Leczenie Oparzeń

Leczenie Oparzeń

Małgorzata Haławaj

Agnieszka Januszewska –
Pastuszka

Dominika Wiśniewska

Leczenie Oparzeń

Leczenie Oparzeń



Leczenie Ambulatoryjne

Leczenie Ambulatoryjne



Leczenie Szpitalne

Leczenie Szpitalne

Ogólne leczenie

Ogólne leczenie

ambulatoryjne:

ambulatoryjne:



Kiedy:

Kiedy:

a) Oparzenia I st. II st.

a) Oparzenia I st. II st.

Powierzchowne – obejmujące <15-

Powierzchowne – obejmujące <15-

20% p.c. dorosłych, < 10% p.c. dzieci

20% p.c. dorosłych, < 10% p.c. dzieci

b) Oparzenia II st. Średniej

b) Oparzenia II st. Średniej

głębokosci i głębokie < 10% p.c.

głębokosci i głębokie < 10% p.c.

c) Oparzenia III st. < 1% p.c.

c) Oparzenia III st. < 1% p.c.

,,Predyspozycje’’ do

,,Predyspozycje’’ do

hospitalizacji

hospitalizacji



Oparzenia obejmujące twarz, rękę,

Oparzenia obejmujące twarz, rękę,

stopę, krocze

stopę, krocze



Oparzenia głębszych warstw skóry

Oparzenia głębszych warstw skóry



Wiek <2 r.ż, >70 r.ż

Wiek <2 r.ż, >70 r.ż



Ryzyko niestosowania się chorego do

Ryzyko niestosowania się chorego do

zaleceń lekarza

zaleceń lekarza

Postępowanie

Postępowanie

ambulatoryjne

ambulatoryjne

a) Wywiad i badanie przedmiotowe – ocena rozległości i

a) Wywiad i badanie przedmiotowe – ocena rozległości i

głębokości oparzeń

głębokości oparzeń

Rozległość oparzenia – procent pow. ciała objętej oparzeniem,

Rozległość oparzenia – procent pow. ciała objętej oparzeniem,

określony reguła dziewiątek – reg. Neunera

określony reguła dziewiątek – reg. Neunera

Oparzenia: Małe

Oparzenia: Małe

Średnie

Średnie

Duże

Duże

Rozległe

Rozległe

Głębokość oparzenia – gł. uszkodzonych warstw skóry i tkanki

Głębokość oparzenia – gł. uszkodzonych warstw skóry i tkanki

podskórnej

podskórnej

Oparzenia: I st.

Oparzenia: I st.

II st.

II st.

III st.

III st.

b) Usunięcie czynnika parzącego, oczyszczenie rany,

b) Usunięcie czynnika parzącego, oczyszczenie rany,

opracowanie rany.

opracowanie rany.

Oparzenie I st.

Oparzenie I st.

Oparzenie II st.

Oparzenie II st.

Oparzenie III st.

Oparzenie III st.

Postępowanie

Postępowanie

ambulatoryjne

ambulatoryjne

c) Leczenie miejscowe – po oczyszczeniu rany.

c) Leczenie miejscowe – po oczyszczeniu rany.

Sulfadiazyna srebrowa – krem

Sulfadiazyna srebrowa – krem

Leczenie ogólne – Antybiotyki – u oparzonych > I st., stosujemy

Leczenie ogólne – Antybiotyki – u oparzonych > I st., stosujemy

doustnie: penicylina

doustnie: penicylina

erytromycyna

erytromycyna

- Leczenia przeciwbólowe

- Leczenia przeciwbólowe

- Leczenie przeciwtężcowe

- Leczenie przeciwtężcowe

(czynne uodpornianie)

(czynne uodpornianie)

d) Ustawienie

d) Ustawienie

Unieruchomienie stawów – przy oparzeniach od II st. i oparzeniach

Unieruchomienie stawów – przy oparzeniach od II st. i oparzeniach

obejmujących staw

obejmujących staw

Uniesienie kończyny – powyżej serca !

Uniesienie kończyny – powyżej serca !

Postępowanie

Postępowanie

ambulatoryjne

ambulatoryjne

e)

e)

Opieka domowa – utrzymywanie rany w

Opieka domowa – utrzymywanie rany w

czystosci pod suchym opatrunkiem

czystosci pod suchym opatrunkiem

- zmiana opatrunku 2x dziennie

- zmiana opatrunku 2x dziennie

po wypłukaniu wcześniej nałożenego leku

po wypłukaniu wcześniej nałożenego leku

- uniesienie kończyny

- uniesienie kończyny

- antybiotykoterapia

- antybiotykoterapia

- wizyty kontrolne

- wizyty kontrolne

Leczenie szpiatalne

Leczenie szpiatalne



Leczenie wstępne – pomoc

Leczenie wstępne – pomoc

doraźna

doraźna



Leczenie długofalowe

Leczenie długofalowe

Leczenie wstępne

Leczenie wstępne



Leczenie wstępne w celu podtrzymania podstawowych

Leczenie wstępne w celu podtrzymania podstawowych

czynności życiowych

czynności życiowych

a) natychmiastowe przerwanie kontaktu z czynnikiem

a) natychmiastowe przerwanie kontaktu z czynnikiem

parzącym

parzącym

- usunąć tlące materiały ubrania

- usunąć tlące materiały ubrania

- zmyć wodą, rozcieńczyć substancje chemiczne

- zmyć wodą, rozcieńczyć substancje chemiczne

(kwasy, ługi, fenole, krezole, fosfor, inne)

(kwasy, ługi, fenole, krezole, fosfor, inne)

b) zapewnienie prawidłowej drożności dróg

b) zapewnienie prawidłowej drożności dróg

oddechowych, poprawa wentylacji i utlenowania krwi (pO

oddechowych, poprawa wentylacji i utlenowania krwi (pO

2

2

)

)

- w ciężkich sytuacjach intubacja wg wskazań

- w ciężkich sytuacjach intubacja wg wskazań

- tlenoterapia – poprawa utlenowania krwi

- tlenoterapia – poprawa utlenowania krwi

Leczenie wstępne

Leczenie wstępne

c) szybkie wyrównywanie niedoboru płynów, szczególnie ważne w

c) szybkie wyrównywanie niedoboru płynów, szczególnie ważne w

razie ryzyka wstrząsu hipowolemicznego, oparzenia III st.

razie ryzyka wstrząsu hipowolemicznego, oparzenia III st.

II st. >25% p.c. dorosłych, >30% p.c. dzieci

II st. >25% p.c. dorosłych, >30% p.c. dzieci

Doraźnie – w ciągu pierwszych 4 h od oparzenia podaje się tylko

Doraźnie – w ciągu pierwszych 4 h od oparzenia podaje się tylko

płyn Ringera z mleczanami

płyn Ringera z mleczanami

X=1.5 ml /kgmc/na każdy % pow.

X=1.5 ml /kgmc/na każdy % pow.

oparzonej + 100 ml/h płynu Ringera

oparzonej + 100 ml/h płynu Ringera

-

-

podawanie roztworów koloidowych po 4 h od oparzenia

podawanie roztworów koloidowych po 4 h od oparzenia

-

-

leczenie podtrzymujące

leczenie podtrzymujące

Intensywność przetaczania płynów wstępnie określamy na

Intensywność przetaczania płynów wstępnie określamy na

podstawie reg. 9, czyli oceny rozległości oparzenia w % p.c.

podstawie reg. 9, czyli oceny rozległości oparzenia w % p.c.

Przetaczanie płynów kontynuuje się w dalszych godzinach leczenia –

Przetaczanie płynów kontynuuje się w dalszych godzinach leczenia –

Leczenie długofalowe ! (plyn Ringera, koloidy, elektrolity)

Leczenie długofalowe ! (plyn Ringera, koloidy, elektrolity)

Leczenie wstępne

Leczenie wstępne

d) zwalczanie bólu w zależności od nasilenia

d) zwalczanie bólu w zależności od nasilenia

- codeina

- codeina

- ASA

- ASA

- morfina

- morfina

- peptydyna

- peptydyna

e) profilaktyka przeciwtężcowa

e) profilaktyka przeciwtężcowa

- chorzy uodparniani czynnie w ostatnich 4-5 latach:

- chorzy uodparniani czynnie w ostatnich 4-5 latach:

anatoksyna tężcowa, w dawce przypominającej (0,1-1 ml s.c. lub

anatoksyna tężcowa, w dawce przypominającej (0,1-1 ml s.c. lub

i.m.)

i.m.)

- chorzy uprzednio nie szczepieni: surowica czyli ludzka

- chorzy uprzednio nie szczepieni: surowica czyli ludzka

immunoglobulina przeciwtężcowa (250 j i.m. powtarzanych co 6

immunoglobulina przeciwtężcowa (250 j i.m. powtarzanych co 6

tyg.). Równolegle należy rozpocząć czynne uodparnianie.

tyg.). Równolegle należy rozpocząć czynne uodparnianie.

f) profilaktyka przeciwbakteryjna – antybiotykoterapia celowana ( na

f) profilaktyka przeciwbakteryjna – antybiotykoterapia celowana ( na

podstawie wymazu z rany )

podstawie wymazu z rany )

Leczenie wstępne

Leczenie wstępne

g) miejscowe leczenie rany

g) miejscowe leczenie rany

- umyć oparzoną pow. skóry wodą

- umyć oparzoną pow. skóry wodą

- pobrać materiał na posiew bakt.

- pobrać materiał na posiew bakt.

- właściwy miejcowy środek

- właściwy miejcowy środek

antybakteryjny (AgNO

antybakteryjny (AgNO

3

3

0,5% rozt., octan

0,5% rozt., octan

mafenidu, sulfadiazyna 1% rozt.)

mafenidu, sulfadiazyna 1% rozt.)

- miejscowy opatrunek

- miejscowy opatrunek

Leczenie długofalowe

Leczenie długofalowe



Kontynuacja leczenia płynami

Kontynuacja leczenia płynami



Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne



Fizjoterapia

Fizjoterapia



Odżywianie

Odżywianie

Kontynuacja leczenia

Kontynuacja leczenia

płynami

płynami

- Dobór płynów jest uzależniony od procesów metabolicznych

- Dobór płynów jest uzależniony od procesów metabolicznych

(katabolizm, anabolizm, odwodnienie, utrata elektrolitów) w

(katabolizm, anabolizm, odwodnienie, utrata elektrolitów) w

organiźmie pacjenta oparzonego.

organiźmie pacjenta oparzonego.

Płyny: p. Ringera

Płyny: p. Ringera

koloidy (osocze, albuminy)

koloidy (osocze, albuminy)

elektrolity

elektrolity

- Cel: utrzymanie właściwego ciśnienia krwi, prawidłowej ilości

- Cel: utrzymanie właściwego ciśnienia krwi, prawidłowej ilości

wydalanego moczu (min. 50-100 ml/h dorośli)

wydalanego moczu (min. 50-100 ml/h dorośli)

- Objętość koniecznych do przetoczenia płynów w zależy od

- Objętość koniecznych do przetoczenia płynów w zależy od

rozległości oparzenia

rozległości oparzenia

- Uzupełnienie płynów należ wykonywać pod bacznym monitoringiem

- Uzupełnienie płynów należ wykonywać pod bacznym monitoringiem

a) nadmierne pod. płynów może grozić przeciążeniem układu

a) nadmierne pod. płynów może grozić przeciążeniem układu

krążenia, obrzękiem płuc z CHF

krążenia, obrzękiem płuc z CHF

b) niedostateczne podawanie płynów spowoduje

b) niedostateczne podawanie płynów spowoduje

spadek objętości wydalanego moczu, wzrost gęstości krwi,

spadek objętości wydalanego moczu, wzrost gęstości krwi,

rozwiniecie wstrząsu hipowolemicznego

rozwiniecie wstrząsu hipowolemicznego

Kontynuacja leczenia

Kontynuacja leczenia

płynami

płynami

- Szczególny problem: pacjenci z współistniejącymi chorobami serca i nerek;

- Szczególny problem: pacjenci z współistniejącymi chorobami serca i nerek;

ryzyko łatwego rozwoju zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych

ryzyko łatwego rozwoju zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych

(hipowolemia, hipoksja, kw. met., hipokalcemia, hipochloremia,

(hipowolemia, hipoksja, kw. met., hipokalcemia, hipochloremia,

hiponatrmia, hipokaliemia, hipoalbuminemia)

hiponatrmia, hipokaliemia, hipoalbuminemia)

-

Zasady podaży płynów

Zasady podaży płynów

Przetaczanie pł. W ciągu pierwszej doby w ilości 2-4 ml pł./kgmc/na każdy %

Przetaczanie pł. W ciągu pierwszej doby w ilości 2-4 ml pł./kgmc/na każdy %

pow. Oparzonej. Np. masa ciała pacjenta 70 kg, pow. oparzeń 40%

pow. Oparzonej. Np. masa ciała pacjenta 70 kg, pow. oparzeń 40%

2-4 ml X 70 kg X 40 % p.c.

2-4 ml X 70 kg X 40 % p.c.

-

Zasady podawania:

Zasady podawania:

50 % obliczonej ilości –w ciągu pierwszych 8 h od oparzenia

50 % obliczonej ilości –w ciągu pierwszych 8 h od oparzenia

25 % obl. ilosci- w ciągu następnych 8 h ( 8-16 h od oparzenia)

25 % obl. ilosci- w ciągu następnych 8 h ( 8-16 h od oparzenia)

25% obl. Ilości- w ciągu następnych 8 h (16-24 h od oparzenia)

25% obl. Ilości- w ciągu następnych 8 h (16-24 h od oparzenia)

do 4 h – tylko płyn Ringera z mleczanami

do 4 h – tylko płyn Ringera z mleczanami

1,5 ml/kg mc/każdy % pow. Oparzonej

1,5 ml/kg mc/każdy % pow. Oparzonej

od 4 h –ewent.podawanie koloidów wg wskazań (rozległe, ciężkie oparzenia,

od 4 h –ewent.podawanie koloidów wg wskazań (rozległe, ciężkie oparzenia,

małe dzieci ,osoby starsze, chorzy na serce)

małe dzieci ,osoby starsze, chorzy na serce)

0,5 ml/ kg mc/ każdy % pow. Oparzonej)

0,5 ml/ kg mc/ każdy % pow. Oparzonej)

Oprócz w/w płynów przez 24 h podajemy (leczenie podtrzymujące)

Oprócz w/w płynów przez 24 h podajemy (leczenie podtrzymujące)

100 ml/h pł. Ringera z mleczanami(2400 ml/dobę)

100 ml/h pł. Ringera z mleczanami(2400 ml/dobę)

Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne



Wycinanie tk. Martwych

Wycinanie tk. Martwych

Dwa sposoby usuwania martwicy:

Dwa sposoby usuwania martwicy:

-styczne,warstwowe usuwanie martwicy aż do żywych warstw

-styczne,warstwowe usuwanie martwicy aż do żywych warstw

(powikłania:krwawienie ,zab. krzepnięcia)

(powikłania:krwawienie ,zab. krzepnięcia)

-wycinanie do powięzi

-wycinanie do powięzi

(stos. w rozległych ,głębokich oparzeniach, gorsze efekty kosmet.,mniejsza

(stos. w rozległych ,głębokich oparzeniach, gorsze efekty kosmet.,mniejsza

utrata krwi)

utrata krwi)

Jednorazowo nie można usunać powyżej 15% pow.

Jednorazowo nie można usunać powyżej 15% pow.

Wycinanie tk. martwych wskazane jest szczególnie w głębokich oparzeniach II

Wycinanie tk. martwych wskazane jest szczególnie w głębokich oparzeniach II

i III st.Najlepiej w ciągu pierwszych 4 dni od oparzenia( wczesne wycinanie

i III st.Najlepiej w ciągu pierwszych 4 dni od oparzenia( wczesne wycinanie

tkanek)

tkanek)

Wczesne wycięcie tk. martwych:dwie met. Chirurgiczne

Wczesne wycięcie tk. martwych:dwie met. Chirurgiczne

a) natychmiastowe zamknięcie rany auto lub alloprzeszczepem

a) natychmiastowe zamknięcie rany auto lub alloprzeszczepem

-zabieg wykonuje się po wyprowadzeniu ze wstrzasu

-zabieg wykonuje się po wyprowadzeniu ze wstrzasu

-do 9 dnia choroby oparzeniowej

-do 9 dnia choroby oparzeniowej

b) odłożenie operacji do 14 dni- w tym czasie goją się płytkie oparzenia a na

b) odłożenie operacji do 14 dni- w tym czasie goją się płytkie oparzenia a na

pola nie zagojone stos. autoprzeszczep

pola nie zagojone stos. autoprzeszczep

Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne



Rodzaje przeszczepów:

Rodzaje przeszczepów:

-autogenne

-autogenne

-allogenne

-allogenne

-ksenogenne

-ksenogenne

p.allo i ksenogenne=„opatrunki biologiczne”-stos. tymczasowo

p.allo i ksenogenne=„opatrunki biologiczne”-stos. tymczasowo

-odrzucane po 10 dniach

-odrzucane po 10 dniach

-zastępowane są autoprzeszczepami

-zastępowane są autoprzeszczepami

-stosowane jako zabieg ratujący życie w oparzeniach

-stosowane jako zabieg ratujący życie w oparzeniach

>50% p.c.

>50% p.c.



Postacie autoprzeszczepów:

Postacie autoprzeszczepów:

-lite (arkuszowe)

-lite (arkuszowe)

-siatkowe

-siatkowe

ESCHAROTOMIA-nacięcie tk. martwych strupa

ESCHAROTOMIA-nacięcie tk. martwych strupa

-stos. gdy strup miejscowo upośledza perfuzję tk.

-stos. gdy strup miejscowo upośledza perfuzję tk.

Fizykoterapia

Fizykoterapia



cel:-zapobieganie powstawaniu przykurczów

cel:-zapobieganie powstawaniu przykurczów

-zmniejszenie skutków istniejących już

-zmniejszenie skutków istniejących już

przykurczów

przykurczów

-zapobieganie powstawania bliznowców

-zapobieganie powstawania bliznowców



Metody fizykoterapii

Metody fizykoterapii

-odpowiednie ułożenie całego ciała lub jego

-odpowiednie ułożenie całego ciała lub jego

regionu w zal. od ciężkości oparzenia

regionu w zal. od ciężkości oparzenia

-ćwiczenia ruchowe (zachowanie pełnego zakresu

-ćwiczenia ruchowe (zachowanie pełnego zakresu

ruchu w stawach)

ruchu w stawach)

-szynowanie (unieruchomienie stawów)

-szynowanie (unieruchomienie stawów)

-opatrunki uciskowe (presoterapia)

-opatrunki uciskowe (presoterapia)

Bliznowiec

Bliznowiec

Porażenie prądem

Porażenie prądem

elektrycznym

elektrycznym

Prąd elektryczny

Prąd elektryczny

- pochodzenia atmosferycznego ( piorun )

- pochodzenia atmosferycznego ( piorun )

- pochodzenia sztucznego ( przewody wysokiego , i niskiego

- pochodzenia sztucznego ( przewody wysokiego , i niskiego

napięcia)

napięcia)

Bardziej niebezpieczny jest prąd zmienny, mniej stały.

Bardziej niebezpieczny jest prąd zmienny, mniej stały.

Im wyższe napięcie i natężenie obu prądów tym większe uszkodzenia.

Im wyższe napięcie i natężenie obu prądów tym większe uszkodzenia.

Skutki działania prądu na organizm zależą w dużym stopniu od

Skutki działania prądu na organizm zależą w dużym stopniu od

częstotliwości; prądy o niskiej częstotliowości ( 50-60 Hz ) są

częstotliwości; prądy o niskiej częstotliowości ( 50-60 Hz ) są

bardziej niebezpieczne.

bardziej niebezpieczne.

Prąd stały wywołuje skurcz drgawkowy i odrzucenie osoby porażonej

Prąd stały wywołuje skurcz drgawkowy i odrzucenie osoby porażonej

od źródła prądu. Prąd zmienny ( domowy ) wyw. Skurcz tężcowy

od źródła prądu. Prąd zmienny ( domowy ) wyw. Skurcz tężcowy

często z przywieraniem ręki do źródła prądu. Może to wyw.

często z przywieraniem ręki do źródła prądu. Może to wyw.

Ciężkie oparzenia.

Ciężkie oparzenia.

Droga przepływu prądu przez ciało ma istotny wpływ na skutki

Droga przepływu prądu przez ciało ma istotny wpływ na skutki

porażenia prądem.

porażenia prądem.

Rozległość uszkodzenia zależy od czasu przepływu prądu przez ciało

Rozległość uszkodzenia zależy od czasu przepływu prądu przez ciało

Leczenie

Leczenie



Przerwanie kontaktu ze źródłem prądu

Przerwanie kontaktu ze źródłem prądu



Funkcje życiowe ( tętno, czynność odd., stan

Funkcje życiowe ( tętno, czynność odd., stan

świadomości )

świadomości )



Przywrócenie drożności dróg odd.

Przywrócenie drożności dróg odd.



Ocena charakteru i rozległości oparzenia

Ocena charakteru i rozległości oparzenia



Sprawdzanie stanu układu kostno-stawowego

Sprawdzanie stanu układu kostno-stawowego



Badania: EKG, markery sercowe, morfologia z

Badania: EKG, markery sercowe, morfologia z

rozmazem, badanie og. Moczu

rozmazem, badanie og. Moczu



Monitorowanie akcji serca – przy podejrzeniu

Monitorowanie akcji serca – przy podejrzeniu

uszkodzenia serca, zaburzeń rytmu

uszkodzenia serca, zaburzeń rytmu

Oparzenia chemiczne

Oparzenia chemiczne

Czynniki: płyny żrące ( stężone kwasy, ługi, sole met.

Czynniki: płyny żrące ( stężone kwasy, ługi, sole met.

ciężkich, związki organiczne )

ciężkich, związki organiczne )

Większość oparzeń jest wywołanych kwasami ( z

Większość oparzeń jest wywołanych kwasami ( z

nieorganicznych: siarkowy, azotowy, solny z organicznych:

nieorganicznych: siarkowy, azotowy, solny z organicznych:

octowy )

octowy )

Nasilenie uszkodzeń tkanek zależy od: rodzaju czynnika, czasu

Nasilenie uszkodzeń tkanek zależy od: rodzaju czynnika, czasu

jego działania, stężenia i ilości substancji.

jego działania, stężenia i ilości substancji.

Wv oparzeniach chemicznych bardzo szybko dochodzi do

Wv oparzeniach chemicznych bardzo szybko dochodzi do

zmian martwiczych: kwasy wywołują strup ścinając koloidy

zmian martwiczych: kwasy wywołują strup ścinając koloidy

tkankowe ( martwica skrzepowa ), ługi wywołują martwice

tkankowe ( martwica skrzepowa ), ługi wywołują martwice

rozpływna ( strup miękki, wilgotny, przenikający szczególnie

rozpływna ( strup miękki, wilgotny, przenikający szczególnie

głeboko)

głeboko)

Działanie kwasów na skórę, błonę śluzową jest bardziej pow.

Działanie kwasów na skórę, błonę śluzową jest bardziej pow.

Niż ługów

Niż ługów

Leczenie

Leczenie

Najbardziej istotna jest pomoc doraźna:

Najbardziej istotna jest pomoc doraźna:

- zmycie subst. Silnym strumieniem wody (nie gdy

- zmycie subst. Silnym strumieniem wody (nie gdy

oparzenia wywołane wapnem)

oparzenia wywołane wapnem)

Zastosowanie odpowiedniego antidotum:

Zastosowanie odpowiedniego antidotum:

- antidota kwasów – roztwory zasadowe ( 2-3 %

- antidota kwasów – roztwory zasadowe ( 2-3 %

roztwór sody oczyszczonej lub woda wapienna )

roztwór sody oczyszczonej lub woda wapienna )

- antidota zasad – słabe roztwory kwasów ( 1 %

- antidota zasad – słabe roztwory kwasów ( 1 %

roztwór kwasu octowego, 3 % roztwór kwasu

roztwór kwasu octowego, 3 % roztwór kwasu

bornego )

bornego )

W oparzeniach Cl, Br i I – 1 % roztwór Natrium

W oparzeniach Cl, Br i I – 1 % roztwór Natrium

Hiposulfuricum

Hiposulfuricum

Uszkodzenia skóry wyw.

Uszkodzenia skóry wyw.

Promieniowaniem RTG

Promieniowaniem RTG



Zależą od zastosowanej dawki, jakości

Zależą od zastosowanej dawki, jakości

promieniowania, okolicy skóry, właściwości

promieniowania, okolicy skóry, właściwości

osobniczych ustroju.

osobniczych ustroju.



Im większa dawka, im mniej przenikliwe

Im większa dawka, im mniej przenikliwe

promieniowanie, tym silniejsze uszkodzenie skóry

promieniowanie, tym silniejsze uszkodzenie skóry



Działanie: promieniowanie RTG powoduje

Działanie: promieniowanie RTG powoduje

uszkodzenie trofiki skóry związane ze

uszkodzenie trofiki skóry związane ze

zniszczeniem, uszkodzeniem tkanki łącznej oraz

zniszczeniem, uszkodzeniem tkanki łącznej oraz

zmianami w układzie naczyniowym. Wiąże się z

zmianami w układzie naczyniowym. Wiąże się z

tym też rozwój nowotworów złośliwych w

tym też rozwój nowotworów złośliwych w

ogniskach przewlekłego porentgenowskiego zap.

ogniskach przewlekłego porentgenowskiego zap.

Skóry.

Skóry.

Odczyny porentgenowskie

Odczyny porentgenowskie



Wczesne

Wczesne



Późne

Późne

Występują po okresie utajenia jako

Występują po okresie utajenia jako

odczyny zap. Różne co do nasilenia i

odczyny zap. Różne co do nasilenia i

czasu trwania

czasu trwania

Odczyny wczesne

Odczyny wczesne



Odcz. Bezpośredni lub rzekomy: rumień, obrzęk w

Odcz. Bezpośredni lub rzekomy: rumień, obrzęk w

miejscu naświetlenia w 1-2 h po zakończeniu

miejscu naświetlenia w 1-2 h po zakończeniu

naświetlenia

naświetlenia



Przejściowe wypadanie włosów ( 2-3 tyg. po )

Przejściowe wypadanie włosów ( 2-3 tyg. po )



Odczyny porentgenowskie właściwe

Odczyny porentgenowskie właściwe

- I stopnia: po 5-20m dniach rumień i obrzęk.

- I stopnia: po 5-20m dniach rumień i obrzęk.

Ustępuje w 3-4 tyg.

Ustępuje w 3-4 tyg.

- II stopnia: może wystąpić kilka dni wcześniej niż I

- II stopnia: może wystąpić kilka dni wcześniej niż I

stopnia. Rumień, obrzęk, pęcherze, nadżerki,

stopnia. Rumień, obrzęk, pęcherze, nadżerki,

znaczna bolesność. Trwa do 3-6 mc-y.

znaczna bolesność. Trwa do 3-6 mc-y.

- III stopnia: kilka dni po naświetlaniu.Rumień na

- III stopnia: kilka dni po naświetlaniu.Rumień na

którym rozwija się pęcherz,owrzodzenie.Trwa

którym rozwija się pęcherz,owrzodzenie.Trwa

wiele miesięcy nawet lat

wiele miesięcy nawet lat

Odczyny późne

Odczyny późne



Rozszerzenie naczyń krwionośnych:

Rozszerzenie naczyń krwionośnych:

-teleangiektazje

-teleangiektazje

-przebarwienia

-przebarwienia



Typowy późny odczyn:

Typowy późny odczyn:

Zanikowe zmiany skóry,

Zanikowe zmiany skóry,

Stwardnienie twardzinopodobne

Stwardnienie twardzinopodobne

Przebarwienia,odbarwienia

Przebarwienia,odbarwienia

Pozszerzenie naczyń krwionośnych

Pozszerzenie naczyń krwionośnych

Głędokie owrzodzenie

Głędokie owrzodzenie

Głębokie pękanie

Głębokie pękanie

Rogowacenie

Rogowacenie



Powikłania:nowotw. złośliwe( raki

Powikłania:nowotw. złośliwe( raki

kolczystokomórkowe,nabłoniaki

kolczystokomórkowe,nabłoniaki

podstawnokomórkowe,mięsaki

podstawnokomórkowe,mięsaki

Leczenie

Leczenie



Odczyny wczesne I,IIst.:

Odczyny wczesne I,IIst.:

-okłady z maści kortykosterydowych z antybiotykami

-okłady z maści kortykosterydowych z antybiotykami



Odczyny wczesne II ,III st.:

Odczyny wczesne II ,III st.:

-antybiotykoterapia

-antybiotykoterapia

-amid kwasu nikotynowego

-amid kwasu nikotynowego

- kwas askorbinowy

- kwas askorbinowy



Gojenie przyspiesza:

Gojenie przyspiesza:

-wielokrotne przetacznie małych dawek krwi (100ml)

-wielokrotne przetacznie małych dawek krwi (100ml)

-wit.E

-wit.E

Jeżeli mimo zastosowanego leczenia brak jest poprawy

Jeżeli mimo zastosowanego leczenia brak jest poprawy

należy zastosować leczenie chirurgiczne z następowym

należy zastosować leczenie chirurgiczne z następowym

przeszczepem skóry

przeszczepem skóry

KONIEC

KONIEC