background image

 Chleb z ziemniakami
--------------------------------------------------

Składniki: 2 kg mąki żytniej, 5 ziemnaków, łyżeczka tłuszczu, jajo, 1 dag drożdży, sól

Sposób przygotowania: Ziemniaki, najlepiej średniej wielkości, ugotować. Wodę z gotowania 
odcedzić do garnuszka, ziemniaki utłuc. Do miseczki przesiać 0,5 kg żytniej mąki, wymieszać ją 

z wywarem z ziemniaków, tłuczonymi ziemniakami i rozrobionymi uprzednio w ciepłej wodzie z 
łyżeczką tłuszczu, drożdżami oraz płaską łyżeczką soli. Wszystkie składniki lekko wyrobić, po 

czym po 3 -4 godz. Dodać resztę mąki i wówczas wyrabiać ciasto tak, aby odstawało od ręki. 
Pozostawić do wyrośnięcia przez godzinę, następnie włożyć do blaszanych foremek i jeszcze raz 

postawić na pół godz., by znowu podrosło. Posmarować wówczas jajkiem i wstawić do nagrzanego 
piekarnika. Piec aż skórka się zrumieni, a patyczek, którym nakłujemy chleb, pozostanie suchy.

Skwarzone jajka z cybulą
--------------------------------------------------

Składniki: 6jaj, 2 duże cebule, 20dag boczku, sól i pieprz

Sposób przygotowania: Włożyć pokrojony boczek i cebulę na patelnię, podsmażyć. Następnie dodać 
wymieszane jajka z przyprawami. Smażyć do ścięcia białek.

Barszcz wiejski
--------------------------------------------------

Składniki: 25 dag włoszczyzny, 50 dag buraków ćwikłowych, 0,25 litra kwasu z ogórków, 2,5 
litra wody, kostka mięsna, 12 dag śmietany, ząbek czosnku, sól, cukier, liść laurowy

Sposób przygotowania: Buraki dokładnie umyć, ugotować w łupinkach, następnie obrać, pokroić w 

cienkie plastry, zalać przygotowanym wywarem warzywno-mięsnym i wolno gotować około 30 minut, 
dodając część kwasu z ogórków. Na końcu dodać pozostałą ilość kwasu, śmietanę, roztarty z solą 

czosnek i liść laurowy. Doprawić do smaku i zagotować. Podawać z fasolą ugotowaną na sypko lub 
z ziemniakami.

Baranina duszona po kurpiowsku

--------------------------------------------------
Składniki: 1 łopatka barania, pół szklanki śmietany, olej, ziele angielskie, 2 - 3 ząbki 

czosnku, sól, pieprz
zalewa: 3 łyżki octu, ziele angielskie, liść laurowy, duża cebula, 1 łyżeczka cukru, 1 

łyżeczka soli

Sposób przygotowania: Z octu, przypraw i szklanki wody przygotować wywar i ostudzić. Z łopatki 
baraniej wyjąć kości i odżyłować. Włożyć na 3 dni w wywar. Po wyjęciu mięso osuszyć i dusić na 

tłuszczu na bardzo wolnym ogniu. Do duszenia dodać ziele angielskie i - kto lubi - czosnek. 
Sos z duszonej baraniny doprawić śmietaną, solą, pieprzem.

Ćwikła kurpiowska

--------------------------------------------------
Składniki: 1 kg buraków, 5 dag smalcu, 2 dag mąki, 6 dag śmietany, ocet winny, sól

Sposób przygotowania: Opłukane buraki czerwone sparzyć i ugotować w miękkiej wodzie. Gdy są 

miękkie, obrać z łupin i pokroić w cienkie paski. W rondel włożyć dużo świeżego smalcu, 
rozgrzać, wsypać łyżkę mąki, niech się razem zagotuje, pilnując, aby się nie rumieniło. 

Posolić, wlać przegotowanego octu, włożyć buraki, a w końcu wlać parę łyżek kwaśnej śmietany. 
Przykryć i dusić jeszcze z pół godziny.

Fafernuchy

--------------------------------------------------
Składniki: 1 kg mąki mieszanej - żytniej i pszennej, 0,5 kg buraków cukrowych, 3 dag drożdży

Sposób przygotowania: Buraki ugotować w małej ilości wody, następnie zmiksować; zrobić rozczyn 

z drożdży i 1 szklanki wywaru z buraków, po wyrośnięciu dodać mąkę i zmiksowane buraki - 
wyrobić i pozostawić ciasto do wyrośnięcia. Rozwałkować, kroić jak kopytka, a następnie piec w 

tradycyjnym piecu kaflowym - z paleniskiem na drewno. Po upieczeniu polewa się syropem 
(wywarem) z buraków cukrowych.

Rejbok

--------------------------------------------------
Składniki: 1 kg ziemniaków, 0,5 kaszy mannej, 25 dag słoniny, 1 duża cebula, sól i pieprz do 

smaku

Sposób przygotowania: Słoninę pokrojoną w kostkę podsmażamy razem z cebulą. Ziemniaki ucieramy 

background image

na tarce, dodajemy kaszę, wyrabiamy masę dodając sól i pieprz do smaku. Następnie do ciasta 
dodajemy skwarki, mieszamy. Tak powstałe ciasto wlewamy do foremki wstawiamy do pieca na 1 

godzinę

Zupa kurpiowska
--------------------------------------------------

Składniki: 1 główka kapusty,1 marchew, 1 cebula, 2 łyżki tłuszczu, łyżka mąki, 4 łyżki 
przecieru pomidorowego, sól

Sposób przygotowania: Marchew i cebulę zetrzeć na grubej tarce, przysmażyć.

Główkę świeżej kapusty poszatkować, posolić, wymieszać. Zalać wodą i ugotować. Zrobić jasną 
zasmażkę z mąki i tłuszczu, dodać przecier pomidorowy. Połączyć dodatki z zupą i zagotować. 

Odstawić, przyprawić do smaku. Podawać z chlebem lub całymi ziemniakami.

Polewka kurpiowska
--------------------------------------------------

Składniki: 4 duże cebule, 1 l wody, 1 l mleka, duża łyżka mąki kukurydzianej, 4 łyżki masła, 
pietruszka, sól, pieprz

Sposób przygotowania: Cebulę drobno posiekać, zeszklić na łyżce masła, zalać wodą, posolić i 

popieprzyć do smaku. Wrzucić garść posiekanej pietruszki i gotować pół godziny. Odcedzić i 
dodać mleko z roztrzepaną mąką kukurydzianą. Gotować jeszcze z 10 minut. Przed zakończeniem 

gotowania dodać 3 łyżki masła.

Chłodnik kurpiowski
-----------------------------------------------

Składniki: 2-3 buraki, 3 jaja, 1 ogórek, szczypior, 1 szklanki kwaśnej śmietany, 2 łyżki octu, 
sól i pieprz

Sposób przygotowania: Ugotować buraczki, obrać i drobno posiekać. Ugotować na twardo jaja, 

pokroić każde na 8 części. Świeży ogórek pokroić w małe kostki, wziąć łyżkę siekanego 
szczypiorku oraz kwaśną śmietanę i ocet, po czym dolać około 1 litra zimnej wody i dobrze 

wszystko wymieszać. Dodać sól i pieprz do smaku, a następnie postawić chłodnik na lód, gdzie 
ma stać aż do chwili wydania na stół. Na każdym talerzu należy położyć kawałek lodu i wtedy 

nalewać chłodnik.

Kołduny

---------------------------------------------
Składniki: 2,5 kg ziemniaków, 25 dkg mąki, mięso wołowe, cebula, 1 jajko, sól, pieprz

Sposób przygotowania: Ziemniaki obrać opłukać, połowę ugotować do miękkości, a drugą połowę 

zetrzeć na tarce. Utarte ziemniaki wlać do lnianego woreczka i odcisnąć. Następnie połączyć 
ugotowane ziemniaki z odciśniętymi, posolić do smaku i dosypać mąkę. Przygotować farsz. Mięso 

przemielić przez maszynkę, dodać dużą, posiekaną na drobno cebulę, jajko i pieprz. Robić 
placki z ciasta ziemniaczanego wielkości dłoni, na to nakładać mięso, zlepiać i wrzucać do 

gotującej się wody. Gotować około 1 godziny. Gotowe kartacze wyjąć na talerz i polewać 
tłuszczem ze skwarkami i przesmażoną cebulą. Podawać gorące - jako drugie danie lub jako danie 

śniadaniowe z mlekiem.

Kotleciki kurpiowskie

=---------------------------------------------
Składniki: 0,7 kg cielęciny z udka (dyszka), 2 jaja, 4 dag mąki, 5 dag masła

Sposób przygotowania: Ukroić cienkie zrazy cielęciny z dyszka, rozbić bardzo cienko, nadając 

formę podłużną, posolić i umoczyć każdy w rozbitym jajku z mąką (na 3 kotleciki rozbić jedno 
całe jajko z łyżką mąki na gęsto).

Warstwa cienka powinna być na całym kotleciku. Mieć już rozgrzane masło, wrzucić na patelnię 
kotleciki, zarumienić, odwracać na drugą stronę. A gdy i z tej strony się zarumienią, podać 

natychmiast.

Comber z dzika po kurpiowsku

-------------------------------------------
Składniki: comber z dzika lub mięso z udźca, 3 dag mąki, 5 dag smalcu, sól, 10 dag cebuli,

marynata: 0,5 l czerwonego wytrawnego wina, sok z 1 cytryny, 10 dag cebuli, 10 ziaren ziela 
angielskiego, 10 ziaren pieprzu, 3 goździki, 20 suszonych jagód jałowca, ząbek czosnku,

1 listek laurowy, 1/3 łyżeczki imbiru, 10 - 12 suszonych śliwek, marchew, pietruszka, seler, 
sos: łyżka marmolady z głogu ,mielony cynamon

background image

Sposób przygotowania: Najszlachetniejsza i najdelikatniejsza pieczeń z dzika to odpowiednio 
przyrządzony comber. Również i udziec daje pieczeń soczystą i smakowitą, lecz jeśli pieczeń ma 

być z udźca, to kawał mięsa przeznaczony na upieczenie nie powinien ważyć mniej niż 2 kg. 0 
tym trzeba pamiętać, by uniknąć przy stole rozczarowań. Comber lub mięso ukrojone z udźca 

włożyć do kamionkowego garnka i zalać wrzącą marynatą z wina, soku cytrynowego, kawałeczka 
okrojonej skórki cytrynowej, pokrajanych w plasterki cebul, przyprawić pieprzem i zielem 

angielskim, goździkami, jałowcem, czosnkiem, listkami laurowymi, imbirem oraz śliwkami. Można 
też dodać, pokrojone w plasterki, marchew, pietruszkę i seler. Mięso marynować 2 - 3 dni 

(comber krócej, mięso z dzika dłużej). W brytfannie rozgrzać mocno smalec i na gorący tłuszcz 
kłaść osączone z marynaty, posolone mięso, przyrumieniając je ze wszystkich stron. Teraz 

włożyć do brytfanny pokrajaną na plastry cebulę i wyjęte z marynaty śliwki. Brytfannę przykryć 
i wsunąć do gorącego piekarnika. W czasie pieczenia mięso polewamy od czasu do czasu łyżką 

marynaty. Po około 2 godzinach pieczeń powinna być w sam raz upieczona. Wówczas oprószyć je 
mąką i w piekarniku, w odkrytej brytfannie, pięknie przyrumienić. Esencjonalny sos w 

brytfannie - nie powinno być go więcej niż 1/4 l - przyprawić łyżką marmolady z głogu. Do 
smaku doprawić szczyptą zmielonego cynamonu, ewentualnie też rozcieńczyć do właściwej 

konsystencji 2 - 4 łyżkami marynaty i po zagotowaniu sos przetrzeć przez sito. Powinien być 
słodko-kwaśny, korzenny, lecz z dominującym smakiem pieczeniowym. Polewać nim pokrajane, 

ułożone na półmisku mięso

Bliny
-------------------------------------------

Składniki: 50 dag mąki, 2,5 szklanka zsiadłego mleka, 3 jaja, 1 dag proszku do pieczenia, 4 
dag cukru, 5 dag cukru pudru, 1 paczka cukru waniliowego, sól i tłuszcz do smażenia

Sposób przygotowania: Mąkę zmieszać z proszkiem do pieczenia. Żółtka utrzeć z cukrem, połączyć 

wszystkie składniki, dokładnie wyrobić. Na końcu dodać ubite na sztywno białka i delikatnie 
wymieszać. Ciasto powinno być bardziej gęste niż na naleśniki. Na rozgrzanym tłuszczu kłaść 

łyżką placuszki, smażyć po obu stronach. Bliny ułożyć na półmisku i posypać cukrem pudrem.

Pilaw kurpiowski z baraniną
-----------------------------------------

Składniki: 25 dag ryżu, 0,5 kg mostku lub górki baraniej, 4 dag masła, kilka cebul-szalotek

Sposób przygotowania: Ryż wrzucić do wrzącej wody i gotować 10 minut, odlać na sito, niech 
dobrze odsiąknie. Tłusty mostek lub górkę baranią pokrajać w ładne kawałki wielkości zwykłego 

kotleta, posolić je. Włożyć w rondel kawałki masła, na to mięso, potem ryż, przekładając 
wszędzie całymi drobnymi cebulami, poprzednio sparzonymi ukropem. Postawić na wolnym ogniu 

dobrze przykrywszy, żeby para się nie ulatniała. Po 15 minutach zajrzeć do rondla, polać 1 
łyżką wody i znów dalej dusić, powtarzając podlewanie zimną wodą po łyżce, aż ryż będzie 

miękki, co nastąpić powinno w 2 godziny.

Wątróbka po kurpiowsku
-------------------------------------------

Składniki: 75 dag wątróbki, 5 dag słoniny, 2 dag masła, 7 dag cebuli, 2 dag mąki, sól

Sposób przygotowania: Wątróbka zbyt długo smażona lub duszona twardnieje, przygotowana zaś 
sposobem następującym zachowuje cały swój pierwotny smak. Naszpikować słoninką, pokrajać w 

grube plastry, posypać mąką, położyć na spód rondla trochę masła, zrumienić trochę, włożyć 
wątróbkę, przełożyć plastrami cebuli. Na wierzch położyć resztę masła, przykryć i dusić 20 

minut. W połowie duszenia posolić, potrząsnąć mocno rondlem i dusić jeszcze kwadrans.

Krupnik kurpiowski
-------------------------------------------

Składniki: 1 szklanka miodu, 0.5 szklanki cukru, szklanka wody, 0.5 l spirytusu, 0.5laski 
wanilii, 0.25 gałki muszkatołowej, 3-4 goździki, 1 dag cynamonu (kora nie mielona), kawałki 

skórki cytryny lub pomarańczy

Sposób przygotowania: Korzenie wrzucić do gorącej wody i gotować przez parę minut. Cukier 
zrumienić na karmel, następnie dodać miód i prędko mieszać. Do ciepłego płynu wlać spirytus. 

Wlać do butelek i zakorkować, po trzech dniach można pić.