Jeszcze w sprawie propolisu.

Minęło już sporo czasu od ukazania się pierwszych obszerniejszych doniesień o leczniczych
właściwościach propolisu (kitu pszczelego). Prasa nadała im formę może zbyt sensacyjną, ale
wiele w nich byto prawdy. Okazało się, że nawet najostrożniejsze stwierdzenia o leczniczym
działaniu propolisu dla wielu czytelników były wprost rewelacją. Wypowiadali się naukowcy
i lekarze — też pozytywnie. Propolis wzbudzał nadzieje.Wydawałoby się, że w tej sytuacji
nic nie stoi na przeszkodzie, aby zmobilizować pszczelarzy do pozyskiwania surowca propolis
owego, a przemysł farmaceutyczny do produkcji szerokiego asortymentu preparatów .propoliso-
wych. Okazało się później, że surowca mamy pod dostatkiem (z dniem 1 października ub.r.
krakowska OSP
..Pszczelarz" wstrzymała nawet do od wołania skup propolisu), że istnieją praktyczne metody
badania wartości surowca i że są zakłady zdolne do produkcji propolisowych specyfików,
ale na razie cisza.
Tymczasem, kiedy u nas ciągle jeszcze nie możemy się zdecydować, najbliżsi sąsiedzi wytwarzają
w dużym wyborze preparaty, których zasadniczym składnikiem jest -właśnie propolis. W ZSSR
można kupić:Aqua Propolis, Meta, Oleum Propolis, Propolan, Vajva. Rumunia jest producentem
największego asortymentu specyfików propolisowych takich, jak:
Acneol, Apiaveoldent, Apifort, Apivitapulp, Antihiperestez, Floral, Mipropol, Prodermńantiecze,
Glicopropol, a także propolisowe środki dezynfekcyjne: Propohelient, Proposept oraz syrop
propolisowy. Jugosławia: Apikomplex. Bułgaria: Stomapin (alkoholowy roztwór kitu pszczelego).
Inne kraje również nie pozostają w tyle. Dania: Nordisk Propolis (pastylki). Norwegia: propolis w
formie ziarenek. Francja: w sprzedaży oczyszczony propolis. Hiszpania: Virgodenta (preparat do
dyzenfekcji jamy ustnej w postaci roztworu alkoholowego propolisu).
Na temat produkcji preparatów propolisowych na Węgrzech przeprowadzono wywiad z
drOberingem, zastępcą głównego producenta. Z materiałów zamieszczonych w austriackim
czasopiśmie pszczelarskim dowiadujemy się, że na Węgrzech rozpoczęto już produkcję kremów
i esencji propolisowych.' Dalsze plany to wytwarzanie preparatów propolisowych w aerosolu,
specjalnych past do zębów oraz propolisowej gumy do żucia. Na pytanie . dotyczące uczulenia
organizmu ludzkiego na propolis dr Obering wyjaśnia, że obecnie trafia się jeden przypadek
na 2000. Prowadzone są jednak prace nad ustaleniem, który ze składników propolisu wywołuje
uczulenie u pewnych osób. Wyeliminowanie tej substancji pozwoli na szerokie stosowanie
całkowicie bezpiecznych, dla każdego, preparatów kitu pszczelego. Zanim nowoczesność przyjdzie
nam z pomocą, musimy korzystać z dobrodziejstw .medycyny ludowej, która propolis znała i
stosowała od dawna. Niżej zamieszczono przepisy przygotowania i zastosowania propolisu.
Propolis stosowany jest: w stanie naturalnym, w postaci ziarenek wielkości grochu, które żuje się i
przetrzymuje w ustach; w postaci alkoholowego roztworu (3—30%) oraz w formie maści
wazelinowej lub lanolinowej (mieszanina 10—30%). Propolis można stosować również z
miodem, pyłkiem czy mleczkiem pszczelim, a także wespół z lekarstwami.
1Sposób przygotowania nalewki (alkoholowego roztworu) propolisowej.
Do 100 g 80—96% alkoholu dodajemy 20 g oczyszczonego i' wychłodzonego w lodówce (bardziej
kruchy i podatny na rozdrabnianie), a następnie sproszkowanego propolisu. Alkohol z propolisem
ogrzać do temperatury 30—40°C (wstawić do naczynia z ciepłą wodą) i wstrząsając wymieszać. W
ciągu tygodnia zabieg ten powtórzyć 6—7 razy, a następnie pozostawić do odstania. Po,
całkowitym osadzeniu się nierozpuszczalnych części stałych, sklarowany płyn zlewamy znad osadu
do buteleczki z ciemnego szkła i stosujemy w rozmaitych schorzeniach i dolegliwościach według
podanych niżej przepisów. Opracowano je na podstawie przepisów zamieszczonych w czasopiśmie
„Bienenwelt" 10/83. Roztwór propolisu powinien być stosowany przede wszystkim tam, gdzie leki
ziołowe czy syntetyczne nie są skuteczne. Osoby uczulone na działanie propolisu nie mogą
stosować preparatów zawierających tę substancję. Dzieci otrzymują połowę dawki przeznaczonej
dla człowieka dorosłego. Chciałbym też przypomnieć, że stosowanie propolisu jako leku powinno

być konsultowane z lekarzem, a kuracja przeprowadzona pod opieką i według wskazówek lekarza.
Zastosowanie propolisu (dawki).
1. Przy wszelkiego rodzaju stanach zapalnych z występowaniem gorączki stosować 3 X dziennie 30
kropli.
2. W przypadku gruźlicy płuc przyjmować 3 X dziennie 30 kropli i dwa razy tygodniowo
przeprowadzać inhalacje. Do wdychania (inhalacji) stosujemy roztwór 100 kropli nalewki
propolisowej na 1/4 litra wrzącej wody.
3. Przy stanie zapalnym gruczołu krokowego (prostata) 1 X dziennie 30 kropli.
4. Przy chorobie nadciśnieniowej
1 X dziennie 30 kropli, aż do unormowania ciśnienia.
5. Przy zapaleniu nerek i wątroby stosuje się z dobrym skutkiem 2 X dziennie 40 kropli nalewki w
100 ml wody co drugi dzień. Używać do c zdrowienia.
6. W okresie poprzedzającym (około roku) klimakterium u kobiet — stosować 1 X dziennie 10
kropli,
7. Przy owrzodzeniach żołądka i jelit stosować mieszaninę ciepłego mleka (100 ml) z dodatkiem 40
kropli nalewki propolisowej. Popijać na czczo.
8. Przy anginie, katarze, zapaleniu gardła oraz przeziębieniach, a także w celach profilaktycznych w
okresie zagrożenia tymi chorobami rozpuścić 40 kropli nalewki w 200 ml ciepłej wody. Popijać
kilkakrotnie w ciągu dnia i przepłukiwać gardło.
9. Przy bólach żołądka pijemy 100 ml ciepłej wody z dodatkiem 50 kropli nalewki propolisowej.
Bóle powinny pzybko ustąpić. Taki sam roztwór stosujemy 2 X dziennie na czczo i przed
jedzeniem w przypadku obecności pasożytów jelit.
10. Przy objawach grzybicy skóry miejsca zaatakowane między palcami stopy delikatnie
smarujemy nalewką propolisową.
11. Przy uszkodzeniach skóry, jeżeli alkohol nie jest przeciwwskazany, wcieramy nalewkę
propolisową, a rany goją się szybko.
W przypadku drażniącego działania alkoholu — stosować (łagodniejszą) maść propolisową-
12. W 100 mł ciepłej, wody rozpuszczamy 40—50 kropli nalewki propolisowej i tym roztworem
nacieramy skórę twarzy przy podrażnieniach po goleniu.
13. Nalewkę . Propolisową możemy też stosować na trudno gojące się rany i odleżyny. Miejsca
obolałe zmywa się naparem ziela rzepiku pospolitego (Agrimmonia ęupatoria L.), a następnie
smaruje kilkakrotnie nalewką propolisową.
Wilgotna rana powinna wkrótce wyschnąć, a następnie zasklepić się. Goją się również miejsca
obolałe, powstałe na skutek długiego leżenia bez ruchu (odleżyny).
14. Przy bólach zębów stosować przykładanie tamponików waty nasyconej nalewką propolisową.
Można też bezpośrednio przykładać kawałki propolisu, który ma działanie przeciwzapalne i
znieczulające. Uwaga: doraźny skuteczny zabieg nie zwalnia z obowiązku zasięgnięcia porady
lekarza stomatologa.
15. Nalewkę propolisową możemy stosować również z bardzo dobrym skutkiem w przypadkach
oparzenia pierwszego stopnia. Na miejscach posmarowanych kilkakrotnie roztworem propolisu nie
wystąpią pęcherze oparzeniowe. Im wcześniej dokonany zabieg, tym skuteczniejszy.
16. Na odciski (nagniotki) i zgrubienia naskórka przykładać przed spaniem małe tamponiki
nasycone nalewką propolisową. Powtórzyć kilkakrotnie. Na dzień stosować maść propolisową,
zawierającą kwas salicylowy.
Uwaga: w ciągu kilku dni wzmagają się bóle zgrubiałej skóry.
17. Doprowadzić człowieka pijanego do trzeźwości można, dając mu do picia 100 ml zimnej wody
z 50 kroplami nalewki.
Opracował M . Wojtacki.
Pszczelarstwo 3/1984r.