W swojej pracy chciałbym przedstawić zachowania człowieka, wynikające z zazdrości w oparciu o Biblię, Mitologię, pierwszy tom „Chłopów” W. Reymonta oraz „Balladynę” J. Słowackiego.

Zazdrość to uczucie zmuszające człowieka do przekraczania wszelkich granic moralnych.
Przeważnie prowadzi ona do negatywnych czynów takich jak zemsta na drugiej osobie, wyrządzanie krzywdy, a nawet pozbawienie jej życia. Zazdrość wiąże się z miłością a także z chęcią posiadania rzeczy materialnych. W przypadku miłości łączy się z brakiem zaufania oraz chęcią wpływania na losy drugiej osoby, darzonej ogromnym uczuciem. W sferze materialnej ważną role odgrywa pragnienie posiadania czegoś nieosiągalnego bądź niedoceniona praca. Zazdrość posiada także pozytywny aspekt, może wpływać na jednostkę jako motywacja do realizowania i osiągania życiowych celów.

Zazdrość jest z człowiekiem od początku jego istnienia. W Biblii opisana jest historia potomków Adama I Ewy. Kain i Abel pracowali na roli, tak jak ich rodzice po wygnaniu z raju. Pod koniec każdego roku bracia składali ofiary Bogu. Kainowi wydawało się, że Bóg chętniej przyjmuje dary składane przez jego młodszego brata w postaci drobnego bydła niż jego płody rolne. Wzbudziło to w nim ogromną zazdrość przez co znienawidził Abla. Nienawiść ta doprowadziła do okrutnego czynu. Kain przepełniony uczuciem zazdrości i nienawiści, bez skrupułów zabił brata i za wszelką cenę chciał ukryć ten braterski mord. Bóg świadomy popełnionych przez Kaina czynów skazał go na tułaczkę i oznaczył go znamieniem, które miało uchronić go przed śmiercią z rąk człowieka. Pierwszym mordercą targały wyrzuty sumienia związane z pamięcią o popełnionej zbrodni.

Kolejną książką którą posłużę się w mojej prezentacji jest mitologia. Pierwszy mit opowiada o Arachne, która tak jak grecka bogini Atena zajmowała się tkaniem i wyszywaniem. Bogini jako jedyna na Olimpie trudniła się tkactwem, a jej dzieła uznawano za idealne.
Na ziemi dar ten posiadała Arachne, która uważała swoje prace za równie dobre, a nawet piękniejsze. Bogini nie mogąc pogodzić się z jej opinią, postanowiła urządzić konkurs, polegający na wykonaniu jak najładniejszego dzieła. Atena wstrząśnięta pięknem pracy księżniczki przedstawiającej sceny mitologiczne, podarła jej płótno. Zrozpaczona dziewczyna popełniła samobójstwo. Śmierć Arachne poruszyła Atenę do tego stopnia, że postanowiła przywrócić jej życie pod postacią pająka aby wiecznie mogła tkać srebrzyste nici.

Innym przykładem mitu zawierającego motyw Zazdrości jest „Mit o Heraklesie”, którego żoną była Dejanira. Wspólnie wędrowali po świecie szukając nowego miejsca na dom. Pewnego dnia wędrówki, gdy przekraczali rzekę, królewna została porwana przez centaura. Podczas ucieczki Herkules zranił Nessosa z łuku, a ten przed śmiercią podarował Dejanirze swą krew, która miała służyć jako środek zapewniający trwałą miłość męża. Zazdrosna kobieta bez dłuższej chwili namysłu wyprała w nim koszulę, która przesiąkła trującym jadem i nieświadoma tego podarowała ją ukochanemu. Trucizna zawarta w ubraniu Herkalesa zaczęła palić jego ciało, a gdy ten zrywał z siebie zatrute odzienie robił to z płatami skóry.

Syn bogów o nadludzkiej sile nie był w stanie wytrzymać tego bólu i postanowił spłonąć w mękach na stosie wysokiej góry. Bogowie widząc męczarnie Herkalesa zabrali go na Olimp i uczynili nieśmiertelnym. Hera zapomniała o swoim gniewie i wydała mu za żonę swoją córkę Hebę.

Tak więc Dejanira chcąc zapewnić sobie wieczną miłość męża skazała zarówno jego, jak i siebie na cierpienie. Zgubiła ją zazdrość, a dręczona wyrzutami sumienia - popełniła samobójstwo.

WNIOSEK Zachłanna miłość Dejaniry i jej naiwność doprowadziły do wielkiej tragedii. Jej miłość pokazuje jak łatwo popełnić błąd, a później żałować go do końca życia.

Ostatnim z mitów o którym chcę opowiedzieć jest mit o Niobe. Przedstawia on zazdrość o uznanie i władzę. Niobe miała czternaścioro dzieci - siedmiu synów i siedem córek. Miłość matki do swych dzieci była tak ogromna, że mogła się równać tylko z jej dumą. Niobe była wręcz pyszna, z wyższością podkreślała, ze jest matką czternaściorga dzieci, a bogini Latona, urodziła ich zaledwie dwoje. Z zazdrości posunęła się nawet do tego, że publicznie wyrażał pogardę dla Latony, dziwiąc się, ze ktoś w ogóle oddaje jej boską cześć.

Było to wielce nierozważne ze strony dumnej matki, ponieważ bogowie olimpijscy bywali bardzo mściwi. Nic z resztą dziwnego, ze taka pycha rozgniewała Latonę, a gniew jej był okrutny. Wezwała zatem swoje dzieci Apolla i Artemidę i kazała im zamordować potomstwo Niobe, by już nie miała powodu wywyższać się ponad inne matki. Ból Niobe nie miał granic, odbierając jej dzieci, odebrano jej wszystko. Całymi dniami tkwiła u stóp góry, gdzie opłakiwała swoje dzieci. Jej los wzruszył bogów, nawet jeśli uważali, że kara zesłana przez Latone, była słuszna, teraz ogarniało ich współczucie. Wreszcie któryś z litościwych olimpijczyków, chcąc ukrócić jej cierpienia, przemienił ja w nieczuły, twardy głaz. A jednak i to nie pomogło, Niobe nawet jako kamień roniła jeszcze łzy żalu za swoimi dziećmi.

Odmienne źródło zazdrości znajdujemy w utworze W. Reymonta pod tytułem „Chłopi”.
Książka opowiada o codziennym życiu i obyczajach ludzi mieszkających na wsi. Każda pora roku niesie ze sobą inne zadania. Swój motyw chcę przedstawić na podstawie I tomu powieści. Jest to jesień, czas zbierania plonów i szykowania się do nadchodzącej zimy, okresu odpoczynku chłopów od prac rolnych. Szczególne znaczenie w życiu lipieckich chłopów ma ziemia. Po pierwsze posiadanie gruntu świadczy o wysokim statusie społecznym danego gospodarza. Im więcej morgów, tym większe poważanie w społeczności oraz bogactwo, ponieważ uprawa była jednym z głównych źródeł dochodu rodzin wiejskich. Nie posiadać ziemi, znaczy tyle, co być skazanym na ciągłe poniewieranie oraz liczenie na dobroć innych ludzi. Szczególna wartość ziemi sprawiała, że stawała się ona przedmiotem pożądania, co prowadziło do konfliktów między dziećmi a rodzicami. Przykładem tego jest rodzina Borynów. Antek, syn najbogatszego chłopa we wsi Lipce, pragnął się usamodzielnić. Mógł to osiągnąć przez otrzymanie należytej mu części majątku ojca. Wszystko toczyło się po myśli młodzieńca do póki w ich życiu nie pojawiła się Jagna. Była kobietą wyróżniającą się wśród płci pięknej, po przez swoją urodę, a przede wszystkim tęgą budowę ciała. Nie było we wsi chłopa, który nie walczyłby o jej względy. Ziemia oraz kobieta stały się źródłami konfliktu miedzy Maciejem Boryną i jego synem. Pierwszym źródłem zazdrości Antka jest kobieta, mimo tego, że miał żonę nie mógł się pogodzić z ożenkiem ojca z piękną Jagną, z która łączył go romans. Drugim źródłem zazdrości płynącym z tego małżeństwa jest ziemia, którą Maciej chce przepisać na swoją przyszłą żonę. Antek nie mógł zrozumieć decyzji ojca dlatego poszedł poradzić się do księdza i kowala, którzy nakazali mu uszanować decyzję ojca. Młodzieńca owładnęły negatywne uczucia. Zdenerwowany słowami radców, pod wpływem emocji nie liczył się ze słowami, w rozmowie z ojcem. Postawił mu warunek: zmiana zapisu odnośnie ziemi albo spotkają się w sądzie. Zaczęła się kłótnia, z której wynikła bójka miedzy ojcem i synem. Maciej wygnał z domu Antka, a ten ze skromnym dorobkiem wraz z żoną opuścili posiadłość starego Boryny.

Balladyna jest ostatnim utworem, który pragnę państwu przedstawić. Ze względu na krótki czas mojej prezentacji posłużę się postacią tytułowej bohaterki. Na początku chce omówić kompozycję utworu. Jest to dramat romantyczny, gatunkowo zaś tragedia. Tragedia zazwyczaj kończy się katastrofą, ponieważ dążenia bohaterów są sprzeczne z normami etycznymi. Jednostka musi ponieść klęskę, przypominając tym samym o odwiecznych konfliktach między dobrem a złem, nieprawością a sprawiedliwością, kłamstwem a prawdą. Tak też dzieje się w omawianej przeze mnie książce. Balladyna miała skomplikowaną osobowość, Bardzo szybko popadała w zazdrość, przez którą stawała się despotyczna i okrutna. . Całe życie rywalizowała aby zyskać wysoką pozycję społeczną. Pierwszym przykładem jej nieracjonalnego i wyrachowanego zachowania było zamordowanie własnej siostry. Zrobiła to ponieważ pragnęła poślubić Kirkora, a tym samym zyskać tytuł księżnej. Zabójstwo siostry spowodowało dalsze komplikacje w jej życiu. Głównym celem stało się ukrywanie haniebnego czynu, w wyniku czego żyła w zakłamaniu oraz bez skrupułów posuwała się do kolejnych mordów. W obawie, że przez pochodzenie zostanie znienawidzona przez lud wyrzekła się własnej matki, którą wygnała ze swego królestwa. Jak widać chęć posiadania władzy i pieniędzy spowodowała zanik więzi rodzinnych, przykładem tego może być także fakt przyczynienia się do zamordowania własnego męża. Balladyna to typowa postać, która owładnięta uczuciem zazdrości jest w stanie zrobić wszystko. Zdeterminowana traci wszelkie normy człowieczeństwa i nie liczy się z konsekwencjami swoich czynów. Za które ostatecznie zostaje ukarana przez los i uśmiercona grzmotem z niebios.

Motyw zazdrości był obecny we wszystkich epokach literackich począwszy od antyku a skończywszy na współczesności, ludzie odwiecznie sobie czegoś zazdrościli, dzięki mitologii widzimy, że uczucie to nie jest obce nawet bóstwom. Ludzie bywają zaślepieni miłością, a kiedy jest ona zagrożona popadają w zazdrość, efekty tego jak wykazałem na podstawie różnych utworów mogą być skrajne: nienawiść do drugiego człowieka, zabójstwo, życie w zakłamaniu, pogorszenie stosunków rodzinnych, a także utrata majątku lub bliskich. Na przykładzie Balladyny możemy zauważyć jak wielkie znaczenie dla niektórych maja względy materialne, życie w pogoni za pieniędzmi i społecznym uznaniem, mogą sprawić że zatracimy poczucie realnych więzi z bliskimi. Zazdrość popycha ludzi do niekontrolowanych czynów, staja się oni nieczuli i pozbawieni wszelkich skrupułów. należy więc pamiętać, że wszystkie uczucia trzeba kontrolować i nie można dopuścić do tego aby zawładnęły nasza osobowością.