„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Babis
Marzanna Radziszewska-Konopka
Wykonywanie badania słuchu u dziecka 322[17].Z1.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
dr inż. Andrzej Leszczyński
lek. med. Ryszard Mikołajewski
Opracowanie redakcyjne:
mgr Joanna Gręda
Konsultacja:
mgr Lidia Liro
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[17].Z1.03
„Wykonywanie badania słuchu u dziecka”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu protetyk słuchu.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
4
3. Cele kształcenia
5
4. Przykładowe scenariusze zajęć
6
5. Ćwiczenia
12
5.1. Budowa i odrębności fizjologiczne narządu słuchu u dzieci
5.1.1. Ćwiczenia
12
12
5.2. Zaburzenia rozwojowe i choroby narządu słuchu u dzieci. Badania
przesiewowe słuchu
5.2.1. Ćwiczenia
18
18
5.3. Obiektywne i psychofizyczne metody badania słuchu u dzieci. Interpretacja
wyników badań
5.3.1. Ćwiczenia
21
21
5.4. Metody
rehabilitacji
słuchu.
Problemy
zdrowotne,
społeczne
i psychologiczne dziecka z niedosłuchem
5.4.1. Ćwiczenia
28
28
5. Ewaluacja osiągnięć ucznia
31
7. Literatura
45
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie protetyk słuchu.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie (uczeń) słuchacz powinien mieć
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie (uczeń) słuchacz ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania –
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, oraz ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej. Zaleca się prowadzenie ćwiczeń w placówkach
opiekuńczo-wychowawczych, gdzie uczniowie (słuchacze) mieliby możliwość doskonalenia
umiejętności nawiązywania kontaktu z dzieckiem. W czasie zajęć należy stworzyć uczniom
(słuchaczom) możliwość wykonywania badań słuchu u dzieci w rzeczywistych warunkach.
*Gwiazdką oznaczono pytania i ćwiczenia, których rozwiązanie może sprawiać uczniowi
trudności. W razie wątpliwości uczeń może zwrócić się o pomoc do nauczyciela.
Schemat układu jednostek modułowych
322[17].Z1
Badania s
łuchu
322[17].Z1.02
Wykonywanie badania
s
łuchu u osoby dorosłej
322[17].Z1.03
Wykonywanie badania
s
łuchu u dziecka
322[17].Z1.01
Wykonywanie pomiarów
i analiz d
źwięku
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
charakteryzować budowę i funkcje narządu słuchu,
−
wyjaśniać genezę i patomechanizm uszkodzeń słuchu u osób dorosłych,
−
różnicować rodzaje uszkodzeń słuchu,
−
różnicować metody badania słuchu u osób dorosłych,
−
nawiązywać pozytywne kontakty interpersonalne z dziećmi w różnym wieku,
−
wyjaśniać pojęcia z zakresu akustyki słuchu,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
posługiwać się komputerem,
−
współpracować w grupie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
określić odrębności anatomiczne ucha występujące w okresie rozwojowym,
−
scharakteryzować elementy ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego,
−
określić wpływ zaburzeń w rozwoju prenatalnym i okołoporodowym na występowanie
uszkodzeń narządu słuchu,
−
wyjaśnić przyczyny najczęstszych uszkodzeń narządu słuchu u dzieci,
−
określić wady rozwojowe narządu słuchu,
−
wykorzystać wiedzę z zakresu pediatrii w badaniu słuchu u dzieci,
−
określić specyfikę badań słuchu u dzieci,
−
zastosować metodę badania słuchu w zależności od wieku dziecka,
−
zorganizować stanowisko do badania słuchu zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
nawiązać kontakt emocjonalny z dzieckiem,
−
wykonać badanie orientacyjne,
−
zastosować audiometrie zabawową,
−
zastosować listy artykulacyjne w audiometrii słownej,
−
zinterpretować otrzymane wyniki badań,
−
udzielić rodzicom lub bezpośrednim opiekunom dziecka informacji i wskazówek
dotyczących postępowania po badaniu,
−
określić problemy zdrowotne i społeczne dziecka z uszkodzonym słuchem,
−
przedstawić metody profilaktyki i rehabilitacji słuchu u dzieci,
−
ustalić z zespołem terapeutycznym metody rehabilitacji słuchu u dziecka,
−
wyjaśnić psychologiczne aspekty niedosłuchu i głuchoty u dzieci.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Protetyk słuchu 322[17]
Moduł:
Badania słuchu 322[17].Z1
Jednostka modułowa:
Wykonywanie badania słuchu u dziecka
322[17].Z1.03
Temat: Badanie słuchu u dziecka metodą Behawioralnej Audiometrii Obserwacyjnej.
Cel ogólny: Wykonywanie badania słuchu u dziecka metodą Behawioralnej Audiometrii
Obserwacyjnej.
Przystępując do realizacji tematu uczeń powinien powtórzyć zagadnienia dotyczące
rozwoju umiejętności różnicowania natężenia i lokalizacji źródła dźwięku u dzieci.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
określić specyfikę badania słuchu metodą BOA,
−
określić wiek dzieci, u których wykonuje się badanie orientacyjne,
−
zorganizować stanowisko do badania słuchu zgodnie z zasadami ergonomii,
−
określić rodzaje bodźców dźwiękowych wykorzystywanych podczas badania,
−
nawiązać kontakt emocjonalny z dzieckiem,
−
przygotować dziecko i rodzica do badania,
−
wykonać
Behawioralną
Audiometrię
Obserwacyjną,
przestrzegając
przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
rozpoznawać reakcje dziecka na dźwięk,
−
dokonać interpretacji otrzymanych wyników,
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności pozazawodowe:
−
praca w zespole,
−
planowanie i organizowanie,
−
oceny pracy zespołu.
Metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
metoda eksponująca (film),
−
ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie pracują w czteroosobowych zespołach,
−
praca samodzielna.
Czas: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
kaseta VHS lub płyta DVD z nagranym przebiegiem badania orientacyjnego,
−
zestawy zadań opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu,
−
stolik z zabawkami, które mają służyć skupianiu uwagi dziecka,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
−
4 krzesła,
−
bodźce dźwiękowe niekalibrowane – zabawki dźwiękowe o znanym w przybliżeniu
zakresie pasma częstotliwości i poziomie natężenia dźwięku,
−
bodźce dźwiękowe kalibrowane – szumy wąskopasmowe, dźwięki naturalne (np., odgłosy
zwierząt) o znanym zakresie pasma częstotliwości i poziomie natężenia dźwięku,
generowane przez głośniki lub przenośne audiometry pediatryczne,
−
dodatkowo głośniki i podświetlane zabawki,
−
wyniki badania orientacyjnego (4 przykłady: 1 na foliogramie, 3 na kartkach dla każdego
ucznia),
−
kartki formatu A4.
Przebieg zajęć:
CZĘŚĆ WSTĘPNA
40 minut
1. Czynności organizacyjne.
2. Podanie tematu zajęć i omówienie szczegółowych celów kształcenia.
3. Powtórzenie zagadnień dotyczących rozwoju umiejętności różnicowania natężenia
i lokalizacji źródła dźwięku u dzieci – ustne odpytywanie.
4. Wyjaśnienie specyfiki wykonywania badania behawioralnego.
5. Oglądanie nagrania (VHS lub DVD) przedstawiającego badani orientacyjne – omówienie.
6. Wyjaśnienie słuchaczom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
7. Podział słuchaczy na czteroosobowe zespoły (dziecko, rodzic, Badający I, Badający II).
CZĘŚĆ WŁAŚCIWA
Praca metodą tekstu przewodniego i ćwiczenia.
Uczniowie wykonują zadanie samodzielnie, mając jako pomoc tzw. teksty przewodnie –
pytania prowadzące oraz przygotowane do wypełnienia formularze.
Nauczyciel przygotowuje materiały potrzebne do wykonania zadania oraz pomaga uczniom,
gdy napotykają na jakieś trudności.
Zdanie dla uczniów
Wykonaj badanie słuchu metodą Behawioralnej Audiometrii Obserwacyjnej u dziecka
w wieku:
−
1 ćwiczenie: 2 miesiące,
−
2 ćwiczenie: 8 miesięcy,
−
3 ćwiczenie: 12 miesięcy,
−
4 ćwiczenie: 18 miesięcy.
Zaplanuj wykonywanie ćwiczeń w taki sposób, aby każdy członek zespołu pełnił rolę dziecka,
Rodzica, Badającego I, Badającego II. Podczas wykonywania każdego ćwiczenia, osoba
pełniąca rolę dziecka otrzyma od nauczyciela informację, jak ma się zachowywać.
Faza I Informacje
15 minut
Pytania prowadzące:
1. U dzieci w jakim wieku wykonuje się badanie BOA?
2. Jaki sprzęt jest niezbędny do wykonania badania?
3. Kto uczestniczy w badaniu orientacyjnym?
4. Na czym polega zadanie Badającego I?
5. Na czym polega zadanie Badającego II?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
6. Jakie rodzaje bodźców dźwiękowych wykorzystuje się podczas badania?
7. Na czym polega przygotowanie dziecka do badania?
8. Jak może przejawiać się reakcja dziecka na dźwięk?
9. Co bierzemy pod uwagę interpretując wynik badania?
10. Jakie czynniki mogą być przyczyną problemów podczas badania i błędów w interpretacji
wyników?
Faza II Planowanie
10 minut
1. W jaki sposób należy przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania?
2. W jaki sposób należy przygotować dziecko i rodzica do badania?
3. Jakie rodzaje bodźców dźwiękowych będą wykorzystane podczas badania?
4. W jaki sposób należy dokonać zapisu wyników badania?
Faza III Ustalenie
10 minut
1. Słuchacze pracując w czteroosobowych zespołach, proponują podział zadań (ról) do
każdego ćwiczenia.
2. Rysują na papierze formatu A4 schemat pomieszczenia do badania – ustawienie sprzętów
i osób uczestniczących w badaniu.
3. Dobierają bodźce dźwiękowe oraz określają lokalizację źródła dźwięku.
4. Konsultują z nauczycielem poprawność narysowanego schematu i dobór bodźców
dźwiękowych.
Faza IV Wykonanie – ćwiczenia
40 minut
1. Słuchacze pracując w czteroosobowych zespołach wykonują badanie behawioralne,
modyfikując przebieg badania w zależności od wieku dziecka.
2. Przed każdym kolejnym ćwiczeniem, osoba pełniąca rolę dziecka, otrzymuje od
nauczyciela wskazówki dotyczące zachowania się podczas badania.
3. Słuchacze opisują wyniki badań.
Faza V Sprawdzanie
10 minut
1. Słuchacze omawiają przebieg badań oraz uzyskane wyniki badania.
2. Porównują wyniki pracy poszczególnych zespołów.
Faza VI Analiza
10 minut
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązywania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, wskazuje jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
ĆWICZENIE – interpretowanie wyników badania (praca indywidualna)
35 minut
1. Nauczyciel przypomina zasady interpretowania wyników BOA.
2. Nauczyciel i słuchacze wspólnie analizują i interpretują wynik badania orientacyjnego.
3. Słuchacze otrzymują opracowany przez nauczyciela wynik badania – samodzielnie
interpretują wynik.
4. Wspólne omówienie interpretacji, wyjaśnienie wątpliwości. Ćwiczenie powtórzyć 2 – krotnie,
analizując różne wyniki badań.
5. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, wskazuje jakie trudności i błędy występowały
podczas ćwiczenia, wskazuje jak unikać ich w przyszłości.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
CZĘŚĆ KOŃCOWA
10 minut
Praca domowa
1. Na podstawie otrzymanego od nauczyciela wyniku badania orientacyjnego dokonaj oceny
stopnia występującego u dziecka niedosłuchu.
2. Opisz, na czym polegają i czym mogą być spowodowanie różnice w wyniku badania BOA i
słuchowych potencjałów wywołanych z pnia mózgu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Protetyk słuchu 322[17]
Moduł:
Badania słuchu 322[17].Z1
Jednostka modułowa:
Wykonywanie badania słuchu u dziecka 322[17].Z1.03
Temat: Badanie rozumienia mowy u dzieci.
Cel ogólny: Wykonywanie badania rozumienia mowy u dzieci.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
określić specyfikę badania rozumienia mowy,
−
określić wiek dzieci, u których wykonuje się badanie rozumienia mowy,
−
zorganizować stanowisko do badania słuchu zgodnie z zasadami ergonomii,
−
określić rodzaje bodźców dźwiękowych wykorzystywanych podczas badania,
−
nawiązać kontakt emocjonalny z dzieckiem,
−
analizować dokumentację dziecka pod kątem rozwoju psychomotorycznego,
−
wykonać badanie rozumienia mowy, przestrzegając przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy,
−
dokonać interpretacji otrzymanych wyników,
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności pozazawodowe:
−
planowanie i organizowanie pracy własnej,
−
współpraca z personelem placówki opiekuńczo-wychowawczej,
−
ocena pracy własnej.
Metody nauczania–uczenia się:
−
wycieczka dydaktyczna do żłobka,
−
pokaz,
−
ćwiczenia.
Na zajęciach poprzedzających realizację tematu, uczniowie w raz z nauczycielem ustalili
miejsce i czas spotkania oraz zostali poinformowani o zachowaniu na terenie placówki
i konieczności zmiany obuwia. Nauczyciel omówił z kierownictwem placówki cele wycieczki
oraz uzgodnił kwestie organizacyjne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
ćwiczenia praktyczne w placówce opiekuńczo-wychowawczej (praca indywidualna).
Czas: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
zestawy obrazków do badania akumetrycznego – dostosowane do wieku rozwojowego
dzieci,
−
karty rozwoju psychomotorycznego dzieci przebywających w żłobku,
−
wyniki badania rozumienia mowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Przebieg zajęć w placówce opiekuńczo-wychowawczej:
ETAP
TOK ZAJĘĆ
CZAS
Część
wstępna
1. Czynności organizacyjne.
2. Podanie tematu zajęć i omówienie szczegółowych celów
kształcenia.
3. Poznanie specyfiki pracy żłobka– wiek dzieci, grupy
rozwojowe, personel, ramowy plan dnia.
4. Wyjaśnienie specyfiki badania rozumienia mowy.
20 minut
20 minut
Część
właściwa
1. Zapoznanie z dziećmi, nawiązanie kontaktu
emocjonalnego, udział w zajęciach prowadzonych przez
pracowników żłobka.
2. Badanie rozumienia mowy u dziecka – pokaz
nauczyciela. Omówienie wyniku.
3. Analiza indywidualnej dokumentacji rozwoju
psychomotorycznego wybranych dzieci – każdy słuchacz
analizuje rozwój trójki dzieci.
4. Samodzielne wykonywanie badania rozumienia mowy
u dzieci. Każdy słuchacz wykonuje badanie u tych dzieci,
których rozwój wcześniej analizował.
Słuchacze wykonują badanie – nauczyciel obserwuje
pracę słuchaczy, pomaga w przypadku wystąpienia
trudności.
5. Omówienie przebiegu ćwiczeń oraz występujących
trudności.
25 minut
15 minut
30 minut
45 minut
15 minut
Część
końcowa
1. Podsumowanie zajęć.
2. Zadanie pracy domowej.
3. Pożegnanie z personelem placówki i dziećmi.
10 minut
Praca domowa
1. Opisz w formie wskazówek dla koleżanek/kolegów sposób wykonywania badania
rozumienia mowy u 3 – letniego dziecka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Budowa i odrębności fizjologiczne narządu słuchu u dzieci
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj elementy budowy anatomicznej narządu słuchu.
Rysunek do ćwiczenia 1.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozróżnić elementy budowy narządu słuchu na modelu anatomicznym,
2) odszukać na schemacie elementy budowy i nazwać je,
3) wypełnić arkusz do ćwiczeń.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
model anatomiczny narządu słuchu,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
flamaster,
−
poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 2
Dokonaj analizy różnic w budowie trąbki słuchowej u noworodka i dorosłego.
Tabela do ćwiczenia 2.
Cecha
Noworodek
Dorosły
Długość
Położenie ujścia gardłowego
Stosunek części chrzęstnej do
części kostnej
Stosunek blaszki błoniastej
do blaszki chrzęstnej w
chrzęstnym odcinku trąbki
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na cechy różnicujące trąbkę
słuchową noworodka i dorosłego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać odpowiednie informacje dotyczące budowy trąbki słuchowej,
2) dokonać analizy porównawczej,
3) wypełnić arkusz do ćwiczeń.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
arkusz do ćwiczenia,
−
flamaster,
−
poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Wykonaj badanie otoskopowe ucha.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na różnice w budowie
anatomicznej przewodu słuchowego u dziecka i u dorosłego istotne podczas badania
otoskopowego. Ćwiczenie należy wykonać w zespołach 2–osobowych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy budowy i odrębności fizjologicznych przewodu słuchowego dziecka,
2) zapoznać się z budową otoskopu,
3) utworzyć z koleżanką/kolegą dwuosobowy zespół, w którym jedna osoba wykonuje
badanie, a druga jest rocznym pacjentem i zamiennie,
4) jako badający przygotować rodzica i dziecko do badania,
5) przy użyciu otoskopu obejrzeć błonę bębenkową i przewód słuchowy pacjenta, pamiętając
o odciągnięciu małżowiny usznej we właściwym kierunku – zależnym od wieku badanego.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
otoskop.
Ćwiczenie 4*
Dokonaj analizy wpływu zmian rozwojowych w budowie przewodu słuchowego na jego
właściwości akustyczne.
Tabela do ćwiczenia 4
Właściwości akustyczne przewodu słuchowego
Dziecko
Dorosły
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na występujące u dzieci
odrębności rozwojowe w zakresie właściwości akustycznych przewodu słuchowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) porównać wielkość i kształt przewodu słuchowego dziecka i dorosłego,
2) wyjaśnić zjawisko wzmocnienia własnego przewodu słuchowego,
3) dokonać analizy różnic między właściwościami akustycznymi przewodu słuchowego
dziecka i dorosłego,
4) wypełnić arkusz do ćwiczenia,
5) sformułować wnioski wynikające z dynamiki zmian właściwości akustycznych przewodu
słuchowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
arkusz papieru formatu A4.
Ćwiczenie 5
Narządu słuchu dziecka różni się w swej budowie i funkcji od narządu słuchu osoby
dorosłej. Zmiany rozwojowe zachodzą stopniowo w ciągu kilku pierwszych lat życia.
Określ czas dojrzewania wybranych elementów i funkcji narządu słuchu.
Schemat do ćwiczenia 5
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na czas dojrzewania
poszczególnych elementów i funkcji narządu słuchu u dzieci.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy etapów i czasu dojrzewania narządu słuchu dziecka,
2) dopasować element budowy anatomicznej lub funkcję do czasu jego dojrzewania,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia – połączyć strzałkami.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
•
Wielkość jamy bębenkowej * 3 - 6 miesiąc
życia
•
Rozdzielczość czasowa * do 6 roku życia
•
Błędnik * 4/5 rok życia
•
Różnicowanie dźwięków o dużych częstotliwościach * noworodek
•
Różnicowanie dźwięków o małych częstotliwościach * 6 miesiąc życia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Ćwiczenie 6
Określ czas dojrzewania umiejętności lokalizacji źródła dźwięków u dziecka w pierwszym
i drugim roku życia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dojrzewanie umiejętności
lokalizacji źródła dźwięków u dzieci (Rys.4).
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy etapów dojrzewania umiejętności lokalizacji źródła dźwięku,
2) do wieku dziecka dopasować kierunek z którego potrafi zlokalizować źródło dźwięku,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia – połączyć strzałkami.
Wiek dziecka Lokalizacja źródła dźwięku.
Schemat do ćwiczenia 6
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
Ćwiczenie 7
Wskaż odrębności w budowie i funkcjonowaniu narządu słuchu dziecka mające wpływ na
dobór i dopasowywanie aparatów słuchowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na odrębności w budowie
i funkcji narządu słuchu dziecka, które należy uwzględnić podczas dopasowywania aparatów
słuchowych.
3-4 m.ż.
4-7 m.ż.
7-9 m.ż.
9-13 m.ż.
13-16 m.ż.
16-21 m.ż.
21-24 m.ż.
Z boku, z dołu , pośrednio z góry
Z każdego kierunku
Z boku, z dołu, z góry
Z boku, z dołu
Z boku
Z przodu i nieco z boku
Z boku, pośrednio z dołu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy wpływu cech budowy anatomicznej narządu słuchu dziecka na dobór
aparatów słuchowych,
2) wyodrębnić trudności w dopasowywaniu aparatów słuchowych u dzieci spowodowane
stopniowym dojrzewaniem funkcjonalnym drogi słuchowej,
3) opracować wskazówki dla słuchaczy kierunku Protetyk słuchu dotyczące doboru
i dopasowywania aparatów słuchowych u dzieci.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
papier formatu A4, flamastry.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.2. Zaburzenia rozwojowe i choroby narządu słuchu u dzieci.
Badania przesiewowe słuchu
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj analizy występujących u dzieci wad wrodzonych narządu słuchu i
towarzyszących im typów niedosłuchu.
Tabela do ćwiczenia 1
Typ niedosłuchu
Niedosłuch
przewodzeniowy
Niedosłuch odbiorczy
Niedosłuch
mieszany
Wady wrodzone
narządu słuchu
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na rodzaje niedosłuchu
towarzyszące poszczególnym wadom wrodzonym narządu słuchu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać postacie wad wrodzonych poszczególnych elementów anatomicznych narządu
słuchu,
2) wyodrębnić typy niedosłuchu towarzyszące poszczególnym wadom narządu słuchu,
3) wypełnić arkusz do ćwiczeń.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Określ czynniki sprzyjające występowaniu zapaleń ucha środkowego u dzieci.
Rysunek do ćwiczenia 2.
rozszczep
podniebienia
alergia
zrosty kosteczek
słuchowych
obniżona
odporność
deformacje
małżowiny
krótka trąbka
słuchowa
fizjologiczny przerost
tkanki chłonnej
gardła
przetoki
przeduszne
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na czynniki sprzyjające
występowaniu zapaleń ucha środkowego u dzieci.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozróżnić czynniki sprzyjające występowaniu zapaleń ucha środkowego u dzieci,
2) pokolorować na rysunku elementy zawierające nazwę czynnika sprzyjającego
występowaniu zapaleń ucha u dzieci.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
kolorowe kredki.
Ćwiczenie 3
Dokonaj analizy cech testów przesiewowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wymienić cechy testu przesiewowego,
2) opisać różnice między czułością a specyficznością testu przesiewowego.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz papieru formatu A4, flamaster.
Ćwiczenie 4
Dokonaj analizy testów przesiewowych stosowanych podczas badania słuchu
u noworodków.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na wady i zalety
poszczególnych metod badania słuchu u noworodków.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyróżnić testy przesiewowe stosowane podczas badania słuchu u noworodków,
2) scharakteryzować wady i zalety badania otoemisji akustycznych,
3) scharakteryzować wady i zalety badania słuchowych potencjałów wywołanych z pnia
mózgu,
4) wyjaśnić w jakich sytuacjach stosuje się połączenie obu powyższych metod.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusze papieru formatu A4, flamastry.
Ćwiczenie 5
Wyróżnij czynniki ryzyka wystąpienia niedosłuchu u dzieci.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na czynniki ryzyka uszkodzenia
słuchu u noworodków oraz dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.
Tabela do ćwiczenia 5
Czynniki ryzyka
wystąpienia niedosłuchu u noworodków
Czynniki ryzyka wystąpienia niedosłuchu
u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyróżnić czynniki ryzyka wystąpienia niedosłuchu u noworodków,
2) wyróżnić czynniki ryzyka wystąpienia niedosłuchu u dzieci w wieku przedszkolnym
i szkolnym,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
5.3. Obiektywne i psychofizyczne metody badania słuchu u dzieci.
Interpretacja wyników badań
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Metody badania słuchu u dzieci dzielimy na obiektywne i psychofizyczne (subiektywne).
Zakwalifikuj metody badania słuchu do wymienionych grup.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) podzielić metody badania słuchu u dzieci,
2) wypełnić arkusz do ćwiczenia, zamalowując pola zawierające metody obiektywne na
kolor czerwony, a pola zawierające metody psychofizyczne na kolor zielony.
Rysunek do ćwiczenia 1
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
czerwona i zielona kredka.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj i wykonaj badanie słuchu metodą
BOA u 5 miesięcznego dziecka.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący przygotowania dziecka i rodzica oraz sprzętu
do badania. Należy zwrócić uwagę na przebieg badania.
Badanie rozumienia mowy
Tympanometria
Behawioralna audiometria
obserwacyjna
Audiometria wzmocniona
bodźcem wzrokowym
Badanie otoemisji
akustycznych
Audiometria zabawowa
Próby nadprogowe
Słuchowe potencjały
wywołane
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przebiegu badania,
2) przygotować potrzebny sprzęt,
3) omówić sposób przygotowania dziecka i rodzica do badania,
4) opisać sposób przeprowadzania badania słuchu metodą behawioralnej audiometrii
obserwacyjnej.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
zestaw zabawek dźwiękowych do badania BOA.
Ćwiczenie 3
Zaplanuj urządzenie i wyposażenie pomieszczenia do badania behawioralnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący urządzenia i wyposażenia pomieszczenia do
badania behawioralnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy urządzenia i wyposażenia pomieszczenia do badania behawioralnego,
2) narysować schemat wyposażenia pomieszczenia do badania,
3) zaprezentować schemat na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz papieru formatu A4, flamastry.
Ćwiczenie 4*
Zaplanuj wykonanie badania słuchu metodą audiometrii wzmocnionej bodźcem
wzrokowym u 9 miesięcznego dziecka.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący wykonywania badania słuchu metodą
audiometrii wzmocnionej bodźcem wzrokowym u niemowlęcia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przebiegu badania VRA,
2) omówić w jaki sposób przygotuje dziecko i rodzica do badania,
3) opisać etapy przeprowadzania badania w formie instrukcji dla rodziców.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
papier formatu A4.
Ćwiczenie 5*
Zinterpretuj wynik badania słuchu wykonanego metodą VRA u 6 –miesięcznego dziecka.
Rysunek do ćwiczenia 5.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący interpretowania wyniku badania słuchu
metodą VRA.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy sposobu interpretowania wyniku badania słuchu przeprowadzonego
metodą VRA,
2) zinterpretować wynik badania,
3) opisać wnioski,
4) przedstawić na forum grupy interpretację wyniku badania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
papier formatu A4.
Ćwiczenie 6*
Zinterpretuj wynik badania słuchu wykonanego metodą audiometrii zabawowej
u 4 – letniego dziecka.
x
x
x
x
x
Audiogram
Ucho prawe - Ucho lewe -
Przewodnictwo powietrzne Przewodnictwo kostne
Pacjent:
Wiek:
Data badania:
Z.Z.
4 lata
2007-03-29
x
Rysunek do ćwiczenia 6.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący interpretowania wyniku audiometrii
zabawowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy sposobu interpretowania wyniku badania słuchu przeprowadzonego
metodą audiometrii zabawowej,
2) zinterpretować wynik badania,
3) opisać wnioski,
4) przedstawić na forum grupy interpretację wyniku badania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
papier formatu A4.
Ćwiczenie 7
Przeprowadź pogadankę dla rodziców dotyczącą przebiegu i miejsce badania słuchu
metodą audiometrii zabawowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący wykonywania badania słuchu metodą
audiometrii zabawowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przebiegu badania słuchu wykonywanego metodą audiometrii zabawowej,
2) przygotować pogadankę dla rodziców dotyczącą audiometrii zabawowej,
3) opracować wskazówki dla rodziców lub opiekunów dziecka dotyczące postępowania
z dzieckiem w przypadku problemów z przeprowadzeniem etapu uwarunkowania,
4) przeprowadzić pogadankę w grupie koleżanek/kolegów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie,
−
pogadanka.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
papier formatu A4,
−
papier formatu A0, flamastry.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
Ćwiczenie 8
Dobierz metody badania słuchu do wieku dziecka.
Słuchowe potencjały, Tympanometria, BOA, Audiometria, wywołane 226 Hz, zabawowa.
VRA, Fotoemisja, Tympanometria Badanie rozumienia akustyczna 1000Hz mowy.
Rysunek do ćwiczenia 8
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na metody badania słuchu
w poszczególnych grupach wiekowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy metod badania słuchu stosowanych w poszczególnych grupach
wiekowych,
2) dobrać metody badania słuchu do wskazanego wieku dziecka,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia, łącząc strzałkami wybrane metody z wiekiem dziecka.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
Ćwiczenie 9
Wykonaj badanie rozumienia mowy u 3 letniego chłopca przebywającego w żłobku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania dotyczący wykonywania badania rozumienia mowy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przebiegu badania rozumienia mowy,
2) uczestnicząc w zajęciach w żłobku, nawiązać kontakt z dzieckiem,
3) przygotować pomieszczenie do przeprowadzenia badania,
4) przeprowadzić badanie rozumienia mowy przy pomocy testu dostosowanego do wieku
rozwojowego dziecka,
5) zinterpretować otrzymany wynik badania.
2 miesiące
9 miesięcy
4 lata
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
test akumetryczny dostosowany do wieku rozwojowego dziecka,
−
rysunki do testu akumetrycznego,
−
papier formatu A4, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
5.4. Metody rehabilitacji słuchu. Problemy zdrowotne, społeczne
i psychologiczne dziecka z niedosłuchem
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Podziel metody rehabilitacji stosowane w pracy z dziećmi z uszkodzonym słuchem.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania dotyczący metod rehabilitacji dzieci z uszkodzonym
słuchem.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy metod rehabilitacji stosowanych w pracy z dzieckiem z niedosłuchem,
2) przygotować prezentację multimedialną dla rodziców dzieci z uszkodzonym słuchem
dotyczącą metod rehabilitacji,
3) przedstawić prezentację na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda projektu.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
literatura przedmiotowa,
−
komputer z programem Power Point, skaner,
−
rzutnik multimedialny.
Ćwiczenie 2
Wyodrębnij różnice między fonogestami a językiem migowym.
Tabela do ćwiczenia 2
Fonogesty
Język migowy
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragmenty rozdziału Materiał nauczania zawierające opis fonogestów i języka migowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy metod rehabilitacji stosowanych w pracy z dzieckiem z niedosłuchem,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
2) wyodrębnić różnice między fonogestami a językiem migowym,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
Ćwiczenie 3
Dobierz metody rehabilitacji do stopnia ubytku słuchu.
Rysunek do ćwiczenia 3
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania zawierający wskazówki dotyczące doboru metod
rehabilitacji do stopnia ubytku słuchu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy treści ćwiczenia,
2) wyodrębnić metody rehabilitacji stosowane u dzieci z lekkim, średnim, znacznym
i głębokim ubytkiem słuchu,
3) wypełnić arkusz do ćwiczenia, pamiętając, że każda z metod może być stosowana u dzieci
z różnymi ubytkami słuchu.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
arkusz do ćwiczenia.
Lekki ubytek słuchu
Średni ubytek słuchu
Znaczny ubytek słuchu
Głęboki ubytek słuchu
•
metoda audytywno-werbalna
•
fonogesty
•
metoda werbo-tonalna
•
daktylografia
•
język migowy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Ćwiczenie 4
Scharakteryzuj czynniki wpływające na efektywność metod rehabilitacji stosowanych
w pracy z dziećmi z uszkodzonym słuchem.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pracować w 3–4 osobowej grupie,
2) dokonać analizy czynników mających wpływ na efektywność pracy rehabilitacyjnej,
3) przygotować pogadankę dla rodziców dzieci z uszkodzonym słuchem na temat czynników
mających wpływ na efektywność podejmowanych działań rehabilitacyjnych,
4) przeprowadzić pogadankę na forum klasy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie w 3–4 osobowej grupie,
−
pogadanka.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
literatura przedmiotowa,
−
papier formatu A4, długopisy.
Ćwiczenie 5
Scharakteryzuj problemy psychologiczne, zdrowotne i społeczne dziecka z niedosłuchem.
Otrzymałeś list od nauczycielki przedszkola do którego będzie uczęszczać 5 –letnie dziecko
niedosłuchem. Nauczycielka prosi o wyjaśnienie najistotniejszych problemów jakie mogą
występować u tego dziecka.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczeń powinien przeczytać odpowiedni
fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy problemów psychologicznych, zdrowotnych i społecznych dziecka
z niedosłuchem,
2) napisać list do nauczycielki przedszkola wyjaśniając istotę problemów psychologicznych,
zdrowotnych i społecznych dzieci z niedosłuchem,
3) przeczytać list na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
papier formatu A4, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Wykonywanie badania słuchu
u dzieci”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 24, 25, są z poziomu
podstawowego,
−
zadania 5, 6, 7, 8, 13, 21, 22, 23, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. b, 4. c, 5. b, 6. a, 7. b, 8. d, 9. b, 10. a, 11. a,
12. d, 13. c, 14. b, 15. b, 16. c, 17. d, 18. b, 19. d, 20. b, 21. a, 22. c, 23. a, 24. b,
25. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Określić wpływ odrębności w budowie trąbki
słuchowej dziecka na jego zdrowie
B
P
a
2
Wskazać sposób odciągania małżowiny usznej
dziecka podczas oglądania błony bębenkowej
C
P
d
3
Identyfikować rodzaj niedosłuchu
towarzyszący wadzie ślimaka
B
P
b
4
Określić grupę badaną podczas skriningu
selektywnego
B
P
c
5
Rozpoznać symptomy ostrego zapalenia ucha
środkowego
C
PP
b
6
Rozpoznać czynnik ryzyka wystąpienia
niedosłuchu u noworodka
D
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
7
Dostosować typ reakcji lokalizacyjnej do
wieku dziecka
C
PP
b
8
Dostosować metody badań słuchu do wieku
niemowlęcia
C
PP
d
9
Określić elementy, których nie powinno być
w pomieszczeniu podczas badania metodą
BOA
B
P
b
10
Określić wskazówki do interpretowania
wyniku badania słuchu metodą BOA
B
P
a
11
Określić przedmioty pełniące rolę wzmacniacza
wzrokowego podczas VRA
B
P
a
12 Określić metodę badania słuchu u noworodka
B
P
d
13
Identyfikować rolę etapu uwarunkowania
podczas badania VRA
C
PP
c
14
Rozpoznać reakcję dziecka na dźwięk, podczas
audiometrii zabawowej
C
P
b
15
Rozpoznać metodę badania słuchu, której nie
stosuje się u dzieci 2-letnich
C
P
b
16
Określić rodzaj pomocy, które stosuje się
podczas badania rozumienia mowy
B
P
c
17
Dostosować wiek dziecka do rodzaju badania
słuchu
C
P
d
18
Rozpoznać czynnik sprzyjający występowaniu
zapaleń ucha u dzieci
B
P
b
19
Określić element budowy drogi słuchowej
osiągający swoją dojrzałość w określonym
wieku
B
P
d
20
Rozpoznać czas, w którym należy rozpocząć
rehabilitację dziecka z niedosłuchem
C
P
b
21
Rozpoznać metodę rehabilitacji na podstawie
opisu jej elementów
C
PP
a
22
Zidentyfikować elementy metody werbo-
tonalnej
C
PP
c
23
Dostosować metodę rehabilitacji do stopnia
ubytku słuchu u dziecka
D
PP
a
24
Rozpoznać czynnik nie wpływający na
efektywność działań rehabilitacyjnych
u dziecka z ubytkiem słuchu
C
P
b
25
Rozpoznać metodę usuwania ciała obcego
z przewodu słuchowego dziecka
C
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
dwutygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25
zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X.
6. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Krótsza i położona bardziej poziomo niż u dorosłych trąbka słuchowa, to cechy budowy
anatomicznej narządu słuchu dziecka, sprzyjające
a) przenoszeniu infekcji z nosa i gardła do ucha.
b) przenoszeniu infekcji z ucha do nosa i gardła.
c) problemom podczas dopasowywania wkładek usznych.
d) problemom z lokalizacją źródła dźwięku.
2. Aby obejrzeć błonę bębenkową małego dziecka małżowinę uszną należy odciągnąć
w kierunku
a) do góry.
b) do tyłu.
c) do tyłu i do góry.
d) do tyłu i do dołu.
3. Niedorozwój szkieletu ślimaka, to wada rozwojowa, której towarzyszy niedosłuch
o charakterze
a) przewodzeniowym.
b) odbiorczym.
c) mieszanym.
d) niespecyficznym.
4. Skrining selektywny polega na
a) wykonywaniu badań w całej populacji.
b) ocenianiu korzyści z aparatów słuchowych.
c) badaniu osób z grup ryzyka.
d) diagnozowaniu progresji schorzenia.
5. U dziecka z ostrym zapaleniem ucha środkowego podczas badania otoskopowego
stwierdza się
a) perłowo-szarą błonę bębenkową.
b) uwypukloną, żywoczerwoną błonę bębenkową.
c) wciągniętą błonę bębenkową.
d) brak zmian w wyglądzie błony bębenkowej.
6. Do czynników ryzyka wystąpienia niedosłuchu u noworodka należy
a) zakażenie wewnątrzmaciczne wirusem cytomegalii.
b) poród metodą cięcia cesarskiego.
c) masa urodzeniowa 2000 – 2500 g.
d) poród trwający ponad 24 godziny.
7. U prawidłowo rozwijającego się 6 miesięcznego niemowlęcia, występuje reakcja na
dźwięki o natężeniu 40-50 dB SPL, jeżeli źródło dźwięku znajduje się
a) z tyłu.
b) z boku.
c) z dołu.
d) z góry.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
8. Ocenę poprawności ustawienia i korzyści z aparatów słuchowych u dzieci w wieku
rozwojowym 6-12 miesięcy umożliwia następujący zestaw badań:
a) BOA, pomiary in situ, audiometria zabawowa.
b) pomiary in situ, audiometria tonalna w wolnym polu.
c) pomiary in situ, audiometria zabawowa.
d) BOA, VRA, pomiary in situ.
9. Podczas wykonywania badania słuchu metodą BOA u 11 miesięcznego dziecka
z pomieszczenia należy usunąć
a) stolik z zabawkami do skupiania uwagi.
b) pojemnik z ulubionymi zabawkami dziecka.
c) krzesełko dla dziecka i rodzica.
d) głośniki.
10. Interpretując wyniki badania słuchu metodą behawioralnej audiometrii obserwacyjnej,
należy wziąć pod uwagę
a) wiek rozwojowy dziecka.
b) wiek kalendarzowy dziecka.
c) opinię rodzica i trzech badających.
d) opinię wszystkich czterech badających.
11. Podczas badania VRA, rolę wzmacniacza wzrokowego pełnią
a) ruchome i oświetlone zabawki.
b) leżące na stole ulubione zabawki dziecka.
c) średnioatrakcyjne zabawki trzymane przez badającego.
d) wielokolorowe migające światełka.
12. Podczas wykonywania badania słuchu u noworodka wykorzystuje się
a) próby nadprogowe.
b) audiometrię zabawową.
c) badanie rozumienia mowy.
d) słuchowe potencjały wywołane.
13. Etap uwarunkowania podczas badania VRA, polega na
a) psychicznym przygotowaniu dziecka do badania.
b) poznaniu jednorazowej reakcji na bodziec słuchowy.
c) poznaniu reakcji dziecka na bodźce ponadprogowe.
d) ocenie minimalnych progów reakcji.
14. Podczas badania słuchu metodą audiometrii zabawowej, reakcja dziecka na dźwięk
powinna polegać na
a) poszukiwaniu źródła dźwięku.
b) wykonaniu czynności wyuczonej na etapie uwarunkowania.
c) zahamowaniu lub wzmożeniu aktywności.
d) skierowaniu głowy w kierunku badającego lub rodzica.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
15. U dzieci 24 miesięcznych nie wykonuje się badania słuchu metodą
a) audiometrii zabawowej.
b) audiometrii klasycznej.
c) BOA.
d) VRA.
16. Podczas badania rozumienia mowy wykorzystuje się
a) wzmacniacze wzrokowe.
b) zabawki wydające dźwięki o małych częstotliwościach.
c) testy słowne dostosowane do wieku rozwojowego dziecka.
d) testy słowne dostosowane do wieku kalendarzowego dziecka.
17. Badanie otoemisji akustycznych wykonuje się
a) tylko u noworodków.
b) u dzieci powyżej 24. miesiąca życia.
c) u dzieci powyżej 6 roku życia.
d) w każdym wieku.
18. Za czynnik sprzyjający występowaniu zapaleń ucha środkowego u dzieci uważa się
a) zrosty kosteczek słuchowych.
b) przerost tkanki chłonnej gardła.
c) przetoka przeduszna.
d) deformacja małżowiny.
19. Elementem drogi słuchowej osiągającym swoją ostateczną wielkość u urodzonego
o czasie noworodka jest
a) przewód słuchowy.
b) jama bębenkowa.
c) trąbka słuchowa.
d) ślimak.
20. Rehabilitację dziecka z niedosłuchem należy rozpocząć
a) w chwili dopasowania aparatu słuchowego.
b) w chwili stwierdzenia uszkodzenia słuchu.
c) gdy dziecko ukończy 1 rok życia.
d) gdy dziecko zacznie świadomie współpracować z terapeutą.
21. Metoda rehabilitacji polegającą na wspomaganiu percepcji mowy poprzez skojarzenie
dźwięków mowy ze specyficznymi ruchami palców i dłoni, to
a) fonogesty.
b) daktylografia.
c) metoda werbo-tonalna.
d) język migowy.
22. Rehabilitacja dziecka z upośledzonym słuchem przy pomocy metody werbo-tonalnej,
polega na
a) łączeniu mowy z daktylografią.
b) łączeniu fonogestów z językiem migowym.
c) łączeniu mowy z ruchem ciała dziecka.
d) łączeniu mowy z językiem migowym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
23. Daktylografii raczej nie stosuje się w rehabilitacji dzieci z ubytkiem słuchu w zakresie
a) 21 - 40 dB.
b) 41 - 70 dB.
c) 71 – 90 dB.
d) 91 i więcej dB.
24. Czynnikiem
nie
mającym
wpływu
na
efektywność
działań
rehabilitacyjnych
podejmowanych wobec dziecka z ubytkiem słuchu jest
a) wielkość ubytku słuchu.
b) wzrost i masa ciała dziecka.
c) sprawność analizatora wzrokowego.
d) zamożność rodziców.
25. W celu usunięcia ciała obcego z przewodu słuchowego małego dziecka stosuje się
a) antybiotykoterapię.
b) paracentezę.
c) leki obkurczające śluzówkę przewodu słuchowego.
d) wypłukanie przewodu słuchowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko.........................................................................................................................
Wykonywanie badania słuchu u dziecka
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY
Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:
1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie
(słuchacze) powinni zdobyć przy realizacji tego modułu,
2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,
potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie protetyk słuchu.
W tym celu zadanie praktyczne musi być przygotowane w takiej formie, z jaką uczniowie
spotkają się na egzaminie. Oznacza to konieczność opracowania zadania w sposób
umożliwiający kryterialne ocenianie wykonywanych przez ucznia czynności w czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywana i prezentowania. Próbę pracy
przeprowadza wybrany uczeń. Pozostali wspólnie z nauczycielem obserwują jego pracę.
Po pracy nauczyciel szczegółowo omawia wykonanie zadania.
Ocenianie:
Niedostateczny do 13 punktów
Dopuszczający 14 – 16 punktów
Dostateczny 17 - 19 punktów
Dobry 20 - 22 punktów
Bardzo dobry 24 - 25 punkty
Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:
Wyposażenie stanowiska
Ilość
Kabina spełniająca warunki akustyczne przewidziane dla badań progu słyszenia
do poziomu 0 dB, opisane przez normę ISO 8235 oraz pomieszczenie dla
badającego umieszczone za szybą.
1 szt.
Stolik.
1 szt.
Krzesło dla dziecka i rodzica.
1 szt.
Zabawki służące do uwarunkowania np. klocki i wiaderko.
1 zestaw
Słuchawki nagłowne, np. TDH 39/49 lub typu insert.
1 zestaw
Słuchawka na przewodnictwo kostne.
1 szt.
Audiometr.
1 szt.
Formatka audiogramu.
1 szt.
Informacja dla ucznia:
1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki stron
lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na arkuszu PROJEKT REALIZACJI PRAC wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę
urodzenia i numer stanowiska.
3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją jego wykonania, stanowiskiem
roboczym i jego wyposażeniem.
Masz na to 20 minut.
4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla ciebie
miejscu (czas wykonania zadania wynosi 120
minut).
Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który nie
może udzielać Ci żadnych wskazówek. Powodzenia !
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
Zadanie
Do ośrodka audiologicznego zgłosili się rodzice zaniepokojeni opóźnionym rozwojem mowy
ich trzy i pół letniego syna Michała. Chłopiec, wypowiada się zazwyczaj pojedynczymi
słowami, rzadko łączy je w zdania dwu–trzywyrazowe. Zniekształca wyrazy, zwłaszcza takie,
w których znajdują się spółgłoski bezdźwięczne (k,t,p). Rozumie większość
poleceń i pytań
skierowane bezpośrednio do niego – nie zawsze rozumie wypowiedzi osób dorosłych w
gwarnym pomieszczeniu.
Opracuj projekt realizacji prac związanych z przeprowadzeniem badania słuchu metodą
audiometrii zabawowej u trzy i pół letniego Michała. Wykonaj badanie słuchu metodą
audiometrii zabawowej u osoby odgrywającej rolę pacjenta. Wykorzystując zawarty
w załączniku do zadania audiogram, dokonaj interpretacji wyniku badania.
Na wykonanie zadania masz 120 minut.
Instrukcja wykonania zadania
Aby poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Opracuj projekt realizacji prac, który powinien zawierać:
a) założenia do projektu wynikające z treści zadania,
b) wykaz niezbędnych przyborów i sprzętów,
c) plan rozmowy z rodzicami i dzieckiem,
d) sposób przeprowadzenie etapu uwarunkowania,
e) przebieg właściwego badania,
f) sposób interpretowania wyniku badania.
3. Zorganizuj stanowisko pracy.
4. Wykonaj audiometrię zabawową u osoby odgrywającej rolę pacjenta.
5. Oceń stopień niedosłuchu na podstawie audiogramu zawartego w załączniku.
6. Ustal, jakie dodatkowe badania powinieneś wykonać, aby uwiarygodnić (potwierdzić)
wyniki audiometrii zabawowej i ocenić charakter ubytku słuchu dziecka.
7. Zgłoś przez podniesienie ręki gotowość do prezentacji.
8. Podczas prezentacji:
−
omów sposób wykonania zadania,
−
dokonaj samooceny wykonania zadania.
Do opracowania projektu realizacji prac, wykorzystaj:
1. Wynik badania audiometrycznego – załącznik nr 1.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
OBSZAR
KRYTERIA OCENIANIA
LICZBA
PUNKTÓW
P
L
A
N
O
W
A
N
I
E
1. Sformułowanie założeń.
Kryterium wykonania; 2 punkty, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej 4 z wymienionych założeń (1 punkt za co najmniej 2
założenia): chłopiec 3 i pół roku, opóźniony rozwój mowy,
wypowiada pojedyncze słowa, rzadko łączy je w zdania dwu-,
trzywyrazowe, zniekształca wyrazy, zawierające spółgłoski
bezdźwięczne (k,t,p), rozumie większość poleceń skierowanych
bezpośrednio do niego, nie zawsze rozumie słowa w gwarnym
pomieszczeniu.
2. Sporządzenie wykazu sprzętów i przyborów.
Kryterium wykonania; 2 punkty, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej 4 (jeden punkt za co najmniej 2 pozycje): audiometr,
krzesło dla rodzica i dziecka, wiaderko i klocki, słuchawki
nagłowne lub wewnątrzuszne, formatka audiogramu, stolik.
3. Zapisanie planu rozmowy z rodzicami i dzieckiem.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej: wyjaśnienie celu i sposobu przeprowadzania
badania, uzyskanie od rodziców informacji na temat stopnia
rozumienia przez chłopca poleceń,
nawiązanie pozytywnego
kontaktu z dzieckiem.
4. Opisanie sposobu przeprowadzania etapu uwarunkowania.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej: wyjaśnienie dziecku co ma zrobić gdy usłyszy
dźwięk (wrzucić klocek do wiaderka), przećwiczenie z dzieckiem
omówionych czynności przy zastosowaniu bodźców
ponadprogowych.
5.Opisanie kolejnych czynności podczas właściwego badania.
Kryterium wykonania; 2 punkty, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej: zastosowanie procedury wstępującej bądź
zstępującej, obserwowanie reakcji dziecka na dźwięk –
powinno wrzucić klocek do wiaderka gdy usłyszy dźwięk,
nagradzanie dziecka za zasygnalizowanie słyszenia dźwięku
(brawo!, doskonale!),
ponowne instruowanie, jeśli dziecko
czasie badania wyłącza uwagę, przestaje się koncentrować,
„oszukuje”, itp., zapisywanie wyników na formatce
audiogramu.
6. Opisanie sposobu interpretowania wyników badania.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz zapisał co
najmniej: wyniki badania zapisane na formatce audiogramu
interpretuje się jako progi słyszenia dla przewodnictwa
powietrznego i kostnego. Progi słyszenia pozwalają określić
stopień i typ niedosłuchu.
Suma punktów w obszarze I Planowanie
/9
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
W
Y
K
O
N
Y
W
A
N
I
E
7. Zorganizowanie stanowiska pracy:
a) zgromadzenie potrzebnego sprzętu.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz zgromadził
wszystkie wymienione przybory: audiometr, stolik, krzesło
dla rodzica i dziecka, wiaderko i klocki, słuchawki nagłowne
lub wewątrzuszne, formatka audiogramu.
b) sprawdzenie sprawności sprzętu.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz ocenił
sprawność audiometru.
8. Wykonanie badania słuchu metodą audiometrii zabawowej
u osoby odgrywającej rolę pacjenta.
a) rozmowa z osobami odgrywającymi role rodzica i dziecka:
Kryterium wykonania: 3 punkty jeżeli słuchacz wykonał
wszystkie poniższe czynności – po 1 punkcie za każdą
czynność:
- słuchacz poinformował rodzica o celu i przebiegu badania,
- słuchacz uzyskał informacje o dziecku,
- słuchacz nawiązał pozytywny kontakt z dzieckiem.
b) przeprowadzenie etapu uwarunkowania
Kryterium wykonania: 3 punkty jeżeli słuchacz wykonał
wszystkie poniższe czynności – po 1 punkcie za każdą czynność:
- słuchacz ustalił natężenie bodźców, których powinien użyć
w czasie etapu uwarunkowania – powyżej spodziewanego
progu słyszenia,
- wyjaśnił dziecku, co ma zrobi ć gdy usłyszy dźwięk,
- przećwiczył z dzieckiem wykonywanie czynności.
c) wykonanie właściwego badania
Kryterium wykonania: 4 punkty jeżeli słuchacz wykonał
wszystkie poniższe czynności przestrzegając przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy– po 1 punkcie za każdą czynność:
- zastosował procedurę wstępującą,
- obserwował zachowanie dziecka,
- nagradzał dziecko, gdy sygnalizowało, że słyszy dźwięk
(brawo!, doskonale!),
- zapisywał wyniki na formatce audiogramu.
9. Ocena stopnia niedosłuchu na podstawie audiogramu
zawartego w załączniku.
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz wyniki badania
zapisane na formatce audiogramu interpretuje jako niedosłuch
stopnia umiarkowanego,
10. Określenie badań dodatkowych, jakie należy wykonać,
aby
potwierdzić wynik i określić typ ubytku słuchu
Kryterium wykonania; 1 punkt, jeżeli słuchacz podaje:
- tympanometrię, jako konieczne badanie służące ocenie
charakteru niedosłuchu,
- badanie akumetryczne, wskazane w celu potwierdzenia
stopnia niedosłuchu,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
Suma punktów w obszarze II Wykonywanie
/14
P
R
E
Z
E
N
T
O
W
A
N
I
E
11. Omówienie sposobu wykonania zadania:
Kryterium wykonania: 1 punkt jeżeli słuchacz uzasadnił
celowość i kolejność wykonywania poszczególnych
czynności.
12. Ocena jakości wykonania zadania:
Kryterium wykonania: 1 punkt jeżeli słuchacz ocenił jakość
wykonanej pracy odnosząc się do skuteczności własnych
działań, dokładności wykonania badania oraz przestrzegania
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Suma punktów w obszarze III prezentowanie
/2
RAZEM
/25
Załącznik nr 1 Wynik badania audiometrycznego
Częstotliwość (Hz)
d
B
HL
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Zawód: protetyk słuchu
Symbol cyfrowy zawodu: 322[17]
Jednostka modułowa 322[17].Z1.03 Wykonywanie badania słuchu u dziecka
Symbol zadania…..
PESEL Data urodzenia Numer stanowiska
││
dzień miesiąc rok
PROJEKT REALIZACJI PRAC
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
7. LITERATURA
1. Bamford J., Gliddon M., Green R., Munro K., Parry G., Sutton G., Wood S.: Neonatal
Hearing Screening and Assessment. Visual Reinforcement Audiometry Testing of Infants.
A Recommended Test Protocol. Ed. John Day, 2000
http://www.library.nhs.uk/guidelinesfinder/ViewResource.aspx?resID=148627
2. Bochenek A., Reicher M.:Anatomia człowieka. tom V, PZWL, Warszawa 1989
3. Bouvet D.: Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzyczne dziecka niesłyszącego.
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1996
4. Bull P.D.: Wykłady z otolaryngologii. Via Media, Gdańsk 1999
5. Csanyi Y., Słuchowo-werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu.
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994
6. Dąbrowski P.: Droga przez świat ciszy. Refleksje autobiograficzne. Polski Komitet
Audiofonologii, Warszawa 2004
7. Gałkowski T.: Przestrzenne i ruchowe komponenty komunikacji z dziećmi głuchymi.
Polski Komitet Audiofonologii, Warszawa 1998
8. www.bez-slow.pl/jezyk-migowy.html
9. www.health.allrefer.com/health/ear-tube-insertion-ear-tube-insertion-series-3.html
10. www.health.allrefer.com/pictures-images/eustachian-tube.html
11. www.health.allrefer.com/pictures-images/middle-ear-infection.html
12. www.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_migowy
13. www.broszek.republika.pl/Obrazy%20fonogestow.html
14. www.entusa.com/Ear_Photos/EarNormal1.jpg
15. www.sunniva.onsi.pl/odbior_mowy.html
16. www.wosp.org.pl
17. ISO 389-1. Acoustics - Reference zero for the calibration of audiometric equipment.
Part1: Reference equivalent sound pressure levels for pure tones and supra-aural
earphones. Geneva: International Organization for Standardization, 1998
18. ISO 389-2. Acoustics - Reference zero for the calibration of audiometric equipment.
Part2: Reference equivalent threshold sound pressure levels for pure tones and insert
earphones. Geneva: International Organization for Standardization, 1994
19. ISO 389-3. Acoustics - Reference zero for the calibration of audiometric equipment.
Part3: Reference equivalent threshold force levels for pure tones and bone vibrators.
Geneva: International Organization for Standardization, 1994
20. ISO 8253. Acoustics - Audiometric Test Methods. Sound field audiometry with pure tone
and narrow-band test signals. Geneva: International Organization for Standardization,
1992
21. ISO 389-7. Acoustics - Reference zero for the calibration of audiometric equipment.
Part7: Reference threshold of hearing under free-field and diffuse listening conditions.
Geneva: International Organization for Standardization, 1996
22. Kossowska E.: Otolaryngologia dziecięca. PZWL, Warszawa 1994
23. Northern, J. L., Downs, M. P., Hearing in children (4th ed.). MD: Williams & Wilkins,
Baltimore 1991
24. Périer O.: Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu. Aspekty medyczne, wychowawcze
i Psychologiczne. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992
25. Piekut Brodzka D., Kuczyńska-Kwapisz J.: Pedagogika specjalna dla pracowników
socjalnych. Akademia Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2004
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
26. Poradnik dla rodziców i specjalistów pracujących z dziećmi z wadą słuchu, Fundacja
Grupy TP, Ogólnopolski Program Rehabilitacji Małych Dzieci z Wadą Słuchu „Dźwięki
Marzeń” 2007
27. Pruszewicz A.: Audiologia kliniczna – zarys. A M Poznań, Poznań 2003 Radziszewska-
Konopka M: Ocena przydatności obiektywnych pomiarów uwzględniających indywidualne
właściwości akustyczne przewodu słuchowego zewnętrznego dla właściwego doboru
aparatów słuchowych; Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych. Instytut „Pomnik-
Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa 2002
28. Szczepankowski
B.:
Niesłyszący-Głusi-Głuchoniemi.
Wyrównywanie
szans.
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A, Warszawa 1999
29. Śliwińska-Kowalska M.: Audiologia kliniczna. Mediton, Łódź 2005
30. Świdziński M., Gałkowski T.: Studia nad kompetencją językową i komunikacją
niesłyszących. Uniwersytet Warszawski, Polski Komitet Audifonologii, Instytut
Głuchoniemych im. Ks. Jakuba Falkowskiego, Warszawa 2003
Literatura metodyczna:
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Goźlińska E. (red.): Reforma kształcenia zawodowego. CDN, Warszawa 1997
3. Kupisiewicz Cz.: Podstawy dydaktyki. WSiP, Warszawa 2005
4. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997