Rola opiekuna medycznego

w całościowej opiece geriatrycznej

dr n. o zdrowiu Elżbieta Szwałkiewicz

Konsultant Krajowy w Dziedzinie Pielęgniarstwa

Przewlekle Chorych i Niepełnosprawnych

Warszawa 2012

Opiekun medyczny jest nowym zawodem

(2007r)

W strukturze klasyfikacji zawodów usytuowany jest w tzw. wielkiej
grupie Nr 5: pracownicy usług osobistych i sprzedawcy

53 – pracownicy opieki osobistej i pokrewnej

532 - pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i

pokrewni

5321 – pomocniczy personel medyczny

532102 – opiekun medyczny

s

(Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie
klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania - Dz.
U. Nr 82 poz. 537 z 2010r.),

Kształcenie

- osób posiadających średnie wykształcenie w szkole policealnej
(roczne),
- osób dorosłych nie mających wykształcenia średniego w formie
kwalifikacyjnego kursu zawodowego (roczny).
Warunkiem otrzymania dyplomu zawodowego jest pozytywny wynik

egzaminu przeprowadzonego przez zewnętrzną komisję.

Dyplom uprawnia do podjęcia pracy w tym zawodzie na terenie Unii
Europejskiej.
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie opiekun medyczny jest
zatwierdzana przez Ministra Zdrowia

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 07 lutego 2012r.w sprawie

podstawy programowej kształcenia w zawodach - Dz.U. Nr 34 poz.184 z 2012r.)

Podstawa programowa kształcenia opiekuna medycznego ma symbol cyfrowy

513[02].

Wymagane kwalifikacje w zakładach prowadzących

działalność leczniczą

ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej lub szkoły
policealnej i uzyskanie tytułu zawodowego higienistki
szpitalnej lub asystentki pielęgniarskiej lub ukończenie
zasadniczej szkoły zawodowej publicznej lub niepublicznej
o uprawnieniach szkoły publicznej lub szkoły policealnej
publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły
publicznej i uzyskanie dyplomu potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe w zawodzie opiekun medyczny

Fragment załącznika do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20

lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od

pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk

pracy w podmiotach leczniczych niebędących

przedsiębiorcami - Dz.U. Nr 151 poz. 896 z 2011 r.)

Kompetencje zawodowe

1) rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów opiekuńczych
osoby chorej i niesamodzielnej w różnym stopniu zaawansowania
choroby i w różnym wieku,
2) pomaganie osobie chorej i niesamodzielnej w zaspakajaniu

potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych,
3) asystowanie pielęgniarce i innemu personelowi medycznemu

podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych,
4) konserwację, dezynfekcję przyborów i narzędzi stosowanych

podczas wykonywania zabiegów,

5) podejmowanie współpracy z zespołem opiekuńczym

i terapeutycznym podczas świadczenia usług z zakresu

opieki medycznej nad osobą chorą i niesamodzielną.

Kompetencje zawodowe

Podstawowa pielęgnacja
+

= świadczenie opiekuńcze

podstawowa opieka

we współpracy z opiekunem rodzinnym, pielęgniarką i lekarzem

Opiekun medyczny towarzyszy, pomaga i wyręcza seniora

w zakresach w których nie jest on zdolny do wykonania
czynności związanych z zaspakajaniem podstawowych
potrzeb życiowych

Program Kursu Doskonalącego dla opiekunów

medycznych w zakresie opieki geriatrycznej

opracowany w ramach projektu systemowego

Wsparcie systemu kształcenia ustawicznego

personelu medycznego w zakresie opieki

geriatrycznej

współfinansowanego z Europejskiego Funduszu
Społecznego w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki

Program kursu opracowany został przez zespół

ekspertów

(

powołany przez Zespół do spraw gerontologii działający na mocy

zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 grudnia 2008 r. w sprawie powołania Zespołu do

spraw gerontologii (Dz. Urz. MZ z 2008 r., Nr 13, poz. 87) Uchwałą z dnia 18 sierpnia 2011) r.

Zespołowi przewodniczył

Dr n. med. Zbigniew Machaj

–Katedra i Klinika Chorób

Wewnętrznych, Geriatrii i Alergologii A M we Wrocławiu,

w pracach Zespołu uczestniczyli

Dr n. o zdrowiu, mgr prawa Elżbieta Szwałkiewicz, Konsultant krajowy w

dziedzinie pielęgniarstwa, przewlekle chorych i niepełnosprawnych

Dr n. med. Katarzyna Szczerbińska, Instytut Zdrowia Publicznego

Collegium Medicum UJ w Krakowie, Zespół d.s. Gerontologii przy
Ministrze Zdrowia

Prof. dr hab. Zbigniew Śliwiński, Konsultant Krajowy w

dziedzinie Fizjoterapii

*

Cele kształcenia

Zapewnienie kompleksowej opieki w warunkach
domowych osobom w podeszłym wieku
dotkniętych niepełnosprawnością (w różnej postaci i
różnym stopniu zaawansowania)
z uwzględnieniem w razie potrzeby właściwej opieki
lekarskiej, pielęgniarskiej, fizjoterapeutycznej i
rehabilitacyjnej

Cele kształcenia c.d.

Poznanie całościowej oceny geriatrycznej.

Przekazanie podstawowej wiedzy o zagrożeniach
życiowych i objawach związanych ze stosowaniem
pewnych grup leków, głównych chorób prowadzących
do inwalidztwa fizycznego i psychicznego.

Nabycie praktycznych umiejętności w zakresie

komunikowania się z osobami w podeszłym wieku,
z uwzględnieniem chorób neurodegeneracyjnych
mózgu

Cele kształcenia c.d.

Nabycie umiejętności:
planowania opieki aktywizującej i uczestniczenia
w codziennych aktywnościach życiowych seniora,

wspierania opiekunów rodzinnych w opiece nad
niesprawnymi seniorami,

kompensowania utraconej sprawności poprzez

stosowanie sprzętu wspomagającego i środków
pomocniczych.

Cele kształcenia c.d.

Wyuczenie umiejętności dostrzegania i radzenia sobie
z barierami architektonicznymi w celu zapewnienia
podopiecznemu jak najlepszych warunków domowych
i podtrzymania jego samodzielności.

Nauczenie udzielania pierwszej pomocy i odpowiednio
reagowania w sytuacjach nagłych zagrożeń.

Konkluzja

Kurs doskonalący ma pomóc opiekunowi medycznemu

w zrozumieniu roli jaką pełni w kompleksowej opiece geriatrycznej

i odpowiedzialności jaką ponosi za swe działania wobec pacjenta,

jego opiekuna, pielęgniarki i lekarza. Każde działanie opiekuna

medycznego ma mieć na celu aktywizację pacjenta, nawet jeżeli ta

aktywizacja wyraża się zaledwie w drobnych decyzjach dotyczących

wyboru sposobu zaspokojenia jakiejś potrzeby.

Dziękuję za uwagę