background image

1. Definicje marketingu. 

2. Ewolucja marketingu. 

3.  Koncepcje(orientacje) prowadzenia przez organizację działań 

rynkowych. 

4. Ewolucja poglądów na rolę marketingu w przedsiębiorstwie. 

5. Rodzaje marketingu. 

5.1 Marketing tradycyjny. 

5.2 Marketing dynamiczny. 

6. Elementy marketingu dynamicznego 

 

1.  DEFINICJE MARKETINGU 

 

DEFINICJE MARKETINGU TRADYCYJNEGO: 

 

1. 

MARKETING JEST KOMBINACJĄ CZYNNIKÓW, KTÓRE POWINNY BYĆ BRANE 

POD UWAGĘ W PROCESIE PROWADZENIA SPRZEDAŻY I DZIAŁALNOŚCI, 

MAJĄCEJ NA CELU JEJ POPIERANIE. 

2. 

MARKETING POLEGA NA OKREŚLENIU WZAJEMNYCH ZWIĄZKÓW 

I ZALEŻNOŚCI ZACHODZĄCYCH MIĘDZY PRODUKCJĄ, ROZUMIANĄ JAKO 

RUCH POLEGAJĄCY NA ZMIANIE FORM WYSTĘPOWANIA, A DYSTRYBUCJĄ, 

POLEGAJĄCĄ NA ZMIANIE MIEJSCA I WŁASNOŚCI ORAZ ADMINISTRACJĄ, 

ROZUMIANĄ Z KOLEI JAKO FINANSOWANIE, KREDYTOWANIE, GROMADZE-

NIE, SPRZEDAŻ, ZATRUDNIANIE I KSIĘGOWANIE. 

 

3. 

MARKETING JEST NAUKĄ ZWIĄZANĄ Z DYSTRYBUCJĄ TOWARÓW OD PRO-

DUCENTA DO KONSUMENTA. 

 

4. 

MARKETING TO PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ SKIERO-

WANEJ I ODNOSZĄCEJ SIĘ DO PRZEPŁYWU TOWARÓW I USŁUG OD PRO-

DUCENTA DO KONSUMENTA LUB UŻYTKOWNIKA. 

 

DEFINICJE MARKETINGU DYNAMICZNEGO:

 

 

1. 

MARKETING JEST PROCESEM, DZIĘKI KTÓREMU ORGANIZACJA JEST PO-

WIĄZANA Z RYNKIEM W SPOSÓB TWÓRCZY, PRODUKTYWNY I ZYSKOWNY. 

2. 

MARKETING JEST SZTUKĄ KSZTAŁTOWANIA I ZASPAKAJANIA KLIENTELI Z 

ZYSKIEM. 

3. 

MARKETING TO DOSTARCZANIE WŁAŚCIWYCH TOWARÓW I USŁUG, WŁA-

ŚCIWYM LUDZIOM, WE WŁAŚCIWYCH MIEJSCACH, O WŁAŚCIWYM CZASIE, 

PO WŁAŚCIWEJ CENIE I PRZY UŻYCIU WŁAŚCIWYCH  ŚRODKÓW KOMU-

NIKACJI I PROMOCJI. 

 

4. 

MARKETING JEST PROCESEM SPOŁECZNYM I ZARZĄDCZYM, DZIĘKI KTÓ-

REMU KONKRETNE OSOBY I GRUPY OTRZYMUJĄ TO, CZEGO POTRZEBUJĄ 

I PRAGNĄ, POPRZEZ TWORZENIE, OFEROWANIE I WYMIANĘ POSIADAJĄ-

CYCH WARTOŚĆ PRODUKTÓW. 

 

 

 

2. Ewolucja marketingu 

 

– 

rynek producenta (Polska do 1989– plan Balcerowicza, otwarcie polskiej 

gospodarki na konkurencję światową, 

– rynek 

konsumenta 

masowego, 

– rynek 

konsumenta 

zindywidualizowanego.

 

 

W rozwoju koncepcji marketingowej można wyróżnić 3 zasadnicze ery: 

– 

produkcyjną, 

– sprzedażową (dystrybucyjną), 

– marketingową. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ERA 

PRODUKCYJNA 

ERA 

SPRZEDAŻOWA 

 

ERA 

MARKETINGOWA 

Oś czasu 

 

Era produkcyjna 

(Żurawik, Żurawik, 1996)

 

 –  jest związana z rewolucją przemysłową, która miała miejsce w II połowie 

XIX wieku w USA, a następnie w Europie.  

W Polsce występowała w całym okresie gospodarki centralnie planowanej.  

Na Zachodzie w wyniku rozwoju nowych technologii oraz nowych metod orga-

nizacji pracy nastąpił dynamiczny rozwój produkcji, któremu towarzyszył spa-

dek kosztów wytwarzania, a w konsekwencji wzrost zysków. Ze względu na ist-

niejącą wówczas przewagę popytu nad podażą sprzedaż nie przedstawiała 

większych trudności.  

Głównym zadaniem handlu było przekazanie towarów od producenta do na-

bywcy. 

Tradycyjna funkcja marketingu w tym czasie sprowadzała się do organizowania 

handlu. Opierała się na założeniu, że popyt i podaż są wartościami stałymi. Du-

ża liczba kupujących i sprzedających zapewniała możliwość wymiany, przy 

 

czym  żadna ze stron wymiany nie podejmowała prób oddziaływania na drugą 

stronę. Marketing wyznaczała swoiście rozumiana walka konkurencyjna, której 

głównym instrumentem była cena. 

 

Era sprzedażowa 

(Żurawik, Żurawik, 1996)

 

W połowie lat 20. XX wieku aż do początku lat 50. w krajach wysoko rozwinię-

tych panowała era sprzedażowa. Rozwój masowej produkcji oraz wzrost siły 

nabywczej ludności spowodowały nową jakościowo sytuację w postaci nasy-

cenia rynku. W tym okresie podstawowym ryzykiem nie była już możliwość 

utraty lub zniszczenia towaru zanim zostanie sprzedany, lecz ryzyko związane z 

trudnościami w znalezieniu odbiorców dla wyprodukowanych wyrobów. Po 

1989 r. w wyniku realizacji planu Balcerowicza, czego skutkiem było otwarcie 

polskiej gospodarki na konkurencję  światową, nastąpiła zmiana rynku produ-

 

10 

centa w rynek konsumenta. Problemem dla wielu polskich firm stała się sprze-

daż, a nie produkcja dóbr. 

 

Era marketingowa

 

(Żurawik, Żurawik, 1996)

 

w krajach wysoko rozwiniętych rozpoczęła się na początku lat 50. Odkryto wte-

dy, że ważnym zagadnieniem dla przedsiębiorstwa jest nie tyle produkcja, czy 

sprzedaż wyrobów lub usług, lecz poznanie potrzeb i życzeń konsumenta, a 

dopiero potem wyprodukowanie odpowiednich wyrobów. Wzrost dochodów 

ludności po II wojnie światowej spowodował wykreowanie popytu na wiele no-

wych produktów. Masowy rozwój motoryzacji spowodował wzrost mobilności 

konsumentów, co zachęcało do rozwoju nowych metod zakupów oraz zmian 

metod dystrybucji. 

 

 

11 

W warunkach ostrej konkurencji producentom coraz, trudniej było rozpoznać 

różnorodne potrzeby nabywców. Nie wystarczyła już sama umiejętność sprze-

daży w warunkach nasycenia rynku. Aby lepiej dostosować ofertę firmy, nale-

żało dobrze rozpoznać potrzeby odbiorców. Wzrost dochodów ludności, zwięk-

szona podaż dóbr oraz krótsze cykle życia produktów doprowadziły do tego, że 

firmy musiały zacząć nie tylko dostosowywać swoje wyroby do wymogów 

klientów, ale i aktywnie oddziaływać na gusty konsumentów i uświadamiać im 

własne potrzeby. 

 

Wszystkie te przemiany zachodzące w gospodarce światowej spowodowały 

wykształcenie się różnorodnych koncepcji (orientacji) prowadzenia działań 

rynkowych przez przedsiębiorstwa. 

 

12 

3.  Koncepcje prowadzenia przez organizację działań rynko-

wych 

 

 

 

 

Koncepcja–  

pomysł, projekt, obmyślony plan działania, plan utworu; dawn. 

poczęcie, zajście w ciążę

. (

www.slownik-online.pl/kopalinski

 , 2010.11.16) 

 

 

13 

 

 

14 

1. Koncepcja 

produkcji– konsumenci będą faworyzować te produkty, które są 

szeroko dostępne i mają niską cenę. Kierownicy organizacji zorientowanych na 

produkcję koncentrują się na osiągnięciu wysokiej wydajności produkcji i sze-

rokiej dystrybucji.

 (Texas Instruments, Casio, ...) 

 

2. Koncepcja 

produktu– konsumenci preferują produkty o najwyższej jakości i 

najlepszych cechach użytkowych. Kierownicy w organizacjach zorientowanych 

na produkt, koncentrują swoje działania na wytwarzaniu produktów o wyjątko-

wych cechach i na ciągłym ich udoskonalaniu. 

 

15 

3. Koncepcja sprzedaży– klienci pozostawieni sami sobie, nie kupią wystar-

czająco dużo produktów przedsiębiorstwa.

 Organizacja musi więc podjąć agre-

sywną sprzedaż i działania promocyjne. 

 

4. Koncepcja 

marketingowa– klucz do osiągnięcia celów organizacji leży w 

określeniu potrzeb i wymagań rynków docelowych oraz dostarczaniu pożąda-

nego zadowolenia w sposób bardziej wydajny i skuteczny niż konkurenci. 

 

5.  Koncepcja marketingu społecznego– zadania organizacji polegają na okre-

śleniu potrzeb, wymagań i interesów rynków docelowych oraz dostarczaniu 

pożądanego zadowolenia w sposób bardziej efektywny i wydajny niż konku-

renci, przy jednoczesnym zachowaniu lub podniesieniu dobrobytu konsumen-

tów i społeczeństwa.  

 

 

16 

6. Koncepcja turbomarketingu– 

organizacja stawia na szybkość realizacji 

ofert, co pozwala jej na stworzenie przewagi konkurencyjnej. 

 

7.  Koncepcja marketingu zindywidualizowanego– organizacja traktuje każde-

go odbiorcę jako oddzielnego partnera i do jego potrzeb dostosowuje odpo-

wiedni zestaw narzędzi marketingowych. 

8. Koncepcja e-marketingu (marketingu interaktywnego)– 

organizacja wyko-

rzystuje Internet do prowadzenia swoich działań biznesowych. 

 

background image

 

17 

9. 

Koncepcja marketingu partnerskiego

 – oznacza tworzenie, utrzymywanie 

oraz umacnianie dobrych relacji z klientami i innymi zewnętrznymi partnerami 

firmy. Jego celem jest dostarczanie klientom firmy wartości w długim okresie, a 

miarą sukcesu - ich długofalowa satysfakcja. Marketing partnerski wymaga 

współdziałania wszystkich działów przedsiębiorstwa w wysiłkach służących jak 

najlepszej obsłudze klienta. 

 

18 

4. Ewolucja 

poglądów na rolę marketingu w przedsiębiorstwie 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

       

 

A

 

     B

 

 

 

 

 

 

 

 

Marketing jako

 je

dna z wielu      

    

    

   

    

   Mar
keting jako fun

kcja 

wa
żnych funkcji.  

     

      

     

    

     

   

   

   

    

  w

niej
sza o

d innych. 

 

 

 

 

C

 

     D

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mar

keting jako g

łów
na funkcja.  

   

   

     

  Klient jako 

funkcj

a ko
ntr
olna. 

 

 

  

  

 

 

        

Obja

śnienia: 

        

M -
 Market

in

        

Pr -
 Pr

odukcja 

        

F -
 Fi
n

an

se 

        

Pe - Personel 

        

K - Klient 

 

 

K

lien
t ja

ko 
funk
cja

  

 

Ry
s.

4. 

Pog

dy

 n

a

 rol

ę

 ma
rket
in

gu

 

kontrolna

 i integ

ruj

ąca.  

 

pr

ze

ds

bi

or

stwi

e

1

. 

 

  

  

  

   

  

  

  

   

  

  

   

  

  

   

  

  

   

  

  

  

   

  

  

   

  

  

1

 Ź

d

ło –
 op
ra

cow
ani

e M. D

ębs

ki

 n

a p

od

staw
ie

: Ph
. K
otl

er

, M

ar

ket

in

g.

 A

n

al

iza, 

pl

an

ow
an

ie

, w
dr

anie

 i 

ko

nt

ro

la

. Ge
be

th

en

er

 i S
ka

, Wa
rsz
awa 
19

94

.  

M

Pe 

Pr 

F

Pr

 

Pe 

Pr

Pe 

Pr 

Pe 

Pe 

Pr

 

K

 

 

 

5. Rodzaje 

marketingu 

5.1  Marketing tradycyjny 

 

 Działalność marketingu tradycyjnego odnosiła się do produktów już wytwo-

rzonych. Producent przy pomocy różnego rodzaju pośredników, sprzedawców, 

eksporterów, podejmował szereg przedsięwzięć, mających na celu sprzedanie 

z zyskiem towarów już wyprodukowanych. Zespół czynności niezbędnych do 

tego, aby towary wyprodukowane umieścić u konsumenta lub u użytkownika, 

określany jest właśnie mianem marketingu tradycyjnego, pasywnego lub bier-

nego. W takiej sytuacji zbyt, jako forma działalności gospodarczej, był potrzeb-

ny jedynie w takim zakresie, w jakim umożliwiał i ułatwiał dostarczanie towarów 

do odbiorców finalnych. 

Takie podejście do marketingu nie wykluczało prowadzenia badań, mających 

na celu doskonalenie konstrukcji i technologii produkcji. Producent, który wy-

 

21 

twarzał dany produkt taniej lub wytwarzany produkty był lepszy od produktów 

konkurencyjnych, mógł sprzedawać go więcej i osiągał większe zyski. Badania 

o charakterze technicznym, prowadzące do zwiększenia wartości użytkowych 

danego produktu, odbywały się niemal wyłącznie w ramach danego przedsię-

biorstwa i z punktu widzenia jego interesów i celów. 

 

 

22 

Cechami charakterystycznymi marketingu tradycyjnego były następujące zja-

wiska: 

1.  w decyzjach producenta dominują przesłanki techniczno-produkcyjne 

nad rynkowymi, 

2.  zbyt jest traktowany jako czynność mająca na celu umieszczenie wy-

produkowanego towaru u konsumenta,  

3. czynności mające na celu sprzedaż wyprodukowanego już towaru z zy-

skiem (np. kształtowanie produktu, ustalanie ceny, oddziaływanie na 

konsumenta, prowadzenie sprzedaży i dystrybucji) były podejmowane 

niezależnie od siebie, kolejno w miarę potrzeby, a tym samym nie two-

rzyły zwartego działania przedsiębiorstwa na rynku,  

4. brak 

kompleksowych 

badań marketingowych. 

 

 

 

23 

5.2 Marketing dynamiczny 

 

Marketing dynamiczny (ofensywny, aktywny, zintegrowany) jako punkt wyj-

ścia do swojego działania  przyjmuje rynek. Zgodnie z takim podejściem pro-

ducent jeszcze przed podjęciem decyzji o wytwarzaniu konkretnego produktu 

konfrontuje jego cechy użytkowe z opinią o nim potencjalnych nabywców. 

Producent musi ustalić, czy i w jakim stopniu cechy jego produktu będą akcep-

towane przez potencjalnych nabywców. Istotne znaczenie w tym zakresie mają 

badania marketingowe. Z kolei, gdy towar zostanie już wyprodukowany, pro-

ducent prowadzi politykę aktywnego oddziaływania na rynek i czynną politykę 

zbytu, mające na celu kształtowanie rynku poprzez propagandę gospodarczą, 

reklamę, akwizycję, public relations, ustalanie ceny, kanałów dystrybucji, poli-

tykę znaku towarowego itd. 

Takie podejście do rynku wywiera określony wpływ na formy organizacyjne 

 

24 

przedsiębiorstwa oraz na zasady zarządzania nim. Równocześnie w nowych 

formach działania przedsiębiorstw podstawowego znaczenia nabierają badania 

marketingowe. Każda decyzja marketingowa, poczynając od decyzji o wytwa-

rzaniu danego produktu, następnie poprzez decyzje o poziomie i sposobie 

kształtowania jego ceny, wyborze kanału dystrybucji, a kończąc na decyzjach 

dotyczących sposobów oddziaływania na rynek, jest oparta na analizie marke-

tingowej. 

Pojęcie marketingu dynamicznego zaczęło wyrażać zatem nie tylko zespół 

środków działania na rynku, co wręcz koncepcję działania przedsiębiorstwa na 

rynku, koncepcję organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem oraz sposób 

myślenia jego kierownictwa. 

 

25 

Podstawowe cechy marketingu dynamicznego są  

następujące: 

1)   przedsiębiorstwo prowadzi działalność z punktu widzenia rynku, jego po-

trzeb i uwarunkowań, przy równoczesnym uwzględnianiu zmieniającej się 

sytuacji panującej na rynku, 

2)   działania marketingowe idą w dwóch kierunkach: po pierwsze 

-

 dostosowanie podaży i popytu, tzn. dostosowanie produktu do potrzeb i 

wymogów określonego segmentu rynku, po drugie - aktywnego oddziały-

wania na rynek, mającego na celu dostosowanie jego potrzeb i wymagań 

do interesów i celów producenta, 

3)   producent kieruje swoje produkty do określonej grupy konsumentów, do-

stosowując parametry techniczno - ekonomiczne produktów do gustów i 

życzeń nabywców, 

 

26 

4)   przedsiębiorstwo prowadzi dokładne badanie rynków zbytu, zarówno już 

istniejących, jak i potencjalnych, ponadto prowadzi badania dotyczące 

konkurencji oraz kontrolę własnych posunięć w zakresie kształtowania 

produktu, oddziaływania na rynek i polityki zbytu, 

5)   występuje ścisłe i stałe współdziałanie producenta i sprzedawcy. 

 

W koncepcji marketingu dynamicznego przyjmuje się, że gusty i upodobania 

konsumentów są podstawową przesłanką działalności przedsiębiorstwa.  

 

 

 

 

27 

6.  Elementy marketingu dynamicznego 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Marketingowe instrumenty oddzia

ływania na rynek 

 

 

29 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- As

or

tyme

nt

 pro

duk

 

 

 

 

 

 

 

    

  - Kana

ł  

- Ja
ko

ść

 

   

   

   

   

  -

 Z

a

się

- W

 

   

   

   

   

   t

er

yto

ria

ln

- C

ec

hy

  

   

   

   

   

  -

 O

fe

ro

w

an

Mark

a  

   

   

   

   

    

as

or

ty

ment 

Opakowa

nie

 

   

   

   

   

  - 

Lok
ali

za

cja 

- Ro

zm
ia

ry 

     

Pr

odukt

 

 

 

 

 

    Dyst

ry

b

u

cj

a  

- Za

pa

sy 

- S

er

w

is

 

   

   

   

   

  -

 T

ra

ns

po

rt 

- Gwaranc

ja

 

- Prz

ych

ody

 

      

  

 

 

 

 

   C

en

a

     P

ro

m

o

c

ja

 

- Ce

na

 ka
ta

lo

go
w

 

 

 

- P
ro

m

oc

ja

 s

prz

ed

- Ra

ba

ty

 (z

ni

żki

 

  - 

Re
kl

am

- Ulgi
 
   

  -

 Pe
rso
nel 
od

p

owi
ed

zialn
y z

a sprz
eda

ż 

- O
kr

es

 p

łatn

ci 

 

  -

 Pu
blic
 relati

ons
 

- W
ar

u

nk

i k

red

yt

 

 

 

- Sp
rz

e

da

ż o

so

bis

ta

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Do
cel
o

wy 

rynek 

dz

ia

łania 

 

Marketing 

mix 

 

 

 

Rys. „4P” marketing mix. 

Ź

ród
ło

 – op
ra

co

wan

ie M. D

ęb

ski

 n

a po

dst
aw

ie Ph.

 K

otl

er, 

Market

in

g. 

An
al

iza,

 pl

an

ow
an

ie

, w
dra

żan

ie i 
ko

ntro

la. Gebeth

e-

ner i

 Sk

a, W

ar

szaw

a 1

99

4.