SPORY ROSZCZENIA I
KONFLIKTY TERYTORIALNO-
GRANICZNE NA
KONTYNENTACH
AMERYKAŃSKICH
Piotr Rybitw gr. h
KONFLIKTY OBEJMUJĄCE
ZAKRESEM AMERYKĘ ŁACIŃSKĄ:
Kryzys karaibski - kubański
Wojna futbolowa
Peru - Świetlisty Szlak
Falklandy - Malwiny
Nikaragua - wojna domowa
Salwador - wojna domowa
Bunt Chiapas w Meksyku
KRYZYS KARAIBSKI - KUBAŃSKI
Stan zagrożenia między dwoma
supermocarstwami USA a ZSRR
dysponującymi bronią atomową miał miejsce w
dniach 15-28 października 1962 roku.
Konflikt w okresie zimnej wojny został
sprowokowany umieszczeniem na Kubie pocisków
balistycznych średniego zasięgu, które miały być
odpowiedzią na zagrażające ZSRR pociski
Amerykanów rozmieszczone w Turcji. Leżąca na
Morzu Karaibskim Kuba była z punktu widzenia
USA jak i ZSRR, ważnym punktem strategicznym.
KRYZYS KARAIBSKI – KUBAŃSKI
ZAKOŃCZENIE
Kennedy zażądał całkowitego demontażu
rakiet na Kubie. Chruszczow zgodził się, pod
3 warunkami:
koniec blokady morskiej Kuby;
demontaż rakiet USA w Turcji;
uznanie władzy Fidela Castro na Kubie.
Konflikt został zakończony pokojowo. Istotną
postacią w negocjacjach był papież Jan XXIII
WOJNA FUTBOLOWA - WOJNA STU GODZIN
SALWADOR - HONDURAS
Krótkotrwały konflikt zbrojny
między Salwadorem a
Hondurasem, który miał
miejsce w 1969 roku.
WOJNA FUTBOLOWA - WOJNA STU GODZIN
SALWADOR - HONDURAS
Określenie "wojna futbolowa",
rozpowszechnione przez mass media,
wywodzi się z przekonania, że powodem
wybuchu wojny był przegrany przez
Honduras 15 czerwca 1969 mecz w czasie
eliminacji do mistrzostw świata. W
rzeczywistości stosunki między państwami
były napięte już znacznie wcześniej, sam
mecz stał się niejako punktem
kulminacyjnym fali nacjonalizmu i nienawiści
rozpętywanej przez obie strony.
WOJNA FUTBOLOWA
Jedną z głównych przyczyn konfliktu było
osadnictwo salwadorskich rolników na
przygranicznych terenach Hondurasu.
Honduraski rząd pragnął zmusić ich do
opuszczenia kraju, wojskowe władze
Salwadoru obawiały się, że powrót dużej
liczby ubogich,
pozbawionych ziemi chłopów może wzmóc
żądania przeprowadzenia reformy rolnej,
parcelacji majątków wielkich posiadaczy
ziemskich, a nawet rozwój partyzantki
antyrządowej.
WOJNA FUTBOLOWA
W walkach zginęło ok. 3 tysięcy ludzi.
Wojna została zakończona po
interwencji Organizacji Państw
Amerykańskich.
30 października 1980 Salwador i
Honduras podpisały traktat pokojowy
kończący wojnę futbolową.
PERU - ŚWIETLISTY SZLAK
Pod koniec lat 60. R. A. Guzman, głoszący
poglądy maoistowskie, założył organizację
terrorystyczną Świetlisty Szlak. W 1980 roku
rozpoczęła się krwawa wojna, której główną
przyczyną była chęć przejęcia władzy przez
partyzantów.
W wojnie zginęło ponad 30 tys. osób, a celem
ataków stały się prawie wszystkie instytucje
peruwiańskie. Organizacja zajmuje się także
handlem kokainą. W latach 90. Niemal
całkowicie rozbito organizację, choć grupa
nadal działa na prowincji.
FALKLANDY – MALWINY
ARGENTYNA I WIELKA BRYTANIA
Efektem sporu o wyspy między Argentyną i
Wielką Brytanią było ich zajęcie przez
Argentynę w 1982 roku. Brytyjczycy wysłali w
ten rejon swoje oddziały militarne i przejęli
władzę nad wyspami. Wojna po 72 dniach
zakończyła się niekwestionowanym
zwycięstwem Wielkiej Brytanii.
Formalnie status wysp pozostaje nadal
nieuregulowany.
NIKARAGUA – WOJNA DOMOWA
Od początku lat 80. Nikaragua
prowadziła politykę współpracy z
państwami bloku
komunistycznego, głównie
z Kubą i ZSRR. Wzrost sił opozycji
antyrządowej popieranej przez
Stany Zjednoczone i Honduras
doprowadził do wybuchu wojny
domowej.
NIKARAGUA – WOJNA DOMOWA
Niewypowiedziana wojna USA
przeciwko Nikaragui trwała
od 1981 do 1989 roku. W jej trakcie
zginęło 40000 ludzi głównie cywili.
Schyłek zimnej wojny przyczynił się do
porozumienia między walczącymi
stronami w sierpniu 1989. W wolnych
wyborach w 1990 zwyciężyła popierana
przez USA kandydatka Violeta
Chamorro.
SALWADOR – WOJNA DOMOWA
Rok 1980 odznaczył się szeregiem represji ze
strony państwa i organizacji paramilitarnych,
mnożących się wskutek aktów przemocy
dokonywanych przez grupy partyzanckie. Co
zapoczątkowało wojnę domową.
Strony Konfliktu:
Front Wyzwolenia Narodowego im. Farabundo
Martí (FMLN).
Narodowy Sojusz Republikański (ARENA)
SALWADOR – WOJNA DOMOWA
Wojna domowa trwała 12 lat w czasie której
zginęło około 75 tys. cywilów.
31 grudnia 1991 rząd ARENY podpisał Zgodę
z Nowego Jorku, a 16 stycznia 1992
negocjacje zakończyły się podpisaniem
porozumień pokojowych w Chapultepec w
Meksyku. Położyły one kres trwającej 12 lat
wojnie domowej.
BUNT CHIAPAS W MEKSYKU
W sylwestrową noc 1993/94 kilkuset
powstańców - w większości słabo uzbrojonych
indiańskich chłopów - występuje przeciwko
władzom.
Ich celem były poprawa warunków bytowych
oraz demokratyzacja życia w Meksyku.
Casas powstańcy ogłaszają, że wypowiadają
wojnę reżimowi meksykańskiemu za zbrodnie
przeciwko rdzennej ludności, a na zwołanym
wiecu żądają dymisji rządu federalnego i
reformy rolnej.
BUNT CHIAPAS W MEKSYKU
W manifeście rozklejonym w liczącym 80 tys.
mieszkańców San Cristobal de Las
-Przywódca powstańców, zwany
"komendantem Marcosem", oświadczył
dziennikarzom, że jest to również protest
przeciwko wejściu w życie układu o
północnoamerykańskiej strefie wolnego
handlu (NAFTA), który .,Jest wyrokiem śmierci
dla rdzennej ludności Meksyku".
Do dnia dzisiejszego prowincja pozostaje w
stanie konfliktu z rządem centralnym.