KONTO KSIĘGOWE jest to

podstawowe narzędzie księgowe służące do ewidencji jednorodnych operacji

gospodarczych.

KONTO pozwala na usystematyzowanie

i pogrupowanie operacji gospodarczych według określonych kryteriów.

PODSTAWOWE FORMY KONTA:

1. KONTO JEDNOSTRONNE - (drabinkowe) Po zapisaniu każdej operacji oblicza się aktualny stan składnika, nie ma podziału na część służącą

do rejestracji operacji zwiększających i zmniejszających

2. KONTO DWUSTRONNE

Jedna strona służy do zapisu zwiększenia przedmiotu ewidencji, druga strona przeznaczona jest na zmniejszenie stanu przedmiotu.

3. KONTO TEOWE

Uproszczona wersja konta dwustronnego używana w dydaktyce.

Konto jednostronne (pagina)

Symbol

Stan po

i numer

Kwota

Data

Treść operacji

zmianie

dowodu

(PLN)

(PLN)

księgowego

Konto dwustronne (folio)

Kwota (PLN)

Symbol

Strona

Strona

Data

i numer

Treść operacji

lewa

prawa

dowodu

(Dt)

(Ct)

Razem strona

Z poprzedniej strony

Razem

Bez względu na formę, każde konto posiada takie elementy jak:

nazwa konta i nazwy stron konta,

symbol cyfrowy konta,

obroty stron konta, saldo konta i sumy kontrolne,

data zapisu operacji gospodarczej,

numer i data dowodu, na podstawie którego dokonano zapisu,

treść operacji gospodarczej,

wartość operacji gospodarczej.

Każdy podmiot używa zestawu kont, które są przeznaczone do:

• ewidencji stanu i zmian w stanie

poszczególnych składników aktywów

lub pasywów. Są to KONTA

BILANSOWE.

• ewidencji przebiegu procesów

gospodarczych związanych

z uzyskaniem wyniku finansowego.

Są to KONTA WYNIKOWE.

ZESPOŁY KONT KSIĘGOWYCH

Zbiór poszczególnych kont księgowych

tworzy tzw. system kont księgowych składających się na księgi rachunkowe.

Wszystkie konta w danej jednostce

pogrupowane są w 9 zespołów kont:

ZESPÓŁ 0: AKTYWA TRWAŁE

ZESPÓŁ 1: INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE

I KREDYTY BANKOWE

ZESPÓŁ 2: ROZRACHUNKI I ROSZCZENIA ZESPÓŁ 3: MATERIAŁY I TOWARY

ZESPÓŁ 4: KOSZTY WG RODZAJÓW

ZESPÓŁ 5: KOSZTY WG TYPÓW DZIAŁALNOŚCI ZESPÓŁ 6: PRODUKTY I ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE

ZESPÓŁ 7: PRZYCHODY I KOSZTY ZWIĄZANE

Z ICH OSIĄGNIĘCIEM

ZESPÓŁ 8: KAPITAŁY WŁASNE, FUNDUSZE

SPECJALNE, REZERWY I WYNIK FINANSOWY

ELEMENTY KONTA TEOWEGO

NAZWA KONTA

SYMBOL

KONTA

311 - MATERIAŁY

Dt

MATERIAŁY

Ct

LEWA STRONA KONTA TO

STRONA Wn (winien) KONTA

lub

STRONA Dt (debet) KONTA

Dt

MATERIAŁY

Ct

PRAWA STRONA KONTA TO

STRONA Ma KONTA

lub

STRONA Ct (credit) KONTA

FUKCJONOWANIE KONTA TEOWEGO

MATERIAŁY

ETAPY EWIDENCJI NA KONCIE:

1. OTWARCIE KONTA

2. ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZYCH

3. ZAMKNIĘCIE KONTA

FUKCJONOWANIE KONTA TEOWEGO

MATERIAŁY

OTWARCIE KONTA DOKONUJE SIĘ

POPRZEZ:

1. WPISANIE STANU POCZĄTKOWEGO

2. ZAPISU NA NIM PIERWSZEJ

OPERACJI GOSPODARCZEJ

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

OTWARCIE KONTA

BILANSEM OTWARCIA

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

SP) 1000,-

OTWARCIE KONTA

SALDEM POCZĄTKOWYM

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

1) 600,-

ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ

NP.:

1) PRZYJĘ CIE DO MAGAZYNU

ZAPIS PO LEWEJ S

ZAPIS PO LEWEJ S Z

T

T A

R

R K

O

O U

N

NI P

IE I

E O

T N

TO Y

O I

I C

N

N H

A

A M

C

CZ A

ZE T

EJ E

J:

: RIAŁÓW

•OBCIĄśENIE KON

•OBCIĄśENIE KONT O

TA

A W

L

L A

U

U R

B

B TOŚ CI 600 ZŁ

•ZAPISANIE W CIĘśAR KONTA

•ZAPISANIE W CIĘśAR KONTA

OPERACJA TA ZWIĘKSZA STAN

MATERIAŁÓW

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ

NP.:

2) WYDANIE MATERIAŁÓW DO

PRODUKCJI O W

Z

ZA A

AP R

PI

I T

S

S O

PO PRAWEJ STRONIE TO INACZEJ:

P Ś

O C

P I 4

R 0

A 0

W Z

E Ł

J STRONIE TO INACZEJ:

•UZNANIE KONTA LUB

•UZNANIE KONTA LUB

•ZAPISANIE NA DOBRO KONTA

OPERACJA TA Z

• M

ZAN

P IIE

S JS

A Z

NI A

E S

N T

A A

N

D

OBRO KONTA

MATERIAŁÓW

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

1600,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE OBROTU Dt

OBRÓT KONTA TO SUMA ZAPISÓW

OBRÓT KONTA TO SUMA ZAPISÓW

PO JEDNEJ ZE STRON KONTA

PO JEDNEJ ZE STRON KONTA

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

1600,-

400,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE OBROTU Ct

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

1600,-

400,-

OBRÓT Dt > OBRÓT Ct

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

Inaczej:

Inaczej:

1200,- (Sk Dt

1600,-

400,- 1200,- (Sk Dt

1200,- (BZ

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE SALDA Dt:

SALDO KONTA TO RÓśNICA POMIĘDZY

SAL

S D

A O

L D

D t

O =

KOB

O R

N Ó

T T

A D

T t -

O O

R B

ÓR

śÓT

NI C

C t

A POMIĘDZY

OBROTAMI KONTA (nazwa od większego obrotu) OBROTAMI KONTA (nazwa od większego obrotu)

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

1600,-

400,-

1200,- (BZ

1600,-

1600,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

OBLICZENIE SUMY KONTROLNEJ

FUKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

Dt

MATERIAŁY

Ct

BO) 1000,-

400,- (2

1) 600,-

1600,-

400,-

1200,- (BZ

1600,-

1600,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

PODWÓJNE PODKREŚLENIE

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2000,- (BO

OTWARCIE KONTA

BILANSEM OTWARCIA

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2000,- (Sp.

OTWARCIE KONTA

SALDEM POCZĄTKOWYM

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2000,- (Sp.

1500,- (1

ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.:

1) OTRZYMANIE KREDYTU W BANKU

W KWOCIE 1500 ZŁ

OPERACJA TA ZWIĘKSZA STAN

KREDYTÓW

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.:

2) SPŁATA RATY KREDYTU

W WYSOKOŚ CI 500 ZŁ

OPERACJA TA ZMNIEJSZA STAN

KREDYTÓW

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

3500,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE OBROTU Ct

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

500,-

3500,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE OBROTU Dt

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

500,-

3500,-

OBRÓT Dt < OBRÓT Ct

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

500,-

3500,-

Sk) 3000,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

USTALENIE SALDA Ct:

SALDO Ct = OBRÓT Ct - OBRÓT Dt

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

500,-

3500,-

Sk) 3000,-

3500,-

3500,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

OBLICZENIE SUMY KONTROLNEJ

FUKCJONOWANIE KONTA PASYWNEGO

Dt KREDYTY BANKOWE Ct

2) 500,-

2000,- (Sp.

1500,- (1

500,-

3500,-

Sk) 3000,-

3500,-

3500,-

ZAMKNIĘCIE KONTA:

POWDÓJNE PODKREŚLENIE

FORMA I FUKCJONOWANIE KONTA

TEOWEGO

KONTO AKTYWNE

Dt

Ct

BO

+

-

Σ Wn

Σ Ma

BZ Wn

Σ

Σ

FORMA I FUKCJONOWANIE KONTA

TEOWEGO

KONTO PASYWNE

Dt

Ct

BO

-

+

Σ Wn

Σ Ma

BZ Ma

Σ

Σ

Ewidencja na kontach powinna być

dokonywana w zgodzie z ZASADĄ

PODWÓJNEGO ZAPISU tzn.:

każda operacja musi być zapisana na dwóch różnych kontach

w tej samej kwocie

po przeciwnych stronach.

Ogół kont księgowych, na których

obowiązuje

zasada podwójnego zapisu

nazywamy

kontami syntetycznymi (tworzą

one tzw. Księgę główną).

PRZYKŁAD:

Spłata raty kredytu przelewem bankowym w wysokości 10 000 zł

RACHUNEK BANKOWY

KREDYT BANKOWY

10.000,00 (1

1) 10.000,00

Zgodność zaksięgowania operacji

gospodarczych wg zasady podwójnego

zapisu podlega okresowemu

sprawdzeniu poprzez sporządzenie

ZESTAWIENIA OBROTÓW I SALD

KONT SYNTETYCZNYCH za dany

miesiąc.

Wyróżniamy zestawienie w dwóch

wersjach: pełnej i uproszczonej.

Art. 18. 1. Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się na koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec miesiąca, zestawienie obrotów i sald,

zawierające:

1) symbole lub nazwy kont,

2) salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego,

3) sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.

Obroty tego zestawienia powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych.

Zestawienie obrotów i sald –

wersja pełna

Lp.

Nazwa

Salda

Obroty

Obroty

Salda

konta

początkowe

bieżące

narastająco

końcowe

Wn

Ma

Wn

Ma

Wn

Ma

Wn

Ma

1.

2.

.

.

.

Σ Wn

Σ Ma

Σ Wn Σ Ma

Σ Wn Σ Ma

Σ Wn Σ Ma

Razem

=

=

=

=

Jakie błędy wykryje takie zestawienie, a jakich nie?

Przykład:

Zaksięguj poniższe operacje gospodarcze na kontach syntetycznych (przyjmij, że na każdym z kont księgowych widnieje odpowiednia wartość danego składnika majątku).

Lp.

Treść operacji gospodarczej

Kwota

1.

Podjęto gotówkę z banku do kasy (wyciąg z rachunku 7.000

bankowego i dowód przyjęcia gotówki do kasy).

2.

Zakupiono za gotówkę towary i przyjęto do magazynu.

5.000

3.

Spłacono z rachunku bankowego ratę kredytu (wyciąg z 2.000

rachunku bankowego).

4.

Przelano zobowiązanie wobec budżetu (wyciąg z 10.000

rachunku bankowego).

5.

Wypłacono z kasy pracownikowi zaliczkę na zakup 400

materiałów (wniosek o zaliczkę).

6.

Odbiorca uregulował należność za sprzedane towary 11.000

dokonując przelewu bankowego (wyciąg bankowy).

7.

Zakupiono i przyjęto do używania zestaw komputerowy 4.000

(faktura płatna w ciągu 14 dni).

8.

Zakupiono i przyjęto do magazynu materiały (faktura 8.000

płatna w ciągu 7 dni).