ZACHOWANIE SIĘ

CZŁOWIEKA

W TRUDNYCH

SYTUACJACH

Opracowanie Anna Parys

ZAGADNIENIA LEKCJI



Pojęcie frustracji.



Przyczyny frustracji.



Mechanizmy obronne.



Stres i jego źródła.



Metody radzenia sobie ze stresem.

Frustracja

jest przykrym

stanem emocjonalnym,
wywołanym pojawieniem się
przeszkody w dążeniu do
zaspokojenia jakiejś potrzeby
lub osiągnięcia określonego
celu.

Przyczyny frustracji:

1)

przeszkody wewnętrzne
natury fizycznej (np.
choroba) lub umysłowej (np.
brak wiedzy);

2)

Przeszkody zewnętrzne (np.
brak odpowiednich
narzędzi, inni ludzie);

3)

Konflikt motywacyjny.

KONFLIKT

MOTYWACYJNY

konflikt wewnętrzny polegający na jednoczesnym
występowaniu w sferze dążeń jednej osoby kilku
wzajemnie wykluczających się (nie dających się łącznie
zrealizować) motywów. Wyróżnia się konflikty
motywacyjne typu:



dążenie – dążenie – polega na tym, że musimy wybrać
dwa obiekty (cele) o jednakowym stopniu atrakcyjności,
przy czym zdobycie jednego wyklucza zdobycie drugiego,



unikanie – unikanie – występuje w sytuacji, w której
człowiek zmuszony jest do wyboru między dwoma równie
niepożądanymi celami (wybór „mniejszego zła”), lecz
uniknięcie jednego rodzi materializację drugiego,



dążenie - unikanie - polega na tym, że jakiś jeden cel,
zaspokajający określoną potrzebę, ma jednocześnie dwie
różne wartości: pozytywną i negatywną. Z jednej strony
bardzo pragniemy go osiągnąć, ale jakaś inna siła każe
nam go unikać.

ALEKSANDER FREDRO, PAN
JOWIALSKI (FRAGMENT)

„[…] Osiołkowi w żłoby dano,
W jeden owies, w drugi siano.
Uchem strzyże, głową kręci,
I to pachnie, i to nęci. […]
Aż nareszcie przyszła pora,
Że oślina pośród jadła –
Z głodu padła”.

NIEŚWIADOME MECHANIZMY

OBRONNE NA SKUTEK

FRUSTRACJI

STRES

Stan ogólnej mobilizacji sił
fizycznych i psychicznych człowieka
w reakcji na bodziec (stresor).

Stres prowadzi do wielu reakcji
chemicznych w organizmie, które
prowadzą do uaktywnienia
mechanizmu "walcz lub uciekaj”. To
spuścizna po naszych przodkach,
strategia, która pozwala przetrwać.

Jak objawia się stres?
Serce zaczyna bić szybciej, podnosi
się ciśnienie krwi, wydziela się pot,
wzmaga czujność, rozszerzają się
oskrzela, które ułatwiają i
przyspieszają oddychanie. Wszystkie
te elementy składają się na fazę
alarmową reakcji stresowej.
Wywołuje ją, produkowana w
wewnętrznej części nadnercza,
adrenalina (zwana także
epinefryną).

RODZAJE STRESU

Dystres

jest reakcją organizmu na zagrożenie, utrudnienie lub niemożność

realizacji ważnych celów i zadań człowieka, pojawia się w momencie zadziałania
bodźca, czyli stresora.

Eustres

to stres pozytywnie mobilizujący do działania.

METODY RADZENIA SOBIE ZE STRESEM



Utrzymuj kontakt z naturą - pachnący świeżością las i śpiew
ptaków może dostarczyć ci energii, której nie mają w sobie
betonowe osiedla.



Miej czas dla siebie - zrób sobie przyjemność - tak jak lubisz.
Wyłącz telefon, usiądź wygodnie w fotelu lub idź na spacer.



Porozmawiaj z kimś kto naprawdę ma ochotę cię wysłuchać -
nie udawaj kogoś kto nie może się mylić ani okazywać słabości.
Pozwól sobie pomóc.



Stosuj techniki relaksacyjne - może to być joga, medytacja czy
proste kontrolowanie oddechu. Sprawią, że poczujesz się
wyciszony i spokojny.



Uprawiaj sport - ćwiczenia fizyczne są niewątpliwie lepszym
sposobem na okiełznanie stresu niż obsesyjne myślenie o tym co
może się wydarzyć i zamartwianie się.



Zdrowo się odżywiaj - pamiętaj, że istnieje związek między
fizyczną i psychiczną stroną człowieka. Unikaj używek; papierosów,
kawy, alkoholu. Przecież tylko w "zdrowym ciele - zdrowy duch".



Rozwijaj w sobie poczucie humoru - stare przysłowie mówi, że
śmiech to zdrowie. Jest w tym dużo racji.



Naucz się lepiej gospodarować czasem - sporządzaj plan dnia, a
nawet tygodnia, spis rzeczy, które masz do załatwienia bardzo
pilnie i takich, które mogą jeszcze zaczekać. Zorganizuj dobrze
miejsce pracy.



Stawiaj sobie realistyczne cele - ustal co chcesz osiągnąć i w
jakim czasie. Sporządź plan działań, ale nie bądź dla siebie zbyt
wymagający.



Nie staraj się być perfekcjonistą - każdy popełnia błędy. Nie
musisz wszystkiego robić bezbłędnie. Bądź dla siebie tolerancyjny.



Nie troszcz się o rzeczy, na które nie masz wpływu - nie jesteś
w stanie
wpłynąć na pogodę, ani na zaprzestanie wojen na świecie. Pozwól
by życie toczyło się samo, a ty koncentruj się tylko na tym nad
czym masz władzę.