WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϱϬ

RAFAŁ MAZUR, ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET
TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE

,9(1'2*(11(&=<11,.,52=:2-835=('6,Ċ%,2567:

WST

ĉP

ħródła pochodzenia innowacji są co najmniej dwojakie. Nowe rozwiązania

mog

ą zostaü zakupione od innych organizacji tj. innych przedsiĊbiorstw,

organizacji badawczo-rozwojowych itp. Takie rozwi

ązania muszą zastaü

niejednokrotnie jeszcze dostosowane do specyficznych warunków, w jakich
funkcjonuje organizacja. Podnosi to dodatkowo koszt pozyskania innowacji,
który i tak jest ju

Ī wysoki.

Alternatywn

ą moĪliwoĞcią jest generowanie rozwiązaĔ poprzez własnych

pracowników przedsi

Ċbiorstwa. Taki sposób pozyskiwania nowatorskich

rozwi

ązaĔ ma wiele zalet. Po pierwsze koszt stworzenia innowacji moĪe byü

znacznie ni

Īszy, co potwierdza wiele przedsiĊbiorstw i specjalistów badaczy. Po

drugie, tworz

ą siĊ wiĊzi miĊdzy pracownikami a firmą. Zatrudnieni czują siĊ

bardziej potrzebni i dowarto

Ğciowani. Jest szczególnie waĪne w sytuacji coraz

wi

Ċkszego znaczenia personelu w działalnoĞci przedsiĊbiorstw. I po trzecie,

własne rozwi

ązania są bardziej dostosowane do realiów panujących w danym

przedsi

Ċbiorstwie.

Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie czynników wewn

Ċtrznych,

które wpływaj

ą na rozwój przedsiĊbiorstw i wskazanie grup determinant, które

musz

ą zaistnieü aby mogły byü generowane nowatorskie pomysły przez

zatrudnionych. Aby osi

ągnąü cel, zastosowano metodĊ obserwacji oraz metodĊ

dokumentacyjn

ą - analizy literatury.

Potrzeba zajmowania si

Ċ czynnikami rozwoju przedsiĊbiorstw wynika

z faktu,

Īe stan innowacyjnoĞci przedsiĊbiorstw w Polsce jest na niskim

poziomie. Jak podaje GUS w latach 2011-2013 aktywno

Ğü innowacyjną

wykazało zaledwie 18,4 proc. przedsi

Ċbiorstw przemysłowych oraz 12,8 proc.

przedsi

Ċbiorstw z sektora usług (wobec 17,7 proc. i 13,9 proc. w latach 2010

-2012).

Nowe lub istotnie ulepszone innowacje produktowe lub procesowe

wprowadziło 17,1 proc. przedsi

Ċbiorstw przemysłowych i 11,4 proc.

przedsi

Ċbiorstw z sektora usług. Biorąc pod uwagĊ rodzaj wdroĪonych

innowacji:

ϱϭ

–innowacje

produktowe

wprowadziło

11,0

proc.

przedsi

Ċbiorstw

przemysłowych i 5,8 proc. przedsi

Ċbiorstw z sektora usług,

– innowacje procesowe zastosowało 12,8 proc. przedsi

Ċbiorstw przemysłowych

i 8,5 proc. przedsi

Ċbiorstw z sektora usług,

–innowacje

organizacyjne

wprowadziło

8,3proc.

przedsi

Ċbiorstw

przemysłowych i 7,1 proc. przedsi

Ċbiorstw z sektora usług,

–innowacje

marketingowe

wykorzystało

7,5

proc.

przedsi

Ċbiorstw

przemysłowych i 7 proc. przedsi

Ċbiorstw z sektora usług [DziałalnoĞü

innowacyjna w Polsce

2014, s. 1].

Co jest bardziej niepokoj

ące, to fakt, Īe w przypadku przedsiĊbiorstw

usługowych w latach 2010-2012 wska

Ĩnik wdroĪenia innowacji produktowych

lub procesowych wynosił 12,4 proc., co oznacza spadek o 1 punkt procentowy w
latach 2011-2013. Najwy

Īszy spadek, o 4,1 punktu proc. moĪna zaobserwowaü

w zakresie innowacji marketingowych w przedsi

Ċbiorstwach usługowych i 2,7

punktu proc. w przedsi

Ċbiorstwach produkcyjnych. RównieĪ w zakresie

innowacji organizacyjnych tendencja jest malej

ąca. w przedsiĊbiorstwach

usługowych zanotowano spadek o 3,4 punktu proc. a w produkcyjnych o 3
punkty proc. w porównaniu okresów 2011-2013 do 2010-2012 [Działalno

Ğü

innowacyjna w Polsce

2014, s. 1].

Taka tendencja mo

Īe w istotny sposób wpłynąü na konkurencyjnoĞü polskich

przedsi

Ċbiorstw i spowodowaü jeszcze wiĊkszą marginalizacjĊ na rynku

europejskim.

Niski stan innowacyjno

Ğci potwierdza takĪe statystyka patentowa

wskazuj

ąca, Īe w Polsce rocznie zgłasza siĊ około 4 tys. wynalazków w trybie

krajowym (tabela 1), a udziela około 2 tys. patentów na wynalazki.

Tabela 1. Wynalazki krajowe zgłoszone i uzyskane patenty w Polsce w latach 2004-13

Rok

Zgłoszone wynalazki

Udzielone patenty

2004

2381

778

2005

2028

1054

2006

2157

1122

2007

2392

1575

2008

2488

1451

2009

2899

1536

2010

3203

1385

2011

3878

1989

2012

4410

1848

2013

4237

2339

ħródło: Nauka i technika w 2008 r., GUS, Warszawa 2010, s. 244, Mały Rocznik Statystyczny

Polski 2010, GUS, Warszawa 2010, s. 298, Rocznik Statystyczny Przemysłu, GUS, Warszawa

Kup książkę

WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϱϮ

2012, s. 428, Nauka i technika w 2012 r., GUS, Warszawa 2013, s. 10, Nauka i technika w 2013 r.,

GUS, Warszawa 2014, s. 13.

Mimo

Īe w ostatnich latach widoczny jest postĊp, to w porównaniu

z najbardziej innowacyjnymi koncernami nasza gospodarka wypada
niekorzystnie (tabela 2).

Tabela 2. Wynalazki opatentowane w USA w 2013 r. przez wybrane koncerny

L.p. Firma

2013 r.

1. IBM

6809

2. Samsung

4675

3. Canon

3825

4. Sony

3098

5. Microsoft

2660

6. Panasonic

2601

7. Toshiba

2416

8. Hon Hai Precision Industry Co.

2279

9. Qualcomm

2103

10. LG Electronics

1947

11. Google

1851

13. Apple

1775

ħródło: J. Chustecki, IBM opatentował w 2013 r. najwiĊcej wynalazków,

http://www.computerworld.pl/news/394224/IBM.opatentowal.w.2013.r.najwiecej.wynalazkow.htm

l dost

Ċp z 30.10.2015.

Prawd

ą jest Īe przepisy patentowe w USA są mniej restrykcyjne jeĞli chodzi

o uzyskiwanie ochrony, jednak

Īe liczba uzyskanych patentów na wynalazki

przez firmy z tabeli 2

Ğwiadczy o bardzo duĪym nacisku na działalnoĞü

innowacyjn

ą.

Równie

Ī sumaryczny indeks innowacyjnoĞci - SII pokazuje duĪy dystans

w zakresie innowacyjno

Ğci do innych gospodarek europejskich (rysunek 1).

Kup książkę

ϱϯ

Rysunek1. Sumaryczny indeks innowacyjno

Ğci w 2014 r. wybranych krajów

0,204

0,229

0,235

0,257

0,272

0,283

0,313

0,313

0,36

0,365

0,369

0,385

0,385

0,397

0,403

0,439

0,445

0,447

0,479

0,489

0,534

0,555

0,585

0,591

0,619

0,624

0,628

0,636

0,642

0,647

0,676

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

R

u

m

u

n

ia

B

u

łg

ar

ia

M

ac

ed

o

n

ia

T

u

rc

ja

Ł

o

tw

a

L

it

w

a

P

o

ls

k

a

C

h

o

rw

ac

ja

S

ło

w

ac

ja

G

re

cj

a

W

Ċg

ry

S

er

b

ia

H

is

zp

an

ia

M

al

ta

P

o

rt

u

g

al

ia

W

ło

ch

y

C

y

p

r

C

ze

ch

y

N

o

rw

eg

ia

E

st

o

n

ia

S

ło

w

en

ia

re

d

n

ia

U

E

A

u

st

ri

a

F

ra

n

cj

a

B

el

g

ia

Is

la

n

d

ia

Ir

la

n

d

ia

W

.B

ry

ta

n

ia

L

u

k

se

m

b

u

rg

H

o

la

n

d

ia

F

in

la

n

d

ia

Sumaryczny indeks innowacyjno

Ğci

ħródło: opracowanie własne na podstawie: Innovation Union Scoreboard 2015 (2015),

European Union, Brussels, s. 92.

SII wskazuje na słab

ą kondycjĊ innowacyjną polskiej gospodarki. Mimo

podejmowanych działa

Ĕ proinnowacyjnych, wskaĨnik SII nieznacznie zmienia

si

Ċ w ostatnich latach. W roku 2013 wynosił on 0,302, w 2014 ustalony na

poziomie 0,313, natomiast w 2011 został oszacowany na 0,323. [Innovation
Union Scoreboard 2015

, s. 92]

Według rankingu Innovation Union Scoreboard 2015 liderami innowacji

w Unii Europejskiej s

ą: Szwecja, Dania, Finlandia i Niemcy – osiągają wyniki

znacznie powy

Īej Ğredniej UE. Do krajów doganiające liderów zaliczane

s

ą: Holandia, Luksemburg, Wielka Brytania, Irlandia, Belgia, Francja, Austria –

kraje, które osi

ągnĊły wynik powyĪej Ğredniej UE. Do umiarkowanych

innowatorów (wyniki poni

Īej Ğredniej UE) zaliczane są: Słowenia, Estonia,

Czechy, Cypr, Włochy, Portugalia, Malta, Hiszpania, W

Ċgry, Grecja, Słowacja,

Polska i Litwa. Natomiast do innowatorów o skromnych wynikach zalicza
si

Ċ: ŁotwĊ, BułgariĊ i RumuniĊ. Warto wspomnieü Īe jeszcze w ubiegłym roku

w tym rankingu do tej grupy zaliczano tak

Īe PolskĊ [Innovation Union

Scoreboard 2015,

s. 4-5].

Innym wska

Ĩnikiem pokazującym stan wykorzystania nowoczesnych

technologii informacyjnych i komunikacyjnych jest NRI (Networked Readiness
Index). Ranking, wykorzystuj

ący ten wskaĨnik jest przeprowadzany corocznie

przez

ĝwiatowe Forum Ekonomiczne. Analiza została przeprowadzona w

oparciu o 10 filarów w ramach których brane pod uwag

Ċ są miĊdzy innymi:

Kup książkę

WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϱϰ

otoczenie polityczne i prawne, otoczenie biznesu i innowacji, infrastruktura,
wska

Ĩniki ekonomiczne i socjalne [Dutta, Geiger, Lanvin 2015, s. 221].

W 2015 r. Polska zaj

Ċła 50 miejsce (za Litwą, Łotwą, Słowenią, Czechami)

w

Ğród 143 ocenianych paĔstw na całym Ğwiecie. W czołówce tego raportu

znajduj

ą siĊ: Singapur, Finlandia i Szwecja (tabela 3).

Tabela 3. Wybrane kraje w rankingu

ĝwiatowego Forum Ekonomicznego

Miejsc

e

Kraj

NRI

Miejsc

e

Kraj

NRI

1. Singapur

6,0

13. Niemcy

5,5

2. Finlandia

6,0

15. Dania

5,5

3. Szwecja

5,8

20. Austria

5,4

4. Holandia

5,8

22. Estonia

5,3

5. Norwegia

5,8

24. Belgia

5.3

6. Szwajcaria

5,7

26. Francja

5,2

7. USA

5,6

31. Litwa

4,9

8. Wielka Brytania

5,6

33. Łotwa

4,7

9. Luksemburg

5,6

37. Słowenia

4,6

10. Japonia

5,6

43. Czechy

4,5

50. Polska

4,4

ħródło: S. Dutta, T. Geiger, B. Lanvin, (2015) The Global Information Technology Report 2015.

ICTs for Inclusive Growth, World Economic Forum, Geneva, s. 8.

Konieczno

Ğcią wydaje siĊ wiĊc połoĪenie wiĊkszego nacisku na rozwój

innowacji

i

opracowanie

odpowiedniego

systemu,

który

umo

Īliwi

zaanga

Īowanie własnych pracowników do rozwoju organizacji.

2. INNOWACJE W PRZEDSI

ĉBIORSTWACH

Twórc

ą pojĊcia „innowacja” jest J. Schumpeter – austriacki ekonomista,

profesor uniwersytetów w Grazu, Bonn i Harvard University w Cambridge.
Zdefiniował on innowacje, jako: wprowadzenie nowego towaru, którego
konsumenci jeszcze nie poznali lub nowej odmiany (gatunku) jakiego

Ğ produktu,

wprowadzenie nowej metody produkcji, która jeszcze nie została wypróbowana
w praktyce w danej gał

Ċzi przemysłu, otwarcie nowego rynku, na którym

okre

Ğlona gałąĨ produkcji nie była jeszcze obecna, bez wzglĊdu na to, czy rynek

ten istniał przedtem czy te

Ī dopiero powstaje, zdobycie nowego Ĩródła

surowców lub półfabrykatów równie

Ī niezaleĪnie od tego, czy Ĩródło to juĪ

istniało czy te

Ī miało byü dopiero stworzone, przeprowadzenie nowej

organizacji jakiego

Ğ przemysłu, np. stworzenie sytuacji monopolistycznej lub

złamanie pozycji monopolistycznej [Schumpeter 1960, s. 104].

Kup książkę

ϱϱ

Według Metodologii Oslo innowacja to wdro

Īenie w praktyce gospodarczej

nowego albo znacz

ąco udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym

tak

Īe wdroĪenie nowej metody marketingowej lub organizacyjnej redefiniującej

sposób pracy lub relacje firmy z otoczeniem [Podr

Ċcznik Oslo 2008, s. 48].

Ze wzgl

Ċdu na to, skąd pochodzą pomysły (inwencje) na róĪne nowatorskie

rozwi

ązania, moĪna wyróĪniü:

- egzoinnowacje, – czyli innowacje, które zostały zrealizowane w oparciu
o pomysły pochodz

ące spoza własnego przedsiĊbiorstwa, np. zakup

nowoczesnych urz

ądzeĔ lub licencji na rozwiązania,

- endoinnowacje – uruchomione w wyniku zastosowania inwencji opracowanej
we własnym przedsi

Ċbiorstwie, czyli tzw. innowacje pracownicze.

Uruchomienie egzoinnowacji, o czym ju

Ī wspomniano, wymaga poniesienia

stosunkowo wysokich nakładów, z kolei endoinnowacje mog

ą powstaü

w oparciu o wdro

Īenie przez pracowników firmy własnych pomysłów, co moĪe

okaza

ü siĊ rozwiązaniem o wiele taĔszym i dostosowanym do realiów

panuj

ących w organizacji.

Zatem w przypadku, gdy nowatorski pomysł na jakie

Ğ rozwiązanie

(inwencja) powstanie w przedsi

Ċbiorstwie i zostanie w nim wprowadzony

w

Īycie, mamy do czynienia z innowacją endogenną. Endoinnowacjami bĊdą,

wi

Ċc innowacje zrealizowane w wyniku wdroĪenia inwencji stworzonej przez

pracowników firmy (kierownictwo, załog

Ċ). DuĪą inspiracją dla twórców

rozwi

ązaĔ moĪe byü bank pomysłów, zawierający konkretne rozwiązania, jak

i wskazówki oraz sugestie pracowników ró

Īnych szczebli, i osób bezpoĞrednio

zwi

ązanych z przedsiĊbiorstwem – tzw. interesariuszy.

Zmiany prowadz

ące ku lepszemu muszą równieĪ powstawaü w polskich

przedsi

Ċbiorstwach,

które

niejednokrotnie

intensywnie

konkuruj

ą

z przedsi

Ċbiorstwami zagranicznymi. Konieczne jest w tym celu stworzenie

całego systemu innowacyjnego, który da mo

ĪliwoĞü generowania rozwiązaĔ

pracownikom.

Specjali

Ğci szacują, Īe czynników mających bezpoĞredni wpływ na rozwój

innowacji w organizacjach jest około tysi

ąca. W zakresie moĪliwoĞci kreowania

endoinnowacji w przedsi

Ċbiorstwach moĪna podzieliü je na trzy grupy, o czym

b

Ċdzie mowa w kolejnych czĊĞciach pracy.

Ϯ͘ϭ͘WKEK^E/t/zWZKtE/<Mt

Do pierwszej z nich zaliczymy czynniki odnosz

ące siĊ do wiedzy

potencjalnych, inwentorów, czyli w zasadzie do wszystkich pracowników
przedsi

Ċbiorstw. W przypadku, gdy posiadają oni mały zasób wiedzy o jakiejĞ

dziedzinie i rozwi

ązaniach w niej stosowanych, dojĞcie do nowych rozwiązaĔ

jest wr

Ċcz niemoĪliwe. Gdyby natomiast korzystali z literatury fachowej,

Kup książkę

WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϱϲ

mogliby zapoznawa

ü siĊ z licznymi rozwiązaniami stosowanymi w danej branĪy

(np. logistycznej). Wówczas prawdopodobie

Ĕstwo, Īe bĊdą na tej podstawie

uzyskiwa

ü nowe rozwiązania jest o wiele wiĊksze. Dlatego warto, aby osoby

pracuj

ące na rzecz rozwoju przedsiĊbiorstwa mieli dostĊp do róĪnych informacji

i danych, na bazie, których tworzyliby nowe rozwi

ązania.

Do

Ĩródeł pomysłów moĪna zaliczyü:

1. Przede wszystkim klientów przedsi

Ċbiorstw, którzy bardzo czĊsto

wskazuj

ą, co powinno siĊ zmieniü, w jakim kierunku powinien ewoluowaü

produkt, firma itp. Poza tym ró

Īne firmy z otoczenia takie jak np. dostawcy czy

przedsi

Ċbiorstwa

doradcze.

Niejednokrotnie

wskazuj

ą

oni

szereg

nieprawidłowo

Ğci funkcjonowaniu firmy lub moĪliwoĞci rozwoju produktów.

Takie sugestie powinny równie

Ī znaleĨü siĊ w banku pomysłów, gdyĪ moĪe

to zainspirowa

ü pracowników do ulepszenia produktu lub organizacji pracy

w przedsi

Ċbiorstwie.

2. Wyniki współpracy z placówkami naukowo-badawczymi (PAN, uczelnie

wy

Īsze). CzĊsto współpraca podejmowana jest z koniecznoĞci (w ostatecznoĞci),

gdy firmy nie mog

ą uporaü siĊ z jakimĞ problemem. Warto, aby była ona

prowadzona permanentnie, a jej wyniki wykorzystywane przez firmy.

3. Informacje dotycz

ące wdroĪonych projektów we własnym przedsiĊbiorstwie,

a tak

Īe w miarĊ moĪliwoĞci innych firmach – chodzi o to, aby pracownicy

zainteresowani rozwi

ązaniem jakiegoĞ problemu mogli zorientowaü siĊ, jakie

działania w tym zakresie zostały podj

Ċte przez innych i jakie dały one rezultaty.

Jest to konieczne, aby unikn

ąü powtórzenia niekiedy Īmudnych i trudnych działaĔ,

a co za tym idzie przyspieszy

ü opracowanie nowego rozwiązania.

4. Dost

Ċp do fachowych czasopism i literatury, – co pozwala zorientowaü siĊ

w najnowszych trendach i rozwi

ązaniach stosowanych na Ğwiecie. DostĊp taki

mógłby by

ü realizowany poprzez biblioteki firmowe.

5. Dost

Ċp do opisów patentowych, które dają moĪliwoĞci zapoznania siĊ

z obecnym stanem techniki, a niejednokrotnie stwarzaj

ą takĪe moĪliwoĞü

zastosowania jakiego

Ğ rozwiązania, które nie jest juĪ chronione. Informacja

patentowa stanowi wyspecjalizowan

ą dziedzinĊ informacji naukowo-technicznej

i ekonomicznej. Obejmuje ona zbiór wiadomo

Ğci o zgłoszonych do ochrony

przemysłowych

dobrach

niematerialnych

(np.

wynalazkach,

wzorach

przemysłowych, u

Īytkowych), zawiera takĪe wiadomoĞci o dokumentach

ochronnych dotycz

ących tych przedmiotów i prawach ich właĞcicieli. DostĊp taki

mo

Īna uzyskaü chociaĪby poprzez internetowe bazy UrzĊdu Patentowego RP czy

Europejskiego Urz

Ċdu Patentowego, co nie wymaga duĪych nakładów.

6. Porównywanie si

Ċ z najlepszymi – zakłada to benchmarking, który polega

na konfrontowaniu własnej organizacji z innymi, działaj

ącymi w róĪnych

krajach i obsługuj

ących róĪne rynki oraz wyciąganie wniosków i przeobraĪanie

własnej firmy.

Kup książkę

ϱϳ

2.2. MO

ĩLIWOĝCI GENEROWANIA NOWYCH ROZWIĄZAē

Druga grupa determinant rozwoju innowacji to czynniki odnosz

ące siĊ do

technicznych warunków umo

Īliwiających rozwój innowacji. Potencjalni

inwentorzy musz

ą mieü dostĊp do róĪnych urządzeĔ, które niejednokrotnie są

niezb

Ċdne, aby móc obliczaü, projektowaü, testowaü, ulepszaü. WaĪne jest, aby

mieli mo

ĪliwoĞü przetestowania nowatorskich rozwiązaĔ, tym bardziej, Īe są

one niejednokrotnie bardzo skomplikowane. W zwi

ązku z tym, szczególnie duĪe

przedsi

Ċbiorstwa nastawione na rozwój, powinny dysponowaü odpowiednim

zapleczem badawczym, w postaci nowoczesnych modelarni, narz

Ċdziowni,

prototypowni,

laboratoriów,

wyposa

Īonych w nowoczesne maszyny

i urz

ądzenia.

Wa

Īną sprawą w zakresie tworzenia warunków jest ponadto przyzwolenie

przeło

Īonych do działaĔ innowacyjnych. Wydaje siĊ, Īe jest to sprawa

oczywista, jednak w wielu przedsi

Ċbiorstwach brakuje tzw. innowacyjnych

mened

Īerów. Powinni oni odznaczaü siĊ specyficznymi predyspozycjami takimi

jak: wizjonerstwo, charyzma, umiej

ĊtnoĞci komercjalizacji rozwiązaĔ, a przede

wszystkim zdolno

Ğci absorbcyjne w zakresie nowych rozwiązaĔ, polegające na

zauwa

Īaniu obszarów usprawnieĔ w otoczeniu.

Mened

Īerowie powinni takĪe obiektywnie oceniaü swoich podwładnych

i odpowiednio ich wynagradza

ü, o czym bĊdzie mowa w dalszej czĊĞci pracy.

2.3. MOTYWOWANIE DO DZIAŁA

ē INNOWACYJNYCH

Trzecia grupa to motywatory do działa

Ĕ proinnowacyjnych. Nie wystarczy,

bowiem,

Īe pracownicy bĊdą mieli doskonałe warunki do tworzenia nowych

rozwi

ązaĔ. Bardzo czĊsto potrzebują jeszcze dodatkowych impulsów do tego,

aby podejmowa

ü rozwojowe działania. W ramach procesu motywowania, naleĪy

zastosowa

ü narzĊdzia i instrumenty, zwane Ğrodkami motywacyjnymi,

do których zaliczymy:

Ğrodki przymusu, zachĊty lub perswazji [Sekuła 2008,

s. 176].

W procesie innowacyjnym stosowanie

Ğrodków bezpoĞredniego przymusu,

polegaj

ących na podporządkowaniu zachowaĔ pracowniczych interesom i woli

motywuj

ącego, wydaje siĊ niezbyt trafne. Ze wzglĊdu na to, Īe opierają siĊ na

karach i strachu, nie pozostawiaj

ą miejsca na interesy i oczekiwania

pracowników. W pewnym sensie rol

Ċ tĊ pełnią: regulaminy, nakazy, zakazy,

podpisane umowy i zobowi

ązania pracownika i inne przepisy zobowiązujące

podwładnych do okre

Ğlonego zachowania w organizacji.

Kup książkę

WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϱϴ

Bardziej odpowiednimi narz

Ċdziami, które moĪna wykorzystywaü w zakresie

motywowania pracowników do działalno

Ğci innowacyjnej, są Ğrodki zachĊty

i perswazji.

ĝrodki zachĊty mogą przyjmowaü formy wzmocnienia, pobudzenia

systemowego i dora

Ĩnego. NaleĪą one do najczĊĞciej stosowanych w procesie

motywacyjnym i maj

ą charakter długotrwałego działania. Wzbudzają

zainteresowanie prac

ą i skłaniają do aktywnoĞci poprzez nagrody materialne

i niematerialne. Pozostawiaj

ą teĪ pracownikom pewien margines swobody

[Jasi

Ĕski 2001, s. 18-19]. WaĪne jest, wiĊc, aby nie zapominaü o tych Ğrodkach,

szczególnie w działalno

Ğci innowacyjnej i odpowiednio honorowaü inwentorów

w postaci odpowiednich płac, premii, nagród, przywilejów itp.

Odpowiednim

Ğrodkiem motywującym do działalnoĞci innowacyjnej jest

perswazja. Oddziaływuje ona na sfer

Ċ umysłową człowieka, wiąĪe siĊ ze zmianą

postaw, nawyków i odczu

ü. Zakłada partnerstwo kierującego i podwładnego.

Perswazja odwołuje si

Ċ do motywacji wewnĊtrznej i ma charakter emocjonalny

lub racjonalny. Najcz

ĊĞciej przyjmuje formĊ apelu, wmawiania, propagandy,

konsultowania czy sugerowania [Jasi

Ĕski 2001, s. 18-19].

Jak mo

Īna wywnioskowaü z powyĪszych wywodów, do kwestii innowacji

nale

Īy podchodziü kompleksowo. PrzedsiĊbiorcy muszą zwróciü uwagĊ na wiele

spraw dotycz

ących czynników wpływających na rozwój innowacji, aby

efektywnie wykorzysta

ü potencjał innowacyjny drzemiący we własnych

pracownikach. Dotyczy to wszystkich przedsi

Ċbiorstw, gdyĪ muszą konkurowaü

na coraz bardziej wymagaj

ącym rynku.

ZAKO

ēCZENIE

Chc

ąc uzyskaü przewagĊ konkurencyjną przedsiĊbiorstwa powinny postawiü

wi

Ċkszy nacisk na wspomniane 3 grupy czynników wpływających na moĪliwoĞü

generowania innowacji w ich organizacjach. Nale

Īy podnosiü wiedzĊ

pracowników, stwarza

ü im warunki do rozwoju, kreowania nowych pomysłów

i ich urzeczywistniania oraz motywowa

ü do zachowaĔ proinnowacyjnych.

Bardzo wa

Īną sprawą jest takĪe postawa przełoĪonych. Powinni to byü tzw.

mened

Īerowie innowacyjni, którzy nie tylko popierają zmiany, ale takĪe

intensywnie w nich uczestnicz

ą, mobilizując przy tym załogĊ.

W przedsi

Ċbiorstwach, nie da siĊ osiągnąü sukcesów, gdy działania

podejmowa

ü bĊdą jednostki. Trzeba spowodowaü jak najwiĊkszą powszechnoĞü

działa

Ĕ innowacyjnych. NaleĪy budowaü kulturĊ innowacyjną organizacji na

ka

Īdym szczeblu przedsiĊbiorstwa, zaczynając od najwyĪszych stanowisk,

a nast

Ċpnie schodziü, do jak najszerszych krĊgów pracowników, aĪ po najniĪsze

szczeble.

Kup książkę

ϱϵ

Nie bez znaczenia jest tak

Īe obiektywnoĞü i umiejĊtnoĞü dostrzegania

wła

Ğciwych zachowaĔ i odpowiednie honorowanie twórczych pracowników.

Ka

Īdy z omawianych czynników posiada bardzo szeroki wachlarz

mo

ĪliwoĞci, który powinien byü wykorzystywany w jak najwiĊkszym zakresie.

Takie szerokie i powszechne oddziaływanie mo

Īe daü dopiero wymierne

korzy

Ğci i to niejednokrotnie w dłuĪszej perspektywie czasu. NaleĪy, wiĊc

opracowa

ü cały system oddziaływania innowacyjnego i oprócz bieĪących

działa

Ĕ skupiü siĊ w pewnym zakresie w przedsiĊbiorstwach na rozwoju, który

mo

Īe zapewniü lepszą przyszłoĞü.
Działanie zmierzaj

ące do uzyskania wyĪszego poziomu innowacyjnoĞci

przedsi

Ċbiorstw powinny byü traktowane jak inwestycje, które dają moĪliwoĞü

przetrwania na obecnym, bardzo konkurencyjnym rynku. Natomiast zaniechanie
działa

Ĕ prorozwojowych skazuje organizacjĊ na wyeliminowanie z rynku.

Kup książkę

WZK>DzZMtEKt‚KE'KZKtK:hthE//hZKW:^</:

ϲϬ

BIBLIOGRAFIA

ϭ͘ Dutta S., Geiger T., Lanvin B.,(2015), The Global Information Technology Report

2015. ICTs for Inclusive Growth

, World Economic Forum, Geneva.

2.

DziałalnoĞü innowacyjna w Polsce,(2014),GUS, Warszawa.

3.

Innovation Union Scoreboard 2015, European Union, Brussels.

4.

JasiĔski Z., (2001),Motywowanie w przedsiĊbiorstwie, Agencja Wydawnicza Placet,

Warszawa.

5.

Mały Rocznik Statystyczny Polski 2010, GUS, Warszawa.

6.

Nauka i technika w 2008 r., GUS, Warszawa 2010.

7.

Nauka i technika w 2012 r., GUS, Warszawa 2013.

8.

Nauka i technika w 2013 r., GUS, Warszawa 2014.

9.

PodrĊcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji,

wydanie trzecie, MNiSW, Warszawa 2008.

10.

Rocznik Statystyczny Przemysłu, GUS, Warszawa 2012.

11.

Schumpeter J., (1960),Teoria rozwoju gospodarczego, PWE, Warszawa.

12.

Sekuła Z., (2008),Motywowanie do pracy, PWE, Warszawa.

NETNOGRAFIA

1. Chustecki J., IBM opatentował w 2013 r. najwi

Ċcej wynalazków,

http://www.computerworld.pl/news/394224/IBM.opatentowal.w.2013.r.najwiecej.wyn
alazkow.html dost

Ċp z 30.10.2015.

Informacja o autorze:
Dr Rafał Mazur, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Kup książkę