Chirurgia wykład 1 – Historia chirurgii Okres przedgrecki:
• Mezopotamia, Egipt, Indie
• leczenie – kapłani, znachorzy
• zabiegi rytualne
• tamowanie krwotoków
• leczenie ran i złamań
Grecja:
Hipokrates Corpus Hippocraticum
• chirurgia wojenna
• instrumentarium chirurgiczne
• zastosowanie wyciągów
• leczenie złamań
• leczenie ran
• leczenie owrzodzeń
• leczenie przetok
• tamowanie krwotoków
Rzym:
Celsus De medicina libri octo
• chirurgia wojenna
• leczenie przepukliny
Galen
• szycie rąk
• podwiązka naczyń
• korzystne ropienie ran
• Pus bone et laudabile
Średniowiecze:
Szkoła z Salerno X – XI w.:
• amputacje kończyn
• podwiązywanie naczyń
• operacje hemoroidów
• kruszenie kamieni moczowych
Szkoły francuskie XII – XIV w.:
• usunięcie chirurgii z uniwersytetów
Średniowiecze:
• rozdział chirurgii od medycyny
• lekarze ran, balwierze, łaziebnicy, cyrulicy cechy rzemieślnicze
• krwioupusty
• stawianie baniek
• leczenie złamań i zwichnięć
• leczenie ran
- 1 -
Powrót chirurgii do medycyny XVIII wiek:
• Akademia Chirurgiczna w Paryżu
• The Rogal College of Surgeons
• w Polsce – Rafał Czerniakowski, XVII wiek, na UJ, podręcznik chirurgii Chirurgia – problemy w XIX wieku:
• znieczulenie
• gojenie ran – infekcje
• tamowanie krwotoków
• uzupełnianie utraty krwi
Znieczulenie:
• podtlenek azotu – H. Wells 1845
• eter etylenowy – J. Warren 1846
• chloroform – J. Simpson 1847
• narkoza wziewna – 1915
• narkoza dożylna – 1933
• powikłania znieczulenia
Znieczulenie miejscowe koniec XIX wieku:
• chlorek etylu
• kokaina – S. Freud
• znieczulenie przewodowe – M. Oberst
• znieczulenie lędźwiowe
• nowokaina – początek XX w.
Walka z zakażeniem XIX wiek:
• I. Semmelweis – wapno chlorowane
• odkrycie bakterii – L. Pasteur, 1861
• J. Lister – kwas karbolowy, 1867
• E. Bergmann – sublimat, 1877, sterylizacja
• rękawiczki i maski – 1876 i 1895
Tamowanie krwotoków:
• podwiązki naczyń – A. Pare XVI w.
• nić katgutowa – J. Lister 1869
• krępulec – J. Esmarch 1873
• kleszczyki – Pean, Kocher
• elektrokoagulacja
Przetaczanie krwi:
• pierwsze przetoczenia – XVII w.
• J. Bundell – 1818, twórca aparatu
• płyny krwiozastępcze – 1881
• określanie grup krwi – K. Landsteiner, 1901, 1910, 1937
• krew konserwowana – 1914
- 2 -
Chirurgia ogólna – koniec XIX wieku:
• resekcja jelita z zespoleniem – T. Kocher 1877
• cholecystotomia – 1878
• resekcja odźwiernika – J. Pean, 1879
• resekcja odźwiernika – L. Rydygier 1880
• resekcja odźwiernika – T. Billroth 1880
• resekcja odźwiernika – L. Rydygier 1881
• cholecystektomia – C. Langenbuch 1882
• appendektomia – H. Hancock 1848
• appendektomia – T. Morton 1887
• plastyka przepukliny – E. Bassini 1884
• wycięcie tarczycy – T. Kocher 1878
Powstawanie specjalności w XX w.:
• ortopedia i traumatologia XIX w.:
– leczenie kalectw i zniekształceń
– ch. Heinego—medina
– gruźlica
– opatrunki gipsowe – 1852
– szyny unieruchamiające – 1875
– gwoździowanie złamań – 1907
• urologia
• laryngologia
• torakochirurgia
• endoskopia
Ograniczenie chirurgii:
• leczenie gruźlicy
• chirurgia choroby wrzodowej
• chirurgia dróg żółciowych
• zabiegi endoskopowe
Każdy kto nie udostępnia posiadanych materiałów jest kurwą1!
1 kutwą
- 3 -