Zadanie: 1

Spaliny wydostające się z rur wydechowych samochodów zawierają znaczne ilości tlenku węgla(II) i tlenku

azotu(II). Gazy te są bardzo toksyczne i dlatego w aktualnie produkowanych samochodach stosuje się katalizatory
platynowe, dzięki którym tlenek węgla(II) i tlenek azotu(II) wchodzą ze sobą w reakcję tworząc naturalne składniki
powietrza.



Ułóż równanie reakcji i dobierz współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego.



Wskaż utleniacz i reduktor.

Zadanie 2.

Metodą bilansu elektronowego dobierz współczynniki stechiometryczne w równaniu reakcji:

........ NH

3

+ ......... O

2

→ ........... N

2

+ .......... H

2

O

Zadanie 3.

Wskaż substancję pełniącą rolę utleniacza i rolę reduktora w procesie opisanym równaniem:

Zn + S



ZnS

Utleniacz: ......................................

Reduktor: ......................................

Zadanie 4.

Jedna z metod oczyszczania spalin polega na reakcji tlenków azotu z amoniakiem przy udziale katalizatora
Wiedząc, że substratami tej reakcji są tlenek azotu(II), tlenek azotu(IV) i amoniak, a produktami azot i

woda, napisz równanie reakcji i uzgodnij je w oparciu o bilans elektronowy. Wskaż substancje, które pełnią w tym
procesie rolę utleniacza i reduktora.

Zadanie: 5

Dane jest równanie reakcji chemicznej
a) za pomocą połówkowych równań reakcji elektronowych procesów utleniania i redukcji dobierz
współczynniki reakcji
b) Zapisz wyłącznie ten proces, który jest procesem utleniania
c) Wskaż cząstkę, która w powyższej reakcji chemicznej pełni rolę utleniacza

Zn + HNO

3



Zn(NO

3

)

2

+ NH

4

NO

3

+ H

2

O

Zadanie 6.

Dobierz współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego w równaniu pierwszego etapu

reakcji utleniania siarczku miedzi(II) kwasem azotowym(V):

Zadanie: 7.

Metodą równań połówkowych uzgodnij równanie reakcji:

.

..HOH

2

C



CH

2

OH + ...K

2

Cr

2

O

7

+ ...HCl



...HOOC



COOH + ...KCl + ...CrCl

3

+ ...H

2

O

atom węgla z glikolu etylenowego ulega ...................., jest ..........................., przejawia własności ................

Zadanie: 8.

Do odkażania wody w basenach często używany jest chlor, który po dodaniu do wody wchodzi z nią w

reakcję chemiczną opisaną równaniem:

Cl

2(g)

+ H

2

O

(c)

ClO



(aq)

+ Cl



(aq)

+ 2H

+

(aq)

1.

Jak zmienia się stopień utlenienia chloru podczas reakcji z wodą?

2.

Do jakiego typu reakcji należy przedstawiony powyżej proces?

3. Jaki jest odczyn wody w basenie i dlaczego?



4.

Właściwości odkażające mają substancje, które są utleniaczami.
Który z produktów powyższej reakcji, Twoim zdaniem, odkaża wodę i dlaczego?

Zadanie: 10.

Za pomocą równań połówkowych zbilansuj równanie następującej reakcji utleniania – redukcji:

...CH

3

CHO + ...I

2

+ ...NaOH



...CH

3

COOH + ...NaI + ...H

2

O



Wskaż substancje, które pełnią w tym procesie rolę utleniacza i reduktora:

Utleniacz: ................................................

Reduktor: ................................................

Zadanie 11.

Wskaż utleniacz i reduktor oraz dobierz współczynniki w reakcji:

HI + H

2

SO

4(stęż)



I

2

+ H

2

S + H

2

O

Zadanie 12.

W równaniu reakcji redoks
określ stopnie utlenienia rtęci i azotu, wskaż utleniacz i reduktor, dobierz współczynniki reakcji.

Hg + HNO

3(rozc)



Hg(NO

3

)

2

+ NO + H

2

O

Zadanie 13.

Ułóż równania połówkowe i dobierz współczynniki w równaniu:

HCHO + I

2

+ NaOH



HCOONa + Nal + H

2

O

Zadanie 14.

Na podstawie podanego schematu reakcji:

a)

określ stopień utlenienia siarki przed reakcją i po reakcji,

b)

wskaż utleniacz i reduktor,

c)

dobierz współczynniki stechiometryczne.

H

2

S + H

2

SO

3



S + H

2

O

Zadanie 15.

W poniższym schemacie dobierz współczynniki. Napisz równania połówkowe. Wskaż utleniacz i reduktor.

Informacja do zadań 15 - 18

Reakcja rozkładu chloranu(V) potasu w zależności od warunków przebiega w różny sposób. Podczas

ogrzewania w obecności MnO

2

jako katalizatora po

wstaje chlorek potasu oraz wydziela się tlen, a rozkład

termiczny bez udziału katalizatora prowadzi do powstania chloranu(VII) potasu i chlorku potasu.

Zadanie 15.

Napisz równanie reakcji termicznego rozkładu chloranu(V) potasu w obecności MnO

2

jako katalizatora.

Współczynniki stechiometryczne w tym równaniu należy uzgodnić za pomocą bilansu elektronowego.

Zadanie 16.

Napisz równanie reakcji termicznego rozkładu chloranu(V) potasu przebiegającej bez udziału katalizatora

oraz napisz równania połówkowe, wskaż utleniacz i reduktor, proces utlenienia i proces redukcji.

Zadanie 17.

Określ, do jakiego typu reakcji redoks należy proces opisany w zadaniu 16.

Zadanie 19.

Reakcje, w których powstający produkt wykazuje działanie katalityczne, to reakcje autokatalityczne.

Biegnące początkowo powoli reakcje ulegają stopniowo przyspieszaniu.

Przykładem

reakcji

autokatalitycznej

jest

reakcja

jonów

chloranowych(V)

z

anionami

wodorosiarczanowymi(IV), w której rolę katalizatora pełnią powstające kationy wodoru. W reakcji powstają też jony
siarczanowe(VI) oraz jony chlorkowe.

Napisz równanie opisanej reakcji i uzgodnij je w oparciu o bilans elektronowy, wskazując utleniacz,

reduktor, proces utleniania i redukcji.

Zadanie 20.

Malowidła olejne z upływem czasu ciemnieją. Przyczyną tego jest tworzenie się czarnego siarczku

ołowiu(II). Można je wybielić, przemywając ostrożnie roztworem nadtlenku wodoru.

Na podstawie bilansu elektronowego uzgodnij powyższe równanie reakcji, a także wskaż utleniacz,

reduktor, proces utleniania i proces redukcji.

PbS + H

2

O

2



PbSO

4

+ H

2

O

Zadanie 21.

Akwaforta jest techni

ką graficzną, w której wykorzystuje się proces tzw. Trawienia (częściowego

rozpuszczania) miedzi za pomocą chlorku żelaza(III). Technika ta została zastosowana także do wytwarzania
obwodów drukowanych w elektronice. W trakcie trawienia zachodzi reakcja opisana równaniem:

Cu + 2FeCl

3

→ CuCl

2

+ 2FeCl

2



Napisz w formie jonowej równanie powyższej reakcji.

Zadanie 23.

Wskaż zdanie(a) prawdziwe:

a) ze wzrostem stopnia utlenienia pierwiastka bloku d elektronowego rosną własności kwasowe

jego związków i maleją własności utleniające,

b) ze wzrostem stopnia utlenienia pierwi

astka bloku d elektronowego rosną własności zasadowe

jego związków i maleją własności utleniające,

c) ze wzrostem stopnia utlenienia pierwiastka bloku d elektronowego rosną własności kwasowe

jego związków i rosną własności redukujące,

d) ze wzrostem stopn

ia utlenienia pierwiastka bloku d elektronowego rosną własności kwasowe

jego związków i rosną własności utleniające.

Zadanie 24.

Sole kwasu azotowego (III), np. KNO

2

:

a) są wyłącznie reduktorami,

b) są wyłącznie utleniaczami,

c) są zarówno utleniaczami jak i reduktorami,
d) nie mogą wykazywać własności utleniająco-redukujących.

Zadanie 25.

Napisz kolejne równania(e) reakcji, na drodze których można otrzymać chlorek miedzi (II) z metalicznej

miedzi i dowolnych odczynników nieorganicznych. Procesy redoks uzgodnij metodą równań połówkowych.

Zadanie 26.

Wskaż zestaw indywiduów chemicznych, w którym znajdują się wyłącznie cząstki będące w reakcjach

redoks tylko utleniaczami:

A. S

2



, H

2

O

2

, CI

2

,

B. NO

3



, F

2

, H

+

, C. S

2



, Fe, H

+

, D. Fe, H

2

O

2

, H

+

.

Zadanie 27.

Danych jest 5 równań reakcji chemicznych:

Wskaż zestaw, w którym są tylko równania reakcji redoks:

A. l, II, III,

B. II, III, IV,

C. III, IV, V,

D. II, III, V.

Zadanie 28.

Wskaż proces, który można zaliczyć do reakcji utleniania i redukcji.

Zadanie 29.

Pewna reakcja chemiczna przebiega według równania:
Określ stopnie utlenienia siarki i azotu przed reakcją i po reakcji. Wskaż utleniacz i reduktor.

S + 2HNO

3



H

2

SO

4

+ 2NO

Zadanie 30.

Spośród podanych poniżej stwierdzeń wybierz zdanie prawdziwe.

A. Proces utleniania polega na utracie elektronów.
B.

Proces redukcji polega na utracie elektronów.

C. Utlen

ianie polega na obniżeniu stopnia utlenienia.

D. Redukcja polega na podwyższeniu stopnia utlenienia.

Zadanie 31.

Wypisz numery tych reakcji chemicznych, które są procesami utleniania-redukcji.

Zadanie 32.

Term

it to mieszanina pyłu glinowego i tlenku żelaza (III). Stosowana jest ona do spawania masywnych

przedmiotów stalowych, np. szyn tramwajowych. Po zapaleniu tej mieszaniny w produktach reakcji pojawia się
żelazo i tlenek glinu. Na podstawie powyższej informacji napisz równanie reakcji, określ stopnie utlenienia glinu i
żelaza przed reakcją i po niej oraz wskaż utleniacz i reduktor.

Zadanie 33.

Proces produkcji stali polega na redukcji rud tlenkowych żelaza, a następnie na dalszej obróbce mającej na

celu poprawę właściwości mechanicznych oraz zwiększenie odporności chemicznej. W pewnym uproszczeniu
procesy zachodzące w wielkim piecu można opisać następująco:

1. spalanie węgla do tlenku węgla(IV),
2. redukcja tlenku węgla(IV) za pomocą węgla do tlenku węgla(II),
3. redukcja tlenku żelaza(III) za pomocą tlenku węgla(II) do tlenku żelaza(II),
4. redukcja tlenku żelaza(II) za pomocą tlenku węgla(II) do żelaza.



Napisz równania reakcji opisanych powyżej procesów.

Zadanie 34.

Spośród podanych poniżej przemian wybierz te (podaj ich numery), które można zakwalifikować do reakcji

dysproporcjonowania.

Zadanie 35.

Poniżej podano cztery zdania:

I reduktorem może być: H

2

, Na, Al

II reduktore

m nie może być. K, Ca, H

2

III utleniaczem może być": O

2

, Cl

2

, H

2

SO

4

IV utleniaczem nie może być: Br

2

, HNO

3

, H

2

SO

4

Wskaż odpowiedź, w której podano zdania fałszywe.

A. II, III

B. II, IV

C. I, II

D. I, III

Zadanie 36.

Poniżej przedstawiono cztery równania reakcji: Wskaż, które z powyższych reakcji są procesami redoks.

A. wszystkie

B. II

C. I, II, IV

D. I

Zadanie 37.

Który z poniższych procesów można wykorzystać do otrzymywania metalicznego żelaza?

Zadanie 38.

Za pomocą równań reakcji przedstaw metody otrzymywania FeCl

2

i FeCl

3

. Substratem dla tych reakcji musi

być metaliczne żelazo.

Zadanie 39.

W reakcji opisanej poniższym równaniem:



utleniaczem i reduktorem jest:

Zadanie 40.

Chlorek żelaza(III) można otrzymać w reakcji:

A. żelaza z kwasem solnym
B. spalania żelaza w atmosferze chloru
C. kwasu solnego z wodorotlenkiem żelaza(II)
D. dwie odpowiedzi są poprawne

Zadanie 41.

Wskaż zdanie prawdziwe:

A. I i III

B. II i IV C. I i IV D. I, II i IV

Zadanie 42.

Napisz dowolne równanie reakcji, w którym wodór odgrywa rolę reduktora.