MIKROEKONOMIA 1
dr Dariusz Filip
Organizacja zajęć
Kierunek: Ekonomia, I rok
– studia niestacjonarne
Wydział Nauk Historycznych i Społecznych UKSW
Przedmiot: Mikroekonomia 1
30 godzin zajęć w roku akademickim 2013/2014 - semestr
zimowy
Forma zaliczenia: egzamin
e-mail:
dyżur: środy 9.45-10.30 po wcześniejszym mailowym
kontakcie
Program zajęć
1. Optymalizacja decyzji konsumenta
(krzywe
obojętności i ograniczenie budżetowe; zmiana punktu optimum przy zmianie
dochodu; zmiana punktu optimum przy zmianie ceny jednego z
dóbr; efekt substytucyjny
i dochodowy);
2. Optymalizacja decyzji producenta
(izokwanta i izokoszta; 3 etapy produkcji i prawo
malejących przychodów; koszty
przedsiębiorstwa);
3. Decyzje
przedsiębiorstwa w konkurencji doskonałej
(krótki okres; długi okres);
4. Decyzje
przedsiębiorstwa w monopolu
(krótki okres; długi okres);
Cel zajęć
•
Uzyskanie wiedzy na temat podstawowych praw i kategorii ekonomicznych (W).
•
Nabycie
umiejętności analizowania zachowań pojedynczych podmiotów rynkowych
(konsumentów i producentów) (U).
•
Uzyskanie wiedzy na temat charakterystyki
działania przedsiębiorstwa w
konkurencji
doskonałej (W).
•
Uzyskanie wiedzy na temat charakterystyki
działania przedsiębiorstwa w monopolu
(W).
•
Nabycie
umiejętności oceny sytuacji przedsiębiorstwa z punktu widzenia przyjętych
kryteriów ekonomicznych (U).
•
Zdobycie
wiadomości umożliwiających prowadzenie konstruktywnej dyskusji
związanej z poznanym obszarem ekonomii (K).
•
Zrozumienie potrzeby
uzupełniania i pogłębiania nabytej wiedzy (K).
Literatura
Literatura podstawowa:
•
E. Czarny: Mikroekonomia, PWE, Warszawa.
•
H.R. Varian: Mikroekonomia. Kurs
średni. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
Literatura
uzupełniająca:
•
P. Samuelson, W. Nordhaus: Ekonomia 1,
Wydawnictwo
Naukowe
PWN,
Warszawa.
•
D. Begg, S. Fischer, R. Dornbus: Ekonomia. Mikroekonomia. Tom 1, PWE,
Warszawa.
•
M.
Nasiłowski: System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Key Text,
Warszawa.
Ekonomia - znaczenie
Termin ekonomia pochodzi z greckiego
οίκος (oikos) – dom i νομος
(nomos)
– prawo, reguła.
W
starożytności oikosnomos oznaczało zasady prowadzenia
gospodarstwa domowego lub kierowanie gospodarstwem domowym.
Ekonomia
– nauka o
gospodarowaniu
Ekonomia jest
nauką badającą w jaki sposób społeczeństwo
gospodarujące decyduje o tym co, jak i dla kogo produkować.
Ekonomia jest
nauką o dokonywaniu wyborów dotyczących sfery
gospodarowania.
Ekonomia jest
nauką społeczną analizującą oraz opisującą produkcję,
dystrybucję oraz konsumpcję dóbr.
Ekonomia wg Robbinsa
Nauka,
która bada ludzkie zachowanie jako relacje pomiędzy celami a
ograniczonymi
(rzadkimi)
środkami, które mają alternatywne
zastosowania.
Lionel Ch. Robbins (1932) An Essay on the Nature and Significance of Economic
Science
Gospodarowanie
Działalność ludzka, która prowadzi do zaspokojenia potrzeb człowieka.
Działalność ta polega na zestawianiu korzyści oraz kosztów i jest
połączona z wyborem najlepszej dostępnej możliwości.
Proces gospodarowania obejmuje:
• produkcję dóbr materialnych i usług,
• podział wytworzonych dóbr i usług,
• wymianę podzielonych dóbr i usług,
• konsumpcję wymienionych dóbr i usług, a więc użytkowanie dóbr,
korzystanie z
usług i spożywanie określonych dóbr.
Rzadkość dóbr
Zjawisko
rzadkości oznacza ograniczoną ilość dóbr i usług dla
nieograniczonych potrzeb ludzkich.
Żadna ilość dóbr nie jest w stanie całkowicie usatysfakcjonować
społeczeństwa, bez względu na stopień zamożności każdy chce mieć
więcej.
Przedmiot zainteresowania ekonomii
częściowo pokrywa się z
zagadnieniami badanymi w ramach innych nauk
społecznych, ale
ekonomia zajmuje
się głównie relacjami zachodzącymi między
kupującym a sprzedającym oraz analizą rynku.
Mikroekonomia
Dziedzina ekonomii
zajmująca się badaniem wyborów ludzkich w
warunkach
rzadkości dóbr. Mikroekonomia jest poświęcona analizie
zachowania:
konsumentów, producentów, pracowników najemnych,
inwestorów, a także gospodarczych władz państwa.
Mikroekonomia = teoria cen
Mikroekonomia jest
nauką zajmująca się szczegółową analizą
podejmowanych przez jednostki decyzji
dotyczących produkcji oraz
wymiany (zakupu i
sprzedaży) dóbr.
Makroekonomia
Dziedzina ekonomii
posługująca się wielkościami agregatowymi
(zbiorczymi,
dotyczącymi całej gospodarki) do badania prawidłowości
występujących w gospodarce jako całości.
Przedmiotem zainteresowania makroekonomii jest przede wszystkim
tworzenie i
podział dochodu narodowego, a także zagadnienia
związane między innymi z inflacją, bezrobociem, inwestycjami i
bilansem
płatniczym, z uwzględnieniem polityki pieniężnej banku
centralnego oraz polityki gospodarczej
państwa.
Mikroekonomia vs. Makroekonomia
Kryterium
porównawcze
Mikroekonomia
Makroekonomia
Przedmiot badań
Przedsiębiorca (teoria
podaży), konsument (teoria
wyboru konsumenta), rynek
(np. motoryzacyjny)
Gospodarka w skali świata,
kraju, regionu.
Słowa kluczowe
Popyt, podaż, cena, rynek
Popyt zagregowany, dochód
narodowy, PKB (produkt
krajowy brutto), wskaźnik
inflacji, stopa bezrobocia.
Ekonomia pozytywna vs.
normatywna
W
rozważaniach ekonomicznych posługujemy się dwoma rodzajami
stwierdzeń i sądów: pozytywnymi i normatywnymi.
„Kurs walutowy wpływa na zmianę opłacalności eksportu. W związku z
tym rząd powinien, w celu pobudzenia eksportu, wpłynąć na osłabienie
kursu złotówki”.
Ekonomia pozytywna
Ekonomia,
która zajmuje się obiektywnym, naukowym objaśnianiem
zasad i praw funkcjonowania gospodarki.
Wyjaśnia zjawiska ekonomiczne na obiektywnej wiedzy o
rzeczywistości bez formułowania sądów wartościujących.
Ekonomia pozytywna odpowiada na pytanie
"jak jest?", a nie
„jak być powinno?".
Ekonomia normatywna
Ekonomia,
która dokonuje wartościowań faktów opisywanych przez
ekonomię pozytywną.
W ekonomii normatywnej
formułowane są tezy oparte na własnych
systemach
wartości badacza i często przyjmują formy zaleceń czy
przekształcają się w odrębne szkoły ekonomiczne.
Ekonomia normatywna, zwana
też ekonomią subiektywną, na
podstawie obserwacji rynku i zjawisk w nim
zachodzących, wyciąga
wnioski na
przyszłość, stara się przewidzieć skutki obecnych działań
gospodarczych.
Funkcje ekonomii
Głównymi funkcjami pełnionymi przez ekonomię są:
-
funkcja poznawcza;
-
funkcja prognostyczna;
-
funkcja doradcza.
Model ekonomiczny
Zbiór założeń tworzący uproszczony, schematyczny obraz pewnego
fragmentu gospodarki, w
którym można badać istotne zależności.
Roboczy wycinek
stanowiący punkt wyjścia dla analizy ekonomicznej.
Ceteris Paribus*
Założenie, które oznacza świadome odrzucenie możliwości zajścia
pewnych
wydarzeń lub warunków, mogących zaburzyć związek
między przesłanką a wnioskiem. Stosuje się je w celu uproszczenia
rozumowania.
W eksperymencie, ceteris paribus oznacza zwykle,
że możliwość
utrzymania
w
niezmienionym
stanie
wszystkich
zmiennych
niezależnych, poza jedną, wybraną do eksperymentu.
* przy
pozostałych warunkach równych lub przy tych samych okolicznościach (łac.)