ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO

W ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM

W ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM

CHIRURGICZNYM

CHIRURGICZNYM

OPRACOWANIE:

OPRACOWANIE:

Mgr JOLANTA GLADCZUK

Mgr JOLANTA GLADCZUK

PIELEGNIARSTOW CHIRURGICZNE- STACJONARNE, SEMINARIUM

PIELEGNIARSTOW CHIRURGICZNE- STACJONARNE, SEMINARIUM

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

DROGI SZERZENIA SIĘ DROBNOUSTROJÓW W SZPITALU

REZEWUAR ŹRÓDŁO

DROGI SZERZENIA SIĘ DROBNOUSTROJÓW (WEKTORY)

WROTA ZAKAŻEŃ

PACJENT PERSONEL
kierunki szerzenia się drobnoustrojów
możliwości przerwania łańcucha

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

Podstawowym warunkiem przetrwania

drobnoustrojów w populacji ich
gospodarzy jest możliwość
przenoszenia się zarazków z
organizmów zakażonych objawowo i
bezobjawowo, nosicieli lub okresowo
skolonizowanych na osobniki
wrażliwe.

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

Drobnoustroje występujące w środowisku

można skutecznie usuwać, przerywać drogi
ich przenoszenia lub likwidować wektory
przenoszenia. Warunkiem takiego działania
są:

 Świadomość personelu medycznego
 Dobra organizacja pracy
 Skuteczność działań profilaktycznych
 Prawidłowa higiena szpitalna
 Skuteczna sterylizacja i dezynfekcja

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNY

MOŻLIWOŚĆ ZAPOBIEGANIA I ZWALCZANIA ZAKAŻEŃ.

Drobnoustroje aby wywołać zakażenie muszą zwykle „przejść” przez

wszystkie ogniwa łańcucha epidemiologicznego z rezerwuaru lub

źródła zakażenia do podatnego (wrażliwego) organizmu.

Warunki szpitalne sprzyjają tej „ wędrówce” drobnoustrojów

ze względu na:

- Obecność dużej liczby podatnych osób (zagęszczenie w jednym

miejscu i w jednym czasie pacjentów z różnymi chorobami

podstawowymi);

- Łatwość przenoszenia się (ta sama kuchnia, pożywienie, sprzęt,

łazienki, toalety, sprzęt medyczny i personel);

- Zwiększone ryzyko przez otwarcie wrót zakażenia (inwazyjne

zabiegi diagnostyczne i lecznicze).

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania zakażeniom jest

dostateczna i stała kontrola wszystkich elementów

łańcucha epidemiologicznego

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

Najważniejsze jest wykrycie źródła

drobnoustrojów – umożliwia to ich

skuteczną eliminację.

LIKWIDACJA ŹRÓDŁA DROBNOUSTROJÓW:

 Nosicielstwo wśród pracowników szpitala

(oddziału) szczepów salmonella (personel kuchni),

gronkowców metycylinoopornych (pielęgniarki,

lekarze), chorzy pochodzący z innych oddziałów,

zakażeni lub skolonizowani szczepami

chorobotwórczymi, oportunistyczni, nierzadko

wielooporni- przestrzeganie okresowych

badań na nosicielstwo i edukacja w zakresie

higieny osobistej personelu związanego z

przygotowaniem posiłków

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

 Eliminacja szczepów MRSA

 Przestrzeganie standardów serylizacji i

prawidłowości działania urządzeń

klimatyzacyjnych (filtry)- likwidacja źródła

drobnoustrojów jakim jest woda (nawilżacze przy

respiratorach, inhalatory, klimatyzacja)

 Zakażony pacjent- czynna, aktywna izolacja

chorego. Izolatki powinny być poprzedzone

śluza, w której dokonuje się zmiany odzieży

ochronnej i dezynfekcji rąk przed i po każdym

kontakcie z pacjentem. Najlepsze są separatki z

wymuszonym krążeniem powietrza do wewnątrz,

w których skażone powietrze z separatki nie

przedostaje się na zewnątrz.

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

PRZERWANIE DRÓG SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ

Skuteczne blokowanie rozprzestrzeniania się

drobnoustrojów:

1.

Droga powietrzno-kropelkowa:

-

Prawidłowa eksploatacja wszelkiego rodzaju aparatów i
urządzeń nawilżających (mycie, dezynfekcja, sterylizacja,
wymiana)

-

Izolacja pacjentów zakażonych (kichanie, kaszel)

-

Higiena jamy ustnej pacjenta

-

Higiena rąk personelu (mycie, dezynfekcja)

-

Maski ochronne

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

2. Droga pokarmowa:
-higiena przygotowania posiłków
- Prawidłowe przechowywanie produktów spożywczych

(schładzanie)

- Mycie i dezynfekcja naczyń i pomieszczeń kuchennych
- Izolacja pacjentów z uporczywymi biegunkami

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

3. Droga przerwania ciągłości tkanek:
- Prawidłowe przygotowanie pola operacyjnego
- Prawidłowa antybiotykowa profilaktyka okołooperacyjna
- Prawidłowa sterylizacja narzędzi chirurgicznych
- Prawidłowe przygotowanie (dezynfekcja, ubiór) zespołu

operacyjnego i bloku zabiegowego

- Prawidłowa opieka nad raną operacyjną

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

PROFILAKTYCZNE UODPARNIANIE I OCHRONA,

WCZEŚNIEJSZE LECZENIE ZAKAŻENIA I ELIMINACJA

NOSICIELSTWA.

Podnoszenie odporności pacjenta:

-

Szczepienia ochronne obowiązkowe i dodatkowe w wieku

dziecięcym i okresie dojrzewania- to podstawa wzrostu

odporności osobniczej i całej populacji

-

Szczepienia WZW typ B przed planowanym zabiegiem

operacyjnym

-

Szczegółowe badanie i eliminowanie przed przyjęciem na

oddział nosicielstwa, w tym także szczepów szczególnie

niebezpiecznych np. MRSA

-

Izolacja bierna (pozostawienie chorego w izolatce w której

powietrze powinno krążyć od wewnątrz na zewnątrz, tak aby

uniemożliwić przedostanie się drobnoustrojów z oddziału do

izolatki) chorych będących w głębokiej immunosupresji, np.

na oddziałach transplantacyjnych, oparzeniowych.

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

HIGIENA SZPITALNA

Pierwszym i podstawowym sposobem realizacji

programu ograniczenia zakażeń w każdym szpitalu

(oddziale) jest stałe podnoszenie skuteczności

szeroko pojętej higieny szpitalnej. Postępowanie

takie eliminuje występowanie wszystkich ogniw i

źródeł zakażenia w łańcuchu epidemiologicznym.

Działania podnoszące higienę szpitalną są jednakowe

dla wszystkich typów oddziałów (specjalności). Są to:

 Codzienne czyszczenie, sprzątanie pomieszczeń,

sprzętów i mebli za pomocą odpowiednich środków;

 Prawidłowa dezynfekcja miejsc, sprzętów, aparatury,

narzędzi, odpadów szczególnie zagrożonych

namnażaniem się w nich bakterii, np. toalet, kuchni,

endoskopów, zużytych opatrunków zabrudzonych

substancjami organicznymi (krew, ropa);

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

 Rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny

osobistej pacjentów (odpowiednia opieka nad

pacjentem leżącym);

 Skuteczna aseptyka skóry chorego przed każdym

zabiegiem inwazyjnym;

 Prawidłowe prowadzone i skutecznie

kontrolowane procesy sterylizacji, zarówno w

sterylizatorni centralnej, jak i na blokach

operacyjnych i salach zabiegowych;

 Używanie rękawiczek i dezynfekcja rąk po

każdym kontakcie z pacjentem;

 Przestrzeganie protokołu mycia się , ubierania się

i przebierania zespołu operacyjnego

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ W PRACY PIELĘGNIARKI:

1. Ocena stanu zdrowia pielęgniarki, okresowa,

bieżąca z cena stanu odporności

2. Poddawanie się szczepieniom, które chronią

pielęgniarkę przed zachorowaniem na chorobę

zakaźną:

a. Szczepienia obowiązkowe: WZW typ B
b. Szczepienia zalecane: przeciw odrze,

nagminnemu zapaleniu przyusznic (śwince),

chorobie Heinego-Medina, błonicy, tężcowi

c. Szczepienia wskazane: przeciw grypie, durowi

brzusznemu, gruźlicy, zapaleniu wątroby typu A.

3. Uruchomienie procedury w przypadku zranień

(zakłuć)

ROLA ZESPOŁU OPERACYJNEGO W

ZAPOBIEGANIU ZKAŻENIOM CHIRURGICZNYM

4. Dekontaminacja rąk;
5. Jeżeli pielęgniarka nie jest szczepiona, w przypadku

zakażeń szerzących się drogą wziewną należy używać:

- Masek chirurgicznych
- Masek specjalnych (chroniące przed gruźlicą, odrą,

ospą wietrzną),

6. W przypadku zakażeń przenoszących się drogą

krwionośną najlepszą metodą jest uodpornienie

czynne, szczepienia, oraz uodpornienie bierne, unikanie

zranień i ukłuć skóry; ostre narzędzia i igły itp. powinny

być umieszczane w specjalnych pojemnikach i

niszczone;

7. Zawsze używać rękawiczek w kontakcie z wydzielinami

i wydalinami podczas pielęgnacji pacjenta.