ŹRÓDŁA, ZARYS DIAGNOZY
• Oznacza konkretny problem o szczególnie wysokim stopniu dotkliwości dla
życia i współdziałania członków dane społeczności. Stosuje się tu dwa kryteria
identyfikowania kwestii – analiza tego jakie i czyje potrzeby są blokowane.
• Wszelkiego rodzaju dolegliwości, zakłócenia, niedogodności występujące w
życiu zbiorowym na szeroką skalę.
Problem społeczny
Zindywidualizowany problem jednostki czy rodziny, który nie wynika z
mechanizmów życia zbiorowego, ale z zachowań samych jednostek lub
wydarzeń spowodowanych przez siły natury.
Kwestia społeczna – główne cechy:
1. Polega na występowaniu na masową skalę skrajnie trudnych sytuacji w życiu
jednostek i rodzin,
2. Powoduje utrwalające się upośledzenie poszczególnych środowisk i kategorii
ludności,
3. Powoduje piętrzące się konflikty zakłócające funkcjonowanie społeczeństwa,
4. Wynika z mechanizmów życia zbiorowego – ze struktury społecznej, układu
stosunków między zbiorowościami, hierarchii wartości i interesów,
5. Jej rozwiązanie wykracza poza możliwości osób doświadczających na sobie
kwestii społecznej – konieczne jest tu wsparcie zewnętrzne.
Źródła kwestii społecznych – tkwią wewnątrz społeczeństwa, w mechanizmach
życia zbiorowego, u ich podłoża leżą takie sposoby regulowania życia
zbiorowego, które godzą w możliwość zaspokajania podstawowych potrzeb
znacznej części społeczeństwa.
Źródła kwestii społecznych w ujęciach głównych ideologii:
1. liberalizm – krępowanie wolności osobistej i swo-bodnej gry sił w życiu
gospodarczym i politycznym,
2. socjalizm – taki porządek społeczny, który sankcjonuje i kultywuje podział
społeczeństwa na zbiorowości różnostronnie uprzywilejowane i zbiorowości
różnostronnie upośledzone i uzależnione,
3. konserwatyzm – poniżanie godności ludzkiej, odbieranie jednostkom i
wspólnotom praw naturalnych i własnej inicjatywy.
Główne kwestie społeczne współczesnej Polski
Do głównych kwestii społecznych współczesnej Polski można zaliczyć:
1. kwestię ludnościową,
2. kwestię ubóstwa,
3. kwestię edukacyjną,
4. kwestię pracowniczą,
5. kwestię bezrobocia,
6. problemy czasu wolnego i wypoczynku,
7. kwestię mieszkaniową,
8. kwestię zdrowia,
9. kwestię alkoholizmu, narkomanii,
9. kwestię ekologiczną.
Zbiorowości szczególnie zagrożone wystąpieniem kwestii społecznych
Stopień, w jakim życie członków różnych zbiorowości podatne jest na ciśnienie
kwestii społecznych zależy od:
1. pozycji zajmowanej w strukturze społecznej,
2. kryteriów społeczno-demograficznych,
3. warunków lokalnych.
Skuteczne działania polityki społecznej w celu rozwiązywania kwestii
społecznych wymagają następujących działań:
1. zwiększania efektywności instytucjonalnych podmiotów polityki społecznej w
takich dziedzinach, jak: ubezpieczenia społeczne, opieka społeczna,
zatrudnienie i ochrona pracy, ochrona zdrowia, rehabilitacja osób
niepełnosprawnych, edukacja i promowanie kultury,
2. pobudzania, podtrzymywania i zestrajania zaradności zespołowej w
rozwiązywaniu newralgicznych problemów lokalnych i środowiskowych,
3. promowania takich przeobrażeń w życiu gospodarczym i politycznym oraz
takich wzorców kulturowych, które nie niosłyby ze sobą zgody na
przyzwalającą obojętność wobec kwestii społecznych.