Prowadzący: dr Edyta Klosa
Koncepcja transportu w logistyce:
Transport
to
działalność,
która
polega
na
odpłatnym świadczeniu usług, których efektem jest przemieszczenie osób i/lub ładunków z punktu
nadania
do
punktu
odbioru
oraz
świadczenie
usług
pomocniczych,
bez
e p
z oś
o r
ś e
r dnio z tymi usłu
ł gami zw
z iąz
ą a
z n
a yc
y h
c
(W.
Rydzkowski, K. Wojewódzka-Król);
Znajomość
systemu
transportu
ma
podstawowe
znaczenie
dla
sprawnych
i
efektywnych działań logistycznych w firmie, ponieważ
jest
on
fizyczną
nicią
wiążącą
rozproszone
geograficznie
miejsca
tej
działalności a ponadto dodaje produktom firmy wartości, tworząc użyteczność czasu i miejsca.
2
Transport spełnia trzy funkcje w gospodarowaniu :
Funkcję
konsumpcyjną
oznaczającą
zaspakajanie potrzeb przewozowych poprzez świadczone usługi transportowe
Funkc
k j
c ę pro
r d
o ukc
k yj
y ną ozn
z ac
a z
c a
z jąc
ą ą
c
za
z s
a p
s oka
k j
a an
a ie
potrzeb produkcyjnych przez świadczenie usług transportowych-wpływa
na
funkcjonowanie
rynku i wymianę towarową
Funkcję integracyjną polegającą na integracji państwa
i
społeczeństwa
poprzez
usługi
transportowe
3
Elementy systemu logistycznego przedsiębiorstwa:
Magazynowanie
Manipulacje
Zarządzanie
ma
m t
a er
e i
r ał
a am
a i
m
zapasami
i pakowanie
System
logistyczny
Transport
Obsługa klienta
4
Zadania i problemy – transport:
rodzaj środków transportowych,
użytkowanie własnych lub obcych środków transportowych,
ku
k pno
lu
l b
dzi
z e
i rża
ż wa
w
śr
ś od
o kó
k w
ó
transportowych,
kombinacja środków transportowych,
organizacja
transportu
(optymalne
drogi
transportu, plany wykorzystania i załadunek środków
transportu,
konsolidacja
i
dekonsolidacja
ładunków
transportowych
itd.).
5
Transport w ujęciu czynnościowym
ma synonimy – w większości języków
są
to
odpowiedniki
polskich
słów
ko
k mu
m n
u i
n ka
k c
a j
c a
j ,
a
prz
r e
z w
e ó
w z i łąc
ą z
c no
n ść
ś .
ć
Z
uj
u ę
j c
ę i
c e
i m
e
cz
c y
z n
y n
n o
n śc
ś i
c o
i wy
w m
y
tr
t a
r n
a s
n p
s ort
r u
t
wiążą się pojęcia spedycji i logistyki.
Ujęcie
podmiotowe
transportu
polega na rozumieniu transportu jako
gałęzi gospodarki narodowej, gdzie
transport jest zazwyczaj przedmiotem
polityki transportowej.
6
W
ujęciu
rzeczowym
transport
to
wyposażenie
materialne służące realizacji czynności transportowych.
Można w różny sposób klasyfikować składniki materialne systemu transportowego. Podstawowy podział dotyczy wyróżnienia:
-
in
i fra
r s
a t
s ru
r ktu
t ry
r ,
y
na
n
któr
ó a
r
sk
s ła
ł d
a a
d j
a ą
j
si
s ę
i
dr
d o
r g
o i
g
transportowe, urządzenia oraz wyposażenie punktów transportowych, w tym miedzy innymi wyposażenie punktów
ładunkowych
i
przesiadkowych,
warsztaty,
garaże itp.: infrastruktura transportu opisywana jest często jako liniowa i punktowa, a jej najistotniejszą cechą jest zdolność: przepustowa i przewozowa,
- suprastruktury, czyli taboru (środków przewozowych) i urządzeń transportowych (środków pracy oraz jednostek ładunkowych, takich jak kontenery)
7
Klasyfikacja transportu ze względu na rodzaj środowiska, w którym się odbywa:
lądowy
naziemny
nadziemny (np. napowietrzna kolej linowa)
podziemny (np. metro)
szynowy (kolej)
bezszynowy (transport samochodowy)
wodny
powietrzny
przesyłowy
(rurociągowy,
przewodowy
lub
przenośnikowy)
miejski (transport miejski)
wewnątrzzakładowy
8
Klasyfikacja transportu ze względu na rodzaj wykorzystywanego środka transportu:
transport daleki
kolejowy
kołowo-drogowy
linowy
lotniczy
wod
o n
d y śr
ś ó
r d
ó l
d ą
l d
ą o
d w
o y
morski
mieszany
(multimodalny,
intermodalny,
kombinowany)
specjalny (gąsienicowy, poduszkowy, kroczący)
transport bliski
wózkowy
Dźwigowy
przenośnikowy
9
Transport intermodalny, multimodalny, kombinowany :
Transport intermodalny należy do złożonych procesów transportowych, w których ładunki są przemieszczane środkami przewozowymi różnych gałęzi transportu. W
transporcie intermodalnym przewóz ładunków odbywa się w jednej jednostce ładunkowej lub na pojeździe, na całej trasie od nadawcy do odbiorcy, przy użyciu środków prz
r ew
e o
w zu
z
ró
r żn
ż ych
c
ga
g łę
ł zi
z tr
t a
r nspo
p rtu
t .
u Po
P ja
j zde
d m tym może
być pojazd drogowy, pojazd kolejowy lub statek
Transport multimodalny to przewóz ładunków przez co najmniej dwie różne gałęzie transportu, przy czym towar może zmieniać jednostki ładunkowe, a więc transport multimodalny
to
szczególny
rodzaj
transportu
intermodalnego.
Transport kombinowany, to transport intermodalny, w którym główna część przewozu realizowana jest koleją, żeglugą śródlądową lub morską. Natomiast dowozy i odwozy są realizowane przez transport drogowy i to na określonej możliwie najkrótszej odległości.
10
Najważniejsze elementy transportu intermodalnego:
konieczność
użycia
co
najmniej
2
gałęzi środków transportu,
konieczność
wystąpienia tylko jednej
um
u
o
m wy
w o prz
r e
z w
e ó
w z,
z
konieczność wystąpienia tylko jednego wykonawcy
odpowiedzialnego
za
przebieg dostawy towaru,
konieczność zjednostkowania ładunku.
11
Spedytor
zawodowo
i
za
wynagrodzeniem,
we
własnym
imieniu,
lecz
na
rachunek
zl
z e
l c
e e
c n
e i
n o
i daw
a c
w y
c ,
y
podej
e m
j
u
m j
u e
j
się
i
wysyłania
lub
odbioru
przesyłki
towarowej
oraz
innych
czynności
związanych
z
jej
obsługą
i przewozem (art. 794§1 Kodeksu
Cywilnego).
12
Organizacja procesu przemieszczania
towaru i towarzyszących mu procesów
zl
z e
l c
e o
c ny
n c
y h
c
sp
s edyt
y o
t ro
r wi
w ,
i
w
wy
w n
y i
n k
i u
k
których
towar
znajdujący
się
w
punkcie
A
zostaje
dostarczony
do
punktu
B
zgodnie
z oczekiwaniem klienta.
13
określany
jest w umowie cywilno
prawnej,
lub
w
zleceniu
sp
s ed
e yc
y y
c j
y n
j y
n m
y
,
m
można
dokonywać
zakupu
pojedynczych
usług
lub
ich
sekwencji,
aż
po
kompleksową
usługę spedycyjną.
14
Do zadań spedytora można zaliczyć (1):
poradnictwo spedycyjne-udzielanie porad w zakresie transportu,
przygotowanie
ładunku
do
przewozu-
pakowanie,
sortowanie,
liczenie,
zn
z ako
k w
o a
w nie
i ,
konsolidowanie/ dekonsolidowanie ładunku-zbieranie drobnych partii ładunkowych w większe jednostki,
dostarczanie
ładunku
do
miejsca
ich
docelowego załadunku na główny środek
transportu,
sporządzanie i kompletowanie dokumentacji,
zawieranie
umów
o
przewóz
z
różnymi
pośrednikami,
15
Do zadań spedytora można zaliczyć (2):
składowanie towaru,
załadunek i wyładunek towarów w różnych relacjach przeładunkowych,
ubezpieczenie towaru,
konwojowanie ładunku,
pr
p z
r yjm
j o
m w
o an
a ie
i
lu
l b
pr
p z
r ek
e az
a ywan
a ie
i
ła
ł d
a u
d nku
k
przewoźnikowi,
awizowanie
–informowanie
zleceniodawcy
o
bieżącym stanie i miejscu pobytu ładunku na trasie,
zabezpieczenie interesu zleceniodawcy w przypadku uszkodzenia lub ubytku,
zgłaszanie ładunku do kontroli celnej i załatwianie innych czynności urzędowych,
regulowanie należności z tytułu kosztów przewozu oraz innych czynności i usług na rzecz ładunku.
16
Kryteria wyboru przewoźnika (1): Wybór przewoźnika powinien opierać się na całym szeregu formalnych przesłanek. Najważniejsze z nich przedstawia poniższe zestawienie:
niezawodność i regularność dostaw,
kos
o z
s ty lu
l b st
s aw
a ki tra
r n
a sp
s o
p r
o t
r ow
o e „od
o
dr
d z
r w
z i
w
do
d
drzwi”,
ogólny czas przewozu „od drzwi do drzwi”,
gotowość przewoźnika do negocjowania zmian stawek,
stabilność finansowa przewoźnika,
dostępność sprzętu,
częstotliwość usług,
usługi odbioru i dostawy,
17
Kryteria wyboru przewoźnika (2):
utrata ładunku lub uszkodzenia,
przesyłki ekspresowe,
jakość personelu operacyjnego,
śledzenie przesyłek,
got
o ow
o o
w ść
ś
prze
z wo
w ź
o nik
i a
k
do negoc
o j
c owania
i
zmian w usługach,
elastyczność w planowaniu przewozów,
usługi rozkładowe (liniowe),
załatwianie reklamacji,
jakość
umiejętności
kupieckich
przewoźnika,
wyposażenie (urządzenia) specjalne.
18
K.
Rutkowski, F. Beier: Logistyka. SGH, Warszawa 2002, rozdz. 3 (z załącznikiem).
J.J.
Coyle,
E.J.
Bardi,
C.J.
Langley
Jr:
Zarządzanie logistyczne. PWE, Warszawa 2002, rozdz. 9 i 10.
19