RF.wyk.09.materialy

MATERIAŁY

dr Marek Masztalerz

KLASYFIKACJA MATERIAŁÓW

MATERIAŁY

materiały bezpośrednie przeznaczone do zużycia w produkcji PODSTAWOWE

(surowce, komponenty, półfabrykaty, opakowania) MATERIAŁY

materiały i przybory biurowe, środki czystości, materiały POMOCNICZE

przeznaczone do konserwacji maszyn i urządzeń benzyna, węgiel, koks, ropa naftowa, gazy – zużywane do PALIWA

celów technologicznych, energetycznych i gospodarczych części zapasowe maszyn, urządzeń, środków transportu, CZĘŚCI ZAPASOWE

zużywane (wymieniane) w czasie remontów i konserwacji materiały służące ochronie produktów przed niekorzystnymi OPAKOWANIA

wpływami zewnętrznymi

materiały nieprzydatne lub niepełnowartościowe, które nie ODPADKI

nadają się do wykorzystania zgodnie z ich pierwotnym przeznaczeniem, np. złom, materiały rozbiórkowe INWENTARZ śYWY

zwierzęta zakupione jako surowiec do wyrobów masarskich Do materiałów zalicza się też środki trwałe niskiej wartości (poniżej 1500 zł).

© Marek Masztalerz

WYCENA MATERIAŁÓW

CENA ZAKUPU lub

na dzień

powstania

CENA NABYCIA lub

CENA EWIDENCYJNA

Stała cena ewidencyjna może być ustalona na poziomie planowanej ceny zakupu lub nabycia.

W przypadku ewidencji materiałów po cenie ewidencyjnej konieczna jest ewidencja odchyleń wartości materiałów od rzeczywistej ceny zakupu lub nabycia.

CENA NABYCIA (ZAKUPU)

na dzień

nie wyższa od CENY SPRZEDAśY NETTO

bilansowy

– ODPISY AKTUALIZUJĄCE

Odpisy aktualizujące wartość materiałów

obciążają pozostałe koszty operacyjne.

© Marek Masztalerz

CENY RZECZYWISTE I PLANOWANE

Producent jogurtu kupuje mleko od różnych dostawców. Planowana cena zakupu wynosi 1,00 zł/l a planowana cena nabycia 1,03 zł/l.

Firma otrzymała dwie dostawy po 500 l mleka. Pierwszy dostawca wystawił fakturę na kwotę 510 zł a drugi na kwotę 485 zł. Koszty transportu w obu przypadkach były równe 20 zł.

Dostawa I

Dostawa II

METODA WYCENY

zł/l

zł

zł/l

zł

CENY

cena zakupu

1,02 zł/l

510 zł

0,97 zł/l

485 zł

RZECZYWISTE

zmienne ceny

cena nabycia

1,06 zł/l

530 zł

1,01 zł/l

505 zł

ewidencyjne

CENY

cena zakupu

1,00 zł/l

500 zł

1,00 zł/l

500 zł

PLANOWANE

stałe ceny

cena nabycia

1,03 zł/l

515 zł

1,03 zł/l

515 zł

ewidencyjne

© Marek Masztalerz

WYCENA ROZCHODU MATERIAŁÓW

Rozchody zapasów materiałów, produktów i towarów mogą być wyceniane wg jednej z czterech metod:

CENA

kolejne rozchody zapasów są wyceniane po średniej PRZECIĘTNA

ważonej cenie (koszcie) danego składnika

„first in first out” czyli „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”, gdy w rozchód wycenia się kolejno po cenach (kosztach) FIFO

tych składników, które zostały najwcześniej nabyte (wytworzone),

„last in first out” czyli „ostatnie weszło, pierwsze wyszło”, LIFO

gdy w rozchód wycenia się kolejno po cenach (kosztach) tych składników, które zostały najpóźniej nabyte (wytworzone),

SZCZEGÓŁOWA

kolejne rozchody zapasów są wyceniane po cenie IDENTYFIKACJA

(koszcie) danego składnika ustalonej w drodze szczegółowej identyfikacji

© Marek Masztalerz

WYCENA ROZCHODU MATERIAŁÓW

Producent jogurtu (z poprzedniego przykładu) zużył 900 l mleka.

Wartość rozchodu materiałów

METODA WYCENY

Obliczenia

Wynik

FIFO

500 * 1,02 + 400 * 0,97

898,00 zł

RZECZYWISTA

LIFO

500 * 0,97 + 400 * 1,02

893,00 zł

CENA ZAKUPU

cena przeciętna

900 * 0,995

895,50 zł

FIFO

500 * 1,06 + 400 * 1,01

934,00 zł

RZECZYWISTA

CENA

LIFO

500 * 1,01 + 400 * 1,06

929,00 zł

NABYCIA

cena przeciętna

900 * 1,035

931,50 zł

PLANOWANA CENA ZAKUPU

900 * 1,00

900,00 zł

PLANOWANA CENA NABYCIA

900 * 1,03

927,00 zł

© Marek Masztalerz

EWIDENCJA MATERIAŁÓW PO CENIE NABYCIA Ceny rzeczywiste

Ceny planowane

MATERIAŁY

przyjęcie

rozchód

przyjęcie

rozchód

materiałów

wg ceny

wg stałej ceny

nabycia

ewidencyjnej

ODCHYLENIA OD CEN EWID.

powstanie

odchyleń Dt

odchyleń Ct

Wycena rozchodu w rzeczywistej

cenie nabycia wg metody FIFO,

„rozchód”

LIFO, ceny przeciętnej lub

szczegółowej identyfikacji.

odchyleń Ct

odchyleń Dt

© Marek Masztalerz

EWIDENCJA MATERIAŁÓW PO CENIE NABYCIA

Zapisy w księgach rachunkowych producenta jogurtu.

Ceny

MATERIAŁY

ZUśYCIE MAT.

rzeczywiste

- wycena

530,00

931,50

po cenie

505,00

przeciętnej

MATERIAŁY

ZUśYCIE MAT.

Ceny

515,00

927,00

rzeczywiste

515,00

4,50

- wycena

po cenie

planowanej

ODCHYLENIA

Wskaźnik narzutu odchyleń wynosi:

(15 – 10)/1030 = 0,4854%

15,00

10,00

Stąd narzut odchyleń wynosi:

4,50

0,4854% * 927 = 4,50 zł

ROZLICZENIE ZAKUPU MATERIAŁÓW

Rozrachunki

ROZLICZENIE ZAKUPU

z dostawcami

MATERIAŁÓW

Materiały

kwota brutto

przyjęcie

z faktury

dostawy

zakupu

materiałów

Odchylenia

wyksięgowanie

odchyleń

VAT naliczony

VAT

Saldo Ct

Saldo Dt

DOSTAWY NIEFAKTUROWANE

MATERIAŁY W DRODZE

DOKUMENTACJA KSIĘGOWA

Faktura VAT zakupu dokumentuje powstanie zobowiązania za FVZ zakupione materiały oraz powstanie tzw. „materiałów w drodze”.

Przyjęcie z zewnątrz dokumentuje fizyczne przyjęcie do magazynu PZ

dostawy materiałów od kontrahenta.

Wydanie na zewnątrz dokumentuje rozchód materiałów wydanych WZ

odbiorcom w wyniku ich sprzedaży lub darowizny.

Rozchód wewnętrzny dokumentuje wydanie materiałów do zużycia w ramach działalności podstawowej i pomocniczej, w komórkach RW

administracyjnych oraz na inne potrzeby.

Polecenie księgowania może dokumentować utratę wartości PK

materiałów na potrzeby ustalenia odpisu aktualizującego.