Historia

ZAKŁAD MECHANIKI I TECHNIK UZBROJENIA

Zakład Mechaniki i Technik Uzbrojenia powstał w roku 2005 przez połączenie Zakładu Mechaniki oraz

Zakładu Technik Uzbrojenia. Jego pierwszym kierownikiem był profesor Maciej Bossak. Po odejściu prof.

M. Bossaka na emeryturę na jego następcę został wybrany profesor Mieczysław Kaczorowski (wrzesień

– 2005) i funkcję tę pełni do dnia dzisiejszego.

Już w okresie działalności Warszawskiego Instytutu Politechnicznego (pomijając lata 1901 –

1908) funkcjonowała w nim Katedra Mechaniki. Od 1915 roku, czyli od początku istnienia Politechniki

Warszawskiej, działa w niej analogiczna Katedra, a od 1916 roku także oddzielna Katedra Wytrzymałości

Materiałów. W tych czasach należy szukać początków tradycji obecnego Zakładu Mechaniki. W okresie

początkowym, przy istnieniu jednej Katedry Mechaniki i jednej Katedry Wytrzymałości Materiałów na

całej Politechnice, Mechaniką kierowali kolejno profesorowie Henryk Czopowski i Leon Karasiński, a

Wytrzymałością Materiałów – profesor Zygmunt Straszewicz.

Począwszy od roku akademickiego 1925/26, na Wydziale Mechanicznym powstały dwie Katedry

Mechaniki – I i II, będące bezpośrednio prekursorami obecnych struktur w tych dziedzinach.

Katedrą Mechaniki I kierował profesor Michał Broszko, zajmujący się głównie Mechaniką Ogólną,

natomiast Katedrę Mechaniki II (Wytrzymałość Materiałów), po śmierci w 1926 roku profesora Zygmunta

Straszewicza, objął profesor Tytus Huber. Stan ten utrzymywał się z pewnymi zmianami,

spowodowanymi wojną 1939 – 1945, do roku 1946, w którym nastąpiły zmiany organizacyjne,

programowe i personalne. W 1946 roku Katedrę Mechaniki na Wydziale Mechanicznym objął profesor

Kazimierz Zarankiewicz, przekazując ją w 1947 roku profesorowi Kazimierzowi Wolskiemu, a Katedrę

Mechaniki Technicznej (Wytrzymałość Materiałów) w tym samym roku (po profesorze M. T. Huberze)

objął profesor Zenobiusz Klembowski. Kolejne zmiany organizacyjne i rozbudowa Politechniki

Warszawskiej w latach 1951/52 spowodowały przeniesienie Katedry Mechaniki Technicznej, z jej

kierownikiem profesorem Z. Klębowskim, na Wydział Mechaniczny Technologiczny, pozostawiając

przedmiot Mechaniki Ogólnej w gestii Katedry Mechaniki, prowadzonej przez profesora K. Wolskiego, na

Wydziale Mechanicznym Konstrukcyjnym. W 1960 roku, po przejściu profesora Z. Klębowskiego na

emeryturę, kierownictwo Katedry przejął doktor Jerzy Rżysko, a wykład z „Mechaniki

ogólnej” na Wydziale Mechanicznym Technologicznym prowadził oddelegowany z Katedry

profesora K. Wolskiego jego zastępca Eugeniusz Antoniuk. W latach 1960 – 1962 ówczesny

adiunkt dr Andrzej Wilczyński utworzył przy Katedrze Laboratorium Wytrzymałości Materiałów oraz

odpowiednie zaplecze warsztatowe, co pozwoliło do dotychczasowej, raczej teoretycznej, tematyki badań

wprowadzić także badania doświadczalne. Wyposażenie Laboratorium w chwili obecnej służy głównie

dydaktyce i jedynie w niewielkim stopniu umożliwia prowadzenie prac naukowych, głównie z tematyki

podstawowej. Kolejne zmiany organizacyjne i polityczne w 1970 roku spowodowały zniesienie katedr

na Politechnice Warszawskiej i utworzenie instytutów, łączących po kilka dawnych katedr o możliwie

zbliżonych specjalnościach. W ten sposób powstał Instytut Mechaniki Technicznej, składający się z

Katedry Mechaniki Technicznej oraz Katedry Części Maszyn „C”. W 1970 roku ze względu

na bezzakładową strukturę Instytutu doc. dr hab. Andrzej Wilczyński, po powrocie z rocznego stażu

naukowego z Anglii, utworzył Zespół Mechaniki Materiałów i Konstrukcji, będący zalążkiem Zakładu

Mechaniki. W 1990 roku w zorganizowanym pod nową nazwą Instytucie Mechaniki i Konstrukcji

wprowadzono strukturę zakładową. Pierwszym kierownikiem Zakładu Mechaniki został profesor A.

Wilczyński. W Zakładzie (a uprzednio Zespole) Mechaniki pracowało zawsze około 10 osób. Zakład

prowadzi zajęcia dydaktyczne z takich przedmiotów, jak: „Mechanika ogólna”,

„Wytrzymałość materiałów”, „Mechanika płynów”, „Mechanika

kompozytów”, „Dynamika układów mechanicznych”, „Mechanika ośrodków

ciągłych”, a także w miarę zapotrzebowania wykłady wybrane na studiach indywidualnych.

Tematyka prac naukowych Zakładu Mechaniki Koncentruje się na szeregu dyscyplin, jak: mechanika

kompozytów polimerowych, mechaniki polimerów, mechanika komputerowa, dynamika konstrukcji.

Wyniki prac są publikowane w prasie naukowej krajowej i zagranicznej oraz stanowią tematykę

ogólnopolskich Szkół Kompozytów, prowadzonych przez Zakład w odstępach 2 – letnich.

Począwszy od roku 1962 Zespół Mechaniki Materiałów i Konstrukcji, a od 1990 roku Zakład Mechaniki

opublikował kilkanaście skryptów i podręczników akademickich. Zakład uważa się za kontynuatora

kierunku nadanego przez profesora Maksymiliana Tytusa Hubera, a także Stefana Timoszenkę i Feliksa

Jasińskiego

ZAKŁAD TECHNIK UZBROJENIA

Na potrzebę kształcenia w Polsce inżynierów w zakresie techniki wojskowej zwrócono szczególną

uwagę wkrótce po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu prze Polskę niepodległości. Zadanie to

powierzono Politechnice Warszawskiej i do jego realizacji powołano na jej wydziałach odpowiednie sekcje

Zakład Mechaniki i Technik Uzbrojenia

http://imik.wip.pw.edu.pl/zmitu

Kreator PDF

Utworzono 24 June, 2009, 19:08

techniki wojskowej. Były to:

-- Sekcja Uzbrojenia i Sekcja Lotnicza na Wydziale Mechanicznym,-- Sekcja Materiałów Wybuchowych na

Wydziale Chemicznym,-- Sekcja Wojskowa na Wydziale Elektrycznym,- -Sekcja Wojskowa na Wydziale

Inżynierii Lądowej. Czołowymi naukowcami i nauczycielami biorącymi udział w szkoleniach i badaniach

prowadzonych przez te sekcje byli profesorowie: Janusz Groszkowski, Stanisław Płużański, Tadeusz

Urbański i Czesław Maciej Wituszyński. W okresie przed II wojną światową główną rolę w kształceniu

na specjalności Uzbrojenie spełniała Sekcja Uzbrojenia na Wydziale Mechanicznym. Jej pracownikami

– nauczycielami akademickimi prowadzącymi zajęcia specjalistyczne byli wtedy: płk Ignacy Bretz

– materiały wybuchowe; płk dr Tadeusz Felsztyn – balistyka; inż. Antoni Karczewski

– broń małokalibrowa; płk Paweł Niewiadomski, a później jego następcy – inż. Edward

Roegla (Edmond Rögla) i inż. Wacław Stetkiewicz – broń artyleryjska; prof. Stanisław Płużański

– technologia uzbrojenia i mobilizacja przemysłu; płk Apolinary Żebrowski – amunicja. W

okresie międzywojennym wykształcono wielu inżynierów mechaników uzbrojeniowców. Odegrali oni

istotną rolę w rozwijającym się polskim przemyśle obronnym, a po wojnie stanowili podstawową kadrę

przy jego odbudowie. W licznych przypadkach brali czynny udział w konspiracyjnej produkcji broni

podczas okupacji niemieckiej. Niektórzy z nich osiągnęli poważny dorobek naukowy oraz uzyskali stopnie

i tytuły naukowe. Po wojnie zostali oni nauczycielami akademickimi w Politechnice Warszawskiej i

Wojskowej Akademi Technicznej. W roku akademicki 1947/48 zorganizowano na Wydziale

Mechanicznym Oddział Uzbrojenia, nawiązujący do tradycji przedwojennej Sekcji Uzbrojenia. Jego

opiekunem został profesor Stanisław Płużański, który po powrocie z Anglii pełnił obowiązki dziekana

Wydziału. Tak jak przed wojną prowadził on wykłady z technologii uzbrojenia i mobilizacji przemysłu. W

tym okresie oprócz profesora Płużańskiego zajęcia dydaktyczne prowadzili:

- -kostrukcja broni lufowej – inż. Wacław Stetkiewicz, który w 1948 roku uzyskał doktorat, a w

1950 roku – tytuł profesora nadzwyczajnego,-- konstrukcja amunicji – inż. Władysław

Kozakiewicz, który później został docentem,-- broń strzelecką – wybitny jej konstruktor inż. Piotr

Wilniewczyc,-- balistyka wewnętrzna i zewnętrzna – płk Gerard Długowski, który w 1959 roku

uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego,-- encyklopedia broni i uzbrojenia – płk Wacław Vorbrodt,-

- zarys taktyki – płk Jugraw, zamordowany później w wyniku wyroku w procesie gen. Tatara,--

encyklopedia materiałów wybuchowych – dr inż. Dionizy Smoleński, który wkrótce został

profesorem, a w latach 1965 – 1968 był rektorem Politechniki Warszawskiej,-- encyklopedia

materiałów wybuchowych (po odejściu prof. D. Smoleńskiego) – dr inż. Juliusz Hackel,--

encyklopedia osprzętu uzbrojenia (układy celownicze) – inż. Brynk. W 1951 roku Wydział

Mechaniczny został rozwiązany, a w jego miejsce powołano kilka innych wydziałów o zbliżonych profilach.

Zmiany organizacyjne objęły także Oddział Uzbrojenia. Utworzono wtedy nowy Wydział Mechaniczny

Technologiczno – Konstrukcyjny (MTK) z dwoma oddziałami – Samochodów i Ciągników

oraz konstrukcji specjalnych (zakamuflowana na nazwa uzbrojenia). W 1953 roku Wydział Mechaniczny

Technologiczno – Konstrukcyjny rozwiązano, a w jego miejsce utworzono dwa nowe, w tym

Wydział Sprzętu Mechanicznego powstały na bazie Oddziału Konstrukcji Specjalnych. Pierwszym jego

dziekanem został mgr inż. Zbigniew Pączkowski, który w roku 1956 uzyskał tytuł profesora. Stanowisko

to zajmował do października 1956 roku, kiedy to w wyniku głosowania dziekanem wybrano profesora

Mariana Wakalskiego, wykładającego technologię sprzętu uzbrojenia (po zmarłym profesorze S.

Płużańskim). W 1958 roku dziekanem wydziału został ppłk prof. Henryk Muster, specjalista w zakresie

mechanizmów precyzyjnych. Z dniem 25 listopada 1960 roku Wydział Sprzętu Mechanicznego

rozwiązano, a w jego miejsce powołano Katedrę Sprzętu Mechanicznego na Wydziale Mechanicznym

Technologicznym. Na kierownika Katedry został powołany profesor Zbigniew Pączkowski. Katedra

Sprzętu Mechanicznego funkcjonowała do października 1970 roku, czyli do czasu reorganizacji

Politechniki Warszawskiej, w wyniku której utworzono Instytut Budowy Sprzętu Mechanicznego (IBSM).

Jego pierwszym dyrektorem został profesor Leon Chodkiewicz, specjalista od konstrukcji broni lufowej.

Kolejnymi dyrektorami Instytutu byli: profesor Zbigniew Pączkowski (1973 – 1978), profesor

Eugeniusz Górski – specjalista w dziedzinie technologii uzbrojenia (1978 – wiosna 1981),

ponownie profesor Zbigniew Pączkowski (wrzesień 1981) i docent Leonard Wolski – specjalista

balistyki wewnętrznej (jesień 1981 – 1982). W 1982 roku jako pełnomocnik dziekana funkcje

kierownicze w Instytucie sprawował profesor Tadeusz Bednarski – specjalista w dziedzinie obróbki

plastycznej, absolwent studiów w zakresie uzbrojenia. W latach 1983 – 1986 obowiązki

dyrektora Instytutu Budowy Sprzętu Mechanicznego pełnił dr inż. Stanisław Kochański –

specjalista w dziedzinie broni strzeleckiej. Po nim, do 1990 roku, dyrektorem był doc. dr inż. Józef

Brodacki – specjalista w dziedzinie broni lufowej i amunicji. W sierpniu 1990 roku w wyniku

połączenia Instytutu Budowy Sprzętu Mechanicznego i Instytutu Mechaniki Technicznej powstał Instytut

Mechaniki i Konstrukcji, w którym w którym utworzono Zakład Technik Uzbrojenia. Pierwszym

kierownikiem Zakładu został doc. dr inż. Józef Brodacki. Od 1992 roku kierownikiem Zakładu Technik

Uzbrojenia był profesor Maciej Bossak – specjalista w zakresie mechaniki komputerowej i

mechaniki uderzenia (balistyki końcowej). Liczba pracowników zakładu oscyluje w granicach 8 –

Zakład Mechaniki i Technik Uzbrojenia

http://imik.wip.pw.edu.pl/zmitu

Kreator PDF

Utworzono 24 June, 2009, 19:08

10 osób. Zakład Technik Uzbrojenia opiekuje się specjalnością Uzbrojenie, na której studiuje rocznie 10

– 15 osób. Na specjalności tej jest jeden profil dyplomowania – Projektowanie Systemów

Broni. Przez odpowiedni wybór przedmiotów obieralnych, tematów prac przejściowych i pracy

dyplomowej studenci specjalizować się w projektowaniu jednego z trzech rodzajów broni: broń

inteligentna, broń lufowa i broń rakietowa. Zakład prowadzi zajęcia dydaktyczne z takich przedmiotów,

jak:-- „Encyklopedia uzbrojenia”, czyli ogólne wiadomości o systemach broni, ich budowie i

działaniu;- -„Balistyka” (wewnętrzna, zewnętrzna i końcowa), omawiająca zjawiska

zachodzące podczas uruchamiania pocisku lub rakiety, ich lotu oraz działania na cel;-- „Przyrządy

obserwacyjno – celownicze);- -„Budowa systemów uzbrojenia”, obejmująca

tematykę projektowania i konstrukcji broni i amunicji;- -„Mechatronika”, zajmująca się

modelowaniem, analizą i symulacją układów mechaniczno – elektronicznych;- -„Sterownie

inteligentne”, ograniczające lub eliminujące udział człowieka;- -„Komputerowe

wspomaganie projektowania i wytwarzania systemów broni oraz amunicji”. Tematyka prac

naukowych Zakładu koncentruje się na komputerowych wspomaganiu projektowania broni, mechanice

uderzenia oraz balistyce wewnętrznej, zewnętrznej i końcowej. Co dwa lata Zakład organizuje

Sympozjum Naukowo – Techniczne na temat: „Komputerowe wspomaganie procesu

projektowania broni”. Pracownicy Zakładu Technik Uzbrojenia opublikowali wiele artykułów w

prasie naukowej – krajowej i zagranicznej. Są autorami kilkunastu skryptów i książek z zakresu

uzbrojenia. Badania stosowane oraz prace rozwojowe prowadzone przez Zakład Technik Uzbrojenia (we

współpracy z przemysłem) dotyczą przede wszystkim nowych typów amunicji – głównie amunicji

podkalibrowej. W tym zakresie osiągnięcia Zakładu są uznawane jako wiodące w kraju i za granicą.

Zakład Mechaniki i Technik Uzbrojenia

http://imik.wip.pw.edu.pl/zmitu

Kreator PDF

Utworzono 24 June, 2009, 19:08