Poleć

1

80. rocznica zamordowania Stanisława Wacławskiego

Historia -

Rocznica

czwartek, 10 listopada 2011 06:19

10 listopada 1931 r. na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie miały miejsce zajścia polsko

-żydowskie, podczas których student prawa Stanisław Wacławski, należący do OWP, został

śmiertelnie ugodzony kamieniem przez bojówkę żydowską.

Jednym z widocznym przejawów działalności akademickiej młodzieży narodowej w okresie

międzywojennym były konflikty na tle narodowościowym. Młodzież narodowa już na progu

niepodległości apelowała o wprowadzenie zasady „numerus clausus” na uczelniach wyższych.

Zasada ta motywowana przyczynami społecznymi i politycznymi polegała na procentowym limicie naboru

młodzieży danej społeczności proporcjonalnie do liczby danej mniejszości zamieszkującej Polskę. Zasada ta w

szczególności odnosiła się do młodzieży żydowskiej, która była nadreprezentowana na polskich uczelniach w

porównaniu z odsetkiem Żydów zamieszkujących Polskę.

W listopadzie 1922 r. miały miejsce pierwsze wiece na których przedstawiono powyższe postulaty. Największym z

nich był wiec w Warszawie, w którym wzięli udział także członkowie katolicko-społecznej organizacji „Odrodzenie”.

Przyjęto wtedy rezolucję wzywająca senaty uczelni do zaprzestania przyjmowania Żydów do momentu, gdy ich

udział wśród studentów nie będzie przekraczał 11%.

Powodem takiej polityki była chęć wyrównania szans młodzieży polskiej, która była dyskryminowana jeszcze w

czasach carskich, oraz promowania młodzieży z małych ośrodków, która miała mniejsze szanse w porównaniu z

miejską młodzieżą żydowską.

Młodzież Wszechpolska oficjalnie hasło „numerus clausus” wysunęła podczas II zjazdu w Poznaniu w 1923 r.,

uznając tę zasadę za pilną potrzebę ratowania kultury polskiej oraz suwerenności narodu. Radykalizacja poglądów

nasiliła się w latach trzydziestych w związku z kryzysem ekonomicznym.

10 listopada 1931 r. na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie miały miejsce zajścia polsko-żydowskie, podczas

których student prawa Stanisław Wacławski, należący do OWP, został śmiertelnie ugodzony kamieniem przez

bojówkę żydowską. Przewieziony dorożką do szpitala św. Jakuba, mimo zabiegu chirurgicznego, zmarł godzinę

później.

Odpowiedzią na to wydarzenie były wiece w ośrodkach akademickich na terenie całej Polski. Zaproponowano

bardziej radykalna zasadę, „numerus nullus”, polegająca na całkowitym usunięciu Żydów z uczelni. Domagano się

bojkotu ekonomicznego oraz kulturalnego, wprowadzenia getta ławkowego.

Ze strony Obozu Wielkiej Polski pojawiły się postulaty odebrania mniejszości żydowskiej praw obywatelskich na

rzecz statusu przynależnego do państwa, zakazu małżeństw mieszanych oraz zatrudniania Żydów w polskich

firmach.

W roku następnym ponownie doszło do konfliktu pomiędzy narodowcami, a akademikami żydowskimi. Wyniku

ponownych zajść został przez Żydów zamordowany 27 listopada 1932 r. we Lwowie Jan Grotkowski z korporacji

akademickiej.

Paweł Zbrojewicz

Na zdjęciu: Studenci opuszczający kościół św. Anny po nabożeństwie żałobnym za duszę ś.p. Stanisława

Wacławskiego zabitego w czasie rozruchów antysemickich w Wilnie, fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Strona 1 z 1

80. rocznica zamordowania Stanisława Wacławskiego

2012-12-03

http://www.prawy.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=671:80-rocz...