Funkcje planowania

Mariusz Gapys

Planowanie to
projektowanie
przyszłości, jakiej
pragniemy oraz
skutecznych środków
jej realizacji” 

R.L. Ackof

1.

Planowanie

2.

Cele planowania

3.

Zasady planowania

4.

Funkcję planowania

5.

Cechy dobrego planu

6.

Cele

7.

SMART

8.

Dlaczego cele są tak ważne dla
organizacji

9.

Podsumowanie

Plan prezentacji:



Planowanie to jedna z funkcji zarządzania.
Wymieniana

jest

jako

pierwsza

przed

organizowaniem,

motywowaniem,

budżetowaniem i kontrolowaniem.



Oznacza

definiowanie

celów

i

określanie

sposobów ich realizacji. Niestety nie da się
wykonać planu jednorazowo. Planowanie jest
procesem- to szereg decyzji obejmujących
przewidywanie przyszłych warunków i środków
działania oraz sytuacji w jakiej znajdzie się
przedsiębiorstwo.

Plan

należy

okresowo

weryfikować.

1.Co to jest planowanie?

J. Kisielnicki „Zarządzanie organizacją”
Warszawa 1999 r.



„Po co planujemy? Po to, by wygrać!”
Dobry plan to połowa sukcesu. Planowanie
pozwala wiedzieć cel. Pracownicy wiedzą do
czego dążą, są zmotywowani do działania i
bardziej efektywni. Dzięki planom możemy
lepiej zarządzać czasem swoim i innych.
Lepiej możemy przygotować i użyć zasoby
potrzebne do działalności naszej firmy-
zarówno rzeczowe, jak i finansowe. Ustalanie
celów jest też jednym z elementów kontroli
działalności organizacji.

2.Cele planowania:



Zasada ścisłości i elastyczności,



Zasada szczegółowości (programowanie, a planowanie),



Zasada modelowania (cele, parametry, ograniczenia,
obszar swobody),



Zasada prognozowania,



Zasada optymalności (np. minimalizacja kosztów),



Zasada alokacji,



Zasada bilansowania (zadań i kosztów,
efekty, przychody i rozchody),



Zasada etapowania (podział zadań w czasie, ustalanie
horyzontu planowania),



Zasada wykonalności i ryzyka,



Zasada wariantowania (projekcji, planu),



Zasada koordynacji.

3.Zasady planowania

Woźniak K., System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego
w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2005



Planowanie jest podstawowym
instrumentem zarządzania firmą



pozwala przedsiębiorstwu wpływać (do
pewnego stopnia) na kształt przyszłości,
zamiast biernej akceptacji tego, co czas
przyniesie.



pozwala jasno określić cele i kierunki
rozwoju przedsiębiorstwa.



reguluje poziom niepewności w działaniu
przedsiębiorstwa.

4.Funkcję planowania



skupia uwagę na oszczędnym gospodarowaniu
zasobami krytycznymi, harmonizuje
działalność przedsiębiorstwa.



ułatwia pracownikom orientacje w celach
przedsiębiorstwa, ich hierarchii i powiązaniach



umożliwia przedsiębiorstwu przygotowanie się
do przetrwania ewentualnych kryzysów.



planowanie działalności gospodarczej musi
współistnieć z rynkiem i wszystkimi
kategoriami rynkowymi, zmierzając do
właściwego kształtowania tej działalności

Funkcję planowania cd.



Planowanie powinno nie tylko ustalić cele i
środki prowadzące do ich osiągnięcia, ale
także wdrażać nowe, bardziej efektywne
sposoby działania przedsiębiorstw



Planowanie zapewnia bardziej skuteczne
zarządzanie i podejmowanie czynnej
interwencji w zakresie kształtowania
korzystniejszej przyszłości, co w rezultacie
gwarantuje sukces gospodarczy



Właściwie opracowany plan staje się
podstawą przyszłego sukcesu
gospodarczego.

Funkcję planowania cd.



Celowość (realność), czyli oparcie się na
dobrym rozpoznaniu obiektywnych
uwarunkowań funkcjonowania organizacji
i uzyskanie pewności, że przy dostępnych
środkach i określonych warunkach
osiągnięcie celu jest prawdopodobne.



Zgodność wewnętrzna (spójność),
oznaczająca, że cele nie są ani sprzeczne,
ani nie przeszkadzają sobie wzajemnie.

5.Cechy dobrego planu to:



Operatywność, czyli odpowiednia
czytelność, zrozumiałość i ścisłość,
nadająca się do realizacji zgodnej z
przewidywanym wykorzystaniem zasobów i
tokiem działania



Elastyczność, pozwalająca na realizację
zadań planowych -także w zmienionych
warunkach przez uwzględnienie w nim
możliwości różnych wariantów rozwiązań.



Terminowość, czyli określenie terminów
wykonania celów pośrednich i celu głównego.



Kompletność, czyli uwzględnienie wszystkich
działań niezbędnych do realizacji określonego
celu;



Perspektywiczność, czyli wybieganie w
przyszłość w granicach możliwości
przewidywania, a jednocześnie zapewnienie
zgodności planów krótkookresowych z
perspektywicznymi.



Konkretność, charakteryzująca się
określeniem, w sposób ścisły i możliwie
wymierny, celów zawartych w planie.

Planowanie:



wybór misji i celów,



opracowanie strategii ( programów, planów i procedur),



podejmowanie decyzji,



wybór metod planowania



Planowanie:

proces formułowania celów i sposobów ich realizacji.

6.Cele w planowaniu

H. Koontz, C.O

’

Donnell, H. Weirich (1984, s. 663)

A.J. DuBrin (1986, s.

576)

Cele mają kluczowe znaczenie w każdym

zorganizowanym

działaniu.

Są

one

szczególnie

ważne

w

funkcjonowaniu

organizacji (zarówno małych, jak i dużych),
mają też decydujący wpływ na skuteczność
i ekonomiczność funkcjonowania

Griffin Ricky W Podstawy
zarządzania organizacjami

Na podstawie doświadczeń eksperci stworzyli
formułę według której należy definiować cele-
formułę SMART.
Cel powinien być:



S- ang. specific, konkretny 



M- ang. mesurable, mierzalny 



A- ang. achievable- osiągalny 



R- ang. rational- racjonalny 



T- ang. timebound- określony w czasie

Niektórzy dodają jeszcze dwie litery do tej formuły:



E- ang. exciting- ekscytujący



 R- ang. recorded- zapisany

7.Smart:

J.

Kisielnicki:

„Zarządzanie

organizacją”

Warszawa 1999 r.

Cele zapewniają nam poczucie kierunku.

Przy braku celu poszczególne osoby i ich
organizacje mają skłonność do błąkania się,
reagując na zmiany w otoczeniu bez
wyraźnej świadomości, co naprawdę
chciałyby osiągną. Dzięki ustaleniu celów
ludzie i ich organizacje mobilizują się i
zyskują źródło motywacji, która pomaga im
przezwyciężać nieuchronnie pojawiające się
przeszkody.

8.Dlaczego cele są tak ważne dla
organizacji:

Ricky W. Griffin: Podstawy zarządzania organizacjami,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004r.



Cele wpływają na koncentrację naszych wysiłków.
Każdy człowiek i każda organizacja ma ograniczone
zasoby i szeroką gamę możliwych sposobów ich
wykorzystania



Cele wyznaczają nasze plany i decyzje



Cele pomagają nam w ocenie osiąganych postępów.
Wyraźnie sformułowany, wymierny cel z określonym
terminem realizacji staje się normą efektywności,
która pozwala zarówno poszczególnym osobom, jak i
menedżerom oceniać swoje postępy



Cele są zatem istotnym elementem kontrolowania –
procesu

upewniania

się,

czy

działania

są

współmierne do celów i planów, które zostały
opracowane do osiągnięcia tych celów. Jeżeli
stwierdzimy, że zbaczamy z kursu albo jeżeli
napotykamy nieoczekiwane przeszkody, możemy
podjąć działania korygujące, modyfikujące plan.

Ricky W. Griffin: Podstawy zarządzania

organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2004r.

Reasumując należy stwierdzić, że planowanie to
jedna z funkcji zarządzania, obejmująca zespół
czynności kierowniczych określających politykę
strategiczną w zakresie przyszłych celów i zadań
oraz sposobów ich realizacji. Planowanie
urzeczywistnia się w postaci opracowanych
planów. Aby planowanie spełniało swoje zadania,
należy je oprzeć na naukowych podstawach,
stosując w etapie planowania obowiązujące
zasady,

obliczając

wielkości

planistyczne

właściwymi metodami oraz stosując określony
tryb opracowania planu.

9.Podsumowanie:

1.

Ricky W. Griffin: „Podstawy zarządzania organizacjami”,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004r.

2.

R. Krupski.: „Podstawy organizacji i zarządzania.” Wyd. II.
Wałbrzych Wydawnictwo, IBIS 2000r.

3.

J. Kisielnicki: „Zarządzanie organizacją” Warszawa 1999 r.

4.

J.Kisielnicki:

„Zarządzanie.

Jak

zarządzać

i

być

zarządzanym”,

Polskie

Wydawnictwo

Ekonomiczne,

Warszawa 2008r.

5.

Woźniak

K. ”System

informacji

menedżerskiej jako

instrument

zarządzania

strategicznego

w

firmie”, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w
Krakowie, Kraków 2005

Literatura: