Ponowne zatrudnienie po zwolnieniach grupowych

Pół roku temu zostałem zwolniony w ramach zwolnienia grupowego. Ostatnio dowiedziałem się, Ŝe mój były

pracodawca zatrudnił kilka osób na te same stanowiska. Czy w takiej sytuacji mógłbym ubiegać się

o powrót do firmy? Czy ewentualnie istnieje jakiś termin, w którym powinienem zgłosić

zamiar powrotu do pracy?

Tak. Pracownik zwolniony w ramach zwolnień grupowych ma prawo ubiegać się o powrót do firmy

w ciągu roku od rozwiązania stosunku pracy. Natomiast pracodawca jest zobowiązany ponownie

zatrudnić pracownika, jeśli przyjął do pracy osoby w grupie zawodowej, do której naleŜeli zwolnieni.

Taką regulację zawiera art. 9 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z

pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem w razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej

pracodawca powinien zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego

zwolnienia, jeŜeli zwolniony pracownik zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu

roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracodawca powinien ponownie zatrudnić takiego

pracownika w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach grupowego

zwolnienia.

A zatem, aby pracownik mógł być ponownie zatrudniony, muszą zostać spełnione łącznie pewne

warunki. Mianowicie stosunek pracy został rozwiązany w ramach zwolnień grupowych, a pracodawca

zatrudnia nowych pracowników w tej samej grupie zawodowej, do której naleŜy zwolniony. Ponadto

zwolniony pracownik musi zgłosić zamiar ponownego zatrudnienia przed upływem roku od dnia

rozwiązania z nim stosunku pracy, a pracodawca powinien ponownie zatrudnić pracownika w okresie

15 miesięcy od dnia zwolnienia.

Podstawową przesłanką będzie tu więc zgłoszenie przez byłego pracownika zamiaru powrotu do pracy

w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Przy czym zgłoszenie to moŜe nastąpić przez kaŜde

zachowanie pracownika, które ujawnia ten zamiar w sposób dostateczny (wyrok Sądu NajwyŜszego

z 13 lutego 1997 r. – I PKN 80/96, OSNP 1997/23/463). MoŜe to więc nastąpić listownie, faksem, w formie

elektronicznej itp.

Istotny jest przy tym termin zgłoszenia. Z upływem roku pracownik traci uprawnienie do Ŝądania

ponownego zatrudnienia. Termin ten ma charakter terminu zawitego prawa materialnego, uregulowanego

w przepisach bezwzględnie obowiązujących (wyrok Sądu NajwyŜszego z 6 sierpnia 1998 r. – I PKN 267/98,

OSNP 1999/17/549).

Ponowne zatrudnienie pracownika w tej samej grupie zawodowej powinno być interpretowane

z uwzględnieniem sytuacji konkretnego zakładu pracy, jego charakteru, rodzaju wykonywanych zadań

i wymaganego przygotowania pracowników. Ustawowe określenie „grupa zawodowa” obejmuje nie tylko

zespół pracowników wykonujących ściśle określony zawód bądź pracowników spełniających w zakładzie

pracy takie same funkcje (czynności), ale równieŜ pracowników o podobnych kwalifikacjach realizujących

określone zbliŜone rodzajowo zadania.

W sytuacji kiedy zostaną spełnione wszystkie przesłanki, pracodawca jest zobowiązany do ponownego

zatrudnienia pracownika. Jednak obowiązek zatrudnienia w tej samej grupie zawodowej nie jest

ograniczony do zatrudnienia pracownika na tym samym stanowisku, jakie zajmował poprzednio, ani w tym

samym wymiarze czasu pracy (wyrok Sądu NajwyŜszego z 4 grudnia 1998 r. – I PKN 444/98, OSNP

2000/2/45).

W przypadku otrzymania odmowy ponownego zatrudnienia pracownik moŜe wystąpić do sądu pracy

z powództwem o nawiązanie stosunku pracy na podstawie wspomnianego art. 9 ustawy. Nie moŜe jednak

Ŝądać, aby ponowne zatrudnienie obejmowało te same warunki pracy i płacy, a jedynie, aby dotyczyło

stanowiska odpowiadającego jego kwalifikacjom oraz wynagrodzenia określonego przepisami

wewnątrzzakładowymi dla tego stanowiska.