Finanse jst – budżet,
zadłużenie, bankowa obsługa
1
• Inicjatywa w sprawie sporządzenia
projektu uchwały:
1) budżetowej,
2) o prowizorium budżetowym,
3) o zmianie uchwały budżetowej
– przysługuje wyłącznie zarządowi jednostki
samorządu terytorialnego.
2
Budżet jst
• Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym
planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów.
• Podstawą gospodarki finansowej jednostki samorządu
terytorialnego w danym roku budżetowym jest uchwała
budżetowa, która składa się z:
1) budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
2) załączników (zestawienie planowanych kwot dotacji
udzielanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
plan dochodów rachunku dochodów sam. jedn. budżetowych
oraz wydatków nimi finansowanych; plany przychodów i
kosztów samorządowych zakładów budżetowych)
• Do czasu podjęcia uchwały budżetowej, jednak nie później
niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego, podstawą
gospodarki finansowej jst jest projekt uchwały budżetowej
• W przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej w terminie
RIO, w terminie do końca lutego roku budżetowego, ustala
budżet jst w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych.
Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę
obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt
uchwały,
3
Budżet jst (cd.)
• W uchwale budżetowej dochody i wydatki dzieli się na
bieżące i majątkowe
a) dochody majątkowe: dotacje i środki przeznaczone na
inwestycje; dochody ze sprzedaży majątku; dochody z
tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w
prawo własności)
b) wydatki majątkowe: inwestycje i zakupy inwestycyjne,
zakup i objęcie akcji i udziałów; wniesienie wkładów do
spółek prawa handlowego.
- Dochody i wydatki bieżące to te które nie są
majątkowymi
• W uchwale budżetowej nie zamieszcza się przepisów
niezwiązanych z wykonywaniem budżetu jednostki
samorządu terytorialnego.
• Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego
organ stanowiący jst nie może wprowadzić w projekcie
uchwały budżetowej jst zmian powodujących
zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i
jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jst
4
Budżet (cd.)
• Nie można uchwalić budżetu, w którym planowane
wydatki bieżące są wyższe niż planowane
dochody bieżące powiększone o nadwyżkę
budżetową z lat ubiegłych i wolne środki
(nadwyżka środków pieniężnych na rachunku
bieżącym budżetu jst, wynikających z rozliczeń
wyemitowanych papierów wartościowych,
kredytów i pożyczek z lat ubiegłych
• Wykonane wydatki bieżące mogą być wyższe niż
wykonane dochody bieżące powiększone o
nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki
jedynie o kwotę związaną z realizacją wydatków
bieżących z udziałem środków unijnych
5
Budżet (cd.)
• Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia
organowi stanowiącemu sprawozdanie roczne z wykonania
budżetu tej jednostki do dnia 31 marca roku
• Roczne sprawozdanie finansowe jednostki samorządu
terytorialnego, w której liczba mieszkańców, ustalona przez
GUS, na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok, za który
sporządzono sprawozdanie, przekracza 150 tys., podlega
badaniu przez biegłego rewidenta.
• Nie później niż dnia 30 czerwca roku następującego po roku
budżetowym, organ stanowiący jst podejmuje uchwałę w
sprawie absolutorium dla zarządu po zapoznaniu się z:
1) sprawozdaniem z wykonania budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
2) sprawozdaniem finansowym;
3) opinią z badania sprawozdania finansowego przez biegłego
rewidenta;
4) opinią regionalnej izby obrachunkowej;
5) informacją o stanie mienia jednostki samorządu terytorialnego; 6) stanowiskiem komisji rewizyjnej.
6
Dopuszczalny poziom zadłużenia jst
• R – zadłużenie z tyt. kredytów i pożyczek, emisji pap.
wartościowych, udzielone poręczenia i gwarancje
• O – odsetki od zadłużenia
• D – dochody ogółem
• Db – dochody bieżące
• Sm – dochody ze sprzedaży majątku
• Wb – wydatki bieżące
• n – okres dla którego ustalana jest relacja
Nie stosuje się go w ramach wykorzystywania
funduszy unijnych
7
Zadłużenie jst (cd.)
• Do łącznej kwoty przypadających w danym roku
budżetowym spłat i wykupów, związanych z
zadłużeniem, dodaje się, przypadające do spłaty
w tym samym roku budżetowym, kwoty
zobowiązań związku współtworzonego przez
daną jednostkę samorządu terytorialnego:
1) w wysokości proporcjonalnej do jej udziału we
wspólnej inwestycji współfinansowanej kredytem,
pożyczką lub emisją obligacji spłacanych lub
wykupywanych w danym roku budżetowym;
2) w pozostałych przypadkach - w wysokości
proporcjonalnej do jej udziału we wpłatach
wnoszonych na rzecz związku, którego jest
członkiem.
8
Wieloletnia prognoza finansowa w jst
• Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres roku
budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat.
• Wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i
określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej:
1) dochody bieżące oraz wydatki bieżące budżetu jednostki
samorządu terytorialnego, w tym na obsługę długu,
gwarancje i poręczenia;
2) dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku,
oraz wydatki majątkowe budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
3) wynik budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
4) przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu;
5) przychody i rozchody budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, z uwzględnieniem długu zaciągniętego oraz
planowanego do zaciągnięcia;
6) kwotę długu jednostki samorządu terytorialnego, w tym jego
poziom, oraz sposób jego sfinansowania;
7) objaśnienia przyjętych wartości.
9
Wieloletnia prognoza finansowa w jst (cd.)
• Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały w
sprawie wieloletniej prognozy finansowej i jej zmiany
należy wyłącznie do zarządu jednostki samorządu
terytorialnego.
• Projekt uchwały w sprawie wieloletniej prognozy
finansowej lub jej zmiany zarząd jednostki samorządu
terytorialnego przedstawia wraz z projektem uchwały
budżetowej:
1) regionalnej izbie obrachunkowej - celem zaopiniowania;
2) organowi stanowiącemu jednostki samorządu
terytorialnego.
• Uchwałę dotyczacą wiel. prog. fin. organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego podejmuje nie później
niż uchwałę budżetową.
10
Zadłużenie jst
(pożyczki z budżetu państwa)
• Jednostce samorządu terytorialnego może być udzielona
pożyczka z budżetu państwa, jeżeli:
1) jednostka samorządu terytorialnego realizuje
postępowanie naprawcze lub przystępuje do jego
realizacji oraz
2) z analizy programu postępowania naprawczego wynika,
że w stopniu wysoce prawdopodobnym:
a) nastąpi poprawa sytuacji finansowej tej jednostki oraz
skuteczności w wykonywaniu jej ustawowych zadań,
b) zachowane zostaną zasady dotyczące m.in.. poziomu
zadłużenia (szerzej: art. 242-244), na koniec roku, w
którym upływa termin spłaty pożyczki,
c) zapewniona zostanie spłata pożyczki wraz z odsetkami.
Powyższa pożyczka i odsetki nie podlegają umorzeniu
(może ją obsługiwać Bank Gospodarstwa Krajowego).
11
Bankowa obsługa jst
• Bankową obsługę budżetu jednostki samorządu
terytorialnego wykonuje bank wybrany na zasadach
określonych w przepisach o zamówieniach publicznych.
Zasady wykonywania obsługi bankowej określa umowa
zawarta między zarządem jednostki samorządu
terytorialnego a bankiem.
• Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
może upoważnić zarząd jst do lokowania wolnych
środków budżetowych na rachunkach w innych bankach.
• Zarząd jst może, w granicach upoważnień zawartych w
uchwale budżetowej, zaciągać kredyty w wybranych
przez siebie bankach, w trybie określonym w przepisach
o zamówieniach publicznych.
• W celu zabezpieczenia kredytu lub pożyczki nie można
udzielać pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem
bankowym jednostki samorządu terytorialnego.
12