514
Probl Hig Epidemiol 2012, 93(3): 514-518
Czasopisma młodzieżowe jako środek edukacji seksualnej
Youth magazines as a medium of sexual education
Joanna Imacka, Marek Bulsa
Zakład Socjologii Zdrowia i Zachowań Prozdrowotnych, Uniwersytet Szczeciński w Szczecinie
Aim. It is an attempt to analyze the contents of selected youth magazines
with a view to their usefulness in developing sound knowledge about
human sexuality and to determine to what extent the information provided
by these magazines is sufficient and reliable.
Material & methods. An analysis of the contents of such magazines as
Bravo Girl and Dziewczyna was conducted. The study covers the review of
the total of 144 issues (48 issues of the Dziewczyna and 96 issues of the
Bravo Girl) published from January 2006 to December 2009. Key to the
contents analysis are the following categories of knowledge about human
psycho-sexual development: regularities of sexual development, sexual
initiation, sexually transmitted diseases, sexually-oriented contents in the
information provided by mass media and the Internet.
Results. In youth magazines young adolescents seek information about
sexual initiation as well as about the regularities and threats of their sexual
development. They usually follow the advice and tips of such specialists
as doctors, psychologists and educators. They are also interested in the
description of the sexuality-related problems their peers are anxious
about.
Conclusions. The analyzed magazine contents have provided a partial
picture of the value of the youth magazines as a medium of educating
young people about their sexuality. The way the analyzed contents are
presented is particularly attractive for the youngsters and is an important
element of their sexual education, filling in a gap which has resulted from
the lack of proper sexual education at schools, medical institutions and
at home.
Key words: sexually transmitted diseases, youth magazines, education,
human sexuality
Cel pracy. Podjęto próbę analizy zawartości treściowej wybranych
czasopism młodzieżowych ze względu na ich przydatność dla kształtowania
rzetelnej wiedzy z zakresu seksualności człowieka i określenia na ile młodzi
ludzie uzyskują wystarczające i prawdziwe informacje dotyczące tego
zagadnienia.
Materiał i metody. Przeprowadzono analizę zawartości treściowej
czasopism „Bravo Girl” i „Dziewczyna”. Łącznie przeanalizowano 144
numery wskazanych czasopism (48 numerów „Dziewczyny” i 96 numerów
„Bravo Girl”), opublikowanych w okresie od stycznia 2006 r. do grudnia
2009 r. Kluczem analizy treści są następujące kategorie wiedzy o rozwoju
psychoseksualnym człowieka: prawidłowości rozwoju seksualnego,
wiedza o zdrowiu i rozwoju psychoseksualnym, inicjacja seksualna,
choroby przenoszone drogą płciową, seksualizacja treści w masmediach
i Internecie.
Wyniki. Młodzi ludzie w okresie adolescencji szukają w prasie
młodzieżowej informacji w zakresie problematyki inicjacji seksualnej
oraz prawidłowości i zagrożeń rozwoju seksualnego. Chętnie korzystają
z zawartych w niej rad i wskazówek opracowanych przez specjalistów
– lekarzy, psychologów, pedagogów. Z zainteresowaniem czytają także
opisy niepokojów seksualnych swoich rówieśników prezentowane
w korespondencji czytelników.
Wnioski. Analizowane treści pozwoliły uzyskać częściowy obraz wartości
czasopism adresowanych do młodzieży jako środka edukacji w zakresie
seksualności. Zastosowana w analizowanej prasie prezentacja treści jest
szczególnie atrakcyjna dla młodzieży i stanowi bardzo ważny element
edukacji seksualnej, wypełniając lukę powstałą w wyniku braku właściwie
prowadzonej edukacji seksualnej w szkołach, placówkach lekarskich
i domach rodzinnych.
Słowa kluczowe: choroby przenoszone drogą płciową, czasopisma
młodzieżowe, edukacja, seksualność człowieka
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Dr hab. Marek Bulsa, prof. US
Uniwersytet Szczeciński, Zakład Socjologii Zdrowia i Zachowań
Prozdrowotnych
ul. Krakowska 69-71, 71-017 Szczecin, e-mail: marekbulsa@wp.pl
© Probl Hig Epidemiol 2012, 93(3): 514-518
www.phie.pl
Nadesłano: 16.06.2012
Zakwalifikowano do druku: 20.07.2012
Wstęp
Edukacjaseksualnatworzyfundamentdladorosłej
seksualności.To,codlategookresunajważniejsze,to
ogromnyinigdyjużniepowtórzonyudziałrodziców,
wychowawców,lekarzyorazmediówwjejkształtowa-
niu.Podichkontroląiwichrękachpozostajezarówno
intrapsychiczny,jakibehawioralnyaspektrozwoju
seksualnegojakiwiedzymłodychludzi[1].
Wokresiedorastaniadziewczętaichłopcypo-
dejmują aktywność seksualną, która rozwija się od
formmniejdojrzałychkucorazdojrzalszym.Dota-
kichzachowańnależyzaliczyć:masturbacje,petting
iinicjacjeseksualną.Współżycieseksualneprzestało
być traktowane jako wyznacznik wejścia do świata
dorosłych.Obniżyłsięwiek,wktórymeksperymenty
seksualne młodzieży stają się akceptowane. Podej-
515
Imacka J, Bulsa M. Czasopisma młodzieżowe jako środek edukacji seksualnej
mowaniewcześniejszychkontaktówseksualnychnie
dotyczyjużwybranejgrupynastolatków.Stądwraz
zezmieniającymsięwdanejkulturzepostrzeganiem
właściwegomomentuinicjacjizmieniasiępostrzega-
nieczynnikówryzykainicjacjiprzedwczesnej[1].
Czynnikiem stymulującym młodych ludzi do
aktywnościseksualnejjestseksualizacjatreściadreso-
wanychdomłodzieżywmediachiInternecie[2-10].
Wszystkietepowodyorazsamasytuacjauzyskiwania
przeznastolatkówpierwszychwżyciudoświadczeń
związanych z aktywnością seksualną sprawia, że
osoby w tym wieku potrzebują edukacji seksualnej
[9,10]. Najczęściej wystarcza mądre wsparcie ro-
dziców,czyteżinnychosób,uznawanychzagodne
zaufania,któremożesprowadzaćsiędowyjaśniania
różnic wprzeżyciach i zachowaniach rówieśników
odmiennejpłciwsytuacjachintymnych,abyproblemy
związaneztożsamościąseksualną,nieodwzajemnioną
miłością,rozstaniemzukochanąosobą,masturbacją,
inicjacjąseksualnąnieplanowanąciążą,anawet–co
częstolekceważonejestprzezdorosłych–związane
zkrytycznąocenąwłasnejurodyiatrakcyjności,nie
byłypowodemprawdziwychdramatówlubpróbsa-
mobójczych[10].
Podejmowanieedukacjiseksualnejwodniesieniu
dosferyseksualnościczłowiekajestteż,amożeprzede
wszystkim, utrudnione przez dotkliwe braki wso-
cjalizacjiiedukacjiseksualnejwPolsce.Seksualizm
zabarwiabowiemcałeludzkieżycie;ważnejestprzy
tym,czybędątobarwyradości,czyrozczarowania
[11].Wypełnianietychzadańjestważnymelemen-
temuzyskaniadojrzałościwewszystkichsferachżycia
przezmłodegoczłowieka.
Ważnym elementem takiego edukacyjnego
wspieraniamłodychludzimożnauczynićprzekazy
medialne, np. oferowane w czasopismach młodzie-
żowych.Dziśmasmedianietylkoinformują,bawią,
szerzą idee, kształtują postawy konsumenckie, ale
–coszczególnieważne–uczą,awięcstanowiąważny
środekedukacji.
Rozważania rozpoczęto od wyjaśnienia dwóch
kluczowych dla prezentowanego tekstu terminów:
masmediaiedukacja.„Media”(łac.medium)sąto
różnego rodzaju przedmioty, środki, przekaźniki,
instytucjeprzekazuinformacjiikomunikowania,do
których należą: radio, telewizja, filmy, komputery,
Internet,gazety,czasopisma,książki,atakżeplakaty,
płyty,kasetyorazdyskirazemzurządzeniamisłużą-
cymidoichodtwarzania.Wspólnącechątychwszyst-
kichobiektówjestto,żeprzekazująoneinformacje
wformiekomunikatuorazumożliwiajązdobywanie
informacjiiporozumiewaniesię.Zatemmediasta-
nowiąłącznikmiędzyczłowiekiemakulturąorazsą
narzędziemkomunikowaniasięludzi[12].
„Edukacja” (łac. educatio) oznacza wychowa-
nie,wykształcenieiobejmujeswymzasięgiemogół
procesów,form,metodiśrodkówdziałania,których
celemjestzmienianieikształcenieludzistosowniedo
ideałóworazcelówdydaktycznychiwychowawczych
przyjętychwdanymspołeczeństwie.Celemedukacji
jestrozwijanieikształceniecałejosobowościczłowie-
ka[13].
Rolamasmediówwedukacji,zwłaszczarówno-
ległej,stalerośnie.Istotnejestokreśleniewarunków,
jakiepowinnyspełniaćtreściprzekazówmedialnych,
abymogłypełnićroleedukacyjnewżyciumłodych
ludzi.
Obecniecorazczęściejmamydoczynieniazedu-
kacją nieformalną. Dawniej cenne rady, dotyczące
edukacjiseksualnej,byłyprzekazywanezpokolenia
na pokolenie. Dziś młodzież czerpie te informacje
zróżnychczasopism.
Cel pracy
Zuwaginadużypotencjałedukacyjnyczasopism
młodzieżowych,zainteresowanosiętreściamizawar-
tymiwczasopismach„BravoGirl”i„Dziewczyna”
oraz dziedziną edukacji seksualnej, która stała się
inspiracjądoposzukiwańbadawczych.Podjętopróbę
określenia,czysięgającdoanalizowanychczasopism
młodziludzieuzyskająwystarczającąilośćinformacji
wzakresieseksualności,orazjakietobędąinformacje
–prawdziwe,zgodnezrzeczywistościąiaktualne,czy
teżmałoprzydatne,służącejedyniecelomkomercyj-
nym(np.reklamy).
Materiał i metody
Przy takich założeniach przeprowadzono ana-
lizętreściczasopism„BravoGirl”i„Dziewczyna”.
Łącznieprzeanalizowano144numerówwskazanych
czasopism(48numerów„Dziewczyny”i96numerów
„BravoGirl”),opublikowanychwokresieodstycznia
2006 r. do grudnia 2009 r. Materiał badawczy jest
obszerny,główniezasprawączasopisma„BravoGirl”,
którezawieradużotreścidotyczącychinteresującej
problematyki.
Kluczemanalizytreścistałysięnastępującekate-
goriewiedzyorozwojupsychoseksualnymczłowieka,
tj.prawidłowościrozwojuseksualnego,wiedzyozdro-
wiuirozwojupsychoseksualnym,inicjacjiseksualnej,
choróbprzenoszonychdrogąpłciową,seksualizacji
treściwmasmediachiInternecie.
Obecności treści wymienionych kategorii po-
szukiwano we wszystkich formach redakcyjnych
stosowanych w czasopismach młodzieżowych, jak:
artykuły,wywiady,reportaże,felietony,koresponden-
cje,psychozabawy,fotostory,reklamyiilustracjedoty-
cząceaspektupoznawczego.Poczynioneposzukiwania
516
Probl Hig Epidemiol 2012, 93(3): 514-518
badawczepozwoliłynaprzedstawienieobrazuoceny
treści czasopism w aspekcie poznawczym edukacji
seksualnej.
Wyniki
Analizująctreściczasopismwzakresieobecności
wnichinformacjinatematprawidłowościrozwoju
seksualnegoorazwiedzyozdrowiuirozwojupsycho-
seksualnymdostrzecmożnazainteresowaniemłodych
czytelnikówporuszanątematyką,czegowyrazemsą
listy kierowane do redakcji. Na okres adolescencji
przypadabowiemszczególniedużespiętrzenieprob-
lemówzwiązanychzesferąseksualnąizrozumieniem
obowiązującychwniejprawidłowości.Egzemplifikacją
tegosąnastępującefragmentykorespondencji:Czy
jeszczeurosnąmipiersi?–piszeKasia.Mam13lat.
Mojekoleżankimająjużmniejszealbowiększepiersi,
aja,niestety,nicniemam.Wstydzęsięprzedkumpe-
lami,boonejużnosząstaniki,ajamogęobiustonoszu
pomarzyć.Bojęsię,żepiersinieurosnąmizpowodu
mojej klatki piersiowej, która od 6. roku życia jest
zapadnięta(BG2008,17:34)[14].17-letniaKasia,
opisuje kompleksy swojego chłopaka: – Od dawna
chciałabymprzeżyćswójpierwszyraz.Kiedyjednak
wspomniałamotymswojemuchłopakowi,onstwier-
dził,żetoniemożliwe(…)żejegopenisnapewno
niespełnimoichoczekiwań,bomatylko8cm.Czy
tonaprawdęmało?(…)Czyonpowinienzgłosićsię
dolekarza,czyjednakmożemynormalniewspółżyć?
(BG2008,19:48).
Nalistyczytelnikóww„BravoGirl”odpowiadają
specjaliści:internista–EwaMarkiewicziginekolog
–KrystynaSumera-Zygmunt,natomiastwredakcji
„Dziewczyny”zajmujesiętymdrAlicjaDługołęcka
–Poradyredakcyjnecechujezatemrzeczowośćipro-
fesjonalizm.
Analizowane treści listów wskazują także, że
dużymibardzoznaczącymproblememwżyciudo-
rastającychdziewczątjestichreakcjanapierwszyjak
inastępnycyklmenstruacyjny,którazależywdużym
stopniuodtego,jakieinformacjenatentematposiada-
ją.Wlistachdziewczątczytamy:–Mam12lat.Nie-
dawnodostałampierwsząmiesiączkę.Napoczątkunie
wierzyłam,żetojuż,alejakośsięprzyzwyczaiłam…
Przedmiesiączkąmiałamjednakstraszneswędzenie
wokolicachnarządówpłciowych.Czypowinnamsię
tymmartwić?(BG2007,5:32):–Odpięciumiesięcy
nie mam okresu, a miałam zawsze regularnie. Nie
wiem,corobić.Czysąjakieśtabletki,któreprzywraca-
jąmiesiączkę?Niechcęiśćdoginekologa,bosięboję,
pomóżciemi(BG2008,2:37).Cytowanefragmenty
listów wyraźnie wskazuje na poszukiwanie przez
młodzieżpomocydoradczejwtreściachadresowanych
donichczasopism.Powodemniekorzystaniazoferty
doradztwa bezpośredniego (lekarza pierwszego
kontaktu, lekarza specjalisty, pielęgniarki środowi-
skowej)możebyć,tak,jaktomamiejscewcytowanej
korespondencji–lęk,aleiwstyd,czybrakwiedzyna
tematmożliwościiźródełuzyskaniapomocy.Powyższe
tekstyodkrywająfakt,iżniektórzymłodziludzienie
posiadająpodstawowychwiadomościnatematbudowy
własnegoorganizmuiprocesówfizjologicznychwnim
zachodzących.
Innym, jakże ważnym problemem młodych
dziewcząt,jestpierwszawizytauginekologa.Bardzo
fachowoopisujetenproblemartykuł„Pierwszawizyta
uginekologa”(BG2007,18:46-47),doradzaonmło-
dymdziewczętom,wjakimwiekunależyzgłosićsiędo
ginekologa,jakprzygotowaćsiędopierwszejwizyty,
na czym polega i jak jest przeprowadzane badanie
wgabinecieginekologicznym,oczymnależypoin-
formowaćlekarzaorazjaklekarzpowinienzachować
się,wstosunkudopacjentki.
Elementywiedzynatematseksualnościczłowie-
ka,jejprawidłowościizdrowiapojawiająsięrównież
wtreściachinnychformredakcyjnychwanalizowa-
nychczasopismach.Wreportażachiwywiadachza-
wartesązwykleopisydoświadczeńmłodychludziiich
przeżyciazwiązanezrealizacjąswojejseksualności.
Psychozabawybywająswoistymtestemwiedzyoroz-
wojuizdrowiupsychoseksualnym,przedstawionym
winteresującejdlamłodzieżyformienp.„Cojestdla
ciebieważnewmiłości”(BG2008,15:13).Fotostory
–toilustrowaneopowiadania,wktórychanalizowa-
naproblematykaseksualnościmłodzieżyjestczęsto
obecna,np.Chorazmiłości(BG2007,3:26-27).
Takaprezentacjainteresującychmłodzieżtreści
jestszczególnieatrakcyjnadlamłodychodbiorców,
przekazmedialnymożebyćpewnymułatwieniem,
tworzeniemodpowiednichwarunkówdozdobywania
nowychdoświadczeńiodkrywanianowejwiedzy,ale
musionspełniaćokreślonewymaganiawzakresieme-
rytorycznościjegoprzygotowaniaorazmetodyczności
sposobuprezentacji.
Innym, ważnym problemem dostrzeganym
wczasopismachsątreścidotycząceinicjacjiseksualnej.
Dlazobrazowaniatychproblemówprzytaczamkilka
najbardziejcharakterystycznychfragmentówlistów:
– Niedawno rozpoczęłam współżycie. Zawsze, gdy
mamysiękochać,mójchłopakpyta,którytodzień.
Zwyklejakośunikamodpowiedzi,bowstydmisię
przyznać,niewiem,ocochodzi.Chciałabymmócmu
normalnieodpowiedzieć,więcproszęowyjaśnienie.
PiszeLolilat16(BG2008,19:48);–Jestemzeswoim
chłopakiemodpółroku.Zawsze,kiedysięspotykamy,
zaczynamnieobmacywać.Ostatnio,kiedybyliśmyna
łące,zacząłsiędomniedobierać.Czasemrozmawia
zemnąowspółżyciu.Jestemjeszczezamłoda,żeby
otymmyśleć,aleonitakrobiswoje.Pomóżmi.Proszę.
Załamana16lat(BG2008,16:43).
517
Imacka J, Bulsa M. Czasopisma młodzieżowe jako środek edukacji seksualnej
Dlawiększościmłodychludzipierwszystosunek
seksualnyjestbardzoważny,stądwiększośćodbywago
zosobąbliską.Pierwsza,romantycznamiłośćrzadko
przekształca się w trwały związek. Pomimo swego
platonicznego charakteru pierwsze miłości wywie-
rająsilnywpływnaprzyszłeżycieuczuciowe,gdyż
doświadczeniadobreczyzłe,związaneztąmiłością,
wpływająnaoczekiwaniawobecprzyszłegopartnera,
sąnacechowaneufnościąlublękiem[11].
Problememjestrównieżbrakwystarczającejwie-
dzynatematmasturbacjiorazinnychformaktywności
seksualnejtj.petting,nacking.Pomimo,żewiększość
nastolatkówstosujewymienioneformyaktywności
seksualnej,prawiepołowaznichodczuwa,żejestto
cośzłego,szkodliwegoigrzesznego.Budzitownich
poczucie winy. Młodzież odkrywa swoją niewiedzę
wlistach:–Cotojestmasturbacja?(BG2008,26:33).
–Częstosłyszętosłowo,aniewiem,coonooznacza.
Czydziewczynyteżsięmasturbują?Jaktosięrobiina
czymtopolega?Powiedzcie–piszeDominika.–Jestem
zeswoimchłopakiemodpółroku.Całowanieprzestaje
namwystarczać.OstatnioMaciekspytałmnie,czy
mamochotęnapetting.Wiem,cotojest,aleniejestem
pewna,czyprzypadkiemniezajdęwciążę(BG2008,
17:34).Masturbacjaniejestżadnymzboczeniem,
tylkonaturalnymrozładowaniemnapięciaseksual-
nego.OdpowiadadrKrystynaSumera-Zygmunt.Ma-
sturbacjajestzjawiskiempowszechnymwśródludzi
itraktowanajakonormalnezachowaniepojawiające
sięnawszystkichetapachżyciaczłowieka.
Istotnym elementem wiedzy o seksualności
człowiekasąrównieżukazanewczasopismachtre-
ścidotyczącechoróbprzenoszonychdrogąpłciową.
Analizując treści czasopism w zakresie obecności
w nich informacji na temat chorób przenoszonych
drogąpłciowądostrzeżonodużezainteresowaniejak
iniewiedzęmłodychczytelniczekotymjakżeważnym
obecnieproblemie.Jakuniknąćchoróbprzenoszonych
drogąpłciową?Jesttotematwieluartykułówikore-
spondencjimłodychdziewczątdoredakcji;–Mam14
latiposzłamniedawnodopaniginekolog,bomiałam
upławy.Onapowiedziałami,żemamnadżerkę,alenie
wyjaśnia,cotojest.Comamrobić?(BG2006,3:22);
–Odkilkudniodczuwamprzykreswędzeniesromu
(aleniemamupławów).Czymamiśćdolekarza?(Dz
2006,5:62).
Autorzytekstówwanalizowanychczasopismach
informująmłodzież,żeWiększośćchoróbmożnaby
wyleczyć,aleniewtedy,gdywizytęuginekologaod-
kładasięwnieskończoność[Szyjka,Nadżerka,Cyto-
logia(Dz2006,3:30)].Ztreścicytowanegoartykułu
dziewczętadowiadująsiętakże,jakumiejscowionajest
macicaiszyjkamacicywnarządachrodnychikiedy
symptomyniepokojącekobietępowinnyskłonićjądo
wizytyulekarza.Wartykułachpt.:„Upławyprzykre
objawy” (Dz 2006, 5:62), „Uwaga infekcje” (Dz
2008,7:42),„Preczopryszczko”(Dz2007,12:64),
A.Długołęcka opisuje najczęstsze choroby (stany
zapalne,grzybica,rzęsistek,opryszczka)iichprzy-
czyny,zktórymimogąborykaćsięmłodedziewczęta.
Doradzajakzachowaćsięwsytuacjiniepokojących
objawów.Reportaż„ŻyjęzHIV”(Dz2007,4:48-49),
opisujerozterkiiprzeżyciamłodziutkiejdziewczyny,
zarażonejpodczaswspółżyciazeswoimchłopakiem,
przestrzegającmłodedziewczętaprzedwspółżyciem
zpartnerembezzabezpieczenia,jakimjestprezerwa-
tywa,botylkoonachroniprzedwszelkimichorobami
przenoszonymidrogąpłciową.Informacjenatemat
chorób przenoszonych drogą płciową pojawiają się
również w reklamie, np.: „Nie daj szansy rakowi!”
(Dz2008,2:37),„Możesłyszałaśgdzieśtajemnicze
literyHPV?”Toangielskiskrótoznaczający;wirus
brodawczakaludzkiego,którymożepowodowaćraka
szyjkimacicy.Reklamatainformujemłodychludzi
jak chronić się przed cichym zabójcą, którym jest
brodawczakludzki.Opisujeona,żejedynymwiary-
godnym badaniem, które chroni młode dziewczęta
przedrakiemszyjkimacicy,aktórymożebyćskutkiem
zakażeniawirusemHPV,jestcytologia.Wykonywaćją
powinnyrazwroku,orazszczepienienaHPV,prze-
znaczoneszczególniedladziewcząt,któreniemiały
jeszczedoświadczeńseksualnych,czyliod11do20r.ż.
Wyraźniedostrzecmożnaedukacyjnypotencjałprzy-
wołanegotekstu,którywłaściwiewykorzystanymoże
staćsięelementemfacylitacjiwzrozumieniufizjologii,
anatomii,higienyorazzdrowiamłodejkobiety.
Wlicznychtekstachprowadzonychanalizprasy
młodzieżowej pojawiają się również informacje na
temat seksualizacji treści w masmediach i Interne-
cie. Wanalizowanych tekstach mowa jest przede
wszystkim o takich zjawiskach, jak: niebezpieczne
znajomości (wirtualne, ale w wielu przypadkach
kontynuowanetakżew„realu”)zosobamichcącymi
wykorzystaćseksualnieinternautę(działalnośćpedo-
filii,namawianiedoprostytuowaniasię,skłanianiedo
udziałuwprodukcjimateriałówpornograficznych)
czy też narażanie na kontakt z pornografią. Próba
opisu intymnych kontaktów w sieci zaowocowała
nowymikategoriamiipojęciamiwseksuologiitakimi,
jak:„wirtualnarandka”,„wirtualnamiłość”,anawet
„wirtualnyseks”[10].
Młodyminternautomdośćłatwoprzychodziteż
podejmowanietematykiseksualnej,którejintensyw-
ność,wmiaręnasyceniadotychczasowympoziomem,
narasta.Ukazujetointeresującyreportaż„Zakazane
filmiki”(BG2008,1:40-41),opisujepodobnehisto-
rie,którespotkałyispotykająnadalmłodychludzi.
Doradzajaknależypostępowaćbędącofiarąorazjak
sięchronićprzedróżnymiformamicyberprzemocy.
518
Probl Hig Epidemiol 2012, 93(3): 514-518
Podsumowanie i wnioski
Powyższe teksty odkrywają wiele problemów
związanychzniewielkimzakresemwiedzymłodych
ludziwomawianejdziedzinie,cojestpowodemich
bezradności wobec niepożądanych następstw oraz
niewiedzyjaksobieznimiporadzić.Zjawiskoniepew-
nościiobawypogłębianesąprzezfakt,iżtematyka
obyczajowościseksualnejrzadkopodejmowanajest
wrozmowachzrodzicami,wychowawcami,lekarzami.
Zetycznegopunktuwidzeniarodziceuważają,iżnie
wypadapytaćoinicjacjeseksualnąnastolatków.Chcąc
upewnićsięoswoichspostrzeżeniachmłodziludzie
kierują swoje pytania do redakcji czasopism, która
jestdlanichkompetentnymfacylitacyjnymźródłem
wiedzyisezameminformacjiotejsferzeżycia,wktórej
odsłaniasięwszelkieskrywanefaktyizjawiska.Zna-
jomośćproblematykipodejmowanejprzezredakcje
i podnoszonej przez czytelników analizowanych
czasopismmożebyćznaczącąpomocądlarodziców
iwychowawców.Umożliwiaim,bowiemposługiwa-
niesięnimiwodpowiedniejporze,dającszansęna
odkryciemłodymludziomwłaściwejdrogipoznania
własnejseksualności.
Analizowanetreści,pozwoliłyuzyskaćczęściowy
obrazedukacjiwzakresieseksualności,któryobejmuje
powyższeaspekty.Zastosowanawanalizowanejprasie
prezentacjatreścijestszczególnieatrakcyjnadlamło-
dzieży(kolorowefotografie,problemyprzedstawiane
wpostacifotostory,psychozabawyilicznereklamy)
istanowibardzoważnyelementedukacjiseksualnej
dla młodzieży, wypełniając nierzadko tym samym
lukępowstałąwwynikubrakuwłaściwieprowadzonej
edukacjiseksualnejwszkołach,placówkachlekarskich
idomachrodzinnych.
1. Beisert M. Seksualność w cyklu życia człowieka. PWN,
Warszawa2006,23:163.
2. MelosikZ.Młodzieżistylżycia.Paradoksypop-tożsamości.
[w:]Młodzież,stylżyciaizdrowie.Kontekstyikontrowersje.
MelosikZ(red).Wolumin,Poznań2001:36-41.
3. GmerekT.Dyskursymęskościwreklamiewspółczesnej.[w:]
Młodzież, styl życia i zdrowie. Konteksty i kontrowersje.
MelosikZ(red).Wolumin,Poznań2001:118-119.
4. GromkowskaA.Ciało,seksualnośćiprzemoc.Rekonstrukcje
kobiecości.[w:]Młodzież,stylżyciaizdrowie.Konteksty
ikontrowersje.MelosikZ(red).Wolumin,Poznań2001:
130-139.
5. Gromkowska A. Ally McBeal i kryzys feminizmu. [w:]
Młodzież, styl życia i zdrowie. Konteksty i kontrowersje.
MelosikZ(red).Wolumin,Poznań2001:159-174.
6. Cylkowska-Nowak M, Melosik Z. Młodzież styl życia
izdrowie. [w:] Młodzież, styl życia i zdrowie. Konteksty
ikontrowersje.MelosikZ(red).Wolumin,Poznań2001:
248-251.
7. MelosikZ.Kultura„instant”.Paradoksypop-tożsamości.
Teraźniejszość Człowiek Edukacja 2000 (nr special.):
150-160.
Piśmiennictwo / References
8. KowalczykI.Technikidyscyplinowaniaciałaprzedstawione
w pracach Zbigniewa Libery. Teraźniejszość Człowiek
Edukacja2000(nrspecial.):173-194.
9. JanochaM,KlimowskaJ.Seksualneproblemywspółczesnych
nastolatków. [w:] Niepokoje współczesnej młodzieży
wświetle korespondencji do czasopism młodzieżowych.
Czerepaniak-WalczakM.Impuls,Kraków1997:85-93.
10. IzdebskiZ.Poradnictwoseksualne–ważnyobszarpomocy.
RozdziałIX–maszynopis.ZielonaGóra2008:204-219.
11. ObuchowskaI.Drogidorastania.WSiP,Warszawa1996,53:
46-47.
12. Strykowski W. Pedagogika i edukacja medialna
wspołeczeństwieinformacyjnym.[w:]Edukacjamedialna
wspołeczeństwieinformacyjnym.JuszczykS(red).Adam
Marszałek,Toruń2002:14.
13. Strykowski W. Rola mediów i edukacji medialnej we
współczesnym społeczeństwie. Chowanna 2003, 1:
114-115.
Kluczdoodczytywaniaoznaczeńzastosowanychwtekściepracy
związanych z cytowaniem treści czasopism: BG – czasopismo
„BravoGirl”,Dz–czasopismo„Dziewczyna”;przykażdymcytacie
podanorównieżrokwydaniaczasopisma,jegonumerorazstronę,
zktórejprzywołanyfragmentpochodzi.