Badania wykonywane
podczas ciąży i ich
interpretacja oraz znaczenie
dla postępowania z kobietą
ciężarną.
Poród i połóg prawidłowy.
Prof.dr hab. med.J. Suzin
Badania wykonywane w I trymestrze ciąży
:
-położnicze przez pochwę ( także we wzierniku)
-USG
-cytologiczne
-mikrobiologiczne
-RR
-piersi
-wzrost
-masa ciała
-grupa krwi i Rh
-przeciwciała anty Rh
-morfologia
-mocz
-glukoza
-WR
-HBS
-przeciwciała toksoplazmozy IGM, IGG
-przeciwciała różyczki IGM, IGG
- ewentualnie przeciwciała anty HIV
-konsultacja stomatologiczna
-ewentualna konsultacja specjalistyczna
Badania wykonywane w II trymestrze ciąży:
-położnicze przez pochwę ( także we wzierniku )
-położnicze zewnętrzne (w tym wysokość dna macicy)
-USG
-RR
-masa ciała
-morfologia
-mocz
-glukoza - 24- 26 tyg. po podaniu doustnym 50 g glukozy
-przeciwciała anty Rh w 28 tyg. gdy grupa krwi ciężarnej Rh
minus
-FHR od 16 tyg.
Badania wykonywane w III trymestrze ciąży:
-położnicze przez pochwę (także we wzierniku)
-USG w ciąży donoszonej
-RR
-masa ciała
-morfologia
-mocz
-glukoza
-przeciwciała anty Rh
-FHR
-położnicze zewnętrzne (w tym wysokość dna macicy)
-mikrobiologiczne
-ocena wymiarów miednicy
-ocena ruchów płodu przez ciężarną
-KTG
Wizyty u ginekologa
• Ciężarna zgłasza się do lekarza prowadzącego na
początku ciąży, a następnie:
w I trymestrze co 4 tygodnie
w II trymestrze co 3 tygodnie
w III trymestrze co 2 tygodnie
a także w przypadku wystąpienia objawów, które
wydają się ciężarnej nieprawidłowe np:
słabsze odczuwanie ruchów płodu, świąd skóry,
obrzęki kończyn, plamienie, krwawienie
,pobolewania w podbrzuszu, przedwczesne skurcze
macicy itd.
Poród prawidłowy
O początku porodu możemy mówić gdy występuje
regularna czynność skurczowa mięśnia macicy co 10
minut, której towarzyszą anatomiczne zmiany części
pochwowej i ujścia szyjki (wygładzanie się i
rozwieranie się szyjki macicy),
a także zstępowanie płodu w kanale rodnym.
Prawidłowy czas trwania porodu u pierwiastek – do 12
godzin
u wieloródek - do 8
godzin
Czynniki porodowe to :
1.płód - przedmiot porodu
2.miednica
3.czynność skurczowa
4. rozwarcie szyjki
Okresy porodu to:
I okres rozwierania
II okres wydalania
III okres łożyskowy
IV okres położyskowy 2 h po porodzie
Płód
-części duże i części drobne
-lokalizacja w macicy:
1. położenie: podłużne główkowe( 96%) -
prawidłowe
podłużne miednicowe zupełne/
niezupełne ( 3%)
poprzeczne i skośne ( 1%)
2. ustawienie : stosunek grzbietu płodu do
wewnętrznej ściany macicy - I lewe, II prawe
3. ułożenie : stosunek poszczególnych części ciała płodu względem
siebie
-dowolne, przymusowe : przygięciowe potylicowe przednie (94%) ,
potylicowe tylne oraz odgięciowe (czołowe, twarzowe, ciemieniowe,
wierzchołkowe)
Miednica
a. kostna: wchód( poprzecznie owalny, próżnia ,cieśń
podłużnie owalna-kolce kulszowe, wychód)
b.mięśnie i tkanki miękkie( dźwigacz odbytu i mięsień
guziczny – przepona miednicy,mięsień poprzeczny
głęboki i mięśnie zewnętrzne – przepona moczowo
płciowa)
c.badanie zewnętrzne miednicy: wymiar międzykolcowy,
międzygrzebieniowy, międzykrętarzowy, sprzężna
zewnętrzna, czworobok Michaelisa.
d.Ocena sprzężnej wewnętrznej w USG
Siły porodowe
-siła skurczu ( stadium incrementi, akme, stadium
decrementi )
-czas trwania skurczu
-przerwa międzyskurczowa
-częstość skurczów
Rodzaje skurczów
-skurcze okresu rozwierania
-skurcze okresu wydalania
-skurcze parte
-skurcze okresu łożyskowego
-skurcze połogowe
Charakterystyka skurczu
Podczas porodu występuje podział macicy czynnościowy na:
-górną, aktywną część, trzon macicy
-dolną ,bierną część, dolny odcinek i szyjka macicy
Granicą pomiędzy górną i dolną częścią jest tzw. Pierścień
Bandla
Skurcz macicy charakteryzuje zjawisko retrakcji i dystrakcji
Zasada trójstopniowego zstępowania skurczu.
Szyjka macicy
-skraca się
-centruje
-rozpulchnia
-zgładza
-rozwiera
Ocena jej w skali Bishopa
4 zwroty główki w porodzie
prawidłowym
- przygięcie i obrót podczas zstępowania do
próżni i przejścia przez próżnię
-odgięcie - mechanizm wyjścia
-obrót - zwrot zewnętrzny
Prawidłowe przednie ułożenie potylicowe:
-punkt prowadzący : ciemiączko tylne
-punkt podparcia : granica owłosionej skóry
karku
-ruch wyjścia główki : odprostowanie
-największa płaszczyzna miarodajna:
podpotyliczno – ciemieniowa = 32 cm.
Badanie stanu płodu podczas porodu
- osłuchiwanie tonów serca płodu
- ocena zabarwienia płynu owodniowego
- badanie krwi włośniczkowej płodu
- KTG
Połóg prawidłowy- PUERPERIUM
Rozpoczyna się z chwilą porodu kompletnego popłodu i trwa
ok. 6 tygodni , podczas połogu występuje:
-cofanie się zmian ciążowych i poprodowych
-gojenie się ran poporodowych
-rozpoczęcie się i utrzymywanie laktacji
-ponowne podjęcie czynności przez jajniki
Charakterystyka odchodów (lochia) w połogu
-rubra
-fusca
-flava
-alba
-po 4-6 tyg. zanikanie odchodów