John Locke

John Locke

29 VIII 1632 – 28 X 1704

29 VIII 1632 – 28 X 1704

Sentencje

Sentencje



Bogactwo jest produktem pracy.

Bogactwo jest produktem pracy.



Na początku cały świat był Ameryką, nawet

Na początku cały świat był Ameryką, nawet

bardziej niż ta dzisiejsza...

bardziej niż ta dzisiejsza...



Nic nie dzieje się bez przyczyny.

Nic nie dzieje się bez przyczyny.



Nieomylnym znakiem umiłowania prawdy jest

Nieomylnym znakiem umiłowania prawdy jest

nieprzyjmowanie żadnych teorii z pewnością

nieprzyjmowanie żadnych teorii z pewnością

większą, niż pozwalają na to dowody, na których

większą, niż pozwalają na to dowody, na których

się one opierają.

się one opierają.



Siła naszych przekonań nie dowodzi ich

Siła naszych przekonań nie dowodzi ich

słuszności.

słuszności.



Stopień ekscentryczności w społeczeństwie jest

Stopień ekscentryczności w społeczeństwie jest

proporcjonalny do zawartego w nim geniuszu,

proporcjonalny do zawartego w nim geniuszu,

materialnego wigoru i odwagi moralnej.

materialnego wigoru i odwagi moralnej.

John Locke

John Locke

John Locke

John Locke

(ur. 29

(ur. 29

sierpnia 1632 w Wrington,

sierpnia 1632 w Wrington,

zm. 28 października 1704

zm. 28 października 1704

w Oates )

w Oates )

- angielski filozof, lekarz,

- angielski filozof, lekarz,

polityk, politolog i

polityk, politolog i

ekonomista. Twórca

ekonomista. Twórca

klasycznej postaci

klasycznej postaci

empiryzmu oraz podstaw

empiryzmu oraz podstaw

teoretycznych rządów

teoretycznych rządów

demokratycznych

demokratycznych

.

.

Najważniejsze dzieła

Najważniejsze dzieła



Rozważania dotyczące rozumu

Rozważania dotyczące rozumu

ludzkiego

ludzkiego

(1690)

(1690)



Dwa traktaty o rządzie

Dwa traktaty o rządzie

(1690)

(1690)



Listy o tolerancji

Listy o tolerancji

(1689)

(1689)

Christ Church College

Christ Church College

Robert Boyle (1627-

Robert Boyle (1627-

1691)

1691)

Opiekunem
naukowym Locke'a
.Zapoznał go z
atomistyczną teorią
materii, filozofią
racjonalistyczną
Kartezjusza oraz
koncepcjami
empirystycznymi
Bacona.

Sekretarza Lorda

Sekretarza Lorda

Shaftesbury

Shaftesbury

Rozważania

Rozważania

Locke'a, a

Locke'a, a

także jego uniwersalne

także jego uniwersalne

humanistyczno-

humanistyczno-

techniczno-medyczne

techniczno-medyczne

wykształcenie zwróciły na

wykształcenie zwróciły na

niego uwagę wpływowego

niego uwagę wpływowego

polityka, tworzącego

polityka, tworzącego

właśnie ministerstwo ds.

właśnie ministerstwo ds.

kolonii w brytyjskim

kolonii w brytyjskim

rządzie – Lorda

rządzie – Lorda

Shaftesbury. Mianował on

Shaftesbury. Mianował on

Locke'a swoim osobistym

Locke'a swoim osobistym

sekretarzem i lekarzem.

sekretarzem i lekarzem.

Jonh Locke wstąpił do

Jonh Locke wstąpił do

Towarzystwa

Towarzystwa

Królewskiego

Królewskiego

Anthony Ashley Cooper
pierwszy Earl
Shaftesbury

Zmarł 28 października 1704 r., a na

Zmarł 28 października 1704 r., a na

swoim grobie kazał wyryć napis:

swoim grobie kazał wyryć napis:

"Tu

"Tu

spoczywa John Locke, który był

spoczywa John Locke, który był

zadowolony ze swego losu. Jego

zadowolony ze swego losu. Jego

zalety są zbyt małe, żeby mógł się

zalety są zbyt małe, żeby mógł się

nimi chwalić. Jego wady niech

nimi chwalić. Jego wady niech

przykryje ten grób. Jeśli ktoś szuka

przykryje ten grób. Jeśli ktoś szuka

życia, znajdzie je w Ewangelii, jeśli

życia, znajdzie je w Ewangelii, jeśli

ktoś szuka śmierci, znajdzie ją tu, na

ktoś szuka śmierci, znajdzie ją tu, na

tym cmentarzu i wszędzie".

tym cmentarzu i wszędzie".

Poglądy filozoficzne

Poglądy filozoficzne

- John Locke zajmował się głównie teorią poznania.
W jej ramach stworzył aparat pojęciowy, będący
później podstawą wielu systemów filozoficznych od
empiryzmu po fenomenologię.

- fascynował się jasnością myślenia Kartezjusza, a
z drugiej przejętym od Roberta Boyle'a i Francisa
Bacona zdroworozsądkowy m osądem
rzeczywistości.

- celem Locka stało się stworzenie systemu pojęć,
których klarowność dorównywałaby systemowi
Kartezjusza, ale bardziej zgodnego ze
zdroworozsądkowym podejściem do rzeczywistości.

Zmysły, wrażenia, idee proste i

Zmysły, wrażenia, idee proste i

idee złożone

idee złożone

Metafora umysłu
z XVII wieku

- bodźce zmysłowe tworzą w
umyśle wrażenia

- idee proste podlegają już
procesowi myślenia – tzn.
można je zestawiać,
porównywać, analizować i na
tej podstawie tworzyć idee
złożone

- powstałe idee złożone
zaczynają żyć w umyśle
człowieka "własnym życiem"

Zasady poprawności

Zasady poprawności

rozumowania

rozumowania

Locke zauważył, iż ze względu
na to, że idee złożone żyją
"własnym życiem" często zdarza
się, że rozumowania oparte
wyłącznie na ideach złożonych
zaczynają schodzić na
manowce, tzn. spekulacje
czynione z ich użyciem tracą
całkowicie jakiekolwiek odbicie
w realnej rzeczywistości. Stąd
pomysł, aby wyłącznie na
podstawie zawartości własnego
umysłu wysnuwać daleko idące
wnioski na temat realnej
rzeczywistości, jest pomysłem
chybionym i nie daje rzetelnej
wiedzy

"Zmysł wewnętrzny"

"Zmysł wewnętrzny"

Zmysł ten byłby
odpowiedzialny za odbieranie
bodźców z naszego własnego
wnętrza, na podstawie których
tworzą się idee proste, takie
jak: doznanie bólu,
przyjemności, sytości, głodu
itd., które z kolei przekształcają
się w idee złożone odbierane
jako emocje.
Schemat odczuwania bodźców
od "zmysłu wewnętrznego" był
potem jednak często
krytykowany i ten słaby punkt
teorii Locke'a stał się potem
punktem startu dla kolejnych
empiryków, a zwłaszcza
Berkeleya.