19 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym

„Program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marzena Borowska

Posługiwanie się językiem obcym zawodowym
315[02].Z3.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Jacek Diniejko
mgr Jacek Borowski

Opracowanie redakcyjne:
mgr Marzena Borowska

Konsultacja:
dr mgr Justyna Bluszcz

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 315[02].Z3.01
„Posługiwanie się językiem obcym zawodowym”, zawartej w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik pożarnictwa 315[02].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Terminologia zawodowa w pożarnictwie

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Doskonalenie sprawności mówienia w języku angielskim

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Doskonalenie umiejętności pisania i czytania w języku angielskim

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w zdobywaniu wiedzy i umiejętności posługiwania się

językiem angielskim w zawodzie technik pożarnictwa.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,

–

ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

przyjmować, redagować i wysyłać korespondencję,

–

stosować zasady prowadzenia korespondencji,

–

posługiwać się zwrotami grzecznościowymi,

–

posługiwać się podstawowym słownictwem zawodowym, typu pożar, strażak,

–

poprawnie stosować terminologię zawodową w języku polskim,

–

określać składniki sprzętu gaśniczego i ratowniczego,

–

posługiwać się podstawowymi strukturami gramatycznymi w języku obcym zawodowym
pisanym i mówionym,

–

korzystać z komputera i jego oprogramowania,

–

korzystać z Internetu,

–

posługiwać się słownikami dwujęzycznymi i branżowymi,

–

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

–

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

przetłumaczyć zwroty i słownictwo zawodowe,

−

przeczytać ze zrozumieniem teksty zawodowe,

−

przetłumaczyć krótkie teksty i instrukcje obsługi sprzętu gaśniczo-ratowniczego,

−

przetłumaczyć ze słuchu sformułowania zawodowe,

−

sformułować wypowiedzi na tematy zawodowe,

−

przyjąć telefoniczne zgłoszenie w języku obcym,

−

porozumieć się z poszkodowanymi w języku obcym,

−

napisać e-mail,

−

wyszukać informacje w czasopismach i na stronach internetowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Terminologia zawodowa w pożarnictwie

4.1.1. Materiał nauczania

Do prowadzenia rozmów, redagowania pism, mówienia, czytania, słuchania wypowiedzi

w języku angielskim, niezbędne jest opanowanie podstawowych słów i zwrotów
zawodowych. Technik pożarnictwa powinien operować słownictwem i zwrotami z zakresu
pożarnictwa, techniki, budownictwa, elektrotechniki, mechaniki, administracji, chemii,
ponieważ powinien on umieć porozumieć się w języku angielskim z pracownikami urzędów,
różnych instytucji, współpracownikami, osobami zgłaszającymi wypadek czy pożar oraz
z poszkodowanymi w wypadkach.

Zasady tłumaczenia terminologii zawodowej

Tłumacząc obcojęzyczne słownictwo czy też całe zwroty należy je najpierw dokładnie

przeczytać i przeanalizować, ponieważ często zawierają one nazwy, które nie mają
odpowiednika w języku polskim. Tłumaczenie nazw poszczególnych elementów sprzętu
gaśniczego czy ratowniczego może też przysporzyć problemów, jeśli będą one tłumaczone
dosłownie, gdyż powstają niezrozumiałe sformułowania Tłumacząc tego typu słownictwo
i zwroty należy kierować się kilkoma podstawowymi zasadami translacji:
–

nie tłumaczymy ‘słowo po słowie’ (tzw. step by step lub word by word’), ponieważ taka
technika prowadzi do błędów semantycznych, leksykalnych i stylistycznych, np. zwrot
„ocaleć od śmierci” nie przetłumaczymy na język angielski dosłownie – ‘to survive from
death’, ale ‘to escape death’, czyli dosłownie znaczy to „uciec śmierci”,

−

nie tłumaczymy słów i zwrotów spoza ich kontekstu, ale zawsze go uwzględniamy,

−

jeśli znaczenie danego słowa nie pasuje do kontekstu, wówczas trzeba poszukać słowniku
innego znaczenia słowa odpowiedniego do kontekstu,

−

jeśli żadne ze znaczeń nie pasuje do kontekstu, może to oznaczać, iż jest to idiom lub
frazeologizm i wtedy należy sprawdzić jego znaczenie w słowniku z idiomami,

−

trzeba sprawdzić znaczenie słowa, które brzmi podobnie i ma podobną pisownię jak
w języku polskim, ponieważ może mieć inne znaczenie, np. ‘pass’ wcale nie znaczy po
polsku „pas”, lecz „podać”, zaś ‘blanket’ to nie „blankiet”, a „koc”. Tego typu słowa
i zwroty nazywają się ‘false friends’,

−

jeśli słowo czy zwrot nie ma odpowiednika w języku polskim, należy przetłumaczyć je
opisowo, czyli w przypadku nazwy określonego urządzenia czy sprzętu, zbudować jego
definicję, która nie powinna być zbyt długa ani zbyt szczegółowa,

–

do opisów czy definicji należy użyć imiesłowów, zwłaszcza określając właściwości,
cechy i zastosowanie odzieży dla strażaków, ratowników, sprzętu gaśniczego,
ratowniczego oraz cechy przedmiotów i zjawisk, np. charred (zwęglony), czy uniformed
(umundurowany), burnt – down house (spalony dom),

–

nazwy wielu elementów strażackiego sprzętu, typu drabina strażacka (a fire ladder),
tłumaczymy zgodnie z ich dosłownym znaczeniem, przy użyciu dwóch rzeczowników,
np. wąż strażacki (a fire hose) lub przymiotnika i rzeczownika, np. pompa strażacka
(firefighting pump),

–

określając właściwości przedmiotu, sprzętu, należy w tłumaczeniu użyć konstrukcji
dopełniacza saksońskiego (Saxon Genitive), czyli np.. „niebezpieczeństwo pożaru” –
‘danger of fire’,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

niektóre określenia tłumaczone są bez użycia dopełniacza saksońskiego, łącząc w jeden
zwrot rzeczowniki, np. „kaptur gaśnicy” – ‘a fire extinguisher hood’, przy czym ważna
jest kolejność rzeczowników, najpierw jest nazwa przedmiotu, a potem jego właściwość
czy też element.

Oto przykładowe słownictwo i zwroty z zakresu pożarnictwa [5, 6, 7]:

–

bosak pożarniczy – fire hook,

–

burza z piorunami – a thunderstorm, an electrical storm,

–

drabina obrotowa/przesuwna – an aerial ladder,

–

drabina strażacka – a fire ladder,

–

drabina wysuwana – an extension ladder,

–

dym –smoke,

–

działko gaśnicze – fire extinguisher,

–

gasić pożar (odcinając dopływ powietrza) – to smother; (wodą) to douse, to quench,

–

gasić pożar – to tackle a fire,

–

gaśnica proszkowa – a dry powder/dry – chemical extinguisher,

–

gaśnica pianowa – a foam (fire) extinguisher,

–

gaśnica przenośna – a portable extinguisher,

–

granat strażacki – a fire grenade,

–

hełm strażacki – (fire) helmet, a fireman’s helmet,

–

kamizelka ratunkowa – a life jacket,

–

kaptur gaśnicy – a fire extinguisher hood,

–

katastrofa budowlana – a construction disaster,

–

katastrofa ekologiczna – an ecological catastrophe/ecocatastrophe,

–

katastrofalne ulewy – disastrous/catastrophic rains,

–

łódź ratunkowa – a lifeboat,

–

łuna pożaru – a glow of fire,

–

młot kowalski dwuręczny – a sledge hammer,

–

motopompa – a motor pump,

–

niebezpieczeństwo pożaru/powodzi – danger of fire/flooding,

–

ocaleć z wypadku/pożaru – to survive an accident/fire,

–

ocaleć od śmierci – to escape death,

–

ogień (płomień) – fire, flame,

–

opary/wyziewy – fumes,

–

pierwsza pomoc – first aid,

–

piła elektryczna/mechaniczna – electric/power saw,

–

piła spalinowa – chain saw,

–

piła tarczowa – circular/buzz saw,

–

piorun – lightning, thunderbolt,

–

podnośnik hydrauliczny – a hydraulic ramp,

–

pogorzelisko (miejsce po pożarze) – site of the fire, (spalony dom) burnt – down house,

–

pompa strażacka – firefighting pump,

–

powódź – flood,

–

pożar – fire,

–

pożar budynku/lasu – a house/forest fire,

–

pożoga – conflagration,

–

proszek gaśniczy – extinguishing powder,

–

przecinak pneumatyczny – pneumatic chisel,

–

ratownictwo – rescue,

–

ratowniczy zestaw hydrauliczny – rescue hydraulic set,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

remiza strażacka – an engine house, a fire station, a firehouse,

–

rękaw ratunkowy – escape chute,

–

sikawka – fire hose,

–

spowodować pożar – to start a fire,

–

sprzęt gaśniczy – firefighting equipment,

–

sprzęt ratowniczy – rescue/emergency equipment,

–

straż pożarna – fire brigade,

–

strażak – a fireman, a firefighter,

–

taran – a battering ram,

–

topór strażacki – axe (ax),

–

trzęsienie ziemi – earthquake,

–

udzielić pierwszej pomocy – to give first aid,

–

ugasić ogień/pożar – to put out/to extinguish a fire,

–

walczyć z pożarem – to fight a fire,

–

warunki pogodowe – the weather conditions,

–

wąż niskociśnieniowy – low pressure discharge hose,

–

wąż pożarowy w podwójnej osłonie (oplocie) – double jacket fire hose,

–

wąż pożarowy przemysłowy poliestrowy– polyester industrial fire hose,

–

wąż zasysający, rozchodzący się promieniście – radial suction hose,

–

wąż strażacki – a fire hose,

–

wielki pożar – blaze,

–

wołać o pomoc/wzywać pomocy – to call for help,

–

wóz strażacki – a fire engine, a firetruck,

–

wybuch bomby/gazu/granatu – a bomb/gas/grenade explosion,

–

wybuch pożaru – the outbreak of a fire,

–

wybuchł pożar – a fire broke out,

–

wzniecić pożar – to set a fire,

–

zawór – valve,

–

zestaw ratowniczy pneumatyczny podnoszący – pneumatic lifting rescue set,

–

zginąć w pożarze/wypadku – to die in a fire/an accident.

Podstawowe pojęcia i sformułowania w pożarnictwie

Do ustnego pisemnego formułowania krótkich opisów, definicji, w języku angielskim

używa się zaimków względnych (Relative Pronouns) takich jak: ‘which’, (który) – do opisu
przedmiotów, zjawisk, ‘who’ (kto) – do opisu ludzi, ‘where’ (gdzie) – do charakteryzowania
miejsc, whose (czyj) określający posiadanie. Ponadto można stosować czasowniki modalne
(Modal Verbs), słowa łączniki (Linking Words) oraz różnorodne przymiotniki służące do
opisywania cech ludzi i przedmiotów

W ustnym i pisemnym objaśnianiu znaczenia pojęć

w języku angielskim używa się czasu Present Simple, który wyraża czynności, stany, mające
charakter stały lub powtarzający się. Opisy, które dotyczą zdarzeń z przeszłości, wymagają
użycia czasu przeszłego Past Simple. W definiowaniu pomocne są też struktury składniowe
w stronie biernej (Passive Voice), wśród nich konstrukcja Present Passive, ponieważ wyraża
się za ich pomocą najpierw przedmiot czynności, a potem ich wykonawcę. Krótkie formy
wypowiedzi ustnej i pisemnej, takie jak Definicja czy opis w języku polskim i angielskim
powinny zawierać najważniejsze informacje, sformułowane w sposób jasny i zrozumiały,
ponieważ tego wymaga sama ich struktura. Niektóre terminy obcojęzyczne, głównie
zaczerpnięte z języka angielskiego i francuskiego nie mają odpowiednika w tłumaczeniu na
język polski, więc używa się ich oryginalnej pisowni i wymowy, np. Joint Ventures, holding.
Należy też zachować poprawność stylistyczną wypowiedzi, unikać powtórzeń, błędów
zarówno w pisowni jak i w wymowie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Oto przykładowe sformułowania stosowane w pożarnictwie [5, 6, 7]:

–

gaśnica musi znajdować się w dostępnym miejscu – the fire extinguisher must be kept
within easy reach,

–

gdy strażacy przybyli na miejsce, dom dogorywał – when the firefighters arrived on the
scene, the house was almost burnt out,

–

miasto zniszczone pożogą – a town destroyed by a conflagration,

–

odsunąć się – to stand back,

–

ogień ogarniał niemal całą wioskę – the fire spread almost over the entire village,

–

podać topór – to pass an axe,

–

pożar dochodził już do strychu – the fire was already reaching up to the attic,

–

pożar dopalił się już – the fire has already burnt itself out,

–

pożar dogorywa – the fire is dying down,

–

pożar ogarnął/strawił cały budynek – fire spread through/consumed the entire building,

–

pożar powiększał się z minuty na minutę – the fire was spreading with every passing
minute,

–

pożar powoli dogasał – the fire slowly died down,

–

pożar strawił miasto – the fire consumed the town,

–

pożar szerzył się gwałtownie – the fire was spreading rapidly,

–

pożar szybko ogarnął cały budynek – the fire quickly spread through the building,

–

przynieść światło bliżej – to bring the light nearer,

–

rozpalić/podsycić/zgasić ogień – to make/feed/extinguish (put out) a fire,

–

schodzić po drabinie – to go down a ladder,

–

spowodować/zaprószyć ogień w czymś – to set sth on fire, to set fire to sth,

–

stać na drabinie – to be up (on) a ladder,

–

stać z dala/ z daleka od ognia – to stand well away from the fire,

–

strażacy rozwinęli wąż– the firemen reeled out the hose,

–

strażacy zwinęli wąż – the firemen unreeled/coiled (up) the hose,

–

szopa zajęła się ogniem – the shed caught fire,

–

w przypadku pożaru – in case of fire, in the event of fire,

–

wejść na drabinę/zejść z drabiny – to get up on/down off a ladder,

–

wspinać się po drabinie – to climb, go up a ladder,

–

„zauważyłeś pożar – alarmuj” – ‘if you see a fire, raise the alarm’.

Oto kilka przykładowych opisów i definicji terminów z zakresu pożarnictwa [5, 6, 7, 9]:
Automatyczny zraszacz (spryskiwacz) – system zaworów i połączeń do automatycznego

skierowania wody na ogień, kiedy jest on wykryty. Może być zwykle sprężany wodą
(„mokry”, „na mokro”) lub powietrzem („suchy”, „na sucho”), w zależności od zastosowania.
Kiedy czujnik spryskiwacza wykryje ogień, zawór otwiera się wypuszczając wodę.

Automatic sprinkler – system of valves and pipes for automatic directing water to a fire

when it is detected. May be normally pressurized with water (“wet”) or with air (“dry”),
depending upon the application. When a sprinkler sensor detects fire, the valve opens,
releasing the water.

Drabina strychowa – wąska, składana drabina używana do wchodzenia na przestrzeń

strychu przez właz, który często znajduje się w wąskich przejściach.

Attic ladder – a narrow, collapsible ladder used to access an attic space via a scuttle hole,

which is often found in narrow passages.

Dysza (otwór wylotowy) – urządzenie dołączone na końcu węża pożarniczego, które

kieruje, formuje i reguluje przepływ wody lub środek gaśniczy pompowany do węża. Może
mieć zawór regulujący.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nozzle – a device attached to the end of a fire hose that directs, shapes and regulates the

flow of water or fire fighting agent pumped into the hose. May have a control valve.

Rys. 1. Fire hose nozzles / Dysze węży strażackich [10]

Hydrant – ciśnieniowe źródło wody dla wozu strażackiego. Może być również „suchy

hydrant” do poboru ze statycznego źródła wody.

Hydrant – pressurized water source for a fire engine. May also be a “dry hydrant” for

drafting from static water source.

Kliny – drewniane kloce do czasowego odizolowania uruchomionych główek zraszaczy

lub przytrzymywania otwartych drzwi podczas działań strażackich lub ratowniczych.

Wedges – wooden blocks for temporary shut – off of activated sprinkler heads or holding

doors open during firefighting or rescue operations.

Klucz – sztywne narzędzie do dokręcania (dociskania) lub poluzowania (popuszczania)

połączeń węża strażackiego.

Spanner – a rigid tool for tightening or loosening fire hose couplings.

Rys. 2. Universal spanner / Klucz uniwersalny [10]

Lina ratownicza – lina używana do połączenia strażaka/ratownika ze stałym punktem

kotwicznym lub z inną osobą.

Life safety line – a rope used for connecting a firefighter/rescuer to a fixed anchor point

or to another person.

Miernik do badania (kontroli) powietrza – elektroniczne urządzenie do mierzenia

obecności jednej lub więcej substancji chemicznych w powietrzu, takich jak tlen, tlenek
węgla, siarkowodór lub lotnych związków organicznych.

Air monitoring meter – an electronic device for measuring the presence of one or more

chemicals in air, such as oxygen, carbon monoxide, hydrogen sulfide or volatile organic
compounds.

Odzież ochronna – odzież ochronna noszona przez strażaków, wykonana

z ognioodpornego materiału i przeznaczona do osłony przed ekstremalnie wysoką
temperaturą. Zawiera hełm, marynarkę, spodnie i buty.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Protective clothes – the protective clothing worn by firefighters, made of a fire – resistant

material and designed to shield against extreme temperature. Includes helmet, jacket, pants
and boots.

Panel sterujący alarmem pożarowym – system do otrzymywania i ogłaszania lokalizacji

pożaru na podstawie dopływu dymu, płomieni lub wykrywacza upału.

Fire alarm control panel – a system for receiving and announcing location of the fire

based upon input from smoke, flame or heat detectors.

Poduszka powietrzna – pneumatyczny sprzęt zwykle używany w działaniach

ratowniczych.

Airbag – an inflatable device usually used for rescuing operations.
Połączenie węża – sztywne zazębiające się końcowe części węża, używane do

podłączenia węża do hydrantu lub pomp wozu strażackiego i innych urządzeń węża (dysze,
kolektory/rozgałęziacze, sita, itd.). Standardowe rozmiary i gwinty lub inne (niestandardowe)
połączenia podnoszące ciśnienie, wypusty, krzywki lub sworznie są używane, aby ręcznie lub
za pomocą klucza francuskiego dociskać i poluzować połączenie węża.

Hose coupling – rigid interlocking end – pieces on fire hose; used for connecting hose to

hydrants or fire engine pumps and other hose appliances (nozzles, manifolds, strainers, etc);
Standardized sizes and threads or other (non – threaded) pressure – sustaining interlocks; lugs,
cams, or pins are used to tighten and loosen couplings by hand or with a hose wrench.

Przenośny zbiornik na wodę – składany zbiornik używany do magazynowania wody

przewożonej w miejsce pożaru cysterną. Może być nadmuchiwany lub podtrzymywany za
pomocą stelaża.

Portable water tank – collapsible reservoir used for storing water transported to fire

ground by tanker. May be inflatable or supported by a frame.

Rys. 3.

500 Gallon pillow portable water tank /500 galonowy przenośny poduszkowy zbiornik na wodę [10]

Rolka węża – sztywna rama z rolkami zaprojektowanymi do zamontowania nad

parapetem okiennym lub gzymsem dachu, aby zapobiec otarciu węża, kiedy jest on puszczany
przez dach lub parapet.

Hose roller – rigid frame with rollers designed to fit over windowsill or roof parapet to

prevent chafing as hose is pulled across it. Can also refer to a machine designed for rolling.

Sieć ratunkowa – przenośna sieć do łapania ofiar spadających lub skaczących z wyższych

pięter płonących konstrukcji.

Life net – a portable net for catching victims falling or jumping from upper floors of

burning structures.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Suche proszki – środki gaśnicze używane na metale łatwopalne. Każdy środek jest

odpowiednio spreparowany dla użycia na jeden konkretny metal lub na kilka bardzo
podobnych metali.

Dry powders – fire extinguishing agents for use on flammable metals. Each agent is

typically designed for use on either a single metal or very similar metals.

Syfon strumieniowy (lewar wodny) – urządzenie używane do przemieszczania dużych

ilości wody z rezerwuaru jednego zbiornika do drugiego przez pompowanie niewielkich ilości
będącej pod ciśnieniem wody do strumienia, aby stworzyć próżnię do przemieszczania
większej ilości wody.

Jet siphon – an appliance used for moving large amounts of water from one reservoir tank

to another by pumping a small amount of pressurized water into the jet, to create a vacuum to

Twardy wąż ssący – nie składany odcinek węża, zwykle o długości 10stóp, (348cm)

używany podczas pobierania wody.

Hard suction hose – non – collapsible sections of hose, usually 10feet long, used when

drafting water.

Topór strażacki – standardowy topór pożarniczy ważący 6 lub 8 funtów (od 2.7 to 3.6kg),

ze stalową główką i ostrzem tnącym na jednej krawędzi i kwadratową, ze spiczastym
zakończeniem po drugiej stronie. Ma on różne długości rękojeści.

Fire axe – a standard fire axe having a 6 or 8pound (2.7 to 3.6kg) with a steel head and

a cutting blade on one edge and a square, pointed pick on the opposite side. It has various
handle lengths.

Rys. 4. Fire axe / topór strażacki [10]

Wykrywacz (detektor) dymu – (1) część systemu alarmu pożarowego, która wykrywa

i sygnalizuje obecność dymu; (2) samodzielne domowe urządzenie do tych samych celów jak
urządzenie (1), ale z jego własnym urządzeniem wydającym sygnał dźwiękowy.

Smoke detector – (1) a part of a fire alarm system that detects and signals presence of

smoke; (2) self – contained household device for the same purpose as (1) but with its own
sound signal device.

Wykrywacz (detektor) gazów – urządzenie miernicze przeznaczone do wskazywania

stężenia wielorakich (zwykle czterech) rodzajów gazów, takich jak: tlen, tlenek węgla, lotne
związki organiczne i cyjanek wodoru.

Multi gas detector – a measuring device designed to indicate concentrations of multiple

(typically four) selected gases, such as: oxygen, carbon monoxide, volatile organic
compounds and hydrogen cyanide.

Złączka/łącznik – akcesoria instalacji hydraulicznej do łączenia węży i przewodów

o różnej średnicy lub gwincie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Adapter – plumbing accessories for connecting hoses and pipes of incompatible diameter

or thread.

Inny sprzęt pożarniczy i ratowniczy / Other fire and emergency equipment

Rys. 5. First aid kit for major emergencies / Zestaw pierwszej pomocy dla większości służb ratowniczych [10]

Rys. 6. Hose shut – off clamp / Zacisk do węża [10]

Rys. 7. Headlamp / Reflektor, tzw. latarka czołówka [10]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 8. Fire hose reels / Szpule na węże pożarnicze [10]

Rys. 9. Aluminum cap 1” / Aluminiowa nakrętka 1” [10]

Wóz – samochód ciężarowy wyposażony w sprzęt do gaszenia pożarów, specjalnie

wyposażone do pompowania wody. Generalnie pojazdy wyposażone w sprzęt do
pompowania wody nazywane są wozami, ale te, które nie pompują wody, np. cysterny czy
pojazdy ratownicze nie są nazywane wozami. Wiele wiejskich wozów strażackich wozi
zbiornik (zasoby) wody do pompowania i używa cystern do uzyskania większych zapasów.

Engine – a truck outfitted for firefighting, specifically outfitted to pump water. Generally,

vehicles outfitted to pump water are called engines, but those which do not pump water, for
example, tankers or rescues are not called engines. Many rural fire engines carry a reservoir of
water to pump, and use tankers to obtain further supply.

Wóz strażacki – pojazd który zawiera znaczną ilość wody jak również pompę.
Water tender – a vehicle that contains a substantial tank of water as well as a pump.

Rys. 10. Fire pump / Pompa strażacka [10]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 11. Fire engines with equipment / Wozy strażackie wraz z wyposażeniem [10]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń:

1. Jakie są zasady tłumaczenia terminologii zawodowej?
2. Jakie słownictwo zawodowe opanowałeś w języku angielskim?
3. Jakich struktur gramatycznych używa się do pisemnego i ustnego formułowania opisów

oraz definicji w języku angielskim?

4. Jakie sformułowania zawodowe opanowałeś w języku angielskim?
5. Jakie elementy sprzętu strażackiego i ratowniczego potrafisz krótko opisać w języku

angielskim?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przetłumacz terminologię i zwroty zawodowe z języka polskiego na język angielski.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać ze zrozumieniem zwroty i terminologię zawodową,
4) zastosować zasady tłumaczenia terminologii zawodowej,
5) przetłumaczyć zwroty i terminologię zawodową korzystając ze słowników,
6) ułożyć po jednym zdaniu w języku angielskim z każdym z terminów i zwrotów,
7) zaprezentować efekt swej pracy w grupie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

kartki z terminologią i zwrotami zawodowymi w języku polskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Przetłumacz słownictwo zawodowe z języka angielskiego na język polski.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wysłuchać ze zrozumieniem nagrania słownictwa zawodowego,
4) zastosować zasady tłumaczenia terminologii zawodowej,
5) przetłumaczyć słownictwo zawodowe,
6) zaprezentować efekt swej pracy w grupie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

magnetofon lub odtwarzacz DVD,

–

kaseta lub płyta CD z nagranym słownictwem zawodowym,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Zredaguj mini słownik ze słownictwem zawodowym dla technika pożarnictwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
4) wyszukać w tekście zwroty i słownictwo zawodowe w języku angielskim,
5) przetłumaczyć słownictwo i zwroty korzystając ze słowników i Internetu,
6) ułożyć słownictwo w kolejności alfabetycznej,
7) wydrukować słownik,
8) zaprezentować efekt pracy w grupie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiały informacyjne zawierające terminologię zawodową,
– tekst przewodni z terminologią zawodową,
– stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i drukarką,
– plansze przedstawiające sprzęt pożarniczy w języku angielskim,
– słowniki dwujęzyczne i branżowe,
– przybory do pisania,
– literatura z rozdziału 6.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) przetłumaczyć terminologię zawodową z języka polskiego na język

angielski?



2) przetłumaczyć terminologię zawodową z języka angielskiego na

język polski?



3) opracować w języku angielskim mini słownik ze słownictwem

zawodowym dla technika pożarnictwa?



4) skorzystać ze słowników?



5) posługiwać się słownictwem zawodowym z zakresu pożarnictwa?



6) zaprezentować efekt swej pracy?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Doskonalenie sprawności mówienia w języku angielskim

4.2.1. Materiał nauczania

Prowadzenie konwersacji zawodowej

Formułowanie ustnych wypowiedzi na tematy zawodowe w języku angielskim [1]

wymaga stosowania słownictwa profesjonalnego, branżowego. Należy też używać języka
oficjalnego, poprawnych struktur gramatycznych i zwrotów grzecznościowych.

W języku angielskim używa się wiele zwrotów grzecznościowych zarówno w sytuacjach

dnia codziennego jak i oficjalnych. Ze względu na dużą ilość i różnorodność zwrotów
grzecznościowych, należy wiedzieć, w jakim kontekście można użyć danego sformułowania.

Oto najbardziej popularne zwroty grzecznościowe języka angielskiego [8]:

1. Zwroty grzecznościowe na powitanie: Good morning (dzień dobry), zwrotu tego używa

się rano, do godzin południowych, good afternoon (dzień dobry), zwrotu tego używa się
po południu, good evening (dobry wieczór), welcome to our company (witamy w naszej
firmie), it’s pleasure for us to house you in our company, madam (to dla nas przyjemność
gościć Panią w naszej firmie),

2. Zwroty grzecznościowe na pożegnanie: Good bye (do widzenia), good night (dobranoc),

have a nice day (życzę miłego dnia), good luck (powodzenia).

3. Przeprosiny: Sorry (Przepraszam), w znaczeniu, przykro mi, jeżeli chcemy przeprosić,

wyrazić żal, ubolewanie, gdy coś złego się stanie, np. I’ m sorry, it was my fault.
(Przepraszam, to był mój błąd.), I would like to apologise (chciałbym przeprosić), np.
I would like to apologise sir for being late. (Chciałbym przeprosić Pana za spóźnienie.),
I’m sorry once again (jeszcze raz przepraszam), I’m afraid (obawiam się), np. I’m afraid
that we haven’t got any water supplies. (Obawiam się, że nie mamy żadnych zapasów
wody).

4. Zwroty grzecznościowe kierowane do rozmówcy: Sir (Proszę Pana), Madam (Proszę

Pani).

5. Podziękowania: Thank you so / very much (Dziękuję bardzo), thank you once again

(jeszcze raz dziękuję), I’m grateful (jestem wdzięczny), best wishes (najlepsze życzenia),
all the best (wszystkiego najlepszego), With pleasure, madam. (z przyjemnością proszę
Pani), Would you like..., sir? (Czy chciałby Pan ...?), May / Can I help you, sir? (Czy
mogę Panu pomóc?) Zwrot z użyciem słowa ‘may’ jest bardziej grzecznościowy niż
z ‘can’, ponieważ wyraża on prośbę o przyzwolenie. Natomiast zdanie z ‘can’ stosuje się
w znaczeniu czy jestem w stanie pomóc. Let me ..., madam.(Proszę mi pozwolić ...),
Would you prefer .., sir? (Czy wolałby Pan.

6. Prośby: I would … you, sir… (Chciałbym Panu …..), np. I would tell you, sir ….

(Chciałbym Panu powiedzieć …), Could you … sir, please? (Czy mógłby Pan…?), np.
Could you give me your telephone number sir, please? (Czy mógłby mi Pan dać Pana
numer telefonu?).

Wyrażanie życzeń i żądań w języku angielskim

Żądania i życzenia wyraża się zarówno w języku angielskim mówionym, jak i pisanym.

Do najbardziej popularnych i najczęściej używanych zwrotów wyrażających życzenia należą
[8]: I would … you, sir… (Chciałbym Panu …), np. I would tell you, sir … (Chciałbym Panu
powiedzieć …), Could you … sir, please? (Czy mógłby Pan…?), np. Could you give me your
telephone number sir, please? (Czy mógłby mi Pan dać Pana numer telefonu?), I need
a favour (mam prośbę), to ask sb for sth (prosić kogoś o coś), Can / could I ask you to do

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

something for me, please? (Czy mogę pana o coś prosić?), I’d be very grateful if you could
correct it. (Bardzo bym prosił, żeby pan to poprawił.).

Do wyrażania żądań używa się w języku angielskim mówionym i pisanym następujących

zwrotów [8]: to demand, to request (żądać), to demand sth from sb (żądać czegoś od kogoś),
to make a demand (zwrócić się z żądaniem), on demand (na (każde) żądanie), must (musieć –
w znaczeniu uznawać za potrzebne), have to (musieć – w znaczeniu podlegać przymusowi).

Formułowanie ustnych wypowiedzi

W ustnych wypowiedziach [1, 4] na tematy zawodowe, oprócz profesjonalnego

słownictwa i zwrotów grzecznościowych, należy stosować też właściwe struktury
gramatyczne. Jeśli wypowiedź dotyczy sytuacji, która dzieje się teraz, w chwili mówienia
o niej, wówczas używa się czasu teraźniejszego ciągłego (Present Continuous), np. John gasi
pożar. (John is putting out the fire). Mówiąc o czynnościach, zdarzeniach stałych, rutynowych
lub powtarzających się, trzeba użyć czasu teraźniejszego prostego (Present Simple), np. Nasi
strażacy mają szkolenia co miesiąc. (Our fire fighters have trainings every month). Opisując
predyspozycje zawodowe i obowiązki, można użyć czasowników modalnych, typu: móc,
umieć, potrafić (can), wyrażających powinność (should, ought to), obowiązek (have to, must),
itp. Referując czynności i zdarzenia, które miały miejsce w określonym czasie w przeszłości,
stosujemy czas przeszły prosty (Past Simple) i przeszły ciągły (Past Continuous), np. Gdy
strażacy przybyli na miejsce, dom dogorywał. (When the firefighters arrived on the scene, the
house was almost burnt out). Jeżeli zaś mówimy o zdarzeniach czy czynnościach, które miały
miejsce w nieokreślonej przeszłości, a skutki są odczuwalne do dzisiaj, wtedy używamy
czasów mieszanych, głównie Present Perfect i Present Perfect Continuous, np. He has broken
his leg. (On złamał nogę). Mówiąc o zdarzeniach, które zaczęły się w przeszłości i nadal
trwają, również trzeba posługiwać się czasami mieszanymi Present Perfect i Present Perfect
Continuous, np. Pracuję jako strażak od 10 lat. (I have worked as a firefighter for 10 years).

Doskonałym ćwiczeniem w formułowaniu ustnych wypowiedzi jest opisywanie

rysunków związanych z tematyką zawodową. Używa się czasu teraźniejszego ciągłego
(Present Continuous), ponieważ mówimy o zdarzeniach, które widzimy na rysunku w chwili
mówienia o nich. Można też wyrażać własne opinie na temat opisywanej ilustracji, np. myślę,
sądzę, uważam (I think), według mnie (In my opinion). Opisując rysunek trzeba powiedzieć
nie tylko, co na nim widzimy, ale też co się dzieje, jakie czynności wykonują osoby, jeśli są
one ukazane na rysunku. Warto stworzyć bank słów, które będą pomocne w opisie rysunku.

Oto przykładowy opis obrazka:

Rys. 12. Firefighters fighting the fire / Strażacy przy gaszeniu pożaru [9]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

In the picture I can see two firefighters standing on the stairs next to the walls of

a building. Probably, they are fighting the fire. The fireman on the left is keeping open fire
hose. The stream of water is running from the fire hose. Maybe the firefighter on the right is
protecting his colleague. The firemen are wearing protective clothes. I think they will fight the
fire quickly and they will be safe.

Na obrazku widzę dwóch strażaków stojących na schodach obok ścian budynku.

Prawdopodobnie gaszą oni pożar. Strażak stojący po lewej stronie trzyma otwarty waż
strażacki. Z węża wypływa strumień wody. Być może strażak po prawej stronie asekuruje
kolegę. Strażacy ubrani są w odzież ochronną. Myślę, że ugaszą pożar szybko i będą
bezpieczni.

Oto przykład krótkiej wypowiedzi o działaniach ratowniczych [9]:
In rescue operations firefighters use systematic search procedures to try to find trapped

victims without getting lost or trapped themselves. Firefighters free trapped victims from
a variety of situations including car crashes, caves ins, structure collapses, floods, chemical
spills, and all kinds of unusual occurrences. Firefighters must use special tools to accomplish
a rescue.
After locating and freeing the victim, firefighters must determine the safest path of
evacuation. It may be required to lift and or carry the victim with or without assistance in
dangerous situations.

Strażacy w działaniach ratowniczych używają planowych procedur poszukiwania, aby

próbować znaleźć ofiary tak, by samemu się nie zgubić lub uwięzić. Strażacy uwalniają
uwięzione ofiary z różnych sytuacji, łącznie z wypadkami samochodowymi, wnętrzami
jaskiń, zawaleniem konstrukcji, powodziami, wyciekami chemicznymi i wszelkiego rodzaju
niezwykłych okoliczności. Strażacy muszą używać specjalnych narzędzi, aby zakończyć
pomyślnie akcję ratowniczą.

Po odnalezieniu i uwolnieniu ofiar, strażacy muszą określić najbezpieczniejszą drogę

ewakuacji. Może to wymagać wyciągnięcia lub wyniesienia ofiar z lub bez pomocy
w niebezpiecznych sytuacjach.

Przyjmowanie zgłoszeń na punkcie alarmowym

Przyjmowanie zgłoszeń na punkcie alarmowym najczęściej drogą telefoniczną wymaga

od przyjmującego biegłego operowania językiem angielskim. Przyjmując zgłoszenie należy
bardzo uważnie słuchać rozmówcy, zanotować jego imię i nazwisko, rodzaj wypadku,
miejsce zdarzenia, adres. Jeśli osoba zgłaszająca wypadek, pożar czy inne zdarzenie
wymagające ingerencji służb strażackich nie powie, gdzie zaistniało zdarzenia, wówczas
należy ją o to zapytać. Należy też spytać ile osób brało udział w zdarzeniu i czy są osoby
poszkodowane. Rozmowa telefoniczna a osobą zgłaszającą alarm powinna być krótka
i rzeczowa, aby uzyskać najważniejsze informacje o zdarzeniu i podjąć jak najszybciej
właściwe działania. Konwersacja przez telefon jest rozmową oficjalną, służbową i dlatego
należy w niej używać języka oficjalnego, unikać skrótów i stosować charakterystyczne
zwroty dla rozmów telefonicznych, np. May I speak to Mr Wilson, please? (Czy mogę
rozmawiać z Panem Wilsonem?), I would like to … (Chciałbym…), This is Tom Morris
speaking. (Tu mówi Tom Moris.), itp.

Podczas uzyskiwania informacji drogą telefoniczną trzeba wysłuchać uważnie

wypowiedzi rozmówcy, aby go dobrze zrozumieć. Jeżeli czegoś nie rozumiemy, należy
poprosić go o powtórzenie, np. Could you repeat, please? (Czy mógłby Pan / mogłaby Pani
powtórzyć?). Ponadto istotne jest posługiwanie się zwrotami grzecznościowymi oraz
słownictwem z dziedziny, której dotyczy rozmowa. Należy stosować język angielski oficjalny
i unikać słownictwa z języka angielskiego potocznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Oto przykładowe przyjęcia zgłoszeń na punkcie alarmowym: F – Firefighter receiving

notification (S – strażak przyjmujący zgłoszenie), P – Person reporting a fire (O – osoba
zgłaszająca pożar)

F: Fire brigade. This is duty sergeant Tom Wilson speaking. How can I help you?
P: I’m calling, because a fire broke out in a block of flats.
F: Where is this block?
P: On 34 Green Street in London.
F: Are there any people inside?
P: Yes, there are adults and children in the flat.
F: What’s your name?
P: Mary Smith.
F: Thank you. I’m dispatching a fire engine there.

S: Straż pożarna. Sierżant dyżurny Tomasz Wilson. W czym mogę pomóc?
O: Dzwonię, ponieważ w bloku wybuchł pożar.
S: Gdzie jest ten blok?
O: Przy ulicy Zielonej 34 w Londynie.
S: Czy wewnątrz są jacyś ludzie?
O: Tak, w mieszkaniu są dorośli i dzieci.
S: Jak się Pani nazywa?
O: Maria Smith.
S: Dziękuję. Wysyłam tam wóz strażacki.

F – Firefighter receiving notification (S – strażak przyjmujący zgłoszenie), P – Person

reporting a car accident (O – osoba zgłaszająca wypadek samochodowy)

F: Fire brigade. This is duty officer Mark Morris speaking. How can I help you?
P: My name is Anna Black and I’m calling, because there is a car accident on Long Street.
F: Are there any injured?
P: Yes, there are three injured person trapped inside the car. Opening the door is impossible,
because they’ve blocked.
F: Thank you. I’m dispatching a fire engine there.

S: Straż pożarna. Oficer dyżurny Mark Morris. W czym mogę pomóc?
O: Nazywam się Anna Black i dzwonię, ponieważ na ulicy Długiej jest wypadek
samochodowy.
S: Czy są jacyś ranni?
O: Tak, są trzy ranne osoby uwięzione wewnątrz samochodu. Otwarcie drzwi jest
niemożliwe, ponieważ zablokowały się.
S: Dziękuję. Wysyłam tam wóz strażacki.

Techniki słuchania tekstu ze zrozumieniem

Do efektywnego słuchania tekstu ze zrozumieniem i prawidłowego wychwytywania

zawartych w nim informacji pomocne są techniki słuchania. W zależności od tego, jaki rodzaj
informacji należy wyszukać, stosuje się właściwe techniki słuchania tekstu, które ułatwiają
poprawne zrozumienie słuchanego tekstu i odnalezienie w nim pożądanych informacji.

Oto najbardziej pomocne techniki słuchania tekstu ze zrozumieniem [4]:

1. Prediction – przewidywanie – przed przystąpieniem do słuchania tekstu należy zapoznać

się z pytaniami dotyczącymi tekstu, jego tematem ilustracjami, jeśli takie są i na tej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

podstawie spróbować odgadnąć odpowiedzi do pytań. Podczas słuchania sprawdza się
trafność przewidzianych odpowiedzi na pytania.

2. Listening for gist – słuchanie dla wyciągnięcia głównej myśli tekstu (dosłownie – esencji

tekstu). Podczas pierwszego słuchania należy wychwycić ogólną myśl tekstu, zadając
sobie pytanie typu: What is the text about? (O czym jest tekst?). Nie trzeba tu rozumieć
wszystkich słów, tylko wychwycić główną myśl z kontekstu wypowiedzi.

3. Listening for specific information – słuchanie dla szczegółowych, konkretnych

informacji. Przed przystąpieniem do słuchania należy zapoznać się z treścią pytań
i spróbować odgadnąć prawidłową odpowiedź. Trzeba sprawdzić, czy ważne słownictwo,
np. zawodowe jest zrozumiałe. Jeśli słówka są niejasne, nowe, warto sprawdzić ich
znaczenie i wymowę w słowniku oraz zapoznać się z ich synonimami i wyrazami
bliskoznacznymi. Następnie można przystąpić do słuchania, pamiętając, że słownictwo
zawarte w pytaniach może być zastąpione w słuchanym tekście synonimami bądź
wyrazami bliskoznacznymi. Słuchając tekstu trzeba pamiętać, czego dotyczą pytania
i kierować się ich treścią podczas słuchania.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak należy prowadzić konwersację zawodową w języku angielskim?
2. Jakim słownictwem należy operować prowadząc konwersację zawodową w języku

angielskim?

3. Jakie zwroty grzecznościowe opanowałeś w języku angielskim?
4. Jak należy formułować wypowiedź ustną w języku angielskim?
5. Jakich czasów gramatycznych najczęściej używa się w ustnych wypowiedziach w języku

angielskim?

6. Jak należy opisać obrazek w języku angielskim?
7. Jakie są zasady przyjmowania zgłoszeń na punkcie alarmowym w języku angielskim?
8. Jakie informacje muszą być zawarte w anglojęzycznym zgłoszeniu alarmowym?
9. Jakie zwroty opanowałeś do wyrażania życzeń i żądań w języku angielskim?
10. Jakie znasz techniki słuchania ze zrozumieniem tekstu w języku angielskim?
11. Jak należy prowadzić rozmowy handlowo – usługowe w języku angielskim?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opisz obrazek w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) obejrzeć obrazek,
4) korzystając ze słowników stworzyć bank słów pomocny w opisie obrazka,
5) zredagować w języku angielskim notatki o tematyce, jaką ilustruje obrazek,
6) opisać ustnie obrazek w języku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

obrazki ilustrujące wydarzenia związane z pracą strażaka,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

plansze przedstawiające sprzęt pożarniczy w języku angielskim,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy obrazek do opisu:

Rys. 13. Firefighters during their work / Strażacy podczas ich pracy [9]

Ćwiczenie 2

Przyjmij w języku angielskim zgłoszenie telefoniczne wymagające interwencji

strażackiej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać ze zrozumieniem tekst anglojęzycznej rozmowy telefonicznej między

strażakiem a osobą zgłaszającą wybuch pożaru,

4) wysłuchać ze zrozumieniem nagrania anglojęzycznej rozmowy telefonicznej między

strażakiem a osobą zgłaszającą wybuch pożaru i zastosować technikę listening for
specific information,

5) uzupełnić słuchany tekst brakującymi słowami z zakresu terminologii zawodowej,
6) podzielić się na role – strażak i osoba zgłaszająca pożar,
7) przeprowadzić rozmowę telefoniczną przyjmując w języku angielskim zgłoszenie

telefoniczne wymagające interwencji strażackiej.

8) odpowiednio zakończyć rozmowę telefoniczną.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

magnetofon lub odtwarzacz DVD,

–

kaseta lub płyta CD z nagraną rozmową telefoniczną w języku angielskim,

–

tekst rozmowy telefonicznej z lukami do uzupełnienia,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykładowy tekst rozmowy telefonicznej do słuchania i uzupełniania:

F: Fire brigade. This is (1) … sergeant Rob Watson speaking. How (2) … I help you?
P: I’m (3) …, because a gas (4) … in my house.
F: What is your (5) …?
P: 12, Norwich (6) ...
F: Are there any (7) …?
P: No, we’ve (8) … quickly.
F: What’s your name?
P: Susan Barlow.
F: (9) … you. I’m dispatching a fire (10) there.

Klucz odpowiedzi: 1. duty, 2. can, 3. calling, 4. exploded, 5. address, 6. Street, 7. injured,
8. escaped, 9. Thank, 10. engine.

Ćwiczenie 3

Przygotuj i zaprezentuj ustną wypowiedź na temat obowiązków technika pożarnictwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) obejrzeć film o obowiązkach zawodowych technika pożarnictwa,
4) zredagować notatki o obowiązkach technika pożarnictwa w języku angielskim,
5) stworzyć bank zawodowego słownictwa i zwrotów w języku angielskim,
6) opracować plan wypowiedzi w języku angielskim,
7) zastosować zasady formułowania ustnych wypowiedzi w języku angielskim,
8) zaprezentować wypowiedź w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

płyta DVD lub kaseta VHS z filmem dydaktycznym o pracy zawodowej technika
pożarnictwa,

–

magnetowid VHS lub odtwarzacz DVD,

–

odbiornik telewizyjny,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) opisać ustnie obrazek w języku angielskim?



2) stworzyć bank słownictwa zawodowego w języku angielskim?



3) słuchać tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim?



4) prawidłowo uzupełnić tekst w języku angielskim?



5) przyjąć w języku angielskim zgłoszenie telefoniczne?



6) wypowiedzieć się na tematy zawodowe w języku angielskim?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Doskonalenie umiejętności pisania i czytania w języku

angielskim

4.3.1. Materiał nauczania

Podstawowe cechy redagowania tekstów o tematyce zawodowej

E – mail o tematyce zawodowej może być listem oficjalnym lub nieoficjalnym. Jeżeli jest

on oficjalnym, wówczas w korespondencji anglojęzycznej [8] należy używać języka
oficjalnego, profesjonalnego słownictwa, zwrotów grzecznościowych oraz właściwych
nagłówków. Taka wypowiedź pisemna powinna być prawidłowo zaadresowana i czytelnie
podpisana. Nie używa się skróconych form wyrazów ani języka kolokwialnego. Jeśli nie
znamy nazwiska adresata, wówczas każdy list oficjalny rozpoczyna zwrot Dear Sir or Madam
(Szanowny Panie lub Pani), a kończy – Yours faithfully (z poważaniem). W listach
adresowanych do osoby znanej z nazwiska, np. Mr. Wilson, należy użyć zwrotu Dear Mr.
Wilson (Szanowny Panie Wilson), a zakończyć list zwrotem Yours sincerely (z poważaniem).

Jeśli wiadomość e – mail jest listem nieoficjalnym adresowanym, np. do kolegi, wówczas

można stosować skróty i zwroty z języka potocznego, czy też żargonu zawodowego. Należy
też pamiętać o zwrotach grzecznościowych.

Struktura wiadomości e – mail

Każdy e – mail powinien zawierać następujące informacje:

–

imię i nazwisko odbiorcy / receiver name and surname,

–

imię i nazwisko nadawcy / sender (mailer) name and surname,

–

adres e – mail nadawcy i odbiorcy / sender and receiver email address

–

datę / date,

–

temat wiadomości / subject,

–

nagłówek, np. ze zwrotem oficjalnym, typu Dear Sir or Madam lub nieoficjalnym, np. Hi
John / heading with an official expression, such as Dear Sir or Madam or unofficial, for
example, Hi John,

–

treść wiadomości / message content,

–

zakończenie ze zwrotem oficjalnym, np. Yours faithfully lub nieoficjalnym, np. See you
soon, bye / ending with an official expression, for example, Yours faithfully or unofficial,
for example, See you soon, bye,

–

podpis, w wypadku oficjalnej wiadomości e – mail, należy wpisać zajmowane
stanowisko służbowe / signature, in a case of the official e – mail message should be put
the official position.

Oto przykład oficjalnego listu e – mail:

To: “Everything for Firemen” company
From: Fire Brigade Headquarters in Lublin
Email address: agrieq@wp.pl
Date: 5 October 2007
Subject: Catalogues and Price Lists

Dear Sir or Madam,

We would like to get to know about your latest offer of firefighting and rescue equipment

for firefighters and its current prices. If you have a wide range of new products and

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

competitive prices, you can count on regular orders from us. Please send us new catalogues
and price lists.

Yours faithfully,
Mark Emerald
A Fire Brigade Chief in Lublin

Do: Firma “Wszystko dla strażaków”
Od: Komenda Straży Pożarnej w Lublinie
Adres e – mail: agrieq@wp.pl
Data: 5 października 2007
Temat: Katalogi i cenniki

Szanowny Panie/Pani,

Chcielibyśmy dowiedzieć się więcej o Waszej najnowszej ofercie sprzętu pożarniczego

i ratowniczego dla strażaków i jego aktualnych cenach. Jeśli macie szeroki asortyment
produktów i konkurencyjne ceny, możecie liczyć na nasze regularne zamówienia. Proszę
o przesłanie nam nowych katalogów i cenników.

Z poważaniem,

Marek Emerald
Komendant Straży Pożarnej w Lublinie

Oto przykład nieoficjalnego listu e – mail:

To: Firefighters team
From: Simon Stevenson
Email address: simmafire@wp.pl
Date: 11 May 2007
Subject: Training

Hi Guys!

I’m writing to tell you about training course for firefighters in York. I’m very busy here,

because we have a lot exercises every day. Each participant must be well – prepared to
classes. Apart from the lecturers, I’ve physical exercises and I’m learning how to use the
newest fire and rescue equipment. Yesterday I received modern protective clothes made of the
best quality materials. I’ve met a lot of new friends from almost all the world.

I come back next week.
See you soon.

Regards,
Simon

Do: Ekipa strażacka
Od: Szymon Stevenson
Adres e – mail: simmafire@wp.pl
Data: 11 maja 2007
Temat: Szkolenie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Cześć chłopcy!

Piszę, aby opowiedzieć Wam o szkoleniu dla strażaków w Yorku. Jestem bardzo zajęty,

ponieważ mamy dużo zajęć każdego dnia. Każdy uczestnik musi być dobrze przygotowany
do zajęć. Oprócz wykładów, mam ćwiczenia fizyczne i uczę się obsługi najnowszego sprzętu
strażackiego i ratowniczego. Wczoraj dostałem nowoczesną odzież ochronną wykonaną
z materiałów najlepszej jakości. Poznałem wielu nowych przyjaciół niemal z całego świata.

Wracam w przyszłym tygodniu.
Pozdrawiam,
Szymon

Wyszukiwanie informacji w czasopismach i na stronach internetowych w języku
angielskim

Informacje o tematyce zawodowej można znaleźć w czasopismach specjalistycznych oraz

na stronach internetowych. Służby pożarnicze krajów anglojęzycznych, zwłaszcza Stanów
Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii zamieszczają na stronach internetowych elektroniczną
wersję wielu czasopism, najnowszych artykułów czy ciekawostek z zakresu pożarnictwa
i ratownictwa. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło “firefighter”, “national firefighter”,
“international firefighting news”, “fire engineering”, a ukażą się adresy wielu stron
internetowych i tytuły czasopism specjalistycznych z dziedziny pożarnictwa. Oferują one
szeroki zakres zagadnień zawodowych, który zamieszczają w spisie treści.

Sposoby korzystania z Internetu:

–

strony internetowe – zawierają informacje, porady, artykuły, ciekawostki, linki,

–

e – mail – poczta elektroniczna,

–

forum dyskusyjne lub tablice informacyjne – możliwość interaktywnej dyskusji, dzielenia
się wiedzą i doświadczeniem,

–

chat – rozmowa on – line z drugą osobą w tym samym czasie,

–

video – konferencja – komunikacja na odległość przy użyciu kamery internetowej,

–

materiały autorskie – umieszczanie na stronach internetowych własnych opracowań,
tworzenie własnych stron internetowych,

The ways of using the Internet :

–

web sides – they include information, advice, curiosities and links,

–

email – electronic mail,

–

debatable forum or news boards – possibility of interactive discussion, share the
knowledge and experience,

–

chat – talk on – line with the other person at the same time,

–

video – conference – communication at a distance using the Internet video camera,

–

Techniki czytania ze zrozumieniem

W języku angielskim do zrozumienia czytanego tekstu służą odpowiednie techniki.
Oto najważniejsze z nich [4]:

1. Prediction – przewidywanie – przed przystąpieniem do czytania tekstu należy spojrzeć na

tytuł, podtytuł, nagłówki, ilustracje i spróbować odgadnąć, o czym jest tekst. Po
przeczytaniu kilku wersów tekstu, trzeba zadać podstawowe pytanie: What is the text
about? (O czym jest tekst?) Jeśli są pytania do tekstu, można podjąć próby udzielenia
odpowiedzi przed czytaniem, a po przeczytaniu sprawdzić ich trafność.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Sequencing/Matching – łańcuch, ciąg, porządek, kolejność/łączenie – jeżeli poszczególne

akapity tekstu nie są ułożone w chronologicznej kolejności, należy przeczytać tekst, aby
zrozumieć jego ogólny sens. Następnie trzeba ułożyć jego sens w logicznej, przyczynowo
– skutkowej kolejności. Pomocne mogą być określniki czasu, typu: before – zanim,
przed, firstly – najpierw, itd., które wskazują na chronologię tekstu. Do łączenia
akapitów, zdań warto użyć zaimków i sprawdzić akapit bądź zdanie przed i po zaimku,
czy referuje ono przedmiot lub osobę, którą określa konkretny zaimek.

3. Words you don’t know – słowa, których nie znasz – nie jest konieczne zrozumienie

każdego słowa, ale ogólny sens tekstu lub konkretnych informacji. Jeżeli niezrozumiane
są kluczowe słowa, warto zastanowić się, jaką są częścią mowy – czasownik,
rzeczownik, itd., a także ich znaczenie – pozytywne czy negatywne. Wiele słów w języku
polskim mających podobne brzmienie i pisownię, ma podobne znaczenie w języku
angielskim i te wiedzę też warto wykorzystać.

4. Inferring or ‘reading between the lines’ – wnioskowanie lub „czytanie między

wierszami” – aby prawidłowo przyporządkować pytania lub nagłówki do tekstu, należy
je najpierw przeczytać uważnie i odnaleźć istotne części tekstu. Rozpoznaj najważniejsze
słowa odpowiadające pytaniom lub nagłówkom, a następnie pomyśl o relacjach
pomiędzy nimi.

5. Word gaps – luki wyrazowe – aby prawidłowo uzupełnić tekst brakującymi wyrazami,

trzeba go przeczytać i zrozumieć jego ogólny sens. Następnie trzeba przeczytać zdanie
z luką oraz zdanie przed i po nim. Można próbować odgadnąć, jakie słowo brakuje, np.
czy jest to rzeczownik, przymiotnik. Po uzupełnieniu zdania danym wyrazem, sprawdź,
czy ma ono sens. Niekiedy możliwe jest użycie kilku wariantów słów, a nie tylko
jednego.

Zasady tłumaczenia tekstów

Tłumaczenie tekstów o tematyce zawodowej zarówno z języka angielskiego jak

i polskiego może przysparzać wielu trudności, ponieważ trzeba znać profesjonalne
słownictwo oraz struktury składniowo – leksykalne charakterystyczne dla tego języka.
Aby poprawnie przetłumaczyć tekst należy:

−

stosować terminologię i frazeologię subjęzyka specjalistycznego,

−

dbać o poprawność gramatyczną, ortograficzną i leksykalną (leksyka specjalistyczna
i niespecjalistyczna),

−

używać rejestru (stylu funkcjonalnego) języka charakterystycznego dla danego rodzaju
tekstu,

−

stosować składnię zdań i szyk wyrazów w zdaniu języka, na który tłumaczony jest tekst;

−

używać synonimów, antonimów, wyrazów bliskoznacznych, w celu uniknięcia
powtórzeń,

−

stosować pełne brzmienie wyrazów, a nie skróty, ponieważ teksty o tematyce zawodowej
należą do języka oficjalnego, profesjonalnego,

−

nie tłumaczyć tekstu „słowo po słowie”,

−

sprawdzać znaczenie w języku angielskim tzw. ‘phrasal verbs’ (czasowników
złożonych), ponieważ dodanie innej cząstki powoduje zmianę znaczenia, np. take away –
odbierać, zabierać, take back – odnosić coś, cofać, take in – zrozumieć, take off –
zdejmować,

−

sprawdzać znaczenie w języku angielskim tzw. ‘false friends’ („fałszywych przyjaciół
tłumacza”), gdyż są to słowa często mylone w tłumaczeniach, zbyt dosłownie rozumiane,
np. słowo ‘order’ wcale nie znaczy „medal, wyróżnienie”, lecz „rozkaz” lub „kolejność”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Oto przykładowe tłumaczenie tekstu [9]:

“

The Job Duties of a Fire Firefighter

”

Firefighters work 24 – consecutive – hour shifts, living at the station for the entire period.

Firefighter shifts are organized on the following schedule: 24 hours on duty, 48 hours off
duty.

While on duty, firefighters live and sleep at the station. Firefighters, male and female,

sleep in dormitory style quarters. Most stations do not have any physical barriers separating
male and female facilities, including bathing and toilet areas, and rely on an “occupied/not
occupied” system.

Firefighters are expected to volunteer to work overtime (extra shifts), and occasionally

may be required to work overtime. They may be away from home for days at a time during
severe emergency situations. Firefighters work on holidays. Should your shift fall on
a holiday, you will be expected to work at the station over the holiday period. They must
work during unusual and/or catastrophic events such as major brush fires, earthquakes, floods
or civil unrest.

The duties and equipment of firefighting make special demands on the physical attributes

of firefighters. Personal preference for hair length, nail length, jewelry, etc. may be overruled
for their safety.

The fire service is regimented and firefighters receive orders, which must be carried out

promptly and without question.

Firefighters pay for their meals while on duty. They also assist in food shopping, meal

preparation and clean up.

“Obowiązki zawodowe strażaka”

Strażacy pracują w systemie 24 – godzinnych zmian, mieszkając na posterunku przez

cały ten okres. Zmiany strażaków są organizowane według następującego harmonogramu: 24
godziny na służbie, 48 godzin bez dyżuru.

Podczas służby strażacy mieszkają i śpią na posterunku. Strażacy, mężczyźni i kobiety,

śpią na salach sypialnych. Większość posterunków nie ma żadnych fizycznych przeszkód
oddzielających męskie i żeńskie obiekty, w tym kąpiel i część toalet i funkcjonują w oparciu
o system „zajęte”, „wolne”.

Strażacy są przygotowani do pracy jako wolontariusze w nadgodzinach (dodatkowe

służby) i od czasu do czasu można od nich wymagać pracy w nadgodzinach. Mogą być
całymi dniami daleko od domu, podczas poważnych nagłych wypadków. Strażacy pracują
w święta. Gdyby twoja służba przypadła w święta, będziesz musiał pracować na posterunku
przez okres świąt. Strażacy muszą pracować w czasie niezwykłych i/lub katastroficznych
wydarzeń, takich jak pożary, trzęsienia ziemi, powodzie czy niepokoje społeczne.

Obowiązki i sprzęt pożarniczy czynią specjalne wymagania w cechach psychicznych

strażaków. Osobiste preferencje co do długości włosów, paznokci, biżuterii, itd., mogą być
odrzucone dla ich bezpieczeństwa.

Straż pożarna jest poddana reżimowi i strażacy otrzymują rozkazy, które muszą być

dokładnie wykonane i bez pytania.

Strażacy płacą za posiłki podczas ich służby. Oni również pomagają w zakupie żywności,

przygotowaniu posiłków i zmywaniu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak należy redagować teksty o tematyce zawodowej w języku angielskim?
2. Jak należy redagować wiadomość e – mail w języku angielskim?
3. Jaka jest struktura listu e – mail w języku angielskim?
4. W jaki sposób można poszukiwać informacji o tematyce zawodowej w anglojęzycznych

czasopismach i na stronach internetowych?

5. W jaki sposób można korzystać z Internetu?
6. Jakie techniki czytania ze zrozumieniem w języku angielskim opanowałeś?
7. Jakie zasady tłumaczenia tekstu opanowałeś?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Właśnie wróciłeś ze szkolenia dla służb pożarniczych. Zredaguj e – mail w języku

angielskim, w którym napiszesz koledze o przebiegu szkolenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zredagować plan listu/wiadomości e – mail,
4) zgromadzić potrzebne słownictwo zawodowe,
5) napisać e – mail w języku angielskim,
6) wysłać wiadomość/list e – mail pocztą elektroniczną,
7) odebrać e – mail w języku angielskim,
8) odczytać e – mail w języku angielskim,
9) wydrukować wiadomości e – mail i odczytać je w języku angielskim w grupie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

− stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i drukarkami,
− słowniki dwujęzyczne i branżowe,
− pakiety multimedialne,
− literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj informacje o tematyce zawodowej w języku angielskim w czasopismach oraz

w Internecie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wyszukać w Internecie strony internetowe o tematyce zawodowej w języku angielskim,
4) wyszukać w Internecie strony internetowe czasopism o tematyce zawodowej w języku

angielskim,

5) przeczytać ze zrozumieniem informacje o tematyce zawodowej w języku angielskim,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) skorzystać ze słowników podczas lektury tekstów,
7) dokonać selekcji zgromadzonych informacji,
8) zredagować notatki z przeczytanych tekstów,
9) zaprezentować ustnie wnioski z lektury tekstów w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i drukarkami,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Ułóż akapity tekstu w odpowiedniej kolejności, a następnie odpowiedz na pytania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać ze zrozumieniem tekst o tematyce zawodowej w języku angielskim stosując

technikę Sequencing/Matching,

4) ułożyć akapity tekstu w odpowiedniej kolejności sprawdzając znaczenie nieznanych słów

w słowniku,

5) udzielić pisemnej i ustnej odpowiedzi na pytania w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

tekst przewodni w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst do czytania [4]:

‘Building burned down in Redbrooke’

a) An investigation is being carried out to determine the cause of the fire. At present it is

suspected that it was caused by a malfunction in the electrical wiring system, which
would explain why so many flats were affected at the same time.

b) The fire spread rapidly through the building and the rescue operation had to be carried out

quickly in order to save the forty – three residents inside. Twenty – nine people were
taken to Redbrooke General Hospital, suffering from smoke inhalation and minor burns,
but it is expected that they will be discharged later today. The remaining fourteen people
were evacuated safely with no injuries. The Fire Brigade battled with the fire until
7 o’clock this morning but were unable to safe the building. The residents will be
provided with temporary accommodation.

c) Disaster stuck in the town of Redbrooke late last night when the recently built Palmer

Court apartment block caught fire and was completely destroyed.

d) It was just after 2.00 am when many of the residents in the building were woken by the

smell of smoke. The Fire Brigade was alerted and arrived promptly to evacuate the
building and extinguish the fire.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3.b, 4. a.
Pytania do tekstu:
1. What happened?
2. When did it happened?
3. Where did it happened?
4. What was the cause?
5. How many were injured or died?
6. What action was being taken as a result?

Ćwiczenie 4

Przetłumacz tekst na język polski.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać analizy pod względem leksykalno – gramatycznym wzorcowego tłumaczenia

tekstu,

4) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) skorzystać ze słowników podczas lektury tekstów,
6) dokonać tłumaczenia tekstu na język polski stosując zasady tłumaczenia tekstu,
7) zaprezentować efekt swej pracy w języku polskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

tekst przewodni – wzorcowe tłumaczenia tekstów,

–

tekst do tłumaczenia w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst do tłumaczenia [9]:

‘Firefighting’

Firefighting is a dangerous occupation, because firefighters must enter burning structures.

They must search for victims, the source of fire, and ways to extinguish the fire. In this
process, they are exposed to extreme heat, smoke, gas, fumes, and various danger.

Firefighting is very physically demanding. Firefighters carry 80 – 100 pounds. of

equipment such as hoses, axes, ladders, chain saws and extinguishers into and around the fire
scene to rescue victims and extinguish the fire.

Firefighters make forced entries into grounds/structures by cutting locks, breaking doors,

windows or roofs as need it to gain access to or ventilate structures. This may involve using
hand tools such as axes, sledge hammers, battering rams, and power tools.

While at a fire scene, firefighters must constantly evaluate personal safety by examining

structures for cracks, breaks, and partial collapse.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykładowe tłumaczenie tekstu:

„Gaszenie pożarów”

Gaszenie pożarów jest niebezpiecznym zajęciem, ponieważ strażacy muszą wejść do

płonących konstrukcji. Muszą oni szukać ofiar, źródła pożaru i sposobów, aby ugasić pożar.
W tym procesie są oni narażeni na najwyższą temperaturę, dym, gaz, opary i rozmaite
niebezpieczeństwo.

Gaszenie pożarów jest zajęciem wymagającym bardzo dużej sprawności fizycznej.

Strażacy noszą 80 – 100 funtów sprzętu takiego jak topory, drabiny, piły łańcuchowe
i gaśnice do i wokół miejsca pożaru, aby ratować ofiary i gasić pożar.

Strażacy dokonują wtargnięcia siłą na tereny/konstrukcje poprzez przecinanie zamków,

wyłamywanie drzwi, okien lub dachów, jeśli wymaga to dostania się do środka lub wentylacji
struktur. To może wymagać użycia narzędzi ręcznych takich jak topory, młoty kowalskie
dwuręczne, tarany i narzędzi z napędem elektrycznym.

Podczas pobytu w miejscu pożaru, strażacy muszą ciągle oceniać osobiste

bezpieczeństwo poprzez sprawdzanie konstrukcji pod względem pęknięć, załamań oraz
częściowego zawalenia się.

4.3. 4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zredagować e – mail w języku angielskim?



2) wyszukać informacje o tematyce zawodowej w języku angielskim

w czasopismach oraz w Internecie?



3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim?



4) zastosować techniki czytania ze zrozumieniem w języku angielskim?



5) ułożyć kolejno akapity tekstu w języku angielskim?



6) udzielić na pytania po lekturze tekstu w języku angielskim?



7) przetłumaczyć tekst na język polski?



8) zastosować zasady tłumaczenia podczas przekładu tekstu?



9) skorzystać ze słowników dwujęzycznych i branżowych?



10) redagować notatki z lektury tekstów?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

[

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zwrot: „katastrofa budowlana” znaczy w języku angielskim

a) building catastrophe.
b) disaster in a building.
c) catastrophe in a place of building.
d) a construction disaster.

2. Zwrot: “chain saw” znaczy w języku polskim

piła ręczna.

b) piła tarczowa.
c)

piła elektryczna.

d) piła spalinowa.

3. Zwrot: „udzielić pierwszej pomocy” znaczy w języku angielskim

to give first aid.

b) to give first help.
c)

to help immediately.

d) to rescue quickly.

4. Zwrot: “a foam (fire) extinguisher” znaczy w języku polskim

gaśnica przenośna.

b) cysterna z wodą.
c)

gaśnica proszkowa.

d) gaśnica pianowa.

5. Zwrot: “I would like to apologise” należy przetłumaczyć na język polski jako:

chciałbym zaprosić.

b) chcę zaproponować.
c)

chciałbym przeprosić

d) chcę złożyć zamówienie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Zdanie: “Are there any injured inside?” znaczy w języku polskim

Czy wewnątrz są jakieś niebezpieczne przedmioty?

b) Czy wewnątrz są jacyś ranni?
c)

Czy poszkodowani zostali ewakuowani na zewnątrz?

d) Czy na zewnątrz jest jakiś hydrant?

7. Zdanie: „Pracuję jako strażak od 10 lat” znaczy w języku angielskim

I have worked as a firefighter for 10 years.

b) I have been worked like a firefighter for 10 years.
c)

I work as a firemen since 10 years.

d) I am working as a firefighter for 10 years.

8. Jeżeli oficjalny list e – mail rozpoczyna zwrot grzecznościowy “Dear Sir or Madam”, to

w zakończeniu powinien być użyty zwrot
a)

Yours faithfully.

b) Yours sincerely.
c)

Regards.

d) All the best.

9. Dokończ zdanie: If you see a fire

quench it quickly.

b) phone for alarm.
c)

raise the alarm.

d) do nothing.

10. Uzupełnij zdanie: The firemen … the hose

put down.

b) reeled out.
c)

caught.

d) watered.

11. Zdanie: “The fire was spreading with every passing minute” należy przetłumaczyć na

język polski jako
a)

Pożar został ugaszony w ciągu kilku minut.

b) Pożar dogasał z minuty na minutę.
c)

Pożar zmniejszał się z minuty na minutę.

d) Pożar powiększał się z minuty na minutę.

12. Zdanie: „Pożar strawił cały budynek” należy przetłumaczyć na język angielski jako

The fire consumed the entire building.

b) The fire has been damaged the entire building.
c)

The fire spread through the entire building.

d) The fire collapsed whole structure.

13. Uzupełnij zdanie: When the firefighters …, the house was almost burnt out

a) are coming into the building
b) will arrive to fight the fire
c) were going on the place
d) arrived on the scene

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Definition: “It is collapsible reservoir used for storing water transported to fire ground by

tanker. May be inflatable or supported by a frame” describes
a) a portable water tank.
b) a fire engine.
c) a fire hose.
d) a fire extinguisher.

15. Zdanie: “The fire extinguisher must be kept within easy reach” należy przetłumaczyć na

język polski jako
a) Gaśnica może znajdować się w każdym miejscu.
b) Gaśnica musi znajdować się w niedostępnym miejscu.
c) Gaśnica powinna znajdować się w miejscu niedostępnym dla dzieci.
d) Gaśnica musi znajdować się w dostępnym miejscu.

16. Dokończ definicję: Dry powders are

fire extinguishing agents for use on inflammable metals.

b) fire extinguishing agents for use on plastic materials.
c)

fire extinguishing agents for use on flammable metals.

d) fire extinguishing agents for use on fireproof materials.

17. Airbags should be defined as

a) a portable net for catching victims falling or jumping from burning structures.
b) an appliance used for moving large amounts of water.
c) plumbing accessories for connecting hoses and pipes.
d) non – collapsible sections of hose.

18. Dokonując tłumaczenia tekstu należy unikać

poprawności stylistycznej (stylistic correctness).

b) sprawdzania znaczenia słów w słowniku (checking words meaning in a vocabulary).
c)

stosowania zawodowego słownictwa (professional vocabulary).

d) tłumaczenia słowo po słowie (“word by word”).

19. Dokończ zdanie: You can find information in the Internet

only by the e – mails.

b) only by the web pages.
c)

web pages, e – mail, chat, video conference, debatable forum, copyrights materials.

d) only by the chat.

20. Dokończ zdanie: In the e – mail message you should place the following elements

a) To and from.
b) Subject.
c) Receiver address.
d) To, from, your and receiver address, heading, subject, content, ending and your

signature.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Posługiwanie się językiem obcym zawodowym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Comfort J., Utley D.: Effective Presentations. Oxford English Video1996
2. Comfort J., Utley D.: Effective Telephoning. Oxford English Video 1996
3. Evans V., Dooley J.: Enterprise Coursebook Intermediate. Express Publishing 1998
4. Harris M., Mower D., Sikorzyńska A.: New Opportunities Intermediate. Longman 2005
5. Longman Dictionary of Contemporary English. Pearson Education Limited 1995
6. Seidel K. H.: Słownik techniczny angielsko-polski polsko-angielski. Wydawnictwo REA,

Warszawa 2005

7. Wielki Słownik PWN-Oxford. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2004
8. Wilson P.: Korespondencja w języku angielskim… czyli poradnik menedżera.

Wydawnictwo Philips Wilson, Warszawa 1998

9. http://www.cincinnati-oh.gov/
10. http://www.nationalfirefighter.com