Flora fizjologiczna

Zagadnienia do Kursu

Mikroorganizmy

Fizjologiczne (komensale)
Oportunistyczne
Patogenne

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Kolonizacja:

trwałe zasiedlenie powierzchni skóry i

błon śluzowych przez drobnoustroje

 fizjologiczna - stała, normalna flora

organizmu

 patologiczna - trwała obecność

patologicznych drobnoustrojów, które
w fizjologicznych warunkach nie
występują jako składnik flory normalnej

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna

Tkanki, płyny ustrojowe, pęcherz, jama macicy,
ucho środkowe, zatoki oboczne nosa
Skóra, ujście cewki moczowej, ucho zewnętrzne
Jama ustna: język, śluzówka
Nosogardziel
Przełyk
Żołądek
Jelito cienkie
Jelito grube
Pochwa

Flora fizjologiczna skóry

Gronkowce koagulazoujemne
Corynebacterium spp.
Propionibacterium spp.
Paciorkowce zieleniejące

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna jamy ustnej (flora
gardła) i górnych dróg oddechowych

Paciorkowce zieleniejące
rodzaj: Actinomyces, Bacteroides,
Fusobacterium niepatogenne
Neisseria, Lactobacillus,
beztlenowe Treponema

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna górnych dróg
oddechowych

Streptococcus viridans
Streptococcus milleri

(zatoki)

Neisseria
maczugowce
pojedyncze drożdżaki

Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Haemophilus influenzae

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Kolonizacja dróg oddechowych

 Przewlekłe obturacyjne zapalenie

oskrzeli
Streptococcus pneumoniae
Klebsiella pneumoniae
Staphylococcus aureus
Haemophilus influenzae
Moraxella catarrhalis

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna jamy ustnej

– Peptococcus
– Peptostreptococcus
– Veillonella
– Spirillum
– Prevotella melaninogenica
– Actinomyces
– Spirocheta

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna jelita grubego

– Bacteroides
– Clostridium
– Eubacterium
– paciorkowce kałowe
– Bakterie z rodziny

Enterobacteriaceae

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna jelita grubego

 Beztlenowe
– paciorkowce beztlenowe
– Bacteroides (Gram-ujemne pałeczki)
– Clostridium
 Tlenowe Lactobacillus
– Escherichia coli
– Klebsiella
– Proteus species
– Enterococcus

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Flora fizjologiczna pochwy

Tlenowe Lactobacillus
Beztlenowce

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Identyfikacja

Identyfikacja

drobnoustrojów

drobnoustrojów

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Etapy izolacji i identyfikacji

Wysianie na podłoża
Inkubacja (hodowla)
Identyfikacja interpretacja
Weryfikacja
Antybiogram

Szybka diagnostyka mikrobiologiczna

Powody stosowania
Zalety i ograniczenia
Użyteczność mikrobiologiczna i kliniczna

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Budowa bakterii

Cytoplazma
Nukleoid
Rybosomy
Warstwy powierzchowne
Inne

Otoczka
Przetrwalniki
Wtręty

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

• Wykrywanie przeciwciał powstałych
w wyniku kontaktu z czynnikiem
infekującym

•Miano zależne od reakcji organizmu i
często drobnoustroju

•Utrzymywanie się obecności
przeciwciał (odporność, miano) przez
różny okres czasu, nawet po ustaniu
infekcji
Zależność miana od okresu choroby i
wyzdrowienia

 Badania
serologiczne

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Badanie mikroskopowe

Ograniczone znaczenie
diagnostyczne
Zastosowanie
Niska czułość badania

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Badania molekularne

Izolacja materiału bakteryjnego (DNA) z
płynów ustrojowych pacjenta ma
szerokie znaczenie w diagnostyce:

PCR (reakcja łańcuchowa
polimerazy)
Sondy molekularne
Hybrydyzacja

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Beztlenowce

Chorobotwórczość

Sporujące
Niesporujące

Warunki właściwej izolacji:

Pobieranie i przesyłanie w warunkach

beztlenowych
Posiew w odpowiednich warunkach
Odpowiednie podłoża
Odpowiednia metoda hodowli
Izolacja w beztlenowych warunkach

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Beztlenowce

Pobieranie i transport materiałów

NIE: śluzówki
Ropnie
Zapalenie ucha środkowego
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Zakażenia okołozębowe
Ropnie płuc, ropniaki opłucnej
Zapalenie otrzewnej i wyrostka robaczkowego
Zakażenia narządu rodnego
Nietypowe rany

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Beztlenowce – barwienie Grama

Gram ujemne:

Bacteriodes: pałeczki pleomorficzne,
nieregularnie wybarwione
Fusobacterium: pałeczki cienkie, ostro
zakończone, często występują
ziarnistości
Veillonella: ziarenkowce drobne

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Beztlenowce – barwienie Grama

Gram dodatnie:

Clostridium: laseczki zawierające spory,

grube

i duże
Bifidobacterium, Corynebacterium,

Propionibacterium, Ramibacterium,

Catenaebacterium: laseczki cienkie,

nitkowate lub grube maczugowate
Peptococcus, Peptostreptococcus:

ziarenkowce drobne, tworzące łańcuszki

lub dwoinki

PODSTAWY MIKROBIOLOGII

Beztlenowce

Identyfikacja beztlenowców

Wygląd kolonii
Zachowanie kolonii w promieniowaniu UV
Zmiany w podłożu kolonii (wzrastanie –

depresja podłoża, hemoliza czy pęknięcia

agaru)
Określić morfologie komórek
Określić barwliwość Grama
Zbadać wytwarzanie katalazy
Fermentacja niektórych węglowodanów

PODSTAWY MIKROBIOLOGII