„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Anna Sadal

Posługiwanie się językiem obcym 311[39].Z4.02

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Edyta Bochnia
mgr inż. Sylwester Karbowiak



Opracowanie redakcyjne:
mgr Anna Sadal



Konsultacja:
mgr inż. Jolanta Skoczylas

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[39].Z4.02
„Posługiwanie się językiem obcym”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu technika urządzeń sanitarnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

4

2. Wymagania wstępne

6

3. Cele kształcenia

7

4. Materiał nauczania

8

4.1. Rodzaje i tworzenie czasów w języku niemieckim

8

4.1.1. Materiał nauczania

8

4.1.2. Pytania sprawdzające

10

4.1.3. Ćwiczenia

10

4.1.4. Sprawdzian postępów

11

4.2. Zdania warunkowe

12

4.2.1. Materiał nauczania

12

4.2.2. Pytania sprawdzające

12

4.2.3. Ćwiczenia

12

4.2.4. Sprawdzian postępów

13

4.3. Strona bierna czasownika

14

4.3.1. Materiał nauczania

14

4.3.2. Pytania sprawdzające

15

4.3.3. Ćwiczenia

15

4.3.4. Sprawdzian postępów

16

4.4. Mowa zależna

17

4.4.1. Materiał nauczania

17

4.4.2. Pytania sprawdzające

17

4.4.3. Ćwiczenia

17

4.4.4. Sprawdzian postępów

18

4.5. Komunikacja w języku obcym. Prowadzenie rozmowy. Nawiązywanie

i podtrzymywanie kontaktu

19

4.5.1. Materiał nauczania

19

4.5.2. Pytania sprawdzające

20

4.5.3. Ćwiczenia

20

4.5.4. Sprawdzian postępów

21

4.6. Sposoby określania miary, wagi, ilości oraz innych danych liczbowych

22

4.6.1. Materiał nauczania

22

4.6.2. Pytania sprawdzające

23

4.6.3. Ćwiczenia

23

4.6.4. Sprawdzian postępów

24

4.7. Słowniczek komputerowy. Internetowe zasoby zawodowe

25

4.7.1. Materiał nauczania

25

4.7.2. Pytania sprawdzające

25

4.7.3. Ćwiczenia

25

4.7.4. Sprawdzian postępów

26

4.8. Słownictwo związane z wykonywaniem zawodu technika urządzeń

sanitarnych. Komendy i polecenia o charakterze zawodowym

27

4.8.1. Materiał nauczania

27

4.8.2. Pytania sprawdzające

29

4.8.3. Ćwiczenia

29

4.8.4. Sprawdzian postępów

30

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

4.9. Rozumienie ze słuchu

31

4.9.1. Materiał nauczania

31

4.9.2. Pytania sprawdzające

31

4.9.3. Ćwiczenia

32

4.9.4. Sprawdzian postępów

32

4.10. Rola kontekstu w rozumieniu tekstu

33

4.10.1. Materiał nauczania

33

4.10.2. Pytania sprawdzające

33

4.10.3. Ćwiczenia

34

4.10.4. Sprawdzian postępów

34

4.11. Styl formalny i nieformalny. Korespondencja zawodowa

35

4.11.1. Materiał nauczania

35

4.11.2. Pytania sprawdzające

37

4.11.3. Ćwiczenia

38

4.11.4. Sprawdzian postępów

39

4.12. Podstawowe elementy życiorysu i listu motywacyjnego

40

4.12.1. Materiał nauczania

40

4.12.2. Pytania sprawdzające

43

4.12.3. Ćwiczenia

44

4.12.4. Sprawdzian postępów

44

5. Sprawdzian osiągnięć

45

6. Literatura

50

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o posługiwaniu się językiem

obcym, w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów ze współpracownikami oraz
wyrażaniu swojej opinii i zdobywaniu informacji zawodowych.

W poradniku zamieszczono:

—

Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

—

Cele kształcenia tej jednostki modułowej.

—

Materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się do

wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on również ćwiczenia, które
zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczeń. Przed
ćwiczeniami zamieszczono pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do ich wykonania. Po
ćwiczeniach zamieszczony został sprawdzian postępów. Wykonując sprawdzian
postępów, powinieneś odpowiadać na pytania tak lub nie, co oznacza, że opanowałeś
materiał albo nie.

—

Sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań

testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki.
Zamieszczona została także karta odpowiedzi.

—

Wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości, dotyczącej jednostki modułowej, która

umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela

o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.

Jednostka modułowa: „Posługiwanie się językiem obcym ”, której treści teraz poznasz

zawarta jest w module 311[39].Z4 Rynek pracy i jest oznaczona na schemacie na str.5.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych

311[39].Z4

Rynek

pracy

311[39].Z4.01

Funkcjonowanie

przedsiębiorstwa

instalacyjnego

311[39].Z4.02

Posługiwanie się

językiem

obcym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określić podstawowe zasady gramatyki języka niemieckiego,

−

posługiwać się podstawowym słownictwem dotyczącym życia codziennego,

−

korzystać ze słowników obcojęzycznych,

−

czytać i tłumaczyć teksty na poziomie podstawowym,

−

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

nawiązać i podtrzymać kontakt ze współpracownikami,

–

wyrazić opinię i postawę wobec rozmówcy i tematu rozmowy,

–

wpłynąć werbalnie na zachowanie innych osób,

–

posłużyć się podstawowym słownictwem zawodowym,

–

porozumieć

się

z

uczestnikami

procesu

pracy

wykorzystując

słownictwo

ogólnotechniczne,

–

opisać właściwości techniczne przedmiotów,

–

porozumieć się ustnie w zakresie wykonywanych zadań,

–

wskazać informacje szczegółowe w nieskomplikowanych wypowiedziach i dialogach,

–

rozróżnić usłyszane komendy i polecenia,

–

udzielić informacji dotyczących spraw zawodowych,

–

wydać instrukcje i polecenia w języku obcym,

–

porozumieć się pisemnie w zakresie wykonywanych zadań,

–

zinterpretować tekst w czytaniu pobieżnym,

–

zinterpretować tekst, który zawiera niezrozumiałe fragmenty posługując się kontekstem,

–

wyszukać istotne informacje z częściowo niezrozumiałego tekstu,

–

skorzystać z dwujęzycznych słowników: ogólnego, technicznego oraz z obcojęzycznych
słowników specjalistycznych podczas wykonywania czynności zawodowych,

–

przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację techniczną
urządzeń instalacji sanitarnych i sieci komunalnych,

–

wpisać do przeglądarki internetowej, wyszukać, przeczytać i przetłumaczyć hasła
dotyczące instalacji sanitarnych,

–

przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję, literaturę i prasę dotyczącą
instalacji sanitarnych,

–

zredagować notatkę z przeczytanego tekstu,

–

posłużyć się obcojęzycznymi instrukcjami i oprogramowaniem,

–

przetłumaczyć, z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii języka obcego, teksty
zawodowe napisane w języku polskim,

–

wydać pisemnie instrukcje i polecenia w języku obcym,

–

posłużyć się słownictwem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej,

–

nawiązać korespondencję z firmami, instytucjami i osobami prywatnymi, w sprawach
zawodowych, z użyciem poczty tradycyjnej i elektronicznej,

–

przeczytać ze zrozumieniem obcojęzyczną korespondencję otrzymywaną tradycyjnie
i w poczcie elektronicznej,

–

zaprezentować własną osobę, przedstawić umiejętności i doświadczenie zawodowe
w rozmowie kwalifikacyjnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Rodzaje i tworzenie czasów w języku niemieckim

4.1.1. Materiał nauczania

W języku niemieckim wyróżniamy następujące czasy:

1. Czas teraźniejszy – das Präsens
2. Czas przeszły prosty– das Imperfekt (Präteritum)
3. Czas przeszły złożony– das Perfekt
4. Czas zaprzeszły – das Plusquamperfekt
5. Czas przyszły – das Futur I
6. Czas przyszły – das Futur II

1. Präsens

Czas teraźniejszy wyraża czynność trwającą obecnie, ale w połączeniu z okolicznikiem

czasu może wyrażać przyszłość poprzez prawdopodobieństwo wystąpienia danej czynności,
np.:

Ich gehe ins Kino. (Idę do kina.)

Morgen fahren wir nach Berlin. (Jutro pojedziemy do Berlina.)

2. Imperfekt

Czas przeszły Imperfekt służy do wyrażania przeszłości i jest stosowany głównie

w opisie, opowiadaniu i relacji. Tworzymy go dla czasowników słabych przez dodanie do
tematu czasownika przyrostka –t – oraz końcówki odmiany czasu teraźniejszego, z wyjątkiem
trzeciej osoby liczby pojedynczej, która równa jest pierwszej osobie liczby pojedynczej.
Czasowniki, które są zakończone na –t, – d lub grupę spółgłoskową otrzymują końcówkę –et
–
np.:

machen → macht

ich machte
du machtest
er, sie, es machte
wir machten
ihr machtet
sie, Sie machten

Vorige Woche machte ich eine interessante Reise. (W zeszłym tygodniu odbyłem interesującą
podróż.)

W przypadku czasowników mocnych wstawiamy formę z tabeli czasowników mocnych,

przy czym jest to forma dla pierwszej i trzeciej osoby liczby pojedynczej. Do pozostałych
osób dodajemy charakterystyczne końcówki np.:

geben→ gab

ich gab
du gabst

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

er, sie, es gab
wir gaben
ihr gabt
sie, Sie gaben

Sie gab mir ein Geschenk. (Ona dała mi prezent.)

3. Perfekt

Czas przeszły Perfekt jest stosowany do wyrażania czynności przeszłej zakończonej.

Używany jest zazwyczaj w rozmowach i dialogach. Tworzymy go za pomocą czasownika
posiłkowego haben lub sein, który odmieniamy do podmiotu oraz formy imiesłowu czasu
przeszłego Partizip II występującego na końcu zdania w formie nieodmiennej.
Formę Partizip II dla czasowników słabych, tworzymy przez dodanie przedrostka ge –
i końcówki –t do tematu czasownika. Za pomocą czasownika sein czas przeszły Perfekt
tworzymy dla czasowników:

—

nieprzechodnich, wyrażających ruch, kierunek,

—

wyrażających zmianę stanu,

—

sein, werden, bleiben, np.:

Wir sind ins Kino gegangen. (Poszliśmy do kina.)

W pozostałych przypadkach stosujemy czasownik posiłkowy haben np.:

Ich habe einen guten Kaffee getrunken.(Wypiłem dobrą kawę.)

4. Plusquamperfekt

Czas zaprzeszły Plusquamperfekt jest stosowany do wyrażenia nierównoczesności

minionych wydarzeń najczęściej w zdaniach okolicznikowych czasu, których stosujemy
następstwo czasu. Tworzymy go tak jak czas przeszły Perfekt, tylko zamiast czasowników
posiłkowych haben i sein wstawiamy ich formy w czasie Imperfekt, czyli hatte i war, np.:

Ich hatte gestern einen langen Brief geschrieben.(Napisałem wczoraj długi list.)

Wir waren nach Paris gefahren.(Pojechaliśmy do Paryża.)

5. Futur I

Czas przyszły Futur I wyraża czynności, które maja odbyć się w przyszłości faktycznie

lub prawdopodobnie. Tworzymy go za pomocą czasownika werden, który odmieniamy do
podmiotu, a na końcu zdania wstawiamy formę bezokolicznika np.:

Er wird ins Ausland fahren.(On pojedzie za granicę.)

6. Futur II

Czas przyszły Futur II wyraża przekonanie, że określona czynność zostanie zakończona

w przyszłości. Tworzymy go za pomocą czasownika posiłkowego werden oraz
bezokolicznika czasu przeszłego np.:

Er wird den Bus bestimmt nicht erreicht haben.(On z pewnoscią nie zdąży na autobus.)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie wyróżniamy czasy w języku niemieckim?
2. Jakie zadanie mają poszczególne czasy?
3. Jak tworzymy poszczególne czasy?
4. Kiedy stosujemy czas przeszły Imperfekt, a kiedy Perfekt?
5. W jakich przypadkach tworzymy czas przeszły Perfekt za pomocą czasownika

posiłkowego haben, a kiedy za pomocą czasownika posiłkowego sein?

6. W jakich zdaniach ma zastosowanie czas zaprzeszły Plusquamperfek?
7. Jaka jest różnica między czasem przyszłym Futur I, a czasem przyszłym Futur II?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj przedstawione w ćwiczeniu rodzaje czasów i podaj zasady ich tworzenia

i zastosowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać informacje o rodzajach i zasadach tworzenia czasów w języku niemieckim,
2) rozpoznać rodzaje czasów w ćwiczeniu,
3) rozpoznać zasadę tworzenia czasów,
4) określić nazwy przedstawionych czasów,
5) napisać w zeszycie rodzaje i zasady tworzenia czasów,
6) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

schematy tworzenia czasów w języku niemieckim,

−

formy czasowników mocnych,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

W przedstawionym tekście zawodowym dotyczącym instalacji i urządzeń sanitarnych

podkreśl formy czasu przeszłego, określ ich rodzaj oraz dokonaj tłumaczenia tekstu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst,
2) wyszukać czasowniki, za pomocą których został utworzony dany czas,
3) dobrać odpowiednie nazwy czasów,
4) podpisać właściwą nazwę czasu przy każdym zdaniu,
5) dokonać tłumaczenia poszczególnych zdań w tekście,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst zawodowy,

−

schematy tworzenia czasów w języku niemieckim,

−

formy czasowników mocnych,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Zrelacjonuj odbywanie praktyk zawodowych stosując czas przeszły Perfekt.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować krótki plan wydarzeń, o których chciałby mówić,
2) ułożyć zdania zgodnie z zasadami tworzenia czasu przeszłego,
3) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

schemat tworzenia czasu Perfekt,

−

formy czasowników mocnych,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić rodzaje czasów występujących w języku niemieckim?





2) wymienić sposób tworzenia czasów?





3) określić zasady stosowania poszczególnych czasów?





4) rozpoznać rodzaj czasu w zawodowym tekście obcojęzycznym?





5) relacjonować wydarzenia w czasie przeszłym?





6) przetłumaczyć zdanie w określonym czasie?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4.2. Zdania warunkowe

4.2.1. Materiał nauczania

Zdanie warunkowe jest zdaniem pobocznym odpowiadającym na pytanie:, kiedy?

(wann?), pod jakim warunkiem? (unter welcher Bedingung?), w jakim przypadku? (in
welchem Fall?). Najczęściej jest wprowadzone przez spójnik wenn (jeśli), po którym
występuje szyk końcowy, np.:

Wenn ich müde bin, gehe ich schlafen. (Jeśli jestem zmęczony, idę spać.)

Lub zaczyna się bezpośrednio od czasownika, np.:

Bin ich krank, gehe ich nicht zur Arbeit. (Jeśli jestem chory, nie idę do pracy.)

Możliwe jest również wprowadzenie zdania warunkowego przez spójnik falls (w przypadku
gdyby) np.:

Falls es regnet, gehen wir nicht spazieren. (W przypadku gdyby padał deszcz, nie pójdziemy
na spacer.)

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zdanie nazywamy zdaniem warunkowym?
2. Na jakie pytania odpowiada zdanie warunkowe?
3. Jak tworzymy zdanie warunkowe w języku niemieckim?
4. Jakich spójników używamy do tworzenia zdań warunkowych i jak je tłumaczymy?
5. Jaki szyk występuje w zdaniu warunkowym?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odpowiedz na przygotowane przez nauczyciela pytania, używając wyrażeń zawartych

w nawiasie i tworząc zdania warunkowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytac informacje o zasadach tworzenia zdań warunkowych w języku niemieckim,
2) dobrać odpowiednią konstrukcję zdania warunkowego,
3) napisać w zeszycie odpowiedzi,
4) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

schemat tworzenia zdań warunkowych w języku niemieckim,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Ćwiczenie 2

Przygotuj wypowiedź dotyczącą instalacji wybranego urządzenia sanitarnego stosując

zdania warunkowe.

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) napisać krótki plan instalacji, o którym chciałby mówić,
2) napisać zdania warunkowe zgodnie z zasadami ich tworzenia,
3) zaprezentować ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

plan instalacji urządzenia sanitarnego,

−

schemat tworzenia zdań warunkowych,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić konstrukcję zdania warunkowego?





2)

wymienić sposób tworzenia zdania warunkowego?





3)

omówić zasady stosowania zdania warunkowego?





4)

udzielić odpowiedzi stosując zdania warunkowe?





5)

relacjonować wydarzenia stosując zdania warunkowe?





6)

przetłumaczyć zdania warunkowe?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.3. Strona bierna czasownika

4.3.1. Materiał nauczania

Strona to kategoria gramatyczna właściwa czasownikowi, wyrażająca stosunek między

czynnością oznaczaną przez ten czasownik a gramatycznym dopełnieniem.
W stronie czynnej podmiot jest wykonawcą czynności, a dopełnienie jest odbiorcą czynności
np.:
Mama czyta gazetę.

W stronie biernej podmiot jest odbiorcą czynności, a dopełnienie jest wykonawcą czynności
np.:
Gazeta jest czytana przez mamę.

Stronę bierną tworzymy w języku niemieckim za pomocą odmiennej formy czasownika

werden oraz formy Partizip II, który występuje na końcu zdania np.:

Die Mutter kocht die Suppe.(Mama gotuje zupę.)

Die Suppe wird von der Mutter gekocht.(Zupa zostanie ugotowana przez mamę.)

Stronę bierną tworzą przede wszystkim czasowniki przechodnie, czyli takie, które

posiadają dopełnienie w bierniku. Dopełnienie występujące w stronie czynnej w bierniku jest
w stronie biernej poddane określonemu działaniu i staje się podmiotem. Następuje zmiana
miejsc dopełnienia i podmiotu, jak również zmiana przypadku rzeczownika z biernika na
mianownik np.:

Der Vater repariert den Wagen.(Tata reperuje samochód.)

Der Wagen wird von dem Vater repariert.(Samochód jest reperowany przez tatę.)

Podmiot określający osobę staje się dopełnieniem i jest używany z przyimkiem von lub

z przyimkiem durch, jeśli oznacza rzecz np.:

Das Reisebüro bestellt das Hotelzimmer. (Biuro podróży zamawia pokój w hotelu.)

Das Hotelzimmer wird durch das Reisebüro bestellt. (Pokój w hotelu zostaje zamówiony
przez biuro podróży.)

Jeżeli w stronie czynnej podmiot nie jest bliżej określony i wyrażony jest zaimkiem

nieosobowym man, to jego funkcję w stronie biernej przejmuje zaimek nieosobowy es.
Jeśli na pierwszym miejscu zdania jest inna część zaimek es zanika np.:

Man spricht hier Deutsch.(Tutaj mówi się po niemiecku.)

Es wird hier Deutsch gesprochen. lub
Hier wird Deutsch gesprochen. (Tutaj mówi się po niemiecku.)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zadanie ma strona czynna?
2. Jakie zadanie ma strona bierna?
3. Jak tworzymy stronę bierną w języku niemieckim?
4. Jakie czasowniki tworzą przede wszystkim stronę bierną?
5. Jaką pozycję zajmuje podmiot i dopełnienie przy zamianie ze strony czynnej na stronę

bierną?

6. Z jakim przyimkiem używamy dopełnienia w stronie biernej?
7. Czym zastępujemy zaimek nieosobowy man przy zamianie zdania na stronę bierną?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamień podany przez nauczyciela tekst zawodowy w stronie czynnej na stronę bierną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst,
2) zaznaczyć podmioty i dopełnienia w zdaniach,
3) zamienić zdania na stronę bierną,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst zawodowy,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Przygotuj sprawozdanie artykułu prasowego dotyczącego nowości technicznych, stosując

w swojej wypowiedzi stronę bierną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać artykuł prasowy,
2) podkreślić kluczowe informacje w tekście,
3) zaznaczyć formy czasowników, za pomocą których zostały utworzone zdania w stronie

biernej,

4) napisać sprawozdanie zachowując konstrukcję strony biernej,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

artykuł prasowy,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 3

Przetłumacz z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii języka niemieckiego, tekst

zawodowy napisany w stronie biernej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst,
2) zaznaczyć podmioty i dopełnienia w zdaniach oraz formy czasowników,
3) przetłumaczyć zdania,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst zawodowy,

−

słowniki techniczne,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić, co wyraża strona czynna?





2)

określić, co wyraża strona bierna?





3)

określić, zasady tworzenia strony biernej w języku
niemieckim?





4)

wyjaśnić, jakie czasowniki tworzą przede wszystkim stronę
bierną?





5)

określić, co dzieje się z podmiotem i dopełnieniem w stronie biernej?





6)

zamienić podany tekst zawodowy w stronie czynnej na stronę bierną?





7)

napisać sprawozdanie artykułu prasowego w stronie biernej?





8)

przetłumaczyć tekst zawodowy napisany w stronie biernej?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

4.4. Mowa zależna

4.4.1. Materiał nauczania

Mowa zależna to przytaczanie wypowiedzi, myśli, sądów innych osób w sposób

pośredni. Charakteryzuje się ona użyciem formy zdań podrzędnych np.:

On powiedział, że nas dzisiaj odwiedzi.

Mowa niezależna to cytowanie wypowiedzi, myśli, sądów innych osób w sposób

bezpośredni. Myśli i poglądy są zawarte w cudzysłowie np.:

On powiedział: „Odwiedzę was dzisiaj.”

Mowę zależną tworzymy w języku niemieckim za pomocą trybu przypuszczającego

Konjunktiv I, a w przypadku pokrywania się z trybem oznajmującym trybu
przypuszczającego Konjunktiv II.

Mowę zależną wprowadza się przede wszystkim w krótkich zdaniach za pomocą spójnika

dass lub bezspójnikowo. Należy pamiętać o zamianie zaimków osobowych oraz
dzierżawczych np.:

Sie sagte: „ Ich bin müde” (Ona powiedziała: „Jestem zmęczona.”) – mowa niezależna
Sie sagte, dass sie müde sei. lub: Sie sagte, sie sei müde. (Ona powiedziała, że jest
zmęczona.) – mowa zależna

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zadanie spełnia mowa zależna i niezależna?
2. Jaka jest różnica między mową zależną a niezależną?
3. Jak tworzymy mowę zależną w języku niemieckim?
4. Jakiego spójnika używamy przy zamianie mowy niezależnej na zależną?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamień podane przez nauczyciela zdania w mowie niezależnej na mowę zależną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać zdania,
2) wyszukać podmioty i orzeczenia w zdaniach,
3) zamienić zdania na mowę zależną,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zdania do transformacji,

−

arkusz papieru,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Zrelacjonuj wypowiedź nauczyciela dotyczącą wykonywania zadania praktycznego,

zamieniając zdania w mowie niezależnej na mowę zależną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wysłuchać wypowiedzi nauczyciela,
2) podkreślić w wypowiedzi zdania w mowie niezależnej,
3) zaznaczyć podmioty, orzeczenia w tych zdaniach,
4) zamienić zdania na mowę zależną,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wypowiedź nauczyciela,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

wyjaśnić co wyraża mowa zależna i niezależna?





2)

wyjaśnić jaka jest różnica między mową zależną a niezależną?





3)

podać zasady tworzenia mowy zależnej w języku
niemieckim?





4)

określić co dzieje się z podmiotem przy zamianie na mowę
zależną?





5)

zamienić podany tekst zawodowy w mowie niezależnej na zależną?





6)

zrelacjonować wypowiedź nauczyciela, używając mowy zależnej?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

4.5.

Komunikacja w języku obcym. Prowadzenie rozmowy.
Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu

4.5.1. Materiał nauczania

Komunikacja to wymiana informacji między jej uczestnikami. Nośnikami danych mogą

być słowa (komunikacja werbalna), gesty, teksty, obrazy, dźwięki czy też sygnały elektryczne
albo fale radiowe. Ważne jest, aby były one zrozumiałe dla nadawcy i odbiorcy.

Do aktu komunikacji dojdzie jedynie wtedy, gdy spełnione zostaną następujące warunki:

−

informacja zostanie przekazana w języku zrozumiałym dla obu komunikujących się stron,

−

zaistnieje skuteczny nośnik tej informacji,

−

przekaz pozostanie czysty od zniekształceń przez czynniki zewnętrzne (tzw. szum),

−

przekaz spotka się z odbiorem,

−

informacja w założeniu będzie przeznaczona dla danego odbiorcy.

Komunikację utrudniają wybiórczość uwagi, brak umiejętności przyjęcia perspektywy

rozmówcy, różnice kulturowe, stereotypy, samopoczucie, komunikacja równoległa, tzn., gdy
rozmówcy prowadzą równocześnie dwa wątki rozmowy, nie słuchając siebie nawzajem.

Opanowanie

komunikowania

się

w

języku

obcym,

prowadzenia

rozmowy

i podtrzymywania kontaktu jest procesem długotrwałym i wymagającym systematycznej
pracy. Aby opanować sprawność mówienia trzeba ją jak najczęściej ćwiczyć. Ważne jest, aby
nauczyć się odpowiednich zwrotów rozpoczynających, podtrzymujących i kończących
rozmowę oraz takich, które potrzebne są do przyjmowania lub odrzucania propozycji, żądań,
argumentów oraz wyrażania i uzasadniania własnej opinii. Najważniejsze w procesie
komunikowania jest zrozumienie i przekazanie informacji nie koniecznie poprawnej pod
względem gramatycznym.

Sytuacje

Przykładowe zwroty i wyrażenia.

Nawiązanie
rozmowy

Entschuldigung, wie heiβen Sie... (Przepraszam, jak się pan nazywa…)
Darf ich vorstellen… (Czy mogę się przedstawić…)
Hallo, wie geht’s… (Cześć, jak się masz…)
Wiederholen Sie bitte! (Proszę powtórzyć!)
Sprechen Sie bitte langsam! (Proszę mówić powoli!)

Praca

Ich suche Arbeit als… (Szukam pracy jako)
Haben Sie noch freie Stellen für... (Czy mają państwo jeszcze wolne
miejsca dla...)

Potwierdzenie

Du hast Recht. (Masz rację.)
Das stimmt sicherlich. (To się z pewnością zgadza.)

Wyrażanie
opinii,
argumentowanie

Ich finde…(Uważam…)
Meiner Meinung nach…(Moim zdaniem…)
Ich würde sagen...(Powiedziałbym…)
Ich glaube…(Ja sądzę…)
Mir scheint…(Wydaje mi się…)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Wyrażanie
przypuszczeń

Vielleicht (Może)
Ich vermute...(Przypuszczam…)

Wyrażanie
współczucia

Es tut mir leid.(Przykro mi.)

Zaprzeczanie

Das ist nicht wahr.(To nie jest prawda.)
Das meine ich nicht.(Nie sądzę tak.)

Przekonywanie So ist es doch besser!(Tak jest lepiej!)

Bedenke das!(Przemyśl to!)

Pytanie o radę

Was soll ich machen?(Co mam zrobić?)
Können Sie mir raten?(Czy mógłby mi pan doradzić?)

Wykluczanie

Das ist nicht möglich.(To nie jest możliwe.)
Bestimmt nicht.(Z pewnością nie.)

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie jest zadanie komunikacji?
2. Jak wygląda proces komunikacji?
3. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby doszło do komunikacji?
4. Jakie są bariery komunikacyjne?
5. Jakie są bariery utrudniające odbiór komunikatu?
6. Jakie warunki należy spełnić, aby opanować sprawność mówienia języku obcym?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Nawiąż i podtrzymaj rozmowę dotyczącą twojej szkoły i wymarzonego zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się odpowiednich zwrotów rozpoczynających, podtrzymujących i kończących

rozmowę,

2) przygotować słownictwo dotyczące twojej szkoły i wyboru zawodu,
3) rozpocząć dialog z rozmówcą,
4) skoncentrować się na komunikacji,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zwroty podtrzymujące komunikację zawarte w poradniku,

−

słownictwo do dialogu,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Ćwiczenie 2

Wyraź opinię na temat obejrzanego filmu instruktażowego dotyczącego naprawy

urządzeń sanitarnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) obejrzeć film instruktażowy dotyczący naprawy urządzeń sanitarnych,
2) wypisać słownictwo dotyczące naprawy urządzeń sanitarnych,
3) rozpocząć i podtrzymać dyskusję w grupie,
4) skoncentrować się na komunikacji,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

film instruktażowy dotyczący naprawy urządzeń sanitarnych,

−

słownictwo do dyskusji,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

wyjaśnić co to jest komunikacja?





2)

opisać proces komunikacji?





3)

określić czynności niezbędne do nauczenia się komunikacji?





4)

nawiązać i podtrzymać kontakt z rozmówcą?





5)

wyrazić opinię i postawę wobec rozmówcy i tematu rozmowy?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

4.6.

Sposoby określania miary, wagi, ilości oraz innych danych
liczbowych

4.6.1. Materiał nauczania

Metr to jednostka podstawowa długości w układach: SI, MKS, MKSA, MTS,

oznaczenie m. W myśl definicji zatwierdzonej przez Generalną Konferencję Miar i Wag
w 1983 jest to odległość, jaką pokonuje światło w próżni w czasie 1/299 792 458 s.
Pochodne jednostki metra:

Nazwa polska

Nazwa niemiecka

1mm – 1milimetr

Millimeter

1cm – 1centymetr

Zentimeter

1dm – 1 decymetr

Dezimeter

1m – 1 metr

Meter

1km – 1 kilometr

Kilometer

Kilogram – jednostka masy, jednostka podstawowa układu SI, oznaczana kg. Jest to

masa międzynarodowego wzorca (walca o wysokości i średnicy podstawy 39 mm
wykonanego ze stopu platyny z irydem) przechowywanego w Międzynarodowym Biurze
Miar w Sèvres koło Paryża. Wzorzec kilograma został usankcjonowany uchwałą I Generalnej
Konferencji Miar w 1889. Jest to obecnie jedyna jednostka podstawowa posiadająca prefiks,
jak również jedyna, dla której podstawą definicji jest artefakt, a nie odwołanie się do stałych
fizycznych. Oryginalnie za wzorzec był przyjmowany jeden litr wody o temperaturze czterech
stopni Celsjusza przy ciśnieniu normalnym.
Pochodne jednostki kilograma:

Nazwa polska

Nazwa niemiecka

1mg – 1miligram

Milligramm

1g – 1gram

Gramm

1kg – 1kilogram

Kilogramm

1t – 1tona

Tonne

Metr sześcienny – oznaczenie m

3

– pochodna jednostka objętości w układzie SI. Jest to

objętość, jaką zajmuje sześcian o krawędzi długości jednego metra.

W życiu codziennym jest to jednostka zbyt wielka do praktycznego stosowania, dlatego
posługujemy się jednostkami podwielokrotnymi: litrem (inaczej decymetr sześcienny) lub
hektolitrem.

Litr (skrót

l

) – pozaukładowa jednostka objętości. W przeliczeniu na

jednostki SI

1l =

1/1000

m

3

, czyli 1

dm

3

. W USA, Kanadzie, Australii do oznaczania tej jednostki stosuje się

oficjalnie wielką literę „L”, w pozostałych krajach świata, w tym w Polsce, normą jest
stosowanie małej litery „l”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Nazwa polska

Nazwa niemiecka

1 m

3

– 1metr sześcienny

Kubikmeter

1l – 1litr

Liter

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz jednostki długości?
2. Jakie znasz jednostki masy?
3. Jakie znasz jednostki objętości?
4. Jakie są niemieckie nazwy jednostek długości?
5. Jakie są niemieckie nazwy jednostek masy?
6. Jakie są niemieckie nazwy jednostek objętości?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wysłuchaj nagrania w języku niemieckim, w którym podawane jest zapotrzebowanie na

materiały budowlane. Wypisz ilości, miary i wagi tych materiałów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się niemieckich nazw określania miary, wagi i ilości,
2) wysłuchać dwukrotnie tekstu,
3) wypisać ilości, miary i wagi podanych materiałów,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst ze słuchu,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

słowniki dwujęzyczne,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Przygotowując się do ćwiczenia praktycznego sporządź w języku niemieckim listę

potrzebnych materiałów budowlanych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się określania miary, wagi i ilości w języku niemieckim,
2) wypisać ilości, miary i wagi podanych materiałów,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcja do ćwiczenia praktycznego,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

słowniki dwujęzyczne,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

wymienić jednostki długości, masy i objętości?





2)

określić niemieckie nazwy jednostek długości, masy i objętości?





3)

wypisać z tekstu słuchanego nazwy jednostek długości,
masy, objętości?





4)

napisać w języku niemieckim listę potrzebnych materiałów?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

4.7. Słowniczek komputerowy. Internetowe zasoby zawodowe

4.7.1. Materiał nauczania

Internet to ogólnoświatowa sieć komputerowa logicznie połączona w jednorodną sieć

adresową. Dostarcza, lub wykorzystuje publicznie usługi wyższego poziomu oparte na
komunikacji i związanej z nią infrastrukturze.

Najwięcej danych zawartych jest w sieci Internetu na stronach WWW. Każda ze stron

posiada swój adres, dzięki któremu jest możliwe odnalezienie i wywołanie odpowiedniego
serwera. Do przeglądania informacji potrzebna jest przeglądarka internetowa. Jednym
z najbardziej popularnych programów jest Internet Explorer.

Najłatwiej dotrzeć do stron internetowych znając ich stron. Jeśli jednak nie znamy adresu

odnajdujemy informacje za pomocą wyszukiwarki. Do najbardziej popularnych należą
Wirtualna Polska(www.wp.pl), Onet (www.onet.pl), Google (www.google.pl). Po wpisaniu
słowa w polu tekstowym należy wcisnąć przycisk Szukaj lub Enter i poczekać, aż pojawi się
lista odsyłaczy do stron WWW.

Internet zawiera liczne obcojęzyczne słowniki komputerowe, które są bardzo pomocne

przy tłumaczeniu tekstów technicznych, korespondencji zawodowej, prywatnej, literatury
i prasy dotyczącej sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych. Obsługa ich jest bardzo prosta.
Polega na wpisaniu szukanego wyrazu, do wyszukiwarki słownika i odczytaniu po chwili
jego obcojęzycznego znaczenia. Najczęściej słówko to podane jest z rodzajem, formą liczby
mnogiej oraz kontekstem, w jakim najczęściej występuje.

Bardzo cenne są również zasoby zawodowe, jakie można znaleźć za pomocą Internetu.

Liczne publikacje, dokumenty, projekty, symulacje, instrukcje, zdjęcia, nie tylko na polskich
stronach, stanowią olbrzymią bazę dla użytkowników.

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zadanie spełnia Internet?
2. Jak znajdujemy informacje w Internecie?
3. Jak korzystamy z obcojęzycznych słowników komputerowych?
4. Jakie zasoby zawodowe można znaleźć w Internecie?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając ze słowniczka komputerowego przetłumacz tekst zawodowy podany przez

nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeanalizować zasady korzystania ze słowników internetowych,
2) przeczytać tekst,
3) wpisać do wyszukiwarki słownika niezrozumiałe słowa,
4) przetłumaczyć tekst,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst,

−

stanowisko komputerowe z licencjonowanym oprogramowaniem i dostępem do
Internetu,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj na stronach internetowych informacje zawodowe dotyczące instalacji

i urządzeń sanitarnych. Przedstaw je następnie w języku niemieckim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się z zasad korzystania z Internetu,
2) wpisać adresy stron internetowych, na których znajdziesz informacje,
3) wpisać do wyszukiwarki zagadnienia, których nie znalazłeś na stronach,
4) przetłumaczyć tekst,
5) korzystać z słowników internetowych,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zagadnienia zawodowe dotyczące instalacji i urządzeń sanitarnych,

−

stanowisko komputerowe z licencjonowanym oprogramowaniem i dostępem do
Internetu,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

korzystać z Internetu?





2)

korzystać z obcojęzycznych słowników internetowych?





3)

wyszukać informacje zawodowe w Internecie?





4)

przetłumaczyć

tekst

zawodowy

za

pomocą

słowników

internetowych?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

4.8.

Słownictwo związane z wykonywaniem zawodu technika
urządzeń sanitarnych. Komendy i polecenia o charakterze
zawodowym

4.8.1. Materiał nauczania

Przy wykonywaniu zawodu technika urządzeń sanitarnych stosuje się specjalistyczne

słownictwo zawodowe, dlatego też chcąc porozumiewać się z obcokrajowcami należy poznać
jego obszar w języku obcym.
Poniższa tabela stanowi podstawowe słownictwo zawodowe potrzebne do porozumiewania
się w czasie pracy w języku niemieckim. Będzie ona również bardzo pomocna przy
tłumaczeniu tekstów technicznych, korespondencji zawodowej, prywatnej, literatury i prasy.

Armatura przyłączeniowa

Die Rohrformstücke

Bojler elektryczny

Das Elektrowarmwasser

Bateria mieszakowa

Die Mischbaterie

Bidet

Das Bidet

Czop

Das Spitzende

Czwórnik

Der Doppelabzweig

Filtr wody pitnej

Das Frischwassergerät

Gwintownica

Der Gewindeschneider

Giętarka do rur

Die Rohrbiegemaschine

Gwint

Das Gewinde

Gwint wewnętrzny

Das Innengewinde

Instalator

Der Installateur

Instalacja wody

Die Kaltwassersorgung

Imadło ślusarskie

Der Schraubstock

Imadło do rur

Der Rohrschraubstock

Kurek

Der Absperhahn

Końcówka węża

Der Schlauchanschluss

Kratka ściekowa

Der Ablaufrost

Licznik wody

Das Wassermesser

Lutownica

Die Lötlampe

Łuk

Der Bogen

Mufa (Dwuzłączkowa)

Die Muffe

Miska ustępowa

Das Klosettbecken

Mydelniczka

Der Seifenschüssel

Narzędzia instalacyjne

Die Installateurswerkzeuge

Odpływ

Der Ablauf

Obudowa wanny

Die Ausmauerung

Oddzielacz

Der Abscheider

Odstojnik piasku

Der Sandfang

Odstojnik tłuszczu

Der Fettabscheider

Odstojnik ropy

Der Benzinabscheider

Palnik spawalniczy

Der Schweiβbrenner

Piłka do metalu

Die Metallnsäge

Prysznic

Der Spühkopf

Pokrywa sedesu

Der WC – deckel

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Pisuar

Der Pissoirbecken

Podgrzewacz wody gazowy

Der Durchlauferhitzer

Rurociąg – odgałęzienie

Die Abzweigleitung

Rurociąg główny

Die Stammleitung

Rura perforowana

Die Wassergewinnung

Rura ssąca

Das Saugrohr

Rura przelewowa

Das Überlaufrohr

Rura prostokątna

Das Rechteckrohr

Rura kwadratowa

Das Quadratrohr

Spłuczka

Der Abortspüler

Sedes

Die WC – brille

Ścieki

Das Abwasser

Trzpień

Der Rohrnkern

Trójnik

Der Einfachabzweig

Uszczelnienie

Der Dichtungsstrick

Uszczelka

Der Richtungsring

Umywalka

Der Waschbecken

Uchwyt na ręcznik

Die Handtuchstange

Wylot

Das Auslaufstück

Wąż prysznica

Der Plastikschlauch

Wanna

Die Badewanne

Wywiew

Der Abzug

Woda użytkowa

Das Brauchwasser

Woda brudna

Das Schmutzwasser

Zawór

Das Absperrventil

Zlewozmywak

Der Spüllbecken

W czasie wykonywania pracy trzeba wydawać i wykonywać odpowiednie komendy,

które zawierają słownictwo zawodowe.

Komendy tworzymy za pomocą trybu rozkazującego.

Tryb rozkazujący w języku niemieckim występuje w 2 os. l. poj., 1 os. l. mn., 2 os. l.

mn. oraz w formie grzecznościowej, np.:

mach! – zrób!
machen wir! – zróbmy!
macht! – zróbcie!
machen Sie! – proszę zrobić!

Przy wykonywaniu pracy potrzebna jest głównie forma 2os.l.poj. Tworzymy ją przez

odcięcie końcówki –st od formy czasownika, z uwzględnieniem form nieregularnych np.:

geben – dawać
gib! – daj!


helfen – pomagać
hilf! – pomóż!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

nehmen – brać
nimm! – weź!

4.8.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie słownictwo stosujemy przy wykonywaniu zawodu technika urządzeń sanitarnych?
2. Jak tworzymy komendy w języku obcym?
3. Jak tworzymy tryb rozkazujący w języku niemieckim?

4.8.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając ze słowniczka zawodowego przetłumacz tekst zawodowy podany przez

nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się korzystania ze słownika zawodowego,
2) przeczytać tekst,
3) wyszukać w słowniku niezrozumiałe słowa,
4) przetłumaczyć tekst,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst,

−

słownik ze słownictwem zawodowym,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Wydaj komendy dotyczące zadania praktycznego podane przez nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) nauczyć się z zasad tworzenia komend w języku niemieckim,
2) wypisać słownictwo zawodowe potrzebne do zadania,
3) napisać przykładowe komendy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słownictwo zawodowe,

−

instrukcja do zadania praktycznego,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

4.8.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

wypisać słownictwo do zawodu technika urządzeń sanitarnych?





2)

napisać komendy w języku obcym?





3)

określić jak tworzy się tryb rozkazujący?





4)

przetłumaczyć

tekst

zawodowy

za

pomocą

słownika

zawodowego?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

4.9. Rozumienie ze słuchu

4.9.1. Materiał nauczania

Rozumienie ze słuchu przebiega tak samo, jak w języku ojczystym. Słuchanie ma

zawsze jakiś określony cel, zależny od rodzaju tekstu. Składa się z wielu sprawności
cząstkowych, np.: zrozumienia ogólnego sensu, wyłonienia najistotniejszych informacji,
odnalezienia jednej konkretnej informacji, domyślenia się znaczenia wypowiedzi na
podstawie niepełnych informacji, interpretacji sensu wypowiedzi na podstawie intonacji
głosów rozmówców.

Gdy słuchamy tekstu, rzadko zdarza się, że musimy rozumieć wszystkie szczegóły.

Najczęściej wystarczy zrozumieć tylko informacje najważniejszą lub jedną konkretną.

Podczas słuchania ważne jest, byśmy znali:

−

strukturę tekstu,

−

główną myśl przewodnią tekstu lub jego tematykę,

−

rodzaj tekstu
W rozumieniu ogólnym tekstu ze słuchu chodzi o ogólną orientację, czyli o określenie,

jaki to jest rodzaj tekstu, kto, z kim rozmawia i o czym. W przypadku tekstów, które
informują o jakichś wydarzeniach, musimy zwracać uwagę na to, co się stało, kiedy, gdzie,
kto uczestniczył w zdarzeniu.

Czasami nie wystarczy tylko rozumienie ogólne, ponieważ interesują nas szczegóły, np.:

dane, liczby, nazwiska, informacje drobiazgowe –wtedy mamy do czynienia ze słuchaniem
szczegółowym. Jeżeli słuchamy tekstu z orientacją na szczegóły, musimy zrozumieć go też
ogólnie. Jest to dość trudne. Ćwicząc tę sprawność, możemy obydwa procesy rozdzielić.
Podczas pierwszego słuchania powinniśmy zrozumieć ogólny sens tekstu, a dopiero podczas
drugiego słuchania skoncentrować się na szczegółach.

Gdy interesują nas konkretne informacje, powinniśmy posłużyć się słuchaniem

selektywnym, czyli wybiórczym. Jeśli słuchamy zapowiedzi na dworcu, zwracamy uwagę
tylko np. na numer peronu, z którego odjeżdża nasz pociąg. Wszystko inne nas nie interesuje.
Słuchanie selektywne zależy najczęściej od samego słuchającego i od celu słuchania.

Aby ułatwić sobie zrozumienie tekstu słuchanego należy zawsze zorientować się, o jaki

rodzaj tekstu chodzi, spróbować najpierw zrozumieć tytuł, zastanowić się, o czym może być
tekst, nie denerwować się podczas słuchania, dlatego, że nie rozumiemy wszystkich
szczegółów z całego tekstu. Podczas pierwszego słuchania należy starać się zrozumieć tylko
ogólny sens. Podczas drugiego słuchania trzeba skoncentrować się na tych fragmentach
tekstu, które dotyczą informacji szczegółowych, aby wychwycić potrzebne informacje.

4.9.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz rodzaje słuchania?
2. Jak powinien przebiegać proces słuchania?
3. Jak należy zachowywać się podczas słuchania?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

4.9.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wysłuchaj dialogu przygotowanego przez nauczyciela i odpowiedz na pytania zawarte

w ćwiczeniu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wysłuchać dwukrotnie dialogu,
2) wypisać najważniejsze informacje usłyszane w dialogu,
3) odpowiedzieć na pytania zawarte w ćwiczeniu,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

dialog,

−

kartka z ćwiczeniem,

−

przybory do pisania,

−

ćwiczenie

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Wysłuchaj informacji zawartych w tekście zawodowym i wykonaj na ich podstawie

ćwiczenie praktyczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wysłuchać tekst zawodowy,
2) wypisać informacje do wykonania ćwiczenia,
3) wykonać ćwiczenie praktyczne,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst ze słuchu,

−

kartka,

−

przybory do pisania,

−

materiały do wykonania ćwiczenia praktycznego,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.9.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić rodzaje słuchania?





2)

opisać proces słuchania?





3)

określić czynności przy słuchaniu tekstu?





4)

wyszukać

na

podstawie

wysłuchanego

tekstu

potrzebne

informacje?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

4.10. Rola kontekstu w rozumieniu tekstu

4.10.1. Materiał nauczania

Rozumienie tekstu czytanego w języku obcym odbywa się w sposób podobny do

rozumienia w języku ojczystym. W języku obcym proces ten dokonuje się trochę wolniej,
ponieważ najczęściej nie znamy wszystkich słów, budowa zdań jest inna, teksty pochodzą
niejednokrotnie z odmiennego pod względem kulturowym zakresu tematycznego.

Czytamy różne teksty w różnych celach – podobnie jak w języku ojczystym. Czasami

czytamy np. hasło w leksykonie lub ogłoszenia prasowe tylko dla sprawdzenia lub uzyskania
jednej konkretnej informacji. Innym razem czytamy artykuły prasowe dla ogólnej orientacji,
zaś literaturę piękną dla przyjemności.

Możemy wobec tego wyróżnić różne rodzaje czytania:

−

Czytanie pobieżne dla ogólnej orientacji, np. przejrzenie książki, gazety;

−

Czytanie szybkie w celu wyłonienia konkretnej informacji z tekstu, np. ogłoszenie
w prasie;

−

Czytanie uważne w celu wychwycenia wszystkich potrzebnych informacji
szczegółowych, np. czytanie tekstu naukowego;

−

Czytanie dla przyjemności, dla ogólnego zrozumienia tekstu, jego interpretacji, np.:
czytanie powieści.

Czytanie może być fascynujące również w języku obcym. Nie należy się go bać. Podczas

czytania nigdy nie należy starać się rozumieć tekstu,,słowo w słowo”. Nie należy też
natychmiast sięgać po słownik, jeśli nie rozumiemy jakiegoś pojedynczego zwrotu lub słowa.
Najpierw należy zawsze zorientować się, o jaki tekst chodzi, kto jest jego autorem, do kogo
jest skierowany, gdzie został opublikowany, jaki to rodzaj tekstu. Należy spróbować najpierw
zrozumieć tytuł, a następnie zastanowić się, o czym może być tekst.

Trzeba szukać słów kluczowych, bez których nie jest możliwe zrozumienie całego tekstu,

wyrazów międzynarodowych, liczb i innych wyróżników, których obecność pozwala
domyśleć się znaczenia innych słów. Bardzo ważne jest korzystanie z kontekstu, który może
przybliżyć zrozumienie naprowadzić nas na główną myśl tekstu. Ważna jest również nasza
wiedza na temat słowotwórstwa niemieckiego. Znaczenie niektórych słów niemieckich można
odgadnąć, tłumacząc poszczególne ich złożenia.

4.10.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz rodzaje tekstów?
2. Jakie są rodzaje czytania tekstów?
3. Jak powinien przebiegać proces czytania?
4. Jaką rolę odgrywa kontekst?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

4.10.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj tekst w języku niemieckim. Określ jego rodzaj i podaj na podstawie kontekstu

najważniejsze informacje.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst,
2) określić rodzaj tekstu,
3) wypisać na podstawie kontekstu najważniejsze informacje,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst,

−

kartka,

−

przybory do pisania

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Napisz wnioski z informacji zawartych w tekście podanym przez nauczyciela i wykonaj

na ich podstawie ćwiczenie praktyczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać tekst podany przez nauczyciela,
2) wyszukać i podkreślić informacje do wykonania ćwiczenia,
3) wykonać ćwiczenie praktyczne,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst,

−

kartka,

−

przybory do pisania,

−

materiały do wykonania ćwiczenia praktycznego,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.10.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić rodzaje tekstów?





2)

opisać rodzaje czytania tekstów?





3)

określić czynności niezbędne przy procesie czytania tekstu?





4)

wyszukać potrzebne informacje z tekstu na podstawie kontekstu?





5)

napisać wnioski z informacji zawartych w tekście?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

4.11. Styl formalny i nieformalny. Korespondencja zawodowa

4.11.1. Materiał nauczania

Stylu formalnego lub nieformalnego używamy przede wszystkim korespondencji

prywatnej lub służbowej, dlatego rozróżniamy list prywatny i list formalny.

List prywatny to dłuższy tekst pisany zwykle dla podtrzymania kontaktu z bliską osobą.

Zawiera informacje, komentarze, opinie, pytania o aktualne wydarzenia z życia odbiorcy.
Podczas redagowania listu należy zachować odpowiednią formę i kompozycję. Tekst może
zawierać elementy opisu, dialogu, opowiadania. Należy zastosować typowe zwroty
grzecznościowe, krótkie zdania, potoczne słownictwo, idiomy, formy skrócone. Po zwrotach
grzecznościowych stosuje się najczęściej przecinki. W tekście od czasu do czasu umieszcza
się bezpośrednie zwroty do adresata, np.:

Was meinst du?(Co sądzisz?),
Was sagst du dazu?(Co powiesz na to?),
Stell dir vor!(Wyobraź sobie!).

Gdy odpowiadamy na list, powinniśmy za otrzymaną korespondencję podziękować, np.:

Vielen Dank für deinen letzten Brief.(Wielkie dzięki za twój ostatni list.)
Ich habe mich sehr gefreut.(Bardzo się ucieszyłem)

Zwroty rozpoczynające list:

Hallo Hans!(Cześć Hans!),
Liebe Helga,(Droga Helgo,)
Lieber Peter,(Drogi Piotrze,)


Zwroty na zakończenie listu:

Das ist alles für heute.(To wszystko na dzisiaj.)
Bitte schreibe mir bald!(Proszę napisz do mnie wkrótce!)
Das war’s für heute.(To by było tyle na dzisiaj.)
Ich freue mich auf deine Antwort.(Cieszę się na twoją odpowiedź.)
Tschüss!(Cześć!)
Herzliche Grüβe.(Serdecznie pozdrawiam.)

Zgodnie z zasadami nowej pisowni niemieckiej zaimki du i ihr piszemy w listach małą literą.

List prywatny powinien zawierać:

1) zwrot grzecznościowy rozpoczynający list,
2) miejscowość i datę po prawej stronie,
3) wstęp, w którym określony jest cel listu,
4) rozwinięcie, służące omówieniu tematu; każdy nowy aspekt w osobnym akapicie,
5) zakończenie, stanowiące podsumowanie tematu bądź wyrażonego życzenia,
6) zwrot grzecznościowy kończący list,
7) podpis

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Najczęściej stosowany schemat listu prywatnego:

List formalny to tekst kierowany do instytucji lub osób, z którymi wiążą nas stosunki

służbowe. Rozróżniamy wiele rodzajów listów formalnych w zależności od funkcji, którą
pełnią, np.: gratulacje, podziękowania, zażalenia, przeprosiny.

Wszystkie rodzaje listów formalnych mają taki sam układ kompozycyjny. Pisane są

stylem formalnym, a więc z zastosowaniem typowych zwrotów grzecznościowych np.:
Sehr geehrter Herr Professor Schmidt,(Szanowny panie profesorze Schmidt)
Hochverehrte Frau Müller,(Wielmożna pani Müller,)
Mit freundlichem Gruβ.(Z uprzejmym pozdrowieniem.)

i języka formalnego, zdań złożonych oraz odpowiedniego słownictwa. Często używa się
strony biernej. W listach formalnych nie należy stosować form skróconych.

Zwroty rozpoczynające list formalny to np.:

Sehr geehrter Herr, (Szanowny panie,)
Sehr geehrte Frau,(Szanowna pani,)
Sehr geehrte Damen und Herren,(Szanowne panie i panowie,)

Gdy odpowiadamy na list, powinniśmy podziękować np.:

Vielen Dank für Ihr Schreiben/Ihren Brief von...(Wielkie podziękowania za Pańskie pismo/
list z...)
Zuerst möchte ich mich bei Ihnen für Ihren letzten Brief bedanken.(Najpierw chciałbym
podziękować za Pański ostatni list.)
Zwroty na zakończenie listu formalnego to np.:
Ich erwarte ihre Antwort und danke im Voraus für ihre Bemühungen.(OczekujęPańskiej
odpowiedzi i dziękuję z góry za Pańskie starania.)

Miejscowość i data


Zwrot grzecznościowy rozpoczynający list

Wstęp

Rozwinięcie

Zakończenie


Zwrot grzecznościowy kończący list

Podpis

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Mit freundlichem Gruβ. Mit freundlichen Grüβen.(Serdecznie pozdrawiam.)

List formalny powinien zwierać:

1) w lewym górnym rogu imię, nazwisko i adres nadawcy,
2) miejscowość i datę po prawej stronie,
3) imię nazwisko, adres lub nazwę i adres firmy, czyli odbiorcy,
4) sprawę, której dotyczy list,
5) grzecznościowy zwrot rozpoczynający list,
6) treść listu,
7) grzecznościowy zwrot pożegnalny,
8) podpis,
9) ewentualne informacje o załącznikach.

Najczęściej stosowany schemat listu formalnego:


Miejscowość i data

Imię, nazwisko
i adres nadawcy

Imię, nazwisko
i adres odbiorcy

Sprawa, której dotyczy list


Zwrot grzecznościowy rozpoczynający list


Treść listu

Zwrot grzecznościowy pożegnalny

Podpis

Informacje o załącznikach

4.11.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakim stylem jest styl formalny?
2. Jakim stylem jest styl nieformalny?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

3. Kiedy używamy stylu formalnego, a kiedy nieformalnego?
4. Jaka formę i kompozycje ma list prywatny?
5. Jaka formę i kompozycję ma list formalny?
6. Jakie formy grzecznościowe stosujemy w liście prywatnym?
7. Jakie formy grzecznościowe stosujemy w liście formalnym?
8. Jakie elementy powinien zawierać list prywatny?
9. Jakie elementy powinien zawierać list formalny?

4.11.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj i przetłumacz obcojęzyczną korespondencję podaną przez nauczyciela

z zakresu technik sanitarnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać korespondencję,
2) wyszukać kluczowe informacje w tekście,
3) przetłumaczyć zdania,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

korespondencja z zakresu technik sanitarnych,

−

arkusz papieru,

−

ołówek lub długopis,

−

słowniki dwujęzyczne techniczne,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Odpowiedz na list w sprawach dotyczących podstaw działalności gospodarczej stosując

styl formalny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać otrzymaną korespondencję,
2) ułożyć w punktach odpowiedź na list,
3) zredagować treść listu zachowując schemat i elementy listu formalnego,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

korespondencja zawodowa,

−

arkusz papieru,

−

słowniki dwujęzyczne techniczne,

−

ołówek lub długopis,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

Ćwiczenie 3

Nawiąż korespondencję z osobami prywatnymi w sprawach zawodowych z użyciem

poczty elektronicznej stosując styl nieformalny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zredagować treść listu, w którym przedstawi swoje zainteresowania sprawami

zawodowymi zachowując schemat i elementy listu prywatnego,

2) wysłać list drogą elektroniczną,
3) odpowiedzieć na przychodzące listy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe z licencjonowanym oprogramowaniem i dostępem do
Internetu,

−

korespondencja zawodowa,

−

słowniki dwujęzyczne techniczne,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.11.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić co to jest styl formalny i nieformalny?





2)

wyjaśnić kiedy używamy styl formalny, a kiedy nieformalny?





3)

określić jaką formę i kompozycje ma list prywatny, a jaką
list formalny?





4)

określić jakie formy grzecznościowe stosujemy w liście
prywatnym i formalnym?





5)

określić

jakie

elementy

powinien

zawierać

list

prywatny

i formalny?





6)

nawiązać korespondencję w sprawach zawodowych z użyciem poczty
elektronicznej?





7)

napisać obcojęzyczną korespondencję z zakresu technik sanitarnych?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

4.12. Podstawowe elementy życiorysu i listu motywacyjnego

4.12.1. Materiał nauczania

CV – życiorys, przebieg życia – jest przede wszystkim wizytówką kandydata. Powinien

być prostoty, przejrzysty, w formie haseł. Dobrze jest też, by CV dostosowane było do oferty,
na którą odpowiada kandydat.

Najczęściej CV składa się z czterech, pięciu części. W pierwszej są dane osobowe: imię,

nazwisko, wiek, adres itp. W kolejnej – wykształcenie. Zacząć należy od szkoły skończonej
najpóźniej, czyli studiów podyplomowych lub uczelni wyższej. Oprócz nazwy wydziału
i specjalizacji można wpisać np.: temat obronionej pracy magisterskiej czy licencjackiej – ale
tylko wówczas, gdy ma ona związek ze stanowiskiem pracy, o które kandydat się ubiega.
W tej części wymienić też warto inne szkoły – np.: policealną i średnią. Podobnie, jak
w przypadku wykształcenia, różne aktywności zawodowe należy wpisywać w kolejności
achronologicznej – zaczynając od tego, co się robiło ostatnio. Z drugiej jednak strony
pamiętać trzeba, że pracodawcę najbardziej interesuje to, czy doświadczenie kandydata
zgodne jest z oferowanym miejscem pracy. Jeśli kandydat wykonywał podobne obowiązki
wcześniej, a nie był to ostatni etap pracy, warto wybrać funkcjonalny opis doświadczenia.
Oznacza to, że na pierwszym miejscu powinno się umieścić informację o pracy na najbardziej
zbliżonym stanowisku, potem – na trochę mniej związanym, itd. Sposób ten jest szczególnie
dobry, gdy kandydat ma dużo różnych doświadczeń i zamieszczenie ich wszystkich zajęłoby
dużo miejsca.

"Inne doświadczenia" to ważna część CV, zwłaszcza, jeśli pracodawcą ma być jakiś

międzynarodowy koncern. W tym miejscu należy wpisać wszystko to, czego robienie mogło
przynieść ciekawe doświadczenia, przydatne w pracy, ale nie wiązało się z zarobkowaniem
(np. wolontariat, działalność w organizacjach studenckich, aktywność polityczna).

W żadnym CV nie można pominąć informacji dotyczących znajomości języków obcych

i umiejętności obsługi komputera. W obu przypadkach warto podać więcej szczegółowych
informacji – np. niemiecki w mowie biegle, w piśmie – dobrze, komputery – jakie programy
itp. Dobrze też wpisać takie umiejętności, jak prawo jazdy, czy bezwzrokowe pisanie na
komputerze itp. Coraz mniejszą wagę przywiązuje się do części poświęconej cechom
charakteru i osobowości. Doprowadzili do tego sami kandydaci, którzy w większości
wpisywali takie cechy, jak: odpowiedzialny, inteligentny, dobrze zorganizowany, dobrze
współpracujący w grupie itp. – czyli ogólne, tak naprawdę niewiele mówiące określenia.

Podobnie w przypadku zainteresowań. Czytanie książek, dobre filmy, podróże – to nie

zrobi wrażenia na osobie prowadzącej rekrutację. Warto pisać tylko o naprawdę ciekawych
pasjach, które wyróżnią kandydata.

Równie duże znaczenie co treść, ma forma CV. Zdarzają się oczywiście kandydaci,

którzy mają takie doświadczenie i wykształcenie, że w żaden sposób nie zmieszczą swojego

życiorysu na jednej stronie A4. Ale to mogą być wyjątki, niedotyczące właściwie studentów
czy świeżo upieczonych absolwentów. Ci muszą zrobić wszystko, aby ich CV nie
przekroczyło jednej strony. Czasem warto nawet zrezygnować z części mniej przydatnych
informacji.

Należy też zwrócić uwagę na wygląd – czcionka i jej wielkość muszą być standardowe,

bez żadnych kolorów czy wzorków. Jedyną dobrą metodą na wyróżnienie szczególnie
ważnych informacji jest ich podkreślenie lub pogrubienie. Jeżeli pracodawca wymaga zdjęcia,
można je przesłać albo przypięte do CV, albo – jeśli drogą elektroniczną – wklejone
w dokument lub w oddzielnym pliku. Na końcu każdego życiorysu powinien znaleźć się wpis
o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych do celów rekrutacji.

Przykładowy CV

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

Ewa Kowalskaul. Warszawska 135 m. 10, 26 – 600 [e-mail]

Tel: [phone]

Zur Person:

Geburtsdatum:

20 August 1980

Familienstand:

ledig, ortsungebunden

Staatsangehörigkeit:

polnisch

Berufserfahrung:

seit Februar 2004

Copywriter in der Werbung Agentur XYZ

Schreiben

von

Werbetexte

z.B.

für

OPR

Produkte,

Mitarbeiten beim Radiowerbungproduktion

2003 – 2004

PR Assistentin bei der ABC Agentur, Gdańsk,

Assistenz

von

PR

Projekten,

Verantwortung

für

Texte,

Koordination

der

Events

(Ausstellungen,

Konzerte),

Kontakte mit der Presse

2003

Auslandspraktikum im MNO Verlag, Lyon,

Übersetzungen

2003

Volontär bei RST (nichtstaatliche Organisation), Gdańsk,

Redaktion der Internet Seite

2001

freie Mitarbeiterin der TUV Redaktion (Texte im Kulturbereich)

1999 – 2004

Redaktorin der Studentenzeitung "UVW" an der Universität in
Gdańsk

Studium:

2004

Magisterarbeit zum Thema "Werbewirksamkeit der Texte in der
Frauenpresse"

1999 – 2004

Mediensoziologie in der Institut für Medienkommunikation und
interkulturelle Kommunikation der Universität in Gdańsk

Sprachkenntnisse:

Polnisch:

Muttersprache

Deutsch:

fließend

Französisch:

fließend

Englisch: Mittelstufe

EDV – Kenntnisse:

MS

Office

Editorial Express

Interessen

und

Aktivitäten:

Mode, Yoga, Reisen

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

List motywacyjny jest elementem procesu rekrutacji. Rekruterom zależy na tym, aby –

przed podjęciem decyzji o zaproszeniu na rozmowę kwalifikacyjną – choć w małym stopniu
poznać kandydata.

Wymagania formalne do listu motywacyjnego są takie same jak w przypadku typowej

korespondencji urzędowej. List motywacyjny nie powinien być dłuższy niż jedna storna A4.
Powinien być pisany czarną czcionką na białym papierze (lub białym tle).

Jeżeli wysyłamy go pocztą tradycyjną obowiązuje prostota i estetyka. Należy zachować

odstępy i akapity. Najlepiej podzielić list na trzy (ewentualnie cztery) akapity: wstęp, część
zasadniczą i zakończenie. Czcionka nie powinna być mniejsza niż 10 i należy wybierać Arial
lub Times New Roman.

List motywacyjny najlepiej pisać do określonej osoby, ponieważ „Szanowny Pan Jan

Nowak” brzmi lepiej niż „Do działu personalnego” (wyjątkiem są firmy doradztwa
personalnego, gdzie nie podajemy adresata na wstępie). Jeśli musimy zwracać się „do działu”,
należy sprawdzić dokładnie, jaka jest jego nazwa – dział personalny czy np.: dział
zarządzania zasobami ludzkimi. Należy umieścić również nagłówek, zawierając w nim numer
referencyjny oraz stanowisko. Gdy wysyłamy list pocztą elektroniczną, w tytule maila
powinniśmy

zamieścić

numer

referencyjny

ogłoszenia

i

nazwę

stanowiska.

List motywacyjny powinien zawierać:

−

imię i nazwisko aplikującego (u góry, z lewej strony)

−

nazwę firmy, do której aplikujemy (niżej, u góry, z prawej strony)

−

imię, nazwisko i stanowisko osoby, do której kierujemy swój list (pod nazwą firmy)

−

zwrot grzecznościowy (np.: Sehr geehrte Frau, (Szanowna Pani,)

−

wstęp (podanie numeru ogłoszenia, stanowiska, na jakie się aplikuje)

−

część zasadniczą (przedstawienie umiejętności i motywacji)

−

część końcową (zachęcenie do rozmowy kwalifikacyjnej)

−

zwrot końcowy (np.: Mit freundlichen Grüβen. (Z pozdrowieniami.)

−

podpis.
List może zawierać linki, jednak należy wyjaśnić ich celowość np.: pod tym adresem

można obejrzeć próbki pracy (w wypadku np.: grafika) lub poznać szczegółowe informacje
o zrealizowanym projekcie. Adresować go należy do osoby podanej w kontakcie, dzięki temu
list motywacyjny nie zaginie.
Referencje – imię, nazwisko pracodawcy, telefon lub mail – można podać na dole strony.

Na samym dole zamieszcza się klauzulę o udostępnieniu danych osobowych w celu

rekrutacji, jeśli nie dopisano jej do CV.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

Przykładowy list motywacyjny

Jan Nowak
ul. Zielona 11
05 – 765 Niepołomice
[e-mail]
Tel: [phone];
Handy: (00 48) 0 505 000 000

A – Firma
Frau Inge Mauer
das Personalreferat
Grüne Str./75
09 000 Giessen
Niepołomice, 5 September 2005


Bewerbung, Ihre Anzeige vom 15 August 2005

Sehr geehrte Frau Mauer,
hiermit bewerbe ich mich um Ihre ausgeschriebene Stelle als Assistent im
Personalwesen.

Als ein Absolvent der Interkulturellen Kommunikation an der Berliner Universität,

verfüge ich über sehr gute Kenntnisse von den Rekrutierungstechniken, die ich auch in Praxis
realisieren kann. Während Sommerferien habe ich vielmals als Volontär in der Zentralen
Studienberatung gearbeitet, wo ich den Studenten bei dem Praktikum und der Jobsuche
geholfen habe. Die Position als Assistent in Ihrem Unternehmen entspricht meiner
persönlichen Erfahrung aber auch beruflichen Zielen.

Den beschriebenen Anforderungen werde ich auf jeden Fall gerecht. Bei der Arbeit

helfen mir gute Kommunikationsfähigkeiten und Organisationstalent. In der Position als
Assistent würde ich vor allem meine Initiative und neue Ideen einbringen können. Ich spreche
ein sehr gutes Englisch und Spanisch und habe gute EDV – Kenntnisse.

Über eine Einladung zum Vorstellungsgespräch würde ich mich sehr freuen. Fühlen Sie

sich frei weitere Informationen anzufordern. Meine Kontaktdetails finden Sie auf diesem
Schreiben.
Mit freundlichen Grüßen

Jan Nowak

4.12.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jakim celu sporządza się CV?
2. Jakie są podstawowe elementy CV?
3. Jaka jest forma pisania życiorysu?
4. W jakim celu sporządza się list motywacyjny?
5. Jakie elementy i zwroty powinien zawierać list motywacyjny?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

4.12.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Napisz swój życiorys zachowując podstawowe zasady pisania życiorysu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać o formach pisania życiorysu,
2) wypisać najważniejsze informacje dotyczące twojej osoby,
3) napisać te informacje w odpowiedniej kolejności,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kartka,

−

przybory do pisania,

−

wzór życiorysu

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

Ćwiczenie 2

Napisz list motywacyjny do niemieckiej firmy budowlanej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać o formach pisania listu motywacyjnego,
2) wypisać najważniejsze informacje dotyczące swoich kwalifikacji,
3) napisać te informacje w odpowiedniej kolejności,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kartka,

−

przybory do pisania,

−

wzór listu motywacyjnego,

−

literatura z rozdziału 6 dotycząca tematu.

4.12.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić zasady pisania życiorysu?





2)

wyjaśnić zasady pisania listu motywacyjnego?





3)

napisać swój życiorys w języku niemieckim?





4)

napisać list motywacyjny w języku niemieckim?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

5. SPARWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 21 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz
za poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Czas przeszły Perfekt tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego oraz

a) formy bezokolicznika.
b) formy Partizip II.
c) czasownika werden.
d) czasownika haben.

2. Do wyrażania przyszłości stosujemy czas

a) Imperfekt.
b) Plusquamperfekt.
c) Futur I.
d) Perfekt.

3. W zdaniu warunkowym po spójniku wenn, czasownik występuje

a) na końcu zdania.
b) po podmiocie.
c) przed podmiotem.
d) w dowolnym miejscu.

4. Stronę bierną czasu teraźniejszego tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego

a) haben.
b) sein.
c) hatte.
d) werden.

5. Zaimek nieosobowy man w stronie biernej możemy zastąpić za pomocą

a) zaimka es.
b) spójnika wenn.
c) przyimka durch.
d) przyimka von.

6. Mowa niezależna to

a) przytaczanie sądów, wypowiedzi innych osób w sposób pośredni.
b) cytowanie wypowiedzi innych osób.
c) mówienie o uzależnieniach.
d) zależność podmiotu od orzeczenia.

7. Mowę zależną tworzymy za pomocą

a) trybu przypuszczającego.
b) strony biernej.
c) czasu Perfekt.
d) czasu Imperfekt.

8. Swoje zdanie możemy wyrazić za pomocą słów

a) Es tu mir leid.
b) Entschuldigung.
c) Meiner Meinung nach.
d) Wie geht es dir?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

9. Przedstawiając się możemy zastosować zwrot

a) Sprechen Sie bitte langsam!
b) Wie geht es dir?
c) Wie heiβen Sie?
d) Darf ich vorstellen?

10. Niemiecka nazwa metra sześciennego to

a) Kubikmeter.
b) Meter.
c) Dezimeter.
d) Millimeter.

11. Komendy tworzymy za pomocą

a) czasu przeszłego.
b) trybu rozkazującego.
c) trybu przypuszczającego.
d) strony biernej.

12. Forma trybu rozkazującego dla 2 os.l.poj. od czasownika geben to

a) geb!
b) gebst!
c) gib!
d) gebe!

13. Słuchanie selektywne to słuchanie

a) wybiórcze.
b) dokładne.
c) ze zrozumieniem wszystkich wyrazów.
d) całkowite.

14. Podczas czytania tekstu należy najpierw

a) określić rodzaj tekstu.
b) tłumaczyć każde słowo przy pomocy słownika.
c) poprosić nauczyciela o pomoc przy czytaniu.
d) starać się zrozumieć cały tekst.

15. List prywatny rozpoczyna się zazwyczaj słowami

a) Tschüss.
b) Herzliche Grüβe.
c) Liebe.
d) Sehr geehrter Herr.

16. List formalny może zawierać w zakończeniu zwrot

a) Mit freundlichem Gruβ.
b) Bis bald.
c) Tschüss.
d) Wie geht se dir?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

17. Życiorys zawiera

a) przedstawienie umiejętności i motywacji do pracy.
b) zachęcenie pracodawcy do rozmowy kwalifikacyjnej z nami.
c) referencje.
d) wiadomości dotyczące wykształcenia i doświadczenia zawodowego.

18. List motywacyjny jest formą

a) korespondencji prywatnej.
b) korespondencji urzędowej.
c) streszczenia naszego życia.
d) przedstawienia danych osobowych.

19. Wstaw odpowiednią formę czasownika posiłkowego w czasie przeszłym Perfekt: Wir

……. zu Hause geblieben.
a) haben.
b) ist.
c) werben.
d) sind.

20. Podaj poprawne zdanie w mowie zależnej: Er sagte „Ich bin müde.”

a) Er sagte, dass er ist müde.
b) Er sagte, er ist müde.
c) Er sagte, dass er müde sei.
d) Er sagte, dass ich müde sei.

21. Wskaż prawidłową nazwę w języku niemieckim dla wyrazu – armatura przyłączeniowa.

a) Rohrformstücke.
b) Wassermesser.
c) Doppelabzweig.
d) Ablauf.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Posługiwanie się językiem obcym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

6. LITERATURA

1. Alisch i in.: Ekonomia. Niemiecko-polski słownik tematyczny. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa 1999

2. Piprek J.: Wielki słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki, t. 1 i 2. Wiedza

Powszechna, Warszawa 2002

3. Seidel K. – H.: Słownik techniczny niemiecko-polski, polsko-niemiecki. Wydawnictwo

REA, Warszawa 2003

4. Skibicki W.: Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej niemiecko-polski, Wiedza

Powszechna, Warszawa 2000

5. Wiązek A.: Słownik techniczny niemiecko-polski, polsko-niemiecki. Aneks, Wałbrzych

2003