08 Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Ludmiła Łopacińska

Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym
515[01].O1.08

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr Karolina Barska

mgr inż. Marzena Drużdżel

Opracowanie redakcyjne:

mgr Ludmiła Łopacińska

Konsultacja:

dr inż. Krzysztof Symela

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 515[01].O1.08,
„Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla technika ochrony fizycznej osób i mienia.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1.Rodzaje i budowa czasów w języku angielskim

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Zaimek i przyimek w języku angielskim

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Rzeczownik w języku angielskim. Przedimek określony i nieokreślony

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Przymiotnik i jego zastosowanie w języku angielskim

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5.

Komunikacja w języku angielskim. Prowadzenie rozmowy bezpośredniej

i telefonicznej

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Słownictwo związane z wykonywaniem zawodu technika ochrony fizycznej

osób i mienia

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o posługiwaniu się językiem

angielskim

zawodowym,

nawiązywaniu

podtrzymywaniu

kontaktów

współpracownikami oraz wyrażaniu swojej opinii i zdobywaniu informacji zawodowych.

W poradniku zamieszczono:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności, które powinieneś mieć

opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się do

wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on również ćwiczenia, które
zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczeń. Przed
ćwiczeniami zamieszczono pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do ich wykonania. Po
ćwiczeniach zamieszczony został sprawdzian postępów. Wykonując sprawdzian postępów,
powinieneś odpowiadać na pytania tak lub nie, co oznacza, że opanowałeś materiał albo
nie.

4. Sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań

testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki.
Zamieszczona została także karta odpowiedzi.

5. Wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości, dotyczącej jednostki modułowej, która

umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, poproś nauczyciela

o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.

Jednostka modułowa: „Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym ”, której treści

teraz poznasz zawarta jest w module 515[01].O1 Podstawy funkcjonowania i rozwoju
pracownika ochrony.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych w module

515[01].O1

Podstawy funkcjonowania

i rozwoju pracownika ochrony

515[01].O1.01

Stosowanie przepisów prawa

obowiązujących

w Polsce

i Unii Europejskiej

515[01].O1.02

Stosowanie przepisów prawa

dotyczących ochrony osób

i mienia

515[01].O1.03

Nawiązywanie kontaktów

społecznych

515[01].O1.04

Stosowanie zasad organizacji

i zarządzania

przedsiębiorstwem

515[01].O1.07

Stosowanie technik

samoobrony

515[01].O1.05

Prowadzenie działalności

gospodarczej

515[01].O1.06

Udzielanie pierwszej

pomocy poszkodowanym

515[01].O1.08

Posługiwanie się

językiem angielskim

zawodowym

515[01].O1.09

Stosowanie technologii

informacyjnych

w działalności zawodowej

515[01].O1.10

Kreowanie wizerunku

przedsiębiorstwa

świadczącego usługi ochrony

osób i mienia

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−

prezentować podstawowy zakres kompetencji językowej,

−

stosować mechanizmy antycypacyjne i domysłu językowego na gruncie języka polskiego
i języka obcego,

−

wykorzystywać opanowane podstawowe techniki pracy z komunikatem słyszanym
i czytanym,

−

korzystać ze słowników obcojęzycznych,

−

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

przetwarzać informacje,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

–

posłużyć się językiem zawodowym w stopniu umożliwiającym komunikowanie się,

–

posłużyć się formą pisemną języka angielskiego,

–

posłużyć się językiem angielskim w stopniu umożliwiającym rozumienie i interpretację
tekstu pisanego,

–

wykorzystać słownictwo specjalistyczne w pracy pracownika ochrony,

–

sporządzić teksty dotyczące problematyki zawodowej,

–

posłużyć się słownikami i literaturą angielskojęzyczną.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Rodzaje i budowa czasów w języku angielskim

4.1.1. Materiał nauczania

W języku angielskim wyróżniamy następujące rodzaje czasów, używane do codziennej

komunikacji:

1. Czas teraźniejszy ciągły – Present Continuous.
2. Czas teraźniejszy prosty – Present Simple.
3. Czas przeszły prosty– Past Simple.
4. Czas przeszły ciągły– Past Continuous.
5. Czas przeszły – Present Perfect.
6. Czas przyszły prosty– Future Simple.

1. Present Continuous

Czasu teraźniejszego ciągłego używamy:
– mówiąc o czynności, która odbywa się w danym momencie: They are talking (Oni

rozmawiają),

– mówiąc o czynności tymczasowej: I am living with my friends at the moment (Obecnie

mieszkam z moimi przyjaciółmi),

– gdy mówimy o najbliższych planach: She is going to the cinema tomorrow (Ona idzie

jutro do kina),

– gdy mówimy o zmianach, rozwoju i postępie: Life is getting easier thanks to technology

(Życie jest łatwiejsze dzięki technologii).

Tworzenie czasu Present Continuous:

Podmiot +odmiana czasownika „to be“ + czasownik z końcówką „ing“

Pytania tworzymy przez zastosowanie inwersji:
Are you watching TV at the moment?

W zdaniu przeczącym po czasowniku „to be“ dodajemy słówko przeczące „NOT“.
You are not watching TV at the moment.
You aren‘t watching TV at the moment.

W zdaniach przeczących można używać skrótu „n‘t“ zamiast „NOT“. Należy jednak
pamiętać, że do 1 os. l.p. nie stosuje się skrótu: I am not

2. Present Simple

Czas Present Simple jest czasem teraźniejszym prostym i używamy go:
– mówiąc o prawdach oczywistych: It gets cold in the winter here (Zimą robi się tu zimno),

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– z wyrazami: sometimes, always, often, never, ever, rarely, seldom, hardly ever, ze

zwrotami: every day, every month: My parents never eat meat (Moi rodzice nigdy nie
jedzą mięsa),

– gdy mówimy o codziennych czynnościach z naszego życia: We live in a big house

(Mieszkamy w dużym domu).

Tworzenie czasu Present Simple:

Podmiot + czasownik w formie podstawowej + dalsza część zdania

They live in Warsaw.

Pytania tworzymy przez dopisanie słówka „DO“ przed podmiotem:
Do they live in Warsaw?

Przeczenie „DON‘T“ stawiamy po orzeczeniu.
They don‘t live in Warsaw.

W przypadku III osoby l.p. do czasownika w formie podstawowej dopisujemy końcówkę –s
lub –es.
Końcówka –es jest dopisywana, jeżeli czasownik jest zakończony na: -s, -ss, -o, -x, -sh, -ch,
np. mix – mixes, wash – washes, miss – misses.
She washes her hair three times a week.

Pytania tworzymy przez dopisanie słówka „DOES“ przed podmiotem. Poza tym, w pytaniach
występuje forma podstawowa czasownika, bez końcówki –es:
Does she wash her hair three times a week?

Przeczenie „DOESN‘T“ stawiamy po orzeczeniu i również w tym przypadku forma
czasownika jest formą podstawową:
She doesn‘t wash her hair three times a week.

3. Past Simple

Czas przeszły Past Simple opisuje zdarzenia z przeszłości, które są definitywnie zakończone.
W czasie Past Simple używamy następujących określników czasu: yesterday, last, ago. Do
tworzenia czasu Past Simple niezbędna jest znajomość formy przeszłej czasowników:

Tabela 1. Zestawienie czasowników nieregularnych

Forma
podstawowa

Past simple Past participle

Tłumaczenie

was(were)

been

być

become

became

become

stawać się

begin

began

begun

zaczynać się, rozpocząć

bite

bit

bitten

gryźć, kąsać, przygryzać, nadgryzać, odgryzać

blow

blew

blown

dmuchać, dąć, wiać, wysiąkać nos, rozkwitać

break

broke

broken

tłuc, łamać, pogruchotać, zepsuć się

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

bring

brought

przynosić, przywozić, przyprowadzać, sprowadzać,
nanieść, zmusić się

build

built

budować

burn

burnt

palić, parzyć, podpalać, spalać się

buy

bought

kupować, nabywać

catch

caught

łapać, złapać, chwycić, złowić

choose

chose

chosen

wybierać, typować

come

came

come

przychodzić, przyjeżdżać, przybywać, nadciągać

cost

kosztować

cut

kroić, ciąć

drive

drove

driven

kierować

eat

ate

eaten

jeść

fall

fell

fallen

upaść, spadać

feel

felt

czuć

fight

fought

walczyć

find

found

znaleźć

fly

flew

flown

latać

forbid

forbade

forbidden

zakazać

forget

forgot

forgotten

zapominać, zapomnieć

forgive

forgave

forgiven

wybaczać

get

got

dostać

give

gave

given

dawać

went

gone

iść

grow

grew

grown

rosnąć

have

had

mieć

hear

heard

słyszeć

hit

uderzyć, uderzać

hurt

ranić

keep

kept

trzymać, zachować

know

knew

known

wiedzieć

learn

learnt

uczyć się

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

leave

left

zostawiać, wychodzić

lend

lent

pożyczać

let

pozwolić

lie

lay

lain

leżeć

lose

lost

gubić

make

made

robić

mean

meant

znaczyć, oznaczać

meet

met

spotkać

pay

paid

płacić

put

kłaść

read

czytać

ride

rode

ridden

jeździć (np. konno)

ring

rang

rung

dzwonić

run

ran

run

biec

see

saw

seen

widzieć

sell

sold

sprzedawać

send

sent

wysyłać

show

showed

shown

pokazywać

shut

zamykać

sing

sang

sung

śpiewać

sit

sat

siadać, siedzieć

sleep

slept

spać

speak

spoke

spoken

mówić

spend

spent

spędzać, wydawać

stand

stood

stać

steal

stole

stolen

kraść

swim

swam

swum

pływać

take

took

taken

brać

teach

taught

nauczać

tell

told

opowiadać

think

thought

myśleć

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

throw

threw

thrown

rzucać

wake

woke

woken

budzić się

wear

wore

worn

nosić, mieć na sobie

win

won

wygrać

wring

wrung

wykręcać, wyciskać

write

wrote

written

pisać

He wrote a long letter to his aunt.

Jeżeli czasownik jest regularny, do formy podstawowej należy dodać końcówkę –ed, np.
listen – listened.
He listened to music.

Pytania tworzymy przez słówko „DID”, przy czym zmieniamy formę przeszłą czasownika na
formę podstawową.
Did he write a long letter to his aunt?

Przeczenia tworzymy przez dodanie słówka „DIDN’T” przez orzeczeniem (w formie
podstawowej):
He didn’t write a long letter to his aunt.

4. Past Continuous
Czasu Past Continuous używamy:
– mówiąc o czynności przeszłej, która odbywała się w tym czasie, gdy nastąpiła inna

czynność przeszła: I was reading the newspaper when the doorbell rang (Czytałam gazetę,
kiedy zadzwonił dzwonek),

– do oznaczenia czynności ciągłej, która trwała w jakimś okresie w przeszłości: At 2.30 we

were still waiting for the bus (O godz. 2.30 wciąż czekaliśmy na autobus).

Konstrukcja czasu Past Continuous:
I was completing documents.
Was I completing documents?
I wasn’t completing documents.

5. Present Perfect

Present Perfect używamy:
– mówiąc o czynnościach, które odbyły się w przeszłości, ale ich skutki są widoczne teraz,
– mówiąc o zdarzeniach, które nastąpiły w niezbyt odległej przeszłości: She has just failed

her exam (Ona właśnie oblała egzamin),

– mówiąc o czynnościach, które zaczęły się w przeszłości, ale trwają nadal (I have lived

there for 3 years (Mieszkam tam od trzech lat).

Konstrukcja zdania w czasie Present Perfect:

Podmiot + have / has + Past participe (z tabeli przy opisie czasu Past Simple)

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

My friends have just left school.
Have my friends just left school?
My friends haven’t left school yet.

W czasie Present Perfect używamy następujących określników czasu: lately, never, ever, just
yet, already, for, since.

6. Future Simple
Czasu przyszłego Future Simple użyjemy, jeśli podejmujemy decyzję, uważamy jakieś
wydarzenie za pewne lub bardzo prawdopodobne, jesteśmy przekonani o tym, oferując
pomoc, prosząc o pomoc, prosząc uprzejmie o coś.

Tworzenie czasu Future Simple

Podmiot + WILL + podstawowa forma czasownika

You will call her.

Will you call her?
You will not (won’t) call her.

Czasowniki modalne

Czasowniki modalne to czasowniki posiadające tę samą formę we wszystkich osobach oraz
nie przybierające końcówki -ing. Ich tworzenie jest bardzo proste. Pytania tworzymy przez
inwersję zamieniając kolejnością czasownik modalny z podmiotem, natomiast w przeczeniu
po czasowniku modalnym wstawiamy słówko "NOT".

1) Should – wyraża powinność
She should go to the doctor (Powinna iść do lekarza)
Should she go to the doctor?
She should not (shouldn't) go to the doctor.

2) Ought to – ma to samo znaczenie co "should", jednak o silniejszym zabarwieniu
emocjonalnym.
We ought to learn (My powinniśmy uczyć się)
Ought we to learn?
We ought not (oughtn't) to learn.

3) May – wyraża możliwość, przypuszczenie.
They may come to us (Mogą do nas przyjść).
May they come to us?
They may not come to us.

4) Can – wyraża umiejętność, możliwość zrobienia czegoś
You can swim (Potrafisz pływać).
Can you swim?
You cannot (can't) swim.

5) Must – musieć
We must sleep more (Musimy spać dłużej).

Must we sleep more?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

We needn't sleep more!
Zaprzeczając czasownik "must" należy użyć wyrażenia "needn't". Wyrażenie mustn't
oznacza całkowicie co innego, mianowicie zakaz, np. We mustn't smoke (Nam nie wolno
palić).

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie czasy wyróżniamy w języku angielskim?
2. Jakie zadanie pełnią poszczególne czasy?
3. Jak budujemy poszczególne czasy?
4. Kiedy stosujemy czas przeszły Past Simple, a kiedy Present Perfekt?
5. Co oznacza czasownik modalny "should"?
6. Co oznacza wyrażenie "needn't"?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wstaw czasowniki w czasie Past Simple, a następnie utwórz do zdań pytania.

1. I (see)............................... an accident.
................................................................................................................................................
2. They (park) .................................. their car next to the office.
.......................................................................................................................................................
3. We (be) ...................................... in Russia last year.
......................................................................................................................................................
4. Mark (clean) .......................................... his room two hours ago.
......................................................................................................................................................
5. Mary and Lisa (have) ................................. a good weekend last week.
......................................................................................................................................................
6. She (be) ............................... sick in February.
.......................................................................................................................................................
7. Sheila (write) ............................... her first book fifteen years ago.
.......................................................................................................................................................
8. We (meet) ................................ our close friends two days ago.
.......................................................................................................................................................
9. In 1999 he (move) ..................................... to Berlin.
.......................................................................................................................................................
10. Yesterday I (go) .................................. to the cinema with my friend.
.......................................................................................................................................................

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje o zasadach budowania czasu Past Simple,
2) przeczytać informacje o zasadach tworzenia pytań w czasie Past Simple,
3) uzupełnić podane zdania,
4) od podanych zdań utworzyć pytania,
5) zaprezentować ćwiczenie.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiał zawierający schemat budowania czasu Past Simple,
– zeszyt do ćwiczeń,
– przybory do pisania,
– literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Uzupełnij luki czasownikiem w czasie Present Simple.

1. I ........... keen on judo. (be)
2. How ............. you today? (be)
3. Brenda’s cousin ............ in London. (live)
4. She .............. American films. (like)
5. Linda ............................. geography. (be interested in)
6. The Scotts ................. breakfast at eight o’clock every day. (have)
7. Mark and Barbara ................... Polish. (be)
8. They ............... students. (not be)
9. Philip can ............... very well. (swim)
10. He ............... a lot about swimming. (know)
11. We can ............... English. (speak)
12. She ............. a lot of problems. (have)

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje o zasadach budowania czasu Present Simple,
2) przeczytać informacje o zasadach tworzenia pytań w czasie Present Simple,
3) uzupełnić podane zdania,
4) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiał zawierający schemat budowania czasu Present Simple,
– zeszyt do ćwiczeń,
– przybory do pisania,
– literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wstaw w wykropkowane miejsca czasownik w odpowiednim czasie.

1. What ................. you .................. (do) this evening, John?
2. We ..................... (go) to the theatre tonight.
3. He .................. (spend) all his holidays at the seaside.
4. We normally .................. (live) with our parents.
5. I haven’t seen John since we both .................. (leave) college.
6. She always .................. (bite) her nails.
7. I .................. (see) him last week.
8. I usually .................. (park) my car next to the office.
9. She never .................. (go) to the party.
10. You .................. (come) to my birthday last week.
11. She .................. (not leave) a holiday.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Ben .................. (not write) to us.
13. She .................. (speak) English very well.
14. My husband .................. (not love) me.
15. They .................. (not be) to the cinema two months ago.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje o zasadach budowania czasów w języku angielskim,
2) uzupełnić podane zdania,
3) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiał zawierający schemat budowania czasów języku angielskim,
– zeszyt do ćwiczeń,
– przybory do pisania,
– literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) wymienić rodzaje czasów występujących w języku angielskim?

2) wyjaśnić sposoby budowania czasów?

3) określić zasady stosowania poszczególnych czasów?

4) rozpoznać rodzaj czasu w zawodowym tekście obcojęzycznym? ¨

5) zrelacjonować wydarzenia w czasie przeszłym?

6) przetłumaczyć zdanie w określonym czasie?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Zaimek i przyimek w języku angielskim

4.2.1. Materiał nauczania

W języku angielskim wyróżniamy następujące rodzaje zaimków:

– osobowe,
– wskazujące,
– dzierżawcze,.

Do zaimków osobowych w formie podmiotu zaliczają się:

I - ja
You - ty
he / she / it – on / ona / ono
we - my
you - wy
they – oni / one

Do zaimków wskazujących zaliczamy:

This – ten, ta, to (dotyczy przemiotu lub osoby znajdujących się blisko osoby mówiącej)
That – tamten, tamta, tamto (dotyczy przemiotu lub osoby znajdujących się w pewnej

odległości od osoby mówiącej)

These – ci, te (dotyczy przemiotów lub osób znajdującich się blisko osoby mówiącej)
Those – tamci, tamte (dotyczy przemiotów lub osób znajdujących się w pewnej odległości od

osoby mówiącej)

She likes this boy but she doesn‘t like those girls (Ona lubi tego chłopca, ale nie lubi

tamtych dziewcząt).

Zaimki dzierżawcze dzielą się na przymiotne i rzeczowne.

Zaimki dzierżawcze przymiotne występują w zdaniu razem z rzeczownikiem:
My – mój / moja / moje
Your – twój / twoja / twoje
His – jego
Her – jej
Its – jego / jej (odnosi się do rzeczy)
Our – nasz / nasza / nasze
Your – wasz / wasza / wasze
Their – ich
This is my pen (To jest mój długopis).
They love their mum (Oni kochają swoją mamę)

Zaimki dzierżawcze rzeczowne występują zamiast rzeczownika.

Mine – mój / moja / moje
Yours – twój / twoja / twoje
His – jego
Hers – jej
Ours – nasz / nasza / nasze
Yours – wasz / wasza / wasze
Theirs – ich
This is my book, but that one is hers (To jest moja książka, ale tamta jest jej)

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zaimek osobowy może występować w roli dopełnienia:

Me – mnie
You – ciebie
Him – jego
Her – ją
Us – nas
You – was
Them – ich

Przyimek w języku angielskim jest kwestią skomplikowaną dla wielu osób, bowiem aby

go dobrze używać, należy nauczyć się kilku „suchych” zasad.
on – podstawowe znaczenie to „na”, np. on the table (na stole). Przyimka on używamy

również przed dniami tygodnia, np. on Friday (w piątek), przed datą, jeżeli jest dokładnie
określona – on 25

April (dwudziestego piątego kwietnia),

in- podstawowe znaczenie „w”, np. in Warsaw (w Warszawie), ale używamy go również przy

zastosowaniu czasu przyszłego, gdzie przybiera znaczenie „za” (jakiś czas), np. in 2
weeks (za dwa tygodnie). Przyimek „in” stosujemy również przed określeniem pory dnia,
np. in the morning, in the afternoon (ranem, po południu),

at – przyimek ten stawiamy głównie przed następującymi zwrotami: at home, at night, at

midnight, at the weekend, at the beginning, at the end, at Christmas, at Easter oraz przed
godzinami: at 2 o’clock,

from – z, np. from London (z Londynu),
till – aż do (till the end – aż do końca),
to – do (to school – do szkoły).

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz rodzaje zaimków dzierżawczych?
2. Jakie przyimki są najczęściej używane w języku angielskim?
3. Jakie znasz rodzaje zaimków wskazujących?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wstaw odpowiedni przyimek spośród: at, in, on:

1. I was born ........... the 7

of June.......... 1982.

2. John never works ............. Sundays but he always works......... Saturdays.
3. We usually go on holiday............ July or......... August.
4. I am staying home ............ the weekend.
5. I hate getting up .............. 7 ................ the morning.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje dotyczące przyimka w języku angielskim,
2) wstawić odpowiedni przyimek,
3) napisać w zeszycie odpowiedzi,
4) zaprezentować ćwiczenie.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wstaw odpowiedni zaimek w luki zdań przedstawionych poniżej.

1. There is a final agreement between (I) .......... and (he)...............
2. Everybody excepts (she)............... accepted the project.
3. These bags must be heavy. No, I can carry (they)................
4. Wait, the soup is too hot for (you)............... to eat (it)...............
5. Make sure (they)............. understand your point of view.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje dotyczące zaimka w języku angielskim,
2) wstawić odpowiedni zaimek,
3) napisać w zeszycie odpowiedzi,
4) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Uzupełnij zdania wstawiając this, that, these, those.

1) He's so busy that i don't see much of him ..........days.
2) We haven't got enough money to go on holiday ............... year.
3) What's the name of ................ man we met .................. morning?
4) Have you been in ................ new supermarket in the centre?
5) The price of petrol ................... days is incredible.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje dotyczące zaimka w języku angielskim,
2) wstawić odpowiedni zaimek,
3) napisać w zeszycie odpowiedzi,
4) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.4. Sprawdzian postęp

Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić rodzaje zaimków dzierżawczych?

2) określić rodzaje przyimków w języku angielskim? ¨

3) określić rodzaje zaimków wskazujących?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Rzeczownik w języku angielskim. Przedimek określony

i nieokreślony

4.3.1. Materiał nauczania

Rzeczownik, podobnie jak w języku polskim, określa osoby, miejsca lub przedmioty. Od

polskiego rzeczownika angielski różni się tym, że się absolutnie przez nic nie odmienia. Poza
tym angielskie rzeczowniki nie mają rodzaju.
W większości przypadków liczbę mnogą rzeczownika tworzy się przez dodanie końcówki – s
do rzeczownika liczby pojedynczej, np. attack – attacks.
Istnieją przypadki, kiedy zamiast końcówki –s dodajemy do rzeczownika w liczbie
pojedynczej końcówkę –es. Końcówkę –es dodajemy wówczas, gdy rzeczownik w liczbie
pojedynczej jest zakończony na: s, ss, sh, ch, x.
witness witnesses (świadek - świadkowie)
box

boxes (skrzynka - skrzynki)

brush

brushes (szczotka – szczotki)

watch

watches (zegarek – zegarki)

Rzeczowniki zakończone w liczbie pojedynczej literą –y poprzedzającą spółgłoskę

zamieniają w liczbie mnogiej literę –y na –ie, np.
injury

injuries (rana – rany)

security securities (bezpieczeństwo – bezpieczeństwa)

Większość rzeczowników zakończonych w liczbie pojedynczej na –f, przybiera w liczbie

mnogiej końcówkę –ves, np.
wife

wives (żona – żony)

knife

knives (nóż – noże)

wolf

wolves (wilk – wilki)

Pewna grupa rzeczowników tworzy liczbę mnogą w sposób nieregularny:

man

men (mężczyzna – mężczyźni)

woman women (kobieta – kobiety)
fish

fish (ryba – ryby)

mouse mice (mysz – myszy)
sheep

sheep (owca – owce)

deer

deer (sarna – sarny)

goose

geese (gęś – gęsi)

tooth

teeth (ząb – zęby)

Angielskie rzeczowniki dzielą się na policzalne (countable) i niepoliczalne (uncountable).

Do rzeczowników policzalnych zaliczymy takie, które można wyszczególnić jako pojedyncze
przedmioty w większej ilości i je policzyć, np.

an affray

bójka

a truncheon

pałka obronna

a contract

umowa

Rzeczowniki niepoliczalne są nieco bardziej skomplikowane, chociaż bardzo logiczne.

Zaliczamy do nich te wszystkie przedmioty lub pojęcia, których nie da się zmierzyć bez

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pomocy innych przedmiotów lub narysować. Do rzeczowników niepoliczalnych zaliczymy
więc:

danger – zagrożenie
protection – ochrona

Podstawową zasadą, dzięki której odróżniamy czy rzeczownik należy do policzalnych

czy nie jest to, że przed rzeczownikiem niepoliczalnym nie stawiamy przedimka a, an (o tym
później), np. an elephant, a table.

Poza tym, mówiąc o ilości przed rzeczownikami policzalnymi stawiamy:

many – dużo
few – mało
a few – trochę.

Przed rzeczownikami niepoliczalnymi stawiamy:

much – dużo
little – mało
a little – trochę

Do przedimków w języku angielskim zaliczamy: a, an, the.

A i an są przedimkami nieokreślonymi. i wstawiamy je przed rzeczownikiem w liczbie
pojedynczej, kiedy po raz pierwszy o czymś mówimy, natomiast przedimek określony
stawiamy przed rzeczownikiem jeśli wiadomo, o czym mówimy - już określiliśmy daną rzecz,
osobę, itd. Na przykład jeżeli pierwszy raz widzimy psa i chcemy na niego wskazać należy
powiedzieć: this is a dog. Natomiast jeżeli dalej chcemy go opisywać to w następnym zdaniu
powiemy np. the dog is nice.
Przedimek "a" wstawiamy przed wyrazem, którego wymowa zaczyna się od spółgłoski
natomiast "an", jeśli przy wymowie pierwszą literą jest samogłoska. Posługując się językiem
angielskim warto jest znać niektóre zawody, kraje i narodowości. Najważniejszą zasadą
w języku angielskim jest to, że narodowości piszemy wielką literą.

Tabela 2. Zawody, kraje, narodowości [oprac. własne]

Zawód

Profession

pracownik ochrony

security guard

lekarz

doctor

nauczyciel

teacher

policjant

policeman

strażak

fireman

sprzedawca

shop-assistant

prawnik

lawyer

pilot

opiekunka

babysitter

kucharz

cook

kelner

waiter

kierowca

driver

elektryk

electrician

księgowy

accountant

Kraj / narodowość

Country / nationality

Polska / Polak

Poland / Polish

Wielka Brytania / Anglik / Szkot / Walijczyk

United Kingdom / English / Scottish / Welsh

Francja / Francuz

France / French

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rosja / Rosjanin

Russia / Russian

Niemcy / Niemiec

Germany /German

Hiszpania / Hiszpan

Spain / Spanish

Portugalia / Portugalczyk

Portugal / Portuguese

Włochy / Włoch

Italy / Italian

Grecja / Grek

Greece / Greek

Austria / Austriak

Austria / Austrian

Japonia / Japończyk

Japan / Japanese

Chiny / Chińczyk

China / Chinese

Turcja / Turek

Turkey / Turkish

Holandia / Holender

Holland / Dutch

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jaka jest różnica pomiędzy rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi?
2. Kiedy używamy przedimka „an”?
3. Kiedy używamy przedimka „the”?
4. Kiedy używamy wyrazów określających ilość „much”, „many”?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wstaw the, a, an tam, gdzie to konieczne.

1. Would you like ............... piece of ................. cake I made yesterday?
2. Yes, that would be nice. But just ................. small piece.
3. A lot of people think that New York is .............. capital of ................... United States.
4. Do you drive on ...................left or on ................ right-hand side of ................. road in

your country?

5. I am going to ................. supermarket. Do you want anything?

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać zdania,
2) wstawić odpowiednie przedimki,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– arkusz papieru,
– ołówek lub długopis,
– literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Przetłumacz z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii języka angielskiego tekst

zawodowy, ze szczególnym zwróceniem uwagi na przedimki.

„China's government has not recognised the bodyguard profession's legal status, so for the
moment, Xing calls his bodyguard firm a "business etiquette" company. Some law-

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

enforcement officials believe the protection business should not be left to the private sector.
But Xing says that firms like his need recognition and regulation”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst,
2) zaznaczyć przedimki,
3) przetłumaczyć zdania,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst zawodowy,

−

słowniki techniczne,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak Nie

1) wskazać różnicę pomiędzy rzeczownikami policzalnymi

a niepoliczalnymi?

2) określić, kiedy używa się przedimka „an”? ¨

3) określić, kiedy używa się przedimka „the”?

4) wyjaśnić, kiedy używa się wyrazów określających ilość „much”,

„many”?

5) nazwać kraje w języku angielskim?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Przymiotnik i jego zastosowanie w języku angielskim

4.4.1. Materiał nauczania

Przymiotnik w języku angielskim posiada tę samą formę dla wszystkich zaimków

osobowych. Przymiotniki mogą nam posłużyć przede wszystkim do opisu osób, ich wyglądu
zewnętrznego, stanów psychicznych.

Tabela 3. Przymiotniki służące do opisu osoby [oprac. własne]

Wygląd zewnętrzny / External appearance

wysoki

tall

niski

short

gruby

fat

chudy

slim

mały

small

duży

big

piękny

beautiful

brzydki

ugly

ciemny

dark

jasny

fair

okrągły

round

kwadratowy

square

kręcony

curly

prosty

straight

wąski

tight

szeroki

large

Cechy charakteru / Psychophisical features

dobry

good

zły

bad

spokojny

good-tempered

nerwowy

nervous

cierpliwy

patient

niecierpliwy

impatient

opanowany

self-controlled

nieopanowany

quick-tempered

skąpy

mean

hojny

generous

skromny

modest

wyniosły

haughty

miły

nice

wulgarny

vulgar

ciekawy

curious

nudny

boring

nieśmiały

shy

otwarty

open

mądry

wise

głupi

stupid

Adjectives strongly related to bodyguard profession / Przymiotniki silnie związane z zawodem pracownika

ochrony

wysportowany

athletic

odpowiedzialny

responsible

odważny

brave

bezprawny

unauthorised

niebezpieczny

dangerous

wyszkolony

trained

zawodowy

professional

konsekwentny

consequent

dyskretny

discreet

obowiązkowy

dutiful

zagrożony

endangered

zdecydowany

decided

ranny

injured

błyskotliwy

brilliant

Przymiotniki dzielimy na jednosylabowe, dwusylabowe i wielosylabowe.

Stopień wyższy przymiotników jednosylabowych tworzymy przez dodanie końcówki –er

do stopnia równego, zaś stopień najwyższy przez dodanie końcówki –est. Przy stopniu
najwyższym należy pamiętać, aby przed przymiotnikiem umieścić słówko „the”.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

small – smaller – the smallest (mały, mniejszy, najmniejszy)
tall – taller – the tallest (wysoki, wyższy, najwyższy)

Jeśli przymiotnik jest zakończony na –e, dodajemy tylko kocówkę –r i –st, np.
large – larger – the largest (szeroki, szerszy, najszerszy)

Jeśli przymiotnik jest zakończony na pojedynczą samogłoskę i spółgłoskę, wówczas przed
dodaniem końcówki podwajamy ostatnią spółgłoskę:
big – bigger – the biggest (duży, większy, największy)
fat – fatter – the fattest (gruby, grubszy, najgrubszy)

W przymiotnikach dwusylabowych zakończonych na –y, przed dodaniem końcówki –er

lub –est, -y zamieniamy na –i, np.
pretty – prettier – the prettiest (ładny, ładniejszy, najładniejszy)
easy – easier – the easiest (łatwy, łatwiejszy, najłatwiejszy)

Przymiotniki wielosylabowe są tworzone w nieco odmienny sposób. Stopień wyższy

tworzymy przez dodanie „more” przed przymiotnikiem w stopniu równym, natomiast stopień
najwyższy przez dodanie „the most”:
valuable – more valuable – the most valuable (wartościowy, bardziej wartościowy,
najbardziej wartościowy)
comfortable – more comfortable – the most comfortable (wygodny, wygodniejszy,
najwygodniejszy)

Niektóre przymiotniki mają formy nieregularne:

good – better – the best (dobry, lepszy, najlepszy)
bad – worse – the worst (zły, gorszy, najgorszy)
far – further – the furthest (daleki, dalszy, najdalszy)

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jaki sposób stopniowane są przymiotniki jednosylabowe?
2. W jaki sposób stopniowane są przymiotniki wielosylabowe?
3. Jakie znasz wyjątki jeśli chodzi o stopniowanie przymiotników?
4. Jakie znasz przymiotniki służące do opisu osób?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj podane przymiotniki do właściwej grupy:

certain, careful, colourful, fashionable, nice, ugly, pretty, interesting, wonderful, beautiful,
important, kind, cold, hot, warm, long, thin, fit.

Group A: One syllabe words with comparative in –er
and superlative in –est:

Group B: Longer words using more and most

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać zasady dotyczące tworzenia stopnia wyższego i najwyższego przymiotników,
2) przyporządkować przymiotniki do odpowiedniej grupy w tabeli,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Utwóż stopień wyższy i najwyższy wymienionych przymiotników:

nice, clever, happy, great, big, busy, late, good, bad, hot.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać zasady dotyczące tworzenia stopnia wyższego i najwyższego przymiotników,
2) utworzyć stopień wyższy podanych przymiotników,
3) utworzyć stopień najwyższy podanych przymiotników,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak Nie

1) wyjaśnić, w jaki sposób są stopniowane przymiotniki

jednosylabowe?

2) wyjaśnić, w jaki sposób są stopniowane przymiotniki wielosylabowe? ¨

3) wymienić przymiotniki stopniowane w sposób nieregularny? ¨

4) wymienić przykładowe przymiotniki służące do opisu osób?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Komunikacja w języku angielskim. Prowadzenie rozmowy

bezpośredniej i telefonicznej

4.5.1. Materiał nauczania

Komunikacja jest wymianą informacji między ludźmi. Nośnikami danych mogą być

słowa (komunikacja werbalna), gesty, teksty, obrazy, dźwięki czy też sygnały elektryczne
albo fale radiowe. Ważne jest, aby były one zrozumiałe dla nadawcy i odbiorcy.

Opanowanie

komunikowania

się

języku

obcym,

prowadzenia

rozmowy

i podtrzymywania kontaktu jest procesem długotrwałym i wymagającym systematycznej
pracy. Najważniejsze w procesie komunikowania jest zrozumienie i przekazanie informacji
nie koniecznie poprawnej pod względem gramatycznym.

Tabela 4. Zwroty i wyrażenia niezbędne przy komunikowaniu się w języku angielskim [oprac. własne]

Sytuacje

Przykładowe zwroty i wyrażenia.

Nawiązanie
rozmowy

Excuse me, what is your name (Przepraszam, jak się Pan nazywa…)
May I introduce myself? (Czy mogę się przedstawić…)
Hi, how are you?… (Cześć, jak się masz…)
Repeat, please! (Proszę powtórzyć!)
Good morning (dzień dobry – do południa)
Good afternoon (dzień dobry – po południu)
Good evening (dobry wieczór)
I think we've already met (sądzę, że już się spotkaliśmy)
Nice to meet you (miło mi Pana poznać)
How do you do

Praca
Komendy

Give me another document, please (Proszę okazać dokument tożsamości)
Do you have any other document? (Czy ma Pan inny dokument?)
You have been stopped because...(Został Pan zatrzymany, ponieważ...)
Don’t get nervous, please (Proszę się nie denerwować)
We have to call the Police (Musimy wezwać Policję)
Why have you taken these things? (Dlaczego wziął Pan te rzeczy?)
Empty your pockets, please (Proszę opróżnić kieszenie)
Possession of the arms without due permit is forbidden (Posiadanie broni bez zezwolenia
jest zabronione)
Fall down! (Padnij)
It is very dangerous (To jest bardzo niebezpieczne)
Sit and calm down, please (Proszę siedzieć spokojnie)
Move back (Proszę się odsunąć)
If you don’t calm down, we will have to use corecive measures (Jeśli się Pan nie
uspokoi, będziemy musieli użyć środków przymusu)
We have to report it to the Police (Musimy to zgłosić na Policję)
Look at this client, he behaves strange (Obserwuj tego klienta, zachowuje się dziwnie)
You have to stop him (Trzeba go zatrzymać)
We have a convoy (Mamy konwój)
Secure the arms! (Zabezpiecz pistolet)
Unlock the arms! (Odbezpiecz pistolet)

Potwierdzenie

You are right. (Masz rację.)
It is sure. (To się z pewnością zgadza.)
I am of the same opinion (Jestem tego samego zdania)
I completely/absolutely agree with (Całkowicie się zgadzam z...)

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyrażanie opinii,
argumentowanie

I think that…(Uważam…)
In my opinion…(Moim zdaniem…)
I would say that...(Powiedziałbym…)
It seems to me…(Wydaje mi się…)
In my experience (Z mojego doświadczenia)
I might be wrong but (Mogę się mylić, ale)
If I am not mistaken (Jeśli się nie pomyliłem)
I must admit that (Muszę przyznać, że)
I can imagine that (Mogę sobie wyobrazić, że)
I am sure/certain/convinced that (Jestem pewien, przekonany)
I have no opinion in this matter (Nie mam zdania w tym temacie)
It is clear that (Jest jasne, że)
There is no doubt that (Nie ma żadnych wątpliwości, że)
From my perspective (Z mojego punktu widzenia)

Wyrażanie
przypuszczeń

Perhaps (Może)
I suppose that...(Przypuszczam…)

Wyrażanie
współczucia

I am sorry.(Przykro mi.)

Zaprzeczanie

It’s not true.(To nie jest prawda.)
I don’t think so.(Nie sądzę)
The problem is that (Problem w tym, że)
I cannot agree with this idea (Nie mogę się zgodzić na ten pomysł)

Przekonywanie

That is better!(Tak jest lepiej!)
Think about it!(Przemyśl to!)

Pytanie o radę

What shall I do?(Co mam zrobić?)
Could you advise me?(Czy mógłby mi pan doradzić?)
Do you think it's all right to do it (Sądzisz, że jest w porządku, aby to zrobić?)
What would you say if I (did it)? (Co byś powiedział, gdybym to zrobił?)
Do you think anyone would mind if (Czy sadzisz, że ktoś miałby coś przeciwko, gdybym)

Wykluczanie

It is not possible.(To nie jest możliwe.)
Not for sure.(Z pewnością nie.)
I understand where you're coming from; however (Rozumiem skąd jesteś, jednakże)
The way I see things (Sposób, w jaki ja to widzę)
I'm afraid that doesn't work for me (Obawiam się, że to mnie nie przekonuje)

Negocjowanie

I agree with you on that point (Zgadzam się z Twoim punktem widzenia)
In other words, you feel that (Innymi słowy, czuję że)
I think we can both agree that (Sądzę, że oboje możemy się zgodzić, że)

Tabela 5. Słownictwo oraz zwroty przydatne przy wykonywaniu rozmów telefonicznych [oprac. własne]

Podstawowe słownictwo związane z wykonywaniem rozmów telefonicznych

access code

kod dostępu

area code

numer kierunkowy

call/phone/telephone someone

dzwonić do kogoś

country code

numer kierunkowy do danego państwa

dial a number

wykręcać numer

extension number

numer wewnętrzny

hold

podtrzymywać rozmowę

leave a message

zostawiać wiadomość

mobile phone

telefon komórkowy

public phone

telefon ogólnodostępny

talk on the phone

rozmawiać przez telefon

user number

użytkownik numeru

voice mail

poczta głosowa

wrong number

zły numer

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zwroty przydatne w prowadzeniu służbowych rozmów telefonicznych

Can/May I speak to

czy mogę rozmawiać z

This is XY speaking

mówi XY

I am calling about. .

dzwonię w sprawie

Can you put me through to

czy mogę prosić o połączenie z

Is XY available

czy XY może rozmawiać?

You have got the wrong number

wykręcił pan zły numer

How can I help you

w czym mogę panu pomóc?

Who would you like to speak to?

z kim chciałby pan rozmawiać?

I'm afraid you have dialled the wrong number

obawiam się, że to pomyłka

I'll pass you over to

łączę z...

I'm sorry, but the line is engaged

przykro mi, ale linia jest zajęta

There's no reply

nikt nie odpowiada

Would you like to hold

zechce pan poczekać?

Could you try again later

mógłby pan spróbować zadzwonić później?

Can I take a message

czy mogę przyjąć wiadomość?

Would you like to leave a message

czy zechce pan zostawić wiadomość?

Przykład rozmowy telefonicznej

Monica: Monica Vollman is speaking.
Security Guard: This is Michael Mooney calling, is Ted in?
Monica: I'm afraid he's out at the moment. Can I take a message?
Security: Yes, Could you ask him to call me at. 2.30 I need to talk to him about the detention
of a foreigner in the supermarket,
Monica: Could you repeat the number please?
Security guard: Yes, that's 00483456.
Monica: Thank you Michael. Bye.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie jest zadanie komunikacji?
2. Jakie znasz wyrażenia dotyczące nawiązania rozmowy?
3. Jakie znasz wyrażenia, które pracownik ochrony fizycznej osób i mienia może

wykorzystać przez telefon?

4. W jaki sposób można wyrażać opinię?
5. Jakie wyrażenia służą do przekonywania o swojej racji?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Nawiąż i podtrzymaj rozmowę dotyczącą pracy w charakterze pracownika ochrony osób

i mienia. W tym celu przedstaw się, opisz swoje doświadczenie w charakterze pracownika
ochrony osób i mienia, omów, jakie posiadasz wykształcenie, zapytaj o charakter pracy:
– co będzie należało do Twoich obowiązków?
– jakie będą Cię obowiązywały godziny pracy?
– ile dni wolnych będziesz miał tygodniowo?
– jakie zarobki oferuje pracodawca?
– podziękuj za informacje.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się odpowiednich zwrotów rozpoczynających, podtrzymujących i kończących

rozmowę,

2) przygotować słownictwo dotyczące Twojej pracy i wyboru zawodu,
3) rozpocząć dialog z rozmówcą,
4) skoncentrować się na komunikacji,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zwroty podtrzymujące komunikację zawarte w poradniku,

−

słownictwo do dialogu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wyraź opinię na temat obejrzanego filmu dotyczącego pracy pracownika ochrony

fizycznej osób i mienia w supermarkecie. Wskaż wady i zalety pracy w charakterze
pracownika ochrony. Omów, co Cię szczególnie zainteresowało w czasie oglądania filmu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) obejrzeć film,
2) przeczytać słownictwo dotyczące pracy pracownika ochrony fizycznej osób i mienia,
3) rozpocząć i podtrzymać dyskusję w grupie,
4) skoncentrować się na komunikacji,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

film instruktażowy,

−

słownictwo do dyskusji,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Nagraj po angielsku tekst wiadomości zostawionej w skrzynce głosowej, w której:

– przedstawisz się,
– poinformujesz w jakiej sprawie dzwonisz,
– podasz sposób w jaki odbiorca może się z tobą skontaktować.
Wysłuchaj nagrania kilkakrotnie. Oceń płynność swojej wypowiedzi i poprawność językową.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) opracować treść wypowiedzi zgodnie z poleceniem,
2) nagrać wypowiedź,
3) wysłuchać kilkakrotnie wypowiedź,
4) ocenić efekt pracy i porównać z nagraniami innych uczniów.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

– słowniki,
– urządzenie nagrywające.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz?

Tak Nie

1) wyjaśnić, co to jest komunikacja? ¨

2) określić wyrażenia związane z pracą pracownika ochrony fizycznej

osób i mienia?

¨ ¨

3) wyjaśnić wyrażenia służące do wymiany opinii?

¨ ¨

4) wyjaśnić wyrażenia służące do przekonywania o swojej racji?

¨ ¨

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Słownictwo związane z wykonywaniem zawodu technika

ochrony fizycznej osób i mienia

4.6.1.Materiał nauczania

Przy wykonywaniu zawodu technika ochrony fizycznej osób i mienia stosuje się

specjalistyczne

słownictwo

zawodowe,

dlatego

też

chcąc

porozumiewać

się

z obcokrajowcami należy poznać jego obszar w języku obcym. Poniższa tabela stanowi
podstawowe słownictwo zawodowe potrzebne do porozumiewania się w czasie pracy
w języku angielskim zawodowym.

Tabela 6. Słownictwo z dziedziny prawa, samoobrony, technik interwencyjnych, pierwszej pomocy

przedlekarskiej oraz ekonomii niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku pracownika ochrony
fizycznej osób i mienia [oprac. własne]

Słownictwo ogólne w odniesieniu do ochrony osób

bezpieczeństwo

security

ochrona

protection

ochrona osób

protection of people

ochrona mienia

protection of property

samoobrona

self-defence

konwój

convoy

atak

attack

uprowadzenie

abduction

inwigilacja

surveillance

obserwacja

observation

ucieczka

escape

zagrożenie

danger

taktyka

tactics

szyk ochronny

battle line

pierścień bezpieczeństwa

security ring

Słownictwo z dziedziny prawa w odniesieniu do ochrony osób i mienia

odpowiedzialność karna

criminal responsibility

tajemnica państwowa

state secret

tajemnica służbowa

public secret

tajemnica zawodowa

professional secret

przestępstwo

crime

wina

guilt

bezprawność czynu

lawlessness

wykroczenie

minor offence

zbrodnia

crime

występek

misdemeanour

świadek

witness

pokrzywdzony

injured person

ujęcie osoby

apprehension red-handed

pracownik

employee

pracodawca

employer

umowa o pracę

contract

obowiązek pracodawcy

employer's duty

obowiązek pracownika

employee's duty

Słownictwo z zakresu samoobrony i stosowania technik interwencyjnych

środki przymusu bezpośredniego

coercive measures

siła fizyczna

physical strength

kajdanki

handcuffs

paralizator elektryczny

electric paralyser

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pałka obronna

truncheon

broń gazowa

gas-arms

ręczne miotacze gazu

hand gas-thrower

broń palna

fire-arms

obrona konieczna

self-defence

stan wyższej konieczności

necessity

bójka

affray

pobicie

battery

blokowanie

blocking

walka wręcz

unarmed combat

chwyt

grasp

Słownictwo medyczne

drogi oddechowe

air passages

nieprzytomny

unconscious

sztuczne oddychanie

artificial respiration

metoda usta - usta

mouth to mouth respiration

metoda usta - nos

mouth to nose respiration

omdlenie

fainting

wstrząs

shock

krwawienie

bleeding

krwotok

haemorrhage

rana

injury

oparzenie

burn

porażenie prądem

electric shock

złamanie

fracture

masaż serca

cardiac massage

utrata przytomności

loss of consciousness

brak tętna

loss of pulse

zatrzymanie oddechu

respiratory standstill

Słownictwo ekonomiczne

zatrudniać

employ

pełny etap

full time job

pół etatu

part-time job

ruchomy czas pracy

flexitime

wolny dzień

day off

płaca zasadnicza

basic wage

zarobki, dochody

earnings

pensja podstawowa

basic salary

premia, dodatek

bonus

warunki pracy

working conditions

obowiązki

duties

wymagania

requirements

doświadczenie

experience

starać się o pracę

apply

przedsiębiorca

enterpreneur

zakładać

found

rejestracja

registration

uzyskanie osobowości prawnej

incorporation

siedziba główna

head office

nadzór

supervision

Security guard is usually a privately and formally employed person who is paid to

protect property, assets, and/or people. Often, security officers are uniformed and act to
protect property by maintaining a high visibility presence to deter illegal and/or inappropriate
actions, observing (either directly, through patrols, or by watching alarm systems or video

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

cameras) for signs of crime, fire or disorder; then taking action and/or reporting any incidents
to their client, employer and emergency services as appropriate.

Pracownik ochrony jest zazwyczaj osobą zatrudnianą prywatnie, lecz formalnie,

opłacaną do ochrony własności, kosztowności oraz / i ludzi. Agenci ochrony często są
umundurowani, a ich praca polega na ochronie własności. Poprzez ciągłe zachowanie
przytomności umysłu, nie dopuszczają do nielegalnych / lub niewłaściwych zachowań.
Przeprowadzają obserwację albo bezpośrednio, w formie patroli, poprzez systemy alarmowe
lub kamery wideo w celu zaalarmowania o przestępstwie, pożarze lub innych
nieprawidłowościach oraz podejmują akcję i / lub zgłaszają o wydarzeniach swojemu
klientowi, pracodawcy i służbom bezpieczeństwa, jeśli jest to konieczne.

Security is the condition of being protected against danger or loss. In the general sense,

security is a concept similar to safety. The nuance between the two is an added emphasis on
being protected from dangers that originate from outside. Individuals or actions that encroach
upon the condition of protection are responsible for the breach of security.

Bezpieczeństwo jest stanem pewności i ochrony przed niebezpieczeństwem, czy stratą.

W ogólnym znaczeniu ochrona jest pojęciem zbliżonym do bezpieczeństwa. Niewielką
różnicą pomiędzy tymi dwoma pojęciami jest położenie nacisku na “bycie chronionym od
niebezpieczeństwa, które pochodzi z zewnątrz”. Osoby lub sytuacje, które nadużywają
warunki ochrony są odpowiedzialne za naruszenie bezpieczeństwa.

Self-defence refers to actions taken by a person to prevent another person from causing

harm to one's self, one's property or one's home.

Samoobrona dotyczy czynności podejmowanych przez osobę w celu ochrony innej

osoby przed spowodowaniem szkody wobec niej samej lub w stosunku do jej własności, czy
dóbr osobistych.

Convoy is a group of vehicles (of any type, but usually motor vehicles or ships)

travelling together for mutual support. Often, a convoy is organised with armed defensive
support, though it may also be used in a non-military sense, for example when driving
through remote areas. If one vehicle breaks down or gets stuck, the other vehicles can assist
with repairs or attempt to free the bogged-down vehicle. If repairs are not possible, the people
from the broken-down vehicle can transfer to others.

Konwój dotyczy grupy pojazdów (każdego typu, ale zazwyczaj z napędem

mechanicznym lub statków) poruszających się wspólnie dla wspólnego celu. Bardzo często
konwój jest zorganizowany w celu ochronnym (zbrojnym), ale również może być używany
w sensie nie – militarnym, na przykład w czasie jazdy na obszarach o dużych odległościach.
Jeśli jeden z pojazdów się zepsuje lub napotka inne trudności, inne pojazdy mogą pomóc
w naprawie lub poczekać na przybycie sprawnego pojazdu. Jeśli naprawa nie jest możliwa,
osoby z zepsutego pojazdu mogą przejść do pojazdów sprawnych.

In criminal law, necessity may be either a possible excuse or an exculpation for breaking

the law. Defendants seeking to rely on this defence argue that they should not be held liable
for their actions as a crime because their conduct was necessary to prevent some greater harm

W prawie karnym, stan wyższej konieczności może być usprawiedliwieniem lub

wyłączeniem winy za naruszenie prawa. Oskarżeni za naruszenie prawa zgadzają się, że nie
powinni być narażeni na odpowiedzialność karną za swoje czyny, ponieważ ich zachowanie
było konieczne dla zapobieżenia większej szkodzie.

W czasie wykonywania pracy trzeba wydawać i wykonywać odpowiednie komendy,

które zawierają słownictwo zawodowe. Komendy tworzymy za pomocą trybu rozkazującego.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tryb rozkazujący w języku angielskim występuje w 2 os. l. poj., 1 os. l. mn., 2 os.

l. mn., i dla wszystkich osób wygląda tak samo, np.:

Don’t move, please! – Proszę się nie ruszać!
Fall down! – Padnij!
Turn round! – Odwróć się!
Do artificial mouth to nose respiration! – Przeprowadź sztuczne oddychanie metodą usta –
nos!
Don’t touch the gun! – Nie dotykaj broni!
Hide the gun! – Schowaj broń!
Calm down! – Uspokój się!

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie słownictwo stosujemy przy wykonywaniu zawodu technika ochrony fizycznej osób

i mienia?

2. Jak tworzymy komendy w języku angielskim?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając ze słowniczka zawodowego przetłumacz tekst zawodowy podany poniżej

przez nauczyciela.

„Bodyguards often work long shifts in order to provide 24-hour protection, and shifts

often include evenings, weekends, and holidays. Since bodyguards follow their clients, the
work locations may range from indoor office meetings or social events to outdoor rallies or
concerts. Bodyguards often have to travel by car, train, and plane to escort their client, and in
some cases, international travel is required.

Bodyguards often have backgrounds in the armed forces, police or security services,

prison guard services or martial arts, although this is not required. Bodyguards must be
physically fit, with good eyesight and hearing. Bodyguards need to have a presentable
appearance, especially for close protection work for dignitaries and heads of state. However,
bodyguards protecting celebrities or pop stars may be able to have tattoos and facial piercing.
A driving license is usually required. In the UK and some other countries, bodyguards have to
have a license or certification, which involves identity and criminal record checks”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) skorzystać ze słownika zawodowego,
2) przeczytać tekst,
3) wyszukać w słowniku niezrozumiałe słowa,
4) przetłumaczyć tekst,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst,

−

słownik ze słownictwem zawodowym,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Korzystając ze słowniczka zawodowego oraz stosując odpowiednie czasy gramatyczne

opisz przeciętny dzień pracy pracownika ochrony fizycznej osób i mienia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) skorzystać ze słownictwa zawodowego potrzebnego do zadania,
2) opisać przykładowy dzień pracy pracownika ochrony fizycznej osób i mienia,
3) zachować zasady gramatyki i ortografii,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słownictwo zawodowe,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Do supermarketu dzwoni matka młodocianego zatrzymanego na kradzieży. Wytłumacz

jej przez telefon, z jakiego powodu zostało zatrzymane jej dziecko i co należy zrobić, aby go
zabrać do domu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać słownictwo dotyczące pracy pracownika ochrony fizycznej osób i mienia,
2) rozpocząć i podtrzymać rozmowę telefoniczną,
3) skoncentrować się na komunikacji,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słownictwo do dyskusji,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 4

W pociągu doszło do ujęcia obcokrajowca podejrzanego o okradanie pasażerów.

Wylegitymuj go i wytłumacz, dlaczego został zatrzymany.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) opanować słownictwo dotyczące pracy pracownika ochrony fizycznej osób i mienia,

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) przeprowadzić rozmowę z obcokrajowcem,
3) skoncentrować się na komunikacji,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słownictwo do dyskusji,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak Nie

1) wypisać słownictwo związane z zawodem technika ochrony

fizycznej osób i mienia z zakresu stosowania technik
interwencyjnych?

2) napisać komendy w języku angielskim?

3) wypisać słownictwo medyczne związane z zawodem technika

ochrony fizycznej osób i mienia?

4) wypisać słownictwo ekonomiczne związane z zawodem technika

ochrony fizycznej osób i mienia?

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz ją
i zaznacz kółkiem.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, skreśl ją krzyżykiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz
za poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na karcie

odpowiedzi.

12. Na rozwiązanie testu masz 35 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Na pytanie „Do you have full-time job?” odpowiadamy

a) yes, please.
b) no, I don’t.
c) I am fine, thanks.
d) tomorrow.

2. Have you seen ...........affray John is talking about?

a) a.
b) the.
c) some.
d) any.

3. I haven’t had ............. fire-arms.

a) a little.
b) little.
c) any.
d) few.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. It’s only a cheap car. We cannot afford anything................:

a) young.
b) expensive.
c) useful.
d) heavy.

5. “Obserwuj tego klienta” tłumaczymy jako

a) Unlock the arms.
b) Look at this client.
c) Look at this shelf.
d) Look at me.

6. A lot of security guards are too tired to go out ..........night.

a) in.
b) to.
c) at.
d) from.

7. Bodyguard’s work starts .............. the morning.

a) on.
b) in.
c) at.
d) for.

8. What time are you going to .................. bank tomorrow?

a) a.
b) the.
c) an.
d) some.

9. Przedstawiając się możemy zastosować zwrot:

a) Speak more slowly, please.
b) How are you?
c) How old are you?
d) May I introduce myself?

10. Angielska nazwa “środków przymusu bezpośredniego” to

a) appeal.
b) coercive measures.
c) precaution.
d) remedy.

11. We............ how to do mouth to mouth respiration this weekend.

a) learn.
b) are learning.
c) have learnt.
d) will learn.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Patrick is very active. He ............. sport every day.

a) is playing
b) plays
c) play
d) has played

13. What ............... this signs mean?

a) you think.
b) think you.
c) do you think.
d) you do think.

14. Would you like to call the Police?

a) Sure. Which one?
b) Thanks, I’d love one.
c) Your new job.
d) Yes, please.

15. Who are ............. people over there?

a) these.
b) this.
c) those
d) that.

16. This is their merchandise.

a) This merchandise is their.
b) This merchandise is them.
c) This merchandise is theirs.
d) This merchandise is thems

17. I don‘t know much about surveillance and ............... objectives.

a) his.
b) its.
c) her.
d) him.

18. I have been waiting for this witness for

a) a lot to do.
b) half an hour.
c) a kilo.
d) a hundred people.

19. ......... home when you saw that abduction?

a) Have you driven
b) Did you drive
c) You had been driving
d) Were you driving

20. You ............. repair the car. It’s already been repaired.

a) can‘t.
b) mustn‘t.
c) needn‘t.
d) shouldn‘t.

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..........................................

Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„

Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Kołodziejska E., Sikorzyńska A.: Tests in English. WSiP, Warszawa 1997
2. Ożga E.: Słownik terminologii prawniczej. Część 1 polsko-angielska. Oficyna

Wydawnicza BRANTA, 2001

3. Ożga E.: Słownik terminologii prawniczej. Część 2 angielsko-polska. Oficyna

Wydawnicza BRANTA, 2001

4. Willis D., Wright J.: Gramatyka języka angielskiego. DELTA, Warszawa.

Źródła internetowe:

5. www.ang.pl [15.01.2008]
6. www.ling.pl [15.01.2008]
7. www.dict.pl [15.01.2008]
8. www.wikipedia.pl [15.01.2008]
9. www.ngr.org [15.01.2008]