

−

gwintownica,

−

imadło do rur,

−

piłka do metalu,

−

komplet wkrętaków,

−

młotek,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca montażu naczyń wzbiorczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Ogrzewanie pompowe

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zmontuj fragment instalacji centralnego ogrzewania z rozdziałem dolnym z rur

miedzianych wraz z wyposażeniem, zgodnie z załączoną dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację zadania,
3) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
4) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
5) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
6) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
7) wyznaczyć osie przewodów fragmentu instalacji centralnego ogrzewania z rozdziałem

górnym,

8) wyznaczyć miejsce montażu punktów mocowania rury miedzianej,
9) zamocować uchwyty do mocowania rury,
10) przygotować odcinki rur miedzianych do montażu,
11) zamocować rury w uchwytach, zgodnie z dokumentacją,
12) połączyć rury za pomocą lutowania lutem miękkim,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
15) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,

−

rury miedziane o średnicach zgodnych z dokumentacją zadania,

−

kształtki miedziane, łączniki ze stopów miedzi, zgodnie z dokumentacją,

−

uchwyty z kołkiem do mocowania rur,

−

materiały pomocnicze: cyna do lutowania miękkiego, topnik, taśma teflonowa,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich,

−

komplet wkrętaków krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

młotek,

−

przecinarka krążkowa,

−

kalibrowniki,

−

wiertarka udarowa z kompletem wierteł,

−

komplet palników do lutowania miękkiego, butla z gazem,

−

sprzęt gaśniczy,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zmontuj fragment instalacji centralnego ogrzewania z rozdziałem dolnym z rur

tworzywowych typu PEX/Al/PEX wraz z wyposażeniem, zgodnie z załączoną dokumentacją
zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
2) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
3) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
4) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
5) wyznaczyć osie przewodów fragmentu instalacji,
6) wyznaczyć miejsce montażu punktów mocowania rury typu PEX/Al/PEX,
7) zamocować uchwyty do mocowania rury,
8) przygotować odcinki rur z PEX/Al/PEX do montażu,
9) wykonać połączenie rur PEX/Al/PEX z pionem zasilającym i powrotnym,
10) zamontować rurę osłonową typu „peszel”,
11) ułożyć i zamocować w uchwytach rury, zgodnie z dokumentacją,
12) zamontować zawory odcinające na końcach rur,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) ocenić jakość wykonanego ćwiczenia,
15) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

−

film dydaktyczny prezentujący technologię montażu instalacji centralnego ogrzewania
z rur typu PEX/Al/PEX,

−

rury typu PEX/Al/PEX o średnicach zgodnych z dokumentacją zadania,

−

zawory kulowe ½”,

−

kształtki do połączeń zaciskowych, zgodnie z dokumentacją,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

rura typu „peszel”, zgodnie z dokumentacją,

−

uchwyt z kołkiem do mocowania rur,

−

materiały pomocnicze: taśma teflonowa, kołki plastikowe,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

komplet wkrętaków płaskich i krzyżakowych,

−

poziomnica,

−

przymiar składany,

−

młotek,

−

wiertarka udarowa z kompletem wierteł,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Konserwacja instalacji

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj przegląd instalacji centralnego ogrzewania, zgodnie z załączoną dokumentacją

zawartą w instrukcji. Ćwiczenie należy przeprowadzić w budynku szkolnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować instrukcję wykonania ćwiczenia,
2) przeanalizować schemat instalacji centralnego ogrzewania,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji ćwiczenia,
4) dokonać przeglądu instalacji centralnego ogrzewania,
5) opisać zauważone usterki instalacji centralnego ogrzewania,
6) przeanalizować sposób ich usunięcia,
7) opisać sposób usunięcia zauważonych usterek,
8) ocenić nakład pracy, potrzebny do usunięcia usterek instalacji centralnego ogrzewania,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,

−

schemat instalacji centralnego ogrzewania,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

przybory do rysowania,

−

gumka,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca eksploatacji instalacji centralnego ogrzewania.

Ćwiczenie 2

Wykonaj naprawę nieszczelnego połączenia gwintowanego, zgodnie z załączoną

dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp,
2) zgromadzić materiały do wykonania zadania,
3) skompletować narzędzia, sprzęt, sprawdzając jednocześnie ich stan techniczny,
4) zaopatrzyć się w środki ochrony indywidualnej,
5) odciąć dopływ czynnika grzewczego do odcinka instalacji, na którym znajduje się

uszkodzone połączenie gwintowane,

6) rozkręcić połączenie,
7) oczyścić nagwintowane odcinki rur,
8) nawinąć na długości gwintu konopie lniane,
9) nanieść na nawinięte konopie pastę uszczelniającą,
10) skręcić połączenie gwintowane,
11) uruchomić odcinek instalacji, na którym dokonano naprawy,
12) sprawdzić szczelność wykonanego połączenia gwintowanego,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
15) ocenić poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacją techniczna wraz z instrukcją,

−

materiał uszczelniający – konopie, pakuły lniane, pasta uszczelniająca,

−

komplet kluczy płaskich,

−

komplet kluczy oczkowych,

−

komplet kluczy hydraulicznych,

−

szczotka druciana,

−

komplet pilników,

−

młotek,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7, dotycząca napraw połączeń gwintowanych w instalacjach
grzewczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie instalacji
grzewczych”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1–15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. c, 4. c, 5. c, 6. a, 7. c, 8. a, 9. a, 10. a, 11. b,
12. d, 13. c, 14. a, 15. c, 16. d, 17. c, 18. a, 19. d, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić jaki typ kotła możemy
zamontować w pomieszczeniu łazienki

Określić miejsce montażu kotła gazowego
stojącego

Rozpoznać urządzenie zabezpieczające
kocioł na paliwo stałe

Rozpoznać urządzenie zabezpieczające
kocioł na paliwo gazowe, pracujący
w systemie zamkniętym

Rozpoznać urządzenie zabezpieczające
kocioł na olej opałowy, pracujący
w systemie zamkniętym

Określić miejsce montażu rury
bezpieczeństwa

Określić w jaki osprzęt powinna być
wyposażona pompa

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić miejsce montażu zaworu
bezpieczeństwa

Rozróżnić jednostkę ciśnienia

Rozróżnić przyrząd, którym dokonujemy
pomiaru ciśnienia

Określić jaki parametr regulujemy
zaworem trójdrogowym

Określić warunki, jakie muszą zaistnieć
aby przeprowadzić próbę ciśnienia

Ustalić wartość ciśnienia próbnego
podczas próby szczelności instalacji

Wyjaśnić zasady bieżącej konserwacji

Ustalić rodzaj

materiału uszczelniającego

połączenie gwintowane

Scharakteryzować w jaki sposób
przygotowujemy instalację centralnego
ogrzewania do odbioru

Zaplanować czynności związane
z likwidacją przecieku na połączeniu
kołnierzowym

Scharakteryzować regulację pompy

Scharakteryzować skutki
niedostatecznego napełnienia instalacji
centralnego ogrzewania wodą

Scharakteryzować skutki zapowietrzenia
grzejnika

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania sprawdzianu dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
9. dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących wykonywania i eksploatacji instalacji grzewczych.

Pytania w teście są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: w pytaniach wielokrotnego

wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż rozwiązanie na później

i wróć do pytania, gdy zostanie wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci pytania:
16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie testu masz 35 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W pomieszczeniu łazienki możemy zamontować kocioł

a) na paliwo stałe.
b) gazowy stojący.
c) gazowy wiszący.
d) kocioł olejowy.

2. Kocioł stojący na paliwo gazowe montujemy

a) na środku pomieszczenia kotłowni.
b) 10cm od ściany kotłowni.
c) 50cm od ściany kotłowni.
d) w odległości pozwalającej na dostęp do osprzętu kotła.

3. Kocioł na paliwo stałe zabezpiecza

a) zawór bezpieczeństwa.
b) przeponowe naczynie wzbiorcze.
c) naczynie wzbiorcze otwarte.
d) zawór zwrotny.

4. Kocioł gazowy pracujący w systemie zamkniętym zabezpiecza

a) zawór bezpieczeństwa i zawór zwrotny.
b) przeponowe naczynie wzbiorcze.
c) przeponowe naczynie wzbiorcze i zawór bezpieczeństwa.
d) naczynie wzbiorcze otwarte.

5. Kocioł olejowy pracujący w systemie zamkniętym zabezpiecza

a) zawór bezpieczeństwa i zawór zwrotny.
b) przeponowe naczynie wzbiorcze.
c) przeponowe naczynie wzbiorcze i zawór bezpieczeństwa.
d) naczynie wzbiorcze otwarte i zawór bezpieczeństwa.

6. Rurę bezpieczeństwa należy przyłączyć

a) bezpośrednio do rury zasilającej instalację centralnego ogrzewania.
b) do przewodu powrotnego z instalacji do kotła.
c) za zaworem odcinającym kocioł od instalacji.
d) za pompą centralnego ogrzewania.

7. Pompę należy wyposażyć w

a) zawór odcinający i zawór zwrotny.
b) zawór odcinający i zawór bezpieczeństwa.
c) filtr i zawór zwrotny.
d) filtr i zawór bezpieczeństwa.

8. Zawór bezpieczeństwa montujemy

a) bezpośrednio na kotle centralnego ogrzewania.
b) na powrocie instalacji centralnego ogrzewania.
c) bezpośrednio na przeponowym naczyniu wzbiorczym.
d) za zaworem odcinającym kocioł od instalacji centralnego ogrzewania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Jednostką ciśnienia jest

a) MPa.
b)

c) W.
d) dżul.

10. Do pomiaru ciśnienia służy

a) manometr.
b) termometr.
c) wodomierz.
d) wodowskaz.

11. Zawór trójdrogowy służy do regulacji

a) ciśnienia w kotle.
b) temperatury w instalacji centralnego ogrzewania.
c) ciśnienia w instalacji centralnego ogrzewania.
d) wydajności cieplnej kotła.

12. Próbę ciśnienia instalacji centralnego ogrzewania wykonujemy

a) wraz z armaturą zabezpieczającą.
b) po zakończeniu wszystkich prac montażowych.
c) po zakryciu przewodów instalacji centralnego ogrzewania.
d) przed zakryciem przewodów instalacji centralnego ogrzewania.

13. Wartość ciśnienia próbnego dla instalacji centralnego ogrzewania wynosi

a) ciśnienie robocze, lecz nie mniej niż 5 bar.
b) ciśnienie robocze + 2 bary, lecz nie mniej niż 6 bar.
c) ciśnienie robocze + 2 bary, lecz nie mniej niż 4 bary.
d) ciśnienie robocze + 2 bary.

14. Bieżąca konserwacja instalacji centralnego ogrzewania polega na

a) likwidacji przecieków na połączeniach kołnierzowych.
b) remoncie planowanym.
c) remoncie kapitalnym.
d) wymianie wymiennika ciepła.

15. Połączenie gwintowane należy uszczelnić

a) tylko konopiami.
b) tylko pastą uszczelniającą.
c) konopiami i pastą uszczelniająca.
d) uszczelką z klingerytu.

16. Przygotowanie instalacji centralnego ogrzewania do odbioru polega na wykonaniu

a) próby szczelności instalacji z wynikiem pozytywnym.
b) pomiaru temperatury w pomieszczeniu.
c) pomiaru ciśnienia w instalacji.
d) próby szczelności instalacji i pomiaru temperatury w pomieszczeniu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. W celu zlikwidowania przecieku na połączeniu kołnierzowym należy

a) zmniejszyć ciśnienie w instalacji.
b) zwiększyć ciśnienie w instalacji.
c) wymienić uszczelkę pomiędzy kołnierzami.
d) wymienić zawór wraz z uszczelką.

18. Zmieniając bieg pompy na wyższy uzyskujemy

a) większą wysokość podnoszenia pompy.
b) mniejszą wysokość podnoszenia pompy.
c) taką samą wysokość podnoszenia pompy.
d) mniejszą wydajność pompy.

19. Niedostateczne napełnienie instalacji centralnego ogrzewania wodą spowoduje

a) przyrost temperatury wody w instalacji centralnego ogrzewania.
b) przyrost ciśnienia w instalacji centralnego ogrzewania.
c) obniżenie ciśnienia w instalacji centralnego ogrzewania.
d) brak krążenia wody w niektórych częściach instalacji centralnego ogrzewania.

20. Zapowietrzenie grzejnika centralnego ogrzewania spowoduje

a) przyrost temperatury w pomieszczeniu.
b) przyrost ciśnienia wody w grzejniku.
c) obniżenie temperatury w pomieszczeniu.
d) podniesienie temperatury wody w grzejniku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko …………………………………………………….

Wykonywanie instalacji grzewczych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test „próba pracy”

Zadanie: Wymień grzejnik centralnego ogrzewania, zgodnie z załączoną dokumentacją

techniczną zawartą w instrukcji.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za wykonanie prawidłowo czynności nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 oraz

czynności 19, 20, 21i uzyska 12 punktów,

dostateczny – z a wykonanie prawidłowo czynności nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 19, 20, 21

oraz czynności 10, 11, 12, i uzyska 15 punktów,

dobry – za prawidłowe wykonanie czynności nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 19, 20,

21 oraz czynności 13, 14, 15 i uzyska 18 punktów,

bardzo dobry – za wykonanie wszystkich czynności nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,

12,13, 14, 15, 19, 20, 21 oraz czynności 16, 17 i uzyska 20 punktów,

Kryteria oceny

Klucz punktowania

Obszar
wymagań

ynno

ści

Sprawdzana czynność

Kryterium

wykonania

czynności

Punktacja
0 – 1

Uczeń

zapoznaje

się

z dokumentacją zadania

Zapoznał się z dokumentacją
zadania

0 lub 1

Organizacja
stanowiska
pracy

Uczeń

organizuje

stanowisko pracy

Zorganizował

stanowisko

pracy, zgodnie z wymogami
bhp i ergonomii

0 lub 1

Uczeń

dobiera

grzejnik

wraz z osprzętem: zawór
termostatyczny,

zawór

powrotny,

odpowietrznik

ręczny

Z zestawu dobrał, zgodnie
z dokumentacją:

grzejnik,

zawór

termostatyczny,

zawór

powrotny,

odpowietrznik

0 lub 1

Uczeń

zakręca

zawory

odcinające

pionie

zasilającym i powrotnym

Zakręcił zawory odcinające
na

pionie

zasilającym

powrotnym

0 lub 1

Uczeń

spuszcza

wodę

z pionu

poziomu

demontowanego grzejnika

Spuścił wodę z pionu do
poziomu

demontowanego

grzejnika

0 lub 1

Uczeń demontuje grzejnik

Zdemontował grzejnik

0 lub 1

Wykonywanie
zadania

zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń

montuje

zawór

termostatyczny

grzejnika

Zamontował termostatyczny
zawór grzejnikowy

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń

montuje

zawór

powrotny do grzejnika

Zamontował

zawór

powrotny do grzejnika

0 lub 1

Uczeń

montuje

zawór

odpowietrzający

Zamontował

zawór

odpowietrzający

0 lub 1

Uczeń montuje grzejnik na
wspornikach, sprawdzając
jego wypoziomowanie.

Zamontował

grzejnik

wspornikach i sprawdził jego
poziome ustawienie

0 lub 1

Uczeń

ustawia

nastawę

wstępną

zaworze

termostatycznym, zgodnie
z dokumentacją techniczną

Ustawił nastawę wstępną na
zaworze

termostatycznym,

zgodnie

dokumentacją

techniczną

0 lub 1

Uczeń montuje głowicę
termostatyczną

Zamontował

głowicę

termostatyczną

0 lub 1

Uczeń

odkręca

zawory

odcinające

pionie

zasilającym i powrotnym

Odkręcił zawory odcinające
na

pionie

zasilającym

i powrotnym

0 lub 1

Uczeń uzupełnia instalację
centralnego

ogrzewania

wodą

wymaganego

ciśnienia

Uzupełnił

instalację

centralnego

ogrzewania

wodą

wymaganego

ciśnienia

0 lub 1

Uczeń sprawdza szczelność
wykonanych połączeń

Sprawdził

szczelność

wykonanych połączeń

0 lub 1

Uczeń odpowietrza pion
centralnego ogrzewania

Odpowietrzył

pion

centralnego ogrzewania

0 lub 1

Uczeń

odpowietrza

grzejniki przyłączone do
tego pionu

Odpowietrzył

grzejniki

przyłączone do tego pionu

0 lub 1

Uczeń sprawdza wartość
wymaganego

ciśnienia

w instalacji

centralnego

ogrzewania,

przy

nieodpowiednim ciśnieniu,
podnosi poziom ciśnienia
w instalacji

wymaganego

Sprawdził

wartość

wymaganego

ciśnienia

w instalacji

centralnego

ogrzewania,

przy

nieodpowiednim

ciśnieniu,

podniósł poziom ciśnienia
w instalacji do wymaganego.

0 lub 1

Uczeń

utrzymuje

ład

i porządek

podczas

wykonywania ćwiczenia

Podczas

wykonywania

ćwiczenia uczeń utrzymywał
ład i porządek na stanowisku
pracy

0 lub 1

Uczeń

porządkuje

stanowisko pracy

Uporządkował

stanowisko

pracy

wykonaniu

ćwiczenia

0 lub 1

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
ćwiczenia

Uczeń prezentuje i ocenia
wykonane ćwiczenie

Ocenił jakość swojej pracy,
wskazał

ewentualne

nieprawidłowości

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA OBSERWACJI

Imię i nazwisko …………………………………………………….

Wymień

grzejnik

centralnego

ogrzewania,

zgodnie

załączoną

dokumentacją techniczną zawartą w instrukcji

Obszar
wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

icz

punk

tów

Czynność 1. Zapoznawanie się z dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją
zadania

Czynność 2. Organizowanie stanowiska pracy

Organizacja
stanowiska
pracy

Kryterium wykonania: uczeń zorganizował stanowisko pracy,
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii

Czynność 3. Dobieranie: grzejnika, zaworu termostatycznego,
zaworu powrotnego, odpowietrznika ręcznego
Kryterium wykonania: uczeń dobrał: grzejnik płytowy, zawór
termostatyczny, zawór powrotny, odpowietrznik ręczny

Czynność 4. Zakręca zawory odcinające na pionie zasilającym
i powrotnym
Kryterium wykonania: uczeń zakręcił zawory odcinające na
pionie zasilającym i powrotnym

Czynność

Spuszcza

wodę

pionu

poziomu

demontowanego grzejnika
Kryterium wykonania: uczeń spuścił wodę z pionu do poziomu
demontowanego grzejnika

Czynność 6. Demontuje grzejnik
Kryterium wykonania: uczeń zdemontował grzejnik

Czynność 7. Montaż termostatycznego zaworu grzejnikowego
Kryterium wykonania: uczeń zamontował termostatyczny
zawór grzejnikowy

Czynność 8. Montaż zaworu powrotnego
Kryterium wykonania: uczeń zamontował zawór powrotny

Czynność 9. Montaż ręcznego zaworu odpowietrzającego
Kryterium wykonania: uczeń zamontował ręczny zawór
odpowietrzający

Czynność 10. Montaż grzejnika na uchwytach, ze sprawdzeniem
poziomego zawieszenia grzejnika
Kryterium wykonania: uczeń zamontował grzejnik, sprawdził
jego poziome zamocowanie

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i

wymagań

ergonomii

Czynność 11. Ustawienia nastawy wstępnej na zaworze
termostatycznym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kryterium wykonania: uczeń ustawił nastawę wstępną na
zaworze termostatycznym
Czynność 12. Montaż głowicy termostatycznej
Kryterium

wykonania:

uczeń

zamontował

głowicę

termostatyczną

Czynność 13. Odkręcenie zaworów odcinających na pionie
zasilającym i powrotnym
Kryterium wykonania: uczeń odkręcił zawory odcinające na
pionie zasilającym i powrotnym

Czynność

14.

Uzupełnienie wodą instalacji centralnego

ogrzewania do wymaganego ciśnienia
Kryterium wykonania: uczeń uzupełnił wodę w instalacji
centralnego ogrzewania do wymaganego ciśnienia

Czynność 15. Sprawdzenie szczelności wykonanych połączeń
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził szczelność wykonanych
połączeń

Czynność 16. Odpowietrzenie pionu centralnego ogrzewania
Kryterium wykonania: uczeń odpowietrzył pion centralnego
ogrzewania

Czynność

17.

Odpowietrzenie

grzejników

centralnego

ogrzewania
Kryterium wykonania: uczeń odpowietrzył grzejniki centralnego
ogrzewania

Czynność 18. Sprawdzenie wartości wymaganego ciśnienia
w instalacji centralnego ogrzewania, przy nieodpowiednim
ciśnieniu podnosi wartość ciśnienia do wymaganego
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził wartość wymaganego
ciśnienia

instalacji

centralnego

ogrzewania,

przy

nieodpowiednim ciśnieniu, podniósł poziom ciśnienia do
wymaganego

Czynność 19. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku pracy
Kryterium wykonania: uczeń utrzymywał ład i porządek na
stanowisku pracy

Czynność 20. Porządkowanie stanowiska pracy

Kryterium wykonania: uczeń po zakończeniu zadania
uporządkował stanowisko pracy

Czynność 21. Prezentacja i ocena przez ucznia wykonanego
zadania

Prezentowanie
i

ocena

wykonanego
zadania

Kryterium oceny: uczeń zaprezentował swoja prace, ocenił jej
jakość, wskazał ewentualne nieprawidłowości

Łączna liczba uzyskanych punktów

Uzyskana
liczba punktów Uzyskana ocena szkolna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę oceny czynności wykonywanych w teście.
5. Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”,
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom Instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, określ czas

przeznaczony na wykonanie zadania.

8. Rozdaj uczniom komplety niezbędnych materiałów, narzędzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.

11. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
3. Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość.

4. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
5. Zorganizuj stanowisko do wykonania ćwiczenia.
6. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
7. Wykonaj czynności związane z wymianą grzejnika.
8. Sprawdź poprawność wymiany grzejnika.
9. Skoryguj ewentualne błędy.
10. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
11. Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy.
12. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia.
13. Na wykonanie zadania masz 120 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja z dokumentacją zadania,

–

grzejnik płytowy z zasilaniem bocznym,

–

grzejnikowy zawór termostatyczny,

–

grzejnikowy zawór powrotny,

–

odpowietrznik ręczny ½”,

–

komplet kluczy płaskich,

–

komplet kluczy oczkowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

komplet kluczy hydraulicznych,

–

komplet wkrętaków płaskich,

–

komplet wkrętaków krzyżakowych,

–

poziomnica,

–

przymiar składany,

–

młotek,

–

apteczka pierwszej pomocy,

–

środki ochrony indywidualnej,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Cieślowski S., Krygier K.: Instalacje sanitarne cz. 1. WSiP, Warszawa 1998
2. Krygier K., Cieślowski S.: Instalacje sanitarne cz. 2. WSiP, Warszawa 1998
3. Krygier K., Klinke T., J. Sewerynik: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja. WSiP,

Warszawa 2002

4. Murator – Wydanie specjalne 3/2000
5. Płuciennik M.: Warunki techniczne wykonywania i odbioru instalacji ogrzewczych. COB –

RTI „INSTAL”, Warszawa 2003

6. Rozporządzenie Min. Infrastruktury z dnia 07.04.2004 r. w sprawie warunków

technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr6 z 2004r.)

7. Rubik M.: Centralne ogrzewanie, wentylacja, ciepła i zimna woda oraz instalacje gazowe

budynkach

jednorodzinnych.

Ośrodek

Informacji

„Technika

instalacyjna

w budownictwie”, Warszawa 2000

8. Sękowski K. : Poradnik projektanta i wykonawcy systemu Kan – therm; KAN 2003
9. Spaethe/Mast:

Ogrzewanie

–

praktyczny

poradnik

instalatora

pytaniach

i odpowiedziach, Instalator Polski, Warszawa 1998

10. Wasilewski Z.: Rysunek zawodowy – Instalacje sanitarne i rurociągi przemysłowe. WSiP,

Warszawa 1993