Metoda Weroniki Sherborne w
rehabilitacji dziecięcej
dr n. med. Ewa Samulak
Weronika Sherborne (1922 – 1990)
Z wykształcenia nauczycielka
wychowania fizycznego i
fizjoterapeutka
Uczennica Rudolfa Labana
Początkowo wykorzystywała swe
doświadczenia i inne spojrzenie na
ruch w pracy z dziećmi sprawnymi, a
następnie przeniosła je na dzieci
specjalnej troski
2
Ruch Rozwijający
Rozwijanie przez odpowiednie
ćwiczenia
i zabawy ruchowe takich cech, jak:
poczucie bezpieczeństwa
odpowiedzialność
wrażliwość
umiejętność nawiązywania
kontaktów z drugą osobą
3
Przeznaczenie Metody Ruchu Rozwijającego
zaburzenia: intelektualne , motoryczne,
emocjonalne (dzieci apatyczne ,
nadpobudliwe),
dzieci upośledzone umysłowo , autystyczne , z
głębokimi i sprzężonymi zaburzeniami, z DPM,
głuche , niewidome , jąkające się,
dyslektycy,
dzieci z niekorzystnych środowisk
wychowawczych
prawidłowo rozwijające się
4
W metodzie R. Labana i W. Sherborne
wyróżnia się kilka kategorii ruchu:
1. ruch prowadzący do poznania
własnego ciała,
2. ruch kształtujący związek jednostki z
otoczeniem fizycznym,
3. ruch wiodący do wytworzenia się
związku z drugim człowiekiem,
4. ruch prowadzący do współdziałania w
grupie,
5. ruch kreatywny
5
Ad.1 Ruch prowadzący do poznania
własnego ciała:
Ruchy zaliczane do tej kategorii pozwalają na
stopniowe poznanie poszczególnych części ciała
Szczególną wagę przywiązuje się do stóp, kolan,
nóg i bioder – na nich opiera się ciężar ciała –
stanowią one „bufor” lub łącznik pomiędzy
człowiekiem i podłożem
Poznanie własnego ciała
i kontrola nad jego ruchami prowadzi do
ukształtowania się własnej tożsamości:
wyodrębnienia własnego „ja” od otoczenia („nie
ja”).
6
Ad.2 Ruch kształtujący związek
jednostki z otoczeniem :
Ma na celu wykształcenie orientacji w
przestrzeni, by na tej podstawie mógł
się wytworzyć związek miedzy
człowiekiem i tym, co go otacza.
Czynności ruchowe pozostają w
ścisłym związku z działaniami
ruchowymi poprzedniej kategorii
Obie te kategorie występują
równolegle w czasie sesji ruchowych
7
Ad.2 cd.
Zasadnicze działania ruchowe
odbywają się jak najniżej, np. na
podłodze-wytworzenie kontaktu z
podstawą-poczucie „ugruntowania”,
stabilności.
Ćwiczenia mające na celu
wytworzenie poczucia ugruntowania-
fundamentalne dla uzyskania
poprawy stanu psychicznego
8
Ad.3 Ruch wiodący do wytworzenia
się związku z drugim człowiekiem:
Sprzyja wytworzeniu się zaufania do drugiego
człowieka-budowanie związku z drugim człowiekiem
Cel: zachęcanie uczestników zajęć do nawiązania
pozytywnych i znaczących kontaktów z innymi
osobami-wzajemne poznanie,zrozumienie potrzeb
partnera i wzajemne zaufanie
Wytworzenie więzi w przebiegu zabaw ruchowych
proponowanych w metodzie Ruchu Rozwijającego,
które przypominają zabawy dzieci
i dorosłych zwane baraszkowaniem.
9
Klasyfikacja związków międzyludzkich (typ ruchu)
wg. R. Labana
1. Ruch „z”- ćwiczenia ruchowe-jeden z
partnerów bierny, drugi aktywny i
opiekuńczy względem niego.
partner aktywny- zrozumienie potrzeb i
możliwości drugiej osoby
partner pasywny– całkowite zaufanie do
osoby aktywnej
10
Klasyfikacja związków międzyludzkich
(typ ruchu) cd.
2. Ruch „przeciwko”-uświadomienie
uczestnikom ich
własnej siły przy współdziałaniu z
partnerem
charakter zabaw
pseudoagresywnych-ćwiczenia
kontrolowane
partnerzy na zmianę aktywni
(atakujący) i bierni (broniący się)
atakujący-możliwość wypróbowania
swojej siły
reakcja obronna-uzależniona od
natężenia ataku.
11
Cel:
możliwość poznania własnych i
cudzych sposobów reagowania
radzenie sobie w sytuacji konfliktu
uświadomienie emocji
kontrola agresywności
3. Ruch „razem”- jednakowe
zaangażowanie partnerów
Cel: wytworzenie harmonii i
równowagi
wzajemne zaufanie, zrozumienie,
współpraca i równy wkład wysiłku
fizycznego
12
Pomoce stałe wykorzystywane w metodzie Sherborne:
materace
kocyki lub ręczniki
woreczki z grochem
kolorowe szarfy
chusta terapeutyczna
magnetofon i kasety
13
Struktura zajęć , zestawy ćwiczeń
I.Rozwijanie wzajemnych kontaktów
Ruch „z”
-Obejmowanie:
a) ”Kołyska” - bezpieczeństwo , rozluźnianie ,
zaufanie
b) Obejmowanie z podparciem „koń na
biegunach”
c) Obejmowanie z przewracaniem
14
-Podtrzymywanie , powierzanie ciężaru ciała :
a) Opiekun siedzi , podrzuca i poklepuje plecy dziecka-
świadomość brzucha i pleców
b) Opiekun siedzi , dziecko stoi na jego udach-równowaga ,
pewność siebie , koncentracja
c) Opiekun na czworakach , dziecko siedzi okrakiem na
jego placach-przytrzymanie nogami i rękoma-
zaangażowanie we wzajemny kontakt
d) Opiekun siedzi, dziecko stoi na jego ugiętych kolanach-
równowaga , pewność siebie , koncentracja
e) Opiekun na czworakach, dziecko na czworakach na jego
plecach
f) „Samolot”-zaufanie , pewność siebie , kontakt
wzrokowy
15
-Turlanie
a) Opiekun siedzi i turla dziecko w górę i w dól swego ciała-
świadomość własnego ciała w kontakcie z ciałem opiekuna-
elastyczność tułowia
b) Wspólne turlanie
c) bycie obejmowanym i przygniatanym (delikatnie) -
świadomość własnego ciała w kontakcie z ciałem opiekuna
d) Dziecko turla opiekuna-inicjatywa , troska o partnera -
odpowiedzielność
-Tunel
e) Opiekun na czworakach-inicjatywa , eksploracja
f) Większa liczba tuneli naraz-inicjatywa , eksploracja
g) Długi rząd osób na czworakach-pewność siebie , eksploracja
-dziecko czołga się pod spodem-świadomość własnego ciała w
kontakcie z plecami innych osób
- dziecko pełznie górą
16
Relacja „razem”
a)
„Wiosłowanie”-rozluźnienie głowy , siła
ciągnięcia
b)
Utrzymanie równowagi z partnerem na
stojąco(wahadło)-wrażliwość wobec
partnera , operowanie ciężarem
c)
Utrzymanie równowagi w pozycji plecami
do siebie siła nóg , zależność od partnera
d)
Utrzymanie równowagi w pozycji do góry
nogami-zręczność , świadomość ciała
17
Relacja „przeciwko”
a) Opiekun leży na dziecku-przygniatanie ,
determinacja
-Wypróbowanie skały
b) Dziecko siedzi , kolana zgięte -stabilność ,
determinacja , ukierunkowana uwaga
c) Dziecko leży na brzuchu – stabilność ,
kontrolowana siła , koncentracja
d) Dziecko na czworakach(namiot)-stabilność ,
ukierunkowana uwaga
e) Popychanie „plecy w plecy”-współpraca ,
koncentracja
18
II. Rozwijanie świadomości ciała
Całe ciało
a)
Wyczuwanie twarzy
b)
Wytrzeszczanie , mrużenie oczu , zabawne miny
c)
Dotykanie łokciami kolan, dotykanie łokciami
kolan naprzemiennie
d)
Turlanie
e)
Podrzucanie
f)
Huśtanie
-doświadczenie harmonijnego połączenia całego
ciała , doświadczenie ciężaru
19
Części ciała
-Świadomość kolan
a) Bez obciążenia-stymulacja sensoryczna-pomysłowość
b) Z obciążeniem-klęczenie-stymulacja sensoryczna-
pomysłowość
c) ”Krótkie nóżki”-odkrywanie innych sposobów poruszania się i
kierunków w przestrzeni
d) Wysokie unoszenie kolan-ruch w górę i swobodny przepływ-
ruchliwość stawów
e) Bieg z podskokami , bieg z unoszeniem kolan-kontrola kolan
-Świadomość bioder
f) Obroty w pozycji siedzącej-biodra w kontakcie z podłogą
g) Przewroty-biodra wysoko-biodra w kontakcie z podłogą
20
-Świadomość tułowia i środka ciała
Turlanie
a) tułów w kontakcie z podłogą-gibkośc kręgosłupa
b) ze skrętem tułowia-elastyczność tułowia
c) w pozycji kłębka-przenoszenie ciężaru ciała
Upadek:
a) z pozycji leżącej-rozluźnianie
b) z pozycji na czworakach-przenoszenie ciężaru ciała
c) z pozycji stojącej-operowanie ciężarem ciała
d) jako zakończenie skoku-przenoszenie ciężaru ciała
21
Dziękuję za uwagę!