„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Małgorzata Bartosiak

Posługiwanie się językiem obcym w działalności
gospodarczej 522[02].Z3.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

mgr Krystyna Kielan
mgr Agnieszka Mikina

Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Sienna



Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn ą programu jednostki modułowej 522[02].Z3.04,
„Posługiwanie się językiem obcym w działalności gospodarczej”, zawartego w programie
nauczania dla zawodu technik księgarstwa.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Materiał nauczania

7

4.1.

Działalność gospodarcza i zatrudnienie w firmie księgarskiej w języku
obcym

7

4.1.1.

Materiał nauczania

7

4.1.2. Pytania

sprawdzające 35

4.1.3.

Ćwiczenia 35

4.1.4. Sprawdzian

postępów 42

4.2.

Korespondencja i działalność marketingowa w firmie księgarskiej w języku
obcym

43

4.2.1. Materiał

nauczania

43

4.2.2. Pytania

sprawdzające 49

4.2.3.

Ćwiczenia 49

4.2.4. Sprawdzian

postępów 55

5.

Sprawdzian osiągnięć ucznia

56

6. Literatura

60

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik ten będzie Ci pomocny przy uruchamianiu działalności gospodarczej na terenie

innych krajów, zwłaszcza na obszarze Unii Europejskiej w zakresie księgarstwa. Znajdziesz
w nim także informacje, jak: zdobyć pracę poza granicami naszego kraju. Będziesz mógł
poznać zasady prowadzenia korespondencji i działalności marketingowej w języku obcym.

W poradniku znajdziesz:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia założonych celów
kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,

–

ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań, zaliczenie testu potwierdzi opanowanie
materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę uzupełniającą.

Jeżeli udzielenie odpowiedzi na niektóre pytania lub wykonanie niektórych ćwiczeń

sprawi Ci trudności, zawsze możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela.

Materiał nauczania został podzielony na dwie części: działalność gospodarcza

i zatrudnienie w firmie księgarskiej w języku obcym oraz korespondencja i działalność
marketingowa w firmie księgarskiej w języku obcym. Wszelkie działania związane zarówno
z uruchamianiem działalności księgarskiej za granicą, jak i poszukiwanie zatrudnienia w tej
branży za granicą należy rozpocząć od zaplanowania czynności zmierzających do osiągnięcia
celu. Warunkiem koniecznym do uzyskania sukcesu jest dobra znajomość języka obcego oraz
posiadanie szczegółowych informacji dotyczących specyfiki pracy w danym kraju. Wymaga
to dokładnej analizy rynku. Nie mniej ważne jest też swobodne posługiwanie się
dokumentacją w celu prowadzenia korespondencji zawodowej. Właściwie przygotowanie
językowe i merytoryczne pozwoli Ci się przybliżyć do osiągnięcia powodzenia. Ułatwi
zaistnienie w gospodarce międzynarodowej, nawiązanie kontaktów z zagranicznymi
specjalistami, wymianę doświadczeń lub podjęcie pracy w międzynarodowej firmie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

Moduł 522[02].Z3

Język obcy zawodowy

522[02].Z3.02

Rozwijanie sprawności rozumienia

ze słuchu i mówienia

522[02].Z3.03

Rozwijanie sprawności czytania

ze zrozumieniem i pisania

522[02].Z3.04

Posługiwanie się językiem

obcym w działalności gospodarczej

522[02].Z3.01

Porozumiewanie się z wykorzystaniem terminologii

zawodowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−

czytać ze zrozumieniem,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu księgarstwa,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

analizować teksty,

−

prowadzić korespondencję biurową w języku polskim,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami ekonomicznymi,

−

określać wpływ działań marketingowych na działalność rynku księgarskiego,

−

identyfikować procedury uruchamiania działalności gospodarczej w Polsce,

−

sporządzać dokumenty aplikacyjne w języku polskim,

−

prezentować się na rozmowie kwalifikacyjnej,

−

wykorzystywać programy komputerowe,

−

współpracować w grupie,

−

posługiwać się w stopniu dobrym w mowie i piśmie językiem obcym,

−

prezentować wykonaną pracę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

posłużyć się słownictwem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej,

−

sporządzić CV (życiorys zawodowy) i list motywacyjny w języku obcym,

−

zaprezentować własną osobę, przedstawić umiejętności i doświadczenie zawodowe
w rozmowie kwalifikacyjnej podczas ubiegania się o zatrudnienie w księgarni,

−

nawiązać korespondencję z firmami, instytucjami i osobami prywatnymi, w sprawach
zawodowych, z użyciem poczty tradycyjnej i elektronicznej,

−

przeczytać ze zrozumieniem obcojęzyczną korespondencję dotyczącą zadań zawodowych
otrzymywaną tradycyjnie i w poczcie elektronicznej,

−

napisać typowy sformalizowany tekst użytkowy,

−

sporządzić reklamę księgarni i nowości wydawniczych w języku obcym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Działalność gospodarcza i zatrudnienie w firmie księgarskiej

w języku obcym

4.1.1. Materiał nauczania

Zakładanie przedsiębiorstw w krajach Unii Europejskiej

Wstępując w dniu 1 maja 2004 do Unii Europejskiej, Polska przystąpiła również do jej

Rynku Wewnętrznego, którego reguły gwarantują m.in. swobodę przepływu pracowników,
swobodę świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw. W Traktacie Akcesyjnym
wprowadzono okresy przejściowe, zgodnie z formułą 2+3+2 dla pracowników „nowych
członków” UE. Unia nie wprowadziła tego typu ograniczeń dla przedsiębiorstw. W ramach
swobody świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw, polskie firmy mają prawo
wykonywać usługi w krajach Unii, zatrudniając przy tym polskich pracowników. Dotyczy to
większości prac, które można świadczyć na podstawie umów cywilnych, przede wszystkim
umów o dzieło. W związku z tym za Departamentem Stosunków Europejskich
i Wielostronnych (Wydział Świadczenia Usług) w Ministerstwie Gospodarki i Pracy
przedstawię podstawowe zasady świadczenia usług w UE.

Art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) dotyczy swobody
zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Swoboda ta obejmuje prawo do podjęcia
i wykonywania działalności na zasadach samozatrudnienia, jak również do zakładania
i prowadzenia przedsiębiorstw. Założenie przedsiębiorstwa w obu wymienionych formach
odbywa się zgodnie z prawem państwa, na którego terenie usługodawca zamierza otworzyć
działalność. Zgodnie z artykułem Polacy mogą prowadzić działalność gospodarczą w każdym
z 26 krajów Unii, a także, w nienależących do UE, Norwegii, Islandii i Lichtensteinie.
Prowadzenie tam działalności gospodarczej możliwe jest na zasadach analogicznych jak
w Unii ze względu na członkostwo tych państw w Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Otwierając na terenie „starej” UE przedsiębiorstwo, należy pamiętać jednak o ograniczeniach
swobody przepływu pracowników. Bez ograniczeń polscy pracownicy mogą być zatrudniani
głównie jako tzw. personel kluczowy, rozumiany jako kadra zarządzająca firmą.
Przedsiębiorca, prowadzący już w Polsce działalność gospodarczą, może w innym państwie
Unii otworzyć przedsiębiorstwo podległe (czyli tzw. spółkę – córkę), oddział lub
przedstawicielstwo. Obowiązują tutaj identyczne procedury i formalności jak w przypadku
firm lokalnych. Przedsiębiorstwo podległe musi być kontrolowane przez spółkę–matkę, czyli
przez przedsiębiorstwo w kraju. Do założenia takiej spółki np. w Niemczech nie potrzebne są
żadne zezwolenia. Oddział stanowi jednostkę wyodrębnioną przestrzennie i organizacyjnie
z zakładu głównego, prowadząc działalność samodzielnie, w tym samodzielnie występując
w obrocie gospodarczym, posiadając oddzielną rachunkowość. Przedstawicielstwo nie ma
samodzielności w działaniu i jest uzależnione od macierzystego przedsiębiorstwa. Zazwyczaj
otwierane jest w celu promocji, badania rynku, prowadzenia salonu z ekspozycją towarów,
nadzorowania realizacji kontraktu itp.

Każdy podlega zasadzie traktowania narodowego, która oznacza, że np. przedsiębiorca

polski, który prowadzi swoją firmę w Niemczech, powinien być traktowany tak samo, jakby
był przedsiębiorcą niemieckim. Obowiązują go te same przepisy prawne. Podobnie Niemiec,
który przyjedzie do Polski, żeby tutaj założyć przedsiębiorstwo, będzie musiał spełnić
wszystkie wymagania stawiane polskim przedsiębiorcom. Niezbędna jest, o czym nadal
niewielu przedsiębiorców pamięta, dobra znajomość języka danego kraju, która jest tak

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

samo ważna, jak znajomość prawa kraju Unii. Bez znajomości języka obcego trudno jest
zrealizować wymagane formalności.

Przedsiębiorcy prowadzący własną działalność na terenie innych krajów UE mają

określone prawa, do których należą: prawo zatrudniania personelu kluczowego, prawo
wjazdu i pobytu, prawo nabycia na własność nieruchomości, prawo do wolnego wyboru
miejsca i formy działania. Personel kluczowy obejmuje: personel kierowniczy (dyrektorów,
kierowników działów lub sekcji), personel pełniący funkcje nadzorcze i kontrolne, osoby
uprawnione do podejmowania decyzji kadrowych, czyli zatrudniania i zwalniania
pracowników, osoby z rzadko spotykanymi, wysokimi, specjalistycznymi kwalifikacjami.
Prawo wjazdu i pobytu zgodnie z Dyrektywą Rady UE nr 73/184 odnosi się do pracowników
samodzielnych, którzy osiedlili się (lub zamierzają się osiedlić) w innym kraju UE w celu
prowadzenia działalności lub świadczenia usług. Obejmuje to również ich małżonków, dzieci
poniżej 21 roku życia oraz krewnych wstępnych (rodzice, dziadkowie) i zstępnych (dzieci,
wnuki), będących na ich utrzymaniu, bez względu na przynależność państwową.
Przedsiębiorcy mają również prawo do karty pobytu ważnej 5 lat, odnawialnej bez
dodatkowych formalności. Traktat o Wspólnocie Europejskiej gwarantuje również
przedsiębiorcy prawo zakupu budynków lub gruntu w innym państwie. Pewne ograniczenia
mogą dotyczyć zakupu ziemi rolnej. Przedsiębiorca może swobodnie wybrać formę
prowadzonej działalności. Niektóre państwa członkowskie uzależniają prowadzenie
określonych rodzajów działalności od założenia przedsiębiorstwa określonego rodzaju. Takie
przepisy mają zwykle na celu ochronę klienta.

Przedsiębiorca zakładający działalność gospodarczą powinien być przygotowany na to, iż

państwo docelowe nałoży na niego pewne obowiązki i wymogi. Jest to jedna z cech
odróżniających zakładanie przedsiębiorstw w ramach Rynku Wewnętrznego od świadczenia
usług transgranicznie. Do przykładowych obowiązków tego typu mogą należeć: obowiązek
posiadania przedstawicielstwa w państwie, gdzie przedsiębiorca prowadzi działalność,
wymóg stałego miejsca zamieszkania dla kadry zarządzającej przedsiębiorstwem w państwie
docelowym, wymóg uzyskania zezwolenia na prowadzanie działalności gospodarczej
i przedstawienia odpowiednich gwarancji należytego prowadzenia działalności bez względu
na fakt, że podobne wymogi zostały już spełnione w kraju macierzystym, wymóg posiadania
określonej formy prawnej do określonej działalności, obowiązek przynależności do
odpowiedniego samorządu zawodowego (z czym często wiążą się dodatkowe koszty).
Pomimo powyższych obowiązków, najważniejszym dla polskich usługodawców jest fakt, że
w przypadku swobody zakładania przedsiębiorstw nie istnieją żadne okresy przejściowe dla
„nowych” krajów w „starej” Unii.

Transgraniczne świadczenie usług w krajach Unii Europejskiej

W odróżnieniu od swobody zakładania przedsiębiorstw, którą charakteryzuje stałość

i ciągłość, swoboda świadczenia usług opiera się na tymczasowości. Oznacza to, że
usługodawca świadczy usługi w innym kraju UE przez określony czas, a więc działalność ta
nie ma charakteru ciągłego ani stałego. Usługodawca posiadający przedsiębiorstwo założone
w jednym państwie członkowskim, usługi świadczy tymczasowo w innym kraju UE. Nie
chodzi więc tu o dostęp do rynku pracy danego kraju Unii. Usługodawcy, ani ich pracownicy,
nie poszukują zatrudnienia w kraju UE, gdyż są oni już zatrudnieni w firmie w Polsce.

Artykuły 49 – 55 TWE zakazują stosowania ograniczeń w swobodnym przepływie

usług, jednak nie definiują konkretnie, co należy rozumieć przez świadczenie usług.
Podobnie jak w przypadku swobody zakładania przedsiębiorstw, swobodę świadczenia usług
można realizować na zasadzie samozatrudnienia. W takim przypadku usługodawca ma
założoną firmę w Polsce i świadczy, np. usługi księgarskie we Francji, na podstawie
kontraktu zawartego z francuską firmą lub osobą fizyczną. Mając firmę zarejestrowaną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

w Polsce oraz zatrudniając pracowników na podstawie umowy o pracę, można ich, w ramach
swobody świadczenia usług, delegować do wykonania określonej usługi, w innym państwie
członkowskim. Podstawą korzystania z tej swobody jest kontrakt lub umowa o dzieło
z przedsiębiorcą z docelowego państwa członkowskiego. Polski przedsiębiorca musi
sporządzić imienną listę pracowników i uzyskać dla nich zgodę na pobyt. Pracownicy ci,
wykonując usługę za granicą, opłacani są przez swojego polskiego pracodawcę i podlegają
wyłącznie jego poleceniom. Polski usługodawca powinien ze swoimi delegowanymi
pracownikami wysłać kierownika, który kontaktował się będzie z kontrahentem. Przed
podjęciem takiej działalności warto zapoznać się z regulacjami zawartymi w Dyrektywie
96/71 WE. Prawo wspólnotowe gwarantuje usługodawcy prawa, które nie mogą być
ograniczane przez państwa członkowskie. Między innymi: nie można żądać od usługodawcy
założenia siedziby na terenie państwa, gdzie ma być świadczona usługa, zabroniony jest
wymóg, aby personel kluczowy posiadał stałe miejsce zamieszkania na terenie państwa, gdzie
świadczona jest usługa, nie można zmusić polskiego usługodawcy, żeby płacił składki
ubezpieczeniowe za swoich pracowników w kraju świadczenia usług, jeżeli ma już opłacone
składki w Polsce, niedozwolone jest żądanie uzyskania zezwolenia na świadczenie niektórych
usług bez wzięcia pod uwagę przepisów należytego wykonania usługi zagwarantowanych
w kraju macierzystym, zabroniony jest wymóg posiadania odpowiedniej formy prawnej przez
usługodawcę. Podstawą transgranicznego świadczenia usług powinien być bardzo dobrze
skonstruowany kontrakt (np. umowa o dzieło) zawarty z usługobiorcą zagranicznym,
zlecającym wykonanie określonej usługi. Dlatego też konieczna jest bardzo dobra znajomość
języka obcego. W umowie tej strony określają m.in. zakres, warunki, termin i miejsce
wykonania usługi. Pozwala to uniknąć zakwalifikowania działalności usługowej jako tzw.
ukrytego zakładania przedsiębiorstw. Dotyczy to sytuacji, gdy przedsiębiorca wykorzystuje
przepisy o swobodzie świadczenia usług, żeby uniknąć pewnych wymogów stawianych przez
prawo krajowe wobec osób zakładających przedsiębiorstwo w danym państwie. Niższe
składki ZUS w Polsce traktowane są często przez usługodawców jako kluczowe dla
opłacalności świadczenia usług w innych krajach UE. Ekipy z Polski zarabiają więcej niż
w kraju, ale jednocześnie są tańsze od np. niemieckich czy francuskich. Zgodnie z polskim
prawodawstwem, składka ZUS jest dodatkowo pomniejszona o koszty utrzymania
pracownika za granicą. Jednak firma, która jest zarejestrowana w jednym państwie
członkowskim, a prowadzi całość swojej działalności na terenie innego państwa
członkowskiego, jest zobowiązana opłacać składki tam gdzie jest wykonywana praca.

Niestety, odmiennie niż w przypadku swobody zakładania przedsiębiorstw, swoboda

świadczenia usług jest ograniczona w okresach przejściowych. Mimo ograniczeń i przeszkód
Polska znacząco zwiększa świadczenie usług w krajach UE. Wzrost ten wynika z faktu, że
eksport usług polega nie tylko na świadczeniu przez usługodawców usług za granicą, ale
także na świadczeniu usług zagranicznym firmom w Polsce. Doskonale wykwalifikowany
personel oraz niskie koszty pracy powodują, że do Polski przenoszone są centra zarządzania
i centra księgowe największych firm europejskich. W ten sposób Polska zaczyna
eksportować, m.in. usługi księgowe i informatyczne, a wkrótce może i inne także te związane
z rynkiem księgarskim. Warto więc być dobrym fachowcem, znającym języki obce.
Ważnym elementem przy podejmowaniu decyzji dotyczącej założenia firmy na terenie UE
jest wybór formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Pomimo, że
w poszczególnych krajach członkowskich formy te znacznie się od siebie różnią, jednak
można wyróżnić cztery podstawowe, które są wspólne dla wszystkich krajów członkowskich:
1)

jednoosobowa działalność gospodarcza na własny rachunek,

2)

podstawowa spółka osobowa (odpowiednik polskiej spółki jawnej),

3)

kapitałowa spółka prywatna z ograniczoną odpowiedzialnością,

4)

kapitałowa spółka publiczna z ograniczona odpowiedzialnością (odpowiednik polskiej
spółki akcyjnej).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Zasadnicze różnice między formami organizacyjno-prawnymi w poszczególnych krajach

występują głównie w odmianach spółek osobowych. Wspólnota dąży do ujednolicenia form
prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego też powołano spółki ogólnoeuropejskie
podlegające ustawodawstwu unijnemu, które musi być stosowane przez państwa
członkowskie wprost (prawo krajowe ma zastosowanie jedynie w nieokreślonych w prawie
unijnym kwestiach, takich jak system podatkowy, rachunkowość i prawo pracy). Do spółek
ogólnoeuropejskich zaliczamy:

a)

europejska spółka akcyjna – EC European company,

b)

europejskie zgrupowanie interesów ekonomicznych – EEIG European Economic
Interest Grouping,

c)

spółdzielnia europejska – ECS Eropean co-operative society,

d)

europejska spółka prywatna – EPC European private company lub ESP.

Gdzie można szukać pomocy i szczegółowych informacji?

Decydując się na świadczenie usług w innych państwach członkowskich UE, polscy

przedsiębiorcy oraz osoby myślące o założeniu własnej firmy mogą liczyć na fachową pomoc
i wsparcie finansowe. Poniżej przedstawione są instytucje, do których mogą się zgłaszać.

Pakiet promocji eksportu

W celu promocji eksportu polskich usług, administracja rządowa prowadzi szereg

inicjatyw takich jak między innymi: finansowe instrumenty wspierania eksportu
(ubezpieczenia kredytów eksportowych, dopłaty do oprocentowania tych kredytów,
poręczenia i gwarancje na przedsięwzięcia proeksportowe, finansowanie kredytów
eksportowych), refundacja części kosztów udziału w imprezach targowo-wystawienniczych
oraz misjach gospodarczych, pozostałe instrumenty (działalność promocyjna wydziałów
ekonomiczno-handlowych ambasad i konsulatów polskich za granicą, wspieranie organizacji
Domów Polskich za granicą, dofinansowanie działań promocyjnych jak przedsięwzięcia
wydawnicze, konferencje, seminaria i warsztaty poświęcone problematyce handlu
zagranicznego).

Euro Info Centres

Euro Info Centres (EIC) stanowią jeden z kluczowych elementów polityki wspierania

małych i średnich przedsiębiorstw przez Komisję Europejską EIC, kontaktując się
z przedstawicielami Komisji Europejskiej i przedsiębiorcami w całej Europie, są
pośrednikiem umożliwiającym instytucjom UE orientację w potrzebach przedsiębiorców.
Z drugiej strony EIC służą małym i średnim przedsiębiorstwom jako źródło informacji
o unijnych programach i możliwościach pełnego wykorzystania potencjału Rynku
Wewnętrznego. EIC istnieją przy różnych organizacjach wspierających rozwój gospodarczy,
jak izby przemysłowo-handlowe, agencje rozwoju regionalnego i inne ośrodki działające na
zasadzie non-profit. Euro Info Centres ze sobą współpracują, komunikując się dzięki
systemowi poczty elektronicznej, co gwarantuje szybkie przekazywanie informacji. W Polsce
Euro Info Centres koncentrują się na zwiększaniu konkurencyjności polskich przedsiębiorstw
na rynku krajowym, jak również integracji małych i średnich przedsiębiorstw z Jednolitym
Rynkiem Unii Europejskiej. W celu realizacji zadań podejmują różnorodne działania takie
jak: udzielanie informacji o unijnych programach realizowanych w Polsce i innych
programach europejskich, dostępnych dla polskich firm lub instytucji, pomoc w znalezieniu
partnerów do współpracy gospodarczej za pośrednictwem sieci EIC oraz Bureau de
Rapprochement des Entreprises (BRE) Komisji Europejskiej, udzielanie szczegółowych
informacji o podstawach prawnych oraz zasadach funkcjonowania Unii Europejskiej (w tym
informacji o formalno-prawnych zasadach współpracy gospodarczej z partnerami z Unii,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

o normach i standardach towarowych, regulacjach prawa handlowego etc.). W Polsce działa
aktualnie 18 Euro Info Centres, afiliowanych przy silnych i dynamicznych instytucjach
wspierających małe i średnie przedsiębiorstwa. Rozmieszczone są we wszystkich większych
miastach. Więcej informacji można uzyskać pod adresem http.//www.euroinfo.org.pl.
Przykładowy adres:
Euro Info Centre PL 405 przy Funduszu Współpracy
00-444 Warszawa, ul. Górnośląska 4a,
Tel.: [phone]; Fax: [phone],
e-mail: [e-mail]

Solvit

Przedsiębiorcy napotykający na trudności mogą się także zwrócić do punktu Solvit.

Solvit (z ang. „solve it” czyli „rozwiąż to”) jest systemem nieformalnego rozwiązywania
problemów, na jakie napotykają przedsiębiorcy w ramach Rynku Wewnętrznego,
wynikających z nieprawidłowego stosowania prawa wspólnotowego przez organy
administracji publicznej. Jest to bardzo skuteczna metoda szybkiego rozwiązania problemu
dotyczącego nieuzasadnionych ograniczeń, gdyż sprawę można zgłosić telefonicznie lub
elektronicznie. Polski oddział SOLVIT-u kontaktuje się z SOLVITem kraju, w którym
przedsiębiorca ma biurokratyczne kłopoty. Zagraniczny SOLVIT wyjaśnia źródło problemu
z administracją swojego kraju i w terminie 10 tygodni przedstawia rozwiązanie. Z tej formy
pomocy korzystają przedsiębiorcy, którzy delegują swoich pracowników na zagraniczne
kontrakty w ramach swobody świadczenia usług. Jeżeli urzędnik wbrew prawu unijnemu
będzie żądał np. pozwolenia na pracę, to najprościej złożyć skargę do SOLVITu. W Polsce
SOLVIT działa od 1 maja 2004 r. i wszelkie informacje można uzyskać na stronie
http://www.solvit.gov.pl, e-mail: [e-mail]

lub pod numerem telefonu

[phone].

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) udziela na szeroką skalę pomocy

w rozwoju małym i średnim przedsiębiorstwom (MSP), jak również zajmuje się rozwojem
regionalnym i promocją polskiego eksportu. Gromadząc informacje na temat przepisów
prawa o działalności gospodarczej w Polsce i Unii Europejskiej, a także warunków dostępu
do zamówień publicznych oraz programów wspierających rozwój gospodarki, PARP
organizuje szkolenia, seminaria oraz konferencje, przekazując przedsiębiorcom zebrane
informacje. Dodatkowo, PARP świadczy małym i średnim przedsiębiorstwom usługi
doradcze w tym zakresie, jak również w kwestii ubiegania się o pomoc publiczną. Agencja
wspiera udział MSP w targach promocyjnych lub reprezentuje je podczas targów
i konferencji. Wszelkie szczegółowe informacje znajdują się na stronie
http://www.parp.gov.pl, Można również wysłać pytanie na adres e-mail:
[e-mail] lub zadzwonić na infolinię 0801 33 22 02.

Eures

EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia) jest to sieć współpracy, która zbliża do

siebie Publiczne Służby Zatrudnienia w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje
UE, Norwegia, Islandia i Szwajcaria), zwanego dalej EOG wraz z innymi organizacjami
regionalnymi, krajowymi i międzynarodowymi związanymi ze sprawami zatrudnienia, takimi
jak związki zawodowe, organizacje pracodawców, władze lokalne i regionalne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Celem sieci EURES jest:

−

umożliwianie poszukującym zatrudnienia oraz pracodawcom dostępu do informacji oraz
doradztwa ułatwiającego przepływ siły roboczej oraz przejrzystość rynku pracy na
terenie EOG;

−

wymiana pomiędzy partnerami sieci EURES wszystkich informacji na temat wolnych
miejsc pracy, profilu regionalnych rynków pracy oraz warunków życia i pracy;

−

stworzenie prawdziwego europejskiego rynku pracy poprzez poprawę warunków
swobodnego przepływu pracowników wewnątrz EOG, promując jak największą
przejrzystość rynków.
EURES zmierza do ułatwienia mobilności na europejskim rynku pracy, proponując

usługi na rzecz pracowników i pracodawców, a także wszystkich innych obywateli
pragnących skorzystać ze swobodnego przepływu osób w EOG.

Przepisy prawne, na podstawie których działa sieć EURES, przewidują możliwość

bliskiej współpracy pomiędzy służbami zatrudnienia terytorialnie związanymi z regionami
przygranicznymi i działającymi w tych regionach partnerami społecznymi. We współpracy tej
mogą również uczestniczyć inne instytucje związane z zatrudnieniem lub szkoleniami
zawodowymi. Strukturom takim nadano nazwę EURES transgraniczny zwany dalej
EURES T. Stał się on międzyregionalnym partnerstwem stworzonym w regionach
przygranicznych, stanowiąc jednocześnie cześć sieci EURES. Zasadniczo jest to współpraca
pomiędzy służbami zatrudnienia a partnerami społecznymi, która może być rozszerzona
o władze lokalne i innych uczestników transgranicznego rynku pracy. Ponad 80% ofert pracy
przechodzących przez system EURES stanowią oferty transgraniczne. Ponad połowę
ogólnego budżetu EURES przeznacza się na finansowanie Planów Działań EURES T.

Doradcy EURES

Sieć EURES złożona jest z 700 doradców EURES w całym EOG w tym 23 doradców

w Polsce (dane na 2006 rok). Są oni siłą napędową sieci, gdyż odgrywają kluczową rolę
w zakresie świadczenia usług. Wyspecjalizowani doradcy pochodzą ze służb
zatrudnienia i innych istotnych organizacji działających w dziedzinie rynku pracy. Ich
zasadniczą rolą jest:

−

dostarczanie informacji,

−

doradztwo,

−

rekrutacja międzynarodowa (państwa EOG),

−

świadczenie usług związanych z umiejscawianiem kandydatów w nowych miejscach
pracy, które kierowane są zarówno do poszukujących pracy, chcących pracować, jak
i pracodawców, którzy chcą przeprowadzić rekrutację poza granicami kraju.

Doradcy EURES mają do swej dyspozycji zarówno dostęp do bazy danych ofert pracy

w całej Wspólnocie, jak i do bazy danych o ogólnych informacjach na temat warunków
życia i pracy w krajach objętych systemem EURES. Zarówno szczegóły dotyczące ofert
pracy, jak i informacje dostępne w tych bazach, zawierają takie dziedziny jak: ogólne
informacje o emigracji, systemie politycznym, poziomach płac i wynagrodzeń, kosztach
utrzymania, podatkach, szkolnictwie, zasiłkach socjalnych i praktykach rekrutacyjnych.
Doradcom EURES zapewnione są specjalistyczne szkolenia organizowane przez Komisję
Europejską, odnoszące się do warunków życia i pracy w innych krajach w obrębie EOG oraz
korzystanie z baz danych i systemów komunikacyjnych, które łączą sieć.

Po wejściu Polski do UE, usługi EURES świadczone są przez doradców EURES

umiejscowionych w Wojewódzkich Urzędach Pracy. Więcej informacji można uzyskać na
stronach http://www.eures.praca.gov.pl oraz http://www.europa.eu.int/eures.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Wydziały Ekonomiczno-Handlowe Ambasad RP w UE

Austria
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Botschaft der Republik Polen Büro des Handelsrates
Titlgasse 15, 1130 Wien, Osterreich
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Belgia/Luksemburg
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Ambassade de la Republique de Pologne
Bureau de Conseiller Commercial 18, Avenue del’ Horizon 1150 Bruxelles, Belgique
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Cypr
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
11, Acharnon Str, 2027 Strovolos 1511 Nicosia, Cyprus
tel. [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Czechy
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
ul. Hradesinska 1931/58, 101 00 Praha 10
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Bułgaria
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
1113 Sofia, ul. Aleksander Żendow 1 m.32
tel:003592 / 971 3949, 971 2440 fax:[phone]
e-mail: [e-mail]

Dania
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
Ryvangs Alle 46, 2900 Copenhagen-Hellerup, Denmark
tel.: [phone], 62-29-67 fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Finlandia
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embassy of the Republic of Poland Office of the Commercial Counsellor
Risto Rytin tie 7, 00570 Helsinki, Finland
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Estonia
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
Narva mnt 9A, 10 503 Tallin P.O. Box 240
tel. [phone] fax. [phone]
e-mail:[e-mail]

Francja
Biuro Radcy Ekonomiczno-Handlowego
Ammbasade de la Republique de Pologne
Bureau du Conseiller Economique et Commercial
86, rue de la Faisanderie, 75116 Paris, France
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
www.eco.amb-pologne.fr
Konsulat Generalny RP w Lyonie
Consulat General de la Republique de Pologne a Lyon, Consul Commercial
79, rue Crillon, 69458 LYON, France
tel.: [phone] fax: [phone]

Grecja
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embassy of the Republic of Poland, Office of the Commercial Counsellor 1,
Kondoleondos Street 15452 Paleo Psychoco-Athenes, Greece
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Hiszpania
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embajada de la Republica Polonia Oficina del Consjero Commercial de Polonia
Av. Del Dr. Arce 25, 28002 Madrid, España
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail] [e-mail]

Holandia
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embassy of the Republic of Poland Commercial Counsellor`s Office
Van Lennepweg 51, 2597 Lg den Haag, Netherlands
tel.: [phone]., 306-99-46 fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Irlandia
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Polish Trade representative
4 The Vicarage, St John’s Road Dublin 4, Ireland
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
www.dublin.polishembassy.ie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Litwa
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
Vasario 16-osios 14/2 LT-01 107 Wilno
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Łotwa
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
2a Elisabetes Riga LV-1340 Latvia
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Portugalia
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embaixada da Republica da Polonia Escritorio do Conselheiro Comercial
Avenida da Republica 9-7°, 1050 Lisboa, Portugal
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Republika Federalna Niemiec
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Botschaft der Republik Polen Aussenstelle Berlin, Handelsabteilung
Glinkastr.5-7, 10117 Berlin Deutschland
tel. [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]
www.wirtschaft-polen.de
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Botschaft der Republik Polen Büro des Handelsrates
An der Alteburger Mühle 6, 50968 Köln, Deutschland
tel. [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Konsulat Generalny RP w Hamburgu
Generalkonsulat der Republik Polen Wirtschafts- und Handelsabteilung
Grundgensstr. 20, 22309 Hamburg, Bundesrepublik Deutschland
tel. [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
Konsulat Generalny RP w Lipsku
Generalkonsulat der Republik Polen Wirtschafts- und Handelsabteilung
Gerberstr. 14/ 411-412, 04105Leipzig, Bundesrepublik Deutschland
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
Konsulat Generalny RP w Monachium
Generalkonsulat der Republik Polen Wirtschafts- und Handelsabteilung
Ismaninger Str. 62a, 81675 Munchen Bundesrepublik Deutschland
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Rumunia
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Sectia de Promovare a Comertului si Investitiilor, Bucuresti
str. Monetariei nr 12, ap 17-18, sector 1
tel: [phone], fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

Słowacja
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
ul. Zelena 6, 814 26 Bratislawa
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Słowenia
Wdział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
Cesta 27 Aprila 37, 1000 Lubliana Slovenia
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Szwecja
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embassy of the Republic of Poland' Commercial Counsellor`s Office
Friggagatan 4, 114-27 Stockholm, Sweden
tel:[phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]
www.polcommerce.com

Węgry
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Commercial Counsellor`s Office of the Embassy of the Republic of Poland
Stefania ut 65 H-1143 Budapest
tel: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Wielka Brytania
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Embassy of the Republic of Poland' Commercial Counsellor`s Office
15, Devonshire Street London W1N 2AR, Great Britain
tel.: [phone], /580-54-81 fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
www.polishemb-trade.co.uk

Włochy
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
Ambasade de la Republique de Pologne Bureau du Conseiller Commercial
Via Olona 2/4, 00198 Roma, Italia
tel.:[phone] fax:[phone]
e-mail:[e-mail]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Konsulat Generalny RP w Mediolanie
Consolato Generale della Repubblica di Polonia, Section Commerciale
Corso Vercelli 66, 20145 Milano, Italia
Tel. [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Przedstawicielstwo RP przy UE w Brukseli
Commercial and Customs Section Mission of the Republic of Poland the UE
Avenue de Tervuren 282-284, 1150 Bruxelles
tel. [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Przedstawicielstwo RP przy WTO w Genewie
Mission permanente de la Republic de Pologne aupres de l’ONU
15, chemin de l’Ancienne Routw 1218 Grand-Saconnex, Geneve
tel.: [phone] fax: [phone]
e-mail:[e-mail]

Świadczenie usług i zakładanie przedsiębiorstw w branży księgarskiej w wybranych
krajach Unii Europejskiej

Poniżej zaprezentowane zostaną przykłady trzech państw o różnym stopniu

skomplikowania procedur rejestracyjnych działalność gospodarczą.

Niemcy

Republika Federalna Niemiec wprowadziła ograniczenia dla polskich przedsiębiorstw

świadczących usługi w tym kraju. Świadczenie usług księgarskich nie podlega jednak
żadnym ograniczeniom. W sytuacji wątpliwości, czy świadczenie danej usługi podlega
ograniczeniom wynikającym z okresów przejściowych, polski przedsiębiorca może zwrócić
się do Urzędu Pracy w Duisburgu z prośbą o wyjaśnienie. Udzielenie odpowiedzi jest
bezpłatne. Kontakt: Arbeitsamt Duisburg, Duissernplatz 15, 47051 Duisburg tel. +49(0203)
302-389, faks [phone] i [phone] oraz na stronie internetowej
http://www.arbeitsamt.de.
Świadczenie usług poprzez samozatrudnienie

Obywatele polscy mają prawo przebywać do trzech miesięcy bez pozwolenia na pobyt.

Mają jednak obowiązek niezwłocznie po przybyciu powiadomić o swoim pobycie urząd ds.
cudzoziemców, jeżeli przewidywany czas pobytu miałby przekraczać jeden miesiąc.
Podstawą świadczenia usługi jest umowa pomiędzy polskim samozatrudnionym
przedsiębiorcą a kontrahentem. Wniosek o pozwolenie na pobyt z prawem do świadczenia
usług składa się w niemieckim urzędzie ds. cudzoziemców (Ausländeramt), właściwym dla
miejsca zamieszkania, przedkładając m.in. następujące dokumenty:

−

umowa pomiędzy polskim samozatrudnionym przedsiębiorcą a kontrahentem,

−

w zależności od rodzaju przewidywanych prac: świadectwa i zaświadczenia
o wykształceniu zawodowym oraz odbytej praktyce zawodowej,

−

dodatkowo mogą być wymagane: umowa najmu lub kupna lokalu, ubezpieczenie,
referencje, kapitał gwarancyjny.

Ubezpieczenie społeczne jest opłacane w państwie, na którego terytorium osoba prowadzi

działalność, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium innego państwa członkowskiego.
W kwestii podatku dochodowego od osób fizycznych – w przypadku, gdy samozatrudniony
przebywa w kraju świadczenia usługi do 183 dni w roku - ma on prawo wybrać kraj,
w którym chce płacić podatki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Świadczenie usług w ramach delegowania pracowników

Podstawą realizacji usługi przez delegowanych pracowników jest kontrakt lub umowa

o dzieło z przedsiębiorcą niemieckim. Na podstawie kontraktu w polskim Ministerstwie
Gospodarki i Pracy (Departament Administrowania Obrotem) składa wniosek na otrzymanie
limitu zatrudnienia w ramach tzw. kontyngentu rocznego uzależnionego od sytuacji na
niemieckim rynku pracy. Następnie polski przedsiębiorca składa do Urzędu Pracy

w Duisburgu (Agentur für Arbeit) umowę z niemiecką firmą, zgodę Ministerstwa
Gospodarki i Pracy na przyznany limit, zakres prac oraz imienną listę pracowników.
Delegowani pracownicy powinni być specjalistami. 10% składu delegacji mogą stanowić
osoby niewykwalifikowane. Personel kluczowy nie jest wliczany do kontyngentu, musi
jednak działać na podstawie zezwolenia o pracę i posiadać kartę pobytu. Opłata za zezwolenia
na pracę pobierana jest z góry. Zezwolenie na pracę jest ściśle związane z miejscem
wykonywania kontraktu. Pracownicy delegowani (do 12 miesięcy) przez okres delegowania
są zwolnieni z obowiązku składkowego w Niemczech na podstawie dokumentu E-101, oraz
mają prawo do korzystania z niemieckiej opieki medycznej. Ponadto tzw. „nowe landy”
(z terenu dawnej NRD) wyłączone są z możliwości świadczenia usług przez polskich
usługodawców.
Samozatrudnienie w ramach swobody działalności gospodarczej

Podjęcie przez obywatela polskiego działalności gospodarczej w RFN jest prawnie

możliwe, ale uzależnione od uznania przez administrację niemiecką, że przewidywana
działalność będzie przynosić dochody zapewniające odpowiednie warunki do egzystencji oraz
możliwość wnoszenia opłat na świadczenia socjalne. Planowaną działalność zgłasza się,
w formie Gewerbe - Anmeldung, do niemieckiego urzędu ds. gospodarczych (Gewerbeamt).
Dla podjęcia niektórych rodzajów działalności wymagane jest uprzednie uzyskanie
pozwolenia (koncesji). W przypadku większości usług potrzebne jest uzyskanie z izby
rzemieślniczej (Handwerkskammer) karty rzemieślniczej (Handwerkskarte). O zgłoszeniu
działalności gospodarczej powiadamiana jest miejscowa Izba Przemysłowo-Handlowa
(Industrie und Handelsakammer) i urząd skarbowy.
Zakładanie przedsiębiorstw w Niemczech

Usługodawca może również rozważyć możliwość założenia własnego przedsiębiorstwa

na terenie Niemiec. Przedsiębiorca może skorzystać z usług agenta, który ma swoją siedzibę
w Niemczech. W zamian za odpowiednią prowizję agent poszuka na miejscowym rynku
usługobiorców dla przedsiębiorcy. Zgłoszenia działalności gospodarczej dokonuje się na
specjalnym formularzu (Gewerbe-Anmeldung) w Urzędzie ds. Gospodarczych (Gewerbeamt),
właściwym dla miejsca siedziby przedsiębiorstwa. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
jest najpowszechniejszą formą prawną dla prowadzenia działalności gospodarczej
w Niemczech. Minimalny kapitał zakładowy dla spółki z o.o. wynosi 25 000 euro. Przed
rozpoczęciem postępowania administracyjnego należy sprawdzić we właściwej izbie
przemysłowo-handlowej ewentualną konieczność uprzedniego uzyskania
koncesji/pozwolenia dla przewidywanej działalności. Przedsiębiorcy z Polski mogą zakładać
w Niemczech również spółki osobowe: cywilną (Gesellschaft bürgerlichen Rechts), jawną
(offene Handelsgesellschaft) oraz komandytową (Kommanditgesellschaft). Należy pamiętać
o zdobyciu numeru identyfikacji podatkowej w urzędzie skarbowym (Finanzamt),
ubezpieczeniu, koncie bankowym i dobrym księgowym.

Wszelkie szczegółowe informacje i pomoc w eksportowaniu usług do Niemiec można

uzyskać w Polsko-Niemieckiej Izbie Przemysłowo-Handlowej (http://www.ihk.pl)
i Wydziale Ekonomiczno - Handlowym Ambasady RP w Niemczech.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Irlandia

Irlandia jest krajem atrakcyjnym dla prowadzenia własnej działalności gospodarczej ze

względu na szybki rozwój gospodarczy, niskie podatki oraz język (angielski, jeden
z najpopularniejszych języków obcych wśród Polaków). Aby rozpocząć prowadzenie
działalności gospodarczej w Irlandii, przedsiębiorca potrzebuje zezwolenia – tzw. business
permission. Można je uzyskać w irlandzkim Ministerstwie Sprawiedliwości (Ministry of
Justice). Wniosek należy złożyć w Immigration Division, Departament of Justice, Equality
and Law Reform określając, w jakiej formie będzie prowadzona działalność oraz wskazując,
w jaki sposób przedsiębiorca przyczyni się do zwiększania konkurencyjności ekonomicznej
i handlowej Irlandii. Do wniosku dołącza się biznesplan, kopię ważnego paszportu,
zaświadczenie o niekaralności oraz zaświadczenie o zarejestrowaniu na komisariacie policji
irlandzkiej. Decyzję ministerstwa przedsiębiorca otrzymuje po miesiącu od złożenia kompletu
potrzebnych dokumentów. Zezwolenie na prowadzenie własnej firmy w Irlandii po raz
pierwszy wydawane jest na okres 12 miesięcy. Każde kolejne zezwolenie jest ważne przez
okres 5 lat. Przedsiębiorca może zatrudnić w swojej firmie również Polaków nie należących
do tzw. personelu kluczowego.

Dodatkowe informacje na temat prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia

usług na terenie Irlandii można znalźć na stronach internetowych irlandzkiego Ministerstwa
Sprawiedliwości http://www.justice.ie lub Ministerstwa Gospodarki http://www.entemp.ie,
albo otrzymać je w Ambasadzie RP w Dublinie http://www.polishembassy.ie; e-mail:
[e-mail].

Portugalia

W przypadku chęci założenia działalności gospodarczej w Portugalii należy wykonać

zaledwie trzy kroki. Złożyć podanie o przyznanie NIF (Numero de Identificacao Fiscal)
w wydziale finansowym (reparticao de financas) w urzędzie miejskim (Loja do Cidadao) za
okazaniem nowego dowodu osobistego lub paszportu. W tym samym miejscu składa się
podanie o rozpoczęcie działalności (declaracao do inicio de actividade) oraz kupuje
w okienku obok rachunki (recibos verdes).

Dodatkowe informacje można uzyskać w Ministerstwie Finansów i Administracji

Publicznej http://www.min-financas.pt lub Ministerstwie Pracy i Spraw Społecznych
http://www.mtss.gov.pt

Przydatne słownictwo dla przedsiębiorcy (w języku angielskim):

−

employer - pracodawca

−

owner - właściciel

−

company - przedsiębiorstwo

−

department - oddział

−

subsidiary - filia

−

self-employment - samozatrudnienie

−

personnel - personel

−

key personnel - personel kluczowy

−

commission - prowizja

−

equity - kapitał zakładowy

−

licence - koncesja/pozwolenie

−

type of company - forma działalności

−

free flow of services - swobodne świadczenie usług

−

transborder services - transgraniczne świadczenie usług

−

registration of business - rejestracja działalności gospodarczej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

−

taxes - podatki

−

tax office - urząd skarbowy/podatkowy

−

social insurance number - numer identyfikacji podatkowej

−

social insurance - ubezpieczenia społeczne

−

social insurance office - urząd d.s. ubezpieczeń

−

bank account - konto bankowe

−

employee - pracownik

−

employment agency - urząd pośrednictwa pracy

Pamiętaj ! W osiągnięciu sukcesu pomoże ci dobra znajomość języka obcego. Aby to
osiągnąć przypomnijmy najważniejsze wskazówki lektora:

−

Nie bój się pogłębiać swojej wiedzy, jeśli masz motywację do nauki szybciej osiągniesz
określony cel,

−

Ucz się systematycznie, dłuższe przerwy niekorzystnie wpływają na przyswajanie
nowych słówek i zwrotów,

−

Postaraj się opanować słownictwo związane z twoim zawodem
i zainteresowaniami,

−

Gdy nie znasz jakiegoś wyrazu skorzystaj ze słownika jednojęzycznego np.: angielsko-
-angielskiego,

−

Nie wstydź się używać obcego języka, często powtarzaj nowe wyrazy i zwroty,

−

Chcesz wyjechać do jakiegoś kraju postaraj się go polubić, wtedy nauka języka będzie
przyjemniejsza,

−

Nie zniechęcaj się.

Zatrudnienie na zasadach przyjętych w krajach Unii Europejskiej

Aktywne poszukiwanie pracy to działania związane z rozpoznaniem własnych możliwości

zawodowych, rozpoznanie rynku pracy, skuteczne nawiązanie kontaktu z pracodawcą poprzez
wykorzystanie różnorodnych metod i sposobów komunikacji, zaprezentowanie swoich
umiejętności poprzez przygotowanie dokumentów towarzyszących procesowi poszukiwania
pracy i podczas bezpośredniego spotkania z pracodawcą. Dodatkowo dochodzi bariera
językowa, gdy nasze poszukiwania dotyczą firmy zagranicznej lub wręcz pracy w innym
kraju. Zasady poszukiwania dobrej pracy wszędzie są podobne. Dlatego też przypomnij je
sobie z modułu uruchamianie działalności księgarskiej.

Dyrektywy UE tworzą system ułatwiający dostęp do wykonywania zawodu w innych

państwach UE/EEA i Szwajcarii (Europejski Obszar Gospodarczy). Do EOG należą
następujące państwa: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia,
Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Litwa, Lichtenstein, Luksemburg,
Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Szwecja, Słowacja,
Słowenia, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Szwajcaria podpisała umowę dwustronną z Unią
Europejską w sprawie swobodnego przepływu osób i uczestniczy w sieci EURES. Dyrektywy
UE możemy podzielić na:

−

Dyrektywy ogólne – uznawanie dyplomów wymaganych do wykonywania zawodów
regulowanych na obszarze UE

−

Dyrektywy sektorowe – przyjęte dla 7 zawodów: lekarz, pielęgniarka, położna,
farmaceuta, dentysta, weterynarz, architekt

−

Kwalifikacje w zawodach nie objętych dyrektywami uznaje bezpośrednio pracodawca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Legalizacja dokumentów o wykształceniu jest wymagana w stosunku do dokumentów

przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą. Dotyczy to takich dokumentów jak:
dyplomy ukończenia studiów, świadectwa ukończenia studiów podyplomowych, dyplomy
nadania stopni naukowych, dyplomy mistrzowskie i czeladnicze, świadectwa uzyskania
kwalifikacji zawodowych. W Polsce wszystkich informacji na temat uznawania
wykształcenia na potrzeby rynku pracy i do celów edukacyjnych znaleźć można na stronach
Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej
http://www.buwiwm.edu.pl . Kwalifikacje zawodowe, świadectwa szkolne zdobyte poza
granicami Polski podlegają procedurze nostryfikacji w instytucji właściwej do uznania
kwalifikacji do wykonywania danego zawodu regulowanego.

Drogi poszukiwania pracy za granicą:

−

Narodowe Agencje Pracy, m.in.:

−

Austria http://www.ams.or.at

−

Belgia http://www.vdab.be

−

Dania http://www.jobnet.dk/afjobnet

−

Finlandia http://www.mol.fi

−

Francja http://www.apec.fr

−

Niemcy http://www.arbeitsamt.de

−

Grecja http://www.oaed.gr

−

Irlandia http://www.fas.ie

−

Włochy http://www.europalavoro.it

−

Luksemburg http://www.etat.lu/ADEM

−

Holandia http://www.cwinet.nl

−

Portugalia http://www.iefp.pt

−

Hiszpania http://www.inem.es

−

Szwecja http://www.amv.se

−

Wielka Brytania http://www.jobcentreplus.gov.uk/include/ESRedirect.htm

−

EURES w Polsce i innych krajach (http://www.europa.eu/eures oraz
http://www.eures.praca.gov.pl)

−

Eurodesk (http://www.eurodesk.pl), to europejska sieć informacyjna dla młodzieży,
osób pracujących z młodzieżą, instytucji i organizacji młodzieżowych funkcjonująca
w 29 państwach

−

wykorzystanie ogłoszeń pracodawców np. w czasopiśmie „Praca i życie za granicą”,

−

Wojewódzki Urząd Pracy (doradcy EURES),

−

Powiatowe Urzędy Pracy (asystenci EURES),

−

zgłoszenie się samodzielnie do firmy,

−

kontakty osobiste,

−

kontakty zawodowe,

−

własne ogłoszenie o poszukiwaniu pracy,

−

prywatne biura pośrednictwa pracy polskie i zagraniczne.

Polacy nie boją się pracować za granicą. W ciągu pierwszych dwóch lat po rozszerzeniu

UE do pracy w Unii Europejskiej wyjechało blisko pół miliona naszych rodaków. Najwięcej
do Wielkiej Brytanii i Irlandii. Na ogół radzą sobie bardzo dobrze. Pracują nie tylko na
budowach, w hotelach i gastronomii. Ale coraz częściej w takich branżach jak administracja,
marketing.
Spośród „starych” państw członkowskich UE swoje rynki pracy dla obywateli Polski
całkowicie otworzyły następujące kraje (stan na początek 2007 roku): Szwecja, Wielka
Brytania, Irlandia, Hiszpania, Portugalia, Grecja, Finlandia i Islandia. Od 1 maja 2006 roku
Francja, Belgia i Holandia otworzyły sektory i zawody, w których brak własnej siły roboczej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Niektóre kraje zwiększają kontyngenty. Ale są też kraje, które pracownikom z Polski
stawiają wymóg uzyskania zezwolenia na pracę. Są to: Austria, Dania, [Francja, Belgia
i Holandia (w pozostałych nie otwartych sektorach)], Luksemburg, Niemcy, Włochy, Malta,
[Norwegia i Lichtenstein – spoza UE]. Obywatele polscy mają pełną swobodę
przemieszczania się jako pracownicy do wszystkich „nowych” państw członkowskich UE
(z wyjątkiem Malty) to jest do: Bułgarii, Cypru, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Rumunii,
Słowacji, Słowenii i Węgier. Polacy mogą być stawiani w Europie za wzór mobilności. Nas
do wyjazdu do pracy w Unii nie trzeba zachęcać. Ale przed podjęciem decyzji warto
zasięgnąć informacji – o formalnościach, zarobkach, kosztach życia, poszukiwanych
specjalistach. Należy jednak pamiętać, że przepisy dotyczące zatrudnienia polskich obywateli
w UE mogą się zmienić. Dlatego informacje warto zweryfikować w ambasadach
i konsulatach lub u konsultantów sieci EURES. Portal Mobilności Zawodowej EURES
pomoże Ci znaleźć dostępne oferty. Wybierając funkcję „Szukaj pracy”, otrzymujesz dostęp
do ofert pracy z 31 państw europejskich, które aktualizowane są w czasie rzeczywistym.

Rejestrując się bezpłatnie do „Mojego EURES” dla osób poszukujących pracy, możesz

stworzyć swoje CV i udostępnić je zarejestrowanym pracodawcom i doradcom EURES,
pomagając w ten sposób pracodawcom znaleźć odpowiednich kandydatów.

Mieszkanie i praca w innym państwie europejskim może stanowić pewne wyzwanie,

takie jak oswojenie się z nową kulturą, konieczność posługiwania się obcym językiem
w pracy i przyzwyczajenia się do nieznanego systemu podatkowego i systemu ubezpieczeń
społecznych. Sam możesz najlepiej się przygotować poprzez dogłębne poszukiwanie
informacji o państwie Twojego wyboru. Pierwszym pożytecznym przystankiem na drodze do
znalezienia informacji o sytuacji na rynku pracy, warunkach mieszkalnych i pracy w innym
państwie EOG może być dział europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej EURES pt.
„Życie i praca”. Jeżeli potrzebujesz informacji bardziej dostosowanych do Twoich
indywidualnych potrzeb, możesz skontaktować się z lokalnym lub regionalnym urzędem
pracy, w którym zwykle jest doradca EURES, który odpowie na Twoje pytania dotyczące
mobilności zawodowej. Doradcy mają dostęp do gamy narzędzi informacyjnych i mogą
udzielić informacji w wielu praktycznych, prawnych i administracyjnych kwestiach
związanych z szukaniem i przyjęciem pracy za granicą. Swojego lokalnego doradcę EURES
znajdziesz, klikając na „Skontaktuj się z doradcą EURES”. O bardziej szczegółowych
przepisach, które mogą ograniczać dostęp do rynków pracy EOG, można dowiedzieć się
w dziale portalu „Swobodny przepływ” i „Życie i praca”.

Europass
Europass to portfolio 5 dokumentów umożliwiających obywatelom Unii Europejskiej

i EOG lepsze dokumentowanie i prezentowanie swoich kwalifikacji i kompetencji na
obszarze całej Europy. Europass został przyjęty decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 15 grudnia 2004 roku i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2005 roku.
W skład Europass wchodzą następujące dokumenty przeznaczone dla wszystkich obywateli:
1.

Euro CV

2.

Europaszport językowy, dokumenty wydawane przez właściwe organizacje obywatelom,
którzy uzyskali określone doświadczenie w zakresie uczenia się

3.

Europaszport Mobilności (wykaz wyjazdów za granicę w celkach kształceniowych)

4.

uzupełnienie Dyplomu Europaszportu (opis przebiegu nauki – suplement do dyplomu
studiów wyższych)

5.

Uzupełnienie Świadectwa Europaszportu (informacje nt. posiadanych kwalifikacji,
wydawany ze świadectwem ukończenia szkoły zawodowej).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Europass może być wykorzystany: do przygotowania kompletnego portfolio dokumentów
związanych z karierą zawodową, w celu udokumentowania kwalifikacji zdobytych w różnej
formie (kształcenie formalne, szkolenia, staże i praktyki zagraniczne), do samooceny
i prezentacji kompetencji językowych, przy poszukiwaniu pracy w kraju i za granicą, przy
wyjeździe na staż lub praktykę, w przypadku kontynuacji nauki za granicą, przy
przekwalifikowaniu się.

Europass - Curriculum Vitae (CV)
Europass CV to standardowy formularz życiorysu, używany w takiej samej formie we
wszystkich krajach, który umożliwia przejrzyste zaprezentowanie swoich umiejętności,
zainteresowań oraz kwalifikacji zawodowych. Do CV można dołączyć inne dokumenty
wchodzące w skład Europass.
W CV zawiera się następujące informacje:

−

dane osobowe, zdobyte wykształcenie (szkoła, studia, uzyskane tytuły i uprawnienia),
doświadczenie zawodowe (czyli informacje o dotychczasowych miejscach pracy,
przyczynach jej zmiany itp.), odbyte szkolenia,

−

inne umiejętności - niekoniecznie potwierdzone dyplomem (np. umiejętności techniczne,
organizacyjne, artystyczne i społeczne, jak również poziom znajomości języków obcych),

−

zainteresowania.

Europass CV wypełniany jest samodzielnie. Formularz we wszystkich językach UE oraz
instrukcja jego wypełnienia dostępne są bezpłatnie na stronie
http://www.europass.cedefop.eu.int

Wzór „Europass” w języku angielskim

Europass

Curriculum Vitae

Insert photograph. Remove heading if not relevant

(see instructions)

Personal information

Surname(s) / First name(s)

Surname(s) First name(s)

Address(es) House number, street name, postcode, city, country

Telephone(s) (remove if not relevant, see

instructions)

Mobile: (remove if not

relevant, see
instructions)

Fax(es) (remove if not relevant, see instructions)

E-mail (remove if not relevant, see instructions)

Nationality (remove if not relevant, see instructions)

Date of birth (remove if not relevant, see instructions)

Gender (remove if not relevant, see instructions)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Desired employment /

Occupational field

(remove if not relevant, see instructions)

Work experience

Dates Add separate entries for each relevant post occupied, starting from the most

recent. (remove if not relevant, see instructions)

Occupation or position held

Main activities and responsibilities

Name and address of employer

Type of business or sector

Education and training

Dates Add separate entries for each relevant course you have completed, starting from

the most recent. (remove if not relevant, see instructions)

Title of qualification awarded

Principal subjects/occupational

skills covered

Name and type of organisation

providing education and training

Level in national or international

classification

(remove if not relevant, see instructions)

Personal skills and

competences

Mother tongue(s) Specify mother tongue (if relevant add other mother tongue(s), see

instructions)

Other language(s)

Self-assessment

Understanding Speaking

Writing

European level (*)

Listening Reading

Spoken

interaction Spoken

production

Language

Language

(*) Common European Framework of Reference for Languages

Social skills and competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

Organisational skills and

competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

Technical skills and

competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

Computer skills and

competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Artistic skills and competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

Other skills and competences

Replace this text by a description of these competences and indicate where they
were acquired. (Remove if not relevant, see instructions)

Driving licence

State here whether you hold a driving licence and if so for which categories of
vehicle. (Remove if not relevant, see instructions)

Additional information

Include here any other information that may be relevant, for example contact
persons, references, etc. (Remove heading if not relevant, see instructions)

Annexes

List any items attached. (Remove heading if not relevant, see instructions)

Europass – Mobilność

Dokument Europass – Mobilność służy do potwierdzenia okresów nauki lub szkolenia,
odbywanych w innym kraju europejskim w ramach wyjazdu zorganizowanego (określanych
mianem europejskich ścieżek kształcenia). Europejska ścieżka kształcenia to na przykład:

−

praktyka zawodowa w przedsiębiorstwie,

−

semestr nauki na uczelni zaliczony w ramach programu wymiany,

−

praktyka w charakterze wolontariusza w organizacji pozarządowej.

Taka ścieżka kształcenia monitorowana jest przez dwie organizacje partnerskie – jedną

w kraju pochodzenia i drugą w kraju przyjmującym. Obaj partnerzy uzgadniają cel, zakres
i czas trwania ścieżki; określają także, kto będzie osobą odpowiedzialną za przebieg nauki czy
szkolenia w kraju przyjmującym. Partnerami mogą być uczelnie wyższe, szkoły, placówki
szkoleniowe, firmy, organizacje pozarządowe, itd.
Dokument Europass - Mobilność przeznaczony jest dla wszystkich osób, które odbyły
europejską ścieżkę kształcenia, niezależnie od ich wieku czy wykształcenia. Dokument
Europass – Mobilność wypełnia partner wysyłający i partner przyjmujący, w języku
uzgodnionym między partnerami i osobą wyjeżdżającą.

Europass – Suplement do Dyplomu

Suplement to szczegółowy opis poziomu i zawartości programu studiów. Dokument ma

ułatwiać zrozumienie kwalifikacji zawodowych jego posiadacza, zwłaszcza poza krajem,
w którym zostały one zdobyte. Nie zastępuje oryginalnego dyplomu, jednak ułatwia
pracodawcy zorientowanie się w poziomie wykształcenia kandydata do pracy. W UE
studentom, którzy ukończyli studia po 1 stycznia 2005 roku uczelnie wydają tego rodzaju
suplementy wraz z dyplomem.

Suplement zawiera następujące informacje:

−

dane osobowe,

−

kwalifikacje (m.in. kierunek, specjalność, uzyskany tytuł),

−

poziom kwalifikacji (warunki przyjęcia i czas trwania studiów, poziom zdobytego
wykształcenia),

−

program studiów i osiągnięte wyniki (m.in. tryb studiów i ocenę ogólną),

−

uprawnienia (status zawodowy),

−

praktyki studenckie, zajęcia fakultatywne itp.,

−

standardy nauczania w wybranym kierunku w danym państwie,

−

informacje o krajowym systemie szkolnictwa wyższego (np.: rodzaje przyznawanych
stopni naukowych).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Europass – Suplement do Dyplomu wydaje uczelnia, która wydała oryginał dyplomu

ukończenia studiów. Suplement nie jest wydawany wstecznie, nie zastępuje oryginału
dyplomu i nie uprawnia do formalnego uznania dyplomu przez stosowne instytucje w innych
krajach.

Europass – Suplement do Dyplomu: nie zastępuje oryginału dyplomu ukończenia

studiów oraz nie uprawnia automatycznie do formalnego uznania dyplomu w innych krajach.

Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe

Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe jest
dokumentem wydawanym posiadaczom dyplomu zawodowego.

Suplement zawiera informacje dotyczące:

−

zdobytych umiejętności i uprawnieniach, instytucji wystawiającej suplement,

−

poziomu wykształcenia,

−

sposobu uzyskania świadectwa,

−

wymagań dotyczących możliwości kontynuowania nauki.

Dokument Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe
wydawany jest przez instytucję, która wydała także oryginalny dyplom zawodowy.

Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe nie jest
wydawany wstecznie, nie zastępuje oryginału dyplomu zawodowego potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe oraz nie uprawnia do formalnego uznania dyplomu przez instytucje
w innych krajach.

Europass - Paszport Językowy

Europass Paszport Językowy to dokument prezentujący stopień znajomości języków
obcych zgodnie z jednolitymi kryteriami przyjętymi na obszarze całej UE. Umożliwia
udokumentowanie umiejętności językowych zdobytych poprzez edukację szkolną, prywatne
kursy i szkolenia, a także kształcenie nieformalne.

Dokument Europass – Paszport Językowy został opracowany przez Radę Europy jako
część Europejskiego Portfolio Językowego, na które składają się trzy dokumenty:

−

Paszport Językowy – można go regularnie aktualizować. Składa się opisu znajomości
języków (łącznie z ojczystym) w kategoriach: pisanie, konwersacja, prezentacja, czytanie,
rozumienie ze słuchu. Tu też znajdzie się informacja o świadectwach i certyfikatach, które
formalnie potwierdzają znajomość języków obcych,

−

Biografia Językowa – gdzie i w jaki sposób uczyliśmy się języków,

−

Dossier – tu można praktycznie udowodnić swoją znajomość języka, np. załączając esej,
jakieś tłumaczenie itp.

Europass – Paszport Językowy wypełniany jest samodzielnie. Formularz we wszystkich
językach UE oraz instrukcja jego wypełnienia dostępne są bezpłatnie na stronie
http://europass.cedefop.eu.int
W każdym z krajów Unii Europejskiej powstać mają specjalne instytucje, tzw. Narodowe
Agencje Europassu – ENA, których zadaniem byłaby promocja i koordynacja działań
związanych z funkcjonowaniem Europass.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Wzór “ Europass – Paszport Językowy” w języku angielskim.

Europass Language Passport

Part of the European Language Portfolio developed by the Council of Europe

S

URNAME

(

S

)

F

IRST

NAME

(

S

)

Date of birth

(*)

Mother tongue(s)

Other language(s)

Self-assessment of language skills

(**)

Understanding Speaking

Writing

Listening

Reading

Spoken interaction

Spoken production

Diploma(s) or certificate(s)

(*)

Title of diploma(s) or certificate(s)

Awarding body

Date

European level

(***)

Linguistic experience(s)

(*)

Description

From

To

Self-assessment of language skills

(**)

Understanding Speaking

Writing

Listening

Reading

Spoken interaction

Spoken production

Diploma(s) or certificate(s)

(*)

Title of diploma(s) or certificate(s)

Awarding body

Date

European level

(***)

Linguistic experience(s)

(*)

Description

From

To

(*) Headings marked with an asterisk are optional (**) See Self-assessment grid on reverse (***) Common European Framework of
Reference (CEF) level if specified on the original certificate or diploma.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Tabela 1. Europejskie poziomy biegłości językowej – tabela samooceny

A1 A2

Słuchanie Potrafię zrozumieć znane mi słowa

i bardzo podstawowe wyrażenia dotyczące
mnie osobiście, mojej rodziny
i bezpośredniego otoczenia, gdy tempo
wypowiedzi jest wolne a wymowa
wyraźna.

Potrafię zrozumieć wyrażenia i najczęściej
używane słowa, związane ze sprawami dla
mnie ważnymi (np. podstawowe
informacje dotyczące mnie i mojej
rodziny, zakupów, miejsca i regionu
zamieszkania, zatrudnienia). Potrafię
zrozumieć główny sens zawarty
w krótkich, prostych komunikatach
i ogłoszeniach.

R
O
Z
U
M
I
E
N
I
E

Czytanie

Rozumiem znane nazwy, słowa i bardzo
proste zdania, np.: na tablicach
informacyjnych i plakatach lub
w katalogach.

Potrafię czytać bardzo krótkie, proste
teksty. Potrafię znaleźć konkretne,
przewidywalne informacje w prostych
tekstach dotyczących życia codziennego,
takich jak ogłoszenia, reklamy, prospekty,
karty dań, rozkłady jazdy. Rozumiem
krótkie, proste listy prywatne.

Porozumiewanie
się

Potrafię brać udział w rozmowie pod
warunkiem, że rozmówca jest gotów
powtarzać lub inaczej formułować swoje
myśli, mówiąc wolniej oraz pomagając mi
ująć w słowa to, co usiłuję opowiedzieć.
Potrafię formułować proste pytania
dotyczące najlepiej mi znanych tematów
lub najpotrzebniejszych spraw –
i odpowiadać na tego typu pytania.

Potrafię brać udział w zwykłej, typowej
rozmowie wymagającej prostej
i bezpośredniej wymiany informacji na
znane mi tematy. Potrafię sobie radzić
w bardzo krótkich rozmowach
towarzyskich, nawet jeśli nie rozumiem
wystarczająco dużo, by samemu
podtrzymać rozmowę.

M
Ó
W
I
E
N
I
E

Samodzielne
wypowiadanie się

Potrafię używać prostych wyrażeń i zdań,
aby opisać miejsce, gdzie mieszkam oraz
ludzi, których znam.

Potrafię posłużyć się ciągiem wyrażeń
i zdań, by w prosty sposób opisać swoją
rodzinę, innych ludzi, warunki życia,
swoje wykształcenie, swoją obecną i
poprzednią pracę.

P
I
S
A
N
I
E

Pisanie Potrafię napisać krótki, prosty tekst na

widokówce, np. z pozdrowieniami
z wakacji. Potrafię wypełniać formularze
(np. w hotelu) z danymi osobowymi,
takimi jak nazwisko, adres, obywatelstwo.

Potrafię pisać krótkie i proste notatki lub
wiadomości wynikające z doraźnych
potrzeb. Potrafię napisać bardzo prosty list
prywatny, na przykład dziękując komuś za
coś.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Tabela 1. Europejskie poziomy biegłości językowej – tabela samooceny – cd.

B1 B2

Słuchanie Potrafię zrozumieć główne myśli zawarte

w jasnej, sformułowanej w standardowej
odmianie języka wypowiedzi na znane mi
tematy, typowe dla domu, szkoły, czasu
wolnego itd. Potrafię zrozumieć główne
wątki wielu programów radiowych
i telewizyjnych traktujących o sprawach
bieżących lub o sprawach interesujących
mnie prywatnie lub zawodowo – wtedy,
kiedy te informacje są podawane
stosunkowo wolno i wyraźnie

Potrafię zrozumieć dłuższe wypowiedzi
i wykłady oraz nadążać za
skomplikowanymi nawet wywodami –
pod warunkiem, że temat jest mi w miarę
znany. Rozumiem większość wiadomości
telewizyjnych i programów o sprawach
bieżących. Rozumiem większość filmów
w standardowej odmianie języka.

R

O

Z

U

M

I

E

N

I

E

Czytanie

Rozumiem teksty składające się głównie ze
słów najczęściej występujących,
dotyczących życia codziennego lub
zawodowego. Rozumiem opisy wydarzeń,
uczuć i pragnień zawarte w prywatnej
korespondencji.

Czytam ze zrozumieniem artykuły
i reportaże dotyczące problemów
współczesnego świata, w których piszący
prezentują określone stanowiska i
poglądy. Rozumiem współczesną prozę
literacką.

Porozumiewanie

się

Potrafię sobie radzić w większości sytuacji,
w których można się znaleźć w czasie
podróży po kraju lub regionie, gdzie mówi
się danym językiem. Potrafię - bez
uprzedniego przygotowania – włączać się
do rozmów na znane mi tematy prywatne
lub dotyczące życia codziennego (np.
rodziny, zainteresowań, pracy,
podróżowania i wydarzeń bieżących)..

Potrafię się porozumiewać na tyle płynnie
i spontanicznie, że mogę prowadzić dość
swobodne rozmowy z rodzimymi
użytkownikami języka. Potrafię brać
czynny udział w dyskusjach na znane mi
tematy, przedstawiając swoje zdanie
i broniąc swoich poglądów.

M

Ó

W

I

E

N

I

E

Samodzielne

wypowiadanie się

Potrafię łączyć wyrażenia w prosty sposób,
by opisywać przeżycia i zdarzenia, a także
swoje marzenia, nadzieje i ambicje.
Potrafię krótko uzasadniać i objaśniać
własne poglądy i plany. Potrafię
relacjonować wydarzenia i opowiadać
przebieg akcji książek czy filmów, opisując
własne reakcje i wrażenia.

Potrafię formułować przejrzyste,
rozbudowane wypowiedzi na różne
tematy związane z dziedzinami, które
mnie interesują. Potrafię wyjaśnić swój
punkt widzenia w danej kwestii oraz
podać argumenty za i przeciw względem
możliwych rozwiązań.

P

I

S

A
N

I

E

Pisanie Potrafię pisać proste teksty na znane mi lub

związane z moimi zainteresowaniami
tematy. Potrafię pisać prywatne listy,
opisując swoje przeżycia i wrażenia.

Potrafię pisać zrozumiałe, szczegółowe
teksty na dowolne tematy związane
z moimi zainteresowaniami. Potrafię
napisać rozprawkę lub opracowanie,
przekazując informacje lub rozważając
argumenty za i przeciw. Potrafię pisać
listy, podkreślając znaczenie, jakie mają
dla mnie dane wydarzenia i przeżycia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Tabela 1. Europejskie poziomy biegłości językowej – tabela samooceny – cd.

C1 C2

Słuchanie Rozumiem

dłuższe wypowiedzi, nawet

jeśli nie są one jasno skonstruowane
i kiedy związki logiczne są w nich
jedynie implikowane, a nie wyrażone
bezpośrednio. Bez większych trudności
rozumiem programy telewizyjne
i filmy.

Nie mam żadnych trudności ze
zrozumieniem jakiejkolwiek wypowiedzi
mówionej – słuchanej „na żywo” czy
odbieranej za pośrednictwem mediów –
nawet przy szybkim tempie mówienia
rodzimego użytkownika języka, pod
warunkiem jednak, iż mam trochę czasu,
by przyzwyczaić się do nowego akcentu.

R
O

Z

U

M

I

E

N

I

E

Czytanie

Rozumiem długie i złożone teksty
informacyjne i literackie, dostrzegając
i doceniając ich zróżnicowanie pod
względem stylu. Rozumiem artykuły
specjalistyczne i dłuższe instrukcje
techniczne, nawet te niezwiązane
z moją dziedziną.

Rozumiem z łatwością praktycznie
wszystkie formy języka pisanego,
włączając w to abstrakcyjne lub językowo
skomplikowane teksty, takie jak
podręczniki, artykuły specjalistyczne
i dzieła literackie

Porozumiewanie się Potrafię się wypowiadać płynnie

i spontanicznie, bez zbyt widocznego
namyślania się w celu znalezienia
właściwych sformułowań. Potrafię
skutecznie porozumiewać się
w kontaktach towarzyskich i sprawach
zawodowych. Potrafię precyzyjnie
formułować swoje myśli i poglądy,
zręcznie nawiązując do wypowiedzi
rozmówców.

Potrafię bez żadnego wysiłku brać udział
w każdej rozmowie czy dyskusji. Dobrze
znam i odpowiednio stosuję wyrażenia
idiomatyczne i potoczne. Wyrażam się
płynnie, subtelnie różnicując odcienie
znaczeń. Jeśli nawet miewam pewne
problemy z wyrażeniem czegoś, potrafię
tak przeformułowywać swoje wypowiedzi,
że rozmówcy są właściwie nieświadomi
moich braków.

M

Ó

W

I

E

N

I

E

Samodzielne

wypowiadanie się

Potrafię formułować przejrzyste
i szczegółowe wypowiedzi dotyczące
skomplikowanych zagadnień, rozwijać
w nich wybrane podtematy lub
poszczególne kwestie i kończyć je
odpowiednią konkluzją.

Potrafię przedstawić płynny, klarowny
wywód lub opis sformułowany w stylu
właściwym dla danego kontekstu w sposób
logiczny i skuteczny, ułatwiając odbiorcy
odnotowanie i zapamiętanie
najważniejszych kwestii.

P

I

S

A
N

I

E

Pisanie Potrafię się wypowiadać

w zrozumiałych i dobrze zbudowanych
tekstach, dosyć szeroko przedstawiając
swój punkt widzenia. Potrafię pisać
o złożonych zagadnieniach
w prywatnym liście, w rozprawce czy
opracowaniu, podkreślając kwestie,
które uważam za najistotniejsze.
Potrafię dostosować styl tekstu do
potencjalnego czytelnika.

Potrafię pisać płynne, zrozumiałe teksty,
stosując odpowiedni w danym przypadku
styl. Potrafię pisać o złożonych
zagadnieniach w listach, opracowaniach
lub artykułach, prezentując poruszane
problemy logicznie i skutecznie, tak by
ułatwić odbiorcy zrozumienie
i zapamiętanie najważniejszych kwestii.
Potrafię pisać streszczenia i recenzje prac
specjalistycznych i utworów literackich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Dokumenty niezbędne do zatrudnienia

Życiorys zawodowy CV – Curriculum Vitae
A C.V. or a resume plays a major part in your job search process. It provides the
potential employer with his or her first impression of you, the job applicant. Its aim is to
present you in such a way that the employer will want to interview you. For this purpose, it
must be clear concise, unambiguous, and easy to read.
The C.V. provides as much relevant information about you in as few words as possible.
It should preferably be one page in length, never more than two. It reflects your career
interests and expertise in short, factual statements.
The C.V. or resume covers five basic areas:
Identification
Name, address with postal code, telephone number with area code. If you are living at
a temporary address (while studying, for example) include your permanent address as well.
Other personal information should be given only if it directly concerns the position applied
for. (Some job advertisements request persons of a certain age. If this appears in the
advertisement you are responding to, list your date of birth. If not, don’t.)
Career objective
In one or two phrases, list your specific aim, your exact goal in this job. Do not use the
word “I” – never use it anywhere in a C.V.
Education
This is listed in reverse chronological order, your most recent school first. Include only
schools which granted you a degree (licencjat, magisterium, etc.)
If no degree was earned (if, for example, you attended a school for one year only) list it
only if it directly relates to the position you seek. List any private language schools, etc.you
may have attended. List your current school – first – if you are studying now. Be sure to
mention your specific field of study for each school, plus any honors or special recognition
you may have received.
Do not include your secondary school experience unless the information is very special
and relevant (e.g. studying abroad or attending a specialist school such us Secondary School
of Music, etc.)
Work experience
Again, use reverse chronological order. Include name and address of employer, dates of
employment, and a brief description of what you did (not just a job title). Describe your work
using “action verbs“ which focus on your skills: administered, established, created,
supervised, directed, developed, analyzed, designed, trained, researched, sold, wrote,
organized, produced, achieved, implemented, etc.
Do not be modest. This is very important. Include any military experience described in the
same way. If you have done any relevant volunteer or unpaid work, list it at the end of this
section. Label it “Related Experience” and describe it in the same way as other jobs.
Interests and activities
If relevant to the specific job, list hobbies and activities or membership in organizations,
especially if you were involved as a leader.
Decide what specific employer is looking for and create a picture of yourself just for him
or her. For each type of job you apply for, create a new C.V.
Do not include references in a C.V. Simply write “References upon request.” Remember,
your C.V. must be in perfect Polish or English (whichever language is requested). Have
several people proofread it for you.
A successful C.V. or resume is a good piece of advertising. And the product it is selling
is you.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

A sample / Przykład
Marek Kowalski
Os. Ładne 4/69, 31-234 Katowice, (032) 324 76 76

Objective: Position as a Graphic Designer

Education:
2000 – 2005 Academy of Fine Arts, Warszawa, Faculty of Graphics Arts
Department of Visual Communication;
Master of Arts (1995)
2003 Jagiellonian University, Kraków; Course in The Psychology of Advertising
1999 Academy of Fine Arts, Warszawa; Preparatory course in Drawing

Relevant Experience:
2005-Present Freelance Graphic Design
-Produced corporate logos and other promotional materials,
created shop interior designs, designed posters for music and theatre
events.
2005 Dadex Advertising Agency
135 Kopernika Street, Katowice 31-142
-Designed and produced newspaper advertisements, produced corporate
materials
1998 Pracownia Dekoratorska
26 Krakowskie Przedmieście, Warszawa 30-012
-Designed product displays for trade fairs, prepared exhibitions of student
work, prepared materials for drawing instruction.

Activities: Painting: Exhibited in group shows in Kraków and Lublin
Language: English (conversant)
Member: Association of Polish Artist

Proficient at operating computers:
Knowledge of Windows, NC; Knowledge of graphic programs: Corel
Draw 7.0, 9.0, Aldus Freehand 3.1, Pagemaker 5.0, Photoshop5.0
Picture Publisher 4.0


List motywacyjny - The Cover Letter
The Cover Letter

Once you have prepared your C.V., your work still isn’t finished. Obviously, you would

never mail it to a prospective employer without an accompanying letter of some kind, known
as a COVER LETTER. This cover letter does not duplicate the information on your C.V., but
is used to introduce you and advertise your C.V., to the employer. It is always individually
typed (never photocopied or printed in multiple copies). It is only one page in length and is
sent to the person who makes the decisions about hiring for this particular firm. His or her
name and/or title is usually included in a job advertisement. The cover letter contains three
specific paragraphs:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

The Opening

This paragraph is used to get the reader’s interest. Include here your career or job

objective, your academic qualifications, and how you found out about the job vacancy.
The Body

This paragraph shows the reader why he or she should be interested in you. Show how

the qualifications listed in your C.V. are appropriate for the job you seek. You might want to
do some basic research about the firm so you can be specific in how you can best fit the needs
of the company.
The Closing

This paragraph discusses future actions. Here you request a personal interview at a time

that suits the employer. Write that you will call the firm to arrange the interview within
a week. If the firm is not located in your town, say when you will be in the employer’s city in
the near future. The employer should appreciate your active interest.

If you don’t hear from the employer within 2-3 weeks, it is not inappropriate to send

another brief letter or make a telephone call. Give the date your original letter was sent, and
ask if it was received. Mention again your interest in the company and the specific job. Do not
ask, “Why haven’t I heard from you?”

Obviously, many people apply for each job, and only one person can get the position.

However, by using these guidelines in preparing your C.V. or resume and cover letter, you’ll
be able to present yourself and your abilities as clearly as possible to your prospective
employer.

ul. Warszawska 36

05-525 Konstancin

Tel. [phone]

April 21, 2007

Mr. Robert A. Smith, U.S.I.S.
Ul. Marszałkowska 50/17
02-641 Warszawa

Dear Mr. Smith,

I would like to apply for one of the positions as an English teacher at the 2007 U.S.I.S. –
sponsored camp in Mielno, advertised in the April 15 Gazeta Wyborcza. I have a degree in
English teaching and several years’ experience of working with language camps.

My experience has been with various American and British teachers, jointly designing and
conducting lessons at a number of camps in Poland and Slovakia. This work has well
prepared me for the organizing and teaching that your camps needs.

I enclose a C.V. for your information. I will call your office next Wednesday to see if an
appointment can be made to talk with you further about this position. I look forward to
meeting you.

Yours sincerely,

Agnieszka Nowak

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Każdy list motywacyjny musi być tworzony w inny sposób, w zależności od tego, czy:

−

odpowiadamy na ogłoszenie prasowe określonej firmy,

−

piszemy do przedsiębiorstwa, do którego uzyskaliśmy kontakt i wierzymy, że nasza
oferta okaże się interesująca,

−

wysyłamy zgłoszenie do bazy danych firmy konsultingowej, która poszukuje
pracowników na zlecenie przedsiębiorstw.

Jeżeli na przykład kandydatów poszukuje wielka międzynarodowa korporacja mająca

kilka oddziałów i długoletnią tradycję, można spodziewać się ustalonych wzorców,
standardów, procedur działania. Dobrze przygotowane dokumenty to dopiero wstęp do
rozmowy kwalifikacyjnej. Decyzja o zakwalifikowaniu kandydata do kolejnego etapu selekcji
lub odrzuceniu jego zgłoszenia w dużej mierze zależy od tego, co przysłał.

Przykładowe zwroty do pisania listów motywacyjnych:
Rozpoczęcie listu:

−

I am writing to apply for the post / position of Bookshop Manager advertised in
yesterday's Bestseller Magazine - Piszę, aby ubiegać się o stanowisko menadżera
księgarni z ogłoszenia zamieszczonego we wczorajszym Magazynie Bestseller.

−

I am writing in connection with the vacancy in your Marketing Department, as advertised
in The Times of 14 February. Piszę w związku z wolną posadą w Państwa Dziale
Marketingu, jak ogłoszono w The Times z dnia 14. lutego.

Doświadczenie / Kwalifikacje:

−

I am currently / At present I am employed / working as ... - Obecnie jestem zatrudniony /
pracuję jako ...

−

I was employed as ... by ... from ... to ... - Byłem zatrudniony jako ... przez firmę ...
w okresie od ... do ...

−

During this time, I held the position of ... / was responsible for ... / my duties included ... -
W tym okresie pracowałem na stanowisku ... / byłem odpowiedzialny za ... / do moich
obowiązków należało ...

−

My qualifications include ... - Do moich kwalifikacji należą ...

−

I have successfully / recently completed a course in ... at ... - Pomyślnie / Ostatnio
ukończyłem kurs z .... w ....

−

I have a good knowledge of computers. - Posiadam umiejętność obsługi komputera.

−

I feel I would be suitable for the job because I have good interpersonal skills / good at
working in teams / etc.- Uważam, że byłbym odpowiednim kandydatem na to stanowisko
ponieważ posiadam odpowiednie umiejętności interpersonalne / potrafię pracować
w grupie / itp.

Zakończenie listu:

−

Please find enclosed my CV. - W załączeniu przesyłam mój życiorys.

−

I would appreciate a reply at your earliest convenience. - Byłbym wdzięczny za
odpowiedź w dogodnym dla Państwa terminie.

−

I would be able for an interview at any time / until the end of June / etc. - Jestem gotów
stawić się na rozmowę kwalifikacyjną w wyznaczonym przez Państwa terminie / do końca
czerwca / itp.

−

Please contact me should you have any further questions / queries. - W razie
jakichkolwiek zapytań, proszę o kontakt.

−

I look forward to hearing from you. - Oczekuję na Państwa odpowiedź.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

W

rozmowie kwalifikacyjnej celem kandydata jest jak najlepsze zaprezentowanie swoich

umiejętności i predyspozycji przyszłemu pracodawcy, pracodawca natomiast chce zebrać
dodatkowe informacje o potencjalnym pracowniku. Od niego zatem zależy, jak wykorzysta tę
szansę, czy potrafi pokazać w języku obcym, że jest najlepszym kandydatem do pracy. Panują
tu reguły podobne do przebiegu rozmowy kwalifikacyjnej w firmie polskiej aczkolwiek
należy uwzględnić specyfikę danego kraju, mentalność ludzi i charakter firmy. Nie można
przewidzieć dokładnie pytań, jakie zada przyszły pracodawca podczas rozmowy
kwalifikacyjnej. Jednak przygotowanie odpowiedzi na typowe pytania powinno ułatwić
prowadzenie rozmowy.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Jakie elementy należy wziąć pod uwagę decydując się na podjęcie działalności
gospodarczej za granicą?

2.

Jaki zasób słownictwa w języku obcym jest niezbędny, by skutecznie konkurować na
europejskim rynku pracy?

3.

Jakie informacje powinien pozyskać przedsiębiorca, chcący założyć firmę w wybranym
kraju UE?

4.

Jaka jest procedura rejestracyjna zakładania firmy w UE?

5.

Jakie dokumenty są niezbędne do rejestracji przedsiębiorstwa w UE?

6.

Jakie znasz źródła informacji o rynku pracy w UE?

7.

Jakie są zasady szukania pracy za granicą?

8.

Jakie są najskuteczniejsze drogi poszukiwania pracy za granicą?

9.

Dlaczego Internet jest przydatny w poszukiwaniu pracy?

10.

Jakie funkcje na europejskim rynku pracy pełni EURES?

11.

Jakie dokumenty wchodzą w skład Europass?

12.

Jaka jest struktura Europass CV i zasób słownictwa obcego potrzebna do jego
wypełnienia?

13.

Jakie informacje i słownictwo powinien zawierać życiorys zawodowy pisany w języku
obcym?

14.

W jakim celu sporządza się list motywacyjny?

15.

Jakie informacje i słownictwo powinien zawierać list motywacyjny pisany w języku
obcym?

16.

Jakie umiejętności są istotną częścią życiorysu zawodowego?

17.

Na czym polega przygotowanie się do rozmowy kwalifikacyjnej?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyszukaj informacje na stronach internetowych, w prasie i bibliografii dotyczące

aktualnej sytuacji prawnej zakładania działalności gospodarczej w wybranym kraju UE
z wyjątkiem Niemiec, Irlandii i Portugalii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania

3)

zgromadzić materiały do poprawnego wykonania ćwiczenia,

4)

ze zgromadzonych materiałów wybrać informacje uwzględniające rynek wydawniczo-
księgarski,

5)

sporządzić notatkę w języku obcym dotyczącą zakładania firmy w wybranym kraju UE,

6)

zaprezentować efekty pracy na forum grupy, przekazać najważniejsze informacje

7)

w postaci schematu.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

prasa i publikacje zawodowe,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia,

−

arkusze papieru i materiały piśmienne.

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy rynku wydawniczo-księgarskiego pod kątem pracodawcy i pracownika

w wybranym kraju UE ( najlepiej w tym samym co w ćwiczeniu 1) na podstawie informacji
uzyskanych od doradcy EURES funkcjonującego w tym kraju.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania,

3)

zidentyfikować adresy doradców EURES w wybranym kraju,

4)

przygotować listę pytań,

5)

przygotować i wysłać do doradcy EURES zapytanie w języku obcym,

6)

uporządkować zebrane informacje,

7)

zaprezentować swoją pracę w języku obcym na forum grupy i dokonać porównania

z informacjami innych uczniów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru i materiały piśmienne,

−

słowniki,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

adres poczty elektronicznej,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wytypuj pracowników instytucji wydawniczych, które specjalizacją są publikacje i prasa

obcojęzyczna. Wyobraź sobie, że jesteś właścicielem księgarni, która specjalizuje się
w sprzedaży książek obcojęzycznych, słowników, podręczników szkolnych do nauki języków
obcych i prasy obcojęzycznej. Z jakimi wydawnictwami nawiążesz współpracę?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

odszukać w Internecie, Panoramie Firm i innych źródłach przedsiębiorstwa, które
spełniają kryterium ćwiczenia,

3)

zgromadzić materiały do poprawnego wykonania ćwiczenia,

4)

zapoznać się z wyspecjalizowanymi instytucjami wydawniczymi, zebrać ofertę osobiście
lub telefonicznie,

5)

sporządzić wykaz w formie tabeli, w którym umieścisz nazwę i adres wydawnictwa,
zakres jego oferty oraz możliwości współpracy,

6)

zaprezentować swoją pracę w języku obcym na forum grupy i dokonać porównania
z wykazami innych uczniów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru i materiały piśmienne,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Panorama Firm lub inne książki teleadresowe,

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

telefon.

Ćwiczenie 4
Zbadaj rynek pracy w UE pod kątem możliwości zatrudnienia w zawodzie księgarza.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

prześledzić oferty pracy w Polsce firm międzynarodowych,

2)

prześledzić oferty pracy znajdujące się w prasie polskiej dotyczące potrzeb europejskiego
rynku pracy,

3)

prześledzić oferty pracy znajdujące się w prasie obcojęzycznej dotyczące potrzeb
europejskiego rynku pracy,

4)

prześledzić oferty pracy znajdujące się w EURES dotyczące potrzeb europejskiego rynku
pracy,

5)

uporządkować zebrane informacje,

6)

dokonać analizy ofert pod kątem własnych umiejętności i kwalifikacji,

7)

zaprezentować wyniki własnych badań w języku obcym, na forum grupy i dokonać
porównania z informacjami innych uczniów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru i materiały piśmienne,

−

prasa i czasopisma polskie i obcojęzyczne,

−

słowniki,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Panorama Firm,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

Ćwiczenie 5

Dokonaj analizy tekstu i na jego podstawie scharakteryzuj warunki zatrudnienia

w Wielkiej Brytanii.

Working in the United Kingdom.

On 1 May 2004 Poland joined the European Union. As a Polish citizen you therefore

have the right to work in the United Kingdom. You should apply to register with the Home
Office Worker Registration Scheme as soon as you have strted a new job. On way of finding
work in the UK is through a temporary work agency, either based in Poland or in the UK.

As soon as you start working in the UK you must complete application form WRS giving

your name, address, date of birth, nationality and employment details. You can get an
application form and more information by telephoning 08705 210 224 or visiting
www.ind.homeoffice.gov.uk or www.workingintheuk.gov.uk .

With your first application you will need to send a letter from you employer confirming

that you are working, two passport photos, your passport or ID card and a payment of Ł50.

If you do not apply within one month of starting a job, your employment will become

illegal.

If you enter into a contract in the UK, either with an agency or a direct employer, you

will have to pay National Insurance to the UK. Your employer will make the necessary
arrangements and deduct the money from your wages. If you are paying tax and National
Insurance, you will have a National Insurance number. Make sure you know what this number
is. Your employer should help you here, if not go to the nearest Jobcentreplus.

You are generally entitled to free treatment from the UK National Health Service, but

certain costs are due from patients for prescribed medicines, dental treatment and some
opticians’ fees.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się z tekstem,

2)

wypisać i przetłumaczyć nowe słownictwo,

3)

przygotować notatkę w języku obcym dotyczącą sposobu zatrudnienia
pracowników i warunków pracy w Wielkiej Brytanii,

4)

zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Sporządź swój życiorys zawodowy – CV w języku obcym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

wypisać elementy struktury życiorysu zawodowego zgodnie z materiałem szkoleniowym,

2)

sporządzić schemat formy graficznej CV,

3)

wypisać w języku obcym mocne strony, umiejętności i doświadczenia zawodowe jakie
posiadasz,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

4)

przy pisaniu swojego CV wykorzystać zwroty zawarte w materiale szkoleniowym
i dane z punktu 3,

5)

wpisać informacje o sobie w odpowiednie miejsce w strukturze CV.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru formatu A4,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia,

−

słowniki,

−

komputer z programem Word,

−

drukarka.

Ćwiczenie 7

Sporządź w języku obcym własny list motywacyjny zgodnie z obowiązującymi regułami

z uwzględnieniem następujących informacji: pragniesz podjąć staż w wakacje na stanowisku
sprzedawcy w księgarni, jesteś obecnie uczniem czwartej klasy technikum księgarskiego,
w trakcie trwania nauki odbyłeś praktyki w księgarni „Za grosik”. Do twoich obowiązków
należało wypełnianie dokumentów z wykorzystaniem programów komputerowych Word
i Excel, dbanie o ekspozycję w witrynie księgarni oraz obsługa klienta. Potrafisz obsługiwać
komputer, znasz bardzo dobrze język angielski, masz prawo jazdy kategorii B, interesujesz
się piłką siatkową, sportami wodnymi i żeglarstwem oraz lubisz książki przygodowe.
Interesuje cię praca nawet w niepełnym wymiarze godzin. Jesteś osobą dyspozycyjną
i samodzielną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się ze sposobem sporządzania listu motywacyjnego zawartym w materiale
szkoleniowym,

2)

sporządzić schemat formy graficznej listu motywacyjnego,

3)

w oparciu o strukturę listu motywacyjnego zawartą w materiale szkoleniowym wypisać
elementy, które powinien on zawierać,

4)

wypisać umiejętności i doświadczenie zawodowe jakie posiadasz,

5)

przeczytać uważnie treść ćwiczenia,

6)

wpisać informacje dotyczące chęci pracy zgodnie ze strukturą listu motywacyjnego
wykorzystując zwroty zawarte w materiale szkoleniowym i rozszerzając informacje
podane w CV.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru formatu A4,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

słowniki,

−

poradnik dla ucznia,

−

komputer z programem Word,

−

drukarka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

Ćwiczenie 8

Opracuj dialog w języku obcym rozmowy telefonicznej dotyczącej umówienia się na

spotkanie w sprawie pracy. Informację dotyczącą oferty pracy przeczytałeś na szybie
księgarni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się ze sposobem przeprowadzenie rozmowy telefonicznej,

2)

przygotować w języku obcym pytania i zwroty potrzebne do rozmowy,

3)

wspólnie z kolegą/koleżanką sporządzić scenariusz takiej rozmowy telefonicznej, która
dotyczy ogłoszenia,

4)

przeprowadzić rozmowę zgodnie ze scenariuszem,

5)

wziąć udział w dyskusji: jak najskuteczniej przeprowadzić taką rozmowę telefoniczną.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 9

Przetłumacz poniższe pytania na język obcy i udziel odpowiedzi pisemnej na nie tak, jak

podczas rozmowy kwalifikacyjnej w języku obcym.
1. Dlaczego chciał(a)by Pan/i podjąć pracę w naszej firmie?
Możesz wykorzystać informacje, które wcześniej zdobyłeś o firmie (renoma firmy, dbałość
o klientów itp.)
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................

2. Dlaczego właśnie Pana/Panią powinniśmy zatrudnić?
Podkreśl swoje zalety, np. dobre przygotowanie zawodowe, doświadczenia,
odpowiedzialność, chęć sprostania nowym wyzwaniom.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. Jakie są Pana/i mocne strony?
Wymień swoje umiejętności oraz cechy najbardziej twoim zdaniem przydatne w pracy,
o którą się starasz. Podaj przykłady jak je do tej pory wykorzystywałeś.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

4. Czy ma Pan/i jakieś wady?
Nie wymieniaj swoich słabości. Powiedz, że jak każdy je masz, ale nie będą wpływać na
twoją pracę.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

5. Co było Pana/i największym sukcesem?
Krótko opisz swój sukces w szkole lub innej dziedzinie życia. Nie opowiadaj, że nie masz
żadnych sukcesów.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
6. Co może Pan/i o sobie jeszcze powiedzieć?
Zastanów się wcześniej, jak odpowiedzieć na to dosyć ogólne pytanie. Warto mówić o tym,
co nie znalazło się w twoich dokumentach, a może stawiać cię w korzystnym świetle.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
7. Jakiego wynagrodzenia Pan/i oczekuje?
Na to trudne pytanie odpowiadaj elastycznie. Nie podawaj konkretnej sumy. Spróbuj
przerzucić decyzję na pracodawcę. Jeżeli nalega, odpowiedz dyplomatycznie, że oczekujesz
średniej płacy przeciętnej na takim stanowisku.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przetłumaczyć pisemnie pytania na język obcy,

2)

odpowiedzieć pisemnie w języku obcym na zadane pytania wg wskazówek
umieszczonych pod pytaniem,

3)

wybrać osobę, z którą przećwiczysz powyższe pytania,

4)

wziąć udział w dyskusji dotyczącej wpływu autoprezentacji na sukces zawodowy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru i artykuły piśmienne,

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

Ćwiczenie 10

Przygotuj inscenizację rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą w języku obcym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przypomnieć sobie sposób przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej,

2)

przygotować zasób słownictwa z języka obcego potrzebny do odbycia rozmowy,

3)

wspólnie z kolegą/koleżanką sporządzić scenariusz rozmowy kwalifikacyjnej w języku
obcym osoby, która aplikuje na wybrane stanowisko w księgarni,

4)

przeprowadzić rozmowę zgodnie ze scenariuszem i nagrać ją na video,

5)

obejrzeć nagraną na video rozmowę kwalifikacyjną,

6)

wziąć udział w dyskusji: jakie były mocne i słabe strony kandydata podczas rozmowy
kwalifikacyjnej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz obserwacji rozmowy kwalifikacyjnej,

−

kamera,

−

rekwizyty przydatne w rozmowie kwalifikacyjnej,

−

poradnik dla ucznia.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

dokonać analizy rynku księgarskiego w wybranym kraju UE?

!

!

2)

sporządzić plan zakładania planowanej działalności gospodarczej
w wybranym kraju UE?

!

!

3)

posługiwać się platformą EURES?

!

!

4)

dokonać analizy źródeł informacji?

!

!

5)

wyszukać w języku obcym i zastosować potrzebne informacje
znajdujące się w prasie zawodowej, Internecie, publikacjach itp.?

!

!

6)

wymienić sposoby aktywnego poszukiwania pracy za granicą?

!

!

7)

wybrać właściwą procedurę uruchomienia księgarskiej działalności
gospodarczej w wybranym kraju UE?

!

!

8)

sporządzić w języku obcym aplikacje EUROPASS?

!

!

9)

sporządzić w języku obcym dokumenty niezbędne do podjęcia
działalności gospodarczej lub pracy w UE?

!

!

10)

wymienić instytucje biorące udział w rejestrowaniu działalności
gospodarczej w UE oraz rejestrowaniu pracowników w UE?

!

!

11)

zidentyfikować formularze niezbędne do pracy w UE?

!

!

12)

rozróżnić pojęcia list motywacyjny, życiorys zawodowy?

!

!

13)

sporządzić w języku obcym CV zgodnie z zasadami?

!

!

14)

sporządzić w języku obcym list motywacyjny?

!

!

15)

odpowiedzieć w języku obcym na najczęściej zadawane pytania
podczas rozmowy kwalifikacyjnej?

!

!

16)

wymienić zasady postępowania obowiązujące podczas rozmowy
kwalifikacyjnej?

!

!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

4.2. Korespondencja i działalność marketingowa w firmie

księgarskiej w języku obcym

4.2.1. Materiał nauczania

Rynek księgarski w Polsce

Rynek ten to ponad 20 tys. wydawnictw. Ogromna większość z nich to firmy małe,

głównie prywatne albo działy wydawnicze instytucji zajmujących się zasadniczo inną
działalnością (uczelnie, instytuty naukowe, towarzystwa, urzędy itp.). Jednocześnie
koncentracja na rynku jest bardzo duża. Udział dwustu największych wydawnictw branży
wynosi prawie 98 procent. Natomiast w eksporcie i imporcie książek oraz czasopism
największą rolę odgrywają: Centrala Handlu Zagranicznego „Ars Polona” S.A. (firma
zajmuje się także działalnością wydawniczą i organizowaniem targów książki, w tym
warszawskich targów międzynarodowych), prywatna spółka IPS (International Publishing
Service), „Co - Liber” i Ośrodek Rozpowszechniania Wydawnictw Polskiej Akademii Nauk
(ORPAN).

Najwięksi wydawcy w Polsce to: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Reader’s

Digest, Świat Książki, Polskie Wydawnictwa Profesjonalne, Nowa Era, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Mediasat/Agora, Pearson Education, MAC Edukacja, Wiedza i Praktyka,
Znak, Prószynski i S-ka, Amber, Muza, Wydawnictwo Literackie, Rebis, Zysk i S-ka,
W.A.B., Państwowy Instytut Wydawniczy.

Większość tych wydawnictw ma siedzibę w Warszawie, która jest w Polsce tradycyjnie

głównym ośrodkiem wydawniczym. Oprócz Warszawy ważnymi ośrodkami są: Kraków,
Poznań, Wrocław, Katowice, Lublin, Gdańsk i Łódź.

Wydawnictwa coraz lepiej przygotowują swoje promocje wydawnicze. Działania

marketingowe wydawców są przemyślane, dzięki czemu różnorodność oferty, okładki
publikacji i reklamy bardziej profesjonalne. Zatrudniają swoich przedstawicieli, którzy
docierają do hurtowni, księgarń, klientów instytucjonalnych a nawet klientów
indywidualnych. Obecnie w Polsce umacniają się duże wydawnictwa, a rynek księgarski
wyłonił dwie ogromne sieci - Empik i Grupę Matras. Wydawcy szukają coraz to nowych
kanałów dystrybucji. Wydawnictwa tworzą swoje sklepy internetowe. Najchętniej
współpracują jednak z hurtowniami, których jest coraz więcej na polskim rynku. Mają one
43% udział w rynku. W Polsce działają cztery sieci sprzedaży o zasięgu ogólnopolskim –
Azymut, FK Jacek Olesiejuk, Wkra i Matras. Ogólna liczba podmiotów hurtu księgarskiego
zmniejsza się i liczy około 365 firm. Dla porównania liczbę placówek księgarskich ocenia się
na 2 520 punktów. Sprzedawanych jest w nich blisko 42% książek. Nowym kanałem stały się
książki dołączane do gazet, co od kilku lat z powodzeniem stosuje m.in. prasa włoska.

Od kilku lat nakłady na promocję systematycznie rosną, co podsyciło ożywienie. Aby

dobrze zaplanować działalność marketingową, należy spełnić następujące warunki: zbierać
potrzebne informacje podczas komunikowania się z otoczeniem, poznać potrzeby nabywców,
rozpoznać konkurencję oraz znaleźć źródła dostawców, czyli zaopatrzenie.

Najlepiej oferować to, czego na rynku brakuje. Szukanie luki rynkowej wymaga bacznej

obserwacji rynku. Analiza informacji rynkowych i konfrontacja z możliwościami pozwoli na
wybór najlepszej formy promocji. Tylko nieliczne przedsiębiorstwa działają w dziedzinach,
w których nie ma konkurencji. Dlatego punktem wyjścia wszelkiej działalności firmy są
badania marketingowe. Polegają one na ocenie sytuacji rynkowej, wyznaczeniu celów
określających co i komu będzie sprzedawane oraz podjęciu decyzji jakie działania należy
podjąć, aby osiągnąć wyznaczone cele. Na podstawie badań planuje się działalność
marketingową. Jest to konieczne, gdyż:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

−

nieustannie rośnie konkurencja na rynku,

−

coraz szybsze jest tempo zmian technologicznych, ekonomicznych, prawnych itp.,

−

coraz szybciej zmieniają się i różnicują potrzeby konsumentów,

−

ciągle musisz doskonalić i unowocześniać swoje produkty oraz metody komunikowania
się z klientami.

Obecnie najczęściej stosowaną formą działalności marketingowej jest marketing mix.

Marketing mix 4P – jest to inaczej kompozycja marketingowa, czyli takie elementy
(instrumenty) za pomocą których możemy oddziaływać na rynek. Najbardziej popularna
koncepcja marketingu mix to tzw. „4p” czyli z ang.: product, price, place, promotion.

−

product (produkt)

Mówiąc o produkcie omawiamy m.in.: asortyment, jakość, markę, opakowanie, usługi.
Współcześnie mówiąc o cechach produktu koncentrujemy się na potrzebach docelowych
klientów, jakie produkt ma zaspokajać.

−

price (cena)

Cenę charakteryzuje się za pomocą: polityki cenowej, rabatów, warunków płatności.

−

place (strategia dystrybucji)

Omawia zarówno kanały dystrybucji, jak i rozwiązania logistyczne. Sposobem dystrybucji
mogą być na przykład hurtownie, sprzedawcy detaliczni, przedsiębiorstwa wysyłkowe.

−

promotion (promocja, promotion mix)

W jej skład wchodzą: promocja osobista, reklama, promocja dodatkowa (inaczej: promocja
uzupełniająca, promocja sprzedaży, zaliczamy tu także merchandising) oraz public relations
(zaliczamy do niego także sponsoring).

Marketing mix dla usług - 7P

Specyfika usług spowodowała rozwinięcie tradycyjnego „4p” do „7p”. Do już istniejących
elementów zostały dołączone:

−

people (ludzie)

Jest to personel obsługujący, klient, inni nabywcy.

−

process (proces)

To przebieg świadczenia usługi od zainteresowania klienta, poprzez informację, sprzedaż
i obsługę posprzedażową.

−

physical evidence (świadectwo materialne)

Są to wszystkie wizualne i materialne elementy (budynki, logo, meble, wyposażenie
techniczne, ulotki itp.), które dla klientów są dowodem jakości danej usługi.

Na czym polega działanie reklamy. Jednym z prostszych wyjaśnień jest dobrze znany model
AIDA, który oznacza następującą sekwencję:

świadomość —> zainteresowanie —>chęć posiadania —> działanie.

Model AIDA jest modelem psychospołecznego wpływu reklamy na odbiorcę. Model ten ze
względu na swoją prostotę i wyraziste wskazanie kolejnych faz, jakie musi przejść odbiorca
przekazu reklamowego można bezsprzecznie uznać „złotym drogowskazem” dla tych osób,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

które zawodowo zajmują się projektowaniem wszelkich kampanii reklamowych. Model ten
zakłada, iż aby reklama zadziałała, odbiorca musi przejść kolejne etapy, którymi są zwrócenie
uwagi na produkt, zainteresowanie produktem, wzbudzenie chęci jego posiadania, zaś
konsekwencją przejścia powyższych etapów jest działanie, czyli zakup. Należy oczywiście
skorygować powyższe wyjaśnienie, a mianowicie dodać, że model AIDA może być śmiało
stosowany zarówno przy reklamowaniu produktów, jak i idei, czyli ma swoje zastosowanie
także przy projektowaniu kampanii społecznych, a nawet politycznych. Nazwa AIDA
pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: attention, interest, desire, action.

Attention (uwaga) – czyli najprościej definiując to zwrócenie uwagi. Pierwsze zadanie, jakie
stoi przed reklamą, to zostać zauważoną przez odbiorcę. Pierwszy etap modelu AIDA
możemy uznać za spełniony, gdy choć przez chwilę uda nam się skoncentrować uwagę
odbiorcy na naszym przekazie reklamowym.

Interest (zainteresowanie) – czyli wzbudzenie zainteresowania reklamowanym
przedmiotem. W tym przypadku zainteresowanie odbiorcy ma się skupić nie na samym
środku przekazu reklamowego, ale na jego treści. Jest to o wiele trudniejsze zadanie, gdyż to
za jego sprawą w odbiorcy ma zrodzić się pożądanie. Zainteresowanie to ma więc dotyczyć
reklamowanego towaru, usługi lub też idei. Skuteczny komunikat reklamowy powinien
zawierać intrygująco przedstawioną obietnicę i ją uwiarygodniać. Zaintrygowanie to może
mieć postać dźwiękową i graficzną, ale przede wszystkim bywa językowe.

Desire (pożądanie) – czyli wywołanie u odbiorcy chęci posiadania produktu, skorzystania
z usługi lub przyłączenia się do akcji społecznej. Ogromną rolę spełnia tutaj perswazyjna
forma języka, gdyż w niemałym stopniu od formy językowej zależy, czy nakłanianie wywoła
taką chęć. Jesteśmy wzrokowcami, stąd też wielokrotnie budujemy swoje opinie, przekonania
na podstawie oglądanych obrazów. W dzisiejszych czasach obraz staje się elementem
skutecznej argumentacji.

Action (działanie) – czyli podjęcie odpowiednich kroków, mających zaspokoić wcześniej
wytworzone pragnienia. Istotna jest tutaj rola czynników zewnętrznych, takich jak chociażby
dostępność produktu, dyspozycyjność odbiorcy, istnienie lub brak barier technicznych,
sytuacja finansowa odbiorcy i wiele innych. Pomimo że podejmowanie odpowiednich działań
można postrzegać jako czynność całkowicie odrębną oraz niezależną od samego przekazu
reklamowego, to jednak także i on może pełnić istotną funkcję. Reklama może nas
zainteresować reklamowanym przedmiotem, wywołać w nas pożądanie, a także poprzez
kategoryczność komunikatu reklamowego, zasugerować nam czynności w pewien sposób
oczywiste, pokazujące nam co należy zrobić aby zaspokoić wytworzone pożądanie.
Językowym wykładnikiem kategoryczności jest użycie trybu rozkazującego, np. „kup!”,
„zadzwoń!”, „przyłącz się!” z różnego rodzaju wyrazami wspomagającymi, takimi jak
„natychmiast!”, „już!”. Widzimy zatem, że za pomocą przekazu reklamowego, możemy
również wpływać na ostatni etap modelu AIDA.

Taki sekwencyjny schemat (lub podobny, wyrażony innymi słowami) jest uważany za

zdroworozsądkowy: głosi bowiem, że zanim się zainteresujemy produktem danej marki,
musimy najpierw o nim wiedzieć, oraz że możemy podjąć działanie i go kupić. Model ten
przypisuje reklamie dwie role: informacyjną, to jest zaznajamiania ludzi z produktem, oraz
perswazyjną, czyli sprawiania, aby ludzie zanim coś kupią, pragnęli to coś mieć. Jeśli chodzi
o rolę informacyjną, to wydaje się, że kiedy konsument nie widzi żadnych poważniejszych
korzyści, którymi mógłby się kierować w wyborze marki, to wpływ na jego zachowanie
powinna wywierać ostatnio widziana reklama lub suma reklam widzianych w przeszłości.
Jeśli chodzi o perswazyjny wpływ, to uważa się, że reklamy wytwarzają pragnienie lub

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

postanowienie zakupu, lub przynajmniej „dodają wartości marce w oczach konsumenta”.
Dlatego też reklamy posługują się takimi metodami perswazji, jak tworzenie obrazu marki,
przedstawianie Wyjątkowej Oferty Sprzedaży (USP) i informowanie konsumentów, że do
zaspokojenia specyficznych potrzeb niezbędne im są specjalne produkty. Wszystkie te
elementy możemy wyśmienicie wykorzystać przy działaniach firmy księgarskiej. To od
naszej kreatywności i operatywności zależy sukces naszego przedsięwzięcia marketingowego.

Rynek księgarski jest bardzo mobilny i podatny na szybko zmieniającą się modę na rynku,

dlatego też dostosowanie się do potrzeb trudnego klienta i agresywnej walki dóbr
substytucyjnych decyduje o powodzeniu naszych działań.

Praca biurowa w firmie księgarskiej

Praca biurowa jest integralnym elementem działalności firmy. Większość czynności

biurowych to działania typowe – powtarzalne wykonywane na wielu stanowiskach pracy.
Dotyczy to również narzędzi pracy biurowej, np. komputerów z odpowiednim
oprogramowaniem, Internetem i pocztą elektroniczną, telefaksów czy kserografów. Dobra
organizacja pracy biurowej wpływa na sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem.

Aby informacje przygotowywane w firmie mogły być użyteczne np. dla kierownika

w celu podjęcia decyzji (oprócz odpowiedniej struktury), powinny być:

−

rzetelne i dokładne – opierać się na wiarygodnych danych i ściśle opisywać fakty,

−

jasno i zrozumiale przedstawione,

−

szybko i terminowo dostarczone właściwemu odbiorcy,

−

dostępne tj. odpowiednio sklasyfikowane.
Informacje mogą mieć postać odpowiednich danych liczbowych, opisowych

i graficznych. Na obieg informacji składa się zbieranie, porządkowanie i systematyzowanie
danych, przetwarzanie, przesyłanie, przechowywanie danych oraz likwidacja lub archiwizacja
danych.

Ważny jest wygląd dokumentu, jak również jego styl, który powinien być dostosowany

do rodzaju pisma, odbiorcy i kreować wizerunek firmy. Każde dobrze sformułowane pismo
powinna cechować:

−

zwięzłość,

−

jasność i zrozumiałość (np. używanie zdań pojedynczych),

−

konkretne sformułowania,

−

uprzejma forma,

−

kompletność,

−

sugestywność w stosunku do odbiorcy (np. oparcie się na faktach, właściwa
argumentacja),

−

autorskie przekonanie o słuszności prezentowanego stanowiska,

−

pismo powinno dotyczyć tylko jednej sprawy,

−

używanie skrótów tylko powszechnie znanych,

−

akcentowanie ważnych treści,

−

używanie jednoznacznej terminologii.

Poprawność pod względem stylistycznym, gramatycznym i ortograficznym jest

podstawą każdego pisma.

Przed napisaniem pisma wskazane jest przygotowanie jego planu (konspektu). Pismo

powinno zawierać następujące elementy:

−

wstęp – wprowadzenie,

−

przedstawienie zagadnienia/problemu – część główna i najistotniejsza,

−

uzasadnienie – część przekonująca,

−

wnioski – część końcowa, podsumowanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

W krajach anglojęzycznych stosuje się w listach handlowych następujący układ treści

pisma. Jest to układ tekstu blokowego.

'Poliglota' Bookshop

98 Piotrkowska Street

90-678 Lodz

Mr Jonathan Smith
Longman Publish House
113-119 Charing Cross Road
London
WC2H 0EB
UK

12 February 2007

Dear Mr Smith

Your advertisement in the January issue of Bookseller magazine is of great interest to us. We
would like to know more about the coursebooks your firm offers and would appreciate
receiving your wholesale price list and information regarding terms and ordering policy.

It is our desire to offer our customers the widest selection possible of English coursebooks,
and we are therefore always interested in new products that fall within that area.

We look forward to your prompt response. Thank you in advance.

Yours sincerely

Adam Nowak

Adam Nowak
Purchasing Manager

Oto kilka zasad korespondencji anglojęzycznej. Nazwa i adres odbiorcy znajdują się

w lewym górnym narożniku. Data znajduje się po prawej stronie. Pisząc datę należy
pamiętać, że w Wielkiej Brytanii najpierw podaje się dzień, a w Stanach Zjednoczonych
miesiąc. Najbezpieczniej zatem pisać datę w sposób następujący: 3 June 2006. Pamiętać
należy, że w języku angielskim nazwy miesięcy pisze się zawsze z dużej litery. Po dniach
tygodnia nie trzeba pisać liter th, rd, nd lub st. W adresie, po zwrocie powitalnym (Dear...)
i pożegnalnym (Yours faithfully/sincerely), można ale nie trzeba stosować żadnych znaków
interpunkcyjnych. Każdy paragraf rozpoczyna się od lewego marginesu i jest pisany
z pojedynczym odstępem. Nazwisko osoby piszącej list i jej tytuł umieszcza się pod
podpisem.

W listach handlowych stosuje się kilka form zwrotu powitalnego:
Dear Sirs - do firmy
Dear Sir - do mężczyzny, którego nazwiska nie znamy
Dear Madam - do kobiety, której nazwiska nie znamy
Dear Mr Jones - do mężczyzny
Dear Mrs Jones - do kobiety zamężnej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

Dear Miss Jones - do kobiety niezamężnej
Dear Ms Jones - do kobiety zamężnej lub niezamężnej
Dear Susan - do przyjaciółki lub osoby dobrze znanej

Nie należy umieszczać nazwiska przed imieniem oraz bezpośrednio po Mr, Mrs itd.
Sposób zakończenia listu zależy od rodzaju zwrotu powitalnego:

Dear Sirs/Sir/Madam Yours faithfully
Dear Mr/Mrs/Miss/Ms Jones Yours sincerely
Dear Susan Best regards/wishes

Większość listów składa się z trzech części. W pierwszej, zwanej otwarciem podaje się
powód pisania listu. Część druga to rozwinięcie tematu. Część trzecia to zakończenie, które
jest zwykle prośbą o załatwienie sprawy i szybką odpowiedź. Tutaj też określa się szczegóły
dotyczące dalszej współpracy.

Oto kilka typowych zwrotów, którymi można rozpoczynać list handlowy:

−

We are writing to enquire about ...

−

We are writing in connection with ...

−

We are interested in ... and we would like to know ...

−

We would like to receive information concerning ...

−

We are interested in entering into business relations with ...

Gdy odpowiadamy na list, naszą odpowiedź możemy rozpocząć w sposób

następujący:

−

Thank you for your letter of (data),

−

With reference to your letter of (data),

−

We have received your letter of (data),

−

In reply to your letter dated (data)
concerning ..., enclosing ..., asking if ..., enquiring about ...

Oto kilka typowych zwrotów, którymi można zakończyć list handlowy:

−

I look forward to receiving your reply/order/products/etc.

−

Looking forward to hearing from you.

−

We are looking forward to your early reply.

−

A prompt reply will be appreciated.

−

We should appreciate a prompt reply.

Jeśli w liście przekazaliśmy pewne informacje, to możemy go zakończyć w sposób

następujący:

−

I hope that this information will help you.

−

Please do not hesitate to contact me if you need any further information.

−

Please feel free to contact me if you have any further questions.

−

Should you need more information, please feel free to contact me.

Zwroty używane w reklamach listowych/ofertach:

−

You will be intrested to know that we have just introduced our new ...

−

May we draw your attention to ...

−

Please let us know if you would like to have samples or a demonstration.

−

It is in order to meet this demand that we are bringing out ...

−

Having once seen and handled ... you will be able to place your order.

−

... has (have) been regarded as the best for a century and a half.

−

You may be able to profit from special terms on your initial order.

−

The reputation of this product is spread by everyone who ...

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

−

The discount increases in proportion to the size of the order.

Zwroty używane w zaproszeniach:

−

We would like to extend an invitation for you to visit ...

−

We would like to invite you for a few days to visit ...

−

I am writing on behalf ... to invite you to visit ...

−

I would like to know whether you would be interested in coming for a short visit to ...

−

We would like to invite you to ...

Zwroty używane przy zamówieniach:

−

We enclose our official Order No ...

−

We have pleasure in sending you an order for ...

−

Please supply the following ...

−

We have decided to give you a standing order for ...

−

Please deliver at the prices, terms and dates as given below ...

−

Please supply us the above mentioned.

−

With reference to your quotation, we enclose our order for immediate delivery.

−

We can accapt your offer on these terms, and are pleased to place an order for ...

Składając reklamację, należy najpierw wyrazić żal z powodu konieczności złożenia

reklamacji np:

−

Unfortunately, we have not yet received the books we ordered.

A następnie zasugerować sposób załatwienia reklamacji np:

−

Please, could you deliver them soon.

−

We would be grateful if you could deliver them soon.

−

We would appreciate it if you could deliver them soon.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Jakie informacje powinien pozyskać przedsiębiorca o szeroko rozumianej konkurencji?

2.

Jakie kroki powinny być zawarte w działaniach marketingowych na rynku księgarskim?

3.

W jaki sposób promocja wpływa na sukces sprzedaży?

4.

Jaka jest specyfika działania reklamy na rynku księgarskim?

5.

Na czym polega model AIDA?

6.

Czym charakteryzuje się dobra organizacja pracy biurowej w księgarni?

7.

Jakie są zasady pisania listów handlowych w krajach anglojęzycznych?

8.

Jakie są popularne zwroty w języku angielskim używane w korespondencji zawodowej?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odpowiedz w języku obcym na pytania, wiedząc, że: planujesz otworzyć działalność

gospodarczą, będziesz właścicielem hurtowni sprzedającej podręczniki do nauki języków
obcych, słowniki oraz prasę obcojęzyczną.
1.

How are you going to obtain products? / W jaki sposób dotrzesz do produktów?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

2.

What do you know about your competition and what gives you a competitive advantage
over them? / Co wiesz o konkurencji i co możesz robić od nich lepiej?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3.

How are you going to contact foreign publishers? / Jak będziesz kontaktował się
z zagranicznymi wydawcami?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4.

What is the promotional campaign of your warehouse going to look like? / Jak będzie
wyglądała promocja Twojej hurtowni?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5.

How are you going to organise your distribution network taking into consideration the
type of your products and customers? / W jaki sposób zorganizujesz sieć dystrybucyjną,
uwzględniając specyfikę oferty i odbiorców?

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

scharakteryzować produkty pod kątem swojej oferty,

2)

zidentyfikować producentów krajowych i zagranicznych,

3)

zidentyfikować firmy konkurencyjne na rynku i ich słabe strony,

4)

zaplanować sposoby kontaktów bezpośrednich z wydawcami głównie zagranicznymi,

5)

zaplanować działania promocyjne hurtowni,

6)

scharakteryzować potencjalnych klientów pod kątem dystrybucji,

7)

odpowiedzieć na pytania zawarte w ćwiczeniu

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz do ćwiczenia,

−

słowniki,

−

czasopisma obcojęzyczne,

−

przykładowe podręczniki wydane za granicą,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Przygotuj ofertę w języku obcym wydawcy zagranicznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zidentyfikować interesującego cię wydawcę zagranicznego,

2)

przygotować i wysłać zapytanie ofertowe w języku obcym do wybranego wydawcy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

51

3)

uporządkować zebrane informacje i dokonać ich analizy,

4)

sporządzić plan oferty w języku obcym,

5)

zaprezentować swoją pracę w języku obcym na forum grupy i dokonać porównania
z pracami innych uczniów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poczta elektroniczna,

−

drukarka,

−

słowniki

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przygotuj dialog dotyczący rozmowy telefonicznej z kontrahentem zagranicznym

dotyczący szczegółów jego oferty.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

spośród ofert zaprezentowanych w ćwiczeniu 2 w parach wybrać interesującą cię ofertę,

2)

zapoznać się szczegółowo z tą ofertą pod względem proponowanego asortymentu,
sposobu obsługi i dystrybucji oraz cen,

3)

wynotować brakujące a według Ciebie ważne informacje dotyczące oferty,

4)

pisemnie przygotować listę pytań w języku obcym,

5)

napisać dialog w języku obcym uwzględniający formy grzecznościowe i informacje
merytoryczne,

6)

zaprezentować swoją pracę w języku obcym na forum grupy i dokonać porównania
z pracami innych uczniów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusz do ćwiczenia,

−

słowniki,

−

opracowane oferty z ćwiczenia 2,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

W poniższym liście jest dziesięć błędów. Odszukaj je, a następnie napisz list poprawnie

w stylu blokowym.

Fabries Limited 12 High Street

Bristol BD 5 7HW

Tel. [phone]

Miss June Jonson,
Home Exhibitions,
Birmingham B40 1NT,
England.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

52

Your ref
Our ref DK/zn

Dear Sir

Thank you for your letter of the second of june two thousand and six

I am enclosing a brochure with details of our stand at the Fabrics for the Home Exhibition
next month.

2006, june 3

rd

. Best wishes

Marketing Manager
Deborah Kerr

Deborah Kerr

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania,

3)

sporządzić list zgodnie z zasadami anglojęzycznych pism w stylu blokowym,

4)

zaprezentować swoją pracę na forum grupy i wziąć udział w dyskusji na temat pisania
korespondencji w języku obcym.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Uzupełnij zdania, zgodnie z podanymi przykładami (napisanymi wytłuszczonym

drukiem), wprowadzając wszelkie niezbędne zmiany.
1) following / your / request, / please find enclosed / an up-to-date list.

a)

Mr Well’s letter / an updated quotation.

b)

my / inquiry / my outline proposals.

c)

your / request / an application form.

2) With reference to your letter of / 25 November, / we / have pleasure in sending
you / details of our hotel rates.

a)

1 April / I / the work permit.

b)

4 July / the company / a credit note.

c)

8 June / the partners / an introducery offer

3) Please find enclosed / details of our special reductions / as well as / the names of
three campanies in your area.

a)

our proposed conditions / an outline contract.

b)

an order form / samples of your folder

c)

the plans / a preliminary agreement

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

53

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania,

3)

napisać poprawnie zdania.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Poukładaj poniższe elementy tak, aby powstał poprawny list.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania,

3)

ułożyć poprawnie list,

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 7

Uzupełnij tabelę, wykorzystując – wyrazy.
Polskie: baryłka, beczka, beczułka, gąsior, koperta z wyściółką, paka, skrzynia, skrzynka

żeberkowa, torba, worek, worek jutowy.

English: bale, cardboard box, carton, cask, container, drum, pallet, parcel, polystyrene

mould, waterproof lining.

Dopisz słówka związane z opakowaniami wykorzystywanymi w firmie księgarskiej.

we remain, Yours sincerely

In anticipation of receiving your order,

Are quite willing to send you

all supplementary information

Dear Mr Ausubel

Your interest in our software. We

Thank you for

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

54

bag

bela

barrel
carboy

pudło

tekturowe

karton

case

beka

cleated box

kontener

crate

pojemnik metalowy (cylindryczny)

hessian sack

hogshead
keg
padded envelope (jiffy bag)

paleta
paczka
opakowanie

styropianowe

sack

wykładzina

wodoodporna

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

dopasować słownictwo,

3)

dopisać brakujące słownictwo w wolne miejsca w tabeli,

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

Ćwiczenie 8

Połącz zdania 1–4 ze zdaniami a–d tak, aby powstały cztery reklamacje.

1.

Unfortunately, one of the quilts you sent was torn.

2.

Unfortunately, we have not yet received the books we ordered.

3.

Unfortunately, the consignment was sent at (to) the wrong address.

4.

Unfortunately, you forgot to include the spare parts.

a)

Please, could you send us us the missing books before 25 July.

b)

We would be grateful if you could send us a replacement.

c)

We would appreciate it if you could send it at (to) the address given above.

d)

Please, could you send the spare parts as soon as possible.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

55

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać tłumaczenia zdań,

2)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

3)

dopasować poprawnie zdania.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 9

Opracuj slogan reklamowy dotyczący nowości na rynku księgarskim oraz opracuj projekt

jej wizualizacji w witrynie księgarni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zapoznać się z materiałem nauczania,

3)

ułożyć slogan reklamowy w języku obcym,

4)

zaprojektować dekorację w witrynie księgarni wykorzystując wymyślony slogan.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki,

−

arkusz do ćwiczenia

−

arkusze papieru i materiały piśmienne i rysunkowe,

−

poradnik dla ucznia.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

dokonać analizy wydawniczego rynku księgarskiego w wybranym
kraju UE?

!

!

2)

zastosować model AIDA w działalności księgarskiej?

!

!

3)

zaplanować działania marketingowe dla wybranej firmy?

!

!

4)

skutecznie posługiwać się reklamą?

!

!

5)

dokonać analizy źródeł zaopatrzenia?

!

!

6)

zastosować procedury pracy biurowej w języku obcym przyjęte
(obowiązujące) na rynku księgarskim?

!

!

7)

posługiwać się językiem obcym w prowadzeniu korespondencji?

!

!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

56

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Zgodnie z Art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską Polacy mogą
prowadzić działalność gospodarczą na terytorium
a)

tych samych krajów w których mogą zatrudniać się jako pracownicy.

b)

26 krajów UE oraz Norwegii, Islandii i Lichtensteinie.

c)

wszystkich krajów UE.

d)

tylko Wielkiej Brytanii, Portugalii, Niemczech i Irlandii.

2.

Do praw przedsiębiorcy na terenie innego kraju UE nie należy
a)

prawo do płacenia podatków.

b)

prawo zatrudniania personelu kluczowego.

c)

prawo nabycia na własność nieruchomości.

d)

prawo do wolnego wyboru miejsca i formy działalności.

3.

Sieć EURES zajmuje się
a)

współpracą publicznych służb zatrudnienia w krajach UE.

b)

pomocą podczas choroby za granicą.

c)

kontrolowaniem pracodawców.

d)

współpracą szkolnictwa zawodowego na terenie UE.

4.

Dokument umożliwiający obywatelom UE i EOG dokumentowanie swoich kwalifikacji
i kompetencji to
a)

Solvit.

b)

Cover Letter.

c)

Eures.

d)

Europass.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

57

5.

European company EC to
a)

europejska spółka prywatna.

b)

spółdzielnia europejska.

c)

europejska spółka akcyjna.

d)

europejskie zgrupowanie interesów ekonomicznych.

6.

Europass – Paszport Językowy wypełniany jest
a)

przez Narodowe Agencje Europassu.

b)

przez szkoły języków obcych.

c)

przez ośrodki egzaminacyjne.

d)

samodzielnie.

7.

Marketing mix tzw. „4 P” to:
a)

product, price, place, people.

b)

product, price, people, process.

c)

product, price, place, promotion.

d)

product, promotion, people, place.

8.

W skład modelu AIDA wchodzą:
a)

attention, interest, desire, action.

b)

attention, intuition, desire, action.

c)

attention, interest, design, action.

d)

attention, interest, desire, activity.

9.

Prawidłowym zwrotem powitalnym w liście handlowym do mężczyzny, którego
nazwiska nie znamy, jest
a)

Dear Sirs.

b)

Dear Sir.

c)

Dear Mr.

d)

Dear Mr Jones.

10.

Prawidłowy sposób zakończenia listu handlowego pisanego do konkretnej osoby, z którą
pozostajemy w stosunkach służbowych brzmi
a)

Yours faithfully.

b)

Wishes.

c)

Best regards.

d)

Yours sincerely.

11.

Marketing mix usług to
a)

5 P.

b)

6 P.

c)

7 P.

d)

8 P.

12.

Po podjęciu pracy w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
należy wystąpić o rejestrację do
a)

Home Office Worker Registration Scheme.

b)

National Insurance.

c)

National Health Service.

d)

Citizen Advice Bureaux.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

58

13.

Z usług doradcy EURES skorzystać można w
a)

Eurodesk.

b)

wojewódzkich urzędach pracy.

c)

prywatnych biurach pośrednictwa pracy.

d)

powiatowych urzędach pracy.

14.

Relevant Experience to element
a)

prawa pracy.

b)

listu motywacyjnego.

c)

reklamacji.

d)

życiorysu zawodowego.

15.

Jeżeli w języku obcym wszystko rozumiesz podczas czytania i ze słuchu, potrafisz
swobodnie porozumiewać się i wypowiadać na dowolny temat oraz pisać bezbłędnie, to
swoje umiejętności zaliczysz do
a)

A 1.

b)

B 2.

c)

C 2.

d)

D 1.

16.

Europass Mobilności to dokument potwierdzający
a)

okres nauki lub szkolenia w innym kraju europejskim.

b)

możliwość wyjazdu do pracy w ramach UE.

c)

umiejętności językowe.

d)

umiejętności, uprawnienia i poziom wykształcenia zawodowego.

17.

Najwięcej ofert dotyczących pracy za granicą można znaleźć w czasopiśmie
a)

„Życie na gorąco”.

b)

„Praca i życie za granicą”.

c)

„Pracy i chleba”.

d)

„Moje Eurek”.

18.

Adres www.ams.or.at to adres Narodowej Agencji Pracy w
a)

Holandii.

b)

Francji.

c)

Irlandii.

d)

Austrii.

19.

Kto uznaje kwalifikacje zawodowe nieobjęte dyrektywami UE
a)

Narodowe Agencje Pracy.

b)

Rząd danego kraju.

c)

odpowiednia szkoła na terenie danego kraju.

d)

pracodawca.

20.

Social Insurance Office to instytucja zajmująca się
a)

pośrednictwem pracy.

b)

usługami bankowymi.

c)

ubezpieczeniami społecznymi.

d)

ubezpieczeniami mieszkaniowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

59

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Posługiwanie się językiem obcym w działalności gospodarczej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedzi Punkty

1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d

10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

60

6. LITERATURA

1.

Adamiec W., Barbara Kołodziejczyk B.: Rynek książki w Polsce, Biblioteka Narodowa

2.

Barker Ch.: Boost Your Vocabulary 1, 2, 3, 4. Penguin English Guides 2002

3.

Cyrson E.: Kompendium wiedzy o gospodarce, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa –
Poznań1996

4.

Duraj J.: Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2002

5.

Flaszyńska E.: Po wiedzę i pracę do Unii Europejskiej, MGPiPS, Warszawa 2004

6.

Grant D., McLarty R.: Business Basics, Oxford University Press 2002

7.

Hollett V.: Business Objectives, Oxford University Press 2002

8.

Kłeczek R. i inni: Marketing – jak to się robi?, Ossolineum, Wrocław 1992

9.

Knight G., O’Neil M., Hayden B.: Business Goals 1, Cambridge University Press 2004

10.

Linde-Usiekniewicz J.: Wielki słownik angielsko-polski, Wyd. Naukowe PWN 2004

11.

Markowski W.: ABC small business`u, Markus s.c., Łódź 2004

12.

Matiaszkiewicz A.: Praca w Unii Europejskiej, OHP

13.

Mikina A., Sienna M.: Przedsiębiorczość – klucz do sukcesu, REA 2002

14.

Murphy R.: English Grammar In Use, Cambridge University Press 1991

15.

Nadstoga Z.: Writing Business Letters, Altravox Press, Włocławek 1994

16.

O’Driscoll N., Scott-Barrett F.: Challenges, Longman Business English 1999

17.

Pater W.: Na biało – jak legalnie pracować w Europie, Eurodesk Polska, Warszawa 2006

18.

Puńko E., Rostek E.: English - Słownik tematyczny, Wagros 2006

19.

Rabiega E., Czerwińska M.: Small Business Briefs, Yes, Marbig 1994

20.

Sorbian-Przybysz D. i inni: Nie daj się zaskoczyć, OHP

21.

Stefaniak-Piasek E.: Technika pracy biurowej cz. 2, WSiP, Warszawa 2003

22.

Wach K.: Jak założyć firmę w Unii Europejskiej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004

23.

Warunki życia i pracy w Wielkiej Brytanii, WUP w Łodzi, 2004

24.

www.biblioteka-analiz.pl

25.

www.europa.eu.int/comm/internal_market/services_en.htm

26.

www.gazeta.pl

27.

www.quazell.com/businessletters/

28.

www.parp.gov.pl

29.

www.rynek-ksiazki.pl

30.

Zatrudnienie w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,
Ministerstwo Handlu i Przemysłu (DTI), UK 2004