Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

1/8

Teorie Osobowości

Kurs przekazany przez psyche.com.pl

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

2/8

Teorie Osobowości

Kurs przekazany przez psyche.com.pl

Spis treści:

L01 Wstęp – historia psychologii

L02 Teorie osobowości

Teoria psychodynamiczna Freuda

L03 Teoria psychodynamiczna Freuda cd.

Spojrzenie na Psychoanalizę

L04 Co się stało po śmierci Z. Freuda?

L05 Teoria C.G. Junga

L06 Teoria pola Kurta Goldsteina

L07 Teorie czynnikowe Guillforda, Cattela i Eysencka

L08 Teoria uczenia się społecznego –Alberta Bandury

L9

Teorie psychologii humanistycznej C. Rogersa i A. Maslowa

L10 Behawioryzm

L11 Motywacja do pracy a środowisko

L12 Parę słów o sukcesie

L13 Zakończenie, cytaty i piękna opowieść

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

3/8

Teoria uczenia się społecznego – Alberta

Bandury

Albert Bandura (4 grudnia, 1925), kanadyjski

psycholog.

Bandura wystąpił z krytyką klasycznego behawioryzmu

uznając, iż zbyt wąsko widzi uczenie się. Jego teoria

społecznego uczenia się ma na celu ułatwienie badań

nieobserwowalnych aspektów uczenia się ludzi, takich

jak myślenie i poznanie. Społeczna teoria uczenia się

wskazuje różnice pomiędzy uczeniem się (przyswajaniem wiedzy) a wykonaniem

(obserwowalnym zachowaniem). Zgodnie z tą teorią znaczna część uczenia się

zachodzi poprzez obserwowanie innych ludzi.

Uczenie się - modyfikacja zachowania się jednostki w wyniku jej

dotychczasowych doświadczeń. W zależności od udziału świadomości

i myślenia w procesie uczenia się, nastawienia na określony cel, warunków

i form, w jakich ono przebiega itp., wyróżnia się rozmaite typy uczenia się,

jak: uczenie się zamierzone i uczenie się mimowolne, uczenie się

mechaniczne (pamięciowe, metodą wielokrotnego powtarzania) i uczenie się

ze zrozumieniem, uczenie się przez rozwiązywanie problemów i uczenie się

przez naśladownictwo.

Początkowo pojęciem uczenie się obejmowano wyłącznie procesy związane

z pamięciowym przyswajaniem materiału lub opanowanywaniem określonych

umiejętności (nabywaniem wprawy w wykonywaniu określonych czynności);

badając je (G.E. Müller, H. Ebbinghaus i in.) ustalono wiele praw

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

4/8

i wyodrębniono wiele typowych zjawisk, charakterystycznych dla procesu

uczenia się Stwierdzono np., że wprawa w ćwiczonej funkcji wzrasta

początkowo b. szybko, potem coraz wolniej, aż osiąga poziom, przy którym

dalsze ćwiczenie nie daje już żadnych rezultatów (krzywa uczenia się); że

środkowe położenie w serii wyuczanych reakcji charakteryzuje się największą

liczbą popełnianych błędów (tzw. prawo położenia elementu w serii);

zaobserwowano tzw. zjawisko zastoju (plateau), kiedy po początkowym

wzroście wprawa w ćwiczonej funkcji przestaje się zwiększać, może się

jednak podnosić ponownie przy zmianie sposobu uczenia się, zwiększeniu

motywacji itp.; odkryto zjawisko transferu w uczeniu się (transfer);

sformułowano wiele zasad efektywnego uczenia się.

Transfer - pływ, jaki wywiera wcześniej nabyta umiejętność na

przyswojenie sobie innej umiejętności; inaczej — wpływ wprawy

(ćwiczenia) w jednej dziedzinie na proces uczenia się (nabywania

sprawności, przyswajania wiadomości) w innym zakresie lub

dziedzinie. Wpływ ten może polegać na ułatwieniu uczenia się nowej

umiejętności lub nowych treści (transfer pozytywny) lub na

utrudnieniu (hamowaniu) tego procesu (transfer negatywny). Można

też mówić o transferze intermodalnym, polegającym na

przekazywaniu

informacji

między

różnymi

modalnościami

zmysłowymi (np. rozpoznanie tylko za pomocą dotyku, bez udziału

wzroku przedmiotu, który uprzednio był jedynie oglądany).

Na pocz. XX w., na gruncie behawioryzmu, wyłoniła się koncepcja ujmująca

całokształt rozwoju i zmian w zachowaniu człowieka jako rezultat szeroko

pojętego procesu uczenia się; badanie praw uczenia się uznano za klucz do

zrozumienia większości zjawisk psychol.; koncepcja ta, pod nazwą teorii

uczenia się (ang. learning theory) wywodzi się z badań nad różnymi typami

warunkowania: klas., polegającym na tworzeniu skojarzeń między bodźcami

(I.P. Pawłow), instrumentalnym, polegającym na uczeniu się nowych reakcji

będących narzędziami (instrumentami) redukowania popędów (E. Thorndike)

lub nad tzw. warunkowaniem sprawczym, które polega na uzyskiwaniu

kontroli nad środowiskiem przez dostosowywanie cech reakcji do

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

5/8

emitowanych przez nie bodźców (B.F. Skinner). W badaniach tych

zaobserwowano wiele zjawisk i prawidłowości uczenia się, takich jak:

generalizacja bodźców i reakcji (pojawianie się tej samej reakcji warunkowej

na bodźce podobne do pierwotnie ją wywołującego oraz podobnych reakcji na

ten sam bodziec), różnicowanie, wygaszanie związków między bodźcami

a reakcjami, zależność między regularnością wzmacniania a odpornością

reakcji na wygasanie, zależność skuteczności wzmacniania od odstępu

czasowego między reakcją i wzmocnieniem (gradient wzmocnienia) i wiele

innych. Wykryto je w perfekcyjnie kontrolowanych warunkach, co

umożliwiło formułowanie ogólnych praw, których zakres zastosowania okazał

się b. szeroki. Stało się możliwe opracowanie teorii pochodnych, takich jak:

teoria uczenia się społecznego A. Bandury i R.H. Waltersa, teoria osobowości

J. Dollarda i N.E. Millera i in., a także opracowanie skutecznych metod terapii

behawioralnej (psychoterapia), nauczania programowanego, kształtowania

postaw itd. Oprócz koncepcji traktującej uczenie się jako wytwarzanie

związków między bodźcami a reakcjami rozwijały się, wywodzące się z teorii

postaci (psychologia postaci), koncepcje traktujące uczenie się jako proces

reorganizacji schematów poznawczych (uczenie się przez wgląd). Dały one

początek ewolucji behawioryzmu w kierunku współcz. teorii regulacji

zachowania, którego tradycyjnie rozumiane uczenie się jest ważnym, ale nie

jedynym mechanizmem.

Nauczanie programowe - metoda sterowania procesem uczenia się

uczniów za pomocą tekstu programowanego (programu), czyli zbioru

powiązanych ze sobą logicznie i merytorycznie jednostek informacji

na określony temat, którego ekspozycji służą specjalne urządzenia

(maszyny dydaktyczne) lub odpowiednio skonstruowane podręczniki;

każda informacja kończy się zwykle pytaniem, na które trzeba

odpowiedzieć, albo zawiera lukę, którą należy wypełnić, a wynik jest

konfrontowany

z prawidłową

odpowiedzią;

różnice

między

programami dotyczą: sposobu udzielania odpowiedzi, wielkości oraz

struktury jednostek informacji, form kontrolowania zakresu i stopnia

przyswojenia tych informacji przez uczniów oraz możliwości

indywidualizowania uczenia się; teoret. podstawy nauczania

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

6/8

programowego opracował w poł. lat 50. XX w. amer. psycholog B.F.

Skinner.

Psychologia postaci - gestaltyzm, kierunek w psychologii XX w.

przeciwstawiający

się

psychologicznemu

atomizmowi

i asocjacjonizmowi, głoszący, że życie psych. nie jest kompleksem lub

wiązką elementarnych zjawisk psych., lecz składa się z pewnych

całości, zw. postaciami (niem. Gestalt ‘postać’), o cechach nie

dających się sprowadzić do właściwości ich części składowych.

Psychologia postaci zakłada, że postacie są pierwotnymi danymi

doświadczenia,

stanowiącymi

izomorficzne

odpowiedniki

całościowych konfiguracji bodźców świata otaczającego; części

składowe postaci mogą być wtórnie wyodrębnione z całości, która je

determinuje (zasada prymatu całości nad częścią); postacie wykazują

tendencję do stałego doskonalenia się (zasada pregnancji); tworzą

układy hierarchiczne, podlegają stałej organizacji i reorganizacji.

Twórcami psychologii postaci (początek XX w.) byli niem.

psychologowie M. Wertheimer, W. Köhler i K. Koffka, wywodzący

swe teorie i sprawdzający je na materiale empirycznym dotyczącym gł.

spostrzegania. Psychologia postaci inspirowała wielu późniejszych

twórców, m.in. K. Lewina, który rozwinął i przeniósł jej idee na inne

dziedziny funkcjonowania człowieka, formułując teorię pola

psychologicznego.

Według Bandury większość tego, czego ludzie się uczą jest efektem obserwowania

innych ludzi i zapamiętywaniu ich zachowania. Znacznej części swego zachowania

ludzie uczą się poprzez obserwację i modelowanie. Obserwując innych, zdobywają

pojęcie, jak wykonuje się dane czynności, aby później skorzystać z zakodowanych

wówczas informacji jako wskazówek do działania.

Ponieważ ludzie mogą nauczyć się zachowania z przykładów, przynajmniej

w zbliżonej formie, wcześniej jeszcze nim przyjdzie im zachowanie takie przejawić,

zaoszczędzone im są niepotrzebne pomyłki. Zwolennicy teorii społecznego uczenia

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

7/8

się sądzą, inaczej niż przed nimi behawioryści, że uczenie się czegoś następuje, gdy

obserwator świadomie przygląda się jakiemuś zachowaniu (np. zapalaniu zapałki)

i następnie umieszcza efekt obserwacji w pamięci długotrwałej. Obserwator dotąd nie

wykonał zaobserwowanego zachowania, nie zaszły więc żadne behawioralne

konsekwencje (wzmocnienia), które zdaniem behawiorystów są niezbędne, by doszło

do uczenia się. Jednak bez względu na to, jak długo wspomnienie jest

przechowywane w pamięci, obserwator wie, jak zapalić zapałkę, niezależnie, czy

zrobi to, czy nie. To samo da się powiedzieć o wielu prostych czynnościach, jak

hamowanie samochodu, jedzenie łyżką i otwieranie butelki.

Według Bandury uczenie się przez obserwowanie to proces trzy etapowy:

- student musi skierować uwagę na kluczowe elementy tego, czego ma się

nauczyć,

- student musi zapamiętać dane zachowanie,

- student musi umieć powtórzyć dane zachowanie lub wykonać je. Ćwiczenia

i próby w wyobraźni wykorzystywane w nauczaniu bezpośrednim pomagają

uczniom utrwalić i wykonać daną czynność (zachowanie).

Przedstawiona powyżej koncepcja procesu uczenia się akcentuje znaczenie

koncentracji uwagi w metodach podających stosowanych w prezentacjach

multimedialnych oraz jej wpływ na zapamiętywanie. Możliwość uczenia się

czynności poprzez ich obserwację jest szczególnie istotna w przypadku uczenia się z

wykorzystaniem multimediów. Nabywanie umiejętności przez osoby dorosłe

(studentów) nie musi być związane z wykonywaniem czynności praktycznych. Często

wystarczająca jest analiza obserwowanego działania pod kątem określonego

problemu teoretycznego (por. M. Jakowicka, 1991, s.36). Odroczona w czasie reakcja

(rozwiązanie zadań testowych), uzależniona od jakości i ilości zapamiętanych

i odpowiednio przetworzonych informacji, stanowi wskaźnik uczenia się

stymulowanego poprzez elementy koncentrujące uwagę zamieszczone w prezentacji

multimedialnej. Koncepcja Alberta Bandury pozwala spojrzeć na proces uczenia się

nie tylko w wąskim kontekście „akcja-reakcja”. Efekty uczenia się stanowią

Kurs z Teorii Osobowości przekazany przez psyche.com.pl

__________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

8/8

wewnętrzny potencjał jednostki, który może być wykorzystany w przyszłości.

Poglądy te są w znacznym stopniu zbieżne z koncepcjami konstruktywistów.

Konstruktywizm [łac.] - kierunek w sztuce zainicjowany w 1 ćwierci XX w.

w Rosji; termin konstruktywizm utworzono ok. 1921 (1922 opublikowano

pracę Konstruktywizm A.M. Gana); gł. cechy konstruktywizmu: analiza

elementów budowy plast. (linia, barwa, masa, ruch, rytm, ciężar), analiza

jakości materiałów (metali, szkła, drewna), geometryzacja kształtów,

konstrukcja, aktywizacja powierzchni brył i płaszczyzn; gł. przedstawiciele

konstruktywizmu to: N. Gabo, A. Pevsner, A.M. Rodczenko, W.J. Tatlin;

teoretycy: O.M. Brik, N.M. Tarabukin, A.M. Gan; konstruktywiści ros. byli

związani gł. z Inst. Kultury Artyst. (Inchuk) oraz uczelnią Wchutiemas; idee

konstruktywizmu znalazły odbicie na Węgrzech — grupa Ma (m.in. L.

Kossak), w Czechach — grupa Děvetsil (m.in. J. Štyrský, J. Šima),

Niemczech (Bauhaus), Holandii (De Stijl, m.in. P. Mondrian, T. van

Doesburg), w Polsce (Blok, Praesens, a.r.), a także we Francji (paryskie

ugrupowania Cercle et Carré, Abstraction-Création).

Ciąg dalszy w następnej lekcji już jutro!

Korzystano z materiałów zawartych w Wolnej Encyklopedii Wikipedii

www.wikipedia.pl

,

której treść udostępniana jest na licencji

http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html

, GNU Free

Documentation License

www.gnu.org/copyleft/fdl.html

, Informacje prawne na ten temat

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Zrzeczenie_się_odpowiedzialności

,

haseł

Encyklopedii PWN dostępnych na stronie

http://encyklopedia.pwn.pl/0_3.html

, materiałów

archiwalnych serwisu psychobaza

http://www.psychobaza.prv.pl

oraz materiałów własnych

http://psyche.com.pl

Otrzymujesz kurs ponieważ zapisałeś się na niego poprzez formularz zgłoszeniowy dostępny

pod adresem

http://psyche.com.pl

Nie udostępniam nikomu Twoich danych osobowych.

W każdej chwili możesz wypisać się z listy mailingowej. Szczegóły znajdziesz

http://psyche.com.pl/?p=polityka_prywatnosci