Grupowe podejmowanie
decyzji
Formy partycypacji to:
• komunikacja
• wspólne podejmowanie decyzji
• samorząd
Zespół
to niewielka grupa ludzi,
obdarzonych uzupełniającymi się
umiejętnościami, zaangażowanych w
realizacje wspólnego celu, przy
pomocy ustalonych wspólnie
standardów działania, za których
utrzymanie odpowiadają wzajemnie
przed sobą.
Grupa
to zbiór złożony z dwóch lub większej
liczby osób przebywających w tym
samym miejscu i w tym samym
czasie, pracujących razem, aby
zrealizować wspólne cele.
Grupa
Grupa
• Grupy są oddzielnymi całościami i w
taki sposób powinny być postrzegane
• Grupy działają jednocześnie na dwóch
poziomach
• Grupa zazwyczaj skupia ludzi o różnym
poziomie wykształcenia, doświadczenia
zawodowego, poglądach itp
Trzy sposoby postrzegania
grupy
1. Grupa jest zbiorową całością niezależną
od cech swoich członków.
2. Grupa jest zestawieniem jednostek a
cechy grupy są funkcją cech
poszczególnych członków.
3. Grupa jest zbiorową całością, którą tworzy
zestaw jednostek, a zrozumienie jej
zachowania wymaga badania cech grupy
i cech jej członków.
Głównym zadaniem grup jest
podejmowanie decyzji. Jednakże
proces, w którym następuje wybór
pomiędzy alternatywnymi sposobami
działania oraz jego realizacja różnią
się w przypadku grupowego i
indywidualnego podejmowania
decyzji.
Metodami grupowego
podejmowania decyzji są :
• Grupy interaktywne - Jest to grupa
podejmująca decyzje, której członkowie
otwarcie dyskutują, spierają się i
uzasadniają najlepsze rozwiązanie.
• Grupy delfickie -Jest to forma grupowego
podejmowania decyzji, w której grupa jest
wykorzystywana do osiągnięcia zgodnej
opinii ekspertów.
• Grupy nominalne - uporządkowana
technika używana do uzyskania twórczych
lub nowatorskich rozwiązań lub pomysłów
Grupowe podejmowanie
decyzji może przyjąć formę:
• aklamacji
• głosowania
• kompromisu
Proces grupowego
podejmowania decyzji
I ETAP: Analiza sytuacji
II ETAP: Ustalanie celów
III ETAP: Poszukiwanie warunków
rozwiązań
IV ETAP: Ocena rozwiązań wariantów
V ETAP: Dokonywanie wyboru
VI ETAP: Ocena podjętej decyzji
Model procesu decyzyjnego
Opracowanie
wprowadzenie w życie
Wariantów
danego rozwiązania
Zbadanie
ocena rozwiązań i
następstwo
Sytuacji
wybór właściwego rozwiązania
Następstwa pozytywne:
• Podjęta decyzja jest decyzją wysokiej jakości
• Zaangażowanie i przekonanie grupy
• Budowa zaufania i wiary we własne siły
• Wyższa satysfakcja z pracy
• Podwyższenie umiejętności decyzyjnych
• Pozytywny wpływ na decyzje interpersonalne
• Brak zniekształceń w przekazywaniu decyzji
Następstwa negatywne:
• Utrata czasu
• Decyzja może być skutkiem
dominacji jednej osoby
• Decyzje mogą być skrajne, bardziej
ryzykowne lub pozbawione ryzyka.
Eliminacja negatywnych
skutków:
• Odpowiedni dobór osoby pełniącej rolę
przewodniczącego zespołu,
• Stworzenie zespołu, którego członkowie
rozumieją iż ich zadaniem jest
podejmowanie działań służących
rozwiązaniu problemu a nie próba
przekonania innych do przyjęcia
określonego rozwiązania,
• Powołanie innego niezależnego zespołu do
pracy nad tym samym problemem.
Do zalet grupowego
podejmowania decyzji zalicza
się:
• Grupa posiada większy potencjał twórczy i energię
• Grupa zapewnia różne perspektywy i podejścia do problemu
decyzyjnego
• Poprzez wspólną decyzją wszystkie uczestniczące w procesie
decyzyjnym osoby zostaną w nią naprawdę zaangażowane i do
niej przekonane
• Brak zniekształceń w przekazywaniu informacji
• Decyzje grupowe charakteryzują się wyższą jakością.
• Partnerstwo podwyższa satysfakcję z pracy.
• Grupowe podejmowanie decyzji powoduje podwyższenie
umiejętności decyzyjnych pracowników
• Partnerstwo wywiera pozytywny wpływ na relacje
interpersonalne w grupie
• Przyczynia się do wzrostu u podwładnych poczucia identyfikacji
z celami firmy.
Do wad grupowego
podejmowania decyzji zalicza
się :
• Czas niezbędny do podjęcia decyzji
• Możliwość zdominowania dyskusji grupowej i
procesu wyboru kierunku działania przez jednostką
lub jednostki
• Akceptacja pierwszego kierunku działania
• Pojawienie się kilku możliwych kierunków działania
• Decyzje grupowe są często bardziej skrajne
• Niebezpieczeństwo pojawienia się barier
komunikacyjnych
• Możliwość zdominowania dyskusji grupowych
przez zwierzchników hierarchicznych lub jednostki
szczególne aktywne i elokwentne
Do wad grupowego
podejmowania decyzji zalicza
się :
•
Większe prawdopodobieństwo rozmycia się
odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
•
Znaczne niebezpieczeństwo, że żadnego
kompromisu nie da się osiągnąć ponieważ
indywidualne interesy okażą się zbyt konfliktowe.
•
Możliwość manipulowania grupą przez jednostki.
•
Niebezpieczeństwo pojawiania się efektu
myślenia grupowego.
•
Nadmierna skłonność do ryzyka.
•
Czasochłonność.
•
Wysokie koszty.
•
Możliwość podejmowania decyzji, które stanowią
rozwiązanie kompromisowe.
Niekorzystne zjawiska
towarzyszące decyzją
grupowym:
• Syndrom „wielogłowego zwierzęcia”,
• Konfliktowe cele drugorzędne,
• Mechaniczne uśrednianie ocen, preferencji i
decyzji indywidualnych,
• Zjawisko przesunięcia ryzyka,
• Wzrost skrajności ocen,
• Rozproszenie odpowiedzialności,
• Zjawisko tłumienia mniejszości,
• Możliwość dominacji jednostki,
• Wymogi czasowe grupy,
• Syndrom decyzji grupowych.
Przełożony ma do wyboru 6
podstawowych metod:
• konsensus (zgadzać się)
• decyzja większości (głosowanie)
• decyzja mniejszości
• decyzja eksperta
• decyzja kierownika po wcześniejszej
dyskusji
• decyzja kierownika niepoprzedzona
dyskusją grupową
Myślenie grupowe
rodzaj myślenia w którym dążenie
grupy do konsensusu i spójności
przeważa nad dążeniem do
osiągnięcia możliwie najlepszej
decyzji.
Syndrom grupowego myślenia
albo groma domyślnie
termin w psychologii społecznej
oznaczającej uleganie ograniczającej
sugestii i naciskowi grupy, której jest
członkiem. W wyniku narzuconej
autocenzury członkowie grupy podlegającej
temu zjawisku, zubażają dobrowolnie swoje
zdolności intelektualne. Myślenie grupowe
prowadzi w skrajnym stadium do zupełnej
utraty przez grupę poczucia rzeczywistości,
przecenianie własnej siły i możliwości
działania. Syndrom ten oznacza również
izolacje grypy od otocznia i zamknięcia się
grupy we własnym świecie.
Badania nad syndromem grupowego
myślenia przeprowadził Irving Janis.
Punktem wyjście tych badań było
spostrzeżenie, że niejednokrotnie
grupy kierownicze podejmują głupie
lekceważące zasady moralne,
pochopne czy wręcz szkodliwe dla
realizacji zadań decyzje.
Do wyróżnionych defektów
Janis zaliczył :
•
ograniczenie dyskusji do rozważania zaledwie paru
działań bez analizowania pełnej gamy alternatyw,
•
unikanie przez grupę powtórnego analizowania tego
sposobu działania, który już na początku był
preferowany,
•
zlekceważenie przez członków grupy tych sposobów
działania, które początkowo zostały ocenione jako
niezadawalające przez większość grupy,
•
korzystanie przez grupę w małym stopniu z
możliwości uzyskania informacji od ekspertów, którzy
mogliby oszacować zyski i straty,
•
wykazywanie przez grupę selektywnej
tendencyjności w sposobie reagowania na informacje
zależnie od tego czy są one w zgodzie z wcześniej
podjętymi decyzjami czy nie.
Warunki do powstawania syndromu grupowego
myślenia związane są z psychologiczną
sytuacją członków grupy, którzy podejmują
istotne decyzje i występują często w
warunkach braku dostatecznej ilości informacji
wyjściowych, trudności w przewidywaniu
skutków decyzji oraz podleganie silnym
stresom wynikającym z wagi podejmowanych
decyzji. W takich warunkach, często jedynym
punktem odniesienia, dającym poczucie
komfortu psychicznego dla członków grupy
staje się ona sama.
Wewnętrzna dynamika grupy zależy od
dwóch czynników:
• Pierwszy związany jest związany ze
spójnością grupy określoną jako pozytywne
wartościowanie grupy przez jej członków
oraz jej motywacje do silnego poczucie
przynależności do tej grupy Spójność ta poza
pozytywnym wpływem ma również
negatywny wpływ, obniżający często
efektywność działań. Spójność grupy
wyraźnie wzrasta w obliczu zagrożenia.
• Drugi z czynników związany jest z
wykształceniem się mechanizmów
wyzwalających konformizm wobec norm
grupowych
Przyczynami pojawienia się
syndromu grupowego
myślenia:
• Spójność grupy,
• Izolacja grupy i jej zamknięty charakter,
• Działanie pod presją czasu,
• Z góry założony rezultat głosowania,
• Indywidualna ocena każdego członka
grupy i krytyka innych wyborów,
• Lęk przed sprzeciwieniem się reszcie
grupy.
Prezentacje przygotowali:
Denys Joanna
Doroba Dominik