w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 9 / 2 0 0 4

p r e z e n t a c j a

52

C

hociaż w ostatnich latach dość
powszechnie stosuje się w roz-

dzielnicach niskiego napięcia różne-
go typu automatyczne wyłączniki, to
jednak nadal najlepszym zabezpiecze-
niem pozostają tradycyjne wkładki
topikowe. Wynika to zarówno z moż-
liwości dobrania optymalnej charak-
terystyki wkładki do zabezpiecza-
nych urządzeń, jak też z pewności za-
działania.

Wyłączniki automatyczne są bar-

dzo wygodne w użyciu, ale każde
zwarcie w jakimś stopniu wypala
w nich styki wewnętrzne. Oznacza
to, że przy którymś kolejnym zwarciu
urządzenie może nie zadziałać – grozi
to porażeniem ludzi, zapaleniem się
przewodów i pożarem lub uszkodze-
niem chronionych urządzeń, często
bardzo drogich. Poza tym przy prą-
dach rzędu kilkaset Amper rozwią-
zanie techniczne z wkładkami bez-
piecznikowymi jest zwykle po pro-

stu tańsze. Niemiecka firma JEAN
MÜLLER

od ponad 100 lat produku-

je wkładki topikowe i inne aparaty
niskonapięciowe, a w zakresie pro-
dukcji rozłączników należy do naj-
większych producentów na świecie.
W niniejszym artykule chcielibyśmy
przedstawić 3 najpopularniejsze gru-
py rozłączników.

Listwowe rozłączniki bezpieczniko-

we typu SL uważane są przez fachow-
ców za jedne z najlepszych na świe-
cie, przede wszystkim dzięki 2 specy-
ficznym elementom. Po pierwsze, są
to opracowane i opatentowane przez
firmę JEAN MÜLLER styki DELTA. Wy-
konane są z posrebrzanego stopu mie-
dzi, natomiast swoją budową różnią
się od tradycyjnych wykonań – są to
2 pary powierzchni prostopadłych do
noża wkładki. Dzięki temu prąd pły-
nie w 4 miejscach, a nie w 2, a po-
nadto większa powierzchnia zapew-
nia lepsze odprowadzanie ciepła niż
w tradycyjnych kontaktach. Specjalna
konstrukcja styku powoduje, że ewen-
tualny łuk elektryczny jest wciągany
do wewnątrz, a ślad po nim powstaje
na powierzchni noża wkładki poza ob-
szarem styku, dlatego nie ma potrze-
by montowania komór gaszeniowych.
Dzięki temu rozłączniki z wkładkami
wytrzymują prądy zwarcia do 80 kA.

Drugim elementem wyróżniającym

rozłączniki SL są zaciski typu V ze sta-
lową ramką dla kabli o przekroju do
240 lub 300 mm². Elementy dociskają-
ce przewód to odkówki ze stopu mie-
dzi pokryte galwanicznie powłoką cy-
nową. Otaczając ze wszystkich stron
przewód przebijają ewentualną war-
stwę tlenku zapewniając tym samym
optymalny kontakt i uniemożliwiając
rozszczepienie się przewodów wielo-
żyłowych. Natomiast ramka wykona-
na ze stali sprężystej kompensuje spa-
dek siły docisku w przypadku „pły-
nięcia” aluminium.

Rozłączniki SL o wielkości 00 i sze-

rokości 50 mm są w wykonaniach
dla szyn zbiorczych o rozstawie 100
i 185 mm, natomiast rozłączniki
o wielkości 1-3 (dla prądów 250, 400,
630, 910, 1000 A) są o szerokości 100
mm i występują jedynie w wersji dla
szyn o rozstawie 185 mm. Specjalnym
wykonaniem jest podwójny rozłącz-
nik o szerokości 200 mm dla prądu do
1250 A (z bezpiecznikami), a ze zwo-
rami do 1600 A. Od tyłu możliwy jest
montaż przekładników w klasie 1 lub
0,5 i prądzie wtórnym 1 lub 5 A. Po-
krywa rozłącznika zapewnia stopień
ochrony IP30 i standardowo posiada
otwory kontrolne do pomiaru napię-
cia, do zainstalowania amperomierza
przy użyciu bezpieczników serwiso-
wych z przekładnikami oraz podłą-
czenie przyłącza prowizorycznego.

W zakresie rozłączników pokry-

wowych LTL firma JEAN MÜLLER
ma bardzo bogaty program: w ofer-
cie są aparaty 1-, 2-, 3- i 4-biegu-
nowe dla wkładek bezpieczniko-
wych do 1600 A, montowane na pły-
cie lub na 3 szynach o rozstawie 60
lub 100 mm². Szeroka gama osprzę-
tu umożliwia m.in. podpinanie prze-
wodów do 300 mm², jak też mecha-
niczną lub elektroniczną kontrolę sta-
nu bezpieczników.

Aparatami przeznaczonymi do

montażu w nowoczesnych rozdzielni-
cach są rozłączniki z bezpiecznikami
SASIL przystosowane dla bezpieczni-
ków typu NH 00, 1, 2 i 3 (do 630 A)
dla prądu przemiennego o napięciu
400 V, 500 V i 690 V oraz prądu stałego
o napięciu 220 V i 440 V. Stosuje się je
w rozdzielnicach głównych i podroz-
dzielnicach do ochrony przewodów
i kabli oraz zabezpieczania pojedyn-
czych silników elektrycznych, gdyż
wykonane są one w kategorii użyt-
kowej AC-23 lub AC-22/DC-22. W za-
leżności od napięcia roboczego wy-

trzymują one warunkowy prąd zwar-
ciowy 80 lub 50 kA. Oprócz załącza-
nia dzięki mechanizmowi migowe-
mu mogą być one wyposażone w 1
lub 3 przekładniki 1A lub 5A klasy 1
lub 0,5 w zakresie 50-600 A, ampero-
mierz elektromagnetyczny lub bime-
talowy, elektroniczną kontrolę stanu
bezpieczników, czujnik stanu załącze-
nia, przetwornik sygnału i wtyczkę
wyprowadzającą dane na zewnątrz do
systemu zarządzania rozdzielnicą.

Większość wykonań SASIL jest

dostosowana do bezpośredniego
połączenia z 3 szynami o grubości
10 mm i rozstawie 185 mm, aczkol-
wiek istnieją też wykonania spe-
cjalne, jak np. na szyny o rozstawie
60 mm. Rozłączniki SASIL instalu-
je się zasadniczo w poziomie, gdyż
wtedy jest zapewniona optymal-
na wentylacja, ale istnieje również
możliwość zabudowy pionowej. Jed-
ną z podstawowych zalet rozłącz-
ników SASIL jest możliwość doko-
nywania montażu, napraw i zmian
w konfiguracji rozdzielnicy bez po-
trzeby odłączania jej od sieci elek-
trycznej. Jest to możliwe dzięki za-
stosowaniu podwójnego rozłącza-
nia (przed i za bezpiecznikiem)
oraz systemu osłon przyłączy kabli
i szyn pola. W stanie zabudowanym
rozłącznik zapewnia stopień ochro-
ny IP 41. Dzięki wielu zaletom tech-
nicznym oraz dostosowaniu do wy-
magań techniki pomiarowej rozłącz-
niki bezpiecznikowe i z bezpieczni-
kami są bardzo istotnymi elementa-
mi nowoczesnych rozdzielnic nn.

JEAN MUELLER Polska Sp. z o.o.

ul. Mokra 41a

05-092 Kiełpin

tel. [phone]

fax [phone]

e-mail: [e-mail]

www.jeanmueller.pl

rozłączniki bezpiecznikowe
jako elementy rozdzielnic nn

Fot. 1 Rozłącznik SL z kontaktami

DELTA