Dwudziesto108aangelsa

Temat: Ugrupowania i kierunki poetyckie Dwudziestolecia.

Skamander - grupa skupiała się wokół pisma Uniwersytetu Warszawskiego "Pro arte
et studio". W listopadzie 1918 roku poeci założyli kabaret literacki w kawiarni
"Pod Picadorem". W 1920 roku pojawił się pierwszy numer "Skamandra". Od 1924
roku organem skamandrytów są "Wiadomości literackie". Postawa artystyczna poetów
Skamandra nie była jednolita, charakterystyczny jest też dla tej grupy brak
konkretnego programu. W słowie wstępnym do pierwszego numeru "Skamandra" poeci
pisali: "programy są zawsze spojrzeniem wstecz, są dzieleniem nieobliczalnego
życia przez znane".
Zgodnie jednak podkreślali chęć silnego związku poezji z życiem współczesnym, z
dniem codziennym. Starali się adresować swoją wypowiedź poetycką do jak
najszerszego kręgu odbiorców, toteż oprócz wierszy chętnie pisali szopki
polityczne, teksty piosenek do kabaretów, felietony i wiersze satyryczne.
Wprowadzili do poezji konkretność obrazowania, opiewali optymistyczną radość
życia, preferowali tematykę dnia codziennego, zwracając się do prostego
człowieka wprowadzali do poezji język potoczny, stawali w opozycji do
awangardowych grup poetyckich. Przedstawiciele Skamandra: Julian Tuwim, Jarosław
Iwaszkiewicz, Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński.
Futuryzm - kierunek ten na zachodzie Europy rozwinął się przed pierwszą wojną
światową, natomiast w Polsce okres głównych wystąpień futurystów przypada na
lata 1919-1921. Futurystów cechował agresywny bunt przeciwko wszelkiej tradycji
oraz fascynacja światem współczesnej techniki i cywilizacji. "Dobra maszyna jest
wzorem i szczytem dzieła sztuki przez doskonałe połączenie ekonomiczności,
celowości i dynamiki" - twierdzili futuryści. W ich programie łatwo odnaleźć
sporo niekonsekwencji, a wśród nich kult techniki i pierwotnego instynktu,
apologię maszyny i uwielbienie dla żywiołu, pochwałę nowoczesnej cywilizacji i
zaufanie do pierwotnych odruchów człowieka. Świadomą prowokacją wobec tradycji
było głoszenie "dowolności form gramatycznych, ortografii i przestankowania".
Przedstawiciele futuryzmu: Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec, Anatol Stern,
Adam Ważyk.
Awangarda Krakowska - poeci Awangardy skupiali się wokół czasopisma "Zwrotnica",
które ukazywało się w Krakowie. Teoretykiem grupy był Tadeusz Peiper. Twierdził
on, że wiek XX całkowicie zmienił oblicze świata zarówno w sensie
cywilizacyjno-technicznym, jak i społecznym. Zdaniem Peipera człowiek powinien
uczestniczyć w tym wielkim nurcie przemian. Uczestnictwo to powinno objąć
wszystkie dziedziny życia, przemienić ludzką wrażliwość, uczuciowość i
wyobraźnię. Także nowoczesna sztuka powinna brać udział w tworzeniu nowych form
życia, nowego modelu człowieka, powinna likwidować przedział, jaki wytworzył się
między osiągnięciami cywilizacyjnymi a nieumiejętnością psychicznego
dostosowania się do nich. Jego słowa-hasła to "miasto, masa, maszyna". Szybki
rozwój techniki, ciągłe udoskonalanie maszyn, urbanizacja i industrializacja
witane były z radosnym optymizmem. Idealnym modelem takiego świata było
społeczeństwo traktowane jako doskonale działający organizm. Peiper odrzuca
natchnienie, wypowiada się przeciwko wolnej grze wyobraźni, twierdząc, że poeta
powinien być rzemieślnikiem, osobowością roboczą. Rym regularny uznany został za
niezbędny element nowej poezji, ale był oddalony o pięć, sześć wersów,
odpowiadając w ten sposób metodzie kojarzenia odległych pojęć. Przedstawiciele
awangardy: Julian Przyboś, Adam Ważyk, Jan Brzękowski.
Poezja rewolucyjna - w 1925 roku Stanisław Stande, Władysław Broniewski i Witold
Wandurski wydali zbiorek poetycki, nazywany "Trzy salwy". Poeci nie mieli
sprecyzowanego programu poetyckiego, podkreślali jedynie, że w bezlitosnej walce
proletariatu z burżuazją stają zdecydowanie po lewej stronie barykady.