POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republice Demokratycznej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Niemieckiej Republiki Demokratycznej biorąc pod uwagę postanowienia Umowy o współpracy kulturalnej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej z dnia 6 października 1964 roku oraz konwencji o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych, szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych z dnia 7 czerwca 1972 roku, mając na celu dalszy rozwój współpracy w dziedzinie nauki, kształcenia i doskonalenia kadr, uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Uznaje się za równoważne dokumenty:

- świadectwa dojrzałości liceum ogólnokształcącego, technikum zawodowego, studium pedagogiczno-technicznego w PRL oraz

- świadectwa ukończenia rozszerzonej politechnicznej szkoły średniej, świadectwa ukończenia przyzakładowej szkoły zawodowej stopnia maturalnego w NRD,

uprawniające osoby, na których nazwisko dokumenty te zostały wystawione, do podjęcia studiów w szkołach wyższych w obu państwach.

Art. 2.
Uznaje się za równoważne:

- dokumenty wydawane w PRL - świadectwa dojrzałości po ukończeniu średniej szkoły zawodowej (przyjęcie po ukończeniu liceum ogólnokształcącego) oraz

- dokumenty wydawane w NRD po ukończeniu szkoły zawodowej (przyjęcie po ukończeniu średniej szkoły politechnicznej) stwierdzające, że osoby, na których nazwiska dokumenty te zostały wystawione, otrzymały wykształcenie specjalistyczne i ogólne w zakresie wymaganym do podjęcia studiów w szkołach wyższych obu Państw.

W NRD posiadacz dyplomu ukończenia szkoły zawodowej może podjąć studia wyższe jedynie na kierunkach odpowiadających uzyskanemu wykształceniu.

Art. 3.
Uznaje się za równoważne odpowiednie dokumenty wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i w Niemieckiej Republice Demokratycznej po ukończeniu szkoły wyższej, upoważniające do ubiegania się o stopnie naukowe.

Art. 4.
Uznaje się za równoważne stopnie i tytuły naukowe przyznane:

w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

- doktora w zakresie określonej dyscypliny naukowej (dr...)

- doktora habilitowanego (dr hab....)

- profesora nadzwyczajnego

- profesora zwyczajnego

w Niemieckiej Republice Demokratycznej:

- doktora w zakresie określonej dyscypliny naukowej (Dr. ...)

- doktora nauk (Dr. sc.)

- profesora nadzwyczajnego

- profesora zwyczajnego

Art. 5.
Uznaje się za równoważne:

w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nominację na docenta i w Niemieckiej Republice Demokratycznej tytuł docenta szkoły wyższej.

Art. 6.
Odpowiednie ministerstwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej wymienią niezbędne informacje związane z niniejszym porozumieniem i informować się będą wzajemnie o zmianach dotyczących ustaleń określonych w artykułach 1 - 5.

Art. 7.
Porozumienie niniejsze zawarte jest na czas nieokreślony. Może być ono wypowiedziane w drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron i w takim przypadku utraci moc po upływie 6 miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Art. 8.
Porozumienie niniejsze wejdzie w życie w dniu wymiany not stwierdzających jego przyjęcie zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron.

Porozumienie sporządzono w dniu 24 lutego 1977 roku w Warszawie w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

Mieczysław Kazimierczuk

Podsekretarz Stanu

w Ministerstwie Nauki,

Szkolnictwa Wyższego

i Techniki PRL

Z upoważnienia Rządu

Niemieckiej Republiki

Demokratycznej

G�nter Heidorn

Zastępca Ministra

Szkolnictwa Wyższego

i Zawodowego NRD
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych, podpisana w Londynie
dnia 16 grudnia 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 grudnia 1976 roku została podpisana w Londynie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych, w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii powodowane chęcią dalszego rozwijania ich wspólpracy gospodarczej postanowiły zawrzeć Umowę w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych i uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza Umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy Umowa.

1. Do podatków, których dotyczy niniejsza Umowa, należą:

a) w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii:
podatek dochodowy (the income tax);
podatek od spółek (the corporation tax); oraz
podatek od zysków majątkowych (the capital gains tax);
(zwane dalej "podatkami Zjednoczonego Królestwa");

b) w Polsce:
podatek dochodowy;
podatek od wynagrodzeń; oraz
podatek wyrównawczy (podatek wyrównawczy podatku dochodowego albo podatku od wynagrodzeń),
(zwane dalej "podatkami polskimi").

2. Niniejsza Umowa dotyczy również wszystkich podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które po podpisaniu niniejszej Umowy będą pobierane obok istniejących podatków lub w ich miejsce. Właściwe władze Umawiających się Państw poinformują się wzajemnie o zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu Umowy, jeżeli z treści przepisu nic innego nie wynika:

a) określenie "Zjednoczone Królestwo" oznacza Wielką Brytanię i Północną Irlandię i obejmuje każdy rejon znajdujący się poza zakresem morza terytorialnego Zjednoczonego Królestwa, który zgodnie z prawem międzynarodowym jest rejonem, w którym prawa Zjednoczonego Królestwa odnoszące się do dna morskiego i podglebia oraz ich zasobów naturalnych mogą być wykonywane;

b) określenie "Polska" oznacza Polską Rzeczpospolitą Ludową i obejmuje każdy rejon znajdujący się poza zakresem morza terytorialnego Polski, który zgodnie z prawem międzynarodowym jest rejonem. w którym prawa Polski odnoszące się do dna morskiego i podglebia oraz ich zasobów naturalnych mogą być wykonywane;

c) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polskę lub Zjednoczone Królestwo;

d) określenie "osoba" obejmuje osobę fizyczną, spółkę i każde inne zrzeszenia osób;

e) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, którą dla opodatkowania traktuje się jako osobę prawną;

f) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie;

g) określenie "właściwa władza" oznacza w przypadku Polski - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela, a w przypadku Zjednoczonego Królestwa - Komisarzy Dochodów Wewnętrznych lub ich upoważnionego przedstawiciela;

h) określenie "obywatel" oznacza:
jeżeli chodzi o Polskę - każdą osobę fizyczną posiadającą obywatelstwo polskie oraz każdą osobę prawną lub stowarzyszenie lub inną jednostkę utworzoną na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w Polsce:
jeżeli chodzi o Zjednoczone Królestwo - każdą osobę fizyczną posiadającą obywatelstwo na podstawie ustawodawstwa Zjednoczonego Królestwa w wyniku jej związków ze Zjednoczonym Królestwem oraz każdą osobę prawną, stowarzyszenie lub inną jednostkę utworzoną na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w Zjednoczonym Królestwie;

i) określenie "komunikacja międzynarodowa" oznacza wszelki transport wykonywany przez statek, samolot, pojazd szynowy lub drogowy, będący w użytkowaniu przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem kiedy transport taki jest wykorzystywany tylko w ruchu między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie;

j) określenie "podatek" oznacza podatek polski lub podatek Zjednoczonego Królestwa, zgodnie z wymogami Umowy.

2. Przy stosowaniu niniejszej Umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z kontekstu nic innego nie wynika, każde inaczej nie zdefiniowane określenie ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej Umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej Umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza - z uwzględnieniem postanowień ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu - każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona; określenie to nie obejmuje osoby fizycznej, która podlega opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód ze źródeł w nim położonych. Określenia "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce" oraz "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Zjednoczonym Królestwie" będą rozumiane w sposób analogiczny.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeśli miejsca zamieszkania nie można określić zgodnie z postanowieniami liter a), b) oraz c) niniejszego ustępu, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej Umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządzania,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat,

f) kopalnię, źródło ropy naftowej, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

g) urządzenie lub budowlę wykorzystywaną dla badań bogactw naturalnych,

h) budowę albo montaż, których okres przekracza 12 miesięcy.

3. Nie stanowią zakładu:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania dóbr albo towarów przedsiębiorstwa,

b) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa utrzymywanych wyłącznie dla składowania, wystawiania lub wydawania,

c) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów dla przedsiębiorstwa albo w celu uzyskiwania informacji,

e) stałe placówki utrzymywane przez przedsiębiorstwo wyłącznie dla celów reklamy, dla dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o przygotowawczym lub pomocniczym charakterze.

4. Jeżeli osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu postanowień ustępu 5 niniejszego artykułu, działa w Umawiającym się Państwie na rzecz przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, uważa się, iż w tym pierwszym Państwie istnieje zakład, jeżeli ta osoba posiada pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu dla przedsiębiorstwa dóbr lub towarów.

5. Nie będzie się traktować przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela, o ile te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo tam wykonującą swoje czynności (przez posiadanie tam zakładu albo w inny sposób), nie oznacza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa rzeczowego, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki, barki oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 niniejszego artykułu stosuje się również do dochodów z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski z przedsiębiorstw.

1. Zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej. Jednakże żadne postanowienie niniejszego ustępu nie będzie stanowić upoważnienia do dokonania obliczenia nakładów, które nie podlegałyby odliczeniu, gdyby zakład ten był oddzielnym przedsiębiorstwem.

4. O ile w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 niniejszego artykułu nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami tego artykułu.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej Umowy, postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszane przez postanowienia niniejszego artykułu.

Art. 8.

Transport międzynarodowy.

1. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków, samolotów lub pojazdów szynowych i drogowych podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa zajmującego się transportem w komunikacji międzynarodowej znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się ono w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeżeli nie ma on portu macierzystego - w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

3.
a) W rozumieniu niniejszego artykułu zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków lub samolotów obejmują zyski pochodzące z wydzierżawienia statków lub samolotów, bez załogi i wyposażenia (bare-boat basis), eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, jeżeli dochody pochodzące z takiego wydzierżawienia są uboczne w stosunku do innych dochodów opisanych w ustępie 1 niniejszego artykułu.

b) Bez względu na postanowienia artykułu 7 (Zyski z przedsiębiorstw) zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa pochodzące z użytkowania, utrzymywania lub wydzierżawiania kontenerów (włączając w to przyczepy oraz urządzenia mające związek z transportem kontenerów) wykorzystywanych dla transportu dóbr lub towarów w komunikacji międzynarodowej będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

4. Postanowienia niniejszego artykułu stosują się także do zysków pochodzących z uczestnictwa w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli albo w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w tych przypadkach między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

Art. 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak opodatkowane także w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę; podatek ten nie może jednak przekroczyć:

a) 5% kwoty dywidendy brutto, jeżeli jej właściciel jest spółką rozporządzającą bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 10% akcji z prawem głosu w spółce wypłacającej dywidendy,

b) 15% kwoty dywidendy brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.

3. Jednakże tak długo jak osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie jest upoważniona do zaliczenia na poczet swego podatku podatku przypadającego od dywidend wypłacanych przez spółkę mającą siedzibę w Zjednoczonym Królestwie, niżej podane postanowienia niniejszego ustępu będą stosowane w miejsce postanowień ustępu 2 niniejszego artykułu:

a) Dywidendy uzyskane od spółki mającej siedzibę w Zjednoczonym Królestwie przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce mogą być opodatkowane w Polsce.

b) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce jest upoważniona do zaliczenia na poczet swego podatku podatku przypadającego od takiej dywidendy na podstawie postanowień litery d) niniejszego ustępu, podatek może być także pobierany w Zjednoczonym Królestwie i zgodnie z ustawodawstwem Zjednoczonego Królestwa od łącznej kwoty lub wartości takiej dywidendy i kwoty tego zaliczenia według stawki nie przekraczającej 15%.

c) Z wyjątkiem postanowień litery b) niniejszego ustępu dywidendy uzyskane od spółki mającej siedzibę w Zjednoczonym Królestwie i które są własnością osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce będą zwolnione od każdego podatku w Zjednoczonym Królestwie, który jest pobierany od dywidend.

d) Osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, która otrzymuje dywidendy od spółki mającej siedzibę w Zjednoczonym Królestwie, będzie - przy uwzględnieniu postanowień litery e) niniejszego ustępu i pod warunkiem, że jest ona właścicielem tych dywidend - upoważniona do zaliczenia na poczet swego podatku podatku przypadającego od tych dywidend, do którego osoba fizyczna zamieszkała w Zjednoczonym Królestwie byłaby upoważniona, jeśliby otrzymała ona te dywidendy, a także upoważniona do otrzymania wypłaty nadwyżki tego zaliczenia ponad jej zobowiązanie podatkowe w Zjednoczonym Królestwie.

e) Postanowienia litery d) niniejszego ustępu nie będą stosowane, jeżeli właściciel dywidend jest spółką, która albo sama, albo z jedną lub większą ilością spółek stowarzyszonych rozporządza bezpośrednio lub pośrednio 10% akcji z prawem głosu w spółce wypłacającej dywidendy. Dla celów stosowania niniejszego ustępu dwie spółki uważa się za stowarzyszone, jeżeli jedna spółka rozporządza bezpośrednio lub pośrednio ponad 50% akcji z prawem głosu w tej drugiej spółce lub jeśli trzecia spółka rozporządza ponad 50% akcji z prawem głosu w obydwu tych spółkach.

4. Użyte w tym artykule określenie "dywidendy" oznacza dochody z akcji lub innych praw nie będących wierzytelnościami, związanych z udziałem w zyskach, jak również dochody pochodzące z innych udziałów w spółce, które na podstawie ustawodawstwa podatkowego tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę, są pod względem podatkowym traktowane jako dochody z akcji, oraz obejmuje jakikolwiek inny element (nie będący odsetkami zwolnionymi od podatku na podstawie postanowień artykułu 11 niniejszej Umowy), który - na podstawie ustawodawstwa tego Umawiającego się Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę - traktowany jest jako dywidenda spółki lub wydzielany przez nią środek finansowy.

5. Postanowień ustępu 1 lub - w zależności od konkretnego przypadku - postanowień ustępów 2 lub 3 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli właściciel dywidend mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie i gdy udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością zarobkową wykonywaną przy pomocy takiego zakładu. W tym przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7.

6. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Państwie Umawiającym się, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może obciążać podatkiem dywidend, wypłaconych przez tę spółkę i które są własnością osób nie mających miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Państwie ani też obciążać nie wydzielonych zysków spółki podatkiem od nie wydzielonych zysków, nawet kiedy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w drugim Państwie.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które pochodzą z jednego Umawiającego się Państwa i uzyskiwane są przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, która jest ich właścicielem, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

2. Użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody od publicznych pożyczek, od skryptów dłużnych, bez względu na to, czy są one zabezpieczone prawem zastawu lub prawem udziału w zyskach i z wszelkiego rodzaju innych roszczeń wynikających z długów, jak też wszelkie inne dochody, które według prawa podatkowego Państwa, z którego pochodzą, zrównane są z dochodami z pożyczek.

3. Postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli właściciel odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność handlową lub zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie lub wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w tym Państwie i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub tej stałej placówki. W tym przypadku należy stosować odpowiednio postanowienia artykułów 7 lub 14.

4. Jeżeli między dłużnikiem i osobą uzyskującą odsetki lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki przekraczają z jakiegokolwiek powodu w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, która byłaby zapłacona bez istnienia tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatniej wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę będzie podlegać opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa i przy uwzględnieniu innych postanowień niniejszej Umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, która jest ich właścicielem, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Jednakże takie należności mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, lecz podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 10% kwoty brutto tych należności.

3. Użyte w niniejszym artykule określenie "należności licencyjne" oznacza wszelkiego rodzaju należności wypłacane za użytkowanie lub prawo do użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego (włącznie z filmami dla kin oraz filmami i taśmami dla radia i telewizji), patentu, znaku towarowego, modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej, jak również za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego i za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej albo z umiejętnością (know-how); określenie "należności licencyjne" nie obejmuje należności z tytułu wykonywania wolnych zawodów wymienionych w artykule 14 oraz pracy najemnej, o której mowa w artykule 15.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli właściciel należności licencyjnych, posiadający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, bądź działalność handlową lub zarobkową za pośrednictwem położonego w tym Państwie zakładu, bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w tym Państwie, a prawa lub wartości majątkowe, z tytułu których wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub stałej placówki. W tym przypadku postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 mają odpowiednie zastosowanie.

5. Należności licencyjne uważa się za pochodzące z Umawiającego się Państwa, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego terenowy organ administracji lub władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne bez względu na to, czy ma w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek płacenia należności licencyjnych i zakład sam ponosi te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Umawiającego się Państwa. w którym położony jest zakład.

6. Jeżeli między dłużnikiem a osobą uzyskującą należności licencyjne lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne przekraczają z jakiegokolwiek powodu kwotę, która byłaby zapłacona bez istnienia tych stosunków, wówczas artykuł ten stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę będzie podlegać opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa oraz przy uwzględnieniu innych przepisów niniejszej Umowy.

Art. 13.

Zyski majątkowe.

1. Zyski majątkowe pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2 mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym majątek ten się znajduje.

2. Zyski majątkowe pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego majątek zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Umawiających się Państw posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo majątku ruchomego przynależnego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w jednym Umawiającym się Państwie dysponuje w drugim Umawiającym się Państwie, dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy przeniesieniu własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w drugim Państwie.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu zyski majątkowe, osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia tytułu własności statków i samolotów eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej oraz majątku ruchomego mającego związek z eksploatacją takich statków i samolotów, będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie.

4. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 lub 3 niniejszego artykułu mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Art. 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli ona posiada taką stałą placówkę, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie, jednak tylko o tyle, o ile mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. W rozumieniu niniejszego artykułu określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową; a określenie "inna samodzielna działalność podobnego rodzaju" oznacza działalność uważaną za wykonywanie wolnego zawodu przez to Umawiające się Państwo, w którym działalność ta jest wykonywana.

Art. 15.

Praca najemna.

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18, 19, 20 i 21 wynagrodzenia za pracę i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągnięte za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa, mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas danego roku podatkowego i

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, i

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki, mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Art. 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody artystów, jak np. artystów scenicznych, filmowych, radiowych oraz telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności, mogą podlegać opodatkowaniu w tym z Umawiających się Państw, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobistą działalnością takiego artysty lub sportowca nie jest kierowany do rąk tego artysty lub sportowca, ale do rąk innej osoby, dochód taki może - bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 - być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu dochody z rodzajów działalności określonych w ustępie 1, wykonywanych w ramach umowy kulturalnej lub porozumienia kulturalnego pomiędzy Umawiającymi się Państwami, będą zwolnione od opodatkowania w tym Umawiającym się Państwie, w którym rodzaje tej działalności są wykonywane.

Art. 18.

Renty i emerytury.

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie zamieszkałej w jednym Umawiającym się Państwie, oraz jakakolwiek renta wypłacana takiej osobie mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

2. Określenie "renta" oznacza określoną sumę płatną okresowo w ustalonych terminach podczas życia danej osoby albo też płatną w pewnym określonym lub dającym się wymierzyć okresie czasu jako spełnienie zobowiązania dokonania płatności w zamian za uprzednio w pełni dokonane zobowiązanie pieniężne lub w równoważniku danej kwoty pieniężnej.

Art. 19.

Funkcje publiczne.

1. Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane z funduszy publicznych Zjednoczonego Królestwa lub Północnej Irlandii lub z funduszy jakiejkolwiek władzy lokalnej w Zjednoczonym Królestwie jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz Rządu Zjednoczonego Królestwa lub Północnej Irlandii lub władzy lokalnej w Zjednoczonym Królestwie, będzie opodatkowane tylko w Zjednoczonym Królestwie. Jednakże wynagrodzenie takie będzie opodatkowane tylko w Polsce, jeżeli usługi są świadczone w Polsce, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w Polsce oraz osoba ta:

a) jest obywatelem polskim; lub

b) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w Polsce wyłącznie w celu świadczenia tych usług.

2. Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez Polskę lub polski terenowy organ administracji jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz Rządu Polski lub polskiego terenowego organu administracji, będzie opodatkowane tylko w Polsce. Jednakże wynagrodzenie takie będzie opodatkowane tylko w Zjednoczonym Królestwie, jeżeli usługi są świadczone w Zjednoczonym Królestwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie oraz osoba ta:

a) jest obywatelem Zjednoczonego Królestwa; lub

b) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w Zjednoczonym Królestwie wyłącznie dla celów świadczenia tych usług.

3. Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez Zjednoczone Królestwo lub Północną Irlandię lub przez władzę lokalną w Zjednoczonym Królestwie lub wypłacana z funduszy utworzonych przez Zjednoczone Królestwo lub Północną Irlandię lub władzę lokalną w Zjednoczonym Królestwie jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz Rządu Zjednoczonego Królestwa lub Północnej Irlandii lub władzy lokalnej w Zjednoczonym Królestwie, będzie opodatkowana tylko w Zjednoczonym Królestwie. Jednakże taka renta lub emerytura będzie opodatkowana tylko w Polsce, jeżeli osoba ją otrzymująca jest obywatelem polskim i posiada w Polsce miejsce zamieszkania.

4. Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez Polskę lub polski terenowy organ administracji lub wypłacana z funduszy utworzonych przez Polskę lub polski terenowy organ administracji jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz Rządu Polski lub polskiego terenowego organu administracji, będzie opodatkowana tylko w Polsce. Jednakże taka renta lub emerytura będzie opodatkowana tylko w Zjednoczonym Królestwie, jeżeli osoba ją otrzymująca jest obywatelem Zjednoczonego Królestwa i posiada w Zjednoczonym Królestwie miejsce zamieszkania.

5. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur mających związek z usługami świadczonymi w związku z jakąkolwiek działalnością zarobkową Umawiającego się Państwa (obejmując w przypadku Zjednoczonego Królestwa jakąkolwiek działalność zarobkową wykonywaną przez Rząd Północnej Irlandii) lub jego terenowego organu administracji albo władzy lokalnej.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 20.

Profesorowie, nauczyciele i pracownicy badawczy.

1. Osoba fizyczna, która na zaproszenie uniwersytetu, szkoły pomaturalnej, szkoły lub innej podobnej uznanej placówki oświatowej w jednym z Umawiających się Państw przebywa w tym Umawiającym się Państwie wyłącznie w celu nauczania w takiej placówce oświatowej lub prowadzenia tam prac badawczych i która ma lub bezpośrednio przed przybyciem miała miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniona od podatku w pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie, jeżeli chodzi o wynagrodzenie za takie nauczanie lub prowadzenie prac badawczych, przez okres nie przekraczający dwu lat od dnia jej przybycia do tego Państwa.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dochodów uzyskiwanych z prac badawczych, jeżeli takie prace badawcze są podejmowane nie w interesie publicznym, ale głównie dla prywatnej korzyści określonej osoby lub określonych osób.

Art. 21.

Studenci.

1. Student, stypendysta, uczeń lub praktykant, który przebywa w Umawiającym się Państwie wyłącznie dla studiów lub kształcenia się, a który ma lub bezpośrednio przedtem miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od opodatkowania w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli chodzi o płatności otrzymywane na jego utrzymanie, studia lub kształcenie się, jeżeli płatności te pochodzą ze źródeł spoza tego pierwszego Państwa.

2. Student uniwersytetu lub innej uznanej placówki oświatowej w Umawiającym się Państwie, który podczas okresowego pobytu w drugim Umawiającym się Państwie podejmuje pracę w tym Państwie w ciągu okresu lub okresów nie przekraczających łącznie 183 dni w danym roku podatkowym w celu uzyskania praktycznego doświadczenia w dziedzinie związanej z jego kierunkiem studiów, nie będzie podlegał obowiązkowi podatkowemu w tym drugim Umawiającym się Państwie w zakresie zarobków uzyskiwanych za taką pracę.

3. W żadnym przypadku nikt nie może odnosić korzyści z postanowień niniejszego artykułu przez okres dłuższy aniżeli 5 lat.

Art. 22.

Inne przychody.

Części dochodu osoby posiadającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a należące do kategorii lub pochodzące ze źródeł, o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej Umowy, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 23.

Uniknięcie podwójnego opodatkowania.

1. Podatek polski, płatny na podstawie ustawodawstwa Polski oraz zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy, bez względu na to, czy jest pobierany bezpośrednio, czy przez potrącenie, w stosunku do zysków, dochodu lub należnych przychodów ze źródeł położonych w Polsce (wyłączając - jeżeli chodzi o przypadek dywidendy - podatek płatny od zysków, z których dywidenda ta jest płacona) będzie zaliczony na poczet jakiegokolwiek podatku Zjednoczonego Królestwa obliczonego w odniesieniu do tych samych zysków, dochodu lub należnych przychodów, od których podatek polski został obliczony. Zaliczenie takie zostanie udzielone zgodnie z istniejącymi postanowieniami ustawodawstwa Zjednoczonego Królestwa, które dotyczą tego zaliczenia jako zaliczenia na poczet podatku Zjednoczonego Królestwa, podatku płatnego na terytorium, które znajduje się poza Zjednoczonym Królestwem, oraz zgodnie z każdą następną zmianą tych postanowień, która jednakże nie naruszy zawartej tutaj zasady.

2. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub zyski majątkowe, które - zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy - mogą być opodatkowane w Zjednoczonym Królestwie, wtedy Polska pozwoli na potrącenie od polskiego podatku od dochodu lub zysków majątkowych (w zależności od konkretnego przypadku), należnego od tej osoby, kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Zjednoczonym Królestwie odpowiednio od tego dochodu lub zysków majątkowych. Jednakże takie potrącenie nie może przekroczyć tej części podatku polskiego, która przypada proporcjonalnie na dochód lub zyski majątkowe, które mogą być opodatkowane w Zjednoczonym Królestwie.

3. Dla celów stosowania ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu zyski, dochód oraz zyski majątkowe - będące własnością osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie - które mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy, będą uznane jako powstające ze źródeł położonych w tym drugim Państwie.

4. Jeżeli zyski, odnośnie do których przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa zostało objęte podatkiem w tym Państwie, są także włączone do zysków przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa i te zyski tak włączone są zyskami, które byłyby narosły dla tego przedsiębiorstwa tego drugiego Umawiającego się Państwa, jeżeliby warunki ustalone między tymi przedsiębiorstwami były warunkami, jakie byłyby ustalone między niezależnymi od siebie przedsiębiorstwami - wtedy kwota włączona do zysków obydwu przedsiębiorstw będzie traktowana dla celów stosowania niniejszego artykułu jako dochód ze znajdującego się w tym drugim Państwie źródła należącego do przedsiębiorstwa pierwszego wymienionego Państwa i ulga podatkowa zostanie odpowiednio udzielona na podstawie postanowień ustępu 1 lub ustępu 2 niniejszego artykułu.

Art. 24.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa.

2. Opodatkowanie zakładu, który posiada przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa w drugim Umawiającym się Państwie, nie może być w drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa drugiego Państwa prowadzącego taką samą działalność.

3. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których kapitał w całości lub częściowo, bezpośrednio albo pośrednio należy do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo należy do wielu takich osób lub podlega ich kontroli, nie mogą być w pierwszym Umawiającym się Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z tym obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane inne podobne przedsiębiorstwa pierwszego Umawiającego się Państwa.

4. Żadne postanowienie niniejszego artykułu nie może być rozumiane jako zobowiązujące każde Umawiające się Państwo do udzielania osobom fizycznym, nie mającym miejsca zamieszkania w tym Państwie, osobistych zwolnień, ulg i obniżek dla celów podatkowych, które są udzielane osobom mającym miejsce zamieszkania w tym Państwie.

5. Użyte w tym artykule określenie "opodatkowanie" oznacza podatki każdego rodzaju i określenia, z wyjątkiem polskiej opłaty skarbowej za zameldowanie i polskiej opłaty skarbowej za zezwolenie na otwarcie przedsiębiorstwa.

6. Podatki od dochodu i majątku oraz wpłaty z zysków do budżetu, które na podstawie ustawodawstwa polskiego są pobierane od polskich jednostek gospodarki uspołecznionej, będą pobierane tylko od takich jednostek i nie będą traktowane jako "opodatkowanie" dla celów niniejszego artykułu.

Art. 25.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie jest zdania, że czynności Państwa lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które nie odpowiada niniejszej Umowie, wówczas może ona bez naruszenia jej prawa do środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedłożyć swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

2. Jeżeli ta właściwa władza uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, ażeby przypadek ten uregulować po porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa tak, ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą Umową.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu Umowy.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach komunikować się ze sobą bezpośrednio.

Art. 26.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do wykonywania niniejszej Umowy oraz informacje dotyczące prawa wewnętrznego Umawiających się Państw co do podatków wymienionych w Umowie w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, jakie ono przewiduje, jest zgodne z Umową. Wymienione informacje będą stanowiły tajemnicę i nie będą udzielane innym osobom niż osoby (w tym również sądy albo organy administracji) zajmujące się ustalaniem, poborem lub ściąganiem podatków wymienionych w niniejszej Umowie albo postępowaniem lub rozstrzyganiem środków odwoławczych w sprawach podatków będących przedmiotem niniejszej Umowy.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie mogą być w żadnym przypadku interpretowane tak, jak gdyby zobowiązywały one jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Państwa,

b) udzielania informacji, których uzyskanie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,

c) przekazywania informacji, które ujawniałyby jakąkolwiek tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 27.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

Przepisy niniejszej Umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub umów szczególnych.

Art. 28.

Wejście w życie.

1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

2. Umowa niniejsza wejdzie w życie po upływie okresu 30 dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i będzie stosowana, jak następuje:

a) w Zjednoczonym Królestwie:
jeżeli chodzi o podatek dochodowy i podatek od zysków majątkowych - do każdego roku wymiarowego rozpoczynającego się w dniu 6 kwietnia 1975 roku lub po tym dniu; oraz
jeżeli chodzi o podatek od spółek - do każdego roku rachunkowego rozpoczynającego się w dniu 1 kwietnia 1975 roku lub po tym dniu,

b) w Polsce: od dnia 1 kwietnia 1975 roku.

Art. 29.

Wypowiedzenie.

1. Niniejsza Umowa pozostaje w mocy do chwili wypowiedzenia przez jedno z Umawiających się Państw. Każde z Umawiających się Państw może ją wypowiedzieć w drodze dyplomatycznej na piśmie, co najmniej sześć miesięcy przed zakończeniem każdego roku kalendarzowego następującego po roku 1980.

W takim przypadku postanowienia Umowy przestaną obowiązywać:

a) w Zjednoczonym Królestwie:
jeżeli chodzi o podatek dochodowy i podatek od zysków majątkowych - w odniesieniu do każdego roku wymiarowego rozpoczynającego się w dniu 6 kwietnia lub po tym dniu w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym dokonano wypowiedzenia:
jeżeli chodzi o podatek od spółek - w odniesieniu do każdego roku rachunkowego rozpoczynającego się w dniu 1 kwietnia lub po tym dniu, w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym dokonano wypowiedzenia,

b) w Polsce: po dniu 1 kwietnia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym przekazano notę wypowiedzenia.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszą Umowę.

Umowę niniejszą sporządzono w dwu egzemplarzach w Londynie dnia 16 grudnia 1976 roku w języku polskim i angielskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

R. Spasowski

Z upoważnienia Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii

Goronwy Roberts of Caernarvon and Ogwen

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 stycznia 1978 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L.S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o współpracy kulturalnej i naukowej, podpisana w Warszawie
dnia 23 maja 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 27 maja 1977 roku została podpisana w Warszawie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o współpracy kulturalnej i naukowej w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii
o współpracy kulturalnej i naukowej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Hiszpanii,

kierując się pragnieniem umacniania przyjaźni między narodami obu państw przez stosunki kulturalne i naukowe,

zgodnie z duchem i zasadami Aktu Końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, przyjętego w Helsinkach.

postanowiły zawrzeć niniejszą Umowę i uzgodniły, co następuje:

Art. I.
Umawiające się Strony będą rozwijać i umacniać współpracę w dziedzinach oświaty, nauki, kultury, sztuki i środków masowego przekazu.

Art. II.
Dla osiągnięcia celów wymienionych w poprzednim artykule Umawiające się Strony będą popierać wymianę delegatów lub przedstawicieli instytucji lub organizacji oświatowych, naukowych, kulturalnych i artystycznych oraz udzielanie stypendiów naukowcom i studentom drugiej Umawiającej się Strony.

Jednocześnie będą popierać wymianę profesorów, naukowców, ekspertów, pisarzy i artystów drugiej Umawiającej się Strony, dla przyczynienia się do lepszego poznania i współpracy między obydwoma krajami.

Art. III.
Umawiające się Strony będą popierać i ułatwiać uczestnictwo przedstawicieli lub delegacji w międzynarodowych kongresach, festiwalach i konkursach o charakterze kulturalnym, naukowym lub artystycznym, odbywających się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Art. IV.
Umawiające się Strony będą popierać wymianę w dziedzinie kształcenia pozaszkolnego specjalnego i zawodowego młodzieży i dorosłych, jak kursy letnie, wymiana instruktorów, doświadczeń, materiałów, dokumentacji itp.

Art. V.
Umawiające się Strony będą ułatwiać obywatelom drugiej Umawiającej się Strony odbywanie studiów i praktyk w instytucjach naukowych, ośrodkach kulturalnych, artystycznych i szkolnictwa wyższego, a także korzystanie - zgodnie ze swymi obowiązującymi przepisami - z bibliotek, archiwów, muzeów, laboratoriów itp.

Art. VI.
Umawiające się Strony zbadają, w jakim zakresie i na jakich warunkach mogłyby być uznawane studia, tytuły, dyplomy i stopnie naukowe uzyskiwane w drugim państwie.

Art. VII.
Umawiające się Strony będą popierać współpracę i wymianę między instytucjami i stowarzyszeniami oświatowymi, kulturalnymi i naukowymi oraz wysyłanie publikacji, rozpowszechnianie i tłumaczenie dzieł literackich i naukowych, filmów, nagrań, partytur, mikrofilmów i informacji ogólnych w dziedzinach wymienionych w artykule I niniejszej Umowy.

Strony udzielać będą w szczególności poparcia wymianie bibliografii między bibliotekami narodowymi.

Art. VIII.
Umawiające się Strony będą współpracować w zakresie ułatwiania przedstawiania na terytorium drugiej Umawiającej się Strony takich imprez, które umożliwią zapoznanie się z twórczością ich narodów, jak np. wystaw artystycznych, naukowych, wystaw książek, przedstawień teatralnych i imprez muzycznych, wykładów, pokazów filmowych, programów radiowych i telewizyjnych.

Jednocześnie obie Strony będą popierać włączanie do swoich repertuarów dzieł muzycznych i teatralnych autorów drugiej Umawiającej się Strony.

Art. IX.
Umawiające się Strony będą popierać wymianę doświadczeń w dziedzinie muzealnictwa i konserwacji zabytków.

Art. X.
Każda z Umawiających się Stron dążyć będzie do możliwie pełnego zapoznawania swego narodu z życiem i historią narodu drugiej Umawiającej się Strony, wykorzystując w tym celu wszelkie środki przewidziane w niniejszej Umowie, w szczególności w zakresie programów nauczania dla szkół wszystkich stopni, aby uniknąć możliwych nieścisłości w podręcznikach i innych publikacjach.

Art. XI.
Umawiające się Strony będą popierać poznawania i nauczanie języka hiszpańskiego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i języka polskiego w Hiszpanii, podejmując odpowiednie kroki w kierunku rozwoju współpracy w tej dziedzinie, w szczególności przez tworzenie lektoratów.

Umawiające się Strony, będą również wzajemnie dążyły do rozwoju studiów nad kulturą polską i hiszpańską.

Art. XII.
Umawiające się Strony zobowiązują się przyznawać autorom drugiej Umawiającej się Strony taką samą ochronę, jakiej udzielają swym obywatelom w zakresie praw autorskich, zgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym i na zasadzie wzajemności.

Art. XIII.
Umawiające się Strony będą współpracować w celu uniemożliwienia nielegalnego handlu dziełami sztuki, dokumentami i innymi przedmiotami posiadającymi wartość historyczną bądź kulturalną.

Art. XIV.
Dla realizacji niniejszej Umowy Umawiające się Strony postanawiają utworzyć Stałą Komisję Mieszaną składającą się z dwóch sekcji z siedzibami w Warszawie i w Madrycie.

Stała Komisja Mieszana będzie się zbierać na sesjach plenarnych co najmniej raz na dwa lata na przemian w Polsce i w Hiszpanii pod przewodnictwem przedstawiciela tej z Umawiających się Stron, na terytorium której odbywać się będzie dana sesja. Terminy sesji będą uzgadniane w drodze dyplomatycznej.

Zadaniem Stałej Komisji Mieszanej na sesjach plenarnych będzie szczegółowa analiza wszystkich dziedzin współpracy, objętych niniejszą Umową, w celu podejmowania inicjatyw i przygotowywania programów realizacji współpracy kulturalnej między obydwoma państwami oraz dalszego rozwoju tej współpracy, jak również ustalania zasad jej finansowania.

Zalecenia lub postanowienia Stałej Komisji Mieszanej zawarte będą w protokole końcowym, który będzie obowiązujący dla obu Stron do dnia otwarcia kolejnej sesji plenarnej.

Art. XV.
Umowa niniejsza podlega ratyfikacji zgodnie z odpowiednim prawem i wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

Po upływie pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejsza Umowa będzie mogła być w dowolnym terminie wypowiedziana w drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron; w takim wypadku utraci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 27 maja 1977 roku w czterech jednobrzmiących egzemplarzach, dwa w języku polskim i dwa w języku hiszpańskim, przy czym wszystkie teksty mają jednakową moc.

Na dowód czego Pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą Umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Józef Czyrek

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

Z upoważnienia Rządu Hiszpanii

Jesus Millaruelo Clementez

Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Hiszpanii w Polsce

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmienie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 stycznia 1978 roku.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
KONWENCJA
o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego, sporządzona w Ramsarze
dnia 2 lutego 1971 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 2 lutego 1971 roku została sporządzona w Ramsarze Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znacznie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że postanawia przystąpić do tej konwencji w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 stycznia 1977 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład.


KONWENCJA
o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego.

Umawiające się Strony,

uznając współzależność człowieka i jego środowiska;

uwzględniając podstawowe funkcje ekologiczne obszarów wodno-błotnych jako regulatorów stosunków wodnych oraz środowiska życiowego charakterystycznej flory i fauny, a w szczególności ptactwa wodnego;

przekonane, że obszary wodno-błotne stanowią zasoby o wielkiej wartości gospodarczej, kulturalnej, naukowej i rekreacyjnej, a ich utrata byłaby nie do naprawienia;

pragnąc powstrzymać, obecnie i w przyszłości, wzrastające naruszanie i zanikanie tych obszarów;

uznając, że ptactwo wodne podczas wędrówek sezonowych może przelatywać granicę wskutek tego powinno być traktowane jako zasób międzynarodowy;

ufając, że zachowywanie obszarów wodno-błotnych, ich flory i fauny może być zapewnione przez powiązanie dalekowzrocznej polityki państw ze skoordynowaną akcją międzynarodową;

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
1. W rozumieniu niniejszej Konwencji obszarami wodno-błotnymi są tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów.

2. W rozumieniu niniejszej Konwencji do ptactwa wodnego zalicza się ptaki, które ekologicznie są uzależnione od istnienia obszarów wodno-błotnych.

Art. 2.
1. Każda z Umawiających się Stron wskaże odpowiednie obszary wodno-błotne na swoim terytorium, w celu włączenia ich do Spisu Obszarów Wodno-Błotnych o Międzynarodowym Znaczeniu, zwanego dalej "Spisem", który będzie prowadzony przez biuro utworzone na podstawie artykułu 8. Granice poszczególnych obszarów wodno-błotnych będą dokładnie opisane i naniesione na mapę, mogą one też obejmować strefy przybrzeżne rzek i mórz przylegające do obszarów wodno-błotnych oraz wyspy lub wody morskie głębsze niż sześć metrów podczas odpływu, lecz otoczone obszarami wodno-błotnymi, zwłaszcza gdy mają one duże znaczenie jako środowisko życiowe ptactwa wodnego.

2. Wyboru obszarów wodno-błotnych, które powinny być zamieszczone w Spisie, należy dokonać na podstawie ich międzynarodowego znaczenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, limnologicznego lub hydrologicznego. W pierwszym rzędzie powinny być do niego włączone obszary wodno-błotne, które mają międzynarodowe znaczenie jako środowisko życiowe ptactwa wodnego we wszystkich porach roku.

3. Zamieszczenie obszaru wodno-błotnego w Spisie nie narusza w niczym wyłącznych, suwerennych praw Umawiającej się Strony, na której terytorium obszar ten się znajduje.

4. Każda z Umawiających się Stron, podpisując niniejszą Konwencję lub składając dokument ratyfikacyjny albo dokument przystąpienia zgodnie z artykułem 9, wskaże co najmniej jeden obszar wodno-błotny w celu zamieszczenia go w Spisie.

5. Każda z Umawiających się Stron ma prawo włączania do Spisu dodatkowych obszarów wodno-błotnych znajdujących się na jej terytorium, do rozszerzania granic obszarów wodno-błotnych już włączonych do Spisu lub, z powodu swych pilnych interesów narodowych, do skreślenia obszarów wodno-błotnych już zamieszczonych w Spisie lub do ograniczenia ich; o zmianach tych zawiadomi możliwie najszybciej organizację lub rząd, odpowiedzialne za pełnienie obowiązków stałego biura, wymienione w artykule 8.

6. Każda z Umawiających się Stron bierze pod uwagę swoją odpowiedzialność międzynarodową za ochronę, utrzymanie oraz racjonalne użytkowanie zasobów wędrownego ptactwa wodnego, tak przy dokonywaniu zgłoszeń do Spisu, jak i przy korzystaniu z prawa do wprowadzania zmian w Spisie, dotyczących obszarów wodno-błotnych znajdujących się na jej terytorium.

Art. 3.
1. Umawiające się Strony opracowują i realizują swoje plany w sposób sprzyjający utrzymaniu obszarów wodno-błotnych zamieszczonych w Spisie oraz w miarę możliwości racjonalnemu użytkowaniu innych obszarów wodno-błotnych znajdujących się na ich terytoriach.

2. Każda z Umawiających się Stron postara się o możliwie najszybsze otrzymanie informacji o zmianach warunków ekologicznych na obszarach wodno-błotnych zamieszczonych w Spisie, a leżących na jej terytorium, które już nastąpiły, następują lub mogą nastąpić na skutek rozwoju technologicznego, skażenia środowiska lub innej działalności ludzkiej. Informacje o takich zmianach powinny być kierowane niezwłocznie do organizacji lub rządu, odpowiedzialnych za pełnienie obowiązków stałego biura, wymienionych w artykule 8.

Art. 4.
1. Każda z Umawiających się Stron przyczyni się do utrzymania obszarów wodno-błotnych i ptactwa wodnego przez tworzenie rezerwatów przyrody na obszarach wodno-błotnych zarówno zamieszczonych, jak i nie zamieszczonych w Spisie, oraz zapewni odpowiedni nadzór nad nimi.

2. Jeżeli jedna z Umawiających się Stron z powodu swych pilnych interesów narodowych skreśli obszar wodno-błotny zamieszczony w Spisie lub ograniczy go, powinna w miarę możliwości skompensować każde takie pomniejszenie zasobów obszarów wodno-błotnych, a w szczególności utworzyć dodatkowe rezerwaty dla ptactwa wodnego i dla zachowania w tym samym rejonie albo gdzie indziej, odpowiedniej części, jego poprzedniego środowiska życiowego.

3. Umawiające się Strony będą popierać prace badawcze oraz wymianę informacji i publikacji na temat obszarów wodno-błotnych oraz ich flory i fauny.

4. Umawiające się Strony postarają się przez swoją działalność administracyjną o powiększenie liczebności ptactwa wodnego na odpowiednich obszarach wodno-błotnych.

5. Umawiające się Strony będą popierać szkolenie personelu zdolnego do prowadzenia badań obszarów wodno-błotnych, do zarządzania nimi i sprawowania nad nimi nadzoru.

Art. 5.
Umawiające się Strony będą konsultowały się wzajemnie w sprawie wykonywania obowiązków wynikających z niniejszej Konwencji, szczególnie w przypadku gdy obszar wodno-błotny położony jest na terytorium więcej niż jednej Umawiającej się Strony albo gdy jeden system wodny jest częścią składową kilku Umawiających się Stron. Jednocześnie postarają się one o koordynację i popieranie tak obecnej, jak i przyszłej polityki oraz zasad postępowania dotyczących ochrony obszarów wodno-błotnych oraz ich flory i fauny.

Art. 6.
1. W razie potrzeby Umawiające się Strony organizują konferencje w sprawie ochrony obszarów wodno-błotnych i ptactwa wodnego.

2. Konferencje takie będą miały charakter doradczy i będą uprawnione między innymi do:

a) omawiania wykonywania niniejszej Konwencji;

b) omawiania uzupełnień i zmian w Spisie;

c) rozpatrywania informacji dotyczących zmiany warunków ekologicznych obszarów wodno-błotnych zamieszczonych w Spisie, dostarczanych zgodnie z artykułem 3 ustęp 2;

d) ustalenia ogólnych lub szczegółowych zaleceń Umawiającym się Stronom w sprawach ochrony, utrzymania i racjonalnego użytkowania obszarów wodno-błotnych oraz ich flory i fauny;

e) zwracania się do właściwych organów międzynarodowych o opracowanie sprawozdań i danych statystycznych, mających charakter ściśle międzynarodowy, dotyczących obszarów wodno-błotnych.

3. Umawiające się Strony zapewnią, aby organom wszystkich szczebli odpowiedzialnym za zarządzanie obszarami wodno-błotnymi były podane do wiadomości zalecenia tych konferencji, dotyczące ochrony, utrzymania i racjonalnego użytkowania obszarów wodno-błotnych oraz ich flory i fauny, a także aby organy te brały pod uwagę te zalecenia.

Art. 7.
1. Umawiające się Strony włączą do składu swych delegacji na takie konferencje osoby będące znawcami obszarów wodno-błotnych lub ptactwa wodnego dzięki swej wiedzy i doświadczeniu zdobytym wskutek naukowej, administracyjnej lub innej odpowiedniej działalności.

2. Każda z Umawiających się Stron reprezentowana na konferencji posiada jeden głos, przy czym wszystkie zalecenia są przyjmowane zwykłą większością oddanych głosów, z zastrzeżeniem, że co najmniej połowa Umawiających się Stron bierze udział w głosowaniu.

Art. 8.
1. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Jej Zasobów będzie sprawowała funkcje stałego biura, wynikające z niniejszej Konwencji, do czasu wyznaczenia w tym celu innej organizacji lub rządu większością dwóch trzecich wszystkich Umawiających się Stron.

2. Do obowiązków stałego biura należy w szczególności:

a) współdziałanie w zwoływaniu i organizowaniu konferencji przewidzianych w artykule 6;

b) prowadzenie Spisu Obszarów Wodno-Błotnych o Znaczeniu Międzynarodowym oraz przyjmowanie od Umawiających się Stron informacji przewidzianych w artykule 2 ustęp 5, o wszelkich włączeniach do Spisu albo rozszerzeniach granic, skreśleniach lub ograniczeniach obszarów wodno-błotnych włączonych do Spisu.

c) przyjmowanie od Umawiających się Stron informacji przewidzianych w artykule 3 ustęp 2 o wszelkich zmianach warunków ekologicznych obszarów wodno-błotnych włączonych do Spisu;

d) zawiadamianie wszystkich Umawiających się Stron o wszelkich zmianach w Spisie lub o zmianach w charakterze obszarów wodno-błotnych w nim zamieszczonych oraz zapewnienie rozpatrzenia tych spraw na następnej konferencji;

e) informowanie Umawiających się Stron o zaleceniach konferencji dotyczących tych zmian w Spisie lub w charakterze obszarów wodno-błotnych nim objętych.

Art. 9.
1. Niniejsza Konwencja jest otwarta do podpisania na czas nieokreślony.

2. Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych lub jednej z jej organizacji wyspecjalizowanych albo międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, jak też każda Strona Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości może stać się Stroną niniejszej Konwencji przez:

a) podpisanie bez zastrzeżenia ratyfikacji;

b) podpisanie z zastrzeżeniem ratyfikacji i późniejszą ratyfikację;

c) przystąpienie.

3. Ratyfikacja lub przystąpienie następuje przez złożenie dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, (zwanej dalej "Depozytariuszem").

Art. 10.
1. Niniejsza Konwencja wejdzie w życie po upływie czterech miesięcy od dnia, w którym siedem Państw stanie się Stronami niniejszej Konwencji, zgodnie z postanowieniami artykułu 9 ustęp 2.

2. Następnie niniejsza Konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdej z Umawiających się Stron po upływie czterech miesięcy od daty jej podpisania bez zastrzeżenia ratyfikacji albo złożenia dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

Art. 11.
1. Niniejsza Konwencja pozostanie w mocy na czas nieokreślony.

2. Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą Konwencję w drodze pisemnego zawiadomienia skierowanego do Depozytariusza, po upływie pięciu lat od daty wejścia w życie Konwencji w stosunku do tej Strony. Wypowiedzenie nabierze mocy po upływie czterech miesięcy od dnia otrzymania tego zawiadomienia przez Depozytariusza.

Art. 12.
1. Depozytariusz będzie informował możliwie najszybciej wszystkie Państwa, które podpisały niniejszą Konwencję lub do niej przystąpiły, o:

a) podpisaniu Konwencji;

b) złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych Konwencji;

c) złożeniu dokumentów przystąpienia do Konwencji;

d) dacie wejścia w życie Konwencji;

e) zawiadomieniach o wypowiedzeniu Konwencji.

2. Po wejściu w życie niniejszej Konwencji, Depozytariusz zarejestruje ją w Sekretariacie organizacji Narodów Zjednoczonych, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni, podpisali niniejszą Konwencję.

Sporządzono w Ramsarze dnia 2 lutego 1971 roku, w jednym oryginalnym egzemplarzu w językach angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim; przy czym w razie rozbieżności tekst angielski jest rozstrzygający; egzemplarz ten zostanie złożony Depozytariuszowi, który prześle należycie uwierzytelnione odpisy wszystkim Umawiającym się Stronom.


POWSZECHNA KONWENCJA O PRAWIE AUTORSKIM
zrewidowana w Paryżu dnia 24 lipca 1971 r.

Umawiające się Państwa,

ożywione pragnieniem zapewnienia we wszystkich krajach ochrony prawa autorskiego do dzieł literackich, naukowych i artystycznych,

przekonane, że system ochrony praw autorskich, odpowiadający wszystkim narodom i określony w Powszechnej konwencji, uzupełniając międzynarodowe systemy już obowiązujące bez ich naruszenia, zapewni poszanowanie osobistych praw człowieka oraz przyczyni się do rozwoju literatury, nauki i sztuki;

przekonane, że taki powszechny system ochrony praw autorskich ułatwi rozpowszechnianie dzieł umysłu ludzkiego i przyczyni się do lepszego zrozumienia między narodami,

postanowiły poddać rewizji Powszechną konwencję o prawie autorskim, podpisaną w Genewie dnia 6 września 1952 r. (zwaną dalej "Konwencją z 1952 roku") i w następstwie tego postanowiły, co następuje:

Art. I.
Każde Umawiające się Państwo zobowiązuje się przedsięwziąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia dostatecznej i skutecznej ochrony praw autorów i wszystkich innych podmiotów tych praw, dotyczących dzieł literackich, naukowych i artystycznych, takich jak dzieła pisane, utwory muzyczne, dramatyczne i filmowe, dzieła malarskie, graficzne i rzeźby.

Art. II.
1. Opublikowane dzieła obywateli każdego Umawiającego się Państwa, jak też dzieła opublikowane po raz pierwszy na terytorium jednego z tych Państw, korzystają w każdym innym Umawiającym się Państwie z ochrony, jakiej to inne Państwo udziela dziełom swych obywateli opublikowanym po raz pierwszy na jego własnym terytorium, a także z ochrony specjalnie zapewnionej przez niniejszą konwencję.

2. Nie opublikowane dzieła obywateli każdego Umawiającego się Państwa korzystają w każdym innym Umawiającym się Państwie z ochrony, jakiej to inne Państwo udziela nie opublikowanym dziełom swych obywateli, jak też z ochrony specjalnie zapewnionej przez niniejszą konwencję.

3. W celu stosowania niniejszej konwencji każde Umawiające się Państwo może przepisami swego ustawodawstwa wewnętrznego zrównać ze swymi obywatelami każdą osobę zamieszkałą na terytorium tego Państwa.

Art. III.
1. Każde Umawiające się Państwo, które zgodnie ze swym ustawodawstwem wewnętrznym wymaga spełnienia, jako warunku ochrony praw autorskich, takich formalności, jak zdeponowanie, zarejestrowanie, zastrzeżenie, poświadczenie notarialne, uiszczenie opłat, wytworzenie lub opublikowanie na terytorium własnego kraju, powinno uważać te wymagania za spełnione w stosunku do każdego dzieła chronionego w myśl niniejszej konwencji, które zostało opublikowane po raz pierwszy poza terytorium tego Państwa i którego autorem nie jest jego obywatel, oraz jeżeli od pierwszej publikacji tego dzieła wszystkie egzemplarze dzieła opublikowanego z upoważnienia autora lub innego podmiotu prawa autorskiego zostały opatrzone symbolem C oraz nazwą podmiotu prawa autorskiego i wskazaniem roku pierwszej publikacji; symbol, nazwa i rok powinny być zamieszczone w sposób i w miejscu wskazujących wyraźnie zastrzeżenie praw autorskich.

2. Postanowienia ustępu 1 nie stanowią przeszkody do poddania przez Umawiające się Państwo pewnym formalnościom lub innym warunkom w celu zapewnienia nabycia i korzystania z praw autorskich dzieł po raz pierwszy opublikowanych na jego terytorium lub dzieł jego obywateli bez względu na miejsce opublikowania tych dzieł.

3. Postanowienia ustępu 1 nie stanowią przeszkody do wymagania przez Umawiające się Państwo od osoby występującej z powództwem sądowym, aby dla celów procesowych uczyniła zadość przepisom proceduralnym, takim jak zastępstwo powoda przez adwokata wykonującego praktykę w tym Państwie lub złożenie przez powoda egzemplarza dzieła w sądzie lub urzędzie administracyjnym albo w jednym i drugim. Jednakże niezadośćuczynienie tym wymaganiom nie narusza ważności praw autorskich. Żadne z tych wymagań nie może być stawiane obywatelowi innego Umawiającego się Państwa, jeżeli nie jest ono stawiane obywatelom Państwa, w którym zażądano ochrony.

4. W każdym Umawiającym się Państwie powinny być zapewnione środki prawne w celu ochrony bez żadnych formalności nie publikowanych dzieł obywateli innych Umawiających się Państw.

5. Jeżeli Umawiające się Państwo stosuje więcej niż jeden okres ochrony i jeżeli pierwszy z nich jest dłuższy niż jeden z minimalnych okresów przewidzianych w artykule IV niniejszej konwencji, Państwo to może nie stosować ustępu 1 niniejszego artykułu w odniesieniu do drugiego oraz do następnych okresów ochrony.

Art. IV.
1. Czas trwania ochrony dzieła określa prawo Umawiającego się Państwa, w którym zażądano ochrony, zgodnie z postanowieniami artykułu II oraz postanowieniami niniejszego artykułu.

2. (a) Czas trwania ochrony dzieł chronionych przez niniejszą konwencję nie może być krótszy od okresu obejmującego życie autora i dwadzieścia pięć lat po jego śmierci. Jednakże Umawiające się Państwo, które w dniu wejścia w życie niniejszej konwencji na jego terytorium ogranicza ten czas dla pewnych rodzajów dzieł do okresu liczonego od pierwszej publikacji dzieła, może utrzymać to odstępstwo lub rozciągnąć je na inne rodzaje dzieł. Dla wszystkich tych rodzajów dzieł czas trwania ochrony nie może być krótszy od dwudziestu pięciu lat, licząc od dnia pierwszej publikacji.

(b) Każde Umawiające się Państwo, które w dniu wejścia w życie niniejszej konwencji na jego terytorium nie oblicza czasu trwania ochrony przy przyjęciu życia autora za podstawę, może obliczać ten czas trwania ochrony, licząc od pierwszej publikacji dzieła lub w odpowiednich wypadkach od rejestracji tego dzieła poprzedzającej jego opublikowanie; czas trwania ochrony nie może być krótszy niż dwadzieścia pięć lat od dnia pierwszej publikacji lub w odpowiednim wypadku od rejestracji dzieła poprzedzającej publikację.


(c) Jeżeli ustawodawstwo Umawiającego się Państwa przewiduje dwa lub więcej następujących po sobie okresów ochrony, czas trwania pierwszego okresu nie może być krótszy od jednego z minimalnych okresów określonych w niniejszym ustępie pod literami (a) i (b).


3. Postanowienia ustępu 2 nie mają zastosowania do dzieł fotograficznych ani do dzieł sztuki stosowanej. Jednakże w Umawiających się Państwach, które udzielają ochrony dziełom fotograficznym i jako utworom artystycznym - dziełom sztuki stosowanej, czas trwania ochrony w odniesieniu do tych dzieł nie może być krótszy niż dziesięć lat.

4. (a) Żadne Umawiające się Państwo nie będzie obowiązane do zapewnienia ochrony dziełu przez okres dłuższy od okresu ustanowionego dla tego rodzaju dzieł, do którego dane dzieło należy, przez prawo Umawiającego się Państwa, którego autor jest obywatelem, jeżeli chodzi o dzieło nie opublikowane, bądź przez prawo Umawiającego się Państwa, w którym dzieło to zostało opublikowane po raz pierwszy, jeżeli chodzi o dzieło opublikowane.

(b) Jeżeli ustawodawstwo jednego z Umawiających się Państw przewiduje dwa lub więcej następujących po sobie okresów ochrony, to przy stosowaniu postanowień litery (a) czas trwania ochrony udzielanej przez to Państwo uważa się za sumę tych okresów. Jeżeli jednak z jakiegokolwiek powodu określone dzieło nie jest chronione przez to Państwo przez drugi lub jeden z następnych okresów, inne Umawiające się Państwa nie są obowiązane do ochrony tego dzieła w ciągu tego drugiego lub następnych okresów.


5. Przy stosowaniu ustępu 4 dzieło obywatela jednego z Umawiających się Państw, opublikowane po raz pierwszy w Państwie nie należącym do Umawiających się Państw, uważa się za opublikowane po raz pierwszy w tym Umawiającym się Państwie, którego autor jest obywatelem.

6. Przy stosowaniu wyżej wymienionego ustępu 4, w razie jednoczesnego opublikowania dzieła w dwóch lub więcej Umawiających się Państwach, dzieło uważa się za opublikowane po raz pierwszy w tym Państwie, które udziela najkrótszej ochrony. Za opublikowane jednocześnie w kilku krajach uważa się każde dzieło, które ukazało się w dwóch lub więcej krajach w ciągu trzydziestu dni od jego pierwszej publikacji.

Art. IVbis.
1. Prawa, o których mowa w artykule I, obejmują podstawowe prawa zapewniające ochronę interesów majątkowych autora, a w szczególności wyłączne prawo zezwalania na odtwarzanie w jakikolwiek sposób, publiczne wystawianie i wykonywanie oraz rozpowszechnianie przez radio. Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się do utworów chronionych przez niniejszą konwencję zarówno w ich formie oryginalnej, jak i w łatwej do rozpoznania formie pochodnej dzieła oryginalnego.

2. Jednak każde Umawiające się Państwo może w swym ustawodawstwie wewnętrznym wprowadzić wyjątki od praw wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu, nie pozostające w sprzeczności z duchem i postanowieniami niniejszej konwencji. Państwa, które by ewentualnie skorzystały z tej możliwości, będą jednak udzielać w należytym stopniu skutecznej ochrony każdemu z praw, co do których poczyniono wyjątki.

Art. V.
1. Prawa, o których mowa w artykule I, obejmują wyłączne prawo dokonywania, publikowania oraz zezwalania na dokonywanie i publikowanie tłumaczeń dzieł chronionych w myśl niniejszej konwencji.

2. Jednakże każde Umawiające się Państwo może w swym ustawodawstwie wewnętrznym ograniczyć prawo tłumaczenia dzieł pisanych, ale tylko pod następującymi warunkami:

(a) Jeżeli po upływie okresu siedmiu lat od daty pierwszej publikacji dzieła pisanego tłumaczenie tego dzieła nie zastało opublikowane przez podmiot prawa tłumaczenia lub za jego zezwoleniem w języku powszechnie używanym w Umawiającym się Państwie, każdy obywatel tego Państwa może otrzymać od właściwej władzy tego Państwa licencję, nie mającą charakteru wyłączności, na przetłumaczenie dzieła na ten język i na wydanie tak przetłumaczonego dzieła.


(b) Licencja taka będzie mogła być udzielona tylko wówczas, gdy ubiegający się o nią, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwie, w którym został zgłoszony wniosek, udowodni, że zwracał się do podmiotu prawa tłumaczenia o zezwolenie na dokonanie tłumaczenia i jego opublikowanie i pomimo należytych starań nie mógł odnaleźć podmiotu prawa autorskiego lub otrzymać jego zezwolenia. Pod tymi samymi warunkami licencja będzie mogła być również udzielona, w razie gdy tłumaczenie zostało już opublikowane w języku powszechnie używanym w Umawiającym się Państwie, lecz nakłady zostały wyczerpane.


(c) Jeżeli ubiegający się nie mógł odnaleźć podmiotu prawa tłumaczenia, powinien przesłać odpisy swej prośby do wydawcy, którego nazwa jest zamieszczona na dziele, oraz - jeżeli obywatelstwo podmiotu prawa tłumaczenia jest znane - do przedstawiciela dyplomatycznego lub konsularnego Państwa, którego podmiot prawa tłumaczenia jest obywatelem, lub do organu, który może być wyznaczony przez rząd tego Państwa. Licencja nie może być udzielona przed upływem dwóch miesięcy od dnia wysłania odpisów prośby.


(d) Ustawodawstwo wewnętrzne Państwa powinno przewidywać zastosowanie odpowiednich środków w celu zapewnienia podmiotowi prawa tłumaczenia słusznego i odpowiadającego zwyczajom międzynarodowym wynagrodzenia, jak też zapłaty i przekazania tego wynagrodzenia, oraz w celu zapewnienia poprawnego tłumaczenia dzieła.


(e) Na wszystkich egzemplarzach opublikowanego tłumaczenia powinny być również wydrukowane: tytuł dzieła oryginalnego i nazwisko jego autora. Licencja będzie ważna tylko w odniesieniu do nakładu wydanego na terytorium Umawiającego się Państwa, w którym żąda się wydania tej licencji. Import i sprzedaż egzemplarzy w innym Umawiającym się Państwie są możliwe, jeżeli w Państwie tym używa się powszechnie tego samego języka, na który dzieło zostało przetłumaczone, oraz jeżeli prawo wewnętrzne tego Państwa przewiduje licencję, a żaden przepis obowiązujący w tym Państwie nie zabrania importu i sprzedaży; import i sprzedaż na terytoriach tych Umawiających się Państw, w których powyższe warunki nie mogą być spełnione, podlegają przepisom ustawodawstwa tego Państwa i zawartych przez nie umów. Licencja nie może być przez uprawnionego odstąpiona.


(f) Licencji nie można udzielić, jeżeli autor wycofał z obiegu egzemplarze dzieła.


Art. Vbis.
1. Każde Umawiające się Państwo, uważane za kraj rozwijający się zgodnie z praktyką ustaloną w Zgromadzeniu Ogólnym Organizacji Narodów Zjednoczonych, może w drodze notyfikacji złożonej Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury (zwanemu dalej "Dyrektorem Generalnym") w chwili ratyfikacji, przyjęcia lub przystąpienia albo później skorzystać z wszystkich lub z części wyjątków przewidzianych w artykułach V ter i V quater.

2. Każda notyfikacja złożona zgodnie z postanowieniami ustępu 1 pozostanie w mocy przez okres dziesięciu lat, licząc od daty wejścia w życie niniejszej konwencji, lub przez całą część tego dziesięcioletniego okresu, która pozostanie po dniu złożenia notyfikacji, i może być ponowiona w całości lub w części na inne okresy dziesięcioletnie, jeżeli w czasie między piętnastym a trzecim miesiącem przed upływem danego okresu dziesięcioletniego Umawiające się Państwo złoży Dyrektorowi Generalnemu nową notyfikację. Notyfikacje mogą być również składane po raz pierwszy w ciągu tych nowych okresów dziesięcioletnich zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

3. Niezależnie od postanowień ustępu 2 Umawiające się Państwo, które przestało być uważane za kraj rozwijający się, odpowiadający definicji ustępu 1, nie jest nadal uprawnione do ponowienia notyfikacji, którą złożyło w myśl ustępów 1 lub 2, i bez względu na to, czy oficjalnie unieważniło tę notyfikację, traci możność korzystania z wyjątków przewidzianych w artykułach V ter i V quater bądź z upływem bieżącego dziesięciolecia, bądź po upływie trzech lat od chwili, gdy przestało być uważane za kraj rozwijający się, z tym że będzie stosowany okres, który upływa później.

4. Egzemplarze dzieła, już wyprodukowane na podstawie wyjątków przewidzianych w artykułach V ter i V quater, mogą być nadal wprowadzane do obiegu po upływie okresu, w którym notyfikacje w myśl niniejszego artykułu wywierały skutek, aż do ich wyczerpania.

5. Każde Umawiające się Państwo, które zgodnie z artykułem XIII złożyło notyfikację dotyczącą stosowania niniejszej konwencji do odrębnego kraju lub terytorium, którego sytuacja może być uważana za analogiczną do sytuacji Państw określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu, może również w odniesieniu do tego kraju lub terytorium złożyć notyfikacje dotyczące wyjątków i je ponowić zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu. W okresie, w którym notyfikacje te mają moc, postanowienia artykułów V ter i V quater mogą być stosowane do tego kraju lub terytorium. Każda wysyłka egzemplarzy pochodzących z tego kraju lub terytorium do Umawiającego się Państwa będzie uważana za eksport w rozumieniu artykułów V ter i V quater.

Art. Vter.
1. (a) Każde Umawiające się Państwo, do którego ma zastosowanie artykuł V bis ustęp 1, może siedmioletni okres przewidziany w artykule V ustęp 2 zastąpić przez okres trzyletni lub jakikolwiek dłuższy okres, ustalony w przepisach jego ustawodawstwa wewnętrznego. Jednakże w razie tłumaczenia na język, który nie jest językiem powszechnie używanym w jednym lub kilku krajach rozwiniętych, będących stronami niniejszej konwencji lub tylko Konwencji z 1952 roku, można zamiast wyżej wymienionego okresu trzyletniego zastosować okres jednego roku.

(b) Każde Umawiające się Państwo, do którego ma zastosowanie artykuł V bis ustęp 1, może na podstawie jednomyślnie ustalonego porozumienia z krajami rozwiniętymi, będącymi stronami niniejszej konwencji lub tylko Konwencji z 1952 roku, w którym jest powszechnie używany ten sam język, zastąpić w razie tłumaczenia na ten język okres trzyletni, przewidziany wyżej pod literą (a), przez inny okres, ustalony zgodnie z wyżej wymienionym porozumieniem, ale nie krótszy niż jeden rok. Postanowienie to nie ma jednak zastosowania, jeżeli językiem, o który chodzi, jest język angielski, francuski lub hiszpański. O takim porozumieniu należy zawiadomić Dyrektora Generalnego.


(c) Licencja może być udzielona tylko wówczas, gdy ubiegający się, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwie, w którym został złożony wniosek o jej udzielenie, udowodni, bądź że zwrócił się z prośbą do podmiotu prawa tłumaczenia o zezwolenie, bądź że pomimo dołożenia ze swej strony należytych starań nie mógł odnaleźć podmiotu prawa lub otrzymać jego zezwolenia. Jednocześnie ze złożeniem tego wniosku ubiegający się powinien poinformować o tym Międzynarodowy Ośrodek Informacji o Prawach Autorskich, utworzony przez Organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, lub każdy krajowy lub regionalny ośrodek informacji, wskazany jako właściwy w notyfikacji złożonej w tym celu Dyrektorowi Generalnemu przez rząd Państwa, w którym przypuszczalnie wydawca będzie wykonywał największą część swej działalności zawodowej.


(d) Jeżeli ubiegający się nie mógł odnaleźć podmiotu prawa tłumaczenia, powinien przesłać pocztą lotniczą jako list polecony odpisy swej prośby do wydawcy, którego nazwa jest zamieszczona na dziele, i do każdego krajowego lub regionalnego ośrodka informacji, wymienianego pod literą (c). O ile brak jest danych o istnieniu takiego ośrodka, ubiegający się prześle również jeden odpis do Międzynarodowego Ośrodka Informacji o Prawach Autorskich, utworzonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.


2. (a) Licencja nie może być udzielona na podstawie niniejszego artykułu przed upływem dodatkowego okresu sześciu miesięcy, w razie gdy może być ona otrzymana po upływie okresu trzyletniego, a dziewięciu miesięcy, w razie gdy może być otrzymana po upływie okresu jednego roku. Dodatkowy okres zaczyna się od dnia wystąpienia, z prośbą o zezwolenie na tłumaczenie, o której mowa w ustępie 1 litera c), bądź w razie gdy podmiot prawa tłumaczenia lub jego adres nie jest znany, od dnia przesłania odpisów wniosku, o których mowa w ustępie 1 litera d), w celu otrzymania licencji.

(b) Licencja nie zostanie udzielona, jeżeli w wyżej wymienionym okresie sześciu lat dziewięciu miesięcy tłumaczenie zostanie opublikowane przez podmiot prawa tłumaczenia lub za jego zezwoleniem.


3. Na podstawie niniejszego artykułu mogą być udzielone licencje tylko na potrzeby szkolne, uniwersyteckie lub badawcze.

4. (a) Licencja nie obejmuje eksportu egzemplarzy i jest ważna tylko w odniesieniu do wydania na terytorium Umawiającego się Państwa, w którym złożono wniosek o jej udzielenie.

(b) Na każdym egzemplarzu opublikowanym zgodnie z taką licencją będzie znajdować się wzmianka we właściwym języku, dokładnie objaśniająca, że egzemplarz jest przeznaczony do rozpowszechnienia tylko w Umawiającym się Państwie, które udzieliło licencji; jeżeli na dziele znajduje się wzmianka wskazana w artykule III ustęp 1, będzie ona zamieszczona również na egzemplarzach w ten sposób opublikowanych.


(c) Zakaz eksportu przewidziany wyżej pod literą (a) nie ma zastosowania w wypadku, gdy organ rządowy lub inny organ publiczny Państwa, które zgodnie z niniejszym artykułem udzieliło licencji na tłumaczenie dzieła na język inny niż angielski, francuski lub hiszpański, przesyła egzemplarz tłumaczenia dokonanego na podstawie tej licencji do innego kraju, jeżeli:


(i) odbiorcami są obywatele Umawiającego się Państwa, które udzieliło licencji, lub organizacja zrzeszająca tych obywali;

(ii) egzemplarze będą wykorzystane tylko do użytku szkolnego, uniwersyteckiego lub w celach badawczych;

(iii) wysyłka egzemplarzy i ich późniejsze rozprowadzenie wśród odbiorców nie będą miały charakteru dochodowego;

(iv) między krajem, do którego egzemplarze są wysyłane, a Umawiającym się Państwem zostało zawarte porozumienie zezwalające na przyjmowanie i rozprowadzanie bądź na jedno lub drugie, a którykolwiek z rządów, które zawarło porozumienie, zawiadomił Dyrektora Generalnego o tym porozumieniu.


5. Wprowadzone zostaną w skali krajowej odpowiednie przepisy w celu zapewnienia, aby:

(a) licencja przewidywała godziwe wynagrodzenie, zgodne ze stawkami honorariów normalnie wypłacanych w razie licencji swobodnie uzgodnionych między zainteresowanymi w obydwóch krajach, których to dotyczy;


(b) wynagrodzenia były wypłacane i przekazywane; w razie istnienia w kraju wewnętrznych ograniczeń dewizowych właściwa władza dołoży wszelkich starań, wykorzystując mechanizmy międzynarodowe, aby zapewnić przekazanie wynagrodzenia w walucie powszechnie wymienialnej lub w jej równowartości.


6. Każda licencja udzielona przez Umawiające się Państwo traci swą ważność z chwilą, gdy w Państwie tym zostanie opublikowane przez podmiot prawa tłumaczenia lub za jego zezwoleniem tłumaczenie dzieła w tym samym języku, zawierające zasadniczo tę samą treść co wydanie, na które udzielona została licencja, po cenie porównywalnej z ceną stosowaną w tym Państwie do analogicznych dzieł. Wszystkie egzemplarze wyprodukowane przed wygaśnięciem licencji mogą być nadal wprowadzane do obrotu aż do ich wyczerpania.

7. W odniesieniu do dzieł zawierających głównie ilustracje może zostać udzielona licencja na tłumaczenie tekstu i reprodukcję ilustracji, jeżeli spełnione zostaną również warunki przewidziane w artykule V quater.

8. (a) Licencja na tłumaczenie dzieła chronionego niniejszą konwencją, publikowanego drukiem lub w sposób analogiczny, może być udzielona również instytucji radiofonicznej, mającej swą siedzibę na terytorium Umawiającego się Państwa, do którego stosuje się artykuł V bis ustęp 1, na wniosek przedstawiony przez tę instytucję i na następujących warunkach:

(i) tłumaczenie będzie dokonane na podstawie egzemplarza wyprodukowanego i nabytego zgodnie z prawem Umawiającego się Państwa;

(ii) tłumaczenie będzie wykorzystywane tylko w audycjach mających wyłącznie na celu nauczanie lub rozpowszechnianie informacji o charakterze naukowym, przeznaczonych dla znawców określonej dziedziny;

(iii) tłumaczenie będzie wykorzystywane wyłącznie w celach wymienianych w punkcie (ii), w audycjach radiowych nadawanych legalnie, przeznaczonych dla odbiorców na terytorium Umawiającego się Państwa, jak również w audycjach nadawanych za pomocą zapisów dźwiękowych i wizualnych, wykonanych legalnie i wyłącznie dla nadania tych audycji;

(iv) zapisy dźwiękowe i wizualne tłumaczenia mogą być przedmiotem wymiany tylko między instytucjami radiofonicznymi mającymi swe siedziby na terytorium Umawiającego się Państwa, które udzieliło licencji;

(v) wykorzystanie tłumaczenia nie będzie miało celów dochodowych.

(b) Z zastrzeżeniem przestrzegania wszystkich kryteriów i warunków przewidzianych pod literą (a) instytucji radiofonicznej może być również udzielona licencja na tłumaczenie każdego tekstu zawartego w utrwaleniu dźwiękowo-wizualnym, wykonanym i opublikowanym wyłącznie do użytku szkolnego i uniwersyteckiego.


(c) Z zastrzeżeniem postanowień litery (a) i litery (b) do udzielenia i wykonywania takiej licencji mają zastosowanie inne postanowienia niniejszego artykułu.


9. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego artykułu wszelkie licencje udzielone na podstawie jego postanowień będą podlegać postanowieniom artykułu V oraz w dalszym ciągu podlegać będą postanowieniem artykułu V i niniejszego artykułu nawet po siedmioletnim okresie przewidzianym w artykule V ustęp 2. Jednakże po upływie tego okresu posiadacz licencji może wystąpić o zastąpienie tej licencji nową licencją podlegającą wyłącznie postanowieniom artykułu V.

Art. Vquater.
1. Każde Umawiające się Państwo, do którego stosuje się artykuł V bis ustęp 1, może przyjąć następujące postanowienia:

(a) jeżeli po wygaśnięciu: (i) okresu ustalonego pod literą (c) liczonego od pierwszej publikacji określonego wydania dzieła literackiego, naukowego lub artystycznego, o którym mowa w ustępie 3, lub (ii) jakiegokolwiek okresu dłuższego, ustalonego przez ustawodawstwo wewnętrzne Umawiającego się Państwa, egzemplarze pochodzące z tego wydania nie zostały wprowadzone do sprzedaży na terytorium tego Państwa dla zaspokojenia potrzeb szerokiej publiczności lub nauczania w szkołach i na uniwersytetach po cenie porównywalnej z ceną stosowaną w tym Państwie do analogicznych dzieł przez podmiot prawa odtwarzania lub za jego zezwoleniem, każdy obywatel tego Państwa będzie mógł otrzymać od właściwej władzy niewyłączną licencję na opublikowanie tego wydania, przy zastosowaniu tej lub niższej ceny, w celu zaspokojenia potrzeb nauczania w szkole lub na uniwersytecie. Licencja będzie mogła być udzielona jedynie wówczas, jeżeli obywatel danego Państwa zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym Państwie udowodni, że zwrócił się do podmiotu prawa o zezwolenie na opublikowanie tego dzieła i pomimo dołożenia należytych starań nie mógł odnaleźć podmiotu prawa lub otrzymać jego zezwolenia. Jednocześnie z wystosowaniem wniosku ubiegający się powinien poinformować o tym bądź Międzynarodowy Ośrodek Informacji o Prawach Autorskich utworzony przez organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, bądź jakikolwiek ośrodek krajowy lub regionalny, o których mowa pod literą (d).


(b) Licencja może być również udzielona na takich samych warunkach, jeżeli przez okres 6 miesięcy nie wprowadza się już do sprzedaży w danym Państwie egzemplarzy danego wydania, objętych zezwoleniem, w celu zaspokojenia potrzeb szerokiej publiczności lub nauczania w szkołach i na uniwersytetach, po cenie porównywalnej z ceną stosowaną w tym Państwie do analogicznych dzieł.


(c) Okres, o którym mowa pod literą (a), wynosi pięć lat, jednakże:


(i) gdy chodzi o dzieła z dziedziny nauk ścisłych i przyrodniczych oraz technologii, okres ten będzie wynosił trzy lata;

(ii) gdy chodzi o dzieła takie jak powieści, utwory poetyckie, dramatyczne i muzyczne oraz o książki z dziedziny sztuki, okres ten będzie wynosił siedem lat.


(d) W razie niemożności odnalezienia podmiotu prawa odtworzenia ubiegający się powinien przesłać pocztą lotniczą jako list polecony odpisy swego wniosku wydawcy, którego nazwa jest zamieszczona na dziele, i do każdego krajowego lub regionalnego ośrodka informacji, wskazanego w zawiadomieniu złożonym Dyrektorowi Generalnemu przez Państwo, w którym przypuszczalnie wydawca ma główne miejsce swej działalności. W razie braku takiego zawiadomienia powinien on również wysłać odpis wniosku do Międzynarodowego Ośrodka Informacji o Prawach Autorskich utworzonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury. Licencja nie będzie mogła być udzielona przed upływem okresu trzech miesięcy od wysłania odpisów wniosku.


(e) Licencja, którą można otrzymać po upływie okresu trzech lat, będzie mogła być udzielona na podstawie niniejszego artykułu tylko pod warunkiem, że:


(i) od prośby o zezwolenie, o której mowa pod literą (a), lub w razie gdy tożsamość lub adres podmiotu prawa odtworzenia nie są znane - od daty wysłania odpisów wniosku o udzielenie licencji, o których mowa pod literą (d), upłynie okres sześciu miesięcy;

(ii) w okresie tym nie zostały wprowadzone do obrotu egzemplarze wydania w warunkach przewidzianych pod literą (a).


(f) Na wszystkich egzemplarzach opublikowanego odtworzenia będą wydrukowane: nazwisko i oryginalny tytuł dzieła. Licencja nie będzie obejmowała zezwolenia na wywóz egzemplarzy i będzie ważna tylko w odniesieniu do wydania na terytorium Umawiającego się Państwa, w którym ubiegano się o tę licencję. Licencja nie będzie mogła być przez uprawnionego odstąpiona.


(g) Do ustawodawstwa wewnętrznego zostaną wprowadzone odpowiednie przepisy w celu zapewnienia dokładnego odtworzenia danego wydania.


(h) Licencja na odtworzenie i na opublikowanie tłumaczenia dzieła nie będzie mogła być udzielona na podstawie niniejszego artykułu w następujących wypadkach:


(i) jeżeli tłumaczenie, o które chodzi, nie było opublikowane przez podmiot prawa tłumaczenia lub za jego zezwoleniem;

(ii) jeżeli tłumaczenie nie zastało dokonane na język powszechnie używany w Państwie uprawnianym do udzielenia licencji.


2. Do wyjątków przewidzianych w ustępie 1 stosuje się następujące postanowienia:

(a) Na każdym egzemplarzu opublikowanym zgodnie z licencją udzielaną na podstawie niniejszego artykułu będzie znajdować się wzmianka we właściwym języku, wskazująca, że egzemplarz jest dopuszczany do rozpowszechnienia jedynie w Umawiającym się Państwie, którego dotyczy ta licencja; jeżeli na dziele znajduje się wzmianka wskazana w artykule III ustęp 1, będzie ona zamieszczona również na opublikowanych w ten sposób egzemplarzach.


(b) Przedsięwzięte zostaną w skali krajowej właściwe środki, aby:


(i) licencja przewidywała godziwe wynagrodzenie, zgodne ze stawkami honorariów normalnie wypłacanych w razie licencji swobodnie uzgadnianych między zainteresowanymi w obydwu krajach, których to dotyczy;

(ii) wynagrodzenie było wypłacane i przekazywane; w razie istnienia w kraju wewnętrznych ograniczeń dewizowych właściwa władza dołoży wszelkich starań, wykorzystując mechanizmy międzynarodowe, aby zapewnić przekazanie wynagrodzenia w walucie powszechnie wymienialnej lub w jej równowartości.


(c) W każdym wypadku wprowadzenia egzemplarzy wydania dzieła do sprzedaży w Umawiającym się Państwie, w celu zaspokojenia potrzeb szerokiej publiczności lub nauczania w szkołach i na uniwersytetach, przez podmiot prawa odtwarzania lub za jego zezwoleniem, po cenie porównywalnej z ceną stosowaną w tym Państwie do analogicznych dzieł, każda licencja udzielona na podstawie niniejszego artykułu wygaśnie, jeżeli wydanie to jest w tym samym języku co wydanie opublikowane na mocy licencji i jeżeli jego istotna treść jest taka sama. Egzemplarze wyprodukowane przed wygaśnięcie licencji mogą być nadal wprowadzane do obrotu aż do ich wyczerpania.


(d) Licencji nie można udzielić, jeżeli autor wycofał z obrotu wszystkie egzemplarze tego wydania.


3. (a) Z zastrzeżeniem postanowień litery (b), jeżeli chodzi o dzieła literackie, naukowe lub artystyczne, artykuł niniejszy stosuje się tylko do takich dzieł, które zostały opublikowane w formie wydania drukowanego lub we wszelkiej innej analogicznej formie odtwarzania.

(b) Artykuł niniejszy stosuje się również do odtworzeń w formie legalnych utrwaleń dźwiękowo-wizualnych, o ile one stanowią lub obejmują dzieła chronione, jak też do tłumaczenia towarzyszących im tekstów w języku powszechnie używanym w Państwie uprawnionym do przyznania licencji, pod warunkiem, że utrwalenia dźwiękowo-wizualne, o których mowa, zostały przygotowane i opublikowane wyłącznie do użytku szkolnego i uniwersyteckiego.


Art. VI.
Przez "opublikowanie" rozumie się w niniejszej konwencji odtworzenie w formie materialnej i oddanie do dyspozycji publiczności egzemplarzy dzieła, które umożliwiają jego przeczytanie lub inne wizualne zapoznanie się z nim.

Art. VII.
Niniejszej konwencji nie stosuje się do dzieł lub do praw do tych dzieł, które w chwili wejścia w życie konwencji w Umawiającym się Państwie, w którym żąda się ochrony, przestały ostatecznie być chronione lub nigdy nie były chronione.

Art. VIII.
1. Niniejsza konwencja, która będzie miała datę 24 lipca 1971 r., zostanie złożona na przechowanie Dyrektorowi Generalnemu i pozostanie otwarta do podpisania przez wszystkie Państwa będące stronami Konwencji z 1952 roku przez okres stu dwudziestu dni od daty niniejszej konwencji. Będzie ona wymagała ratyfikacji lub przyjęcia przez Państwa, które ją podpiszą.

2. Każde Państwo, które nie podpisze niniejszej konwencji, będzie mogło do niej przystąpić.

3. Ratyfikacja, przyjęcie lub przystąpienie będą dokonane przez złożenie w tym celu odpowiedniego dokumentu Dyrektorowi Generalnemu.

Art. IX.
1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od złożenia dwunastu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub przystąpienia.

2. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa po upływie trzech miesięcy od złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia.

3. Przystąpienie do niniejszej konwencji Państwa nie będącego stroną Konwencji z 1952 roku stanowi jednocześnie przystąpienie do Konwencji z 1952 roku; jednakże jeżeli Państwo złoży swój dokument przystąpienia przed wejściem w życie niniejszej konwencji, będzie ono mogło uzależnić swoje przystąpienie do Konwencji z 1952 roku od wejścia w życie niniejszej konwencji. Po wejściu w życie niniejszej konwencji żadne Państwo nie będzie mogło przystąpić wyłącznie do Konwencji z 1952 roku.

4. Stosunki pomiędzy Państwami będącymi stronami niniejszej konwencji oraz Państwami, które są tylko stronami Konwencji z 1952 roku, są normowane przez Konwencję z 1952 roku. Jednakże każde Państwo będące tylko stroną Konwencji z 1952 roku będzie mogło oświadczyć przez złożenie zawiadomienia Dyrektorowi Generalnemu, że godzi się na stosowanie postanowień konwencji z 1971 roku do dzieł swych obywateli lub do dzieł opublikowanych po raz pierwszy na jego terytorium przez wszystkie Państwa będące stronami niniejszej konwencji.

Art. X.
1. Każde Umawiające się Państwo zobowiązuje się przedsięwziąć, zgodnie z postanowieniami swej konstytucji, niezbędne środki w celu zapewnienia stosowania niniejszej konwencji.

2. Rozumie się, że w chwili wejścia w życie niniejszej konwencji w stosunku do danego Państwa Państwo to zgodnie ze swym ustawodawstwem wewnętrznym będzie w stanie stosować postanowienia niniejszej konwencji.

Art. XI.
1. Powołuje się Komitet Międzyrządowy, który będzie miał następujące zadania:

(a) badanie zagadnień dotyczących stosowania i działania niniejszej konwencji,


(b) przygotowanie periodycznych rewizji niniejszej konwencji,


(c) badanie wszelkich innych problemów związanych z międzynarodową ochroną praw autorskich we współpracy z różnymi zainteresowanymi organizacjami międzynarodowymi, w szczególności z Organizacją Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, Międzynarodowym Związkiem Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych oraz Organizacją Państw Amerykańskich,


(d) informowanie Państw będących stronami Powszechnej konwencji o swej działalności.


2. Komitet składa się z przedstawicieli osiemnastu Państw będących stronami niniejszej konwencji lub tylko stronami Konwencji z 1952 roku.

3. Komitet wyznacza się z uwzględnieniem słusznej równowagi między interesami narodowymi, mając na uwadze położenie geograficzne, zaludnienie, języki i stopień rozwoju.

4. Dyrektor Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, Dyrektor Generalny Światowej Organizacji Własności Intelektualnej oraz Sekretarz Generalny Organizacji Państw Amerykańskich lub ich przedstawiciele mogą brać udział w posiedzeniach Komitetu z głosem doradczym.

Art. XII.
Komitet Międzyrządowy będzie zwoływał konferencje w celu rewizji niniejszej konwencji, jeżeli sam uzna to za potrzebne lub jeżeli zażąda tego co najmniej dziesięć Państw będących stronami niniejszej konwencji.

Art. XIII.
1. Każde Umawiające się Państwo może w chwili złożenia dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia albo później w drodze notyfikacji skierowanej do Dyrektora Generalnego oświadczyć, że niniejsza konwencja ma zastosowanie do wszystkich lub niektórych krajów lub terytoriów, za których stosunki międzynarodowe jest ono odpowiedzialne; w takim wypadku konwencja będzie stosowana w krajach lub na terytoriach wskazanych w notyfikacji po upływie okresu trzech miesięcy, przewidzianego w artykule IX. W braku takiej notyfikacji niniejsza konwencja nie będzie stosowana w tych krajach lub na tych terytoriach.

2. Jednakże niniejszy artykuł w żadnym wypadku nie będzie interpretowany w sposób, z którego wynikałoby uznanie lub milczące przyjęcie przez którekolwiek Umawiające się Państwo stanu faktycznego jakiegokolwiek terytorium, na które zostało rozciągnięte stosowanie niniejszej konwencji przez inne Umawiające się Państwo na podstawie niniejszego artykułu.

Art. XIV.
1. Każde Umawiające się Państwo będzie mogło wypowiedzieć niniejszą konwencję we własnym imieniu lub w imieniu wszystkich lub niektórych krajów albo terytoriów, co do których złożyło notyfikację przewidzianą w artykule XIII. Wypowiedzenia dokonuje się w drodze notyfikacji skierowanej do Dyrektora Generalnego. Wypowiedzenie takie będzie dotyczyło także Konwencji z 1952 roku.

2. Wypowiedzenie takie będzie skuteczne tylko w stosunku do Państwa lub kraju albo terytorium, w którego imieniu zostało dokonane, i dopiero po upływie dwunastu miesięcy od dnia otrzymania notyfikacji.

Art. XV.
Każdy spór pomiędzy dwoma lub kilkoma Umawiającymi się Państwami, dotyczący interpretacji lub stosowania niniejszej konwencji, który nie zostanie uregulowany w drodze rokowań, będzie wniesiony do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w celu rozstrzygnięcia przez ten Trybunał, chyba że zainteresowane Państwa uzgodnią inny sposób jego uregulowania.

Art. XVI.
1. Niniejsza konwencja będzie sporządzona w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim. Wszystkie trzy teksty będą podpisane i będą jednakowo autentyczne.

2. Dyrektor Generalny, po konsultacji z zainteresowanymi rządami, ustala oficjalne teksty niniejszej konwencji w językach arabskim, niemieckim, portugalskim i włoskim.

3. Każde Umawiające się Państwo lub grupa Umawiających się Państw może spowodować ustalenie przez Dyrektora Generalnego, po uzgodnieniu z nim, innych tekstów we wskazanych przez nie językach.

4. Wszystkie te teksty zostaną dołączone do podpisanych tekstów niniejszej konwencji.

Art. XVII.
1. Niniejsza konwencja w niczym nie narusza postanowień Konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych ani przynależności do Związku utworzonego przez tę konwencję.

2. W celu stosowania poprzedniego ustępu dołącza się do niniejszego artykułu deklarację. Deklaracja ta stanowi integralną część niniejszej konwencji dla Państw związanych Konwencją berneńską w dniu 1 stycznia 1951 roku lub Państw, które do niej później przystąpią. Podpisanie niniejszej konwencji przez wyżej wymienione Państwa oznacza również podpisanie wymienionej deklaracji; każda ratyfikacja niniejszej konwencji lub przyjęcie jej albo przystąpienie do niej przez takie Państwa będzie również ratyfikacją lub przyjęciem deklaracji albo przystąpieniem do niej.

Art. XVIII.
Niniejsza konwencja nie narusza wielostronnych lub dwustronnych konwencji lub porozumień dotyczących praw autorskich, które weszły w życie lub mogą wejść w życie między dwiema lub kilkoma republikami amerykańskimi, ale wyłącznie między nimi. W razie rozbieżności bądź między postanowieniami obowiązujących konwencji lub porozumień z jednej strony a postanowieniami niniejszej konwencji z drugiej strony, bądź między postanowieniami niniejszej konwencji a postanowieniami jakiejkolwiek nowej konwencji lub jakiegokolwiek nowego porozumienia, które zostaną zawarte między dwiema lub kilkoma republikami amerykańskimi po wejściu w życie niniejszej konwencji, konwencja lub porozumienie zawarte najpóźniej będą miały pierwszeństwo w stosunkach między stronami. Pozostają nie naruszone prawa do dzieła, nabyte w którymkolwiek z Umawiających się Państw na podstawie konwencji lub porozumień obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej konwencji w tym Państwie.

Art. XIX.
Konwencja niniejsza nie narusza wielostronnych lub dwustronnych konwencji lub porozumień dotyczących praw autorskich obowiązujących między dwoma lub kilkoma Umawiającymi się Państwami. W razie rozbieżności między postanowieniami jednej z tych konwencji lub jednego z tych porozumień a postanowieniami niniejszej konwencji będą miały pierwszeństwo postanowienia niniejszej konwencji. Pozostają nie naruszone prawa do dzieła nabyte w jednym z Umawiających się Państw na podstawie konwencji lub porozumień obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej konwencji w danym Państwie. Niniejszy artykuł w niczym nie narusza postanowień artykułów XVII i XVIII.

Art. XX.
Żadne zastrzeżenia do niniejszej konwencji nie są dopuszczalne.

Art. XXI.
1. Dyrektor Generalny prześle należycie poświadczone odpisy niniejszej konwencji zainteresowanym Państwom, jak też Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania.

2. Ponadto będzie on zawiadamiał wszystkie zainteresowane Państwa o złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub przystąpienia, o dacie wejścia w życie niniejszej konwencji, o złożeniu notyfikacji przewidzianych w niniejszej konwencji i o wypowiedzeniach przewidzianych w artykule XIV.


DEKLARACJA DOŁĄCZONA DO ARTYKUŁU XVII

Państwa-członkowie Międzynarodowego Związku Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych (zwanego w dalszym ciągu "Związkiem Berneńskim") będące stronami niniejszej konwencji:

pragnąc zacieśnić wzajemne stosunki wynikające z tego Związku i uniknąć wszelkich konfliktów, które mogą powstać na tle współistnienia Konwencji berneńskiej i Powszechnej konwencji o prawie autorskim,

uznając przejściową konieczność dostosowania przez niektóre Państwa poziomu istniejącej na ich terytoriach ochrony praw autorskich do poziomu ich rozwoju w dziedzinie kulturalnej, społecznej i gospodarczej,

przyjęły na podstawie wspólnego porozumienia następującą deklarację:

(a) Z zastrzeżeniem postanowień litery (b) dzieła, których krajem pochodzenia jest w myśl Konwencji berneńskiej kraj, który po 1 stycznia 1951 roku wystąpił ze Związku Berneńskiego, nie będą chronione przez Powszechną konwencję o prawie autorskim w krajach należących do Związku Berneńskiego;

(b) Jeżeli Umawiające się Państwo jest uważane, zgodnie z praktyką ustaloną przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych, za kraj rozwijający się i złożyło Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury w chwili wystąpienia ze Związku Berneńskiego zawiadomienie stwierdzające, iż uważa się za kraj rozwijający się, postanowienia litery (a) nie będą stosowane tak długo, jak długo będzie ono mogło, zgodnie z postanowieniami artykułu V bis, korzystając z wyjątków przewidzianych przez niniejszą konwencję;

(c) Powszechna konwencja o prawie autorskim nie będzie miała zastosowania w stosunkach między krajami związanymi Konwencją berneńską w zakresie dotyczącym ochrony dzieł, których krajem pochodzenia w myśl tejże Konwencji berneńskiej jest jeden z krajów Związku Berneńskiego.


REZOLUCJA DOTYCZĄCA ARTYKUŁU XI

Konferencja zwołana dla przeprowadzenia rewizji Powszechnej konwencji o prawie autorskim,

po rozważeniu zagadnień dotyczących Komitetu Międzyrządowego przewidzianego w artykule XI niniejszej konwencji, do której dołączona jest niniejsza rezolucja,

postanawia, co następuje:

1. Komitet będzie składać się początkowo z przedstawicieli dwunastu Państw będących członkami Komitetu Międzyrządowego utworzonego w myśl artykułu XI Konwencji z 1952 roku oraz dołączonej do niej rezolucji, a ponadto z przedstawicieli następujących państw: Algierii, Australii, Japonii, Jugosławii, Meksyku i Senegalu.

2. Państwa, które nie są stronami Konwencji z 1952 roku i które nie przystąpią do niniejszej konwencji przed pierwszą sesją zwyczajną Komitetu po wejściu w życie niniejszej konwencji, zastąpione będą przez inne Państwa, wyznaczone przez Komitet na jego pierwszej sesji zwyczajnej, zgodnie z postanowieniami artykułu XI ustęp 2 i 3.

3. Od chwili wejścia w życie niniejszej konwencji Komitet przewidziany w ustępie 1 będzie uważany za ukonstytuowany zgodnie z artykułem XI niniejszej konwencji.

4. Pierwsza sesja Komitetu odbędzie się w okresie jednego roku po wejściu w życie niniejszej konwencji; następnie sesje zwyczajne Komitetu będą odbywały się co najmniej raz na dwa lata.

5. Komitet wybierze przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących oraz ustali swój regulamin wewnętrzny, kierując się następującymi zasadami:

(a) Normalny czas trwania mandatu przedstawicieli będzie wynosić sześć lat, z tym że co dwa lata zmieniana będzie jedna trzecia przedstawicieli; przyjmuje się jednak, że pierwsze mandaty wygasną w jednej trzeciej z końcem drugiej sesji zwyczajnej Komitetu po wejściu w życie niniejszej konwencji, w następnej jednej trzeciej z końcem trzeciej sesji zwyczajnej, a w pozostałej jednej trzeciej z końcem czwartej sesji zwyczajnej Komitetu.

(b) Postanowienia dotyczące procedury, zgodnie z którą Komitet będzie zapewniał obsadzenie miejsc wakujących, kolejność wygasania mandatów, prawo do powtórnego wyboru i tryb wyborów, będą zapewniały równowagę między koniecznością kontynuowania składu a koniecznością rotacji przedstawicielstwa, a także będą uwzględniały zasady, o których mowa w artykule XI ustęp 3.

Wyraża się życzenie, aby Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury zapewniła Komitetowi sekretariat.

Na dowód czego niżej podpisani, po złożeniu swych odpowiednich pełnomocnictw, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Paryżu, dnia dwudziestego czwartego lipca 1971 roku, w jednym egzemplarzu.


PROTOKÓŁ nr 1 do Powszechnej konwencji o prawie autorskim, zrewidowanej w Paryżu dnia 24 lipca 1971 roku, dotyczący ochrony dzieł bezpaństwowców i uchodźców.

Państwa będące stronami Powszechnej konwencji o prawie autorskim, zrewidowanej w Paryżu dnia 24 lipca 1971 roku (zwanej w dalszym ciągu "Konwencją z 1971 roku"), które stają się stronami niniejszego protokołu,

zgadzają się na następujące postanowienia:

1. Bezpaństwowcy i uchodźcy mający stałe miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie będą przy stosowaniu Konwencji z 1971 roku traktowani na równi z obywatelami tego Państwa.

2. (a) Niniejszy protokół będzie podpisany i będzie podlegał ratyfikacji lub przyjęciu przez Państwa sygnatariuszy, a także można będzie do niego przystąpić zgodnie z postanowieniami artykułu VIII Konwencji z 1971 roku.

(b) Niniejszy protokół wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa w dniu złożenia jego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia lub w dniu wejścia w życie Konwencji z 1971 roku, jeżeli Państwo to jest już stroną tej konwencji.

(c) W dniu wejścia w życie niniejszego protokołu w stosunku do Państwa nie będącego stroną protokołu nr 1, dołączonego do Konwencji z 1952 roku, będzie uważać się, że ten ostatni protokół wszedł w życie w stosunku do tego Państwa.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Paryżu, dnia dwudziestego czwartego lipca 1971 roku, w jednym egzemplarzu, w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne; egzemplarz ten zostanie złożony na przechowanie Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, który prześle jego należycie uwierzytelnione odpisy Państwom sygnatariuszom oraz Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania.


PROTOKÓŁ nr 2 do Powszechnej konwencji o prawie autorskim, zrewidowanej w Paryżu dnia 24 lipca 1971 roku, dotyczący stosowania konwencji do dzieł niektórych organizacji międzynarodowych.

Państwa będące stronami Powszechnej konwencji o prawie autorskim, zrewidowanej w Paryżu dnia 24 lipca 1971 roku (w dalszym ciągu zwanej "Konwencją z 1971 roku"), które stają się stronami niniejszego protokołu,

zgadzają się na następujące postanowienia:

1. (a) Ochrona przewidziana w artykule II ustęp 1 Konwencji z 1971 roku będzie stosowana do dzieł opublikowanych po raz pierwszy przez Organizację Narodów Zjednoczonych, przez związane z nią organizacje wyspecjalizowane lub przez Organizację Państw Amerykańskich.

(b) Tak samo ochrona przewidziana w artykule II ustęp 2 Konwencji z 1971 roku będzie stosowana do wyżej wymienionych organizacji.

2. (a) Niniejszy protokół będzie podpisany oraz będzie podlegał ratyfikacji lub przyjęciu przez Państwa sygnatariuszy, a także można będzie do niego przystąpić zgodnie z postanowieniami artykułu VIII Konwencji z 1971 roku.

(b) Niniejszy protokół wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa w dniu złożenia jego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia bądź przystąpienia lub w dniu wejścia w życie Konwencji z 1971 roku, jeżeli Państwo to jest już stromą tej Konwencji.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Paryżu, dnia dwudziestego czwartego lipca 1971 roku, w jednym egzemplarzu w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne; egzemplarz ten zostanie złożony na przechowanie Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, który prześle jego należycie uwierzytelnione odpisy Państwom sygnatariuszom oraz Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania.

Przekład. POWSZECHNA KONWENCJA O PRAWIE AUTORSKIM

Umawiające się Państwa,

ożywione pragnieniem zapewnienia we wszystkich krajach ochrony prawa autorskiego do dzieł literackich, naukowych i artystycznych,

przekonane, że system ochrony praw autorskich, odpowiadający wszystkim narodom i określony w Powszechnej konwencji, uzupełniając międzynarodowe systemy już obowiązujące bez ich naruszenia, zapewni poszanowanie osobistych praw człowieka oraz przyczyni się do rozwoju literatury, nauki i sztuki,

przekonane, że taki powszechny system ochrony praw autorskich ułatwi rozpowszechnianie dzieł umysłu ludzkiego i przyczyni się do lepszego zrozumienia między narodami,

postanowiły, co następuje:

Art. I.
Każde Umawiające się Państwo zobowiązuje się przedsięwziąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia dostatecznej i skutecznej ochrony praw autorów i wszystkich innych podmiotów tych praw, dotyczących dzieł literackich, naukowych i artystycznych, takich jak dzieła pisane, utwory muzyczne, dramatyczne i filmowe, dzieła malarskie, graficzne i rzeźby.

Art. II.
1. Opublikowane dzieła obywateli każdego Umawiającego się Państwa, jak też dzieła opublikowane po raz pierwszy na terytorium jednego z tych Państw, korzystają w każdym innym Umawiającym się Państwie z ochrony, jakiej to inne Państwo udziela dziełom swych obywateli publikowanym po raz pierwszy na jego własnym terytorium.

2. Nie opublikowane dzieła obywateli każdego Umawiającego się Państwa korzystają w każdym innym Umawiającym się Państwie z ochrony, jakiej to inne Państwo udziela nie opublikowanym dziełom swych obywateli.

3. W celu stosowania niniejszej konwencji każde Umawiające się Państwo może przepisami swego ustawodawstwa wewnętrznego zrównać ze swymi obywatelami każdą osobę zamieszkałą na terytorium tego Państwa.

Art. III.
1. Każde Umawiające się Państwo, które zgodnie ze swym ustawodawstwem wewnętrznym wymaga spełnienia, jako warunku ochrony praw autorskich, takich formalności, jak zdeponowanie, zarejestrowanie, zastrzeżenie, poświadczenie notarialne, uiszczenie opłat, wytworzenie lub opublikowanie na terytorium własnego kraju, powinno uważać te wymagania za spełnione w stosunku do każdego dzieła chronionego w myśl niniejszej konwencji, opublikowanego po raz pierwszy poza terytorium tego Państwa i którego autorem nie jest jego obywatel, jeżeli od pierwszej publikacji tego dzieła wszystkie egzemplarze dzieła, opublikowanego z upoważnienia autora lub innego podmiotu prawa autorskiego, zostały opatrzone symbolem C oraz nazwą podmiotu prawa autorskiego i wskazaniem roku pierwszej publikacji; symbol, nazwa i rok powinny być zamieszczone w sposób i w miejscu, wskazujących wyraźnie zastrzeżenie praw autorskich.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie stanowią przeszkody do poddania przez Umawiające się Państwo pewnym formalnościom lub innym warunkom, w celu zapewnienia nabycia i korzystania z praw autorskich, dzieł po raz pierwszy opublikowanych na jego terytorium lub dzieł jego obywateli bez względu na miejsce opublikowania tych dzieł.

3. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie stanowią przeszkody do wymagania przez Umawiające się Państwo od osoby występującej z powództwem sądowym, aby dla celów procesowych uczyniła zadość przepisom proceduralnym, takim jak zastępstwo powoda przez adwokata wykonującego praktykę w tym Państwie lub złożenie przez powoda egzemplarza dzieła w sądzie lub w urzędzie administracyjnym albo w jednym i drugim. Jednakże niezadośćuczynienie tym wymaganiom nie narusza ważności praw autorskich. Żadne z tych wymagań nie może być stawiane obywatelowi innego Umawiającego się Państwa, jeżeli nie jest ono stawiane obywatelom Państwa, w którym zażądano ochrony.

4. W każdym Umawiającym się Państwie powinny być zapewnione środki prawne w celu ochrony bez żadnych formalności nie publikowanych dzieł obywateli innych Umawiających się Państw.

5. Jeżeli Umawiające się Państwo stosuje więcej niż jeden okres ochrony i jeżeli pierwszy z nich jest dłuższy niż jeden z minimalnych okresów przewidzianych w artykule IV niniejszej konwencji; Państwo to może nie stosować ustępu 1 niniejszego artykułu w odniesieniu do drugiego oraz do następnych okresów ochrony.

Art. IV.
1. Czas trwania ochrony dzieła określa prawo Umawiającego się Państwa, w którym zażądano ochrony zgodnie z postanowieniami artykułu II oraz postanowieniami niniejszego artykułu.

2. Czas trwania ochrony dzieł chronionych przez niniejszą konwencję nie może być krótszy od okresu obejmującego życie autora i 25 lat po jego śmierci.

Jednakże Umawiające się Państwo, które w dniu wejścia w życie niniejszej konwencji na jego terytorium ogranicza ten czas dla pewnych rodzajów dzieł do okresu liczonego od pierwszej publikacji dzieła, może utrzymać to odstępstwo lub rozciągnąć je na inne rodzaje dzieł. Dla wszystkich tych rodzajów dzieł czas trwania ochrony nie może być krótszy od 25 lat, licząc od dnia pierwszej publikacji.

Każde Umawiające się Państwo, które w dniu wejścia w życie niniejszej konwencji na jego terytorium nie oblicza czasu trwania ochrony przy przyjęciu życia autora za podstawę, może obliczać ten czas trwania ochrony, licząc od pierwszej publikacji dzieła lub w odpowiednich wypadkach od rejestracji tego dzieła poprzedzającej jego opublikowanie; czas trwania ochrony nie może być krótszy niż 25 lat, licząc od daty pierwszej publikacji lub w odpowiednim wypadku od rejestracji dzieła poprzedzającej publikację.

Jeżeli ustawodawstwo Umawiającego się Państwa przewiduje dwa lub więcej następujących po sobie okresów ochrony, czas trwania pierwszego okresu nie może być krótszy od jednego z minimalnych okresów określonych wyżej.

3. Postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dzieł fotograficznych ani do dzieł sztuki stosowanej. Jednakże w Umawiających się Państwach, które udzielają ochrony dziełom fotograficznym i jako utworom artystycznym - dziełom sztuki stosowanej, czas trwania ochrony w odniesieniu do tych dzieł nie może być krótszy niż dziesięć lat.

4. Żadne Umawiające się Państwo nie będzie obowiązane do zapewnienia ochrony dziełu przez okres dłuższy od okresu ustanowionego dla tego rodzaju dzieł, do którego dane dzieło należy, przez prawo Umawiającego się Państwa, którego autor jest obywatelem, jeżeli chodzi o dzieło nie opublikowane, bądź przez prawo Umawiającego się Państwa, w którym dzieło to zostało opublikowane po raz pierwszy, jeżeli chodzi o dzieło opublikowane.

Jeżeli ustawodawstwo jednego z Umawiających się Państw przewiduje dwa lub więcej następujących po sobie okresów ochrony, to przy stosowaniu poprzedniego przepisu czas trwania ochrony udzielonej przez to Państwo uważa się za sumę tych okresów. Jeżeli jednak z jakiegokolwiek powodu określone dzieło nie jest chronione przez to Państwo przez drugi lub jeden z następnych okresów, inne Umawiające się Państwa nie są obowiązane do ochrony tego dzieła w ciągu tego drugiego lub następnych okresów.

5. Przy stosowaniu ustępu 4 niniejszego artykułu dzieło obywatela jednego z Umawiających się Państw, opublikowane po raz pierwszy w Państwie nie należącym do Umawiających się Państw, uważa się za opublikowane po raz pierwszy w tym Umawiającym się Państwie, którego autor jest obywatelem.

6. Przy stosowaniu wyżej wymienionego ustępu 4 niniejszego artykułu, w razie jednoczesnego opublikowania dzieła w dwóch lub więcej Umawiających się Państwach, dzieło uważa się za opublikowane po raz pierwszy w tym Państwie, które udziela najkrótszej ochrony. Za opublikowane jednocześnie w kilku krajach uważa się każde dzieło, które ukazało się w dwóch lub więcej krajach w ciągu trzydziestu dni od jego pierwszej publikacji.

Art. V.
1. Prawo autorskie obejmuje wyłączne prawo dokonywania, publikowania oraz zezwalania na dokonywanie i publikowanie tłumaczeń dzieł chronionych w myśl niniejszej konwencji.

2. Jednakże każde Umawiające się Państwo może w swym ustawodawstwie wewnętrznym ograniczyć prawo tłumaczenia dzieł pisanych, ale tylko pod następującymi warunkami:

Jeżeli po upływie okresu siedmiu lat od daty pierwszej publikacji dzieła pisanego tłumaczenie tego dzieła nie zostało opublikowane przez podmiot prawa tłumaczenia lub za jego zezwoleniem w języku narodowym lub w odpowiednim wypadku w jednym z języków narodowych Umawiającego się Państwa, każdy obywatel tego Umawiającego się Państwa może otrzymać od właściwej władzy tego Państwa licencję, nie mającą charakteru wyłączności, na przetłumaczenie dzieła na język narodowy, w którym nie było ono publikowane, i na opublikowanie tak przetłumaczonego dzieła.

Licencja taka będzie mogła być udzielona tylko wówczas, gdy ubiegający się o nią, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwie, w którym został złożony wniosek, udowodni, że zwracał się do podmiotu prawa tłumaczenia o zezwolenie na dokonanie tłumaczenia i jego opublikowanie i pomimo należytych starań nie mógł odnaleźć podmiotu prawa autorskiego lub otrzymać jego zezwolenia. Pod tymi samymi warunkami licencja będzie mogła być udzielona również w wypadku, gdy tłumaczenie zostało już opublikowane w języku narodowym, lecz nakłady zostały wyczerpane.

Jeżeli ubiegający się nie mógł odnaleźć podmiotu prawa tłumaczenia, powinien przesłać odpisy swej prośby do wydawcy, którego nazwa jest zamieszczona na dziele, oraz - jeżeli obywatelstwo podmiotu prawa tłumaczenia jest znane - do przedstawiciela dyplomatycznego albo konsularnego Państwa, którego obywatelem jest podmiot prawa tłumaczenia, lub do organu, który może być wyznaczony przez rząd tego Państwa. Licencja nie może być udzielona przed upływem dwóch miesięcy od dnia wysłania odpisów prośby.

Ustawodawstwo wewnętrzne powinno przewidywać zastosowanie odpowiednich środków w celu zapewnienia podmiotowi prawa tłumaczenia słusznego i odpowiadającego zwyczajom międzynarodowym wynagrodzenia, jak też zapłaty i przekazania tego wynagrodzenia oraz w celu zapewnienia poprawnego przetłumaczenia dzieła.

Na wszystkich egzemplarzach opublikowanego tłumaczenia powinny być również wdrukowane tytuł dzieła oryginalnego i nazwisko jego autora. Licencja będzie ważna tylko w odniesieniu do nakładu wydanego na terytorium Umawiającego się Państwa, w którym żąda się wydania tej licencji. Import i sprzedaż egzemplarzy w innym Umawiającym się Państwie są możliwe, jeżeli Państwo to ma ten sam język narodowy, na który dzieło zostało przetłumaczone, oraz jeżeli prawo wewnętrzne tego Państwa przewiduje licencję, a żaden przepis obowiązujący w tym Państwie nie zabrania importu i sprzedaży; import i sprzedaż na terytoriach tych Umawiających się Państw, w których powyższe warunki nie mogą być spełnione, podlegają przepisom ustawodawstwa tego Państwa i zawartych przez nie umów. Licencja nie może być przez uprawnionego odstąpiona.

Licencji nie można udzielić, jeżeli autor wycofał z obiegu egzemplarze dzieła.

Art. VI.
Przez "opublikowanie" rozumie się w niniejszej konwencji odtworzenie w formie materialnej i oddanie do dyspozycji publiczności egzemplarzy dzieła, które umożliwiają jego przeczytanie lub inne wizualne zapoznanie się z nim.

Art. VII.
Niniejszej konwencji nie stosuje się do dzieł lub do praw do tych dzieł, które w chwili wejścia w życie konwencji w Umawiającym się Państwie, w którym żąda się ochrony przestały ostatecznie być chronione lub nigdy nie były chronione.

Art. VIII.
1. Niniejsza konwencja, która będzie miała datę 6 września 1952 roku, zostanie złożona na przechowanie Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury i pozostanie otwarta do podpisania przez wszystkie Państwa przez okres stu dwudziestu dni od tej daty. Będzie ona wymagała ratyfikacji lub przyjęcia przez Państwa, które ją podpiszą.

2. Każde Państwo, które nie podpisze niniejszej konwencji, będzie mogło do niej przystąpić.

3. Ratyfikacja, przyjęcie lub przystąpienie będą dokonane przez złożenie w tym celu odpowiedniego dokumentu Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.

Art. IX.
1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od złożenia dwunastu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub przystąpienia, w tym dokumentów złożonych przez cztery Państwa nie będące członkami Międzynarodowego Związku Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych.

2. Następnie konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa po upływie trzech miesięcy od złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia.

Art. X.
1. Każde Państwo będące stroną niniejszej konwencji zobowiązuje się przedsięwziąć, zgodnie z postanowieniem swej konstytucji, niezbędne środki w celu zapewnienia stosowania niniejszej konwencji.

2. Rozumie się jednak, że w chwili złożenia dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia dane Państwo, zgodnie ze swym ustawodawstwem wewnętrznym, będzie w stanie stosować postanowienia niniejszej konwencji.

Art. XI.
1. Powołuje się Komitet Międzyrządowy, który będzie miał następujące zadania:

a) badanie zagadnień dotyczących stosowania i działania niniejszej konwencji,

b) przygotowanie periodycznych rewizji tej konwencji,

c) badanie wszelkich innych problemów związanych z międzynarodową ochroną praw autorskich we współpracy z różnymi zainteresowanymi organizacjami międzynarodowymi, w szczególności z Organizacją Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, Międzynarodowym Związkiem Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych oraz Organizacją Państw Amerykańskich,

d) informowanie Umawiających się Państw o swej działalności.

2. Komitet składa się z przedstawiciela dwunastu Umawiających się Państw wyznaczonych z uwzględnieniem słusznej reprezentacji geograficznej i zgodnie z postanowieniami rezolucji dotyczącej niniejszego artykułu, stanowiącej załącznik do niniejszej konwencji.

Dyrektor Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, Dyrektor Biura Międzynarodowego Związku Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych oraz Sekretarz Generalny Organizacji Państw Amerykańskich lub ich przedstawiciele mogą brać udział w posiedzeniach Komitetu z głosem doradczym.

Art. XII.
Komitet Międzyrządowy będzie zwoływał konferencje w celu rewizji niniejszej konwencji, jeżeli sam uzna to za potrzebne lub jeżeli zażąda tego co najmniej dziesięć Umawiających się Państw albo większość Umawiających się Państw w okresie, w którym liczba ich będzie niższa od dwudziestu.

Art. XIII.
Każde Umawiające się Państwo może w chwili złożenia swego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia albo później w drodze notyfikacji skierowanej do Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury oświadczyć, że niniejsza konwencja ma zastosowanie do wszystkich lub niektórych krajów lub terytoriów, za których stosunki międzynarodowe jest ono odpowiedzialne; w takim wypadku konwencja będzie stosowana w krajach lub na terytoriach wskazanych w notyfikacji po upływie okresu trzech miesięcy, przewidzianego w artykule IX. W brak takiej notyfikacji niniejsza konwencja nie będzie stosowana w tych krajach lub na tych terytoriach.

Art. XIV.
1. Każde Umawiające się Państwo będzie mogło wypowiedzieć niniejszą konwencję we własnym imieniu lub w imieniu wszystkich lub niektórych krajów albo terytoriów, co do których złożyło notyfikację przewidzianą w artykule XIII. Wypowiedzenia dokonuje się w drodze notyfikacji skierowanej do Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.

2. Wypowiedzenie takie będzie skuteczne tylko w stosunku do Państwa lub kraju albo terytorium, w którego imieniu zostało dokonane, i dopiero po upływie dwunastu miesięcy od dnia otrzymania notyfikacji.

Art. XV.
Każdy spór pomiędzy dwoma lub kilkoma Umawiającymi się Państwami, dotyczący interpretacji lub stosowania niniejszej konwencji, który nie zostanie uregulowany w drodze rokowań, będzie wniesiony do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w celu rozstrzygnięcia przez ten Trybunał, chyba że zainteresowane Państwa uzgodnią inny sposób jego uregulowania.

Art. XVI.
1. Niniejsza konwencja będzie sporządzona w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim. Wszystkie trzy teksty będą podpisane i będą jednakowo autentyczne.

2. Ustalone zostaną oficjalne teksty niniejszej konwencji w językach niemieckim, włoskim i portugalskim.

Każde Umawiające się Państwo lub grupa Umawiających się Państw może spowodować ustalenie przez Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, po uzgodnieniu z nim, innych tekstów we wskazanych przez nie językach.

Wszystkie te teksty zostaną dołączone do podpisanych tekstów niniejszej konwencji.

Art. XVII.
1. Niniejsza konwencja w niczym nie narusza postanowień Konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych, ani przynależności do Związku utworzonego przez tę konwencję.

2. W celu stosowania poprzedniego ustępu dołącza się do niniejszego artykułu deklarację. Deklaracja ta stanowi integralną część niniejszej konwencji dla Państw związanych Konwencją berneńską w dniu 1 stycznia 1951 r. lub Państw, które do niej później przystąpią. Podpisanie niniejszej konwencji przez wyżej wymienione Państwa oznacza również podpisanie deklaracji; każda ratyfikacja lub przyjęcie konwencji albo przystąpienie do niej przez te Państwa będzie również ratyfikacją lub przyjęciem deklaracji albo przystąpieniem do niej.

Art. XVIII.
Niniejsza konwencja nie narusza wielostronnych lub dwustronnych konwencji lub porozumień dotyczących praw autorskich, które weszły lub mogą wejść w życie między dwiema lub kilkoma republikami amerykańskimi, ale wyłącznie między nimi. W razie rozbieżności bądź między postanowieniami obowiązujących konwencji lub porozumień z jednej strony a postanowieniami niniejszej konwencji z drugiej strony, bądź między postanowieniami niniejszej konwencji a postanowieniami jakiejkolwiek nowej konwencji lub jakiegokolwiek nowego porozumienia, które zostaną zawarte między dwiema lub kilkoma republikami amerykańskimi po wejściu w życie niniejszej konwencji, konwencja lub porozumienie zawarte najpóźniej będą miały pierwszeństwo w stosunkach między stronami. Pozostają nienaruszone prawa do dzieła nabyte w którymkolwiek z Umawiających się Państw na podstawie konwencji lub porozumień obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej konwencji w tym Państwie.

Art. XIX.
Konwencja niniejsza nie narusza wielostronnych lub dwustronnych konwencji lub porozumień dotyczących praw autorskich obowiązujących między dwoma lub kilkoma Umawiającymi się Państwami. W razie rozbieżności między postanowieniami jednej z tych konwencji lub jednego z tych porozumień a postanowieniami niniejszej konwencji będą miały pierwszeństwo postanowienia niniejszej konwencji. Pozostają nienaruszone prawa do dzieła nabyte w jednym z Umawiających się Państw na podstawie konwencji lub porozumień obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej konwencji w danym Państwie. Niniejszy artykuł w niczym nie narusza postanowień artykułów XVII i XVIII niniejszej konwencji.

Art. XX.
Żadne zastrzeżenia do niniejszej konwencji nie są dopuszczalne.

Art. XXI.
Dyrektor Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury prześle należycie poświadczone odpisy niniejszej konwencji zainteresowanym Państwom oraz Szwajcarskiej Radzie Związkowej, jak też Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania.

Ponadto będzie on zawiadamiał wszystkie zainteresowane Państwa o złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub przystąpienia, o dacie wejścia w życie niniejszej konwencji, o złożeniu notyfikacji przewidzianych w artykule XIII niniejszej konwencji i o wypowiedzeniach przewidzianych w artykule XIV.


DEKLARACJA DOŁĄCZONA DO ARTYKUŁU XVII

Państwa-członkowie Międzynarodowego Związku Ochrony Dzieł Literackich i Artystycznych, będące stronami Powszechnej konwencji o prawie autorskim, pragnąc zacieśnić wzajemne stosunki wynikające z tego Związku i uniknąć wszelkich konfliktów, które mogą powstać na tle współistnienia Konwencji berneńskiej i Powszechnej konwencji,

przyjęły na podstawie wspólnego porozumienia następującą deklarację:

a) dzieła, których krajem pochodzenia jest w myśl Konwencji berneńskiej kraj, który po 1 stycznia 1951 r. wystąpił z Międzynarodowego Związku utworzonego przez tę konwencję, nie będą chronione przez Powszechną konwencję o prawie autorskim w krajach należących do Związku Berneńskiego;

b) Powszechna konwencja o prawie autorskim nie będzie miała zastosowania w stosunkach miedzy krajami związanymi Konwencją berneńską w zakresie dotyczącym ochrony dzieł, których krajem pochodzenia w myśl tejże Konwencji berneńskiej jest jeden z krajów należących do Międzynarodowego Związku utworzonego przez tę konwencję.


REZOLUCJA DOTYCZĄCA ARTYKUŁU XI

Międzyrządowa konferencja prawa autorskiego,

po rozważeniu zagadnień dotyczących Komitetu Międzyrządowego, przewidzianego w artykule XI Powszechnej konwencji o prawie autorskim,

postanawia, co następuje:

1. Pierwszymi członkami Komitetu będą przedstawiciele następujących dwunastu państw, z których każde wyznaczy jednego przedstawiciela i jednego zastępcę: Argentyna, Brazylia, Francja, Hiszpania, Indie, Japonia, Meksyk, Niemcy, Szwajcaria, Stany Zjednoczone Ameryki, Włochy i Zjednoczone Królestwo.

2. Komitet ukonstytuuje się z chwilą wejścia w życie konwencji stosownie do artykułu XI tej konwencji.

3. Komitet wybierze przewodniczącego i wiceprzewodniczącego. Ustali on swój regulamin wewnętrzny, który zapewni stosowanie następujących zasad:

a) normalny czas trwania mandatu przedstawicieli będzie wynosił sześć lat, z tym że co dwa lata zmieniana będzie jedna trzecia przedstawicieli;

b) przed wygaśnięciem mandatu któregokolwiek z członków Komitet zdecyduje, które Państwa przestaną być reprezentowane w Komitecie i które Państwa mają być powołane do wyznaczenia przedstawicieli; w pierwszej kolejności przestaną być reprezentowanie w Komitecie Państwa, które nie ratyfikowały lub nie przyjęły konwencji albo nie przystąpiły do niej;

c) poszczególne części świata powinny być sprawiedliwie reprezentowane;

Konferencja wyraża życzenie,

aby Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury zapewniła Komitetowi sekretariat.

Na dowód czego niżej podpisani po złożeniu swych odpowiednich pełnomocnictw podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Genewie, dnia szóstego września 1952 roku, w jednym egzemplarzu.


PROTOKÓŁ nr 1 załączony do Powszechnej konwencji o prawie autorskim, dotyczący ochrony dzieł bezpaństwowców i uchodźców.

Państwa będące Stronami Powszechnej konwencji o prawie autorskim (zwanej dalej "konwencją") i stające się Stronami niniejszego protokołu

przyjęły następujące postanowienia:

1. Bezpaństwowcy i uchodźcy mający stałe miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie są przy stosowaniu konwencji traktowani na równi z obywatelami tego Państwa.

2. a) Niniejszy protokół będzie podpisany i będzie podlegał ratyfikacji lub przyjęciu przez Państwa sygnatariuszy, a także można będzie do niego przystąpić zgodnie z postanowieniami artykułu VIII konwencji.

b) Niniejszy protokół wejdzie w życie dla każdego Państwa w dniu złożenia jego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia, pod warunkiem, że Państwo to jest już Stroną konwencji.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Genewie, dnia 6 września 1952 roku, w jednym egzemplarzu, w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne; egzemplarz ten zostanie złożony na przechowanie Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, który prześle jego należycie uwierzytelnione odpisy Państwom sygnatariuszom, Szwajcarskiej Radzie Związkowej i Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania.
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_KONWENCJA
O UTWORZENIU RADY WSPÓŁPRACY CELNEJ.
sporządzona w Brukseli
dnia 15 grudnia 1950 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 15 grudnia 1950 roku sporządzona została w Brukseli Konwencja o utworzeniu Rady Współpracy Celnej.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że postanawia przystąpić do tej konwencji w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 czerwca 1974 roku.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: S. Olszowski

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru)

Przekład.


Konwencja o utworzeniu Rady Współpracy Celnej.

Rządy sygnatariusze niniejszej konwencji, uważając, że należy zapewnić w najwyższym stopniu zharmonizowanie i ujednolicenie ich systemów celnych, a zwłaszcza zbadanie problemów związanych z rozwojem i postępem techniki celnej oraz ustawodawstwa celnego ich dotyczącego,

przekonane, że w interesie handlu międzynarodowego leży popieranie współpracy między Rządami w tych sprawach, z uwzględnieniem zarówno czynników ekonomicznych, jak i techniki celnej z nią związanych,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
Tworzy się Radę Współpracy Celnej, zwaną dalej "Radą".

Art. II.
(a) Członkami Rady mogą być:

(i) Umawiające się Strony niniejszej konwencji;

(ii) Rząd każdego odrębnego terytorium celnego zaproponowanego przez Umawiającą się Stronę ponoszącą formalną odpowiedzialności za jego stosunki dyplomatyczne, posiadającego autonomię w zakresie zewnętrznych stosunków handlowych, na którego przyjęcie jako odrębnego członka wyraziła zgodę Rada.

(b) Każdy Rząd odrębnego terytorium celnego, który jest członkiem Rady stosownie do ustępu a) punkt (ii), przestaje być członkiem Rady na skutek zawiadomienia Rady o wycofaniu się z członkostwa przez Umawiającą się Stronę ponoszącą formalną odpowiedzialność za stosunki dyplomatyczne tego terytorium.

(c) Każdy członek mianuje jednego delegata i jednego lub więcej zastępców, którzy będą jego przedstawicielami w Radzie. Przedstawiciele ci mogą korzystać z pomocy doradców.

(d) Rada może dopuścić jako obserwatorów przedstawicieli Rządów nie będących członkami lub przedstawicieli międzynarodowych organizacji.

Art. III.
Do funkcji Rady należy:

(a) badanie wszelkich zagadnień dotyczących współpracy w sprawach celnych, których popieranie, zgodnie z ogólnymi celami niniejszej konwencji, uzgodniły Umawiające się strony;

(b) badanie technicznych aspektów systemów celnych, jak również czynników ekonomicznych z nimi związanych, w celu zaproponowania swym członkom praktycznych środków do osiągnięcia możliwie najwyższego stopnia zharmonizowania i ujednolicenia;

(c) opracowywanie projektów konwencji i zmian do konwencji oraz zalecanie ich przyjęcia przez zainteresowane rządy;

(d) udzielanie zaleceń w celu zapewnienia jednolitości w interpretacji i stosowaniu konwencji zawartych w wyniku jej działalności, jak też Konwencji w sprawie nomenklatury przy klasyfikacji towarów w taryfach celnych i Konwencji w sprawie wartości celnej towarów, opracowanych przez Grupę Studiów Europejskiej Unii Celnej, oraz wykonywanie w tym celu czynności, które zostałyby jej wyraźnie powierzone w postanowieniach tych konwencji;

(e) udzielanie zaleceń w charakterze organu pojednawczego w celu rozstrzygania sporów dotyczących interpretacji lub stosowania konwencji wymienionych w ustępie (d) stosownie do postanowień tych konwencji; strony pozostające w sporze mogą z góry zgodzić się na przyjęcie zaleceń Rady jako wiążących;

(f) zapewnienie przekazywania informacji dotyczących przepisów celnych i techniki celnej;

(g) udzielanie z własnej inicjatywy lub na prośbę zainteresowanych Rządów informacji lub porad w sprawach celnych w granicach ogólnych celów niniejszej konwencji oraz udzielanie zaleceń w tym zakresie;

(h) współpraca z innymi międzynarodowymi organizacjami w zakresie spraw należących do jej właściwości.

Art. IV.
Członkowie Rady będą przekazywali Radzie wszelkie żądane przez nią informacje i dokumentację, niezbędne do wykonywania jej czynności, z zastrzeżeniem, że żaden Członek nie będzie zobowiązany do dostarczenia informacji poufnych, których ujawnienie mogłoby być przeszkodą w stosowaniu jego prawa lub też w inny sposób byłoby sprzeczne z interesem publicznym albo mogłoby wyrządzić szkodę słusznym interesom handlowym przedsiębiorstw państwowych lub prywatnych.

Art. V.
Radzie pomagają Stały Komitet Techniczny i Sekretariat Generalny.

Art. VI.
(a) Rada wybiera co roku przewodniczącego i co najmniej dwóch wiceprzewodniczących spośród delegatów Członków.

(b) Większością co najmniej dwóch trzecich głosów swych Członków ustala swój regulamin wewnętrzny.

(c) Powołuje Komitet Nomenklatury, stosownie do postanowień Konwencji w sprawie nomenklatury przy klasyfikacji towarów w taryfach celnych, oraz Komitet Wartości, stosownie do postanowień Konwencji w sprawie wartości celnej towarów. Może również powoływać inne komitety, które uważa za niezbędne do stosowania konwencji wymienionych w artykule III ustęp (d) lub do innych celów w granicach swej właściwości.

(d) Wyznacza zadania przydzielane Stałemu Komitetowi Technicznemu i przekazywane mu uprawnienia.

(e) Zatwierdza swój budżet roczny, kontroluje swoje wydatki oraz wydaje Sekretariatowi Generalnemu niezbędne dyspozycje w sprawach dotyczących swoich finansów.

Art. VII.
(a) Siedzibą Rady jest Bruksela.

(b) Rada, Stały Komitet Techniczny i wszelkie komitety powołane przez Radę mogą zbierać się w miejscach innych niż siedziba Rady, jeżeli Rada tak zdecyduje.

(c) Rada zbiera się przynajmniej dwa razy w roku. Pierwsze jej posiedzenie odbędzie się nie później niż w trzy miesiące po wejściu w życie niniejszej konwencji.

Art. VIII.
(a) Każdy Członek Rady ma jeden głos, jednakże żaden Członek nie ma prawa głosowania w sprawach dotyczących interpretacji i stosowania obowiązujących konwencji, wymienionych w artykule III ustęp (d), które nie mają do niego zastosowania, ani w sprawach poprawek dotyczących tych konwencji.

(b) Z wyjątkiem przewidzianym w artykule VI ustęp (b) decyzje Rady podejmowane są większością dwóch trzecich głosów Członków obecnych i uprawnionych do głosowania. Rada nie może podjąć decyzji w żadnej sprawie, jeżeli więcej niż połowa Członków uprawnionych do głosowania w danej sprawie jest nieobecna.

Art. IX.
(a) Rada układa swe stosunki z Organizacją Narodów Zjednoczonych, z jej organami głównymi i pomocniczymi, z jej organizacjami wyspecjalizowanymi, jak też z wszelkimi innymi organizacjami międzyrządowymi w taki sposób, jaki może zapewnić najlepszą współpracę w wykonaniu przypadających im zadań.

(b) Rada może podjąć niezbędne środki ułatwiające konsultacje i współpracę z organizacjami pozarządowymi zainteresowanymi sprawami należącymi do jej kompetencji.

Art. X.
(a) Stały Komitet Techniczny składa się z przedstawicieli Członków Rady. Każdy Członek Rady może wyznaczyć jednego delegata i jednego lub więcej zastępców, którzy będą reprezentować go w Komitecie. Przedstawicielami będą urzędnicy wyspecjalizowani w sprawach techniki celnej. Mogą im towarzyszyć rzeczoznawcy.

(b) Stały Komitet Techniczny zbiera się co najmniej cztery razy w roku.

Art. XI.
(a) Rada mianuje Sekretarza Generalnego i zastępcę Sekretarza Generalnego oraz określa zakres ich działania, ich obowiązki, warunki ich służby oraz okres pełnienia przez nich funkcji.

(b) Sekretarz Generalny mianuje personel administracyjny Sekretariatu Generalnego. Etaty i status tego personelu zatwierdza Rada.

Art. XII.
(a) Każdy Członek Rady pokrywa wydatki swej delegacji w Radzie, Stałym Komitecie Technicznym i wszelkich komitetach powołanych przez Radę.

(b) Wydatki Rady są pokrywane przez jej Członków według skali ustalonej przez Radę.

(c) Rada może pozbawić prawa głosowania każdego Członka, który nie wypełnił swoich zobowiązań finansowych w okresie trzech miesięcy od zawiadomienia go o wysokości należnej od niego kwoty.

(d) Każdy Członek Rady ma obowiązek uiścić w całości swą roczną składkę na rok budżetowy, w ciągu którego stał się Członkiem Rady, oraz na rok budżetowy, w którym jego zawiadomienie o wystąpieniu nabrało mocy.

Art. XIII.
(a) Rada, na terytorium każdego z jej Członków, korzysta z takiej zdolności do czynności prawnych określonych w załączniku do niniejszej konwencji, jaka jest niezbędna do wykonywania jej funkcji.

(b) Rada, przedstawiciele Członków, doradcy i rzeczoznawcy wyznaczeni im do pomocy oraz urzędnicy Rady korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w załączniku do niniejszej konwencji.

(c) Załącznik do niniejszej konwencji stanowi integralną część konwencji, a jakiekolwiek powołanie się na konwencję uważa się za powołanie się również na załącznik.

Art. XIV.
Umawiające się Strony przyjmują postanowienia Protokołu dotyczącego Grupy Studiów Europejskiej Unii Celnej, otwartego do podpisu w Brukseli w tym samym dniu co niniejsza konwencja. Ustalając skalę składek przewidzianą w artykule XII ustęp (b), Rada będzie brała pod uwagę członkostwo w Grupie Studiów.

Art. XV.
Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu do dnia 31 marca 1951 roku.

Art. XVI.
(a) Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji.

(b) Dokumenty ratyfikacyjne będą składane w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Belgii, które będzie informowało wszystkie Rządy sygnatariuszy i Rządy przystępujące oraz Sekretarza Generalnego o każdym fakcie złożenia takiego dokumentu.

Art. XVII.
(a) Niniejsza konwencja wejdzie w życie z chwilą złożenia dokumentów ratyfikacyjnych przez siedem Rządów sygnatariuszy.

(b) Dla każdego Rządu sygnatariusza, który złożył swój dokument ratyfikacyjny w terminie późniejszym, niniejsza konwencja wejdzie w życie w dniu złożenia tego dokumentu ratyfikacyjnego.

Art. XVIII.
(a) Rząd każdego Państwa, który nie jest sygnatariuszem niniejszej konwencji, może do niej przystąpić począwszy od dnia 1 kwietnia 1951 roku.

(b) Dokumenty przystąpienia będą składane w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Belgii, które będzie informowało wszystkie Rządy sygnatariuszy i Rządy przystępujące oraz Sekretarza Generalnego o każdym fakcie złożenia takiego dokumentu.

(c) Niniejsza konwencja wchodzi w życie dla każdego przystępującego Rządu z chwilą złożenia dokumentu przystąpienia, nie wcześniej jednak niż przed wejściem jej w życie, zgodnie z artykułem XVII ustęp (a).

Art. XIX.
Niniejsza konwencja jest zawarta na czas nieokreślony, jednakże każda Umawiająca się Strona może ją wypowiedzieć w każdej chwili po upływie pięciu lat od wejścia jej w życie zgodnie z artykułem XVII ustęp (a). Wypowiedzenie nabiera mocy po upływie jednego roku od dnia otrzymania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii notyfikacji o wypowiedzeniu. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii będzie informowało o każdym wypowiedzeniu wszystkie Rządy sygnatariuszy i Rządy przystępujące oraz Sekretarza Generalnego.

Art. XX.
(a) Rada może zalecać Umawiającym się Stronom poprawki do niniejszej konwencji.

(b) Każda Umawiająca się Strona, przyjmując poprawkę, zawiadomi Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii na piśmie o jej przyjęciu, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii poinformuje o otrzymaniu zawiadomienia o przyjęciu wszystkie Rządy sygnatariuszy i Rządy przystępujące oraz Sekretarza Generalnego.

(c) Poprawka wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od otrzymania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii zawiadomień o jej przyjęciu od wszystkich Umawiających się Stron. Gdy poprawka została przyjęta w ten sposób przez wszystkie Umawiające się Strony, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii zawiadamia wszystkie Rządy sygnatariuszy i Rządy przystępujące oraz Sekretarza Generalnego o przyjęciu poprawki i o dacie wejścia jej w życie.

(d) Po wejściu w życie poprawki żaden rząd żaden Rząd nie będzie mógł ratyfikować niniejszej konwencji lub przystąpić do niej bez przyjęcia również tej poprawki.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni przez Rządy, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Brukseli dnia piętnastego grudnia tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego roku, w jednym egzemplarzu oryginalnym w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są równie autentyczne; egzemplarz ten zostanie złożony w archiwum Rządu Belgii, który przekaże uwierzytelnione jego odpisy wszystkim Rządom sygnatariuszom i Rządom przystępującym.

ZAŁĄCZNIK Zdolność prawna, przywileje i immunitety Rady.

Art. I.

Definicje.

Ustęp 1

W niniejszym załączniku:

(i) w rozumieniu artykułu III wyrazy "majątek i aktywa" oznaczają również nieruchomości i fundusze administrowane przez Radę w związku z wykonywaniem jej statutowych funkcji;

(ii) w rozumieniu artykułu V określenie "przedstawiciele Członków" obejmuje wszelkich przedstawicieli, ich zastępców, doradców, rzeczoznawców technicznych i sekretarzy delegacji.

Art. II.

Osobowość prawna.

Ustęp 2

Rada ma osobowość prawną i ma zdolność:

(a) zawierania umów,

(b) nabywania i zbywania majątku nieruchomego i ruchomego;

(c) wszczynania postępowania sądowego.

W tych sprawach działa w imieniu Rady Sekretarz Generalny.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. III.

Majątek, fundusze i aktywa.

Ustęp 3

Rada, jej majątek i aktywa, bez względu na to, gdzie i w czyich rękach się znajdują, korzystają z immunitetu jurysdykcyjnego, chyba że w jakimś szczególnym wypadku Rada wyraźnie zrzeknie się immunitetu. Rozumie się jednak, że zrzeczenie się immunitetu nie może rozciągnąć się na jakiekolwiek czynności egzekucyjne.

Ustęp 4

Pomieszczenia Rady są nietykalne.

Majątek i aktywa Rady bez względu na to, gdzie i w czyich rękach się znajdują, nie podlegają rewizji, rekwizycji, konfiskacie, wywłaszczeniu lub wszelkim innym formom ingerencji w trybie postępowania egzekucyjnego, administracyjnego, sądowego lub ustawodawczego.

Ustęp 5

Archiwum Rady i w ogóle wszystkie dokumenty należące do niej lub będące w jej posiadaniu są nietykalne bez względu na miejsce, w którym się znajdują.

Ustęp 6

Nie podlegając żadnej finansowej kontroli, reglamentacji lub moratorium:

(a) Rada może posiadać wszelkiego rodzaju walutę i prowadzić rachunki w każdej walucie;

(b) Rada może swobodnie przekazywać swoje fundusze z jednego kraju do drugiego lub w obrębie jakiegokolwiek kraju oraz wymieniać wszelką posiadaną przez siebie walutę na jakąkolwiek inną walutę.

Ustęp 7

Rada, wykonując swoje uprawnienia przyznaje jej na mocy ustępu 6, bierze pod uwagę wszelkie wnioski zgłoszone przez każdego ze swych Członków i uwzględnia je, jeżeli uzna, że mogą być przyjęte bez szkody dla jej własnych interesów.

Ustęp 8

Rada, jej aktywa, dochody i majątek innego rodzaju są:

(a) zwolnione od wszelkich podatków bezpośrednich; rozumie się jednak, że Rada nie będzie żądać zwolnienia od podatków, które w rzeczywistości są jedynie opłatami za świadczenie usług użyteczności publicznej;

(b) zwolnione od opłat celnych oraz zakazów i ograniczeń przywozowych i wywozowych w odniesieniu do przedmiotów przywożonych lub wywożonych przez Radę do jej użytku służbowego; rozumie się jednak, że przedmioty przywiezione na podstawie takiego zwolnienia nie będą sprzedane w kraju, do którego zostały przywiezione, chyba że nastąpi to na warunkach uzgodnionych z Rządem tego kraju;

(c) zwolnione od wszelkich opłat celnych oraz zakazów i ograniczeń przywozowych i wywozowych w odniesieniu do jej wydawnictw.

Ustęp 9

Jakkolwiek Rada nie będzie się domagała w zasadzie zwolnienia od opłat akcyzowych i podatków od sprzedaży wliczonych w cenę majątku ruchomego lub nieruchomego, to jednakże w razie dokonywania przez nią na swój użytek służbowy poważnych zakupów przedmiotów lub majątku, których cena obejmuje tego rodzaju opłaty i podatki, Członkowie Rady w każdym wypadku, gdy będzie to możliwe, podejmą odpowiednie kroki administracyjne w celu zwolnienia od opłat i podatków lub zwrotu sum już wpłaconych.

Art. IV.

Ułatwienia w zakresie porozumiewania się.

Ustęp 10

W zakresie porozumiewania się w sprawach urzędowych Rada korzysta na terytorium każdego z jej Członków z traktowania nie mniej korzystanego niż przyznane przez tego Członka każdemu innemu Rządowi, włączając w to jego przedstawicielstwo dyplomatyczne; dotyczy to pierwszeństwa oraz taryf i opłat za przesyłki pocztowe, kablogramy, telegramy, radiotelegramy, telefonogramy, rozmowy telefoniczne i inne środki porozumiewania się, jak również taryf prasowych za informacje dla prasy i radia.

Ustęp 11

Korespondencja urzędowa i inne komunikaty urzędowe Rady nie podlegają cenzurze. Postanowienia niniejszego ustępu nie mogą być w żadnym wypadku interpretowane w sposób wykluczający podjęcie odpowiednich środków bezpieczeństwa na podstawie porozumienia między Radą a którymkolwiek z jej Członków.

Art. V.

Przedstawiciele Członków.

Ustęp 12

Przedstawiciele Członków na posiedzeniach Rady, Stałego Komitetu Technicznego i komitetów Rady korzystają w czasie wykonywania swych funkcji oraz podczas podróży na miejsce posiedzenia i z powrotem z następujących przywilejów i immunitetów:

(a) nie podlegają aresztowaniu lub zatrzymaniu, a ich bagaż osobisty nie podlega zajęciu oraz korzystają z pełnego immunitetu jurysdykcyjnego w odniesieniu do ich wypowiedzi ustnych lub pisemnych i wszelkich czynności dokonanych przez nich w charakterze urzędowym;

(b) nietykalność wszelkich papierów i dokumentów;

(c) prawa używania szyfru i otrzymywania dokumentów lub korespondencji przez kurierów lub w opieczętowanych workach;

(d) zwolnienia ich samych oraz ich współmałżonków od wszelkich formalności dotyczących ograniczeń imigracyjnych i rejestracji cudzoziemców w krajach, które odwiedzają lub przez które przejeżdżają w czasie wykonywania swych funkcji;

(e) z takich samych ułatwień w zakresie ograniczeń walutowych lub wymiany waluty, jakie przyznawane są przedstawicielom Rządów obcych będących w czasowej misji urzędowej;

(f) z takich samych immunitetów i ułatwień w odniesieniu do ich bagażu osobistego, jakie przyznawane są członkom przedstawicielstw dyplomatycznych podobnej rangi.

Ustęp 13

W celu zapewnienia przedstawicielom Członków Rady na posiedzeniach Rady, Stałego Komitetu Technicznego i komitetów Rady całkowitej wolności słowa i całkowitej niezależności w wykonywaniu ich funkcji immunitet jurysdykcyjny w odniesieniu do ich wypowiedzi ustnych lub pisemnych i czynności dokonanych przez nich przy pełnieniu ich funkcji będzie przysługiwał nawet po wygaśnięciu mandatu tych osób.

Ustęp 14

Przywileje i immunitety przyznaje się przedstawicielom Członków nie dla ich osobistej korzyści, lecz w celu zapewnienia całkowitej niezależności przy wykonywaniu ich funkcji związanych z Radą. Dlatego też Członek ma nie tylko prawo, lecz również obowiązek, zrzec się immunitetu swego przedstawiciela w każdym wypadku, gdy zdaniem tego Członka immunitet stałby na przeszkodzie wymiarowi sprawiedliwości i gdy można się go zrzec bez szkody dla celu, w którym został przyznany.

Ustęp 15

Postanowień ustępów 12 i 13 nie stosuje się do władz Państwa, którego dana osoba jest obywatelem lub którego jest ona lub była przedstawicielem.

Art. VI.

Funkcjonariusze Rady.

Ustęp 16

Rada ustali kategorie funkcjonariuszy, do których stosuje się postanowienia niniejszego artykułu. Sekretarz Generalny poda do wiadomości Członkom Rady nazwiska funkcjonariuszy zaliczonych do tych kategorii.

Ustęp 17

Funkcjonariusze Rady:

(a) korzystają z immunitetu jurysdykcyjnego w odniesieniu do wypowiedzi ustnych lub pisemnych i wszelkich czynności dokonywanych przez nich w związku z pełnieniem ich funkcji urzędowych i w granicach ich uprawnień;

(b) zwolnieni są od wszelkich podatków od uposażeń i honorariów wypłacanych im przez Radę;

(c) nie podlegają, wraz ze swymi współmałżonkami i członkami rodziny będącymi na ich utrzymaniu, ograniczeniom imigracyjnym i przepisom dotyczącym rejestracji cudzoziemców;

(d) korzystają przy wymianie walut z tych samych przywilejów, jakie są przyznawane podobnej rangi funkcjonariuszom przedstawicielstw dyplomatycznych;

(e) korzystają, wraz ze swymi współmałżonkami i członkami rodziny będącymi na ich utrzymaniu, z takich samych ułatwień repatriacyjnych, w razie kryzysu międzynarodowego, jakie przysługują podobnej rangi urzędnikom przedstawicielstw dyplomatycznych;

(f) mają prawo do bezcłowego przywozu mebli i rzeczy osobistych w czasie pierwszego obejmowania przez nich stanowiska w danym kraju i do bezcłowego wywozu tych mebli i rzeczy do kraju stałego pobytu po zakończeniu pełnienia swych funkcji.

Ustęp 18

Niezależnie od przywilejów i immunitetów wymienionych w ustępie 17 Sekretarzowi Generalnemu Rady, jego małżonce i dzieciom poniżej lat 21 przyznaje się przywileje, immunitety, zwolnienia i ułatwienia przysługujące szefom przedstawicielstw dyplomatycznych zgodnie z prawem międzynarodowym.

Zastępca Sekretarza Generalnego korzysta z przywilejów, immunitetów, zwolnień i ułatwień przyznawanych przedstawicielom podobnej rangi.

Ustęp 19

Przywileje i immunitety są przyznawane funkcjonariuszom wyłącznie w interesie Rady, a nie dla ich osobistych korzyści. Sekretarz Generalny ma prawo i obowiązek zrzec się immunitetu przyznanego funkcjonariuszowi w każdym wypadku, gdy jego zdaniem immunitet ten stałby na przeszkodzie wymiarowi sprawiedliwości, a można się go zrzec bez szkody dla interesów Rady. W odniesieniu do Sekretarza Generalnego immunitetu może się zrzec tylko Rada.

Art. VII.

Rzeczoznawcy wykonujący zadania dla Rady.

Ustęp 20

Rzeczoznawcy (inni niż funkcjonariusze określeni w artykule VI) wykonujący zadania dla Rady korzystają w okresie wykonywania tych zadań, łącznie z czasem podróży z tym związanej, z takich przywilejów, immunitetów i ułatwień, które są niezbędne do niezależnego wykonywania ich czynności, a w szczególności;

(a) nie podlegają aresztowaniu lub zatrzymaniu, a ich bagaż nie może być zajęty;

(b) korzystają z immunitetu jurysdykcyjnego w odniesieniu do ich wypowiedzi ustnych lub pisemnych lub czynności dokonanych przez nich przy wykonywaniu powierzonych im zadań i w granicach ich uprawnień;

(c) korzystają z nietykalności wszelkich papierów i dokumentów.

Ustęp 21

Przywileje, immunitety i ułatwienia są przyznawane rzeczoznawcom w interesie Rady, a nie dla ich osobistej korzyści. Sekretarz Generalny ma prawo i obowiązek zrzec się immunitetu przyznanego rzeczoznawcy w każdym wypadku, gdy jego zdaniem immunitet ten stałby na przeszkodzie wymiarowi sprawiedliwości, a można się go zrzec bez szkody dla interesów Rady.

Art. VIII.

Nadużycie przywilejów.

Ustęp 22

Przedstawiciele Członków na posiedzeniach Rady, Stałego Komitetu Technicznego i komitetów Rady w czasie wykonywania swych funkcji i podczas podróży do miejsca posiedzenia i z powrotem, jak również funkcjonariusze, o których mowa w ustępach 16 i 20, nie będą zmuszani przez władze miejscowe do opuszczenia kraju, w którym wykonują swe funkcje, z powodu jakiejkolwiek czynności dokonanej przez nich w ich urzędowym charakterze. W razie jednak gdyby którakolwiek z tych osób nadużyła przywilejów związanych z pobytem, uprawiając w tym kraju działalność, która nie pozostaje w związku z jej funkcjami urzędowymi, Rząd tego kraju będzie mógł zażądać opuszczenia przez nią kraju z zastrzeżeniem, że:

(i) przedstawiciele Członków Rady lub osoby, którym przysługuje immunitet dyplomatyczny zgodnie z ustępem 18, nie mogą być wydalone z kraju inaczej niż w trybie procedury dyplomatycznej stosowanej wobec przedstawicieli dyplomatycznych, akredytowanych w tym kraju;

(ii) w stosunku do funkcjonariusza, do którego nie mają zastosowania postanowienia ustępu 18, żadna decyzja o wydaleniu nie może być powzięta bez zgody Ministra Spraw Zagranicznych danego kraju, który może jej udzielić dopiero po porozumieniu się z Sekretarzem Generalnym Rady; w razie wszczęcia przeciwko któremukolwiek z funkcjonariuszy postępowania zmierzającego do wydalenia Sekretarz Generalny Rady będzie miał prawo występowania w tym postępowaniu w charakterze przedstawiciela osoby, przeciwko której zostało ono wszczęte.

Ustęp 23

Sekretarz Generalny stale współpracuje z właściwymi władzami Członków Rady w celu ułatwienia właściwego wymierzania sprawiedliwości, zapewnienia przestrzegania przepisów policyjnych i zapobiegania powstawaniu jakichkolwiek nadużyć w związku z przywilejami, immunitetami i ułatwieniami, wymienionymi w niniejszym załączniku.

Art. IX.

Rozstrzyganie sporów.

Ustęp 24

Rada ustala odpowiednie sposoby rozstrzygania:

(a) sporów wynikających z umów lub innych sporów z zakresu prawa prywatnego, w których Rada jest stroną;

(b) sporów, w które został zamieszany funkcjonariusz Rady, który z tytułu zajmowanego urzędowego stanowiska korzysta z immunitetu, jeżeli immunitetu tego nie zrzeczono się zgodnie z postanowieniami ustępów 19 i 21.

Art. X.

Porozumienia uzupełniające.

Ustęp 25

Rada może zawrzeć z jedną lub kilkoma Umawiającymi się Stronami porozumienia uzupełniające w sprawie stosowania postanowień niniejszego załącznika w zakresie dotyczącym tej Umawiającej się Strony lub tych Umawiających się Stron.
KONWENCJA nr 138
Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia, przyjęta w Genewie
dnia 26 czerwca 1973 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 26 czerwca 1973 roku przyjęta została w Genewie na pięćdziesiątej ósmej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 138 dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 10 lutego 1978 roku.

L.S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład.


KONWENCJA nr 138
dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy do Genewy i zebrana tam w dniu 6 czerwca 1973 roku na swej pięćdziesiątej ósmej sesji,

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia, która to sprawa stanowi czwarty punkt porządku dziennego sesji,

biorąc pod uwagę postanowienia Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej z 1919 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce z 1920 r., Konwencji w sprawie wieku dopuszczenia dzieci do pracy w rolnictwie z 1921 r., Konwencji ustalającej najniższy wiek dopuszczenia młodocianych do pracy w pomieszczeniach podpokładowych i w kotłowniach z 1921 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych z 1932 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce (zrewidowanej) z 1936 r., Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy w rybołówstwie z 1959 r., Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy pod ziemią w kopalniach z 1965 r.,

uznając, że nadszedł czas, aby przyjąć ogólny dokument obejmujący to zagadnienie, który stopniowo zastąpiłby istniejące obecnie akty, mające zastosowanie do ograniczonych dziedzin ekonomicznych w celu całkowitego zniesienia pracy dzieci,

postanowiwszy, że dokument ten zostanie ujęty w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego szóstego czerwca tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego trzeciego roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o najniższym wieku, 1973.

Art. 1.
Każdy Członek, do którego niniejsza konwencja ma zastosowanie, zobowiązuje się prowadzić politykę krajową zmierzającą do zapewnienia skutecznego zniesienia pracy dzieci i do stopniowego podnoszenia najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia lub pracy do granicy wieku umożliwiającej młodocianym osiągnięcie jak najbardziej wszechstronnego rozwoju fizycznego i umysłowego.

Art. 2.
1. Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą konwencję, określi w oświadczeniu załączonym do swojej ratyfikacji najniższy wiek dopuszczenia do zatrudnienia lub pracy na swym terytorium i w środkch transportu zarejestrowanych na jego terytorium; z zastrzeżeniem postanowień artykułów 4 do 8 niniejszej konwencji żadna osoba mająca wiek niższy od tego najniższego wieku nie będzie dopuszczona do zatrudnienia lub pracy w jakimkolwiek zawodzie.

2. Każdy Członek, który ratyfikuje konwencję, może następnie zawiadomić Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy, składając nowe oświadczenia, że podnosi najniższy wiek podany uprzednio.

3. Najniższy wiek określony zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu nie będzie niższy niż wiek, w którym ustaje obowiązek szkolny, a w każdym wypadku nie niższy niż piętnaście lat.

4. Niezależnie od postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu każdy Członek, którego gospodarka i system szkolny nie są rozwinięte w dostatecznym stopniu, może po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeżeli takie istnieją, określić dla początkowego etapu jako najniższy wiek czternaście lat.

5. Każdy Członek, który zgodnie z postanowieniami poprzedniego ustępu określi jako najniższy wiek czternaście lat, powinien w sprawozdaniach, które zobowiązany jest przedstawiać zgodnie z artykułem 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, stwierdzić:

a) czy istnieje nadal powód do takiej decyzji,

b) czy zrzeka się korzystania z ustępu 4 niniejszego artykułu, począwszy od określonej daty.

Art. 3.
1. Najniższy wiek dopuszczenia do wszelkiego rodzaju zatrudnienia lub pracy, które ze względu na swój charakter lub warunki, w jakich są wykonywane, mogą zagrozić zdrowiu, bezpieczeństwu lub moralności młodocianych, nie powinien być niższy niż osiemnaście lat.

2. Przewidziane w ustępie 1 niniejszego artykułu rodzaje zatrudnienia lub pracy zostaną określone przez ustawodawstwo krajowe lub przez właściwe władze po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców lub pracowników, jeżeli takie istnieją.

3. Niezależnie od postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu ustawodawstwo krajowe lub właściwe władze mogą po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców lub pracowników, jeżeli takie istnieją, zezwolić na zatrudnienie lub pracę młodocianych, począwszy od lat szesnastu, pod warunkiem, że ich zdrowie, bezpieczeństwo i moralność będą w pełni chronione i że otrzymają oni w danej dziedzinie działalności odpowiednie wykształcenie specjalistyczne albo przeszkolenie zawodowe.

Art. 4.
1. W razie potrzeby właściwe władze mogą po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeżeli takie istnieją, nie stosować niniejszej konwencji do określonych rodzajów zatrudnienia lub pracy, jeżeli stosowanie do nich tej konwencji mogłoby spowodować specjalne i poważne trudności w realizacji.

2. Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą konwencję, w swym pierwszym sprawozdaniu o stosowaniu konwencji, które zobowiązany jest przedstawiać zgodnie z artykułem 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, wymieni, z podaniem motywów, które rodzaje zatrudnienia mogłyby zostać wyłączone zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, a w następnych sprawozdaniach przedstawi stan swego ustawodawstwa i praktyki w odniesieniu do tych wyłączonych rodzajów, jak również poda, w jakim zakresie konwencja została do nich zastosowana lub w jaki sposób proponuje się ją zastosować do tych rodzajów zatrudnienia.

3. Niniejszy artykuł nie upoważnia do wyłączenia ze stosowania niniejszej konwencji wymienionych w artykule 3 rodzajów zatrudnienia lub pracy.

Art. 5.
1. Każdy Członek, którego gospodarka i system administracyjny nie są rozwinięte w dostatecznym stopniu, może po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeżeli takie istnieją, ograniczyć w pierwszym etapie zakres stosowania niniejszej konwencji.

2. Każdy Członek korzystający z postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu wymieni w oświadczeniu złączonym do swojej ratyfikacji dziedziny działalności gospodarczej lub rodzaje przedsiębiorstw, do których będą stosowane postanowienia niniejszej konwencji.

3. Zakres stosowania niniejszej konwencji będzie obejmował co najmniej: przemysły wydobywcze, przemysły przetwórcze, budownictwo i roboty publiczne; elektryczność; gaz i wodę; służbę sanitarną; transport; magazyny i komunikację; plantacje i inne przedsiębiorstwa rolne, produkujące głównie w celach handlowych, z wyłączeniem przedsiębiorstw małych lub pracujących na zasadach rodzinnych, produkujących dla rynku lokalnego i nie zatrudniających w sposób regularny płatnych robotników.

4. Każdy Członek, który ograniczył zakres stosowania konwencji zgodnie z niniejszym artykułem:

a) przedstawi w sprawozdaniach, które zobowiązany jest składać zgodnie z artykułem 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, ogólną sytuację w zakresie zatrudnienia lub pracy młodocianych i dzieci w wyłączonych ze stosowania niniejszej konwencji dziedzinach działalności, jak również jakikolwiek postęp dokonany w kierunku szerszego zastosowania postanowień konwencji;

b) w każdym czasie może rozszerzyć zakres stosowania konwencji, składając oświadczenie Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy.

Art. 6.
Niniejszej konwencji nie stosuje się do pracy dzieci lub młodocianych wykonywanej w instytucjach powszechnego nauczania, w szkołach zawodowych i technicznych lub w innych instytucjach szkolenia zawodowego ani do pracy wykonywanej przez osoby mające co najmniej czternaście lat w przedsiębiorstwach, jeżeli praca ta jest wykonywana zgodnie z warunkami ustalonymi przez właściwe władze, po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, gdy takie istnieją, i jeżeli stanowi ona integralną część:

a) kształcenia lub szkolenia zawodowego, za które odpowiedzialność ponosi przede wszystkim szkoła lub instytucja szkolenia zawodowego, albo

b) programu szkolenia zawodowego zatwierdzonego przez właściwe władze i realizowane głównie lub całkowicie w przedsiębiorstwie lub

c) programu poradnictwa mającego na celu ułatwienie wyboru zawodu lub rodzaju szkolenia zawodowego.

Art. 7.
1. Ustawodawstwo krajowe może zezwolić na zatrudnienie przy lżejszych pracach osób w wieku od trzynastu do piętnastu lat lub na wykonywanie przez te osoby takich prac, z zastrzeżeniem, że:

a) nie będą one narażane na zagrożenie zdrowia lub ich rozwoju,

b) prace te ze względu na swój charakter nie przeszkodzą w obowiązkach szkolnych tych osób lub w udziale w programach szkoleniowych lub szkolenia zawodowego zatwierdzonych przez właściwe władze ani też w możliwości korzystania przez nie z otrzymanego przeszkolenia.

2. Ustawodawstwo krajowe może, z zastrzeżeniem warunków przewidzianych w punktach a) i b) ustępu 1, zezwolić również na zatrudnienie lub pracę osób w wieku poniżej piętnastu lat, które nie dopełniły jeszcze obowiązku szkolnego.

3. Właściwe władze ustalą dziedziny działalności, w których zatrudnienie lub praca mogą być dozwolone zgodnie z ustępami 1 i 2 niniejszego artykułu, oraz ustalą okres ich trwania w godzinach i warunki wykonywania omawianego zatrudnienia lub pracy.

4. Niezależnie od postanowień ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu Członek, który skorzystał z postanowień artykułu 2 ustęp 4, może, jeżeli uzna to za bardziej korzystne, zastąpić wiek dwunastu i czternastu lat wiekiem trzynaście i piętnaście lat, wymienionym w ustępie 1, oraz wiek czternaście lat wiekiem piętnaście lat wymienionym w ustępie 2 niniejszego artykułu.

Art. 8.
1. Po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeżeli takie istnieją, właściwe władze mogą na podstawie zezwoleń udzielanych w indywidualnych wypadkach zezwolić na zniesienie zakazu zatrudnienia lub pracy przewidzianego w artykule 2 konwencji w takich wypadkach, jak udział w działalności artystycznej.

2. Zezwolenia te określą w godzinach czas trwania dozwolonego zatrudnienia lub pracy oraz warunki ich wykonywania.

Art. 9.
1. Właściwe władze podejmą wszelkie niezbędne środki, w tym również odpowiednie sankcje, celem zapewnienia skutecznej realizacji postanowień niniejszej konwencji.

2. Ustawodawstwo krajowe lub właściwe władze wyznaczą osoby odpowiedzialne za poszanowanie postanowień wykonawczych konwencji.

3. Ustawodawstwo krajowe lub właściwe władze ustalą, jakie rejestry lub inna dokumentacja powinny być utrzymane i przechowywane do dyspozycji przez pracodawcę; rejestry te lub dokumentacja powinny zawierać nazwisko, wiek lub datę urodzenia, w miarę możności należycie poświadczone, dotyczące osób zatrudnionych przez pracodawcę lub pracujących dla niego, a których wiek wynosi poniżej osiemnastu lat.

Art. 10.
1. Niniejsza konwencja stanowi rewizję na warunkach określonych w niniejszym artykule Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej z 1919 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce z 1920 r., Konwencji w sprawie wieku dopuszczenia dzieci do pracy w rolnictwie z 1921r., Konwencji ustalającej najniższy wiek dopuszczenia młodocianych do pracy w pomieszczeniach podpokładowych i w kotłowniach z 1921 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych z 1932 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenie dzieci do pracy w marynarce (zrewidowanej) z 1936 r., Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy w rybołówstwie z 1959 r. i Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy pod ziemią w kopalniach z 1965 r.

2. Wejście w życie niniejszej konwencji nie wyklucza dalszych ratyfikacji Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce (zrewidowanej) z 1936 r., Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych (zrewidowanej) z 1937 r., Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy w rybołówstwie z 1959 r. i Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy pod ziemią w kopalniach z 1965 r.

3. Nie będą dopuszczone dalsze ratyfikacje Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej z 1919 r., Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce z 1920 r., Konwencji w sprawie wieku dopuszczenia dzieci do pracy w rolnictwie z 1921 r., Konwencji ustalającej najniższy wiek dopuszczenia młodocianych do pracy w pomieszczeniach podpokładowych i w kotłowniach z 1921 r., jeżeli Państwa - strony tych konwencji wyrażą na to zgodę bądź przez ratyfikowanie niniejszej konwencji, bądź przez oświadczenie złożone Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy.

4. Z wejściem w życie niniejszej konwencji:

a) jeżeli Członek - strona Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej (zrewidowanej) z 1937 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji i określi, zgodnie z artykułem 2 tej konwencji, jako najniższy wiek co najmniej piętnaście lat, fakt ten z mocy samego prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej (zrewidowanej) z 1937 r.;

b) jeżeli Członek - strona Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych z 1932 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji dla zajęć nieprzemysłowych w myśl tej konwencji, fakt ten z mocy samego prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych z 1932 r.;

c) jeżeli Członek - strona Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych (zrewidowanej) z 1937 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji i określi zgodnie z artykułem 2 niniejszej konwencji jako najniższy wiek co najmniej piętnaście lat, fakt ten z mocy prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w zawodach nieprzemysłowych (zrewidowanej) z 1937 r.;

d) jeżeli Członek - strona Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce (zrewidowanej) z 1936 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji dla pracy w marynarce i albo określi zgodnie z artykułem 2 niniejszej konwencji jako najniższy wiek co najmniej piętnaście lat, albo stwierdzi, że artykuł 3 niniejszej konwencji stosuje się do pracy w marynarce, fakt ten z mocy samego prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji określającROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 26 maja 1978 r.
w sprawie określenia zewnętrznej granicy polskiej strefy rybołówstwa morskiego.

Na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1977 r. o polskiej strefie rybołówstwa morskiego (Dz. U. Nr 37, poz. 163) zarządza się, co następuje:

ż 1. Zewnętrzną granicę polskiej strefy rybołówstwa morskiego stanowi:

1) w jej części północno-zachodniej - linia łącząca punkty o następujących współrzędnych geograficznych: 54�28'19'' szerokości geograficznej północnej i 14�35'51'' długości geograficznej wschodniej, 54�32'30'' szerokości geograficznej północnej i 14�38'00'' długości geograficznej wschodniej, 54�49'00'' szerokości geograficznej północnej i 14�50'00'' długości geograficznej wschodniej i dalej w jej części w rejonie wyspy Bornholm: 54�47'00'' szerokości geograficznej północnej i 15�02'30'' długości geograficznej wschodniej, 54�48'30'' szerokości geograficznej północnej i 15�13'30'' długości geograficznej wschodniej, 54�52'00'' szerokości geograficznej północnej i 15�22'00'' długości geograficznej wschodniej, 54�56'30'' szerokości geograficznej północnej i 15�27'00'' długości geograficznej wschodniej, 55�02'30'' szerokości geograficznej północnej i 15�30'30'' długości geograficznej wschodniej, 55�08'30'' szerokości geograficznej północnej i 15�30'30'' długości geograficznej wschodniej;

2) w jej części północnej - linia łącząca punkty o następujących współrzędnych geograficznych: 55�08'30'' szerokości geograficznej północnej i 15�30'30'' długości geograficznej wschodniej, 55�21'24'' szerokości geograficznej północnej i 16�31'12'' długości geograficznej wschodniej, 55�24'54'' szerokości geograficznej północnej i 16�40'00'' długości geograficznej wschodniej, 55�27'18'' szerokości geograficznej północnej i 16�49'36'' długości geograficznej wschodniej, 55�29'00'' szerokości geograficznej północnej i 16�57'00'' długości geograficznej wschodniej, 55�31'24'' szerokości geograficznej północnej i 17�08'00'' długości geograficznej wschodniej, 55� 32'30'' szerokości geograficznej północnej i 17�13'12'' długości geograficznej wschodniej, 55�34'30'' szerokości geograficznej północnej i 17�20'00'' długości geograficznej wschodniej, 55�36'54'' szerokości geograficznej północnej i 17�28'06'' długości geograficznej wschodniej, 55�40'48'' szerokości geograficznej północnej i 17�40'12'' długości geograficznej wschodniej, 55�46'30'' szerokości geograficznej północnej i 17�57'06'' długości geograficznej wschodniej, 55�50'24'' szerokości geograficznej północnej i 18�08'00'' długości geograficznej wschodniej, 55�52'18'' szerokości geograficznej północnej i 18�13'06'' długości geograficznej wschodniej;

3) w jej części północno-wschodniej - linia łącząca punkty o następujących współrzędnych geograficznych: 55�52'18'' szerokości geograficznej północnej i 18�13'06'' długości geograficznej wschodniej, 55�53'42'' szerokości geograficznej północnej i 18�55'30'' długości geograficznej wschodniej, 55�51'00'' szerokości geograficznej północnej i 18�56'12'' długości geograficznej wschodniej.

ż 2. Przebieg granicy polskiej strefy rybołówstwa morskiego, o której mowa w ż 1, określa się na czas do ostatecznego jej ustalenia w umowach międzynarodowych.

ż 3. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lutego 1978 r. w sprawie określenia granicy polskiej strefy rybołówstwa morskiego między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Królestwem Danii w rejonie wyspy Bornholm (Dz. U. Nr 3, poz. 7).

ż 4. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
POROZUMIENIE
o zdolności prawnej, przywilejach i immunitetach Międzynarodowej Organizacji Łączności Kosmicznej "Intersputnik", sporządzone w Berlinie
dnia 20 września 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 20 września 1976 roku zostało sporządzone w Berlinie Porozumienie o zdolności prawnej, przywilejach i immunitetach Międzynarodowej Organizacji Łączności Kosmicznej "Intersputnik".

Po zaznajomieniu się z powyższym Porozumieniem Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że wymienione Porozumienie jest przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 października 1977 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst Porozumienia jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).


POROZUMIENIE
o zdolności prawnej, przywilejach i immunitetach Międzynarodowej Organizacji Łączności Kosmicznej "Intersputnik".

Przekład.

Umawiające się Strony,

Zgodnie z Porozumieniem o utworzeniu Międzynarodowego Systemu i Organizacji Łączności Kosmicznej "INTERSPUTNIK", podpisanym w Moskwie dnia 15 listopada 1971 roku,

uznając wspólne zainteresowanie utworzeniem na terytoriach Państw-Stron niniejszego porozumienia najbardziej dogodnych warunków do realizacji działalności Międzynarodowej Organizacji Łączności Kosmicznej "INTERSPUTNIK",

postanowiły zawrzeć niniejsze porozumienie.

Art. 1.
W niniejszym porozumieniu:

a) "INTERSPUTNIK" - oznacza Międzynarodową Organizację Łączności Kosmicznej "INTERSPUTNIK";

b) porozumienie o "INTERSPUTNIKU" - oznacza Porozumienie o utworzeniu Międzynarodowego Systemu i Organizacji Łączności Kosmicznej "INTERSPUTNIK", podpisane w Moskwie dnia 15 listopada 1971 r.;

c) przedstawiciele - oznacza przedstawicieli członków "INTERSPUTNIKA" w Radzie, członków delegacji na Sesjach Rady, członków Komisji Rewizyjnej, przewodniczących i członków delegacji na naradach organizowanych przez "INTERSPUTNIK" oraz doradców i ekspertów wyżej wymienionych delegacji;

d) "funkcjonariusze" - oznacza Dyrektora Generalnego i jego zastępcę oraz określone przez Radę "INTERSPUTNIKA" zgodnie z artykułem 4 ustęp 1 niniejszego porozumienia kategorie pracowników personelu Dyrekcji, przewidzianego w artykule 13 porozumienia o "INTERSPUTNIKU".

Art. 2.
1. "INTERSPUTNIK" zgodnie z artykułem 8 porozumienia o "INTERSPUTNIKU" jest osobą prawną i ma prawo do zawierania umów nabywania, dzierżawienia i zbywania majątku oraz podejmowania czynności procesowych.

2. Pomieszczenia "INTERSPUTNIKA" są nietykalne. Majątek, aktywa i dokumenty Organizacji, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują, korzystają z immunitetu od jakiejkolwiek ingerencji administracyjnej i sądowej, z wyjątkiem tych wypadków, gdy Rada "INTERSPUTNIKA" sama zrzeka się immunitetu.

3. "INTERSPUTNIK" zwolniony jest od wszystkich podatków i opłat bezpośrednich, zarówno państwowych, jak i lokalnych. Nie dotyczy to opłat za usługi komunalne i inne podobne usługi.

4. "INTERSPUTNIK" zwolniony jest od opłat i ograniczeń celnych przy przywozie i wywozie przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego.

Art. 3.
1. Przedstawicielom przy wykonywaniu ich obowiązków służbowych na terytoriach Państw-Stron niniejszego porozumienia przysługują następujące przywileje i immunitety:

a) immunitet od aresztowania, zatrzymania, a także jurysdykcji sądowej w odniesieniu do wszelkich czynności, które mogą być przez nich wykonywane w charakterze przedstawicieli;

b) nietykalność korespondencji służbowej i dokumentów służbowych;

c) zwolnienie od świadczeń osobistych oraz od bezpośrednich podatków i opłat od wynagrodzenia za pracę, wypłacanego im przez państwo, które ich delegowało;

d) w odniesieniu do bagażu osobistego te same ulgi celne, które przyznawane są pracownikom przedstawicielstw dyplomatycznych w danym Państwie.

2. Przedstawiciele członków "INTERSPUTNIKA" w Radzie poza przywilejami i immunitetami wymienionymi w ustępie 1 niniejszego artykułu korzystają również za zgodą właściwych organów danego Państwa z innych przywilejów i immunitetów przyznawanych w danym Państwie przedstawicielom dyplomatycznym.

Postanowienia niniejszego ustępu odnoszą się w odpowiednich wypadkach do członków rodzin przedstawicieli członków "INTERSPUTNIKA" w Radzie, pozostających z nimi we wspólnocie domowej.

3. Przywileje i immunitety przewidziane w niniejszym artykule przysługują wymienionym w nim osobom wyłącznie w sprawach służbowych. Każda Umawiająca się Strona ma prawo i obowiązek zrzeczenia się immunitetu swojego przedstawiciela we wszystkich wypadkach, gdy zdaniem tej Strony immunitet utrudnia wydanie orzeczenia sądowego, a zrzeczenie się immunitetu nie przeszkadza w osiągnięciu celów, dla których był wydany.

4. Przedstawiciele zwolnieni są z obowiązku meldunkowego.

5. Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania w stosunkach wzajemnych między organami Państwa a przedstawicielem, który jest obywatelem tego Państwa lub stale zamieszkuje na jego terytorium.

Art. 4.
1. Rada "INTERSPUTNIKA" określa na wniosek Dyrektora Generalnego kategorie funkcjonariuszy, do których stosuje się postanowienia niniejszego artykułu. Dyrektor Generalny podaje okresowo do wiadomości nazwiska takich funkcjonariuszy wszystkim członkom "INTERSPUTNIKA".

2. Na terytoriach Państw-Stron niniejszego porozumienia funkcjonariusze:

a) nie podlegają jurysdykcji sądowej i administracyjnej w stosunku do jakichkolwiek czynności, których mogą dokonać w charakterze funkcjonariuszy;

b) zwolnieni są od świadczeń osobistych;

c) zwolnieni są od bezpośrednich podatków i opłat od wynagrodzenia wypłacanego im przez "INTERSPUTNIK";

d) zwolnieni są od opłat celnych za przedmioty użytku osobistego, włączając w to przedmioty użytku domowego przy pierwszym wjeździe do Państwa - siedziby "INTERSPUTNIKA", a także zwolnieni są od uzyskania zezwolenia na wywóz wymienionych przedmiotów przy wyjeździe z tego Państwa.

Przywiezione przez funkcjonariuszy przedmioty mogą być zbywane w Państwie - siedzibie "INTERSPUTNIKA" zgodnie z procedurą ustaloną w tym Państwie.

Postanowienia punktów "b" i "d" niniejszego ustępu mają zastosowanie w odpowiednich wypadkach do członków rodzin funkcjonariuszy, pozostających z nimi we wspólnocie domowej.

3. Dyrektor Generalny i jego zastępca, oprócz przywilejów i immunitetów wymienionych w ustępie 2 niniejszego artykułu, korzystają również, za zgodą właściwych organów danego Państwa, z innych przywilejów i immunitetów, przysługujących w danym Państwie przedstawicielom dyplomatycznym.

4. Przewidziane w niniejszym artykule przywileje i immunitety przyznawane są funkcjonariuszom wyłącznie w interesie "INTERSPUTNIKA" oraz w celu niezależnego wykonywania przez tych funkcjonariuszy obowiązków służbowych.

Dyrektor Generalny ma prawo i obowiązek uchylenia immunitetu przysługującego jakiemukolwiek funkcjonariuszowi wymienionemu w ustępie 1 niniejszego artykułu w wypadkach, gdy jego zdaniem immunitet utrudnia wydanie orzeczenia sądowego, a uchylenie jest bez szkody dla interesów INTERSPUTNIKA. W stosunku do Dyrektora Generalnego i jego zastępcy analogicznie prawo i obowiązek ma Rada INTERSPUTNIKA.

5. Postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie mają zastosowania we wzajemnych stosunkach między organami Państwa a funkcjonariuszami, którzy są obywatelami tego Państwa albo stale zamieszkują na jego terytorium.

Art. 5.
1. Właściwe organy Państw-Stron niniejszego porozumienia okażą "INTERSPUTNIKOWI", jego funkcjonariuszom i w odpowiednich wypadkach jego przedstawicielom pomoc w uzyskaniu pomieszczeń służbowych oraz korzystaniu z pomocy lekarskiej i innych usług socjalnych i komunalnych, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach.

2. W sprawach pierwszeństwa połączeń i opłat za łączność telefoniczną, telegraficzną i pocztową "INTERSPUTNIK" korzysta na terytorium Państw-Stron niniejszego porozumienia z tak samo dogodnych warunków, jakie przyznaje się w danym Państwie przedstawicielom dyplomatycznym.

Przyznanie "INTERSPUTNIKOWI" bezpłatnej łączności pocztowej, telegraficznej i telefonicznej może nastąpić za zgodą administracji łączności Umawiających się Stron.

Art. 6.
Osoby, korzystające z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszym porozumieniu są zobowiązane do przestrzegania praw Państw, na terytoriach których pełnią swoje obowiązki służbowe, związane z działalnością "INTERSPUTNIKA".

Art. 7.
1. Niniejsze porozumienie otwarte jest do podpisu dla wszystkich Państw-Stron "INTERSPUTNIKA" i podlega ratyfikacji.

2. Dokumenty ratyfikacyjne składa się na przechowanie Rządowi Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, który będzie spełniał funkcję depozytariusza niniejszego porozumienia.

3. Porozumienie wchodzi w życie po złożeniu Rządowi - depozytariuszowi na przechowanie sześciu dokumentów ratyfikacyjnych.

4. Każdy Członek "INTERSPUTNIKA", który nie podpisał niniejszego porozumienia, może do niego przystąpić. Dokumenty przystąpienia należy złożyć Rządowi - depozytariuszowi.

5. W stosunku do Rządów, które złożyły na przechowanie dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przystąpienia po wejściu w życie niniejszego porozumienia, wchodzi ono w życie w dniu złożenia wymienionych dokumentów.

6. Niniejsze porozumienie zawarto na okres obowiązywania porozumienia o "INTERSPUTNIKU".

Porozumienie może być wypowiedziane. W stosunku do Rządu, który przekazał notyfikację o wypowiedzeniu, wypowiedzenie nabiera mocy po upływie sześciu miesięcy od dnia otrzymania takiej notyfikacji przez Rząd - depozytariusza.

7. Rząd - depozytariusz powiadamia wszystkie Umawiające się Strony o dacie każdego podpisania, złożenia dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia, o dacie wejścia w życie porozumienia oraz wszystkich innych otrzymanych notyfikacjach.

8. Niniejsze porozumienie zostanie zarejestrowane przez Rząd - depozytariusza zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

9. Oryginał niniejszego porozumienia, którego teksty angielski, francuski, hiszpański i rosyjski są w równej mierze autentyczne, zostanie złożony Rządowi - depozytariuszowi, który przekaże uwierzytelnione kopie porozumienia wszystkim Umawiającym się Stronom.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejsze porozumienie.

Sporządzono w Berlinie dnia 20 września 1976 roku.
POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Szwecji o rybołówstwie, sporządzone w Warszawie
dnia 1 lutego 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 1 lutego 1978 roku zostało podpisane w Warszawie Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Szwecji o rybołówstwie, w następującym brzmieniu:

Przekład.


Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Szwecji o rybołówstwie

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Szwecji,

potwierdzając wspólne dążenie do zapewnienia ochrony żywych zasobów morza, w szczególności żywych zasobów wód obszaru Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 roku, oraz wykonywania najbardziej racjonalnego zarządzania i eksploatacji tych zasobów,

biorąc pod uwagę prace Trzeciej Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie prawa morza oraz pragnąc przyczynić się do właściwego rozwoju prawa morza jako podstawy ich wzajemnych stosunków w dziedzinie rybołówstwa,

uwzględniając rozszerzenie przez Polską Rzeczpospolitą Ludową i Szwecję jurysdykcji rybołówczej na Morzu Bałtyckim od dnia 1 stycznia 1978 roku,

biorąc pod uwagę tradycyjne połowy każdej z Umawiających się Stron na obszarze jurysdykcji rybołówczej drugiej Umawiającej się Strony oraz dążąc do zmniejszenia obecnie i w przyszłości następstw dla takiego rybołówstwa, spowodowanych rozszerzeniem jurysdykcji rybołówczej Umawiających się Stron,

kierując się stałym dążeniem do rozwijania i umacniania wzajemnej przyjaźni i współpracy,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
Każda Umawiająca się Strona zezwoli statkom rybackim drugiej Umawiającej się Strony dokonywać połowów na swoim obszarze jurysdykcji rybołówczej na Morzu Bałtyckim poza 12 milami morskimi od linii podstawowych, od których jest mierzone morze terytorialne, na warunkach i zasadach określonych w niniejszym Porozumieniu.

Art. II.
Każda Umawiająca się Strona określa corocznie dla swojego obszaru jurysdykcji rybołówczej całkowity dopuszczalny odłów dla poszczególnych stad lub grup stad, biorąc pod uwagę współzależność stad, najlepsze dostępne dane naukowe, zalecenia Komisji Rybołówstwa Morza Bałtyckiego oraz inne stosowne czynniki.

Art. III.
1. Każda Umawiająca się Strona określa corocznie, po konsultacjach z drugą Umawiającą się Stroną, kwoty połowowe dla statków rybackich tej Umawiającej się Strony oraz obszary, na których te kwoty mogą być odławiane. Takie kwoty podlegają w razie konieczności zmianom w celu zapobieżenia nieprzewidzianym okolicznościom, w szczególności w razie nagłej potrzeby zastosowania środków ochronnych opartych na najlepszych dostępnych dowodach naukowych.

2. W okresie kończącym się dnia 31 grudnia 1979 roku każda Umawiająca się Strona, określając kwoty połowowe dla statków rybackich drugiej Umawiającej się Strony, weźmie pod uwagę tradycyjne połowy drugiej Umawiającej się Strony na tym obszarze oraz inne stosowne czynniki.

3. Po dacie, o której mowa w ustępie 2, każda Umawiająca się Strona określa dla statków rybackich drugiej Umawiającej się Strony takie kwoty połowowe,

a) jakie są konieczne dla zrównoważenia jej praw połowowych na obszarze jurysdykcji rybołówczej pierwszej z wymienionych Umawiających się Stron lub

b) jakie mogą być zapewnione zgodnie z artykułem IV niniejszego porozumienia.

Art. IV.
Kiedy ustalenie przez Umawiającą się Stronę całkowitego dopuszczalnego odłowu stosownie do artykułu II niniejszego Porozumienia wykaże, że taki odłów przekracza możliwości połowowe tej Umawiającej się Strony, statki rybackie podnoszące banderę drugiej Umawiającej się Strony mogą być dopuszczone do udziału w odłowie pewnej kwoty takiej nadwyżki na warunkach i zasadach ustanowionych przez pierwszą z wymienionych Umawiających się Stron po odpowiednich konsultacjach, biorąc pod uwagę potrzeby drugiej Umawiającej się Strony oraz inne stosowne czynniki.

Art. V.
1. Statki rybackie jednej Umawiającej się Strony podczas połowów na obszarze jurysdykcji rybołówczej drugiej Umawiającej się Strony, zgodnie z niniejszym Porozumieniem, stosują środki ochronne oraz inne warunki i zasady ustalone dla takiego rybołówstwa oraz podlegają prawom i przepisom tej Umawiającej się Strony, dotyczącym rybołówstwa.

2. Statki rybackie każdej Umawiającej się Strony wpisują codziennie stosowne dane dotyczące łowisk, nakładów połowowych oraz połowów do dzienników połowowych, które będą dostępne dla inspekcji podczas całego okresu przepływu przez obszar jurysdykcji rybołówczej drugiej Umawiającej się Strony. Każdy statek rybacki informuje przez radio o rozpoczęciu i zakończeniu połowów na obszarze jurysdykcji rybołówczej drugiej Umawiającej się Strony oraz o innych stosownych sprawach w taki sposób i w takim czasie, jaki może być określony przez tę Umawiającą się Stronę. Właściwe organy każdej Umawiającej się Strony przekazują właściwym organom drugiej Umawiającej się Strony szczegółowe sprawozdania o połowach, okresach połowowych oraz inne istotne informacje w taki sposób i w takim czasie, jaki może być określony przez tę Umawiającą się Stronę. Postanowienia niniejszego ustępu nie naruszają ustępu 1 niniejszego artykułu.

3. W razie ustanowienia nowych praw, przepisów lub warunków o szczególnymi znaczeniu dla rybołówstwa drugiej Umawiającej się Strony odpowiednie zawiadomienie zostanie wcześniej przekazane.

Art. VI.
1. Właściwe organy jednej Umawiającej się Strony zawiadomią właściwe organy drugiej Umawiającej się Strony o nazwie, numerze rejestracyjnym, proponowanym do użycia sprzęcie połowowym oraz innych stosownych szczegółach, jak również o nazwisku kierownika każdego statku rybackiego pierwszej z wymienionych Umawiających się Stron, który zamierza dokonywać połowów na obszarze jurysdykcji rybołówczej drugiej Umawiającej się Strony stosownie do artykułu I. Takie zawiadomienie zostanie przekazane również odnośnie do każdego statku zaopatrzeniowego i pomocniczego konkretnie towarzyszącego takiemu statkowi rybackiemu.

2. Właściwe organy każdej Umawiającej się Strony wydadzą stosowne licencje każdemu statkowi rybakiemu drugiej Umawiającej się Strony, który został dopuszczony do takich połowów. Licencje nie podlegają opłatom.

Art. VII.
1. Każda Umawiająca się Strona zapewni przestrzeganie przez swoje statki postanowień niniejszego Porozumienia oraz innych stosownych przepisów.

2. Każda Umawiająca się Strona może, zgodnie z prawem międzynarodowym, podjąć na obszarze swojej jurysdykcji rybołówczej takie środki, jakie mogą być konieczne dla zapewnienia przestrzegania postanowień niniejszego Porozumienia przez statki podnoszące banderę drugiej Umawiającej się Strony.

Art. VIII.
Umawiające się Strony podejmą, bezpośrednio oraz przez odpowiednie organizacje międzynarodowe, współpracę w celu zapewnienia właściwego zarządzania i ochrony żywych zasobów morza, w szczególności w odniesieniu do stad pojawiających się na obszarze Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 roku.

Art. IX.
1. Z chwilą wejścia w życie niniejszego Porozumienia przestanie obowiązywać Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie wzajemnego przyznania prawa uprawiania rybołówstwa w ich strefach rybołówstwa morskiego z dnia 9 grudnia 1975 roku.

2. Niniejsze Porozumienie nie narusza innych istniejących porozumień między obu Umawiającymi się Stronami lub istniejących konwencji wielostronnych, w których uczestniczą obie Umawiające się Strony. Nie narusza ono również poglądów każdej z Umawiających się Stron odnośnie do prawa morza.

Art. X.
1. Niniejsze Porozumienie podlega ratyfikacji i wchodzi w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Sztokholmie tak szybko, jak to będzie możliwe. Porozumienie stosuje się tymczasowo od dnia podpisania.

2. Niniejsze Porozumienie pozostaje w mocy do dnia 31 grudnia 1987 roku. W razie braku wypowiedzenia Porozumienia w drodze notyfikacji przez jedną z Umawiających się Stron co najmniej na dwanaście miesięcy przed tą datą pozostaje ono w mocy na dalsze okresy sześcioletnie, jeśli nie zostanie przekazana notyfikacja o wypowiedzeniu na dwanaście miesięcy przed upływem każdego takiego sześcioletniego okresu.

Sporządzono w Warszawie dnia 1 lutego 1978 roku, w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Edwin Wiśniewski

Z upoważnienia Rządu Szwecji

Carl Johan Rappe

Po zaznajomieniu się z powyższym Porozumieniem Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że jest ono przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 4 maja 1978 roku.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
ej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce (zrewidowanej) z 1936 r.;

e) jeżeli Członek - strona Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy w rybołówstwie z 1959 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji dla rybołówstwa morskiego i albo określi zgodnie z artykułem 3 niniejszej konwencji jako najniższy wiek co najmniej piętnaście lat, albo stwierdzi, że artykuł 3 niniejszej konwencji stosuje się do rybołówstwa morskiego, fakt ten z mocy samego prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy w rybołówstwie z 1959 r.;

f) jeżeli Członek - strona Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy pod ziemią w kopalniach z 1965 r. przyjmie zobowiązania wynikające z niniejszej konwencji i albo określi zgodnie z artykułem 2 niniejszej konwencji jako najniższy wiek co najmniej taki sam, jaki zadeklarował w wykonaniu konwencji z 1965 r., albo stwierdzi, że taki wiek zgodnie z artykułem 3 stosuje się do prac pod ziemią, fakt ten z mocy samego prawa spowoduje natychmiastowe wypowiedzenie Konwencji dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do pracy pod ziemią w kopalniach z 1965r.

5. Z wejściem w życie niniejszej Konwencji:

a) przyjęcie zobowiązań wynikających z niniejszej konwencji spowoduje wypowiedzenie Konwencji w sprawie określenia najniższego wieku dopuszczenia dzieci do pracy przemysłowej z 1919 r. zgodnie z jej artykułem 12;

b) przyjęcie zobowiązań wynikających z niniejszej konwencji dla rolnictwa spowoduje wypowiedzenie Konwencji w sprawie wieku dopuszczenia dzieci do pracy w rolnictwie z 1921 r., zgodnie z jej artykułem 9;

c) przyjęcie zobowiązań wynikających z niniejszej konwencji dla pracy na morzu spowoduje wypowiedzenie Konwencji określającej najniższy wiek dopuszczenia dzieci do pracy w marynarce z 1920 r., zgodnie z jej artykułem 10, oraz Konwencji ustalającej najniższy wiek dopuszczenia młodocianych do pracy w pomieszczeniach podpokładowych i w kotłowniach z 1921 r., zgodnie z artykułem 12.

Art. 11.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 12.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 13.
1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabierze mocy po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję i który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu wymienionego w poprzednim ustępie nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję po upływie każdego okresu dziesięcioletniego, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 14.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 15.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 16.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym wypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 17.
1. W razie przyjęcia przez konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeśli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 13, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji, z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję, niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 18.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej pięćdziesiątej ósmej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 27 czerwca 1973 roku.

Na dowód czego w dniu dwudziestym siódmym czerwca 1973 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Bintu'a Tshiabola

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy

Wilfred Jenks
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 23 września 1978 r.
w sprawie nadania Instytutowi Kształcenia Nauczycieli w Warszawie imienia Władysława Spasowskiego.

Na podstawie art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 1973 r. Nr 32, poz. 191) zarządza się, co następuje:

ż 1. Instytutowi Kształcenia Nauczycieli w Warszawie nadaje się nazwę "Instytut Kształcenia Nauczycieli im. Władysława Spasowskiego w Warszawie".

ż 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Belgii o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Brukseli
dnia 14 września 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 14 września 1976 roku została podpisana w Brukseli Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Belgii o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, w następującym brzmieniu:

UMOWA między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Belgii o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Królestwa Belgii, powodowane chęcią dalszego rozwijania i ułatwiania ich stosunków gospodarczych, postanowiły zawrzeć Umowę o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.


I. Zakres stosowania Umowy.

Art. 1.

Zakres podmiotowy

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy Umowa

1. Niniejsza umowa dotyczy bez względu na sposób poboru podatków od dochodu i od majątku, które pobiera się na rzecz każdego z Umawiających się Państw lub ich jednostek władzy terenowej.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku ze sprzedaży ruchomego lub nieruchomego majątku, podatki od sumy wynagrodzeń płaconych przez przedsiębiorstwo, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy niniejsza Umowa, należą w szczególności:

a) w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

1) podatek dochodowy,

2) podatek od wynagrodzeń,

3) podatek wyrównawczy (podatek wyrównawczy do podatku dochodowego albo do podatku od wynagrodzeń),
(zwane dalej "podatkami polskimi"),

b) w Królestwie Belgii:

1) podatek od osób fizycznych,

2) podatek od spółek,

3) podatek od osób prawnych,

4) podatek od osób mających miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą,
w tym potrącenia, dodatki (decimes et centimes additionnels) do tych podatków i potrąceń oraz dodatkowy podatek komunalny do podatku od osób fizycznych, (zwane dalej "podatkami belgijskimi").

4. Umowa będzie miała zastosowanie także do podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które będą wprowadzone obok istniejących podatków lub w ich miejsce po dacie podpisania niniejszej Umowy. Właściwe władze Umawiających się Państw będą się informowały o ważnych zmianach zachodzących w ich ustawodawstwach podatkowych.


II. Definicje.

Art. 3.

Ogólne definicje

1. W rozumieniu niniejszej Umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

1) wyrażenie "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polskę lub Belgię; wyrażenie Polska i Belgia oznacza odpowiednio Polską Rzeczpospolitą Ludową i Królestwo Belgii;

2) wyrażenie "jednostka władzy terenowej" oznacza:

a) w Polsce - jednostkę podziału terytorialnego,

b) w Belgii - prowincje, federacje gmin, aglomeracje i gminy;

3) wyrażenie "osoba" obejmuje osoby fizyczne, spółki i każde inne zrzeszenie osób;

4) wyrażenie "spółka" oznacza osobę prawną lub każdą inną jednostkę, którą dla opodatkowania od dochodu i majątku traktuje się jako osobę prawną w Państwie, w którym ma ona siedzibę;

5) wyrażenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie;

6) wyrażenie "obywatele" oznacza:

- wszystkie osoby fizyczne, które posiadają obywatelstwo jednego z Umawiających się Państw,


- wszystkie osoby prawne, spółki osób i stowarzyszenia utworzone zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem Umawiającego się Państwa;


7) wyrażenie "komunikacja międzynarodowa" oznacza wszelki transport wykonywany przez statek, samolot, pojazd szynowy lub drogowy będący w użytkowaniu przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem przypadków, gdy statek, samolot lub pojazd jest wykorzystywany tylko w ruchu między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie;

8) wyrażenie " właściwa władza" oznacza:

a) w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Ministra Finansów,

b) w Królestwie Belgii - Dyrektora Generalnego Podatków Bezpośrednich.

2. Przy stosowaniu Umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej, każde inaczej nie zdefiniowane wyrażenie ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej Umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych

1. W rozumieniu niniejszej Umowy wyrażenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, której dochód lub majątek jest opodatkowany w tym Państwie, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona. Wyrażenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, tylko w zakresie dochodu, jaki osiągają ze źródeł w nim położonych, albo z tytułu majątku, jaki posiadają w tym Państwie.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

1) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

2) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

3) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

4) jeśli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami punktów 1), 2) i 3), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 5.

Zakład

1. W rozumieniu niniejszej Umowy wyrażenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Wyrażenie "zakład" obejmuje w szczególności:

1) miejsce zarządzania,

2) filię,

3) biuro,

4) zakład fabryczny,

5) warsztat,

6) kopalnię, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

7) budowę albo montaż, których okres przekracza 12miesięcy.

3. Nie stanowią zakładu:

1) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania towarów należących do przedsiębiorstwa,

2) towary należące do przedsiębiorstwa, utrzymywane wyłącznie dla składowania, wystawiania albo wydawania,

3) towary należące do przedsiębiorstwa, utrzymywane wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

4) stała placówka utrzymywana wyłącznie w celu zakupu towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa,

5) stała placówka utrzymywana przez przedsiębiorstwo wyłącznie dla celów reklamowych, dla dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o przygotowawczym lub pomocniczym charakterze.

4. Jeżeli osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 5, działa w Umawiającym się Państwie dla przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, uważa się, iż w tym pierwszym Państwie istnieje zakład, jeżeli ta osoba posiada w tym Państwie pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu towarów dla przedsiębiorstwa.

5. Nie będzie się traktować przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta generalnego albo innego niezależnego przedstawiciela, o ile te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo tam wykonującą swoje czynności (przez posiadanie tam zakładu albo w inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.


III. Opodatkowanie dochodu.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości

1. Dochody z majątku nieruchomego, włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych, podlegają opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Wyrażenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Wyrażenie to obejmuje w każdym przypadku przynależności do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa cywilnego o gruntach, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki żeglugi morskiej i śródlądowej oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu lub dzierżawy, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodów z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski z przedsiębiorstw

1. Zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej.

4. O ile w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami niniejszego artykułu.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione i wystarczające powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się elementy dochodu, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej Umowy, postanowienia tego artykułu nie naruszają postanowień tych innych artykułów.

Art. 8.

Transport międzynarodowy

1. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków morskich lub samolotów podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Zyski pochodzące z eksploatacji statków żeglugi śródlądowej mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

3. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa żeglugi morskiej lub śródlądowej znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się ono w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeżeli nie ma on portu macierzystego, w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej pojazdów szynowych lub drogowych podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

5. Postanowienia ustępów 1, 2 i 4 stosuje się również:

a) do zysków pochodzących z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków morskich, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych wydzierżawionych, jak również do zysków pochodzących z eksploatacji wydzierżawionych statków służących do żeglugi śródlądowej,

b) do zysków pochodzących z udziałów w umowie poolowej, we wspólnocie eksploatacyjnej lub też w innym międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli albo w finansowaniu przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub w finansowaniu przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w tych przypadkach między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i w konsekwencji opodatkowane.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 10.

Dywidendy

1. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale gdy osoba, która pobiera dywidendy, jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek ten nie może przekroczyć 10% kwoty dywidendy brutto. Postanowienia niniejszego ustępu nie ograniczają opodatkowania zysków spółki służących do wypłacenia dywidend.

3. Użyte w niniejszym artykule wyrażenie "dywidendy" oznacza wpływy z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach, z wyjątkiem wierzytelności, jak również wpływy pochodzące z innych udziałów w spółce, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, bądź działalność przemysłową lub handlową za pośrednictwem zakładu, który jest w nim położony, bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i gdy udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością zakładu lub wykonywaniem wolnego zawodu. W tym przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14. Jest oczywiste, że wymienione dywidendy mogą być opodatkowane bądź oddzielnie, bądź jako zyski, zgodnie z ustawodawstwem podatkowym tego drugiego Umawiającego się Państwa.

5. Jeżeli spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga zyski lub dochody w drugim Umawiającym się Państwie, wówczas to drugie Państwo nie może pobierać żadnego podatku od dywidend wypłacanych przez spółkę osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Państwie, z wyjątkiem przypadku, gdy udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, wiąże się rzeczywiście z zakładem lub stałą placówką, które są położone w tym drugim Państwie, jak również żadnego podatku z tytułu opodatkowania zysków nie wydzielonych od zysku nie wydzielonego spółki, również jeżeli wypłacone dywidendy albo nie wydzielone zyski stanowią w całości lub części zysk lub dochód pochodzący z tego drugiego Państwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 11.

Odsetki

1. Odsetki pochodzące z jednego Umawiającego się Państwa i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Jednakże odsetki te mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą, i według jego ustawodawstwa, ale jeżeli osoba otrzymująca odsetki jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek ten nie może przekroczyć 10% sumy odsetek.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 niżej wymienione odsetki są opodatkowane tylko w Państwie, w którym osoba je otrzymująca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania:

1) odsetki z rachunków bieżących lub zaliczek imiennych między instytucjami bankowymi obu Umawiających się Państw,

2) odsetki z depozytów pieniężnych, nie wyrażonych w tytułach na okaziciela, otrzymywanych przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie z instytucji bankowych drugiego Umawiającego się Państwa, w tym również z publicznych instytucji kredytowych.

4. Bez względu na postanowienia ustępu 2 odsetki pobierane na własny rachunek przez jedno Umawiające się Państwo są zwolnione spod opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo.

5. Użyte w niniejszym artykule wyrażenie "odsetki" oznacza dochody z wierzytelności wszelkiego rodzaju, tak zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych hipoteką lub klauzulą udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych i skryptów dłużnych, w tym również premie i udziały związane z powyższymi tytułami. Kary za zwłokę w wypłacie odsetek nie są traktowane jako odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

6. Postanowień ustępów 1, 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność handlową lub przemysłową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w tym Państwie i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub związane są z wykonywaniem wolnego zawodu. W tym przypadku mają zastosowanie odpowiednio postanowienia artykułów 7 lub 14.

7. Uważa się, że odsetki pochodzą z Umawiającego się Państwa, jeżeli dłużnikiem jest samo Państwo, jednostka władzy terenowej, osoba prawna prawa publicznego lub osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie. Jednakże jeżeli płatnik odsetek posiadający lub nie posiadający miejsca zamieszkania lub siedziby w Umawiającym się Państwie ma w Państwie Umawiającym się zakład, na rzecz którego została zaciągnięta pożyczka powodująca płatność odsetek i który ponosi ich koszty, uważa się, że powyższe odsetki pochodzą z tego Umawiającego się Państwa, w którym położony jest zakład.

8. Jeżeli między dłużnikiem i wierzycielem lub między każdym z nich a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego kwota odsetek, biorąc pod uwagę wierzytelność, w związku z którą są płacone, przekracza kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tą kwotę może być opodatkowana według prawa każdego Umawiającego się Państwa i przy uwzględnieniu innych postanowień niniejszej Umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne

1. Należności licencyjne pochodzące z jednego Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Jednakże takie należności mogą być również opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, lecz gdy osoba pobierająca należności licencyjne jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 10% kwoty tych należności.

3. Użyte w niniejszym artykule wyrażenie "należności licencyjne" oznacza wszelkiego rodzaju należności, które są płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami i dziełami zarejestrowanymi dla radia i telewizji, patentów, znaków towarowych, wzorów albo modeli, planów, formuł i tajnych technologii produkcyjnych oraz za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej albo z umiejętnością.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych posiadający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, bądź działalność przemysłową lub handlową za pośrednictwem położonego w tym Państwie zakładu, bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w tym Państwie, a prawa lub wartości majątkowe, z tytułu których wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub są związane z wykonywaniem wolnego zawodu. W tym przypadku postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 mają odpowiednie zastosowanie.

5. Należności licencyjne uważa się za pochodzące z Umawiającego się Państwa, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego jednostka władzy terenowej, osoba prawna prawa publicznego albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak dłużnik należności licencyjnych bez względu na to, czy ma on w jednym Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek płacenia należności licencyjnych, i zakład sam pokrywa te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Umawiającego się Państwa, w którym położony jest zakład.

6. Jeżeli miedzy dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas artykuł ten stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę może być opodatkowana według prawa każdego Umawiającego się Państwa oraz przy uwzględnieniu innych przepisów niniejszej Umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe

1. Zyski pochodzące ze sprzedaży majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2 są opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym majątek ten jest położony.

2. Zyski ze sprzedaży ruchomości stanowiących majątek zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Umawiających się Państw posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z podstawowych ruchomości stałej placówki, którą osoba zamieszkała w jednym Umawiającym się Państwie dysponuje w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy sprzedaży takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże zyski pochodzące ze sprzedaży majątku wymienionego w artykule 22 ustęp 3 są opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, gdzie ten majątek jest opodatkowany na mocy wyżej wymienionego artykułu.

3. Zyski ze sprzedaży majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym sprzedający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Art. 14.

Wolne zawody

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli rozporządza ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie, jednak tylko o tyle, o ile mogą być przypisane działalności wykonywanej przy pomocy stałej placówki.

2. Wyrażenie "wolny zawód" oznacza wszystkie rodzaje działalności - inne niż działalność handlowa, przemysłowa lub rolna - wykonywane na własny rachunek w sposób niezależny przez osobę, która osiąga zyski lub ponosi straty w wyniku tych działalności.

Art. 15.

Praca najemna

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18, 19 i 20 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, wówczas osiągnięte za nią wynagrodzenia mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa, mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

1) odbiorca przebywa w drugim Państwie podczas jednego lub kilku okresów, nie przekraczających łącznie 183 dni w danym roku kalendarzowym,

2) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby,

3) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej albo na pokładzie statku żeglugi śródlądowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających

1. Wynagrodzenia. które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej lub radzie zarządzającej albo innym podobnym organie spółki akcyjnej mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Jednakże wynagrodzenia, jakie osoba wymieniona w ustępie 1 otrzymuje od spółki za wykonywanie stałej działalności zarządu lub działalności o charakterze technicznym, są opodatkowane zgodnie z postanowieniami artykułu 15.

Art. 17.

Artyści i sportowcy

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody zawodowych artystów, jak na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych oraz telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców, z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności mogą być opodatkowane w tym z Umawiających się Państw, w których wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochody z działalności wykonywanej osobiście i w tym charakterze przez artystę scenicznego lub sportowca są przyznawane innej osobie niż sam artysta lub sportowiec, mogą być one bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym dana działalność artystyczna lub sportowa jest wykonywana.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 dochody z rodzajów działalności określonych w ustępie 1, wykonywanej w ramach wymiany kulturalnej aprobowanej przez Państwo, w którym artyści lub sportowcy mają miejsce zamieszkania, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 18.

Renty i emerytury

Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniego zatrudnienia, wypłacane osobie zamieszkałej w jednym Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 19.

Funkcje publiczne

1.
1) Wynagrodzenia inne niż renty i emerytury, przekazywane przez Umawiające się Państwo albo jego jednostkę władzy terenowej osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych temu Państwu albo tej jednostce, są opodatkowane tylko w tym Państwie.

2) Jednakże wynagrodzenia te są opodatkowane tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym Państwie oraz osoba ta:

1. jest obywatelem tego Państwa lub

2. nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, wyłącznie dla celów świadczenia tych usług.

2.
1) Renty i emerytury, przekazywane przez Umawiające się Państwo albo przez jego jednostkę władzy terenowej bezpośrednio bądź w ciężar tworzonego przez nie funduszu osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych temu Państwu albo tej jednostce, są opodatkowane tylko w tym Państwie.

2) Jednakże te renty i emerytury są opodatkowane tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli ich odbiorca ma w tym Państwie miejsce zamieszkania i posiada jego obywatelstwo.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 stosuje się do wynagrodzeń lub rent i emerytur przekazywanych z tytułu usług świadczonych w ramach działalności przemysłowej lub handlowej wykonywanej przez jedno z Umawiających się Państw albo przez jego jednostkę władzy terenowej.

Art. 20.

Profesorowie i studenci

1. Wynagrodzenia jakiegokolwiek profesora lub innego członka personelu nauczającego, który posiada miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie, a przebywa czasowo w drugim Umawiającym się Państwie w celu prowadzenia wykładów lub badań na uniwersytecie lub w innej oficjalnie uznanej instytucji naukowej przez okres nie przekraczający dwóch lat, są opodatkowane tylko w tym pierwszym Państwie.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodów pochodzących z prac badawczych, jeżeli prace te nie są podejmowane w interesie publicznym, ale głównie w celu osiągnięcia indywidualnej korzyści przez jedną lub więcej określonych osób.

3. Sumy, jakie student lub stażysta, który ma lub miał bezpośrednio przed przebywaniem w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie i który przebywa w pierwszym Umawiającym się Państwie wyłącznie w celu kształcenia się, otrzymuje na pokrycie kosztów utrzymania lub wykształcenia, nie podlegają opodatkowaniu w tym pierwszym Państwie pod warunkiem, że pochodzą one ze źródeł położonych poza tym Państwem.

4. Bez względu na postanowienia ustępu 3 wynagrodzenia, jakie student lub stażysta, który ma lub miał bezpośrednio przed przebywaniem w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie i który przebywa w pierwszym Umawiającym się Państwie wyłącznie w celu kształcenia się, otrzymuje z tytułu usług świadczonych w tym pierwszym Państwie, nie podlegają opodatkowaniu w tym pierwszym Państwie pod warunkiem, że usługi te pozostają w związku z jego kształceniem się lub że wynagrodzenie za te usługi jest niezbędne dla uzupełnienia środków, jakimi dysponuje na swoje utrzymanie.

5. Postanowień ustępu 4 nie stosuje się, gdy pobyt w pierwszym Umawiającym się Państwie przekracza bądź normalny okres studiów podjętych w tym państwie, bądź w przypadku stażysty okres 3 lat, licząc od pierwszego przybycia do tego Państwa w celu odbycia stażu.

Art. 21.

Inne dochody

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie bez względu na to, skąd pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej Umowy, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, gdy osoba osiągająca dochód, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie działalność przemysłową lub handlową za pomocą zakładu położonego w tym Państwie bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w tym Państwie i gdy prawa lub dobra, z tytułu posiadania których osiągany jest dochód, są rzeczywiście związane z działalnością zakładu lub wykonywaniem wolnego zawodu. W tym przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Art. 22.

IV. Opodatkowanie majątku.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6 ustęp 2 może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, na terenie którego jest położony.

2. Majątek ruchomy, stanowiący aktywa zakładu danego przedsiębiorstwa albo należący do stałej placówki służącej do wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się zakład lub stała placówka.

3. Statki morskie, samoloty i pojazdy szynowe albo drogowe eksploatowane w komunikacji międzynarodowej oraz statki żeglugi śródlądowej, jak też majątek ruchomy służący do ich eksploatacji, mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba rzeczywistego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Wszelkie inne składniki majątkowe osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 23.

V. Postanowienia o uniknięciu podwójnego opodatkowania.

1. W przypadku Polski podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

1) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga przychody lub posiada majątek, które stosownie do postanowień niniejszej Umowy podlegają opodatkowaniu w Belgii, wówczas Polska, z zastrzeżeniem postanowień punktu 2), wyłączy te przychody albo ten majątek spod opodatkowania; może jednak przy ustalaniu podatku od pozostałego dochodu albo pozostałego majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która zostałaby zastosowana, gdyby te przychody albo ten majątek nie zostały wyłączone spod opodatkowania,

2) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga przychody, które zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 11 i 12 podlegają opodatkowaniu w Belgii, wówczas Polska zaliczy na poczet podatku należnego od dochodu tej osoby kwotę, która odpowiada podatkowi zapłaconemu w Belgii. Podlegająca zaliczeniu kwota nie może jednak przekraczać części podatku obliczonego przed zaliczeniem, która przypada na przychody osiągane w Belgii.

2. W przypadku Belgii podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

1) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Belgii osiąga dochody nie wymienione w punktach 2 i 3 niniejszego ustępu lub posiada części majątku podlegające opodatkowaniu w Polsce stosownie do postanowień Umowy, Belgia zwolni spod opodatkowania te dochody lub te części majątku, może jednak przy ustalaniu podatku od pozostałego dochodu albo pozostałego majątku zastosować stawkę podatkową, która zostałaby zastosowana, gdyby te dochody albo ten majątek nie został wyłączony spod opodatkowania,

2) w przypadku dywidend opodatkowanych stosownie do artykułu 10 ustęp 2 i nie zwolnionych spod opodatkowania na mocy punktu 3 niniejszego ustępu, odsetek opodatkowanych stosownie do artykułu 11 ustęp 2 lub 8 i należności licencyjnych opodatkowanych zgodnie z artykułem 12 ustęp 2 lub 6 ryczałtowa kwota zagranicznego podatku przewidziana przez ustawodawstwo belgijskie jest zaliczana, na warunkach i według stawki przewidzianej przez to ustawodawstwo, na poczet podatku belgijskiego należnego od tych dochodów,

3) jeżeli spółka mająca siedzibę w Belgii jest właścicielem akcji lub udziałów w spółce akcyjnej mającej siedzibę w Polsce i poddana jest w tym Państwie podatkowi od dochodów lub zysków, dywidendy, które są jej płacone przez tę ostatnią spółkę, opodatkowane w Polsce stosownie do artykułu 10 ustęp 2, są zwolnione w Belgii od podatku od spółek w takim zakresie, w jakim to zwolnienie byłoby udzielone, gdyby obie spółki miały siedzibę w Belgii,

4) jeżeli stosownie do ustawodawstwa belgijskiego straty poniesione przez przedsiębiorstwo belgijskie w związku z zakładem położonym w Polsce były rzeczywiście potrącone z zysków tego przedsiębiorstwa przy opodatkowaniu w Belgii, zwolnienie przewidziane przez punkt 1 nie stosuje się w Belgii do zysków z innych okresów podlegających opodatkowaniu, które mogą być przypisane temu zakładowi, w zakresie, w jakim zyski te były zwolnione od opodatkowania w Polsce z powodu ich kompensacji z wymienionymi stratami.


VI. Postanowienia szczególne.

Art. 24.

Równe traktowanie

1. Obywatele Umawiającego się Państwa niezależnie od tego, czy posiadają miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które byłyby inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa znajdujący się w takiej samej sytuacji.

2. Bezpaństwowcy posiadający miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw nie mogą być poddani w jednym lub drugim z tych Państw ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które byłyby inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym są lub mogą być poddani obywatele tego Państwa znajdujący się w takiej samej sytuacji.

3. Opodatkowanie zakładu, który posiada przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa w drugim Umawiającym się Państwie, nie może być w drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa drugiego Państwa prowadzącego taką samą działalność. Przepisu tego nie należy rozumieć w ten sposób, że zobowiązuje on Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie zwolnień podatkowych, udogodnień i obniżek z uwagi na stan cywilny i rodzinny, które przyznaje osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę na jego obszarze.

4. Z wyjątkiem przypadku stosowania postanowień artykułu 9, artykułu 11 ustęp 8 i artykułu 12 ustęp 6 odsetki, należności licencyjne i inne opłaty ponoszone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są odliczane przy określaniu podlegających opodatkowaniu zysków tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie. Również długi przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, są odliczane przy określeniu podlegającego opodatkowaniu majątku tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Państwie.

5. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których kapitał w całości lub częściowo, bezpośrednio albo pośrednio należy lub jest kontrolowany przez osobę lub wiele osób mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, nie mogą być w pierwszym Umawiającym się Państwie, poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane przedsiębiorstwa tego samego rodzaju pierwszego Umawiającego się Państwa.

6. Użyty w tym artykule wyraz "opodatkowanie" oznacza podatki każdego rodzaju i określenia.

7. Postanowienia niniejszego artykułu nie mogą być rozumiane jako zobowiązujące Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie udogodnień przyznanych osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w trzecim Państwie na podstawie umów zawartych z tym trzecim Państwem.

Art. 25.

Procedura wzajemnego porozumiewania się

1. Jeżeli osoba mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie jest zdania, że zarządzenia Państwa lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które nie odpowiada niniejszej Umowie, wówczas może ona niezależnie od środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedłożyć swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, albo jeżeli jego sprawa dotyczy artykułu 24 ustęp 1, właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa winna być przedłożona w ciągu trzech lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o posunięciu pociągającym za sobą opodatkowanie niezgodne z Umową.

2. Jeżeli ta właściwa władza uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, ażeby przypadek ten uregulować w porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa tak, ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą Umową.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy stosowaniu Umowy.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą przy stosowaniu niniejszej Umowy, a w szczególności w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach, komunikować się ze sobą bezpośrednio. Jeżeli uzna się, że ustna wymiana poglądów ułatwi powyższe porozumienie, winna ona mieć miejsce w łonie komisji złożonej z reprezentantów właściwych władz Umawiających się Państw.

5. Właściwe władze uregulują drogą wspólnego porozumienia sposoby stosowania niniejszej Umowy, a w szczególności formalności, których winny dopełnić osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, aby otrzymać w drugim Umawiającym się Państwie obniżenia lub zwolnienia od opodatkowania przewidziane w niniejszej Umowie.

Art. 26.

Wymiana informacji

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do stosowania postanowień niniejszej Umowy, a także informacje dotyczące prawa wewnętrznego Umawiających się Państw co do podatków wymienionych w Umowie w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, jakie ono przewiduje, nie jest sprzeczne z Umową. Wymiana informacji nie jest ograniczona postanowieniami artykułu 1. Informacje otrzymane przez Umawiające się Państwo będą stanowiły tajemnicę na takich samych zasadach, jak informacje uzyskane przy zastosowaniu ustawodawstwa wewnętrznego tego Państwa, i będą udzielane tylko osobom i władzom (w tym również sądom albo organom administracyjnym) zajmującym się ustalaniem lub ściąganiem podatków, których dotyczy niniejsza Umowa, postępowaniem dotyczącym tych podatków lub rozpatrywaniem środków odwoławczych w sprawach tych podatków. Wyżej wymienione osoby lub władze będą używały otrzymanych informacji wyłącznie w tych celach, mogą je również wykorzystywać podczas posiedzeń publicznych lub do sporządzania orzeczeń.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym przypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

1) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Państwa,

2) udzielania informacji, których ustalenie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,

3) przekazywania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu.

Art. 27.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni

1. Postanowienia niniejszej Umowy nie naruszają przywilejów podatkowych, przysługujących członkom misji dyplomatycznych i ich prywatnej służby, członkom urzędów konsularnych oraz członkom stałych przedstawicielstw na mocy bądź prawa międzynarodowego, bądź przepisów umownych.

2. Dla celów niniejszej Umowy członkowie misji dyplomatycznych lub urzędów konsularnych Umawiającego się Państwa akredytowani w drugim Umawiającym się Państwie lub w państwie trzecim, posiadający obywatelstwo Państwa akredytującego, są uważani za osoby mające miejsce zamieszkania w tym Państwie, jeżeli są one w nim poddane tym samym zobowiązaniom w dziedzinie podatków od dochodu i majątku co osoby mające w tym Państwie miejsce zamieszkania.

3. Niniejszej Umowy nie stosuje się w stosunku do organizacji międzynarodowych, ich organów i pracowników ani do osób, które będąc członkami misji dyplomatycznych lub urzędów konsularnych państwa trzeciego znajdują się na terytorium Umawiającego się Państwa i nie są traktowane jako osoby mające miejsce zamieszkania w jednym albo drugim Umawiającym się Państwie w zakresie opodatkowania od dochodu i majątku.


VII. Postanowienia końcowe.

Art. 28.

Wejście w życie

1. Niniejsza Umowa podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w najbliższym możliwym terminie.

2. Niniejsza Umowa wejdzie w życie po upływie 15 dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, a jej postanowienia będą miały zastosowanie:

a) do podatków pobranych u źródła od dochodu przypisanego lub zapłaconego, począwszy od 1 stycznia roku następującego bezpośrednio po roku wymiany dokumentów ratyfikacyjnych,

b) do innych podatków wymierzonych od dochodów z okresów podatkowych, których zakończenie przypada na okres począwszy od 31 grudnia roku tej wymiany.

Art. 29.

Wypowiedzenie

1. Niniejsza Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Jednakże począwszy od piątego roku po wejściu w życie Umowy każde z Umawiających się Państw będzie mogło ją wypowiedzieć w drodze notyfikacji na koniec roku kalendarzowego, co najmniej na sześć miesięcy przed upływem tego roku.

2. W tym przypadku postanowienia jej będą miały zastosowanie po raz ostatni:

a) do podatków pobieranych u źródła od dochodu przypisanego lub zapłaconego najpóźniej 31 grudnia roku wypowiedzenia,

b) do podatków wymierzonych od dochodów z okresów podatkowych, których zakończenie przypada przed 31 grudnia tego roku.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upełnomocnieni, podpisali niniejszą Umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Umowę niniejszą sporządzono w Brukseli dnia 14 września 1976 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim, francuskim i flamandzkim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

H. Kisiel

Z upoważnienia Rządu Królestwa Belgii

R. van Elslande

PROTOKÓŁ KOŃCOWY

W chwili przystąpienia do podpisania Umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, zawartej w dniu dzisiejszym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Królestwa Belgii, niżej podpisani uzgodnili, że następujące postanowienia stanowią integralną część tej Umowy.

1) W rozumieniu artykułu 9 wyrażenie "finansowanie" oznacza udział w kapitale zakładowym przedsiębiorstwa, jak również postawienie, w jakiejkolwiek formie, funduszy do dyspozycji przedsiębiorstwa.

2) W rozumieniu artykułu 10 wyrażenie "dywidendy" oznacza także dochody - również przyznane w formie odsetek - opodatkowane z tytułu kapitału zainwestowanego przez przedsiębiorstwa powiązane, w spółkach innych niż spółki akcyjne mające swoją siedzibę w Belgii.

3) W rozumieniu artykułu 24 w stosunku do Belgii jest oczywiste, że żadne z postanowień tego artykułu nie może być interpretowane jako uniemożliwiające Belgii:

1. opodatkowanie stawką przewidzianą przez jej ustawodawstwo całkowitej sumy zysków zakładu belgijskiego spółki mającej siedzibę w Polsce lub stowarzyszenia mającego siedzibę rzeczywistego zarządu w Polsce,

2. pobierania przedpłaty od dywidend przypadających za udział rzeczywiście związany z zakładem lub stałą placówką, którą posiada w Belgii spółka mająca siedzibę w Polsce albo stowarzyszenie mające siedzibę rzeczywistego zarządu w Polsce, a które jest opodatkowane jako osoba prawna w Belgii.

4) W rozumieniu artykułu 24 w stosunku do Polski jest oczywiste, że:

1. podatki wymienione w ustępie 6 nie obejmują opłaty meldunkowej i opłaty za zezwolenie na otwarcie przedsiębiorstwa,

2. zróżnicowane pobieranie podatków od dochodu, zysku i majątku, przewidziane w Polsce dla zakładów uspołecznionych, nie narusza postanowień tego artykułu.

5) Postanowienia niniejszej Umowy nie ograniczają opodatkowania spółki mającej siedzibę w Belgii, zgodnie z ustawodawstwem belgijskim, w przypadku odkupu jej własnych akcji lub udziałów albo w przypadku podziału jej funduszu zakładowego.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upełnomocnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszy Protokół końcowy.

Protokół końcowy sporządzono w Brukseli dnia 14 września 1976 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w języku polskim, francuskim i flamandzkim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

H. Kisiel

Z upoważnienia Rządu Królestwa Belgii

R. van Elslande

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 października 1977 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L.S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek
zmiany:
1999-01-01 Dz.U.1998.162.1126 art. 5
2000-02-23 Dz.U.2000.12.136 art. 6
2001-03-30 Dz.U.2000.120.1268 art. 19
2002-01-01 Dz.U.2001.123.1353 art. 58


USTAWA
z dnia 21 grudnia 1978 r.
o odznakach i mundurach.

Art. 1. Ustanawianie i używanie odznak i mundurów odbywa się z zachowaniem przepisów niniejszej ustawy.

Art. 2. 1. Odznaki dzielą się na:

1) honorowe, stanowiące wyróżnienie za zasługi położone:

a) w działalności państwowej lub społecznej stanowiącej istotny wkład w rozwój całego kraju, w rozwój określonej dziedziny gospodarki lub administracji państwowej, w rozwój określonego województwa albo w rozwój określonej organizacji gospodarczej,

b) w działalności statutowej organizacji spółdzielczych lub organizacji społecznych,

2) organizacyjne, stanowiące oznaczenie organizacji społecznej lub spółdzielczej albo innej jednostki organizacyjnej bądź przynależności do takiej organizacji lub jednostki organizacyjnej,

3) okolicznościowe, upamiętniające rocznice, wystawy, zgromadzenia lub inne wydarzenia.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Odznakami mogą być emblematy, godła, barwy, herby miast lub województw oraz inne przedmioty, chociażby powszechnie używane, jeżeli sposób ich sporządzenia i używania wskazuje na to, że mają służyć celom określonym w ust. 1.

Art. 2a. _@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_1. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, w drodze rozporządzenia, powołuje Komisję Heraldyczną jako organ opiniodawczo-doradczy w zakresie spraw, o których mowa w ust. 3.

2. Do składu Komisji Heraldycznej powołuje się w szczególności: osoby wyróżniające się wysokim poziomem wiedzy z zakresu heraldyki i weksylologii, przedstawicieli organizacji, których statutowe cele związane są z heraldyką i weksylologią oraz przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego.

3. Do zadań Komisji Heraldycznej należy w szczególności:

1) opiniowanie wzorów insygniów i symboli, o których mowa w art. 3 ust. 1,

2) opiniowanie i przygotowywanie projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią,

3) udzielanie konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią.

4. Działalność Komisji Heraldycznej jest finansowana z budżetu państwa.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, strukturę, tryb powoływania i odwoływania oraz szczegółowe zasady postępowania Komisji Heraldycznej.

Art. 3. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać, w drodze uchwały organu stanowiącego danej jednostki, własne herby, flagi, emblematy oraz insygnia i inne symbole.

2. Wzory symboli, o których mowa w ust. 1, ustanawiane są w zgodzie z zasadami heraldyki, weksylologii i miejscową tradycją historyczną.

3. Wzory symboli, o których mowa w ust. 1, wymagają zaopiniowania przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

4. Opinia, o której mowa w ust. 3, wydawana jest w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku o jej wydanie.

Art. 4. 1. Odznaki honorowe za zasługi w działalności państwowej lub społecznej, stanowiącej istotny wkład w rozwój kraju, są ustanawiane, w drodze rozporządzenia, przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [16]_@KON@_2. Odznaki honorowe za zasługi w działalności państwowej lub społecznej na rzecz rozwoju określonej dziedziny gospodarki narodowej lub administracji są ustanawiane, w drodze rozporządzenia, przez Radę Ministrów.

3. Odznaki honorowe za zasługi w działalności państwowej lub społecznej na rzecz rozwoju określonego województwa są ustanawiane przez sejmiki województw.

4. Odznaki honorowe za zasługi w działalności państwowej lub społecznej, stanowiącej wkład w rozwój określonej organizacji gospodarczej, są ustanawiane, w drodze rozporządzenia, przez właściwego ministra.

5. Odznaki honorowe za zasługi stanowiące wkład w rozwijanie działalności statutowej organizacji spółdzielczych lub organizacji społecznych są ustanawiane przez naczelne organy tych organizacji.

Art. 5. Art. 6. _@POCZ@_ Akty wykonawcze [16]_@KON@_1. Organy ustanawiające odznakę ustalają jej wzór oraz zasady i tryb jej nadawania i noszenia. Ustalenie wzoru odznaki honorowej oraz sposobu jej noszenia wymaga zgody Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Odznaki powinny kształtem i wymiarami wyraźnie odróżniać się od orderów, odznaczeń i medali ustanawianych na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 7. Art. 8. Art. 9. Art. 10. Mundurem jest ubiór lub jego części służące oznaczeniu przynależności do określonej jednostki organizacyjnej lub wykonywania określonych funkcji albo służby.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_Art. 11. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, ustanawia mundury, określa osoby uprawnione do ich noszenia oraz wzór i kolor munduru.

Art. 12. 1. Mundury ustanawiane na podstawie ustawy powinny różnić się w sposób widoczny od pozostających pod szczególną ochroną mundurów:

1) Wojska Polskiego, będących symbolem tradycji wolnościowych i postaw patriotycznych Narodu Polskiego,

2) Policji, Straży Granicznej, będących symbolem poszanowania prawa oraz ładu i porządku publicznego.

2. Minister Obrony Narodowej w odniesieniu do munduru wojskowego, a minister właściwy do spraw wewnętrznych w odniesieniu do munduru policyjnego i Straży Granicznej, mogą wprowadzić, w drodze rozporządzeń, zakaz używania munduru lub jego części, chociażby nawet zostały one pozbawione oznak określonych w przepisach o ustanowieniu munduru, uwzględniając obowiązujące wzory umundurowania wyjściowego i polowego stosowanego w Siłach Zbrojnych, Policji i Straży Granicznej.

3. Żandarmeria Wojskowa może kontrolować uprawnienia do używania odznak i mundurów wojskowych.

Art. 13. 1. Używanie munduru zagranicznego wymaga zezwolenia terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do:

1) członków personelu dyplomatycznego obcych przedstawicielstw dyplomatycznych oraz urzędników konsularnych obcych urzędów konsularnych,

2) członków personelu administracyjnego i technicznego obcych przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych - z zastrzeżeniem zasady wzajemności,

3) innych osób, które mogą używać w Polsce munduru na mocy umów albo zwyczajów międzynarodowych.

Art. 14. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów o godle i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, o znakach Sił Zbrojnych oraz przepisów szczególnych o odznakach i mundurach.

Art. 15. W art. 15 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 25 stycznia 1958 r. o radach narodowych (Dz. U. z 1975 r. Nr 26, poz. 139, z 1977 r. Nr 11, poz. 44 i z 1978 r. Nr 14, poz. 61) skreśla się wyrazy: "oraz ustalania herbu miasta".

Art. 16. Traci moc dekret z dnia 2 października 1935 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. Nr 72, poz. 455 i z 1971 r. Nr 12, poz. 115).

Art. 17. 1. Odznaki ustalone na podstawie dekretu, o którym mowa w art. 16, mogą być nadawane i używane na dotychczasowych zasadach.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do mundurów ustalonych na podstawie dotychczasowych przepisów, gdy chodzi o używanie tych mundurów.

Art. 18. Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.
KONWENCJA
o zakazie używania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich, otwarta do podpisania w Genewie
dnia 18 maja 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 18 maja 1977 roku została do podpisania w Genewie Konwencja o zakazie używania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 4 maja 1978 roku.

Przewodniczący Rada Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład.


KONWENCJA
o zakazie używania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich.

Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji,

kierując się interesami umocnienia pokoju i pragnąc przyczynić się do powstrzymania wyścigu zbrojeń oraz do osiągnięcia powszechnego i całkowitego rozbrojenia pod ścisłą i skuteczną kontrolą międzynarodową, jak również do uchronienia ludzkości od niebezpieczeństwa użycia nowych środków prowadzenia wojny,

zdecydowane kontynuować negocjacje mające na celu uzyskanie rzeczywistego postępu w kierunku podjęcia dalszych kroków w dziedzinie rozbrojenia,

uznając, że postęp nauki i techniki może otworzyć nowe możliwości w zakresie oddziaływania na środowisko,

przypominając Deklarację Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie środowiska człowieka, przyjętą w Sztokholmie dnia 16 czerwca 1972 roku,

świadome, że wykorzystanie technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach pokojowych mogłoby przynieść poprawę wzajemnego stosunku między człowiekiem a przyrodą oraz przyczynić się do ochrony i poprawy środowiska dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń,

uznając jednakże, że wykorzystanie takich środków technicznych w celach militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich mogłoby mieć niezwykle szkodliwe następstwa dla dobrobytu człowieka,

pragnąc ustanowić skuteczny zakaz wykorzystania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach militarnych lub w jakichkolwiek innych celach wrogich dla wyeliminowania niebezpieczeństwa, które takie wykorzystanie stwarza dla ludzkości, oraz potwierdzając swą wolę działania na rzecz urzeczywistnienia tego celu,

pragnąc również przyczynić się do pogłębienia zaufania między narodami i do dalszej poprawy sytuacji międzynarodowej, zgodnie z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
1. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji zobowiązuje się do niewykorzystywania w celach militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich technicznych środków oddziaływania na środowisko, powodujących rozległe, trwałe lub poważne następstwa, jako sposobów powodowania zniszczeń, wyrządzania szkód lub strat jakiemukolwiek innemu Państwu będącemu Stroną.

2. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji zobowiązuje się nie udzielać pomocy, poparcia ani nie nakłaniać żadnego Państwa, grupy Państw lub organizacji międzynarodowej do podejmowania działalności sprzecznej z postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu.

Art. II.
W rozumieniu artykułu I określenie "techniczne środki oddziaływania na środowisko" oznacza każdy środek mający na celu - poprzez rozmyślne kierowania procesami naturalnymi - dokonywanie zmian w dynamice, składzie lub strukturze Ziemi, włączając w to jej biosferę, litosferę, hydrosferę i atmosferę lub przestrzeń kosmiczną.

Art. III.
1. Postanowienia niniejszej Konwencji nie stoją na przeszkodzie wykorzystywaniu technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach pokojowych i nie naruszają powszechnie uznanych zasad oraz mających zastosowanie norm prawa międzynarodowego dotyczących takiego wykorzystania.

2. Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji zobowiązują się ułatwiać możliwie najbardziej pełną wymianę informacji naukowej i technicznej co do wykorzystywania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach pokojowych oraz mają prawo uczestniczyć w tej wymianie. Państwa będące Stronami, które mają możliwości to czynić, będą przyczyniać się indywidualnie albo wspólnie z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi do międzynarodowej współpracy ekonomicznej i naukowej w dziedzinie ochrony, poprawy i pokojowego wykorzystania środowiska, z należytym uwzględnieniem potrzeb rozwijających się regionów świata.

Art. IV.
Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji zobowiązuje się podejmować wszelkie kroki, które będzie uważało za konieczne zgodnie ze swoją procedurą konstytucyjną, w celu zakazania i zapobiegania wszelkiej działalności sprzecznej z postanowieniami niniejszej Konwencji we wszystkich miejscach podlegających jurysdykcji tej Strony lub pozostających pod jej kontrolą.

Art. V.
1. Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji zobowiązują się do wzajemnych konsultacji i współpracy między sobą w celu rozwiązywania wszelkich problemów, jakie mogłyby powstać co do celów niniejszej Konwencji lub co do stosowania jej postanowień. Konsultacje i współpraca przewidziane w niniejszym artykule mogą być podjęte również w trybie odpowiednich procedur międzynarodowych w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych i zgodnie z jej Kartą. Te procedury międzynarodowe mogą obejmować usługi odpowiednich organizacji międzynarodowych, jak również usługi Doradczego Komitetu Ekspertów, o którym mowa w ustępie 2 niniejszego artykułu.

2. Dla realizacji celów określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu Depozytariusz, w ciągu miesiąca po otrzymaniu prośby od Państwa będącego Stroną niniejszej Konwencji, zwoła Doradczy Komitet Ekspertów. Każde Państwo będące Stroną może wyznaczyć eksperta do tego Komitetu, którego funkcje i regulamin wewnętrzny określa Załącznik stanowiący integralną część Konwencji. Komitet przekaże Depozytariuszowi sprawozdanie ze swoich ustaleń co do okoliczności faktycznych, które będzie obejmować wszystkie opinie i informacje przedstawione Komitetowi w toku jego obrad. Depozytariusz prześle to sprawozdanie wszystkim Państwom będącym Stronami.

3. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji, które ma podstawy, aby sądzić, że jakiekolwiek inne Państwo będące Stroną narusza zobowiązania wynikające z postanowień Konwencji, może złożyć skargę do Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych. Skarga ta powinna zawierać wszystkie odpowiednie informacje dotyczące sprawy, jak również wszystkie możliwe dowody potwierdzające jej zasadność.

4. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji zobowiązuje się współpracować w przeprowadzaniu każdego dochodzenia, które może podjąć Rada Bezpieczeństwa, zgodnie z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych, na podstawie skargi otrzymanej przez Radę. Rada Bezpieczeństwa poinformuje o wynikach dochodzenia Państwa będące Stronami.

5. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji, zobowiązuje się do przyjścia z pomocą lub udzielania poparcia, zgodnie z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych, każdemu Państwu będącemu Stroną, które o to się zwróci, jeżeli Rada Bezpieczeństwa stwierdzi, że Strona ta poniosła szkodę lub jest narażona na nią wskutek naruszenia Konwencji.

Art. VI.
1. Każde Państwo będąc Stroną niniejszej Konwencji może zaproponować poprawki do Konwencji. Tekst każdej zaproponowanej poprawki zostanie przekazany Depozytariuszowi, który poda go niezwłocznie do wiadomości wszystkim Państwom będącym Stronami.

2. Poprawka wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa będącego Stroną niniejszej Konwencji, które przyjmie tę poprawkę, po złożeniu Depozytariuszowi dokumentów przyjęcia jej przez większość Państw będących Stronami. Następnie, w stosunku do każdego innego Państwa będącego Stroną, wejdzie ona w życie w dniu złożenia przez nie dokumentu przyjęcia.

Art. VII.
Niniejsza Konwencja zawarta jest na czas nieokreślony.

Art. VIII.
1. Po upływie pięciu lat od wejścia w życie niniejszej Konwencji Depozytariusz zwoła do Genewy (Szwajcaria) Konferencję Państw będących Stronami Konwencji. Konferencja ta dokona przeglądu wykonywania Konwencji dla upewnienia się, czy jej cele i postanowienia są realizowane, oraz, w szczególności, rozpatrzy skuteczność postanowień artykułu I ustęp 1 w zakresie wyeliminowania niebezpieczeństwa wykorzystania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach militarnych lub innych celach wrogich.

2. Następnie, w odstępach nie mniejszych niż pięcioletnie, większość Państw będących Stronami Konwencji może, po przedstawieniu Depozytariuszowi propozycji w tej mierze, spowodować zwołanie konferencji w tych samych celach.

3. Jeżeli w ciągu dziesięciu lat od poprzedniej konferencji nie zostanie zwołana żadna konferencja w myśl ustępu 2 niniejszego artykułu, Depozytariusz zwróci się do wszystkich Państw będących Stronami niniejszej Konwencji o wypowiedzenie się co do zwołania takiej konferencji. W razie pozytywnej odpowiedzi jednej trzeciej Państw będących Stronami lub dziesięciu spośród nich, w zależności od tego, która z tych liczb będzie mniejsza, Depozytariusz podejmie bezzwłocznie kroki w celu zwołania konferencji.

Art. IX.
1. Niniejsza Konwencja jest otwarta do podpisania dla wszystkich Państw. Każde Państwo, które nie podpisało Konwencji przed jej wejściem w życie, zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu, może przystąpić do niej w każdym czasie.

2. Niniejsza Konwencja podlega ratyfikacji przez Państwa, które ją podpisały. Dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przystąpienia zostaną złożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

3. Niniejsza Konwencja wejdzie w życie po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych przez 20 Rządów, zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu.

4. W stosunku do Państw, które złożą dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przystąpienia po wejściu w życie niniejszej Konwencji, wejdzie ona w życie w dniu złożenia przez nie dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia.

5. Depozytariusz poinformuje niezwłocznie wszystkie Państwa, które podpisały niniejszą Konwencję lub do niej przystąpiły, o dacie każdego podpisania, o dacie złożenia każdego dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia oraz o dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji i każdej poprawki do niej, jak również o otrzymaniu innych zawiadomień.

6. Niniejsza Konwencja zostanie zarejestrowana przez Depozytariusza, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Art. X.
Niniejsza Konwencja, której teksty w językach: angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim są jednakowo autentyczne, zostanie złożona Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przyśle jej kopie należycie uwierzytelnione Rządom Państw, które Konwencję podpisały lub do niej przystąpiły.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni w tym celu przez swoje Rządy, podpisali niniejszą Konwencję otwartą do podpisania w Genewie dnia 18 maja 1977 roku.

Załącznik do Konwencji Doradczy Komitet Ekspertów

1. Doradczy Komitet Ekspertów podejmuje czynności w celu ustalenia odpowiednich okoliczności faktycznych sprawy oraz przedstawia opinie ekspertów dotyczące każdego problemu przedstawionego zgodnie z artykułem V ustęp 1 niniejszej Konwencji przez Państwo będące Stroną, które zwróciło się z prośbą o zwołanie Komitetu.

2. Prace Doradczego Komitetu Ekspertów będą zorganizowane w sposób umożliwiający mu wywiązanie się z funkcji określonych w ustępie 1 niniejszego Załącznika. Komitet podejmuje decyzje w sprawach proceduralnych dotyczących organizacji jego pracy, jeżeli jest to możliwe w drodze ogólnego porozumienia (consensus), a gdy jest to niemożliwe - większością głosów jego członków obecnych i głosujących. W sprawach merytorycznych głosowania nie przeprowadza się.

3. Funkcję Przewodniczącego Komitetu pełni Depozytariusz lub jego przedstawiciel.

4. Każdemu ekspertowi może towarzyszyć na posiedzeniach jeden lub kilku doradców.

5. Każdy ekspert ma prawo zwrócić się za pośrednictwem Przewodniczącego do Państw i organizacji międzynarodowych o informacje i pomoc, jakie uzna za pożądane dla umożliwienia Komitetowi wywiązania się z jego zadania.
KONWENCJA
o rejestracji obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną, otwarta do podpisania w Nowym Jorku
dnia 14 stycznia 1975 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 14 stycznia 1975 roku została otwarta do podpisania w Nowym Jorku Konwencja o rejestracji obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 października 1978 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L.S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)


KONWENCJA
rejestracji obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną.

Państwa Strony niniejszej konwencji,

uznając wspólny interes całej ludzkości w popieraniu badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celach pokojowych,

przypominając, że Układ o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, z dnia 27 stycznia 1967 roku stwierdza, że państwa ponoszą międzynarodową odpowiedzialność za swoją narodową działalność w przestrzeni kosmicznej, i wspomina o państwie, w którego rejestr wpisany jest obiekt wypuszczony w przestrzeń kosmiczną,

przypominając również, że Umowa o ratowaniu kosmonautów, powrocie kosmonautów i zwrocie obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną z dnia 22 kwietnia 1968 roku przewiduje, że władze wypuszczające powinny, na żądanie, dostarczyć danych rozpoznawczych przed zwrotem obiektu wypuszczonego przez nie w przestrzeń kosmiczną, a znalezionego poza granicami terytorium władzy wypuszczającej,

przypominając ponadto, że Konwencja o międzynarodowej odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez obiekty kosmiczne z dnia 29 marca 1972 roku ustanawia międzynarodowe normy i procedurę, dotyczące odpowiedzialności państw wypuszczających za szkody wyrządzone przez ich obiekty kosmiczne,

pragnąc w myśl postanowień Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi wprowadzić narodową rejestrację przez państwa wypuszczające obiektów kosmicznych wypuszczanych w przestrzeń kosmiczną.

pragnąc ponadto, by Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych ustanowił i prowadził, na zasadach obowiązkowych centralny rejestr obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną,

pragnąc również stworzyć Państwom - Stronom dodatkowe środki i tryb postępowania w celu ułatwienia identyfikacji obiektów kosmicznych,

przekonane, że system obowiązkowej rejestracji obiektów wypuszczanych w przestrzeń kosmiczną ułatwi w szczególności identyfikacje tych obiektów i przyczyni się do stosowania i rozwoju prawa międzynarodowego w dziedzinie badania i wykorzystywania przestrzeni kosmicznej,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
W rozumieniu niniejszej konwencji:

a) określenie "państwo wypuszczające" oznacza:

i) państwo, które wypuszcza lub powoduje wypuszczenie obiektu kosmicznego,

ii) państwo, z którego terytorium lub urządzeń obiekt kosmiczny jest wypuszczony,

b) określenie "obiekt kosmiczny" oznacza również części składowe obiektu kosmicznego oraz pojazd wynoszący i jego części,

c) określenie "państwo rejestrujące" oznacza państwo wypuszczające, w którego rejestr wpisany został obiekt kosmiczny zgodnie z artykułem II.

Art. II.
1. W razie gdy obiekt kosmiczny został wypuszczony na orbitę okołoziemską lub poza nią, państwo wypuszczające rejestruje obiekt kosmiczny przez wpis do odpowiedniego rejestru, który będzie prowadzić. Każde państwo wypuszczające poinformuje Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych o ustanowieniu takiego rejestru.

2. Jeśli istnieją dwa lub więcej państw wypuszczających w odniesieniu do jakiegokolwiek z takich obiektów kosmicznych, państwa te uzgodnią wspólnie, które z nich zarejestruje dany obiekt zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, uwzględniając przy tym postanowienia artykułu VIII Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, bez uszczerbku dla odpowiednich porozumień, które zostały lub mają być zawarte pomiędzy państwami wypuszczającymi w sprawie jurysdykcji i kontroli nad obiektem kosmicznym oraz jego załogą.

3. Treść każdego rejestru oraz sposób jego prowadzenia określi zainteresowane państwo rejestrujące.

Art. III.
1. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie prowadzić rejestr, do którego będą wpisywane informacje dostarczane zgodnie z artykułem IV.

2. Zapewnia się pełny i swobodny dostęp do informacji zamieszczonych w tym rejestrze.

Art. IV.
1. Każde państwo rejestrujące dostarczy Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych tak szybko, jak jest to praktycznie możliwe, następujących informacji dotyczących każdego obiektu kosmicznego wpisanego do jego rejestru:

a) nazwa państwa lub państw wypuszczających,

b) odpowiedni znak rozpoznawczy obiektu kosmicznego lub jego numer rejestracyjny,

c) data i terytorium lub miejsce wypuszczenia,

d) główne parametry orbity, w tym:

I) okres obiegu,

II) kąt nachylenia,

III) apogeum,

IV) perigeum,

e) ogólne przeznaczenie obiektu kosmicznego.

2. Każde państwo rejestrujące może co pewien czas przekazywać Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dodatkowe informacje dotyczące obiektu kosmicznego wpisanego do jego rejestru.

3. Każde państwo rejestrujące będzie informować Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, w stopniu możliwie najszerszym i tak szybko, jak to będzie praktycznie możliwe, o obiektach kosmicznych, o których poprzednio udzielało informacji, umieszczonych na orbicie okołoziemskiej, które już się na niej nie znajdują.

Art. V.
Każdorazowo, gdy obiekt kosmiczny umieszczony na orbicie okołoziemskiej lub wypuszczony poza nią ma znaki rozpoznawcze albo numery rejestracyjne określone w artykule IV ustęp 1 litera b) bądź też jedne i drugie, państwo rejestrujące powiadamia o tym Sekretarza Generalnego w czasie przekazywania informacji dotyczących obiektu kosmicznego w myśl artykułu IV. W tym wypadku Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych umieszcza to powiadomienie w rejestrze.

Art. VI.
W razie gdy zastosowanie postanowień niniejszej konwencji nie pozwoli Państwu-Stronie na identyfikację obiektu kosmicznego, który wyrządził szkodę temu państwu, jego osobom fizycznym lub prawnym, albo gdy obiekt ten jest niebezpieczny lub szkodliwy, inne Państwa-Strony, a zwłaszcza państwa posiadające urządzenia do obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych, powinny udzielić, na prośbę tego Państwa-Strony lub prośbę przekazaną w jego imieniu za pośrednictwem Sekretarza Generalnego, jak najdalej idącej pomocy w identyfikacji tego obiektu, na sprawiedliwych i rozsądnych warunkach. Państwo-Strona występujące z taką prośbą dostarczy w możliwie najszerszym zakresie informacji dotyczących czasu, charakteru i okoliczności wypadków uzasadniających prośbę. Warunki, na jakich pomoc taka będzie udzielana, zostaną określone w porozumieniu zawartym przez zainteresowane strony.

Art. VII.
1. Z wyjątkiem artykułów od VIII do XII postanowienia niniejszej konwencji dotyczące państw będą miały zastosowanie do każdej międzyrządowej organizacji międzynarodowej, która prowadzi działalność kosmiczną, jeżeli organizacja ta oświadczy, że przyjmuje prawa i obowiązki przewidziane w niniejszej konwencji, oraz większość państw członków tej organizacji jest stroną niniejszej konwencji oraz Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi.

2. Państwa członkowie każdej takiej organizacji będące jednocześnie stronami niniejszej konwencji podejmą wszelkie stosowne kroki, aby organizacja złożyła oświadczenie przewidziane w ustępie 1 niniejszego artykułu.

Art. VIII.
1. Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisania dla wszystkich państw w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku. Każde państwo, które nie podpisze niniejszej konwencji przed jej wejściem w życie zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu, będzie mogło przystąpić do niej w każdym czasie.

2. Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji przez państwa, które ją podpisały. Dokumenty ratyfikacyjne i dokumenty przystąpienia zostaną złożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

3. Niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do państw które złożyły dokumenty ratyfikacyjne, z chwilą złożenia Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych piątego dokumentu ratyfikacyjnego.

4. W stosunku do państw, które złożą dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przystąpienia po wejściu w życie niniejszej konwencji, wejdzie ona w życie w dniu złożenia ich dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia.

5. Sekretarz Generalny niezwłocznie poinformuje wszystkie państwa, które podpisały niniejszą konwencję lub które do niej przystąpiły, o dacie złożenia każdego podpisu, dacie złożenia każdego dokumentu ratyfikacyjnego i dokumentu przystąpienia do niniejszej konwencji, o dacie jej wejścia w życie oraz o innych zawiadomieniach.

Art. IX.
Każde Państwo-Strona niniejszej konwencji może zgłosić poprawki do konwencji. Poprawki wejdą w życie w stosunku do każdego Państwa-Strony konwencji przyjmującego poprawki po ich przyjęciu przez większość Państw-Stron konwencji, a następnie w stosunku do każdego innego Państwa-Strony konwencji z dniem przyjęcia przez nie tych poprawek.

Art. X.
Po upływie 10 lat od wejścia w życie niniejszej konwencji do tymczasowego porządku dziennego Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych włączona zostanie sprawa przeglądu Konwencji w celu rozważenia, czy w świetle uprzedniego stosowania konwencji nie wymaga ona rewizji. Jednakże w każdym czasie, po upływie pięciu lat od dnia wejścia w życie konwencji, na życzenie jednej trzeciej Państw-Stron niniejszej konwencji i za zgodą większości Państw-Stron, zostanie zwołana konwencja Państw-Stron w celu dokonania przeglądu niniejszej konwencji. W czasie takiego przeglądu uwzględni się w szczególności wszelkie odpowiednie osiągnięcia techniki, włączając w to osiągnięcia dotyczące identyfikacji obiektów kosmicznych.

Art. XI.
Każde Państwo-Strona niniejszej konwencji może, po upływie jednego roku od jej wejścia w życie, zgłosić wystąpienie z konwencji w drodze pisemnego zawiadomienia Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wystąpienie staje się skuteczne po upływie jednego roku od daty otrzymania takiego zawiadomienia.

Art. XII.
Oryginał niniejszej konwencji, którego teksty arabski, chiński, angielski, francuski, rosyjski i hiszpański są jednakowo autentyczne, zostanie złożony Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który prześle należycie uwierzytelnione kopie wszystkim państwom, które konwencję podpisały lub do niej przystąpiły.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni przez swoje rządy, podpisali niniejszą Konwencję, otwartą do podpisania w Nowym Jorku dnia czternastego stycznia tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego piątego roku.
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_zmiany:
1995-01-13 Dz.U.1996.54.240


Umowa
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii
w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku,
podpisana w Kopenhadze
dnia 6 kwietnia 1976 r.

Przekład.


Umowa
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii
w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Królestwa Danii, powodowane chęcią dalszego rozwijania i ułatwiania ich stosunków gospodarczych, postanowiły zawrzeć Umowę w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku i w tym celu wyznaczyły swoich pełnomocników.

Pełnomocnicy po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, uzgodnili, co następuje:

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy umowa.

1. Niniejsza umowa dotyczy - bez względu na sposób poboru - podatków od dochodu i od majątku, które pobiera się na rzecz każdego Umawiającego się Państwa lub jego jednostek władzy terenowej.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa, należą:

a) w Rzeczypospolitej Polskiej:

1) podatek dochodowy od osób prawnych,

2) podatek dochodowy od osób fizycznych,

3) podatek rolny,

(zwane dalej "podatkami polskimi");

b) w Królestwie Danii:

1) państwowy podatek dochodowy (indkomstskatten til staten),

2) komunalny podatek dochodowy (den kommunale indkomstskat),

3) podatek dochodowy na rzecz zarządów jednostek administracyjnych (den amstkommunale indkomstskat),

4) specjalny podatek dochodowy (den saerlige indkomstskat),

5) podatek kościelny (kirkestkatten),

6) podatek od dywidend (udbytteskatten),

7) podatek od odsetek (renteskatten),

8) podatek od należności licencyjnych (royaltyskatten),

9) podatki wprowadzone ustawą o podatku od związków węglowodorowych (skatter i henhold til kulbrinteskatteloven),

10) państwowy podatek od majątku (formueskatten til staten),

(zwane dalej "podatkami duńskimi").

4. Niniejsza umowa będzie miała także zastosowanie do wszystkich podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które po podpisaniu niniejszej umowy będą pobierane obok istniejących podatków lub zamiast nich. Przy końcu każdego roku właściwe władze Umawiających się Państw będą informowały się wzajemnie o zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu umowy, jeżeli z treści nie wynika inaczej:

a) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Rzeczpospolitą Polską lub Królestwo Danii;

b) określenie "osoba" obejmuje osoby fizyczne i spółki oraz wszystkie inne zrzeszenia osób;

c) określenie "spółka" oznacza osoby prawne lub jednostki prawne, które dla opodatkowania traktuje się jako osoby prawne;

d) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie;

e) określenie "właściwa władza" oznacza:

- w Rzeczypospolitej Polskiej Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela,


- w Królestwie Danii Ministra Dochodów Wewnętrznych, Ceł i Akcyz lub jego upoważnionego przedstawiciela;


f) przez "komunikację międzynarodową" rozumie się wszelki transport wykonywany przez statek, samolot, pojazd szynowy lub drogowy, będący w użytkowaniu przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem wypadków, gdy statek, samolot lub pojazd jest wykorzystywany tylko w ruchu między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie;

g) określenie "obywatele" oznacza:

1) wszelkie osoby fizyczne mające obywatelstwo Umawiającego się Państwa;

2) wszelkie osoby prawne, spółki i zrzeszenia utworzone na podstawie obowiązującego ustawodawstwa Umawiającego się Państwa.

2. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde inaczej nie zdefiniowane określenie ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona, nie włączając jednak osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie tylko ze względu na dochód, jaki osiągają ze źródeł w nim położonych, albo majątek, jaki posiadają w tym Państwie.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeśli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami litery c), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządzania,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat,

f) kopalnię, źródło ropy naftowej, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

g) budowę albo montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

3. Nie stanowią zakładu:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa,

b) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania,

c) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa,

e) stałe placówki utrzymywane przez przedsiębiorstwo wyłącznie dla reklamy, dla dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o przygotowawczym lub pomocniczym charakterze.

4. Osobę, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 5, działającą w Umawiającym się Państwie dla przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, traktuje się w tym pierwszym Państwie jako zakład, jeżeli ta osoba ma pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu dla przedsiębiorstwa dóbr lub towarów.

5. Nie będzie się traktować przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa jako posiadającego zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela, jeżeli te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo tam wykonującą swoje czynności (przez posiadanie tam zakładu albo w inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Art. 6.

Dochód z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego, włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym wypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa rzeczowego, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki, pojazdy szynowe i drogowe oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodów z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski z przedsiębiorstw.

1. Zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi niezależnie od tego, czy powstały w tym państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej.

4. Jeżeli w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami tego artykułu.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszane przez postanowienia niniejszego artykułu.

Art. 8.

Transport międzynarodowy.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Zyski pochodzące z eksploatacji statków lub samolotów w komunikacji międzynarodowej mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Zyski pochodzące z eksploatacji statków żeglugi śródlądowej mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

3. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa żeglugi morskiej lub śródlądowej znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeżeli nie ma on portu macierzystego - w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Zyski pochodzące z eksploatacji pojazdów szynowych lub drogowych w komunikacji międzynarodowej mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

5. Postanowienia ustępów 1, 2 i 4 dotyczą również:

a) zysków pochodzących z eksploatacji wydzierżawionych statków, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych w komunikacji międzynarodowej, jak również zysków pochodzących z eksploatacji wydzierżawionych statków przeznaczonych do żeglugi śródlądowej,

b) zysków pochodzących z udziałów w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub też w innym międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli albo w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub w kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w tych wypadkach między dwoma przedsiębiorstwami, w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych, zostaną umówione lub narzucone warunki różniące się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę; podatek ten nie może jednak przekroczyć:

a) 5% kwoty dywidendy brutto, jeżeli odbiorca jest spółką (z wyłączeniem współudziału), rozporządzającą bezpośrednio co najmniej 25% kapitału w spółce wypłacającej dywidendy,

b) 15% kwoty dywidendy brutto we wszystkich innych wypadkach.

Postanowienia niniejszego ustępu nie naruszają opodatkowania spółki mającego związek z zyskami, z których dywidendy są wypłacane.

3. Użyty w tym artykule wyraz "dywidendy" oznacza wpływy z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach, z wyjątkiem wierzytelności, jak również wpływy pochodzące z innych udziałów w spółce, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, bądź działalność zarobkową za pośrednictwem zakładu, który jest w nim położony, bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód, korzystając ze stałej placówki, która jest w nim położona, i gdy udział, z którego tytułu wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W tym przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

5. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Państwie Umawiającym się, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może ani obciążać podatkiem dywidend, które ta spółka płaci osobom nie mającym miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Państwie, ani też obciążać zysku spółki podatkiem od nie wydzielonego zysku, nawet gdy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w drugim Państwie.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które pochodzą z jednego Umawiającego się Państwa i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

2. Użyty w tym artykule wyraz "odsetki" oznacza dochody z wierzytelności wszelkiego rodzaju, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego lub klauzulą udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z publicznych pożyczek, obligacji lub skryptów dłużnych, w tym również premie i nagrody związane z obligacjami lub skryptami dłużnymi. Kary za zwłokę w zapłacie nie będą traktowane jako odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

3. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie lub wolny zawód, korzystając ze stałej placówki położonej w tym Państwie, i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub tej stałej placówki. W tym wypadku należy stosować odpowiednio postanowienia artykułów 7 lub 14.

4. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatniej wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę zostanie opodatkowana według prawa każdego Umawiającego się Państwa, z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Należności te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, lecz podatek ustalony w ten sposób nie może przekroczyć 10% kwoty należności.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. Określenie "należności licencyjne" użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności, które są płacone za użytkowanie lub prawo użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami i dziełami zarejestrowanymi dla radia i telewizji, do patentu, znaku towarowego, rysunku, modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej, jak również za użytkowanie lub prawo użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego i za informacje związane z doświadczeniem zdobytym z dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej albo z umiejętnością (know-how).

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, bądź działalność zarobkową za pośrednictwem położonego w tym Państwie zakładu, bądź wolny zawód, korzystając ze stałej placówki położonej w tym Państwie, a prawa lub wartości majątkowe, z których tytułu wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub są związane z wykonywaniem wolnego zawodu. W tym wypadku postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 mają odpowiednie zastosowanie.

5. Należności licencyjne uważa się za pochodzące z Umawiającego się Państwa, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego jednostka władzy terenowej albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak dłużnik należności licencyjnych, bez względu na to, czy ma on w jednym Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, a umowa, na której podstawie płacone są należności licencyjne, została zawarta dla celów tego zakładu i zakład ten sam ponosi te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Umawiającego się Państwa, w którym położony jest ten zakład.

6. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas artykuł ten stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa, z uwzględnieniem innych przepisów niniejszej umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2 mogą być opodatkowanie w tym Umawiającym się Państwie, w którym majątek ten jest położony.

2. Zyski z przeniesienia tytułu własności ruchomego majątku stanowiącego majątek zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Umawiających się Państw posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia tytułu własności ruchomego majątku przynależnego do stałego urządzenia, którym dysponuje osoba trudniąca się wykonywaniem wolnego zawodu, zamieszkała w jednym z Umawiających się Państw, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy sprzedaży takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiego stałego urządzenia, mogą być opodatkowane w drugim Państwie. Jednakże zyski z przeniesienia tytułu własności ruchomego majątku wymienionego w artykule 22 ustęp 3 mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek ruchomy, zgodnie ze wspomnianym artykułem, podlega opodatkowaniu.

3. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Art. 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli rozporządza ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie, jednak tylko o tyle, o ile mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. Określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, techników, inżynierów, architektów oraz dentystów.

Art. 15.

Praca najemna.

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18 i 19 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, osiągnięte za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_3. Bez względu na poprzednie postanowienia tego artykułu wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej albo na pokładzie statku żeglugi śródlądowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Wynagrodzenie, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Art. 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody zawodowych artystów, jak na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych oraz telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobistą działalnością takiego artysty lub sportowca nie jest kierowany do tego artysty lub sportowca, ale do innej osoby, dochód taki - bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 - może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

3. Odmiennie od postanowień ustępów 1 i 2 dochody z rodzajów działalności określonych w ustępie 1 osiągane przez osoby, które występują w ramach wymiany kulturalnej aprobowanej przez Państwo wysyłające, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Art. 18.

Renty i emerytury.

Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie zamieszkałej w jednym Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Art. 19.

Funkcje publiczne.

1. Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez Umawiające się Państwo lub jego jednostkę władzy terenowej jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa lub jego jednostki władzy terenowej, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednakże wynagrodzenia takie może podlegać opodatkowaniu tylko w tym drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Państwie, oraz:

1) jest obywatelem tego Państwa lub

2) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie wyłącznie w celu świadczenia tych usług, lub

3) nie podlega podatkowi mającemu związek z takim wynagrodzeniem w tym Umawiającym się Państwie, z którego wynagrodzenie to jest wypłacane.

2. Jakakolwiek renta lub emerytura wypłacane przez Umawiające się Państwo lub jego jednostkę władzy terenowej z funduszów utworzonych przez to Państwo lub jego jednostkę władzy terenowej jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa lub jego jednostki władzy terenowej, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednakże takie renty lub emerytury mogą podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli osoba je otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i ma w nim miejsce zamieszkania.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur, mających związek z usługami świadczonymi w związku z jakąkolwiek działalnością zarobkową jednego z Umawiających się Państw lub jego jednostki władzy terenowej.

Art. 20.

Nauczyciele, pracownicy badawczy i studenci.

1. Wynagrodzenie nauczycieli akademickich i innych nauczycieli, którzy mają miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie i podczas przejściowego pobytu w drugim Umawiającym się Państwie, nie przekraczającego 2 lat, na uniwersytecie albo w innym zakładzie naukowym lub badawczym, nie służącym celom zarobkowym, wykonują działalność dydaktyczną albo prowadzą badania naukowe, może podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie.

2. Płatności otrzymywane na utrzymanie, studia i kształcenie się przez stypendystę, studenta, praktykanta lub ucznia, który ma miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie albo przedtem miał tam miejsce zamieszkania, a który przebywa w drugim Umawiającym się Państwie wyłącznie dla studiów lub kształcenia się, nie podlegają opodatkowaniu w tym drugim Państwie, jeżeli płatności te pochodzą ze źródeł spoza tego drugiego Państwa.

Art. 21.

Inne nie wymienione przychody.

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, gdy osoba osiągająca dochód, a mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie działalność zarobkową za pomocą zakładu położonego w tym Państwie lub wolny zawód w tym drugim Państwie, korzystając ze stałej placówki tam położonej, i gdy prawa lub dobra, z tytułu posiadania których osiągany jest dochód, są rzeczywiście związane z działalnością zakładu lub stałej placówki. W tym wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Art. 22.

Opodatkowanie majątku.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6 ustęp 2 może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, na którego terenie jest położony.

2. Majątek ruchomy, stanowiący aktywa zakładu danego przedsiębiorstwa albo należący do stałej placówki służącej do wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się zakład lub stała placówka.

3. Statki morskie, statki żeglugi śródlądowej, samoloty oraz pojazdy szynowe albo drogowe eksploatowane w komunikacji międzynarodowej, jak też majątek ruchomy służący do ich eksploatacji, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba rzeczywistego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Wszelkie inne składniki majątkowe osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 23.

Postanowienia o uniknięciu podwójnego opodatkowania.

Podwójnego opodatkowania unika się w sposób następujący:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. W wypadku Polski: podatki zapłacone w Danii przez osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce od uzyskanego dochodu lub posiadanego majątku, który na mocy niniejszej umowy może być opodatkowany w Danii, zostaną odliczone od podatków należnych Państwu Polskiemu.

2. W wypadku Dani:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_a) Z zastrzeżeniem postanowień litery c), jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Danii osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Polsce, wtedy Dania zezwala na:

1) potrącenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w Polsce;

2) potrącenie od podatku od majątku tej osoby kwoty równej podatkowi od majątku zapłaconemu w Polsce.

b) Jednakże w każdym z tych dwu wypadków potrącenie to nie może przekroczyć tej części podatku dochodowego lub podatku od majątku, jaka została obliczona przed dokonaniem potrącenia i jaka odpowiednio przypada na dochód lub majątek, który w zależności od konkretnego wypadku może być opodatkowany w Polsce.

c) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Danii osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany tylko w Polsce, Dania może włączyć ten dochód lub majątek do podstawy wymiaru podatku, ale Dania dokona potrącenia od podatku dochodowego lub od podatku od majątku tej części podatku dochodowego lub podatku od majątku, która w zależności od konkretnego wypadku przypada na dochód uzyskany w Polsce lub majątek posiadany w Polsce.

d) Jeżeli zgodnie z ustawodawstwem Umawiającego się Państwa udzielona zostaje ulga podatkowa w podatkach od dochodu przedsiębiorstwa w celu stworzenia zachęty dla rozwoju gospodarczego w tym Państwie, uznaje się, że zawarte w ustępie 1 i w ustępie 2 pkt a) i b) niniejszego artykułu odniesienia do "podatków zapłaconych" lub "podatku dochodowego zapłaconego" obejmują wszelkie kwoty, które miałyby zostać zapłacone na mocy niniejszej umowy jako podatek za jakikolwiek rok, lecz nie zostały zapłacone z powodu ulgi podatkowej udzielonej w odniesieniu do tego roku, pod warunkiem że takie przedsiębiorstwo (stanowiące zakład) jest zaangażowane w produkcję lub sprzedaż dóbr, towarów lub usług (poza usługami w sektorze finansowym) oraz że nie więcej niż 25% dochodu przedsiębiorstwa pochodzi z odsetek oraz zysków ze sprzedaży akcji i obligacji.

e) Jeżeli dywidendy są wypłacane przez spółkę, której siedziba znajduje się w Polsce, na rzecz osoby (będącej spółką), której siedziba znajduje się w Danii i która jest bezpośrednio lub pośrednio właścicielem nie mniej niż 25% kapitału akcyjnego pierwszej wymienionej spółki, wtedy takie dywidendy będą zwolnione z podatku duńskiego, pod warunkiem że spółka wypłacająca dywidendy jest zaangażowana w produkcję lub sprzedaż dóbr, towarów lub usług (poza usługami w sektorze finansowym) oraz że nie więcej niż 25% dochodu spółki pochodzi z odsetek oraz zysków ze sprzedaży akcji i obligacji.

f) Postanowienia pkt d) i e) mają zastosowanie w okresie pierwszych pięciu lat obowiązywania protokołu zmieniającego pierwotną umowę między Polską i Danią. Właściwe władze porozumieją się wzajemnie w celu ustalenia, czy ten okres ma zostać przedłużony. Wszelkie takie przedłużenie będzie obowiązywać od tej daty i będzie podlegać takim zmianom i warunkom, włącznie z warunkami wypowiedzenia, jakie zostaną określone i uzgodnione pomiędzy Umawiającymi się Państwami w notach, które zostaną wymienione drogą dyplomatyczną lub w jakikolwiek inny sposób, zgodnie z procedurami ich prawa konstytucyjnego.

Art. 24.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa, niezależnie od tego, czy mają miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa znajdujący się w takiej samej sytuacji.

2. Opodatkowanie zakładu, który posiada przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa w drugim Umawiającym się Państwie, nie może być w drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa drugiego Państwa prowadzącego taką samą działalność. Przepisu tego nie należy rozumieć w ten sposób, że zobowiązuje on Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie osobistych potrąceń, udogodnień i obniżek z uwagi na stan cywilny i rodzinny, które przyznaje osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę na jego obszarze.

3. Z wyjątkiem wypadku stosowania postanowień artykułu 9, artykułu 11 ustęp 4 i artykułu 12 ustęp 6 odsetki, należności licencyjne i inne koszty, ponoszone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, są odliczane przy określaniu podlegających opodatkowaniu zysków tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie. Również długi przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są odliczane przy określaniu majątku tego przedsiębiorstwa, podlegającego opodatkowaniu, na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Państwie.

4. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których kapitał w całości lub w części, bezpośrednio albo pośrednio należy do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo należy do wielu takich osób lub podlega ich kontroli, nie mogą być w pierwszym Umawiającym się Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe, aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane przedsiębiorstwa pierwszego Umawiającego się Państwa.

5. Użyty w tym artykule wyraz "opodatkowanie" oznacza podatki, których dotyczy niniejsza umowa.

6. Stwierdza się, że zróżnicowane pobieranie podatków od dochodu, zysku i majątku, które jest przewidziane w Rzeczypospolitej Polskiej dla przedsiębiorstw uspołecznionych, nie narusza postanowień niniejszego artykułu.

7. Postanowienia niniejszego artykułu nie mogą być rozumiane jako zobowiązujące Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie udogodnień przyznanych osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w trzecim państwie na podstawie umów zawartych z tym trzecim państwem.

Art. 25.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie jest zdania, że czynności Państwa lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które nie odpowiada niniejszej umowie, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Sprawa powinna być przedstawiona w ciągu trzech lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o posunięciu pociągającym za sobą podwyższenie opodatkowania, które jest niezgodne z umową.

2. Jeżeli ta właściwa władza uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni starania, ażeby przypadek ten uregulować po porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa tak, ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą umową.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również wspólnie uzgodnić, w jaki sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w wypadkach, które nie są uregulowane umową.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach komunikować się ze sobą bezpośrednio. Jeżeli uzna się, że ustna wymiana poglądów ułatwi osiągnięcie powyższego porozumienia, powinna ona mieć miejsce w łonie Komisji złożonej z reprezentantów właściwych władz Umawiających się Państw.

5. Właściwe władze uregulują w drodze wspólnego porozumienia sposoby stosowania niniejszej umowy, a w szczególności formalności, których powinny dopełnić osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, aby uzyskać w drugim Umawiającym się Państwie obniżenie lub zwolnienie od opodatkowania dochodów wymienionych w artykułach 10, 11 i 12, pochodzących z tego drugiego Państwa.

Art. 26.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do wykonywania niniejszej umowy oraz informacje dotyczące praw wewnętrznych Umawiających się Państw co do podatków objętych umową w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, które ono przewidują, jest zgodne z umową. Wymienione informacje będą stanowiły tajemnicę i będą mogły być udzielane tylko osobom i władzom (w tym również sądom albo organom administracyjnym) zajmującym się ustalaniem, poborem lub ściąganiem podatków wymienionych w niniejszej umowie albo postępowaniem, wnioskami i środkami odwoławczymi w sprawach podatkowych.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym przypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Państwa,

b) udzielania danych, których uzyskanie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,

c) przekazywania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 27.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub umów szczególnych.

Art. 28.

Wejście w życie.

Niniejsza umowa podlega zatwierdzeniu zgodnie z postanowieniami prawa konstytucyjnego, które obowiązuje w każdym z Umawiających się Państw, i wejdzie w życie trzydziestego dnia po dokonaniu wymiany ostatniej z dwu not stwierdzających, że obie strony spełniły wymagania wyżej wspomnianych postanowień. Ustala się, że umowa będzie mieć zastosowanie po raz pierwszy:

1. w Rzeczypospolitej Polskiej:

a) w zakresie podatków, które zostały lub będą pobrane w odniesieniu do okresu wymiarowego w roku 1974 i następnych okresów wymiarowych;

b) w zakresie podatków od dochodu pobieranych w drodze potrąceń - do podatków, które były lub będą pobrane po dniu 31 grudnia 1973 roku;

2. w Królestwie Danii:

a) w zakresie dochodu osiągniętego w roku kalendarzowym 1974 i w latach następnych;

b) w zakresie majątku określonego w celach podatkowych za rok kalendarzowy 1974 i za lata następne.

Art. 29.

Wypowiedzenie.

Niniejsza umowa została zawarta na czas nieokreślony. Każde Umawiające się Państwo może wypowiedzieć umowę w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku kalendarzowego, poczynając od piątego roku po roku, w którym umowa weszła w życie, przez złożenie notyfikacji o wypowiedzeniu drogą dyplomatyczną; w takim wypadku postanowienia niniejszej umowy przestaną obowiązywać, jak następuje:

a) w odniesieniu do dochodu osiągniętego w roku kalendarzowym, bezpośrednio następującym po roku, w którym złożono wypowiedzenie, oraz osiągniętego w latach następnych;

b) w odniesieniu do majątku określonego w celach podatkowych za rok kalendarzowy, bezpośrednio następujący po roku, w którym złożono wypowiedzenie, oraz określonego za lata następne.

Na dowód czego Pełnomocnicy obu Rządów podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją swymi pieczęciami.

Umowę niniejszą sporządzono w Kopenhadze w dniu 6 kwietnia 1976 roku w dwu egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Henryk Kisiel

Z upoważnienia Rządu Królestwa Danii

Svend Jakobsen


PROTOKÓŁ

W czasie podpisywania Umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, zawartej w dniu dzisiejszym pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Danii, niżej podpisani Pełnomocnicy uzgodnili, że następujące postanowienia będą stanowiły integralną część tej umowy.


I. Do artykułu 3 ustęp 1:

1. Określenie "Polska" oznacza Rzeczpospolitą Polską i obejmuje każdy rejon znajdujący się poza morzem terytorialnym Polski, w którym zgodnie z prawem międzynarodowym prawa Polski - odnoszące się do badań i wykorzystywania zasobów naturalnych dna morskiego lub jego podglebia - mogą być wykonywane.

2. Określenie "Dania" oznacza Królestwo Danii i obejmuje każdy rejon znajdujący się poza morzem terytorialnym Danii, w którym zgodnie z prawem międzynarodowym prawa Danii - odnoszące się do badań i wykorzystywania zasobów naturalnych dna morskiego lub jego podglebia - mogą być wykonywane.

Określenie niniejsze nie obejmuje Wysp Owczych i Grenlandii. Obowiązywanie umowy może być rozszerzone albo w jej obecnym brzmieniu, albo przy zastosowaniu koniecznych zmian na jakąkolwiek część obszaru Danii, w której z określonych względów nie stosuje się umowy, a w której nakłada się podatki zasadniczo podobne do podatków objętych umową. Umawiające się Państwa określą i uzgodnią w notach, które zostaną wymienione drogą dyplomatyczną, dzień wejścia w życie takiego rozszerzenia zakresu terytorialnego obowiązywania umowy, poprawki i warunki, jakie będą z nim związane, wraz z warunkami jego wypowiedzenia.


II. Do artykułu 3 ustęp 1 litera f):

Przez określenie "komunikacja międzynarodowa", o którym mowa w artykule 3 ustęp 1 litera f), rozumie się również przewóz:

a) kontenerami w transporcie morskim, lądowym i powietrznym,

b) barkami przewożonymi na statkach barkowcach (system LASH - Lighters - Aboard - Ship System),

c) każdym innym środkiem mającym związek z przewozem statkami, samolotami lub pojazdami szynowymi i drogowymi,

niezależnie od tego, czy sprzęt ten stanowi własność przedsiębiorstwa transportowego, czy został wzięty w dzierżawę przez takie przedsiębiorstwo.


III. Do artykułu 5 ustęp 2 litera g):

Dla stosowania artykułu 5 ustęp 2 litera g), przyjmuje się, że w czasie obowiązywania Wieloletniej umowy handlowej, zawartej pomiędzy Polską a Danią w dniu 3 grudnia 1970 roku, lub analogicznych dalszych umów budowa albo montaż nie będą uważane za zakład, jeżeli trwają przez okres nie przekraczający 18 miesięcy.


IV. Do artykułu 8:

Jeżeli chodzi o zyski uzyskiwane przez duńsko-norwesko-szwedzkie konsorcjum transportu lotniczego, znane jako Skandynawskie Linie Lotnicze (SAS), postanowienia ustępu 1 będą stosowane tylko do tej części zysków, która odpowiada udziałom w tym konsorcjum posiadanym przez Det Danske Luftartsselskab (DDL), to jest przez stronę duńską w Skandynawskich Liniach Lotniczych (SAS).


V. Do artykułu 15 ustęp 3:

Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Danii otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pracy związanej z zatrudnieniem na pokładzie samolotu eksploatowanego w komunikacji międzynarodowej przez konsorcjum Skandynawskie Linie Lotnicze (SAS), to wynagrodzenie takie może podlegać opodatkowaniu tylko w Danii.


VI. Do artykułu 17 ustęp 3:

Uzgodniono, że postanowienie tego ustępu będzie stosowane tylko w wypadku, gdy wspomniana wymiana będzie miała miejsce w ramach Umowy kulturalnej z dnia 8 czerwca 1960 r. pomiędzy Polska Rzecząpospolitą Ludową a Królestwem Danii lub następnych umów zastępujących tę umowę.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie upełnomocnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Kopenhadze dnia 6 kwietnia 1976 r. w dwu egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Henryk Kisiel

Z upoważnienia Rządu Królestwa Danii

Svend Jakobsen
KONWENCJA Nr 137
dotycząca społecznych następstw wprowadzenia nowych metod w czynnościach manipulacyjnych ładunkami w portach,
przyjęta w Genewie
dnia 25 czerwca 1973 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 25 czerwca 1973 roku została przyjęta w Genewie na pięćdziesiątej ósmej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 137 dotycząca społecznych następstw wprowadzenia nowych metod w czynnościach manipulacyjnych ładunkami w portach.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 11 stycznia 1979 roku

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w. z. J. Czyrek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru)

Przekład.


KONWENCJA Nr 137
dotycząca społecznych następstw wprowadzenia nowych metod w czynnościach manipulacyjnych ładunkami w portach.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 6 czerwca 1973 roku na swej pięćdziesiątej ósmej sesji,

biorąc pod uwagę, że metody manipulacji przy ładunkach w portach zostały zmienione i w dalszym ciągu podlegają poważnym przemianom - na przykład przez przyjęcie jednostek ładunkowych, wprowadzenie przeładunku systemem tocznym ("roll-on-roll-off"), zwiększenie mechanizacji i automatyzacji - jak również to, że powstają nowe tendencje w obrocie towarów i że podobne zmiany mogą w jeszcze szerszym zakresie być wprowadzone w przyszłości,

biorąc pod uwagę, że zmiany te, przyśpieszając transport towarów, zmniejszając czas postoju statków w portach oraz obniżając koszty transportu mogą przynieść korzyści gospodarce zainteresowanego kraju jako całości i przyczynić się do podniesienia poziomu życia,

biorąc pod uwagę, że takie zmiany mają jednocześnie poważny wpływ na poziom zatrudnienia w portach oraz na warunki pracy i życia robotników portowych i że należy podjąć środki w celu uniknięcia lub zmniejszenia wynikających stąd problemów,

biorąc pod uwagę, że robotnicy portowi powinni uczestniczyć w korzyściach wypływających z wprowadzenia nowych metod w czynnościach manipulacyjnych przy ładunkach i że w rezultacie należy połączyć badanie i wprowadzanie tych metod z wypracowaniem i przyjęciem postanowień zmierzających do trwałej poprawy ich sytuacji poprzez takie środki, jak regulacja zatrudnienia, stabilizacja zarobku i inne środki związane z warunkami życia i pracy zainteresowanych oraz bezpieczeństwem i higieną pracy w portach;

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące społecznych następstw wprowadzenia nowych metod w czynnościach manipulacyjnych przy ładunkach (w portach), która to sprawa stanowi piąty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te ujęte zostaną w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego piątego czerwca tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego trzeciego roku niniejszą konwencję; która otrzyma nazwę Konwencji o pracy w portach, 1973.

Art. 1.
1. Niniejsza konwencja ma zastosowanie do osób, które są w stałej gotowości do pracy w zawodzie robotnika portowego i których zasadnicze wynagrodzenie roczne pochodzi z tej pracy.

2. Do celów niniejszej konwencji określenia "robotnik portowy" i "praca w portach" oznaczają osoby i czynności określone w ten sposób przez ustawodawstwo lub praktykę krajową. Organizacje pracodawców i zainteresowanych pracowników powinny być konsultowane lub w inny sposób uczestniczyć przy formułowaniu i zmianie tych określeń; poza tym należy uwzględnić nowe metody w czynnościach manipulacyjnych przy ładunkach i ich wpływ wywierany na różne rodzaje zajęć robotników portowych.

Art. 2.
1. Polityka krajowa będzie zmierzać do zachęcania wszystkich zainteresowanych ośrodków, aby w miarę możności zapewniły robotnikom portowym stałe lub ciągłe zatrudnienie.

2. W każdym wypadku robotnikom portowym należy zapewnić minimum okresów zatrudnienia lub minimum zarobku, przy czym ich zakres i rodzaj zależeć będą od sytuacji gospodarczej i społecznej kraju i danego portu.

Art. 3.
1. Będą założone i prowadzone na bieżąco rejestry dla wszystkich grup zawodowych robotników portowych, zgodnie z zasadami, które ustali ustawodawstwo lub praktyka krajowa.

2. Robotnicy portowi wpisani do rejestrów będą mieli pierwszeństwo w uzyskaniu pracy w portach.

3. Robotnicy portowi wpisani do rejestrów będą zachowywali gotowość do pracy zgodnie z zasadami, które ustali ustawodawstwo lub praktyka krajowa.

Art. 4.
1. Stan zarejestrowanej siły roboczej będzie analizowany okresowo w celu ustalenia go na poziomie odpowiadającym potrzebom portu.

2. Jeżeli okaże się konieczna redukcja zarejestrowanej siły roboczej, zostaną podjęte wszelkie niezbędne, środki w celu zapobieżenia niekorzystnym skutkom dla robotników portowych lub złagodzenia tych skutków.

Art. 5.
W celu uzyskania możliwie jak największych społecznych korzyści z nowych metod w czynnościach manipulacyjnych przy ładunkach polityka krajowa będzie zmierzać do zachęcania pracodawców lub ich organizacji, z jednej strony, i organizacji pracowników, z drugiej, do współpracy nad poprawą wydajności pracy w portach, z udziałem, jeśli to wskazane, właściwych władz.

Art. 6.
Każdy członek zapewni stosowanie wobec robotników portowych odpowiednich postanowień dotyczących bezpieczeństwa, zdrowia, dobrobytu i szkolenia zawodowego.

Art. 7.
Postanowienia niniejszej konwencji, z wyjątkiem wypadków, gdy zostaną one wprowadzone w życie w drodze układów zbiorowych, orzeczeń arbitrażowych lub innymi sposobami zgodnymi z praktyką krajową, zostaną wprowadzone w życie przez ustawodawstwo krajowe.

Art. 8.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 9.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywać tylko tych członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 10.
1. Każdy członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabierze mocy po upływie roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy członek, który ratyfikował niniejszą konwencję i który w ciągu roku po upływie dziesięcioletniego okresu, wymienionego w poprzednim ustępie, nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję po upływie każdego okresu dziesięcioletniego, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 11.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia, o których został poinformowany przez członków Organizacji.

2. Zawiadamiając członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 12.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, jakie zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 13.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym wypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 14.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeśli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 10, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji, z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej formie i treści dla tych członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 15.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej pięćdziesiątej ósmej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 27 czerwca 1973 roku.

Na dowód czego w dniu dwudziestym siódmym czerwca 1973 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Bintu'a Tshiabola

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy

Wilfred Jenks
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Malezji o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Warszawie
dnia 16 września 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 września 1977 roku została podpisana w Warszawie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Malezji o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Malezji o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Malezji, powodowany chęcią zawarcia Umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy umowa.

1. Do podatków, których dotyczy niniejsza umowa, należą:

a) w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

- podatek dochodowy;

- podatek od wynagrodzeń;

- podatek wyrównawczy;

(zwane dalej podatkami polskimi);

b) w Malezji:

- podatek dochodowy i podatek od nadwyżki zysków;

-dodatkowe podatki dochodowe, to znaczy podatek od dochodu z produkcji cyny, podatek od rozwoju gospodarczego i podatek od dochodu z przemysłu drzewnego oraz

- podatek od dochodu z produkcji przetworów ropy naftowej;

(zwane dalej podatkami malezyjskimi).

2. Niniejsza umowa będzie także miała zastosowanie do wszystkich podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które po podpisaniu niniejszej umowy będą wprowadzone obok istniejących podatków lub w ich miejsce. Właściwe władze Umawiających się Państw będą informowały się wzajemnie o każdych zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

a) określenie "Polska" oznacza Polską Rzeczpospolitą Ludową i obejmuje każdy rejon przyległy do wód terytorialnych Polski, który zgodnie z prawem międzynarodowym został określony bądź może zostać określony przez ustawodawstwo polskie jako rejon, w którym prawa Polski odnoszące się do dna morskiego i jego podglebia oraz ich zasobów naturalnych mogą być wykonywane;

b) określenie "Malezja" oznacza Federację Malezji i obejmuje każdy rejon przyległy do wód terytorialnych Malezji, który zgodnie z prawem międzynarodowym został określony bądź może zostać określony przez ustawodawstwo malezyjskie jako rejon, w którym prawa Malezji odnoszące się do dna morskiego i jego podglebia oraz ich zasobów naturalnych mogą być wykonywane;

c) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polskę i Malezję;

d) określenie "osoba" ma takie znaczenie jakie, nadaje mu ustawodawstwo podatkowe każdego z Umawiających się Państw;

e) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, która dla opodatkowania traktowana jest jako osoba prawna przez ustawodawstwo podatkowe każdego z Umawiających się Państw;

f) określenie "podatek" oznacza podatek polski lub podatek malezyjski odpowiednio do treści przepisu;

g) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie i przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie

h) określenie "właściwe władze" oznacza:

1) w Polsce - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela;

2) w Malezji - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela.

2. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie, o ile nie zostało zdefiniowane inaczej, ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy:

a) określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza

- w przypadku Polski osobę, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i podlega podatkom polskim;

- w przypadku Malezji osobę, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Malezji i podlega podatkom malezyjskim;

b) określenia "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiający się Państwie" i "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie" oznaczają osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Malezji odpowiednio do treści przepisu.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważ się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeżeli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami poprzedzających ustępów, właściwe władze Umawiających się Państwa rozstrzygają zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.



Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie lub częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządzania;

b) filię;

c) biuro;

d) zakład fabryczny;

e) warsztat;

f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych oraz miejsce wyrębu drzewa lub uzyskiwania innych produktów leśnych;

g) gospodarstwo rolne lub plantację.

3. Nie stanowią zakładu:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania dóbr albo towarów przedsiębiorstwa;

b) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa utrzymywanych wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania;

c) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo;

d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa;

e) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu reklamy, dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym dla przedsiębiorstwa.

4. Uważa się, że przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli prowadzi działalność zarobkową w tym drugim Umawiającym się Państwie, polegającą na organizowaniu działalności zawodowych artystów, o których mowa w artykule 16.

5. Jeżeli osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 6, działa w Umawiającym się Państwie dla przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, uważa się, iż w tym pierwszym Państwie istnieje zakład, jeżeli osoba ta:

a) posiada pełnomocnictwo w pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Umawiającym się Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu dla przedsiębiorstwa dóbr albo towarów;

b) nie ma ona takiego pełnomocnictwa, lecz zwykle utrzymuje w tym pierwszym Umawiającym się Państwie zapasy dóbr lub towarów, które są wykorzystywane w celu stałych dostaw dóbr lub towarów w imieniu tego przedsiębiorstwa.

6. Nie będzie uważać się przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo jakiegokolwiek innego niezależnego przedstawiciela, o ile te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

7. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę w drugim Umawiającym się Państwie albo tam wykonującą swoje czynności (przez posiadanie tam zakładu albo w inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego podlegają opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa rzeczowego, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł ropy naftowej lub gazu, kamieniołomów i innych miejsc wydobywania zasobów naturalnych lub miejsc zbiórki drzewa i innych produktów leśnych. Statki, barki oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania z majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodów z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski i dochody z przedsiębiorstw.

1. Dochody lub zyski z przedsiębiorstw Umawiającego się Państwa mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski lub dochody przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi taki dochód lub takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność, w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu dochodów lub zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, które podlegałyby odliczeniu, gdyby zakład ten był oddzielnym przedsiębiorstwem, w takim stopniu, w jakim nakłady takie mogą być przypisane temu zakładowi, niezależnie od tego, czy powstały w tym państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej.

4. Nie można przypisać zakładowi dochodu lub zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

5. Jeżeli w dochodach lub zyskach mieści się jakikolwiek dochód lub zysk, który został odrębnie uregulowany w innym artykule niniejszej umowy, postanowienia tego artykułu nie zostają naruszone przez postanowienia niniejszego artykułu.

Art. 8.

Przedsiębiorstwa powiązane.

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli lub w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa,

i w jednym i w drugim przypadku między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas dochody lub zyski, które osiągało by jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za dochody lub zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

Art. 9.



Transport morski i powietrzny.

1. Dochód osiągnięty przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków lub samolotów może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie.

2. Postanowienia ustępu 1 dotyczą również dochodów pochodzących z uczestnictwa w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

3. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "transport międzynarodowy" oznacza przewóz statkiem lub samolotem będącym w użytkowaniu przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, który nie jest przewozem wykonywanym wyłącznie między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie.

Art. 10.



Dywidendy.

1. Dywidendy wypłacone przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie będą traktowane jako pochodzące z tego Umawiającego się Państwa.

2. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Polsce osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Malezji i podlegającej malezyjskiemu podatkowi od dywidend, będą zwolnione od każdego podatku w Polsce, jaki jest pobierany od dywidend obok podatku pobieranego od dochodu spółki.

3. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Malezji osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i podlegającej polskiemu podatkowi od dywidend, będą zwolnione od każdego podatku w Malezji, jaki jest pobierany od dywidend obok podatku pobieranego od dochodu spółki, pod warunkiem że postanowienia niniejszego ustępu nie będą sprzeczne z ustawodawstwem malezyjskim, na podstawie którego podatek od dywidendy wypłaconej przez spółkę mającą siedzibę w Malezji, od której to dywidendy został odjęty lub jest uważany za odjęty podatek malezyjski, może być pobrany zgodnie ze stopą podatkową wyliczoną w następnym roku wymiarowym po tym, w którym dywidenda była wypłacona.

4. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Umawiającym się Państwie, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może obciążać podatkiem dywidend, które ta spółka płaci osobom nie mającym miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Państwie, ani też obciążać zysków spółki podatkiem od nie wydzielonego zysku spółki, bez względu na to, czy te dywidendy, czy nie wydzielone zyski stanowią w części lub całości, zyski lub dochody osiągnięte w ten sposób.

5. Postanowień ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, a udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością tego zakładu. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7.

6. Jeżeli ustawodawstwo podatkowe, stosowane w którymkolwiek z Umawiających się Państw do dochodu spółek oraz w przypadkach rozdzielenia się spółek, ulegnie zmianie, wtedy właściwe władze w drodze wzajemnego porozumienia się ustalą, czy konieczne będzie wprowadzenie zmian do postanowień ustępu 2 i 3 niniejszego artykułu.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które powstają w jednym z Umawiających się Państw i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Jednakże te odsetki mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstają i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, jeżeli odbiorca odsetek jest ich właścicielem; jednak podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 15% kwoty odsetek.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu odsetki wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce z tytułu zatwierdzonych pożyczek lub długoterminowych pożyczek będą zwolnione od podatku malezyjskiego płaconego od takich pożyczek.

4. Określenie "odsetki" użyte w niniejszym artykule oraz w artykule 20 oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego a także zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności określenie to oznacza dochody od pożyczek publicznych, obligacji i skryptów dłużnych, obejmując premie i nagrody mające związek z obligacjami lub skryptami dłużnymi. Należności z tytułu kar za zwłokę w zapłacie nie będą uważane za odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

5. Postanowień ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność zarobkową za pomocą zakładu położonego w tym Państwie, jeżeli wierzytelność, z tytułu której są płacone odsetki, rzeczywiście należy do tego zakładu. W takim przypadku należy stosować odpowiednio postanowienia artykułu 7.

6. Uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, gdy ich płatnikiem jest to Umawiające się Państwo, jego jednostka terenowa, władza lokalna, jednostka prawna bądź osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie. Jednakże gdy osoba wypłacająca odsetki, bez względu na to, czy ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada w jednym z Umawiających się Państw zakład, z którego działalnością wiąże się zadłużenie, od którego powstały odsetki i takie odsetki są płacone przez ten zakład, wtedy uważa się, że powstały one w tym Umawiającym się Państwie, w którym położony jest zakład.

7. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki mające związek z roszczeniem wynikającym z długu przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa i przy uwzględnieniu innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne, pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Należności te mogą być jednak opodatkowane także w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z ustawodawstwem tego Umawiającego się Państwa, lecz gdy odbiorca tych należności jest ich właścicielem, podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 15% kwoty tych należności.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu należności licencyjne wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Malezji, a zatwierdzone przez właściwą władzę w Malezji, będą zwolnione od podatku malezyjskiego od należności licencyjnych.

4. Bez względu na postanowienia ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu należności licencyjne, o których mowa w ustępie 5 litera b) niniejszego artykułu, mogą być opodatkowane zgodnie z ustawodawstwem tego Umawiającego się Państwa, w którym one powstają.

5. Określenie "należności licencyjne" użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane za:

a) użytkowanie lub prawo do użytkowania każdego patentu, znaku towarowego, rozwiązania konstrukcyjnego lub modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej, prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego albo za użytkowanie lub prawo do użytkowania wyposażenia przemysłowego, handlowego czy naukowego i za informację związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej;

b) użytkowanie lub prawo do użytkowania filmów dla kin albo dzieł sztuki ujętych w zapisie filmowym lub magnetycznym na taśmach przeznaczonych dla telewizji lub radia.

6. Postanowień ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych, posiadający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności licencyjne, zakład, a prawa lub wartości majątkowe, z tytułu których wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7.

7. Uważa się, że należności licencyjne powstają w Umawiającym się Państwie, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego jednostka terenowa, władza lokalna, jednostka prawna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne, bez względu na to, czy ma ona w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek zapłaty tych należności licencyjnych, i zakład sam pokrywa te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Umawiającego się Państwa, w którym położony jest zakład.

8. Jeżeli między dłużnikiem a właścicielem odnoszącym korzyści lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne - mające związek z użytkowaniem, prawem lub informacją, za które są płacone - przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i właściciel odnoszący korzyści umówiliby bez tych stosunków, wówczas artykuł ten stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę będzie podlegać opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa oraz przy uwzględnieniu innych przepisów niniejszej umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski z przeniesienia tytułu własności jakiegokolwiek majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z jednego z Umawiających się Państw posiada w drugim Umawiającym się Państwie, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia tytułu własności takiego zakładu (odrębnie labo razem z całym przedsiębiorstwem), mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu zyski uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie z tytułu przeniesienia tytułu własności statków i samolotów eksploatowanych w transporcie międzynarodowym i z tytułu przeniesienia własności rzeczy mających związek z eksploatacją takich statków i samolotów mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie.

3. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępie 1 niniejszego artykułu mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Art. 14.

Osoby przybywające w sprawach służbowych.

1. Z uwzględnieniem postanowień artykułu 17 osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie będzie zwolniona w drugim Umawiającym się Państwie od podatku od wynagrodzeń z tytułu wykonywanej w tym drugim Umawiającym się Państwie pracy, łącznie z wykonywaniem wolnego zawodu, w każdym roku kalendarzowym, jeżeli:

a) przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas takiego roku; oraz

b) wynagrodzenia za jej pracę są wypłacane przez osobę lub w imieniu osoby, która nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Umawiającym się Państwie; oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład, który osoba ta posiada w tym drugim Umawiający się Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku lub samolotu w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 15.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Bez względu na postanowienia artykułu 14 wynagrodzenia lub podobne należności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki, mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

Art. 16.

Artyści i sportowcy

1. Bez względu na postanowienia artykułu 14 dochody uzyskiwane przez zawodowych artystów (na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych lub telewizyjnych oraz muzyków) lub sportowców z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności mogą być opodatkowane w tym umawiającym się Państwie, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli osobiście wykonywana działalność, o której mowa w ustępie 1, jest prowadzona w Umawiającym się Państwie przez przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa, wtedy zyski uzyskane przez to przedsiębiorstwo z tytułu prowadzenia tej działalności mogą być opodatkowane w tym pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 nie dotyczą wynagrodzeń lub zysków osiąganych z tytułu działalności w Umawiającym się Państwie, jeżeli pobyt w tym Umawiającym się Państwie jest bezpośrednio lub pośrednio, w całości lub w znacznej części finansowany z funduszy publicznych drugiego Umawiającego się Państwa, jego jednostki terytorialnej władzy lokalnej lub jednostki prawnej.

Art. 17.

Funkcje publiczne

1. a) Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez Umawiające się Państwo lub jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Umawiającego się Państwa lub jego jednostki terytorialnej, lub władzy lokalnej, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie,

b) jednakże wynagrodzenie takie może podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeśli usługi są świadczone w tym Umawiającym się Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Umawiającym się Państwie oraz osoba ta:

(i) jest obywatelem tego Umawiającego się Państwa; lub

(ii) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie wyłącznie w celu świadczenia tych usług.

2. Jakakolwiek renta lub emerytura wypłacana przez Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Umawiające się Państwo, przez jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Umawiającego się Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

3. Postanowienia artykułów 14 i 15 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur, mających związek z usługami świadczonymi w związku z działalnością zarobkową Umawiającego się Państwa, jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej.

Art. 18.

Studenci.

Osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, która przebywa okresowo w drugim Umawiającym się Państwie wyłącznie

a) jako student uniwersytetu, szkoły wyższej lub innej szkoły w tym drugim Umawiającym się Państwie lub

b) jako praktykant w dziedzinie gospodarczej lub technicznej, lub

c) jako otrzymujący stypendium lub inną pomoc finansową od organizacji religijnej, dobroczynnej, badawczej lub naukowej, przede wszystkim w celu studiowania lub badań naukowych,

nie będzie podlegać opodatkowaniu w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli chodzi o świadczenia pieniężne otrzymywane z zagranicy na cele utrzymania, kształcenia się lub praktyki lub jeżeli świadczenia te dotyczą przyznanego stypendium. To samo dotyczy wynagrodzeń za usługi świadczone w tym drugim Umawiającym się Państwie, pod warunkiem że takie usługi są związane ze studiami lub odbywaniem praktyki lub są niezbędne do utrzymania się.

Art. 19.

Profesorowie i nauczyciele.

Osoba fizyczna, która na zaproszenie uniwersytetu, innej szkoły wyższej, szkoły lub innej placówki uznanej za oświatową jednego Umawiającego się Państwa przebywa w tym Umawiającym się Państwie przez okres nie przekraczający 2 lat wyłącznie w celu nauczania lub prowadzenia badań albo prowadzenia obu tych rodzajów działalności na uniwersytecie, innej szkole wyższej, szkole lub innej placówce uznanej za oświatową, a która ma lub bezpośrednio przed przybyciem do tego Państwa miała miejsce zamieszkania w drugim umawiającym się Państwie, jest zwolniona od opodatkowania w tym pierwszym Umawiającym się Państwie z tytułu jakiegokolwiek wynagrodzenia za nauczanie lub prowadzenie prac badawczych, jeżeli wynagrodzenie to podlega opodatkowaniu w drugim Umawiającym się Państwie.

Art. 20.

Dochody instytucji rządowych.

1. Rząd jednego Umawiającego się Państwa będzie zwolniony od opodatkowania w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli chodzi o odsetki uzyskiwane przez ten Rząd z tego drugiego Umawiającego się Państwa.

2. W celu stosowania ustępu 1 niniejszego artykułu określenie "Rząd" oznacza:

a) w przypadku Malezji - Rząd Malezji oraz obejmuje:

- rządy stanów;

- władze lokalne;

- Bank Negara w Malezji;

- instytucje, których kapitał w całości stanowi własność Rządu Malezji lub rządów stanów albo władz lokalnych, co w celach podatkowych, może być uzgadniane od czasu do czasu między Rządami obu Umawiających się Państw;

b) w przypadku Polski - Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz obejmuje:

- władze lokalne;

- Narodowy Bank Polski;

- Bank Handlowy w Warszawie S. A. - w takim stopniu, w jakim prowadzona przez niego działalność odpowiada przyjmowanemu zazwyczaj zakresowi kompetencji banku centralnego;

- instytucje, których kapitał w całości stanowi własność Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub władz lokalnych, co w celach podatkowych może być uzgadniane od czasu do czasu między Rządami Umawiających się Państw.

Art. 21.



Uniknięcie podwójnego opodatkowania.

1. Podatek polski płatny na podstawie ustawodawstwa Polski oraz zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, bez względu na to, czy jest pobierany bezpośrednio, czy przez potrącenie, w stosunku do zysków, dochodu lub należnych przychodów ze źródeł położonych w Polsce (wyłączając - jeżeli chodzi o przypadek dywidendy - podatek płatny od zysków, z których dywidenda ta jest płacona) będzie zaliczony na poczet jakiegokolwiek podatku malezyjskiego obliczonego w odniesieniu do tych samych zysków, dochodu lub należnych przychodów, od których podatek polski został obliczony. Zaliczenie takie zostanie dopuszczone zgodnie z istniejącymi przepisami ustawodawstwa Malezji, które dotyczą tego zaliczenia jako zaliczenia na poczet podatku malezyjskiego, podatku płatnego na terytorium, które znajduje się poza Malezją, oraz zgodnie z każdą późniejszą zmianą tych postanowień, która jednakże nie naruszy zawartych tutaj postanowień.

2. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga zyski, dochód lub przychody, które - zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy - mogą być opodatkowane w Malezji, wtedy Polska pozwoli na potrącenie od polskiego podatku od zysków, dochodu lub przychodów (w zależności od konkretnego przypadku), należnego od tej osoby, kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Malezji odpowiednio od tego zysku, dochodu lub przychodu. Jednakże takie potracenie nie może przekroczyć tej części podatku polskiego, która przypada proporcjonalnie na zysk, dochód lub przychód, który może być opodatkowany w Malezji.

Art. 22.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach obywatele drugiego Umawiającego się Państwa są lub mogą być poddani.

2. Opodatkowanie zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, nie może być w drugim Umawiającym się Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa tego drugiego Umawiającego się Państwa prowadzącego taką samą działalność.

3. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których kapitał w całości lub częściowo, bezpośrednio lub pośrednio należy do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie lub jest kontrolowany przez taką osobę albo należy do wielu takich osób lub podlega ich kontroli, nie mogą być w pierwszym Umawiającym się Państwie poddani ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od opodatkowania i związanych z nim obowiązków, którym są lub mogą być poddane inne podobne przedsiębiorstwa pierwszego Umawiającego się Państwa.

4. Żadne postanowienie niniejszego artykułu nie może być rozumiane jako obowiązujące każde Umawiające się Państwo do udzielania osobom fizycznym nie mającym miejsca zamieszkania w tym Państwie osobistych zwolnień, ulg i obniżek w celach podatkowych, które są udzielane osobom mającym miejsce zamieszkania w tym Państwie.

5. Ponadto żadne postanowienie niniejszego artykułu nie może być rozumiane jako zobowiązujące Umawiające się Państwo do przyznania obywatelom drugiego Umawiającego się Państwa, którzy nie maja miejsca zamieszkania w pierwszym Umawiającym się Państwie, tych osobistych zwolnień, ulg i obniżek w celach podatkowych, które przysługują z mocy prawa, w dniu podpisania niniejszej umowy jedynie obywatelom pierwszego Umawiającego się Państwa lub innym wyszczególnionym osobom, które nie mają miejsca zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie.

6. Określenie "opodatkowanie", użyte w niniejszym artykule, oznacza podatki, których dotyczy niniejsza umowa.

Art. 23.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zdania, że czynności Państwa lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które nie odpowiada niniejszej umowie, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w ustawodawstwie podatkowym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę.

2. Jeżeli właściwa władza jednego Umawiającego się Państwa uzna zarzuty za uzasadnione, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, aby przypadek ten uregulować w porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa tak, ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą umową.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstawać przy interpretacji lub stosowaniu umowy.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach kontaktować się ze sobą bezpośrednio.

Art. 24.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą na żądanie wymieniały informacje, które są dostępne zgodnie z ustawodawstwem podatkowym odpowiedniego Umawiającego się Państwa, konieczne do wykonywania postanowień niniejszej umowy lub zapobiegania różnego rodzaju nadużyciom w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy. Wymienione informacje będą stanowiły tajemnicę i nie będą mogły być udzielane osobom i władzom nie będącym osobami i władzami (w tym również sądami albo organami administracyjnymi), które zajmują się ustalaniem poborem lub ściąganiem podatków lub postępowaniem karnym w zakresie podatków wymienionych w niniejszej umowie albo zajmują się postępowaniem odwoławczym w takich sprawach podatkowych.

2. Ustęp 1 niniejszego artykułu nie może być w żadnym przypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Umawiającego się Państwa;

b) udzielania danych, których ustalenie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa;

c) udzielania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 25.

Przywileje dyplomatyczne i konsularne.

Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych.

Art. 26.

Wejście w życie.

1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Kuala Lumpur.

2. Umowa niniejsza wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i będzie stosowana, jak następuje:

a) w Polsce, w odniesieniu do podatków polskich, od dnia 1 stycznia 1977 roku;

b) w Malezji, w odniesieniu do podatków malezyjskich, w roku wymiarowym rozpoczynającym się w dniu 1 stycznia 1978 roku oraz w następnych latach wymiarowych.

Art. 27.

Wypowiedzenie umowy.

Niniejsza umowa została zawarta na czas nieokreślony, jednakże każde z Umawiających się Państw może wypowiedzieć umowę przez przekazanie drugiemu Umawiającemu się Państwu drogą dyplomatyczną notyfikacji o wypowiedzeniu, dokonując tej czynności w dniu 30 czerwca lub przed upływem tego dnia w każdym roku kalendarzowym, poczynając od czwartego roku po roku, w którym niniejsza umowa weszła w życie.

W takim przypadku postanowienia umowy przestaną obowiązywać:

a) w Polsce, w doniesieniu do podatków polskich, w roku następnym po tym, w którym przekazano notyfikację o wypowiedzeniu, i w latach następnych;

b) w Malezji, w odniesieniu do podatków malezyjskich, za rok wymiarowy następny po roku, w którym przekazano notyfikacje o wypowiedzeniu, i w następnych latach wymiarowych.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali umowę.

Umowę niniejszą sporządzono w dwóch egzemplarzach w Warszawie dnia 16 września 1977 roku, każdy w językach polskim, Bahasa Malaysia i angielskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

Marian Krzak

Pierwszy Zastępca

Ministra Finansów

Z upoważnienia Rządu

Malezji

Richard Ho

Pierwszy Zastępca

Ministra Finansów


PROTOKÓŁ

W czasie podpisywania Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Malezji o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu niżej podpisani uzgodnili, że następujące postanowienia będą stanowiły integralną część tej umowy:

1. Właściwe władze obu Umawiających się Państw mogą, jeżeli zajdzie taka potrzeba, wzajemnie uzgadniać każde przedsięwzięcie popierające rozwój przemysłowy, które w całości lub przeważającej części ma związek z rodzajami działalności należącymi do jednej z następujących dziedzin:

a) produkcji, montażu i przetwarzania;

b) budownictwa, produkcji maszyn i urządzeń lub budownictwa okrętowego;

c) elektryfikacji, wykorzystywania energii wodnej, zakładania urządzeń dostarczających gaz lub wodę;

i w takim przypadku władze te mogą uzgodnić, że podatek mający związek z dochodami lub zyskami osiąganymi z takiego przedsięwzięcia nie będzie pobierany lub będzie obniżony.

2. W związku z artykułem 5 "Zakład" uzgodniono, że:

a) określenie "zakład" obejmuje budowę lub montaż, których okres prowadzenia przekracza 6 miesięcy;

b) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa uważa się za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli prowadzi ono nadzór w tym drugim Umawiającym się Państwie, przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, nad budową, instalowaniem lub montażem urządzeń, realizowanymi w tym drugim Umawiającym się Państwie.

3. W związku z artykułem 9 "Transport morski i powietrzny" uzgodniono, że postanowienia tego artykułu dotyczą również podatku obrotowego stosowanego w Polskie Rzeczypospolitej Ludowej, zgodnie z postanowieniami ż 8 punkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 listopada 1973 roku w sprawie opodatkowania osób zamieszkałych lub mających siedzibę za granicą, osiągających przychody na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

4. W związku z artykułem 10 "Dywidendy" uzgodniono, że:

a) jeżeli dywidenda została wypłacona przez spółkę mającą siedzibę zarówno w Malezji, jak i w Singapurze, a zebranie, na którym zadeklarowano tę dywidendę, odbyło się w Malezji, lub jeżeli dywidenda została wypłacona przez spółkę mającą siedzibę w Singapurze, a w dniu wypłaty tej dywidendy spółka ta oświadczyła, że jej siedziba znajduje się w Malezji dla celów stosowania postanowień artykułu VII Umowy między Rządem Malezji a Rządem Republiki Singapuru o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu i zapobieżeniu uchylania się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Singapurze dnia 26 grudnia 1968, to wtedy uważa się, że ta dywidenda została wypłacona przez spółkę mającą siedzibę w Malezji;

b) jeżeli dywidenda została wypłacona przez spółkę mającą siedzibę zarówno w Malezji, jak i w Singapurze, a zebranie, na którym zadeklarowano tę dywidendę, odbyło się w Singapurze, lub jeżeli dywidenda została wypłacona przez spółkę mającą siedzibę w Malezji, a w dniu wypłaty tej dywidendy spółka ta oświadczyła, że jej siedziba znajduje się w Singapurze dla celów stosowania postanowień artykułu VII Umowy między Rządem Malezji a Rządem Republiki Singapuru o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu i zapobieżeniu uchylania się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Singapurze dnia 26 grudnia 1968, to wtedy uważa się, że ta dywidenda została wypłacona przez spółkę nie mającą siedziby w Malezji.

5. W związku z artykułem 11 "Odsetki" uzgodniono, że: Określenie "zatwierdzona pożyczka" oznacza jakąkolwiek pożyczkę lub inny dług zatwierdzony przez właściwą władzę Malezji jako zaciągnięty w celu finansowania przedsięwzięć rozwojowych w Malezji lub w celu nabycia urządzeń inwestycyjnych dla takich przedsięwzięć w Malezji. Określenie "pożyczka długoterminowa" oznacza każdą zaciągnięta pożyczkę lub fundusze zdeponowane zgodnie z określeniem zawartym w paragrafie 2 ustawy o podatku dochodowym Malezji z 1967 roku.

6. W związku z artykułem 12 "Należności licencyjne" uzgodniono, że: Zatwierdzone należności licencyjne wymienione w ustępie 3 artykułu 12 oznaczają należności licencyjne określone w ustępie 5 litera a) tego artykułu, które są wypłacane w związku z promocją rozwoju przemysłowego w Malezji przez przedsiębiorstwo, które całkowicie lub w przeważającym stopniu związane jest z jakimkolwiek rodzajem działalności wymienionej w ustępie 1 niniejszego protokołu i który to rodzaj działalności został zatwierdzony przez właściwą władzę Malezji.

7. W związku z artykułem 17 "Funkcje publiczne" uzgodniono, że: Usługi świadczone w związku z jakąkolwiek działalnością zarobkową prowadzoną przez Rząd Umawiającego się Państwa w celu osiągnięcia zysku nie będą uważane za usługi świadczone w związku z wykonywaniem funkcji o charakterze rządowym.

8. W związku z artykułem 21 "Uniknięcie podwójnego opodatkowania" uzgodniono, że:

a) jakikolwiek dochód lub dywidenda, które są zwolnione od opodatkowania w Malezji, na podstawie postanowień malezyjskiej ustawy o ułatwieniach inwestycyjnych z 1968 roku, tak dalece, jak one obowiązywały i nie uległy zmianie w dniu lub od dnia podpisania niniejszej umowy lub zostały zmienione tylko w małym stopniu nie naruszającym ich zasadniczego charakteru, lub na podstawie jakichkolwiek innych przepisów, które mogą później wprowadzić zwolnienia uzgodnione przez właściwe organy Umawiających się Państw, jako mające podobny charakter, jeżeli nie zostaną one później zmienione lub zostaną zmienione w małym stopniu nie naruszającym ich zasadniczego charakteru - będą zwolnione od opodatkowania w Polsce,

b) jakiekolwiek odsetki, które są zwolnione od podatków malezyjskich zgodnie z ustępem 3 artykułu 11, będą również zwolnione od podatków polskich,

c) jakiekolwiek należności licencyjne, które są zwolnione od podatków malezyjskich zgodnie z ustępem 3 artykułu 12, będą również zwolnione od podatków polskich.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w dwóch egzemplarzach w Warszawie dnia 16 września 1977 roku, każdy w językach polskim, Bahasa Malaysia i angielskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

Marian Krzak

Pierwszy Zastępca

Ministra Finansów

Z upoważnienia Rządu

Malezji

Richard Ho

Pierwszy Zastępca

Ministra Finansów

Po zaznajomieniu się z powyższa umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 14 września 1978 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. P.

Minister Spraw Zagranicznych: w. z. J. Czyrek
UMOWA
o współpracy kulturalnej i naukowej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Panamy,
podpisana w Panamie
dnia 17 lutego 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 17 lutego 1978 roku została podpisana w Panamie Umowa o współpracy kulturalnej i naukowej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Panamy w następującym brzmieniu:


UMOWA
o współpracy kulturalnej i naukowej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Panamy.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Republiki Panamy, dążąc do rozwoju współpracy między obu państwami w dziedzinie kultury i nauki, przekonane, że tego rodzaju współpraca przyczyniać się będzie do umocnienia przyjaźni między obu narodami, działając na podstawie wzajemnego poszanowania zasad suwerenności, równouprawnienia i wzajemnych korzyści, jak również nieingerencji w wewnętrzne sprawy obu krajów, postanowiły zawrzeć niniejszą umowę i w tym celu wyznaczyły Pełnomocników, a mianowicie:

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - mgra Józefa Klasę, Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego PRL w Republice Panamy,

Rząd Republiki Panamy - dra Aristidesa Royo, Ministra Oświaty,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Art. I.
Umawiające się Strony będą rozwijać współpracę w dziedzinach kultury, sztuki, oświaty, nauki, środków masowego przekazu i sportu.

Art. II.
Współpraca między Umawiającymi się Stronami obejmować będzie w szczególności:

1) współdziałanie między instytucjami naukowymi, badawczymi, oświatowymi, kulturalnymi i artystycznymi, stowarzyszeniami twórców i artystów;

2) współdziałanie między państwowymi agencjami prasowymi, instytucjami filmowymi oraz radiowo-telewizyjnymi;

3) współdziałanie między organizacjami sportowymi;

4) wymianę przedstawicieli nauki, oświaty, kultury i sztuki, środków masowego przekazu i sportu;

5) przyznawanie stypendiów dla obywateli drugiej Umawiającej się Strony na studia, staże i kursy w instytucjach naukowych, oświatowych i kulturalnych;

6) wymianę informacji naukowych, oświatowych i kulturalnych;

7) wymianę książek, czasopism, materiałów prasowo-informacyjnych, filmów, nagrań i innych materiałów z dziedziny kultury, sztuki, oświaty, nauki i sportu;

8) każdą inną formę współpracy, którą za obustronną zgodą uzna się za stosowne rozwijać.

Art. III.
Każda z Umawiających się Stron będzie ułatwiać obywatelom drugiej Umawiającej się Strony korzystanie - zgodnie z obowiązującymi przepisami - z bibliotek, archiwów, zbiorów muzealnych i innych placówek naukowych.

Art. IV.
Każda z umawiających się stron podejmie wszelkie niezbędne kroki w celu możliwie najpełniejszego zapoznania swego narodu z życiem, historią i osiągnięciami narodu drugiej Umawiającej się Strony, w szczególności poprzez:

1) organizowanie kongresów, kolokwiów, seminariów i wykładów z udziałem obywateli drugiej Umawiającej się Strony;

2) wymianę wystaw naukowych, kulturalnych i artystycznych;

3) wzajemne organizowanie pokazów filmowych, występów artystycznych i innych imprez kulturalnych;

4) wzajemne rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych;

5) tłumaczenie i publikowanie dzieł naukowych, literackich, artystycznych i innych drugiego kraju.

Art. V.
Umawiające się Strony będą czuwać nad tym, aby podręczniki używane w instytucjach oświatowych obu krajów zawierały prawidłowe informacje dotyczące kraju drugiego, i podejmą w tym celu niezbędne działania.

Art. VI.
Umawiające się strony będą popierały udział swych obywateli w imprezach międzynarodowych o charakterze naukowym, oświatowym, kulturalnym i innym, organizowanych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Art. VII.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój współpracy między swymi Komitetami Narodowymi do Spraw UNESCO.

Art. VIII.
Umawiające się Strony rozpatrzą warunki, na jakich będą mogły być uznawane dyplomy, świadectwa i stopnie naukowe przyznawane w kraju drugiej Umawiającej się Strony.

Art. IX.
Umawiające się Strony przyznają sobie niezbędne ułatwienia i udzielą pomocy, zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym kraju, osobom drugiej Umawiającej się Strony, przebywającym lub mieszkającym na terytorium Strony przyjmującej, w związku z wykonywaniem przez nie zadań powierzonych w oparciu o ustalenia niniejszej umowy.

Art. X.
Umawiające się Strony udzielać sobie będą niezbędnych ułatwień w celu wwozu i wywozu sprzętu i materiałów potrzebnych do realizacji działalności wynikającej z niniejszej umowy.

Art. XI.
Umawiające się Strony będą popierać wszelkie inicjatywy zmierzające do ustanowienia lub umocnienia bezpośredniej współpracy między instytucjami i organizacjami obu krajów oraz zawieranie między nimi porozumień zgodnych z postanowieniami niniejszej umowy.

Art. XII.
W celu wykonania niniejszej umowy Umawiające się Strony będą uzgadniać co najmniej raz na dwa lata szczegółowe programy ustalające zakres, formy i warunki finansowe przyjętych postanowień.

Art. XIII.
Umowa niniejsza wejdzie tymczasowo w życie w dniu podpisania, a definitywnie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Warszawie.

Art. XIV.
Umowa niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat. Ulega ona automatycznie przedłużeniu na dalsze okresy pięcioletnie, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Sporządzono w mieście Panama, Republika Panama, dnia 17 lutego 1978 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i hiszpańskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej Józef Klasa

Z upoważnienia Rządu Republiki Panamy Aristides Royo

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 14 września 1978 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L.S.

Minister Spraw Zagranicznych: w.z. J. Czyrek
zmiany:
1993-02-22 Dz.U.1993.125.569 wynik. z art. 26 ust. 3
1993-12-20 Dz.U.1994.47.189 wynik. z
1994-03-11 Dz.U.1994.63.269 wynik. z art. 29 ust. 2
1995-05-10 Dz.U.1995.137.679 wynik. z art. 29 ust. 3
1995-09-15 Dz.U.1995.109.530 wynik. z art. 30 ust. 3


POROZUMIENIE
o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów i majątku osób fizycznych, sporządzone w Miszkolcu
dnia 27 maja 1977 r.

Przekład.


POROZUMIENIE
o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów i majątku osób fizycznych.

Umawiające się Strony,

dążąc do dalszego rozszerzenia i umocnienia współpracy gospodarczej, naukowo-technicznej i kulturalnej między ich Państwami oraz do doskonalenia mechanizmu stosunków walutowo-finansowych,

mając na uwadze stworzenie dogodniejszych warunków w procesie współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej oraz wymiany kulturalnej,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
1. Niniejsze porozumienie dotyczy osób fizycznych stale zamieszkałych na terytoriach Umawiających się Stron.

2. Jeżeli z punktu widzenia opodatkowania nie jest możliwe ustalenie stałego miejsca zamieszkania osoby fizycznej zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, to za jej stałe miejsce zamieszkania w rozumieniu niniejszego porozumienia będzie uważane Państwo, którego jest ona obywatelem.

3. W razie gdy nie jest możliwe określenie stałego miejsca zamieszkania osoby fizycznej zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu, sprawa ta będzie rozstrzygana w drodze wzajemnego uzgodnienia właściwych organów zainteresowanych Umawiających się Stron. Właściwymi organami w rozumieniu niniejszego porozumienia będą ministerstwa finansów Umawiających się Stron.

Art. II.
Niniejsze porozumienie dotyczy wszystkich rodzajów podatków i opłat, pobieranych od dochodów i majątku osób fizycznych na terytoriach Umawiających się Stron zgodnie z ich ustawodawstwem.

Art. III.
Wychodząc z założenia, że osoby fizyczne nie powinny podlegać opodatkowaniu w odniesieniu do tych samych dochodów i majątku jednocześnie na terytoriach dwóch lub więcej Umawiających się Stron, będą stosowane następujące zasady:

a) osoby fizyczne skierowane do pracy przez jakikolwiek organ lub organizację jednej z Umawiających się Stron do jej przedstawicielstw i agencji handlowych, transportowych i innych, włączając punkty korespondencyjne i centra informacyjne, na terytorium każdej innej Umawiającej się Strony są zwalniane w państwie pobytu od podatków i opłat z tytułu płac i innych wynagrodzeń, otrzymywanych od tych przedstawicielstw i agencji. Zasada ta jest także stosowana w odniesieniu do pracowników organizacji międzypaństwowych i innych organizacji międzynarodowych (oprócz wymienionych w punkcie b) niniejszego artykułu), skierowanych do pracy w tych organizacjach z państw, w których nie mają one swojej siedziby;

b) osoby fizyczne zatrudnione na terytorium Umawiających się Stron w międzynarodowych organizacjach gospodarczych działających według zasad rozrachunku gospodarczego podlegają opodatkowaniu i opłatom z tytułu płac i innych wynagrodzeń, otrzymywanych od tych organizacji, zgodnie z ustawodawstwem państwa siedziby tych organizacji, jeżeli z aktów założycielskich lub innych specjalnych umów nie wynika inaczej;

c) osoby fizyczne skierowane przez którąkolwiek z Umawiających się Stron na terytorium jakiejkolwiek innej Umawiającej się Strony w celu udzielenia pomocy technicznej lub świadczenia usług o podobnym charakterze zwolnione są w państwie pobytu od podatków i opłat z tytułu płac i innych wynagrodzeń, otrzymywanych przez nie od organów lub organizacji państwa swojego stałego miejsca zamieszkania. W razie gdy osoby fizyczne wymienione w niniejszym punkcie otrzymują jakiekolwiek wynagrodzenia od organów i organizacji państwa przyjmującego, kwoty te, z wyjątkiem zwrotu kosztów najmu mieszkania, podlegają opodatkowaniu i opłatom zgodnie z ustawodawstwami danego państwa;

d) osoby fizyczne wyjeżdżające do państwa będącego stroną niniejszego porozumienia do pracy, na naukę, staż, konsultacje itp. i otrzymujące płace i inne rodzaje wynagrodzeń bezpośrednio od organów lub organizacji tego państwa podlegają opodatkowaniu i opłatom z tytułu tych kwot, z wyjątkiem zwrotu kosztów najmu mieszkania, zgodnie z jego ustawodawstwem.
Płace i inne wynagrodzenia, otrzymywane przez osoby fizyczne wymienione w niniejszym punkcie od organów lub organizacji państwa ich stałego miejsca zamieszkania, są zwolnione od podatków i opłat w innych państwach, będących stronami niniejszego porozumienia;

e) dochody osób fizycznych, osiągane z tytułu praw autorskich do utworów literackich, opracowań naukowych i dzieł sztuki, wykorzystywanych na terytorium którejkolwiek Umawiającej się Strony, a także wynagrodzenia wypłacane za odkrycia naukowe, wynalazki techniczne, wzory przemysłowe i użytkowe oraz wnioski racjonalizatorskie itp., podlegają opodatkowaniu i opłatom zgodnie z ustawodawstwem państwa stałego miejsca zamieszkania tych osób;

f) osoby fizyczne wyjeżdżające do któregokolwiek państwa będącego stroną niniejszego porozumienia w celu przeprowadzenia odczytów i wykładów, występów teatralnych, koncertów i występów sportowych lub podobnej działalności zwalniane są w państwie przyjmującym od podatków i opłat z tytułu płac, honorariów i innych wynagrodzeń, otrzymywanych od organów i organizacji Państwa swego stałego miejsca zamieszkania.
W razie gdy te wynagrodzenia są wypłacane na rzecz osób fizycznych przez organy lub organizacje państwa przyjmującego, są one obciążane podatkami i opłatami zgodnie z ustawodawstwem tego państwa;

g) obciążanie podatkami i opłatami majątku nieruchomego i ruchomego osób fizycznych, włączając dochody z tytułu wykorzystania tego majątku, jego dziedziczenia, darowizny, oddania w dzierżawę, sprzedaży i wymiany, jest dokonywane zgodnie z ustawodawstwem państwa, w którym znajduje się majątek.

Art. IV.
Postanowienia niniejszego porozumienia nie wyłączają możliwości przyznania osobom fizycznym przez zainteresowane Umawiające się Strony dodatkowych ulg podatkowych na mocy wzajemnego porozumienia lub w trybie jednostronnym.

Art. V.
Niniejsze porozumienie nie ogranicza prawa Umawiających się Stron do obciążania podatkami i opłatami osób fizycznych, jeżeli to nie jest sprzeczne z postanowieniami niniejszego porozumienia.

Art. VI.
Postanowienia niniejszego porozumienia nie naruszają przywilejów podatkowych pracowników służby dyplomatycznej i konsularnej, określonych przez ogólne normy prawa międzynarodowego lub na podstawie specjalnych porozumień międzynarodowych.

Art. VII.
1. Niniejsze porozumienie nie narusza istniejących porozumień dotyczących opodatkowania, które były zawarte wcześniej między Umawiającymi się Stronami.

2. Jednakże w razie gdy postanowienia tych porozumień okażą się sprzeczne z postanowieniami niniejszego porozumienia, będą stosowane postanowienia niniejszego porozumienia.

Art. VIII.
Problemy, które mogą powstać w związku ze stosowaniem niniejszego porozumienia, będą rozwiązywane w drodze konsultacji między ministerstwami finansów zainteresowanych Umawiających się Stron.

Art. IX.
Niniejsze porozumienie podlega przyjęciu zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron i wejdzie w życie z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym depozytariusz otrzyma dokumenty o przyjęciu porozumienia przez wszystkie Umawiające się Strony.

Art. X.
1. Niniejsze porozumienie jest zawarte na czas nieokreślony.

2. Każda z Umawiających się Stron może je wypowiedzieć w dowolnym terminie, po upływie okresu pięcioletniego od dnia jego wejścia w życie, w drodze powiadomienia depozytariusza o wypowiedzeniu porozumienia w terminie co najmniej 6 miesięcy przed końcem roku kalendarzowego. W tym wypadku porozumienie utraci swoją moc w stosunku do tej Umawiającej się Strony od dnia 1 stycznia roku następującego po tym, w którym zawiadomiono o wypowiedzeniu porozumienia.

Art. XI.
Do niniejszego porozumienia mogą za zgodą wszystkich jego stron przystąpić inne państwa w drodze przekazania depozytariuszowi dokumentu przystąpienia. Za termin przystąpienia uważany będzie dzień 1 stycznia roku następującego po tym, w którym depozytariusz otrzymał od wszystkich stron porozumienia zawiadomienia o ich zgodzie na przystąpienie.

Art. XII.
Niniejsze porozumienie może być zmienione lub uzupełnione za zgodą wszystkich Umawiających się Stron.

Art. XIII.
Niniejsze porozumienie jest otwarte do podpisania do dnia 31 lipca 1977 roku w Moskwie.

Art. XIV.
Niniejsze porozumienie przekazuje się na przechowanie Sekretarzowi Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, który będzie spełniał funkcje depozytariusza tego porozumienia.

Sporządzono w Miszkolcu (Węgierska Republika Ludowa) dnia 27 maja 1977 r. w jednym egzemplarzu w języku rosyjskim.
zmiany:
1993-02-22 Dz.U.1993.125.569 wynik. z art. 26 ust. 3
1993-12-20 Dz.U.1994.47.189 wynik. z
1994-03-11 Dz.U.1994.63.269 wynik. z art. 29 ust. 2
1995-05-10 Dz.U.1995.137.679 wynik. z art. 29 ust. 3
1995-09-15 Dz.U.1995.109.530 wynik. z art. 30 ust. 3


POROZUMIENIE
o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów i majątku osób prawnych, sporządzone w Ułan Bator
dnia 19 maja 1978 r.

Przekład.


POROZUMIENIE
o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów i majątku od osób prawnych.

Umawiające się Strony,

pragnąc przyczynić się do dalszego rozszerzenia i umocnienia współpracy gospodarczej, naukowo-technicznej i kulturalnej między nimi oraz dążąc do doskonalenia mechanizmu wzajemnych stosunków walutowo-finansowych,

mając na uwadze stworzenie dogodniejszych warunków do współpracy ekonomicznej i naukowo-technicznej oraz wymiany kulturalnej,

wychodząc z założenia, że osoby prawne nie powinny podlegać opodatkowaniu w zakresie tych samych dochodów lub tego samego majątku jednocześnie na terytorium dwóch lub więcej Umawiających się Stron,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
1. Niniejsze porozumienie dotyczy osób prawnych mających swoją siedzibę na terytorium Umawiających się Stron.

2. Jeśli nie jest możliwe określenie siedziby osoby prawnej zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, będzie się uważało, że jej siedziba w myśl niniejszego porozumienia znajduje się na terytorium tej Umawiającej się Strony, na podstawie ustawodawstwa której została ona założona.

3. W wypadku gdy nie jest możliwe ustalenie siedziby osoby prawnej i jej statusu podatkowego zgodnie z ustępami 1 i 2 niniejszego artykułu, sprawy te będą rozstrzygane w drodze wzajemnego porozumienia właściwych organów odpowiednich Umawiających się Stron. Właściwymi organami w rozumieniu niniejszego porozumienia będą ministerstwa finansów Umawiających się Stron.

Art. II.
Niniejsze porozumienie dotyczy podatków, opłat i innych obowiązujących płatności mających charakter podatkowy (zwanych dalej podatkami), pobieranych od dochodów i majątku osób prawnych na terytoriach Umawiających się Stron zgodnie z ich ustawodawstwem.

Art. III.
Dochody osób prawnych każdej Umawiającej się Strony, uzyskiwane na terytoriach innych Umawiających się Stron bezpośrednio lub za pośrednictwem filii, oddziałów, agencji, kantorów i innych podobnych organizacji, są zwolnione od opodatkowania na terytoriach tych innych Umawiających się Stron, z uwzględnieniem postanowień artykułów IV i V niniejszego porozumienia.

Art. IV.
1. Majątek nieruchomy osób prawnych, a także dochody z jego użytkowania, sprzedaży albo innego rozporządzenia, podlegają opodatkowaniu zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony, na której terytorium ten majątek się znajduje.

2. Majątek ruchomy osób prawnych, a także dochody z jego użytkowania, sprzedaży albo innego rozporządzenia, podlegają opodatkowaniu zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony, w której podlega opodatkowaniu dochód osób prawnych zgodnie z postanowieniem artykułu III niniejszego porozumienia.

Jednakże nie wyłącza się prawa Umawiających się Stron do pobierania na swoich terytoriach podatków związanych z przemieszczaniem się środków transportu i wykorzystaniem szlaków komunikacyjnych.

3. W rozumieniu niniejszego porozumienia:

a) określenie "majątek nieruchomy" oznacza majątek uznawany za taki, zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony, na której terytorium ten majątek jest położony,

b) określenie "majątek ruchomy" oznacza majątek uznawany za taki, zgodnie z ustawodawstwem państwa, w którym znajduje się siedziba osoby prawnej użytkującej ten majątek.

Art. V.
1. Zasady i tryb opodatkowania dochodów i majątku organizacji międzynarodowych (włączając ich filie i oddziały) utworzonych przez Umawiające się Strony albo ich organizacje i mających siedziby na ich terytoriach określone są aktami założycielskimi tych organizacji międzynarodowych, sporządzonymi w formie porozumień międzynarodowych lub specjalnymi porozumieniami w danej sprawie, w których uczestniczą odpowiednie Umawiające się Strony.

2. Zysk organizacji międzynarodowej przypadający na rzecz jej członków jest zwolniony od opodatkowania na terytorium tej Umawiającej się Strony, gdzie znajduje się siedziba tej organizacji. Postanowienie to stosuje się również w razie przekazywania tego zysku do innej Umawiającej się Strony, na której terytorium znajduje się siedziba członka właściwej organizacji międzynarodowej.

Postanowienia niniejszego ustępu nie mają zastosowania do zysku należnego członkowi organizacji międzynarodowej z tego państwa, w którym ta organizacja ma swoją siedzibę.

Art. VI.
Postanowienia niniejszego porozumienia nie wyłączają możliwości udzielenia przez zainteresowane Umawiające się Strony na mocy wzajemnego porozumienia lub w trybie jednostronnym dodatkowych ulg dla osób prawnych w dziedzinie opodatkowania ich dochodów i majątku.

Art. VII.
Niniejsze porozumienie nie ogranicza prawa Umawiających się Stron do obciążania podatkami dochodów i majątku osób prawnych, jeżeli tylko nie jest to sprzeczne z postanowieniami niniejszego porozumienia.

Art. VIII.
Postanowienia niniejszego porozumienia nie naruszają ustanowionych przez ogólne normy prawa międzynarodowego, specjalne umowy międzynarodowe i odpowiadające im ustawodawstwa Umawiających się Stron przywilejów podatkowych przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych, a także zrównanych z nimi w tym zakresie innych organizacji i instytucji.

Art. IX.
Jeśli postanowienia obowiązujących umów w zakresie opodatkowania dochodów i majątku osób prawnych, które były wcześniej zawarte między Umawiającymi się Stronami, okażą się sprzeczne z postanowieniami niniejszego porozumienia, będą obowiązywały postanowienia niniejszego porozumienia.

Art. X.
Problemy, które mogą powstać w związku ze stosowaniem niniejszego porozumienia, będą rozwiązywane w drodze rozmów i konsultacji między ministerstwami finansów zainteresowanych Umawiających się Stron.

Art. XI.
Niniejsze porozumienie podlega ratyfikacji lub zatwierdzeniu zgodnie z ustawodawstwem każdej Umawiającej się Strony i wejdzie w życie dnia 1 stycznia roku następującego po tym, w którym zostaną przekazane depozytariuszowi na przechowanie dokumenty ratyfikacyjne lub zatwierdzenia przez nie mniej niż pięć Umawiających się Stron. W stosunku do każdej z pozostałych Umawiających się Stron niniejsze porozumienie wejdzie w życie dnia 1 stycznia roku następującego po tym, w którym zostaną przez nią przekazane depozytariuszowi na przechowanie dokumenty ratyfikacyjne lub zatwierdzenia.

Art. XII.
1. Niniejsze porozumienie zostało zawarte na czas nieokreślony.

2. Każda Umawiająca się Strona może wypowiedzieć porozumienie w dowolnym czasie po upływie pięcioletniego okresu od dnia jego wejścia w życie, w drodze zawiadomienia depozytariusza o wypowiedzeniu porozumienia, nie później jednak niż na 6 miesięcy przed zakończeniem roku kalendarzowego. W tym wypadku porozumienie przestaje obowiązywać w stosunku do tej Umawiającej się Strony, poczynając od dnia 1 stycznia roku następującego po tym, w którym dokonano zawiadomienia o wypowiedzeniu porozumienia.

Art. XIII.
Do niniejszego porozumienia, za zgodą wszystkich Umawiających się Stron, mogą przystąpić inne państwa w drodze przekazania depozytariuszowi dokumentu przystąpienia. Przystąpienie uważa się za dokonane dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym depozytariusz otrzyma od wszystkich Umawiających się Stron zawiadomienia o ich zgodzie na przystąpienie.

Art. XIV.
Niniejsze porozumienie może być zmienione lub uzupełnione za zgodą wszystkich Umawiających się Stron.

Art. XV.
Niniejsze porozumienie jest otwarte do podpisu w Moskwie do dnia 30 czerwca 1978 roku.

Art. XVI.
Niniejsze porozumienie przekazuje się na przechowanie Sekretariatowi Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, który będzie pełnił funkcję depozytariusza porozumienia.

Sporządzono w Ułan Bator dnia 19 maja 1978 r. w jednym egzemplarzu w języku rosyjskim.
KONWENCJA KONSULARNA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką, podpisana w Warszawie
dnia 30 sierpnia 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 30 sierpnia 1977 roku została podpisana w Warszawie Konwencja konsularna między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką w następującym brzmieniu:


KONWENCJA KONSULARNA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydent Republiki Greckiej,

ożywieni pragnieniem rozwoju i zacieśnienia tradycyjnie przyjaznych stosunków między obydwoma krajami,

dążąc do rozwoju dalszej współpracy i stosunków konsularnych,

postanowiły zawrzeć Konwencję konsularną i w tym celu wyznaczyły swoimi Pełnomocnikami:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

Emila WOJTASZKA,

Ministra Spraw Zagranicznych,

Prezydent Republiki Greckiej:

Dimitriosa BITSIOSA,

Ministra Spraw Zagranicznych,

którzy po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Część I
Definicje.

Art. 1.
1. Do celów niniejszej konwencji następujące wyrażenia mają niżej określone znaczenie:

a) "urząd konsularny" oznacza każdy konsulat generalny, konsulat lub wicekonsulat i każdą agencję konsularną;

b) "okręg konsularny" oznacza terytorium wyznaczone urzędowi konsularnemu do wykonywania funkcji konsularnych;

c) "kierownik urzędu konsularnego" oznacza osobę powołaną do działania w tym charakterze;

d) "urzędnik konsularny" oznacza każdą osobę, włącznie z kierownikiem urzędu konsularnego, powołaną w tym charakterze do wykonywania funkcji konsularnych;

e) "pracownik konsularny" oznacza każdą osobę wykonującą czynności administracyjne lub techniczne oraz osobę zatrudnioną w służbie domowej urzędu konsularnego;

f) "członkowie urzędu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych i pracowników konsularnych;

g) "członek personelu prywatnego" oznacza osobę zatrudnioną wyłącznie w służbie prywatnej członka urzędu konsularnego;

h) "członek rodziny" oznacza małżonka członka urzędu konsularnego, jego dzieci i rodziców, a także dzieci i rodziców jego małżonka, pod warunkiem, że pozostają oni z nim we wspólnocie domowej i są na utrzymaniu członka urzędu konsularnego;

i) "pomieszczenia konsularne" oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do nich, używane wyłącznie do celów urzędu konsularnego, bez względu na to, czyją są własnością;

j) "archiwa konsularne" oznacza wszystkie pisma, dokumenty, korespondencję, książki, filmy, taśmy magnetyczne i rejestry urzędu konsularnego oraz szyfry i kody, kartoteki, jak również meble przeznaczone do ich ochrony i przechowywania;

k) "korespondencja urzędowa" oznacza wszelką korespondencję odnoszącą się do urzędu konsularnego i jego funkcji;

l) "statek morski Państwa wysyłającego" oznacza każdą jednostkę pływającą, upoważnioną do podnoszenia bandery Państwa wysyłającego lub zarejestrowaną w tym Państwie, z wyjątkiem okrętów wojennych;

m) "statek powietrzny Państwa wysyłającego" oznacza każda jednostkę latającą, zarejestrowaną w Państwie wysyłającym i uprawnioną do używania oznaki przynależności państwowej tego Państwa, z wyjątkiem samolotów wojskowych.

2. Postanowienia niniejszej konwencji dotyczące obywateli Państwa wysyłającego mają odpowiednie zastosowanie również do osób prawnych, włącznie ze spółkami handlowymi, które ustanowione są zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego i mają siedzibę w tym Państwie.

Część II
Ustanawianie urzędów konsularnych oraz mianowanie urzędników i pracowników konsularnych.

Art. 2.
1. Urząd konsularny może być ustanowiony na terytorium Państwa przyjmującego jedynie za zgodą tego Państwa.

2. Siedziba urzędu konsularnego, jego klasa i okręg konsularny wyznaczane są za obopólną zgodą Państw Umawiających się. Późniejsze zmiany siedziby urzędu konsularnego, jego klasy lub okręgu konsularnego mogą być dokonywane przez Państwo wysyłające tylko za zgodą Państwa przyjmującego.

Art. 3.
1. Kierownik urzędu konsularnego będzie dopuszczony do wykonywania swych funkcji po przedłożeniu listów komisyjnych i po uzyskaniu exequatur udzielonego przez Państwo przyjmujące.

2. Państwo wysyłające przekazuje listy komisyjne ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego w drodze dyplomatycznej.

3. Listy komisyjne zawierają imiona, nazwisko, stopień kierownika urzędu konsularnego, jak również określenie okręgu konsularnego i siedziby urzędu konsularnego.

4. Do czasu udzielenia exequatur kierownik urzędu konsularnego może być tymczasowo dopuszczony do wykonywania swoich funkcji. W takim wypadku mają do niego zastosowanie postanowienia niniejszej konwencji.

Art. 4.
Państwo przyjmujące może w każdej chwili, bez obowiązku uzasadnienia swojej decyzji, powiadomić w drodze dyplomatycznej Państwo wysyłające o tym, że exequatur lub inne zezwolenie udzielone kierownikowi urzędu konsularnego zostało cofnięte albo że urzędnik lub pracownik konsularny został uznany za osobę niepożądaną. W tym wypadku Państwo wysyłające odwoła taką osobę, jeśli ta już przystąpiła do wykonywania swoich funkcji. Jeżeli Państwo wysyłające nie wypełni w rozsądnym terminie tego obowiązku, Państwo przyjmujące może przestać uznawać taką osobę za urzędnika bądź pracownika konsularnego.

Art. 5.
1. Jeżeli kierownik urzędu konsularnego nie może wykonywać swoich funkcji z jakichkolwiek przyczyn lub jeżeli jego stanowisko nie jest obsadzone, Państwo wysyłające może wyznaczyć do pełnienia funkcji tymczasowego kierownika urzędu konsularnego urzędnika konsularnego jednego ze swoich urzędów konsularnych w Państwie przyjmującym albo członka personelu dyplomatycznego swojego przedstawicielstwa dyplomatycznego; nazwisko tej osoby będzie uprzednio notyfikowane ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego.

2. Tymczasowemu kierownikowi urzędu konsularnego przysługują te same prawa, przywileje i immunitety, z jakich korzysta kierownik urzędu konsularnego, zgodnie z niniejszą konwencją.

3. W razie powierzenia funkcji konsularnych, w myśl ustępu 1, jednemu z członków personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego korzysta on w pełni z przysługujących mu przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.

Art. 6.
Z chwilą gdy kierownik urzędu konsularnego zostanie dopuszczony, choćby tymczasowo, do wykonywania swych funkcji, Państwo przyjmujące niezwłocznie zawiadomi o tym właściwe organy okręgu konsularnego i zapewni zastosowanie odpowiednich środków, aby umożliwić mu wykonywanie funkcji urzędowych oraz korzystanie z traktowania przewidzianego w niniejszej konwencji.

Art. 7.
Urzędnikami konsularnymi mogą być jedynie obywatele Państwa wysyłającego.

Art. 8.
Ministerstwo spraw zagranicznych Państwa przyjmującego będzie pisemnie powiadamiane:

a) o nominacji członków urzędu konsularnego, ich przybyciu do urzędu konsularnego po mianowaniu, ich ostatecznym wyjeździe lub o zakończeniu funkcji oraz o wszystkich dalszych zmianach mających wpływ na ich status, które mogą powstać w czasie ich zatrudnienia w urzędzie konsularnym;

b) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe osoby należącej do rodziny członka urzędu konsularnego oraz, jeżeli to ma miejsce, o fakcie, że jakaś osoba staje się lub przestaje być członkiem rodziny;

c) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe członków personelu prywatnego oraz o fakcie zakończenia ich służby;

d) o zatrudnieniu i zwolnieniu osób zamieszkałych w Państwie przyjmującym, jako członków urzędu konsularnego lub członków personelu prywatnego.

Art. 9.
1. Właściwe organy Państwa przyjmującego wydają bezpłatnie każdemu urzędnikowi konsularnemu, dokument stwierdzający tożsamość tego urzędnika i jego stanowisko.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu stosuje się także do pracowników konsularnych i członków personelu prywatnego, pod warunkiem, że osoby te nie są obywatelami Państwa przyjmującego lub nie posiadają stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym.

3. Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się do członków rodzin.

Część III
Ułatwienia, przywileje i immunitety.

Art. 10.
1. Państwo przyjmujące udzieli urzędowi konsularnemu wszelkich ułatwień w wykonywaniu jego funkcji konsularnych i zastosuje odpowiednie środki w tym celu, aby członkowie urzędu konsularnego mogli wykonywać swoją działalność urzędową i korzystać z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji.

2. Państwo przyjmujące będzie traktowało urzędników konsularnych z należnym szacunkiem i podejmie wszelkie odpowiednie środki do zapewnienia ochrony ich osoby, wolności i godności.

Art. 11.
1. Godło Państwa wysyłającego, wraz z odpowiednim napisem oznaczającym urząd konsularny, może być umieszczone na budynku, w którym mieści się urząd konsularny, lub na rezydencji kierownika tego urzędu.

2. Flaga Państwa wysyłającego może być wywieszana na budynku urzędu konsularnego, na rezydencji kierownika urzędu konsularnego, a także na jego środkach transportu, w czasie gdy są używane w celach urzędowych.

Art. 12.
Państwo przyjmujące ułatwi Państwu wysyłającemu, zgodnie ze swoimi ustawami i innymi przepisami, uzyskanie pomieszczeń niezbędnych dla urzędu konsularnego, a w razie potrzeby również odpowiednich mieszkań dla członków urzędu konsularnego.

Art. 13.
1. Państwo wysyłające ma prawo, na warunkach przewidzianych przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego:

a) nabywać na własność, posiadać lub użytkować tereny, budynki lub części budynków, z przeznaczeniem na siedzibę urzędu konsularnego, na rezydencję dla kierownika urzędu konsularnego lub na mieszkania dla innych członków urzędu konsularnego;

b) budować lub przystosowywać dla tych samych celów budynki na nabytych terenach;

c) przenosić prawa własności terenów, budynków lub części budynków w ten sposób nabytych lub zbudowanych.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie zwalniają państwa wysyłającego od obowiązku stosowania się do przepisów i ograniczeń w zakresie prawa budowlanego i urbanistyki, mających zastosowanie na obszarze, na którym znajdują się tereny, budynki lub ich części przeznaczone na pomieszczenia konsularne.

Art. 14.
1. Pomieszczenia konsularne oraz rezydencja kierownika urzędu konsularnego są nietykalne. Organy Państwa przyjmującego nie mogą do nich wkraczać bez zgody kierownika urzędu konsularnego, kierownika przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego albo osoby wyznaczonej przez jednego z nich.

2. Państwo przyjmujące ma szczególny obowiązek przedsięwzięcia wszelkich stosownych środków do ochrony pomieszczeń konsularnych przed jakimkolwiek wtargnięciem lub szkodą oraz do zapobieżenia jakiemukolwiek zakłóceniu spokoju urzędu konsularnego lub uchybieniu jego godności.

Art. 15.
Pomieszczenia konsularne, rezydencja kierownika urzędu konsularnego, ich urządzenia, mienie urzędu konsularnego i jego środki transportu nie podlegają żadnej formie rekwizycji w celach obrony narodowej lub użyteczności publicznej. Jeżeli w tych celach niezbędne jest wywłaszczenie, powinny być przedsięwzięte wszelkie możliwe środki do uniknięcia utrudnienia wykonywania funkcji konsularnych i odpowiednie, efektywne odszkodowanie powinno być wypłacone Państwu wysyłającemu niezwłocznie po zakończeniu procedury wywłaszczeniowej.

Art. 16.
1. Pomieszczenia konsularne, a także rezydencja kierownika urzędu konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest Państwo wysyłające, są wolne od wszelkich państwowych, terenowych lub komunalnych podatków i opłat, z wyjątkiem opłat pobieranych za świadczenie określonych usług.

2. Zwolnień wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do podatków i opłat ciążących na podstawie ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego na osobie, która zawarła umowę z Państwem wysyłającym.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu stosuje się również do środków transportu będących własnością Państwa wysyłającego i przeznaczonych dla urzędu konsularnego.

Art. 17.
Archiwa i dokumenty konsularne są nietykalne w każdym czasie i niezależnie od tego, gdzie się znajdują.

Art. 18.
1. Państwo przyjmujące dopuszcza i ochrania swobodę porozumiewania się urzędu konsularnego we wszelkich celach urzędowych. Przy porozumiewaniu się z rządem, przedstawicielstwami dyplomatycznymi oraz innymi urzędami konsularnymi Państwa wysyłającego, bez względu na to, gdzie się znajdują, urząd konsularny może używać wszelkich odpowiednich środków łączności oraz kurierów dyplomatycznych lub konsularnych i korespondencji sporządzonej kodem lub szyfrem. Jednakże bagaż konsularny może być użyty jedynie do celów porozumiewania się urzędu konsularnego z rządem, przedstawicielstwem dyplomatycznym oraz urzędami konsularnymi Państwa wysyłającego w Państwie przyjmującym. Urząd konsularny może jedynie za zgodą Państwa przyjmującego zainstalować nadajnik radiowy i używać go.

2. Korespondencja urzędowa urzędu konsularnego jest nietykalna.

3. Bagaż konsularny powinien posiadać widoczne zewnętrzne oznaczenia jego charakteru i może zawierać jedynie korespondencję urzędową jak również dokumenty i przedmioty przeznaczone wyłącznie do użytku urzędowego.

4. Bagaż konsularny nie podlega otwarciu ani zatrzymaniu. Jednakże gdy właściwe organy Państwa przyjmującego mają poważne powody sądzić, iż bagaż konsularny zawiera inne przedmioty niż wyżej wymienione, mogą one żądać, aby bagaż został otwarty w ich obecności przez upoważnionego przedstawiciela Państwa wysyłającego. Jeśli żądanie to nie zostanie spełnione, bagaż zostanie odesłany do miejsca, skąd pochodzi.

5. Kurier konsularny powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument stwierdzający jego status i określający liczbę paczek stanowiących bagaż konsularny. Kurierem konsularnym może być tylko obywatel Państwa wysyłającego nie posiadający stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym. Przy wykonywaniu swoich funkcji kurier konsularny znajduje się pod ochroną Państwa przyjmującego i korzysta z nietykalności osobistej oraz nie podlega zatrzymaniu, aresztowaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.

6. Bagaż konsularny może być powierzony kapitanowi statku morskiego lub statku powietrznego. Kapitan będzie zaopatrzony w urzędowy dokument, określający liczbę paczek stanowiących bagaż konsularny; jednakże nie będzie on uważany za kuriera konsularnego. Członek urzędu konsularnego może swobodnie odebrać bagaż konsularny bezpośrednio od kapitana statku morskiego lub powietrznego i przekazać mu taki bagaż w ten sam sposób.

Art. 19.
1. Kierownik urzędu konsularnego korzysta z immunitetu jurysdykcyjnego w sprawach karnych, cywilnych i administracyjnych w Państwie przyjmującym. Korzysta on z nietykalności osobistej i w związku z tym nie podlega aresztowaniu, zatrzymaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.

2. Urzędnicy konsularni, oprócz kierownika urzędu konsularnego, oraz pracownicy konsularni korzystają z immunitetu jurysdykcyjnego w sprawach karnych, cywilnych i administracyjnych w Państwie przyjmującym w odniesieniu do czynności dokonanych w wykonywaniu ich funkcji. Nie podlegają aresztowaniu, zatrzymaniu lub ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie w odniesieniu do czynności dokonanych poza zakresem ich funkcji, z wyjątkiem popełnienia poważnego przestępstwa, które według prawa Państwa przyjmującego zagrożone jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż pięć lat lub karą surowszą i to na podstawie decyzji wydanej przez organy tego Państwa, właściwe w sprawach karnych. Poza powyższymi wypadkami osoby wyżej wymienione nie mogą być uwięzione ani poddane ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie, chyba że w wykonaniu prawomocnego wyroku sądowego.

3. W razie wszczęcia postępowania karnego przeciwko członkowi urzędu konsularnego bądź w razie jego aresztowania, zatrzymania lub ograniczenia wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią o tym niezwłocznie kierownika urzędu konsularnego.

4. W razie wszczęcia postępowania karnego przeciwko członkowi urzędu konsularnego będzie ono prowadzone szybko oraz w sposób, który najmniej utrudniałby wykonywanie obowiązków służbowych w urzędzie konsularnym.

5. Postanowienie ustępu 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania, jeśli chodzi o:

a) powództwa z zakresu prawa rzeczowego dotyczącego prywatnego mienia nieruchomego położonego na terytorium Państwa przyjmującego, chyba że kierownik urzędu konsularnego posiada je w imieniu Państwa wysyłającego do celów urzędu konsularnego;

b) powództwa dotyczącego spadkobrania, w którym kierownik rzędu konsularnego występuje jako wykonawca testamentu, administrator, spadkobierca lub zapisobierca w charakterze osoby prywatnej, a nie w imieniu Państwa wysyłającego;

c) powództwa dotyczącego wszelkiego rodzaju działalności zawodowej lub handlowej, wykonywanej przez kierownika urzędu konsularnego w Państwie przyjmującym, poza jego funkcjami urzędowymi.

6. Postanowień ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu nie stosuje się do spraw cywilnych:

a) wynikłych z zawarcia przez członka urzędu konsularnego umowy, w której nie występował on wyraźnie lub w sposób dorozumiany, jako przedstawiciel Państwa wysyłającego;

b) wytoczonych na skutek szkody powstałej w wyniku wypadku w Państwie przyjmującym, spowodowanej przez pojazd, statek morski lub statek powietrzny.

Art. 20.
1. Członkowie urzędu konsularnego mogą być wzywani do składania zeznań w charakterze świadków, na żądanie organów sądowych lub administracyjnych Państwa przyjmującego. Jednakże żadne środki przymusu lub sankcje nie mogą być wobec nich stosowane.

2. Organ wzywający do złożenia zeznań nie może utrudniać urzędnikowi lub pracownikowi konsularnemu wykonywania funkcji. Może on przyjąć takie zeznanie w jego mieszkaniu lub urzędzie konsularnym lub przyjąć od niego oświadczenie na piśmie, w razie gdy jest to możliwe.

3. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do składania zeznań co do faktów związanych z wykonywanymi funkcjami ani do przedkładania urzędowej korespondencji i dokumentów dotyczących tych faktów. Mają oni również prawo odmowy złożenia zeznań w charakterze rzeczoznawców w zakresie prawa Państwa wysyłającego.

Art. 21.
1. Państwo wysyłające może zrzec się przywilejów i immunitetów określonych w artykułach 19 i 20. To zrzeczenie się będzie zawsze wyraźne i zakomunikowane Państwu przyjmującemu na piśmie.

2. Wszczęcie przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego postępowania w wypadku, w którym mógłby korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego, pozbawia go prawa powoływania się na immunitet w stosunku do jakiegokolwiek powództwa wzajemnego, bezpośrednio zawiązanego z powództwem głównym.

3. Zrzeczenie się immunitetu od jurysdykcji w odniesieniu do postępowania sądowego lub administracyjnego nie jest uważane za zrzeczenie się immunitetu w stosunku do środków wykonania orzeczenia. W stosunku do takich środków niezbędne jest odrębne zrzeczenie się.

Art. 22.
Państwo przyjmujące zwolni członków urzędu konsularnego, od wszelkich obowiązków wojskowych (rekwizycji, kontrybucji, zakwaterowania itd.) lub innych świadczeń osobistych o charakterze publicznym.

Art. 23.
Członkowie urzędu konsularnego zwolnieni są od wszelkich obowiązków przewidzianych w ustawach i innych przepisach Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji cudzoziemców, zezwoleń na pobyt i zezwoleń na zatrudnienie oraz innych formalności dotyczących cudzoziemców.

Art. 24.
1. Członkowie urzędu konsularnego zwolnieni są od wszelkich podatków i opłat państwowych, terenowych i komunalnych, z wyjątkiem:

a) podatków pośrednich, które normalnie wliczane są w cenę towarów i usług;

b) podatków i opłat od prywatnych nieruchomości położonych na terytorium Państwa przyjmującego;

c) podatków spadkowych i podatków od przeniesienia prawa własności, pobieranych przez Państwo przyjmujące, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 26;

d) podatków i opłat od wszelkiego rodzaju prywatnych dochodów, mających swe źródło w Państwie przyjmującym;

e) opłat pobieranych za świadczenie usług;

f) opłat rejestracyjnych, sądowych, hipotecznych i skarbowych, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 16.

2. Członkowie urzędu konsularnego zatrudniający osoby, których płace nie są zwolnione od podatku od wynagrodzeń w Państwie przyjmującym, będą wypełniać obowiązki nakładane przez przepisy tego Państwa w zakresie pobierania podatku od wynagrodzeń.

Art. 25.
1. Zgodnie ze swymi ustawami i innymi przepisami Państwo przyjmujące zezwala na wwóz i wywóz oraz przyznaje zwolnienie z wszelkich opłat celnych i innych opłat z tym związanych, z wyjątkiem opłat za składowanie, przewóz i podobne usługi:

a) przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego urzędu konsularnego;

b) przedmiotów przeznaczonych do użytku osobistego urzędnika konsularnego, m. in. przedmiotów przeznaczonych do urządzenia się.

2. Pracownicy konsularni korzystają ze zwolnień przewidzianych pod literą b) ustępu 1 niniejszego artykułu w odniesieniu do przedmiotów sprowadzonych w momencie pierwszego urządzania się.

3. Wyrażenie "przedmioty" obejmuje również środki transportu.

4. Urzędnicy konsularni i członkowie ich rodzin zwolnieni są od rewizji bagażu osobistego, chyba że istnieją poważne podstawy do przypuszczenia, że zawiera on przedmioty nie podlegające zwolnieniom określonym w ustępie 1 litera b) niniejszego artykułu lub przedmioty, których wwóz lub wywóz jest zabroniony przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego bądź podlega przepisom Państwa przyjmującego dotyczącym kwarantanny. W takich wypadkach rewizja może być przeprowadzona jedynie w obecności urzędnika konsularnego, członka jego rodziny lub osoby przez nich upoważnionej.

Art. 26.
W razie śmierci członka urzędu konsularnego Państwo przyjmujące:

a) zezwoli na wywóz ruchomego mienia pozostałego po osobie zmarłej, z wyjątkiem mienia nabytego w Państwie przyjmującym, którego wywóz był zabroniony w chwili śmierci tej osoby;

b) nie będzie pobierać podatków spadkowych ani podatków od przeniesienia prawa własności w odniesieniu do mienia ruchomego, które znajdowało się w Państwie przyjmującym jedynie w związku z przebywaniem w tym państwie osoby zmarłej, jako członka urzędu konsularnego.

Art. 27.
Z zastrzeżeniem swych ustaw i innych przepisów dotyczących stref, do których wstęp ze względu na bezpieczeństwo państwa jest zabroniony lub ograniczony, Państwo przyjmujące zapewni wszystkim członkom urzędu konsularnego swobodę poruszania się i podróżowania na swym terytorium.

Art. 28.
Środki transportu będące własnością Państwa wysyłającego i przeznaczone dla urzędu konsularnego lub będące własnością członków urzędu konsularnego podlegają w Państwie przyjmującym obowiązkowemu ubezpieczeniu.

Art. 29.
Członkowie rodziny korzystają z przywilejów przewidzianych w artykułach 19 ustęp 3, 20 ustęp 3, 22, 23, 24, 25 ustęp 1 litera b) i ustęp 2 niniejszej konwencji, pod warunkiem że nie są obywatelami Państwa przyjmującego, nie mają stałego miejsca pobytu w tym Państwie i nie wykonują żadnej działalności zarobkowej. Członkowie rodziny kierownika urzędu konsularnego korzystają na tych samych warunkach z nietykalności osobistej przewidzianej w ustępie 1 artykułu 19 niniejszej konwencji.

Art. 30.
Członkowie urzędu konsularnego, którzy są obywatelami Państwa przyjmującego lub mają stałe miejsce zamieszkania w tym Państwie, nie korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w niniejszej konwencji, z wyjątkiem ustępu 3 artykułu 20.

Część IV
Funkcje konsularne.

Art. 31.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo ochraniać obywateli Państwa wysyłającego oraz bronić ich praw i interesów.

2. Będą się oni również przyczyniać do rozwoju stosunków handlowych, ekonomicznych, żeglugowych, turystycznych, kulturalnych i naukowych między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym w taki sposób, aby popierać w tych dziedzinach współpracę między tymi Państwami.

Art. 32.
1. Urzędnik konsularny wykonuje funkcje konsularne w swoim okręgu konsularnym. Jednakże, w okolicznościach wyjątkowych, może on wykonywać funkcje również poza tym okręgiem konsularnym, za zgodą Państwa przyjmującego.

2. Przy wykonywaniu funkcji urzędnik konsularny może zwracać się do:

a) właściwych miejscowych organów okręgu konsularnego,

b) właściwych centralnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa oraz umowy międzynarodowe.

Art. 33.
1. Urzędnik konsularny ma prawo, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, zastępować przed sądami i innymi organami Państwa przyjmującego obywateli Państwa wysyłającego, aby zapewnić im odpowiednie zastępstwo prawne w wypadkach, gdy obywatele ci z powodu nieobecności lub jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie ochrony swych praw i interesów.

2. Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, ustaje z chwilą, kiedy osoba zastępowana ustanowi swego pełnomocnika lub sama zabezpieczy ochronę swych praw i interesów.

Art. 34.
Urzędnicy konsularni mają prawo:

a) prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego;

b) wydawać obywatelom Państwa wysyłającego paszporty lub inne dokumenty podróży, przedłużać ich ważność, dokonywać w nich zmian, a także unieważniać;

c) wydawać wizy wjazdowe do Państwa wysyłającego.

Art. 35.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo sporządzać i wpisywać do rejestru akty urodzeń i zgonów lub jakiekolwiek inne akty dotyczące stanu cywilnego obywateli Państwa wysyłającego.

2. Sporządzanie aktów wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu nie zwalnia jednak obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku stosowania się do wymagań przewidzianych w tym zakresie w ustawach i innych przepisach państwa przyjmującego.

3. Właściwe organy Państwa przyjmującego, na żądanie, będą przesyłać bezzwłocznie i nieodpłatnie urzędowi konsularnemu do celów urzędowych odpisy i wyciągi z dokumentów stanu cywilnego, dotyczące obywateli Państwa wysyłającego.

Art. 36.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo:

a) przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać oświadczenia obywateli Państwa wysyłającego;

b) przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać rozporządzenia ostatniej woli i inne dokumenty, stwierdzające jednostronne czynności prawne obywateli Państwa wysyłającego, dokonane zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa;

c) uwierzytelniać dokumenty, podpisy oraz pieczęcie na dokumentach obywateli Państwa wysyłającego;

d) uwierzytelniać wszelkie dokumenty wydane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa przyjmującego, poświadczać odpisy i wyciągi z tych dokumentów;

e) tłumaczyć dokumenty i uwierzytelniać zgodność tłumaczeń;

f) sporządzać i uwierzytelniać umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli nie dotyczą one ustanowienia, przeniesienia lub wygaśnięcia praw rzeczowych do nieruchomości znajdujących się w Państwie przyjmującym;

g) sporządzać i uwierzytelniać umowy, bez względu na obywatelstwo osób będących stronami, jeżeli te umowy odnoszą się do mienia lub praw istniejących w Państwie wysyłającym i wywołują skutki prawne wyłącznie w tym Państwie;

h) wydawać dokumenty pochodzenia towarów;

i) ogłaszać w pomieszczeniach konsularnych zawiadomienia dotyczące wszelkich spraw z zakresu praw, obowiązków lub interesów obywateli Państwa wysyłającego.

2. Dokumenty wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu, sporządzone, uwierzytelnione lub poświadczone za zgodność przez urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, uważane są za dokumenty urzędowe lub urzędowo uwierzytelnione oraz mają taką samą moc dowodową i wywołują takie same skutki jak dokumenty uwierzytelnione przez właściwe organy Państwa przyjmującego, jeżeli nie są sprzeczne z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.

Art. 37.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo przyjmować do depozytu dokumenty, pieniądze i przedmioty wartościowe od obywateli Państwa wysyłającego.

2. Urzędnicy konsularni mają również prawo przyjmować, w celu przekazania właścicielom, przedmioty zagubione przez obywateli Państwa wysyłającego podczas ich pobytu w Państwie przyjmującym.

Art. 38.
Urzędnik konsularny ma prawo, na wniosek właściwych organów Państwa wysyłającego, przyjmować od obywateli Państwa wysyłającego dobrowolne zeznania w charakterze stron, świadków lub biegłych oraz doręczać im pisma sądowe i pozasądowe. Przy wykonywaniu tych czynności nie wolno stosować ani grozić stosowaniem środków przymusu.

Art. 39.
1. Organy Państwa przyjmującego będą powiadamiać urząd konsularny, wówczas gdy zachodzi potrzeba ustanowienia opieki lub kurateli nad obywatelem Państwa wysyłającego, małoletnim lub nie posiadającym pełnej zdolności do działań prawnych, albo zapewnienia opieki nad mieniem w Państwie przyjmującym, którym to mieniem obywatel Państwa wysyłającego nie jest w stanie zarządzać z jakichkolwiek powodów.

2. Urzędnicy konsularni mogą porozumiewać się w sprawach, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, z właściwymi organami Państwa przyjmującego, a w szczególności proponować odpowiednią osobę na opiekuna lub kuratora.

Art. 40.
Urzędnicy konsularni mają prawo porozumiewania się z każdym obywatelem Państwa wysyłającego, udzielania mu pomocy lub rady i w razie konieczności zapewnienia mu opieki prawnej. Państwo przyjmujące nie będzie w żaden sposób ograniczać możliwości porozumiewania się obywateli Państwa wysyłającego z urzędem konsularnym ani dostępu do tego urzędu.

Art. 41.
1. Urzędnik konsularny będzie powiadamiany bez zwłoki, najpóźniej w ciągu trzech dni, przez właściwe organy Państwa przyjmującego o zatrzymaniu, aresztowaniu lub zastosowaniu jakiegokolwiek innego środka ograniczenia wolności osobistej w stosunku do obywatela Państwa wysyłającego w jego okręgu konsularnym.

2. W wypadku przewidzianym w poprzednim ustępie urzędnik konsularny natychmiast po otrzymaniu zawiadomienia będzie miał prawo udania się do takiego obywatela i porozumiewania się z nim w celu podjęcia niezbędnych kroków do zapewnienia mu obrony. Następnie, właściwe organy Państwa przyjmującego przyznają w razie potrzeby urzędnikowi konsularnemu prawo odwiedzania wyżej wymienionego obywatela w rozsądnych odstępach czasu. Wszelkie wiadomości od takiego obywatela przeznaczone dla urzędu konsularnego będą bez zwłoki przekazywane przez właściwe organy Państwa przyjmującego urzędowi konsularnemu.

3. W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego odbywa, po wyroku skazującym, karę pozbawienia wolności, urzędnik konsularny będzie miał prawo odwiedzania go i porozumiewania się z nim.

4. Widzenia, o których mowa w poprzednich ustępach, będą miały miejsce zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego. Rozumie się, że te ustawy i inne przepisy nie mogą utrudniać wykonywania wymienionych funkcji konsularnych.

Art. 42.
Właściwe organy Państwa przyjmującego będą informować bezzwłocznie urzędnika konsularnego o każdym wypadku komunikacyjnym obywateli Państwa wysyłającego.

Art. 43.
Właściwe organy Państwa przyjmującego będą bezzwłocznie informować urzędnika konsularnego o zgonie obywatela Państwa wysyłającego.

Art. 44.
1. Właściwe orany Państwa przyjmującego powiadamiają niezwłocznie urzędnika konsularnego o otwarciu w tym Państwie spadku po obywatelu Państwa wysyłającego, jak również o otwarciu spadku, niezależnie od obywatelstwa osoby zmarłej, jeżeli obywatel Państwa wysyłającego powołany jest do spadku jako spadkobierca, uprawniony lub zapisobierca.

2. Właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą odpowiednie środki przewidziane w ustawach i innych przepisach tego Państwa dla zabezpieczenia spadku oraz przekazania urzędnikowi konsularnemu odpisu testamentu, jeżeli został on sporządzony, oraz wszelkich posiadanych informacji dotyczących spadku, miejsca zamieszkania lub pobytu osób uprawnionych do spadku, wartości i składu masy spadkowej, włącznie z sumami pochodzącymi z tytułu ubezpieczeń społecznych, zarobków, polis ubezpieczeniowych. Powiadomią także o terminie rozpoczęcia postępowania spadkowego lub stadium, w jakim ono się znajduje.

3. Urzędnik konsularny jest upoważniony z urzędu, bez potrzeby przedstawienia pełnomocnictwa bezpośrednio lub za pośrednictwem swego przedstawiciela, do reprezentowania przed sądami i innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego obywatela Państwa wysyłającego, uprawnionego do spadku lub mającego roszczenia do spadku w Państwie przyjmującym, jeżeli ten spadkobierca jest nieobecny lub nie ustanowił swojego pełnomocnika.

4. Urzędnik konsularny zna prawo żądać:

a) zabezpieczenia spadku, nałożenia i zdjęcia pieczęci, podjęcia środków zabezpieczenia spadku, m. in. wyznaczenia kuratora spadku, jak również uczestniczyć w tych czynnościach;

b) sprzedaży mienia wchodzącego w skład spadku, jak również powiadomienia o dacie ustalonej dla tej sprzedaży, aby mógł być obecny.

5. Z chwilą zakończenia postępowania spadkowego lub innych czynności urzędowych właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią bez zwłoki urzędnika konsularnego i po uregulowaniu długów, opłat i podatków w ciągu trzech miesięcy przekażą mu spadek lub udziały spadkowe osób, które reprezentuje.

6. W razie gdy wartość spadku jest niewielka, urzędnik konsularny będzie mógł zwrócić się, aby mienie spadkowe zostało mu przekazane. Będzie on miał wówczas prawo przekazania go osobom zainteresowanym.

7. Urzędnik konsularny ma prawo otrzymania, w celu przekazania osobom zainteresowanym, udziałów spadkowych i zapisów przypadających obywatelom Państwa wysyłającego, nie mającym miejsca stałego pobytu w Państwie przyjmujący, oraz otrzymania sum, które przypadają zainteresowanym osobom z tytułu odszkodowań, rent, zaległych zarobków i polis ubezpieczeniowych.

8. Przekazanie mienia i należności do Państwa wysyłającego, stosownie do postanowień ustępów 5, 6 i 7 niniejszego artykułu, może być dokonane jedynie zgodnie z ustawodawstwem Państwa przyjmującego.

Art. 45.
1. W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego, nie posiadający stałego miejsca pobytu w Państwie przyjmującym, zmarł w czasie podróży w tym Państwie, przedmioty pozostałe po nim zostaną przekazane przez właściwe organy Państwa przyjmującego, bez specjalnego postępowania, urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny spłaci długi zaciągnięte przez osobę zmarłą w czasie jej pobytu w Państwie przyjmującym do wysokości wartości przekazanych przedmiotów.

2. Postanowienia artykułu 44 ustępu 8 stosuje się również do mienia wymienionego w ustępie 1 niniejszego artykułu.

Art. 46.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo udzielania wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz załogom tych statków podczas ich pobytu na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego, włącznie z portami, od momentu dokonania odprawy tych statków związanej z ich wejściem. Mogą oni korzystać z prawa nadzoru i inspekcji w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. W tym celu mogą oni również odwiedzać statki Państwa wysyłającego i przyjmować wizyty kapitanów i załóg tych statków.

2. Właściwe organy Państwa przyjmującego uznają wszelkie środki podjęte przez urzędnika konsularnego zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. Przy wykonywaniu takich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa przyjmującego.

Art. 47.
Urzędnicy konsularni mają prawo w stosunku do statków Państwa wysyłającego:

a) przesłuchiwać kapitana statku lub innych członków załogi, sprawdzać, przyjmować i poświadczać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży oraz wydawać dokumenty niezbędne do ułatwiania wejścia, postoju i wyjścia statku;

b) pośredniczyć w uregulowaniu lub ułatwieniu uregulowania wszelkiego rodzaju sporów między kapitanem a innymi członkami załogi, włącznie ze sporami dotyczącymi umów o pracę i warunków pracy, zgodnie z ustawodawstwem Państwa wysyłającego;

c) podejmować odpowiednie czynności związane z zatrudnieniem lub zwolnieniem kapitana i innych członków załogi;

d) podejmować niezbędne środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i repatriacji do kraju kapitana lub innego członka załogi;

e) przyjmować, sporządzać lub podpisywać wszelkie świadectwa i inne dokumenty dotyczące przynależności państwowej, własności i innych praw rzeczowych oraz stanu i eksploatacji statku;

f) udzielać kapitanowi statku lub innym członkom załogi opieki i pomocy w ich stosunkach z sądami i innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną, pomoc tłumacza lub jakiejkolwiek innej osoby;

g) podejmować wszelkie środki potrzebne w celu zachowania dyscypliny i porządku na statku;

h) zapewnić stosowanie ustaw i innych przepisów Państwa wysyłającego w zakresie spraw morskich na statku tego Państwa.

Art. 48.
1. Sądy i inne właściwe organy w dziedzinie sądownictwa Państwa przyjmującego nie mogą wykonywać swojej jurysdykcji co do przestępstw popełnianych na pokładzie statku Państwa wysyłają, chyba że chodzi o:

a) przestępstwa popełnione przez obywatela lub przeciwko obywatelowi Państwa przyjmującego albo przez jakąkolwiek inną osobę lub przeciwko takiej osobie, jeżeli nie jest ona członkiem załogi statku;

b) przestępstwa naruszające spokój, bezpieczeństwo portu lub wód terytorialnych bądź wewnętrznych Państwa przyjmującego;

c) przestępstwa naruszające ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego, dotyczące zdrowia publicznego, bezpieczeństwa życia na morzu, imigracji, przepisów celnych, zanieczyszczeń morza lub nielegalnego przewozu narkotyków;

d) przestępstwa zagrożone według prawa Państwa przyjmującego karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż pięć lat lub karą surowszą.

2. W innych wypadkach wyżej wymienione władze mogą działać jedynie na prośbę lub za zgodą urzędnika konsularnego.

Art. 49.
1. W razie gdy sąd lub inny organ Państwa przyjmującego zamierzają zatrzymać lub aresztować na pokładzie statku Państwa wysyłającego kapitana, innego członka załogi, pasażera tego statku lub jakąkolwiek osobę, która nie jest obywatelem Państwa przyjmującego, albo też zająć mienie znajdujące się na statku lub przeprowadzić na pokładzie statku urzędowe dochodzenie, właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią o tym urzędnika konsularnego w takim czasie, aby umożliwić mu obecność na statku, zanim czynność ta zostanie podjęta. Jeżeli uprzednie zawiadomienie urzędnika konsularnego jest niemożliwe, właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią go możliwie jak najszybciej, nie później jednak aniżeli w momencie, w którym wspomniane czynności mają zostać rozpoczęte. Właściwe organy Państwa przyjmującego ułatwią urzędnikowi konsularnemu widzenie się z osobą zatrzymaną lub aresztowaną i porozumiewanie się z nią, a także podejmowanie właściwych kroków w celu ochrony interesów zainteresowanej osoby lub statku.

2. Postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do zwykłej kontroli przeprowadzanej przez organy Państwa przyjmującego w sprawach paszportowych, celnych, zdrowia publicznego, zanieczyszczeń morza i bezpieczeństwa życia na morzu albo też wszelkiej czynności podjętej na prośbę lub za zgodą kapitana statku.

Art. 50.
W razie gdy członek załogi nie będący obywatelem Państwa przyjmującego opuści w tym Państwie bez zgody kapitana statek Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa przyjmującego, na prośbę urzędnika konsularnego, udzielą pomocy w celu poszukiwania takiej osoby.

Art. 51.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzania każdego statku udającego się do portów Państwa wysyłającego w celu uzyskania informacji umożliwiających mu wystawienie lub podpisanie dokumentów wymaganych przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego dla wejścia statku do portów tego państwa, a także w celu przekazania właściwym organom Państwa wysyłającego informacji, o które te organy się zwracają.

Art. 52.
1. Jeżeli statek Państwa wysyłającego uległ rozbiciu, uszkodzeniu, osiadł na mieliźnie, został wyrzucony na brzeg lub doznał innej awarii na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego, włącznie z portami, właściwe organy tego Państwa poinformują o tym niezwłocznie urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego.

2. W wypadkach wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą wszelkie niezbędne środki w celu zorganizowania ratowania i ochrony statku, pasażerów, załogi, wyposażenia statku, ładunku, zapasów i innych przedmiotów znajdujących się na statku, a także w celu zapobieżenia naruszeniu własności i nieporządkom na statku oraz ich zlikwidowania. Środki te zostaną podjęte także w stosunku do przedmiotów stanowiących część statku lub jego ładunku, które znalazły się poza statkiem. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią urzędnika konsularnego o podjętych środkach. Organy te udzielą także urzędnikowi konsularnemu niezbędnej pomocy w celu podjęcia wszelkich kroków będących następstwem awarii statku, osadzenia na mieliźnie lub zatonięcia. Urzędnik konsularny ma prawo domagania się, aby organy Państwa przyjmującego podjęły i kontynuowały niezbędne czynności dla ratowania i ochrony statku, jego załogi, pasażerów, wyposażenia, ładunku, zapasów i innych przedmiotów, znajdujących się na pokładzie statku. Czynności te podejmowane są we współpracy z kapitanem statku.

3. W razie gdy statek Państwa wysyłającego zatonie, a jego wyposażenie, ładunek, zapasy lub inne przedmioty, które znajdowały się na pokładzie statku, zostały znalezione na brzegu Państwa przyjmującego lub w pobliżu albo zostały sprowadzone do portu tego Państwa i ani kapitan statku, ani jego pełnomocnik, ani też przedstawiciele ubezpieczenia nie są obecni lub nie mogą podjąć kroków w celu zabezpieczenia lub postanowienia o dalszym ich przeznaczeniu, urzędnik konsularny jest upoważniony, w charakterze przedstawiciela właściciela statku, do podjęcia takich środków, jakie mógłby podjąć w tym samym celu właściciel, gdyby był obecny.

4. Urzędnik konsularny może również podjąć środki przewidziane w ustępie 3 niniejszego artykułu w odniesieniu do każdego przedmiotu należącego do obywatela Państwa wysyłającego i pochodzącego z pokładu lub z ładunku statku, bez względu na jego przynależność państwową, sprowadzonego do portu lub znalezionego na brzegu, w pobliżu brzegu albo na statku, który uległ awarii, osiadł na mieliźnie lub zatonął. Właściwe organy Państwa przyjmującego zawiadomią bez zwłoki urzędnika konsularnego o istnieniu takiego przedmiotu.

5. Urzędnik konsularny ma prawo uczestniczenia w dochodzeniu otwartym w celu ustalenia przyczyn awarii statku, osadzenia na mieliźnie lub jego zatonięcia.

6. Na prośbę urzędnika konsularnego właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą mu niezbędnej pomocy w podejmowaniu przez niego środków potrzebnych w związku z awaria statku.

7. Opłaty celne lub inne tego rodzaju opłaty nie będą nakładane na terytorium Państwa przyjmującego na statek, który uległ awarii, jego ładunek lub zaopatrzenie, pod warunkiem, że nie będą one udostępnione do użytku lub spożyte w tym Państwie.

Art. 53.
Jeżeli kapitan lub inny członek załogi statku państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku bądź na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego są wyłącznie kompetentni do sporządzenia spisu inwentarza przedmiotów, walorów i innego mienia, pozostawionych przez zmarłego lub zaginionego, i do dokonania innych czynności koniecznych do zabezpieczenia mienia i jego przekazania w celu likwidacji spadku. Jednakże gdy zmarły lub zaginiony jest obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca sporządzą spis inwentarza w momencie stwierdzenia zgonu lub zaginięcia. Jedna kopia tego spisu doręczana jest organom Państwa przyjmującego, które właściwe są do dokonywania wszelkich czynności koniecznych do zabezpieczenia mienia i, w razie potrzeby, do likwidacji spadku. Organy te poinformują o swych czynnościach urząd konsularny Państwa wysyłającego.

Art. 54.
Postanowienia artykułów 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52 i 53 będą miały także zastosowanie do statków powietrznych Państwa wysyłającego w stopniu, w jakim możliwe jest takie zastosowanie.

Art. 55.
1. Urząd konsularny może pobierać na terytorium Państwa przyjmującego za dokonane czynności konsularne opłaty oraz inne należności zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego.

2. Kwoty pobierane z tytułu czynności konsularnych, wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu, są wolne od wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.

Część V
Postanowienia ogólne i końcowe.

Art. 56.
1. Wszystkie osoby korzystające z przywilejów i immunitetów na podstawie niniejszej konwencji obowiązane są bez uszczerbku dla swych przywilejów i immunitetów, przestrzegać ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego.

2. Pomieszczenia konsularne nie powinny być używane w sposób niezgodny z wykonywaniem funkcji konsularnych.

Art. 57.
Urzędnicy konsularni mogą wykonywać wszelkie inne funkcje konsularne zlecone im przez Państwo wysyłające, jeżeli nie są one sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.

Art. 58.
1. Postanowienia niniejszej konwencji stosuje się także odpowiednio w razie wykonywania funkcji konsularnych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne.

2. Imiona i nazwiska członków przedstawicielstwa dyplomatycznego przydzielonych do służby konsularnej przedstawicielstwa dyplomatycznego notyfikowane są ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego.

3. Członkowie przedstawicielstwa dyplomatycznego wymienieni w ustępie 2 niniejszego artykułu korzystają nadal z przywilejów i immunitetów przysługujących im na podstawie ich statusu dyplomatycznego.

Art. 59.
1. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od daty wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Atenach.

2. Niniejsza konwencja zawarta jest na czas nieokreślony. Może ona być wypowiedziana w drodze pisemnej notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron. W takim wypadku przestanie obowiązywać po upływie sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Na dowód czego upoważnieni Pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą konwencję i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Warszawie dnia 30 sierpnia 1977 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim, greckim i francuskim, przy czym trzy teksty mają jednakowa moc. W razie rozbieżności tekst francuski będzie rozstrzygający.

Z upoważnienia

Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

E. Wojtaszek

Z upoważnienia

Prezydenta Republiki Greckiej

D. Bitsios

Po zaznajomieniu się z powyższa konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 5 stycznia 1978 roku.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
zmiany:
1995-01-21 Dz.U.1995.106.517 art. I, art. II, art. III, art. IV, art. V, art. VI, art. VII


UMOWA
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Finlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Helsinkach dnia 26 października 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 26 października 1977 roku została podpisana w Helsinkach Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Finlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku w następującym brzmieniu:

Przekład.


UMOWA
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Finlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Republiki Finlandii,

powodowane chęcią zawarcia Umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu Umawiających się Państwach.

Artykuł 2.

Podatki, których dotyczy umowa.

1. Niniejsza umowa dotyczy - bez względu na sposób poboru - podatków od dochodu i od majątku, które pobiera się na rzecz każdego Umawiającego się Państwa, jego instytucji prawa publicznego oraz jednostek terytorialnych lub władz lokalnych.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności ruchomego lub nieruchomego majątku, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa, należą:

a) w Polsce:

1) podatek dochodowy od osób fizycznych,

2) podatek dochodowy od osób prawnych,

zwane dalej "podatkami polskimi";

b) w Finlandii:

1) państwowy podatek od dochodu,

2) podatek dochodowy od osób prawnych,

3) podatek komunalny,

4) podatek kościelny,

5) podatek pobierany u źródła od odsetek,

6) podatek pobierany u źródła od osób zagranicznych,

7) państwowy podatek od majątku,

zwane dalej "podatkami fińskimi".

4. Niniejsza umowa będzie także miała zastosowanie do wszystkich podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które po podpisaniu niniejszej umowy będą wprowadzone obok istniejących podatków lub zamiast nich. Właściwe władze Umawiających się Państw będą informowały się wzajemnie o wszystkich zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Artykuł 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

a) określenie "Polska" oznacza Rzeczpospolitą Polską, a użyte w znaczeniu geograficznym oznacza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz każdy rejon przyległy do wód terytorialnych Rzeczypospolitej Polskiej, w którym na podstawie ustawodawstwa Polski i zgodnie z prawem międzynarodowym prawa Polski odnoszące się do badań i wykorzystywania zasobów naturalnych dna morskiego i jego podglebia mogą być wykonywane;

b) określenie "Finlandia" oznacza Republikę Finlandii, a użyte w znaczeniu geograficznym oznacza terytorium Republiki Finlandii oraz każdy rejon przyległy do wód terytorialnych Republiki Finlandii, w którym na podstawie ustawodawstwa Finlandii i zgodnie z prawem międzynarodowym prawa Finlandii odnoszące się do badań i wykorzystywania zasobów naturalnych dna morskiego i jego podglebia mogą być wykonywane; jeżeli chodzi o podatek komunalny, to powyższe określenie nie obejmuje okręgu alandzkiego;

c) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polskę i Finlandię;

d) określenie "osoba" obejmuje osobę fizyczną, spółkę, każde inne zrzeszenie osób, a także współudział;

e) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, którą dla opodatkowania traktuje się jako osobę prawną;

f) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie i przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie;

g) określenie "obywatel" oznacza:

1) każdą osobę fizyczną mającą obywatelstwo Umawiającego się Państwa;

2) każdą osobę prawną, współudział i stowarzyszenie, utworzone na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w Umawiającym się Państwie;

h) określenie "komunikacja międzynarodowa" oznacza wszelki przewóz statkiem, samolotem, pojazdem szynowym lub drogowym, będącym w użytkowaniu przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem wypadków, gdy statek, samolot lub pojazd jest wykorzystywany wyłącznie między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie;

i) określenie "właściwa władza" oznacza:

- w Polsce Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela;


- w Finlandii Ministerstwo Finansów lub upoważnionego przedstawiciela tego Ministerstwa.


2. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie, jeśli nie zostało zdefiniowane inaczej, ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Umawiającego się Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy.

Artykuł 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryteria o podobnym charakterze. Jednakże określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega obowiązkowi podatkowemu w tym Umawiającym się Państwie tylko w zakresie dochodu, jaki osiąga ze źródeł w nim położonych, albo z majątku, jaki posiada w tym Państwie.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym Umawiającym się Państwie, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeśli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami litery c), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygają zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

4. Przyjmuje się, że nie podzielona nieruchomość, pozostała w spadku po osobie zmarłej, traktowana będzie jak podmiot opodatkowania znajdujący się w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba zmarła miała miejsce zamieszkania w chwili śmierci, zgodnie z postanowieniami ustępów 1 i 2.

Artykuł 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządzania,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat,

f) kopalnię, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

g) budowę albo montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

3. Nie stanowią zakładu:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania dóbr albo towarów przedsiębiorstwa,

b) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania,

c) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa,

e) stałe placówki utrzymywane wyłącznie dla reklamy, dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym dla przedsiębiorstwa.

4. Osobę, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 5, działającą w Umawiającym się Państwie dla przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa traktuje się w tym pierwszym Państwie jako zakład, jeżeli ta osoba ma pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo to w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu dla przedsiębiorstwa dóbr lub towarów.

5. Nie będzie się uważać przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo jakiegokolwiek innego niezależnego przedstawiciela, jeżeli te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo tam wykonującą swoje czynności (przez posiadanie tam zakładu albo w inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Artykuł 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego, włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym wypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa rzeczowego, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Jeżeli z tytułu własności udziałów lub innych praw majątkowych w spółce właściciel takich udziałów lub praw jest upoważniony do korzystania z majątku nieruchomego będącego własnością spółki, wtedy dochód pochodzący z bezpośredniego użytkowania, najmu lub korzystania w każdej innej formie z takiego upoważnienia do korzystania z majątku nieruchomego może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek nieruchomy jest położony.

5. Postanowienia ustępów 1, 3 i 4 stosuje się również do dochodu z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Artykuł 7.

Zyski z przedsiębiorstw.

1. Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z uwzględnieniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taka samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej.

4. Jeżeli w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami zawartymi w niniejszym artykule.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie zostają naruszone przez postanowienia niniejszego artykułu.

Artykuł 8.

Transport międzynarodowy.

1. Zyski pochodzące z eksploatacji statków lub samolotów w komunikacji międzynarodowej mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa żeglugowego znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się ono w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeśli nie ma portu macierzystego statku, w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

3. Zyski pochodzące z eksploatacji pojazdów szynowych lub drogowych w komunikacji międzynarodowej mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa, chyba że przedsiębiorstwo wykonuje te rodzaje działalności, o których mowa w niniejszym ustępie, w drugim Umawiającym się Państwie za pośrednictwem zakładu położonego w tym Państwie. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, wtedy stosuje się postanowienia artykułu 7.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 dotyczą również:

a) zysków pochodzących z eksploatacji wydzierżawionych statków, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych w komunikacji międzynarodowej;

b) zysków pochodzących z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej następującego sprzętu:

1) kontenerów w transporcie morskim, kolejowym, drogowym oraz lotniczym,

2) barek przewożonych na statkach barkowcach (Lighters-Aboard-Ship System) lub

3) każdego innego urządzenia pozostającego w związku z przewozem statkami, samolotami lub pojazdami szynowymi i drogowymi, niezależnie od tego, czy taki sprzęt stanowi własność przedsiębiorstwa, czy został wzięty w dzierżawę przez przedsiębiorstwo;

c) zysków pochodzących z uczestnictwa w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Artykuł 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli lub w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w tych wypadkach między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki różniące się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

Artykuł 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy wypłacone przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Dywidendy te mogą być również opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swą siedzibę, lecz podatek tak wymierzony nie może przekroczyć:

a) 5% kwoty dywidend brutto, jeżeli odbiorcą jest spółka (z wyłączeniem spółki osobowej), która posiada bezpośrednio co najmniej 25% kapitału w spółce wypłacającej dywidendy;

b) 15% kwoty dywidend brutto we wszystkich innych przypadkach.

2. Jednakże tak długo, jak według fińskiego prawa podatkowego osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Finlandii jest uprawniona do zaliczenia podatku mającego związek z dywidendami wypłaconymi przez spółkę mającą siedzibę w Finlandii, stosuje się następujące postanowienia niniejszego ustępu zamiast postanowień ustępu 1:

Dywidendy wypłacone przez spółkę mającą siedzibę w Finlandii spółce mającej siedzibę w Polsce są zwolnione z fińskiego podatku od dywidend.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 nie naruszają opodatkowania spółki mającego związek z zyskami, z których dywidendy są wypłacane.

4. Określenie "dywidendy" użyte w niniejszym artykule oznacza dochody z akcji lub innych praw związanych udziałem w zyskach, nie będących roszczeniami wynikającymi z długów, jak również dochody pochodzące z innych udziałów w spółce, które na podstawie ustawodawstwa podatkowego tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę, są pod względem podatkowym traktowane jak dochody z akcji.

5. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki wypłacającej dywidendy, działalność zarobkową przez zakład położony w tym Państwie bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód, korzystając ze stałej placówki, która jest w nim położona, i gdy udział, z którego tytułu wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

6. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Umawiającym się Państwie, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może ani obciążać podatkiem dywidend wypłacanych przez tę spółkę, z wyjątkiem wypadku, gdy takie dywidendy są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym drugim Państwie, lub w wypadku, gdy udział, z którego tytułu dywidendy są wypłacane, rzeczywiście wiąże się z działalnością zakładu lub stałej placówki położonej w tym drugim Państwie, ani też obciążać zysku spółki podatkiem od nie wydzielonego zysku, nawet gdy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w drugim Państwie.

Artykuł 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

2. Określenie "odsetki" użyte w niniejszym artykule oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego, a także zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych, z obligacji i skryptów dłużnych, obejmując premie i nagrody mające związek z obligacjami lub skryptami dłużnymi. Należności z tytułu kar za zwłokę w zapłacie nie będą uważane za odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

3. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie bądź wykonuje wolny zawód, korzystając ze stałej placówki, która jest w nim położona, i jeżeli wierzytelność, z której tytułu są płacone odsetki, rzeczywiście należy do takiego zakładu lub takiej stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

4. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki mające związek z roszczeniem wynikającym z długu przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa, z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Artykuł 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Jednakże należności licencyjne określone w ustępie 3 litera b) mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, lecz podatek ustalony w ten sposób nie może przekroczyć 10% kwoty brutto tych należności. Właściwe władze Umawiających się Państw, w drodze wzajemnego porozumienia, ustalą sposób stosowania tego ograniczenia.

3. Określenie "należności licencyjne" użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane za użytkowanie lub prawo do użytkowania:

a) każdego prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin oraz filmami i taśmami dla radia lub telewizji;

b) każdego patentu, znaku towarowego, rozwiązania konstrukcyjnego lub modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej albo wyposażenia przemysłowego, handlowego czy naukowego i za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, działalność zarobkową przez zakład położony w tym Państwie bądź wolny zawód, korzystając ze stałej placówki położonej w tym Państwie, a prawa lub wartości majątkowe, z których tytułu wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do takiego zakładu lub takiej stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

5. Uważa się, że należności licencyjne powstają w Umawiającym się Państwie, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego instytucja prawa publicznego, jednostka terytorialna lub władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę; jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne bez względu na to, czy ma ona w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek zapłaty tych należności licencyjnych, i zakład sam pokrywa te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Umawiającego się Państwa, w którym położony jest zakład.

6. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne - mające związek z użytkowaniem, prawem lub informacją, za które są płacone - przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W takim wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa, z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Artykuł 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2 albo z przeniesienia tytułu własności praw majątkowych określonych w artykule 6 ustęp 4 mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym majątek ten jest położony.

2. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą dysponuje osoba trudniąca się wykonywaniem wolnego zawodu, zamieszkała w Umawiającym się Państwie, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia tytułu własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego wymienionego w artykule 22 ustęp 3 mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek ruchomy, zgodnie ze wspomnianym artykułem, podlega opodatkowaniu.

3. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Artykuł 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, chyba że osoba ta dysponuje zwykle stałą placówką w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania swojej działalności. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. Określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, techników, inżynierów, architektów oraz dentystów.

Artykuł 15.

Praca najemna.

1. Z uwzględnieniem postanowień artykułów 16, 18 i 19 pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym Umawiającym się Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Umawiającym się Państwie, oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Umawiającym się Państwie.

3. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Artykuł 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Wynagrodzenia lub podobne należności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki lub w innym podobnym organie spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie.

Artykuł 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody uzyskiwane przez artystów, na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych lub telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców, z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobistą działalnością takiego artysty lub sportowca nie przypada temu artyście lub sportowcowi, lecz innej osobie, dochód taki - bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 - może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 1 dochody z rodzajów działalności określonych w ustępie 1, uzyskiwane przez osoby, które występują w ramach wymiany kulturalnej aprobowanej przez obydwa Umawiające się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania.

Artykuł 18.

Renty i emerytury.

Z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie zamieszkałej w Umawiającym się Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie.

Artykuł 19.

Funkcje publiczne.

1.
a) Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez Umawiające się Państwo, jego instytucję prawa publicznego oraz jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego instytucji prawa publicznego oraz jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

b) Jednakże wynagrodzenie takie może podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Państwie oraz osoba ta:

1) jest obywatelem tego Państwa lub

2) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie wyłącznie w celu świadczenia tych usług.

2.
a) Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez Umawiające się Państwo, jego instytucję prawa publicznego oraz jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo, taką instytucję oraz jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego instytucji prawa publicznego oraz jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

b) Jednakże takie renty lub emerytury mogą podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli osoba je otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i ma w nim miejsce zamieszkania.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur, mających związek z usługami świadczonymi w związku z działalnością zarobkową Umawiającego się Państwa, jego instytucji prawa publicznego lub terenowego organu administracji.

Artykuł 20.

Studenci.

1. Należności otrzymywane na utrzymanie się, kształcenie lub odbywanie praktyki przez studenta, stypendystę lub, jeżeli chodzi o dziedzinę handlu, techniki, rolnictwa lub leśnictwa, przez praktykanta lub ucznia, który przebywa w Umawiającym się Państwie wyłącznie dla kształcenia się lub odbywania praktyki i który ma albo bezpośrednio przed przybyciem do tego Państwa miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, nie podlegają opodatkowaniu w pierwszym Umawiającym się Państwie, jeżeli należności te pochodzą ze źródeł spoza tego pierwszego Umawiającego się Państwa.

2. Student uniwersytetu lub innej instytucji szkolnictwa wyższego w Umawiającym się Państwie lub, jeżeli chodzi o dziedzinę handlu, techniki, rolnictwa lub leśnictwa, praktykant lub uczeń, który przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające 183 dni podczas danego roku kalendarzowego i który ma albo bezpośrednio przed przybyciem do tego Państwa miał miejsce zamieszkania w pierwszym Umawiającym się Państwie, nie będzie podlegał obowiązkowi podatkowemu w tym drugim Umawiającym się Państwie w zakresie wynagrodzenia uzyskanego za usługi świadczone w tym drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi te mają związek z jego studiami lub odbywaniem praktyki oraz jeżeli wynagrodzenie to stanowi zarobek konieczny do jego utrzymania się.

Artykuł 21.

Inne nie wymienione przychody.

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli osoba uzyskująca dochód, mając miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie działalność zarobkową przez zakład w nim położony lub wolny zawód, korzystając ze stałej placówki w nim położonej, i gdy prawa lub dobra, z których tytułu wypłacany jest dochód, są rzeczywiście związane z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Artykuł 22.

Opodatkowanie majątku.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6 ustęp 2 lub prawa związane z tym majątkiem, o których mowa w artykule 6 ustęp 4, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym taki majątek nieruchomy jest położony.

2. Majątek ruchomy stanowiący część majątku zakładu danego przedsiębiorstwa albo należący do stałej placówki służącej do wykonywania wolnego zawodu może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się ten zakład lub ta stała placówka.

3. Statki, samoloty, pojazdy szynowe lub drogowe, eksploatowane w komunikacji międzynarodowej, oraz majątek ruchomy służący do ich eksploatacji mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba rzeczywistego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Wszelkie inne części majątku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Artykuł 23.

Sposoby uniknięcia podwójnego opodatkowania.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga dochód lub posiada majątek, który - zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy - może być opodatkowany w drugim Umawiającym się Państwie, wówczas - jeśli postanowienia ustępu 2 nie mają zastosowania - pierwsze wymienione Umawiające się Państwo zezwala na:

a) potrącenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w drugim Umawiającym się Państwie,

b) potrącenie od podatku od majątku tej osoby kwoty równej podatkowi od majątku zapłaconemu w drugim Umawiającym się Państwie.

Jednakże w każdym z obu wypadków potrącenie to nie może przekroczyć tej części podatku dochodowego lub podatku od majątku, jaka została obliczona przed dokonaniem potrącenia i jaka odpowiednio przypada na dochód lub majątek, który w zależności od konkretnego wypadku może być opodatkowany w drugim Umawiającym się Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 dywidendy wypłacone przez spółkę mającą siedzibę w Polsce spółce mającej siedzibę w Finlandii, która dysponuje bezpośrednio co najmniej 10% głosów w spółce wypłacającej dywidendy, są zwolnione z podatku fińskiego.

3. a) Dla celów ustępu 1, w przypadku stosowania przez Finlandię, przyjmuje się, że określenie "podatek dochodowy zapłacony w drugim Umawiającym się Państwie" obejmuje wszelkie kwoty, które miałyby zostać zapłacone zgodnie z niniejszą umową, jako podatki polskie za jakikolwiek rok, lecz nie zostały zapłacone z powodu ulgi podatkowej udzielonej przy określaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu lub zwolnienia od opodatkowania, lub obniżki podatku w odniesieniu od tego roku, zgodnie z:

1) przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym, przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyznającymi zwolnienie od podatku dochodowego osobom fizycznym z tytułu nabycia udziałów lub akcji polskiej spółki lub obligacji emitowanych przez taką spółkę, lub przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, przyznającymi zwolnienie od podatku dochodowego osobom prawnym z tytułu nabycia udziałów lub akcji polskiej spółki lub obligacji emitowanych przez taką spółkę (co może być zmieniane od czasu do czasu, jednakże bez naruszania niniejszych ogólnych zasad), lub

2) wszelkimi innymi przepisami, które mogą być wprowadzone po podpisaniu umowy, przewidującymi ulgę podatkową udzielaną przy określaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu lub zwolnienie od opodatkowania, lub obniżkę podatku, co zostanie uzgodnione przez właściwe władze Umawiających się Państw jako posiadające istotnie podobny charakter (co może być zmieniane od czasu do czasu, jednakże bez naruszania niniejszych ogólnych zasad),

b) Postanowienia punktu a) będą stosowane w okresie pierwszych pięciu lat obowiązywania tego punktu. Jednakże właściwe władze Umawiających się Państw mogą porozumieć się wzajemnie w celu określenia, czy ten okres zostanie przedłużony.

4. Jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniem niniejszej umowy dochód lub majątek, będący własnością osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, jest zwolniony z podatku w tym Państwie, wówczas to Państwo może jednak przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku takiej osoby wziąć pod uwagę dochód lub majątek zwolniony z opodatkowania.

Artykuł 24.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa, niezależnie od tego, czy mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa.

2. Opodatkowanie zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, nie może być w tym drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa tego drugiego Państwa prowadzącego taką samą działalność. Postanowienie to nie może być rozumiane jako zobowiązujące Umawiające się Państwo do udzielania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie jakichkolwiek osobistych zwolnień, ulg i obniżek w celach podatkowych z uwagi na stan cywilny lub rodzinny, których udziela osobom mającym miejsce zamieszkania na jego terytorium.

3. Z wyjątkiem wypadku stosowania postanowień artykułu 9, artykułu 11 ustęp 4 lub artykułu 12 ustęp 6 odsetki, należności licencyjne i inne koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są odliczane przy określaniu podlegających opodatkowaniu zysków tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Umawiającym się Państwie. Podobnie długi przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, są odliczane przy określaniu podlegającego opodatkowaniu majątku tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Umawiającym się Państwie.

4. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których kapitał w całości lub częściowo, bezpośrednio albo pośrednio należy do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie lub jest kontrolowany przez taką osobę albo należy do wielu takich osób lub podlega ich kontroli, nie mogą być w pierwszym Umawiającym się Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane przedsiębiorstwa pierwszego Umawiającego się Państwa.

5. Postanowienia niniejszego artykułu, bez względu na postanowienia artykułu 2, mają zastosowanie do podatków każdego rodzaju, bez względu na ich rodzaj i nazwę. Postanowienie niniejsze nie może być interpretowane jako uniemożliwiające Polsce nałożenie opłat meldunkowych lub opłat za zezwolenie na utworzenie przedsiębiorstwa.

6. Artykuł 25.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zdania, że czynności Państwa lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które jest niezgodne z niniejszą umową, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, lub jeżeli w danej sprawie mają zastosowanie postanowienia artykułu 24 ustęp 1 - właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa powinna być przedstawiona w ciągu trzech lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o czynności pociągającej za sobą podwyższenie opodatkowania, które jest niezgodne z niniejszą umową.

2. Jeżeli właściwa władza jednego Umawiającego się Państwa uzna zarzuty za uzasadnione, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, aby wypadek ten uregulować w porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa tak, ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą umową. Każde osiągnięte porozumienie zostanie wprowadzone w życie bez względu na terminy przewidziane przez ustawodawstwo wewnętrzne Umawiających się Państw.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstawać przy interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również wspólnie uzgodnić, w jaki sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w wypadkach, które nie są uregulowane umową.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach kontaktować się ze sobą bezpośrednio. Jeżeli uzna się, że ustna wymiana poglądów ułatwi osiągnięcie porozumienia, powinna ona mieć miejsce w ramach komisji złożonej z przedstawicieli właściwych władz Umawiających się Państw.

5. Właściwe władze uregulują w drodze wspólnego odrębnego porozumienia sposoby stosowania niniejszej umowy, a w szczególności formalności, których powinny dopełnić osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, aby uzyskać w drugim Umawiającym się Państwie zwolnienie lub obniżenie opodatkowania dochodów wymienionych w artykułach 10, 11 i 12, pochodzących z tego drugiego Państwa.

Artykuł 26.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do wykonywania niniejszej umowy lub informacje dotyczące prawa wewnętrznego Umawiających się Państw co do podatków wymienionych w umowie w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, które ono przewiduje, nie stoi w sprzeczności z umową. Wszelkie informacje uzyskane przez Umawiające się Państwo będą stanowiły tajemnicę na takiej samej zasadzie jak informacje uzyskane na podstawie prawa wewnętrznego tego Państwa i będą mogły być udzielane tylko osobom i władzom (w tym również sądom i organom administracyjnym) zajmującym się ustalaniem lub poborem albo ściąganiem podatków wymienionych w niniejszej umowie lub rozstrzygającym odwołania mające związek z tymi podatkami. Takie osoby lub władze będą wykorzystywać te informacje tylko na wyżej wymienione cele. Mogą one udostępniać te informacje w postępowaniu sądowym i przy wydawaniu orzeczeń sądowych.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym wypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego lub drugiego Umawiającego się Państwa;

b) udzielania danych, których ustalenie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa;

c) udzielania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Artykuł 27.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych.

Artykuł 28.

Rozszerzenie zakresu terytorialnego obowiązywania umowy.

1. Obowiązywanie niniejszej umowy może być rozszerzone albo w jej obecnym brzmieniu lub przy zastosowaniu koniecznych zmian na okręg alandzki, także jeżeli chodzi o podatek komunalny. Umawiające się Państwa określą i uzgodnią w notach, które zostaną wymienione w drodze dyplomatycznej, dzień wejścia w życie takiego rozszerzenia zakresu terytorialnego obowiązywania umowy, poprawki i warunki, jakie będą z nim związane, wraz z warunkami jego wypowiedzenia.

2. Jeżeli obydwa Umawiające się Państwa nie uzgodnią inaczej, wypowiedzenie niniejszej umowy przez jedno z tych Państw na podstawie postanowień artykułu 30 spowoduje - zgodnie z zasadami określonymi w tym artykule - zaprzestanie stosowania umowy w stosunku do okręgu alandzkiego, także jeżeli chodzi o podatek komunalny.

Artykuł 29.

Wejście w życie.

1. Rządy Umawiających się Państw przekażą sobie wzajemnie noty o tym, że wymagania określone w konstytucji, łącznie z ratyfikacją, niezbędne do wejścia w życie niniejszej umowy, zostały spełnione.

2. Niniejsza umowa wejdzie w życie po upływie 30 dni od daty tej z not, o których mowa w ustępie 1, która będzie notą późniejszą, a postanowienia umowy będą miały zastosowanie w obu Umawiających się Państwach, jak następuje:

a) jeżeli chodzi o podatki pobierane u źródła - w stosunku do dochodów uzyskanych w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym umowa weszła w życie;

b) jeżeli chodzi o inne podatki od dochodu oraz podatki od majątku - w stosunku do podatków należnych za każdy rok podatkowy rozpoczynający się w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym umowa weszła w życie.

Artykuł 30.

Wypowiedzenie.

Niniejsza umowa pozostaje w mocy do chwili wypowiedzenia jej przez jedno z Umawiających się Państw. Każde z Umawiających się Państw może ją wypowiedzieć przez przekazanie w drodze dyplomatycznej notyfikacji o wypowiedzeniu w terminie co najmniej sześciu miesięcy przed końcem każdego roku kalendarzowego, rozpoczynającego się po upływie pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejszej umowy. W takim wypadku postanowienia umowy przestaną obowiązywać w obu Umawiających się Państwach, jak następuje:

a) jeżeli chodzi o podatki pobierane u źródła - w stosunku do dochodów uzyskanych w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym przekazano notyfikację o wypowiedzeniu;

b) jeżeli chodzi o inne podatki od dochodu oraz podatki od majątku - w stosunku do podatków należnych za każdy rok podatkowy rozpoczynający się w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym przekazano notyfikację o wypowiedzeniu.

Umowę niniejszą sporządzono w Helsinkach dnia 26 października 1977 roku w dwu egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Henryk Kisiel

Z upoważnienia Rządu

Republiki Finlandii

Esko Rekola

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 lutego 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA HANDLU ZAGRANICZNEGO I GOSPODARKI MORSKIEJ
z dnia 25 czerwca 1979 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych.

Na podstawie art. 55 ust. 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 1952 r. o pracy na polskich morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej (Dz. U. z 1952 r. Nr 25, poz. 171, z 1954 r. Nr 37, poz. 160 i z 1958 r. Nr 68, poz. 338) oraz art. 208 ż 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141 i z 1975 r. Nr 16, poz. 91) zarządza się, co następuje:

DZIAŁ 1
Przepisy ogólne


Rozdział 1
Przepisy wstępne.

ż 1. Rozporządzenie określa wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych oraz statkach naukowo-badawczych.

ż 2. 1. Przepisy rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, mają zastosowanie na statkach używanych do przewozu pasażerów i ładunków, na morskich statkach naukowo-badawczych, na statkach rybołówstwa morskiego oraz na statkach używanych do eksploatacji innych zasobów morskich, zwanych dalej "statkami".

2. W odniesieniu do statków o pojemności brutto poniżej 200 RT przepisy rozporządzenia stosuje się tylko w zakresie uzgodnionym z właściwymi organami inspekcji pracy i państwowej inspekcji sanitarnej.

3. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się na statkach żeglugi przybrzeżnej, na statkach przeznaczonych do holowania lub ratownictwa morskiego, na statkach przeznaczonych do wydobywania mienia zatopionego w morzu lub do innej działalności gospodarczej niż określona w ust. 1.

ż 3. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) nadzór - czynności podejmowane bezpośrednio w celu zapewnienia bezpieczeństwa członka załogi wykonującego pracę w warunkach szczególnego zagrożenia, a zwłaszcza udzielenia niezwłocznej niezbędnej pomocy; członka załogi do wykonywania nadzoru wyznacza odpowiedni oficer;

2) nadzór techniczny - okresowe sprawdzanie przez właściwe służby sprawności technicznej używanych maszyn, urządzeń i sprzętu,

3) sztorm - warunki szczególnie zagrażające bezpieczeństwu pracy na statku, a zwłaszcza silne przechyły statku, zalewanie pokładu wodą,

4) stanowisko pracy - miejsce stałego przebywania członka załogi lub pracownika portowego podczas wykonywania określonej pracy na statku,

5) praca na wysokościach - praca wykonywana przez pracownika znajdującego się w miejscu położonym powyżej 1 m od stałej powierzchni.

ż 4. W razie awarii lub konieczności niesienia pomocy innemu statkowi lub osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie kapitan może zarządzić odstąpienie od przestrzegania poszczególnych przepisów rozporządzenia.

ż 5. 1. Członek załogi powinien być przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na statkach, co powinno być potwierdzone odpowiednim dokumentem.

2. Szkolenie załóg statków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno być prowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3. Nowo przyjęty, przeniesiony z innego statku lub obejmujący nową funkcję członek załogi powinien być przed dopuszczeniem do pracy na nowym stanowisku pracy poinstruowany, zgodnie z odrębnymi przepisami, przez właściwego kierownika służby o warunkach bezpieczeństwa i higieny pracy na danym statku i stanowisku pracy.

ż 6. W razie przewozu ładunków niebezpiecznych lub wprowadzenia nowych technologii pracy, stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia załogi, armator jest obowiązany do opracowywania i dostarczania kapitanowi szczegółowych instrukcji postępowania, uzgodnionych z inspekcją pracy i państwową inspekcją sanitarną.

DZIAŁ 2
Przepisy szczegółowe


Rozdział 1
Dział pokładowy


Trapy i drabiny

ż 44. 1. Przed wyłożeniem urządzeń służących do komunikacji z lądem lub między statkami oficer służbowy powinien sprawdzić stan tych urządzeń i osprzętu służącego do ich opuszczenia. Zabrania się używania urządzeń będących w stanie zagrażającym bezpieczeństwu.

2. Zabrania się podnoszenia i opuszczania trapu z ludźmi.

3. Urządzenia komunikacyjne oraz dojście do nich powinny być od zmierzchu do świtu oświetlone w sposób nie utrudniający nawigacji innym statkom, a przy trapie powinny znajdować się koło ratunkowe z bojką świetlną i rzutką oraz bosak.

4. Jeżeli trap służy do komunikacji między statkami lub jeżeli statek stoi przy nabrzeżu, należy pod trapem rozpiąć siatkę ochronną o odpowiednich wymiarach. Siatka w górnej części powinna być umocowana na cienkich linkach stalowych, utrudniających gryzoniom dostanie się na statek.

5. Zabrania się stosowania przenośnych i pilotowych do komunikacji stałej między statkiem a nabrzeżem.

ż 45. 1. Dwukierunkowy ruch po trapie jest zabroniony, z wyjątkiem trapów o szerokości większej niż 0,8 m, przystosowanych do ruchu dwukierunkowego.

2. Zabrania się przenoszenia po trapie ciężarów większych niż 50 kg.

3. Podczas przenoszenia po trapach ciężarów zabronione jest przebywanie na trapie osób nie zatrudnionych przy przenoszeniu.

4. Zabrania się przetaczania ciężarów po trapach oraz podnoszenia ciężarów na trapach za pomocą ich urządzeń podnośnych.

5. Obciążenie trapów powyżej ustalonej nośności jest zabronione. Na pobocznicy trapu powinien być wyraźny napis określający dopuszczalne obciążenie robocze oraz liczbę osób mogących jednocześnie znajdować się na trapie.

ż 46. 1. W razie braku możliwości użycia stałych trapów w komunikacji między statkami lub między statkami a dalbą kapitan podejmuje decyzję o rodzaju bezpiecznego środka komunikacji.

2. Przy korzystaniu z drabin pilotowych należy stosować pasy lub szelki bezpieczeństwa z linką asekuracyjną. Osoba korzystająca z drabiny powinna być asekurowana i obserwowana z pokładu.

3. Jeżeli drabina pilotowa służy do stałej komunikacji między statkami na morzu, należy pod drabiną rozpiąć siatkę ochronną o odpowiednich wymiarach.

4. Osoby wchodzące na drabinę pilotową powinny mieć obie ręce wolne.

5. W miejscu mocowania drabiny pilotowej na pokładzie powinien być zapewniony dogodny uchwyt dla rąk.

ż 47. 1. Drabina pilotowa powinna być tak umocowana, aby osoby korzystające z niej miały zapewnione pełne bezpieczeństwo.

2. Na drabinie pilotowej może znajdować się tylko jedna osoba.

ż 48. 1. Drabiny przenośne powinny odpowiadać obowiązującym normom.

2. Zabrania się pracy na drabinach nie zabezpieczonych przed przesunięciem lub zmianą położenia w czasie pracy oraz w razie gdy przechyły boczne lub wzdłużne statku przekraczają 5�.

3. Pochylenie drabiny w stosunku do poziomu nie może być większe niż 85� i mniejsze niż 60�.


Cumowanie i kotwiczenie

ż 49. 1. Prace związane z cumowaniem, kotwiczeniem lub holowaniem powinny odbywać się pod nadzorem osoby wyznaczonej przez kapitana lub kierownika działu.

2. W czasie prac związanych z cumowaniem lub kotwiczeniem zabronione jest przebywanie na stanowiskach manewrowych osób nie zatrudnionych przy tych czynnościach.

3. Mechanizmy cumownicze i windy kotwiczne powinny być obsługiwane przez wyznaczonych, wykwalifikowanych członków załogi.

4. Liny cumownicze powinny być przed rozpoczęciem prac rozciągnięte na dostateczną długość i ułożone na pokładzie.

5. Podawanie cum bez rzutki dozwolone jest tylko na odległość do 2 m.

6. Rzutka powinna odpowiadać obowiązującym normom.

ż 50. 1. Członkom załogi wykonującym czynności cumownicze nie wolno przebywać wewnątrz zwojów lin lub wewnątrz pętli lin rozciągniętych na pokładzie.

2. Podczas zwalniania stopera członek załogi obsługujący stoper powinien znajdować się po stronie przeciwnej kierunkowi naciągu liny.

3. Stopery mogą być obsługiwane tylko przez przeszkolonych w tym zakresie członków załogi.

4. Zabrania się stosowania stoperów łańcuchowych do lin włókiennych.

ż 51. Zabrania się załodze statku dobijającego do nabrzeża lub odbijającego od niego wyskakiwania ze statku lub wskakiwania na statek w celu wykonania prac cumowniczych.

ż 52. 1. Rozpoczęcie wybierania liny cumowniczej może nastąpić dopiero po otrzymaniu sygnału, że lina została prawidłowo zamocowana lub zwolniona, a osoba obsługująca linę odsunęła się na bezpieczną odległość.

2. Przy wybieraniu liny członek załogi powinien trzymać za wolny koniec liny w odległości co najmniej 1 m od bębna lub szpuli mechanizmu cumowniczego oraz od pachoła - jeżeli lina go obkłada, lub od przewłoki - jeżeli lina przez nią przechodzi.

3. Przy wybieraniu liny za pomocą windy manewrowej, kotwicznej lub kabestanu należy na głowicy tych urządzeń obłożyć linę taką ilość razy, aby uniknąć poślizgu liny na głowicy.

4. W czasie ruchu windy obsługujący urządzenia sterownicze nie może opuszczać stanowiska pracy.

ż 53. Koniec liny cumowniczej przewożonej łodzią powinien być umocowany w sposób umożliwiający szybkie i łatwe jej zwolnienie.

ż 54. Jeżeli lina cumownicza jest wydawana z łodzi, zabrania się przebywania członków załogi nie zatrudnionych przy wydawaniu w tych częściach łodzi, w których ułożone są zwoje liny.

ż 55. 1. Zabrania się wybierania zawiezionej łodzią liny cumowniczej do czasu jej zamocowania i odejścia łodzi od urządzenia cumowniczego.

2. Zabrania się pozostawiania lin cumowniczych na stoperach.

3. Naprężone liny z włókien sztucznych obkładające bębny wind używanych do manewrów cumowniczych należy luzować za pomocą biegu wstecznego windy.

4. Do manewrów cumowania i odcumowania statków, z wyjątkiem zbiornikowców, należy używać szpringów wykonanych z lin stalowych.

ż 56. Członkowie załogi obsługujący windę kotwiczną nie mogą opuszczać swego stanowiska w czasie trwania manewrów kotwicznych.

ż 57. 1. Oficer kierujący manewrami powinien przed rzuceniem kotwicy upewnić się, czy pod kotwicą lub w pobliżu miejsca jej opuszczania nie znajdują się jednostki pływające.

2. Przed rzuceniem kotwicy, a także przed jej podniesieniem, należy sprawdzić działanie windy kotwicznej.

3. Bezpośrednio po manewrach należy zakryć otwory kluz kotwicznych.

ż 58. Zabronione jest w czasie rzucania kotwicy przebywanie nie zatrudnionych przy tym członków załogi przed bębnem łańcuchowym oraz w kierunku naciągu łańcucha.

ż 59. 1. Jeżeli statek nie ma urządzenia do samoczynnego układania łańcucha w komorze łańcuchowej, należy go układać za pomocą haków.

2. Podczas odrywania kotwicy przez ruch statku przebywanie członków załogi w komorze łańcuchowej jest zabronione.

ż 60. 1. W razie zawożenia kotwicy łodzią lub łodziami opuszczanie kotwicy i umocowanie jej do łodzi powinno odbywać się pod osobistym nadzorem oficera.

2. Podczas opuszczania kotwicy osoby znajdujące się w łodzi nie mogą przebywać pod opuszczaną kotwicą.

3. Przy opuszczaniu kotwicy głównej przywiązywanie poszczególnych zwisów wyluzowanego łańcucha kotwicznego do belek ułożonych na łodziach dozwolone jest tylko po zahamowaniu windy kotwicznej.

4. Luzowanie liny kotwicznej z łodzi może być dokonywane tylko przez klamry, szakle lub podobne elementy zamocowane na rufie łodzi.

5. Przed rzuceniem kotwicy zawoźnej lub zapasowej (prądowej) lina kotwiczna powinna być wyluzowana za burtę łodzi na długość przekraczającą trzykrotnie głębokość w miejscu kotwiczenia. Jeżeli linę kotwiczną przy kotwicy zastępuje łańcuch, rzucanie kotwicy przed opuszczeniem łańcucha na dno jest zabronione.


Przeładunek

ż 61. 1. Odkrywanie i zakrywanie łuków ładowni powinno odbywać się pod nadzorem oficera pokładowego.

2. Luki ładowni lub międzypokładów, których zrębnice są niższe niż 0,75 m, a wysokość pomiędzy pokładem a podłogą ładowni lub ładunkiem przekracza 1,5 m, powinny być - z zastrzeżeniem ust. 3 - natychmiast po zdjęciu pokryw zabezpieczone do wysokości co najmniej 0,9 m przez założenie barier lub w inny sposób zapobiegający wpadnięciu członka załogi do ładowni.

3. Na statkach rybackich na morzu w czasie przeładunku między pokładem a ładownią jedna strona luku może być nie ogrodzona, jeżeli wymagają tego warunki przeładunku.

4. Zabezpieczenie luków ładowni i międzypokładów, określone w ust. 2, powinno pozostawać do czasu zakończenia przeładunku i zakrycia ładowni.

ż 62. 1. Dojścia do międzypokładów ładowni, na których nie prowadzi się prac przeładunkowych, powinny być niedostępne, jeżeli warunki techniczne na to pozwalają, a w każdym razie powinna być wywieszona oświetlona tablica informująca o zakazie przebywania.

2. Jeżeli stałe drabiny zejściowe do ładowni mają przerwy na międzypokładach lub uskoki od ciągu pionowego, na zrębnicy luku pokładu głównego oraz na obrzeżu luku każdego międzypokładu powinny być umieszczone odpowiednie napisy ostrzegawcze.

3. Napisy ostrzegawcze wymienione w ust. 2 powinny być umieszczone przy drabinach, wykonane w sposób widoczny i trwały farbą samoświecącą oraz utrzymane w stanie czytelnym.

4. W razie pozostawienia otwartych luków międzypokładów zejścia do ładowni należy zamknąć.

5. W stosunku do ładowni chłodzonych powinna istnieć zawsze możliwość otwarcia ich od wewnątrz.

ż 63. 1. Zabrania się przechodzenia i przebywania pod przenoszonym ładunkiem.

2. W czasie przeładunku zabrania się wchodzenia i wychodzenia z ładowni przez luk tej ładowni oraz po drabinach zejściowych, jeżeli znajdują się one w zasięgu przenoszonego ładunku.

ż 64. Zabrania się używania w ładowniach otwartego ognia oraz palenia tytoniu.

ż 65. Zabrania się przykrywania luków ładowni brezentami, jeżeli nie są nałożone wszystkie pokrywy lub deski lukowe.

ż 66. Ładunki umieszczone w ładowniach powinny być zabezpieczone przed ich przemieszczaniem się.

ż 67. W razie konieczności przeładunku z niższego pokładu przy załadowanym wyższym międzypokładzie należy zapewnić dojścia do pokryw luków międzypokładu i miejsc założenia zabezpieczeń pokryw oraz miejsc założenia ogrodzenia luku międzypokładu.

ż 68. Urządzenia zabezpieczające pokrywy luku międzypokładów i urządzenia służące do ogrodzenia nie mogą być przykryte ładunkiem i powinny być zawsze dostępne.

ż 69. 1. Ładunki pokładowe należy umocować w sposób uniemożliwiający ich przemieszczanie się.

2. Ładunki pokładowe powinny być tak ułożone, aby nie utrudniały dostępu do włazów, otworów wentylacyjnych i pomiarowych, hydrantów przeciwpożarowych, wind, łodzi ratunkowych i innych urządzeń na statku.

3. Jeżeli ładunek zajmuje całą szerokość przejść na pokładzie, należy urządzić bezpieczne przejścia dla załogi na górnej powierzchni ładunku. Przejścia te powinny być odpowiednio zbudowane i ogrodzone.

ż 70. 1. Prace przy odkrywaniu i zakrywaniu ładowni oraz przy klarowaniu bomów i żurawi na statkach, z zastrzeżeniem ust. 2, powinny być prowadzone podczas postoju statku.

2. Prace wymienione w ust. 1 mogą być prowadzone podczas przejść statku na wodach osłoniętych oraz w warunkach nie stwarzających bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia członków załogi. Decyzję o prowadzeniu tych prac podejmuje każdorazowo kapitan.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą statków używanych w rybołówstwie.

ż 71. 1. Wejście do ładowni w celu dokonywania prac remontowych, konserwacyjnych, oczyszczania lub prac przeładunkowych dokonywanych przez załogę jest dozwolone po dokładnym przewietrzeniu ładowni i sprawdzeniu, czy w ładowniach nie znajdują się w powietrzu składniki trujące lub szkodliwe dla zdrowia.

2. W razie przewożenia ładunków o właściwościach trujących członkowie załogi wykonujący prace wymienione w ust. 1 powinni pozostawać pod nadzorem.

3. Ładownie powinny być czyszczone w miarę możliwości przy użyciu urządzeń mechanicznych.

4. Jeżeli przy czyszczeniu ładowni nie można zapobiec wydzielaniu się czynników szkodliwych dla zdrowia, członek załogi powinien wykonywać te prace przy użyciu odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.

5. Wejście do zbiorników po paliwach płynnych powinno odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.

ż 72. 1. Prace przeładunkowe wykonywane przez załogę statku powinny być organizowane przez oficera.

2. Przed rozpoczęciem przeładunku materiałów pylących, wydzielających pary lub gazy należy zastosować środki techniczne i organizacyjne zapobiegające przedostawaniu się tych czynników do pomieszczeń służbowych i bytowych.

3. Prace związane z transportem ładunków niebezpiecznych powinny odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.

ż 73. Kapitanowie statków przycumowanych do siebie decydują o możliwości rozpoczęcia przeładunku lub o konieczności jego przerwania, biorąc pod uwagę aktualne warunki atmosferyczne i kierując się bezpieczeństwem załóg statków.

ż 74. 1. Chodzenie po rozpornicach znajdujących się na lukach oraz po zrębnicach luków jest zabronione.

2. Zabrania się pozostawiania pokryw ładowni, uniesionych częściowo na urządzeniach służących do otwierania i zamykania luków, bez zabezpieczenia pokryw przed samoczynnym opadnięciem.

3. Pokrywy ładowni po ich przesunięciu lub podniesieniu należy zabezpieczyć przed samoczynną zmianą położenia.

ż 75. 1. Pokrywy luków i rozpornice po wyjęciu powinny być układane tuż przy nadburciu, a przy piętrzeniu - przekładane drewnem, tak aby nie mogły spaść lub rozsunąć się.

2. Pomiędzy zrębnicami luków a miejscem składowania pokryw lukowych i rozpornic powinno pozostać wolne przejście o szerokości co najmniej 1 m albo należy urządzić bezpieczne przejście na górnej powierzchni zgodnie z wymaganiami określonymi w ż 69 ust. 3.

ż 76. Jeżeli ze względu na prowadzone prace przeładunkowe zdjęto barierę burtową, na czas przerwy w pracy należy miejsce to ogrodzić do wysokości relingu za pomocą liny lub zabezpieczyć w inny sposób przed wypadnięciem ludzi za burtę.

DZIAŁ 1
Przepisy ogólne


Rozdział 1
Przepisy wstępne.

ż 1. Rozporządzenie określa wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych oraz statkach naukowo-badawczych.

ż 2. 1. Przepisy rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, mają zastosowanie na statkach używanych do przewozu pasażerów i ładunków, na morskich statkach naukowo-badawczych, na statkach rybołówstwa morskiego oraz na statkach używanych do eksploatacji innych zasobów morskich, zwanych dalej "statkami".

2. W odniesieniu do statków o pojemności brutto poniżej 200 RT przepisy rozporządzenia stosuje się tylko w zakresie uzgodnionym z właściwymi organami inspekcji pracy i państwowej inspekcji sanitarnej.

3. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się na statkach żeglugi przybrzeżnej, na statkach przeznaczonych do holowania lub ratownictwa morskiego, na statkach przeznaczonych do wydobywania mienia zatopionego w morzu lub do innej działalności gospodarczej niż określona w ust. 1.

ż 3. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) nadzór - czynności podejmowane bezpośrednio w celu zapewnienia bezpieczeństwa członka załogi wykonującego pracę w warunkach szczególnego zagrożenia, a zwłaszcza udzielenia niezwłocznej niezbędnej pomocy; członka załogi do wykonywania nadzoru wyznacza odpowiedni oficer;

2) nadzór techniczny - okresowe sprawdzanie przez właściwe służby sprawności technicznej używanych maszyn, urządzeń i sprzętu,

3) sztorm - warunki szczególnie zagrażające bezpieczeństwu pracy na statku, a zwłaszcza silne przechyły statku, zalewanie pokładu wodą,

4) stanowisko pracy - miejsce stałego przebywania członka załogi lub pracownika portowego podczas wykonywania określonej pracy na statku,

5) praca na wysokościach - praca wykonywana przez pracownika znajdującego się w miejscu położonym powyżej 1 m od stałej powierzchni.

ż 4. W razie awarii lub konieczności niesienia pomocy innemu statkowi lub osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie kapitan może zarządzić odstąpienie od przestrzegania poszczególnych przepisów rozporządzenia.

ż 5. 1. Członek załogi powinien być przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na statkach, co powinno być potwierdzone odpowiednim dokumentem.

2. Szkolenie załóg statków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno być prowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3. Nowo przyjęty, przeniesiony z innego statku lub obejmujący nową funkcję członek załogi powinien być przed dopuszczeniem do pracy na nowym stanowisku pracy poinstruowany, zgodnie z odrębnymi przepisami, przez właściwego kierownika służby o warunkach bezpieczeństwa i higieny pracy na danym statku i stanowisku pracy.

ż 6. W razie przewozu ładunków niebezpiecznych lub wprowadzenia nowych technologii pracy, stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia załogi, armator jest obowiązany do opracowywania i dostarczania kapitanowi szczegółowych instrukcji postępowania, uzgodnionych z inspekcją pracy i państwową inspekcją sanitarną.

Rozdział 2
Przepisy wspólne


Mechanizmy i narzędzia pracy

ż 7. 1. Wszelkie osłony i zabezpieczenia mechanizmów i urządzeń na statkach powinny być utrzymane w stanie sprawności technicznej.

2. Zabrania się zdejmowania osłon lub zabezpieczeń oraz dokonywania napraw mechanizmów i urządzeń podczas ich pracy.

ż 8. 1. Napisy ostrzegawcze lub informacyjne powinny być sporządzane w języku polskim, a w razie potrzeby również w języku angielskim.

2. Tabliczki znamionowe, firmowe, napisy ostrzegawcze, objaśniające itp. powinny być utrzymane w stanie czystym i czytelnym.

ż 9. 1. Jeżeli w czasie podróży morskiej nastąpiło uszkodzenie urządzeń lub narzędzi, powinny one być naprawione lub wycofane z użytku oraz przechowywane w miejscu przeznaczonym na ten cel, oznakowanym napisem ostrzegającym przed ich użyciem.

2. Urządzenia, mechanizmy i aparatura kontrolno-pomiarowa powinny być utrzymane w stałej sprawności. Tarcze i szkła ochronne przyrządów kontrolno-pomiarowych powinny być utrzymane w stanie umożliwiającym dokładne odczytanie wskazań.

3. Uszkodzone urządzenia i narzędzia, które ze względów technicznych nie mogą być usunięte ze swoich miejsc, powinny być zabezpieczone i zaopatrzone w napisy ostrzegawcze, zabraniające ich użytkowania.

4. Po zakończeniu podróży uszkodzone urządzenia i narzędzia powinny być oddane do naprawy lub usunięte ze statku.

ż 10. 1. Obsługa maszyn, urządzeń technicznych i sprzętu gospodarczego powinna być wykonywana zgodnie z odrębnymi przepisami oraz instrukcjami obsługi, uwzględniającymi warunki bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Instrukcje obsługi powinny być znane członkom załogi obsługującym określone urządzenia.

3. Obowiązek udostępnienia instrukcji obsługi i sprawdzenia ich znajomości przez członków załogi spoczywa na kierownikach poszczególnych działów statku.

ż 11. 1. Narzędzia ręczne, narzędzia o napędzie mechanicznym i pomocnicze narzędzia podnośne powinny być sprawdzone przed użyciem ich do pracy.

2. Zabrania się używania narzędzi, które wykazują jakiekolwiek uszkodzenia lub są nieodpowiednie do danego rodzaju prac.


Materiały niebezpieczne

ż 12. 1. Materiały niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia, stosowane na statku, powinny być przechowywane w opakowaniach mających wyraźne oznaczenia zawartości i napisy ostrzegawcze.

2. Materiały wymienione w ust. 1 powinny być zabezpieczone przed działaniem czynników zewnętrznych, mogących spowodować wydzielanie związków trujących, zapalenie się, wybuch, rozlanie, parowanie lub pylenie, oraz powinny być składowane w osobnych, dobrze wentylowanych pomieszczeniach.

3. Skrzynka lub schowek na środki pirotechniczne powinny mieć trwale wykonany napis, określający zawartość, oraz napis ostrzegawczy.

4. Skrzynka lub schowek na środki pirotechniczne powinny być w czasie postoju statku w porcie zamknięte na klucz, a przed wyjściem z portu po otwarciu i sprawdzeniu - zaplombowane; oficer wachtowy dokonuje o tym zapisu w dzienniku okrętowym.

5. Postępowanie z materiałami trującymi regulują odrębne przepisy.

6. Dostęp do materiałów niebezpiecznych można powierzyć tylko członkom załogi, którzy znają zasady bezpiecznego obchodzenia się z tymi materiałami.

7. Prace przy materiałach niebezpiecznych powinny być wykonywane pod nadzorem.


Transport i sprzęt przeładunkowy

ż 13. 1. Zabrania się przekraczania dopuszczalnych obciążeń roboczych (DOR) urządzeń przeładunkowych, komunikacyjnych oraz innych urządzeń i sprzętu, służących do przemieszczania lub składowania ciężarów.

2. Zabrania się podnoszenia i opuszczania ludzi za pomocą urządzeń przeładunkowych.

3. Zabrania się przewożenia członków załogi na ląd i z lądu na statek oraz między statkami środkami ratunkowymi i transportowymi statku w portach, w których istnieje możliwość korzystania z bezpieczniejszych środków komunikacji.

4. Ręczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów regulują odrębne przepisy.

5. Transport poziomy i pionowy materiałów niebezpiecznych oraz przedmiotów, których ciężar przekracza 100 kg, powinien odbywać się pod nadzorem.

ż 14. 1. Liny i sprzęt, służące do podnoszenia ciężarów, powinny być każdorazowo przed użyciem poddane przez oficera lub bosmana oględzinom w zakresie przydatności do bezpiecznego użycia.

2. Liny włókienne i wykonane z nich zawiesia oraz cumy, wykazujące zerwanie splotów, przecięcia, postrzępienia, rozkręcenie pokrętek lub splotów, zbutwienie, wewnętrzne zużycie między splotami albo wyraźne przewężenie, powinny być natychmiast wycofane z eksploatacji.

3. Liny stalowe i wykonane z nich zawiesia oraz cumy powinny być natychmiast wycofane z eksploatacji, jeżeli:

1) na odcinku liny równym 8 jej średnicom liczba widocznych pęknięć drutów wynosi 10% lub więcej całkowitej liczby drutów w linie,

2) występują oznaki silnego zużycia, przerdzewienia, zerwania splotek lub innego uszkodzenia.

4. Zawiesia wykonane z łańcuchów powinny być natychmiast wycofane z eksploatacji, jeżeli:

1) zużycie pręta ogniwa przekracza 20% pierwotnej jego średnicy,

2) ogniwa uległy deformacji lub wykazują inne widoczne uszkodzenia.

5. Łączenie lin o różnych wytrzymałościach przez splatanie, wiązanie, spawanie, lutowanie itp. jest zabronione.

6. Uszkodzony osprzęt przeładunkowy powinien być przechowywany osobno w taki sposób, aby nie mógł być użyty przed naprawieniem.

ż 15. 1. Minimalne wartości współczynników bezpieczeństwa dla zawiesi z lin i łańcuchów są następujące:

1) przy zawieszaniu lub podtrzymywaniu ładunków bez ich obwiązywania:

a) dla zawiesi z lin włókiennych 6,0

b) dla zawiesi z lin stalowych z pętlami zaplatanymi 6,0

c) dla zawiesi z lin stalowych z pętlami zaciskanymi tulejami 5,0

d) dla zawiesi z łańcuchów 5,0;

współczynniki podane pod lit. a) i b) mogą być obniżone do 5,0, jeżeli dopuszczalne obciążenie robocze zawiesia wynosi więcej niż 20 ton,

2) przy zawieszaniu ładunków z jednoczesnym bezpośrednim ich obwiązywaniem:

a) dla zawiesi z lin włókiennych 8,0

b) dla zawiesi z lin stalowych 7,0

c) dla zawiesi z łańcuchów 6,0;

współczynniki podane pod lit. a) i b) mogą być odpowiednio zmniejszone o 1,0, jeżeli dopuszczalne obciążenie robocze zawiesia wynosi więcej niż 20 ton.

2. W razie użytkowania zawiesi łańcuchowych w temperaturze poniżej -20�C obniża się dodatkowo dopuszczalne obciążenie robocze o 50%.

3. Współczynnik bezpieczeństwa dla lin włókiennych i stalowych, stosowanych do zawieszania urządzeń, na których pracują ludzie, powinien wynosić co najmniej 10,0, jeżeli obowiązujące normy nie przewidują inaczej; stosowanie łańcuchów jest w takich wypadkach zabronione.

4. W celu określenia dopuszczalnego obciążenia roboczego zawiesia wielocięgnowego przyjmuje się, że pracują tylko dwa cięgna.

5. Dopuszczalne obciążenie robocze zawiesi dwu- i wielocięgnowych jest uzależnione od wielkości kąta wierzchołkowego, mierzonego po przekątnej między cięgnami i wynosi:

1) przy kącie 45� - 90%,

2) przy kącie 90� - 70%,

3) przy kącie 120� - 50%

dopuszczalnego obciążenia roboczego zawiesia w układzie pionowym. Kąt rozwarcia cięgien nie może przekraczać 120�.

ż 16. Zabrania się przyjmowania na statek lin, łańcuchów i osprzętu przeładunkowego, nie mających atestu.

ż 17. Wszelkie materiały i osprzęt, służące do cumowania i transportu, należy przechowywać w odpowiednich magazynach lub schowkach. Materiały i osprzęt, niezbędne do używania na pokładzie, należy zamocować w wyznaczonych miejscach.

ż 18. Urządzenia przeładunkowe oraz elementy i uchwyty, służące do podnoszenia ciężarów, powinny znajdować się pod nadzorem technicznym.

ż 19. Specjalne uchwyty demontażowe na stałych częściach konstrukcyjnych statku, szyny nośne i ucha, do których są podwiązywane podnośniki, uchwyty przeznaczone do montowania rusztowań i drabin oraz półek i regałów powinny mieć oznaczenia DOR.

ż 20. Pole w przewłokach i półprzewłokach oraz bloki i bębny do nawijania lin należy tak konserwować, aby się lekko obracały.

ż 21. Zabrania się używania lin uszkodzonych, skręconych i mających węzły.


Prace zaburtowe i na wysokościach

ż 22. 1. Prace zaburtowe powinny być kierowane i nadzorowane przez bosmana lub osobę przez niego wyznaczoną.

2. Prace na wysokościach powinny być wykonywane w pasach bezpieczeństwa oraz nadzorowane. Na czas pracy powinien być wyznaczony specjalny obserwator, ostrzegający w razie potrzeby osoby przebywające na pokładzie o grożących dodatkowych niebezpieczeństwach.

3. Jeżeli prace na wysokościach mają być wykonywane w czasie ruchu statku, kapitan lub pierwszy oficer podejmuje decyzję o konieczności zmiany kursu lub zmniejszeniu szybkości statku.

4. Drobny sprzęt służący do prac remontowych i konserwacyjnych, wykonywanych w szczególności za burtą, na wysokościach i w ładowniach, oraz drobny sprzęt i środki, służące do czyszczenia i odkażania ładowni, powinny być opuszczane i podnoszone w pojemnikach lub torbach, przeznaczonych do tego celu. Pojemniki lub torby powinny być tak wykonane, aby można je było podwiesić lub umocować.

5. Zabrania się podwieszania i umocowywania toreb i pojemników za pomocą haków o ostrych końcach, zgiętych gwoździ lub innych uchwytów nie przystosowanych do tego celu.

6. Zabrania się wykonywania jakichkolwiek prac zaburtowych w czasie ruchu statku.

7. Członkowie załogi wykonujący w czasie postoju statku prace zaburtowe nad powierzchnią wody powinni mieć założone pasy (szelki) bezpieczeństwa lub kamizelki bezpieczeństwa, a w razie ich braku - pasy ratunkowe.

8. Członkowie załogi wykonujący prace zaburtowe nad nabrzeżem, pomostem lub pontonem powinni mieć założone pasy (szelki) bezpieczeństwa.

ż 23. 1. Do wykonania prac zaburtowych mogą być używane tylko urządzenia przeznaczone do tego celu, a zwłaszcza ławy i stołki bosmańskie, łodzie, pontony robocze (tratwy).

2. Używanie pontonów roboczych, na których są umieszczone rusztowania, powinno być zgodne z instrukcją wydaną przez producenta.

3. Wszystkie urządzenia do prac zaburtowych i ich osprzęt powinny być sprawdzone przez bosmana każdorazowo przed użyciem.

4. W pobliżu miejsc wykonywania prac zaburtowych należy umieścić koła ratunkowe z rzutką, z których przynajmniej jedno powinno znajdować się w wodzie.

5. Zabrania się podwieszania do urządzeń przeładunkowych urządzeń służących do prac na wysokościach.

6. Prace na wysokościach nie mogą być wykonywane przez członków załogi mających w tym zakresie przeciwwskazania lekarskie.

7. W razie konieczności zbudowania rusztowań do prac na wysokościach kierownik działu ustala sposób wykonania rusztowania i sprawdza jego wykonanie przed rozpoczęciem prac.

ż 24. 1. Przed zejściem członków załogi do ładowni oficer sprawdza stan techniczny drabin.

2. Stołki bosmańskie powinny odpowiadać wymaganiom obowiązujących norm.

3. Stołki bosmańskie powinny być przechowywane w miejscu przeznaczonym do tego celu, w sposób zabezpieczający przed uszkodzeniem.

ż 25. 1. Członkowie załogi wykonujący pracę na tratwach, pontonach lub łodziach powinni mieć założone kamizelki bezpieczeństwa, a w razie braku kamizelek - pasy ratunkowe. O konieczności założenia pasa ratunkowego decyduje członek załogi sprawujący nadzór.

2. Obsługa łodzi ratunkowych i roboczych oraz urządzeń do ich opuszczania i podnoszenia powinna odbywać się zgodnie z instrukcją.

ż 26. 1. Po zakończeniu prac na wysokościach członek załogi nadzorujący prace jest obowiązany sprawdzić, czy wszystkie wzięte uprzednio narzędzia i osprzęt zostały zabrane z miejsca pracy.

2. Powrót na właściwy kurs lub zwiększenie szybkości statku może nastąpić dopiero po zakończeniu prac oraz upewnieniu się o powrocie wszystkich członków załogi na pokład.


Prace w warunkach sztormowych

ż 27. Przed wyjściem statku na morze wszystkie przedmioty znajdujące się na statku należy zabezpieczyć przed zmianą położenia.

ż 28. 1. Po zapowiedzi o zbliżającym się sztormie należy zamknąć iluminatory oraz zainstalować system lin zabezpieczających wzdłuż koniecznych przejść, przy schodach i trapach.

2. Zabrania się wykonywania prac na otwartych pokładach w warunkach sztormowych, chyba że zachodzi konieczność usunięcia uszkodzeń zagrażających bezpieczeństwu statku.

3. Prace pokładowe oraz komunikacja między statkami w warunkach sztormowych mogą odbywać się jedynie za zgodą kapitana.

4. Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem członków załogi wykonujących prace w warunkach sztormowych poza normalnym pełnieniem wacht i służb powinien sprawować kierownik działu, do którego obowiązków należy w szczególności:

1) zbadanie warunków zamierzonej pracy,

2) omówienie z załogą sposobu wykonania pracy,

3) sprawdzenie przed rozpoczęciem pracy zabezpieczenia członków załogi,

4) spowodowanie przygotowania i zabezpieczenia miejsca pracy,

5) nadzorowanie toku prac oraz kierowanie nimi w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo członkom załogi.

5. Przy organizowaniu prac na otwartych pokładach w warunkach sztormowych należy w szczególności:

1) zmniejszyć szybkość statku lub zmienić kurs, tak aby ograniczyć wdzieranie się wody na pokład,

2) w razie potrzeby zabezpieczyć dodatkowo miejsca pracy,

3) bezwzględnie przestrzegać stosowania przez członków załogi pracujących na pokładzie pasów i kamizelek bezpieczeństwa, a w razie ich braku - pasów ratunkowych,

4) przygotować w pobliżu miejsca pracy koła ratunkowe, gotowe w każdej chwili do wyrzucenia,

5) spowodować zorganizowanie nadzoru w taki sposób, aby każdy pracujący na pokładzie członek załogi znajdował się w polu widzenia wyznaczonego obserwatora,

6) zapewnić ostrzeganie członków załogi pracujących na pokładzie o zbliżającym się niebezpieczeństwie.

6. Powrót statku na właściwy kurs lub zwiększenie szybkości może nastąpić dopiero po zakończeniu prac oraz upewnieniu się o powrocie wszystkich członków załogi z pokładu.


Prace remontowe i konserwacyjne

ż 29. Prace remontowe i konserwacyjne mogą być prowadzone tylko za wiedzą kierownika działu.

ż 30. 1. Kierownik działu ustala sposób przeprowadzenia i wykonania remontu urządzeń i mechanizmów; nadzór nad tymi pracami sprawuje oficer.

2. Miejsca, w których prowadzi się prace remontowe, powinny być w miarę możliwości odgrodzone od reszty pomieszczenia.

3. W miejscach, w których wykonuje się prace remontowe, powinny być umieszczone tablice z napisem "Remont".

ż 31. 1. Przygotowywanie farb za pomocą rozpuszczalników niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia oraz przygotowywanie i stosowanie środków o tych właściwościach, służących do oczyszczania i dezynfekcji pomieszczeń i urządzeń, powinny być dokonywane pod nadzorem, z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności, oraz w miejscach mających odpowiednią wentylację.

2. Zabrania się stosowania płynów palnych w pomieszczeniach zamkniętych, nie mających odpowiedniej wentylacji.

ż 32. 1. Zabrania się wchodzenia do ładowni, karterów silników, tunelu przystępkowego, zbiorników, koferdamów i innych podobnych pomieszczeń bez zgody oficera służbowego (wachtowego) i bez zapewnienia nadzoru.

2. Zezwolenie na wejście do pomieszczeń wymienionych w ust. 1 może być wydane po uprzednim upewnieniu się, że w powietrzu tych pomieszczeń nie ma czynników szkodliwych dla zdrowia o stężeniach przekraczających najwyższe dopuszczalne stężenie, natomiast znajduje się dostateczna ilość tlenu. W razie braku możliwości wyposażenia statku w odpowiednie przyrządy do określenia stopnia zagrożenia wejście do tych pomieszczeń jest dopuszczalne jedynie z zastosowaniem odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.

ż 33. 1. Przed rozpoczęciem prac remontowych, konserwacyjnych lub związanych z czyszczeniem i porządkowaniem w pomieszczeniach, w których powietrze może być zanieczyszczone substancjami trującymi lub szkodliwymi dla zdrowia, należy zastosować środki zapewniające usunięcie lub neutralizację tych zanieczyszczeń.

2. W razie niemożności spełnienia warunków wymienionych w ust. 1 członkowie załogi powinni pracować używając odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.

3. Wykonywanie prac w warunkach wymienionych w ust. 1 i 2 powinno odbywać się pod nadzorem.

4. Otwory powstałe przez zdjęcie płyt podłogi, pokryw włazów i inne otwory należy bezzwłocznie ogrodzić lub zabezpieczyć w inny sposób.

5. W razie wykonywania prac remontowych i konserwacyjnych na pomostach ażurowych pod pomostem powinny być podwiązane brezenty.

ż 34. 1. Jakiekolwiek naprawy w czasie ruchu maszyn i urządzeń są zabronione. Jeżeli czynności związane z regulacją lub remontem mechanizmu wymagają zdjęcia osłony, praca taka może być wykonana jedynie pod nadzorem oficera.

2. Naprawy maszyn i urządzeń są dozwolone po uprzednim zatrzymaniu silnika i umieszczeniu na urządzeniach rozruchowych tablicy z napisem "Naprawa - nie włączać" oraz po zastosowaniu innych dostępnych środków uniemożliwiających uruchomienie silnika.

3. Przed przystąpieniem do naprawy urządzeń napędzanych silnikiem elektrycznym należy silnik odłączyć od dopływu energii elektrycznej przez wyjęcie bezpieczników na tablicy rozdzielczej lub odłączenie zasilania i umieścić na wyłączonych bezpiecznikach i rozruszniku tablicę z napisem "Nie włączać". Prace te powinien wykonywać elektryk lub pracownik odpowiedzialny za stan urządzeń elektrycznych statku.

4. Naprawa urządzeń instalacji elektrycznej powinna odbywać się po uprzednim wyłączeniu napięcia i odpowiednim zabezpieczeniu przed przypadkowym włączeniem.

5. Naprawa maszyn i urządzeń powinna być przeprowadzona przez pracowników wyznaczonych przez oficera mechanika i mających odpowiednie kwalifikacje, w szczególności w zakresie obsługiwania urządzeń elektrycznych.

ż 35. 1. Kontrola maszyn i urządzeń powinna być przeprowadzana codziennie przez osoby wykwalifikowane, wyznaczone przez kierowników działów.

2. Przegląd techniczny maszyn i urządzeń należy przeprowadzać w terminach określonych w dokumentacji technicznej maszyn lub urządzeń. Wyniki przeglądu powinny być zapisane w książce kontroli.

3. Maszyny i urządzenia, wykazujące uszkodzenia, należy bezzwłocznie zatrzymać i zaopatrzyć w napis "Awaria - nie włączać".

4. Oddanie do ruchu naprawionych maszyn i urządzeń powinno być dokonane przez osoby odpowiedzialne za ich sprawność.

ż 36. 1. Przy malowaniu natryskowym zabronione jest stosowanie związków ołowiu, arsenu, rtęci oraz następujących rozpuszczalników: benzyny zawierającej czteroetylek ołowiu, dwusiarczku węgla, czterochlorku węgla i innych chloropochodnych węglowodorów.

2. Przemywanie części mechanizmów środkami mogącymi spowodować samozapłon albo wydzielającymi trujące gazy lub pary oraz malowanie farbą żaroodporną części lub elementów kotłów przed ich dostatecznym ostudzeniem jest zabronione.

3. Zabronione są jakiekolwiek inne prace w tych częściach pomieszczeń lub miejscach, w których przeprowadza się malowanie natryskowe.

4. Zabrania się malowania natryskowego przy użyciu substancji łatwo palnych lub wybuchowych w pomieszczeniach, w których są w ruchu silniki elektryczne, spalinowe, urządzenia wywołujące silne podnoszenie temperatury lub iskrzenie oraz gdy znajdują się w nich otwarte źródła ognia.

5. Stan powłoki przeciwślizgowej na pokładach metalowych, malowanych farbami przeciwślizgowymi, powinien być skontrolowany przynajmniej raz w miesiącu. Powłoki, których właściwości przeciwślizgowe uległy znacznemu obniżeniu, należy natychmiast odnowić.

6. Farby i rozpuszczalniki łatwo palne i lotne mogą znajdować się na stanowiskach pracy tylko w zamykanych naczyniach metalowych, w ilości nie przekraczającej zapotrzebowania, które określa oficer.

7. Naczynia opróżnione, w których znajdowały się farby lub rozpuszczalniki, powinny być natychmiast usunięte z miejsca pracy.

ż 37. Wszystkie prace remontowe przy urządzeniach pod ciśnieniem można prowadzić tylko po obniżeniu ciśnienia do ciśnienia atmosferycznego, a temperatury do 50�C. Prace te powinny być prowadzone pod nadzorem oficera.

ż 38. 1. Protokolarny pomiar stanu izolacji sieci elektrycznej i urządzeń powinien być przeprowadzany co najmniej raz na 12 miesięcy.

2. Przy głównej tablicy rozdzielczej, w warsztacie elektrycznym oraz w ogólnie dostępnym korytarzu powinny być wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie porażenia prądem elektrycznym.

3. W czasie wykonywania w sąsiedztwie urządzeń elektrycznych prac mogących spowodować uszkodzenie mechaniczne, oblanie wodą lub cieczą tych urządzeń urządzenia te powinny być odpowiednio zabezpieczone.

4. Stosowanie naprawianych wkładek bezpieczników lub wkładek nieodpowiednich dla danego urządzenia jest zabronione.

5. Zabrania się osobom nie mającym odpowiednich uprawnień dokonywania zmian regulacji zabezpieczeń nadprądowych i zmian w instalacji elektrycznej statku.

6. Do stwierdzania występowania napięcia i jego badania należy używać tylko przyrządów pomiarowych lub kontrolnych.

7. Osobom nie upoważnionym zabrania się wstępu do pomieszczeń rozdzielnic głównych i pomocniczych.


Utrzymanie stanowisk i miejsc pracy oraz dróg komunikacyjnych

ż 39. 1. Przed rozpoczęciem pracy stanowiska pracy powinny być odpowiednio przygotowane.

2. Pokłady i stanowiska pracy należy utrzymywać w porządku i czystości.

3. Przejścia do pomieszczeń, zwłaszcza korytarze i klatki schodowe, nie mogą być zastawiane przedmiotami lub ładunkami oraz powinny być utrzymane w należytej czystości. Dywany i chodniki powinny ściśle przylegać do podłogi i nie przesuwać się po niej.

4. Podczas opadów śnieżnych lub gołoledzi śnieg i lód ze stanowisk pracy i przejść należy niezwłocznie usuwać, a pokłady, schody, pomosty i trapy posypywać środkami zapobiegającymi poślizgnięciu się.

5. Podłogi, pomosty i inne przejścia należy utrzymywać w stałej sprawności technicznej.

6. Płyty, podłogi i pomosty powinny być trwale przymocowane do konstrukcji, utrzymywane w czystości i w stanie suchym. Oleje, inne płyny lub smary rozlane na podłogę należy natychmiast usuwać.

ż 40. 1. Ruchome wyposażenie statku po każdorazowym użyciu należy składać w miejscu do tego przeznaczonym oraz zabezpieczyć przed zmianą położenia.

2. Gromadzenie wiórów, odpadków drzewnych i innych zbędnych materiałów łatwo palnych w pomieszczeniach pracy jest zabronione.

ż 41. Do szklenia powierzchni narażonych na stłuczenie należy stosować wyłącznie szkło nie dające ostrych odłamków.

ż 42. 1. Stanowiska pracy powinny być oświetlone zgodnie z obowiązującymi normami.

2. Każdy członek załogi pełniący wachtę lub służbę powinien być wyposażony w latarkę elektryczną.

ż 43. Należy zapewnić dogodną łączność między odległymi, współpracującymi ze sobą stanowiskami pracy.

DZIAŁ 2
Przepisy szczegółowe


Rozdział 1
Dział pokładowy


Trapy i drabiny

ż 44. 1. Przed wyłożeniem urządzeń służących do komunikacji z lądem lub między statkami oficer służbowy powinien sprawdzić stan tych urządzeń i osprzętu służącego do ich opuszczenia. Zabrania się używania urządzeń będących w stanie zagrażającym bezpieczeństwu.

2. Zabrania się podnoszenia i opuszczania trapu z ludźmi.

3. Urządzenia komunikacyjne oraz dojście do nich powinny być od zmierzchu do świtu oświetlone w sposób nie utrudniający nawigacji innym statkom, a przy trapie powinny znajdować się koło ratunkowe z bojką świetlną i rzutką oraz bosak.

4. Jeżeli trap służy do komunikacji między statkami lub jeżeli statek stoi przy nabrzeżu, należy pod trapem rozpiąć siatkę ochronną o odpowiednich wymiarach. Siatka w górnej części powinna być umocowana na cienkich linkach stalowych, utrudniających gryzoniom dostanie się na statek.

5. Zabrania się stosowania przenośnych i pilotowych do komunikacji stałej między statkiem a nabrzeżem.

ż 45. 1. Dwukierunkowy ruch po trapie jest zabroniony, z wyjątkiem trapów o szerokości większej niż 0,8 m, przystosowanych do ruchu dwukierunkowego.

2. Zabrania się przenoszenia po trapie ciężarów większych niż 50 kg.

3. Podczas przenoszenia po trapach ciężarów zabronione jest przebywanie na trapie osób nie zatrudnionych przy przenoszeniu.

4. Zabrania się przetaczania ciężarów po trapach oraz podnoszenia ciężarów na trapach za pomocą ich urządzeń podnośnych.

5. Obciążenie trapów powyżej ustalonej nośności jest zabronione. Na pobocznicy trapu powinien być wyraźny napis określający dopuszczalne obciążenie robocze oraz liczbę osób mogących jednocześnie znajdować się na trapie.

ż 46. 1. W razie braku możliwości użycia stałych trapów w komunikacji między statkami lub między statkami a dalbą kapitan podejmuje decyzję o rodzaju bezpiecznego środka komunikacji.

2. Przy korzystaniu z drabin pilotowych należy stosować pasy lub szelki bezpieczeństwa z linką asekuracyjną. Osoba korzystająca z drabiny powinna być asekurowana i obserwowana z pokładu.

3. Jeżeli drabina pilotowa służy do stałej komunikacji między statkami na morzu, należy pod drabiną rozpiąć siatkę ochronną o odpowiednich wymiarach.

4. Osoby wchodzące na drabinę pilotową powinny mieć obie ręce wolne.

5. W miejscu mocowania drabiny pilotowej na pokładzie powinien być zapewniony dogodny uchwyt dla rąk.

ż 47. 1. Drabina pilotowa powinna być tak umocowana, aby osoby korzystające z niej miały zapewnione pełne bezpieczeństwo.

2. Na drabinie pilotowej może znajdować się tylko jedna osoba.

ż 48. 1. Drabiny przenośne powinny odpowiadać obowiązującym normom.

2. Zabrania się pracy na drabinach nie zabezpieczonych przed przesunięciem lub zmianą położenia w czasie pracy oraz w razie gdy przechyły boczne lub wzdłużne statku przekraczają 5�.

3. Pochylenie drabiny w stosunku do poziomu nie może być większe niż 85� i mniejsze niż 60�.


Cumowanie i kotwiczenie

ż 49. 1. Prace związane z cumowaniem, kotwiczeniem lub holowaniem powinny odbywać się pod nadzorem osoby wyznaczonej przez kapitana lub kierownika działu.

2. W czasie prac związanych z cumowaniem lub kotwiczeniem zabronione jest przebywanie na stanowiskach manewrowych osób nie zatrudnionych przy tych czynnościach.

3. Mechanizmy cumownicze i windy kotwiczne powinny być obsługiwane przez wyznaczonych, wykwalifikowanych członków załogi.

4. Liny cumownicze powinny być przed rozpoczęciem prac rozciągnięte na dostateczną długość i ułożone na pokładzie.

5. Podawanie cum bez rzutki dozwolone jest tylko na odległość do 2 m.

6. Rzutka powinna odpowiadać obowiązującym normom.

ż 50. 1. Członkom załogi wykonującym czynności cumownicze nie wolno przebywać wewnątrz zwojów lin lub wewnątrz pętli lin rozciągniętych na pokładzie.

2. Podczas zwalniania stopera członek załogi obsługujący stoper powinien znajdować się po stronie przeciwnej kierunkowi naciągu liny.

3. Stopery mogą być obsługiwane tylko przez przeszkolonych w tym zakresie członków załogi.

4. Zabrania się stosowania stoperów łańcuchowych do lin włókiennych.

ż 51. Zabrania się załodze statku dobijającego do nabrzeża lub odbijającego od niego wyskakiwania ze statku lub wskakiwania na statek w celu wykonania prac cumowniczych.

ż 52. 1. Rozpoczęcie wybierania liny cumowniczej może nastąpić dopiero po otrzymaniu sygnału, że lina została prawidłowo zamocowana lub zwolniona, a osoba obsługująca linę odsunęła się na bezpieczną odległość.

2. Przy wybieraniu liny członek załogi powinien trzymać za wolny koniec liny w odległości co najmniej 1 m od bębna lub szpuli mechanizmu cumowniczego oraz od pachoła - jeżeli lina go obkłada, lub od przewłoki - jeżeli lina przez nią przechodzi.

3. Przy wybieraniu liny za pomocą windy manewrowej, kotwicznej lub kabestanu należy na głowicy tych urządzeń obłożyć linę taką ilość razy, aby uniknąć poślizgu liny na głowicy.

4. W czasie ruchu windy obsługujący urządzenia sterownicze nie może opuszczać stanowiska pracy.

ż 53. Koniec liny cumowniczej przewożonej łodzią powinien być umocowany w sposób umożliwiający szybkie i łatwe jej zwolnienie.

ż 54. Jeżeli lina cumownicza jest wydawana z łodzi, zabrania się przebywania członków załogi nie zatrudnionych przy wydawaniu w tych częściach łodzi, w których ułożone są zwoje liny.

ż 55. 1. Zabrania się wybierania zawiezionej łodzią liny cumowniczej do czasu jej zamocowania i odejścia łodzi od urządzenia cumowniczego.

2. Zabrania się pozostawiania lin cumowniczych na stoperach.

3. Naprężone liny z włókien sztucznych obkładające bębny wind używanych do manewrów cumowniczych należy luzować za pomocą biegu wstecznego windy.

4. Do manewrów cumowania i odcumowania statków, z wyjątkiem zbiornikowców, należy używać szpringów wykonanych z lin stalowych.

ż 56. Członkowie załogi obsługujący windę kotwiczną nie mogą opuszczać swego stanowiska w czasie trwania manewrów kotwicznych.

ż 57. 1. Oficer kierujący manewrami powinien przed rzuceniem kotwicy upewnić się, czy pod kotwicą lub w pobliżu miejsca jej opuszczania nie znajdują się jednostki pływające.

2. Przed rzuceniem kotwicy, a także przed jej podniesieniem, należy sprawdzić działanie windy kotwicznej.

3. Bezpośrednio po manewrach należy zakryć otwory kluz kotwicznych.

ż 58. Zabronione jest w czasie rzucania kotwicy przebywanie nie zatrudnionych przy tym członków załogi przed bębnem łańcuchowym oraz w kierunku naciągu łańcucha.

ż 59. 1. Jeżeli statek nie ma urządzenia do samoczynnego układania łańcucha w komorze łańcuchowej, należy go układać za pomocą haków.

2. Podczas odrywania kotwicy przez ruch statku przebywanie członków załogi w komorze łańcuchowej jest zabronione.

ż 60. 1. W razie zawożenia kotwicy łodzią lub łodziami opuszczanie kotwicy i umocowanie jej do łodzi powinno odbywać się pod osobistym nadzorem oficera.

2. Podczas opuszczania kotwicy osoby znajdujące się w łodzi nie mogą przebywać pod opuszczaną kotwicą.

3. Przy opuszczaniu kotwicy głównej przywiązywanie poszczególnych zwisów wyluzowanego łańcucha kotwicznego do belek ułożonych na łodziach dozwolone jest tylko po zahamowaniu windy kotwicznej.

4. Luzowanie liny kotwicznej z łodzi może być dokonywane tylko przez klamry, szakle lub podobne elementy zamocowane na rufie łodzi.

5. Przed rzuceniem kotwicy zawoźnej lub zapasowej (prądowej) lina kotwiczna powinna być wyluzowana za burtę łodzi na długość przekraczającą trzykrotnie głębokość w miejscu kotwiczenia. Jeżeli linę kotwiczną przy kotwicy zastępuje łańcuch, rzucanie kotwicy przed opuszczeniem łańcucha na dno jest zabronione.


Przeładunek

ż 61. 1. Odkrywanie i zakrywanie łuków ładowni powinno odbywać się pod nadzorem oficera pokładowego.

2. Luki ładowni lub międzypokładów, których zrębnice są niższe niż 0,75 m, a wysokość pomiędzy pokładem a podłogą ładowni lub ładunkiem przekracza 1,5 m, powinny być - z zastrzeżeniem ust. 3 - natychmiast po zdjęciu pokryw zabezpieczone do wysokości co najmniej 0,9 m przez założenie barier lub w inny sposób zapobiegający wpadnięciu członka załogi do ładowni.

3. Na statkach rybackich na morzu w czasie przeładunku między pokładem a ładownią jedna strona luku może być nie ogrodzona, jeżeli wymagają tego warunki przeładunku.

4. Zabezpieczenie luków ładowni i międzypokładów, określone w ust. 2, powinno pozostawać do czasu zakończenia przeładunku i zakrycia ładowni.

ż 62. 1. Dojścia do międzypokładów ładowni, na których nie prowadzi się prac przeładunkowych, powinny być niedostępne, jeżeli warunki techniczne na to pozwalają, a w każdym razie powinna być wywieszona oświetlona tablica informująca o zakazie przebywania.

2. Jeżeli stałe drabiny zejściowe do ładowni mają przerwy na międzypokładach lub uskoki od ciągu pionowego, na zrębnicy luku pokładu głównego oraz na obrzeżu luku każdego międzypokładu powinny być umieszczone odpowiednie napisy ostrzegawcze.

3. Napisy ostrzegawcze wymienione w ust. 2 powinny być umieszczone przy drabinach, wykonane w sposób widoczny i trwały farbą samoświecącą oraz utrzymane w stanie czytelnym.

4. W razie pozostawienia otwartych luków międzypokładów zejścia do ładowni należy zamknąć.

5. W stosunku do ładowni chłodzonych powinna istnieć zawsze możliwość otwarcia ich od wewnątrz.

ż 63. 1. Zabrania się przechodzenia i przebywania pod przenoszonym ładunkiem.

2. W czasie przeładunku zabrania się wchodzenia i wychodzenia z ładowni przez luk tej ładowni oraz po drabinach zejściowych, jeżeli znajdują się one w zasięgu przenoszonego ładunku.

ż 64. Zabrania się używania w ładowniach otwartego ognia oraz palenia tytoniu.

ż 65. Zabrania się przykrywania luków ładowni brezentami, jeżeli nie są nałożone wszystkie pokrywy lub deski lukowe.

ż 66. Ładunki umieszczone w ładowniach powinny być zabezpieczone przed ich przemieszczaniem się.

ż 67. W razie konieczności przeładunku z niższego pokładu przy załadowanym wyższym międzypokładzie należy zapewnić dojścia do pokryw luków międzypokładu i miejsc założenia zabezpieczeń pokryw oraz miejsc założenia ogrodzenia luku międzypokładu.

ż 68. Urządzenia zabezpieczające pokrywy luku międzypokładów i urządzenia służące do ogrodzenia nie mogą być przykryte ładunkiem i powinny być zawsze dostępne.

ż 69. 1. Ładunki pokładowe należy umocować w sposób uniemożliwiający ich przemieszczanie się.

2. Ładunki pokładowe powinny być tak ułożone, aby nie utrudniały dostępu do włazów, otworów wentylacyjnych i pomiarowych, hydrantów przeciwpożarowych, wind, łodzi ratunkowych i innych urządzeń na statku.

3. Jeżeli ładunek zajmuje całą szerokość przejść na pokładzie, należy urządzić bezpieczne przejścia dla załogi na górnej powierzchni ładunku. Przejścia te powinny być odpowiednio zbudowane i ogrodzone.

ż 70. 1. Prace przy odkrywaniu i zakrywaniu ładowni oraz przy klarowaniu bomów i żurawi na statkach, z zastrzeżeniem ust. 2, powinny być prowadzone podczas postoju statku.

2. Prace wymienione w ust. 1 mogą być prowadzone podczas przejść statku na wodach osłoniętych oraz w warunkach nie stwarzających bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia członków załogi. Decyzję o prowadzeniu tych prac podejmuje każdorazowo kapitan.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą statków używanych w rybołówstwie.

ż 71. 1. Wejście do ładowni w celu dokonywania prac remontowych, konserwacyjnych, oczyszczania lub prac przeładunkowych dokonywanych przez załogę jest dozwolone po dokładnym przewietrzeniu ładowni i sprawdzeniu, czy w ładowniach nie znajdują się w powietrzu składniki trujące lub szkodliwe dla zdrowia.

2. W razie przewożenia ładunków o właściwościach trujących członkowie załogi wykonujący prace wymienione w ust. 1 powinni pozostawać pod nadzorem.

3. Ładownie powinny być czyszczone w miarę możliwości przy użyciu urządzeń mechanicznych.

4. Jeżeli przy czyszczeniu ładowni nie można zapobiec wydzielaniu się czynników szkodliwych dla zdrowia, członek załogi powinien wykonywać te prace przy użyciu odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.

5. Wejście do zbiorników po paliwach płynnych powinno odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.

ż 72. 1. Prace przeładunkowe wykonywane przez załogę statku powinny być organizowane przez oficera.

2. Przed rozpoczęciem przeładunku materiałów pylących, wydzielających pary lub gazy należy zastosować środki techniczne i organizacyjne zapobiegające przedostawaniu się tych czynników do pomieszczeń służbowych i bytowych.

3. Prace związane z transportem ładunków niebezpiecznych powinny odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.

ż 73. Kapitanowie statków przycumowanych do siebie decydują o możliwości rozpoczęcia przeładunku lub o konieczności jego przerwania, biorąc pod uwagę aktualne warunki atmosferyczne i kierując się bezpieczeństwem załóg statków.

ż 74. 1. Chodzenie po rozpornicach znajdujących się na lukach oraz po zrębnicach luków jest zabronione.

2. Zabrania się pozostawiania pokryw ładowni, uniesionych częściowo na urządzeniach służących do otwierania i zamykania luków, bez zabezpieczenia pokryw przed samoczynnym opadnięciem.

3. Pokrywy ładowni po ich przesunięciu lub podniesieniu należy zabezpieczyć przed samoczynną zmianą położenia.

ż 75. 1. Pokrywy luków i rozpornice po wyjęciu powinny być układane tuż przy nadburciu, a przy piętrzeniu - przekładane drewnem, tak aby nie mogły spaść lub rozsunąć się.

2. Pomiędzy zrębnicami luków a miejscem składowania pokryw lukowych i rozpornic powinno pozostać wolne przejście o szerokości co najmniej 1 m albo należy urządzić bezpieczne przejście na górnej powierzchni zgodnie z wymaganiami określonymi w ż 69 ust. 3.

ż 76. Jeżeli ze względu na prowadzone prace przeładunkowe zdjęto barierę burtową, na czas przerwy w pracy należy miejsce to ogrodzić do wysokości relingu za pomocą liny lub zabezpieczyć w inny sposób przed wypadnięciem ludzi za burtę.

Rozdział 2
Prace połowowe


Wymagania ogólne

ż 77. 1. Wszystkie prace związane z wydawaniem i wybieraniem narzędzi połowu powinny być prowadzone pod nadzorem oficera pokładowego i bosmana.

2. W każdym rejsie przed rozpoczęciem prac związanych z wydawaniem narzędzi połowu kierownik działu pokładowego powinien dokonać przydziału stanowisk pracy oraz ustalić sposób porozumiewania się między tymi stanowiskami.

3. Przed rozpoczęciem połowów należy:

1) uprzątnąć pokład i stanowiska pracy, usuwając zbędne przedmioty i narzędzia,

2) sprawdzić stan i działanie rolek centralnych i kierujących, osprzętu kozłów, rozpornic trałowych oraz uzbrojenia narzędzi połowu,

3) oświetlić stanowiska pracy, jeżeli połowy odbywają się w porze nocnej.

4. Przy podnoszeniu lub przemieszczaniu narzędzi połowu na pokładzie stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prac przeładunkowych.

ż 78. Na pokładzie roboczym każdego statku łowczego w miejscu widocznym i łatwo dostępnym powinny być umieszczone narzędzia lub urządzenia do cięcia lin w nagłych wypadkach.

ż 79. 1. W czasie pracy windy trałowej nie zatrudnieni członkowie załogi nie mogą znajdować się przy stanowiskach obsługi windy.

2. Zabrania się w czasie ruchu windy trałowej siadania i opierania się o jej części konstrukcyjne lub wchodzenia na jej korpus.

3. Członek załogi obsługujący urządzenia rozruchowe windy trałowej nie może się oddalać ze swego stanowiska pracy do zakończenia wydawania lub wybierania narzędzi połowu.

4. Zabrania się ręcznego obkładania głowicy windy trałowej w czasie jej rozruchu.

5. W razie ręcznego wybierania liny z głowicy windy trałowej wolny koniec liny powinien być odkręcany przez innego członka załogi lub wypuszczany za burtę, jeżeli nie grozi to wplątaniem się liny w śrubę statku.

ż 80. 1. Zabrania się podciągania lub opuszczania rozpornic przed stwierdzeniem, że członkowie załogi zakończyli przy nich prace, odsunęli się od kozła trałowego i zasygnalizowali o tym pracownikowi obsługującemu windę.

2. W czasie podwieszania rozpornic łańcuch należy przerzucać, a nie przekładać przez pałąki rozpornic.

3. Zabrania się obracania, przyciągania lub odpychania rozpornic bezpośrednio rękami. Czynności te można wykonywać jedynie przy użyciu krótkich bosaków, drągów, łomów lub innych narzędzi.

4. Zabrania się wchodzenia na rozpornice.

5. W czasie wykonywania manipulacji przy rozpornicach bęben windy trałowej powinien być wysprzęglony i zahamowany.

ż 81. 1. W czasie wydawania lub wybierania narzędzi połowu zabrania się:

1) przebywania w pobliżu rolek centralnych i kierujących,

2) przechodzenia przez liny będące w ruchu lub pod nimi,

3) przebywania między linami będącymi w ruchu lub przy nich.

2. Członek załogi w czasie wykonywania prac wymagających wychylenia się za burtę powinien mieć założony pas bezpieczeństwa.

3. W razie wyskoczenia lin trałowych na nadburcie zabrania się zrzucania ich przed zahamowaniem bębnów i zmniejszeniem szybkości statku. Do zrzucania lin należy stosować łomy lub specjalne drągi.

4. Jeżeli w czasie wybierania lin trałowych narzędzie połowu zostanie zaczepione o przeszkodę denną, a w celu uwolnienia się od tego zaczepu statek pracuje jednym lub dwoma bębnami trałowymi albo wykonuje manewry sterem i śrubą, do czasu uwolnienia się od tego zaczepu na pokładzie roboczym mogą przebywać tylko członkowie załogi bezpośrednio obsługujący windę trałową.

5. W razie zerwania się jednej z lin trałowych należy do czasu całkowitego wybrania narzędzi połowu zachować szczególne środki ostrożności. Prace te powinien nadzorować kapitan lub pierwszy oficer.


Połowy trałowe w systemie burtowym

ż 82. 1. Zabrania się przebywania między burtą roboczą a unoszonym workiem lub toczyskami.

2. Zabrania się przebywania pod liną ćwiartkową, gdy toczyska są podniesione, a lina ćwiartkowa obkłada głowicę windy.

3. Zabrania się przebywania obok lin ćwiartkowych w czasie wyrzucania toczyska za burtę.

4. Liny ćwiartkowe powinny być w czasie ich wybierania bezzwłocznie układane.

5. Zabrania się układania zwojów lin ćwiartkowych na przejściu przy windzie trałowej.

ż 83. 1. Przed rozpoczęciem ręcznego spinania lin trałowych należy wykonać manewr statkiem w celu zmniejszenia naprężenia lin trałowych.

2. Członek załogi zarzucający hak gończy na dziobową linę trałową powinien być nadzorowany przez innego członka załogi.

3. Zabrania się trzymania za linę trałową w czasie zarzucania haka gończego.

4. W czasie spinania lin trałowych zabrania się członkom załogi przebywania w rufowej części pokładu głównego, z wyjątkiem spinających liny, którzy powinni się znajdować między kozłem trałowym a klamrą.

5. Po spięciu lin trałowych w klamrze należy na liny trałowe założyć łańcuch bezpieczeństwa lub w inny sposób zabezpieczyć je przed wyskoczeniem na nadburcie.

6. Jeżeli liny trałowe są spięte na bloku kozła trałowego, a zachodzi konieczność spięcia lin na rolce rufowej, przełożenie lin powinno odbywać się przy zmniejszonej szybkości statku.

7. Członek załogi spinający ręcznie liny trałowe na pachołku relingowym, rolce rufowej lub półkluzie powinien być w czasie tej czynności nadzorowany.

8. Zabrania się spinania lin trałowych przed zahamowaniem bębnów windy trałowej.

9. Przed rozpoczęciem ręcznego spinania lin trałowych należy wykonać manewr statkiem w celu zmniejszenia naprężenia lin trałowych.

ż 84. 1. Przy dobijaniu klamry spinanej ręcznie członek załogi wykonujący tę pracę powinien stać z przodu łańcucha (w kierunku dziobu statku).

2. Zabrania się stawania pod kozłem trałowym w czasie wybierania lin trałowych.

ż 85. 1. Przy wyciąganiu worka z odłowem na pokład zabrania się przebywania pod blokiem, przez który jest przewinięta lina.

2. Worek powinien być zabezpieczony za pomocą lin stabilizacyjnych przed rozkołysaniem się, a zanim zostanie rozwiązany, powinien być opuszczony na pokład.

ż 86. 1. Po przyjęciu wodzy tuki pelagicznej przez statek kierujący wodze powinny być od razu połączone z linami trałowymi.

2. Zabrania się łączenia linami dziobów statków ciągnących tukę.


Połowy trałowe w systemie rufowym

ż 87. 1. W czasie wydawania i wybierania narzędzi połowu przebywanie między falochronami pokładowymi ograniczającymi pokład trałowy powinno być ograniczone tylko do wypadków koniecznych, na czas potrzebny do wykonania określonych czynności. W czasie wybierania lin trałowych zabronione jest przebywanie członków załogi na pokładzie trałowym. Wejście na pokład trałowy może nastąpić po zatrzymaniu wind.

2. Zabrania się poprawiania uzbrojenia narzędzi połowu, w czasie gdy znajduje się ono w ruchu.

3. Pochylnia rufowa statku w czasie wydawania narzędzi połowu powinna być ogrodzona, z wyjątkiem momentu podnoszenia i opuszczania lin trałowych.

4. Członkowie załogi pracujący na pochylni rufowej powinni mieć założone kamizelki bezpieczeństwa.

5. Zabrania się wchodzenia na część pokładu roboczego między falochrony pokładowe w czasie podnoszenia i opuszczania lin trałowych.

6. Bloki trałowe należy natychmiast zamknąć po włożeniu w nie lin trałowych.

7. Podczas otwierania i zamykania bloków zabrania się stawania pomiędzy blokiem trałowym a pochylnią rufową. Na statkach, na których rozwiązania konstrukcyjne nie pozwalają na przestrzeganie tego przepisu, przy wykonywaniu tych czynności należy zachować szczególną ostrożność.

8. Zabrania się zrzucania lin trałowych, gdy istnieje możliwość uderzenia o pochylnię rufową elementów stalowych łączących olinowanie.

9. W czasie trałowania liny trałowe powinny być zabezpieczone łańcuchami przed zmianą położenia.

ż 88. 1. Wyciąganie narzędzi połowu na pokład powinno odbywać się w sposób wyłączający możliwość ich zsuwania się po pochylni rufowej.

2. Przy wyciąganiu na pokład włoka pelagicznego zabrania się odczepiania obciążników tuż przy pochylni rufowej.

3. W razie konieczności zejścia na pochylnię lub worek znajdujący się na pochylni rufowej członek załogi powinien mieć założoną kamizelkę bezpieczeństwa oraz pas bezpieczeństwa typu szelkowego z dwiema linami asekuracyjnymi przeciągniętymi przez bloczki. Końce tych lin powinny być trzymane przez bosmana i oficera.

ż 89. Wybieranie na pokład dużych odłowów powinno być nadzorowane przez kapitana lub pierwszego oficera.

Rozdział 3
Przetwórstwo ryb

ż 90. 1. W czasie pracy przy przetwórstwie ryb należy na bieżąco zmywać pokład i podłogi.

2. Stanowiska pracy, na których czynności mogą być wykonywane w pozycji siedzącej, powinny być odpowiednio przygotowane i wyposażone.

3. Przed przystąpieniem do pracy należy natrzeć ręce kremem ochronnym.

ż 91. 1. Noże nieskładane powinny mieć osłony zapobiegające obsuwaniu się ręki na ostrze noża.

2. Na stanowiskach pracy, na których używa się noży nieskładanych, powinny znajdować się pochwy do noży.

3. Zabrania się noszenia w kieszeniach noży nie zamkniętych lub nie zabezpieczonych.

ż 92. Zabrania się używania opakowań lub pojemników, będących w stanie zagrażającym bezpieczeństwu pracy.

ż 93. 1. Zmechanizowane urządzenia przetwórcze mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby wyznaczone i specjalnie przeszkolone.

2. Wózki zamrażalnicze należy zabezpieczyć za pomocą urządzeń mechanicznych przed zmianą położenia.

Rozdział 4
Dział maszynowy


Wymagania ogólne

ż 94. 1. Ręczne sprawdzanie temperatury łożysk i ręczne smarowanie ruchomych elementów mechanizmów jest dopuszczalne jedynie przy tych typach urządzeń, przy których ze względów technicznych nie można zastosować innego sposobu obsługi.

2. Materiały, które mogą ulec samozapaleniu, a zwłaszcza czyściwo i zaoliwione szmaty, należy przechowywać w zamkniętych pojemnikach metalowych, a po każdej wachcie usuwać z maszynowni.

3. Zęzy powinny być płukane co najmniej raz na miesiąc.


Bunkrowanie

ż 95. 1. Zamykanie i otwieranie luków oraz dolnych zasuw zasobni bunkrowych powinno odbywać się pod nadzorem mechanika wachtowego. Przed wejściem do zasobni należy ją dokładnie przewietrzyć i sprawdzić, czy nie ma w niej gazów.

2. Zabrania się wchodzenia do zasobni węglowych przez otwory powstałe po otwarciu dolnych zasobni.

3. Zabrania się członkom załogi przebywania w zasobniach samotrymujących lub innych, w których węgiel ulega zsypaniu.

4. Zasobnie węgla powinny być stale i dobrze wietrzone.

5. Temperaturę w zasobniach węglowych należy sprawdzać co najmniej raz na dobę.

ż 96. 1. Przed rozpoczęciem pobierania paliwa płynnego należy sprawdzić drożność przewodów odpowietrzających.

2. Zabrania się osobom nie zatrudnionym przy pobieraniu paliwa płynnego przebywania przy wylotach rur odpowietrzających.

3. Przewody wlewowe pobierania paliwa na pokładach powinny być zamknięte natychmiast po odłączeniu węży.

4. Końcówkę węża bunkrowego należy podwieszać tak, aby przewód nie obciążał złącza.

5. W rejonie pobierania paliwa należy przygotować środki służące do zbierania i usuwania przecieków paliwa.


Siłownie

ż 97. 1. Roboty remontowe w kotle sąsiadującym z kotłem pracującym mogą być wykonywane, jeżeli przewody wodne i parowe łączące oba kotły zostały rozłączone i zaślepione. Zabrania się oddzielania kotłów wyłącznie za pomocą zamknięcia zaworów.

2. Otwarcie włazów kotła może nastąpić dopiero po sprawdzeniu i upewnieniu się, że ciśnienie w kotle odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu i że kocioł jest opróżniony z wody.

3. Usuwanie popiołu z palenisk i składanie popiołu w kotłowni powinny być wykonywane tak, aby nie powodowały nadmiernego zapylenia.

4. Narzędzia do obsługi palenisk powinny być umieszczone w określonych miejscach kotłowni i zabezpieczone za pomocą uchwytów przed samoczynną zmianą położenia.

5. Składanie lub magazynowanie jakichkolwiek przedmiotów za tablicami rozdzielczymi jest zabronione.

6. Zabrania się zastawiania jakimikolwiek przedmiotami dojść do urządzeń elektrycznych wymagających nadzoru lub obsługi.

7. Demontaż głównych silników napędowych mechanizmów pomocniczych i innych urządzeń siłowni powinien odbywać się za wiedzą starszego (pierwszego) mechanika i w obecności mechanika wachtowego lub asystenta maszynowego.

8. Przed przystąpieniem do pracy przy silniku głównym i linii wału należy unieruchomić wał. Jeżeli unieruchomienie wału następuje przez włączenie obracarki, na stanowisku manewrowym należy umieścić tablicę z napisem "Uwaga - obracarka włączona".


Chłodnie

ż 98. 1. Dokumenty produkcji urządzeń chłodniczych, ich prób oraz instrukcje o obsłudze powinny znajdować się na statku.

2. Wszystkie dane dotyczące eksploatacji, naprawy lub jakichkolwiek zmian technicznych urządzenia powinny być odnotowane w dzienniku chłodniczym.

ż 99. 1. Sprawdzanie szczelności instalacji chłodniczych powinno odbywać się za pomocą indykatorów (wykrywaczy).

2. Zabrania się sprawdzania szczelności instalacji za pomocą słuchu lub węchu.

ż 100. Zabrania się używania w pomieszczeniach maszynowni chłodniczej otwartego ognia oraz palenia tytoniu.

ż 101. Postępowanie członków załogi w razie awarii urządzeń chłodniczych i wydostawania się czynnika chłodniczego do pomieszczeń statku powinno być określone w instrukcji alarmowej; nie dotyczy to chłodni prowiantowych.

ż 102. 1. Sprzęt ochrony osobistej, środki neutralizujące działanie czynnika chłodniczego oraz środki przeciwodmrożeniowe powinny być przechowywane przy wejściu do maszynowni chłodniczej w miejscu łatwo dostępnym i umożliwiającym natychmiastowe ich użycie.

2. W miejscu widocznym należy umieścić instrukcję o udzielaniu pierwszej pomocy.


Butle z gazami sprężonymi

ż 103. 1. Obsługa butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem może być powierzona tylko członkom załogi mającym odpowiednie kwalifikacje.

2. Butli nie wolno rzucać, przewracać, toczyć, uderzać o nie przedmiotami oraz używać do celów niezgodnych z przeznaczeniem.

3. Zarówno butle napełnione, jak i opróżnione powinny być chronione przed opadami atmosferycznymi, korozją oraz zanieczyszczeniami, zwłaszcza tłuszczami, olejami i smarami.

4. Butle napełnione gazami oraz butle opróżnione z acetylenu powinny być zabezpieczone przed promieniowaniem cieplnym.

ż 104. 1. Zabrania się przyjmowania na statek:

1) butli nie odpowiadających pod względem budowy i stanu technicznego obowiązującym przepisom, a zwłaszcza butli nie oznakowanych, butli, których termin kolejnego badania kontrolnego upłynął lub upływa albo wykazujących nieszczelności zaworów,

2) butli uszkodzonych, silnie zardzewiałych lub zatłuszczonych,

3) butli bez kołpaków ochronnych.

2. Butle pochodzenia zagranicznego mogą być przyjmowane na statek tylko wtedy, gdy mają odpowiednie cechy techniczne.

3. Butli przeznaczonych do tlenu lub podtlenku azotu oraz osprzętu tych butli nie wolno smarować ani zanieczyszczać smarem, tłuszczem lub innymi substancjami zapalającymi się przy zetknięciu z tlenem i podtlenkiem azotu, ani też dotykać zatłuszczonymi rękami, szmatami lub narzędziami.

ż 105. 1. Wypuszczanie gazów z butli do zbiornika o niższym ciśnieniu powinno być dokonywane przez reduktor przeznaczony wyłącznie dla danego gazu i oznaczony odpowiednią barwą.

2. W komorze niskiego ciśnienia reduktor, manometr i zawór bezpieczeństwa powinny być nastawione na najwyższe ciśnienie robocze zbiornika, do którego wpuszcza się gaz.

ż 106. 1. Butle z gazem o właściwościach trujących należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych.

2. Zabrania się przechowywania w tym samym pomieszczeniu butli z tlenem i gazami palnymi oraz z gazami tworzącymi ze sobą mieszaniny wybuchowe.

3. Butle powinny być przechowywane w wentylowanym pomieszczeniu, z dala od źródeł ciepła lub odpowiednio chronione przed nagrzaniem się do temperatury powyżej +35�C. Jeżeli temperatura w czasie podróży może przekraczać +35�C, należy obniżyć odpowiednio współczynnik napełniania butli.

4. Butle z gazami technicznymi, przeznaczone do bezpośredniego użycia do spawania, mogą znajdować się w pomieszczeniu, w którym odbywa się spawanie, jeżeli odległość między butlami a płomieniem palnika wynosi co najmniej 1 m i są zachowane warunki określone w ust. 3.

ż 107. Butle należy umocować w indywidualnych gniazdach i uchwytach tak, aby nie nastąpiło przemieszczenie się butli, zwłaszcza podczas przechyłów statku. Zarówno butle pełne, jak i opróżnione powinny mieć szczelnie zamknięte zawory i zakręcone kołpaki. Butla opróżniona powinna być oznaczona wyraźnym napisem "Pusta".

ż 108. 1. Butle z gazami używanymi jako czynnik chłodniczy w ilości nie przekraczającej 20% pojemności systemu chłodniczego mogą znajdować się w pomieszczeniach maszynowni chłodniczej pod warunkiem, że spełniają one wymagania określone w ż 106 ust. 3.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do butli z amoniakiem.

3. Przetaczanie czynnika chłodniczego powinno odbywać się zgodnie z instrukcją.

ż 109. 1. Przenoszenie butli z gazami powinno odbywać się przy użyciu noszy odpowiadających wymaganiom normy.

2. Zabrania się przenoszenia butli po schodach o pochyleniu większym niż 45�.

3. W wypadku określonym w ust. 2 butle umocowane na noszach powinny być opuszczane na linach.


Spawanie i cięcie metali

ż 110. 1. Prace związane ze spawaniem i cięciem metali powinny odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. Prace spawalnicze poza spawalnią można prowadzić jedynie za zgodą kierownika działu maszynowego oraz kierownika działu, w którym prace te mają być wykonywane.

ż 111. Spawanie i cięcie metali mogą wykonywać tylko członkowie załogi mający wymagane uprawnienia.

ż 112. Naprawa urządzeń do spawania i sprzętu spawalniczego, jak: zawory, reduktory, manometry i palniki może być dokonywana tylko przez wyspecjalizowane zakłady.

ż 113. 1. Zabrania się, z zastrzeżeniem ust. 2, spawania w pomieszczeniach nie mających wentylacji mechanicznej.

2. Jeżeli nie można zapewnić wentylacji w miejscach spawania, a zwłaszcza w zbiornikach lub innych ciasnych pomieszczeniach, spawacz i jego pomocnik powinni pracować w maskach z doprowadzeniem świeżego powietrza lub stosować inne środki zabezpieczające.

3. W pobliżu stanowiska do spawania gazowego powinno znajdować się naczynie z wodą do chłodzenia palnika.

ż 114. Jeżeli spawanie lub cięcie jest wykonywane łukiem elektrycznym, należy stosować parawany z materiału niepalnego w razie przebywania nie zatrudnionych członków załogi w zasięgu szkodliwego promieniowania.

ż 115. 1. Spawanie zbiorników lub naczyń, w których były przechowywane ciecze lub gazy łatwo palne lub trujące, jest dozwolone jedynie po całkowitym oczyszczeniu zbiorników i naczyń z resztek gazów, cieczy oraz ich par.

2. Zabrania się używania strumienia czystego tlenu do przedmuchiwania zbiorników i przewietrzania pomieszczeń.

3. Wnętrze zbiorników i naczyń powinno podczas spawania mieć połączenie z otaczającą atmosferą przez otwarcie włazów, zdjęcie pokryw, usunięcie korków lub w inny sposób. Przepis ż 113 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

4. Przy spawaniu lub cięciu wnętrz zbiorników spawacze i ich pomocnicy powinni być zabezpieczeni za pomocą liny i asekurowani przez innych członków załogi znajdujących się na zewnątrz przy włazie do zbiornika.

5. Przed rozpoczęciem spawania spawacz powinien sprawdzić prawidłowość działania urządzeń i osprzętu spawalniczego, a przy spawaniu elektrycznym sprawdzić również uziemienie spawarki lub przetwornicy i przedmiotu spawanego.

6. Podczas spawania butle z gazami technicznymi powinny być ustawione w pozycji pionowej lub pod kątem nie mniejszym niż 45� do poziomu oraz zabezpieczone przed przypadkowym przemieszczeniem się, zwłaszcza przy przechyłach statku.

7. W razie spawania i cięcia metali jednocześnie za pomocą płomienia gazowego i łuku elektrycznego butle należy zabezpieczyć przed zetknięciem się z urządzeniami znajdującymi się pod napięciem.

8. Zabrania się używania uszkodzonych zaworów, manometrów i palników.

9. Przenośne przewody do spawania należy zabezpieczyć przed nadmiernym nagrzaniem i uszkodzeniami mechanicznymi.

ż 116. Przy spawaniu lub cięciu na rusztowaniach oficer mechanik powinien sprawdzić, czy stan i przydatność rusztowania oraz dojście do stanowiska pracy odpowiadają wymaganiom bezpieczeństwa pracy.

Rozdział 5
Przepisy sanitarno-porządkowe


Wymagania ogólne

ż 117. 1. Wszystkie pomieszczenia na statku powinny być utrzymane w czystości, a ich instalacje - w stałej sprawności, oraz okresowo sprawdzane.

2. Woda używana do utrzymania czystości w pomieszczeniach przeznaczonych do magazynowania i przechowywania żywności powinna być pobierana tylko z systemu wody do picia.

ż 118. 1. Przechowywanie produktów żywnościowych ogólnej konsumpcji w pomieszczeniach nie przeznaczonych do tego celu jest zabronione.

2. Zabrania się palenia tytoniu w pomieszczeniach przeznaczonych do przechowywania żywności i przygotowywania posiłków.

ż 119. Bielizna, odzież służbowa, zapasowy sprzęt kuchenny i nakrycia stołowe oraz sprzęt i środki do utrzymania higieny osobistej i czystości w pomieszczeniach powinny być przechowywane w oddzielnych magazynach lub schowkach.

ż 120. 1. Członkowie załogi działu hotelowego powinni być wyposażeni w odzież ochronną przewidzianą normami i wykonywać prace związane z przygotowywaniem i podawaniem posiłku w czystej odzieży.

2. Podczas przygotowywania i wydawania posiłków oraz obsługi stołów i kredensów zabrania się używania odzieży, w której sprząta się pomieszczenia.

ż 121. Osoby dopuszczone do pracy w sekcji żywienia powinny w zakresie stanu zdrowia i higieny odpowiadać wymaganiom określonym w odrębnych przepisach.

ż 122. Sprawę pomieszczeń medycznych na statkach oraz apteczek regulują odrębne przepisy.


Zaopatrzenie statków w wodę

ż 123. 1. Przed wyjściem na morze statek powinien być zaopatrzony w niezbędny zapas wody słodkiej, ustalony na podstawie:

1) planowanej liczby dni podróży,

2) liczby członków załogi i pasażerów,

3) dobowego zużycia wody na osobę, wynoszącego nie mniej niż 100 l, w tym nie mniej niż 30 l wody pitnej,

4) przewidywanych możliwości uzupełnienia zapasów wody w innych portach lub z własnych instalacji do odsalania wody morskiej, jeżeli instalacje są wyposażone w urządzenia do mineralizacji i odkażania wody.

2. W razie szczególnej potrzeby, zwłaszcza w razie przedłużenia się pobytu statku na morzu lub postoju na kotwicy, kapitan może zarządzić racjonowanie wody słodkiej. Decyzja taka powinna być wpisana do dziennika okrętowego.

ż 124. 1. Jakość wody pitnej na statku powinna odpowiadać wymaganiom określonym w odrębnych przepisach.

2. Statki mogą pobierać wodę pitną tylko z wodociągów portowych lub barek wodnych, mających zaświadczenie o przydatności wody do picia, wydane przez organy sanitarne portu.

ż 125. 1. Sprzęt do pobierania wody na statek (węże, złączki, wodomierze) powinien być utrzymywany w dobrym stanie technicznym oraz przechowywany w sposób zabezpieczający przed zanieczyszczeniem.

2. Przed połączeniem węża z przewodem wlewowym zbiornika statku wąż powinien być płukany w ciągu 3 minut przy całkowicie otwartym zaworze hydrantu.

ż 126. Na statkach nie mających urządzeń do zdalnego pomiaru wody pitnej w zbiornikach sposób tego pomiaru ustali armator w porozumieniu z państwowym inspektorem sanitarnym.

ż 127. Zabrania się wykorzystywania pomp, rurociągów i osprzętu systemu wody pitnej do przepompowywania innych rodzajów wody, a także wykorzystywania zbiorników wody pitnej do innych celów.

ż 128. W razie zanieczyszczenia systemu wody pitnej, zwłaszcza w wyniku awarii, remontu pomp lub rurociągów, konieczna jest dezynfekcja całego systemu wody pitnej zgodnie z przepisami sanitarnymi.

ż 129. Odpowiedzialność za utrzymywanie pełnej sprawności działania całego systemu zaopatrzenia statku w wodę oraz urządzeń do przechowywania i wydawania wody spoczywa na pierwszym mechaniku.

ż 130. 1. Urządzenia do uzdatniania, dezynfekcji i podgrzewania wody powinny być eksploatowane zgodnie z instrukcją obsługi.

2. Zabrania się uruchamiania urządzeń do odsalania wody morskiej w strefie przybrzeżnej, na kanałach oraz na pełnym morzu w miejscach w widoczny sposób zanieczyszczonych.

ż 131. 1. Baseny kąpielowe należy napełniać z systemu wody do mycia lub na pełnym morzu - wodą zaburtową.

2. Wymiania wody w basenach kąpielowych w okresach korzystania z basenu powinna odbywać się nie rzadziej niż raz na dobę. W miarę możliwości wymiana wody powinna odbywać się przez ciągły przepływ wody.

3. Okresowe mycie i dezynfekcja basenu powinny być dokonywane w zależności od warunków, na polecenie lekarza lub osoby upoważnionej do prowadzenia apteczki okrętowej.


Usuwanie ścieków i odpadków stałych

ż 132. 1. Pierwszy mechanik jest obowiązany do utrzymywania w pełnej sprawności działania systemu odprowadzania ścieków i odpadków stałych.

2. Zabrania się usuwania bezpośrednio za burtę nie oczyszczonych ścieków fekalnych w okresie przebywania statku w porcie i na wodach podlegających ochronie przed zanieczyszczeniami. Sprawę odprowadzania ścieków fekalnych w czasie kwarantanny regulują przepisy sanitarne.

3. Zainstalowane na statku zsypy odpadków powinny być starannie spłukiwane wodą i okresowo dezynfekowane.


Ogrzewanie i wentylacja

ż 133. Członkowie załogi działu maszynowego są obowiązani do utrzymywania odpowiednich parametrów czynnika grzejnego w zależności od zmieniającej się temperatury otoczenia.

ż 134. 1. Członkowie załogi działu maszynowego są obowiązani do zapewnienia w pomieszczeniach odpowiedniej wymiany i parametrów powietrza, ustalonych w przepisach dotyczących warunków sanitarno-bytowych.

2. Pomieszczenia bytowe na statkach nie mające klimatyzacji powinny być wyposażone w wentylatory kabinowe.


Ochrona przed działaniem pola elektromagnetycznego

ż 135. 1. W miejscach, w których występuje pole elektromagnetyczne, oraz przy każdorazowej zmianie warunków pracy urządzeń radiowych, radarowych i podobnych powinny być przeprowadzane okresowo pomiary gęstości mocy lub natężenia pola, zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. Orzeczenie dotyczące wyniku okresowych pomiarów powinno znajdować się na statku.

3. Rejony statku, w których przebywanie załogi zostało zabronione lub ograniczone ze względu na działanie pola elektromagnetycznego, powinny być wyraźnie oznakowane, a załoga szczegółowo poinformowana o treści zakazu.

4. Obsługa urządzeń mikrofalowych powinna odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.


Dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacja

ż 136. Statki nie mające klimatyzacji, przebywające w rejonach zagrożonych chorobami przenoszonymi przez owady, powinny mieć zabezpieczone otwory wszystkich pomieszczeń siatkami przeciw owadom.

ż 137. 1. Przy przeprowadzaniu przez załogę dezynfekcji lub dezynsekcji należy stosować tylko znane preparaty, przeznaczone do celów sanitarnych, zgodnie z zaleconym sposobem ich użycia. Dezynfekcją lub dezynsekcją kieruje osoba upoważniona do prowadzenia apteczki okrętowej. Przed rozpoczęciem dezynfekcji lub dezynsekcji należy usunąć z pomieszczeń artykuły żywnościowe, naczynia oraz sprzęt stołowy i kuchenny.

2. Pomieszczenia poddane dezynfekcji lub dezynsekcji powinny być przed ponownym oddaniem do użytku dokładnie przewietrzone, a powierzchnie znajdujących się tam przedmiotów wymyte lub przynajmniej wytarte.

ż 138. Po przeniesieniu do izolatki chorego z podejrzeniem o chorobę zakaźną należy przeprowadzić dezynfekcję zajmowanej przez niego kabiny, sprzętów i znajdujących się w niej przedmiotów.

ż 139. Po zakończeniu dezynfekcji lub dezynsekcji należy umyć ciepłą wodą z mydłem odzież ochronną, wywietrzyć kombinezon i wykąpać się. Używana przy tych pracach odzież powinna być przechowywana w osobnych szafkach. Opakowania po zużytych środkach chemicznych należy usunąć ze statku.

ż 140. Środki toksyczne stosowane do dezynfekcji lub dezynsekcji powinny być przechowywane w osobnym, wentylowanym, suchym pomieszczeniu, nie w bezpośrednim sąsiedztwie sekcji żywieniowej, w odpowiednich opakowaniach z napisem "Trucizna" lub "Ostrożnie - środek szkodliwy".

ż 141. 1. Podczas przebywania na statku w portach cumy i kable łączące statek z nabrzeżem powinny być zaopatrzone w tarcze przeciwszczurowe.

2. Miejsca wyłożenia trutek na gryzonie powinny być oznaczone napisami ostrzegawczymi. Nie spożyte trutki i padłe gryzonie powinny być zebrane i spalone. Zabrania się wyrzucania trutek i padłych gryzoni w porcie lub na redzie.

3. Decyzję o wyłożeniu trutek na statku podczas rejsu może wydać i nadzorować jej wykonanie lekarz, a w razie braku lekarza - wyłącznie kapitan.

Rozdział 6
Odzież i sprzęt ochrony osobistej

ż 142. 1. Na statku powinien znajdować się taki zapas sprzętu ochrony osobistej i odzieży ochronnej, aby w czasie podróży były zaspokojone wszystkie potrzeby załogi w tym zakresie.

2. Odzież i sprzęt ochrony osobistej powinny być przechowywane w miejscach do tego przeznaczonych, konserwowane i zabezpieczone przed wilgocią i zniszczeniem.

3. Członkowie załogi zatrudnieni przy pracach narażających ich na oparzenie, zatrucie, zakażenie, przemoczenie, zziębnięcie, nadmierne promieniowanie ciepła lub uszkodzenie ciała powinni używać odzieży i sprzętu ochrony osobistej, przystosowanych do rodzaju i warunków pracy.

4. Zaopatrywanie załóg w odzież i sprzęt ochrony osobistej regulują odrębne przepisy.

ż 143. Zabrania się używania odzieży z odstającymi lub zwisającymi częściami przy obsłudze silników i innych urządzeń mechanicznych z elementami wirującymi.

ż 144. Sprzęt ochrony osobistej powinien być okresowo kontrolowany i konserwowany - według instrukcji producenta - przez członków załogi wyznaczonych do tego celu przez kierowników działów.

ż 145. Należy używać kasków ochronnych przy pracach stwarzających zagrożenie urazów głowy, jak prace przeładunkowe, prace związane z wydawaniem i wybieraniem narzędzi połowu, prace remontowe na statkach, oraz w innych wypadkach określonych przez oficera.

ż 146. Dielektryczny sprzęt (kalosze, rękawice, chodniki, pomosty) powinien być wymieniany lub okresowo atestowany stosownie do obowiązujących przepisów, norm lub instrukcji producenta.

DZIAŁ 3
Przepisy przejściowe i końcowe

ż 147. Teksty przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy na morskich statkach handlowych powinny być dostarczone przez armatorów kapitanom statków, kierownikom działów, delegatom zakładowym i społecznym inspektorom pracy, którzy udostępnią je pozostałym członkom załogi.

ż 148. 1. Traci moc rozporządzenie Ministra Żeglugi z dnia 18 grudnia 1956 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na polskich statkach w żegludze międzynarodowej (Dz. U. z 1957 r. Nr 14, poz. 75).

2. Do morskich statków handlowych oraz naukowo-badawczych nie stosuje się przepisów ż 130 ust. 1, ż 132 ust. 6, ż 133 ust. 1, ż 156 i 157 rozporządzenia Ministra Żeglugi z dnia 6 września 1967 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w portach morskich i śródlądowych (Dz. U. z 1967 r. Nr 39, poz. 200 i z 1972 r. Nr 7, poz. 41).

ż 149. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1980 r.
KONWENCJA Nr 140
dotycząca płatnego urlopu szkoleniowego,
przyjęta w Genewie
dnia 24 czerwca 1974 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 czerwca 1974 r. została przyjęta w Genewie na pięćdziesiątej dziewiątej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja Nr 140 dotycząca płatnego urlopu szkoleniowego.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 8 marca 1979 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru)

Przekład


KONWENCJA Nr 140
dotycząca płatnego urlopu szkoleniowego,
przyjęta w Genewie dnia 24 czerwca 1974 r.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam dnia 5 czerwca 1974 roku na swej pięćdziesiątej dziewiątej sesji;

biorąc pod uwagę, że artykuł 26 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka stwierdza, iż każdy ma prawo do nauki;

biorąc poza tym pod uwagę postanowienia zawarte w istniejących międzynarodowych zaleceniach w sprawie pracy, dotyczących szkolenia zawodowego i ochrony przedstawicieli pracowników, a odnoszące się do czasowego zwolnienia pracowników z pracy lub przyznania im wolnego czasu umożliwiającego im uczestniczenie w programach kształcenia lub szkolenia;

uznając, że potrzeba stałego kształcenia i szkolenia odpowiadającego rozwojowi nauki i techniki oraz przemianom stosunków gospodarczych i społecznych wymaga podjęcia odpowiednich środków w zakresie urlopu dla celów kształcenia i szkolenia, aby móc sprostać nowym dążeniom, potrzebom i celom o charakterze społecznym, gospodarczym, technologicznym i kulturalnym;

uznając, że płatny urlop szkoleniowy powinien być uważany za jeden ze środków umożliwiających sprostanie rzeczywistym potrzebom każdego pracownika we współczesnym społeczeństwie;

uznając, że płatny urlop szkoleniowy powinien być ujmowany w powiązaniu z polityką stałego kształcenia i szkolenia, tak aby jego realizacja przebiegała w sposób progresywny i skuteczny;

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące płatnego urlopu szkoleniowego, która to sprawa stanowi czwarty punkt porządku dziennego sesji;

postanowiwszy, że wnioski te ujęte zostaną w formę międzynarodowej konwencji;

przyjmuje dnia dwudziestego czwartego czerwca 1974 roku niniejszą Konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o płatnym urlopie szkoleniowym, 1974:

Art. 1.
W niniejszej konwencji określenie "płatny urlop szkoleniowy" oznacza urlop przyznany pracownikowi dla celów szkoleniowych na ustalony okres podczas godzin pracy, z zapewnieniem odpowiednich świadczeń finansowych.

Art. 2.
Każdy Członek opracuje i będzie stosował politykę zmierzającą do popierania, za pomocą metod przystosowanych do warunków i zwyczajów krajowych, a w razie potrzeby etapami udzielania płatnego urlopu szkoleniowego w celu:

a) szkolenia obejmującego wszystkie szczeble;

b) kształcenia ogólnego, społecznego lub obywatelskiego;

c) kształcenia po linii związków zawodowych.

Art. 3.
Polityka wspomniana w poprzednim artykule będzie miała na celu przyczynianie się, w miarę potrzeby, różnymi sposobami do:

a) zdobywania, udoskonalania i przystosowywania kwalifikacji niezbędnych do wykonywania zawodu lub zajęcia i do podnoszenia poziomu pracy i jej bezpieczeństwa, uwzględniając rozwój nauki i techniki oraz przemiany gospodarcze i strukturalne;

b) fachowego i aktywnego uczestniczenia pracowników i ich przedstawicieli w życiu przedsiębiorstwa i kolektywu;

c) awansowania pracowników w zakresie spraw osobistych, społecznych i kulturalnych;

d) ogólnie biorąc, do popierania odpowiedniego, stałego kształcenia i szkolenia, pomagając pracownikom w przystosowaniu się do współczesnych wymagań.

Art. 4.
Polityka ta uwzględni stadium rozwoju i specyficzne potrzeby danego kraju oraz różnych dziedzin działalności i będzie skoordynowana z ogólną polityką odnośnie do zatrudnienia, kształcenia, szkolenia oraz czasu trwania pracy i weźmie pod uwagę w odpowiednich przypadkach zmiany sezonowe czasu trwania pracy lub jej zakresu.

Art. 5.
Przyznanie płatnego urlopu szkoleniowego będzie określone przez ustawodawstwo krajowe, układy zbiorowe, orzeczenia arbitrażowe lub w każdy inny sposób zgodny z praktyką krajową.

Art. 6.
Władze publiczne, organizacje pracodawców i pracowników, instytucje lub organy kierujące kształceniem i szkoleniem połączą swe wysiłki w sposób dostosowany do krajowych warunków i praktyki w celu wypracowania i zastosowania polityki zmierzającej do popierania płatnego urlopu szkoleniowego.

Art. 7.
Przyznawanie środków finansowych na płatny urlop szkoleniowy będzie zapewnione w sposób regularny, odpowiedni i zgodny z praktyką krajową.

Art. 8.
Nie będzie się odmawiać płatnego urlopu szkoleniowego pracownikom ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, religię, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe lub pochodzenie społeczne.

Art. 9.
W razie potrzeby będą przyjęte specjalne postanowienia dotyczące płatnego urlopu szkoleniowego:

a) jeżeli poszczególne kategorie pracowników mają trudności z wykorzystaniem ogólnych udogodnień, np. pracownicy małych przedsiębiorstw, pracownicy rolni lub inni przebywający w odległych miejscowościach, pracownicy zmianowi lub pracownicy mający obowiązki rodzinne;

b) jeżeli poszczególne rodzaje przedsiębiorstw, np. małe przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa sezonowe, miałyby trudności w realizacji ogólnych udogodnień, zakładając, że pracownicy zatrudnieni w tych przedsiębiorstwach nie byliby pozbawieni korzyści wynikających z płatnego urlopu szkoleniowego.

Art. 10.
Warunki, jakie mają spełniać pracownicy, aby móc korzystać z płatnego urlopu szkoleniowego, mogą być zróżnicowane, w zależności od tego, czy urlop jest udzielony w celu:

a) szkolenia obejmujące wszystkie szczeble;

b) kształcenia ogólnego, społecznego lub obywatelskiego;

c) kształcenia po linii związków zawodowych.

Art. 11.
Okres płatnego urlopu szkoleniowego będzie wliczony do okresu efektywnej pracy stanowiącej podstawę do przyznania prawa do świadczeń socjalnych i innych uprawnień wynikających ze stosunku pracy stosownie do ustawodawstwa krajowego, układów zbiorowych, orzeczeń arbitrażowych lub wszelkich innych metod zgodnych z praktyką krajową.

Art. 12.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 13.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 14.
1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może, po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie, wypowiedzieć konwencję aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabierze mocy po upływie roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję i który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu, wymienionego w poprzednim ustępie, nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć konwencję po upływie każdego dziesięcioletniego okresu, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 15.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 16.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, jakie zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 17.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy, w każdym przypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 18.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeśli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji, wprowadzającej rewizję, spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 14, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji, wprowadzającej rewizję, niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy, w swej formie i treści, dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 19.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej pięćdziesiątej dziewiątej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 25 czerwca 1974 roku.

Na dowód czego w dniu dwudziestego szóstego czerwca 1974 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Pedro Sala Orosco

Dyrektor Generalny

Międzynarodowego Biura Pracy

Francis Blanchard
KONWENCJA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii o współpracy w dziedzinie kultury, oświaty i nauki,
podpisana w Londynie
dnia 7 listopada 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 7 listopada 1978 roku została podpisana w Londynie Konwencja między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii o współpracy w dziedzinie kultury, oświaty i nauki w następującym brzmieniu:


KONWENCJA
między między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii o współpracy w dziedzinie kultury, oświaty i nauki.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii,

dążąc do umocnienia przyjaznych stosunków między obu krajami oraz będąc zdecydowane uwzględniać i realizować postanowienia Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, podpisanego w Helsinkach dnia 1 sierpnia 1975 roku,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Każda z Umawiających się Stron będzie popierać i ułatwiać współpracę w dziedzinie oświaty, nauki i kultury między obydwoma krajami, w szczególności przez:

(a) bezpośrednią współpracę, kontakty oraz wspólne przedsięwzięcia badawcze między instytucjami i organizacjami oświatowymi, naukowymi i kulturalnymi obu krajów;

(b) wizyty i wymianę profesorów wyższych uczelni, wykładowców oraz innych specjalistów w celu współpracy naukowej, prowadzenia badań i udziału w spotkaniach, wykładach i konferencjach;

(c) udzielanie stypendiów i krótkoterminowych staży absolwentom wyższych uczelni drugiego kraju dla studiów i specjalizacji w dziedzinie nauki, oświaty i kultury;

(d) wizyty i wymianę studentów w celu pogłębiania studiów;

(e) wymianę książek i publikacji o charakterze naukowym, oświatowym, technicznym i literackim między bibliotekami obu krajów.

Art. 2.
Każda z Umawiających się Stron ułatwiać będzie, stosownie do ustaw i innych przepisów obowiązujących na jej terytorium, dostęp do bibliotek, muzeów i archiwów specjalistom drugiego kraju.

Art. 3.
Każda z Umawiających się Stron, zgodnie ze swymi kompetencjami, będzie popierać i ułatwiać w swym kraju studia i nauczanie języka i literatury drugiego kraju.

Art. 4.
Umawiające się Strony będą popierać, w celu wzajemnego rozszerzania wiedzy o drugim kraju, wymianę podręczników i wydawnictw typu encyklopedycznego, a także bezpośrednią współpracę między specjalistami i instytucjami w dziedzinie kultury i oświaty oraz między wydawnictwami.

Art. 5.
Każda z Umawiających się Stron będzie popierać szersze poznanie kultury drugiego kraju, w szczególności przez:

(a) wizyty specjalistów i przedstawicieli organizacji z dziedziny literatury, muzyki, sztuki, teatru i filmu w celu studiów i zbierania materiałów, a także uczestnictwa w konferencjach, festiwalach i międzynarodowych konkursach;

(b) wizyty artystów, zespołów, orkiestr i teatrów, prezentację muzyki drugiego kraju oraz organizację wystaw;

(c) tłumaczenie i publikację prac naukowych, literackich i artystycznych.

Art. 6.
Umawiające się Strony będą popierać bezpośrednie kontakty i współpracę między instytucjami filmowymi obu krajów oraz dalsze rozszerzanie wymiany filmów na zasadach komercyjnych i niekomercyjnych, a w szczególności ułatwiać będą wymianę filmów o charakterze artystycznym, dokumentalnym lub naukowym.

Art. 7.
Każda z Umawiających się Stron będzie, w granicach ustaw i innych przepisów obowiązujących na jej terytorium, ułatwiać w swoim kraju działalność instytucji kulturalnych drugiej Strony, w szczególności działalność Instytutu Kultury Polskiej w Londynie oraz Instytutu Brytyjskiego w Warszawie.

Art. 8.
Umawiające się Strony, w dążeniu do lepszego zrozumienia drugiego kraju, popierać będą bezpośrednią współpracę między organizacjami radiowymi, telewizyjnymi i prasowymi obu krajów.

Art. 9.
Umawiające się Strony będą popierać kontakty między młodzieżą i współpracę między organizacjami młodzieżowymi obu krajów, a także rozszerzanie kontaktów sportowych oraz rozwój turystyki.

Art. 10.
Każda z Umawiających się Stron, w granicach ustaw i innych przepisów obowiązujących na jej terytorium, udzielać będzie niezbędnych ułatwień w przywozie na jej terytorium przedmiotów związanych z realizacją niniejszej konwencji.

Art. 11.
Dla realizacji niniejszej konwencji i oceny wykonania jej postanowień utworzona zostanie Komisja Mieszana, której członkowie będą mianowani przez Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii. Komisja Mieszana będzie spotykać się nie rzadziej niż co trzy lata, na przemian w Polsce i w Zjednoczonym Królestwie.

Art. 12.
W odniesieniu do Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii niniejsza konwencja stosowana będzie do terytorium Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii.

Art. 13.
Współpraca naukowa przewidziana w niniejszej konwencji nie będzie naruszać postanowień Umowy o współpracy w dziedzinie nauk stosowanych i techniki, podpisanej w Warszawie dnia 10 października 1967 roku, oraz Umowy wieloletniej o rozwoju współpracy gospodarczej, przemysłowej, naukowej i technicznej, podpisanej w Londynie dnia 20 marca 1973 roku, zawartych między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii.

Art. 14.
Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji i wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Warszawie.

Art. 15.
Niniejsza konwencja zawarta jest na okres pięciu lat. Po tym okresie, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem tego okresu, konwencja pozostanie w mocy do upływu sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia jej przez jedną z Umawiających się Stron.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Londynie dnia 7 listopada 1978 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i angielskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Emil Wojtaszek

Z upoważnienia Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii

David Owen

Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 12 kwietnia 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Peru o współpracy kulturalnej i naukowej, podpisana w Limie
dnia 4 listopada 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 4 listopada 1977 roku została podpisana w Limie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Peru o współpracy kulturalnej i naukowej w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Peru o współpracy kulturalnej i naukowej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Republiki Peru:

kierując się pragnieniem umocnienia więzów przyjaźni między narodami obu państw przez współpracę w dziedzinie kultury i sztuki, oświaty, nauki, prasy, radia, telewizji, kinematografii i sportu,

uznając zasady poszanowania suwerenności i nieingerencji żadnej ze Stron w sprawy wewnętrzne drugiej Strony,

postanowiły zawrzeć niniejszą umowę i w tym celu wyznaczyły Pełnomocników, a mianowicie:

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Emila Wojtaszka, Ministra Spraw Zagranicznych,

Rząd Republiki Peru - Jose de la Puente Radbill, Ministra Spraw Zagranicznych,

którzy uzgodnili, co następuje:

Art. I.
Umawiające się Strony podejmą wszelkie kroki zmierzające do lepszego wzajemnego poznania się obu narodów i w związku z tym postanawiają popierać dokonywanie przekładów i wydawanie dzieł literackich i naukowych autorów drugiego kraju, jak również wymianę informacji dotyczących rozwoju kultury, sztuki, oświaty, nauki i literatury oraz publikacji z tych dziedzin.

Art. II.
Umawiające się Strony będą popierać współpracę między instytucjami kulturalnymi, oświatowymi i naukowymi Polski i Peru, polegającą na wymianie publikacji, filmów, scenariuszy teatralnych, wydawnictw muzycznych i nagrań, mikrofilmów i wszelkiego rodzaju wydawnictw z tych dziedzin.

Art. III.
Umawiające się Strony będą popierać wymianę wizyt artystów i wykonawców, muzykologów, dyrygentów, zespołów artystycznych, reżyserów teatralnych, profesorów wyższych uczelni, pisarzy, filmowców, dziennikarzy, twórców telewizyjnych i radiowych, a także innych osób zajmujących się sprawami kultury, oświaty, nauki i sportu.

Art. IV.
Każda z Umawiających się Stron udzieli ułatwień w realizacji na swoim terytorium wystaw artystycznych i naukowych, przedstawień teatralnych, widowisk muzycznych, recitali, koncertów, festiwali filmowych i wszelkich innych imprez artystycznych, które przyczyniałyby się do lepszego poznania kultury i nauki drugiego kraju.

Art. V.
Umawiające się Strony będą dążyć do rozwoju współpracy między instytucjami sportowymi obu państw i organizowania zawodów sportowych z udziałem sportowców Polski i Peru.

Art. VI.
Każda z Umawiających się Stron udzieli swego poparcia sprawie uczestnictwa działaczy kultury, oświaty i nauki drugiego kraju w międzynarodowych zjazdach, konferencjach, festiwalach i innych imprezach o charakterze kulturalnym i naukowym, odbywających się na terytorium danej Strony.

Art. VII.
Każda z Umawiających się Stron będzie chronić, na swoim terytorium, prawa autorskie autorów i wykonawców drugiego kraju w takim zakresie, jaki jest przewidziany dla własnych autorów i wykonawców, zgodnie ze swym ustawodawstwem wewnętrznym.

Art. VIII.
Każda z Umawiających się Stron zobowiązuje się do ochrony na swoim terytorium dóbr kultury (artystycznych, archeologicznych i historycznych) drugiej Strony, a w szczególności do przeciwdziałania ich wwozowi, wywozowi i przenoszenia własności, jeżeli opuściły terytorium drugiej Strony nielegalnie. Dobra kultury nielegalnie wywiezione z terytorium jednej z Umawiających się Stron zostaną jej zwrócone na prośbę skierowaną w drodze dyplomatycznej.

Art. IX.
Każda z Umawiających się Stron będzie ułatwiać wzajemny tymczasowy wwóz i wywóz dóbr kultury (artystycznych, archeologicznych i historycznych) Polski i Peru, jeżeli będą one wchodzić w skład wystaw organizowanych w ramach niniejszej umowy oraz po spełnieniu formalności prawnych upoważniających do ich tymczasowego wywozu. Państwo, w którym wymienione dobra kultury będą wystawiane, zapewni im właściwą ochronę oraz w przypadku, gdyby uległy uszkodzeniom w czasie przebywania na jego terytorium, konserwację, a także ich zwrot Stronie wysyłającej.

Art. X.
Każda z Umawiających się Stron będzie dążyć, w miarę możliwości, do uwzględniania wniosków drugiej Umawiającej się Strony, dotyczących zatrudnienia specjalistów z drugiego kraju.

Zakres i warunki tej współpracy zostaną uzgodnione w oddzielnych porozumieniach.

Art. XI.
Każda z Umawiających się Stron będzie, w miarę swych możliwości, przyznawać obywatelom drugiej Umawiającej się Strony stypendia na studia podyplomowe i specjalistyczne.

Liczba stypendiów, ich warunki finansowe oraz dziedziny studiów, których stypendia dotyczą, będą uzgadniane odrębnie.

Art. XII.
Umawiające się Strony dążyć będą do zawarcia porozumienia o wzajemnym uznawaniu świadectw i dyplomów ukończenia szkół średnich i wyższych oraz stopni i tytułów naukowych.

Art. XIII.
Każda z Umawiających się Stron dążyć będzie do zapoznawania swego narodu z historią i współczesnym życiem narodu drugiej Umawiającej się Strony, w szczególności przez uwzględnianie odpowiednich informacji w podręcznikach szkolnych historii i geografii - po przeprowadzeniu w razie potrzeby konsultacji z drugą Umawiającą się Stroną.

Art. XIV.
Umawiające się Strony uzgodniły powołanie Komisji Mieszanej w celu koordynowania realizacji niniejszej umowy oraz opracowywania programów wymiany.

Komisja ta, składająca się z przedstawicieli obydwu Rządów, zbierać się będzie na przemian w Warszawie i Limie, w terminach uzgodnionych przez Umawiające się Strony.

Art. XV.
Niniejsza umowa wejdzie w życie po wzajemnym zawiadomieniu w drodze dyplomatycznej o jej przyjęciu, zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron.

Umowa niniejsza zawarta jest na okres 5 lat. Ulega ona automatycznemu przedłużaniu na dalsze pięcioletnie okresy, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Wypowiedzenie Umowy nie będzie wpływać na realizację programu wymiany wykonywanego w chwili wypowiedzenia.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Umowę niniejszą sporządzono w Limie, dnia czwartego listopada 1977 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i hiszpańskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Minister Spraw Zagranicznych

Emil Wojtaszek

Z upoważnienia Rządu Republiki Peru

Minister Spraw Zagranicznych

Jose de la Puente Radbill

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 lutego 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Norwegii o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Oslo
dnia 24 maja 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 maja 1977 roku została podpisana w Oslo Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Norwegii o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku w następującym brzmieniu:


UMOWA między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Norwegii o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Królestwa Norwegii, powodowane chęcią dalszego rozwijania i ułatwiania wzajemnych stosunków gospodarczych, postanowiły zawrzeć Umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku i uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy Umowa.

1. Niniejsza umowa dotyczy - bez względu na sposób poboru - podatków od dochodu i majątku, które pobiera się na rzecz jednego z obu Umawiających się Państw, jego jednostek terytorialnych lub władz lokalnych.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesieniem tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy Umowa, należą:

a) w Polsce:

1) podatek dochodowy,

2) podatek od wynagrodzeń i

3) podatek wyrównawczy (podatek wyrównawczy do podatku dochodowego albo podatku od wynagrodzeń),

(zwane dalej "podatkami polskimi"),

b) w Norwegii:

1) ogólnokrajowe, regionalne i komunalne podatki dochodowe, włączając podatek specjalny od dochodu z eksploatacji i transportu ropy naftowej,

2) ogólnokrajowe i komunalne podatki majątkowe,

3) ogólnokrajowe opłaty od zysków osiąganych przez artystów nie mających miejsca zamieszkania w Norwegii i

4) podatek marynarski,

(zwane dalej "podatkami norweskimi").

4. Niniejsza umowa będzie miała także zastosowanie do wszystkich podatków tego samego lub podobnego rodzaju, które będą pobierane obok istniejących podatków lub zamiast nich.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu Umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

a) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polską Rzeczpospolitą Ludową lub Królestwo Norwegii,

b) określenie "osoba" obejmuje osobę fizyczną, spółkę i każde inne zrzeszenie osób,

c) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, którą dla celów podatkowych traktuje się jako osobę prawną,

d) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie,

e) określenie "obywatele" oznacza wszelkie osoby fizyczne mające obywatelstwo Umawiającego się Państwa oraz wszelkie osoby prawne, spółki jawne i zrzeszenia lub inne jednostki wywodzące swój status lub utworzone na podstawie obowiązującego ustawodawstwa Umawiającego się Państwa,

f) przez "komunikację międzynarodową" rozumie się wszelki transport wykonywany przez statek, samolot, pojazd szynowy lub drogowy, użytkowany przez przedsiębiorstwo, które ma miejsce faktycznego zarządu w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem wypadków, gdy statek, samolot lub pojazd jest wykorzystywany tylko w ruchu między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie,

g) określenie "właściwa władza" oznacza:

i) w Polsce - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela,

ii) w Norwegii - Ministra Finansów i Ceł lub jego upoważnionego przedstawiciela.

2. Przy stosowaniu postanowień niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie, o ile nie zostało w inny sposób zdefiniowane, ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Umawiającego się Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryteria o podobnym charakterze.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wtedy jej sytuacja jest określana zgodnie z następującymi zasadami:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych),

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa,

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeżeli sytuacji tej osoby nie można określić zgodnie z postanowieniami litery c), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządu,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat,

f) kopalnię, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

g) budowę albo montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 18 miesięcy.

3. Określenie "zakład" nie będzie uważane za obejmujące:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa,

b) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania,

c) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa,

e) stałe placówki utrzymywane przez przedsiębiorstwo wyłącznie w celu reklamy, dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o przygotowawczym lub pomocniczym charakterze dla przedsiębiorstwa.

4. Osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu postanowień ustępu 5, działająca w Umawiającym się Państwie na rzecz przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa będzie uważana za mającą status zakładu w tym pierwszym Państwie, jeżeli ta osoba ma pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do zakupu dla przedsiębiorstwa dóbr lub towarów.

5. Nie będzie się uważać przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela, jeżeli te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mająca siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, albo która prowadzi swoją działalność w tym drugim Państwie przez posiadany tam zakład albo w inny sposób, nie wystarcza, aby którąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego, włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym wypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa rzeczowego, użytkowanie majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki, barki, pojazdy szynowe i drogowe oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodu z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski z przedsiębiorstw.

1. Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko do takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu przez przedsiębiorstwo, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej. Jednakże żadne postanowienie niniejszego ustępu nie upoważnia do dokonania odliczenia nakładów, które nie podlegałyby odliczeniu, gdyby zakład ten był oddzielnym przedsiębiorstwem.

4. Jeżeli w Umawiającym się Państwie istnieje zgodnie z prawem tego Państwa zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku podlegającego opodatkowaniu według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami niniejszego artykułu.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu będzie dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszone przez postanowienia niniejszego, artykułu.

Art. 8.

Transport międzynarodowy.

1. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków lub samolotów podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa zajmującego się transportem w komunikacji morskiej znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się ono w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeżeli nie ma on portu macierzystego - w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

3. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej pojazdów szynowych lub drogowych podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 będą uważane za obejmujące:

a) zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej wydzierżawionych statków, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych,

b) zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej:

i) kontenerów w transporcie morskim, kolejowym, drogowym oraz lotniczym,

ii) barek stosowanych w systemie LASH (lighters aboard ship system) lub

iii) każdego innego sprzętu pozostającego w związku z transportem statkami, samolotami lub pojazdami szynowymi i drogowymi, niezależnie od tego, czy sprzęt ten stanowi własność przedsiębiorstwa, czy został wydzierżawiony przez przedsiębiorstwo,

c) zyski pochodzące z uczestnictwa w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli lub w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w jednym i drugim wypadku między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

Art. 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak również opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę; podatek ten nie może jednak przekroczyć:

a) 5% kwoty dywidendy brutto, jeżeli odbiorca jest spółką (z wyłączeniem współudziału) rozporządzającą bezpośrednio co najmniej 25% kapitału spółki wypłacającej dywidendy,

b) 15% kwoty dywidendy brutto we wszystkich innych wypadkach.

Postanowienia niniejszego ustępu nie naruszają opodatkowania spółki, mającego związek z zyskami, z których dywidendy są wypłacane.

3. Użyte w niniejszym artykule określenie "dywidendy" oznacza wpływy z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach, z wyjątkiem wierzytelności, jak również wpływy pochodzące z innych udziałów w spółce, które są traktowane w ten sam sposób, jak wpływy z akcji, zgodnie z prawem podatkowym Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód za pomocą tam położonej placówki i gdy udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, jest rzeczywiście związany z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

5. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Umawiającym się Państwie, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może ani obciążać podatkiem dywidend, które ta spółka płaci osobom nie mającym miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Państwie, ani też obciążać zysku spółki podatkiem od nie wydzielonego zysku, nawet kiedy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w tym drugim Państwie.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane tylko w tym drugim Państwie.

2. Użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody od publicznych pożyczek, skryptów dłużnych, zarówno zabezpieczonych jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego, oraz inne dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, jak też wszelkie inne dochody, które według prawa podatkowego Państwa, z którego pochodzą zrównane są z dochodami z pożyczek.

3. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód za pomocą położonej tam stałej placówki i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

4. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa i z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Należności te jednak mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Umawiającego się Państwa, lecz podatek w ten sposób ustalony nie przekroczy 10% kwoty tych należności.

3. Niezależnie od postanowień ustępu 2 należności licencyjne wypłacane z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

4. Użyte w niniejszym artykule określenie "należności licencyjne" oznacza wszelkiego rodzaju należności, które są płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin oraz filmami lub taśmami dla radia lub telewizji, do patentu, znaku towarowego, rysunku, modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej albo za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego lub za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

5. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód za pomocą położonej tam stałej placówki, a prawa lub majątek, z których tytułu wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

6. Uważa się, że należności licencyjne powstają w Umawiającym się Państwie, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jednostka terytorialna lub władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne, bez względu na to, czy ma ona w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek zapłaty tych należności licencyjnych, i zakład sam ponosi te należności, wówczas uważa się, że należności licencyjne powstają w tym Umawiającym się Państwie, w którym położony jest zakład.

7. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne, mające związek z użytkowaniem, prawem lub informacją, za które są płacone, przekraczają kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa oraz z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2 mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego majątek zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo przynależnego do stałej placówki, którą dysponuje osoba zamieszkała w jednym z Umawiających się Państw w drugim Umawiającym się Państwie w celu wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy przeniesieniu własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego wymienionego w artykule 23 ustęp 3 mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek ruchomy podlega opodatkowaniu na mocy wymienionego artykułu.

3. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Postanowienia ustępu 3 nie będą miały wpływu na prawo Umawiającego się Państwa do opodatkowania, zgodnie z jego przepisami prawnymi, zysków z przeniesienia własności akcji w spółce akcyjnej tego Umawiającego się Państwa, w razie gdy są one własnością osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, a mającej poprzednio miejsce zamieszkania w tym pierwszym Umawiającym się Państwie, w ciągu ostatnich pięciu lat przed dniem przeniesienia własności akcji.

Art. 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, będą opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli rozporządza ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. Określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, techników, inżynierów, architektów, dentystów oraz księgowych.

Art. 15.

Praca najemna.

1. Z uwzględnieniem postanowień artykułów 16, 18, 19, 20 i 21 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas roku finansowego i

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na postanowienia powyższych ustępów wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Art. 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody artystów, na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych lub telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności mogą podlegać opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobiście wykonywaną działalnością takiego artysty lub sportowca nie jest wypłacany temu artyście lub sportowcowi, ale innej osobie, dochód taki może być opodatkowany bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 dochody z działalności określonej w ustępie 1, wykonywanej w ramach umów kulturalnych zawartych pomiędzy obu Państwami, będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym artysta lub sportowiec ma miejsce zamieszkania.

Art. 18.

Emerytury i renty.

1. Z uwzględnieniem postanowień ustępu 2 artykułu 19 emerytury i inne świadczenia o podobnym charakterze wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z jej zatrudnieniem w przeszłości oraz wszelkie renty wypłacane takiej osobie będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

2. Określenie "renta" oznacza stałą kwotę płaconą okresowo w stałych terminach w ciągu trwania życia lub podczas sprecyzowanego lub możliwego do ustalenia okresu z tytułu zobowiązania do dokonywania płatności w zamian za wpłaty w pieniądzu lub wartościach pieniężnych w równorzędnej i pełnej wysokości.

Art. 19.

Funkcje publiczne.

1.
a) Wynagrodzenie inne niż emerytura, wypłacone przez Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, będzie opodatkowane tylko w tym Państwie.

b) Jednakże wynagrodzenie takie będzie opodatkowane tylko w tym drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Umawiającym się Państwie oraz osoba ta:

1) jest obywatelem tego Państwa lub

2) nie stała się osobą mającą miejsca zamieszkania w tym Państwie wyłącznie w celu świadczenia tych usług.

2.
a) Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo lub jego jednostkę terytorialną albo władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, będzie opodatkowana tylko w tym Państwie.

b) Jednakże takie renty lub emerytury będą opodatkowane tylko w tym drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli osoba je otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i ma w nim miejsce zamieszkania.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur, mających związek z usługami świadczonymi w związku z działalnością zarobkową jednego z Umawiających się Państw, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej.

Art. 20.

Studenci.

1. Student lub praktykant, który przebywa w Umawiającym się Państwie wyłącznie w celu studiów lub kształcenia się, a który ma lub bezpośrednio przedtem miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od opodatkowania w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli chodzi o płatności otrzymywane na jego utrzymanie, studia lub kształcenie się, jeżeli płatności te pochodzą ze źródeł spoza tego pierwszego Państwa.

2. Osoba fizyczna, która będąc studentem uniwersytetu lub innej placówki uznanej za oświatową w Umawiającym się Państwie jest zatrudniona w tym Umawiającym się Państwie, w którym nie ma miejsca zamieszkania, przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 100 dni w danym roku finansowym, nie będzie podlegała opodatkowaniu z tytułu osiągniętego wynagrodzenia w tym Umawiającym się Państwie, w którym jest zatrudniona, jeżeli:

a) zatrudnienie jest ściśle związane z jego kierunkiem studiów lub praktyki naukowej oraz

b) osoba ta nie miała bezpośrednio przed rozpoczęciem studiów na uniwersytecie lub placówce naukowej w uprzednio wspomnianym Umawiającym się Państwie miejsca zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym jest zatrudniona.

Art. 21.

Nauczyciele.

1. Profesor lub nauczyciel, który przebywa w Umawiającym się Państwie w celu nauczania lub prowadzenia prac badawczych na uniwersytecie, w szkole pomaturalnej, szkole albo w innej placówce oświatowej w tym Umawiającym się Państwie przez okres nie przekraczający dwóch lat i który ma albo bezpośrednio przed powyższym okresem miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od podatku w pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie od jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu takiego nauczania lub prowadzenia prac badawczych.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodów uzyskiwanych z prac badawczych, jeżeli takie prace badawcze są podejmowane nie w interesie publicznym, ale głównie dla prywatnej korzyści określonej osoby lub określonych osób.

Art. 22.

Inne dochody.

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

2. Postanowienia ustępu 1 nie będą miały zastosowania, jeżeli osoba osiągająca dochód, mając miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód, wykorzystując położoną tam stałą placówkę, a prawa lub majątek, w związku z którymi osiągany jest dochód, są rzeczywiście związane z takim zakładem lub stałą placówką. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Art. 23.

Opodatkowanie majątku.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6 ustęp 2 może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym jest położony.

2. Majątek ruchomy, stanowiący część majątku zakładu danego przedsiębiorstwa albo należący do stałej placówki służącej do wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się zakład lub stała placówka.

3. Statki, samoloty i pojazdy szynowe albo drogowe, eksploatowane w komunikacji międzynarodowej, jak też majątek ruchomy służący do ich eksploatacji, będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, które zgodnie z artykułem 8 ma prawo opodatkowania dochodów z tej eksploatacji.

4. Wszelkie inne części majątku osoby, mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 24.
Unikanie podwójnego opodatkowania.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Norwegii, to Polska zwolni, stosownie do postanowień ustępu 2, taki dochód lub majątek spod opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby stosować stopę podatku, która byłaby zastosowana, gdyby zwolniony dochód lub majątek nie podlegał takiemu zwolnieniu.

2. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 może być opodatkowany w Norwegii, Polska zezwoli, aby od podatku od dochodu tej osoby odjęta została kwota równa wysokości podatku zapłaconego w Norwegii. Odjęta kwota nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odjęcia, która przypadałaby od dochodu osiągniętego w Norwegii.

3. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Norwegii osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Polsce, Norwegia zezwoli, aby od podatku od dochodu lub majątku tej osoby odjęta została kwota równa wysokości podatku zapłaconego w Polsce. Odjęta kwota nie może jednak przekroczyć tej części norweskiego podatku obliczonego przed dokonaniem odjęcia, która przypadałaby od dochodu osiągniętego lub majątku posiadanego w Polsce.

Art. 25.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa, niezależnie od tego, czy mają miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, nie będą poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa znajdujący się w takiej samej sytuacji.

2. Opodatkowanie zakładu lub stałej placówki, którą posiada przedsiębiorstwo bądź osoba fizyczna mająca stałe miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w drugim Umawiającym się Państwie, nie będzie w drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa lub osób drugiego Państwa prowadzących taką samą działalność.

Postanowienia tego nie należy rozumieć w ten sposób, że zobowiązuje ono Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie zwolnień podatkowych, udogodnień i obniżek z uwagi na stan cywilny i rodzinny czy inną sytuację osobistą, które przyznaje osobom mającym miejsce zamieszkania na jego terytorium. Postanowienie to nie zobowiązuje także do udzielania w jednym z Umawiających się Państw jakiegokolwiek zwolnienia podatkowego w związku z dywidendami lub innymi należnościami wypłacanymi spółce, która ma siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie.

Postanowienia niniejszego ustępu nie wykluczają prawa Umawiającego się Państwa do nałożenia - zgodnie z wewnętrznym ustawodawstwem tego państwa - podatku od dochodu uzyskiwanego przez zakład, jeżeli zakład ten należy do spółki akcyjnej lub podobnej spółki w drugim Umawiającym się Państwie. Jednakże opodatkowanie to będzie odpowiadać opodatkowaniu stosowanemu wobec spółek akcyjnych lub podobnych spółek mających siedzibę w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli chodzi o nie wydzielone zyski tych spółek.

3. Z wyjątkiem wypadku stosowania postanowień artykułu 9, artykułu 11 ustęp 4 lub artykułu 12 ustęp 6 odsetki, należności licencyjne i inne płatności ponoszone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są odliczane przy określaniu zysków tego przedsiębiorstwa, podlegających opodatkowaniu na takich samych warunkach, jakby były płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie. Również długi przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, są odliczane przy określaniu majątku tego przedsiębiorstwa podlegającego opodatkowaniu na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Państwie.

4. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których majątek w całości lub części, bezpośrednio lub pośrednio należy do osoby lub osób mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie lub jest przez nie kontrolowany, nie będą w pierwszym Umawiającym się Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane podobne przedsiębiorstwa pierwszego Państwa.

5. Stwierdza się, że zróżnicowane pobieranie podatków od dochodu, zysku i majątku, które jest przewidziane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dla przedsiębiorstw uspołecznionych, nie narusza postanowień niniejszego artykułu.

6. Postanowienia niniejszego artykułu nie mogą być rozumiane jako zobowiązujące Norwegię do przyznania obywatelom Polski nie będącym obywatelami Norwegii szczególnych zniżek podatkowych, które są przyznawane zgodnie z rozdziałem 22 norweskiej ustawy podatkowej obywatelom Norwegii i osobom fizycznym urodzonym w Norwegii z rodziców mających obywatelstwo norweskie.

Art. 26.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zdania, że działania podjęte przez Państwo lub oba Umawiające się Państwa pociągają za sobą lub pociągną za sobą opodatkowanie, które nie odpowiada niniejszej umowie, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, albo jeżeli w danej sprawie mają zastosowanie postanowienia artykułu 25 ustęp 1 - właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa powinna być przedstawiona w ciągu trzech lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o działaniu pociągającym za sobą podwyższenie opodatkowania niezgodnie z Umową.

2. Jeżeli ta właściwa władza uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, ażeby sprawę tę uregulować we wzajemnym porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa, tak ażeby uniknąć opodatkowania niezgodnego a niniejszą umową. Każde osiągnięte porozumienie zostanie wprowadzone w życie bez względu na terminy przewidziane przez ustawodawstwo wewnętrzne Umawiających się Państw.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby we wzajemnym porozumieniu usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również wspólnie uzgodnić, w jaki sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w wypadkach, które nie są uregulowane w umowie.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach porozumiewać się ze sobą bezpośrednio. Jeżeli uzna się, że ustna wymiana poglądów ułatwi porozumienie, może ona mieć miejsce w łonie Komisji złożonej z przedstawicieli właściwych władz Umawiających się Państw.

Art. 27.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do wykonywania niniejszej umowy, a także informacje dotyczące prawa wewnętrznego Umawiających się Państw co do podatków objętych niniejszą umową w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, które one przewidują, jest zgodne z Umową. Wymienione informacje będą stanowiły tajemnicę i będą mogły być udzielane tylko osobom lub władzom (w tym również sądom albo organom administracyjnym) zajmującym się ustalaniem, poborem lub ściąganiem podatków wymienionych w niniejszej umowie albo postępowaniem, wnioskami i środkami odwoławczymi w sprawach podatkowych.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym wypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Umawiającego się Państwa,

b) udzielania danych, których uzyskanie nie byłoby możliwe na podstawie ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,

c) przekazywania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 28.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych.

Art. 29.

Zakres terytorialny i jego rozszerzenie.

1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

1) określenie "Polska" oznacza Polską Rzeczpospolitą Ludową, włączając, kiedy jest użyte w znaczeniu geograficznym, jej morze terytorialne oraz dno morskie i podglebie obszarów podmorskich przyległych do morza terytorialnego, nad którymi Polska, zgodnie z prawem międzynarodowym, sprawuje suwerenną władzę w celu badania tych obszarów i eksploatacji ich zasobów naturalnych,

2) określenie "Norwegia" oznacza Królestwo Norwegii, włączając, kiedy jest użyte w znaczeniu geograficznym, jej morze terytorialne oraz dno morskie i podglebie obszarów podmorskich przyległych do morza terytorialnego, nad którymi Norwegia, zgodnie z prawem międzynarodowym, sprawuje suwerenną władzę w celu badania tych obszarów i eksploatacji ich zasobów naturalnych; określenie to nie obejmuje jednak Spitzbergenu, Jan Mayen i pozaeuropejskich terenów podległych Norwegii.

2. Niniejsza umowa może być rozszerzona, w całości lub ze zmianami, na każde terytorium, które jest na mocy postanowień niniejszego artykułu wyłączone ze stosowania niniejszej umowy i na którym są pobierane podatki zasadniczo zbliżone charakterem do tych, wobec których ma zastosowanie niniejsza umowa. Każde takie rozszerzenie wejdzie w życie w takim terminie i z takimi zmianami oraz warunkami, włączając w to warunki dotyczące wygaśnięcia Umowy, jakie mogą być określone i uzgodnione między Umawiającymi się Państwami w notach wymienionych w drodze dyplomatycznej.

3. Z wyjątkiem wypadku innego uzgodnienia przez oba Umawiające się Państwa wygaśnięcie niniejszej umowy oznacza również zaprzestanie stosowania tej umowy w stosunku do jakiegokolwiek terytorium, które na mocy niniejszego artykułu zostało objęte postanowieniami niniejszej umowy.

Art. 30.

Wejście w życie.

1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

2. Umowa wejdzie w życie w chwili wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i jej postanowienia będą miały zastosowanie do dochodu uzyskanego w dniu 1 stycznia 1976 r. lub uzyskanego po tym dniu oraz do majątku określonego w celach podatkowych w 1977 roku lub po tym roku.

Art. 31.

Wypowiedzenie.

Umowa niniejsza została zawarta na czas nie określony, jednakże każde z Umawiających się Państw może przekazać drugiemu Umawiającemu się Państwu pisemną notyfikację o wypowiedzeniu w drodze dyplomatycznej, dokonując tej czynności w dniu 30 czerwca lub przed tym dniem w każdym roku kalendarzowym, rozpoczynającym się po upływie pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej umowy.

W takim wypadku Umowa przestanie obowiązywać w odniesieniu do dochodu uzyskanego w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku następującym po roku, w którym przekazano notyfikację o wypowiedzeniu, a w odniesieniu do majątku - do podatku wymierzanego w drugim lub po drugim roku kalendarzowym następującym po roku, w którym przekazano notyfikację.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Oslo w dniu 24 maja 1977 roku w dwu egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

J. Czyrek

Z upoważnienia Rządu Królestwa Norwegii

H. Bakke


PROTOKÓŁ

W chwili podpisywania Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, zawartej w dniu dzisiejszym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Norwegii, niżej podpisani pełnomocnicy uzgodnili, że następujące postanowienia będą stanowiły integralną część Umowy.

I. Do artykułu 8 ustęp 1

Postanowienia ustępu 1 artykułu 8 będą miały zastosowanie do zysków osiągniętych przez wspólne norweskie, duńskie i szwedzkie konsorcjum lotnicze, Skandynawskie Linie Lotnicze (SAS), jednakże tylko w odniesieniu do tej części zysków, która została osiągnięta przez Norweskie Linie Lotnicze S. A. (D.N.L.), norweskiego udziałowca w Skandynawskich Liniach Lotniczych (SAS), proporcjonalnie do udziału w tej organizacji.

II. Do artykułu 10 ustęp 2

Dywidendy wypłacane przez spółkę norweską spółce polskiej (z wyjątkiem spółki jawnej), która kontroluje w sposób bezpośredni lub pośredni co najmniej 25% kapitału spółki norweskiej, mogą być opodatkowane w Norwegii podatkiem nie przekraczającym 15% dywidendy. Niniejsze postanowienie pozostanie w mocy tak długo, jak długo dywidendy wypłacane przez spółkę norweską będą mogły być odjęte od zysków tej spółki wyliczanych jako podstawa opodatkowania norweskim podatkiem ogólnokrajowym.

Bez względu na postanowienia artykułu 10 ustęp 1 dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Polsce spółce mającej siedzibę w Norwegii będą zwolnione od podatku w Norwegii w takim stopniu, w jakim dywidendy te byłyby zwolnione od podatku na mocy prawa norweskiego, gdyby obie były spółkami norweskimi.

III. Do artykułu 18 ustęp 2

Bez względu na postanowienia ustępu 1 artykułu 18 wpłaty z tytułu ubezpieczeń społecznych, dokonane w Umawiającym się Państwie zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym pierwszym Państwie.

IV. Do artykułu 24

Umawiające się Państwa zgadzają się, że artykuł 24 będzie zastąpiony, na prośbę Norwegii przekazaną w drodze dyplomatycznej, następującym tekstem, który wejdzie w życie 30 dnia od wymiany not i będzie miał zastosowanie po raz pierwszy:

a) w odniesieniu do podatków od dochodu uzyskanego w dniu 1 stycznia roku następującego po tym, w którym została dokonana wymiana not, lub po tym dniu oraz

b) w odniesieniu do podatków od majątku określanych w drugim roku kalendarzowym następującym po wymianie not lub po tym roku:

"1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Norwegii, to Polska zwolni, stosownie do postanowień ustępu 2, taki dochód lub majątek spod opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby stosować stopę podatku, która byłaby zastosowana, gdyby zwolniony dochód lub majątek nie podlegał takiemu zwolnieniu.
2. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 może być opodatkowany w Norwegii, Polska zezwoli, aby od podatku od dochodu tej osoby odjęta została kwota równa wysokości podatku zapłaconego w Norwegii. Odjęta kwota nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odjęcia, która przypadałaby od dochodu osiągniętego w Norwegii.
3. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Norwegii osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Polsce, Norwegia zezwoli, aby od podatku od dochodu lub majątku tej osoby odjęta została kwota równa wysokości podatku zapłaconego w Polsce. Odjęta kwota nie może jednak przekroczyć tej części norweskiego podatku obliczonego przed dokonaniem odjęcia, która przypadałaby od dochodu osiągniętego lub majątku posiadanego w Polsce".
V. Do artykułu 25 ustęp 4

Użyte w tym artykule określenie "opodatkowanie" oznacza podatki każdego rodzaju i typu, z wyjątkiem polskich opłat meldunkowych i polskich opłat za zezwolenie na otwarcie przedsiębiorstwa.

Na dowód powyższego niżej podpisani, dobrze i w należytej formie upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali Protokół.

Sporządzono w Oslo w dniu 24 maja 1977 roku w dwu egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

J. Czyrek

Z upoważnienia Rządu Królestwa Norwegii

H. Bakke

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 13 września 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
KONWENCJA Nr 142
dotycząca roli poradnictwa i kształcenia zawodowego w rozwoju zasobów ludzkich,
przyjęta w Genewie
dnia 23 czerwca 1975 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 23 czerwca 1975 roku została przyjęta w Genewie na sześćdziesiątej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 142 dotycząca roli poradnictwa i kształcenia zawodowego w rozwoju zasobów ludzkich.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 13 września 1979 roku.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład.


KONWENCJA Nr 142
dotycząca roli poradnictwa i kształcenia zawodowego w rozwoju zasobów ludzkich.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam dnia 4 czerwca 1975 roku na swej sześćdziesiątej sesji,

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące rozwoju zasobów ludzkich: poradnictwo i kształcenie zawodowe, która to sprawa stanowi szósty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego trzeciego czerwca 1975 roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o rozwoju zasobów ludzkich, 1975.

Art. 1.
1. Każdy Członek przyjmie i będzie rozwijał wszechstronną i skoordynowaną politykę oraz programy poradnictwa i kształcenia zawodowego, tworząc ścisły związek między poradnictwem i kształceniem zawodowym a zatrudnieniem, w szczególności poprzez publiczne urzędy zatrudnienia.

2. Polityka i programy będą uwzględniały:

a) potrzeby, możliwości i problemy w dziedzinie zatrudnienia, zarówno na szczeblu regionalnym, jak i krajowym;

b) stadium i poziom rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego;

c) związki zachodzące między celami rozwoju zasobów ludzkich a innymi celami gospodarczymi, społecznymi i kulturalnymi.

3. Polityka i programy będą realizowane za pomocą metod dostosowanych do warunków krajowych.

4. Polityka i programy będą zmierzały do ułatwienia jednostce zrozumienia środowiska pracy i środowiska społecznego, jak i wywierania na nie wpływu indywidualnie lub zbiorowo.

5. Polityka i programy będą zachęcały wszystkie osoby i pomagały wszystkim na zasadzie równości i bez jakiejkolwiek dyskryminacji w rozwijaniu i wykorzystywaniu ich uzdolnień zawodowych w ich własnym interesie i zgodnie z ich aspiracjami, mając stale na uwadze potrzeby społeczeństwa.

Art. 2.
Dla osiągnięcia wyżej wymienionych celów każdy Członek opracuje i będzie doskonalił dostępne i elastyczne systemy uzupełniające nauczania ogólnego, technicznego i zawodowego, poradnictwa szkolnego i zawodowego oraz kształcenia zawodowego, zarówno w ramach systemu szkolnego, jak i poza nim.

Art. 3.
1. Każdy Członek będzie stopniowo rozszerzał systemy poradnictwa zawodowego i systemy ciągłej informacji o zatrudnieniu w celu zapewnienia pełnej informacji i możliwie jak najszerszego poradnictwa dla dzieci, młodocianych i dorosłych, włączając w to odpowiednie programy dla osób upośledzonych.

2. Informacja i poradnictwo będą obejmowały wybór zawodu, kształcenie zawodowe i związane z tym możliwości nauki, sytuację w zatrudnieniu i jego perspektywy, możliwości awansu, warunki pracy, bezpieczeństwo i higienę pracy oraz inne aspekty czynnego życia w różnych dziedzinach działalności gospodarczej, społecznej i kulturalnej i na wszystkich szczeblach stanowisk.

3. Informacja i poradnictwo będą uzupełniane informacją o ogólnych aspektach układów zbiorowych oraz praw i obowiązków wszystkich zainteresowanych stron zgodnie z ustawodawstwem pracy; ta ostania informacja będzie dostarczana zgodnie z ustawodawstwem i praktyką krajową, z uwzględnieniem odpowiednich funkcji i zadań zainteresowanych organizacji pracowników i pracodawców.

Art. 4.
Każdy Członek będzie stopniowo rozszerzał, przystosowywał i harmonizował różne systemy kształcenia zawodowego, aby sprostać potrzebom młodocianych i dorosłych w ciągu całego ich życia, we wszystkich sektorach gospodarki i we wszystkich dziedzinach działalności gospodarczej oraz na wszystkich poziomach kwalifikacji zawodowych i szczeblach stanowisk.

Art. 5.
Polityka oraz programy poradnictwa i kształcenia zawodowego będą opracowywane i stosowane przy współpracy z organizacjami pracodawców i pracowników oraz - w miarę potrzeby i stosownie do ustawodawstwa i praktyki krajowej - z innymi zainteresowanymi instytucjami.

Art. 6.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 7.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 8.
1. Każdy Członek, które ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć, po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie, aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, a który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu wymienionego w poprzednim ustępie nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany postanowieniami niniejszej konwencji na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję po upływie każdego dziesięcioletniego okresu , z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 9.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia przekazanych mu przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej przekazanej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 10.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 11.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy, w każdym przypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 12.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 8, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 13.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo wiarygodne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej sześćdziesiątej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 25 czerwca 1975 roku.

Na dowód czego dnia dwudziestego szóstego czerwca 1975 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Blas F. Ople

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy

Francis Blanchard
KONWENCJA Nr 145
dotycząca ciągłości zatrudnienia marynarzy, przyjęta w Genewie
dnia 28 października 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 28 października 1976 roku została przyjęta w Genewie na sześćdziesiątej drugiej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 145 dotycząca ciągłości zatrudnienia marynarzy.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód tego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 13 września 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład


KONWENCJA Nr 145
dotycząca ciągłości zatrudnienia marynarzy.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 13 października 1976 roku na swej sześćdziesiątej drugiej sesji,

biorąc pod uwagę postanowienia Części IV Zalecenia o zatrudnieniu marynarzy (postęp techniczny), 1970 ("Stałość zatrudnienia i zarobków"),

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące ciągłości zatrudnienia marynarzy, która to sprawa stanowi czwarty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia 28 października 1976 roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o ciągłości zatrudnienia marynarzy, 1976.

Art. 1.
1. Niniejszą konwencję stosuje się do osób, które są w stałej gotowości do pracy w zawodzie marynarza i których zasadnicze wynagrodzenie roczne pochodzi z tej pracy.

2. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "marynarze" oznacza osoby określone w ten sposób przez ustawodawstwo lub praktykę krajową albo układy zbiorowe i które zazwyczaj są zatrudnione jako członkowie załogi na statku morskim, z wyjątkiem:

a) okrętu wojennego;

b) statku używanego do rybołówstwa lub czynności bezpośrednio z tym związanych albo używanego do połowu wielorybów lub do podobnych czynności.

3. Ustawodawstwo krajowe określi, kiedy statek uważany jest za statek morski w rozumieniu niniejszej konwencji.

4. Zainteresowane organizacje pracodawców i pracowników będą konsultowane lub będą w inny sposób uczestniczyły przy formułowaniu i rewizji określeń ustalonych zgodnie z ustępami 2 i 3 niniejszego artykułu.

Art. 2.
1. W każdym państwie członkowskim, w którym istnieje przemysł morski, polityka krajowa będzie zachęcała wszystkie zainteresowane ośrodki do zapewnienia w miarę możliwości ciągłego lub stałego zatrudnienia dla wykwalifikowanych marynarzy i do zapewnienia w ten sposób armatorom stałej i odpowiedniej siły roboczej.

2. Należy podejmować wszelkie starania dla zapewnienia marynarzom minimum okresu zatrudnienia lub minimum dochodu albo zasiłku pieniężnego, w sposób i w zakresie uzależnionych od sytuacji gospodarczej i społecznej zainteresowanego kraju.

Art. 3.
Środki umożliwiające osiągnięcie celów określonych w artykule 2 niniejszej konwencji mogą obejmować:

a) umowy lub porozumienia przewidujące ciągłe lub stałe zatrudnienie w ramach przedsiębiorstwa żeglugowego lub zrzeszenia armatorów albo

b) przedsięwzięcia mające na celu uregulowanie zatrudnienia przez zakładanie i prowadzenie rejestrów lub list według kategorii wykwalifikowanych marynarzy.

Art. 4.
1. Jeżeli ciągłość zatrudnienia marynarzy zapewnia się jedynie przez zakładanie i prowadzenie rejestrów lub list, powinny one obejmować wszystkie kategorie zawodowe marynarzy zgodnie z zasadami, które określi ustawodawstwo lub praktyka krajowa albo układy zbiorowe.

2. Marynarze wpisani do takiego rejestru lub na taką listę będą mieli pierwszeństwo w uzyskaniu pracy w żegludze.

3. Marynarze wpisani do takiego rejestru lub na taką listę będą zobowiązani do pozostawania w gotowości do pracy zgodnie z zasadami, które ustali ustawodawstwo lub praktyka krajowa albo układy zbiorowe.

Art. 5.
1. Stan rejestrów lub list marynarzy będzie okresowo analizowany w stopniu dozwolonym przez ustawodawstwo krajowe, w celu ustalenia go na poziomie odpowiadającym potrzebom przemysłu morskiego.

2. Jeżeli redukcja stanu takich rejestrów lub list okaże się konieczna, będą podjęte wszelkie właściwe środki w celu zapobieżenia lub złagodzenia jej niekorzystnych skutków dla marynarzy, z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej i społecznej zainteresowanego kraju.

Art. 6.
Każde państwo członkowskie zapewni stosowanie wobec marynarzy właściwych postanowień w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia, spraw socjalno-bytowych i kształcenia zawodowego pracowników.

Art. 7.
Postanowienia niniejszej konwencji będą realizowane poprzez ustawodawstwo krajowe, jeżeli nie są już stosowane w drodze układów zbiorowych, orzeczeń rozjemczych lub w inny sposób zgodny z praktyką krajową.

Art. 8.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 9.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 10.
1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie wypowiedzieć konwencję aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję i który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu, wymienionego w poprzednim ustępie, nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany postanowieniami niniejszej konwencji na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć konwencję po upływie każdego dziesięcioletniego okresu, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 11.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia przekazanych mu przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 12.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 13.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym przypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 14.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 10, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 15.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo wiarygodne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej sześćdziesiątej drugiej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą dnia dwudziestego dziewiątego października 1976 roku.

Na dowód czego dnia jedenastego listopada 1976 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Modolv Hareide

Dyrektor Generalny

Międzynarodowego Biura Pracy

Francis Blanchard
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA
z dnia 4 lutego 1980 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w rybactwie śródlądowym.

Na podstawie art. 208 ż 3 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, i z 1975 r. Nr 16, poz. 91) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1
Przepisy ogólne.

ż 1. Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy związane z chowem, hodowlą i połowami ryb w wodach śródlądowych.

ż 2. Osoby przyjmowane do pracy na wodzie powinny mieć kartę pływacką.

ż 3. Prace na wodzie i na lądzie powinny być prowadzone co najmniej dwuosobowo, z wyjątkiem jednoosobowej obsady rybaczówki.

ż 4. Zakład pracy powinien przeszkolić pracowników w zakresie zasad ratowania tonących oraz udzielania im pierwszej pomocy w nagłych wypadkach i co najmniej raz w roku przeprowadzać ćwiczenia praktyczne z tym związane.

ż 5. Motorowy statek rybacki, rybaczówka, baza zakładu pracy oraz grupa połowowa powinny być wyposażone w apteczkę ze środkami do udzielania pierwszej pomocy.

ż 6. 1. Zakład pracy powinien wyposażyć pracowników w odzież roboczą i ochronną oraz sprzęt ochrony osobistej określony w resortowych normach przydziału, a podczas pracy na wodzie również w osobisty sprzęt ratunkowy (pas lub kamizelkę ratunkową).

2. Zakład pracy powinien wyposażyć w osobisty sprzęt ratunkowy osoby przebywające na statku rybackim.

ż 7. Materiały niebezpieczne i szkodliwe dla zdrowia należy przechowywać w osobnych, suchych, zamykanych pomieszczeniach, w szczelnych opakowaniach, z wyraźnym określeniem zawartości i napisem lub znakiem ostrzegawczym. Napis lub znak ostrzegawczy powinien być również umieszczony na pomieszczeniu.

ż 8. Przy używaniu substancji łatwo palnych w pobliżu czynnych silników i urządzeń wywołujących iskrzenie oraz źródeł otwartego ognia należy zachować szczególną ostrożność.

ż 9. Zakład pracy jest obowiązany zapoznać pracowników z przepisami o ochronie przeciwpożarowej i zasadami postępowania na wypadek pożaru.

Rozdział 2
Sprzęt rybacki.

ż 10. 1. Statki rybackie powinny być szczelne; przeciekające należy uszczelniać lub wycofać z eksploatacji do czasu naprawienia.

2. Dopuszczalne obciążenie statku rybackiego, łącznie z obsługą, powinno być uwidocznione na prawej burcie.

ż 11. Zabrania się naprawiania statku rybackiego oraz sprzętu połowowego na wodzie podczas silnego wiatru lub w innych warunkach, stwarzających dodatkowe niebezpieczeństwo.

ż 12. W razie wystąpienia usterek w działaniu maszyn i urządzeń, braków w wyposażeniu lub uszkodzeń, których pracownik nie może usunąć we własnym zakresie, gdy mogą zagrażać bezpieczeństwu pracy, należy je zgłaszać przełożonym.

ż 13. Liny należy łączyć sposobami i środkami zapewniającymi bezpieczną pracę.

ż 14. Statki rybackie i pojemniki służące do przewożenia i przenoszenia ryb powinny być utrzymywane w czystości i myte po każdym użyciu.

ż 15. Podczas przemieszczania beczek należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza wykorzystywać do tego pochylnie wykonane z mocnego materiału i zabezpieczone przed opadnięciem.

ż 16. 1. Do wchodzenia na statek rybacki lub schodzenia z niego należy używać trapów lub pomostów zaopatrzonych w balustradę o wysokości co najmniej 1,1 m, składającą się z poręczy, poprzeczki oraz krawężnika, a przy znacznej różnicy poziomów - mających stopnie ułatwiające przejście.

2. Trapy i pomosty, o których mowa w ust. 1, używane w porze nocnej powinny być oświetlone.

3. Pomosty, z których wykonuje się prace przy sadzach, powinny być zaopatrzone w poręcze o wysokości co najmniej 1,1 m.

ż 17. Na postoju statek rybacki powinien być zabezpieczony przed użyciem przez osoby nieuprawnione.

ż 18. Zakład pracy powinien:

1) systematycznie kontrolować stan sprzętu ratunkowego,

2) raz w roku dokonywać pełnego przeglądu technicznego statków rybackich, maszyn, urządzeń, sprzętu i narzędzi.

Rozdział 3
Połowy i prace na wodzie.

ż 19. 1. Połów i praca na wodzie są zabronione w warunkach zagrażających życiu rybaków, a w szczególności podczas silnego wiatru lub burzy.

2. O rozpoczęciu połowu decyduje kierownik zakładu pracy lub - z jego upoważnienia - brygadzista, kierownik grupy połowowej albo rybak.

ż 20. 1. Członkowie grupy połowowej przy wypływaniu na wodę obowiązani są zabierać ze sobą osobisty sprzęt ratunkowy.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do innych osób przebywających na statku rybackim.

ż 21. Zabrania się zabierać na statek osób i ładunku ponad dopuszczalne obciążenie.

ż 22. Statek rybacki powinien być wyposażony w urządzenia do wylewania wody; na motorowym statku rybackim powinny znajdować się pompy.

ż 23. 1. Motorowy statek rybacki wypływający na wodę powinien być wyposażony w koła ratunkowe umieszczone w miejscach widocznych i łatwo dostępnych, w liczbie co najmniej 1 koło na 3 osoby.

2. Za wyposażenie i sprawność sprzętu ratunkowego na motorowym statku rybackim odpowiada jego kierownik.

ż 24. 1. Statek rybacki wypływający na wodę powinien być wyposażony w wiosła, a statek powyżej 5 ton wyporności - również w kotwice i bosaki.

2. Do kotwiczenia statków rybackich o długości do 8 m należy używać lin miękkich.

ż 25. W razie przewożenia statkiem rybackim skrzyń, beczek, koszy lub innych ciężarów, należy je ustawić w sposób nie powodujący ich przemieszczeń i przechyłu statku.

Rozdział 4
Połowy i prace na lodzie.

ż 26. 1. Zabrania się prac i połowów na tafli przezroczystego lodu o grubości mniejszej niż 12 cm.

2. Zabrania się przewożenia niewodów końmi lub pojazdami mechanicznymi po tafli przezroczystego lodu o grubości mniejszej niż 18 cm.

3. Używanie samochodów i ciągników na lodzie dopuszczalne jest przy grubości tafli przezroczystego lodu wynoszącej co najmniej 25 cm.

ż 27. W razie prowadzenia prac i połowów na nieprzezroczystym lodzie należy zachować szczególną ostrożność.

ż 28. W temperaturze poniżej minus 18�C należy zaprzestać połowów, a poniżej minus 25�C należy zaprzestać prac na lodzie.

ż 29. 1. Jeżeli stan lodu nie zapewnia bezpiecznego przeciągania niewodu przez przeręblę, taflę należy wzmocnić żerdziami lub deskami.

2. Przed przystąpieniem do prac na tafli należy:

1) oczyścić z lodu podjazdy i przejścia,

2) wydać pracownikom lodołazy (raki), jeżeli lód jest szczególnie śliski.

ż 30. Grupa połowowa łowiąca z lodu powinna mieć żerdź oraz linkę - rzutkę długości 50 m do podania tonącemu w razie załamania się lodu. Sprzętu tego nie wolno używać do innych celów.

ż 31. 1. Wykonane w tafli otwory o średnicy większej niż 50 cm powinny być oznakowane wiechami, a mniejsze - bryłami lodu.

2. Miejsca pobierania lodu należy oznakować dodatkowo chorągiewkami i napisami ostrzegawczymi.

Rozdział 5
Prace i połowy za pomocą prądu elektrycznego.

ż 32. 1. Połów za pomocą prądu elektrycznego może być prowadzony przy widoczności co najmniej 25 m, temperaturze od minus 5� do plus 35�C i prędkości wiatru do 4� w skali Beauforta.

2. Zabrania się połowu w czasie silnego wiatru, burzy lub deszczu.

ż 33. Statki rybackie, na których znajdują się elektryczne urządzenia do połowu, należy oznakować stosownymi tablicami informacyjnymi i ostrzegającymi o metodzie połowu. Podobnie należy oznakować miejsce elektrycznego połowu z brzegu.

ż 34. 1. Zakład pracy może stosować urządzenia elektryczne odpowiadające wymaganiom normy branżowej i o pełnej sprawności technicznej, udokumentowanej świadectwem uprawnionego elektryka.

2. Okres ważności świadectwa nie może przekraczać 1 roku.

ż 35. Zabrania się uczestnictwa pracowników niepełnoletnich w połowach za pomocą prądu elektrycznego.

ż 36. Przy połowach za pomocą prądu elektrycznego należy używać szczelnych butów gumowych.

ż 37. 1. Kierownik grupy połowowej powinien być przeszkolony w zakresie obsługi urządzeń elektrycznych i bezpieczeństwa pracy przy używaniu tych urządzeń.

2. Kierownik jest obowiązany przeszkolić pracowników swojej grupy w zakresie, o którym mowa w ust. 1.

3. Przeszkolenie określone w ust. 1 i 2 powinno być udokumentowane, a kierownik powinien mieć zaświadczenie uprawniające do kierowania grupą połowową.

4. Członek grupy połowowej powinien znać sposoby udzielania pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym.

ż 38. Kierownik grupy połowowej jest obowiązany:

1) określić przed połowem bezdźwiękowe znaki porozumiewawcze,

2) obsługiwać agregat prądotwórczy zgodnie z instrukcją, a zwłaszcza sprawdzać stan elektrod, bezpieczników i przewodów doprowadzających prąd przed każdorazowym uruchomieniem urządzenia elektrycznego oraz włączać i wyłączać źródło prądu,

3) stale obserwować i kontrolować wykonywanie zadań przez członków grupy.

ż 39. Zabrania się:

1) używania do połowów statków rybackich wykonanych z materiałów dobrze przewodzących prąd elektryczny,

2) dotykania obudowy uruchomionego agregatu prądotwórczego oraz nie izolowanych części elektrod będących pod napięciem,

3) zanurzania jakiejkolwiek części ciała w odległości mniejszej niż 20 m od elektrod będących pod napięciem.

ż 40. 1. W razie połowu siecią podłączoną do urządzenia elektrycznego należy wyłączyć agregat najpóźniej w chwili, gdy układ elektrod zbliży się do statku rybackiego na odległość 15 m.

2. Agregat należy wyłączyć, gdy osoba postronna znajdzie się w odległości mniejszej niż 15 m od elektrod będących pod napięciem.

ż 41. 1. Jeżeli wystąpi zakłócenie funkcjonowania urządzenia elektrycznego lub zagrożenie zdrowia albo życia ludzkiego, należy natychmiast wyłączyć agregat.

2. Zabrania się naprawiania urządzeń elektrycznych pod napięciem.

Rozdział 6
Prace impregnacyjne.

ż 42. Prace z użyciem substancji zawierających trujące związki lotne można powierzać jedynie mężczyznom, u których nie występują zmiany chorobowe tarczycy, wątroby, nerek i serca.

ż 43. Pomieszczenie, w którym dokonuje się impregnacji, powinno mieć ognioodporny strop.

ż 44. 1. Smołowania nie należy dokonywać w dni upalne; w razie konieczności smołować należy we wczesnych godzinach rannych lub wieczorem.

2. Czerpanie płynnej smoły powinno się odbywać za pomocą czerpaków z długą rączką.

ż 45. Nie zużyty impregnat należy po pracy zwrócić do magazynu, a odpady zniszczyć.

ż 46. Odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej powinny być po pracy oczyszczone i pozostawione w miejscu stałego przechowywania.

Rozdział 7
Przepisy końcowe.

ż 47. W sprawach nie uregulowanych rozporządzeniem stosuje się ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, a zwłaszcza przepisy dotyczące żeglugi na śródlądowych drogach wodnych, obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych, stosowania środków chemicznych i nawozów mineralnych oraz impregnacji.

ż 48. Zakład pracy jest obowiązany zapoznać pracowników z przepisami rozporządzenia.

ż 49. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 1980 r.
zmiany:
1985-07-01 Dz.U.1985.23.100 art. 11
1990-02-22 Dz.U.1990.10.60 art. 1
1990-05-27 Dz.U.1990.34.199 art. 3
1996-07-01 Dz.U.1996.73.350 art. 49
1999-01-01 Dz.U.1998.162.1126 art. 6
1999-04-01 Dz.U.1997.141.943 art. 43
2001-03-30 Dz.U.2000.120.1268 art. 20


USTAWA
z dnia 31 stycznia 1980 r.
o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Preambuła
Art. 1. 1. Orzeł biały, biało-czerwone barwy i "Mazurek Dąbrowskiego" są symbolami Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Otaczanie tych symboli czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji.

3. Symbole Rzeczypospolitej Polskiej pozostają pod szczególną ochroną prawa, przewidzianą w odrębnych przepisach.

Art. 2. 1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.

2. Wzór godła Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 1.

Art. 2a. Wizerunku orła ustalonego dla godła używają:

1) organy władzy państwowej,

2) organy administracji rządowej,

3) gminy, związki międzygminne oraz ich organy,

4) powiaty, związki powiatów oraz ich organy,

5) samorządy województw oraz ich organy,

6) sądy, prokuratury i komornicy sądowi,

7) samorządowe kolegia odwoławcze,

8) regionalne izby obrachunkowe,

9) jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

10) jednostki organizacyjne Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Obrony Cywilnej Kraju,

11) jednostki organizacyjne Służby Więziennej,

12) szkoły publiczne, szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, państwowe szkoły wyższe, niepaństwowe szkoły wyższe,

13) inne podmioty, jeżeli przepisy szczególne uprawniają je do używania wizerunku orła.

Art. 3. 1. Godło Rzeczypospolitej Polskiej umieszcza się w pomieszczeniach urzędowych i salach posiedzeń, salach wykładowych i lekcyjnych należących do:

1) organów państwowych,

1a) organów gmin, powiatów, samorządów województw oraz związków jednostek samorządu terytorialnego,

1b) klubów, kół i zespołów poselskich, senackich i parlamentarnych oraz biur poselskich, senatorskich i poselsko-senatorskich,

2) jednostek Sił Zbrojnych,

3) szkół i placówek oświatowo-wychowawczych,

4) przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz innych oficjalnych przedstawicielstw i misji za granicą.

2. Przepisy wydane na podstawie ustawy mogą przewidywać umieszczanie godła Rzeczypospolitej Polskiej także w innych pomieszczeniach i miejscach niż określone w ust. 1.

3. Jednostki organizacyjne wymienione w ust. 1 pkt 4, w wypadkach przewidzianych w prawie i zwyczajach międzynarodowych, umieszczają godło Rzeczypospolitej Polskiej także na obiektach stanowiących ich siedziby urzędowe.

Art. 4. 1. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego.

2. Przy umieszczaniu barw Rzeczypospolitej Polskiej w układzie pionowym kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu.

3. Wzór barw Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 2.

Art. 5. 1. Barwy Rzeczypospolitej Polskiej stanowią składniki flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Barwy Rzeczypospolitej Polskiej mogą być umieszczane na budynkach i obiektach, a także w innych miejscach dla podkreślenia podniosłego charakteru uroczystości oraz świąt i rocznic państwowych.

3. Przepisy wydane na podstawie ustawy mogą przewidywać inne okoliczności, z okazji których umieszcza się barwy Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 6. 1. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, umieszczony na maszcie.

2. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest także flaga określona w ust. 1, z umieszczonym pośrodku białego pasa godłem Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Wzory flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej i flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 3.

Art. 7. 1. Flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej podnosi się na budynkach lub przed budynkami stanowiącymi siedziby urzędowe albo miejsce obrad:

1) Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej,

2) Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,

3) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

4) Rady Ministrów oraz Prezesa Rady Ministrów,

5) organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego - w czasie ich sesji,

6) organów administracji rządowej i innych organów państwowych oraz państwowych jednostek organizacyjnych, a także organów jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostek organizacyjnych z okazji uroczystości oraz rocznic i świąt państwowych.

2. Flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą również polskie statki żeglugi śródlądowej.

Art. 8. 1. Flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą:

1) przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą na budynkach lub przed budynkami ich siedzib urzędowych, a także kierownicy tych przedstawicielstw, urzędów i misji na swych rezydencjach i środkach komunikacji - w wypadkach przewidzianych w prawie i zwyczajach międzynarodowych.

2) cywilne lotniska i lądowiska,

3) cywilne samoloty komunikacyjne podczas lotów za granicą,

4) kapitanaty (bosmanaty) portów - na budynkach lub przed budynkami stanowiącymi ich siedziby urzędowe.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_2. Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady dotyczące postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uwzględniając praktykę i zwyczaje istniejące w państwie przyjmującym, określając sytuacje, w których podnoszenie flagi państwowej jest obowiązkowe, oraz określając szczegółowo jej usytuowanie.

3. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej określi sposób podnoszenia flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej na cywilnych lotniskach i lądowiskach oraz na cywilnych samolotach komunikacyjnych podczas lotów za granicą.

Art. 9. 1. Flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą polskie statki morskie jako banderę, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami szczególnymi; ponadto do bandery stosuje się prawo i zwyczaje międzynarodowe.

2. Statki morskie pełniące specjalną służbę państwową podnoszą także flagę oznaczającą pełnienie tej służby.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej ustala wzory flag na oznaczenie pełnionej specjalnej służby państwowej oraz okoliczności i warunki ich podnoszenia.

Art. 10. Przepisy wydane na podstawie ustawy mogą przewidywać obowiązek podnoszenia flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej także w innych wypadkach niż określone w art. 7-9.

Art. 11. 1. W dniach żałoby narodowej flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej opuszcza się do połowy masztu.

2. Opuszczenie flagi na znak żałoby narodowej zarządza Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 12. 1. Hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej jest "Mazurek Dąbrowskiego".

2. Tekst literacki hymnu państwowego zawiera załącznik nr 4.

3. Tekst muzyczny hymnu państwowego w układach: na jeden głos, na fortepian oraz na głos i fortepian zawiera załącznik nr 5.

4. Minister Kultury i Sztuki zatwierdza tekst muzyczny hymnu państwowego w układach: na zespoły chóralne, instrumentalne i instrumentalno-wokalne.

Art. 13. 1. Hymn państwowy wykonuje się lub odtwarza publicznie w układach, o których mowa w art. 12.

2. Publicznie hymn państwowy wykonuje się lub odtwarza w czasie uroczystości oraz świąt i rocznic państwowych.

3. Przepisy wydane na podstawie ustawy mogą określać inne okoliczności, w związku z którymi może lub powinien być wykonywany lub odtwarzany publicznie hymn państwowy.

Art. 14. 1. Podczas wykonywania lub odtwarzania hymnu państwowego obowiązuje zachowanie powagi i spokoju. Osoby obecne podczas publicznego wykonywania lub odtwarzania hymnu stoją w postawie wyrażającej szacunek, a ponadto mężczyźni w ubraniach cywilnych - zdejmują nakrycia głowy, zaś osoby w umundurowaniu obejmującym nakrycie głowy, nie będące w zorganizowanej grupie - oddają honory przez salutowanie. Poczty sztandarowe podczas wykonywania lub odtwarzania hymnu oddają honory przez pochylenie sztandaru.

2. Przepisy wydane na podstawie ustawy określają zachowanie się osób w umundurowaniu, występujących w zorganizowanej grupie.

Art. 15. Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej mogą być umieszczane, a hymn Rzeczypospolitej Polskiej wykonywany lub odtwarzany w sposób zapewniający im należną cześć i szacunek, w okolicznościach i warunkach przewidzianych w ustawie i przepisach wydanych na jej podstawie.

Art. 16. 1. Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej oraz wizerunek orła, ustalony dla godła państwowego, poza wypadkami określonymi w ustawie, mogą być stosowane także w wypadkach przewidzianych przepisami szczególnymi.

2. Umieszczanie na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego godła oraz barw Rzeczypospolitej Polskiej bądź wizerunku orła, ustalonego dla godła państwowego - wymaga zgody terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.

Art. 17. 1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

1) wydaje przepisy przewidziane w art. 3 ust. 2, art. 5 ust. 3, art. 10, art. 13 ust. 3 oraz art. 14 ust. 2,

2) może ustalać zasady obchodów świąt i rocznic państwowych oraz innych uroczystości o zasięgu państwowym lub lokalnym.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_2. Zasady i okoliczności stosowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej w jednostkach Sił Zbrojnych określa Minister Obrony Narodowej.

3. Przepisy wymienione w ust. 1 ogłaszane są w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 18. Traci moc dekret z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych (Dz. U. Nr 47, poz. 314, z 1956 r. Nr 7, poz. 43 i z 1957 r. Nr 10, poz. 42) w części dotyczącej godła i barw Rzeczypospolitej Polskiej,.

Art. 19. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
KONWENCJA
o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT)
oraz
POROZUMIENIE EKSPLOATACYJNE
dotyczące Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT),
sporządzone w Londynie
dnia 3 września 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 3 września 1976 r. Sporządzone zostały w Londynie Konwencja o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) oraz Porozumienie Eksploatacyjne dotyczące Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT).

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją i porozumieniem eksploatacyjnym Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja i porozumienie eksploatacyjne są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 27 czerwca 1979 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek

(Tekst konwencji i porozumienia eksploatacyjnego jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład


KONWENCJA O UTWORZENIU MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI MORSKIEJ ŁĄCZNOŚCI SATELITARNEJ (INMARSAT)

Państwa - Strony niniejszej konwencji,

biorąc pod uwagę zasadę wyrażoną w rezolucji 1721 (XVI) Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, zgodnie z którą, gdy tylko stanie się to praktycznie możliwe, łączność za pośrednictwem satelitów powinna być udostępniona wszystkim krajom świata na zasadzie powszechności i niedyskryminacji,

biorąc pod uwagę odpowiednie postanowienia Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, sporządzonego dnia 27 stycznia 1967 roku, a zwłaszcza artykuł 1, stwierdzający, że przestrzeń kosmiczna powinna być wykorzystywana dla dobra i w interesie wszystkich krajów,

uwzględniając, że znaczna część handlu światowego jest zależna od przewozu statkami,

świadome, że wykorzystanie satelitów stwarza możliwości znacznej poprawy systemu ostrzegania o niebezpieczeństwie oraz zapewnienia bezpieczeństwa na morzu, jak też łączności między statkami i między statkami a ich armatorami, między załogą lub pasażerami na statkach a osobami na lądzie,

zdecydowane udostępnić w tym celu dla dobra statków wszystkich krajów, w drodze wykorzystania najbardziej nowoczesnej i najbardziej odpowiedniej techniki kosmicznej, najskuteczniejsze i najbardziej ekonomiczne środki zapewniające maksymalnie efektywne i sprawiedliwe wykorzystanie pasma częstotliwości radiowej i orbit satelitów,

uznając, że morski system satelitarny obejmuje zarówno naziemne stacje ruchome i stacjonarne, jak i segment kosmiczny,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Definicje.

W rozumieniu niniejszej konwencji:

a) "porozumienie eksploatacyjne" oznacza Porozumienie eksploatacyjne dotyczące Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT), wraz z załącznikiem,

b) "Strona" oznacza państwo, w stosunku do którego niniejsza konwencja weszła w życie,

c) "Sygnatariusz" oznacza bądź Stronę, bądź też jednostkę organizacyjną, wyznaczoną zgodnie z artykułem 2 ust. 3, w stosunku do której porozumienie eksploatacyjne weszło w życie,

d) "segment kosmiczny" oznacza satelity oraz urządzenia i wyposażenie do obserwacji, namierzania, kierowania, kontroli, ostrzegania, jak również inny związany z nimi osprzęt i wyposażenie, zapewniające działanie tych satelitów,

e) "segment kosmiczny INMARSAT" oznacza segment kosmiczny własny lub dzierżawiony przez INMARSAT,

f) "statek" oznacza każdego rodzaju statek działający w środowisku morskim, w tym również wodoloty, poduszkowce, łodzie podwodne, urządzenia pływające i platformy nie zakotwiczone na stałe,

g) "majątek" oznacza wszystko, co może być przedmiotem prawa własności, łącznie z prawami wynikającymi z umów.

Art. 2.

Utworzenie INMARSAT.

1. Tworzy się niniejszym Międzynarodową Organizację Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT), zwaną w dalszym ciągu "Organizacją".

2. Równocześnie z niniejszą konwencją zostaje otwarte do podpisu porozumienie eksploatacyjne, zawarte zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji.

3. Każda ze Stron podpisze porozumienie eksploatacyjne lub wyznaczy właściwą jednostkę organizacyjną prawa publicznego lub prawa prywatnego, znajdującą się pod jej jurysdykcją, która podpisze porozumienie eksploatacyjne.

4. Instytucje administracji telekomunikacyjnej oraz jednostki organizacyjne telekomunikacji mogą, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego, negocjować i zawierać bezpośrednio porozumienia w zakresie łączności, dotyczące wykorzystywania przez nie urządzeń telekomunikacyjnych, udostępnianych zgodnie z niniejszą konwencją i porozumieniem eksploatacyjnym, jak też dotyczące świadczenia usług na rzecz ogółu, urządzeń i podziału dochodów oraz postanowień handlowych z tym związanych.

Art. 3.

Cel.

1. Celem Organizacji jest utrzymanie segmentu kosmicznego niezbędnego dla polepszenia łączności morskiej i przyczynienie się w ten sposób do usprawnienia łączności służącej ostrzeganiu o niebezpieczeństwie oraz ratowaniu życia ludzkiego na morzu, jak również podniesieniu efektywności pracy statków i dowodzenia nimi, sprawności morskich służb łączności publicznej, jak też udoskonaleniu możliwości radiookreślania.

2. Organizacja będzie dążyć do objęcia działalnością wszystkich rejonów, w których istnieje potrzeba łączności na morzu.

3. Organizacja będzie działać wyłącznie w celach pokojowych.

Art. 4.

Stosunki między Stroną a wyznaczoną przez nią jednostką organizacyjną.

Jeżeli Sygnatariuszem jest jednostka organizacyjna wyznaczona przez Stronę:

a) stosunki pomiędzy Stroną a Sygnatariuszem będą podlegały obowiązującemu prawu krajowemu,

b) Strona ustali odpowiednie i zgodne z jej prawem krajowym wytyczne i instrukcje dla zapewnienia wywiązania się Sygnatariusza z przyjętych zobowiązań,

c) Strona nie będzie ponosić odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z porozumienia eksploatacyjnego. Jednakże Strona zapewni, aby Sygnatariusz wypełniał swoje zobowiązania w ramach organizacji, nie naruszając obowiązków przyjętych przez Stronę na mocy niniejszej konwencji lub innych porozumień międzynarodowych z nią związanych,

d) w razie wystąpienia Sygnatariusza z Organizacji lub ustania jego członkostwa Strona postąpi stosownie do artykułu 29 ust. 3 lub artykułu 30 ust. 6.

Art. 5.

Zasady finansowania i działania Organizacji.

1. Organizacja jest finansowana z wkładów Sygnatariuszy. Każdy Sygnatariusz uczestniczy w dochodach Organizacji proporcjonalnie do jego udziału inwestycyjnego, ustalonego zgodnie z porozumieniem eksploatacyjnym.

2. Każdy Sygnatariusz wnosi wkład na potrzeby kapitałowe Organizacji oraz otrzymuje spłaty kapitału i wynagrodzenie za użycie kapitału, stosownie do postanowień porozumienia eksploatacyjnego.

3. Organizacja będzie działać, opierając się na rozsądnych zasadach ekonomicznych i finansowych, zgodnie z przyjętymi zasadami handlowymi.

Art. 6.

Utworzenie segmentu kosmicznego.

Organizacja może posiadać własny lub dzierżawić segment kosmiczny.

Art. 7.

Korzystanie z segmentu kosmicznego.

1. Segment kosmiczny INMARSAT będzie udostępniony do wykorzystania statkom wszystkich krajów na warunkach określonych przez Radę. Określając takie warunki, Rada nie będzie dyskryminować statków z powodu ich przynależności państwowej.

2. Rada może w każdym konkretnym przypadku zezwolić na korzystanie z segmentu kosmicznego INMARSAT stacjom naziemnym umieszczonym na urządzeniach działających na obszarze morskim, innych niż statki, warunkowo i o tyle, o ile działalność tych stacji nie będzie wpływała w poważny sposób niekorzystnie na usługi świadczone statkom.

3. Naziemne stacje na lądzie, utrzymujące łączność za pośrednictwem segmentu kosmicznego INMARSAT, powinny być umieszczone na terytorium lądowym znajdującym się pod jurysdykcją Strony oraz powinny stanowić wyłączną własność Strony lub jednostek organizacyjnych znajdujących się pod jej jurysdykcją. Rada może wyrazić zgodę na odstępstwo od tej zasady, jeżeli uzna to za korzystne dla Organizacji.

Art. 8.

Inne segmenty kosmiczne.

1. W celu zapewnienia zgodności technicznej i zapobieżenia poważnym stratom ekonomicznym, jakie mógłby ponieść system INMARSAT, Strona zawiadomi Organizację, że zamierza ona sama lub którakolwiek jednostka organizacyjna znajdująca się pod jej jurysdykcją podjąć kroki zmierzające do wykorzystania lub uruchomienia, indywidualnie lub wspólnie, odrębnych urządzeń segmentu kosmicznego dla realizacji niektórych lub wszystkich celów segmentu kosmicznego INMARSAT.

2. Rada wyraża swoje opinie dotyczące zgodności technicznej w formie nie obowiązujących zaleceń oraz przekazuje Zgromadzeniu swoje opinie w sprawie strat ekonomicznych.

3. Opinie w formie nie obowiązujących zaleceń Zgromadzenie wyraża w terminie 9 miesięcy od dnia rozpoczęcia postępowania przewidzianego w niniejszym artykule. W tym celu Zgromadzenie może zostać zwołane na sesję nadzwyczajną.

4. Zawiadomienia przewidziane w ustępie 1, wraz z odpowiednimi informacjami technicznymi, oraz dalsze konsultacje z Organizacją powinny uwzględniać odpowiednie postanowienia Regulaminu radiokomunikacyjnego Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego.

5. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do instalowania, nabywania, użytkowania lub dalszego wykorzystywania odrębnych urządzeń segmentu kosmicznego w celach bezpieczeństwa narodowego oraz do tych urządzeń, które zostały zakontraktowane, zainstalowane, nabyte albo były wykorzystywane przed wejściem w życie niniejszej konwencji.

Art. 9.

Struktura.

Organami Organizacji są:

a) Zgromadzenie,

b) Rada,

c) Dyrekcja - z Dyrektorem Generalnym na czele.

Art. 10.

Zgromadzenie - skład i sesje.

1. W skład Zgromadzenia wchodzą wszystkie Strony.

2. Sesje zwyczajne Zgromadzenia będą odbywać się raz na 2 lata. Sesje nadzwyczajne są zwoływane na wniosek jednej trzeciej Stron lub na wniosek Rady.

Art. 11.

Zgromadzenie - procedura.

1. Każda Strona rozporządza w Zgromadzeniu jednym głosem.

2. Decyzje w sprawach merytorycznych są podejmowane większością dwu trzecich, a w sprawach proceduralnych - zwykłą większością głosów Stron obecnych i głosujących. Strony wstrzymujące się od głosu uważa się za nie głosujące.

3. Decyzje co do tego, czy sprawa ma charakter proceduralny, czy merytoryczny podejmuje przewodniczący. Decyzja taka może być uchylona w drodze głosowania, większością dwu trzecich głosów Stron obecnych i głosujących.

4. Quorum każdej sesji Zgromadzenia stanowi większość Stron.

Art. 12.

Zgromadzenie - funkcje.

1. Zgromadzenie spełnia następujące funkcje:

a) rozważanie i dokonywanie przeglądu działalności, celów, polityki ogólnej i długoterminowych celów Organizacji oraz wypowiadanie opinii i przekazywanie Radzie zaleceń w tej sprawie,

b) czuwanie nad zgodnością działalności Organizacji z niniejszą konwencją oraz z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych, jak również z wszelkimi innymi umowami wiążącymi Organizację na mocy jej decyzji,

c) upoważnianie, na podstawie zaleceń Rady, do zainstalowania dodatkowych urządzeń segmentu kosmicznego, mających za cel podstawowy lub specjalny zapewnianie usług w zakresie radiookreślania i ostrzegania o niebezpieczeństwie lub zapewnianie bezpieczeństwa. Jednakże urządzenia segmentu kosmicznego, zainstalowane w celu świadczenia usług w zakresie morskiej łączności publicznej, mogą być używane bez takiego upoważnienia dla łączności w celach ostrzegania o niebezpieczeństwie, zapewnienia bezpieczeństwa oraz radionamierzania,

d) podejmowanie decyzji w związku z innymi zaleceniami Rady oraz zajmowanie stanowiska co do sprawozdań Rady,

e) dokonywanie wyboru czterech przedstawicieli do Rady stosownie do artykułu 13 ust. 1 pkt b,

f) podejmowanie decyzji w sprawach oficjalnych stosunków Organizacji z państwami, zarówno będącymi, jak i nie będącymi Stronami, oraz z organizacjami międzynarodowymi,

g) podejmowanie decyzji w sprawie poprawek do niniejszej konwencji - zgodnie z artykułem 34 - oraz do porozumienia eksploatacyjnego - zgodnie z artykułem XVIII,

h) rozpatrywanie spraw pozbawienia członkostwa w myśl artykułu 30 i podejmowanie decyzji w tej sprawie,

i) wykonywanie wszelkich innych funkcji powierzonych mu na mocy innych artykułów niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego.

2. Przy wykonywaniu swych funkcji Zgromadzenie bierze pod uwagę wszystkie odpowiednie zalecenia Rady.

Art. 13.

Rada - skład.

1. Rada składa się z dwudziestu dwóch przedstawicieli Sygnatariuszy, a mianowicie:

a) osiemnastu przedstawicieli nie reprezentowanych w inny sposób Sygnatariuszy lub grup Sygnatariuszy, którzy uzgodnili, że będą reprezentowani jako grupa, posiadających największe udziały inwestycyjne w Organizacji. Jeżeli grupa Sygnatariuszy i pojedynczy Sygnatariusz posiadają równe udziały inwestycyjne, ten ostatni będzie miał pierwszeństwo; gdyby - w razie posiadania przez dwóch lub więcej Sygnatariuszy jednakowych udziałów inwestycyjnych - liczba przedstawicieli w Radzie przekroczyła dwadzieścia dwa, nawet wówczas wszyscy ci Sygnatariusze będą reprezentowani na zasadzie wyjątku,

b) czterech przedstawicieli Sygnatariuszy nie reprezentowanych w inny sposób w Radzie, wybranych przez Zgromadzenie bez względu na wysokość ich udziałów inwestycyjnych, w celu zapewnienia realizacji zasady sprawiedliwej reprezentacji geograficznej, z należytym uwzględnieniem interesów krajów rozwijających się. Każdy z Sygnatariuszy, wybrany w celu reprezentacji określonego obszaru geograficznego, reprezentuje każdego z Sygnatariuszy z tego obszaru geograficznego, który to Sygnatariusz wyraził zgodę na taką reprezentację i nie jest w inny sposób reprezentowany w Radzie. Wybór będzie ważny, licząc od pierwszej sesji Rady następującej po nim, aż do następnej sesji zwyczajnej Zgromadzenia.

2. Brak pełnej liczby przedstawicieli w Radzie spowodowany wakatem, który nie mógł być jeszcze obsadzony, nie powoduje wadliwości składu Rady.

Art. 14.

Rada - procedura.

1. Rada zbiera się tak często, jak jest to niezbędne do należytego wykonywania jej funkcji, nie rzadziej jednak niż 3 razy w roku.

2. Rada będzie dążyć do podejmowania decyzji jednomyślnie. W razie braku jednomyślności decyzje będą podejmowane w następujący sposób: decyzje w sprawach merytorycznych będą podejmowane większością głosów przedstawicieli zasiadających w Radzie, jeżeli ta większość rozporządza co najmniej dwiema trzecimi ogólnej liczby głosów ważonych według udziałów Sygnatariuszy i grup Sygnatariuszy reprezentowanych w Radzie. Decyzje w sprawach proceduralnych będą podejmowane zwykłą większością głosów przedstawicieli obecnych i głosujących, z których każdy ma jeden głos. Spory co do tego, czy dana sprawa ma charakter proceduralny, czy merytoryczny, rozstrzyga przewodniczący Rady. Decyzja przewodniczącego Rady może być uchylona większością dwu trzecich głosów przedstawicieli obecnych i głosujących, z których każdy ma jeden głos. Rada może ustalić inną procedurę głosowania w celu dokonania wyboru swoich funkcjonariuszy.

3.
a) Każdy przedstawiciel rozporządza liczbą głosów odpowiadającą udziałowi lub udziałom inwestycyjnym, które reprezentuje. Jednakże żaden przedstawiciel nie może rozporządzać w imieniu jednego Sygnatariusza więcej niż 25% ogólnej liczby głosów, z wyjątkiem przypadku przewidzianego w podpunkcie (iv) punktu b).

b) Bez uszczerbku dla postanowień artykułu V ust. 9, 10 i 12 porozumienia eksploatacyjnego:

(i) jeżeli Sygnatariusz reprezentowany w Radzie jest upoważniony odpowiednio do swojego udziału inwestycyjnego do liczby głosów przekraczającej 25% ogólnej liczby głosów w Organizacji, może on zaoferować innym Sygnatariuszom część lub całość swego udziału inwestycyjnego przekraczającą 25%,

(ii) inni Sygnatariusze mogą zawiadomić Radę, że są gotowi przejąć część lub całość takiej nadwyżki udziału inwestycyjnego. Jeżeli ogólna suma kwot zgłoszonych do Organizacji nie przekracza kwoty przeznaczonej do podziału, Rada podzieli ją między zgłaszających się Sygnatariuszy, zgodnie ze zgłoszonymi kwotami. Jeżeli ogólna suma kwot zgłoszonych przez państwa do podziału przekracza kwotę przeznaczoną do podziału, Rada dokona podziału w sposób uzgodniony ze zgłaszającymi się Sygnatariuszami, a w razie braku porozumienia w tej sprawie - proporcjonalnie do zgłoszonych kwot;

(iii) Rada dokona takiego podziału przy każdorazowym określaniu wysokości udziałów inwestycyjnych, w myśl artykułu V porozumienia eksploatacyjnego. Żaden podział nie może spowodować wzrostu udziału inwestycyjnego któregokolwiek Sygnatariusza ponad granicę 25%;

(iv) jeżeli część udziału inwestycyjnego Sygnatariusza, która przekracza 25%, przeznaczona do podziału, nie zostanie rozdzielona zgodnie z procedurą przewidzianą w niniejszym ustępie, udział przedstawiciela Sygnatariusza w ogólnej liczbie głosów może przekroczyć 25%.

c) W razie gdy Sygnatariusz postanowi, że nie zaoferuje innym Sygnatariuszom podziału nadwyżki jego udziału inwestycyjnego, odpowiadająca tej nadwyżce liczba głosów tego Sygnatariusza, przekraczająca 25%, zostanie rozdzielona w równych częściach między wszystkich pozostałych przedstawicieli w Radzie.

4. Quorum każdego zebrania Rady stanowi większość przedstawicieli zasiadających w Radzie, jeżeli reprezentują oni co najmniej dwie trzecie ogólnej liczby głosów ważonych według udziałów tych głosów, którymi rozporządzają Sygnatariusze i grupy Sygnatariuszy reprezentowani w Radzie.

Art. 15.

Rada - funkcje.

Rada jest odpowiedzialna za przygotowanie - z należytym uwzględnieniem opinii i zaleceń Zgromadzenia - segmentu kosmicznego niezbędnego do realizacji celów Organizacji w sposób najbardziej ekonomiczny, skuteczny i sprawny, zgodnie z niniejszą konwencją i porozumieniem eksploatacyjnym. W celu wypełnienia tego obowiązku Rada ma pełnomocnictwa konieczne do wykonywania wszystkich związanych z tym funkcji, włączając w to następujące:

a) określanie potrzeb w zakresie morskiej łączności satelitarnej oraz ustalanie polityki, planów, programów, procedury i poczynań dotyczących projektowania, opracowywania, konstrukcji, instalowania, nabywania w drodze kupna lub dzierżawy, eksploatacji, utrzymywania i użytkowania segmentu kosmicznego INMARSAT, łącznie z zamawianiem wszelkich usług niezbędnych do zaspokojenia tych potrzeb,

b) uchwalanie i wprowadzanie w życie zarządzeń organizacyjnych zalecających Dyrektorowi Generalnemu zawieranie kontraktów mających na celu wykonanie zadań technicznych i eksploatacyjnych, gdy leży to w interesie Organizacji,

c) uchwalanie kryteriów i procedury zatwierdzania dostępu stacji naziemnych, usytuowanych na lądzie, na statkach i urządzeniach znajdujących się na obszarze morskim, do segmentu kosmicznego INMARSAT, jak również weryfikacja i kontrola działania stacji naziemnych, które mają dostęp do tego segmentu kosmicznego i z niego korzystają. Kryteria ustalone dla naziemnych stacji na statkach powinny być wystarczająco szczegółowe, aby władze krajowe upoważnione do wydawania licencji na ich eksploatację mogły według swego uznania wykorzystywać je w celu typizacji,

d) przedstawianie Zgromadzeniu zaleceń, zgodnie z artykułem 12 ust. 1 pkt c),

e) składanie Zgromadzeniu okresowych sprawozdań z działalności Organizacji, zwłaszcza dotyczących spraw finansowych,

f) uchwalanie procedury i zasad zamawiania towarów i usług oraz warunków kontraktów i zatwierdzanie ich zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji i porozumienia eksploatacyjnego,

g) uchwalanie polityki finansowej, zatwierdzanie przepisów finansowych, budżetu rocznego i rocznych sprawozdań finansowych, okresowe ustalanie opłat za korzystanie z segmentu kosmicznego INMARSAT oraz podejmowanie decyzji we wszystkich innych sprawach finansowych, w tym również w sprawach udziałów inwestycyjnych i ograniczenia kapitału, zgodnie z postanowieniami konwencji i porozumienia eksploatacyjnego,

h) ustalanie wytycznych do stałych konsultacji z organami uznanymi przez Radę w charakterze przedstawicieli armatorów, personelu morskiego i innych użytkowników łączności morskiej,

i) wyznaczanie arbitra, jeżeli Organizacja jest stroną w postępowaniu arbitrażowym,

j) wykonywanie wszystkich innych funkcji powierzonych jej na mocy któregokolwiek innego artykułu niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego, jak również wszelkich innych zadań zmierzających do osiągnięcia celów Organizacji.

Art. 16.

Dyrekcja.

1. Rada mianuje Dyrektora Generalnego spośród kandydatów zaproponowanych przez Strony lub przez Sygnatariuszy za pośrednictwem Stron, z zastrzeżeniem zatwierdzenia nominacji przez Strony. Depozytariusz powinien natychmiast zawiadomić Strony o nominacji. Nominację uważa się za zatwierdzoną, jeżeli w ciągu sześćdziesięciu dni od zawiadomienia więcej niż jedna trzecia Stron nie zgłosi Depozytariuszowi na piśmie sprzeciwu w tej sprawie. Dyrektor Generalny może objąć stanowisko po nominacji w okresie oczekiwania na zatwierdzenie.

2. Kadencja Dyrektora Generalnego trwa sześć lat. Jednakże Rada może na mocy własnej decyzji odwołać Dyrektora Generalnego przed upływem tego terminu. Rada poinformuje Zgromadzenie o przesłankach, którymi kierowała się podejmując tę decyzję.

3. Dyrektor Generalny jest najwyższym funkcjonariuszem i prawnym przedstawicielem Organizacji; jest on odpowiedzialny przez Radą i działa pod jej kierunkiem.

4. Rada zatwierdza strukturę, stan liczebny personelu i standardowe warunki zatrudnienia funkcjonariuszy, personelu, konsultantów oraz innych doradców Dyrekcji.

5. Członków Dyrekcji mianuje Dyrektor Generalny. Mianowanie wyższych funkcjonariuszy podległych bezpośrednio Dyrektorowi Generalnemu podlega zatwierdzeniu przez Radę.

6. Najważniejszą przesłanką nominacji Dyrektora Generalnego i innych funkcjonariuszy Dyrekcji powinno być zapewnienie Organizacji usług osób mających najwyższe kwalifikacje zawodowe, znajomość przedmiotu i charakteryzujących się nieskazitelnością.

Art. 17.

Reprezentacja na posiedzeniach.

Wszystkie Strony i wszyscy Sygnatariusze, upoważnieni w myśl niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego do obecności albo do brania udziału w posiedzeniach Organizacji, mają prawo do obecności na tych posiedzeniach lub do udziału w nich, jak również we wszystkich innych posiedzeniach organizowanych pod auspicjami Organizacji, niezależnie od tego, gdzie posiedzenie się odbywa. Porozumienia zawierane z krajem, w którym posiedzenie ma się odbyć, będą uwzględniać powyższe postanowienia.

Art. 18.

Koszty posiedzeń.

1. Każda Strona, jak również każdy Sygnatariusz, pokrywa koszty własne związane z reprezentacją na posiedzeniach Organizacji.

2. Koszty posiedzeń Organizacji będą uważane za część kosztów administracyjnych Organizacji. Jednakże żadne posiedzenie Organizacji nie powinno odbywać się poza jej siedzibą, chyba że kraj, w którym posiedzenie miało się odbyć, zgadza się pokryć związane z tym dodatkowe koszty.

Art. 19.

Ustalanie opłat za korzystanie.

1. Rada określa jednostki obliczeniowe dla różnych rodzajów korzystania z segmentu kosmicznego INMARSAT oraz ustala stawki opłat za korzystanie z tego segmentu. Opłaty te mają na celu uzyskanie przez Organizację wpływów wystarczających na pokrycie kosztów eksploatacji, utrzymania i administrowania oraz utworzenie takiego funduszu operacyjnego, jaki Rada uzna za konieczny, amortyzację inwestycji poczynionych przez Sygnatariuszy i wynagrodzenie za użycie kapitału, stosownie do porozumienia eksploatacyjnego.

2. Wysokość opłat za korzystanie będzie taka sama dla wszystkich Sygnatariuszy w odniesieniu do każdego rodzaju korzystania.

3. Dla jednostek organizacyjnych innych niż Sygnatariusze, upoważnionych na mocy artykułu 7 do korzystania z segmentu kosmicznego INMARSAT, Rada może ustalić inne stawki opłat za korzystanie niż ustalone dla Sygnatariuszy. Wysokość opłat za każdy rodzaj korzystania będzie taka sama dla wszystkich takich jednostek organizacyjnych.

Art. 20.

Zaopatrzenie.

1. Polityka Rady w dziedzinie zaopatrzenia powinna w interesie Organizacji zachęcać do światowej konkurencji w zakresie dostaw towarów i świadczenia usług. W tym celu:

a) dostawy towarów i świadczenie usług na potrzeby Organizacji, zarówno w drodze kupna, jak i najmu, będą realizowane na podstawie kontraktów zawartych w wyniku otwartych przetargów międzynarodowych,

b) kontrakty będą zawierane z tymi oferentami, których oferty prezentują najkorzystniejsze połączenie jakości, ceny i optymalnych terminów realizacji,

c) w razie przedstawienia kilku ofert prezentujących porównywalne połączenie jakości, cen i terminów realizacji Rada przesądzi o zawarciu kontraktu w sposób zgodny z polityką zamówień określoną wyżej.

2. Zgodnie z zasadami postępowania przyjętymi przez Radę i pod warunkiem, że postępowanie takie zapewni zgodnie z interesem Organizacji światową konkurencję w zakresie dostaw towarów i świadczenia usług, w następujących przypadkach można zrezygnować z otwartego przetargu międzynarodowego:

a) gdy szacunkowa wartość kontraktu nie przekracza 50.000 dolarów USA, a zastosowanie takiego wyjątku nie stworzy kontrahentowi sytuacji, która mogłaby stanowić w przyszłości przeszkodę w prowadzeniu przez Radę określonej wyżej skutecznej polityki zamówień, Rada może zrewidować ten limit finansowy w razie ruchu cen światowych znajdującego odbicie w odpowiednich indeksach cen,

b) gdy dostawa jest konieczna w trybie natychmiastowym w związku z wyjątkową sytuacją,

c) jeżeli istnieje tylko jedno źródło zaopatrzenia odpowiadające specyfice zaspokojenia potrzeb Organizacji albo liczba źródeł zaopatrzenia jest tak bardzo ograniczone, że nie byłoby możliwe, ani nie leżałoby w interesie Organizacji ponoszenie kosztów i poświęcanie czasu na przeprowadzenie otwartego przetargu międzynarodowego. Jednakże gdy istnieje więcej niż jedno źródło zaopatrzenia, należy im umożliwić przedstawienie ofert na jednakowych warunkach,

d) gdy potrzeby mają charakter administracyjny i dla ich zaspokojenia nie byłoby ani praktyczne, ani też możliwe przeprowadzenie otwartego przetargu międzynarodowego,

e) gdy zamówienie ma na celu pozyskanie świadczenia usług osobowych.

Art. 21.

Wynalazki i informacje techniczne.

1. W ramach jakichkolwiek prac prowadzonych przez Organizację lub jej upoważnienia i na jej koszt Organizacja nabywa takie prawa do wynalazków i informacji technicznych, jakie są nieodzowne dla wspólnych interesów Organizacji i jej Sygnatariuszy jako takich. Jeżeli prace wykonywane są na podstawie kontraktu, nabycie takich praw nie będzie miało charakteru wyłącznego.

2. Dla celów wymienionych w ustępie 1 Organizacja, uwzględniając swe zasady i cele oraz powszechnie przyjętą praktykę stosowaną w przemyśle, zapewni sobie w związku z pracami wymagającymi znacznego zakresu studiów, badań lub opracowań:

a) prawo do udostępnienia jej bezpłatnie wszystkich wynalazków lub informacji technicznych uzyskanych w wyniku takiej pracy,

b) prawo do udostępnienia lub zlecenia udostępnienia tych wynalazków i informacji technicznych Stronom i Sygnatariuszom oraz innym jednostkom znajdującym się pod jurysdykcją którejkolwiek ze Stron, a także prawo do wykorzystywania lub upoważniania Stron, Sygnatariuszy i innych wyżej wymienionych jednostek do bezpłatnego wykorzystywania takich wynalazków i informacji technicznych w zakresie segmentu kosmicznego INMARSAT bądź jakiejkolwiek naziemnej stacji na lądzie lub na statkach, działającej w ramach tego systemu.

3. Jeżeli prace zostały wykonane na podstawie kontraktu, kontrahent zachowa prawo własności wynalazków lub informacji technicznych uzyskanych w ramach kontraktu.

4. Organizacja zapewni sobie także na słusznych i rozsądnych zasadach i warunkach prawo do korzystania lub zezwolenia na wykorzystanie wynalazków i informacji technicznych stosowanych bezpośrednio w pracach wykonanych w jej imieniu, nie wymienionych w ustępie 2, w zakresie, w jakim takie wykorzystanie jest niezbędne do rekonstrukcji lub modyfikacji jakiegokolwiek wyrobu dostarczanego na podstawie kontraktu finansowanego przez Organizację i w takiej mierze, w jakiej wykonawca tych prac jest upoważniony do odstąpienia tego prawa.

5. W poszczególnych przypadkach Rada może wyrazić zgodę na odstępstwo od zasad określonych w punkcie b) ustępu 2 i w ustępie 4, jeżeli w trakcie rokowań okaże się, że rezygnacja z takiego odstępstwa przyniosłaby szkodę interesom Organizacji.

6. Rada może również w poszczególnych przypadkach, uzasadnionych wyjątkowymi okolicznościami, wyrazić zgodę na odstępstwo od zasady określonej w ustępie 3, jeżeli zostaną spełnione wszystkie następujące warunki:

a) gdy zostanie wykazane Radzie, że rezygnacja z takiego odstępstwa może przynieść szkodę interesom Organizacji,

b) gdy Rada zdecyduje, że Organizacja będzie mogła zapewnić ochronę patentową w każdym kraju,

c) pod warunkiem i w miarę tego, jak dalece kontrahent nie może lub nie zamierza zapewnić takiej ochrony patentowej w wymaganym czasie.

7. W odniesieniu do wynalazków i informacji technicznych, do których Organizacja nabyła prawa w inny sposób niż to przewidziano w ustępie 2, Organizacja w zakresie, w jakim jest do tego uprawniona, będzie na żądanie:

a) udostępniać lub zezwalać na udostępnianie takich wynalazków i informacji technicznych każdej Stronie lub Sygnatariuszowi, z zastrzeżeniem zwrotu wszelkich kosztów poniesionych przez Organizację lub należnych jej z tytułu wykonania prawa do udostępniania,

b) zezwalać każdej Stronie lub Sygnatariuszowi na udostępnianie lub zlecanie udostępniania innym jednostkom znajdującym się pod jurysdykcją którejkolwiek Strony takich wynalazków i informacji technicznych, jak też na zezwalanie na wykorzystywanie lub upoważnianie innych takich jednostek do wykorzystywania tych wynalazków i informacji technicznych:

i) bezpłatnie w odniesieniu do segmentu kosmicznego INMARSAT lub jakiejkolwiek naziemnej stacji na lądzie lub na statku, działającej w ramach tego systemu,

ii) w każdym innym celu, na słusznych i rozsądnych zasadach i warunkach uzgodnionych między Sygnatariuszami lub innymi jednostkami znajdującymi się pod jurysdykcją danej Strony a Organizacją lub właścicielem wspomnianych wynalazków lub informacji technicznych albo każdą inną upoważnioną jednostką organizacyjną lub osobą mającą do nich częściowe prawo własności, z zastrzeżeniem zwrotu wszelkich kosztów poniesionych przez Organizację lub wymagalnych od niej z tytułu wykonywania tych praw.

8. Udostępnianie i wykorzystywanie wszelkich wynalazków i informacji technicznych, do których Organizacja nabyła wszystkie prawa, będzie następowało zgodnie z zasadami i warunkami ustalonymi w odniesieniu do nich, bez dyskryminacji w stosunku do któregokolwiek z Sygnatariuszy i innych jednostek znajdujących się pod jurysdykcją którejkolwiek ze Stron.

9. Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie może stanowić przeszkody dla Organizacji w zawarciu, gdy okaże się to pożądane, kontraktów z osobami podlegającymi krajowym ustawom i zarządzeniom, dotyczącym udostępniania informacji technicznych.

Art. 22.

Odpowiedzialność.

Strony nie ponoszą odpowiedzialności jako takie za działania i zobowiązania Organizacji, z wyjątkiem stosunków z państwami nie będącymi Stronami lub z osobami fizycznymi albo prawnymi, które mogą one reprezentować, i jedynie wtedy, gdy taka odpowiedzialność może wynikać z porozumień obowiązujących między Stroną a zainteresowanym państwem nie będącym Stroną. Jednakże powyższe postanowienie nie może stanowić przeszkody dla Strony zobowiązanej na mocy takiego porozumienia do zapłaty odszkodowania państwu nie będącemu Stroną lub osobie fizycznej albo prawnej, którą to państwo reprezentuje, w powołaniu się na prawa, które mogą wynikać z tego porozumienia w stosunku do jakiejkolwiek innej Strony.

Art. 23.

Koszty wyłączone.

Podatki od dochodów z tytułu wypłat dokonanych przez Organizację na rzecz któregokolwiek z Sygnatariuszy nie będą zaliczone do kosztów Organizacji.

Art. 24.

Rewizja rachunkowości.

Rachunkowość Organizacji będzie sprawdzana corocznie przez niezależnego biegłego księgowego, wyznaczonego przez Radę. Każda Strona lub każdy Sygnatariusz będzie miał prawo wglądu do rachunków Organizacji.

Art. 25.

Osobowość prawna.

Organizacja ma osobowość prawną oraz ponosi odpowiedzialność za swoje działania i zobowiązania. W celu wykonania swoich zadań może ona w szczególności zawierać kontrakty, nabywać, dzierżawić, posiadać ruchomości i nieruchomości i rozporządzać nimi, występować w charakterze strony w postępowaniu sądowym oraz zawierać umowy z państwami lub z organizacjami międzynarodowymi.

Art. 26.

Przywileje i immunitety.

1. W ramach działalności dopuszczalnej w myśl niniejszej konwencji Organizacja i jej majątek będą zwolnione we wszystkich państwach będących Stronami niniejszej konwencji od wszelkich krajowych podatków dochodowych i bezpośrednich krajowych podatków od majątku oraz od wszelkich opłat celnych za satelity telekomunikacyjne, elementy i części zamienne tych satelitów, które mają być wystrzelone w celu wykorzystania w segmencie kosmicznym INMARSAT. Każda ze Stron zobowiązuje się podjąć - zgodnie z obowiązującą procedurą krajową - wszelkie możliwe kroki w celu zapewnienia dalszych, pożądanych ze względu na szczególny charakter Organizacji, zwolnień z ogólnokrajowych podatków dochodowych i bezpośrednich podatków od majątku oraz od opłat celnych.

2. Wszyscy Sygnatariusze działający jako tacy, z wyjątkiem Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę, na której terytorium znajduje się siedziba Organizacji, będą zwolnieni przez tę Stronę od krajowych podatków od kwot wypłacanych im przez Organizację na terytorium tej Strony.

3.
a) Po wejściu w życie niniejszej konwencji, tak szybko, jak będzie to możliwe, Organizacja zawrze ze Stroną, na której terytorium Organizacja ustanowi swoją siedzibę, inne biura lub urządzenia, porozumienie wynegocjowane przez Radę i zatwierdzone przez Zgromadzenie, dotyczące przywilejów i immunitetów Organizacji, jej Dyrektora Generalnego, personelu, ekspertów pracujących na rzecz Organizacji oraz przedstawicieli Stron i Sygnatariuszy - przysługujących im w czasie przebywania na terytorium kraju siedziby Organizacji w celu wykonywania swoich funkcji.

b) Porozumienie to będzie niezależne od niniejszej konwencji; przestanie ono obowiązywać w razie stosownego porozumienia pomiędzy rządem kraju siedziby a Organizacją lub w razie przeniesienia siedziby Organizacji poza terytorium kraju dotychczasowej siedziby.

4. Wszystkie pozostałe Strony, poza Stroną, która zawarła porozumienie wymienione w ustępie 3, po wejściu w życie niniejszej konwencji, tak szybko, jak tylko będzie to możliwe, podpiszą Protokół o przywilejach i immunitetach Organizacji, jej Dyrektora Generalnego, personelu i ekspertów pracujących na rzecz Organizacji oraz przedstawicieli Stron i Sygnatariuszy - przysługujących im w czasie przebywania na terytorium tych Stron w celu wykonywania swoich funkcji. Protokół będzie niezależny od niniejszej konwencji i będzie zawierał określenie warunków ustania jego mocy obowiązującej.

Art. 27.

Stosunki z innymi organizacjami międzynarodowymi.

Organizacja będzie współpracować z Organizacją Narodów Zjednoczonych i jej organami zajmującymi się pokojowym wykorzystaniem przestrzeni kosmicznej i oceanów, z jej organizacjami wyspecjalizowanymi, jak również innymi organizacjami międzynarodowymi, w sprawach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. W szczególności Organizacja powinna wziąć pod uwagę odpowiednie rezolucje i zalecenia Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej. Organizacja będzie przestrzegać odpowiednich postanowień Międzynarodowej konwencji telekomunikacyjnej i przepisów wydanych na jej podstawie, a także uwzględni w należyty sposób odpowiednie rezolucje, zalecenia i procedurę organów Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego przy projektowaniu, opracowywaniu, budowie i instalowaniu segmentu kosmicznego INMARSAT i stacji naziemnych.

Art. 28.

Przekazywanie zawiadomień Międzynarodowemu Związkowi Telekomunikacyjnemu.

Na wniosek Organizacji Strona, na której terytorium znajduje się siedziba Organizacji, będzie koordynować częstotliwości używane w segmencie kosmicznym, jak również będzie w imieniu każdej Strony, która wyrazi na to zgodę, zawiadamiać Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny o częstotliwościach, które mają być w tym celu używane, oraz przekazywać inne informacje, tak jak to przewiduje Regulamin radiokomunikacyjny załączony do Międzynarodowej konwencji telekomunikacyjnej.

Art. 29.

Wystąpienie.

1. Każda ze Stron lub każdy Sygnatariusz może wystąpić dobrowolnie z Organizacji w każdym czasie w drodze pisemnego zawiadomienia skierowanego do Depozytariusza. W razie podjęcia - na mocy obowiązującego prawa krajowego - przez Stronę, która wyznaczyła Sygnatariusza, decyzji o wystąpieniu tego Sygnatariusza z Organizacji, Strona ta przekaże Depozytariuszowi pisemne zawiadomienie o wystąpieniu. Zawiadomienie to będzie oznaczać akceptację wystąpienia przez Stronę. Wystąpienie z Organizacji Strony działającej jako taka spowoduje równoczesne wystąpienie z Organizacji Sygnatariusza wyznaczonego przez tę Stronę lub - w odpowiednim przypadku - wystąpienie Strony działającej w charakterze Sygnatariusza.

2. Po otrzymaniu przez Depozytariusza zawiadomienia o decyzji dotyczącej wystąpienia Strona, która złożyła zawiadomienie, i każdy wyznaczony przez nią Sygnatariusz lub Sygnatariusz, którego dotyczy zawiadomienie, traci wszelkie prawa do reprezentacji oraz prawo głosowania we wszystkich organach Organizacji i od dnia otrzymania takiego zawiadomienia nie będzie podmiotem żadnych zobowiązań. Jednakże Sygnatariusz, który wystąpił, będzie nadal zobowiązany, jeśli Rada nie postanowi inaczej, na podstawie artykułu VIII porozumienia eksploatacyjnego do wniesienia swej części wkładu kapitałowego, niezbędnej do zaspokojenia zobowiązań kontraktowych w wyraźny sposób zatwierdzonych przez Organizację przed otrzymaniem zawiadomienia o wystąpieniu, oraz będzie nadal ponosił odpowiedzialność za działania lub zaniechania, które miały miejsce przed otrzymaniem tego zawiadomienia. Z wyjątkiem kwestii takich wkładów kapitałowych oraz przypadków przewidzianych w artykule 31 konwencji i w artykule XVI porozumienia eksploatacyjnego wystąpienie będzie skuteczne, a niniejsza konwencja i porozumienie eksploatacyjne lub - w odpowiednim przypadku - samo porozumienie eksploatacyjne przestanie obowiązywać w odniesieniu do Strony i Sygnatariusza albo odpowiednio - w stosunku do Sygnatariusza, który się wycofał - po upływie 3 miesięcy od dnia otrzymania przez Depozytariusza pisemnego zawiadomienia, o którym mowa w ustępie 1.

3. W razie wystąpienia Sygnatariusza z Organizacji Strona, która go wyznaczyła, wyznaczy - przed dniem, w którym wystąpienie stanie się skuteczne, i z mocą obowiązującą od tego dnia - nowego Sygnatariusza lub przejmie obowiązki Sygnatariusza, zgodnie z ustępem 4, albo też wystąpi. Jeżeli do tego dnia Strona nie podjęła żadnych kroków, z dniem tym będzie ona uważana za Stronę, która wystąpiła. Każdy nowy Sygnatariusz przejmie odpowiedzialność za zobowiązania poprzedniego Sygnatariusza z tytułu wszystkich zaległych wkładów kapitałowych oraz za wnoszenie proporcjonalnych wkładów kapitałowych niezbędnych do zaspokojenia zobowiązań kontraktowych w wyraźny sposób zatwierdzonych przez Organizację po dniu otrzymania przez nią zawiadomienia o wystąpieniu, a także będzie ponosił odpowiedzialność za działania lub zaniechania, które miały miejsce po tym dniu.

4. Jeżeli Strona z jakiegokolwiek powodu chce działać sama zamiast wyznaczonego przez nią Sygnatariusza lub wyznaczyć nowego Sygnatariusza, zawiadomi pisemnie Depozytariusza o swej decyzji. Po przejęciu przez nowego Sygnatariusza wszystkich wymienionych w ostatnim zdaniu ustępu 3 zobowiązań, nie zaspokojonych przez poprzednio wyznaczonego Sygnatariusza, oraz po podpisaniu porozumienia eksploatacyjnego porozumienie to stanie się obowiązujące w stosunku do nowego Sygnatariusza i przestanie obowiązywać w stosunku do poprzedniego Sygnatariusza.

Art. 30.

Zawieszenie i pozbawienie członkostwa.

1. Nie wcześniej niż po upływie jednego roku od otrzymania przez Dyrekcję pisemnego zawiadomienia, z którego wynika, że Strona nie wywiązała się z jakiegokolwiek zobowiązania wynikającego z niniejszej konwencji, Zgromadzenie, po rozważeniu wszystkich wyjaśnień Strony, w razie stwierdzenia, że niewywiązanie się z zobowiązań miało rzeczywiście miejsce i że wywarło to ujemny wpływ na prawidłowe działanie Organizacji, może podjąć decyzję o pozbawieniu Strony członkostwa Organizacji. Niniejsza konwencja przestanie obowiązywać w stosunku do tej Strony począwszy od dnia, w którym została podjęta taka decyzja, lub z datą późniejszą określoną przez Zgromadzenie. W tym celu może zostać zwołana nadzwyczajna sesja Zgromadzenia. Pozbawienie członkostwa powoduje równocześnie wystąpienie z Organizacji Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę lub - w odpowiednim przypadku - wystąpienie Strony działającej jako Sygnatariusz. Porozumienie eksploatacyjne przestanie obowiązywać w stosunku do Sygnatariusza w tym samym terminie, w którym niniejsza konwencja przestanie obowiązywać w stosunku do zainteresowanej Strony; nie dotyczy to jednak obowiązku wniesienia wkładów kapitałowych niezbędnych do zaspokojenia zobowiązań kontraktowych w wyraźny sposób zatwierdzonych przez Organizację przed ustaniem członkostwa, odpowiedzialności za działania lub zaniechania, które nastąpiły przed ustaniem członkostwa, oraz przypadków przewidzianych w artykule 31 niniejszej konwencji i w artykule XVI porozumienia eksploatacyjnego.

2. Jeżeli Sygnatariusz działający w tym charakterze nie wywiązuje się z jakiegokolwiek zobowiązania spoczywającego na nim z mocy niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego, z wyjątkiem zobowiązań wynikających z ustępu 1 artykułu III porozumienia eksploatacyjnego, oraz nie uczyni zadość zobowiązaniu w okresie trzech miesięcy od otrzymania pisemnego zawiadomienia o rezolucji Rady stwierdzającej niewywiązywanie się, Rada, po rozważeniu wyjaśnień przedstawionych przez Sygnatariusza oraz - w razie potrzeby - wyjaśnień zainteresowanej Strony, może zawiesić Sygnatariusza w prawach. Jeżeli po upływie dalszych trzech miesięcy i po rozważeniu wyjaśnień Sygnatariusza oraz - w razie potrzeby - Strony Rada stwierdzi, że Sygnatariusz nadal nie wywiązuje się z zobowiązań, Zgromadzenie może zgodnie z zaleceniem Rady podjąć decyzję o pozbawieniu Sygnatariusza członkostwa. Pozbawienie członkostwa jest skuteczne od dnia podjęcia takiej decyzji. Z tym samym dniem przestaje obowiązywać w stosunku do tego Sygnatariusza porozumienie eksploatacyjne.

3. Jeżeli Sygnatariusz zaniecha wniesienia jakiejkolwiek kwoty należnej od niego na mocy ustępu 1 artykułu III porozumienia eksploatacyjnego, prawa Sygnatariusza wynikające z konwencji i porozumienia eksploatacyjnego zostaną automatycznie zawieszone po upływie czterech miesięcy od terminu płatności. Jeżeli w okresie trzech miesięcy od zawieszenia Sygnatariusz nie wpłaci wszystkich należnych kwot lub jeżeli Strona, która go wyznaczyła, nie zastąpi go w myśl artykułu 29 ust. 4, Rada - po wysłuchaniu wszelkich wyjaśnień Sygnatariusza lub Strony, która go wyznaczyła - może podjąć decyzję o pozbawieniu Sygnatariusza członkostwa. Od dnia podjęcia takiej decyzji przestaje obowiązywać w stosunku do Sygnatariusza porozumienie eksploatacyjne.

4. W okresie zawieszenia w prawach, w myśl ustępów 2 lub 3, Sygnatariusz będzie nadal wypełniać wszystkie obowiązki Sygnatariusza, wynikające z niniejszej konwencji i porozumienia eksploatacyjnego.

5. Po pozbawieniu członkostwa na Sygnatariuszu nie będą ciążyć żadne zobowiązania, z wyjątkiem obowiązku wniesienia swej części wkładów kapitałowych niezbędnych do wywiązania się z zobowiązań kontraktowych w wyraźny sposób zatwierdzonych przed pozbawieniem go członkostwa oraz z odpowiedzialności wynikającej z działania lub zaniechania, które miało miejsce przed tym pozbawieniem, jak również z wyjątkiem przypadków przewidzianych w artykule 31 konwencji i artykule XVI porozumienia eksploatacyjnego.

6. W razie pozbawienia Sygnatariusza członkostwa Strona, która go wyznaczyła, wyznaczy - w okresie trzech miesięcy od daty ustania członkostwa i z mocą obowiązującą od tej daty - nowego Sygnatariusza lub przejmie obowiązku Sygnatariusza zgodnie z ustępem 4 artykułu 29 albo wystąpi z Organizacji. Strona, która przed upływem trzech miesięcy nie podejmie żadnych kroków, będzie uważana za Stronę, która wystąpiła w dniu ustania członkostwa Sygnatariusza i z dniem tym niniejsza konwencja przestanie w stosunku do niej obowiązywać.

7. W każdym przypadku, gdy niniejsza konwencja przestaje obowiązywać w stosunku do Strony, wszelkie rozliczenia finansowe między Organizacją a Sygnatariuszem wyznaczonym przez tę Stronę lub Stroną działającą jako Sygnatariusz będą podlegały postanowieniom artykułu XIII porozumienia eksploatacyjnego.

Art. 31.

Rozstrzyganie sporów.

1. Wszelkie spory między Stronami albo między Stronami a Organizacją, dotyczące praw i obowiązków wynikających z niniejszej konwencji, powinny być rozstrzygane w drodze negocjacji pomiędzy zainteresowanymi stronami sporu. Jeżeli w ciągu roku od wystąpienia przez którąkolwiek ze stron sporu o jego uregulowanie nie zostało ono osiągnięte i jeśli strony sporu nie zgodziły się na przedstawienie go Międzynarodowemu Trybunałowi Sprawiedliwości lub nie uzgodniły innej procedury rozstrzygnięcia sporu, spór może być, gdy strony sporu wyrażą na to zgodę, poddany arbitrażowi, zgodnie z załącznikiem do niniejszej konwencji. Rozstrzygnięcie arbitrażowe co do sporu między Stronami lub między Stronami a Organizacją nie może mieć wpływu na decyzję Zgromadzenia podjętą zgodnie z ustępem 1 artykułu 30, wskutek której konwencja traci w stosunku do Strony moc obowiązującą.

2. Jeżeli nie uzgodniono inaczej, wszelkie spory powstające pomiędzy Organizacją a jedną lub wieloma Stronami w sprawach wynikających z wiążących je porozumień, jeśli nie zostaną uregulowane w drodze negocjacji w ciągu roku od dnia złożenia przez którąkolwiek ze Stron sporu propozycji jego uregulowania, będą na żądanie którejkolwiek ze Stron będących w sporze poddane arbitrażowi, zgodnie z załącznikiem do niniejszej konwencji.

3. Spory między jedną lub wieloma Stronami a jednym lub wieloma Sygnatariuszami działającymi w tym charakterze, dotyczące praw i obowiązków wynikających z niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego, mogą być poddane arbitrażowi stosownie do załącznika do niniejszej konwencji, pod warunkiem, że Strona zainteresowana lub Strony zainteresowane i Sygnatariusz lub Sygnatariusze wyrażą na to zgodę.

4. Postanowienia niniejszego artykułu będą miały nadal zastosowanie do Strony lub Sygnatariusza, którzy przestali być Stroną lub Sygnatariuszem, w odniesieniu do sporów dotyczących praw i obowiązków wynikających z faktu, że byli oni Stronami lub Sygnatariuszami.

Art. 32.

Podpisanie i ratyfikacja.

1. Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu w Londynie do chwili jej wejścia w życie; będzie ona następnie otwarta do przystąpienia. Każde państwo może zostać Stroną niniejszej konwencji przez:

a) podpisanie bez zastrzeżenia ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia albo

b) podpisanie z zastrzeżeniem ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia, po którym nastąpi ratyfikacja, przyjęcie lub zatwierdzenie, albo

c) przystąpienie.

2. Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie następuje przez złożenie odpowiedniego dokumentu Depozytariuszowi.

3. Z chwilą stania się Stroną niniejszej konwencji lub w każdym czasie potem państwo może oświadczyć w drodze pisemnej notyfikacji skierowanej do Depozytariusza, do których rejestrów statków podlegających jego władzy lub do których stacji naziemnych na lądzie, znajdujących się pod jego jurysdykcją, niniejsza konwencja będzie miała zastosowanie.

4. Żadne państwo nie stanie się Stroną niniejszej konwencji, dopóki nie podpisze lub dopóki upoważniona przez nie jednostka organizacyjna nie podpisze porozumienia eksploatacyjnego.

5. Do niniejszej konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego nie można zgłaszać zastrzeżeń.

Art. 33.

Wejście w życie.

1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie po upływie sześćdziesięciu dni od dnia, w którym kraje reprezentujące 95% pierwotnych wkładów inwestycyjnych stały się Stronami konwencji.

2. Jeżeli jednak, niezależnie od treści ustępu 1, niniejsza konwencja nie wejdzie w życie w okresie trzydziestu sześciu miesięcy od dnia otwarcia do podpisu, nie wejdzie ona w życie w ogóle.

3. W stosunku do państwa, które złoży dokument ratyfikacyjny, dokument przyjęcia lub zatwierdzenia niniejszej konwencji lub przystąpienia do niej po dacie jej wejścia w życie, ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie będzie skuteczne z dniem złożenia odpowiedniego dokumentu.

Art. 34.

Poprawki.

1. Każda Strona może zaproponować poprawki do niniejszej konwencji. Zaproponowane poprawki będą przedstawione Dyrekcji, która poinformuje o nich inne Strony i Sygnatariuszy. Po upływie trzech miesięcy od tego uprzedniego zawiadomienia Rada rozpatrzy projekt poprawki i przedstawi swoją opinię Zgromadzeniu w ciągu sześciu miesięcy od daty rozesłania projektu. Zgromadzenie rozważy projekt poprawki nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy, biorąc pod uwagę opinię Rady. W wyjątkowym przypadku Zgromadzenie może okres ten skrócić w drodze decyzji podjętej w trybie przewidzianym dla kwestii merytorycznych.

2. W razie uchwalenia poprawki przez Zgromadzenie wejdzie ona w życie po upływie stu dwudziestu dni od chwili otrzymania przez Depozytariusza powiadomienia o zaakceptowaniu jej przez dwie trzecie państw, które w czasie jej uchwalenia przez Zgromadzenie były Stronami i reprezentowały co najmniej dwie trzecie całości udziałów inwestycyjnych. Od chwili wejścia w życie poprawka będzie obowiązywać wszystkie Strony i wszystkich Sygnatariuszy, łącznie z tymi, którzy jej nie zaakceptowali.

Art. 35.

Depozytariusz.

1. Depozytariuszem niniejszej konwencji będzie sekretarz generalny Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej.

2. Depozytariusz będzie niezwłocznie informował wszystkie państwa, które konwencję podpiszą lub do niej przystąpią, i wszystkich Sygnatariuszy o:

a) każdym podpisaniu konwencji,

b) złożeniu każdego dokumentu ratyfikacyjnego, dokumentu przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia,

c) wejściu w życie konwencji,

d) uchwaleniu każdej poprawki do konwencji i wejściu jej w życie,

e) każdej notyfikacji o wystąpieniu,

f) każdym zawieszeniu lub pozbawieniu członkostwa,

g) innych notyfikacjach i zawiadomieniach dotyczących niniejszej konwencji.

3. Z chwilą wejścia niniejszej konwencji w życie Depozytariusz przekaże jej uwierzytelnioną kopię Sekretariatowi Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu rejestracji i publikacji, zgodnie z postanowieniami artykułu 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni przez swoje rządy, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Londynie dnia 3 września tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego szóstego roku, w językach angielskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony Depozytariuszowi. Depozytariusz prześle uwierzytelnione kopie rządom wszystkich państw, które zostały zaproszone do uczestnictwa w międzynarodowej konferencji w sprawie utworzenia Międzynarodowego Morskiego Systemu Satelitarnego i rządowi każdego innego państwa, które podpisze niniejszą konwencję lub przystąpi do niej.

ZAŁĄCZNIK Procedura rozstrzygania sporów, o których mowa w artykule 31 konwencji i artykule XVI porozumienia eksploatacyjnego.

Art. 1.
Spory wymagające rozstrzygnięcia stosownie do artykułu 31 konwencji lub artykułu XVI porozumienia eksploatacyjnego będą rozpoznawane przez sąd arbitrażowy składający się z trzech członków.

Art. 2.
Powód lub grupa powodów pragnąca poddać spór arbitrażowi dostarczy każdemu pozwanemu oraz Dyrekcji akta sprawy, zawierające:

a) pełny opis przedmiotu sporu, przesłanki wezwania każdego z pozwanych do uczestnictwa w arbitrażu oraz żądania podjęcia odpowiednich kroków,

b) przesłanki uzasadniające właściwość sądu ze względu na przedmiot sporu oraz przesłanki uzasadniające, dlaczego sąd powinien zasądzić roszczenie w razie wydania orzeczenia korzystnego dla strony powodowej,

c) wyjaśnienie przyczyn, które nie pozwoliły powodowi doprowadzić do uregulowania sporu w drodze negocjacji lub w innej drodze poza arbitrażem,

d) dowód istnienia porozumienia lub zgody stron sporu, jeśli jest to warunkiem wszczęcia postępowania arbitrażowego,

e) nazwisko osoby wyznaczonej przez powoda na członka sądu.

Dyrekcja dostarczy niezwłocznie kopię akt sprawy każdej Stronie i każdemu Sygnatariuszowi.

Art. 3.
1. W ciągu sześćdziesięciu dni od daty otrzymania przez wszystkich pozwanych kopii akt sprawy, o których mowa w artykule 2, wyznaczą oni wspólnie członka sądu. W ciągu tego samego okresu pozwani mogą przekazać wspólnie lub każdy z osobna każdej stronie sporu i Dyrekcji dokument zawierający ich indywidualną lub wspólną odpowiedź na twierdzenia, o których mowa w artykule 2, oraz określający roszczenia wzajemne związane z przedmiotem sporu.

2. W ciągu trzydziestu dni od wyznaczenia dwaj członkowie sądu powinni uzgodnić osobę trzeciego arbitra. Arbiter ten nie może być obywatelem państwa którejkolwiek ze stron sporu ani stałym mieszkańcem jego terytorium, ani też pozostawać w służbie żadnej z nich.

3. W razie gdy jedna lub druga strona nie mianuje w przewidzianym okresie arbitra lub gdy trzeci arbiter nie zostanie wyznaczony w określonym terminie, przewodniczący Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, a gdy nie może on tego uczynić bądź jest obywatelem tego samego państwa co jedna ze stron sporu - wiceprzewodniczący, a gdy on nie może tego uczynić lub jest obywatelem tego samego państwa co jedna ze stron sporu - najstarszy z sędziów, który nie jest obywatelem tego samego państwa co jedna ze stron sporu, może na wniosek jednej lub drugiej strony mianować jednego lub obu arbitrów - odpowiednio do potrzeby.

4. Trzeci arbiter będzie przewodniczącym sądu.

5. Sąd uważany jest za ukonstytuowany z chwilą wyboru przewodniczącego.

Art. 4.
1. Jeżeli w składzie sądu powstanie wakat z powodu, który przewodniczący lub pełniący nadal funkcje członkowie sądu uznają za niezależny od woli stron, i gdy obsadzenie wakatu da się pogodzić z należytym prowadzeniem postępowania arbitrażowego, wakujące miejsce zostanie obsadzone zgodnie z następującymi postanowieniami:

a) jeżeli wakat powstał wskutek ustąpienia członka wyznaczonego przez stronę sporu, strona ta w ciągu dziesięciu dni od powstania wakatu wybierze zastępcę,

b) jeżeli wakat powstał wskutek ustąpienia przewodniczącego lub członka wyznaczonego w trybie artykułu 3 ust. 3, zastępca zostanie wybrany w sposób przewidziany w artykule 3 ust. 2 lub 3 - odpowiednio do przypadku.

2. Jeżeli wakat w składzie sądu powstał z jakiejkolwiek innej przyczyny lub wakujące miejsce powstało wskutek przyczyn wymienionych w ust. 1, pozostali członkowie sądu będą mieli prawo, niezależnie od artykułu 1, na żądanie jednej ze stron sporu kontynuować postępowanie i wydać orzeczenie.

Art. 5.
1. Sąd decyduje o dacie i miejscu swoich sesji.

2. Postępowanie toczy się przy drzwiach zamkniętych, a wszystkie materiały przedstawione sądowi są poufne. Jednakże Organizacja i każda Strona, która wyznaczyła Sygnatariusza będącego stroną sporu, może być obecna na rozprawie i mieć wgląd do przedstawionych materiałów. Jeżeli stroną postępowania jest Organizacja, wszystkie Strony i wszyscy Sygnatariusze mogą być obecni oraz mieć wgląd do wszystkich przedstawionych materiałów.

3. W razie różnicy zdań co do właściwości sądu sąd rozpatrzy tę kwestię w pierwszej kolejności.

4. Postępowanie toczy się na piśmie. Każda strona ma prawo do przedstawiania pisemnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń dotyczących stanu faktycznego i prawnego. Jeżeli jednak sąd uzna to za właściwe, mogą być przedstawiane oświadczenia ustne i przesłuchiwani świadkowie.

5. Postępowanie rozpoczyna się od przedstawienia wywodu powoda, zawierającego jego argumenty, przedstawienia faktów oraz dowodów na ich poparcie z powołaniem się na zasady prawa. Po przedstawieniu wywodu strony powodowej następuje przedstawienie odpowiedzi strony pozwanej. Strona powodowa może przedstawić replikę na odpowiedź strony pozwanej, która może następnie przedstawić swoją replikę. Dodatkowe wypowiedzi mogą być przedstawione tylko wtedy, gdy sąd uzna to za niezbędne.

6. Sąd rozpozna wzajemne roszczenia bezpośrednio związane z przedmiotem sporu, jeżeli podlegają one jego właściwości stosownie do artykułu 31 konwencji i artykułu XVI porozumienia eksploatacyjnego.

7. Jeżeli w toku postępowania strony sporu osiągną porozumienie, zostanie ono zaprotokołowane w formie orzeczenia sądu wydanego na podstawie zgody stron.

8. W każdym stadium postępowania sąd może je zamknąć, jeżeli stwierdzi, że spór nie podlega jego właściwości stosownie do artykułu 31 konwencji i artykułu XVI porozumienia eksploatacyjnego.

9. Narady sądu są tajne.

10. Orzeczenia sądu sporządza się i uzasadnia na piśmie. Powinny one być aprobowane przez co najmniej dwóch członków sądu. Członek nie zgadzający się z orzeczeniem może przedstawić odrębne zadanie na piśmie.

11. Sąd podaje swe orzeczenie do wiadomości Dyrekcji, która przekaże je do wiadomości wszystkim Stronom i Sygnatariuszom.

12. Sąd może uchwalić dodatkowe zasady niezbędne do prowadzenia postępowania arbitrażowego; zasady te powinny być zgodne z zasadami ustalonymi w niniejszym załączniku.

Art. 6.
Jeżeli jedna strona nie podjęła czynności w swojej sprawie, druga strona może domagać się wydania przez sąd orzeczenia na podstawie przedstawionego przez nią wywodu. Przed wydaniem orzeczenia sąd powinien upewnić się co do swej właściwości w sprawie oraz czy sprawa jest uzasadniona pod względem faktycznym i prawnym.

Art. 7.
1. Każda Strona, przez którą wyznaczony Sygnatariusz jest stroną sporu, ma prawo do interwencji, jak również do wzięcia udziału w sprawie w charakterze strony sporu. Interwencja powinna być złożona na piśmie skierowanym do sądu i do innych stron sporu.

2. Każda inna Strona, każdy Sygnatariusz lub Organizacja mogą zwrócić się do sądu o zgodę na interwencję i stać się również stroną sporu. Sąd wyrazi na to zgodę w razie stwierdzenia, że żądający jest zainteresowany sprawą co do jej istoty.

Art. 8.
Sąd może na wniosek strony sporu lub z własnej inicjatywy wyznaczyć do pomocy ekspertów.

Art. 9.
Każda Strona, każdy Sygnatariusz i Organizacja dostarczą wszystkich informacji, które sąd na wniosek strony sporu lub z własnej inicjatywy uzna za konieczne dla toku postępowania i rozstrzygnięcia sporu.

Art. 10.
Do czasu wydania orzeczenia sąd może wskazać, jakie środki tymczasowe uzna za konieczne do zabezpieczenia odpowiednich praw stron sporu.

Art. 11.
1. Orzeczenie sądu powinno być zgodne z prawem międzynarodowym i opierać się na:

a) konwencji i porozumieniu eksploatacyjnym,

b) ogólnie uznanych zasadach prawa.

2. Orzeczenie sądu, włączając w to ugody polubowne zawarte przez strony sporu zgodnie z ustępem 7 artykułu 5 niniejszego załącznika, ma moc wiążącą dla wszystkich stron sporu, które powinny je wykonywać w dobrej wierze. Jeżeli stroną sporu jest Organizacja, a sąd uzna decyzję któregokolwiek organu Organizacji za nieważną lub niebyłą z powodu wydania bez upoważnienia wynikającego z konwencji lub porozumienia eksploatacyjnego albo za niezgodną z nimi, orzeczenie sądu będzie obowiązywać wszystkie Strony i Sygnatariuszy.

3. W przypadku sporu co do znaczenia lub zakresu orzeczenia, sąd na wniosek którejkolwiek strony sporu wyda jego wykładnię.

Art. 12.
Jeżeli sąd nie postanowi inaczej, ze względu na szczególne okoliczności sprawy, koszty sądowe, łącznie z wynagrodzeniem jego członków, zostaną podzielone równo między wszystkie strony sporu. Jeżeli jako strona w sporze występuje kilku powodów lub kilku pozwanych, sąd rozłoży koszty przypadające na tę stronę między tych powodów lub pozwanych. Jeżeli stroną sporu jest Organizacja, przypadające na nią koszty, związane z arbitrażem, będą uważane za wydatki administracyjne Organizacji.

POROZUMIENIE EKSPLOATACYJNE DOTYCZĄCE MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI MORSKIEJ ŁĄCZNOŚCI SATELITARNEJ (INMARSAT)

Sygnatariusze niniejszego porozumienia eksploatacyjnego:

mając na uwadze, że Państwa Strony Konwencji o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) zobowiązały się w niej do podpisania niniejszego porozumienia eksploatacyjnego lub do wyznaczenia właściwej jednostki organizacyjnej do jego podpisania,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.

Definicje.

1. W rozumieniu niniejszego porozumienia:

a) "konwencja" oznacza Konwencję o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) wraz z jej załącznikiem;

b) "Organizacja" oznacza Międzynarodową Organizację Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) utworzoną na mocy konwencji;

c) "amortyzacja" obejmuje obniżenie wartości, ale nie obejmuje wynagrodzenia za użycie kapitału.

2. Definicje zawarte w artykule 1 konwencji mają zastosowanie do niniejszego porozumienia.

Art. II.

Prawa i obowiązku Sygnatariuszy.

1. Każdy Sygnatariusz nabywa prawa przyznane Sygnatariuszom w konwencji i w niniejszym porozumieniu oraz zobowiązuje się do wypełniania obowiązków spoczywających na nim w myśl obydwu tych dokumentów

2. Każdy Sygnatariusz będzie działać zgodnie z wszystkimi postanowieniami konwencji i niniejszego porozumienia.

Art. III.

Wkłady kapitałowe.

1. Każdy Sygnatariusz będzie dokonywać, proporcjonalnych do jego udziału inwestycyjnego, wpłat na zaspokojenie kapitałowych potrzeb Organizacji oraz otrzyma spłatę kapitału i wynagrodzenie za użycie kapitału na warunkach ustalonych przez Radę, zgodnie z postanowieniami konwencji i niniejszego porozumienia.

2. Potrzeby kapitałowe obejmują:

a) wszystkie bezpośrednie i pośrednie koszty związane z projektowaniem, opracowaniem, nabyciem, zbudowaniem i zainstalowaniem segmentu kosmicznego INMARSAT, koszty związane z nabyciem praw na podstawie kontraktów dzierżawy oraz koszty związane z innym majątkiem Organizacji,

b) fundusze uznane za niezbędne do pokrycia kosztów eksploatacji, utrzymywania oraz administracji Organizacji do czasu uzyskania przez nią dochodów na pokrycie tego rodzaju kosztów, z uwzględnieniem postanowień ustępu 3 artykułu VIII,

c) wpłaty Sygnatariuszy dokonywane zgodnie z artykułem XI.

3. Do każdej kwoty nie wpłaconej w ustalonym terminie płatności, który określi Rada, będą doliczane odsetki według stopy przez nią określonej.

4. Jeżeli w okresie poprzedzającym pierwsze ustalenie wysokości udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania segmentu kosmicznego INMARSAT, stosownie do artykułu V, ogólna suma wkładów kapitałowych, którą Sygnatariusze powinni wnieść w każdym roku budżetowym, przewyższa o 50% górną granicę kapitału, ustaloną stosownie do artykułu IV, Rada rozważy możliwość przyjęcia innych rozwiązań, a zwłaszcza otwarcia tymczasowego kredytu w celu umożliwienia Sygnatariuszom, którzy tego sobie życzą, ratalnego uzupełniania wkładów w latach następnych. Rada powinna ustalić stopę oprocentowania, jaką należy stosować w takich wypadkach, uwzględniając dodatkowe koszty ponoszone przez Organizację.

Art. IV.

Ograniczenie kapitału.

Suma netto wkładów kapitałowych wniesionych przez Sygnatariuszy i nie spłaconych kontraktowych zobowiązań pieniężnych Organizacji podlega ograniczeniu. Suma ta równa się łącznej sumie wkładów kapitałowych wpłacanych przez Sygnatariuszy stosownie do artykułu III, pomniejszonej o łączną sumę kapitału spłaconego im zgodnie z niniejszym porozumieniem, a powiększonej o sumę nie spłaconych kontraktowych zobowiązań pieniężnych Organizacji. Pierwotne ograniczenie kapitału ustala się na 200 milionów dolarów USA. Rada jest upoważniona do odpowiedniego regulowania wysokości tego ograniczenia.

Art. V.

Udziały inwestycyjne.

1. Udziały inwestycyjne Sygnatariuszy określa się odpowiednio do stopnia wykorzystania segmentu kosmicznego INMARSAT. Na każdego Sygnatariusza przypada udział inwestycyjny odpowiadający jego procentowemu udziałowi w całkowitym wykorzystaniu segmentu kosmicznego INMARSAT przez wszystkich Sygnatariuszy. Wykorzystanie segmentu kosmicznego INMARSAT będzie określane według opłat pobranych przez Organizację za wykorzystanie segmentu kosmicznego INMARSAT zgodnie z artykułem 19 konwencji i artykułem VIII niniejszego porozumienia.

2. W celu określenia udziałów inwestycyjnych dzieli się stopień wykorzystania systemu w obu kierunkach na dwie równe części: część związaną ze statkiem i część związaną z lądem. Część związana ze statkiem, z którego łączność się nawiązuje lub dla którego jest przeznaczona, przypada na Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę, której podlega statek. Część związana z terytorium kraju, z którego łączność się nawiązuje lub dla którego jest przeznaczona, przypada na Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę, z której terytorium łączność się nawiązuje lub dla której terytorium jest przeznaczona. Jednakże w razie gdy w odniesieniu do danego Sygnatariusza stosunek części związanej ze statkiem do części związanej z lądem przekracza 20: 1, Sygnatariuszowi temu należy, na jego zgłoszenie skierowane do Rady, zaliczyć stopień wykorzystania odpowiadający dwukrotnej części związanej z lądem lub udziałowi inwestycyjnemu 0,1%, w zależności od tego, która kwota jest wyższa. W rozumieniu niniejszego ustępu urządzenia eksploatowane w środowisku morskim, które Rada dopuściła do segmentu kosmicznego INMARSAT, będą uważane za statki.

3. Przed określeniem udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania, stosownie do ustępów 1, 2 i 4, udział inwestycyjny każdego Sygnatariusza ustala się zgodnie z załącznikiem do niniejszego porozumienia.

4. Pierwsze określenie udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania segmentu kosmicznego INMARSAT, stosownie do ustępów 1 i 2, zostanie dokonane nie wcześniej niż po upływie dwóch i nie później niż po upływie trzech lat od rozpoczęcia eksploatacji operacyjnej segmentu kosmicznego INMARSAT na obszarach Oceanu Atlantyckiego, Oceanu Spokojnego i Oceanu Indyjskiego. Konkretną datę takiego pierwszego określenia udziałów ustali Rada. W rozumieniu tego pierwszego określenia udziałów inwestycyjnych wykorzystanie będzie mierzone przez okres jednego roku poprzedzającego to określenie.

5. Po dokonaniu pierwszego określenia udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania udziały inwestycyjne będą określane na nowo i będą obowiązywać:

a) w odstępach jednorocznych po pierwszym określeniu udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania; podstawę obliczenia będzie stanowić wykorzystanie segmentu przez wszystkich Sygnatariuszy w okresie poprzedzającego roku,

b) w odniesieniu do nowego Sygnatariusza - z dniem wejścia w życie niniejszego porozumienia w stosunku do niego,

c) w razie wystąpienia lub pozbawienia Sygnatariusza członkostwa - z dniem, z którym wystąpienie lub pozbawienie członkostwa stało się skuteczne.

6. Udział inwestycyjny Sygnatariusza, który stanie się Sygnatariuszem po pierwszym określeniu udziałów inwestycyjnych na podstawie stopnia wykorzystania, określi Rada.

7. W razie określenia jednego udziału inwestycyjnego, stosownie do punktów b) lub c) ustępu 5 lub stosownie do ustępu 8, udziały inwestycyjne wszystkich innych Sygnatariuszy powinny zostać skorygowane proporcjonalnie do wzajemnego stosunku wkładów inwestycyjnych, jakie mieli przed dokonaniem korekty. W razie wystąpienia lub pozbawienia członkostwa jednego z Sygnatariuszy udziały inwestycyjne wynoszące 0,05%, ustalone zgodnie z ustępem 8, nie będą zwiększone.

8. Niezależnie od któregokolwiek z postanowień niniejszego artykułu udział inwestycyjny żadnego Sygnatariusza nie może być mniejszy niż 0,05% całości udziałów inwestycyjnych.

9. Przy każdym nowym określeniu udziałów inwestycyjnych udział żadnego Sygnatariusza nie może ulec jednorazowo zwiększeniu o więcej niż 50% jego wartości początkowej ani nie może ulec zmniejszeniu o więcej niż 50% jego aktualnej wartości.

10. Wszelkie nie przydzielone po zastosowaniu ustępów 2 i 9 udziały inwestycyjne powinny być zwolnione i rozdzielone przez Radę pomiędzy Sygnatariuszy, którzy pragną podwyższyć swoje udziały inwestycyjne. Taki dodatkowy przydział nie powinien spowodować zwiększenia aktualnego udziału żadnego Sygnatariusza o więcej niż 50%.

11. Z zastrzeżeniem postanowień ustępów 8 i 9 pozostałe, nie przydzielone po zastosowaniu ustępu 10, udziały inwestycyjne zostaną rozdzielone pomiędzy Sygnatariuszy proporcjonalnie do udziałów inwestycyjnych, jakie należałoby im przyznać przy każdym nowym określeniu udziałów.

12. Na życzenie Sygnatariusza Rada może przydzielić mu udział inwestycyjny obniżony w stosunku do jego udziału określonego zgodnie z ustępami 1-7 i 9-11, jeżeli inni Sygnatariusze pokryją w całości taką obniżkę, zgadzając się na zwiększenie ich udziałów inwestycyjnych. Rada ustali procedurę sprawiedliwego rozdziału zwolnionych udziałów między Sygnatariuszy pragnących podwyższyć swoje udziały inwestycyjne.

Art. VI.

Rozliczenia finansowe między Sygnatariuszami.

1. Przy każdorazowym określaniu udziałów inwestycyjnych, następujących po dokonaniu początkowego ich określenia w chwili wejścia w życie niniejszego porozumienia, Sygnatariusze będą przeprowadzać rozliczenia finansowe między sobą za pośrednictwem Organizacji na podstawie obliczenia przeprowadzonego według zasad ustalonych w ustępie 2. Kwoty tych rozliczeń finansowych ustala się w odniesieniu do każdego Sygnatariusza na podstawie porównania różnicy, jeżeli taka występuje, między nowym udziałem inwestycyjnym każdego Sygnatariusza a jego udziałem inwestycyjnym przed dokonaniem tego ustalenia.

2. Wymienionego wyżej obliczenia dokonuje się następująco:

a) od pierwotnego kosztu nabycia całego majątku zarejestrowanego w księgowości Organizacji w dniu dokonywania rozliczeń, łącznie z całością skapitalizowanych dochodów i rozchodów, odejmuje się sumę:

i) zakumulowanej amortyzacji według stanu rachunków Organizacji na dzień obliczenia,

ii) pożyczki i inne kwoty zadłużeń Organizacji na dzień dokonania obliczenia,

b) wyniki uzyskane stosownie do punktu a) koryguje się przez dodanie lub - w odpowiednim wypadku - odjęcie dalszej kwoty, którą stanowią niedopłaty lub nadpłaty dokonane przez Organizację z tytułu wynagrodzenia za użycie kapitału za okres po wejściu w życie niniejszego porozumienia, aż do dnia dokonania obliczenia, lub od całej sumy należności przypadających na podstawie niniejszego porozumienia z tytułu wynagrodzenia za użycie kapitału, według stopy procentowej obowiązującej w okresach, w których odpowiednia stopa oprocentowania była stosowana zgodnie z ustaleniami Rady powziętymi na mocy artykułu VIII. W celu obliczenia kwoty stanowiącej niedopłatę lub nadpłatę należne wynagrodzenie powinno być skalkulowane w stosunku miesięcznym i porównane z sumą netto składników wymienionych w punkcie a).

3. Płatności należne od Sygnatariuszy lub należne Sygnatariuszom stosownie do niniejszego artykułu powinny być dokonane w terminie ustalonym przez Radę. Po tym terminie do wszelkich kwot nie wpłaconych dolicza się odsetki według stopy ustalonej przez Radę.

Art. VII.

Wnoszenie opłat za korzystanie.

1. Opłaty za korzystanie, ustalone zgodnie z artykułem 19 konwencji, powinny być wnoszone przez Sygnatariuszy lub przez upoważnione jednostki telekomunikacji w sposób ustalony przez Radę. Tryb ten powinien możliwie najściślej odpowiadać metodom stosowanym w międzynarodowych rozliczeniach telekomunikacyjnych.

2. Jeżeli Rada nie zdecyduje inaczej, Sygnatariusze i upoważnione jednostki telekomunikacji obowiązane są dostarczyć Organizacji informacji pozwalających jej na ustalenie całkowitego wykorzystania segmentu kosmicznego INMARSAT i określenie udziałów inwestycyjnych. Rada ustala procedurę przedstawiania Organizacji tych informacji.

3. Rada zastosuje odpowiednie sankcje w razie zalegania przez 4 miesiące lub dłużej po terminie płatności z wniesieniem opłat za korzystanie.

4. Do każdej kwoty nie wpłaconej po upływie terminu płatności dolicza się odsetki według stopy ustalonej przez Radę.

Art. VIII.

Dochody.

1. Jeżeli Rada nie zdecyduje inaczej, dochody uzyskiwane przez Organizację będą normalnie wykorzystywane, w miarę jak na to wysokość tych dochodów pozwala, w następującej kolejności:

a) na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją, utrzymaniem i administracją,

b) na utworzenie takich funduszów operacyjnych, jakie Rada może uznać za konieczne,

c) na wypłacanie Sygnatariuszom, proporcjonalnie do ich udziałów inwestycyjnych, spłat kapitałów, odpowiadających kwotom odpisów amortyzacyjnych ustalonych przez Radę i zarejestrowanych w księgowości Organizacji,

d) na wypłacenie Sygnatariuszowi, który wystąpił z Organizacji lub został pozbawiony członkostwa, kwot, jakie mogą być mu należne zgodnie z artykułem XIII,

e) na wypłacenie wszystkim Sygnatariuszom łącznie, proporcjonalnie do ich udziałów inwestycyjnych, pozostałej do dyspozycji reszty wynagrodzenia za użycie kapitału.

2. Określając stopę wynagrodzenia za użycie kapitału Sygnatariuszy, Rada powinna uwzględnić ryzyko związane z inwestycjami INMARSAT i biorąc pod uwagę to ryzyko ustalić stawkę możliwie najbardziej zbliżoną do kosztów pożyczek pieniężnych na rynkach światowych.

3. Jeżeli dochody uzyskiwane przez Organizację nie wystarczałyby na pokrycie kosztów Organizacji związanych z eksploatacją, utrzymaniem i administracją, Rada może podjąć decyzję o pokryciu tego deficytu w drodze wykorzystania funduszów operacyjnych Organizacji bądź w drodze umów dopuszczających przekroczenie kont bankowych albo wezwania Sygnatariuszy do dokonania wkładów kapitałowych proporcjonalnie do ich aktualnych udziałów inwestycyjnych. Kroki te mogą być podejmowane łącznie.

Art. IX.

Rozliczenia.

1. Rozliczenia między Sygnatariuszami a Organizacją z tytułu transakcji finansowych przewidzianych w artykułach III, VI, VII i VIII powinny być dokonywane w taki sposób, aby fundusze przelewane między Sygnatariuszami a Organizacją, jak również fundusze pozostające w dyspozycji Organizacji, które przekraczają wysokość funduszów operacyjnych uznanych przez Radę za niezbędne, zostały utrzymane na możliwie najniższym poziomie.

2. Wszelkie płatności między Sygnatariuszami a Organizacją, dokonywane stosownie do niniejszego porozumienia, będą realizowane w dowolnej walucie wymienialnej przyjmowanej przez wierzyciela.

Art. X.

Finansowanie zadłużeń.

1. W celu pokrycia deficytu płynnych środków finansowych Organizacja może, do czasu uzyskania odpowiednich dochodów lub wkładów kapitałowych, zawierać, na podstawie decyzji Rady, umowy co do przekroczenia kont bankowych.

2. W wyjątkowych okolicznościach, w celu sfinansowania działalności podjętej przez Organizację zgodnie z artykułem 3 konwencji lub zaspokojenia jakiegokolwiek zaciągniętego zobowiązania, Organizacja może na podstawie decyzji Rady zaciągnąć pożyczki. Kwoty obciążeń z tytułu tych pożyczek są uważane za kontraktowe zobowiązania pieniężne w rozumieniu artykułu IV.

Art. XI.

Odpowiedzialność.

1. Jeżeli Organizacja jest zobowiązana, na mocy prawomocnego orzeczenia właściwego sądu lub w wyniku ugody zawartej albo zatwierdzonej przez Radę, do zapłacenia odszkodowania wraz z kosztami lub wydatkami z tym związanymi, będącego następstwem działania Organizacji, lub do zaspokojenia zaciągniętego przez nią zobowiązania, które pozostają w związku z wykonywaniem konwencji lub niniejszego porozumienia, Sygnatariusze powinni wpłacić na rzecz Organizacji - w stopniu, w jakim zobowiązanie nie może być zaspokojone w drodze odszkodowania, realizacji umowy ubezpieczenia lub innych dyspozycji finansowych - nie zaspokojoną kwotę proporcjonalnie do ich udziałów inwestycyjnych według stanu udziałów na dzień powstania obowiązku zaspokojenia roszczenia, bez względu na jakiekolwiek przewidziane w artykule IV lub ustanowione zgodnie z tym artykułem ograniczenia kapitału.

2. Jeżeli Sygnatariusz jako taki jest zobowiązany na mocy prawomocnego orzeczenia właściwego sądu lub w wyniku ugody zawartej lub zatwierdzonej przez Radę do zapłacenia odszkodowania wraz z kosztami i wydatkami z tym związanymi i jeżeli obowiązek zapłaty powstał w wyniku działania Organizacji lub zobowiązania zaciągniętego przez nią, które pozostają w związku z wykonywaniem konwencji lub niniejszego porozumienia, Organizacja zrefunduje Sygnatariuszowi kwotę zapłaconą przez niego tytułem zaspokojenia roszczenia.

3. W razie gdy żądanie takiego zaspokojenia roszczenie zostało przedstawione Sygnatariuszowi, powinien on w celu uzyskania refundacji od Organizacji powiadomić niezwłocznie Organizację o tym żądaniu, tak aby mogła udzielić mu porady lub zapewnić obronę bądź też zaspokoić roszczenie w inny sposób lub - w granicach dopuszczonych prawem obowiązującym przed sądem, przed którym roszczenie jest dochodzone - wystąpić jako interwenient lub jako strona zamiast Sygnatariusza.

4. Jeżeli Organizacja jest zobowiązana do dokonania refundacji na rzecz Sygnatariusza zgodnie z niniejszym artykułem, Sygnatariusze powinni - w takim stopniu, w jakim ta refundacja nie zostanie pokryta przez zaspokojenie roszczenia, realizację umowy ubezpieczenia lub inną dyspozycję finansową - wpłacić na rzecz Organizacji nie zaspokojoną kwotę roszczenia proporcjonalnie do ich udziałów inwestycyjnych według stanu na dzień powstania obowiązku zaspokojenia roszczenia, bez względu na jakiekolwiek ograniczenie kapitału przewidziane w artykule IV lub ustanowione zgodnie z tym artykułem.

Art. XII.

Zwolnienie z odpowiedzialności z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych.

Organizacja ani żaden Sygnatariusz jako taki, jak również żaden funkcjonariusz lub pracownik ani członek rady administracyjnej Sygnatariusza, a także żaden przedstawiciel w jakimkolwiek organie Organizacji, którzy działają wykonując swoje funkcje, nie będą ponosić odpowiedzialności w stosunku do któregokolwiek Sygnatariusza lub Organizacji za straty lub szkody wynikłe z powodu jakiegokolwiek braku, opóźnienia lub złego funkcjonowania łączności, której usługi są lub powinny być świadczone stosownie do konwencji lub niniejszego porozumienia.

Art. XIII.

Rozliczenia finansowe związane z wystąpieniem lub pozbawieniem członkostwa.

1. W ciągu trzech miesięcy następujących po dniu, kiedy stało się skuteczne wystąpienie z Organizacji lub pozbawienie członkostwa Sygnatariusza stosownie do artykułu 29 lub 30 konwencji, Rada zawiadomi Sygnatariusza o dokonanym przez nią określeniu jego sytuacji finansowej w stosunku do Organizacji na dzień, w którym jego wystąpienie lub pozbawienie członkostwa stało się skuteczne, i o proponowanym sposobie uregulowania rozliczeń stosownie do ustępu 3.

Zawiadomienie powinno zawierać informacje:

a) o kwocie należnej Sygnatariuszowi od Organizacji, obliczonej przez przemnożenie kwoty jego udziału inwestycyjnego na dzień, w którym wystąpienie lub pozbawienie członkostwa stało się skuteczne, przez kwotę wynikłą z obliczenia dokonanego stosownie do artykułu VI na ten dzień,

b) o wszelkich kwotach, które mają być wpłacone przez Sygnatariusza, odpowiadających jego wkładowi do kapitału z tytułu zobowiązań kontraktowych wyraźnie potwierdzonych przed dniem otrzymania zawiadomienia o jego decyzji wystąpienia lub - odpowiednio do przypadku - przed dniem, w którym pozbawienie go członkostwa stało się skuteczne; do informacji zostanie załączony projektowany terminarz płatności,

c) o wszelkich innych kwotach należnych Organizacji od Sygnatariusza w dniu, w którym wystąpienie lub pozbawienie członkostwa stało się skuteczne.

2. Przy obliczaniu kwot, o których mowa w ustępie 1, Rada może podjąć decyzję o zwolnieniu Sygnatariusza w całości lub w części z obowiązku wniesienia wkładu kapitałowego niezbędnego do zaspokojenia zobowiązań kontraktowych wyraźnie zatwierdzonych i do zaspokojenia roszczeń z tytułu odszkodowania za działania lub zaniechania, które miały miejsce przed otrzymaniem zawiadomienia o wystąpieniu lub - w odpowiednim przypadku - przed dniem, z którym pozbawienie go członkostwa stało się skuteczne.

3. Pod warunkiem zapłacenia przez Sygnatariusza wszelkich kwot należnych zgodnie z punktami b) i c) ustępu 1 Organizacja, biorąc pod uwagę artykuł VIII, powinna zwrócić Sygnatariuszowi kwoty, o których mowa w punktach a) i b) ustępu 1, w takim samym czasie, w jakim nastąpi zwrot wkładów kapitałowych pozostałych Sygnatariuszy, albo też wcześniej, jeżeli Rada tak zdecyduje. Rada określi stopę odsetek, które mają być wypłacone Sygnatariuszowi lub przez Sygnatariusza od wszelkich należności, których zaspokojenie powinno nastąpić w odpowiednim czasie.

4. Jeżeli Rada nie zdecyduje inaczej, rozliczenie dokonane zgodnie z niniejszym artykułem nie powoduje zwolnienia Sygnatariusza z jego obowiązku wpłacenia wkładu kapitałowego niezbędnego do pokrycia zobowiązań innych niż kontraktowe, wynikających z działania lub zaniechania Organizacji, które miało miejsce przed dniem otrzymania zawiadomienia o wystąpieniu lub - w odpowiednim przypadku - przed dniem, z którym pozbawienie go członkostwa stało się skuteczne.

5. Sygnatariusz nie traci żadnych praw, które nabył jako taki i które niezależnie od jego wystąpienia lub pozbawienia go członkostwa zachowuje po dniu, kiedy to wystąpienie lub pozbawienie członkostwa stało się skuteczne, a za które nie uzyskał rekompensaty w ramach rozliczenia dokonanego stosownie do niniejszego artykułu.

Art. XIV.

Zatwierdzanie stacji naziemnych.

1. W celu uzyskania dostępu do korzystania z segmentu kosmicznego INMARSAT wszystkie stacje naziemne powinny być zatwierdzone przez Organizację, zgodnie z kryteriami i procedurą ustaloną przez Radę, z zastosowaniem ustępu c) artykułu 15 konwencji.

2. Wszelkie wnioski dotyczące zatwierdzenia takiej stacji powinny być przedstawione Organizacji przez Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę, na której terytorium stacja naziemna na lądzie jest lub ma być zlokalizowana, albo przez Stronę bądź Sygnatariusza wyznaczonego przez Stronę, której podlega otrzymująca licencję stacja naziemna na statku lub na urządzeniu eksploatowanym w środowisku morskim. Jeżeli chodzi o stacje naziemne zlokalizowane na lądzie, statku lub na urządzeniu eksploatowanym w środowisku morskim, które nie pozostaje pod jurysdykcją którejkolwiek Strony, wnioski powinny być przedstawione przez upoważnioną jednostkę telekomunikacyjną.

3. Każdy wnioskodawca ubiegający się o zatwierdzenie, o którym mowa w ustępie 2, przyjmuje w odniesieniu do stacji naziemnych, których wniosek dotyczy, odpowiedzialność wobec Organizacji za przestrzeganie przez nie procedury i norm określonych przez Organizację, jeżeli wniosek zgłosił Sygnatariusz, a Strona, która go wyznaczyła, nie przejmuje tej odpowiedzialności.

Art. XV.

Korzystanie z segmentu kosmicznego INMARSAT.

1. Wszelkie wnioski dotyczące korzystania z segmentu kosmicznego INMARSAT powinny być przedstawione Organizacji przez Sygnatariusza lub, jeżeli chodzi o terytorium nie podlegające jurysdykcji żadnej Strony - przez upoważnioną jednostkę organizacyjną telekomunikacji.

2. Organizacja wyraża zgodę na korzystanie stosownie do kryteriów i procedury ustalonej przez Radę zgodnie z punktem c) artykułu 15 konwencji.

3. Każdy Sygnatariusz lub jednostka organizacyjna telekomunikacji, upoważniona do korzystania z segmentu kosmicznego INMARSAT, jest obowiązana zastosować się do wszystkich warunków ustalonych przez Organizację co do takiego korzystania, z wyjątkiem przypadku, gdy wniosek przedstawił Sygnatariusz, a Strona, która go wyznaczyła, nie bierze na siebie odpowiedzialności za zezwolenia wydane w odniesieniu do wszystkich lub niektórych stacji naziemnych, nie stanowiących własności tego Sygnatariusza albo przez niego nie eksploatowanych.

Art. XVI.

Rozstrzyganie sporów.

1. Wszelkie spory między Sygnatariuszami lub między Sygnatariuszami a Organizacją, dotyczące praw i obowiązków wynikających z konwencji lub z niniejszego porozumienia, powinny być regulowane w drodze negocjacji pomiędzy stronami sporu. Jeżeli w ciągu jednego roku od dnia, w którym którakolwiek strona sporu zażądała jego uregulowania, regulacja taka nie została osiągnięta, a strony sporu nie zgodziły się na inną procedurę rozstrzygnięcia, spór zostanie poddany arbitrażowi, zgodnie z załącznikiem do konwencji, na żądanie którejkolwiek strony sporu.

2. Jeżeli strony nie uzgodniły inaczej, wszelkie spory między Organizacją a jednym lub większą liczbą Sygnatariuszy, wynikające z zawartych między nimi porozumień, będą poddane arbitrażowi, zgodnie z załącznikiem do konwencji, na żądanie jednej ze stron sporu w ciągu jednego roku od dnia, w którym jedna ze stron sporu zażądała jego uregulowania.

3. Sygnatariusz, który przestał być Sygnatariuszem, jest nadal związany niniejszym artykułem w odniesieniu do sporów dotyczących praw i obowiązków wynikających z faktu, że był on Sygnatariuszem niniejszego porozumienia.

Art. XVII.

Wejście w życie.

1. Niniejsze porozumienie wchodzi w życie w odniesieniu do Sygnatariusza w dniu wejścia w życie konwencji w stosunku do właściwej Strony, zgodnie z artykułem 33 konwencji.

2. Porozumienie pozostaje w mocy tak długo, jak długo pozostaje w mocy konwencja.

Art. XVIII.

Poprawki.

1. Każda Strona lub każdy Sygnatariusz może zaproponować poprawki do niniejszego porozumienia. Projekty poprawek przedstawia się Dyrekcji, która poinformuje o nich inne Strony i innych Sygnatariuszy. Po upływie trzech miesięcy od tego uprzedniego zawiadomienia Rada rozpatrzy projekt poprawki. W tym okresie Dyrekcja zażąda opinii wszystkich Sygnatariuszy i zapozna się z nimi. Rada rozpatrzy poprawki w ciągu 6 miesięcy od chwili ich rozpowszechnienia. Zgromadzenie rozpatrzy projekt poprawki nie wcześniej niż w sześć miesięcy po zatwierdzeniu ich przez Radę. Zgromadzenie może w wyjątkowym przepadku skrócić ten okres w drodze decyzji podjętej w trybie przewidzianym dla kwestii merytorycznych.

2. W razie przyjęcia przez Zgromadzenie poprawki, która została zatwierdzona przez Radę, poprawka wejdzie w życie w 120 dni po otrzymaniu przez Depozytariusza zawiadomienia o jej przyjęciu przez dwie trzecie tych Sygnatariuszy, którzy w momencie uchwalenia jej przez Zgromadzenie byli Sygnatariuszami i reprezentowali co najmniej dwie trzecie całości udziałów inwestycyjnych. Zawiadomienie o przyjęciu poprawki może być przekazane Depozytariuszowi tylko przez Stronę zainteresowaną. Zawiadomienie to oznacza aprobatę poprawki przez tę Stronę. Po wejściu w życie poprawki staje się ona wiążąca dla wszystkich Sygnatariuszy, łącznie z tymi, którzy jej nie zaakceptowali.

Art. XIX.

Depozytariusz.

1. Depozytariuszem niniejszego porozumienia będzie Sekretarz Generalny Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej.

2. Depozytariusz będzie jak najszybciej informował wszystkie Państwa, które podpisały konwencję lub do niej przystąpiły, oraz wszystkich Sygnatariuszy:

a) o każdym podpisaniu niniejszego porozumienia,

b) o wejściu w życie niniejszego porozumienia,

c) o przyjęciu każdej poprawki do niniejszego porozumienia i jej wejściu w życie,

d) o każdej notyfikacji o wystąpieniu

e) o każdym zawieszeniu lub pozbawieniu członkostwa,

f) o innych notyfikacjach i oświadczeniach dotyczących niniejszego porozumienia.

3. Z chwilą wejścia w życie niniejszego porozumienia Depozytariusz przekaże jego uwierzytelnioną kopię Sekretariatowi Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu rejestracji i publikacji, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni, podpisali niniejsze porozumienie.

Sporządzono w Londynie dnia 3 września tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego szóstego roku w językach: angielskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony Depozytariuszowi. Depozytariusz prześle uwierzytelnione kopie Rządom wszystkich państw, które były zaproszone do uczestnictwa w Międzynarodowej konferencji w sprawie utworzenia Międzynarodowego Morskiego Systemu Satelitarnego, i Rządowi każdego innego państwa, który podpisze konwencję lub do niej przystąpi, oraz każdemu Sygnatariuszowi.

ZAŁĄCZNIK Początkowe udziały inwestycyjne przed pierwszym ich określeniem na zasadzie wykorzystania.

a) Początkowe udziały inwestycyjne sygnatariuszy państw wymienionych niżej będą następujące:

Stany Zjednoczone 17,00 Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii 12,00 ZSRR, Białoruska SRR i Ukraińska SRR 11,00 Norwegia 9,50 Japonia 8,45 Włochy 4,37 Francja 3,50 Republika Federalna Niemiec 3,50 Grecja 3,50 Holandia 3,50 Kanada 3,20 Hiszpania 2,50 Szwecja 2,30 Dania 2,10 Australia 2,00 Indie 2,00 Brazylia 1,50 Kuwejt 1,48 Polska 1,48 Argentyna 0,75 Belgia 0,75 Finlandia 0,75 Niemiecka Republika Demokratyczna 0,74 Singapur 0,62 Nowa Zelandia 0,44 Bułgaria 0,33 Kuba 0,33 Indonezja 0,33 Iran 0,33 Chile 0,25 Peru 0,25 Szwajcaria 0,25 Liberia 0,10 Algieria 0,05 Egipt 0,05 Ghana 0,05 Irak 0,05 Zjednoczona Republika Kamerunu 0,05 Tajlandia 0,05 Turcja 0,05 ---------------- Razem: 101,45
b) Każdy Sygnatariusz porozumienia eksploatacyjnego, wyznaczony przez jedno z wyżej wymienionych Państw, przed wejściem w życie konwencji i porozumienia eksploatacyjnego może przyjąć początkowy udział inwestycyjny wyższy niż podany wyżej w punkcie a), jeżeli:

i) inni Sygnatariusze zgodzą się na odpowiednie obniżenie ich początkowego udziału inwestycyjnego lub

ii) konwencja i porozumienie eksploatacyjne nie weszły w życie w ciągu 24 miesięcy po ich otwarciu do podpisu.

Zainteresowani Sygnatariusze poinformują o tym Depozytariusza, który sporządzi zrewidowaną listę początkowych udziałów inwestycyjnych i poda ją do wiadomości wszystkich Państw wymienionych na liście początkowych udziałów inwestycyjnych.

c) Sygnatariusz wyznaczony przez Państwo nie umieszczone na liście podanej w punkcie a), który podpisze porozumienie eksploatacyjne przed jego wejściem w życie, powinien podać Depozytariuszowi swój początkowy udział inwestycyjny, który powinien odpowiadać przewidywanemu przez niego proporcjonalnemu wykorzystaniu segmentu kosmicznego INMARSAT. Depozytariusz powinien wpisać nowego Sygnatariusza i jego początkowy udział inwestycyjny na listę początkowych udziałów inwestycyjnych podaną w punkcie a). Zrewidowana w ten sposób lista zostanie podana do wiadomości wszystkich Państw umieszczonych na liście. Początkowy udział inwestycyjny nowego Sygnatariusza będzie następnie przekazany Radzie do aprobaty lub skorygowania. W razie skorygowania tego udziału Rada skoryguje proporcjonalnie początkowe udziały inwestycyjne wszystkich Sygnatariuszy, a następnie dalsze udziały inwestycyjne wszystkich Sygnatariuszy.

d) Po wejściu w życie porozumienia eksploatacyjnego udziały inwestycyjne Sygnatariuszy będą określane poprzez proporcjonalne korygowanie początkowych udziałów inwestycyjnych Sygnatariuszy, tak aby suma wszystkich udziałów inwestycyjnych wynosiła 100%.

e) Początkowy udział inwestycyjny każdego Sygnatariusza, który nie jest umieszczony na liście podanej w punkcie a), a który podpisze porozumienie eksploatacyjne po jego wejściu w życie, i początkowy udział inwestycyjny każdego Sygnatariusza umieszczonego na liście początkowych udziałów inwestycyjnych, dla którego porozumienie eksploatacyjne nie weszło w życie w trzydzieści sześć miesięcy po jego otwarciu do podpisu, określa Rada; udziały te będą umieszczone na zrewidowanej liście początkowych udziałów inwestycyjnych wszystkich Sygnatariuszy.

f) Jeżeli nowa Strona staje się członkiem Organizacji lub jeżeli którakolwiek Strona wystąpi z Organizacji albo zostanie pozbawiona członkostwa, udziały inwestycyjne wszystkich Sygnatariuszy zostaną określone przez proporcjonalne skorygowanie początkowych udziałów inwestycyjnych wszystkich Sygnatariuszy, tak aby suma wszystkich udziałów inwestycyjnych wynosiła 100%.

g) Udziały inwestycyjne wynoszące 0,05%, określone zgodnie z ustępem 8 artykułu V porozumienia eksploatacyjnego, nie ulegają zwiększeniu przy stosowaniu punktów c), d), e) i f) niniejszego załącznika.
_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1] Orzeczenia [3]_@KON@_KONWENCJA
o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami, sporządzona w Berlinie
dnia 19 maja 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 19 maja 1978 roku została sporządzona w Berlinie Konwencja o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami, w następującym brzmieniu:

Przekład.


KONWENCJA
o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami.

Umawiające się Państwa,

kierując się pragnieniem rozwijania istniejących stosunków wzajemnego zaufania i współpracy,

uważając, że odbywanie przez skazanych kary w państwie, którego są obywatelami, przyczyniłoby się do bardziej skutecznego osiągania celów ich resocjalizacji i reedukacji,

wychodząc z zasady humanizmu,

postanowiły, co następuje:

Art. 1.
Obywatele każdego z Umawiających się Państw, skazani na karę pozbawienia wolności w innym Umawiającym się Państwie, będą na podstawie wzajemnej zgody tych Państw przekazywani w celu odbycia kary do tego Państwa, którego są obywatelami.

Obywatelstwo skazanego określa się zgodnie z ustawodawstwem Państw uczestników niniejszej konwencji. Obywatelem Umawiającego się Państwa jest osoba, która zgodnie z ustawą tego Państwa posiada obywatelstwo danego Państwa.

Art. 2.
Przekazanie skazanego w celu odbycia kary do Państwa, którego jest on obywatelem, może nastąpić po uprawomocnieniu się wyroku.

Art. 3.
Skazany, który został przekazany w celu odbycia kary do Państwa, którego jest obywatelem, nie może być ponownie pociągnięty do odpowiedzialności karnej za ten sam czyn, z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w artykule 15 niniejszej konwencji.

Art. 4.
Przekazanie skazanego w trybie przewidzianym przez niniejszą konwencję nie następuje, jeżeli:

a) według ustawodawstwa Państwa, którego obywatelem jest skazany, czyn, za który został on skazany, nie stanowi przestępstwa;

b) w Państwie, którego obywatelem jest skazany, za popełniony czyn poniósł on karę albo został uniewinniony lub postępowanie zostało umorzone, a także jeżeli został uwolniony od kary przez właściwy organ tego Państwa;

c) w Państwie, którego obywatelem jest skazany, kara nie może być wykonana z powodu upływu terminu przedawnienia lub innej przyczyny przewidzianej w ustawodawstwie tego Państwa;

d) skazany posiada stałe miejsce zamieszkania na terytorium Państwa, którego sąd wydał wyrok;

e) nie osiągnięto zgody co do przekazania skazanego na warunkach przewidzianych w niniejszej konwencji.

Art. 5.
Przekazanie skazanego w celu odbycia kary następuje na wniosek Państwa, którego sąd wydał wyrok, jeżeli Państwo, którego obywatelem jest skazany, zgadza się przyjąć go w celu wykonania wyroku zgodnie z warunkami niniejszej konwencji.

Państwo, którego obywatelem jest skazany, może zwrócić się do Państwa, którego sąd wydał wyrok, z prośbą o rozpatrzenie możliwości przekazania skazanego.

Skazany i jego krewni mogą zwracać się do właściwych organów Państwa, którego sąd skazał daną osobę, lub Państwa, którego jest ona obywatelem, z wnioskiem o przekazanie skazanego. Skazanego informuje się o możliwości złożenia takiego wniosku.

Art. 6.
W sprawach niniejszej konwencji właściwe organy Umawiających się Państw porozumiewają się ze sobą bezpośrednio. Każde z Umawiających się Państw przekaże Depozytariuszowi nazwę swojego właściwego organu.

Art. 7.
W celu przekazania skazanego dla odbycia kary właściwy organ Państwa, którego sąd wydał wyrok, zwraca się do właściwego organu Państwa, którego obywatelem jest skazany.

Wniosek sporządza się w formie pisemnej. Do wniosku dołącza się:

a) uwierzytelnione odpisy wyroku i wydane w danej sprawie orzeczenia sądów wyższych instancji, dokumenty stwierdzające uprawomocnienie się wyroku;

b) dokument wymieniający część kary odbytej przez skazanego oraz część kary podlegającej dalszemu wykonaniu zgodnie z ustawodawstwem Państwa, którego sąd wydał wyrok;

c) dokument stwierdzający wykonanie kary dodatkowej, jeżeli została orzeczona;

d) tekst przepisów ustawy karnej, na podstawie której skazano daną osobę;

e) dokument stwierdzający obywatelstwo skazanego;

f) inne dokumenty uznane za niezbędne przez organy Państwa, którego sąd wydał wyrok;

g) uwierzytelnione tłumaczenie wniosku i załączonych do niego dokumentów.

W razie konieczności organy Państwa, którego obywatelem jest skazany, mogą zwrócić się o dodatkowe dokumenty lub informacje.

Art. 8.
Właściwy organ Państwa, którego obywatelem jest skazany, w możliwie krótkim terminie zawiadomi właściwy organ Państwa, którego sąd wydał wyrok, o zgodzie na przyjęcie lub odmowie przyjęcia skazanego na warunkach przewidzianych w niniejszej konwencji.

Art. 9.
Miejsce, czas i tryb przekazania skazanego określa się w drodze porozumienia między właściwymi organami zainteresowanych Państw.

Art. 10.
Kara orzeczona wobec skazanego wykonywana jest na podstawie wyroku sądu tego Państwa, w którym został on skazany.

Biorąc za podstawę wydany wyrok, sąd Państwa, którego obywatelem jest skazany, orzeka o wykonaniu wyroku, wyznaczając zgodnie z ustawą swego Państwa taki sam okres pozbawienia wolności, jaki został wymieniony w wyroku.

Jeżeli ustawodawstwo Państwa, którego obywatelem jest skazany, przewiduje za dany czyn maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności niższy od wymienionego w wyroku, sąd wymierza karę pozbawienia wolności w maksymalnej wysokości przewidzianej w ustawodawstwie tego Państwa za popełnienie danego czynu.

Jeżeli według ustawodawstwa Państwa, którego obywatelem jest skazany, za popełnienie danego czynu nie jest przewidziana kara pozbawienia wolności, sąd wymierza na podstawie ustawodawstwa swego Państwa karę najbardziej zbliżoną do kary wymienionej w wyroku.

Część kary odbytej przez skazanego w Państwie, którego sąd wydał wyrok, zalicza się na poczet kary, a przy wymierzaniu kary nie związanej z pozbawieniem wolności bierze się pod uwagę odbytą część kary.

Orzeczoną wyrokiem karę dodatkową, która nie została wykonana, wymierza sąd Państwa, którego obywatelem jest skazany, jeżeli kara taka jest przewidziana przez ustawodawstwo tego Państwa w razie popełnienia danego czynu. Karę dodatkową wymierza się w trybie przewidzianym w niniejszym artykule.

Art. 11.
W stosunku do osoby przekazanej w celu odbycia kary do Państwa, którego jest obywatelem, skutki prawne skazania są takie same jak w stosunku do osób skazanych w tym Państwie za popełnienie takiego czynu.

Art. 12.
Właściwy organ Umawiającego się Państwa, któremu przekazano skazanego w celu odbycia kary, zawiadamia właściwy organ Państwa, w którym wyrok został wydany, o orzeczeniu sądu w przedmiocie wykonania wyroku, wydanym zgodnie z artykułem 10 niniejszej konwencji.

Art. 13.
Wykonanie kary nie odbytej przed przekazaniem skazanego, a także całkowite lub częściowe zwolnienie od kary po wydaniu orzeczenia w przedmiocie wykonania wyroku, następuje zgodnie z ustawodawstwem Państwa, któremu przekazano skazanego.

Prawo łaski wobec skazanego stosuje to Państwo, któremu został on przekazany w celu odbycia kary.

Po przekazaniu skazanego amnestię stosuje się zgodnie z przepisami o amnestii wydanymi w Państwie, którego sąd wydał wyrok, oraz w Państwie, którego obywatelem jest skazany.

Rewizji wyroku w stosunku do skazanego, przekazanego Państwu, którego jest on obywatelem, może dokonać tylko sąd Państwa, w którym wyrok został wydany.

Art. 14.
Jeżeli po przekazaniu skazanego w celu odbycia kary wyrok zostanie zmieniony w Państwie, w którym został wydany, odpis orzeczenia w tym przedmiocie oraz inne niezbędne dokumenty przesyła się właściwemu organowi Państwa, któremu przekazano skazanego. Sąd tego Państwa rozstrzyga o wykonaniu takiego orzeczenia w trybie przewidzianym w artykule 10 niniejszej konwencji.

Jeżeli po przekazaniu skazanego w celu odbycia kary zostanie uchylony wyrok i umorzone postępowanie karne w Państwie, w którym wyrok został wydany, odpis orzeczenia w tym przedmiocie oraz jego tłumaczenie przesyła się niezwłocznie do wykonania właściwemu organowi Państwa, któremu przekazano skazanego.

Art. 15.
Jeżeli po przekazaniu skazanego w celu odbycia kary wyrok zostanie uchylony w Państwie, w którym został wydany, i przewidziane jest nowe postępowanie przygotowawcze lub sądowe, odpis orzeczenia w tym przedmiocie oraz inne materiały niezbędne do ponownego rozpatrzenia sprawy przesyła się właściwemu organowi Państwa, któremu przekazano skazanego, w celu podjęcia decyzji o pociągnięciu go do odpowiedzialności zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa.

Art. 16.
Każde Umawiające się Państwo zezwala na przewóz przez swoje terytorium skazanych przekazywanych zgodnie z niniejszą konwencją trzeciemu Umawiającemu się Państwu. Na taki przewóz zezwala się na wniosek Państwa, którego obywatelem jest skazany.

Art. 17.
Koszty związane z przekazaniem skazanego, powstałe do chwili przekazania, ponoszą Umawiające się Państwa, w których powstały. Inne koszty związane z przekazaniem skazanego, w tym także koszty jego przewozu, ponosi Państwo, którego obywatelem jest skazany.

Art. 18.
Zagadnienia powstające przy stosowaniu niniejszej konwencji rozstrzygane są na podstawie porozumienia między właściwymi organami Umawiających się Państw.

Art. 19.
Niniejsza konwencja nie narusza postanowień innych umów międzynarodowych, których uczestnikami są Umawiające się Państwa.

Art. 20.
Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji przez Państwa, które ją podpisały. Dokumenty ratyfikacyjne składa się Rządowi Niemieckiej Republiki Demokratycznej, który pełni funkcję Depozytariusza tej konwencji.

Niniejsza konwencja wejdzie w życie dziewięćdziesiątego dnia licząc od chwili złożenia Depozytariuszowi trzeciego dokumentu ratyfikacyjnego. Dla Państwa, którego dokument ratyfikacyjny zostanie złożony Depozytariuszowi po wejściu w życie niniejszej konwencji, wejdzie ona w życie dziewięćdziesiątego dnia, licząc od dnia złożenia Depozytariuszowi dokumentu ratyfikacyjnego.

Art. 21.
Niniejsza konwencja zawarta jest na okres pięciu lat od dnia wejścia w życie. Po upływie tego okresu konwencja ulega automatycznemu przedłużeniu każdorazowo na nowy okres pięcioletni.

Każde Umawiające się Państwo może wypowiedzieć niniejszą konwencję, przesyłając Depozytariuszowi pisemne zawiadomienie w tym przedmiocie na 12 miesięcy przed upływem danego okresu pięcioletniego jej obowiązywania.

Art. 22.
Po wejściu w życie niniejszej konwencji mogą do niej przystąpić inne państwa, za zgodą wszystkich Umawiających się Państw, przez złożenie Depozytariuszowi dokumentów takiego przystąpienia. Przystąpienie uważa się za skuteczne po upływie dziewięćdziesięciu dni od dnia otrzymania przez Depozytariusza ostatniego zawiadomienia o zgodzie na przystąpienie.

Art. 23.
Depozytariusz zawiadamia niezwłocznie wszystkie Państwa, które podpisały niniejszą konwencję i które do niej przystąpiły, o dacie złożenia każdego dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia, dacie wejścia w życie konwencji, a także o otrzymaniu innych zawiadomień wynikających z niniejszej konwencji.

Art. 24.
Depozytariusz niniejszej konwencji podejmie odpowiednie kroki w celu zarejestrowania konwencji w Organizacji Narodów Zjednoczonych, zgodnie z jej Kartą.

Art. 25.
Niniejszą konwencję składa się Depozytariuszowi, który przekaże we właściwy sposób Państwom, które podpisały konwencję lub do niej przystąpiły, uwierzytelnione odpisy konwencji.

Sporządzono w Berlinie dnia 19 maja 1978 r. w jednym egzemplarzu w języku rosyjskim.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 listopada 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
KONWENCJA
o przekazywaniu i wykorzystywaniu danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu, sporządzona w Moskwie
dnia 19 maja 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do wiadomości:

W dniu 19 maja 1978 r. została sporządzona w Moskwie Konwencja o przekazywaniu i wykorzystywaniu danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 listopada 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).

Przekład


Konwencja
o przekazywaniu i wykorzystywaniu danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu.

Państwa będące Stronami niniejszej konwencji, zwane dalej "Umawiającymi się Stronami",

uznając, że przestrzeń kosmiczna może być użytkowana przez wszystkie Państwa bez jakiejkolwiek dyskryminacji, na zasadzie równości i zgodnie z prawem międzynarodowym, włączając w to Kartę Narodów Zjednoczonych i Układ o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskim, w celu prowadzenia działalności w zakresie zdalnego badania Ziemi z kosmosu;

przeświadczone, że w działalności tej powinny być poszanowane suwerenne prawa Państw, a w szczególności ich niezbywalne prawo do rozporządzania swymi zasobami naturalnymi i informacjami o tych zasobach;

potwierdzając, że działalność w zakresie zdalnego badania Ziemi z kosmosu i współpraca międzynarodowa w tym kierunku powinny przyczyniać się do umacniania pokoju i wzajemnego zrozumienia między państwami oraz powinny być prowadzone dla dobra i w interesie wszystkich narodów, niezależnie od stopnia ich rozwoju ekonomicznego i naukowego;

przekonane o tym, że środki techniki kosmicznej mogą dostarczyć nowych i cennych informacji niezbędnych do badania zasobów naturalnych Ziemi, geologii, rolnictwa, leśnictwa, hydrologii, oceanografii, geografii i kartografii, meteorologii, kontroli stanu środowiska, a także do rozwiązania innych problemów związanych z systematycznymi badaniami Ziemi i otaczającej ją przestrzeni w interesie nauki i działalności gospodarczej Państw;

zdecydowane stworzyć sprzyjające warunki oraz niezbędne przesłanki techniczne i ekonomiczne dla rozszerzenia współpracy w dziedzinie efektywnego, praktycznego wykorzystania danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
W rozumieniu niniejszej konwencji:

a) określenie "zdalne badanie Ziemi z kosmosu" oznacza obserwacje i pomiary charakterystyk energetycznych i polaryzacyjnych promieniowania własnego i odbitego elementów lądu, oceanu i atmosfery Ziemi w różnych pasmach częstotliwości fal elektromagnetycznych, pozwalające na zlokalizowanie i opisanie charakteru zachodzących zmian parametrów i zjawisk przyrodniczych, naturalnych zasobów Ziemi i środowiska, jak również obiektów i tworów będących dziełem człowieka;

b) określenie "dane ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu" oznacza dane pierwotne uzyskane zdalnie poprzez odbiorniki zainstalowane na obiektach kosmicznych i przekazane z nich kanałami telemetrycznymi w postaci sygnałów elektromagnetycznych albo bezpośrednio w postaci filmów lub zapisów magnetycznych, jak również dane uzyskane po uprzednim przetworzeniu tego potoku danych i nadające się do wykorzystania w dalszej analizie;

c) określenie "informacja" oznacza produkt końcowy, będący wynikiem procesu analizy, rozszyfrowania i interpretacji danych ze zdalnego badania z kosmosu w połączeniu z danymi i wiadomościami pochodzącymi z innych źródeł;

d) określenie "zasoby naturalne Ziemi" oznacza zasoby przyrody będące częścią całokształtu naturalnych warunków bytu ludzi i stanowiące najważniejsze komponenty ich środowiska naturalnego, wykorzystywane w procesie produkcji społecznej w celu zaspokojenia materialnych i kulturalnych potrzeb społeczeństwa.

Art. II.
Umawiające się Strony będą współpracowały w przekazywaniu i wykorzystywaniu danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu.

Art. III.
Szczegółowy wykaz, charakterystyki techniczne, zakres wymienionych wyżej danych, terminy ich dostarczania i warunki przekazywania, jak również zakres udziału zainteresowanych Umawiających się Stron w ich opracowaniu i interpretacji tematycznej, będą określane w drodze dwustronnych lub wielostronnych porozumień między Umawiającymi się Stronami.

Art. IV.
Umawiająca się Strona, która dysponuje pierwotnymi danymi ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu o zdolności rozdzielczej w terenie większej niż 50 m, dotyczącymi terytorium innej Umawiającej się Strony, powstrzyma się od publikowania ich, przekazania komukolwiek bez wyraźnej zgody Umawiającej się Strony, do której należą terytoria poddane badaniu, ani nie wykorzysta tych danych w żaden inny sposób na szkodę tej Umawiającej się Strony.

Art. V.
Umawiająca się Strona, która uzyskała w drodze rozszyfrowania i tematycznej interpretacji jakiekolwiek dane ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu, informacje o zasobach naturalnych lub potencjale ekonomicznym innej Umawiającej się Strony, powstrzyma się od opublikowania takiej informacji, przekazania jej komukolwiek bez wyraźnej zgody Umawiającej się Strony, do której należą badane terytoria i zasoby naturalne, ani też nie wykorzysta tej ani żadnej innej informacji w jakikolwiek sposób na szkodę tej Umawiającej się Strony.

Art. VI.
Umawiające się Strony ponoszą odpowiedzialność za prowadzone w ich krajach prace w zakresie wykorzystania danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu, dotyczące terytorium innych Umawiających się Stron.

Art. VII.
Umawiające się Strony będą współpracowały, na zasadach uzgodnionych w porozumieniach dwustronnych lub wielostronnych, w zakresie tworzenia i doskonalenia niezbędnych środków technicznych i metod pomiaru, opracowania i tematycznej interpretacji danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu, a także w zakresie szkolenia odpowiednich specjalistów w celu szybkiego i najbardziej efektywnego praktycznego wykorzystania współczesnych środków techniki kosmicznej oraz danych ze zdalnego badania Ziemi z kosmosu.

Art. VIII.
1. Umawiające się Strony będą rozstrzygały w duchu wzajemnego poszanowania, w drodze rokowań i konsultacji, problemy, które mogą wyniknąć w trakcie stosowania niniejszej konwencji.

2. Dla rozstrzygnięcia problemów, które mogą powstać w związku ze stosowaniem niniejszej konwencji, mogą być organizowane, w miarę potrzeby, narady przedstawicieli Umawiających się Stron na podstawie porozumień między zainteresowanymi Umawiającymi się Stronami.

Art. IX.
Każda Umawiająca się Strona może zaproponować poprawki do niniejszej konwencji. Poprawki wchodzą w życie w stosunku do każdej Umawiającej się Strony, która je przyjęła, po ich zaakceptowaniu przez dwie trzecie Umawiających się Stron. Poprawka, która weszła w życie, staje się wiążąca w stosunku do innych Umawiających się Stron od chwili przyjęcia przez nie tej poprawki.

Art. X.
1. Niniejsza konwencja podlega zatwierdzeniu przez państwa, które ją podpiszą, zgodnie z ich prawem. Konwencja wejdzie w życie po złożeniu dokumentów jej zatwierdzenia przez pięć Rządów, łącznie z Rządem Depozytariuszem konwencji.

W stosunku do Umawiających się Stron, które złożą dokumenty zatwierdzenia po wejściu konwencji w życie, wejdzie ona w życie w dniu złożenia przez nie dokumentów zatwierdzenia.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w mocy przez okres 5 lat.

W stosunku do każdej z Umawiających się Stron, która na sześć miesięcy przed upływem powyższego pięcioletniego okresu i następnych okresów pięcioletnich nie wypowie konwencji, pozostanie ona w mocy na okres następnych pięciu lat.

Art. XI.
1. Do niniejszej konwencji może przystąpić każde państwo, podzielające jej cele i zasady. Dokumenty przystąpienia powinny być złożone Depozytariuszowi konwencji.

2. Przystąpienie nowego państwa stanie się skuteczne po upływie 30 dni od dnia otrzymania przez Depozytariusza dokumentu przystąpienia, o czym niezwłocznie zawiadomi on wszystkie umawiające się Strony.

Art. XII.
1. Każda Umawiająca się Strona może wypowiedzieć niniejszą konwencję w drodze zawiadomienia Depozytariusza o tym zamiarze. Zawiadomienie to odniesie skutek po upływie 12 miesięcy od dnia otrzymania tego zawiadomienia przez Depozytariusza.

2. Wypowiedzenie konwencji nie będzie naruszało obowiązków współpracujących organizacji Umawiających się Stron, wynikających z zawartych przez nie porozumień roboczych i kontraktów.

Art. XIII.
1. Niniejsza konwencja zostanie złożona na przechowanie Rządowi Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, który będzie pełnił funkcję Depozytariusza.

2. Depozytariusz prześle wszystkim Umawiającym się Stronom uwierzytelnione kopie niniejszej konwencji i będzie informował je o wszystkich otrzymanych zawiadomieniach.

3. Niniejsza konwencja zostanie zarejestrowana przez Depozytariusza zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Art. XIV.
Niniejsza konwencja została sporządzona w czterech egzemplarzach, w językach: angielskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym wszystkie teksty są równie autentyczne.

Sporządzono w Moskwie dnia 19 maja 1978 r.
KONWENCJA Nr 113
dotycząca badania lekarskiego rybaków, przyjęta w Genewie
dnia 19 czerwca 1959 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 19 czerwca 1959 roku została przyjęta w Genewie na czterdziestej trzeciej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 113 dotycząca badania lekarskiego rybaków.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 listopada 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).

Przekład.


KONWENCJA Nr 113
dotycząca badania lekarskiego rybaków.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam dnia 3 czerwca 1959 roku na swej czterdziestej trzeciej sesji,

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące badania lekarskiego rybaków, która to sprawa stanowi piąty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dziewiętnastego czerwca 1959 roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o badaniu lekarskiemu rybaków, 1959.

Art. 1.
1. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "statek rybacki" oznacza wszelkie statki, okręty lub łodzie morskie jakiegokolwiek rodzaju, stanowiące własność publiczną lub prywatną, eksploatowane w rybołówstwie morskim na wodach słonych.

2. Właściwa władza może po zasięgnięciu opinii zainteresowanych organizacji armatorów rybackich i rybaków, jeżeli takie organizacje istnieją, zezwolić na odstąpienie od stosowania postanowień niniejszej konwencji do statków, które normalnie nie odbywają podróży morskich trwających dłużej niż trzy dni.

3. Niniejsza Konwencja nie ma zastosowania do rybołówstwa w portach lub ujściach rzecznych ani do osób uprawiających rybołówstwo dla sportu lub dla przyjemności.

Art. 2.
Żadna osoba nie może być zaangażowana w jakimkolwiek charakterze do służby na statku rybackim, jeżeli nie przedstawi zaświadczenia podpisanego przez lekarza zatwierdzonego przez właściwą władzę, stwierdzającego fizyczną zdolność tej osoby do pracy, w jakiej ma być ona zatrudniona na morzu.

Art. 3.
1. Właściwa władza określi po zasięgnięciu opinii zainteresowanych organizacji armatorów rybackich i rybaków, jeżeli takie organizacje istnieją, rodzaj badania lekarskiego, które ma być przeprowadzone, oraz dane, które powinny być zamieszczone w zaświadczeniu.

2. Przy określeniu rodzaju badania należy uwzględnić wiek zainteresowanego i rodzaj pracy, jaką ma on wykonywać.

3. Zaświadczenie powinno w szczególności stwierdzać, że jego posiadacz nie jest dotknięty żadną chorobą, która mogłaby ulec pogorszeniu wskutek służby na morzu lub która czyni go niezdolnym do tej służby albo która mogłaby zagrażać zdrowiu innych osób na statku.

Art. 4.
1. Zaświadczenie lekarskie dla osób poniżej dwudziestu jeden lat zachowuje ważność przez okres nie przekraczający jednego roku, licząc od daty jego wystawienia.

2. Zaświadczenie lekarskie dla osób, które ukończyły dwadzieścia jeden lat, zachowuje ważność przez okres ustalony przez właściwą władzę.

3. Jeżeli okres ważności zaświadczenia wygaśnie podczas podróży, zaświadczenie zachowuje ważność do końca tej podróży.

Art. 5.
Zostaną wydane zarządzenia w celu umożliwienia każdej osobie, której po przeprowadzeniu badania odmówiono wydania zaświadczenia, domagania się ponownego zbadania przez arbitra lub arbitrów lekarskich, niezależnych od jakiegokolwiek armatora rybackiego albo jakiejkolwiek organizacji armatorów rybackich lub rybaków.

Art. 6.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 7.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 8.
1. Każdy Członek, które ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć, po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie, aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, a który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu wymienionego w poprzednim ustępie nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany niniejszą konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję po upływie każdego okresu dziesięcioletniego, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 9.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 10.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 11.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy, w każdym wypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 12.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 8, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji, z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej obecnej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 13.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo wiarygodne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej czterdziestej trzeciej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 25 czerwca 1959 roku.

Na dowód czego dnia piętnastego lipca 1959 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Erik Dreyer

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy

David A. Morse
zmiany:
1981-12-28 Dz.U.1982.10.75
Dz.U.1982.10.76
1982-11-26 Dz.U.1982.43.278
Dz.U.1982.45.292
Dz.U.1983.4.24
1989-04-26 Dz.U.1989.39.214
1995-12-12 Dz.U.1998.138.888


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJAdotycząca uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego wraz z załącznikiem E.5, sporządzona w Kyoto
dnia 18 maja 1973 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 18 maja 1973 r. została sporządzona w Kyoto Międzynarodowa konwencja dotycząca uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego oraz załącznik E.5.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją i załącznikiem E.5 Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja i załącznik E.5 są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 grudnia 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA
dotycząca uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego wraz z załącznikiem E.5,
sporządzono w Kyoto dnia 18 maja 1973 r.

Przekład.


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA
dotycząca uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego.


Wstęp.

Umawiające się strony niniejszej konwencji, opracowanej pod auspicjami Rady Współpracy Celnej,

stwierdzając, iż rozbieżności w zakresie postępowania celnego poszczególnych Państw mogą utrudnić handel i innego rodzaju wymianę międzynarodową,

uznając, że w interesie wszystkich Państw leży popieranie takiego handlu i wymiany oraz współpracy międzynarodowej,

uznając, że uproszczenie i harmonizacja postępowania celnego może skutecznie przyczynić się do rozwoju handlu międzynarodowego i innych form wymiany międzynarodowej,

przekonanie, że międzynarodowy akt zawierający propozycje postanowień, które poszczególne Państwa zobowiązują się zastosować tak szybko, jak będzie to leżało w ich możliwościach, pozwoli na stopniowe osiągnięcie znacznego stopnia uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, co jest jednym z podstawowych celów Rady Współpracy Celnej,

uzgodniły, co następuje:

ROZDZIAŁ I
Definicje.

Art. 1.
Dla celów niniejszej konwencji:

(a) określenie "Rada" oznacza organizację powołaną przez Konwencję o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzoną w Brukseli dnia 15 grudnia 1950 roku,

(b) określenie "Stały Komitet Techniczny" Stały Komitet Techniczny Rady,

(c) określenie "ratyfikacja" oznacza ratyfikację, przyjęcie lub zatwierdzenie.

ROZDZIAŁ II
Zakres stosowania konwencji i struktura załączników.

Art. 2.
Każda z Umawiających się Stron zobowiązuje się popierać uproszczenie i harmonizację postępowania celnego oraz stosować się w tym celu na warunkach przewidzianych w niniejszej konwencji do norm i zaleceń praktycznych, zawartych w załącznikach do niniejszej konwencji.

Niezależnie od tego każda z Umawiających się Stron może stosować ułatwienia idące dalej niż przewidziane w konwencji, przy czym zaleca się każdej Umawiającej się Stronie wprowadzenie takich ułatwień w możliwie jak najszerszym zakresie.

Art. 3.
Postanowienia niniejszej konwencji nie stanowią przeszkody w stosowaniu zakazów i ograniczeń wynikających z ustawodawstwa krajowego.

Art. 4.
Każdy załącznik do niniejszej konwencji składa się w zasadzie z:

(a) wstępu zawierającego streszczenie zagadnień poruszonych w załączniku;

(b) definicji podstawowych określeń celnych użytych w tym załączniku;

(c) norm, którymi są postanowienia, jakich powszechne stosowanie uznano za niezbędne dla osiągnięcia harmonizacji i uproszczenia postępowania celnego;

(d) zaleceń praktycznych, którymi są postanowienia zmierzające w kierunku harmonizacji i uproszczenia postępowania celnego, a których możliwie najbardziej powszechne stosowanie uważa się za pożądane;

(e) uwag mających na celu wskazanie niektórych dopuszczalnych wariantów postępowania, jakie mogą być wybrane przy stosowaniu odpowiednich norm lub zaleceń praktycznych.

Art. 5.
1. Każda Umawiająca się Strona, która przyjmuje załącznik, będzie uważana za akceptującą wszystkie zawarte w nim normy i zalecenia praktyczne, chyba że przy przyjęciu załącznika lub w późniejszym terminie notyfikuje Sekretarzowi Generalnemu Rady zgłoszenie zastrzeżeń co do poszczególnych norm i zaleceń praktycznych, podając jednocześnie różnice istniejące między przepisami jej prawa krajowego a postanowieniami odpowiednich norm i zaleceń praktycznych. Każda Umawiająca się Strona, która zgłosiła zastrzeżenia, może je zawsze wycofać w całości lub częściowo w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego Rady, z podaniem daty, od jakiej zastrzeżenie zostaje wycofane.

2. Każda Umawiająca się Strona, związana załącznikiem, powinna co najmniej raz na trzy lata dokonać przeglądu zawartych w nim norm i zaleceń praktycznych, co do których zgłosiła zastrzeżenia, porównać je z przepisami swojego prawa krajowego i powiadomić Sekretarza Generalnego Rady o wynikach tego przeglądu.

ROZDZIAŁ III
Rola Rady i Stałego Komitetu Technicznego.

Art. 6.
1. Rada, zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji, nadzoruje jej stosowanie i rozwój. W szczególności Rada decyduje o włączeniu nowych załączników do konwencji.

2. W tym celu Stały Komitet Techniczny, pod nadzorem Rady i zgodnie z jej wytycznymi, wykonuje następujące funkcje:

(a) opracowuje nowe załączniki i przedstawia Radzie propozycje ich przyjęcia w celu włączenia do konwencji;

(b) przedstawia Radzie propozycje poprawek do niniejszej konwencji lub do jej załączników, jakie uzna za niezbędne, a zwłaszcza projekty poprawek dotyczących tekstu norm i zaleceń praktycznych lub przekształcenia zaleceń praktycznych w normy;

(c) wydaje opinie we wszelkich sprawach związanych ze stosowaniem konwencji;

(d) wykonuje zadania, jakie Rada może mu zlecić w związku z postanowieniami konwencji.

Art. 7.
W celach głosowania na forum Rady i Stałego Komitetu Technicznego każdy załącznik będzie uważany za stanowiący oddzielną konwencję.

ROZDZIAŁ IV
Postanowienia różne.

Art. 8.
W celach stosowania niniejszej konwencji każdy załącznik lub załączniki, którymi związana jest Umawiająca się Strona, stanowią integralną część konwencji, a każde powołanie się na konwencję będzie, w stosunku do tej Strony, oznaczać powołanie na ten załącznik lub załączniki.

Art. 9.
Umawiające się Strony, wchodzące w skład unii celnej lub gospodarczej, mogą notyfikować Sekretarzowi Generalnemu Rady, że dla stosowania postanowień określonego załącznika do niniejszej konwencji terytoria ich powinny być traktowane łącznie jako jedno terytorium. W każdym przypadku, gdy w wyniku takiego zawiadomienia powstaną różnice między postanowieniami tego załącznika a ustawodawstwem stosowanym na terytoriach Umawiających się Stron, zainteresowane Państwa zgłoszą w trybie określonym w art. 5 niniejszej konwencji zastrzeżenie co do odpowiedniej normy lub zalecenia praktycznego.

ROZDZIAŁ V
Postanowienia końcowe.

Art. 10.
1. Każdy spór między dwiema lub więcej Umawiającymi się Stronami, dotyczący interpretacji lub stosowania niniejszej konwencji, będzie w miarę możliwości rozstrzygany w drodze bezpośrednich negocjacji między tymi Stronami.

2. Każdy spór, który nie został rozstrzygnięty w drodze bezpośrednich negocjacji, będzie przedstawiony przez Strony pozostające w sporze Stałemu Komitetowi Technicznemu, który go rozpatrzy i wyda zalecenia w celu właściwego rozstrzygnięcia.

3. Jeżeli Stały Komitet Techniczny nie może rozstrzygnąć sporu, kieruje go do Rady, która opracuje zalecenia zgodnie z artykułem III (e) konwencji o utworzeniu Rady.

4. Strony pozostające w sporze mogą z góry wyrazić zgodę na przyjęcie zaleceń Stałego Komitetu Technicznego lub Rady jako wiążących.

Art. 11.
1. Każde Państwo członek Rady i każde Państwo członek Organizacji Narodów Zjednoczonych lub jej organizacji wyspecjalizowanych może stać się Stroną niniejszej konwencji przez:

(a) podpisanie jej bez zastrzeżenia ratyfikacji;

(b) złożenie dokumentu ratyfikacyjnego po jej podpisaniu z zastrzeżeniem ratyfikacji lub

(c) przystąpienie do niej.

2. Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisania do dnia 30 czerwca 1974 roku w siedzibie Rady w Brukseli dla Państw, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu. Po tej dacie będzie ona otwarta do przystąpienia.

3. Każde Państwo nie będące członkiem organizacji wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu, do którego to Państwa Sekretarz Generalny Rady, na żądanie Rady, skieruje zaproszenie, może stać się Stroną niniejszej konwencji przystępując do niej po jej wejściu w życie.

4. Każde Państwo, o którym mowa w ustępie 1 lub 3 niniejszego artykułu, wskaże przy podpisaniu, ratyfikacji lub przystąpieniu do niniejszej konwencji, który załącznik lub załączniki przyjmuje, przy założeniu, że przyjąć powinno ono co najmniej jeden załącznik. Państwo to następnie może notyfikować Sekretarzowi Generalnemu Rady przyjęcie dalszego lub dalszych załączników.

5. Dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przystąpienia będą składane Sekretarzowi Generalnemu Rady.

6. Sekretarz Generalny Rady zawiadomi Umawiające się Strony niniejszej konwencji, pozostałych sygnatariuszy i Państwa będące członkami Rady, a nie będące Umawiającymi się Stronami Konwencji, oraz Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych o każdym nowym załączniku, który Rada zdecydowała włączyć do niniejszej konwencji. Umawiające się Strony, które przyjmują ten nowy załącznik, zawiadamiają o tym Sekretarza Generalnego Rady zgodnie z ustępem 4 niniejszego artykułu.

7. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu odnoszą się również do unii celnych i gospodarczych, o których mowa w artykule 9 niniejszej konwencji, o tyle, o ile zobowiązania wynikające z aktów dotyczących utworzenia tych unii celnych lub gospodarczych powierzają ich kompetentnym organom zawieranie umów w swym własnym imieniu. Jednakże organy te nie mają prawa głosu.

Art. 12.
1. Niniejsza konwencja wchodzi w życie w trzy miesiące od dnia podpisania jej bez zastrzeżenia ratyfikacji, złożenia dokumentów ratyfikacyjnych albo dokumentów przystąpienia przez pięć państw, o których mowa w ustępie 1 artykułu 11 konwencji.

2. W stosunku do każdego Państwa, podpisującego bez zastrzeżenia ratyfikacji, ratyfikującego lub przystępującego do niniejszej konwencji po podpisaniu jej bez zastrzeżenia ratyfikacji lub złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych albo dokumentów przystąpienia przez pięć Państw, niniejsza konwencja wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od dnia jej podpisania przez to państwo bez zastrzeżenia ratyfikacji albo złożenia przez nie dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

3. Każdy załącznik do niniejszej konwencji wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia przyjęcia go przez pięć Umawiających się Stron.

4. W stosunku do każdego Państwa, akceptującego załącznik po przyjęciu go przez pięć Państw, załącznik ten wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od daty zawiadomienia przez to Państwo o jego przyjęciu.

Art. 13.
1. Każde Państwo w chwili podpisywania niniejszej konwencji bez zastrzeżenia ratyfikacji albo w chwili składania dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia bądź też w terminie późniejszym może notyfikować Sekretarzowi Generalnemu Rady, że niniejsza konwencja rozciąga się na wszystkie lub niektóre terytoria, za których stosunki międzynarodowe jest ono odpowiedzialne. Notyfikacja wywrze skutek po upływie trzech miesięcy od daty jej otrzymania przez Sekretarza Generalnego Rady. W każdym razie konwencja nie będzie miała zastosowania do wymienionych w notyfikacji terytoriów, zanim nie wejdzie ona w życie w stosunku do tego Państwa.

2. Każde Państwo, które zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu notyfikowało, że niniejsza konwencja rozciąga się na terytorium, za którego stosunki międzynarodowe jest ono odpowiedzialne, może powiadomić Sekretarza Generalnego Rady, zgodnie z postanowieniami artykułu 14 niniejszej konwencji, że terytorium to przestaje stosować konwencję.

Art. 14.
1. Niniejsza konwencja zawarta jest na czas nieokreślony. Jednakże każda Umawiająca się Strona może ją wypowiedzieć w każdym czasie po dacie jej wejścia w życie, ustalonej zgodnie z artykułem 12 niniejszej konwencji.

2. Zawiadomienie o wypowiedzeniu będzie dokonane w formie pisemnego dokumentu złożonego Sekretarzowi Generalnemu Rady.

3. Wypowiedzenie będzie skuteczne po upływie sześciu miesięcy od daty otrzymania przez Sekretarza Generalnego Rady dokumentu zawiadamiającego o wypowiedzeniu.

4. Postanowienia ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu stosuje się również do załączników do niniejszej konwencji. Każda Umawiająca się Strona może wycofać w każdym czasie, po dacie ich wejścia w życie ustalonej zgodnie z artykułem 12 niniejszej konwencji, swą akceptację jednego lub kilku załączników. Umawiająca się Strona, która wycofa swą akceptację w odniesieniu do wszystkich załączników, uważana będzie za Stronę, która wypowiedziała konwencję.

Art. 15.
1. Rada może zalecać poprawki do niniejszej konwencji. Wszystkie Umawiające się Strony będą zaproszone przez Sekretarza Generalnego Rady do wzięcia udziału w dyskusji nad każdą propozycją poprawek do niniejszej konwencji.

2. Sekretarz Generalny Rady poda do wiadomości tekst każdej zaleconej przez Radę poprawki Umawiającym się Stronom niniejszej konwencji, innym Państwom - sygnatariuszom oraz Państwom członkowskim Rady nie będącym Umawiającymi się Stronami niniejszej konwencji.

3. W okresie sześciu miesięcy od daty podania do wiadomości zaleconej poprawki każda Umawiająca się Strona, a gdy poprawka ta dotyczy obowiązującego załącznika - każda Umawiająca się Strona związana tym załącznikiem może zawiadomić Sekretarza Generalnego Rady:

(a) bądź, że zgłasza sprzeciw co do zaleconej poprawki,

(b) bądź, że jakkolwiek skłonna byłaby przyjąć zalecaną poprawkę, to jednak jej kraj nie spełnia jeszcze warunków niezbędnych do przyjęcia.

4. Jeżeli Umawiająca się Strona, która przesłała zawiadomienie przewidziane w ustępie 3 (b) niniejszego artykułu, nie zawiadomiła Sekretarza Generalnego Rady o przyjęciu zaleconej poprawki, może ona w ciągu dziesięciu miesięcy od daty upływu terminu sześciu miesięcy przewidzianego w ustępie 3 niniejszego artykułu zgłosić sprzeciw co do tej poprawki.

5. Jeżeli sprzeciw co do zaleconej poprawki został zgłoszony zgodnie z postanowieniami ustępów 3 lub 4 niniejszego artykułu, poprawka uznana będzie za przyjętą i nie nabierze mocy obowiązującej.

6. Jeżeli co do zaleconej poprawki nie zgłoszono żadnego sprzeciwu zgodnie z postanowieniami ustępów 3 lub 4 niniejszego artykułu, poprawka uznana będzie za przyjętą w następującym terminie:

(a) jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie przesłała zawiadomienia zgodnie z ustępem 3 (b) niniejszego artykułu - z chwilą upływu terminu sześciu miesięcy, o którym mowa w ustępie 3,

(b) jeżeli jedna lub kilka Umawiających się Stron przesłało zawiadomienie zgodnie z ustępem 3 (b) niniejszego artykułu - w terminie najbliższym spośród dwóch następujących dat:

(i) daty notyfikacji przez wszystkie Umawiające się Strony, które przesłały takie zawiadomienia, Sekretarzowi Generalnemu Rady przyjęcia zaleconej poprawki, przy czym jednak za datę tę będzie się uznawać upływ terminu sześciu miesięcy ustalonego w ustępie 3 niniejszego artykułu, w razie gdy wszystkie zawiadomienia o przyjęciu zostały notyfikowane przed upływem tego terminu,

(ii) daty upływu terminu dziewięciu miesięcy, ustalonego w ustępie 4 niniejszego artykułu.

7. Każda poprawka uznana za przyjętą wejdzie w życie bądź po upływie sześciu miesięcy od daty uznania jej za przyjętą, bądź, jeśli w zalecanej poprawce podany jest inny termin, z chwilą upływu tego terminu, liczonego od chwili uznania poprawki za przyjętą.

8. Sekretarz Generalny Rady zawiadomi, możliwie najwcześniej, Umawiające się Strony niniejszej konwencji i inne Państwa - sygnatariuszy konwencji o każdym sprzeciwie co do zaleconej poprawki, zgłoszonym zgodnie z ustępem 3 (a), jak również o każdym zawiadomieniu skierowanym zgodnie z ustępem 3 (b) niniejszego artykułu. Następnie poda on do wiadomości wszystkich Umawiających się Stron i innych Państw - sygnatariuszy konwencji, czy Umawiające się Strony, które przesłały takie zawiadomienie, zgłaszają sprzeciw co do zalecanej poprawki, czy też ją przyjmują.

Art. 16.
1. Niezależnie od procedury przyjmowania poprawek, przewidzianej w artykule 15 niniejszej konwencji, każdy załącznik, z wyjątkiem zawartych w nim definicji, może być zmodyfikowany decyzją Rady. Wszystkie Umawiające się Strony niniejszej konwencji będą zapraszane przez Sekretarza Generalnego Rady do wzięcia udziału w dyskusji nad każdą propozycją poprawek do załączników. Tekst każdej poprawki przyjętej w tym trybie zostanie przez Sekretarza Generalnego Rady podany do wiadomości Umawiającym się Stronom niniejszej konwencji, innym Państwom będącym jej sygnatariuszami i Państwom członkowskim Rady nie będącym Umawiającymi się Stronami niniejszej konwencji.

2. Poprawki przyjęte zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu wchodzą w życie po upływie sześciu miesięcy od chwili zawiadomienia o nich przez Sekretarza Generalnego Rady. W razie niezgłoszenia zastrzeżeń, zgodnie z artykułem 5 niniejszej konwencji, każda Umawiająca się Strona związana załącznikiem, który jest przedmiotem takich poprawek, będzie uważana za przyjmującą te poprawki.

Art. 17.
1. Każde Państwo, które ratyfikowało lub przystąpiło do niniejszej konwencji, przyjmuje poprawki będące w mocy w dniu złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

2. Każde Państwo przyjmujące załącznik, nie wnosząc zastrzeżeń zgodnie z postanowieniami artykułu 5 niniejszej konwencji, przyjmuje także poprawki do tego załącznika, będące w mocy w dniu, w którym notyfikowało ono Sekretarzowi Generalnemu Rady o przyjęciu załącznika.

Art. 18.
Sekretarz Generalny Rady zawiadomi Umawiające się Strony niniejszej konwencji, inne Państwa będące jej sygnatariuszami i Państwa członkowskie Rady nie będące Umawiającymi się Stronami niniejszej konwencji oraz Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych o:

(a) podpisaniu, ratyfikacjach i przystąpieniach, o których mowa w artykule 11 niniejszej konwencji;

(b) dacie, z którą zgodnie z artykułem 12 weszła w życie niniejsza konwencja oraz każdy z jej załączników;

(c) notyfikacje otrzymanych zgodnie z artykułem 9 i 13;

(d) notyfikacjach i zawiadomieniach otrzymanych zgodnie z artykułami 5, 16 i 17;

(e) wypowiedzeniach otrzymanych zgodnie z artykułem 14;

(f) wszelkich poprawkach uznanych za przyjęte zgodnie z artykułem 15, jak również o dacie wejścia ich w życie;

(g) wszelkich poprawkach do załączników przyjętych przez Radę zgodnie z artykułem 16, jak również o dacie wejścia ich w życie.

Art. 19.
Zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych niniejsza konwencja zostanie zarejestrowana w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych na wniosek Sekretarza Generalnego Rady.

Na dowód czego niżej podpisani należycie w tym celu upoważnieni pełnomocnicy podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Kyoto dnia osiemnastego maja tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego trzeciego roku, w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony Sekretarzowi Generalnemu Rady. Sekretarz Generalny Rady prześle uwierzytelnione odpisy wszystkim Państwom, o których mowa w ustępie 1 artykułu 11 niniejszej konwencji.

ZAŁĄCZNIK E. 5.


Załącznik dotyczący odprawy celnej warunkowej towarów powrotnie wywożonych w tym samym stanie.


Wstęp

Wiele przyczyn natury ekonomicznej, społecznej lub kulturalnej może skłaniać Państwo do popierania czasowego wwozu towarów.

Ponadto, jeśli towary mają pozostawać tylko czasowo na obszarze celnym danego Państwa, to pobieranie całkowitego cła przywozowego i podatków ciążących na towarach byłoby z reguły nieuzasadnione, ponieważ taka praktyka mogłaby prowadzić zwłaszcza do pobierania cła i podatków od tego samego towaru tylekroć, ilekroć jest on czasowo przywożony do danego Państwa.

Z tego względu ustawodawstwo krajowe większości Państw zawiera przepisy dopuszczające warunkowe zwalnianie od cła przywozowego i podatków ciążących na niektórych kategoriach towarów przywożonych czasowo.

Odprawa celna warunkowa stanowi postępowanie celne zapewniające warunkowe zwolnienie od cła przywozowego i podatków w odniesieniu do towarów przywożonych w określonych celach i przeznaczonych do powrotnego wywozu w tym samym stanie.

Odprawa celna warunkowa towarów obejmuje z reguły całkowite warunkowe zwolnienie od cła przywozowego i podatków. W niektórych szczególnych wypadkach, a zwłaszcza gdy towary wykorzystywane są do takich celów, jak produkcja, prace projektowe czy transport wewnętrzny, zwolnienie może być jednak tylko częściowe.

Niniejszy załącznik nie dotyczy towarów i środków przewozowych przywożonych czasowo przez podróżnych z przeznaczeniem do ich osobistego użytku.


Definicje.

Do celów niniejszego załącznika:

(a) określenie "odprawa celna warunkowa" oznacza postępowanie celne zezwalające na przywóz z zagranicy na obszar celny określonych towarów zwolnionych warunkowo od cła przywozowego i podatków; towary takie muszą być przywożone w określonym celu i przeznaczone do powrotnego wywozu w określonym terminie bez poddawania ich jakimkolwiek zmianom, z wyjątkiem zmian wynikających z normalnego użytku zgodnie z ich przeznaczeniem;

(b) określenie "cła przywozowe i podatki" oznacza cła i wszelkie inne opłaty, podatki, akcyzy lub inne należności pobierane od przywozu lub w związku z przywozem towarów z zagranicy, z wyjątkiem opłat i należności, których wysokość jest ograniczona do przybliżonych kosztów świadczonych usług;

(c) określenie "kontrola celna" oznacza środki podejmowane w celu zapewnienia przestrzegania ustaw i zarządzeń, za których przestrzeganie odpowiedzialna jest administracja celna;

(d) określenie "zabezpieczenie" oznacza środki zapewniające wykonanie zobowiązań na rzecz administracji celnej. Zabezpieczenie określone jest jako "ryczałtowe", gdy gwarantuje wykonanie zobowiązań wynikających z wielu operacji;

(e) określenie "osoba" oznacza zarówno osobę fizyczną, jak i prawną, chyba że z kontekstu wynika inaczej.


Zasada

Norma

1. Odprawę celną warunkową regulują postanowienia niniejszego załącznika.


Zakres stosowania

Norma

2. Wypadki, w których może być zastosowana odprawa celna warunkowa, i warunki, jakie powinny być przy tym spełnione, określa ustawodawstwo krajowe.

Norma

3. Towary odprawione warunkowo wolne są od wszelkich ceł przywozowych i podatków. Jednakże w wypadkach, o których mowa w zaleceniu 38, warunkowe zwolnienie od ceł przywozowych i podatków może być tylko częściowe.

Norma

4. Odprawa celna warunkowa nie jest ograniczona tylko do towarów przywożonych bezpośrednio z zagranicy, lecz może być stosowana również w odniesieniu do towarów w tranzycie celnym lub do towarów wysyłanych z magazynu celnego, z portu wolnocłowego albo ze strefy wolnocłowej.

Zalecenie praktyczne

5. Odprawę celną warunkową stosuje się niezależnie od kraju pochodzenia towarów, kraju przywozu lub kraju przeznaczenia towarów.


Zezwolenie na odprawę celną warunkową

(a) Formalności poprzedzające udzielenie zezwolenia na odprawę celną warunkową

Norma

6. Wypadki, w których wymagane jest wcześniejsze zezwolenie na odprawę celną warunkową, oraz organy upoważnione do udzielania takiego zezwolenia określa ustawodawstwo krajowe.

Zalecenie praktyczne

7. Wypadki, w których wymagane jest wcześniejsze zezwolenie na odprawę celną warunkową, powinny być w miarę możliwości nieliczne.

(b) Zgłoszenie towaru do odprawy celnej warunkowej.

Norma

8. Ustawodawstwo krajowe określa warunki, w jakich towary powinny być zgłaszane do odprawy celnej warunkowej we właściwym urzędzie celnym, oraz warunki, w jakich powinno być przedstawione zgłoszenie celne.

Zalecenie praktyczne

9. Formularze stosowane przy odprawie celnej warunkowej powinny być ujednolicone ze zgłoszeniem celnym towarów podlegających odprawie ostatecznej.

(c) Zabezpieczenie

Norma

10. Formę zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej określa ustawodawstwo krajowe lub też ustala administracja celna zgodnie z ustawodawstwem krajowym

Zalecenie praktyczne

11. Wybór dopuszczalnej formy zabezpieczenia pozostawia się wnioskującemu.

Norma

12. Administracja celna określa, zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wysokość zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej.

Zalecenie praktyczne

13. Wysokość zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej nie powinna przekraczać kwoty cła przywozowego i podatków, od których towary zostały warunkowo zwolnione.

Uwaga:

Zalecenie to nie zabrania ustalenia wysokości zabezpieczenia na podstawie jednej stawki celnej, w razie gdy towary objęte są wieloma różnymi pozycjami taryfy.

Norma

14. Osobom dokonującym regularnie odprawy celnej warunkowej w jednym lub kilku urzędach celnych na danym obszarze celnym zezwala się na składanie zabezpieczenia zryczałtowanego.

Zalecenie praktyczne

15. Administracja celna powinna rezygnować z żądania zabezpieczenia w razie uznania, że przysługujące jej należności mogą być zabezpieczone w inny sposób.

(d) Karnety A. T. A.

Zalecenie praktyczne

16. Umawiające się Strony powinny wnikliwie rozważyć możliwość przystąpienia do Konwencji celnej w sprawie karnetu A. T. A. dla odprawy warunkowej towarów, sporządzonej w Brukseli dnia 6 grudnia 1961 r., i tym samym zaakceptować karnety A. T. A., będące jednocześnie zabezpieczeniem ceł przywozowych i podatków w odniesieniu do towarów dopuszczonych do odprawy warunkowej z całkowitym warunkowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków, jako zastępujące krajowe dokumenty celne.

(e) Kontrola towarów

Zalecenie praktyczne

17. Na żądanie przywożącego, jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna, w miarę możliwości, zezwalać na przeprowadzenie kontroli towarów, podlegających odprawie celnej warunkowej, poza miejscem urzędowania, przy czym koszty kontroli ponosi przywożący.

(f) Stwierdzenie tożsamości towarów

Zalecenie praktyczne

18. W celu stwierdzenia tożsamości towarów odprawionych warunkowo administracja celna powinna umieszczać oznakowania celne (zamknięcia celne, plomby, znaki perforowane itd.) wyłącznie w wypadkach, gdy towarów nie można łatwo zidentyfikować na podstawie plomb zagranicznych, ocechowania, numerów i innych znaków trwale na nich umieszczonych albo też na podstawie opisów lub próbek.


Pozostawienie towarów na obszarze celnym

Norma

19. okres ważności odprawy celnej warunkowej ustala się dla każdego wypadku z uwzględnieniem czasu wymaganego do czasowego przywozu aż do górnej granicy czasu, jeśli jest ona przewidziana dla danego wypadku w ustawodawstwie krajowym.

Zalecenie praktyczne

20. Na wniosek osoby zainteresowanej i jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna przedłużyć pierwotnie ustalony okres ważności odprawy celnej warunkowej.


Upływ okresu ważności odprawy celnej warunkowej

Norma

21. Ustawodawstwo krajowe określa warunki, w jakich towary odprawione warunkowo powinny być zgłoszone do odprawy wywozowej we właściwym urzędzie celnym i w jakich powinno być przedstawione zgłoszenie celne.

a) Powrotny wywóz

Norma

22. Należy zapewnić możliwość powrotnego wywozu towarów odprawionych warunkowo w całości lub partiami.

Norma

23. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej przez umieszczenie towarów w porcie wolnocłowym lub strefie wolnocłowej.

Norma

24. Należy zapewnić możliwość powrotnego wywozu towarów odprawionych warunkowo przez urząd celny inny niż ten, przez który zostały przywiezione.

Zalecenie praktyczne

25. Na żądanie wywożącego, jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna, w miarę możliwości, zezwalać na przeprowadzenie poza miejscem urzędowania kontroli towarów przeznaczonych do powrotnego wywozu, przy czym koszty takiej kontroli ponosi wywożący.

(b) Inne sposoby dysponowania towarami

Norma

26. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej przez odprawę ostateczną, pod warunkiem spełnienia wymagań i formalności stosowanych w takich wypadkach.

Norma

27. Ustawodawstwo krajowe określa czas, jaki należy wziąć pod uwagę przy określaniu wartości i ilości towarów zgłoszonych do odprawy ostatecznej, oraz wysokość cła przywozowego i podatków ciążących na towarach.

Zalecenie praktyczne

28. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej przez złożenie towarów w magazynie celnym w celu ich późniejszego wywozu lub innej właściwej dyspozycji.

Zalecenie praktyczne

29. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej przez umieszczenie towarów w tranzycie celnym w celu ich późniejszego wywozu.

Norma

30. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej, w razie gdy na żądanie osoby zainteresowanej towary zostaną pod kontrolą celną przekazane na rzecz Skarbu Państwa, zniszczone lub pozbawione wartości handlowej stosownie do decyzji administracji celnej. Tego rodzaju przekazanie lub zniszczenie nie powinno obciążać Skarbu Państwa żadnymi kosztami.

Jakiekolwiek odpady lub resztki pozostałe po zniszczeniu, w razie zgłoszenia ich do odprawy ostatecznej, podlegają cłu przywozowemu i podatkom ciążącym na tego rodzaju odpadach i resztkach w razie ich przywozu w takim stanie.

Norma

31. Towary odprawione warunkowo, które uległy zniszczeniu lub zostały bezpowrotnie utracone na skutek wypadku lub działania siły wyższej, nie będą podlegać cłu przywozowemu i podatkom, pod warunkiem że ich zniszczenie lub utrata zostaną stwierdzone w należyty sposób, zgodnie z wymaganiami administracji celnej.

Jakiekolwiek odpady lub resztki pozostałe po zniszczeniu w razie zgłoszenia ich do odprawy ostatecznej podlegają cłu przywozowemu i podatkom ciążącym na tego rodzaju odpadach i resztkach przywożonych w takim stanie.

Uwaga:

W razie częściowego warunkowego zwolnienia od cła przywozowego i podatków mają zastosowanie normy 30 i 31, pod warunkiem częściowego uiszczenie cła przywozowego i podatków należnych w czasie przekazania, zniszczenia lub utraty towarów.


Zwrot zabezpieczenia

Norma

32. Zwrot wpłaconego zabezpieczenia następuje w możliwie najkrótszym czasie po likwidacji odprawy celnej warunkowej.

Zalecenie praktyczne

33. Jeśli zabezpieczeniem był depozyt gotówkowy, to powinien on być zwrócony przez urząd, przez który będzie dokonany powrotny wywóz, nawet jeśli towary w przywozie nie były odprawione przez ten urząd.


Informacja w sprawie odprawy celnej warunkowej

Norma

34. Administracja celna powinna zapewnić, aby odpowiednie informacje dotyczące odprawy celnej warunkowej były łatwo dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób.


Zakres stosowania

(a) Odprawa celna warunkowa z całkowitym warunkowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków

Zalecenie praktyczne

35. Odprawę celną warunkową należy stosować do następujących towarów:

(1) "opakowania", o których mowa w artykule 2 Konwencji celnej w sprawie czasowego przywozu opakowań (Bruksela, 6 października 1960 r.).

(2) "towary przeznaczone do wystawiania lub wykorzystania na wystawach, targach, kongresach lub podobnych imprezach", o których mowa w artykule 2 paragraf 1 Konwencji celnej dotyczącej ułatwień przy przywozie towarów przeznaczonych do wystawiania albo wykorzystania na wystawach, targach, kongresach lub podobnych imprezach (Bruksela, 8 czerwca 1961 r.).

(3) "wyposażenie zawodowe", o którym mowa w załącznikach od A do C Konwencji celnej dotyczącej czasowego przywozu wyposażenia zawodowego (Bruksela, 8 czerwca 1961 r.).

(4) "sprzęt rozrywkowy dla marynarzy", o którym mowa w artykule 1 paragraf (a) Konwencji celnej dotyczącej przywozu sprzętu rozrywkowego dla marynarzy (Bruksela, 1 grudnia 1964 r.).

(5) "wyposażenie naukowe", o którym mowa w artykule 1 paragraf (a) Konwencji celnej dotyczącej czasowego przywozu wyposażenia naukowego (Bruksela, 11 czerwca 1968 r.).

(6) "materiały pedagogiczne", o których mowa w artykule 1 paragraf (a) Konwencji celnej dotyczącej czasowego przywozu materiału pedagogicznego (Bruksela, 8 czerwca 1970 r.).

(7) "próbki i filmy reklamowe", o których mowa w artykułach III i V Międzynarodowej konwencji dla ułatwienia importu próbek handlowych i materiału reklamowego (Genewa, 7 listopada 1952 r.).

(8) "turystyczne materiały propagandowe", o których mowa w artykule 3 Dodatkowego protokołu do Konwencji w sprawie ułatwień celnych dla turystyki, odnoszące się do przywozu dokumentów i materiałów propagandy turystycznej (Nowy Jork, 4 czerwca 1954 r.).

(9) "kontenery", o których mowa w artykule 1 (c) Konwencji celnej w sprawie kontenerów (Genewa, 2 grudnia 1972 r.).

(10) "palety", o których mowa w artykule 1 Europejskiej Konwencji dotyczącej postępowania celnego dla palet używanych w przewozach międzynarodowych (Genewa, 9 grudnia 1960 r.).

(11) "handlowe pojazdy drogowe", o których mowa w artykule 1 Konwencji celnej w sprawie czasowego przywozu handlowych pojazdów drogowych (Genewa, 18 maja 1956 r.).

Umawiające się Strony proszone są o rozpatrzenie możliwości przystąpienia do wymienionych wyżej umów międzynarodowych.

Zalecenie praktyczne

36. Administracja celna powinna odstępować od warunku składania pisemnego zgłoszenia celnego i wpłacania zabezpieczenia w razie odpraw celnych warunkowych, wymienionych w punktach 1, 9, 10 i 11 zalecenia 35.

Zalecenie praktyczne

37. Odprawę celną warunkową należy stosować w odniesieniu do następujących towarów, jeśli nie są one objęte całkowitym zwolnieniem od cła zgodnie z ustawodawstwem krajowym:

(1) używane przedmioty ruchome należące do osoby przybywającej na pobyt czasowy w kraju przywozu,

(2) przedmioty (łącznie z pojazdami), które zgodnie z ich charakterem nie nadają się do innych celów niż reklama określonych towarów lub propaganda w określonym celu,

(3) nośniki informacji stosowane w automatycznym przetwarzaniu danych,

(4) rysunki, projekty i modele przeznaczone do produkcji towarów,

(5) matryce, klisze, materiały do reprodukcji przywożone tytułem wypożyczenia lub wynajęcia, służące do drukowania rycin, obrazów i ilustracji w czasopismach lub książkach,

(6) matryce, klisze, płyty, formy i podobne przedmioty, przywożone tytułem wypożyczenia lub wynajęcia, przeznaczone do produkcji towarów, które mają być dostarczone za granicę,

(7) przyrządy, aparaty i maszyny, przeznaczone do przeprowadzania prób lub badań,

(8) przyrządy, aparaty i maszyny, udostępnione nieodpłatnie odbiorcy przez dostawcę lub naprawę do czasu dostarczenia lub naprawy podobnych urządzeń,

(9) kostiumy i akcesoria teatralne, przesyłane tytułem wypożyczenia lub wynajęcia stowarzyszeniom dramatycznym lub teatrom,

(10) towary, które muszą być przepakowane przed dostarczeniem ich za granicę,

(11) towary takie, jak ubrania, biżuteria i dywany, przesyłane w celu ewentualnej sprzedaży osobom nie zajmującym się handlem tymi towarami,

(12) zwierzęta, rekwizyty sportowe i inne artykuły, należące do osoby zamieszkałej za granicą, przeznaczone do używania przez tę osobę na zawodach sportowych lub pokazach.

(13) dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki, przeznaczone do prezentowania na wystawach, włączając w to wystawy organizowane przez samych artystów,

(14) książki przysyłane tytułem wypożyczenia osobom zamieszkałym w kraju przywozu,

(15) zdjęcia, przeźrocza i filmy, przeznaczone do prezentowania na wystawach lub na konkursach fotograficznych albo filmowych,

(16) zwierzęta pociągowe i narzędzia służące do uprawy roli na terenach przygranicznych przez osoby zamieszkałe za granicą,

(17) zwierzęta przyprowadzone na przygraniczne pastwiska uprawiane przez osoby zamieszkałe za granicą,

(18) konie i inne zwierzęta sprowadzone w celu podkucia lub zważenia, leczenia czy innych zabiegów weterynaryjnych,

(19) specjalne urządzenia przywożone na statkach i używane na lądzie w portach przybycia do załadunku, wyładunku i przeładunku towarów.

(b) Odprawa celna warunkowa z częściowym warunkowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków.

Zalecenie praktyczne

38. Towary inne niż te, o których mowa w zaleceniach praktycznych 35 i 37, przeznaczone do czasowego użytku do takich celów, jak produkcja, wykonywanie prac projektowych lub transport wewnętrzny, powinny być dopuszczone do odprawy celnej warunkowej z częściowym warunkowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków.

Uwaga:

Ustawodawstwo krajowe może przewidywać, że przy obliczaniu wysokości wszelkich należności celnych i podatków ciążących na takich towarach uwzględnia się okres ich pozostawania na obszarze celnym oraz zmniejszenie ich wartości wynikające z ich użytkowania, a także opłaty uiszczane za ich wypożyczenie.
zmiany:
1998-04-01 Dz.U.2001.15.156 wynik. z
2000-10-13 Dz.U.2000.87.978 wynik. z
Dz.U.2000.87.979 wynik. z
2000-10-16 Dz.U.2000.87.981 wynik. z
2000-10-20 Dz.U.2000.87.982 wynik. z
2000-11-18 Dz.U.2000.87.980
2001-01-12 Dz.U.2001.15.157 wynik. z


UMOWAmiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o wzajemnych podróżach bezwizowych obywateli obu państw, podpisana w Warszawie
dnia 13 grudnia 1979 r.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich,

kierując się pragnieniem dalszego rozwoju przyjacielskich stosunków między obu państwami i dążąc do stworzenia najdogodniejszych warunków podróży dla swoich obywateli,

uzgodniły, co następuje:


Postanowienia ogólne.

Art. 1.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą wjeżdżać i czasowo przebywać na terytorium drugiej Umawiającej się Strony oraz wyjeżdżać z tego terytorium i przejeżdżać przez to terytorium na podstawie ważnych dokumentów podróży zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy.

Art. 2.
Dokumentami podróży w rozumieniu niniejszej umowy są:

dla obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

- paszport dyplomatyczny,

- paszport służbowy,

- paszport zwykły,

- paszport konsularny książeczkowy,

- paszport konsularny blankietowy,

- dowód osobisty z wpisem uprawniającym do przekraczania granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i pobytu za granicą,

- tymczasowy dowód osobisty z wpisem uprawniającym do przekraczania granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i pobytu za granicą,

- książeczka żeglarska,

- licencja dla członków personelu latającego lotnictwa cywilnego;

dla obywateli Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich:

- paszport dyplomatyczny;

- paszport służbowy,

- paszport zagraniczny zwykły,

- paszport marynarza z wpisem o celu podróży i punkcie docelowym,

- zaświadczenie na powrót do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Art. 3.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony podczas pobytu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony są zobowiązani do przestrzegania ustaw i innych przepisów tej Strony.

2. Właściwe organy Umawiających się Stron będą informować swoich obywateli, udających się zgodnie z postanowienia niniejszej umowy na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, o odpowiednich ustawach i innych przepisach tej drugiej Strony. W tym celu będą one wymieniać niezbędne materiały informacyjne.


Podróże służbowe.

Art. 4.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państwa ojczystego i udający się w celach służbowych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, oraz członkowie ich rodzin, posiadający to samo obywatelstwo, mogą wjeżdżać, czasowo przebywać na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w okresie wykonywania czynności służbowych i wyjeżdżać z tego terytorium na podstawie dokumentów podróży, bez obowiązku posiadania wiz Umawiającej się Strony, na której terytorium odbywa się podróż.

2. Jeżeli obywatel jednej Umawiającej się Strony wjeżdża na terytorium drugiej Umawiającej się Strony na podstawie paszportu dyplomatycznego lub służbowego, członkowie zaś jego rodziny na podstawie innych dokumentów podróży, wymienionych w artykule 2, to właściwe organy państwa ojczystego dokonują odpowiedniego wpisu do ich dokumentów podróży.

3. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, oraz członkowie ich rodzin mogą odbywać podróże służbowe na terytorium państwa ojczystego na podstawie dokumentów podróży, zaopatrzonych w jednokrotne lub wielokrotne wizy służbowe Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują.


Podróże w ramach wymiany.

Art. 5.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państwa ojczystego, mogą odbywać podróże na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w ramach wymiany między organizacjami społecznymi i instytucjami państwowymi obu Stron na podstawie dokumentów podróży bez obowiązku posiadania wiz.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą odbywać podróże na terytorium państwa ojczystego w ramach wymiany osobowej między organizacjami społecznymi i instytucjami państwowymi na podstawie dokumentów podróży zaopatrzonych w wizy wyjazdowo-powrotne tej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują.


Podróże turystyczne.

Art. 6.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państwa ojczystego, mogą odbywać podróże turystyczne na terytorium drugiej Umawiającej się Strony na podstawie dokumentów podróży i dokumentów turystycznych bez obowiązku posiadania wiz. Wzory dokumentów turystycznych będą wymieniane między właściwymi organami turystycznymi obu Stron.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą odbywać podróże turystyczne na terytorium państwa ojczystego na podstawie dokumentów podróży zaopatrzonych w wizy wyjazdowo-powrotne tej Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują, oraz dokumentów turystycznych, o ile są one wymagane zgodnie z prawem państwa ojczystego.


Podróże w celach prywatnych.

Art. 7.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony są zwolnieni od obowiązku posiadania wiz przy podróżach na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w celu odwiedzenia krewnych i powinowatych lub znajomych na podstawie dokumentów podróży i zaproszeń poświadczonych lub wydanych przez właściwe organy Umawiającej się Strony, na której terytorium ma odbyć się podróż.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą odbywać podróże w celach prywatnych na terytorium państwa ojczystego na podstawie dokumentów podróży, zaopatrzonych w wizy wyjazdowo-powrotne Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują, oraz zaproszeń, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, o ile są one wymagane zgodnie z prawem państwa ojczystego.

3. W wyjątkowych wypadkach zaproszenie może być zastąpione telegramem poświadczonym przez właściwy organ Umawiającej się Strony, na której terytorium ma odbyć się podróż.

4. Zaproszenia i telegramy powinny być sporządzone w języku Strony, na której terytorium ma odbyć się podróż. Zaproszenia są ważne przez okres jednego roku, licząc od daty ich wystawienia, a telegramy przez piętnaście dni, licząc od daty ich otrzymania.

Art. 8.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państwa ojczystego i udający się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w odwiedziny do pracowników stałych przedstawicielstw tej Strony na zaproszenie tych pracowników, poświadczone przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny ich państwa ojczystego, mogą odbywać takie podróże na podstawie dokumentów podróży bez obowiązku posiadania wiz.

2. Członkowie rodzin obywateli jednej Umawiającej się Strony zatrudnionych stosownie do porozumień międzyrządowych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony na obiektach gospodarki narodowej mogą odbywać podróże na terytorium tej Strony bez obowiązku posiadania wiz, na podstawie dokumentów podróży oraz zaproszeń lub telegramów otrzymanych od tych obywateli i poświadczonych przez właściwe organy Umawiających się Stron.

Art. 9.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, przebywający czasowo przez okres nie krótszy niż 3 miesiące na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w celach służbowych, dla odbycia studiów lub na leczeniu, mogą zapraszać w odwiedziny swoich krewnych, powinowatych lub znajomych na zasadach określonych w artykule 7 niniejszej umowy.

2. Członkowie załóg statków morskich i rzecznych, będący obywatelami jednej Umawiającej się Strony i przebywający czasowo na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w celach służbowych w związku z odbiorem lub remontem statku, mogą - niezależnie od okresu ich pobytu na tym terytorium - zapraszać w odwiedziny swoich współmałżonków, rodziców i dzieci.

Art. 10.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony, odbywający podróże w celach prywatnych, mogą przebywać na terytorium drugiej Umawiającej się Strony przez okres wymieniony w zaproszeniu, telegramie lub dokumencie podróży, licząc od dnia przekroczenia granicy państwowej. Przedłużenie pobytu tych obywateli może nastąpić jedynie za zgodą przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego ich państwa ojczystego.


Wyjazdy na wypoczynek i leczenie.

Art. 11.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, którzy na podstawie dokumentów podróży i skierowań organizacji społecznych lub instytucji państwowych udają się do sanatoriów lub domów wczasowych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, są zwolnieni od obowiązku posiadania wiz.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony udający się na podstawie dokumentów podróży na leczenie szpitalne lub na konsultacje lekarskie na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i posiadający pisemne potwierdzenie organu służby zdrowia Umawiającej się Strony, na której terytorium ma odbyć się podróż, o gotowości przyjęcia ich na leczenie lub konsultacje lekarskie, są zwolnieni od obowiązku posiadania wiz.

3. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, udają się na wypoczynek lub leczenie na terytorium państwa ojczystego na podstawie dokumentów podróży zaopatrzonych w wizy wyjazdowo-powrotne państwa zamieszkania oraz na warunkach przewidzianych w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu, o ile są one wymagane zgodnie z prawem państwa ojczystego.


Wjazd na pobyt stały.

Art. 12.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą wjechać na stały pobyt na terytorium drugiej Umawiającej się Strony na podstawie wiz tej drugiej Strony.


Przejazd tranzytowy.

Art. 13.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państwa ojczystego, przy przejazdach na podstawie dokumentów podróży przez terytorium drugiej Umawiającej się Strony są zwolnieni od obowiązku posiadania wiz tej Strony.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium państw trzecich, mogą przejeżdżać przez terytorium drugiej Umawiającej się Strony na takich samych zasadach jak obywatele państwa, na którego terytorium zamieszkują.

3. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą przejeżdżać przez terytorium państwa ojczystego na warunkach określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu.


Wyjazd do państw trzecich i wjazd z państw trzecich.

Art. 14.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą wyjeżdżać na terytorium państw trzecich z zachowaniem przepisów Strony, na której terytorium zamieszkują.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą wyjeżdżać na terytorium państw, z którymi obie Strony zawarły analogiczne umowy o bezwizowych podróżach, na warunkach określonych dla obywateli Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkują.

Art. 15.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony, którzy zamieszkują na terytorium państw trzecich, mogą wjechać na terytorium drugiej Umawiającej się Strony z zachowaniem przepisów obowiązujących na jej terytorium.


Podróże dzieci.

Art. 16.
Małoletnie dzieci mogą odbywać podróże zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy na podstawie własnych dokumentów podróży albo dokumentów podróży rodziców lub osób, w których towarzystwie podróżują, jeżeli są wpisane do tych dokumentów.

Art. 17.
Małoletnie dzieci w wieku do lat 16, odbywające podróż zgodnie z postanowieniami artykułów 7-9 niniejszej umowy w towarzystwie rodziców lub jednego z rodziców albo innej osoby, do której dokumentu podróży je wpisano, są zwolnione od obowiązku posiadania zaproszenia. Jeżeli małoletnie dzieci odbywają podróż samodzielnie na podstawie dokumentów podróży, powinny one posiadać zaproszenia.


Postanowienia różne.

Art. 18.
W wypadkach nie uregulowanych niniejszą umową obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą odbywać podróż na terytorium drugiej Umawiającej się Strony na podstawie wiz.

Art. 19.
Podróże obywateli Umawiających się Stron, dokonywane zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, mogą odbywać się dowolnym środkiem lokomocji przez przejścia graniczne dozwolone dla międzynarodowego ruchu osobowego.

Art. 20.
Postanowienia niniejszej umowy nie naruszają prawa każdej z Umawiających się Stron do odmowy wjazdu lub skrócenia pobytu obywatelowi drugiej Umawiającej się Strony przebywającemu czasowo na jej terytorium.

Właściwe organy jednej Umawiającej się Strony powiadomią przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny drugiej Umawiającej się Strony o skróceniu pobytu jej obywatelowi.

Art. 21.
Obywatel jednej Umawiającej się Strony, który na terytorium drugiej Umawiającej się Strony utracił swój dokument podróży, zobowiązany jest powiadomić o tym właściwy organ tej Strony, na której terytorium dokument został utracony. Organ ten wyda temu obywatelowi zaświadczenie o zgłoszeniu utraty dokumentu podróży. Przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny państwa ojczystego wystawi mu w zamian utraconego dokumentu nowy dokument podróży. Wyjazd na podstawie nowego dokumentu podróży może nastąpić zgodnie z przepisami Umawiającej się Strony, na której terytorium dokument został utracony.

Art. 22.
Właściwe organy Umawiających się Stron będą wymieniać wzory dokumentów podróży, zaproszeń oraz wpisów w nich i odcisków stempli. W razie wprowadzenia nowych dokumentów podróży, zaproszeń oraz wpisów w nich i odcisków stempli lub ich zmiany organy te będą informować się o tym wzajemnie najpóźniej na trzydzieści dni przed ich wprowadzeniem lub zmianą, z równoczesnym przekazaniem wzorów.

Art. 23.
Za czynności dokonywane zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy właściwe organy Umawiających się Stron nie będą pobierać żadnych opłat.

Art. 24.
Umawiające się Strony będą w miarę potrzeby wymieniać informacje oraz konsultować się w sprawach związanych ze stosowaniem niniejszej umowy.

Art. 25.
W wypadkach wyjątkowych (klęsk żywiołowych, epidemii i innych poważnych zdarzeń) każda z Umawiających się Stron może wprowadzić na okres przejściowy ograniczenia wjazdu na jej terytorium. Obie Umawiające się Strony będą bezzwłocznie informować się wzajemnie w drodze dyplomatycznej o wprowadzeniu i odwołaniu tego ograniczenia w miarę możliwości uprzednio, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od podjęcia decyzji.


Postanowienia końcowe.

Art. 26.
1. Niniejsza umowa wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia wymiany not stwierdzających jej przyjęcie zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron.

2. Niniejsza umowa zawarta jest na czas nieokreślony. Może być ona wypowiedziana w drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron. W takim wypadku utraci ona moc po upływie sześćdziesięciu dni od dnia otrzymania notyfikacji o wypowiedzeniu.

Art. 27.
Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy traci moc Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o wzajemnych bezwizowych podróżach obywateli obu państw, podpisana w Moskwie dnia 5 lutego 1970 r.

Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 13 grudnia 1979 r., w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

W. Wojtasik

Z upoważnienia Rządu

Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

B. W. Biezrukawnikow
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisana w Wiedniu
dnia 27 lutego 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 27 lutego 1978 roku została podpisana w Wiedniu Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o pomocy prawnej w sprawach karnych, w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o pomocy prawnej w sprawach karnych.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i

Związkowy Prezydent Republiki Austrii,

kierując się dążeniem do ułatwienia obrotu prawnego między obydwoma Państwami, postanowili zawrzeć Umowę o pomocy prawnej w sprawach karnych i w tym celu wyznaczyli swych Pełnomocników:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

prof. dra hab. Jerzego Bafię, Ministra Sprawiedliwości,

Związkowy Prezydent Republiki Austrii:

dra Christiana Brodę, Związkowego Ministra Sprawiedliwości,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Rozdział pierwszy
Pomoc prawna.

Art. 1.
Umawiające się Strony zobowiązują się do udzielania sobie wzajemnie na wniosek sądu lub prokuratury stosownie do postanowień niniejszej umowy pomocy prawnej w sprawach o przestępstwa podlegające karze sądowej.

Art. 2.
1. Pomoc prawna obejmuje w szczególności przesłuchiwanie podejrzanych, oskarżonych, świadków i biegłych, dokonywanie oględzin, przeszukiwanie, zajmowanie przedmiotów, przekazywanie akt, pism lub innych przedmiotów mających związek z postępowaniem karnym, jak również doręczanie pism.

2. Pomocy prawnej udziela się również w sprawach o ułaskawienie oraz o odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie lub skazanie.

3. Nie udziela się pomocy prawnej polegającej na wykonywaniu wyroków lub innych orzeczeń.

Art. 3.
1. Nie udziela się pomocy prawnej:

1) jeżeli czyn będący podstawą wniosku nie jest przestępstwem podlegającym karze sądowej według prawa Strony wezwanej;

2) jeżeli załatwienie wniosku mogłoby naruszyć suwerenność wezwanej Umawiającej się Strony, stanowić groźbę dla jej bezpieczeństwa lub pozostawać w sprzeczności z zasadami jej porządku prawnego;

3) jeżeli według stanowiska Strony wezwanej czyn będący podstawą wniosku jest przestępstwem o charakterze politycznym lub przestępstwem wojskowym.

2. Nie udziela się pomocy prawnej w związku z czynami, które według stanowiska Strony wezwanej stanowią wyłącznie naruszenie przepisów o daninach publicznych, monopolach, przepisów dewizowych, przepisów o reglamentacji towarów albo przepisów o handlu zagranicznym (skarbowe czyny karalne). Pomocy prawnej udziela się jednak stosownie do artykułu 4 i pozostałych postanowień niniejszej umowy w zakresie tych skarbowych czynów karalnych, które według stanowiska Strony wezwanej polegają wyłącznie na naruszeniu przepisów celnych.

Art. 4.
1. Przepisami celnymi w rozumieniu artykułu 3 ustęp 2 są przepisy dotyczące wwozu, wywozu, przewozu i składowania towarów, odnoszące się do ceł lub innych opłat wwozowych lub wywozowych.

2. Pomocy prawnej udziela się niezależnie od tego, czy istnieje tego samego rodzaju przepis celny wezwanej Umawiającej się Strony.

3. Materiały i informacje otrzymane przez sądy i prokuratury Strony wzywającej w związku z wnioskiem o udzielenie pomocy prawnej w karnej sprawie celnej mogą być wykorzystane nie tylko w tej sprawie, w której zwrócono się o pomoc prawną, lecz również w sprawach ceł i innych danin publicznych pozostających w bezpośrednim związku z tą sprawą.

Art. 5.
1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien być sporządzony na piśmie i zawierać oznaczenie organu wzywającego i organu wezwanego, oznaczenie sprawy karnej, zwięzły opis czynu przestępnego z podaniem miejsca i czasu jego popełnienia, kwalifikację prawną czynu, możliwie dokładne dane o podejrzanym lub oskarżonym, jego obywatelstwie oraz jego miejscu zamieszkania lub pobytu, imię, nazwisko i adres obrońcy, jeżeli został ustanowiony, przedmiot wniosku oraz ewentualne inne dane niezbędne do wykonania wniosku. Wnioski o przesłuchanie powinny zawierać pytania, jakie należy zadać osobie przesłuchiwanej.

2. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej powinny być podpisane przez właściwego sędziego lub prokuratora oraz opatrzone urzędową pieczęcią organu wzywającego. Uwierzytelnienie ich nie jest konieczne.

3. Do wniosku o przeszukanie osób lub pomieszczeń albo o zajęcie przedmiotów dołącza się postanowienie organu wzywającego albo uwierzytelniony odpis (kopię) tego postanowienia.

Art. 6.
Przy wykonywaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej stosuje się prawo Strony wezwanej. Odbiegające od tego prawa przepisy procesowe Strony wzywającej stosuje się jednak na żądanie tej Strony, o ile da się to pogodzić z zasadami prawa procesowego Strony wezwanej.

Art. 7.
1. Na żądanie organu wzywającego organ wezwany zawiadamia go w odpowiednim czasie o miejscu i terminie wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej. Zawiadomienia dokonuje się bezpośrednio między organem wzywającym i wezwanym.

2. Uczestnicy postępowania karnego oraz ich przedstawiciele prawni, jak również przedstawiciele organów uczestniczących w postępowaniu karnym, mogą być obecni przy podejmowaniu czynności z zakresu pomocy prawnej na terytorium Strony wezwanej. Mogą oni zwracać się o zadanie uzupełniających pytań. Artykuł 11 ustępy 3 i 4 stosuje się do tych osób odpowiednio.

3. Obecność wymienionych w ustępie 2 przedstawicieli organów Strony wzywającej przy czynnościach z zakresu pomocy prawnej na terytorium Strony wezwanej wymaga w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zgody Ministerstwa Sprawiedliwości lub Prokuratury Generalnej, a w Republice Austrii zgody Związkowego Ministra Sprawiedliwości.

Art. 8.
1. Jeżeli adres osoby, której ma dotyczyć czynność z zakresu pomocy prawnej, podany został niedokładnie albo okaże się niewłaściwy, organ wezwany powinien w miarę możliwości ustalić prawidłowy adres.

2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do wykonania wniosku, powinien przekazać go organowi właściwemu i powiadomić o tym organ wzywający.

Art. 9.
1. Jedna z Umawiających się Stron przekaże na wniosek drugiej Umawiającej się Strony akta, pisma i inne przedmioty, mogące stanowić dowody w sprawie prowadzonej na terytorium Strony wzywającej. Pisma i przedmioty będą przekazane również wówczas, gdy podlegają one zajęciu lub przepadkowi.

2. Przekazania akt lub pism w oryginale żąda się tylko wtedy, gdy przekazanie odpisów (kopii) nie jest wystarczające.

3. Strona wezwana może zatrzymać akta, pisma lub inne przedmioty, potrzebne dla celów postępowania karnego na jej terytorium, na czas trwania tego postępowania.

4. Prawa Strony wezwanej lub osób trzecich do przekazanych przedmiotów pozostają nienaruszone. Przekazane akta lub przedmioty zwraca się możliwie jak najszybciej Stronie wezwanej, chyba że rezygnuje ona z ich zwrotu.

5. Przy przekazywaniu akt, pism i innych przedmiotów, stosownie do postanowień niniejszego artykułu, nie mają zastosowania przepisy ograniczające wwóz i wywóz przedmiotów i wartości dewizowych.

Art. 10.
Dokonanie doręczenia potwierdza się bądź dowodem doręczenia, który musi być opatrzony datą oraz podpisem organu doręczającego i osoby przyjmującej, bądź przez poświadczenie organu wezwanego, z którego wynika fakt, forma i data doręczenia.

Art. 11.
1. Jeżeli zajdzie potrzeba, by osoba przebywająca na terytorium jednej z Umawiających się Stron stawiła się osobiście przed sądem lub prokuratorem drugiej Umawiającej się Strony w celu przesłuchania jej w charakterze świadka lub biegłego, wezwanie doręcza tej osobie właściwy organ Strony wezwanej.

2. Wezwanie nie może zawierać zagrożenia zastosowania środków przymusu na wypadek niestawiennictwa. Jeżeli świadek lub biegły nie stawi się na wezwanie, nie można stosować przewidzianych w ustawie konsekwencji za niestawiennictwo.

3. Świadek lub biegły, bez względu na posiadane obywatelstwo, który otrzyma na terytorium jednej z Umawiających się Stron wezwanie do stawienia się przed sądem lub prokuratorem drugiej Umawiającej się Strony i do wezwania tego się zastosuje, nie może być na terytorium tej Strony ścigany, pozbawiony wolności ani poddany innym ograniczeniom wolności osobistej z powodu czynu dokonanego przed przybyciem na to terytorium lub z innej powstałej do tego czasu przyczyny.

4. Świadek lub biegły traci jednak ochronę, jeżeli po oznajmieniu przez sąd lub prokuratora, że jego obecność nie jest już potrzebna, pozostanie na terytorium Umawiającej się Strony, przed której sąd lub prokuratora był wezwany, chociaż przez okres piętnastu dni miał możność opuszczenia tego terytorium, albo jeżeli po jego opuszczeniu tam powróci.

5. W wezwaniu należy w szczególności podać w jakim zakresie świadkowi lub biegłemu przysługuje roszczenie o zwrot kosztów podróży i pobytu, odszkodowanie za stratę czasu, a w odniesieniu do biegłego ponadto wynagrodzenie za czynności. Wezwanemu świadkowi lub biegłemu Strona wzywająca wypłaca na jego wniosek zaliczkę na pokrycie kosztów podróży i pobytu.

Art. 12.
1. Jeżeli wezwany świadek jest na podstawie decyzji sądu lub prokuratora pozbawiony wolności na terytorium Strony wezwanej, zostanie za swą zgodą na żądanie Strony wzywającej przekazany tej Stronie w celu przesłuchania, chyba że sprzeciwiają się temu ważne względy.

2. Na terytorium Strony wzywającej świadek pozostaje nadal pozbawiony wolności, a po przesłuchaniu niezwłocznie z powrotem przekazany Stronie wezwanej.

Art. 13.
1. Oskarżony, bez względu na posiadane obywatelstwo, który otrzyma na terytorium jednej z Umawiających się Stron wezwanie do stawienia się przed sądem lub prokuratorem drugiej Umawiającej się Strony i do wezwania tego się zastosuje, nie może być na terytorium tej Strony ścigany, pozbawiony wolności ani poddany innym ograniczeniom wolności osobistej z powodu czynu, którego wezwanie nie dotyczy, dokonanego przed przybyciem na to terytorium lub z innej powstałej do tego czasu przyczyny.

2. Wezwanie nie może zawierać zagrożenia środkami przymusu na wypadek niestawiennictwa. Stosowanie środków przymusu zmierzających do spowodowania osobistego stawiennictwa oskarżonego na terytorium Strony wzywającej jest niedopuszczalne.

3. Do wezwania oskarżonych stosuje się ponadto odpowiednio artykuł 11 ustępy 1 i 4.

Art. 14.
Przy wykonywaniu wniosków o udzielenie pomocy prawnej właściwe organy Strony wezwanej powinny w razie potrzeby stosować te same środki przymusu, co przy wykonywaniu wniosków o udzielenie pomocy prawnej organów własnego państwa.

Art. 15.
Jeżeli pomoc prawna nie zostanie udzielona w całości lub w części albo jeżeli wykonanie wniosku napotyka przeszkody, powiadamia się o tym organ wzywający ze wskazaniem przyczyny.

Rozdział drugi
Przejęcie ścigania karnego.

Art. 16.
1. Jeżeli obywatel jednej z Umawiających się Stron popełnił na terytorium drugiej Umawiającej się Strony przestępstwo podlegające karze sądowej w obu Państwach, Umawiająca się Strona, na której terytorium przestępstwo zostało popełnione, może zwrócić się do drugiej Umawiającej się Strony o przejęcie ścigania tego przestępstwa. Właściwe organy Strony wezwanej przeprowadzą postępowanie karne zgodnie z własnym prawem.

2. Właściwe organy Strony, na której terytorium czyn został popełniony, obowiązane są w każdym przypadku zbadać, czy ze względu na potrzebę ustalenia prawdy, wymiar kary, z innych względów mających znaczenie dla postępowania karnego albo ze względu na wykonanie kary lub resocjalizację sprawcy zgłoszenie wniosku wymienionego w ustępie 1 jest celowe.

3. Podstawą oceny przestępstw drogowych na terytorium Strony wezwanej są przepisy o ruchu drogowym obowiązujące w miejscu popełnienia przestępstwa.

Art. 17.
W związku z wnioskiem o przejęcie ścigania karnego sądy i prokuratury Strony wzywającej zastosują niezbędne środki w celu umożliwienia Stronie wezwanej wykonania jej jurysdykcji karnej.

Art. 18.
1. Wniosek o przejęcie ścigania karnego powinien zawierać opis stanu faktycznego oraz możliwie dokładne dane o osobie sprawcy, jego obywatelstwie i miejscu jego zamieszkania lub pobytu. Do wniosku dołącza się:

a) oryginały akt lub ich uwierzytelnione odpisy (kopie), jak również dowody;

b) przepisy dotyczące stanu faktycznego i kary mające zastosowanie do zarzucanego czynu stosownie do prawa obowiązującego w miejscu jego popełnienia, a w odniesieniu do przestępstw drogowych ponadto przepisy o ruchu drogowym właściwe dla oceny przestępstwa;

c) oświadczenia osoby pokrzywdzonej przestępstwem niezbędne do wszczęcia postępowania karnego, a na żądanie osoby pokrzywdzonej również oświadczenia odnoszące się do dochodzenia w postępowaniu karnym jej roszczeń cywilnoprawnych wynikających z przestępstwa.

2. Do przekazywania akt i dowodów stosuje się odpowiednio artykuł 9 ustępy 4 i 5.

Art. 19.
W związku z wnioskiem o przejęcie ścigania karnego sądy lub prokuratury Strony wzywającej wstrzymują się tymczasowo od prowadzenia postępowania karnego o czyn stanowiący podstawę wniosku. Od prowadzenia postępowania karnego odstępują ostatecznie, w szczególności jeżeli:

a) wyrok karny został wykonany na terytorium Strony wezwanej lub według prawa tej Strony wyrok został uznany za wykonany, nastąpiło przedawnienie wykonania kary albo kara została darowana;

b) na terytorium Strony wezwanej orzeczono prawomocnie uniewinnienie, prawomocnie umorzono postępowanie, z braku dostatecznych dowodów lub z powodu tego, że czyn nie stanowi przestępstwa, albo ostatecznie odstąpiono od prowadzenia postępowania karnego ze względu na poprawne zachowanie się podejrzanego lub oskarżonego.

Art. 20.
Strona wezwana powiadamia Stronę wzywającą o wyniku postępowania karnego. Jeżeli wydane zostało prawomocne orzeczenie, przesyła się na wniosek Strony wzywającej to orzeczenie lub jego uwierzytelniony odpis (kopię).

Rozdział trzeci
Informacje o prawie.

Art. 21.
Ministerstwo Sprawiedliwości i Prokuratura Generalna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Związkowy Minister Sprawiedliwości Republiki Austrii udzielają sobie wzajemnie na wniosek informacji o przepisach w zakresie prawa karnego, postępowania karnego i prawa karnego wykonawczego.

Rozdział czwarty
Informacje z rejestru skazanych.

Art. 22.
1. Umawiające się Strony powiadamiają się wzajemnie raz w roku o wszystkich skazaniach dokonanych przez sądy karne, dotyczących obywateli drugiej Umawiającej się Strony, wpisanych do ich rejestrów skazanych. Wyciągi z rejestru skazanych wymienia się między Ministerstwem Sprawiedliwości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Związkowym Ministrem Sprawiedliwości Republiki Austrii.

2. Umawiające się Strony udzielają sobie na wniosek informacji z rejestru skazanych o osobach, przeciwko którym na terytorium Strony wzywającej toczy się postępowanie karne. Informacje powyższe mogą być wykorzystane wyłącznie w celu prowadzenia tego postępowania. Udzielanie informacji o własnych obywatelach nie jest obowiązkowe.

Rozdział piąty
Postanowienia ogólne.

Art. 23.
W sprawach uregulowanych w niniejszej umowie wymiana pism odbywa się między Ministerstwem Sprawiedliwości lub Prokuraturą Generalną Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z jednej strony a Związkowym Ministrem Sprawiedliwości Republiki Austrii z drugiej strony. Tą samą drogą porozumiewają się między sobą sądy i prokuratury obu Umawiających się Stron, chyba że niniejsza umowa stanowi inaczej.

Art. 24.
1. Przekładów wniosków zgłaszanych stosownie do niniejszej umowy oraz dołączonych dokumentów nie załącza się, z zastrzeżeniem przepisu ustępu 2, chyba że sąd lub prokurator występujący z wnioskiem o udzielenie pomocy prawnej w konkretnym przypadku uzna to za celowe.

2. Do pism podlegających doręczeniu należy dołączyć ich przekład na język Strony wezwanej, sporządzony przez tłumacza przysięgłego mającego siedzibę na terytorium jednej z Umawiających się Stron i uwierzytelniony. Uwierzytelnienie podpisu i pieczęci tłumacza nie jest konieczne.

Art. 25.
Koszty powstałe w związku z załatwianiem wniosków ponosi Strona wezwana.

Art. 26.
Umowa niniejsza nie narusza postanowień innych umów obowiązujących jedną lub obie Umawiające się Strony w chwili wejścia jej w życie.

Rozdział szósty
Postanowienia końcowe.

Art. 27.
1. Niniejsza umowa podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

2. Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce wymiana dokumentów ratyfikacyjnych.

3. Umowa niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat i pozostaje nadal w mocy, chyba że jedna z Umawiających się Stron zawiadomi w drodze notyfikacji drugą Umawiającą się Stronę na sześć miesięcy przed upływem tego pięcioletniego okresu o wypowiedzeniu umowy.

4. Jeżeli umowa niniejsza nie zostanie wypowiedziana stosownie do postanowienia ustępu 3, pozostanie w mocy na czas nieoznaczony, chyba że jedna z Umawiających się Stron w drodze notyfikacji zawiadomi drugą Umawiającą się Stronę pisemnie o wypowiedzeniu umowy. W takim przypadku umowa pozostanie w mocy jeszcze przez rok po wypowiedzeniu.

Na dowód czego Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron podpisali niniejszą umowę i opatrzyli pieczęciami.

Sporządzono w Wiedniu dnia 27 lutego 1978 roku w dwóch oryginalnych egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia

Rady Państwa

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

Jerzy Bafia

Z upoważnienia

Związkowego Prezydenta

Republiki Austrii

Christian Broda

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 grudnia 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o ekstradycji, podpisana w Wiedniu
dnia 27 lutego 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 27 lutego 1978 roku została podpisana w Wiedniu Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o ekstradycji, w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o ekstradycji.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Związkowy Prezydent Republiki Austrii,

kierując się dążeniem do ułatwienia obrotu prawnego między obydwoma Państwami, postanowili zawrzeć Umowę o ekstradycji i w tym celu wyznaczyli swych Pełnomocników:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

prof. dra hab. Jerzego Bafię, Ministra Sprawiedliwości,

Związkowy Prezydent Republiki Austrii:

dra Christiana Brodę, Związkowego Ministra Sprawiedliwości,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Rozdział pierwszy
Przesłanki ekstradycji.

Art. 1.
1. Umawiające się Strony zobowiązują się do dokonywania sobie wzajemnie na wniosek, zgodnie z postanowieniami i pod warunkami ustalonymi w niniejszej umowie, ekstradycji osób, przeciwko którym toczy się postępowanie karne na terytorium Strony wzywającej w związku z przestępstwem podlegającym karze sądowej albo poszukiwanych w celu wykonania kary sądowej lub środka zabezpieczającego.

2. W celu wykonania kary lub środka zabezpieczającego, orzeczonych prawomocnie w postępowaniu sądowym przeprowadzonym pod nieobecność osoby, której dotyczy wniosek o ekstradycję, ekstradycji dokonuje się, jeżeli istnieją dowody, że osoba ta uzyskała wiadomość o prowadzonym przeciwko niej postępowaniu, oraz jeżeli mogła ona w tym postępowaniu korzystać ze swoich praw do obrony.

Art. 2.
1. Wyraża się zgodę na ekstradycję w celu przeprowadzenia postępowania karnego za czyny, które według prawa obu Umawiających się Stron zagrożone są karą pozbawienia wolności powyżej jednego roku lub karą surowszą.

2. Jeżeli na terytorium Strony wzywającej orzeczone zostały wykonalne kary pozbawienia wolności lub środki zabezpieczające za jeden lub kilka czynów wymienionych w ustępie 1, wyraża się zgodę na ekstradycję w celu ich wykonania w przypadku, gdy okres kary lub środka zabezpieczającego pozostających jeszcze do wykonania wynosi co najmniej sześć miesięcy.

3. W razie wyrażenia zgody na ekstradycję stosownie do przepisów ustępów 1 i 2, należy wyrazić na nią zgodę również w związku z innymi przestępstwami podlegającymi karze sądowej według prawa obu Umawiających się Stron oraz w celu wykonania kar pozbawienia wolności lub środków zabezpieczających orzeczonych za takie czyny, do których nie odnoszą się granice czasowe wymienione w poprzednich ustępach.

Art. 3.
Nie dokonuje się ekstradycji obywateli Strony wezwanej.

Art. 4.
Nie wyraża się zgody na ekstradycję:

1) jeżeli osoba, której dotyczy wniosek, korzysta z azylu na terytorium Strony wezwanej;

2) jeżeli ekstradycja byłaby nie do pogodzenia z innymi zobowiązaniami Strony wezwanej wynikającymi z wielostronnych umów międzynarodowych.

Art. 5.
Nie wyraża się zgody na ekstradycję, jeżeli czyn, którego dotyczy wniosek, zdaniem Strony wezwanej według jej prawa:

1) jest przestępstwem o charakterze politycznym lub przestępstwem wojskowym;

2) stanowi wyłącznie naruszenie przepisów o daninach publicznych, monopolach, przepisów celnych, dewizowych, przepisów o reglamentacji towarów albo przepisów o handlu zagranicznym (skarbowe czyny karalne);

3) podlega ściganiu z oskarżenia prywatnego.

Art. 6.
1. Z zastrzeżeniem ustępu 2 nie wyraża się zgody na ekstradycję, jeżeli przestępstwo popełnione zostało na terytorium Strony wezwanej, w tym również na statku morskim lub powietrznym, lub jeżeli podlega z innych przyczyn jurysdykcji Strony wezwanej i narusza jej ważne interesy.

2. Wyraża się zgodę na ekstradycję, jeżeli dokonuje się ekstradycji ze względu na inny czyn, a celowe jest łączne osądzenie w postępowaniu karnym za wszystkie czyny na terytorium Strony wzywającej ze względu na potrzebę ustalenia prawdy, wymiar kary, z innych względów mających znaczenie dla postępowania karnego albo za względu na wykonanie kary lub resocjalizację sprawcy.

Art. 7.
Nie wyraża się zgody na ekstradycję:

1) jeżeli osoba, której ekstradycji się żąda, została na terytorium Strony wezwanej w związku z przestępstwem stanowiącym podstawę wniosku o ekstradycję prawomocnie uznana za winną, uniewinniona lub gdy postępowanie przeciwko niej zostało prawomocnie umorzone, chyba że orzeczenie takie zapadło w wyniku braku jurysdykcji;

2) jeżeli osoba, której ekstradycji się żąda, została w związku z czynem będącym podstawą wniosku o ekstradycję w trzecim państwie prawomocnie uniewinniona albo uznana za winną i wymierzoną karę lub środek zabezpieczający w całości odbyła albo gdy orzeczona kara lub środek zabezpieczający według prawa tego państwa zostały w całości lub w nie wykonanej jeszcze części darowane albo uległy przedawnieniu. Jednakże wyraża się zgodę na ekstradycję, jeżeli czyn popełniony został na terytorium Strony wzywającej lub naruszył ważne interesy tej Strony, a ekstradycja jest wskazana ze względu na potrzebę ustalenia prawdy, wymiar kary lub jej wykonanie;

3) jeżeli ściganie karne albo wykonanie kary lub środka zabezpieczającego uległo przedawnieniu według prawa Strony wzywającej lub Strony wezwanej.

Art. 8.
1. Brak wniosku lub upoważnienia koniecznych do wszczęcia postępowania karnego według prawa Strony wezwanej nie stanowi przeszkody do ekstradycji.

2. Amnestia ogłoszona na terytorium Strony wezwanej stanowi przeszkodę do ekstradycji wtedy tylko, gdy czyn objęty amnestią, ze względu na który żąda się ekstradycji, podlega jurysdykcji Strony wezwanej z jednej z przyczyn wskazanych w artykule 6 ustęp 1.

Art. 9.
Nie wyraża się zgody na ekstradycję w celu wykonania kary lub środka zabezpieczającego orzeczonych przez sąd, który powołany został tylko tymczasowo lub orzeka w nadzwyczajnych okolicznościach. W przypadku ekstradycji w celu ścigania karnego Strona wzywająca nie może osoby wydanej postawić przed takim sądem.

Rozdział drugi
Ograniczenia ścigania po ekstradycji.

Art. 10.
Jeżeli czyn zagrożony jest karą śmierci przez prawo Strony wzywającej, lecz nie jest tą karą zagrożony przez prawo Strony wezwanej, na terytorium Strony wzywającej w miejsce kary śmierci można orzec lub wykonać tylko karę pozbawienia wolności.

Art. 11.
1. Osoby wydanej nie można za czyn popełniony przed przekazaniem, na który nie rozciąga się zgoda na ekstradycję, lub z innej przyczyny powstałej przed wydaniem ścigać ani poddać jakiemukolwiek ograniczeniu jej wolności, w szczególności przez zastosowanie aresztu lub środka zabezpieczającego.

2. Ograniczenie wymienione w ustępie 1 nie obowiązuje, jeżeli:

1) Strona wezwana wyrazi zgodę na postępowanie karne lub na wykonanie kary orzeczonej przez sąd lub środka zabezpieczającego. Do wniosku o zgodę załącza się dokumenty przewidziane w artykule 14 oraz protokół, z którego wynika stanowisko osoby wydanej w sprawie zamierzonego rozszerzenia ścigania karnego lub wykonania kary. Przesłuchania musi dokonać sąd lub prokurator z zachowaniem przepisów ustawy. Osobę wydaną należy pouczyć o znaczeniu i celu przesłuchania. Zgody udziela się, jeżeli czyn będący podstawą wniosku powoduje według niniejszej umowy obowiązek dokonania ekstradycji;

2) albo wydana osoba po ostatecznym zwolnieniu pozostanie dłużej niż 30 dni na terytorium Strony wzywającej, chociaż mogła je opuścić, lub jeżeli po jego opuszczeniu na terytorium to powróciła; zwolnienie warunkowe bez zarządzenia ograniczającego swobodę poruszania się osoby wydanej jest równoznaczne ze zwolnieniem ostatecznym.

3. Strona wzywająca może zastosować środki konieczne zgodnie ze swym prawem w celu usunięcia wydanej osoby ze swego terytorium, przerwania lub zatrzymania biegu przedawnienia.

4. W terminie przewidzianym w ustępie 2 punkt 2 należy zezwolić na wyjazd osobie wydanej, bez względu na stojące temu na przeszkodzie przepisy prawa wewnętrznego Strony wzywającej, chyba że osoba ta już po ekstradycji popełniła nowe przestępstwo. W takim przypadku termin podany w ustępie 2 punkt 2 zaczyna biec dopiero wówczas, gdy osoba wydana została ostatecznie zwolniona również w wyniku wszczętego o ten czyn postępowania karnego.

Art. 12.
Jeżeli w postępowaniu na terytorium Strony wzywającej czyn uzyska inną kwalifikację prawną niż w postępowaniu ekstradycyjnym, wydaną osobę można ścigać bez uszczerbku dla artykułu 11 w takim tylko zakresie, w jakim ustalony stan faktyczny uzasadniałby ekstradycję również według nowej kwalifikacji prawnej. W przypadkach wątpliwych Strona wzywająca zasięgnie opinii Strony wezwanej.

Art. 13.
1. Osobę wydaną można wydać państwu trzeciemu w związku z czynem popełnionym przed wydaniem tylko za zgodą Strony wezwanej. Do wniosku o zgodę na dalszą ekstradycję dołącza się egzemplarze dokumentów ekstradycyjnych trzeciego państwa lub ich uwierzytelnione odpisy (kopie) oraz protokół, z którego wynika stanowisko osoby wydanej wobec zamierzonej dalszej ekstradycji. Przesłuchanie powinno być dokonane przez sąd lub prokuratora z zachowaniem przepisów ustawy. Osobę wydaną należy pouczyć o znaczeniu i celu przesłuchania.

2. Zgoda na dalszą ekstradycję nie jest potrzebna, jeżeli zachodzi jedna z przesłanek wymienionych w artykule 11 ustęp 2 punkt 2.

Rozdział trzeci
Postępowanie ekstradycyjne.

Art. 14.
1. Do wniosku o ekstradycję dołącza się egzemplarz lub uwierzytelniony odpis (kopię) postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, wykonalnego orzeczenia skazującego lub orzeczenia o zastosowaniu środków zabezpieczających. Dokumenty te muszą być podpisane przez właściwego sędziego lub prokuratora i opatrzone urzędową pieczęcią organu wzywającego.

2. Załącza się również, jeżeli nie zawierają tego wymienione dokumenty:

1) opis czynu z podaniem czasu i miejsca jego popełnienia;

2) kwalifikację prawną czynu i odpis podlegających zastosowaniu lub zastosowanych przepisów prawnych;

3) w przypadku wniosku o ekstradycję w celu wykonania kary lub środka zabezpieczającego dane, z których wynika wykonalność orzeczenia;

4) możliwie dokładne dane o osobie, której dotyczy wniosek o ekstradycję, jej obywatelstwie i miejscu zamieszkania lub pobytu.

Art. 15.
Jeżeli Strona wezwana uzna przekazane jej dane i dokumenty za niewystarczające, zwraca się o konieczne uzupełnienie. Dla uzyskania tego uzupełnienia Strona wezwana może ustalić stosowny termin. Na uzasadniony wniosek termin ten można przedłużyć. W braku uzupełnienia rozstrzyga się o wniosku o ekstradycję na podstawie posiadanych danych i dokumentów.

Art. 16.
Jeżeli Strona wzywająca wystąpi z wnioskiem o ekstradycję odpowiadającym postanowieniom niniejszej umowy i uwiarygodni, że osoba, której ekstradycji się żąda, znajduje się na terytorium Strony wezwanej, Strona wezwana podejmie niezwłocznie niezbędne środki do ustalenia miejsca pobytu tej osoby. W miarę potrzeby Strona wezwana stosuje wobec tej osoby tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne lub inne środki zmierzające do zapobieżenia ucieczce.

Art. 17.
1. W przypadkach pilnych Strona wzywająca może zwrócić się o zastosowanie wobec poszukiwanej osoby tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego. Strona wezwana rozstrzyga według swojego prawa o zastosowaniu tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego lub innych środków zmierzających do zapobieżenia ucieczce osoby poszukiwanej.

2. We wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego należy podać, że istnieje jeden z dokumentów przewidzianych w artykule 14 ustęp 1 i że zamierza się wystąpić o ekstradycję. Wniosek ten powinien ponadto zawierać krótki opis czynu z podaniem czasu i miejsca jego popełnienia, informacją o zagrożeniu karą lub środkiem zabezpieczającym, o podlegających wykonaniu karze lub środku zabezpieczającym, jak również możliwie dokładne dane o osobie, której dotyczy wniosek o ekstradycję, o jej obywatelstwie i miejscu zamieszkania lub pobytu. Stronę wzywającą należy niezwłocznie powiadomić, w jakim zakresie jej wniosek został uwzględniony.

3. Tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne można uchylić, jeżeli wniosek o ekstradycję oraz wymienione w artykule 14 dokumenty nie zostaną dostarczone w ciągu 20 dni od daty aresztowania. Tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne nie może w żadnym przypadku trwać dłużej niż 40 dni od wymienionego terminu. Tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne można jednak w każdym czasie uchylić, jeżeli Strona wezwana zastosuje środki, które uzna za niezbędne dla zapobieżenia ucieczce osoby poszukiwanej.

4. Uchylenie tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego nie stoi na przeszkodzie ponownemu aresztowaniu i ekstradycji, jeżeli wniosek o ekstradycję wpłynie w okresie późniejszym.

Art. 18.
1. Jeżeli właściwe organy jednej z Umawiających się Stron powezmą wiadomość, że na terytorium tej Strony znajduje się osoba, o której ekstradycję może wystąpić druga Umawiająca się Strona, mogą wobec tej osoby zastosować tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne. Należy o tym niezwłocznie powiadomić drugą Umawiającą się Stronę z podaniem terminu aresztowania i miejsca, w którym osoba aresztowana została osadzona.

2. Umawiająca się Strona, powiadomiona stosownie do przepisu ustępu 1, informuje niezwłocznie, czy wystąpi z wnioskiem o ekstradycję. Tymczasowe aresztowanie ekstradycyjne należy uchylić, jeżeli powiadomienie takie nie wpłynie w terminie 15 dni od daty aresztowania lub gdy wpłynie informacja, że nie zostanie zgłoszony wniosek o ekstradycję. Wniosek o ekstradycję należy zgłosić w terminie 20 dni, określonym w artykule 17 ustępie 3. Uchylenie tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego nie stoi na przeszkodzie ponownemu aresztowaniu i ekstradycji, jeżeli wniosek o ekstradycję wpłynie w okresie późniejszym.

Art. 19.
1. Strona wezwana rozstrzyga możliwie jak najszybciej o ekstradycji i powiadamia Stronę wzywającą o swojej decyzji. Każdą całkowitą lub częściową odmowę należy uzasadnić.

2. W przypadku zgody na ekstradycję Strona wezwana powiadamia również o terminie, w którym gotowa będzie do wydania osoby podlegającej ekstradycji. Umawiające się Strony porozumiewają się co do czasu i miejsca wydania organom Strony wzywającej, a w miarę konieczności organom państwa tranzytowego.

3. Personel eskortujący jednej z Umawiających się Stron, który ma doprowadzić osobę podlegającą ekstradycji w drodze powietrznej na terytorium drugiej Umawiającej się Strony lub ją z tego terytorium odebrać, jest uprawniony do zastosowania na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, aż do wydania lub przejęcia osoby podlegającej ekstradycji, niezbędnych środków w celu uniemożliwienia jej ucieczki.

4. Z zastrzeżeniem przypadku przewidzianego w ustępie 5 osobę podlegającą ekstradycji można zwolnić z tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego, jeżeli nie zostanie przejęta w ciągu 15 dni od terminu, w którym Strona wezwana była gotowa do wydania. Po upływie 30 dni od tego terminu, osobę taką zwalnia się z tymczasowego aresztowania w każdym przypadku i uznaje wniosek o ekstradycję za bezprzedmiotowy. Strona wezwana może nie uwzględnić ponownego wniosku o ekstradycję ze względu na ten sam czyn.

5. Jeżeli wydaniu lub przejęciu przeszkodzi siła wyższa, dotknięta nią Umawiająca się Strona powiadamia o tym drugą Umawiającą się Stronę. Umawiające się Strony porozumiewają się jak najszybciej co do nowego terminu wydania. Postanowienie ustępu 4 stosuje się również do tego terminu.

Art. 20.
1. Jeżeli o ekstradycję tej samej osoby wnosi jedna Umawiających się Stron oraz państwo trzecie, Strona wezwana rozstrzyga o pierwszeństwie. Uwzględnia przy tym wszystkie okoliczności, w szczególności wagę czynów, miejsce popełnienia czynów, kolejność wpływu wniosków, obywatelstwo osoby, której dotyczy wniosek o ekstradycję, możliwość dalszego wydania oraz swoje zobowiązania umowne wobec trzeciego państwa.

2. Jeżeli jedna z Umawiających się Stron i państwo trzecie zwrócą się do drugiej Umawiającej się Strony o ekstradycję i Strona wezwana przyzna pierwszeństwo wnioskowi państwa trzeciego, powiadamia ona również Stronę wzywającą o decyzji i informuje ją, w jakim zakresie wyraża zgodę na ewentualną dalszą ekstradycję przez państwo trzecie Stronie wzywającej.

Art. 21.
1. Strona wezwana może, po wyrażeniu zgody na ekstradycję, odroczyć wydanie osoby podlegającej ekstradycji w celu przeprowadzenia postępowania karnego w związku z innym przestępstwem albo w celu wykonania kary pozbawienia wolności lub środka zabezpieczającego orzeczonych przez jej sądy za inne przestępstwo.

2. W razie odroczenia wydania Strona wezwana może wydać tymczasowo osobę podlegającą ekstradycji na wniosek Strony wzywającej w celu przeprowadzenia pilnych czynności procesowych, w szczególności rozprawy głównej. Czynności procesowe należy we wniosku bliżej określić. Osobę wydaną odsyła się niezwłocznie po przeprowadzeniu czynności procesowych lub na żądanie Strony wezwanej.

3. Strona wzywająca przetrzymuje osobę wydaną tymczasowo w areszcie aż do chwili odesłania. Areszt ten zalicza się na poczet kary, która została orzeczona lub ma być orzeczona na terytorium Strony wezwanej.

Art. 22.
1. Jeżeli zostanie wyrażona zgoda na ekstradycję, bez oddzielonego wniosku wyraża się zgodę na wydanie przedmiotów:

1) które mogą służyć jako dowody;

2) które osoba podlegająca ekstradycji uzyskała w drodze przestępstwa lub jako wynagrodzenie za takie przedmioty.

2. Przedmioty wydaje się w miarę możliwości wraz z osobą podlegającą ekstradycji. Przedmioty te wydaje się również wtedy, gdy już przyznanej ekstradycji nie można dokonać ze względu na śmierć lub ucieczkę tej osoby.

3. Przedmioty podlegające zajęciu, przepadkowi lub konfiskacie albo konieczne dla celów postępowania karnego na terytorium Strony wezwanej można zatrzymać na czas trwania tego postępowania albo wydać pod warunkiem zwrotu.

4. W każdym przypadku prawa Strony wezwanej lub osób trzecich do tych przedmiotów pozostają nienaruszone. W związku z istnieniem tych praw należy przedmioty możliwie jak najszybciej i bez kosztów zwrócić Stronie wezwanej po zakończeniu postępowania na terytorium Strony wzywającej. Jeżeli wydanie może naruszyć takie prawa, nie wyraża się zgody na wydanie.

5. W przypadku przewidzianym w ustępie 1 Strona wezwana informuje wraz z powiadomieniem o zabezpieczeniu przedmiotów, czy osoba podlegająca ekstradycji wyraża zgodę na ich bezpośredni zwrot poszkodowanemu. Strona wzywająca powiadamia możliwie jak najszybciej Stronę wezwaną, czy rezygnuje z wydania przedmiotów, pod warunkiem, że zostaną doręczone poszkodowanemu lub jego pełnomocnikowi za okazaniem zaświadczenia właściwego sądu lub prokuratora.

6. Przy wydawaniu przedmiotów stosownie do postanowień niniejszego artykułu nie mają zastosowania przepisy ograniczające wwóz i wywóz przedmiotów i wartości dewizowych.

Art. 23.
Z zastrzeżeniem postanowień niniejszej umowy do postępowania ekstradycyjnego oraz tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego na terytorium Strony wezwanej stosuje się prawo tej Strony.

Art. 24.
Strona wzywająca powiadamia Stronę wezwaną o wyniku postępowania karnego. Jeżeli wydane zostało prawomocne orzeczenie, przesyła się jego egzemplarz lub uwierzytelniony odpis (kopię).

Rozdział czwarty
Tranzyt.

Art. 25.
1. Zgodę na tranzyt osoby podlegającej ekstradycji z państwa trzeciego na terytorium jednej z Umawiających się Stron przez terytorium drugiej Umawiającej się Strony wyraża się na tych samych warunkach, co zgodę na ekstradycję. Jeżeli dalsze postanowienia nie stanowią inaczej, postanowienia niniejszej umowy dotyczące ekstradycji stosuje się również do tranzytu.

2. Strona wezwana może odmówić zgody na tranzyt, jeżeli wniosek dotyczy osoby, przeciwko której na terytorium Strony wezwanej toczy się postępowanie karne lub istnieje wykonalne orzeczenie skazujące, albo jeżeli tranzyt mógłby naruszyć ważne interesy tej Strony.

3. W czasie tranzytu Strona wezwana powinna przetrzymywać w areszcie osobę podlegającą tranzytowi. Strona wezwana nie może osoby tej bez zgody państwa wydającego za czyny popełnione przed dokonywaniem tranzytu ścigać ani też wykonywać kary lub środka zabezpieczającego.

4. Przy dokonywaniu tranzytu drogą powietrzną bez lądowania nie jest potrzebna wyraźna zgoda tej z Umawiających się Stron, nad której terytorium przelot się odbywa. Strona wzywająca uprzedza tę Stronę, że istnieje jeden z dokumentów opisanych w artykule 14 ustęp 1 i że nie zachodził przeszkoda w dokonaniu tranzytu w rozumieniu niniejszej umowy, a w szczególności, że osoba podlegająca tranzytowi nie jest obywatelem Strony, nad której terytorium odbywa się przelot. W przypadku przymusowego lądowania na terytorium tej Strony uprzedzenie to wywołuje te same skutki, to przewidziany w artykule 17 wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania ekstradycyjnego.

Rozdział piąty
Postanowienia ogólne.

Art. 26.
Przewidziane w niniejszej umowie wnioski zgłasza się na piśmie. Wymiana pism odbywa się między Ministrem Sprawiedliwości lub Prokuratorem Generalnym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z jednej strony a Związkowym Ministrem Sprawiedliwości Republiki Austrii z drugiej strony. Nie wyłącza to drogi dyplomatycznej.

Art. 27.
Dokumenty redaguje się w języku Strony wzywającej. Tłumaczenia na język Strony wezwanej nie są konieczne.

Art. 28.
Umawiające się Strony rezygnują ze zwrotu kosztów powstałych na ich terytorium w związku z ekstradycją, wydaniem tymczasowym (artykuł 21 ustęp 2) lub wydaniem przedmiotów (artykuł 22). Strona wzywająca ponosi jednak koszty przelotu powstałe w związku z przeprowadzonym na jej życzenie wydaniem drogą powietrzną oraz koszty tranzytu.

Art. 29.
1. W rozumieniu niniejszej umowy wyrażenie "środek zabezpieczający" oznacza środek polegający na umieszczeniu w zakładzie psychiatrycznym lub innym odpowiednim zakładzie, w zakładzie leczenia odwykowego albo w ośrodku dla recydywistów po odbyciu przez nich kary pozbawienia wolności, orzeczony przez sąd w postępowaniu karnym za czyn zabroniony pod groźbą kary i uzasadniający wydanie na podstawie niniejszej umowy.

2. Jeżeli okres pobytu w zakładzie nie jest określony, przy ocenie, czy okres ten wynosi co najmniej sześć miesięcy (artykuł 2 ustęp 2), decyduje chwila, w której środek podlega najpóźniej uchyleniu według prawa Strony wzywającej.

Art. 30.
Umowa niniejsza nie narusza zobowiązań Strony wezwanej do ekstradycji, które wynikają z wielostronnych umów międzynarodowych.

Rozdział szósty
Postanowienia końcowe.

Art. 31.
1. Niniejsza umowa podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

2. Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce wymiana dokumentów ratyfikacyjnych.

3. Umowa niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat i pozostaje nadal w mocy, chyba że jedna z Umawiających się Stron zawiadomi w drodze notyfikacji drugą Umawiającą się Stronę na sześć miesięcy przed upływem tego pięcioletniego okresu o wypowiedzeniu umowy.

4. Jeżeli umowa niniejsza nie zostanie wypowiedziana, stosownie do postanowienia ustępu 3, pozostanie w mocy na czas nieoznaczony, chyba że jedna z Umawiających się Stron w drodze notyfikacji zawiadomi drugą Umawiającą się Stronę pisemnie o wypowiedzeniu umowy. W takim przypadku umowa pozostanie w mocy jeszcze przez rok po wypowiedzeniu.

Na dowód czego Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron podpisali niniejszą umowę i opatrzyli pieczęciami.

Sporządzono w Wiedniu dnia 27 lutego 1978 roku w dwóch oryginalnych egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia

Rady Państwa

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

Jerzy Bafia

Z upoważnienia

Związkowego Prezydenta

Republiki Austrii

Christian Broda

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 grudnia 1979 roku.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
zmiany:
1997-06-18 Dz.U.1998.33.177 wynik. z załącznik 1 ust. I pkt 9


PROTOKÓŁ sporządzony w Brukseli
dnia 23 lutego 1968 r.
zmieniający Międzynarodową konwencję o ujednostajnieniu niektórych zasad dotyczących konosamentów, podpisaną w Brukseli dnia 25 sierpnia 1924 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 23 lutego 1968 r. sporządzony został w Brukseli Protokół zmieniający Międzynarodową konwencję o ujednostajnieniu niektórych zasad dotyczących konosamentów, podpisaną w Brukseli dnia 25 sierpnia 1924 roku.

Po zaznajomieniu się z powyższym protokołem Rada Państwa uznała go i uznaje za słuszny, z utrzymaniem w mocy zastrzeżenia stwierdzającego, że Polska Rzeczpospolita Ludowa nie uważa się za związaną art. 8 Protokołu, złożonego przy jego podpisaniu; oświadcza, że wymieniony protokół jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony, oraz przyrzeka, że będzie on niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 17 stycznia 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

Przekład


PROTOKÓŁ sporządzony w Brukseli dnia 23 lutego 1968 r. zmieniający Międzynarodową konwencję o ujednostajnieniu niektórych zasad dotyczących konosamentów, podpisaną w Brukseli dnia 25 sierpnia 1924 r.

Umawiające się Strony,

uznając za pożądane wprowadzenie zmian do Międzynarodowej konwencji o ujednostajnieniu niektórych zasad dotyczących konosamentów, podpisanej w Brukseli dnia 25 sierpnia 1924 roku,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
1. W artykule 3 dodaje się na końcu ustępu 4 zdanie:

"Niedopuszczalny jest jednak przeciwdowód, gdy konosament został przeniesiony na trzeciego posiadacza, działającego w dobrej wierze".
2. W artykule 3 ustęp 6 akapit 4 otrzymuje brzmienie:

"Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 6bis przewoźnik i statek w każdym razie będą zwolnieni od jakiejkolwiek odpowiedzialności związanej z towarami, jeżeli powództwo nie zostanie wniesione w ciągu roku od wydania towarów lub od dnia, w którym powinny być wydane. Okres ten jednak może być przedłużony w drodze porozumienia stron zawartego po wydarzeniu, które dało podstawę do powództwa".
3. W artykule 3 po ustępie 6 dodaje się ustęp 6bis w brzmieniu:

"Powództwo o odszkodowanie w stosunku do osoby trzeciej może być wniesione nawet po upływie roku przewidzianego w poprzednim ustępie, jeżeli mieści się w terminie określonym przez prawo sądu, który spór rozpoznaje. Termin ten jednak nie może być krótszy niż trzy miesiące licząc od dnia, w którym osoba występująca z takim powództwem zaspokoiła roszczenie lub sama otrzymała pozew przeciw niej wniesiony".
Art. 2.
W artykule 4 ustęp 5 otrzymuje brzmienie:

"a) Jeżeli rodzaj i wartość towarów nie zostały zadeklarowane przez załadowcę przed załadowaniem i zamieszczone w konosamencie, to ani przewoźnik ani statek nie są lub nie staną się w żadnym wypadku odpowiedzialni za jakiekolwiek straty lub uszkodzenia dotyczące towarów lub z nimi związane ponad kwotę stanowiącą równowartość 10.000 franków za opakowanie lub jednostkę albo 30 franków za kilogram wagi brutto towarów straconych lub uszkodzonych w zależności od tego, co będzie wyższe.
b) Ogólną kwotę należnego odszkodowania oblicza się przyjmując wartość towarów w miejscu i w czasie, w którym zostały lub powinny były zostać wyładowane ze statku.
Wartość towarów określa się według kursu giełdowego, a w braku takiego kursu - według bieżącej ceny rynkowej albo jeżeli brak ich obu - według stosowanej wartości towarów takiego samego rodzaju i jakości.
c) Jeżeli kontener, paleta lub jakiekolwiek inne podobne urządzenie przewozowe jest używane do łącznego przewozu towarów, to każde z opakowań lub jednostek wymienionych w konosamencie jako załadowane do takiego urządzenia przewozowego będzie uważane za jedno opakowanie lub jednostkę w rozumieniu postanowień niniejszego ustępu. Poza powyższym przypadkiem, takie urządzenie przewozowe uważa się za opakowanie lub jednostkę.
d) Frank oznacza jednostkę zawierającą 65,5 miligramów złota próby 900 tysięcznych. Datę przeliczenia przysądzonej kwoty na walutę krajową określa prawo sądu, który spór rozpoznaje.
e) Ani przewoźnik, ani statek nie mają prawa do korzystania z przywileju ograniczenia odpowiedzialności ustalonego w niniejszym ustępie, jeżeli zostanie udowodnione, że szkoda wynikła z działania lub zaniechania przewoźnika, których dopuścił się albo z zamiarem wyrządzenia szkody, albo też na skutek niedbalstwa i ze świadomością, że szkoda z tego prawdopodobnie wyniknie.
f) Deklaracja wymieniona w punkcie a) niniejszego ustępu umieszczona w konosamencie stanowi, z zastrzeżeniem dowodu przeciwnego, domniemanie, ale nie wiąże przewoźnika, który może ją zakwestionować.
g) Umowa między przewoźnikiem, kapitanem lub agentem przewoźnika a załadowcą może określić inne kwoty maksymalne niż te, o których mowa w punkcie a) niniejszego ustępu, z zastrzeżeniem, że umówiona kwota maksymalna nie będzie niższa od odpowiedniej kwoty maksymalnej wymienionej w tym punkcie.
h) Ani przewoźnik, ani statek w żadnym wypadku nie ponoszą odpowiedzialności za stratę lub uszkodzenia dotyczące towarów lub z nimi związane, jeżeli załadowca świadomie zadeklarował w konosamencie nieprawdziwy ich rodzaj lub wartość."
Art. 3.
Po artykule 4 konwencji dodaje się artykuł 4bis w brzmieniu:

"1. Zwolnienia i ograniczenia odpowiedzialności przewidziane przez niniejszą konwencję mają zastosowanie do każdego powództwa przeciwko przewoźnikowi z tytułu odszkodowania za stratę lub uszkodzenie towarów stanowiących przedmiot umowy przewozu zarówno, gdy powództwo przyjmuje za podstawę odpowiedzialność umowną, jak i odpowiedzialność pozaumowną.
2. Jeżeli powództwo takie jest skierowane przeciwko podwładnemu przewoźnika, to podwładny ten może powołać się na zwolnienia i ograniczenia odpowiedzialności, na które może się powoływać przewoźnik w myśl niniejszej konwencji.
3. Łączna wysokość kwot obciążających przewoźnika i jego podwładnych nie przekroczy w żadnym wypadku ograniczenia przewidzianego przez niniejszą konwencję.
4. Podwładny przewoźnika nie może jednak powołać się na postanowienia niniejszego artykułu, jeżeli zostanie udowodnione, że szkoda wynikła z działania lub zaniechania tego podwładnego, który bądź dokonał tego z zamiarem wyrządzenia szkody, bądź dopuścił się lekkomyślności, będąc świadomy, że prawdopodobnie spowoduje ona szkodę."
Art. 4.
Artykuł 9 konwencji otrzymuje brzmienie:

"Niniejsza konwencja nie narusza postanowień konwencji międzynarodowych ani ustawodawstw krajowych regulujących odpowiedzialność z tytułu szkód jądrowych."
Art. 5.
Artykuł 10 konwencji otrzymuje brzmienie:

"Postanowienia niniejszej konwencji mają zastosowanie do każdego konosamentu odnoszącego się do przewozu towarów między portami położonymi w dwóch różnych Państwach, jeżeli:
a) konosament został wystawiony w jednym z Umawiających się Państw lub
b) przewóz jest dokonywany z portu jednego z Umawiających się Państw, lub
c) konosament przewiduje, że do umowy przewozu będą miały zastosowanie postanowienia niniejszej konwencji lub jakiegokolwiek ustawodawstwa krajowego, które nadało im moc wiążącą,
- bez względu na przynależność państwową statku, przewoźnika, załadowcy, odbiorcy lub innej osoby zainteresowanej.
Każde Umawiające się Państwo będzie stosowało postanowienia niniejszej konwencji do powyższych konosamentów.
Niniejszy artykuł nie narusza prawa Umawiającego się Państwa do zastosowania postanowień niniejszej konwencji do konosamentów nie objętych przepisami poprzednich ustępów."
Art. 6.
Między Stronami niniejszego protokołu konwencja i protokół będą traktowane i interpretowane jako jednolity dokument.

Strona niniejszego protokołu nie jest obowiązana do stosowania postanowień niniejszego protokołu do konosamentów wystawionych w Państwie, które jest Stroną konwencji, ale nie jest Stroną niniejszego protokołu.

Art. 7.
Wypowiedzenie konwencji przez jedną ze Stron niniejszego protokołu zgodnie z artykułem 15 konwencji nie będzie uważane w żadnym wypadku za wypowiedzenie konwencji zmienionej niniejszym protokołem.

Art. 8.
Każdy spór między Umawiającymi się Stronami, dotyczący interpretacji lub stosowania konwencji, który nie może być uregulowany w drodze rokowań, zostanie poddany arbitrażowi na żądanie jednej ze Stron. Jeżeli w ciągu sześciu miesięcy od daty zażądania arbitrażu Strony nie dojdą do porozumienia co do organizacji arbitrażu, każda z nich będzie mogła przedstawić spór Międzynarodowemu Trybunałowi Sprawiedliwości, składając wniosek zgodnie ze statutem Trybunału.

Art. 9.
1. Każda Umawiająca się Strona może w chwili podpisania lub ratyfikowania niniejszego protokołu lub przystąpienia do niego oświadczyć, że nie uważa się się za związaną artykułem 8 niniejszego protokołu. Inne Umawiające się Strony nie będą związane tym artykułem w stosunku do tej Umawiającej się Strony, która zgłosiła tego rodzaju zastrzeżenie.

2. Każda Umawiająca się Strona, która zgłosiła zastrzeżenie zgodnie z poprzednim ustępem, może w każdej chwili wycofać to zastrzeżenie w drodze notyfikacji skierowanej do rządu belgijskiego.

Art. 10.
Niniejszy protokół będzie otwarty do podpisu Państw, które przed dniem 23 lutego 1968 roku ratyfikowały konwencję lub do niej przystąpiły, jak również dla każdego Państwa reprezentowanego na dwunastej sesji (1967-1968) Konferencji Dyplomatycznej Prawa Morskiego.

Art. 11.
1. Niniejszy protokół podlega ratyfikacji.

2. Ratyfikacja niniejszego protokołu przez Państwo, które nie jest Stroną konwencji, oznacza przystąpienie do konwencji.

3. Dokumenty ratyfikacyjne będą składane rządowi belgijskiemu.

Art. 12.
1. Państwa członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych lub organizacji wyspecjalizowanych Organizacji Narodów Zjednoczonych, nie reprezentowane na dwunastej sesji Konferencji Dyplomatycznej Prawa Morskiego, będą mogły przystąpić do niniejszego protokołu.

2. Przystąpienie do niniejszego protokołu oznacza przystąpienie do konwencji.

3. Dokumenty przystąpienia będą składane do depozytu rządowi belgijskiemu.

Art. 13.
1. Niniejszy protokół wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dziesięciu dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia, w tym co najmniej pięciu złożonych przez Państwa, z których każde ma ogólny tonaż równy lub wyższy niż jeden milion ton rejestrowych brutto.

2. W stosunku do Państwa ratyfikującego niniejszy protokół lub przystępującego do niego po dacie złożenia dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia warunkującego wejście w życie protokołu stosownie do ustępu 1 niniejszego artykułu, protokół wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

Art. 14.
1. Każde Umawiające się Państwo może wypowiedzieć niniejszy protokół w drodze notyfikacji rządowi belgijskiemu.

2. Wypowiedzenie takie oznacza wypowiedzenie konwencji.

3. Wypowiedzenie nabierze mocy po upływie jednego roku od daty otrzymania notyfikacji przez rząd belgijski.

Art. 15.
1. Każde Umawiające się Państwo będzie mogło w chwili podpisania, ratyfikacji lub przystąpienia albo kiedykolwiek później oświadczyć w drodze pisemnej notyfikacji rządowi belgijskiemu, do których terytoriów podległych jego suwerenności lub za których stosunki międzynarodowe jest ono odpowiedzialne niniejszy protokół ma zastosowanie.

Protokół będzie miał zastosowanie do wymienionych terytoriów po upływie trzech miesięcy od daty otrzymania tej notyfikacji przez rząd belgijski, ale nie przed datą wejścia w życie niniejszego protokołu w stosunku do tego Państwa.

2. Rozciągnięcie to odnosi się również do konwencji, jeżeli nie ma ona jeszcze zastosowania do tych terytoriów.

3. Każde Umawiające się Państwo, które złożyło oświadczenie zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, może w każdej chwili zawiadomić rząd belgijski, że protokół przestaje mieć zastosowanie do odpowiednich terytoriów. Takie wypowiedzenie nabierze mocy po upływie jednego roku od daty otrzymania przez rząd belgijski notyfikacji o wypowiedzeniu; odnosi się to również do konwencji.

Art. 16.
Umawiające się Strony mogą wprowadzić w życie niniejszy protokół bądź przez nadanie mu mocy prawnej, bądź przez włączenie reguł przyjętych w niniejszym protokole do swojego ustawodawstwa krajowego w sposób dla tego ustawodawstwa właściwy.

Art. 17.
Rząd belgijski będzie zawiadamiał Państwa reprezentowane na dwunastej sesji (1967-1968) Konferencji Dyplomatycznej Prawa Morskiego oraz Państwa, które przystąpią do niniejszego protokołu, jak również Państwa Strony konwencji:

1. o podpisaniach, ratyfikacjach i przystąpieniach dokonanych zgodnie z artykułami 10, 11 i 12.

2. o dacie, w której niniejszy protokół wejdzie w życie zgodnie z artykułem 13,

3. o notyfikacjach dotyczących terytorialnego stosowania, dokonanych zgodnie z artykułem 15,

4. o wypowiedzeniach otrzymanych zgodnie z artykułem 14.

Na dowód czego niżej podpisani Pełnomocnicy, należycie upoważnieni, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Brukseli, dnia 23 lutego 1968 roku w językach francuskim i angielskim w jednym egzemplarzu, złożonym do depozytu w archiwum rządu belgijskiego, który będzie wydawał jego uwierzytelnione odpisy; obydwa teksty są jednakowo autentyczne.
zmiany:
1997-02-04 Dz.U.1997.5.26 wynik. z ż 6


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 8 sierpnia 1980 r.
w sprawie utworzenia Gorczańskiego Parku Narodowego.


WYCIĄG

Na podstawie art. 14 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 25, poz. 180) zarządza się, co następuje:

ż 1. Tworzy się Gorczański Park Narodowy o obszarze 5.908,44 ha, zwany dalej "Parkiem", położony w województwie nowosądeckim.
KONWENCJA KONSULARNA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Republiką Wietnamu, podpisana w Hanoi
dnia 27 września 1979 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 27 września 1979 r. została podpisana w Hanoi Konwencja konsularna między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Republiką Wietnamu w następującym brzmieniu:


KONWENCJA KONSULARNA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Republiką Wietnamu.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydent Socjalistycznej Republiki Wietnamu

ożywieni pragnieniem rozwoju i zacieśnienia tradycyjnie przyjaznych stosunków między obydwoma Państwami,

dążąc do rozwoju dalszej współpracy i stosunków konsularnych,

postanowili zawrzeć Konwencję konsularną i w tym celu wyznaczyli swoich pełnomocników:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Jana Śliwińskiego, Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Hanoi,

Prezydent Socjalistycznej Republiki Wietnamu - Hoanga Luonga, Wiceministra Spraw Zagranicznych Socjalistycznej Republiki Wietnamu,

którzy po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ I
Definicje.

Art. 1.
1. Dla celów niniejszej konwencji następujące wyrażenia mają niżej określone znaczenie:

a) "urząd konsularny" oznacza każdy konsulat generalny, konsulat lub wicekonsulat i każdą agencję konsularną;

b) "okręg konsularny" oznacza terytorium wyznaczone urzędowi konsularnemu do wykonywania funkcji konsularnych;

c) "kierownik urzędu konsularnego" oznacza osobę powołaną do działania w tym charakterze;

d) "urzędnik konsularny" oznacza każdą osobę, włącznie z kierownikiem urzędu konsularnego, powołaną w tym charakterze do wykonywania funkcji konsularnych; definicja ta obejmuje także osoby skierowane do urzędu konsularnego w celu przygotowania do zawodu urzędnika konsularnego (stażyści);

e) "pracownik konsularny" oznacza każdą osobę wykonującą czynności administracyjne lub techniczne oraz osobę zatrudnioną w służbie domowej urzędu konsularnego;

f) "członkowie urzędu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych i pracowników konsularnych;

g) "członek personelu prywatnego" oznacza osobę zatrudnioną wyłącznie w służbie prywatnej członka urzędu konsularnego;

h) "członek rodziny" oznacza małżonka członka urzędu konsularnego oraz dzieci i rodziców pod warunkiem, że pozostają oni z nim we wspólnocie domowej;

i) "pomieszczenia konsularne" oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do nich, używane wyłącznie do celów urzędu konsularnego, bez względu na to, czyją są własnością;

j) "archiwa konsularne" oznacza wszystkie pisma, dokumenty, korespondencję, książki, filmy, taśmy magnetyczne i rejestry urzędu konsularnego oraz szyfry i kody, kartoteki, jak również meble przeznaczone do ich ochrony i przechowywania;

k) "korespondencja urzędowa" oznacza wszelką korespondencję odnoszącą się do urzędu konsularnego i jego funkcji;

l) "statek morski Państwa wysyłającego" oznacza każdą jednostkę pływającą, upoważnioną do podnoszenia bandery Państwa wysyłającego lub zarejestrowaną w tym Państwie, z wyjątkiem okrętów wojennych;

m) "statek powietrzny Państwa wysyłającego" oznacza każdą jednostkę latającą, zarejestrowaną w Państwie wysyłającym i uprawnioną do używania oznaki przynależności państwowej tego Państwa, z wyjątkiem samolotów wojskowych.

2. Postanowienia niniejszej konwencji dotyczące obywateli Państwa wysyłającego mają odpowiednie zastosowanie również do osób prawnych, włącznie ze spółkami handlowymi, które ustanowione są zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego i mają siedzibę w tym Państwie.

CZĘŚĆ II
Ustanawianie urzędów konsularnych oraz mianowanie urzędników i pracowników konsularnych.

Art. 2.
1. Urząd konsularny może być ustanowiony na terytorium Państwa przyjmującego jedynie za jego zgodą.

2. Siedziba urzędu konsularnego, jego klasa i okręg konsularny ustalane są przez Państwo wysyłające i podlegają aprobacie Państwa przyjmującego.

3. Późniejsze zmiany siedziby urzędu konsularnego, jego klasy lub okręgu konsularnego będą dokonywane w drodze porozumienia między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym.

Art. 3.
1. Kierownik urzędu konsularnego będzie dopuszczony do wykonywania swych funkcji po przedłożeniu listów komisyjnych i po uzyskaniu exequatur udzielonego przez Państwo przyjmujące.

2. Państwo wysyłające przekazuje listy komisyjne ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego w drodze dyplomatycznej.

3. Listy komisyjne zawierają imiona, nazwisko, stopień kierownika urzędu konsularnego, jak również określenie okręgu konsularnego i siedziby urzędu konsularnego.

4. Do czasu udzielenia exequatur kierownik urzędu konsularnego może być tymczasowo dopuszczony do wykonywania swoich funkcji. W takim przypadku mają do niego zastosowanie postanowienia niniejszej konwencji.

Art. 4.
Państwo przyjmujące może w każdej chwili, bez obowiązku uzasadnienia swojej decyzji, powiadomić w drodze dyplomatycznej Państwo wysyłające o tym, że exequatur lub inne zezwolenie udzielone kierownikowi urzędu konsularnego zostało cofnięte albo że jakikolwiek członek urzędu konsularnego został uznany za persona non grata. W tym przypadku Państwo wysyłające odwoła taką osobę, jeśli ta już przystąpiła do wykonywania swoich funkcji. Jeżeli Państwo wysyłające nie wypełni w rozsądnym terminie tego obowiązku, Państwo przyjmujące może przestać uznawać taką osobę za członka urzędu konsularnego.

Art. 5.
1. Jeżeli kierownik urzędu konsularnego nie może wykonywać swoich funkcji z jakichkolwiek przyczyn lub jeżeli jego stanowisko nie jest obsadzone, Państwo wysyłające może wyznaczyć do pełnienia funkcji tymczasowego kierownika urzędu konsularnego, urzędnika konsularnego jednego ze swoich urzędów konsularnych w Państwie przyjmującym albo członka personelu dyplomatycznego swojego przedstawicielstwa dyplomatycznego w tym Państwie; nazwisko tej osoby będzie uprzednio notyfikowane ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego.

2. Tymczasowemu kierownikowi urzędu konsularnego przysługują te same prawa, przywileje i immunitety, z jakich korzysta kierownik urzędu konsularnego zgodnie z niniejszą konwencją.

3. W razie powierzenia funkcji konsularnych w myśl ustępu 1 jednemu z członków personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego, korzysta on nadal w pełni z przysługujących mu przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.

Art. 6.
Z chwilą gdy kierownik urzędu konsularnego zostanie dopuszczony, choćby tymczasowo, do wykonywania swych funkcji, Państwo przyjmujące niezwłocznie zawiadomi o tym właściwe organy okręgu konsularnego i zapewni zastosowanie odpowiednich środków, aby umożliwić mu wykonywanie funkcji urzędowych oraz korzystanie z traktowania przewidzianego w niniejszej konwencji.

Art. 7.
Urzędnikami konsularnymi mogą być jedynie obywatele Państwa wysyłającego.

Art. 8.
Ministerstwo spraw zagranicznych Państwa przyjmującego będzie pisemnie powiadamiane:

a) o nominacji członków urzędu konsularnego, ich przybyciu do urzędu konsularnego po mianowaniu, ich ostatecznym wyjeździe, lub o zakończeniu funkcji oraz o wszystkich dalszych zmianach mających wpływ na ich status, które mogą powstać w czasie ich zatrudnienia w urzędzie konsularnym;

b) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe osoby należącej do rodziny członka urzędu konsularnego oraz - jeżeli to ma miejsce - o fakcie, że jakaś osoba staje się lub przestaje być członkiem rodziny;

c) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe członków personelu prywatnego oraz o fakcie zakończenia ich służby;

d) o zatrudnieniu i zwolnieniu osób zamieszkałych w Państwie przyjmującym jako członków urzędu konsularnego lub członków personelu prywatnego.

Art. 9.
1. Właściwe organy Państwa przyjmującego wydają bezpłatnie każdemu urzędnikowi konsularnemu dokument stwierdzający tożsamość tego urzędnika i jego stanowisko.

2. Postanowienia ustępu 1 stosuje się także do pracowników konsularnych i członków personelu prywatnego pod warunkiem, że osoby te nie są obywatelami Państwa przyjmującego lub nie mają stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się do członków rodzin.

CZĘŚĆ III
Ułatwienia, przywileje i immunitety.

Art. 10.
1. Państwo przyjmujące udzieli urzędowi konsularnemu wszelkich ułatwień w wykonywaniu jego funkcji konsularnych i zastosuje odpowiednie środki w tym celu, aby członkowie urzędu konsularnego mogli wykonywać swoją działalność urzędową i korzystać z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji.

2. Państwo przyjmujące będzie traktowało urzędników konsularnych z należnym szacunkiem i podejmie wszelkie odpowiednie środki dla zapewnienia ochrony ich osoby, wolności i godności.

Art. 11.
1. Godło Państwa wysyłającego wraz z odpowiednim napisem w języku Państwa wysyłającego i języku Państwa przyjmującego, oznaczającym urząd konsularny, może być umieszczone na budynku, w którym mieści się urząd konsularny i na rezydencji kierownika tego urzędu.

2. Flaga Państwa wysyłającego może być wywieszona na budynku, w którym mieści się urząd konsularny, na rezydencji kierownika urzędu konsularnego i na jego środkach transportu w czasie, gdy są używane do celów urzędowych.

Art. 12.
Państwo przyjmujące ułatwi Państwu wysyłającemu, zgodnie ze swoimi ustawami i innymi przepisami, uzyskanie pomieszczeń niezbędnych dla urzędu konsularnego, a w razie potrzeby również odpowiednich mieszkań dla członków urzędu konsularnego.

Art. 13.
1. Państwo wysyłające ma prawo, na warunkach przewidzianych przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego:

a) nabywać na własność, posiadać lub użytkować tereny, budynki lub części budynków, z przeznaczeniem na siedzibę urzędu konsularnego, na rezydencję dla kierownika urzędu konsularnego lub na mieszkania dla innych członków urzędu konsularnego;

b) budować lub przystosowywać dla tych samych celów budynki na nabytych terenach;

c) przenosić prawa własności terenów, budynków lub części budynków w ten sposób nabytych lub zbudowanych.

2. Postanowienia ustępu 1 nie zwalniają Państwa wysyłającego od obowiązku stosowania się do przepisów i ograniczeń w zakresie prawa budowlanego i urbanistyki, mających zastosowanie na obszarze, na którym znajdują się tereny, budynki lub ich części przeznaczone na pomieszczenia konsularne.

Art. 14.
1. Pomieszczenia konsularne oraz mieszkania urzędników konsularnych są nietykalne. Organy Państwa przyjmującego nie mogą do nich wkraczać bez zgody kierownika urzędu konsularnego, kierownika przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego albo osoby wyznaczonej przez jednego z nich.

2. Państwo przyjmujące ma szczególny obowiązek przedsięwzięcia wszelkich stosownych środków dla ochrony pomieszczeń konsularnych przed jakimkolwiek wtargnięciem lub szkodą oraz dla zapobieżenia jakiemukolwiek zakłóceniu spokoju urzędu konsularnego lub uchybieniu jego godności.

Art. 15.
Pomieszczenia konsularne, rezydencja kierownika urzędu konsularnego, ich urządzenia, mienie urzędu konsularnego i jego środki transportu nie podlegają żadnej formie rekwizycji dla celów obrony narodowej lub użyteczności publicznej. Jeżeli do tych celów niezbędne jest wywłaszczenie, powinny być przedsięwzięte wszelkie możliwe środki dla uniknięcia utrudnienia wykonywania funkcji konsularnych i odpowiednie, efektywne odszkodowanie powinno być wypłacone Państwu wysyłającemu niezwłocznie po zakończeniu procedury wywłaszczeniowej.

Art. 16.
1. Pomieszczenia konsularne, a także mieszkania członków urzędu konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest Państwo wysyłające, są wolne od wszelkich państwowych, terenowych lub komunalnych podatków i opłat, z wyjątkiem opłat pobieranych za świadczenie usług.

2. Zwolnień wymienionych w ustępie 1 nie stosują się do podatków i opłat ciążących na podstawie ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego na osobie, która zawarła umowę z Państwem wysyłającym.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się również do środków transportu będących własnością Państwa wysyłającego i przeznaczonych dla celów urzędu konsularnego.

Art. 17.
Archiwa konsularne są nietykalne w każdym czasie niezależnie od tego, gdzie się znajdują. Pisma prywatne nie mogą znajdować się w archiwach konsularnych.

Art. 18.
1. Państwo przyjmujące dopuszcza i ochrania swobodę porozumiewania się urzędu konsularnego dla wszelkich celów urzędowych. Przy porozumiewaniu się z rządem, przedstawicielstwami dyplomatycznymi oraz innymi urzędami konsularnymi Państwa wysyłającego, bez względu na to, gdzie się znajdują, urząd konsularny może używać wszelkich odpowiednich środków łączności włącznie z kurierami dyplomatycznymi lub konsularnymi, bagażem dyplomatycznym lub konsularnym, jak również korespondencją sporządzoną kodem lub szyfrem. Urząd konsularny może jedynie za zgodą Państwa przyjmującego zainstalować nadajnik radiowy i używać go.

2. Korespondencja urzędowa urzędu konsularnego jest nietykalna.

3. Bagaż konsularny powinien mieć widoczne, zewnętrzne oznaczenia jego charakteru i może zawierać jedynie korespondencję urzędową, jak również dokumenty i przedmioty przeznaczone wyłącznie do użytku urzędowego.

4. Bagaż konsularny odpowiadający warunkom określonym w ustępie 3 nie podlega otwarciu ani zatrzymaniu.

5. Kurier konsularny powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument stwierdzający jego status i określający liczbę paczek stanowiących bagaż konsularny. Kurierem konsularnym może być tylko obywatel Państwa wysyłającego nie mający stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym. Przy wykonywaniu swoich funkcji kurier konsularny znajduje się pod ochroną Państwa przyjmującego i korzysta z nietykalności osobistej oraz nie podlega zatrzymaniu, aresztowaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.

6. Bagaż konsularny może być powierzony kapitanowi statku morskiego lub statku powietrznego. Kapitan będzie zaopatrzony w urzędowy dokument, określający liczbę paczek stanowiących bagaż konsularny; jednakże nie będzie on uważany za kuriera konsularnego. Członek urzędu konsularnego może swobodnie odebrać bagaż konsularny bezpośrednio od kapitana statku morskiego lub powietrznego i przekazać mu taki bagaż w ten sam sposób.

Art. 19.
1. Urzędnicy konsularni zwolnieni są od jurysdykcji karnej, cywilnej i administracyjnej Państwa przyjmującego. Korzystają oni z nietykalności osobistej i w związku z tym nie podlegają aresztowaniu, zatrzymaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.

2. Pracownicy konsularni zwolnieni są od jurysdykcji karnej, cywilnej i administracyjnej Państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonanych w zakresie ich obowiązków służbowych.

3. W razie wszczęcia postępowania karnego przeciwko pracownikowi konsularnemu bądź w razie jego aresztowania, zatrzymania lub ograniczenia wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie, właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie kierownika urzędu konsularnego.

4. W razie wszczęcia postępowania karnego przeciwko pracownikowi konsularnemu będzie ono prowadzone z należnymi względami oraz w sposób, który możliwie najmniej utrudniałby wykonywanie obowiązków służbowych.

5. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się jednak do spraw cywilnych:

a) wynikłych z zawarcia przez członka urzędu konsularnego umowy, w której nie występował on wyraźnie lub w sposób dorozumiany jako przedstawiciel Państwa wysyłającego;

b) wytoczonych na skutek szkody powstałej w wyniku wypadku w Państwie przyjmującym, spowodowanego przez pojazd, statek morski lub statek powietrzny;

c) dotyczących spadków, w których urzędnik konsularny lub pracownik konsularny występuje jako spadkobierca, zapisobierca, wykonawca testamentu, zarządca lub kurator spadku w charakterze osoby prywatnej, a nie jako przedstawiciel Państwa wysyłającego.

Art. 20.
1. Członkowie urzędu konsularnego mogą być wzywani do składania zeznań w charakterze świadków przed sądami oraz innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego. Jeżeli urzędnik konsularny odmawia stawienia się lub złożenia zeznań, nie można wobec niego stosować żadnego środka przymusu ani sankcji. Pracownicy konsularni nie mogą odmówić złożenia zeznań, z wyjątkiem przypadków wymienionych w ustępie 3.

2. Organ Państwa przyjmującego wzywający urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego do złożenia zeznań nie powinien utrudniać wykonywania ich funkcji. Może on odebrać takie zeznanie od urzędnika konsularnego w urzędzie konsularnym, jego mieszkaniu albo przyjąć od niego oświadczenie na piśmie.

3. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do składania zeznań co do faktów związanych z wykonywaniem swoich funkcji ani do przedkładania urzędowej korespondencji lub innych dokumentów z archiwów konsularnych. Postanowienie to ma również zastosowanie do członków rodzin członków urzędu konsularnego w odniesieniu do faktów związanych z działalnością urzędu konsularnego.

4. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do udzielania opinii jako rzeczoznawcy prawa Państwa wysyłającego.

Art. 21.
1. Państwo wysyłające może zrzec się przywilejów i immunitetów określonych w artykułach 19 i 20. To zrzeczenie się będzie zawsze wyraźne i zakomunikowane Państwu przyjmującemu na piśmie.

2. Wszczęcie przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego postępowania w przypadku, w którym mógłby korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego, pozbawia go prawa powoływania się na immunitet w stosunku do jakiegokolwiek powództwa wzajemnego, bezpośrednio związanego z powództwem głównym.

3. Zrzeczenie się immunitetu od jurysdykcji w odniesieniu do postępowania sądowego lub administracyjnego nie jest uważane za zrzeczenie się immunitetu w stosunku do środków wykonania orzeczenia. W stosunku do takich środków niezbędne jest odrębne zrzeczenie się.

Art. 22.
Państwo przyjmujące zwalnia członków urzędu konsularnego, jak również członków ich rodzin, od wszelkich świadczeń osobistych i od wszelkiej służby publicznej jakiegokolwiek charakteru oraz od obowiązków wojskowych, takich jak rekwizycje, kontrybucje, zakwaterowanie.

Art. 23.
Członkowie urzędu konsularnego zwolnieni są od wszelkich obowiązków przewidzianych w ustawach i innych przepisach Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji cudzoziemców, zezwoleń na pobyt i zezwoleń na zatrudnienie oraz innych formalności dotyczących cudzoziemców.

Art. 24.
1. Członkowie urzędu konsularnego zwolnieni są od wszelkich podatków i opłat państwowych, terenowych i komunalnych, z wyjątkiem:

a) podatków pośrednich, które normalnie wliczane są w cenę towarów i usług;

b) podatków i opłat od nieruchomości stanowiących własność prywatną, położonych na terytorium Państwa przyjmującego;

c) podatków spadkowych i podatków od przeniesienia prawa własności, pobieranych przez Państwo przyjmujące z zastrzeżeniem postanowień artykułu 26;

d) podatków i opłat od wszelkiego rodzaju prywatnych dochodów, mających swe źródło w Państwie przyjmującym;

e) opłat pobieranych za świadczenie usług;

f) opłat rejestracyjnych, sądowych, hipotecznych i skarbowych, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 16.

2. Członkowie urzędu konsularnego zatrudniający osoby, których płace nie są zwolnione od podatku od wynagrodzeń w Państwie przyjmującym, będą wypełniać obowiązki nakładane przez przepisy tego Państwa w zakresie pobierania podatku od wynagrodzeń.

Art. 25.
1. Zgodnie ze swymi ustawami i innymi przepisami Państwo przyjmujące zezwala na wwóz oraz przyznaje zwolnienie z wszelkich opłat celnych i innych opłat z tym związanych, z wyjątkiem opłat za składowanie, przewóz i podobne usługi:

a) przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego urzędu konsularnego;

b) przedmiotów przeznaczonych do użytku osobistego urzędnika konsularnego, w tym przedmiotów przeznaczonych do urządzenia się.

2. Pracownicy konsularni korzystają ze zwolnień przewidzianych w ustępie 1 pod literą b) w odniesieniu do przedmiotów sprowadzonych w momencie pierwszego urządzania się.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 mają również zastosowanie do powrotnego wywozu.

4. Wyrażenie "przedmioty" obejmuje również środki transportu.

5. Urzędnicy konsularni i członkowie ich rodzin zwolnieni są od rewizji bagażu osobistego, chyba że istnieją poważne podstawy do przypuszczenia, że zawiera on przedmioty nie podlegające zwolnieniom określonym w ustępie 1 pod literą b) i ustępie 3 lub przedmioty, których wwóz lub wywóz jest zabroniony przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego bądź podlega przepisom Państwa przyjmującego dotyczącym kwarantanny. W takich przypadkach rewizja może być przeprowadzona jedynie w obecności urzędnika konsularnego, członka jego rodziny lub osoby przez nich upoważnionej.

Art. 26.
W razie śmierci członka urzędu konsularnego lub członka jego rodziny Państwo przyjmujące:

a) zezwoli na wywóz ruchomego mienia pozostałego po osobie zmarłej, z wyjątkiem mienia nabytego w Państwie przyjmującym, którego wywóz był zabroniony w chwili śmierci tej osoby;

b) nie będzie pobierać podatków spadkowych ani podatków od przeniesienia prawa własności w odniesieniu do mienia ruchomego, które znajdowało się w Państwie przyjmującym jedynie w związku z przebywaniem w tym Państwie osoby zmarłej jako członka urzędu konsularnego lub jako członka jego rodziny.

Art. 27.
Członkowie rodziny członka urzędu konsularnego korzystają odpowiednio z przywilejów i immunitetów przyznanych w niniejszej konwencji członkom urzędu konsularnego, pod warunkiem, że nie są obywatelami Państwa przyjmującego i nie mają stałego miejsca zamieszkania w tym Państwie.

Art. 28.
Członkowie urzędu konsularnego, którzy są obywatelami Państwa przyjmującego lub mają stałe miejsce zamieszkania w tym Państwie, nie korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w niniejszej konwencji, z wyjątkiem praw wynikających z ustępu 3 i 4 artykułu 20.

CZĘŚĆ IV
Funkcje konsularne.

Art. 29.
Urzędnik konsularny powinien przyczyniać się do umacniania i rozwoju przyjaznych stosunków między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym, popierać we wszelkich formach rozwój stosunków ekonomicznych, handlowych, kulturalnych i naukowych oraz turystyki między nimi, a także chronić prawa i interesy Państwa wysyłającego i jego obywateli.

Art. 30.
1. Urzędnik konsularny wykonuje funkcje konsularne w swoim okręgu konsularnym. Jednakże w okolicznościach wyjątkowych może on wykonywać funkcje również poza tym okręgiem konsularnym, za zgodą Państwa przyjmującego.

2. Przy wykonywaniu funkcji urzędnik konsularny może zwracać się do:

a) właściwych miejscowych organów okręgu konsularnego;

b) właściwych centralnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa oraz umowy międzynarodowe.

Art. 31.
1. Urzędnik konsularny ma prawo zastępować przed sądami i innymi organami Państwa przyjmującego obywateli Państwa wysyłającego bądź podejmować właściwe kroki w celu zapewnienia im odpowiedniego zastępstwa prawnego w przypadkach, gdy obywatele ci z powodu nieobecności lub jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie ochrony swych praw i interesów.

2. Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1, ustaje z chwilą, kiedy osoba zastępowana ustanowi swego pełnomocnika lub sama zabezpieczy ochronę swych praw i interesów.

Art. 32.
Urzędnik konsularny ma prawo:

a) prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego;

b) wydawać obywatelom Państwa wysyłającego paszporty lub inne dokumenty podróży, przedłużać ich ważność, dokonywać w nich zmian, a także unieważniać;

c) wydawać wizy.

Art. 33.
1. Kierownik urzędu konsularnego ma prawo przyjmować oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński, pod warunkiem, że obie osoby zawierające małżeństwo są obywatelami Państwa wysyłającego. Urząd konsularny zawiadamia właściwe organy Państwa przyjmującego o zawartych związkach małżeńskich, jeżeli ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego tego wymagają.

2. Urzędnik konsularny ma prawo prowadzić rejestrację urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli Państwa wysyłającego oraz wydawać odpowiednie dokumenty. Nie zwalnia to jednak obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów.

3. Właściwe organy Państwa przyjmującego na żądanie będą bezzwłocznie i nieodpłatnie przesyłać urzędowi konsularnemu do celów urzędowych odpisy i wyciągi dokumentów stanu cywilnego, dotyczące obywateli Państwa wysyłającego.

Art. 34.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo:

a) przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać oświadczenia obywateli Państwa wysyłającego;

b) przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać rozporządzenia ostatniej woli i inne dokumenty, stwierdzające jednostronne czynności prawne obywateli Państwa wysyłającego;

c) uwierzytelniać dokumenty, podpisy oraz pieczęcie na dokumentach obywateli Państwa wysyłającego;

d) uwierzytelniać wszelkie dokumenty wydane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa przyjmującego, poświadczać odpisy i wyciągi z tych dokumentów;

e) tłumaczyć dokumenty i uwierzytelniać zgodność tłumaczeń;

f) sporządzać i uwierzytelniać umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli nie dotyczą one ustanowienia, przeniesienia lub wygaśnięcia praw rzeczowych do nieruchomości znajdujących się w Państwie przyjmującym;

g) sporządzać i uwierzytelniać umowy, bez względu na obywatelstwo osób będących stronami, jeżeli te umowy odnoszą się do mienia lub praw istniejących w Państwie wysyłającym i wywołują skutki prawne wyłącznie w tym Państwie;

h) wydawać dokumenty pochodzenia towarów;

i) ogłaszać w pomieszczeniach konsularnych zawiadomienia dotyczące wszelkich spraw z zakresu praw, obowiązków lub interesów obywateli Państwa wysyłającego.

2. Dokumenty wymienione w ustępie 1, sporządzone, uwierzytelnione lub poświadczone za zgodność przez urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, uważane są za dokumenty urzędowe lub urzędowo uwierzytelnione oraz mają taką samą moc dowodową i wywołują takie same skutki, jak dokumenty uwierzytelnione przez właściwe organy Państwa przyjmującego, jeżeli treść ich nie jest sprzeczna z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.

Art. 35.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo przyjmować do depozytu dokumenty, pieniądze i przedmioty wartościowe od obywateli Państwa wysyłającego.

2. Urzędnicy konsularni mają również prawo przyjmować, w celu przekazania właścicielom, przedmioty zagubione przez obywateli Państwa wysyłającego podczas ich pobytu w Państwie przyjmującym.

Art. 36.
Urzędnik konsularny ma prawo, na wniosek właściwych organów Państwa wysyłającego, przyjmować od obywateli Państwa wysyłającego dobrowolne zeznania w charakterze stron, świadków lub biegłych oraz doręczać im pisma sądowe i pozasądowe. Przy wykonywaniu tych czynności nie wolno stosować ani grozić stosowaniem środków przymusu.

Art. 37.
1. Właściwe organy Państwa przyjmującego będą powiadamiać urząd konsularny wówczas, gdy zachodzi potrzeba ustanowienia opieki lub kurateli nad obywatelem Państwa wysyłającego, mającym miejsce stałego pobytu lub majątek na terytorium Państwa przyjmującego.

2. Urzędnicy konsularni mogą porozumiewać się w sprawach, o których mowa w ustępie 1, z właściwymi organami Państwa przyjmującego, a w szczególności proponować odpowiednią osobę na opiekuna lub kuratora.

Art. 38.
Urzędnicy konsularni mają prawo porozumiewania się z każdym obywatelem Państwa wysyłającego, udzielania mu pomocy lub rady i w razie konieczności zapewnienia mu opieki prawnej. Państwo przyjmujące nie będzie w żaden sposób ograniczać możliwości porozumiewania się obywateli Państwa wysyłającego z urzędem konsularnym ani dostępu do tego urzędu.

Art. 39.
1. Urzędnik konsularny będzie powiadamiany bez zwłoki, najpóźniej w ciągu trzech dni, przez właściwe organy Państwa przyjmującego o zatrzymaniu, aresztowaniu lub zastosowaniu jakiegokolwiek innego środka ograniczenia wolności osobistej w stosunku do obywatela Państwa wysyłającego.

2. W przypadku przewidzianym w ustępie 1 urzędnik konsularny natychmiast po otrzymaniu zawiadomienia będzie miał prawo udania się do takiego obywatela i porozumiewania się z nim w celu podjęcia niezbędnych kroków dla zapewnienia mu obrony. Następnie właściwe organy Państwa przyjmującego przyznają urzędnikowi konsularnemu prawo odwiedzania wyżej wymienionego obywatela w rozsądnych odstępach czasu. Wszelkie wiadomości od takiego obywatela przeznaczone dla urzędu konsularnego będą bez zwłoki przekazywane przez właściwe organy Państwa przyjmującego urzędowi konsularnemu.

3. W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego odbywa, po wyroku skazującym, karę pozbawienia wolności, urzędnik konsularny będzie miał prawo odwiedzania go i porozumiewania się z nim.

4. Właściwe organy Państwa przyjmującego będą informować osoby, których dotyczą postanowienia niniejszego artykułu o wszystkich uprawnieniach przysługujących im zgodnie z tymi postanowieniami.

5. Uprawnienia określone w niniejszym artykule będą wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego. Rozumie się, że te ustawy i inne przepisy nie mogą utrudniać wykonywania wymienionych funkcji konsularnych.

Art. 40.
Właściwe organy Państwa przyjmującego będą informować bezzwłocznie urzędnika konsularnego o każdym wypadku komunikacyjnym obywateli Państwa wysyłającego.

Art. 41.
Właściwe organy Państwa przyjmującego niezwłocznie poinformują urząd konsularny o zgonie obywatela Państwa wysyłającego i przekażą bezpłatnie urzędowi konsularnemu odpis aktu zgonu.

Art. 42.
1. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadamiają niezwłocznie urzędnika konsularnego o otwarciu w tym Państwie spadku po obywatelu Państwa wysyłającego, jak również o otwarciu spadku, niezależnie od obywatelstwa osoby zmarłej, jeżeli obywatel Państwa wysyłającego powołany jest do spadku jako spadkobierca, spadkobierca konieczny lub zapisobierca.

2. Właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą odpowiednie środki przewidziane w ustawach i innych przepisach tego Państwa dla zabezpieczenia spadku oraz przekazania urzędnikowi konsularnemu odpisu testamentu, jeżeli został on sporządzony, oraz wszelkich posiadanych informacji dotyczących spadku, miejsca zamieszkania lub pobytu osób uprawnionych do spadku, wartości i składu masy spadkowej, włącznie z sumami pochodzącymi z tytułu ubezpieczeń społecznych, zarobków i polis ubezpieczeniowych. Powiadomią także o terminie rozpoczęcia postępowania spadkowego lub stadium, w jakim ono się znajduje.

3. Urzędnik konsularny jest upoważniony z urzędu, bez potrzeby przedstawienia pełnomocnictwa, bezpośrednio lub za pośrednictwem swego przedstawiciela, do reprezentowania przed sądami i innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego obywatela Państwa wysyłającego, uprawnionego do spadku lub mającego roszczenia do spadku w Państwie przyjmującym, jeżeli ten spadkobierca jest nieobecny lub nie ustanowił swojego pełnomocnika.

4. Urzędnik konsularny ma prawo żądać:

a) zabezpieczenia spadku, nałożenia i zdjęcia pieczęci, podjęcia środków zabezpieczenia spadku, w tym wyznaczenia kuratora spadku, jak również uczestniczyć w tych czynnościach;

b) sprzedaży mienia wchodzącego w skład spadku, jak również powiadomienia o dacie ustalonej dla tej sprzedaży, aby mógł być obecny.

5. Z chwilą zakończenia postępowania spadkowego lub innych czynności urzędowych właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią bez zwłoki urzędnika konsularnego i po uregulowaniu długów, opłat i podatków, w ciągu trzech miesięcy przekażą mu spadek lub udziały spadkowe osób, które reprezentuje.

6. W razie gdy wartość spadku jest niewielka, urzędnik konsularny będzie mógł zwrócić się, aby mienie spadkowe zostało mu przekazane. Będzie on miał wówczas prawo przekazania go osobom uprawnionym.

7. Urzędnik konsularny ma prawo otrzymania, w celu przekazania osobom uprawnionym, udziałów spadkowych i zapisów przypadających obywatelom Państwa wysyłającego nie mającym miejsca stałego pobytu w Państwie przyjmującym oraz otrzymania sum, które przypadają uprawnionym osobom z tytułu odszkodowań, rent, zaległych zarobków i polis ubezpieczeniowych.

8. Przekazanie mienia i należności do Państwa wysyłającego stosownie do postanowień ustępów 5, 6 i 7 może być dokonane jedynie zgodnie z ustawodawstwem Państwa przyjmującego.

Art. 43.
1. W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego nie mający stałego miejsca pobytu w Państwie przyjmującym zmarł w czasie podróży w tym Państwie, przedmioty pozostałe po nim zostaną przekazane przez właściwe organy Państwa przyjmującego, bez specjalnego postępowania, urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny spłaci długi zaciągnięte uprzednio przez osobę zmarłą w czasie jej pobytu w Państwie przyjmującym do wysokości wartości przekazanych przedmiotów.

2. Postanowienie ustępu 8 artykułu 42 stosuje się również do mienia wymienionego w ustępie 1.

Art. 44.
1. Urzędnicy konsularni mają prawo udzielenia wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz załogom tych statków podczas ich pobytu na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego w swoim okręgu konsularnym od momentu dokonania odprawy tych statków związanej z ich wejściem. Mogą oni korzystać z prawa nadzoru i inspekcji w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. W tym celu mogą oni również odwiedzać statki Państwa wysyłającego oraz przyjmować wizyty kapitanów i załóg tych statków.

2. Właściwe organy Państwa przyjmującego uznają wszelkie środki podjęte przez urzędnika konsularnego zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. Przy wykonywaniu takich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa przyjmującego.

Art. 45.
Urzędnicy konsularni mają prawo w stosunku do statków Państwa wysyłającego:

a) przesłuchiwać kapitana statku lub innych członków załogi, sprawdzać, przyjmować i poświadczać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży oraz wydawać dokumenty niezbędne do ułatwienia wejścia, postoju i wyjścia statku;

b) podejmować niezbędne środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i powrotu do kraju kapitana lub innego członka załogi;

c) przyjmować, sporządzać lub podpisywać wszelkie świadectwa i inne dokumenty dotyczące przynależności państwowej, własności i innych praw rzeczowych oraz stanu i eksploatacji statku;

d) udzielać kapitanowi lub innym członkom załogi opieki i pomocy w ich stosunkach z sądami i innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną, pomoc tłumacza lub jakiejkolwiek innej osoby;

e) w porozumieniu z kapitanem statku podejmować wszelkie środki potrzebne w celu zachowania dyscypliny i porządku na statku;

f) dokonywać wszelkich czynności przewidzianych przez prawo Państwa wysyłającego w sprawach morskich, pod warunkiem że nie są one sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.

Art. 46.
1. Sądy lub inne właściwe organy Państwa przyjmującego nie mogą wykonywać swojej jurysdykcji co do przestępstw popełnionych na pokładzie statku Państwa wysyłającego, chyba że chodzi o:

a) przestępstwa popełnione przez obywatela lub przeciwko obywatelowi Państwa przyjmującego albo przez jakąkolwiek inną osobę lub przeciwko takiej osobie, jeżeli nie jest ona członkiem załogi statku;

b) przestępstwa naruszające spokój, bezpieczeństwo portu lub wód terytorialnych bądź wewnętrznych Państwa przyjmującego;

c) przestępstwa naruszające ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego dotyczące zdrowia publicznego, bezpieczeństwa życia na morzu, imigracji, przepisów celnych, zanieczyszczeń morza lub nielegalnego przewozu narkotyków;

d) przestępstwa zagrożone według prawa Państwa przyjmującego karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż pięć lat lub karą surowszą.

2. W innych przypadkach wyżej wymienione władze mogą działać jedynie na prośbę lub za zgodą urzędnika konsularnego.

Art. 47.
1. W razie gdy sąd lub inny organ Państwa przyjmującego zamierzają zatrzymać lub aresztować na pokładzie statku Państwa wysyłającego kapitana, innego członka załogi, pasażera tego statku bądź jakąkolwiek osobę, która nie jest obywatelem Państwa przyjmującego, albo też zająć mienie znajdujące się na statku lub przeprowadzić na pokładzie statku urzędowe dochodzenie, właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią o tym urzędnika konsularnego w takim czasie, aby umożliwić mu obecność na statku, zanim czynność ta zostanie podjęta. Jeżeli uprzednie zawiadomienie urzędnika konsularnego jest niemożliwe, właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią go możliwie jak najszybciej, nie później jednak aniżeli w momencie, w którym wspomniane czynności mają zostać rozpoczęte. Właściwe organy Państwa przyjmującego ułatwią urzędnikowi konsularnemu widzenie się z osobą zatrzymaną lub aresztowaną i porozumiewanie się z nią, a także podejmowanie właściwych kroków w celu ochrony interesów zainteresowanej osoby lub statku.

2. Postanowienia ustępu 1 nie stosuje się do zwykłej kontroli przeprowadzonej przez organy Państwa przyjmującego w sprawach paszportowych, celnych, zdrowia publicznego, zanieczyszczeń morza i bezpieczeństwa życia na morzu albo też innych czynności podjętych na pisemną prośbę lub za zgodą kapitana statku.

Art. 48.
W razie gdy członek załogi nie będący obywatelem Państwa przyjmującego opuści w tym Państwie bez zgody kapitana statek Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa przyjmującego, na prośbę urzędnika konsularnego, udzielą pomocy w celu poszukiwania takiej osoby.

Art. 49.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzania każdego statku udającego się do portów Państwa wysyłającego w celu uzyskania informacji umożliwiających mu wystawienie lub podpisanie dokumentów wymaganych przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego dla wejścia statku do portów tego Państwa, a także w celu przekazania właściwym organom Państwa wysyłającego informacji, o które te organy się zwracają.

Art. 50.
1. Jeżeli statek Państwa wysyłającego zatonął, uległ rozbiciu, uszkodzeniu, osiadł na mieliźnie, został wyrzucony na brzeg lub doznał innej awarii na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego, właściwe organy tego Państwa poinformują o tym niezwłocznie właściwego urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego.

2. W przypadkach wymienionych w ustępie 1, właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą wszelkie niezbędne środki w celu zorganizowania ratowania i ochrony statku, pasażerów, załogi, wyposażenia statku, ładunku, zapasów i innych przedmiotów znajdujących się na statku, a także w celu zapobieżenia naruszeniu własności i nieporządkom na statku oraz ich zlikwidowania. Środki te zostaną podjęte także w stosunku do przedmiotów stanowiących część statku lub jego ładunku, które znalazły się poza statkiem. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią urzędnika konsularnego o podjętych środkach. Organy te udzielą także urzędnikowi konsularnemu niezbędnej pomocy w celu podjęcia wszelkich kroków będących następstwem awarii statku, osadzenia na mieliźnie lub zatonięcia. Urzędnik konsularny ma prawo domagania się, aby organy Państwa przyjmującego podjęły i kontynuowały niezbędne czynności dla ratowania i ochrony statku, jego załogi, pasażerów, wyposażenia, ładunku, zapasów i innych przedmiotów, znajdujących się na pokładzie statku. Czynności te podejmowane są we współpracy z kapitanem statku.

3. Jeśli statek Państwa wysyłającego zatonie, a jego wyposażenie, ładunek, zapasy lub inne przedmioty, które znajdowały się na pokładzie statku, zostały znalezione na brzegu Państwa przyjmującego lub w pobliżu albo zostały sprowadzone do portu tego Państwa i ani kapitan statku, ani jego pełnomocnik, ani też przedstawiciele instytucji ubezpieczeniowej nie są obecni lub nie mogą podjąć kroków w celu zabezpieczenia lub postanowienia o dalszym ich przeznaczeniu, urzędnik konsularny jest upoważniony, w charakterze przedstawiciela właściciela statku, do podjęcia takich środków, jakie mógłby podjąć w tym samym celu właściciel, gdyby był obecny.

4. Urzędnik konsularny może również podjąć środki przewidziane w ustępie 3 w odniesieniu do każdego przedmiotu należącego do obywatela Państwa wysyłającego i pochodzącego z pokładu lub z ładunku statku, bez względu na jego przynależność państwową, sprowadzonego do portu lub znalezionego na brzegu, w pobliżu brzegu, albo na statku, który uległ awarii, osiadł na mieliźnie lub zatonął. Właściwe organy Państwa przyjmującego zawiadomią bez zwłoki urzędnika konsularnego o istnieniu takiego przedmiotu.

5. Na prośbę urzędnika konsularnego właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą mu niezbędnej pomocy w podejmowaniu przez niego środków potrzebnych w związku z awarią statku.

6. Opłaty celne lub inne tego rodzaju opłaty nie będą nakładane na terytorium Państwa przyjmującego na statek, który uległ awarii, jego ładunek lub zaopatrzenie pod warunkiem, że nie będą one udostępnione do użytku lub spożyte w tym Państwie.

Art. 51.
Jeżeli kapitan lub inny członek załogi statku Państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku bądź na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego są wyłącznie kompetentni do sporządzenia spisu inwentarza przedmiotów, walorów i innego mienia pozostawionych przez zmarłego lub zaginionego i do dokonania innych czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i jego przekazania w celu likwidacji spadku. Jeżeli jednak zmarły lub zaginiony jest obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca sporządza spis inwentarza w momencie stwierdzenia zgonu lub zaginięcia. Jedna kopia tego spisu jest doręczana organom Państwa przyjmującego, które właściwe są do dokonywania wszelkich czynności koniecznych do zabezpieczenia mienia i w razie potrzeby do likwidacji spadku. Organy te poinformują o swych czynnościach urząd konsularny Państwa wysyłającego.

Art. 52.
Postanowienia artykułów 44-51 niniejszej konwencji będą miały odpowiednie zastosowanie do statków powietrznych Państwa wysyłającego w stopniu, w jakim możliwe jest takie zastosowanie.

Art. 53.
1. Urząd konsularny może pobierać na terytorium Państwa przyjmującego za wykonane czynności konsularne opłaty oraz inne należności zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego.

2. Kwoty pobierane z tytułu czynności konsularnych, wymienione w ustępie 1, są wolne od wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.

CZĘŚĆ V
Postanowienia ogólne i końcowe.

Art. 54.
1. Wszystkie osoby, korzystające z przywilejów i immunitetów na podstawie niniejszej konwencji, obowiązane są, bez uszczerbku dla swych przywilejów i immunitetów, przestrzegać ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego.

2. Pomieszczenia konsularne nie powinny być używane w sposób niezgodny z wykonywaniem funkcji konsularnych.

Art. 55.
Urzędnicy konsularni mogą wykonywać wszelkie inne funkcje konsularne, zlecone im przez Państwo wysyłające, jeżeli nie są one sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.

Art. 56.
1. Postanowienia niniejszej konwencji stosuje się także odpowiednio w razie wykonywania funkcji konsularnych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne.

2. Imiona i nazwiska członków przedstawicielstwa dyplomatycznego, którym powierzono wykonywanie funkcji konsularnych w tym przedstawicielstwie, notyfikowane są ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego.

3. Członkowie przedstawicielstwa dyplomatycznego wymienieni w ustępie 2 korzystają nadal z przywilejów i immunitetów przysługujących im na podstawie ich statusu dyplomatycznego.

Art. 57.
1. Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od daty wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

2. Niniejsza konwencja zawarta jest na czas nieokreślony. Może ona być wypowiedziana w drodze pisemnej notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron. W takim przypadku przestanie obowiązywać po upływie sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Na dowód czego upoważnieni pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą konwencję i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Hanoi dnia 27 września 1979 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i wietnamskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Z upoważnienia

Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Jan Śliwiński

Z upoważnienia

Prezydenta Socjalistycznej Republiki Wietnamu

Hoang Luong

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 21 maja 1980 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
KONWENCJA
o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku, sporządzona w Ottawie
dnia 24 października 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 października 1978 r. została sporządzona w Ottawie Konwencja o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku.

Po zaznajomieniu z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych, z utrzymaniem w mocy oświadczenia złożonego przez delegację Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przy podpisaniu konwencji w dniu 14 grudnia 1978 r.; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 listopada 1979 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru.)

Przekład.


KONWENCJA
o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku.

Umawiające się Strony,

biorąc pod uwagę, że państwa nadbrzeżne Północno-Zachodniego Atlantyku, zgodnie z odpowiednimi zasadami prawa międzynarodowego, rozszerzyły swoją jurysdykcję nad żywymi zasobami w swoich wodach przyległych do granicy 200 mil morskich od linii podstawowych, od których jest mierzona szerokość morza terytorialnego, i wykonują na tych obszarach suwerenne prawa w celu badania, użytkowania i zachowania zasobów oraz gospodarowania tymi zasobami,

mając na względzie prace Trzeciej Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Prawa Morza w dziedzinie rybołówstwa,

pragnąc przyczynić się do zachowania i optymalnego wykorzystania zasobów rybnych obszaru Północno-Zachodniego Atlantyku w ramach odpowiadających statusowi rozszerzonej jurysdykcji rybołówczej państwa nadbrzeżnego oraz popierać w tym celu międzynarodową współpracę i konsultację w odniesieniu do tych zasobów,

uzgodniły, co następuje:

Art. I.
1. Obszarem, do którego stosuje się niniejszą konwencję, zwanym dalej "obszarem konwencji", są wody Północno-Zachodniego Oceanu Atlantyckiego na północ od 35�00' szerokości geograficznej północnej i na zachód od linii biegnącej na północ od 35�00' szerokości geograficznej północnej i 42�00' długości geograficznej zachodniej do 59�00' szerokości geograficznej północnej, a stąd na zachód do 44�00' długości geograficznej zachodniej i na północ do wybrzeża Grenlandii oraz wód Zatoki Św. Wawrzyńca, Cieśniny Davisa i Zatoki Baffina na południe od 78�10' szerokości geograficznej północnej.

2. Obszarem określanym w niniejszej konwencji jako "obszar regulacji" jest część obszaru konwencji leżąca poza obszarami, na których państwa nadbrzeżne wykonują jurysdykcję rybołówczą.

3. W rozumieniu niniejszej konwencji "państwo nadbrzeżne" oznacza Umawiającą się Stronę wykonującą jurysdykcję rybołówczą na wodach stanowiących część obszaru konwencji.

4. Niniejszą konwencję stosuje się do wszystkich zasobów rybnych obszaru konwencji, z wyjątkiem: łososia, tuńczyka i marlina, stad waleni zarządzanych przez Międzynarodową Komisję Wielorybniczą lub inną mogącą ją zastąpić organizację, jak również osiadłych gatunków szelfu kontynentalnego, tj. organizmów, które w okresie połowowym pozostają nieruchome na dnie morskim lub pod nim albo nie są w stanie poruszać się bez stałego kontaktu fizycznego z dnem morskim lub podglebiem

5. Żadnego z postanowień niniejszej konwencji nie będzie się uważać za mające wpływ lub przesądzające o stanowisku lub roszczeniach którejkolwiek Umawiającej się Strony w odniesieniu do wód wewnętrznych, morza terytorialnego albo granic lub zakres jurysdykcji rybołówczej którejkolwiek Strony ani za mające wpływ lub przesądzające poglądy bądź stanowisko którejkolwiek Umawiającej się Strony w odniesieniu do prawa morza.

Art. II.
1. Umawiające się Strony zgadzają się ustanowić i utrzymywać międzynarodową organizację, której celem będzie przyczynianie się poprzez konsultacje i współpracę do optymalnego wykorzystania, racjonalnego zarządzania i zachowania zasobów rybnych obszaru konwencji. Organizacja ta, o nazwie "Organizacji Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku", zwana dalej "Organizacją", będzie wykonywać funkcje określone w niniejszej konwencji.

2. W skład Organizacji wchodzą:

a) Rada Ogólna;

b) Rada Naukowa;

c) Komisja Rybołówcza;

d) Sekretariat.

3. Organizacja ma osobowość prawną i w stosunkach z innymi międzynarodowymi organizacjami oraz na terytoriach Umawiających się Stron korzysta z takiej zdolności prawnej, jaka może być konieczna do wykonywania jej zadań i osiągnięcia jej celów. Immunitety i przywileje, z których Organizacja i jej funkcjonariusze będą korzystali na terytorium danej Umawiającej się Strony, określi porozumienie między Organizacją a tą Umawiającą się Stroną.

4. Siedzibą Organizacji jest Dartmouth w Nowej Szkocji w Kanadzie lub inne miejsce, które może być ustalone przez Radę Ogólną.

Art. III.
Zadania Rady Ogólnej są następujące:

a) nadzorowanie i koordynowanie organizacyjnych, administracyjnych, finansowych oraz innych wewnętrznych spraw Organizacji, włączając w to stosunki między organami wchodzącymi w jej skład;

b) koordynowanie stosunków zewnętrznych Organizacji;

c) dokonywanie przeglądu i ustalanie członkostwa Komisji Rybołówczej stosownie do artykułu XIII oraz

d) wykonywanie innych uprawnień przyznanych jej przez niniejszą konwencję.

Art. IV.
1. Każda umawiająca się Strona jest członkiem Rady Ogólnej i wyznacza do niej nie więcej niż trzech przedstawicieli, którym mogą towarzyszyć na każdym posiedzeniu zastępcy, eksperci i doradcy.

2. Rada Ogólna wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego, z których każdy pełni obowiązki przez okres dwóch lat i może być wybrany ponownie, jednakże nie będzie mógł pełnić tych obowiązków dłużej niż przez cztery kolejne lata. Przewodniczącym będzie przedstawiciel Umawiającej się Strony, która jest członkiem Komisji Rybołówczej. Przewodniczący i wiceprzewodniczący będą przedstawicielami różnych Umawiających się Stron.

3. Przewodniczący Rady Ogólnej jest prezydentem Organizacji i jej głównym przedstawicielem.

4. Przewodniczący Rady Ogólnej zwołuje coroczne zwyczajne posiedzenie Organizacji w miejscu ustalonym przez Radę Ogólną, które z reguły będzie położone w Ameryce Północnej.

5. Na wniosek Umawiającej się Strony, poparty przez inną Umawiającą się Stronę, przewodniczący może zwołać w czasie i miejscu przez siebie określonym każde posiedzenie Rady Ogólnej inne niż posiedzenie coroczne.

6. Rada Ogólna może tworzyć takie komitety i podkomitety, jakie uzna za potrzebne do wykonywania jej obowiązków i zadań.

Art. V.
1. Każdej Umawiającej się Stronie przysługuje jeden głos w toku obrad Rady Ogólnej.

2. Jeżeli poszczególne postanowienia nie stanowią inaczej, decyzje Rady Ogólnej są podejmowane większością głosów wszystkich Umawiających się Stron obecnych i głosujących za lub przeciw, z zastrzeżeniem, że głosowania nie można przeprowadzić w razie braku quorum co najmniej dwóch-trzecich Umawiających się Stron.

3. W zależności od potrzeb Rada Ogólna przedstawia Umawiającym się Stronom roczne sprawozdanie z działalności Organizacji.

Art. VI.
1. Zadania Rady Naukowej są następujące:

a) zapewnienie forum konsultacji i współpracy między Umawiającymi się Stronami w zakresie studiów, ocen i wymiany informacji naukowych oraz poglądów dotyczących rybołówstwa na obszarze konwencji, włączając w to czynniki środowiskowe i ekologiczne oddziałujące na to rybołówstwo, oraz popieranie współpracy Umawiających się Stron w badaniach naukowych zmierzających do wypełniania luk w wiedzy związanej z tymi sprawami;

b) gromadzenie i prowadzenie statystyk i rejestrów oraz publikowanie lub rozprowadzanie sprawozdań, informacji i materiałów związanych z rybołówstwem na obszarze konwencji, włączając w to czynniki środowiskowe i ekologiczne oddziałujące na to rybołówstwo;

c) udzielanie porad naukowych państwom nadbrzeżnym, jeżeli zwrócą się o to stosownie do artykułu VII, oraz

d) udzielanie porad naukowych Komisji Rybołówczej stosownie do artykułu VIII lub z własnej inicjatywy, jeżeli wymaga tego realizacja celów Komisji.

2. Stosownie do potrzeb Rada Naukowa może spełniać swoje zadania we współpracy z innymi organizacjami publicznymi lub prywatnymi mającymi podobne cele.

3. Umawiające się Strony przekazują Radzie Naukowej wszelkie dostępne informacje statystyczne i naukowe, o jakie zwróci się Rada w celach określonych w niniejszym artykule.

Art. VII.
1. Na wniosek państwa nadbrzeżnego Rada Naukowa rozpatruje i przedstawia sprawozdanie co do każdego zagadnienia dotyczącego naukowych podstaw zarządzania i zachowania zasobów rybnych w wodach podległych jurysdykcji rybołówczej tego państwa nadbrzeżnego na obszarze konwencji.

2. W porozumieniu z Radą Naukową państwo nadbrzeżne określa kryteria rozpatrzenia każdego zagadnienia przekazanego Radzie stosownie do ustępu 1. Te kryteria obok innych danych uznanych za wskazane powinny zawierać następujące elementy, jeśli mają one zastosowanie:

a) oświadczenie co do przedmiotu przekazanego zagadnienia, włączając w to opis połowów i obszaru mającego być przedmiotem rozważań;

b) jeżeli wniosek dotyczy ocen lub przewidywań naukowych - opis wszystkich odpowiednich czynników lub założeń, jakie powinny być wzięte pod uwagę, oraz

c) określenie, w miarę potrzeby, celów, jakie państwo nadbrzeżne chce osiągnąć, oraz podanie, czy chodzi o określoną poradę, czy o wskazanie wielu możliwości do wyboru.

Art. VIII.
Rada Naukowa rozważa wszelkie zagadnienia przekazane jej przez Komisję Rybołówczą, dotyczące naukowych podstaw gospodarowania zasobami rybnymi obszaru regulacji oraz zachowania tych zasobów, i składa sprawozdanie w tej sprawie, biorąc pod uwagę kryteria określone przez Komisję Rybołówczą co do tego zagadnienia.

Art. IX.
1. Każda Umawiająca się Strona jest członkiem Rady Naukowej i wyznacza do Rady własnych przedstawicieli, którym mogą towarzyszyć na każdym posiedzeniu zastępcy, eksperci i doradcy.

2. Rada Naukowa wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego, z których każdy pełni obowiązki przez okres dwóch lat i może być wybrany ponownie, jednakże nie będzie mógł pełnić tych obowiązków dłużej niż przez cztery kolejne lata. Przewodniczący i wiceprzewodniczący będą przedstawicielami różnych Umawiających się Stron.

3. Na wniosek państwa nadbrzeżnego lub na wniosek Umawiającej się Strony, poparty przez inną Umawiającą się Stronę, przewodniczący może zwołać w czasie i miejscu przez siebie określonym każde posiedzenie Rady Naukowej inne niż posiedzenie coroczne, zwołane stosownie do artykułu IV.

4. Rada Naukowa może tworzyć takie komitety i podkomitety, jakie uzna za potrzebne do wykonywania swych obowiązków i zadań.

Art. X.
1. Porady naukowe udzielane przez Radę Naukową stosownie do niniejszej konwencji są ustalane na zasadzie jednomyślności. Jeżeli nie jest możliwe osiągnięcie jednomyślności, Rada przedstawia w swoich sprawozdaniu wszystkie poglądy wyrażone w sprawie będącej przedmiotem rozważań.

2. Decyzje Rady Naukowej co do wyboru funkcjonariuszy, uchwalenia i zmian regulaminu oraz innych spraw dotyczących toku jej pracy są podejmowane większością głosów wszystkich Umawiających się Stron obecnych i głosujących za lub przeciw; w tych celach każdej Umawiającej się Stronie będzie przysługiwał jeden głos. Głosowania nie można przeprowadzić w razie braku quorum co najmniej dwóch-trzecich Umawiających się Stron.

3. W zależności od potrzeb Rada Naukowa uchwala i zmienia regulamin swoich posiedzeń i wykonywania swoich zadań.

Art. XI.
1. Komisja Rybołówcza, zwana dalej "Komisją", jest odpowiedzialna za zarządzanie i zachowanie zasobów rybnych obszaru regulacji stosownie do postanowień niniejszego artykułu.

2. Komisja może uchwalić propozycje co do wspólnego działania Umawiających się Stron, zmierzające do optymalnego wykorzystania zasobów rybnych obszaru regulacji. Rozpatrując takie propozycje, Komisja bierze pod uwagę każdą odpowiednią informację lub poradę udzieloną jej przez Radę Naukową.

3. Realizując swoje zadania określone w ustępie 2, Komisja dąży do zapewnienia zgodności między:

a) każdą propozycją, odnoszącą się do stada lub grupy stad ryb występujących zarówno na obszarze regulacji, jak i na obszarze pozostającym pod jurysdykcją rybołówczą państwa nadbrzeżnego, lub każdą propozycją, która ze względu na współzależność gatunków miałaby wpływ na stado lub grupę stad ryb występujących w całości lub w części obszaru pozostającego pod jurysdykcją rybołówczą państwa nadbrzeżnego, oraz

b) wszelkimi zarządzeniami lub decyzjami, dotyczącymi gospodarowania stadem lub grupą stad ryb, oraz zachowania tego stada lub grup stad, podjętymi przez państwo nadbrzeżne co do działalności rybołówczej prowadzonej na obszarze pozostającym pod jurysdykcją rybołówczą.

Właściwe państwo nadbrzeżne oraz Komisja będą w związku z tym popierać koordynację tych propozycji, zarządzeń i decyzji. Każde państwo nadbrzeżne będzie informować Komisję o podjętych przez nie zarządzeniach i decyzjach w celach określonych w niniejszym artykule.

4. Propozycje uchwalone przez Komisję, dotyczące rozdziału kwot połowowych na obszarze regulacji, będą uwzględniać interesy tych członków Komisji, których statki tradycyjnie poławiały na tym obszarze, a przy rozdziale kwot połowowych z łowisk Grand Banks i Flemish Cap członkowie Komisji zwrócą szczególną uwagę na Umawiającą się Stronę, której społeczności nadbrzeżne są przede wszystkim zależne od połowów stad związanych z tymi łowiskami i która podjęła wzmożone wysiłki w celu ochrony takich stad w drodze akcji międzynarodowych, w szczególności przez zapewnienie nadzoru i inspekcji międzynarodowego rybołówstwa na tych łowiskach stosownie do międzynarodowego planu wspólnej kontroli.

5. Komisja może również uchwalić propozycje w sprawie międzynarodowych środków kontrolnych i wykonawczych na obszarze regulacji w celu zapewnienia na tym obszarze stosowania niniejszej konwencji oraz obowiązujących zarządzeń wprowadzonych na jej podstawie.

6. Każdą propozycję uchwaloną przez Komisję Sekretarz Wykonawczy przekazuje wszystkim Umawiającym się Stronom, ze wskazaniem daty jej przekazania w celach określonych w ustępie 1 artykułu XII.

7. Z zastrzeżeniem postanowień artykułu XII każda propozycja uchwalona przez Komisję na podstawie niniejszego artykułu staje się zarządzeniem wiążącym wszystkie Umawiające się Strony, licząc od daty określonej przez Komisję.

8. Komisja może przekazać Radzie Naukowej każde zagadnienie dotyczące naukowych podstaw zarządzania i zachowania zasobów rybnych obszaru regulacji, określając kryteria rozpatrzenia tego zagadnienia.

9. Komisja może zwrócić uwagę niektórych lub wszystkich członków Komisji na każde zagadnienie dotyczące zamierzeń i celów niniejszej konwencji na obszarze regulacji.

Art. XII.
1. Jeżeli członek Komisji zgłosi Sekretarzowi Wykonawczemu zastrzeżenie co do propozycji w ciągu sześćdziesięciu dni od daty jej przekazania, określonej w zawiadomieniu przesłanym przez Sekretarza Wykonawczego, propozycja nie staje się wiążącym zarządzeniem do czasu upływu czterdziestu dni od daty przekazania określonej w zawiadomieniu o tym zastrzeżeniu przesłanym do Umawiających się Stron. Od tego momentu każdy inny członek Komisji może w ten sam sposób wnieść zastrzeżenie przed upływem dodatkowego okresu czterdziestu dni albo w ciągu trzydziestu dni po dacie przekazania, określonej w zawiadomieniu informującym Umawiające się Strony o każdym zastrzeżeniu zgłoszonym w tym dodatkowym okresie czterdziestu dni, zależnie od tego, która data będzie późniejsza. Propozycja staje się następnie zarządzeniem wiążącym wszystkie Umawiające się Strony, z wyjątkiem tych, które zgłosiły zastrzeżenia przed upływem tego przedłużonego okresu lub okresów zgłaszania zastrzeżeń. Jeżeli jednak przed upływem takiego okresu lub okresów zastrzeżenia zostały zgłoszone i utrzymane przez większość członków Komisji, propozycja nie staje się wiążącym zarządzeniem, chyba że mimo to niektórzy lub wszyscy członkowie Komisji zgodzą się jej podporządkować w uzgodnionym przez nich terminie.

2. Każdy członek Komisji, który zgłosił zastrzeżenie do propozycji, może je w każdym czasie wycofać; propozycja staje się dla niego niezwłocznie wiążącym go zarządzeniem, pod warunkiem zastosowania postępowania dotyczącego zastrzeżeń, przewidzianego w niniejszym artykule.

3. W każdym czasie po upływie roku od daty wejścia danego zarządzenia w życie każdy członek Komisji może zawiadomić Sekretarza Wykonawczego, że nie będzie uważał się za związanego tym zarządzeniem; jeżeli to zawiadomienie nie zostanie wycofane, zarządzenie przestanie być wiążące dla tego członka z upływem roku od daty otrzymania zawiadomienia przez Sekretarza Wykonawczego. W każdym czasie po ustaniu mocy wiążącej zarządzenia w stosunku do członka Komisji na podstawie niniejszego ustępu przestanie ono być wiążące w stosunku do każdego innego członka Komisji od daty zawiadomienia otrzymanego przez Sekretarza Wykonawczego danego członka, że nie będzie się uważał za związanego tym zarządzeniem.

4. Sekretarz Wykonawczy niezwłocznie zawiadomi każdą Umawiającą się Stronę:

a) o otrzymaniu każdego zastrzeżenia i wycofaniu zastrzeżenia przewidzianego w ustępach 1 i 2;

b) o terminie, w którym każda propozycja staje się zarządzeniem wiążącym zgodnie z postanowieniami ustępu 1, oraz

c) o otrzymaniu każdego zawiadomienia przewidzianego w ustępie 3.

Art. XIII.
1. Członkostwo w Komisji podlega przeglądowi i ustaleniom Rady Ogólnej na jej corocznych posiedzeniach i obejmuje:

a) każdą Umawiającą się Stronę, która uczestniczy w rybołóstwie na obszarze regulacji, oraz

b) każdą Umawiającą się Stronę, która przedstawi Radzie Ogólnej wystarczające dowody, że ma zamiar uczestniczyć w rybołóstwie na obszarze regulacji w ciągu roku, w którym odbywa się to coroczne posiedzenie, lub w ciągu następnego roku kalendarzowego.

2. Każdy członek Komisji wyznacza do Komisji nie więcej niż trzech przedstawicieli, którym mogą towarzyszyć na każdym posiedzeniu zastępcy, eksperci i doradcy.

3. Każda Umawiająca się Strona, która nie jest członkiem Komisji, może uczestniczyć w posiedzeniach Komisji jako obserwator.

4. Komisja wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego, z których każdy pełni obowiązki przez okres dwóch lat i może być wybrany ponownie, jednakże nie będzie mógł pełnić tych obowiązków dłużej niż przez kolejne cztery lata. Przewodniczący i wiceprzewodniczący będą przedstawicielami różnych członków Komisji.

5. Na wniosek każdego członka Komisji przewodniczący może zwołać w czasie i miejscu przez siebie określonym każde posiedzenie Komisji, inne niż posiedzenie coroczne zwołane stosownie do artykułu IV.

6. Komisja może tworzyć takie komitety i podkomitety, jakie uzna za potrzebne do wykonania jej obowiązków i zadań.

Art. XIV.
1. Każdemu członkowi Komisji przysługuje jeden głos w toku obrad Komisji.

2. Decyzje Komisji są podejmowane większością głosów członków Komisji obecnych i głosujących za lub przeciw, z zastrzeżeniem, że głosowania nie można przeprowadzić w razie braku quorum co najmniej dwóch-trzecich członków Komisji.

3. W zależności od potrzeb Komisja uchwala i zmienia regulamin swoich posiedzeń i wykonania swoich zadań.

Art. XV.
1. Sekretariat zapewnia obsługę Organizacji w wykonaniu jej obowiązków i zadań.

2. Głównym urzędnikiem administracyjnym Sekretariatu jest Sekretarz Wykonawczy, którego mianuje Rada Ogólna w sposób i na warunkach, jakie sama ustala.

3. Sekretarz Wykonawczy mianuje personel Sekretariatu zgodnie z regulaminem i w sposób ustalony przez Radę Ogólną.

4. Sekretarz Wykonawczy sprawuje, pod ogólnym nadzorem Rady Ogólnej, zwierzchnictwo w stosunku do personelu Sekretariatu oraz wykonuje inne zadania określone przez Radę Ogólną.

Art. XVI.
1. Każda Umawiająca się Strona pokrywa wydatki własnej delegacji na wszystkie posiedzenia zwoływane na podstawie niniejszej konwencji.

2. Roczny budżet Organizacji uchwala Rada Ogólna.

3. Rada Ogólna ustala składki należne od każdej Umawiającej się Strony w ramach rocznego budżetu według następujących zasad:

a) 10% budżetu przypada na państwa nadbrzeżne proporcjonalnie do ich nominalnych połowów na obszarze konwencji w roku zakończonym dwa lata przed rozpoczęciem roku budżetowego;

b) 30% budżetu przypada w równych częściach na wszystkie umawiające się Strony oraz

c) 60% budżetu przypada na wszystkie Umawiające się Strony proporcjonalnie do ich nominalnych połowów na obszarze konwencji w roku zakończonym dwa lata przed rozpoczęciem roku budżetowego.

Nominalne połowy, o których mowa wyżej, oznaczają zgłoszone połowy gatunków wymienionych w załączniku I, który stanowi integralną część niniejszej konwencji.

4. Sekretarz Wykonawczy zawiadamia każdą Umawiającą się Stronę o składce należnej od tej Strony, ustalonej zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu, a każda Umawiająca się Strona przekaże do Organizacji swoją składkę, tak szybko, jak to będzie możliwe.

5. Składki opłaca się w walucie kraju, w którym znajduję się siedziba Organizacji, chyba że Rada Ogólna postanowi inaczej.

6. Z zastrzeżeniem ustępu 11 niniejszego artykułu Rada Ogólna na swym pierwszym posiedzeniu uchwala budżet na pozostałą część pierwszego roku finansowego, w którym Organizacja rozpoczęła działalność, a Sekretarz Wykonawczy przekaże Umawiającym się Stronom kopie tego budżetu wraz z zawiadomieniem o ich składkach.

7. W następnym latach finansowych preliminarze rocznych budżetów będą przedstawiane każdej Umawiającej się Stronie przez Sekretarza Wykonawczego razem z tabelą składek nie później niż na sześćdziesiąt dni przed corocznym posiedzeniem Organizacji, na którym budżet ma być rozpatrzony.

8. Umawiająca się Strona, która przystępuje do niniejszej konwencji w ciągu roku finansowego, uczestniczy w składkach tego roku w części obliczanej zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, która jest proporcjonalna do liczby pełnych miesięcy pozostałych w tym roku.

9. Umawiająca się Strona, która nie wypłaciła swoich składek za dwa kolejne lata, będzie pozbawiona prawa do uczestniczenia w głosowaniu oraz zgłaszania zastrzeżeń na podstawie niniejszej konwencji do czasu wypełnienia swych zobowiązań, chyba że Rada Ogólna zdecyduje inaczej.

10. Sprawy finansowe Organizacji będą kontrolowane corocznie przez biegłych księgowych z zewnątrz, wybranych przez Radę Ogólną.

11. Jeżeli konwencja wejdzie w życie dnia 1 stycznia 1979 r., postanowienia załącznika II, który stanowi integralną część niniejszej konwencji, stosuje się zamiast postanowień ustępu 6.

Art. XVII.
Umawiające się Strony zgadzają się podejmować niezbędne kroki w celu zapewnienia skuteczności postanowień konwencji, łącznie z nakładaniem odpowiednich sankcji w razie naruszenia, oraz stosować zarządzenia, które stały się wiążące zgodnie z ustępem 7 artykułu XI, jak również te, które obowiązują zgodnie z artykułem XXIII. Każda Umawiająca się Strona będzie przekazywać komisji roczne sprawozdanie o krokach podjętych przez nią w tym okresie.

Art. XVIII.
Umawiające się Strony zgadzają się utrzymać w mocy i stosować na obszarze regulacji system wzajemnej kontroli międzynarodowej, przyjęty stosownie do artykułu XXIII lub zmieniony w drodze zarządzeń, o których mowa w ustępie 5 artykułu XI. System ten będzie zawierać postanowienia o wzajemnych prawach do wejścia na pokład i dokonywania inspekcji przez Umawiające się Strony oraz o postępowaniu i sankcji wobec państwa bandery na podstawie dowodów uzyskanych w rezultacie takiego wejścia na pokład i inspekcji. Sprawozdanie z takiego postępowania oraz nałożonych sankcji będzie zawarte w rocznym sprawozdaniu, o którym mowa w artykule XVII.

Art. XIX.
Umawiające się Strony zgadzają się zwracać uwagę każdemu Państwu, nie będącemu Stroną niniejszej konwencji, na wszelkie sprawy dotyczące prowadzonej na obszarze regulacji przez obywateli lub statki tego Państwa działalności rybołówczej, która wydaje się wpływać ujemnie na realizację celów niniejszej konwencji. Umawiające się Strony zgadzają się ponadto porozumiewać w miarę potrzeby, co do kroków, jakie należy podjąć w celu zapobiegania takim ujemnym skutkom.

Art. XX.
1. Obszar konwencji zostaje podzielony na naukowe i statystyczne podobszary, rejony i podrejony, których granice określa załącznik III do niniejszej konwencji.

2. Na wniosek Rady Naukowej, Rada Ogólna może, jeżeli uzna to za konieczne w celach naukowych lub statystycznych, większością dwóch-trzecich głosów wszystkich Umawiających się Stron zmienić granice naukowych i statystycznych podobszarów, rejonów i podrejonów ustalonych w załączniku III, pod warunkiem, że każde państwo nadbrzeżne wykonujące jurysdykcję rybołówczą na każdej części tego obszaru wyrazi na to zgodę.

3. Na wniosek Komisji Rybołówczej i po konsultacji z Radą Naukową Rada Ogólna może większością dwóch-trzecich głosów wszystkich Umawiających się Stron podzielić obszar regulacji na odpowiednie rejony i podrejony regulacji, jeżeli uzna to za konieczne w celach zarządzenia. Mogą być one następnie zmieniane zgodnie z tą samą procedurą. Granice tych rejonów i podrejonów określa załącznik III.

4. Załącznik III do niniejszej konwencji zarówno w obecnym brzmieniu, jak również po późniejszych zmianach wprowadzonych zgodnie z niniejszym artykułem, stanowi integralną część niniejszej konwencji.

Art. XXI.
1. Każda Umawiająca się Strona może proponować poprawki do niniejszej konwencji, które Rada Ogólna na corocznym lub specjalnym posiedzeniu rozpatrzy i podejmie decyzję co do dalszego postępowania. Projekt proponowanej poprawki zostanie przesłany Sekretarzowi Wykonawczemu co najmniej na dziewięćdziesiąt dni przed posiedzeniem, na którym przewiduje się jej rozpatrzenie, a sekretarz Wykonawczy niezwłocznie przekaże ten projekt wszystkim Umawiającym się Stronom.

2. Uchwalenia proponowanej poprawki do konwencji przez Radę Ogólną wymaga większość trzech-czwartych głosów wszystkich Umawiających się Stron. Depozytariusz przekaże wszystkim Umawiającym się Stronom uchwalony w ten sposób tekst poprawki.

3. Poprawka wchodzi w życie w stosunku do wszystkich Umawiających się Stron po stu dwudziestu dniach od daty przekazania, określonej w zawiadomieniu przesłanym przez Depozytariusza o otrzymaniu pisemnego zawiadomienia o przyjęciu poprawki przez trzy-czwarte wszystkich Umawiających się Stron, chyba że inna Umawiająca się Strona zawiadomi Depozytariusza w ciągu dziewięćdziesięciu dni od daty przekazania określonej w zawiadomieniu przesłanym przez niego, że zgłasza zastrzeżenie co do tej poprawki; w takim przypadku poprawka nie wejdzie w życie w stosunku do żadnej Umawiającej się Strony. Umawiająca się Strona, która zgłosiła zastrzeżenie co do poprawki, może je w każdym czasie wycofać. W razie wycofania wszystkich zastrzeżeń co do poprawki, poprawka ta wchodzi w życie w stosunku do wszystkich Umawiających się Stron po upływie stu dwudziestu dni od daty przekazania, określonej w przesłanym przez Depozytariusza zawiadomieniu o wycofaniu ostatniego zastrzeżenia.

4. Każdą Stronę, która stanie się Umawiającą się Stroną konwencji po przyjęciu poprawki zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu, uważa się za przyjmującą wymienioną poprawkę.

5. Depozytariusz poinformuje niezwłocznie wszystkie Umawiające się Strony o otrzymaniu zawiadomień o przyjęciu poprawek, zawiadomień o zastrzeżeniu lub wycofaniu zastrzeżenia oraz o wejściu poprawek w życie.

Art. XXII.
1. Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu w Ottawie do dnia 31 grudnia 1978 r. dla Stron reprezentowanych na konferencji dyplomatycznej w sprawie przyszłej wielostronnej współpracy w rybołóstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku, która odbyła się w Ottawie od dnia 11 do 21 października 1977 r. Konwencja będzie następnie otwarta do przystąpienia.

2. Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu przez Sygnatariuszy; dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia lub zatwierdzenia będą złożone rządowi Kanady, określonemu w niniejszej konwencji jako "Depozytariusz".

3. Niniejsza konwencja wejdzie w życiu dnia 1 stycznia po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub zatwierdzenia przez nie mniej sześciu Sygnatariuszy, z których co najmniej jeden wykonuje jurysdykcję rybołówczą na wodach stanowiących część obszaru konwencji.

4. Każdą Strona, która nie podpisała niniejszej konwencji, może do niej przystąpić przez pisemne zawiadomienie Depozytariusza. Przystąpienia otrzymane przez Depozytariusza przed datą wejścia w życie niniejszej konwencji nabiorą mocy z chwilą jej wejścia w życie. Przystąpienia otrzymane przez Depozytariusza po dacie wejścia w życie konwencji nabiorą mocy z chwilą otrzymania ich przez Depozytariusza.

5. Depozytariusz będzie zawiadamiał wszystkich Sygnatariuszy oraz wszystkie Umawiające się Strony o złożeniu każdego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia oraz przystąpienia.

6. Depozytariusz zwoła inauguracyjne posiedzenie Organizacji nie później niż w sześć miesięcy po wejściu w życie konwencji oraz przekaże tymczasowy porządek obrad każdej Umawiającej się Stronie nie później niż na miesiąc przed datą tego posiedzenia.

Art. XXIII.
Z chwilą wejścia w życie niniejszej konwencji każda propozycja, która została przekazana lub stała się obowiązująca na podstawie artykułu VIII Międzynarodowej konwencji o rybołóstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku z 1949 r. ("Konwencja ICNAF"), staje się natychmiast, z zastrzeżeniem postanowień konwencji ICNAF, zarządzeniem wiążącym każdą Umawiającą się Stronę w odniesieniu do obszaru regulacji, jeżeli ta propozycja nabrała mocy na podstawie konwencji ICNAF, lub w takim czasie, w jakim nabierze mocy na podstawie tej konwencji. Z zastrzeżeniem ustępu 3 artykułu XII każde takie zarządzenie będzie obowiązywało każdą Umawiającą się Stronę do czasu utraty mocy wiążącej lub zastąpienia go przez inne zarządzenie, które stanie się wiążące stosownie do artykułu XI niniejszej konwencji, pod warunkiem, że takie zastąpienie nie może nabrać mocy przed upływem roku od wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. XXIV.
1. Każda Umawiająca się Strona może wystąpić z konwencji dnia 31 grudnia każdego roku, zawiadamiając o tym Depozytariusza w dniu lub przed dniem 30 czerwca danego roku. Depozytariusz przesyła kopie takiego zawiadomienia pozostałym Umawiającym się Stronom.

2. Następnie każda inna Umawiająca się Strona może wystąpić z konwencji dnia 31 grudnia tego samego roku, zawiadamiając o swym zamiarze Depozytariusza w ciągu jednego miesiąca od dnia otrzymania kopii zawiadomienia o wystąpieniu do ustępu 1 niniejszego artykułu.

Art. XXV.
1. Oryginał konwencji zostanie złożony rządowi Kanady, który przekaże jego uwierzytelnione kopie wszystkim Sygnatariuszom oraz wszystkim Umawiającym się Stronom.

2. Depozytariusz zarejestruje niniejszą konwencję w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Ottawie dnia 24 października 1978 r. w jednym egzemplarzu w językach angielskim i francuskim, przy czym każdy tekst jest jednakowo autentyczny.

Załącznik I do konwencji.Wykaz gatunków do określenia nominalnych połowów przyjętych do ustalenia rocznego budżetu stosownie do artykułu XVI

Dorsz atlantycki Gadus morhua Plamiak Melanogrammus aeglefinus Karmazyn atlantycki Sebastes marinus Morszczuk srebrzysty Merluccius bilinearis Miętus czerwony Urophycis chuss Czarniak Pollachius virens Niegładzica Hippoglossoid�s platenssoides Szkarłacica Glyptocephalus cynoglossus Zimnica Limanda ferruginea Halibut czarny Reinhardtius hippoglossoides Buławik czarny Macrourus rupestris Sledź atlantycki Clupea harengus Makrela atlantycka Scomber scombrus Błyszczyk Peprilus triacanthus Aloza Alosa pseudoharengus Srebrzyk opałek (argentyna) Argentina silus Gromadnik Mallotus villosus Kalmar loligo Loligo pealei Kalmar illex Illex illecebrosus Krewetki Pandalus sp.

Załącznik II do konwencji.


Tymczasowe ustalenia finansowe

1. Umawiająca się Strona, która jest także Umawiającą się Stroną Międzynarodowej konwencji o rybołówstwie na Północno-Zachodnim Atlantyku, w ciągu 1979 r., nie będzie pokrywać wydatków Organizacji w tym roku. Inne Umawiające się Strony, które złożą swoje dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia, zatwierdzenia albo przystąpią do konwencji przed dniem 31 grudnia 1979 r., wpłacą kwotę wskazaną w dodatku do niniejszego załącznika. Składka każdej Umawiającej się Strony nie objęta w tym dodatku zostanie ustalona przez Radę Ogólną.

2. Składki należne stosownie do ustępu 1 będą wpłacane przez każdą Umawiającą się Stronę, tak szybko jak to będzie możliwe, po dniu 1 stycznia 1979 r. albo po jej przystąpieniu do konwencji w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.


Dodatek do załącznika II do konwencji

Umawiająca się Strona Składka za 1979 r. ---------------------------------------------------------- Bułgaria 16.325 Kanada 82.852 Kuba 20.211 Dania (Wyspy Owcze) 6.473 Europejska Wspólnota Gospodarcza 74.254 Niemiecka Republika Demokratyczna 19.266 Islandia 12.293 Japonia 16.697 Norwegia 21.107 Polska 29.316 Portugalia 22.716 Rumunia 15.472 Hiszpania 26.224 Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 72.133 Stany Zjednoczone Ameryki 29.947

Załącznik III do konwencji.Naukowe i statystyczne podobszary, rejony oraz podrejony

Naukowe i statystyczne podobszary, rejony oraz podrejony przewidziane w artykule XX niniejszej konwencji są następujące:

1 (a) Podobszar 0

część obszaru konwencji leżącego na północ od równoleżnika na 61�00'szerokości geograficznej północnej, ograniczonego na wschodzie przez linię przebiegającą na północ z punktu na 61�00'szerokości geograficznej północnej i 59�00'długości geograficznej zachodniej do równoleżnika na 69�00'szerokości geograficznej północnej, stąd w kierunku północno-zachodnim wzdłuż linii rumbu do punktu na 75�00'szerokości geograficznej północnej i 73�30' długości geograficznej zachodniej i stąd na północ do równoleżnika na 78�10'szerokości geograficznej północnej; na zachodzie przez linię zaczynającą się od 61�00'szerokości geograficznej północnej i 65�00'długości geograficznej zachodniej przebiegającą w północno-zachodnim kierunku wzdłuż linii rumbu do wybrzeża Wyspy Baffina w East Bluff (61�55'szerokości geograficznej północnej i 66�20'długości geograficznej zachodniej) i stąd w kierunku północnym wzdłuż wybrzeża Wyspy Baffina, Wyspy Bylota, Wyspy Devona i Wyspy Ellesmere oraz po osiemdziesiątym południku długości geograficznej zachodniej na wodach między tymi wyspami do równoleżnika na 78�10'szerokości geograficznej północnej,

1 (b) Podobszar 0 dzieli się na dwa rejony:

Rejon 0 - A

część podobszaru leżącego na północ od równoleżnika na 66�15'szerokości geograficznej północnej,

Rejon 0 - B

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 66�15'szerokości geograficznej północnej,

2 (a) Podobszar 1

część obszaru konwencji leżącego na wschód od podobszaru 0 oraz na północ i wschód od linii rumbu, łączącej punkt na 61�00'szerokości geograficznej północnej i na 59'00, długości geograficznej zachodniej z punktem na 52�15'szerokości geograficznej północnej i 42�00' długości geograficznej zachodniej.

2 (b) Podobszar 1 dzieli się na sześć rejonów:

Rejon 1 A

część podobszaru leżącego na północ od równoleżnika na 68�50'szerokości geograficznej północnej (Christianshaab);

Rejon 1 B

część podobszaru leżącego między równoleżnikiem na 66�15'szerokości geograficznej północnej (5 mil morskich na północ od Umanarsugssuak) i równoleżnikiem na 68�50'szerokości geograficznej północnej (Christianshaab);

Rejon 1 C

część podobszaru leżącego między równoleżnikiem na 66�15'szerokości geograficznej północnej (4 mile morskie na północ od Godthaab) i równoleżnikiem na 66�15'szerokości geograficznej północnej (5 mil morskich na północ od Umanarsugssuak);

Rejon 1 D

część podobszaru leżącego między równoleżnikiem na 62�30'szerokości geograficznej północnej (lodowiec Frederikshaab) i równoleżnikiem na 64�15'szerokości geograficznej północnej (4 mile morskie na północ od Godthaab);

Rejon 1 E

część podobszaru leżącego między równoleżnikiem na 60�45'szerokości geograficznej północnej (Przylądek Desolation) i równoleżnikiem na 62�30'szerokości geograficznej północnej (lodowiec Frederikshaab);

Rejon 1 F

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 60�45'szerokości geograficznej północnej (Przylądek Desolation).

3 (a) Podobszar 2

część obszaru konwencji leżącego na wschód od południka na 64�15'długości geograficznej zachodniej na obszarze Cieśniny Hudson, na południe od podobszaru 0, na południe i na zachód od podobszaru 1 oraz na północ od równoleżnika na 52�15'szerokości geograficznej północnej.

3 (b) Podobszar 2 dzieli się na 3 rejony:

Rejon 2 G

część podobszaru leżącego na północ od równoleżnika na 57�40'szerokości geograficznej północnej (Przylądek Mugford);

Rejon 2 H

część obszaru leżącego między równoleżnikiem na 52�20'szerokości geograficznej północnej (Hopedale) i równoleżnika na 57�40'szerokości geograficznej północnej (Przylądek Mugford);

Rejon 2 J

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 52�20'szerokości geograficznej północnej (Hopedale).

4 (a) Podobszar 3

część podobszaru konwencji leżącego na południe od równoleżnika na 52�15'szerokości geograficznej północnej; na wschodzie od linii przebiegającej na północ od Przylądka Balud na północnym wybrzeżu Nowej Funlandii do 52�15'szerokości geograficznej północnej, na północ od równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej, 50�00'długości geograficznej zachodniej w kierunku północno-zachodnim przez punkt na 43�30'szerokości geograficznej północnej, 55�00'długości geograficznej zachodniej w kierunku punktu na 47�50'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej do skrzyżowania z linią prostą łączącą Przylądek Ray na wybrzeżu Nowej Funlandii z Przylądkiem Północnym na Przylądku Wyspy Breton, stąd w kierunku północno-wschodnim wzdłuż wymienionej linii Przylądka Ray.

4 (b) Podobszar 3 dzieli się na sześć rejonów:

Rejon 3 K

część podobszaru leżącego na północ od równoleżnika na 49�15'szerokości geograficznej północnej (Przylądek Freels w Nowej Funalndii);

Rejon 3 L

część podobszaru leżącego między wybrzeżem Nowej Funlandii od Przylądka Freels do Przylądka St. Mary oraz linią określoną następująco: zaczynając od Przylądka Freels, stąd na wschód do południka na 46�30'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do równoleżnika 46�00'szerokości geograficznej północnej, stąd na zachód do południka na 54�30'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż od linii rumbu do Przylądka St. Mary w Nowej Funlandii;

Rejon 3 M.

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 49�15'szerokości geograficznej północnej i na wschód od południka na 46�30'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 3 N

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 46�00'szerokości geograficznej północnej i między południkiem na 46�30'długości geograficznej zachodniej oraz południkiem na 51�00'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 3 O

część podobszaru leżącego na południe od równoleżnika na 46�00'szerokości geograficznej północnej i między południkiem na 51�00'długości geograficznej zachodniej oraz południkiem na 54�30'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 3 P.

część podobszaru leżącego na południe od wybrzeża Nowej Funlandii i na zachód od linii od Przylądka St. Mary w Nowej Funlandii do punktu na 46�00'szerokości geograficznej północnej, 54�30'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do granicy podobszaru;

Rejon 3 P. Dzieli się na trzy podrejony:

3 Pn - Podrejon Północno-Zachodni - część rejonu 3 P leżącego na północnym zachodzie od linii przechodzącej od Wyspy Burgeo w Nowej Funlandii w kierunku zbliżonym do południowo-zachodniego, do punktu na 46�50'szerokości geograficznej północnej i 58�50'długości geograficznej zachodniej;

3 Ps - Podrejon Południowo-Wschodni - część rejonu 3P leżącego na południowy wschód od linii ustalonej dla Podrejonu 3 Pn.

5 (a) Podobszar 4

część obszaru konwencji leżącego na północ od równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej, na zachód od podobszaru 3 oraz na wschód od linii określonej następująco: zaczynając do końca międzynarodowej granicy między Stanami Zjednoczonymi Ameryki a Kanadą w Kanale Grand Manan w punkcie na 44�46' 35. 346'' szerokości geograficznej północnej; 66�54'11. 253'' długości geograficznej zachodniej; stąd na południe do równoleżnika na 43�50'szerokości geograficznej północnej; stąd na zachód do południka 67�40'długości geograficznej zachodniej; stąd na południe do równoleżnika na 42�20'szerokości geograficznej północnej; stąd na wschód do punktu na 66�00'długości geograficznej zachodniej; stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-wschodnim do punktu na 42�00'szerokości geograficznej północnej i 65�40'długości geograficznej zachodniej oraz stąd na południe do równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej.

5 (b) Podobszar 4 dzieli się na sześć rejonów:

Rejon 4 R

część podobszaru leżącego między wybrzeżem Nowej Funlandii od Przylądka Bauld do Przylądka Ray oraz linią określoną następująco: zaczynając od Przylądka Bauld na północ od równoleżnika na 52�15'szerokości geograficznej północnej, stąd na zachód do wybrzeża Labradoru, stąd wzdłuż wybrzeża Labradoru do końca granicy między Labradorem a Quebec, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-zachodnim do punktu na 49�25'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do punktu na 47�50'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-wschodnim do punktu, w którym granica podobszaru 3 przecina się z linią prostą łączącą Przylądek Północny w Nowej Szkocji i Przylądkiem Ray w Nowej Funlandii, stąd do Przylądka Ray w Nowej Funlandii.

Rejon 4 S

część podobszaru leżącego między południowym wybrzeżem prowincji Quebec od końca granicy między Labradorem a Quebec do Pte. des Monts oraz linią kreśloną następująco: zaczynając od Pte. des Monts na wschód do punktu na 49�25'szerokości geograficznej północnej, 64�40'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-wschodnim do punktu na 47�50'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na północ do punktu na 49�25'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku północno-wschodnim do końca granicy między Labradorem a Quebec.

Rejon 4 T

część podobszaru leżącego między wybrzeżami Nowej Szkocji, Nowego Brunszwiku oraz Quebec od Przylądka Północnego do Pte. des Monts a linią określoną następująco: zaczynając od Pte. des Monts na wschód do punktu na 49�25'szerokości geograficznej północnej, 64�40'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-wschodnim do punktu na 47�50'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowym do Przylądka Północnego w Nowej Szkocji.

Rejon 4 V

część podobszaru leżącego między wybrzeżami Nowej Szkocji, między wybrzeżem Nowej Szkocji, między Przylądkiem Północnym i Fourchu, a linią określoną następująco: zaczynając od Fourchu, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku wschodnim do punktu na 45�40'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe wzdłuż południka na 60�00'długości geograficznej zachodniej do równoleżnika na 44�10'szerokości geograficznej północnej, stąd na wschód do południka na 59�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej, stąd na wschód do punktu, gdzie granica między podobszarami 3 i 4 przecina równoleżnik na 39�00'szerokości geograficznej północnej, stąd wzdłuż granicy między podobszarami 3 i 4 a linią biegnącą dalej w kierunku północno-zachodnim do punktu na 47�50'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej oraz stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku południowym do Przylądka Północnego w Nowej Szkocji.

Rejon 4 V dzieli się na dwa podrejony:

4 Vn - Północny podrejon - część rejonu 4 V leżącego na północ od równoleżnika na 45�40'szerokości geograficznej północnej;

4 Vs - Południowy podrejon - część rejonu 4 V leżącego na południe od równoleżnika na 45�40'szerokości geograficznej północnej;

Rejon 4 W

część podobszaru leżącego między wybrzeżem Nowej Szkocji od Halifax do Forurchu a linią określoną następująco: zaczynając od Fourchu wzdłuż linii rumbu w kierunku wschodnim do punktu na 45�40'szerokości geograficznej północnej, 60�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe wzdłuż południka na 60�00'długości geograficznej zachodniej do równoleżnika na 44�10'szerokości geograficznej północnej, stąd na wschód do południka na 59�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej, stąd na zachód do południka 63�20'długości geograficznej zachodniej, stąd na północ do punktu na tym południku na 44�20'szerokości geograficznej północnej, stąd wzdłuż linii rumbu w kierunku północno-zachodnim do Helifax w Nowej Szkocji;

Rejon 4 X

część podobszaru leżącego między zachodnią granicą podobszaru 4 a wybrzeżami Nowego Brunszwiku oraz Nowej Szkocji od końca granicy między Nowym Brunszwikiem i Maine do Halifax wzdłuż linii rumbu w kierunku południowo-wschodnim do punktu na 44�20'szerokości geograficznej północnej, 63�20'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej i stąd na zachód do południka na 65�40'długości geograficznej zachodniej.

6 (a) Podobszar 5

część obszaru konwencji leżącego na zachód od zachodniej granicy podobszaru 4, na północ od równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej oraz na wschód od południka na 71�40'długości geograficznej zachodniej.

6 (b) Podobszar 5 dzieli się na dwa rejony:

Rejon 5 Y

część podobszaru leżącego między wybrzeżami Maine, New Hampshire i Massachusetts od granicy między Maine i Nowym Brunszwikiem do 70�00'długości geograficznej zachodniej na Przylądku Cod (na około 42� szerokości geograficznej północnej) a linią określoną następująco: zaczynając od punktu na Przylądku Cod na 70� długości geograficznej zachodniej (na około 42� szerokości geograficznej północnej), stąd na północ do 42�20'szerokości geograficznej północnej, stąd na wschód do 67�40'długości geograficznej zachodniej na granicy podobszarów 4 i 5 oraz wzdłuż tej granicy do granicy między Kanadą a Stanami Zjednoczonymi;

Rejon 5 Z

część podobszaru leżącego na południe i wschód od rejonu 5 Y.

Rejon 5 Z dzieli się na dwa podrejony: wschodni i zachodni określone następująco:

5 Ze - podrejon wschodni - część rejonu 5 Z leżącego na wschód od południka na 70�00'długości geograficznej zachodniej;

5 Zw - podrejon zachodni - część rejonu 5 Z leżącego na zachód od południka na 70�00'długości geograficznej zachodniej.

7 (a) Podobszar 6

część obszaru konwencji ograniczonego linią zaczynającej się od punktu na wybrzeżu Wyspy Rhode na 71�40'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do 39�00'szerokości geograficznej północnej, stąd na wschód do 42�00'długości geograficznej zachodniej, stąd na południe do 35�00'szerokości geograficznej północnej, stąd na zachód do wybrzeża Ameryki Północnej, stąd w kierunku północnym wzdłuż wybrzeża Ameryki Północnej do punktu na Wyspie Rhode na 71�40'długości geograficznej zachodniej.

7 (b) Podobszar 6 dzieli się na osiem rejonów

Rejon 6 A

część podobszaru leżącego na północ od równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej i na zachód od podobszaru 5;

Rejon 6 B

część podobszaru leżącego na zachód od 70�00'długości geograficznej zachodniej, na południe od równoleżnika na 39�00'szerokości geograficznej północnej oraz na północ i zachód od lini biegnącej w kierunku zachodnim wzdłuż równoleżnika na 37�00'szerokości geograficznej północnej do 76�00'długości geograficznej zachodniej i stąd na południe do Przylądka Henry w Wirginii.

Rejon 6 C

część podobszaru leżącego na zachód od 70�00'długości geograficznej zachodniej i na południe od rejonu 6 B;

Rejon 6 D

część podobszaru leżącego na wschód od rejonów 6 B i 6 C i na zachód 65�00'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 6 E

część podobszaru leżącego na wschód od rejonu 6 D i na zachód od 60�00'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 6 F

część podobszaru leżącego na wschód od rejonu 6 E i na zachód od 55�00'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 6 G

część podobszaru leżącego na wschód od rejonu 6 F i na zachód od 55�00'długości geograficznej zachodniej;

Rejon 6 H

część podobszaru leżącego na wschód od rejonu 6 G i na zachód od 42�00'długości geograficznej zachodniej.
KONWENCJA Nr 134
Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotycząca zapobiegania wypadkom marynarzy przy pracy, przyjęta w Genewie
dnia 30 października 1970 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 30 października 1970 r. została przyjęta w Genewie na pięćdziesiątej piątej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 134 dotycząca zapobiegania wypadkom marynarzy przy pracy.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 21 maja 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru)

Przekład.


KONWENCJA Nr 134
dotycząca zapobiegania wypadkom marynarzy przy pracy

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zabrana tam dnia 14 października 1970 r. na swej pięćdziesiątej piątej sesji,

biorąc pod uwagę postanowienia istniejących konwencji i zaleceń międzynarodowych w sprawie pracy, mających zastosowanie do pracy na statkach i w portach oraz dotyczących zapobiegania wypadkom marynarzy przy pracy, a szczególnie Zalecenia dotyczącego inspekcji pracy (marynarze) z 1926 r., Zalecenia dotyczącego zapobiegania wypadkom przy pracy z 1929 r., Konwencji w sprawie ochrony dokerów przed wypadkami (zrewidowanej) z 1932 r., Konwencji dotyczącej badania lekarskiego marynarzy z 1946 r. oraz Konwencji i Zalecenia dotyczących zabezpieczenia maszyn z 1963 r.;

biorąc pod uwagę postanowienia Konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu z 1960 r. oraz przepisy załączone do Międzynarodowej konwencji o liniach ładunkowych, zrewidowanej w 1966 r., przewidujące podjęcie na statku pewnej liczby środków bezpieczeństwa w celu zapewnienia ochrony zatrudnionych na nim osób;

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące zapobiegania wypadkom na statkach na morzu i w portach, która to sprawa stanowi piąty punkt porządku dziennego sesji;

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej;

biorąc pod uwagę, że dla zapewnienia skuteczności działań mających na celu zapobieganie wypadkom na statkach ważne jest utrzymanie ścisłej współpracy między Międzynarodową Organizacją Pracy a Międzyrządową Morską Organizacją Doradczą w zakresie należącym do ich właściwości;

biorąc pod uwagę, że zgodnie z tym poniższe normy zostały opracowane we współpracy z Międzyrządową Morską Organizacją Doradczą oraz że proponuje się kontynuowanie współpracy z tą organizacją w zakresie stosowania tych norm,

przyjmuje dnia trzydziestego października tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o zapobieganiu wypadkom (marynarze), 1970:

Art. 1.
1. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "marynarz" odnosi się do każdej osoby zatrudnionej w jakimkolwiek charakterze na statku innym niż okręt wojenny, zarejestrowanym na terytorium, w stosunku do którego obowiązuje niniejsza konwencja, i normalnie wykonującym żeglugę morską.

2. W razie wątpliwości co do tego, czy dane kategorie osób mają być uważane za marynarzy w rozumieniu niniejszej konwencji, sprawa będzie rozstrzygnięta w każdym kraju przez właściwą władzę po porozumieniu się z zainteresowanymi organizacjami armatorów i marynarzy.

3. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "wypadki przy pracy" odnosi się do wypadków, których ofiarami są marynarze i które powstały w wyniku zatrudnienia lub w czasie zatrudnienia.

Art. 2.
1. W każdym kraju morskim właściwa władza podejmie niezbędne środki, aby wypadki przy pracy były należycie zgłaszane i badane oraz aby prowadzono i analizowano szczegółową statystykę tych wypadków.

2. Wszystkie wypadki przy pracy będą zgłaszane, a statystyki nie będą ograniczały się do wypadków śmiertelnych lub do wypadków, w wyniku których uszkodzony został statek.

3. Statystyki będą obejmowały ilość, charakter, przyczyny i następstwa wypadków przy pracy i będą wyraźnie określały część statku (na przykład pokład, maszynownia, pomieszczenia usługowe) oraz miejsce (na przykład na morzu lub w porcie), gdzie zdarzył się wypadek.

4. Właściwa władza powinna wszcząć dochodzenie w sprawie przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy, które spowodowały utratę życia lub poważne obrażenia ciała, oraz wszystkich innych wypadków określonych przez ustawodawstwo krajowe.

Art. 3.
W celu stworzenia mocnej podstawy do zapobiegania wypadkom, będącym następstwem niebezpieczeństwa związanego z pracą na morzu, należy podjąć badania nad ogólnymi tendencjami występowania wypadków o takim charakterze oraz czynnikami niebezpieczeństwa, wykazywanymi przez statystyki.

Art. 4.
1. Przepisy dotyczące zapobiegania wypadkom przy pracy będą wprowadzane w formie ustaw lub rozporządzeń, zbiorów instrukcji praktycznych lub w formie innych odpowiednich dokumentów.

2. Przepisy te powinny powoływać się na wszelkie przepisy ogólne dotyczące zapobiegania wypadkom przy pracy oraz higieny pracy, które mogą mieć zastosowanie do pracy marynarzy, i powinny szczegółowo określać środki, jakie należy przedsiębrać dla zapobiegania wypadkom związanym szczególnie z wykonywaniem zawodu marynarza.

3. Przepisy, o których mowa, powinny obejmować w szczególności następujące kwestie:

a) postanowienia ogólne i podstawowe;

b) cechy konstrukcyjne statków;

c) maszyny;

d) specjalne środki bezpieczeństwa na pokładzie i pod pokładem;

e) urządzenia załadunkowe i wyładunkowe;

f) zapobieganie pożarom i ich tłumienie;

g) kotwice, łańcuchy i liny;

h) ładunki niebezpieczne i balast;

i) osobiste wyposażenie ochronne marynarzy.

Art. 5.
1. Przepisy dotyczące zapobiegania wypadkom, wymienione w artykule 4, będą wyraźnie stwierdzały, że armatorzy, marynarze i inne zainteresowane osoby mają obowiązek ich przestrzegania.

2. Każdemu nałożonemu na armatora obowiązkowi dostarczenia wyposażenia ochronnego lub innych urządzeń przeznaczonych do zapobiegania wypadkom będzie z zasady towarzyszyło wprowadzenie przepisów dotyczących posługiwania się tym wyposażeniem i urządzeniami przez marynarzy oraz nakładających na nich obowiązek przestrzegania odpowiednich środków ochrony.

Art. 6.
1. Aby zapewnić wprowadzenie w życie przepisów, o których mowa w artykule 4, zostaną przedsięwzięte odpowiednie środki za pomocą odpowiedniej inspekcji lub w inny sposób.

2. Przedsięwzięte zostaną odpowiednie środki, aby zapewnić przestrzeganie tych przepisów.

3. Władze obowiązane do inspekcji i kontroli stosowania przepisów, o których mowa w artykule 4, zaznajomią się z pracą na morzu i z jej praktyką.

4. W celu ułatwienia stosowania przepisów, o których mowa w artykule 4, ich teksty lub streszczenia będzie się podawać marynarzom do wiadomości, na przykład przez zamieszczenie w widocznym miejscu na statku.

Art. 7.
Zostaną przedsięwzięte środki w celu wyznaczenia jednej lub kilku osób o odpowiednich kwalifikacjach albo utworzenia kwalifikowanej komisji spośród członków załogi statku, które pod nadzorem kapitana statku będą odpowiedzialne za zapobieganie wypadkom.

Art. 8.
1. Właściwa władza ustali przy współpracy z organizacjami armatorów i organizacjami marynarzy programy zapobiegania wypadkom przy pracy.

2. Realizacja tych programów będzie zorganizowana w taki sposób, aby właściwa władza, inne zainteresowane organy, armatorzy i marynarze lub ich przedstawiciele mogli brać w niej czynny udział.

3. W szczególności zostaną powołane komisje mieszane, ogólnokrajowe lub lokalne, których zadaniem będzie zapobieganie wypadkom, albo specjalne zespoły robocze, w których uczestniczyć będą przedstawiciele organizacji armatorów i marynarzy.

Art. 9.
1. Właściwa władza będzie popierała i włączy w takim stopniu, jak na to pozwalają warunki danego kraju, szkolenie w zakresie zapobiegania wypadkom i higieny pracy do programów nauki ośrodków kształcenia zawodowego marynarzy różnych stopni i kategorii; szkolenie to będzie stanowić część programu kształcenia zawodowego.

2. Ponadto zostaną przedsięwzięte wszelkie odpowiednie środki w celu zwrócenia uwagi marynarzy na szczególne niebezpieczeństwa, na przykład za pomocą komunikatów służbowych, zawierających niezbędne instrukcje.

Art. 10.
Członkowie będą dążyć do rozwijania współpracy - w razie potrzeby przy pomocy organizacji międzyrządowych i innych organizacji międzynarodowych - w celu możliwie najpełniejszego ujednolicenia wszelkich innych przepisów, dotyczących zapobiegania wypadkom przy pracy.

Art. 11.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 12.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 13.
1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć, po upływie okresu dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie, aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, a który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu wymienionego w poprzednim ustępie nie skorzysta z prawa wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany postanowieniami niniejszej konwencji na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł ją wypowiedzieć po upływie każdego okresu dziesięcioletniego z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 14.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu każdej ratyfikacji i każdego wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 15.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 16.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym wypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozważy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej zmiany tej konwencji.

Art. 17.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową zmianę niniejszej konwencji, i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej zmianę spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 13, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca zmianę wejdzie w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej zmianę niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej obecnej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej zmianę.

Art. 18.
Tekst angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej pięćdziesiątej piątej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 30 października 1970 r.

Na dowód czego w dniu 30 października 1970 r. złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji

Nagendra Singh

Dyrektor Generalny

Międzynarodowego Biura Pracy

Wilfred Jenks
zmiany:
2000-12-06 Dz.U.2000.100.1087 sprost. pkt 2


KONWENCJA
o ochronie fok antarktycznych,
sporządzona w Londynie
dnia 1 czerwca 1972 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 1 czerwca 1972 r. została sporządzona w Londynie Konwencja o ochronie fok antarktycznych.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że postanawia przystąpić do tej konwencji w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oraz przyrzeka, że będzie ona niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 12 czerwca 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).

Przekład.


KONWENCJA
O OCHRONIE FOK ANTARKTYCZNYCH

Umawiające się Strony,

powołując się na uzgodnione środki do ochrony fauny i flory antarktycznej, przyjęte na podstawie Układu w sprawie Antarktyki, podpisanego w Waszyngtonie dnia 1 grudnia 1959 r.,

uznając ogólną troskę odnośnie do zagrożenia fok antarktycznych eksploatacją na skalę handlową i wynikającą stąd potrzebę podjęcia skutecznych środków ochrony,

uznając, że stada fok antarktycznych stanowią znaczące żywe zasoby środowiska morskiego, wymagające międzynarodowego porozumienia w celu ich skutecznej ochrony,

uznając, że zasoby te nie powinny ulec wyczerpaniu przez nadmierną eksploatację, a więc, że wszelkie połowy powinny być tak regulowane, aby nie przekroczyły dopuszczalnego optymalnego poziomu dającej się utrzymać wydajności,

uznając, że w celu poprawy stanu naukowego poznania oraz racjonalnej eksploatacji należy podjąć wszelkie wysiłki zarówno dla popierania biologicznych i innych badań nad populacjami foki antarktycznej, jak i dla uzyskania naukowych i statystycznych informacji pochodzących z przyszłych badań nad działalnością połowową fok w taki sposób, aby można było sformułować dalsze odpowiednie przepisy,

stwierdzając, że Komitet Naukowy Badań Antarktycznych Międzynarodowej Rady Zrzeszeń Naukowych (SCAR) wyraża wolę podjęcia zadań wymaganych od niego w niniejszej konwencji,

pragnąc rozwijać i osiągać cele ochrony, badań naukowych i racjonalnego użytkowania fok antarktycznych oraz utrzymania zadowalającego stanu równowagi w obrębie systemu ekologicznego,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1.

Zakres.

1. Niniejsza konwencja ma zastosowanie do mórz na południe od 60� szerokości geograficznej południowej, w odniesieniu do których Umawiające się Strony potwierdzają postanowienia artykułu IV Układu w sprawie Antarktyki.

2. Niniejsza konwencja może mieć zastosowanie do jednego lub wszystkich wymienionych niżej gatunków:

południowy słoń morski (Mirounga leonina),

lampart morski (Hydrurga leptonyx),

foka Weddella (Leptonychotes weddelli),

foka krabojad (Lobodon carcinophagus),

foka Rossa (Ommatophoca rossi),

południowa uchatka (Arctocephalus sp.).

3. Załącznik do niniejszej konwencji stanowi jej integralną część.

Artykuł 2.

Wykonanie.

1. Umawiające się Strony uzgadniają, że obywatele oraz statki podnoszące ich bandery nie będą zabijały lub chwytały na obszarze objętym konwencją fok gatunków wymienionych w artykule 1, z wyjątkiem wypadków przewidzianych w postanowieniach niniejszej konwencji.

2. Każda Umawiająca się Strona ustanowi dla swoich obywateli i statków podnoszących jej banderę takie prawa i przepisy oraz inne środki, łącznie z systemem zezwoleń w razie potrzeby, jakie mogą się okazać konieczne do wykonania niniejszej konwencji.

Artykuł 3.

Środki przewidziane w załączniku.

1. Niniejsza konwencja zawiera załącznik określający środki, jakie niniejszym akceptują Umawiające się Strony. Umawiające się Strony mogą w przyszłości okresowo zaakceptować inne środki w odniesieniu do ochrony, badań naukowych oraz racjonalnego i humanitarnego użytkowania populacji fok, określając między innymi:

a) dopuszczalny połów,

b) gatunki podlegające i nie podlegające ochronie,

c) daty otwarcia i zamknięcia sezonów połowowych,

d) obszary otwarte i zamknięte dla połowów, łącznie z określeniem rezerwatów,

e) specjalne obszary, na których będzie zabronione niepokojenie fok,

f) ograniczenia połowu dotyczące płci, wielkości lub wieku każdego gatunku,

g) ograniczenia dotyczące pory dnia i czasu trwania połowu fok oraz ograniczenia nakładów i metod połowowych,

h) typy i charakterystykę techniczną narzędzi połowowych, aparatury i przyborów, jakie mogą być użyte,

i) raporty połowowe oraz inne zapisy statystyczne i biologiczne,

j) tryb postępowania w celu ułatwienia przeglądu i oceny informacji naukowych,

k) inne środki regulujące, łącznie ze skutecznym systemem nadzoru.

2. Środki zaakceptowane stosownie do ustępu 1 niniejszego artykułu będą oparte na najlepszych dostępnych dowodach naukowych i technicznych.

3. W odpowiednim czasie załącznik może być zmieniony w trybie przewidzianym w artykule 9.

Artykuł 4.

Zezwolenia specjalne.

1. Niezależnie od postanowień niniejszej konwencji każda Umawiająca się Strona może wydać zezwolenia na zabicie lub schwytanie fok w ograniczonych ilościach, zgodnie z celami i zasadami niniejszej konwencji:

a) w celu zaopatrzenia w niezbędną żywność ludzi lub psów,

b) w celu badań naukowych lub

c) w celu dostarczenia okazów dla muzeów oraz zakładów szkoleniowych i instytucji kulturalnych.

2. Każda Umawiająca się Strona powinna zawiadomić, tak szybko, jak to jest możliwe, inne Umawiające się Strony oraz Komitet Naukowy Badań Antarktycznych o celu i treści wszystkich zezwoleń wydanych na podstawie ustępu 1 niniejszego artykułu, a następnie podać liczbę fok zabitych lub schwytanych na podstawie tych zezwoleń.

Artykuł 5.

Wymiana informacji i porad naukowych.

1. Każda Umawiająca się Strona dostarczy innym Umawiającym się Stronom oraz Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych informacji określonych w załączniku we wskazanym w nim terminie.

2. Każda Umawiająca się Strona dostarczy również do 31 października każdego roku innym Umawiającym się Stronom oraz Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych informacji o wszelkich krokach podjętych zgodnie z artykułem 2 niniejszej konwencji w ciągu poprzedzającego okresu od 1 lipca do 30 czerwca.

3. Umawiające się Strony, które nie mają żadnych informacji do przekazania stosownie do dwóch poprzedzających ustępów, stwierdzą to formalnie przed 31 października każdego roku.

4. Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych zleca się:

a) ocenę informacji otrzymywanych stosownie do niniejszego artykułu; zachęcanie do wymiany danych naukowych i informacji między Umawiającymi się Stronami; zalecanie programów naukowych; zalecanie zbierania danych statystycznych i biologicznych przez wyprawy mające na celu połów fok na obszarze objętym konwencją; sugerowanie zmian załącznika; oraz

b) składanie sprawozdań na podstawie statystycznych, biologicznych i innych dostępnych dowodów odnośnie do poważnych szkodliwych skutków połowów fok jakiegokolwiek gatunku na obszarze objętym konwencją dla ogółu stad tego gatunku lub dla systemu ekologicznego w jakimkolwiek określonym miejscu.

5. Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych zleca się zawiadamianie Depozytariusza, który z kolei poinformuje Umawiające się Strony o tym, że Komitet Naukowy Badań Antarktycznych ocenia, czy w jakimkolwiek sezonie połowowym powstała możliwość przekroczenia dozwolonych limitów połowowych jakiegokolwiek gatunku, oraz w takim przypadku określa datę osiągnięcia dopuszczalnego limitu połowowego. W takim przypadku każda Umawiająca się Strona podejmie odpowiednie środki zapobiegające zabijaniu lub chwytaniu fok tego gatunku przez własnych obywateli lub statki podnoszące jej banderę po upływie określonej daty aż do czasu, gdy Umawiające się Strony postanowią inaczej.

6. W razie konieczności Komitet Naukowy Badań Antarktycznych może zwrócić się do Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa o techniczną pomoc w sporządzaniu swoich oszacowań.

7. Niezależnie od postanowień ustępu 1 artykułu 1 Umawiające się Strony zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnętrznym będą przekazywać sobie wzajemnie oraz Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych, w celu rozpatrzenia, dane statystyczne dotyczące fok antarktycznych określonych w ustępie 2 artykułu 1, które zostały zabite lub schwytane przez ich obywateli i statki podnoszące ich bandery na obszarze dryfujących lodów na północ od 60� szerokości geograficznej południowej.

Artykuł 6.

Konsultacje między Umawiającymi się Stronami.

1. W każdym czasie po rozpoczęciu połowu fok na skalę handlową Umawiająca się Strona za pośrednictwem Depozytariusza może zaproponować spotkanie Umawiających się Stron w celu:

a) ustanowienia większością dwóch trzecich Umawiających się Stron, włączając w to zgodne głosy wszystkich państw-Sygnatariuszy niniejszej konwencji obecnych na tym spotkaniu, skutecznego systemu kontroli, łącznie z inspekcją, nad przestrzeganiem postanowień niniejszej konwencji,

b) ustanowienia Komisji do pełnienia takich funkcji stosownie do niniejszej konwencji, jakie Umawiające się Strony mogą uznać za konieczne, lub

c) rozważenia innych propozycji obejmujących:

i) niezależną poradę naukową,

ii) ustanowienie większością dwóch trzecich głosów naukowego komitetu doradczego, któremu będzie można powierzyć niektóre lub wszystkie sprawowane dotychczas przez Komitet Naukowy Badań Antarktycznych funkcje stosownie do niniejszej konwencji, jeśli połowy fok na skalę handlową osiągną znaczne rozmiary,

iii) wykonanie programów naukowych z udziałem Umawiających się Stron oraz

iv) dalsze środki regulacji z moratoriami włącznie.

2. Za zgodą jednej trzeciej Umawiających się Stron Depozytariusz zorganizuje takie spotkanie tak szybko, jak to będzie możliwe.

3. Spotkanie odbędzie się na żądanie każdej Umawiającej się Strony, jeżeli Komitet Naukowy Badań Antarktycznych zawiadomi, że eksploatacja jakiegokolwiek gatunku fok antarktycznych na obszarze objętym konwencją spowodowała znaczne szkodliwe skutki dla ogółu stad lub systemu ekologicznego w jakimkolwiek określonym miejscu.

Artykuł 7.

Ocena stosowania konwencji.

Umawiające się Strony spotkają się w ciągu pięciu lat po dacie wejścia w życie niniejszej konwencji, a następnie będą się spotykały co najmniej raz na pięć lat w celu oceny stosowania konwencji.

Artykuł 8.

Zmiany konwencji.

1. Niniejsza konwencja może być zmieniona w każdym czasie. Tekst każdej poprawki proponowanej przez Umawiającą się Stronę zostanie przekazany Depozytariuszowi, który z kolei prześle ją wszystkim Umawiającym się Stronom.

2. Na żądanie jednej trzeciej Umawiających się Stron Depozytariusz zorganizuje spotkanie w celu omówienia proponowanej poprawki.

3. Poprawka wejdzie w życie po otrzymaniu przez Depozytariusza od wszystkich Umawiających się Stron dokumentów ratyfikacyjnych lub przyjęcia tej poprawki.

Artykuł 9.

Zmiany załącznika.

1. Każda Umawiająca się Strona może zaproponować poprawki do załącznika do niniejszej konwencji. Tekst każdej proponowanej poprawki zostanie przekazany Depozytariuszowi, który prześle ją wszystkim Umawiającym się Stronom.

2. Każda zaproponowana poprawka nabierze mocy w stosunku do wszystkich Umawiających się Stron po sześciu miesiącach od daty notyfikacji i przekazania przez Depozytariusza Umawiającym się Stronom, jeżeli w ciągu 120 dni od daty notyfikacji poprawki nie wpłynie żaden sprzeciw i dwie trzecie Umawiających się Stron pisemnie zawiadomią Depozytariusza o jej zatwierdzeniu.

3. Jeżeli w ciągu 120 dni od daty notyfikacji wpłynie sprzeciw od którejkolwiek Umawiającej się Strony, to sprawa będzie rozpatrzona na następnym spotkaniu Umawiających się Stron. Jeżeli na spotkaniu nie osiągnie się jednomyślności w tej sprawie, Umawiające się Strony zawiadomią Depozytariusza w ciągu 120 dni od daty zakończenia spotkania o zatwierdzeniu lub odrzuceniu przez siebie pierwotnej poprawki lub o jakiejkolwiek nowej poprawce zaproponowanej w czasie spotkania. Jeżeli do końca tego okresu dwie trzecie Umawiających się Stron zatwierdzi poprawkę, to nabierze ona mocy w ciągu sześciu miesięcy od daty zakończenia spotkania w stosunku do tych Umawiających się Stron, które do końca tego okresu zawiadomią o jej zatwierdzeniu.

4. Każda Umawiająca się Strona, która zgłosiła sprzeciw co do proponowanej poprawki, może w każdym czasie wycofać ten sprzeciw, a proponowana poprawka będzie obowiązywała tę Stronę niezwłocznie, jeżeli poprawka weszła już w życie, lub w takim czasie, gdy stanie się ona obowiązująca stosownie do przepisów niniejszego artykułu.

5. Depozytariusz niezwłocznie zawiadomi każdą Umawiającą się Stronę o otrzymaniu każdego zatwierdzenia lub sprzeciwu, o każdym wycofaniu sprzeciwu oraz o wejściu w życie każdej poprawki.

6. Każde Państwo stające się Stroną niniejszej konwencji po wejściu w życie poprawki do załącznika będzie zobowiązane do przestrzegania tak zmienionego załącznika. Każde Państwo, które stanie się Stroną niniejszej konwencji w okresie, gdy zaproponowana poprawka jest w toku załatwiania, może zatwierdzić taką poprawkę lub zgłosić co do niej sprzeciw w określonym czasie, przysługującym innym Umawiającym się Stronom.

Artykuł 10.

Podpisanie.

Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu w Londynie od dnia 1 czerwca do 31 grudnia 1972 r. dla Państw uczestniczących w konferencji o ochronie fok antarktycznych, odbytej w Londynie w dniach od 3 do 11 lutego 1972 r.

Artykuł 11.

Ratyfikacja.

Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji lub przyjęciu. Dokumenty ratyfikacyjne lub przyjęcia będą złożone Rządowi Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii, który niniejszym został wyznaczony jako Depozytariusz.

Artykuł 12.

Przystąpienie.

Niniejsza konwencja będzie otwarta do przystąpienia przez każde Państwo, które może być zaproszone do przystąpienia do konwencji za zgodą wszystkich Umawiających się Stron.

Artykuł 13.

Wejście w życie.

1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia po dacie złożenia siódmego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia.

2. Niniejsza konwencja wejdzie następnie w życie w stosunku do każdego Państwa ratyfikującego, przyjmującego lub przystępującego trzydziestego dnia po złożeniu przez takie Państwo dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub przystąpienia.

Artykuł 14.

Wypowiedzenie.

Każda Umawiająca się Strona może wypowiedzieć niniejszą konwencję w dniu 30 czerwca każdego roku, zawiadamiając o tym wcześniej lub najpóźniej w dniu 1 stycznia tego samego roku Depozytariusza, który po otrzymaniu takiego zawiadomienia niezwłocznie poinformuje o tym inne Umawiające się Strony. Każda inna Umawiająca się Strona w ciągu jednego miesiąca po otrzymaniu kopii takiego zawiadomienia niezwłocznie poinformuje o tym inne Umawiające się Strony. Każda inna Umawiająca się Strona w ciągu jednego miesiąca po otrzymaniu kopii takiego zawiadomienia od Depozytariusza może w podobny sposób zawiadomić o wypowiedzeniu, tak że konwencja utraci moc obowiązującą dnia 30 czerwca tego samego roku w stosunku do Umawiającej się Strony, która złożyła takie zawiadomienie.

Artykuł 15.

Zawiadomienie przez Depozytariusza.

Depozytariusz zawiadamia wszystkich Sygnatariuszy i Państwa przystępujące o:

a) podpisaniu niniejszej konwencji, złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub przystąpienia oraz o zawiadomieniach o wypowiedzeniu,

b) dacie wejścia w życie niniejszej konwencji oraz o wszystkich zmianach konwencji lub załącznika.

Artykuł 16.

Uwierzytelnione kopie i rejestracja.

1. Niniejsza konwencja została sporządzona w językach angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim, przy czym każda wersja jest jednakowo autentyczna i będzie złożona w archiwach Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii, który przekaże jej odpowiednio uwierzytelnione kopie wszystkim Sygnatariuszom i Państwom przystępującym.

2. Niniejsza konwencja będzie zarejestrowana przez Depozytariusza zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Londynie dnia 1 czerwca 1972 r.

ZAŁĄCZNIK

1. Dopuszczalny połów.

W każdym roku od dnia 1 lipca do 30 czerwca włącznie Umawiające się Strony wyznaczą liczbę każdego gatunku fok, która może być zabita lub schwytana; liczba nie może przekraczać:

a) w przypadku foki krabojada (Lobodon carcinophagus) 175.000,

b) w przypadku lamparta morskiego (Hydrurga leptonyx) 12.000,

c) w przypadku foki Weddella (Leptonychotes weddelli) 5.000.

Ilości te podlegają zmianie w świetle ustaleń naukowych.

2. Gatunki chronione.

a) Zabrania się zabijania lub chwytania fok Rossa (Ommatophoca rossi), południowych słoni morskich (Mirounga leonina) i południowych uchatek (Arctocephalus sp.).

b) W celu ochrony dojrzałego, rozmnażającego się stada w okresie jego najsilniejszych koncentracji i podatności na zranienie zabrania się zabijania lub chwytania jakichkolwiek jednorocznych lub starszych fok Weddella (Leptonychotes weddelli) w okresie od dnia 1 września do 31 stycznia włącznie.

3. Sezon ochrony i sezon połowu fok.

Okres między dniem 1 marca a dniem 31 sierpnia włącznie stanowi sezon ochronny, w którym obowiązuje zakaz zabijania lub chwytania fok. Okres od dnia 1 września do ostatniego dnia lutego stanowi sezon połowu fok.

4. Strefy połowów fok.

Każda ze stref połowów fok wymieniona w niniejszym ustępie będzie zamknięta w numerycznej kolejności dla wszystkich połowów fok gatunków określonych w ustępie 1 niniejszego załącznika w okresie od dnia 1 września do ostatniego dnia lutego włącznie. Zamknięcie takie będą się rozpoczynały od tej samej strefy, która zostaje zamknięta na podstawie ustępu 2 załącznika B do załącznika 1 do sprawozdania z piątego spotkania konsultatywnego Układu w sprawie Antarktyki z chwilą wejścia w życie niniejszej konwencji. Po wygaśnięciu każdego okresu ochronnego właściwa strefa zostanie ponownie otwarta:

strefa 1 - między 60� a 120� długości geograficznej zachodniej,

strefa 2 - między 0� a 60� długości geograficznej zachodniej wraz z tą częścią Morza Weddella, która leży na zachód od 60� długości geograficznej zachodniej,

strefa 3 - między 0� a 70� długości geograficznej wschodniej,

strefa 4 - między 70� a 130� długości geograficznej wschodniej,

strefa 5 - między 130� długości geograficznej wschodniej a 170� długości geograficznej zachodniej,

strefa 6 - między 120� a 170� długości geograficznej zachodniej.

5. Rezerwaty fok.

Zabrania się zabijania lub chwytania fok w następujących rezerwatach, które stanowią obszary rozmnażania fok lub rejony długoterminowych badań naukowych:

a) obszar dookoła Orkadów Południowych między 60�20' i 60�56' szerokości geograficznej południowej a 44�05' i 46�25' długości geograficznej zachodniej,

b) obszar południowo-zachodniego Morza Rossa na południe od 76� szerokości geograficznej południowej i na zachód od 170� długości geograficznej wschodniej,

c) obszar zatoki Edisto na południe i na zachód od linii łączącej przylądek Hallet na 70�19' szerokości geograficznej południowej i 170�18' długości geograficznej wschodniej z Helm Point na 72�11' szerokości geograficznej południowej i 170�00' długości geograficznej wschodniej.

6. Wymiana informacji.

a) Umawiające się Strony będą dostarczały przed dniem 31 października każdego roku innym Umawiającym się Stronom i Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych streszczenie statystycznych informacji dotyczących wszystkich fok zabitych lub schwytanych przez ich obywateli i statki podnoszące ich bandery na obszarze objętym konwencją w poprzedzającym okresie od dnia 1 lica do dnia 30 czerwca. Informacja ta będzie zawierała według stref i miesięcy:

i) tonaż brutto i netto, moc wyhamowania w koniach mechanicznych, liczbę załogi, liczbę dni połowowych statków podnoszących banderę Umawiającej się Strony,

ii) liczbę dorosłych osobników i szczeniąt każdego złowionego gatunku.

Na specjalne żądanie taka informacja będzie dostarczana z każdego statku wraz z dzienną pozycją statku, określoną w południe każdego dnia połowowego, i z połowem z tego dnia.

b) W razie rozpoczęcia połowów na skalę handlową sprawozdania o liczbie fok każdego gatunku zabitych lub schwytanych w każdej strefie będą składane Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych w formie i okresach (nie krótszych niż jeden tydzień) określonych przez tę organizację.

c) Umawiające się Strony będą dostarczały Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych informacje biologiczne dotyczące w szczególności:

i) płci,

ii) warunków rozmnażania,

iii) wieku.

Komitet Naukowy Badań Antarktycznych może zażądać dodatkowych informacji lub materiałów za zgodą Umawiających się Stron.

d) Umawiające się Strony dostarczą innym Umawiającym się Stronom oraz Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych, co najmniej na 30 dni przed wyruszeniem ich statków z portów macierzystych, informacji dotyczących ich planowanych wypraw połowowych.

7. Metody połowu.

a) Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych zleca się podawanie metod połowu fok i wydawanie zaleceń zapewniających szybkie, bezbolesne i skuteczne zabijanie lub chwytanie fok.

b) W świetle dostępnych danych naukowych i technicznych Umawiające się Strony uzgodnią podjęcie odpowiednich kroków w celu zapewnienia powstrzymania ich obywateli i statków podnoszących ich bandery od zabijania lub chwytania fok w wodzie, z wyjątkiem ograniczonej liczby niezbędnej do badań naukowych zgodnie z celami i zasadami niniejszej konwencji. Badania takie będą obejmowały studia nad skutecznością metod połowu fok pod kątem dbałości o stan zasobów oraz humanitarnego i racjonalnego użytkowania tych zasobów fok antarktycznych w celach ochronnych. Podjęcie oraz rezultaty każdego takiego programu badań naukowych będą zgłaszane Komitetowi Naukowemu Badań Antarktycznych i Depozytariuszowi, który przekaże je Umawiającym się Stronom.
POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Węgierskiej Republiki Ludowej o wzajemnym uznawaniu równorzędności dokumentów o wykształceniu i stopniach naukowych, wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republice Ludowej, podpisane w Warszawie
dnia 25 kwietnia 1980 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 25 kwietnia 1980 r. zostało podpisane w Warszawie Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Węgierskiej Republiki Ludowej o wzajemnym uznawaniu równorzędności dokumentów o wykształceniu i stopniach naukowych, wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republice Ludowej, w następującym brzmieniu:


POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Węgierskiej Republiki Ludowej o wzajemnym uznawaniu równorzędności dokumentów o wykształceniu i stopniach naukowych, wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republice Ludowej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Węgierskiej Republiki Ludowej,

mając na celu dalszy rozwój współpracy w dziedzinie nauki i kształcenia na podstawie Umowy o współpracy kulturalnej i naukowej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Węgierskie Republiki Ludowej, podpisanej w Warszawie dnia 31 października 1968 roku,

zgodnie z postanowieniami Konwencji o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych i szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, sporządzonej w Pradze dnia 7 czerwca 1972 roku,

w celu wzajemnego uznawania w obydwu Państwach równorzędności odpowiednich poziomów wykształcenia oraz nadawanych stopni naukowych,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Uznaje się za równorzędne świadectwa ukończenia ośmioklasowej szkoły podstawowej wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i świadectwa ukończenia ośmioklasowej szkoły podstawowej wydawane w Węgierskiej Republice Ludowej, uprawniające do kontynuowania nauki w szkołach średnich obu Państw.

Art. 2.
Uznaje się za równorzędne świadectwa dojrzałości: liceum ogólnokształcącego, technikum i innych średnich szkół zawodowych na poziomie technikum, liceum zawodowego oraz średniego studium zawodowego, wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i świadectwa dojrzałości: gimnazjum, średnich szkół zawodowych, dyplomy technikum średniego stopnia, wydawane w Węgierskiej Republice Ludowej, uprawniające ich posiadaczy do ubiegania się o przyjęcie na studia w szkołach wyższych.

Art. 3.
Uznaje się za równorzędne dyplomy ukończenia studiów wyższych wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republice Ludowej, uprawniające do ubiegania się o uzyskanie stopnia naukowego.

Art. 4.
Uznaje się za równorzędne dyplomy doktora, kandydata nauk z lat 1952-1958, wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oraz kandydata nauk, wydawane w Węgierskiej Republice Ludowej.

Uznaje się za równorzędne dyplomy doktora habilitowanego, docenta z lat 1958-1965, doktora nauk z lat 1952-1958, wydawane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oraz doktora nauk, wydawane w Węgierskiej Republice Ludowej.

Art. 5.
Właściwe organy Umawiających się Stron będą przekazywały sobie wzajemnie, potrzebne do realizacji niniejszego porozumienia, informacje o typach szkół, okresach kształcenia, rodzajach dokumentów o ukończeniu szkół i otrzymanych w związku z tym tytułach i kwalifikacjach oraz stopniach naukowych, a także będą uzgadniały szczegółowy tryb stosowania jego postanowień.

Art. 6.
Właściwe organy Umawiających się Stron będą się wzajemnie informowały o zmianach w systemie kształcenia i przyznawania stopni naukowych w swoich Państwach.

Art. 7.
Porozumienie niniejsze podlega przyjęciu zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron i wejdzie w życie w dniu wymiany not stwierdzających to przyjęcie.

Porozumienie niniejsze zawarte jest na czas nieokreślony. Może być ono wypowiedziane w drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron; w takim przypadku utraci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Porozumienie niniejsze sporządzono w Warszawie dnia 25 kwietnia 1980 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i węgierskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Walery Kujawski

Z upoważnienia Rządu

Węgierskiej Republiki Ludowej

Knopp Andr�s

Po zaznajomieniu się z powyższym porozumieniem Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że jest ono przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 11 września 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
KONWENCJA Nr 149
dotycząca zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego, przyjęta w Genewie
dnia 21 czerwca 1977 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 21 czerwca 1977 roku została przyjęta w Genewie na sześćdziesiątej trzeciej sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy Konwencja nr 149 dotycząca zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 9 października 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w. z. E. Kułaga

(Tekst konwencji zamieszczony jest w załączniku do niniejszego numeru).

Przekład.


KONWENCJA Nr 149
dotycząca zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 1 czerwca 1977 roku na swej sześćdziesiątej trzeciej sesji,

uznając istotną rolę, jaką odgrywa personel pielęgniarski współpracujący z innymi pracownikami służby zdrowia w ochronie oraz podnoszeniu zdrowotności i dobrobytu ludności,

uznając, że sektor publiczny, jako pracodawca personelu pielęgniarskiego, powinien odgrywać aktywną rolę w polepszaniu warunków zatrudnienia i pracy personelu pielęgniarskiego,

stwierdzając, że obecna sytuacja personelu pielęgniarskiego w wielu krajach, charakteryzująca się niedoborem wykwalifikowanego personelu i nie zawsze właściwym wykorzystaniem istniejących kadr, stanowi przeszkodę dla efektywnego rozwoju usług ochrony zdrowia,

przypominając, że personel pielęgniarski objęty jest wieloma międzynarodowymi konwencjami i zaleceniami w sprawie pracy, które ustalają normy o charakterze ogólnym w dziedzinie zatrudnienia i warunków pracy, takimi jak dokumenty w sprawach dyskryminacji, wolności związkowej i prawa do rokowań zbiorowych, dobrowolnego pojednawstwa i arbitrażu, czasu pracy, urlopów wypoczynkowych i płatnych urlopów szkoleniowych, zabezpieczenia społecznego i świadczeń socjalnych oraz ochrony macierzyństwa i zdrowia,

zważywszy, że ze względu na szczególne warunki, w jakich wykonywany jest zawód pielęgniarski, te normy ogólne powinny być uzupełniane normami odnoszącymi się specjalnie do personelu pielęgniarskiego, mającymi na celu zapewnienie temu personelowi warunków odpowiadających jego roli w dziedzinie ochrony zdrowia i możliwych do zaakceptowania przez ten personel,

stwierdzając, że poniższe normy zostały opracowane we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia i że współpraca ta będzie kontynuowana w celu popierania tych norm i zapewnienia ich stosowania,

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego, która to sprawa stanowi szósty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego pierwszego czerwca tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego siódmego roku niniejszą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o personelu pielęgniarskim, 1977:

Art. 1.
1. W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "personel pielęgniarski" oznacza wszystkie kategorie osób, które świadczą opiekę i usługi pielęgniarskie.

2. Niniejsza konwencja ma zastosowanie do całego personelu pielęgniarskiego, bez względu na miejsce wykonywania pracy.

3. Właściwa władza, po zasięgnięciu opinii zainteresowanych organizacji pracodawców i pracowników, jeśli takie istnieją, może ustanowić specjalne przepisy dotyczące personelu pielęgniarskiego, który świadczy opiekę i usługi pielęgniarskie na zasadzie dobrowolności; przepisy te nie mogą naruszać postanowień artykułu 2 ustęp 2 (pkt a) oraz artykułów 3, 4 i 7 niniejszej konwencji.

Art. 2.
1. Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą konwencję, opracuje i będzie stosował w sposób odpowiadający warunkom krajowym taką politykę w zakresie usług i personelu pielęgniarskiego, która będzie zmierzała, w ramach ogólnego programu ochrony zdrowia, jeśli taki istnieje, z uwzględnieniem całości stojących do dyspozycji środków na opiekę zdrowotną, do zapewnienia usług pielęgniarskich niezbędnych pod względem ilości i jakości dla osiągnięcia przez ludność możliwie najwyższego poziomu zdrowotności.

2. Podejmie on w szczególności niezbędne kroki w celu zapewnienia personelowi pielęgniarskiemu:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_a) wykształcenia i wyszkolenia odpowiadającego wykonywanym funkcjom oraz

b) warunków zatrudnienia i pracy, w tym również perspektyw zawodowych i wynagrodzenia,

które umożliwiałyby przyciągnięcie personelu do tego zawodu i pozostanie w nim.

3. Polityka, o której mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, będzie opracowywana w porozumieniu z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników tam, gdzie takie organizacje istnieją.

4. Polityka ta będzie koordynowana z polityką dotyczącą innych aspektów ochrony zdrowia oraz innych pracowników służby zdrowia, w porozumieniu z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników.

Art. 3.
1. Podstawowe wymagania w dziedzinie nauczania i szkolenia personelu pielęgniarskiego oraz nadzór nad tym nauczaniem i szkoleniem będą określone przez ustawodawstwo krajowe lub przez właściwą władzę albo właściwe organizacje zawodowe, uprawnione do tego przez ustawodawstwo krajowe.

2. Nauczanie i szkolenie personelu pielęgniarskiego będzie koordynowane z nauczaniem i szkoleniem innych pracowników służby zdrowia.

Art. 4.
Ustawodawstwo krajowe określi warunki, od jakich będzie uzależnione prawo do wykonywania opieki i usług pielęgniarskich, oraz zastrzeże to prawo dla osób spełniających te warunki.

Art. 5.
1. Podejmowane będą środki w celu zachęcania personelu pielęgniarskiego do uczestnictwa w planowaniu usług pielęgniarskich i konsultowania z tym personelem decyzji jego dotyczących, w sposób odpowiadający warunkom krajowym.

2. Określanie warunków zatrudnienia i pracy będzie odbywać się przede wszystkim w drodze rokowań pomiędzy zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników.

3. Rozstrzyganie sporów w zakresie określania warunków zatrudnienia będzie następowało w drodze rokowań pomiędzy stronami lub w inny sposób zasługujący na zaufanie zainteresowanych stron, z zastosowaniem procedury dającej gwarancję niezależności i bezstronności, jak rozjemstwo, pojednawstwo i dobrowolny arbitraż.

Art. 6.
Personel pielęgniarski będzie korzystał z warunków co najmniej równorzędnych tym, jakie przysługują innym pracownikom danego kraju, w następującym zakresie:

a) czasu pracy, włączając zasady stosowania i wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, za pracę w godzinach niedogodnych oraz za pracę zmianową,

b) cotygodniowego odpoczynku,

c) corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego,

d) urlopu szkoleniowego,

e) urlopu macierzyńskiego,

f) zwolnienia od pracy w razie choroby,

g) zabezpieczenia społecznego.

Art. 7.
Każdy Członek będzie starał się, w razie potrzeby, udoskonalać istniejące ustawodawstwo w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy poprzez dostosowanie go do szczególnego charakteru pracy personelu pielęgniarskiego i środowiska, w jakim jest ona wykonywana.

Art. 8.
W zakresie, w jakim postanowienia niniejszej konwencji nie zostałyby wprowadzone w życie w drodze układów zbiorowych, regulaminów pracy, orzeczeń arbitrażowych lub wyroków sądowych albo w jakikolwiek inny sposób zgodny z praktyką krajową i uznany za odpowiedni z uwzględnieniem warunków właściwych dla danego kraju, będą one wprowadzone w życie w drodze ustawodawstwa krajowego.

Art. 9.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zostanie poinformowany o formalnych ratyfikacjach niniejszej konwencji w celu ich zarejestrowania.

Art. 10.
1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Art. 11.
1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć, po upływie okresu dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie, aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy i przez niego zarejestrowanym. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, a który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu wymienionego w poprzednim ustępie nie skorzysta z prawa wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł ją wypowiedzieć po upływie każdego okresu dziesięcioletniego, z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Art. 12.
1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy zawiadomi wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy o zarejestrowaniu każdej ratyfikacji i każdego aktu wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Zawiadamiając Członków Organizacji o zarejestrowaniu drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Art. 13.
Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy udzieli Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu zarejestrowania zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujących informacji o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Art. 14.
Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym przypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać na porządek dzienny Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji tej konwencji.

Art. 15.
1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 11, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji, z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie,

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji, wprowadzającej rewizję, niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym razie w mocy w swej obecnej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Art. 16.
Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Powyższy tekst jest autentycznym tekstem konwencji przyjętej należycie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy na jej sześćdziesiątej trzeciej sesji, która odbyła się w Genewie i została ogłoszona za zamkniętą w dniu 22 czerwca 1977 roku.

Na dowód czego w dniu 23 czerwca 1977 roku złożyli swe podpisy:

Przewodniczący Konferencji:

J. K. Amedume

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy:

Francis Blanchard
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej o współpracy kulturalnej i naukowej, podpisana w Berlinie
dnia 5 czerwca 1980 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 5 czerwca 1980 r. została podpisana w Berlinie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej o współpracy kulturalnej i naukowej w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej o współpracy kulturalnej i naukowej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Niemieckiej Republiki Demokratycznej,

dążąc do dalszego rozwijania i pogłębiania opartych na zasadach marksizmu-leninizmu i socjalistycznego internacjonalizmu stosunków trwałego sojuszu, braterskiej przyjaźni i wszechstronnej współpracy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną oraz kierując się zasadami ścisłego współdziałania między Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą a Niemiecką Socjalistyczną Partią Jedności,

działając zgodnie z celami i zasadami Układu między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną o przyjaźni, współpracy i wzajemnej pomocy, podpisanego w Berlinie dnia 28 maja 1977 roku,

przekonane, że współpraca kulturalna i naukowa przyczynia się do wzbogacania kultur narodowych obu Państw, sprzyja zbliżaniu ich narodów, służy kształtowaniu rozwiniętych społeczeństw socjalistycznych oraz ich ideowo-politycznemu współdziałaniu,

zdecydowane w drodze ścisłej współpracy kulturalnej i naukowej oraz korzystania z doświadczeń innych państw socjalistycznych umacniać przyjaźń i jedność bratnich socjalistycznych państw i narodów,

pragnąc przyczyniać się przez współpracę kulturalną i naukową do utrwalania pokoju, odprężenia i bezpieczeństwa zgodnie z zasadami i postanowieniami Aktu Końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Deklaracją o wychowaniu społeczeństw w duchu pokoju,

opierając się na pozytywnych rezultatach i bogatych doświadczeniach wieloletniej współpracy kulturalnej i naukowej,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Umawiające się Strony będą popierać i rozwijać wszechstronną i efektywną współpracę w dziedzinach: kultury i sztuki, nauki, szkolnictwa wyższego i oświaty, prasy, radia i telewizji, kultury fizycznej i sportu przez współdziałanie odpowiednich instytucji państwowych, organizacji społecznych oraz kontakty obywateli obu Państw.

Art. 2.
Umawiające się Strony będą podejmować i popierać działania na rzecz upowszechniania wiedzy o życiu politycznym, osiągnięciach gospodarczych, kulturalnych i naukowych drugiego Państwa oraz o perspektywach jego rozwoju i wykorzystywać będą wzajemną współpracę do propagowania związków łączących oba Państwa i narody oraz ich narodowych i rewolucyjnych tradycji.

W tym celu Umawiające się Strony rozszerzać będą podejmowanie wspólnych inicjatyw w tym zakresie, przywiązując szczególną uwagę do uwzględniania odpowiednich informacji w procesie nauczania i wychowania młodzieży, w wydawnictwach encyklopedycznych i innych publikacjach, w podręcznikach szkolnych i w środkach masowej informacji, oraz popierać będą przedsięwzięcia zmierzające do szerokiego informowania społeczeństw obu Państw.

Art. 3.
Umawiające się Strony będą współdziałać w organizowaniu uroczystych obchodów świąt państwowych, ważnych rocznic i jubileuszów o znaczeniu narodowym i międzynarodowym, "Dni Przyjaźni i Kultury" oraz innych imprez o szerokim oddziaływaniu społecznym.

Art. 4.
Współpraca w dziedzinie kultury i sztuki będzie realizowana w szczególności przez:

a) wymianę doświadczeń między właściwymi instytucjami i organizacjami obu Państw w zakresie rozwijania dorobku kulturalnego, realizacji polityki kulturalnej oraz planowania i zarządzania działalnością kulturalną;

b) dalsze umacnianie wszechstronnych kontaktów między twórcami oraz ich związkami i stowarzyszeniami w formie spotkań, konferencji, pobytów studyjnych i stałej wymiany materiałów dotyczących ich dorobku twórczego;

c) współdziałanie i wymianę doświadczeń w dziedzinie artystycznej twórczości ludowej i masowej działalności kulturalnej, podejmowanie wspólnych działań na rzecz rozwijania twórczości artystycznej i form pracy kulturalnej służących właściwemu organizowaniu czasu wolnego ludzi pracy i młodzieży, a zwłaszcza upowszechnianiu dobrej muzyki rozrywkowej;

d) współdziałanie i wymianę doświadczeń w dziedzinie kształcenia artystów i twórców kultury oraz doskonalenia ich kwalifikacji;

e) podejmowanie w rozszerzonym zakresie ściślejszej kooperacji w różnych dziedzinach działalności artystycznej i kulturalnej;

f) współdziałanie w dziedzinie wydawnictw oraz tłumaczenia i wydawania dzieł literackich i artystycznych z kręgu kultury drugiego narodu;

g) współdziałanie i wymianę doświadczeń w dziedzinie muzeologii, ochrony zabytków oraz popularyzowania spuścizny kulturalnej;

h) wymianę solistów i zespołów artystycznych, a zwłaszcza przez ich udział w ważnych imprezach kulturalnych organizowanych w drugim Państwie;

i) włączanie do repertuarów teatrów dramatycznych, muzycznych oraz orkiestr, zespołów i solistów utworów z kręgu kultury drugiego narodu, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości współczesnej;

j) organizowanie wystaw artystycznych, fotograficznych, wystaw książki oraz innych ekspozycji;

k) rozwijanie współdziałania w dziedzinie kinematografii, szerokie rozpowszechnianie i popularyzowanie filmów drugiego Państwa, popieranie wszechstronnej kooperacji, zwłaszcza w zakresie koprodukcji filmów wszelkiego rodzaju, wzajemnego świadczenia usług oraz wymianę doświadczeń i specjalistów;

l) współdziałanie w dziedzinie nauk o kulturze i sztuce, a zwłaszcza w zakresie badań nad podstawowymi zagadnieniami rozwoju kultury socjalistycznej, oraz wymianę publikacji z tych dziedzin.

Art. 5.
Współpraca w dziedzinie nauki będzie realizowana w drodze ścisłego współdziałania akademii nauk, wyższych uczelni, instytutów, organizacji i stowarzyszeń naukowych obu Państw, mającego na celu łączenie potencjałów naukowo-badawczych, przyspieszanie postępu naukowo-technicznego oraz rozwijanie procesów socjalistycznej integracji gospodarczej, w szczególności przez:

a) opracowywanie długoterminowych planów i programów wspólnych prac naukowo-badawczych oraz wspólne prognozowanie rozwoju nauki w wybranych dziedzinach;

b) prowadzenie wspólnych badań według uzgodnionego podziału pracy, doskonalenie współdziałania między zespołami badawczymi i pracownikami nauki oraz wspólne opracowywanie i wydawanie publikacji naukowych;

c) wymianę pracowników nauki i specjalistów;

d) organizowanie wspólnych konferencji, sympozjów i seminariów naukowych;

e) systematyczną wymianę informacji naukowych o prowadzonych badaniach i wynikach osiąganych na poszczególnych etapach ich realizacji;

f) współdziałanie w celu efektywnego wykorzystania posiadanego potencjału badawczego i jego zaplecza oraz optymalnego wdrażania osiągnięć naukowych;

g) wspólne przedsięwzięcia mające na celu podnoszenie kwalifikacji pracowników nauki i młodej kadry naukowej.

Art. 6.
Współpraca w dziedzinach szkolnictwa wyższego, oświaty i kształcenia zawodowego będzie realizowana w szczególności przez:

a) rozwijanie wszechstronnego współdziałania i wymiany doświadczeń między uczelniami i szkołami wszystkich typów;

b) podejmowanie wspólnych działań przez właściwe instytucje naukowe i oświatowe obu Państw, służących doskonaleniu systemu oświaty i szkolnictwa wyższego, treści i metod nauczania, komunistycznemu wychowaniu młodzieży oraz polepszaniu organizacji badań i studiów nad efektywnością działalności naukowo-dydaktycznej i wykorzystania bazy materialnej szkolnictwa, rozwijaniu kształcenia politechnicznego i zawodowego;

c) wszechstronną wymianę informacji dotyczących opracowywania i wprowadzania nowych programów i metod nauczania oraz podręczników i pomocy naukowych, a także rozszerzanie wymiany doświadczeń na temat ich doskonalenia;

d) podejmowanie wspólnych przedsięwzięć i badań w dziedzinie rozwijania nauk społecznych, a zwłaszcza marksistowsko-leninowskiej teorii rozwoju społecznego;

e) rozszerzanie wymiany studentów i doktorantów na studia pełne lub częściowe oraz pracowników nauki na staże w szkołach wyższych, z uwzględnieniem nowych dziedzin nauki i kierunków studiów, delegowanie naukowców i specjalistów do szkół wyższych i innych instytucji naukowych oraz oświatowych drugiego Państwa w celu prowadzenia działalności pedagogicznej, naukowo-badawczej, wymiany doświadczeń i podwyższania kwalifikacji;

f) wymianę nauczycieli i wychowawców, studentów i uczniów, grup młodzieży szkolnej i studenckiej w celu odbywania praktyk, uczestnictwa w obozach szkoleniowych i kursach oraz innych formach działalności oświatowo-wychowawczej;

g) doskonalenie metod i form współdziałania szkół i instytucji oświatowych prowadzących stałą współpracę w oparciu o bezpośrednie porozumienia, ze szczególnym uwzględnieniem wzajemnie uzgadnianych przedsięwzięć badawczych i pedagogicznych.

Art. 7.
Umawiające się Strony będą popierać nauczanie i rozpowszechnianie języka drugiego Państwa jako ważnego środka umacniania przyjaźni i współpracy oraz będą udzielać wszechstronnej pomocy w nauczaniu tego języka w wyższych uczelniach, szkołach i instytucjach kulturalno-oświatowych przez rozwijanie wymiany wykładowców, naukowców, tłumaczy i osób studiujących.

Umawiające się Strony będą popierać wymianę literatury, wydawnictw, pomocy naukowych i informacji służących nauczaniu języka, przeprowadzaniu kursów, seminariów i konkursów znajomości języka i wiedzy o drugim państwie, a także wspólne badania naukowe w zakresie polonistyki i germanistyki, oraz wydawanie prac naukowych z tych dziedzin, zwracając przy tym szczególną uwagę na stan i zakres nauczania języka drugiej Strony w każdym z Państw.

Art. 8.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój bezpośredniej współpracy między stowarzyszeniami dziennikarzy, agencjami prasowymi, redakcjami dzienników i czasopism, a zwłaszcza wymianę dziennikarzy oraz stałą wymianę informacji, artykułów prasowych i materiałów fotograficznych.

Art. 9.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój bezpośredniej współpracy między organizacjami do spraw radia i telewizji obu Państw oraz kontakty przedstawicieli tych instytucji, a także wymianę programów radiowych i telewizyjnych.

Art. 10.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój bezpośredniej współpracy między instytucjami archiwalnymi i bibliotekami obu Państw.

Umawiające się Strony umożliwią obywatelom drugiego Państwa korzystanie, zgodnie z obowiązującymi przepisami, z archiwów i bibliotek.

Art. 11.
Umawiające się Strony będą popierać i ułatwiać działalność ośrodków informacji i kultury drugiego Państwa oraz ścisłe współdziałanie instytucji państwowych i organizacji społecznych uczestniczących w realizacji niniejszej umowy z ośrodkami informacji i kultury obu Państw.

Art. 12.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój bezpośredniej współpracy w dziedzinie kultury fizycznej i sportu.

Art. 13.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój współpracy w dziedzinach objętych niniejszą umową między organizacjami związkowymi, kobiecymi, młodzieżowymi, towarzystwami upowszechniania wiedzy oraz innymi organizacjami społecznymi i kulturalno-oświatowymi.

Umawiające się Strony będą aktywnie dążyć do umacniania przyjaźni i rozwijania wszechstronnej współpracy młodzieży obu Państw. Popierać będą współdziałanie organizacji młodzieżowych, wspólne akcje kulturalne, wychowawcze i oświatowe oraz szerokie kontakty młodzieży.

Szczególnie w toku współpracy młodzieży obie strony będą preferować treści i formy związane z ideowym wychowaniem w duchu braterskiej przyjaźni, socjalistycznego internacjonalizmu i pokojowego współżycia.

Art. 14.
Umawiające się Strony będą popierać pogłębianie współpracy województw, okręgów i miast, a zwłaszcza stolic, województw i okręgów przygranicznych obu Państw, w dziedzinach stanowiących przedmiot niniejszej umowy.

Art. 15.
Umawiające się Strony będą informować się wzajemnie w dziedzinach objętych niniejszą umową o organizowanych w obu Państwach kongresach, konferencjach, festiwalach, konkursach, wystawach i innych imprezach o charakterze międzynarodowym oraz będą popierać udział w tych przedsięwzięciach przedstawicieli drugiego Państwa.

Art. 16.
Umawiające się Strony będą współpracować w ramach międzynarodowych organizacji i konwencji w dziedzinach objętych niniejszą umową.

Umawiające się Strony będą popierać dalsze doskonalenie wielostronnej współpracy kulturalnej i naukowej między państwami socjalistycznymi. We współpracy bilateralnej będą przywiązywać należytą wagę do realizacji porozumień wielostronnych.

Umawiające się Strony będą rozszerzać wzajemną wymianę informacji o ich stosunkach kulturalnych i naukowych z krajami trzecimi.

Art. 17.
Umawiające się Strony w celu realizacji niniejszej umowy będą uzgadniać pięcioletnie plany współpracy kulturalnej i naukowej, które będą między innymi określać warunki finansowe tej współpracy.

Dla dokonywania oceny realizacji obowiązujących planów pięcioletnich oraz dalszego doskonalenia współpracy odbywać się będą okresowe konsultacje, na przemian w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i w Niemieckiej Republice Demokratycznej.

Organy, instytucje i organizacje współpracujące w oparciu o postanowienia niniejszej umowy mogą zawierać między sobą porozumienia wykonawcze.

Art. 18.
Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy traci moc Umowa o współpracy kulturalnej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej, sporządzona w Warszawie dnia 6 października 1964 roku.

Art. 19.
Umowa niniejsza podlega przyjęciu zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron i wejdzie w życie w dniu wymiany not stwierdzających to przyjęcie.

Wejście w życie niniejszej umowy nie ma wpływu na realizacje obowiązujących porozumień zawartych na podstawie Umowy o współpracy kulturalnej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej sporządzonej w Warszawie dnia 6 października 1964 roku.

Art. 20.
Umowa niniejsza zostaje zawarta na okres dziesięciu lat i ulega automatycznemu przedłużaniu na kolejne pięcioletnie okresy, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Sporządzono w Berlinie dnia 5 czerwca 1980 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej

E. Wojtaszek

Z upoważnienia Rządu

Niemieckiej Republiki

Demokratycznej

O. Fischer

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 13 listopada 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
zmiany:
1998-09-01 Dz.U.1998.113.717 wynik. z art. 2 pkt 49


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 10 stycznia 1981 r.
w sprawie wykonywania w stosunku do żołnierzy i osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej kar orzeczonych za wykroczenia.

Na podstawie art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 21 maja 1963 r. o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej (Dz. U. z 1977 r. Nr 23, poz. 101) i art. 109 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 1971 r. Nr 12, poz. 116, z 1972 r. Nr 49, poz. 312 oraz z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i Nr 45, poz. 234) oraz w związku z art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111) zarządza się, co następuje:

ż 1. 1. Rozporządzenie normuje zasady i tryb wykonywania:

1) w stosunku do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej - kar orzeczonych przez właściwe organy za wykroczenia popełnione przed wcieleniem do służby,

2) w stosunku do osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej - kar orzeczonych za wykroczenia popełnione przed wcieleniem do służby i w czasie jej odbywania.

2. Przez osoby spełniające zastępczo obowiązek służby wojskowej rozumie się osoby odbywające zastępczą służbę poborowych lub zasadniczą służbę w oddziałach obrony cywilnej.

ż 2. 1. W razie potrzeby ustalenia miejsca pełnienia służby wojskowej przez ukaranego organ zarządzający wykonanie kary niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia o ukaraniu lub nakazu karnego zwraca się do wojskowej komendy uzupełnień o podanie nazwy lub numeru jednostki wojskowej, w której ukarany pełni służbę wojskową, miejsca postoju tej jednostki oraz charakteru i terminu zakończenia służby. Informacji tych udziela wojskowa komenda uzupełnień, właściwa według miejsca pobytu ukaranego, stałego lub czasowego trwającego ponad 2 miesiące.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób, o których mowa w ż 1 ust. 2, przy czym organem właściwym do udzielania informacji dotyczących osób odbywających zastępczą służbę poborowych w jednostkach organizacyjnych nie podlegających Ministrowi Obrony Narodowej jest terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego. Informacje udzielane przez ten organ dotyczą wskazania siedziby zakładu pracy i terminu zakończenia służby.

ż 3. 1. Organ, który zarządził wykonanie zasadniczej lub zastępczej kary aresztu w stosunku do żołnierza w czynnej służbie wojskowej lub osoby określonej w ż 1 ust. 2, odracza wykonanie tych kar na okres roku.

2. Żołnierzowi w czynnej służbie wojskowej i osobie odbywającej zasadniczą służbę w oddziale obrony cywilnej wykonanie kary wymienionej w ust. 1 odracza się do czasu zwolnienia ze służby, jeżeli odbywają tę służbę w okresie krótszym niż rok.

3. Przepis ust. 2 stosuje się również do osoby określonej w ż 1 ust. 2, ukaranej zasadniczą lub zastępczą karą aresztu, za wykroczenie popełnione w czasie trwania tej służby, jeżeli do końca służby pozostał okres krótszy niż rok.

4. Decyzję o odroczeniu wykonania zasadniczej lub zastępczej kary aresztu doręcza się żołnierzowi za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której pełni on służbę wojskową, a osobie określonej w ż 1 ust. 1 - za pośrednictwem właściwego przełożonego.

ż 4. 1. W stosunku do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej można odstąpić od wykonania orzeczonej zasadniczej lub zastępczej kary aresztu, jeżeli zachowanie i dobre wykonywanie obowiązków służbowych przez ukaranego żołnierza daje podstawę do przypuszczenia, że nie popełni on już wykroczenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób odbywających zasadniczą służbę w oddziałach obrony cywilnej. Przepis ten może mieć również zastosowanie do osób odbywających zastępczą służbę poborowych w razie szczególnego wyróżnienia się tej osoby podczas służby.

3. Organ, który orzekał w danej sprawie w pierwszej instancji, orzeka o odstąpieniu od wykonania kary na umotywowany wniosek dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę wojskową. W stosunku do osób odbywających zastępczą służbę poborowych oraz osób odbywających zasadniczą służbę w oddziałach obrony cywilnej tworzonych przez ministrów wniosek taki może złożyć kierownik zakładu pracy, a w stosunku do osób odbywających zasadniczą służbę w pozostałych oddziałach obrony cywilnej - kierownik jednostki organizacyjnej stopnia wojewódzkiego.

ż 5. 1. Dowódca jednostki wojskowej po upływie roku od dnia odroczenia zasadniczej lub zastępczej kary aresztu stosuje względem żołnierza odpowiednią do wagi wykroczenia karę dyscyplinarną, jeżeli nie zachodzą przesłanki określone w ż 4.

2. W wypadku określonym w ust. 1 żołnierza zasadniczej służby wojskowej można skierować do odbycia kary w oddziale dyscyplinarnym, jeżeli zasadnicza lub zastępcza kara aresztu wynosi co najmniej dwa miesiące; jeden dzień służby w oddziale dyscyplinarnym odpowiada dwóm dniom zasadniczej lub zastępczej kary aresztu.

3. O zastosowaniu kary dyscyplinarnej dowódca jednostki wojskowej powiadamia organ zarządzający wykonanie kary.

4. Jeżeli w stosunku do osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej nie zachodzą przesłanki, określone w ż 4, właściwy przełożony po upływie roku od dnia odroczenia zasadniczej lub zastępczej kary aresztu zawiadamia o tym organ, który odroczył wykonanie tej kary. Organ ten zarządza wykonanie orzeczonej kary.

ż 6. 1. W stosunku do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową kara ograniczenia wolności nie podlega wykonaniu przez czas trwania służby.

2. Wykonanie kary ograniczenia wolności, orzeczonej w stosunku do osób odbywających zastępczą służbę poborowych, następuje na zasadach ogólnych.

3. W stosunku do osób odbywających zasadniczą służbę w oddziałach obrony cywilnej wykonanie orzeczonej kary ograniczenia wolności następuje na zasadach dotyczących wykonania kary aresztu, określonych w ż 3, ż 4 i ż 5 ust. 4.

ż 7. 1. Wykonanie kary grzywny w stosunku do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej oraz osób, o których mowa w ż 1 ust. 2, następuje na zasadach ogólnych.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wykonywania kar dodatkowych.

ż 8. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 1971 r. w sprawie wykonania orzeczeń, nakazów karnych i postanowień kolegiów do spraw wykroczeń (Dz. U. z 1971 r. Nr 37, poz. 330 i z 1973 r. Nr 12, poz. 90) ż 21 otrzymuje brzmienie:

"ż 21. 1. Wykonanie kar orzeczonych w stosunku do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej za wykroczenia popełnione przez nich przed wcieleniem do tej służby następuje na podstawie odrębnych przepisów.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób odbywających zastępczą służbę poborowych i zasadniczą służbę w oddziałach obrony cywilnej, w zakresie odpowiedzialności za wykroczenia popełnione przed rozpoczęciem tych służb i w czasie ich trwania."
ż 9. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 1972 r. w sprawie wykonywania w stosunku do żołnierzy kar orzeczonych za wykroczenia popełnione przed wcieleniem do czynnej służby wojskowej (Dz. U. Nr 38, poz. 247).

ż 10. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
UKŁAD
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o handlu i żegludze, podpisany w Tokio
dnia 16 listopada 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 listopada 1978 r. został podpisany w Tokio Układ między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o handlu i żegludze w następującym brzmieniu:

Przekład.


UKŁAD
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o handlu i żegludze.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Japonii,

kierując się pragnieniem umacniania więzów przyjaźni i wzajemnej współpracy między obu krajami oraz

potwierdzając swoje zainteresowanie w popieraniu, ułatwianiu i tworzeniu bardziej sprzyjających warunków stałego rozwoju stosunków między obu krajami w dziedzinach handlu, gospodarki i żeglugi,

postanowiły zawrzeć Układ o handlu i żegludze, oparty na zasadach równości i wzajemnych korzyści, i w tym celu wyznaczyły swych Pełnomocników:

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej -

Tadeusza Wrzaszczyka,

Wiceprezesa Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

Rząd Japonii -

Sunao Sonodę,

Ministra Spraw Zagranicznych Japonii,

którzy po przedstawieniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, uzgodnili, co następuje:

Art. 1.
Umawiające się Strony będą, zgodnie ze swymi odpowiednimi ustawami i innymi przepisami, dążyć do wzajemnie korzystnej współpracy, mającej na celu rozszerzanie handlu oraz umacnianie stosunków gospodarczych między obu krajami i zachęcać do podejmowania inicjatyw i środków sprzyjających tym celom.

Art. 2.
1. W odniesieniu do opłat celnych i wszelkiego rodzaju należności nakładanych na import lub eksport albo w związku z importem bądź eksportem lub nakładanych w związku z przelewem płatności za granicę z tytułu importu albo eksportu oraz w odniesieniu do trybu pobierania tych opłat i należności oraz w odniesieniu do wszelkich przepisów i formalności dotyczących importu i eksportu, a także w odniesieniu do wszelkich spraw, o których mowa w artykule 5 niniejszego układu, jakakolwiek korzyść, udogodnienie, przywilej bądź immunitet, które zostały już lub mogą być przyznane przez jedną z Umawiających się Stron jakiemukolwiek produktowi pochodzącemu z kraju trzeciego lub przeznaczonemu dla kraju trzeciego, będą przyznane natychmiast i bezwarunkowo podobnemu produktowi pochodzącemu z terytorium drugiej Umawiającej się Strony lub przeznaczonemu dla terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Postanowienia powyższego ustępu nie będą miały zastosowania do specjalnych korzyści przyznanych przez jedną z Umawiających się Stron:

a) naturalnym produktom morza, wyłowionym przez statki tej Umawiającej się Strony;

b) produktom przetworzonym bądź wyprodukowanym na morzu na statkach tej Umawiającej się Strony z naturalnych produktów morza; oraz

c) krajom graniczącym w celu ułatwiania obrotu granicznego.

Art. 3.
1. Żadne zakazy albo ograniczenia nie będą stosowane przez którąkolwiek Umawiającą się Stronę w związku z importem jakiegokolwiek produktu z terytorium drugiej Umawiającej się Strony lub jego eksportem na terytorium tej Umawiającej się Strony, chyba że takie zakazy albo ograniczenia są stosowane w związku z importem podobnego produktu z jakiegokolwiek kraju trzeciego lub eksportem podobnego produktu do jakiegokolwiek kraju trzeciego.

2. Postanowienia powyższego ustępu nie będą interpretowane jako uniemożliwiające którejkolwiek Umawiającej się Stronie podejmowanie bądź stosowanie środków dla ochrony podstawowych interesów w zakresie bezpieczeństwa, jak również dla ochrony zdrowia publicznego oraz ochrony zwierząt i roślin przed chorobami, szkodliwymi insektami i pasożytami.

Art. 4.
1. Produkty jednej Umawiającej się Strony przewożone tranzytem przez terytorium jednego bądź więcej krajów trzecich nie będą podlegały w związku z importem na terytorium drugiej Umawiającej się Strony opłatom celnym lub należnościom wyższym niż te, którym by podlegały, jeżeli byłyby importowane bezpośrednio z terytorium pierwszej Umawiającej się Strony.

2. Postanowienia powyższego ustępu stosuje się także do towarów, które podczas ich przewozu przez terytorium kraju trzeciego podlegały przeładunkowi, przepakowaniu i składowaniu w magazynach.

Art. 5.
1. Produkty pochodzące z terytorium jednej Umawiającej się Strony i importowane na terytorium drugiej Umawiającej się Strony nie będą pośrednio lub bezpośrednio podlegały na terytorium tej drugiej Umawiającej się Strony żadnym wewnętrznym podatkom albo jakimkolwiek innym wewnętrznym należnościom ponad te, które są stosowane bezpośrednio lub pośrednio do podobnych produktów krajowych.

2. Produktom pochodzącym z terytorium jednej Umawiającej się Strony i importowanym na terytorium drugiej Umawiającej się Strony będzie przyznane na terytorium tej drugiej Umawiającej się Strony traktowanie nie mniej korzystne niż przyznane podobnym produktom krajowym, w odniesieniu do wszelkich ustaw i innych przepisów oraz wymagań dotyczących ich sprzedaży, oferowania do sprzedaży, zakupu, przewozu, dystrybucji bądź użytkowania na rynku wewnętrznym.

Art. 6.
Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 1 artykułu 2 niniejszego układu każda Umawiająca się Strona przyzna, zgodnie ze swymi ustawami i innymi przepisami, najbardziej uprzywilejowane traktowanie w odniesieniu do zwalniania z opłat celnych i należności następujących artykułów drugiej Umawiającej się Strony, które są czasowo wwiezione na jej terytorium i z powrotem z niego wywiezione:

a) próbki towarów;

b) artykuły przeznaczone do prób i doświadczeń;

c) artykuły przeznaczone na wystawy, konkursy i targi;

d) narzędzia dla monterów do montażu i instalowania urządzeń;

e) artykuły przeznaczone do przetworzenia lub do naprawy oraz materiały potrzebne do przetwarzania lub naprawy;

f) pojemniki, w których są eksportowane lub importowane towary.

Art. 7.
1. Każda Umawiająca się Strona zobowiązuje się, że jeśli utworzy ona bądź będzie prowadzić przedsiębiorstwo państwowe lub gdy udzieli formalnie bądź faktycznie jakiemukolwiek przedsiębiorstwu wyłącznych lub specjalnych przywilejów, to przedsiębiorstwo takie w swoich transakcjach kupna bądź sprzedaży wiążących się z importem lub eksportem będzie postępować zgodnie z ogólnymi zasadami niedyskryminacyjnego traktowania.

2. Postanowienia powyższego ustępu rozumie się w ten sposób, że przedsiębiorstwo takie powinno, z należytym uwzględnieniem innych postanowień niniejszego układu, kierować się w wymienionych transakcjach kupna bądź sprzedaży jedynie względami natury handlowej, m. in. ceną, gatunkiem, rozporządzalnymi ilościami, możliwością zbytu i innymi warunkami kupna bądź sprzedaży.

Art. 8.
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony z traktowania narodowego i, na zasadzie wzajemności, z najbardziej uprzywilejowanego traktowania w zakresie ochrony ich osoby i majątku.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony z traktowania narodowego i, na zasadzie wzajemności, z najbardziej uprzywilejowanego traktowania w zakresie dostępu do sądów i organów administracyjnych na wszystkich szczeblach jurysdykcji, zarówno w dochodzeniu, jak i obronie swoich praw.

3. Obywatele każdej Umawiającej się Strony mają prawo porozumiewania się z urzędnikiem konsularnym swojego kraju i odwiedzania go w konsulacie.

4. Jeżeli na terytorium jednej Umawiającej się Strony obywatel drugiej Umawiającej się Strony został zatrzymany w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub z innego powodu, właściwe organy pierwszej Umawiającej się Strony powiadomią o tym natychmiast urzędnika konsularnego tej drugiej Umawiającej się Strony. Urzędnikowi konsularnemu tej drugiej Umawiającej się Strony zezwoli się bezzwłocznie na odwiedzenie takiego obywatela i porozumienie się z nim.

5. Prawa urzędnika konsularnego, o których mowa w powyższym ustępie, będą wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami państwa przyjmującego. Jednakże stosowanie wspomnianych ustaw i innych przepisów nie może naruszyć tych praw.

6. Obywatele jednej Umawiającej się Strony nie podlegają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony podatkom, opłatom lub należnościom jakiegokolwiek rodzaju, innym lub bardziej uciążliwym niż te, jakie są nakładane na obywateli jakiegokolwiek kraju trzeciego. Każda Umawiająca się Strona zastrzega sobie jednak prawo przyznania ściśle określonych korzyści podatkowych na zasadzie wzajemności lub przyznania specjalnych korzyści podatkowych na podstawie umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu.

Art. 9.
1. Osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą, m. in. działalność handlową, przemysłową i finansową, utworzone zgodnie z ustawami i innymi przepisami jednej Umawiającej się Strony i mające siedziby na jej terytorium, będą uznane za osoby prawne na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Obywatelom i osobom prawnym jednej Umawiającej się Strony przyznaje się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony najbardziej uprzywilejowane traktowanie we wszystkich sprawach dotyczących ich działalności gospodarczej, m. in. działalności handlowej, przemysłowej i finansowej.

3. Głosy prawne, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, mają prawo być reprezentowane przez agentów na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, zgodnie z ustawami i innymi przepisami tej drugiej Umawiającej się Strony.

4. Postanowienia artykułu 8 niniejszego układu stosuje się odpowiednio do wspomnianych osób prawnych w takim stopniu, w jakim mają one zastosowanie do osób prawnych.

Art. 10.
1. Statki podnoszące banderę jednej z Umawiających się Stron i mające wymagane przez jej ustawy i inne przepisy dokumenty stwierdzające przynależność państwową statku będą uważane za statki tej Umawiającej się Strony.

2. Statki handlowe jednej z Umawiających się Stron będą miały prawo wejścia, wyjścia i zakotwiczenia we wszystkich portach, miejscach i na wodach drugiej Umawiającej się Strony, otwartych dla handlu i żeglugi międzynarodowej, w takim samym zakresie i na tych samych warunkach co statki handlowe drugiej Umawiającej się Strony i jakiegokolwiek innego kraju trzeciego.

3. Statkom handlowym jednej z Umawiających się Stron, ich załogom, pasażerom i ładunkom przyznane będzie przez drugą Umawiającą się Stronę traktowanie pod każdym względem nie mniej korzystne od tego, z jakiego korzystają w portach, miejscach i na wodach tej drugiej Umawiającej się Strony statki handlowe, ich załogi, pasażerowie i ładunki tej drugiej Umawiającej się Strony i jakiegokolwiek kraju trzeciego.

4. Świadectwa pomiarowe statków, wydane przez właściwe organy jednej z Umawiających się Stron, uznawane będą przez właściwe organy długiej Umawiającej się Strony za równorzędne ze świadectwami wydanymi przez nie.

Art. 11.
Postanowienia powyższego artykułu nie mają zastosowania do żeglugi kabotażowej. Jednakże rejsy statków handlowych jednej Umawiającej się Strony z portu do portu drugiej Umawiającej się Strony, odbywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami tej drugiej Umawiającej się Strony, w celu wyokrętowania wszystkich lub części pasażerów bądź wyładowania całości lub części ładunków przywiezionych z zagranicy albo w celu wzięcia na statek wszystkich lub części pasażerów bądź ładunków z przeznaczeniem do innego obcego kraju, nie będą uważane za wspomnianą wyżej żeglugę kabotażową.

Art. 12.
W razie rozbicia, uszkodzenia na morzu lub przymusowego zawinięcia statku do portu, jedna Umawiająca się Strona udzieli statkom drugiej Umawiającej się Strony oraz ich załogom, pasażerom i ładunkom takiej samej pomocy i ochrony, jak również takich samych przywilejów i immunitetów, jakie przyznawane są w podobnych przypadkach przez pierwszą Umawiającą się Stronę jej własnym statkom oraz ich załogom, pasażerom i ładunkom. Towary ocalałe z takich statków będą zwalniane od wszelkich opłat celnych, chyba że zostaną wprowadzone na rynek wewnętrzny.

Art. 13.
W razie zawinięcia statku jednej Umawiającej się Strony do portów lub innych miejsc zakotwiczenia drugiej Umawiającej się Strony urzędnik konsularny pierwszej Umawiającej się Strony ma prawo udzielenia wszelkiej pomocy temu statkowi oraz jego załodze i pasażerom.

Art. 14.
Umawiające się Strony, stosownie do właściwych umów międzynarodowych, których są stronami, oraz zgodnie z ich odpowiednimi ustawami i innymi przepisami, będą podejmować odpowiednie środki mające na celu ułatwianie transportu i łączności między obu krajami.

Art. 15.
1. Każda Umawiająca się Strona uzna za wiążące i wykona - zgodnie z przepisami procedury obowiązującej na terytorium, na którym dochodzi się praw z orzeczenia - orzeczenia arbitrażowe dotyczące sporów, jakie mogą wyniknąć z kontraktów handlowych lub w związku z kontraktami handlowymi zawartymi między obywatelami lub osobami prawnymi jednej Umawiającej się Strony, o których mowa w artykule 9 niniejszego układu, a obywatelami lub osobami prawnymi drugiej Umawiającej się Strony, pod warunkiem że rozstrzyganie takich sporów w drodze arbitrażu zostało przewidziane w samych kontraktach lub w odrębnych porozumieniach, sporządzonych w należytej formie.

2. Odmowa uznania i wykonania orzeczenia może nastąpić:

1) na wniosek strony, przeciwko której orzeczenie jest skierowane, tylko wówczas, gdy strona ta dostarczy właściwemu organowi Umawiającej się Strony, do którego skierowano żądanie uznania i wykonania, dowodu, że

a) stronom kontraktu lub porozumienia, o których mowa w poprzednim ustępie, zgodnie z prawem mającym do nich zastosowanie, brak było pełnej zdolności albo że wspomniany kontrakt lub porozumienie jest nieważne zgodnie z prawem, któremu strony poddały ten kontrakt lub porozumienie, albo - w razie braku wzmianki w tym względzie - zgodnie z prawem kraju, w którym orzeczenie zostało wydane;

b) strona, przeciwko której orzeczenie jest skierowane, nie była należycie powiadomiona o wyznaczeniu arbitra bądź o postępowaniu arbitrażowym albo że z innego powodu nie mogła przedstawić swojej sprawy;

c) orzeczenie odnosi się do sporu nie wymienionego w zapisie na sąd polubowny lub nie odpowiadającego warunkom zapisu albo że zawiera ono rozstrzygnięcia przekraczające zakres zapisu na sąd polubowny; jeżeli jednak rozstrzygnięcie spraw, które zostały poddane arbitrażowi, da się oddzielić od rozstrzygnięcia spraw nie poddanych arbitrażowi, to ta część orzeczenia, która zawiera rozstrzygnięcie spraw poddanych arbitrażowi, może zostać uznana i wykonana;

d) skład organu arbitrażowego bądź procedura arbitrażowa nie były zgodne z porozumieniem stron, albo - w razie braku takiego porozumienia - nie były zgodne z prawem kraju, w którym odbył się arbitraż; lub

e) orzeczenie nie stało się jeszcze dla stron wiążące albo że właściwy organ kraju, w którym lub zgodnie z prawem którego orzeczenie zostało wydane, unieważnił je lub zawiesił jego wykonanie; albo

2) jeżeli właściwy organ Umawiającej się Strony, na której terytorium uznanie i wykonanie są dochodzone, stwierdzi, że:

a) zgodnie z prawem tej Umawiającej się Strony przedmiot sporu nie może być rozstrzygany w drodze arbitrażu; albo

b) uznanie i wykonanie orzeczenia byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym tej Umawiającej się Strony.

Art. 16.
Wszelkie płatności między Umawiającymi się Stronami będą dokonywane przez upoważnione do tego banki w walutach wymienialnych, zgodnie z ustawami, przepisami i rozporządzeniami dewizowymi obowiązującymi w każdym z obu krajów.

Art. 17.
Każda Umawiająca się Strona ustosunkuje się przychylnie do jakiejkolwiek sprawy związanej z wykonywaniem niniejszego układu, jaka może jej być przedstawiona przez drugą Umawiającą się Stronę, i stworzy odpowiednie warunki do przeprowadzenia konsultacji.

Art. 18.
Umawiające się Strony, mając na uwadze osiągnięcie celów niniejszego układu, utworzą Wspólną Komisję. Będzie się ona zbierała w zasadzie raz w roku, na przemian w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i w Japonii. Szczegółowe zadania oraz regulamin Wspólnej Komisji zostaną ustalone przez Umawiające się Strony w odrębnym uregulowaniu.

Art. 19.
Z dniem wejścia w życie niniejszego układu traci moc Traktat handlowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią, podpisany w Tokio dnia 26 kwietnia 1958 r.

Art. 20.
1. Układ niniejszy podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie, tak szybko, jak to będzie możliwe.

2. Układ niniejszy wejdzie w życie trzydziestego dnia po dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i będzie obowiązywać przez okres pięciu lat, a następnie będzie obowiązywać dopóty, dopóki nie utraci mocy zgodnie z przewidzianym w nim trybem.

3. Każda Umawiająca się Strona może spowodować utratę mocy niniejszego układu w drodze notyfikacji skierowanej do drugiej Umawiającej się Strony - z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia - przed końcem pierwotnego okresu pięciu lat lub po upływie tego okresu w każdym czasie.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszy układ i opatrzyli go pieczęciami.

Sporządzono w Tokio dnia 16 listopada 1978 r. w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Tadeusz Wrzaszczyk

Z upoważnienia Rządu Japonii

Sunao Sonoda

PROTOKÓŁ

W czasie podpisania Układu między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o handlu i żegludze niżej podpisani Pełnomocnicy, należycie upełnomocnieni przez swoje Rządy, zgodzili się ponadto na następujące postanowienia, które będą uważane za integralne części wymienionego Układu:

1. Żadne postanowienie Układu nie może być interpretowane jako uchylenie praw i zobowiązań którejkolwiek Umawiającej się Strony, wynikających z Układu ogólnego o cłach i handlu bądź z artykułów Układu o Międzynarodowym Funduszu Walutowym, bądź z jakiegokolwiek wielostronnego porozumienia zmieniającego lub uzupełniającego je, w razie gdy ta Umawiająca się Strona jest stroną tej umowy.

2. Żadne postanowienie Układu nie może być interpretowane jako przyznające jakiekolwiek prawo lub nakładające jakiekolwiek zobowiązanie w odniesieniu do prawa autorskiego i prawa własności przemysłowej.

3. W związku z ustępem 4 artykułu 8 Układu rozumie się, że:

a) powiadomienie, o którym mowa we wspomnianym ustępie, powinno być dokonane w każdym przypadku w ciągu trzech dni od momentu, kiedy dany obywatel drugiej Umawiającej się Strony został zatrzymany; oraz że

b) urzędnikowi konsularnemu tej drugiej Umawiającej się Strony zezwoli się na odwiedzenie i porozumienie się z takim obywatelem w każdym przypadku w ciągu czterech dni od momentu, kiedy obywatel ten został zatrzymany.

4. Niezależnie od postanowień artykułu 10 Układu każda Umawiająca się Strona może zastrzec sobie prawo udzielenia specjalnych przywilejów w zakresie żeglugi śródlądowej swoim własnym statkom i statkom jakiegokolwiek sąsiadującego kraju, jak również prawo udzielenia specjalnych przywilejów w zakresie przepisów portowych statkom jakiegokolwiek sąsiadującego kraju, który nie posiada portów morskich.

5.
1) Żadne postanowienie artykułu 15 Układu nie może być interpretowane jako uchylające prawa bądź zobowiązania, które Umawiająca się Strona posiada lub może posiadać jako strona Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 roku, bądź jakiegokolwiek wielostronnego porozumienia zmieniającego bądź uzupełniającego ją.

2) Umawiające się Strony będą popierały wszelkimi możliwymi środkami korzystanie z organów arbitrażowych w obu krajach dla rozstrzygania sporów, jakie mogą wyniknąć z kontraktów handlowych lub w związku z kontraktami handlowymi zawartymi między obywatelami lub osobami prawnymi, o których mowa w artykule 9 Układu, jednej Umawiającej się Strony a obywatelami lub takimi osobami prawnymi drugiej Umawiającej się Strony.

Na dowód czego wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszy protokół i opatrzyli go pieczęciami.

Sporządzono w Tokio dnia 16 listopada 1978 r. w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Tadeusz Wrzaszczyk

Z upoważnienia Rządu Japonii

Sunao Sonoda

Po zaznajomieniu się z powyższym układem Rada Państwa uznała go i uznaje za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że jest on przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 listopada 1979 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o wzajemnym uznawaniu równoważności świadectw szkolnych i dyplomów szkół wyższych, uzyskanych w obu państwach, podpisane w Belgradzie
dnia 15 września 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 15 września 1978 roku zostało podpisane w Belgradzie Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o wzajemnym uznawaniu równoważności świadectw szkolnych i dyplomów szkół wyższych, uzyskanych w obu państwach, w następującym brzmieniu:


POROZUMIENIE
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o wzajemnym uznawaniu równoważności świadectw szkolnych i dyplomów szkół wyższych, uzyskanych w obu państwach.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii

- kierując się pragnieniem dalszego wzbogacania i umocnienia przyjaznych stosunków,

- w celu rozszerzenia współpracy w dziedzinie kultury, oświaty i szkolnictwa wyższego oraz ustanowienia norm dotyczących wzajemnego uznawania odpowiednich poziomów wykształcenia,

postanowiły zawrzeć Porozumienie i uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Uznaje się za równoważne świadectwa ukończenia szkoły podstawowej, wydane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i świadectwa ukończenia ósmej klasy szkoły podstawowej, wydane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii.

Art. 2.
Uznaje się za równoważne pod względem kwalifikacji zawodowych ich posiadaczy świadectwa ukończenia zasadniczych szkół zawodowych, wydane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i świadectwa o egzaminie końcowym w szkołach dla robotników wykwalifikowanych, wydane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii.

Art. 3.
Uznaje się za równoważne świadectwa dojrzałości liceów ogólnokształcących, wydane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i świadectwa o egzaminie końcowym średnich szkół ogólnokształcących (gimnazjów), wydane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii.

Art. 4.
Uznaje się za równoważne świadectwa dojrzałości średnich szkół zawodowych i artystycznych, wydane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i świadectwa o egzaminie końcowym średnich szkół zawodowych i artystycznych, wydane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii.

Art. 5.
Uznaje się za równoważne dyplomy ukończenia studiów wyższych, wydane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, i dyplomy ukończenia studiów wyższych, wydane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii, pod warunkiem, że studia te trwały nie krócej niż cztery lata.

Art. 6.
Tabela porównawcza dokumentów, o których mowa w artykułach 1, 2, 3, 4 i 5, załączona do niniejszego porozumienia, stanowi jego integralną część.

Art. 7.
Umawiające się Strony będą się wzajemnie informować o zmianach w systemie kształcenia w swoich państwach.

Art. 8.
W celu rozpatrywania spraw, jakie mogą powstać w toku stosowania niniejszego porozumienia, Umawiające się Strony powoływać będą Komisję Mieszaną.

Art. 9.
Niniejsze porozumienie podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie 30 dni od daty wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

Art. 10.
Porozumienie niniejsze zawarte zostaje na czas nieokreślony. Każda ze Stron może je wypowiedzieć w drodze notyfikacji i w takim przypadku porozumienie przestaje obowiązywać po upływie roku od dnia wypowiedzenia.

Porozumienie niniejsze sporządzono w Belgradzie dnia 15 września 1978 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i serbsko-chorwackim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Walery Kujawski

Z upoważnienia Rządu

Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii

Krsto Bulajic

Załącznik do Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o wzajemnym uznawaniu równoważności świadectw szkolnych i dyplomów szkół wyższych, uzyskanych w obu państwach.


TABELA PORÓWNAWCZA ŚWIADECTW SZKOLNYCH I DYPLOMÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH OBJĘTYCH POROZUMIENIEM, WYDANYCH

w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii ------------------------------------------------ ---------------------------------------------------- 1. Szkoła podstawowa - świadectwo 1. Szkoła podstawowa - Swedocanstvo o zavrsnom ukończenia szkoły podstawowej osmom razredu osnovne skole (świadectwo ukończenia ósmej klasy szkoły podstawowej) 2. Zasadnicza szkoła zawodowa - 2. Szkoła dla wykwalifikowanych robotników świadectwo ukończenia zasadniczej - Swedocanstvo o zavrsnom ispitu szkoły zawodowej (świadectwo o egzaminie końcowym) 3. Liceum ogólnokształcące - 3. średnia szkoła ogólnokształcąca (gimnazjum) świadectwo dojrzałości - Svedocanstvo o zavrsnom ispitu (świadectwo o egzaminie końcowym) 4. Średnia szkoła zawodowa 4. Średnia szkoła zawodowa (techniczna, (technikum, liceum ekonomiczne, ekonomiczna, medyczna, artystyczna i inne liceum medyczne, szkoła średnie szkoły zawodowe) - Svedocanstvo artystyczna i inne średnie szkoły o zavrsnom ispitu (świadectwo o egzaminie zawodowe) - dyplom lub świadectwo końcowym) dojrzałości 5. Szkoły wyższe (uniwersytety, 5. Szkoły wyższe (fakultety, akademie politechniki, wyższe szkoły i i wyższe szkoły określonej specjalności) akademie określonej - dyplom ukończenia studiów wyższych specjalności) - dyplom: magistra, określonego kierunku i specjalności. magistra inżyniera, inżyniera, lekarza, dyplomowanego ekonomisty określonego kierunku i specjalności. Uwaga: Dyplomy ukończenia studiów wyższych, uzyskane w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii, odpowiadają w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dyplomom magistra lub magistra inżyniera określonego kierunku i specjalności.
Po zaznajomieniu się z powyższym porozumieniem Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że jest ono przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 lutego 1979 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
zmiany:
1983-01-01 Dz.U.1982.31.214 art. 49 ust. 6
1985-11-12 Dz.U.1985.50.262 art. 13
1986-01-01 Dz.U.1985.22.98 art. 33
1988-01-01 Dz.U.1987.21.123 art. 25
1989-07-19 Dz.U.1989.34.178 art. 9
1991-01-01 Dz.U.1991.87.396 wynik. z art. 3 ust. 1
1991-11-06 Dz.U.1991.100.443 art. 4
1992-01-01 Dz.U.1992.21.83 wynik. z art. 16 pkt 3
1993-01-01 Dz.U.1993.1.1 art. 10
1995-01-01 Dz.U.1995.34.163 art. 13
1995-12-27 Dz.U.1995.142.701 art. 2
1996-07-01 Dz.U.1996.73.350 art. 50
1997-01-01 Dz.U.1996.89.402 art. 87
Dz.U.1996.106.496 art. 12
Dz.U.1996.139.647 art. 3
1997-10-15 Dz.U.1997.75.469 art. 101
1997-11-13 Dz.U.1997.133.883 art. 55
1999-01-01 Dz.U.1998.160.1065 art. 1
1999-01-19 Dz.U.1998.155.1016 art. 56
2000-01-01 Dz.U.1999.110.1255 art. 12
Dz.U.2000.6.69 art. 15
2000-07-15 Dz.U.2000.48.552 art. 3
2002-01-01 Dz.U.2001.154.1784 art. 1
Dz.U.2001.154.1800 art. 6
2003-01-01 Dz.U.2002.214.1805 art. 1
Dz.U.2002.240.2052 art. 73


USTAWA
z dnia 31 lipca 1981 r.
o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.

Art. 1. Uchyla się dekret z dnia 5 października 1972 r. o uposażeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. Nr 42, poz. 269 i z 1973 r. Nr 47, poz. 276).

Art. 2. Ustawa ustala zasady wynagradzania osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe:

1) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

2) Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, Prezesa Rady Ministrów, wicemarszałka Sejmu, wicemarszałka Senatu, wiceprezesa Rady Ministrów, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, ministra, Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego, wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, Szefa Kancelarii Sejmu, Szefa Kancelarii Senatu, zastępcy Szefa Kancelarii Sejmu, zastępcy Szefa Kancelarii Senatu, Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Głównego Inspektora Pracy, zastępcy Głównego Inspektora Pracy, Kierownika Krajowego Biura Wyborczego,

3) Ministra Stanu, Szefa Kancelarii Prezydenta, zastępcy Szefa Kancelarii Prezydenta, zastępcy Prokuratora Generalnego,

4) Prezesa Polskiej Akademii Nauk, sekretarza stanu, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, pierwszego zastępcy Prezesa Narodowego Banku Polskiego, podsekretarza stanu (wiceministra), wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego, Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej, Zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Ubezpieczonych, kierownika urzędu centralnego, wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk,, wojewody, zastępcy kierownika urzędu centralnego, wicewojewody.

Art. 2a. 1. Od dnia 1 stycznia 2000 r. wynagrodzenie Prezydenta składa się z wynagrodzenia zasadniczego odpowiadającego siedmiokrotności kwoty bazowej oraz dodatku funkcyjnego odpowiadającego trzykrotności kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.

2. W 1997 r. wynagrodzenie Prezydenta ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego Prezydentowi w grudniu 1996 r.

3. W 2002 r. wynagrodzenie Prezydenta ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego Prezydentowi w grudniu 2001 r.

4. W 2003 r. wynagrodzenie Prezydenta ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego Prezydentowi w grudniu 2002 r.

Art. 3. 1. Wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, wymienionych w art. 2 pkt 2-4, składa się z wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe ustala się na podstawie kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.

2a. W 1997 r. wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, wymienionych w art. 2 pkt 2-4, ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego tym osobom w grudniu 1996 r.

2b. W 2002 r. wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, wymienionych w art. 2 pkt 2-4, ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego tym osobom w grudniu 2001 r., z wyłączeniem Prezesa, pierwszego zastępcy Prezesa i wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego.

2c. W 2003 r. wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, wymienionych w art. 2 pkt 2-4, ustala się w wysokości wynagrodzenia przysługującego tym osobom w grudniu 2002 r.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_3. Szczegółowe zasady wynagradzania osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, o których mowa w ust. 1, ustala Prezydent w drodze rozporządzenia.

Art. 3a. Art. 3b. Do osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe stosuje się odpowiednio przepisy art. 22-26 i art. 28 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35, poz. 187, z 1988 r. Nr 19, poz. 132 i z 1989 r. Nr 4, poz. 24).

Art. 4. 1. Osobie zajmującej kierownicze stanowisko państwowe może być przyznane wynagrodzenie ryczałtowe z tytułu stałej dodatkowej pracy w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wyższej albo pracownika naukowego w instytucie naukowym lub naukowo-badawczym, jeżeli osoba ta posiada tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego.

2. Osobie zajmującej kierownicze stanowisko państwowe, która pełni również inną funkcję, przysługuje jedno, wybrane przez nią wynagrodzenie przewidziane w przepisach niniejszej ustawy bądź w odrębnych przepisach.

Art. 5. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Osoby odwołane z kierowniczych stanowisk państwowych oraz osoby, które zaprzestały wykonywania funkcji na tych stanowiskach wskutek upływu kadencji, zachowują, z zastrzeżeniem ust. 2, prawo do dotychczasowego wynagrodzenia przez okres 3 miesięcy.

2. W razie podjęcia w okresie, o którym mowa w ust. 1, pracy niżej płatnej przysługuje przez ten okres dodatek wyrównawczy. Dodatek wyrównawczy stanowi różnicę pomiędzy wynagrodzeniem pobieranym na kierowniczym stanowisku państwowym a wynagrodzeniem pobieranym w nowym miejscu pracy.

Art. 5a. 1. Osobom zajmującym kierownicze stanowiska państwowe wymienionym w art. 2, małżonkom tych osób oraz członkom rodzin będącym na ich utrzymaniu przysługuje prawo do świadczeń zdrowotnych, w szczególności w razie nagłego zachorowania, wypadku, urazu i zatrucia lub konieczności natychmiastowego leczenia szpitalnego.

2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują niezależnie od świadczeń określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i są finansowane z budżetu państwa w części dotyczącej ministra właściwego do spraw zdrowia oraz udzielane w zakładach opieki zdrowotnej tworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

3. Osoby odwołane z kierowniczych stanowisk państwowych oraz osoby, które zaprzestały wykonywania funkcji na tych stanowiskach wskutek upływu kadencji, małżonkowie tych osób oraz członkowie rodzin będący na ich utrzymaniu zachowują uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przez okres 3 miesięcy.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałka Sejmu i Marszałka Senatu, szczegółowy zakres świadczeń zdrowotnych, o których mowa w ust. 1, oraz warunki ich udzielania.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do posłów i senatorów, sędziów Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu, osób wymienionych w art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 89, poz. 402, z 1997 r. Nr 106, poz. 679 i z 1998 r. Nr 58, poz. 366), a także ich małżonków i członków rodzin będących na ich utrzymaniu oraz członków personelu dyplomatycznego i konsularnego akredytowanego w Polsce i ich rodzin, w odniesieniu do państw, z którymi zostały podpisane umowy o świadczenia usług medycznych.

Art. 5b. 1. Osobie zajmującej kierownicze stanowisko państwowe przysługuje lokal służący do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, zwany dalej "lokalem", na czas zajmowania stanowiska, jeżeli osoba ta i jej małżonek nie dysponują innym lokalem w miejscowości, w której objęła ona stanowisko, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu i Prezes Rady Ministrów mogą obejmować lokale służące do zaspokojenia potrzeb reprezentacyjnych i mieszkaniowych na czas zajmowania tych stanowisk niezależnie od posiadania innych lokali.

3. W sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733).

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb obejmowania i zwalniania lokali przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe.

Art. 6. Art. 7. Art. 8. Art. 9. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 1981 r..
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 25 sierpnia 1981 r.
w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych

Na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110) zarządza się, co następuje:

_@POCZ@_ Orzeczenia [6]_@KON@_ż 1. Opłaty sądowe uiszcza się znakami z napisem "opłata sądowa" albo gotówką do kas sądowych lub na rachunek bankowy dochodów właściwego sądu.

ż 2. 1. Uiszczający opłatę znakami opłaty sądowej nakleja znaki na piśmie podlegającym opłacie. Znaki należy naklejać na egzemplarzu przeznaczonym dla sądu.

2. Kto uiszcza opłatę na wezwanie sądu lub dodatkowo, może nakleić znaki opłaty sądowej na tym wezwaniu bądź na kartce czystego papieru, podając na nim numer sprawy i swoje nazwisko. Można nakleić znaki także w sekretariacie właściwego wydziału sądu na piśmie podlegającym opłacie.

3. Opłatę za sporządzenie dokumentu, spisanie ugody lub za dokonanie innej czynności sądowej uiszcza się przez naklejenie znaków opłaty sądowej na odpowiedniej karcie akt sprawy, stwierdzającej tę czynność. Wysokość pobieranej opłaty zaznacza się na wydanych stronie dokumentach. Jeżeli z czynności sądowej nie spisuje się protokołu, należy znaki nakleić na dokumencie wydanym stronie.

4. Przy składaniu ustnych oświadczeń przyjmujący oświadczenie lub sędzia nakleja znaki opłaty sądowej na odpowiedniej karcie akt i zaraz je kasuje.

ż 3. Znaki opłaty sądowej nakleja się na pierwszej stronie pisma jedne obok drugich lub jedne pod drugimi, w miarę możności bez odstępu.

ż 4. 1. Uiszczający opłatę znakami opłaty sądowej nie może znaków kasować. Znaki przez niego skasowane nie będą przyjmowane.

2. Znaki opłaty sądowej kasuje sędzia lub pracownik upoważniony do przyjmowania pism lub do wydawania dokumentów zaraz po otrzymaniu w sądzie pisma z naklejonymi na nim lub dołączonymi do niego znakami.

ż 5. Znaki opłaty sądowej kasuje się przez przekreślenie ich na krzyż, tak aby końce kresek przechodziły na papier, na którym naklejono znaki. Na każdym ze znaków wpisuje się datę skasowania, a obok znaków sumę, na którą znaki skasowano, oraz umieszcza się podpis kasującego.

ż 6. Każdy pracownik, który przy załatwianiu sprawy dostrzeże znak opłaty sądowej nie przyklejony lub nie skasowany, obowiązany jest zawiadomić o tym pracownika upoważnionego do przyjmowania pism lub sędziego.

ż 7. Przed skasowaniem znaków opłaty sądowej należy zbadać, czy nie są one sfałszowane lub powtórnie użyte. Jeżeli istnieje co do tego podejrzenie, nie należy znaków kasować, lecz bezzwłocznie zawiadomić o tym prezesa sądu.

ż 8. O każdym stwierdzonym fakcie sfałszowania znaków opłaty sądowej należy zawiadomić Ministerstwo Sprawiedliwości oraz właściwy miejscowo urząd terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.

ż 9. Na żądanie osoby zainteresowanej wydaje się jej bezpłatnie poświadczenie wysokości opłaty uiszczonej znakami opłaty sądowej.

ż 10. Minister Sprawiedliwości ustala wzory znaków opłaty sądowej.

ż 11. Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 1952 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 1952 r. Nr 38, poz. 264 i z 1960 r. Nr 18, poz. 109).

ż 12. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
1986-07-01 Dz.U.1986.17.88 art. 39
1987-10-24 Dz.U.1987.33.181 art. 6
1989-02-28 Dz.U.1989.10.57 art. 13
1990-03-21 Dz.U.1990.17.99 art. 3
1991-01-07 Dz.U.1991.2.6 art. 3
1996-06-02 Dz.U.1996.24.110 art. 32
1996-10-22 Dz.U.1996.118.561 art. 71
1997-05-15 Dz.U.1997.43.272 art. 6


USTAWA
z dnia 25 września 1981 r.
o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego.


Rozdział 1
Organy samorządu załogi przedsiębiorstwa.

Art. 1. 1. Załoga uczestniczy w zarządzaniu przedsiębiorstwem państwowym na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

2. Do samorządu załogi przedsiębiorstwa państwowego należy stanowienie w istotnych sprawach przedsiębiorstwa, wyrażanie opinii, podejmowanie inicjatywy i zgłaszanie wniosków oraz sprawowanie kontroli działalności przedsiębiorstwa.

3. Samorząd załogi oraz jego organy realizują zadania określone w ust. 2 niezależnie od organów administracji państwowej, organizacji społecznych, związkowych i politycznych.

Art. 2. 1. Organami samorządu załogi są:

1) ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa, ogólne zebranie pracowników poszczególnych zakładów oraz innych jednostek organizacyjnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa,

2) rada pracownicza przedsiębiorstwa, która w statucie samorządu załogi może być nazwana radą robotniczą,

3) rada pracownicza zakładu w przedsiębiorstwie wielozakładowym.

2. Załoga może wypowiadać się w istotnych sprawach przedsiębiorstwa w formie referendum.

3. Rada pracownicza przedsiębiorstwa reprezentuje samorząd załogi.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 3. Z zastrzeżeniem art. 39[8] ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1987 r. Nr 35, poz. 201, z 1989 r. Nr 10, poz. 57 i Nr 20, poz. 107 oraz z 1990 r. Nr 17, poz. 99) działalność w radzie pracowniczej przedsiębiorstwa oraz w radzie pracowniczej zakładu ma charakter społeczny.

Art. 4. Członkowie rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz członkowie rady pracowniczej zakładu, zwani dalej członkami rady pracowniczej, są odpowiedzialni wobec załogi.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 5. Członek rady pracowniczej zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy z powodu pełnienia swoich zadań w godzinach pracy.

_@POCZ@_Art. 6. Orzeczenia [3]1. Orzeczenia [5]_@KON@_Art. 6. _@POCZ@__@KON@_1. Przedsiębiorstwo państwowe nie może bez zgody rady pracowniczej przedsiębiorstwa wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z członkiem rady pracowniczej w czasie trwania kadencji tej rady oraz w ciągu jednego roku po jej upływie. Przedsiębiorstwo nie może też bez zgody rady pracowniczej przedsiębiorstwa zmienić w tym czasie członkowi rady warunków pracy i płacy na jego niekorzyść.

2. Postanowienia, o których mowa w ust. 1, nie naruszają przepisów o rozwiązywaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia.

Rozdział 2
Ogólne zebranie.

Art. 7. 1. Ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa jednozakładowego oraz ogólne zebranie pracowników zakładu w przedsiębiorstwie wielozakładowym, zwane dalej ogólnym zebraniem pracowników, stanowi formę bezpośredniego uczestniczenia załogi w zarządzaniu przedsiębiorstwem.

2. Do ważności uchwał ogólnego zebrania pracowników wymagana jest obecność na posiedzeniu co najmniej połowy liczby pracowników, jeżeli statut samorządu załogi nie stanowi inaczej.

3. Uchwały ogólnego zebrania pracowników zapadają zwykłą większością głosów.

Art. 8. _@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_1. W przedsiębiorstwie jednozakładowym oraz w zakładzie przedsiębiorstwa wielozakładowego, w którym liczba zatrudnionych przekracza trzystu pracowników, funkcje ogólnego zebrania pracowników pełni zebranie delegatów wybranych na okres dwóch lat przez pracowników przedsiębiorstwa lub zakładu, w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym. Liczbę delegatów określa statut samorządu załogi.

2. Wyborcy na wniosek co najmniej jednej piątej uprawnionych do głosowania, mogą w tajnym głosowaniu odwołać delegata.

3. Statut samorządu załogi określa sposób zwoływania ogólnego zebrania pracowników.

Art. 9. 1. Ogólne zebranie pracowników odbywa posiedzenia co najmniej dwa razy w roku.

2. Na pisemny wniosek co najmniej jednej piątej liczby członków ogólnego zebrania pracowników rada pracownicza zwołuje w ciągu siedmiu dni posiedzenie tego zebrania.

3. Ogólne zebranie pracowników na każdym posiedzeniu wybiera w głosowaniu tajnym przewodniczącego zebrania, jego zastępcę i sekretarza.

Art. 10. Ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa:

1) uchwala, na wniosek dyrektora, statut przedsiębiorstwa,

_@POCZ@_ Orzeczenia [3]_@KON@_2) podejmuje uchwały w sprawie podziału zysku przeznaczonego dla załogi,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3) dokonuje rocznej oceny działalności rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz dyrektora przedsiębiorstwa,

4) uchwala wieloletnie plany przedsiębiorstwa,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_5) uchwala, na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa, statut samorządu załogi przedsiębiorstwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 11. Ogólne zebranie pracowników ma prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa.

Art. 12. 1. Co najmniej raz w roku rada pracownicza przedsiębiorstwa składa na ogólnym zebraniu pracowników sprawozdanie ze swojej działalności.

2. Na żądanie jednej piątej członków ogólnego zebrania pracowników rada pracownicza ma obowiązek w ciągu siedmiu dni przedstawić sprawozdanie w sprawach wymienionych w żądaniu.

Rozdział 3
Rada pracownicza przedsiębiorstwa.

Art. 13. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa składa się z piętnastu członków. Statut samorządu załogi może ustalić inną liczbę członków rady pracowniczej.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Radę pracowniczą przedsiębiorstwa wybierają pracownicy przedsiębiorstwa w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym.

3. Kadencja rady pracowniczej przedsiębiorstwa trwa dwa lata.

4. Wyborcy, w trybie przewidzianym w ust. 2 mogą przed upływem kadencji odwołać członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub całą radę.

5. Wniosek o odwołanie członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub całej rady wymaga podpisu jednej piątej liczby wyborców.

Art. 14. 1. Czynne prawo wyborcze przysługuje każdemu pracownikowi przedsiębiorstwa.

2. Każdy pracownik przedsiębiorstwa ma prawo zgłaszać kandydatów na członków rady pracowniczej.

Art. 15. 1. Bierne prawo wyborcze przysługuje pracownikom, którzy pracują w przedsiębiorstwie co najmniej dwa lata. Nie dotyczy to przedsiębiorstw nowo tworzonych.

2. Bierne prawo wyborcze nie przysługuje dyrektorowi przedsiębiorstwa, jego zastępcom, głównemu księgowemu, radcy prawnemu, kierownikom zakładów i ich zastępcom oraz pracownikowi przedsiębiorstwa oddelegowanemu do pracy poza przedsiębiorstwem na okres dłuższy niż pół roku.

3. Pracownik przedsiębiorstwa nie może pełnić funkcji członka rady pracowniczej bez przerwy dłużej niż dwie kadencje.

Art. 16. 1. Wybory członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa organizuje i przeprowadza komisja wyborcza.

2. Statut samorządu załogi przedsiębiorstwa określa szczegółowo zasady powoływania komisji wyborczej oraz tryb jej działania.

Art. 17. Komisja wyborcza określa, proporcjonalnie do liczby pracowników zatrudnionych w poszczególnych wewnętrznych jednostkach organizacyjnych przedsiębiorstwa, liczbę członków rady pracowniczej, którzy mają być wybrani przez pracowników zatrudnionych w tych jednostkach.

Art. 18. W wypadku złożenia wniosku o odwołanie całego składu rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub poszczególnych jej członków, głosowanie nad tym wnioskiem przeprowadza komisja wyborcza, powołana zgodnie z przepisami art. 16.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 19. W razie zmniejszenia się składu rady pracowniczej przedsiębiorstwa o połowę - w celu przeprowadzenia wyborów uzupełniających - rada pracownicza może inicjować powołanie komisji wyborczej. Przepisy art. 16 i 17 stosuje się odpowiednio.

Art. 20. W nowo utworzonym przedsiębiorstwie wybory rady pracowniczej przedsiębiorstwa powinny odbyć się przed upływem pół roku od dnia wpisania przedsiębiorstwa do rejestru.

Art. 21. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa wybiera ze swego grona na okres dwóch lat prezydium w składzie: przewodniczący, jeden lub więcej zastępców przewodniczącego oraz sekretarz.

2. Członkiem prezydium rady pracowniczej przedsiębiorstwa nie może być pracownik przedsiębiorstwa, który pełni funkcję kierowniczą w organizacji politycznej lub związkowej działającej w przedsiębiorstwie

Art. 22. 1. Prezydium jest wewnętrznym organem rady pracowniczej przedsiębiorstwa i realizuje określone przez nią zadania.

2. Rada pracownicza przedsiębiorstwa nie może upoważnić prezydium do występowania w jej imieniu w sprawach należących do jej kompetencji.

Art. 23. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa może powoływać komisje i zespoły spośród swoich członków oraz innych pracowników przedsiębiorstwa. Komisje i zespoły są pomocniczymi organami rady pracowniczej przedsiębiorstwa.

2. Statut samorządu załogi może przewidywać powoływanie do prac komisji i zespołów również osób nie będących pracownikami przedsiębiorstwa.

_@POCZ@_ Wzory umów i pism [2]_@KON@_Art. 24. 1. Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) uchwalenie oraz zmiana planu rocznego przedsiębiorstwa,

2) przyjmowanie sprawozdania rocznego oraz zatwierdzanie bilansu,

3) podejmowanie uchwał w sprawie inwestycji,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_4) wyrażanie zgody na utworzenie lub przystąpienie do spółki handlowej lub innej struktury organizacyjnej przewidzianej przepisami prawa bądź nabycie jej udziałów (akcji), jak również podejmowanie uchwał w sprawie wystąpienia z takiej struktury, żądania jej rozwiązania lub zbycia jej udziałów (akcji),

5) wyrażanie zgody na oddawanie środków trwałych przedsiębiorstwa osobom prawnym lub fizycznym do korzystania z nich w formie przewidzianej w prawie cywilnym,

6) podejmowanie uchwał w sprawie łączenia i podziału przedsiębiorstw,

7) podejmowanie uchwał w sprawie zakładowego budownictwa mieszkaniowego i socjalnego,

8) podejmowanie uchwał w sprawie zmiany kierunku działalności przedsiębiorstwa,

_@POCZ@_ Orzeczenia [5]_@KON@_9) podejmowanie uchwał w sprawie podziału na fundusze wygospodarowanego dochodu pozostającego w dyspozycji przedsiębiorstwa oraz zasad wykorzystania tych funduszów z zastrzeżeniem przepisu ust. 3,

10) wyrażanie zgody na zbywanie środków trwałych stanowiących przedmiot stałego użytku przedsiębiorstwa oraz na dokonanie darowizny,

11) decydowanie o przystąpieniu przedsiębiorstwa w charakterze członka zbiorowego do organizacji społecznych,

12) podejmowanie uchwał w sprawie klubów techniki i racjonalizacji,

13) _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_14) podejmowanie uchwał o przeprowadzeniu w przedsiębiorstwie referendum,

15) wybieranie swego przedstawiciela do rady zrzeszenia przedsiębiorstw.

2. Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy również podejmowanie uchwał w sprawach powołania i odwołania dyrektora przedsiębiorstwa oraz innych osób wykonujących kierownicze funkcje w przedsiębiorstwie, zgodnie z przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

3. Rada pracownicza dokonując podziału, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, powinna zapewnić niezbędne środki na prowizje od zysku zgodnie z odrębnymi przepisami.

Art. 25. _@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa oraz jego kierownictwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Właściwe organy obowiązane są do zasięgania opinii rady pracowniczej przedsiębiorstwa w sprawach: zmiany aktu o utworzeniu i likwidacji przedsiębiorstwa, komercjalizacji i prywatyzacji bezpośredniej przedsiębiorstwa - z wyjątkiem przypadku, gdy z wnioskiem wystąpił dyrektor przedsiębiorstwa państwowego i rada pracownicza, zawierania przez przedsiębiorstwo porozumień i umów długoterminowych z innymi organizacjami gospodarczymi oraz organami administracji państwowej, wniosków o nadanie orderów i odznaczeń państwowych, decyzji dyrektora o przydziale mieszkań.

3. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma obowiązek wyrażenia opinii w sprawach przedłożonych przez dyrektora przedsiębiorstwa i organ założycielski, a wymienionych w ust. 2.

Art. 26. 1. Wyrażanie opinii przez radę pracowniczą przedsiębiorstwa w sprawach wymienionych w art. 25 ust. 2 powinno nastąpić przed upływem dwóch tygodni od dnia otrzymania zapytania, chyba że termin na wyrażenie opinii został przedłużony. W sprawach pilnych właściwy organ może zwrócić się o wyrażenie opinii w terminie krótszym, jednakże nie krótszym niż pięć dni.

2. Niewyrażenie przez radę pracowniczą przedsiębiorstwa opinii w określonym lub uzgodnionym terminie uważa się za brak zgłoszenia zastrzeżeń.

Art. 27. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo występowania z inicjatywami, wnioskami i uwagami we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa.

2. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo zwracania się do dyrektora przedsiębiorstwa z zapytaniem w sprawach stanu przedsiębiorstwa lub działalności organów przedsiębiorstwa.

3. Dyrektor przedsiębiorstwa ma obowiązek powiadomić radę pracowniczą przedsiębiorstwa o zajętym stanowisku w sprawie przedstawionej inicjatywy lub zgłoszonego wniosku oraz udzielić odpowiedzi na pytanie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu dwóch tygodni.

Art. 28. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo kontroli całokształtu działalności przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem dbałości o racjonalną gospodarkę mieniem przedsiębiorstwa.

2. Kontrola obejmuje w szczególności zbadanie i ocenę wykonania zadań planowych oraz realizacji zawartych umów i porozumień, analizę sprawozdania rocznego i bilansu, analizę i ocenę okresowych oraz doraźnych sprawozdań dyrektora przedsiębiorstwa, kontrolę wykonania uchwał rady pracowniczej, właściwego wykorzystania zasobów pracy, prawidłowości gospodarki materiałowej i finansowej, ochrony środowiska, a w porozumieniu ze związkami zawodowymi - kontrolę przestrzegania norm pracy oraz dyscypliny pracy i płac.

3. Dyrektor przedsiębiorstwa jest obowiązany udostępnić dokumenty i materiały niezbędne do przeprowadzenia kontroli.

Art. 29. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa odbywa posiedzenia co najmniej raz na kwartał.

2. Na pisemny wniosek jednej piątej liczby członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa prezydium rady ma obowiązek zwołać posiedzenie rady.

Art. 30. 1. Do ważności podejmowanych uchwał niezbędna jest obecność co najmniej połowy liczby członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa. Do ważności uchwał w sprawach wymienionych w art. 40 wymagana jest obecność na posiedzeniu dwóch trzecich liczby członków rady pracowniczej.

2. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów.

Art. 31. 1. Głosowanie na posiedzeniach odbywa się jawnie. Wyjątek stanowi głosowanie w sprawach osobowych, które odbywa się tajnie.

2. Głosowanie tajne odbywa się również na wniosek członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa.

Art. 32. 1. Szczegółowy tryb działania rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz zasady zwoływania i odbywania posiedzeń reguluje statut samorządu załogi.

2. Rada pracownicza przedsiębiorstwa może uchwalić odrębny od statutu regulamin posiedzeń.

Rozdział 4
Rada pracownicza zakładu.

Art. 33. 1. W zakładach i innych wewnętrznych jednostkach organizacyjnych przedsiębiorstwa sporządzających bilans statut samorządu załogi może przewidzieć powoływanie rady pracowniczej zakładu.

2. Statut samorządu załogi może przewidzieć prawo powoływania rady pracowniczej zakładu również i w innych jednostkach organizacyjnych niż określone w ust. 1.

3. Wybory członków rady pracowniczej zakładu odbywają się na zasadach określonych w art. 13-20.

4. Statut samorządu załogi określa, jakie sprawy dotyczące zakładu rada pracownicza przedsiębiorstwa może przekazać radzie pracowniczej zakładu. Przy przekazywaniu spraw należy uwzględnić charakter spraw oraz możliwość ich realizacji.

5. Do członków rady pracowniczej zakładu stosuje się odpowiednio postanowienia art. 6.

Rozdział 5
Współpraca z innymi organizacjami.

Art. 34. Art. 35. Rady pracownicze przedsiębiorstw mogą się porozumiewać w sprawie współpracy oraz podejmowania wspólnych działań.

Art. 36. Jeżeli uchwały organów samorządu załogi lub decyzje dyrektora przedsiębiorstwa dotyczą spraw wchodzących w zakres działania związków zawodowych, przed ich podjęciem organy przedsiębiorstwa obowiązane są umożliwić związkom zawodowym zajęcie w tych sprawach stanowiska zgodnie z ustawą o związkach zawodowych oraz Kodeksem pracy.

Rozdział 6
Samorząd załogi a dyrektor przedsiębiorstwa.

Art. 37. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Dyrektor przedsiębiorstwach uczestniczy w posiedzeniach rady pracowniczej przedsiębiorstwa. Na zaproszenie dyrektor uczestniczy również w posiedzeniach prezydium rady pracowniczej.

2. Dyrektor przedsiębiorstwa wykonuje uchwały rady pracowniczej przedsiębiorstwa dotyczące działalności przedsiębiorstwa.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do kierowników zakładów, w których działają rady pracownicze zakładu.

Art. 38. Dyrektor przedsiębiorstwa jest odpowiedzialny przed załogą za prawidłowe prowadzenie przedsiębiorstwa. Dyrektor składa załodze co najmniej raz w roku sprawozdanie z działalności przedsiębiorstwa oraz informację o jego stanie.

Art. 39. 1. Dyrektor przedsiębiorstwa jest obowiązany zapewnić radzie pracowniczej przedsiębiorstwa możliwość zaznajomienia się z materiałami dotyczącymi działalności przedsiębiorstwa, przedkładać materiały na posiedzenia rady pracowniczej z odpowiednim wyprzedzeniem oraz informować radę o skutkach ekonomicznych, społecznych i prawnych zamierzonych uchwał rady.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Dyrektor przedsiębiorstwa jest obowiązany zapewnić samorządowi załogi warunki lokalowe oraz niezbędne środki umożliwiające właściwe jego funkcjonowanie.

Art. 40. Radzie pracowniczej przedsiębiorstwa przysługuje prawo wstrzymania wykonania decyzji dyrektora przedsiębiorstwa, o ile decyzja ta jest:

1) sprzeczna z uchwałą rady pracowniczej lub uchwałą ogólnego zebrania pracowników,

2) podjęta bez zasięgnięcia opinii rady pracowniczej w sprawach określonych w art. 25 ust. 2,

3) podjęta bez uchwały rady pracowniczej w sprawach określonych w art. 24 ust. 1,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_4) niezgodna z przepisami prawa.

Art. 41. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Dyrektor przedsiębiorstwa wstrzymuje wykonanie uchwały ogólnego zebrania pracowników oraz rady pracowniczej przedsiębiorstwa, niezgodnej z przepisami prawa.

2. W wypadkach wymienionych w ust. 1 dyrektor zwraca się do rady pracowniczej o ponowne rozpatrzenie sprawy.

3. Decyzja dyrektora przedsiębiorstwa o wstrzymaniu wykonania uchwały rady pracowniczej przedsiębiorstwa powinna być wydana na piśmie oraz zawierać uzasadnienie prawne i faktyczne.

4. Do uchwał rady pracowniczej przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 40, nie stosuje się przepisów ust. 1-3.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 42. 1. Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo wniesienia do dyrektora przedsiębiorstwa w ciągu siedmiu dni sprzeciwu od decyzji o wstrzymaniu wykonania uchwały rady pracowniczej.

2. Jeżeli, mimo wniesienia sprzeciwu, dyrektor przedsiębiorstwa decyzję podtrzyma albo w ciągu trzech dni nie powiadomi rady pracowniczej przedsiębiorstwa o cofnięciu decyzji, radzie pracowniczej przedsiębiorstwa przysługuje prawo wystąpienia o rozstrzygnięcie sprawy w trybie spornym, określonym w art. 45.

Art. 43. 1. Prawo wstrzymania wykonania uchwały na zasadach określonych w art. 41 przysługuje kierownikowi zakładu w stosunku do uchwał rady pracowniczej zakładu.

2. Spory spowodowane wstrzymaniem wykonania uchwały przez kierownika zakładu rozstrzyga rada pracownicza przedsiębiorstwa, po wysłuchaniu opinii dyrektora przedsiębiorstwa.

Art. 44. 1. Radzie pracowniczej przedsiębiorstwa przysługuje prawo zaskarżenia decyzji dyrektora, która istotnie narusza interes ogólnospołeczny.

2. Dyrektorowi przedsiębiorstwa przysługuje prawo zaskarżenia uchwały rady pracowniczej przedsiębiorstwa, która istotnie narusza interes ogólnospołeczny.

3. Spór rozpatruje sąd.

Rozdział 7
Rozstrzyganie sporów.

_@POCZ@_Art. 45. Orzeczenia [1]1. Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 45. _@POCZ@__@KON@_1. Spory pomiędzy radą pracowniczą przedsiębiorstwa a dyrektorem przedsiębiorstwa rozstrzyga komisja rozjemcza, w której skład wchodzą: przedstawiciel rady pracowniczej przedsiębiorstwa i przedstawiciel dyrektora przedsiębiorstwa oraz zaproszony przez nich arbiter posiadający wykształcenie prawnicze - jako przewodniczący.

2. Rada pracownicza przedsiębiorstwa lub dyrektor przedsiębiorstwa zgłaszają do komisji rozjemczej wnioski o rozpatrzenie sprawy w terminie czternastu dni od dnia powzięcia wiadomości o zdarzeniu stanowiącym przyczynę sporu. Komisja rozjemcza orzeczenie rozstrzygające spór wydaje w terminie czternastu dni od dnia zgłoszenia wniosku.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. Spór uważa się za rozstrzygnięty, jeżeli obie strony zgodziły się na treść orzeczenia komisji rozjemczej.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2] Wzory umów i pism [2]_@KON@_Art. 46. W wypadku nierozstrzygnięcia sporu przez komisję rozjemczą, rada pracownicza przedsiębiorstwa lub dyrektor przedsiębiorstwa w ciągu czternastu dni może wnieść sprawę do sądu.

Rozdział 8
Piecza Sejmu.

Art. 47. 1. Samorząd załogi przedsiębiorstwa podlega pieczy Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

2. Sejm, raz do roku, na podstawie informacji i wniosków właściwych komisji ocenia całokształt działalności samorządu załóg przedsiębiorstw i uchwala odpowiednie zalecenia.

Rozdział 9
Przepisy przejściowe i końcowe.

Art. 48. Organizację i funkcjonowanie samorządów załogi w przedsiębiorstwach, o których mowa w art. 6 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, regulują ustawy dotyczące tych przedsiębiorstw.

Art. 49. _@POCZ@_ Akty wykonawcze [4]_@KON@_1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zakres stosowania przepisów ustawy do przedsiębiorstw, o których mowa w art. 3 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, oraz do przedsiębiorstw, które w całości lub w części prowadzą działalność poza granicami kraju.

2. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb postępowania w sprawach przedsiębiorstw, o których mowa w ust 1, a do których na podstawie ust. 1 nie stosuje się przepisów niniejszej ustawy.

Art. 50. 1. Do czasu uregulowania w drodze odrębnej ustawy sposobu uczestniczenia załogi w zarządzaniu państwowymi organizacjami gospodarczymi, które nie są przedsiębiorstwami - załogi tych jednostek mogą zorganizować uczestniczenie w zarządzaniu na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie.

2. Państwowymi organizacjami gospodarczymi w rozumieniu ust. 1 są instytuty naukowo-badawcze i zakłady budżetowe, pracujące bezpośrednio na rzecz gospodarki narodowej.

Art. 51. 1. Do dnia 31 grudnia 1981 r. w przedsiębiorstwach państwowych objętych zakresem niniejszej ustawy załogi zorganizują uczestniczenie w zarządzaniu przedsiębiorstwem na zasadach określonych w ustawie oraz uchwalą statut samorządu załogi.

2. Załogi, które w dniu wejścia w życie ustawy uczestniczą w zarządzaniu przedsiębiorstwem według statutu tymczasowego bądź regulaminu, dostosują w terminie do dnia 31 grudnia 1981 r. udział w zarządzaniu przedsiębiorstwem do przepisów niniejszej ustawy; do tego czasu działające w dniu wejścia w życie ustawy organy samorządu załogi wykonują funkcje przewidziane w niniejszej ustawie.

3. W przedsiębiorstwach, w których dotychczas nie działają żadne organy samorządu, pierwsze zebranie zmierzające do powołania samorządu załogi zwołuje dyrektor.

4. Do czasu ukonstytuowania się przewidzianych w ustawie organów samorządu załogi przedsiębiorstwa państwowego ich kompetencje wykonuje dyrektor.

Art. 52. Traci moc ustawa z dnia 20 grudnia 1958 r. o samorządzie robotniczym (Dz. U. Nr 77, poz. 397 i z 1974 r. Nr 24, poz. 142).

Art. 53. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 1981 r.
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Finlandii o ochronie prawnej i pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych,
podpisana w Helsinkach
dnia 27 maja 1980 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 27 maja 1980 r. została podpisana w Helsinkach Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Finlandii o ochronie prawnej i pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych, w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Finlandii o ochronie prawnej i pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i

Prezydent Republiki Finlandii

potwierdzając swe dążenie do rozwoju i pogłębiania wzajemnej współpracy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych - zgodnie z Aktem końcowym Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, podpisanym w dniu 1 sierpnia 1975 r. w Helsinkach,

postanowili zawrzeć niniejszą umowę i w tym celu wyznaczyli swoich pełnomocników:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej -

Jerzego Bafię, Ministra Sprawiedliwości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Prezydent Republiki Finlandii -

Christoffera Taxella, Ministra Sprawiedliwości Republiki Finlandii,

którzy po wymianie swoich pełnomocnictw uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie uzgodnili, co następuje:

Rozdział I
Postanowienia ogólne

Art. 1.

Ochrona prawna

1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony z takiej samej ochrony prawnej osoby i majątku przed sądami, organami ścigania i innymi organami właściwymi w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych, z jakiej korzystają obywatele tej Strony.

2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony mają prawo do swobodnego i nieskrępowanego dostępu do organów drugiej Umawiającej się Strony wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu; mogą oni występować przed tymi organami, składać wnioski i wszczynać postępowanie na tych samych warunkach co obywatele tej Strony.

3. Postanowienia niniejszej umowy stosuje się odpowiednio również do osób prawnych, utworzonych na terytorium Umawiających się Stron zgodnie z ich prawem, i do innych organizacji mających zdolność do występowania w postępowaniu sądowym w charakterze strony.

Art. 2.

Pomoc prawna

1. Sądy i prokuratury Umawiających się Stron, zwane dalej w niniejszej umowie organami wymiaru sprawiedliwości, udzielają sobie wzajemnie na wniosek pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Inne organy właściwe w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych kierują wnioski o udzielenie pomocy prawnej za pośrednictwem organów wymiaru sprawiedliwości Strony wzywającej.

Art. 3.

Zakres pomocy prawnej

1. Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie na wniosek pomocy prawnej zgodnie z prawem wezwanej Umawiającej się Strony przez doręczanie dokumentów, przesłuchiwanie świadków, biegłych, stron i innych osób, przekazywanie dowodów, przeprowadzanie ekspertyz i oględzin oraz wszczynanie postępowania karnego, a także przekazywanie innych informacji i dokumentów.

2. Strona wezwana dokonuje przewidzianych w niniejszej umowie czynności niezwłocznie i zgodnie z najszybszym trybem postępowania przewidzianym przez własne prawo. Strona wezwana zastosuje wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia należytego wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej.

Art. 4.

Organy centralne

Umawiające się Strony porozumiewają się z sobą za pośrednictwem organów centralnych. W rozumieniu niniejszej umowy organami centralnymi są:

a) ze strony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

- Ministerstwo Sprawiedliwości oraz


- Prokuratura Generalna;


b) ze strony Republiki Finlandii

- Ministerstwo Sprawiedliwości.


Art. 5.

Wniosek o udzielenie pomocy prawnej

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien być sporządzony na piśmie i w zależności od treści wniosku zawierać następujące dane:

a) oznaczenie organu wzywającego;

b) oznaczenie organu wezwanego;

c) oznaczenie sprawy, której dotyczy wniosek o udzielenie pomocy prawnej, i treść wniosku;

d) imiona i nazwiska, obywatelstwo, zawód oraz miejsce zamieszkania lub pobytu osób zainteresowanych;

e) nazwiska oraz adresy pełnomocników i obrońców osób wymienionych pod literą d) niniejszego ustępu;

f) oznaczenie dokumentu podlegającego doręczeniu;

g) w razie potrzeby przytoczenie okoliczności faktycznych oraz wykaz potrzebnych dokumentów i innych dowodów;

h) w sprawach karnych dodatkowo opis okoliczności faktycznych przestępstwa oraz jego kwalifikację prawną.

2. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien być podpisany przez właściwą osobę i opatrzony pieczęcią.

Art. 6.

Postępowanie w sprawie wniosku o udzielenie pomocy prawnej

1. Organ wezwany udziela pomocy prawnej w trybie przewidzianym przez własne prawo. Jednakże organ ten może uwzględnić wniosek o zastosowanie przepisów procesowych Strony wzywającej, jeżeli nie są one sprzeczne z prawem Strony wezwanej.

2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do udzielenia pomocy prawnej, przesyła wniosek organowi właściwemu i zawiadamia o tym organ wzywający.

3. Na wniosek organu wzywającego organ wezwany zawiadamia w odpowiednim czasie organ wzywający o dacie i miejscu wykonania wniosku. Na wniosek organu wzywającego organ wezwany przesyła zawiadomienie tej samej treści stronom, tak aby mogły one być obecne przy wykonywaniu wniosku, chociażby organ wezwany nie był do tego zobowiązany zgodnie ze swym prawem wewnętrznym.

4. Organ wezwany zawiadamia na piśmie organ wzywający o czynnościach podjętych w związku z wykonaniem wniosku. Jeżeli wniosku nie można wykonać, organ wezwany zawiadamia o tym na piśmie organ wzywający z podaniem przyczyn oraz zwraca dokumenty.

Art. 7.

Doręczanie dokumentów

1. Umawiająca się Strona dokonuje doręczenia dokumentu, jeżeli został on sporządzony w języku urzędowym tej Umawiającej się Strony lub jeżeli zostało do niego dołączone uwierzytelnione tłumaczenie na ten język. Organ wezwany doręczy jednak dokument, który nie jest sporządzony w języku wymienionym w niniejszym artykule, jeżeli osoba, której ma być on doręczony, zgadza się na dobrowolne przyjęcie dokumentu.

2. Dokumenty zawierające zawiadomienie lub wezwanie do stawiennictwa przed organem wzywającej Umawiającej się Strony powinny być przekazane Stronie wezwanej nie później niż na dziewięćdziesiąt dni przed wymienionym w zawiadomieniu lub wezwaniu dniem stawiennictwa.

3. Do wniosku o doręczenie dołącza się dokument lub jego odpis; dołącza się je w dwóch egzemplarzach.

4. Dokument dotyczący zawiadomienia lub wezwania do stawiennictwa przed organem strony wzywającej nie może zawierać wzmianki o środkach przymusu na wypadek niestawiennictwa.

Art. 8.

Potwierdzenie doręczenia dokumentów

Potwierdzenie doręczenia dokumentu sporządza się zgodnie z przepisami obowiązującymi na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony. W potwierdzeniu należy wymienić datę, miejsce i sposób doręczenia, a także osobę, której dokument został doręczony.

Art. 9.

Prawo odmowy zeznań

1. Osoba, która wskutek wniosku o udzielenie pomocy prawnej została wezwana w charakterze świadka lub biegłego przez organ wzywający lub wezwany Umawiających się Stron, ma prawo odmowy zeznań lub wydania opinii, jeżeli prawo lub obowiązek takiej odmowy, przysługuje jej zgodnie z prawem wzywającej lub wezwanej Umawiającej się Strony.

2. W razie potrzeby organ wzywający dołącza do wniosku informację o przepisach tej Strony, regulujących prawa i obowiązki wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu.

Art. 10.

Nietykalność świadka, biegłego, strony i oskarżonego

1. Świadek, biegły lub strona, którzy wskutek zawiadomienia lub wezwania stawili się dobrowolnie przed organami wzywającej Umawiającej się Strony, nie mogą być na terytorium tej Strony, niezależnie od swego obywatelstwa, ścigani, zatrzymani lub poddani innym środkom przymusu albo ukarani za czyn popełniony przed swym przybyciem na terytorium Strony wzywającej.

2. Osoba, która wskutek wezwania stawiła się dobrowolnie przed organem wzywającej Umawiającej się Strony jako oskarżony o przestępstwo, które jest przedmiotem postępowania przeciwko niej, nie będzie niezależnie od swego obywatelstwa ścigana, zatrzymana lub poddana innym środkom przymusu albo ukarana za czyn popełniony przed swym przybyciem na terytorium Strony wzywającej, jeżeli czyn ten nie został wymieniony w wezwaniu.

3. Nietykalność przewidziana w ustępie 1 i 2 niniejszego artykułu ustaje, jeśli zainteresowana osoba, która przebywa przez okres kolejnych piętnastu dni od chwili, gdy ją oficjalnie zawiadomiono, że jej dalsza obecność nie jest już konieczna, i mając możliwość wyjazdu, pozostała na terytorium Strony wzywającej lub po jego opuszczeniu ponownie powróciła. Do okresu tego nie wlicza się czasu, w którym osoba taka nie mogła opuścić tego terytorium z przyczyn od siebie niezależnych.

4. Osoba wymieniona w ustępie 1 i 2 niniejszego artykułu, która nie stawiła się mimo doręczenia jej zawiadomienia lub wezwania, nie będzie ukarana ani poddana innym środkom przymusu z powodu takiego niestawiennictwa.

5. Wniosek o doręczenie świadkowi lub biegłemu wezwania powinien wskazywać wysokość kosztów podróży i pobytu podlegających zwrotowi, a w stosunku do biegłego - wynagrodzenia za jego pracę. Na żądanie tych osób Strona wzywająca wypłaci zaliczkę na pokrycie wydatków.

Art. 11.

Legalizacja dokumentów

Nie wymagają legalizacji dokumenty przesyłane przez jedną Umawiającą się Stronę drugiej Umawiającej się Stronie w związku z udzieleniem pomocy prawnej.

Art. 12.

Wydawanie dokumentów z akt stanu cywilnego i innych dokumentów

Na podstawie niniejszej umowy każda z Umawiających się Stron wydaje drugiej Umawiającej się Stronie, zgodnie ze swym prawem, na wniosek, dokumenty z akt stanu cywilnego, świadectwa wykształcenia, świadectwa pracy oraz inne dokumenty, które dotyczą osobistych praw i interesów obywateli drugiej Umawiającej się Strony. Dokumenty takie wydaje się drugiej Umawiającej się Stronie bez tłumaczenia i bezpłatnie.

Art. 13.

Odmowa udzielenia pomocy prawnej

1. Można odmówić pomocy prawnej, jeżeli jej udzielenie mogłoby naruszyć suwerenność lub zagrozić bezpieczeństwu wezwanej Umawiającej się Strony albo byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami jej prawa.

2. Ponadto można odmówić pomocy prawnej w sprawach karnych, jeżeli:

a) sprawa dotyczy czynu, który nie jest przestępstwem według prawa Strony wezwanej;

b) sprawa dotyczy czynu, za który zgodnie z prawem Strony wezwanej ściganie jest niedopuszczalne z powodu przedawnienia, ułaskawienia lub innych przyczyn prawnych;

c) sprawa dotyczy czynu, z powodu którego na terytorium Strony wezwanej odmówiono wszczęcia postępowania lub postępowanie zostało umorzone, albo w sprawie zostało wydane orzeczenie;

d) na terytorium Strony wezwanej toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe.

Art. 14.

Języki

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 7 ustępu 1 niniejszej umowy do wniosku o udzielenie pomocy prawnej oraz załączonych do niego dokumentów dołącza się uwierzytelnione tłumaczenie na język urzędowy Strony wezwanej lub na język angielski, jeżeli dokument, o którym mowa, nie jest sporządzony w jednym z tych języków.

2. Odpowiedź i wszelkie inne informacje pochodzące od Strony wezwanej sporządza się w języku urzędowym Strony wezwanej lub Strony wzywającej albo w języku angielskim.

3. Jeżeli według postanowień niniejszej umowy wymagane jest dołączenie do dokumentów uwierzytelnionego tłumaczenia na język urzędowy Strony wezwanej lub na język angielski, tłumaczenie to powinno być uwierzytelnione przez tłumacza przysięgłego, notariusza, organ wzywający lub przez przedstawiciela dyplomatycznego albo urzędnika konsularnego jednej z Umawiających się Stron.

4. Językiem urzędowym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest język polski. Językami urzędowymi Republiki Finlandii są języki fiński i szwedzki.

Art. 15.

Wymiana informacji

Organy centralne Umawiających się Stron udzielają sobie wzajemnie na wniosek informacji o swym obowiązującym lub uchylonym już prawie, jak również o praktyce sądowej dotyczącej zagadnień prawnych, które powstaną przy stosowaniu niniejszej umowy.

Art. 16.

Koszty pomocy prawnej

Umawiające się Strony nie żądają od siebie wzajemnie zwrotu kosztów powstałych w związku z udzieleniem pomocy prawnej.

Art. 17.

Zwolnienie od zabezpieczenia kosztów procesu

Od obywateli Umawiających się Stron występujących przed sądami drugiej Umawiającej się Strony nie można żądać zabezpieczenia ani depozytu z tego powodu, że są oni cudzoziemcami albo że nie mają miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium tej Umawiającej się Strony.

Art. 18.

Zwolnienie od kosztów sądowych

Obywatele Umawiających się Stron, którzy występują przed sądami lub innymi organami drugiej Umawiającej się Strony, korzystają ze zwolnienia od kosztów sądowych na takich samych zasadach i w takim samym zakresie jak obywatele tej Strony.

Art. 19.

Zaświadczenia dotyczące stanu osobistego, rodzinnego i majątkowego

1. Zaświadczenia o stanie osobistym, rodzinnym i majątkowym wymagane w celu zwolnienia od kosztów sądowych wydają właściwe organy tej Umawiającej się Strony, na której terytorium osoba zainteresowana ma miejsce zamieszkania lub pobytu.

2. Jeżeli obywatel Umawiającej się Strony ubiegający się o zwolnienie od kosztów sądowych nie ma miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium żadnej z Umawiających się Stron, zaświadczenie może być wydane lub uwierzytelnione przez przedstawiciela dyplomatycznego lub urzędnika konsularnego państwa, którego jest on obywatelem.

3. Organ właściwy do udzielenia zwolnienia od kosztów sądowych może zwrócić się o uzupełniające informacje do organu, który wydał zaświadczenie.

Art. 20.

Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych

Obywatel jednej Umawiającej się Strony, który zamierza ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych zgodnie z artykułem 18 niniejszej umowy, przed organami drugiej Umawiającej się Strony może złożyć wniosek w tym przedmiocie właściwemu organowi Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub pobytu. Organ ten prześle wniosek wraz z zaświadczeniami wydanymi zgodnie z artykułem 19 niniejszej umowy właściwemu organowi drugiej Umawiającej się Strony.

Rozdział II
Postanowienia szczególne dotyczące spraw cywilnych i rodzinnych

Art. 21.

Zawarcie małżeństwa

1. Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu Umawiającej się Strony, na której terytorium małżeństwo jest zawierane.

2. Przesłanki zawarcia małżeństwa przez obywateli Umawiających się Stron podlegają prawu Umawiającej się Strony, na której terytorium małżeństwo jest zawierane, jeżeli jeden z przyszłych małżonków jest obywatelem tej Umawiającej się Strony lub ma na jej terytorium miejsce zamieszkania.

Art. 22.

Orzeczenia dotyczące rozwodów, separacji i unieważnienia małżeństwa

Prawomocne orzeczenia wydane na terytorium jednej Umawiającej się Strony, orzekające rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa obywateli Umawiających się Stron, będą uznane na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli:

a) obydwoje małżonkowie byli obywatelami tej Umawiającej się Strony, której organ wydał orzeczenie, albo

b) obydwoje małżonkowie mieli miejsce zamieszkania na terytorium tej Umawiającej się Strony, której organ wydał orzeczenie, albo

c) jeden z małżonków był obywatelem jednej Umawiającej się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, i jeden z nich miał miejsce zamieszkania na terytorium tej Umawiającej się Strony, której organ wydał orzeczenie.

Art. 23.

Uznanie za zaginionego lub zmarłego i stwierdzenie zgonu

Prawomocne orzeczenie o uznaniu osoby za zaginioną lub zmarłą albo o stwierdzeniu zgonu wydane przez sąd jednej Umawiającej się Strony będzie uznane na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli osoba ta była obywatelem Umawiającej się Strony, której sąd wydał orzeczenie w chwili, gdy według ostatnich wiadomości pozostawała przy życiu.

Art. 24.

Odmowa uznania i postępowanie o uznanie

1. Można odmówić uznania orzeczenia, o którym mowa w artykułach 22 i 23 niniejszej umowy, jeżeli:

a) orzeczenie zostało wydane przed wejściem w życie niniejszej umowy;

b) wszczęte wcześniej postępowanie pomiędzy tymi samymi stronami i o ten sam przedmiot toczy się przed organem Strony wezwanej;

c) orzeczenie jest sprzeczne z orzeczeniem wydanym na terytorium Strony wezwanej lub z orzeczeniem wydanym w państwie trzecim, które spełnia warunki do uznania i dotyczy tych samych stron i tego samego przedmiotu postępowania wszczętego przed postępowaniem, w którym wydano pierwsze z orzeczeń;

d) orzeczenie zostało wydane w postępowaniu, podczas którego strona nie była obecna i nie otrzymała zawiadomienia o wszczęciu postępowania w odpowiednim czasie, umożliwiającym jej wzięcie udziału w postępowaniu, albo

e) uznanie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa Umawiającej się Strony.

2. Postępowanie o uznanie orzeczenia podlega prawu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium ma nastąpić uznanie.

3. Postanowienia artykułów 22 i 23 niniejszej umowy nie stoją na przeszkodzie możliwości uznawania orzeczeń przez Umawiające się Strony w innych wypadkach.

Art. 25.

Sprawy spadkowe

Obywatele Umawiających się Stron mają takie samo prawo do dziedziczenia własności i praw podlegających wykonaniu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony oraz do sporządzania i odwoływania rozporządzeń testamentowych dotyczących takiej własności i praw, jak mieszkający na terytorium drugiej Umawiającej się Strony obywatele tej Strony. Własność i prawa przechodzą na nich wskutek dziedziczenia ustawowego lub testamentowego na tych samych warunkach, jakie przewidziane są dla obywateli mieszkających na terytorium tej Strony.

Rozdział III
Postanowienia szczególne dotyczące spraw karnych

Art. 26.

Wniosek o wszczęcie postępowania karnego

1. Każda z Umawiających się Stron, na wniosek drugiej Umawiającej się Strony, wszczyna postępowanie karne zgodnie ze swym prawem przeciwko własnemu obywatelowi, który jest podejrzany o popełnienie przestępstwa na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Wniosek o wszczęcie postępowania karnego powinien być sporządzony na piśmie i zawierać następujące dane:

a) oznaczenie organu wzywającego;

b) określenie przestępstwa, w związku z którym złożono wniosek o wszczęcie postępowania, i możliwie szczegółowy opis czasu i miejsca przestępstwa;

c) przepisy prawne Strony wzywającej, na podstawie których czyn uznany jest za przestępstwo;

d) dokładne dane dotyczące tożsamości podejrzanego, jego obywatelstwa i miejsca zamieszkania lub pobytu, a w razie potrzeby - opis jego osoby.

3. Do wniosku o wszczęcie postępowania załącza się uwierzytelnione odpisy akt postępowania przygotowawczego, jak również dowody rzeczowe znajdujące się w posiadaniu Strony wzywającej. Do akt postępowania przygotowawczego nie potrzeba dołączać tłumaczeń, o których mowa w artykule 14 ustęp 1 niniejszej umowy. Wniosek powinien być podpisany i opatrzony pieczęcią.

4. Przy przekazywaniu dowodów rzeczowych, o których mowa w ustępie 3 niniejszego artykułu, nie stosuje się przepisów ograniczających przywóz i wywóz przedmiotów, chyba że przekazanie tych dowodów zagrażałoby bezpieczeństwu Strony wezwanej lub byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami jej prawa.

5. Strona wezwana zawiadamia Stronę wzywającą o sposobie załatwienia wniosku i o wyniku postępowania karnego, a także przesyła odpis wydanego w sprawie orzeczenia.

Art. 27.

Udzielanie informacji dotyczących wyroków karnych

Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie na wniosek informacji o prawomocnych wyrokach wydanych w sprawach karnych przez sąd Strony wezwanej dotyczących osób, które są oskarżone o popełnienie przestępstw na terytorium Strony wzywającej.

Rozdział IV
Postanowienia końcowe

Art. 28.

Stosunek do innych umów międzynarodowych

Postanowienia niniejszej umowy nie naruszają praw i obowiązków Umawiających się Stron, wynikających z innych umów międzynarodowych zawartych przez nie przed wejściem w życie niniejszej umowy.

Art. 29.

Wejście w życie umowy

Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

Art. 30.

Okres obowiązywania umowy

1. Niniejsza umowa zawarta jest na okres pięciu lat.

2. Jeżeli umowa nie zostanie wypowiedziana, ulega ona automatycznemu przedłużeniu na dalsze pięcioletnie okresy. Wypowiedzenie następuje w drodze notyfikacji najpóźniej na sześć miesięcy przed upływem każdego okresu pięcioletniego.

Sporządzono w Helsinkach dnia 27 maja 1980 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i fińskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Jerzy Bafia

Z upoważnienia Prezydenta Republiki Finlandii

Christoffer Taxell

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 17 grudnia 1980 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_zmiany:
1982-12-19 Dz.U.1982.41.273 wynik. z art. 1 ust. 2
1995-01-01 Dz.U.1994.84.386 art. 4 ust. 6


DEKRET
z dnia 12 grudnia 1981 r.
o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego.

W celu zapewnienia wzmożonej ochrony podstawowych interesów państwa i obywateli oraz usprawnienia postępowania w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego - Rada Państwa stanowi, co następuje:

Rozdział I Postępowanie doraźne.

Art. 1. 1. Na czas obowiązywania stanu wojennego wprowadza się postępowanie doraźne przed sądami powszechnymi i wojskowymi w sprawach o przestępstwa określone w przepisach:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) art. 122 i 123, art. 124 ż 1 i 2, art. 126 i 127, art. 128 ż 1, art. 130-134, art. 135 ż 1 i 2, art. 136 ż 1, art. 137 ż 1, art. 138 ż 1, art. 139 ż 1, art. 140 ż 1, art. 142-144, art. 148 ż 1, art. 155 ż 1, art. 157, art. 158 ż 2 i 3, art. 159, art. 165 ż 2, art. 200 ż 1, art. 201 i 202, art. 208-211, art. 212 ż 2, art. 215 ż 2, art. 217 ż 2, art. 218 ż 1, art. 220, art. 221 ż 4, art. 223 ż 3, art. 227, art. 233-235, art. 239 i 240, art. 241 ż 1, 3 i 4, art. 244, art. 246 ż 1 i 2, art. 252 ż 1, art. 253, art. 254 ż 1, art. 256 ż 2, art. 257 ż 1, art. 260 ż 1 i 2, art. 261, art. 262 ż 2. art. 264 ż 2, art. 270-272, art. 273 ż 1 i 2, art. 274 ż 2, art. 275, art. 276, art. 278 ż 1-3, art. 279-283, art. 286 i 287, art. 288 ż 1, art. 303 ż 2-4, art. 304-307, art. 309 ż 1, art. 310-314, art. 329 i 330 Kodeksu karnego;

2) art. 1 i 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1950 r. o obronie pokoju (Dz. U. Nr 58, poz. 521);

3) art. 22 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o organizacji statystyki państwowej (Dz. U. Nr 10, poz. 47 z późniejszymi zmianami);

4) art. 47 ż 1, art. 51 ż 1 i art. 54 ż 1 oraz popełnione w warunkach wymienionych w art. 83 ż 2 przestępstwa określone w art. 74 ż 2, art. 75 ż 2 i art. 76 ż 2 ustawy z dnia 26 października 1971 r. - ustawa karna skarbowa (Dz. U. Nr 28, poz. 260 z późniejszymi zmianami);

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_5) art. 46 ust. 1-6, art. 47 ust. 1 oraz art. 48 ust. 1-4 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. Nr 29, poz. 154), jeżeli ze względu na rodzaj i zakres naruszenia lub narażenia interesów bezpieczeństwa lub obronności państwa w czasie obowiązywania stanu wojennego albo inne wyjątkowe okoliczności popełnienia przestępstwa stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu jest szczególnie wysoki.

2. Postępowanie doraźne stosuje się wyłącznie do przestępstw popełnionych w czasie obowiązywania stanu wojennego, w miejscu położonym na obszarze, na którym wprowadzony został stan wojenny, stosownie do postanowień uchwały Rady Państwa w sprawie wprowadzenia tego stanu.

3. Postępowanie doraźne stosuje się wyłącznie do przestępstw podlegających temu postępowaniu, z pominięciem wszelkich innych przestępstw zarzucanych oskarżonemu, a ściganych w innym trybie.

Art. 2. Prokurator lub sąd odstępuje od prowadzenia sprawy w trybie postępowania doraźnego, jeżeli ze względu na rodzaj i zakres naruszenia lub narażenia interesów bezpieczeństwa państwa w czasie obowiązywania stanu wojennego albo inne wyjątkowe okoliczności popełnienia przestępstwa stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu nie jest szczególnie wysoki.

Art. 3. Postępowanie doraźne jest niedopuszczalne przeciwko osobom, które w chwili popełnienia przestępstwa nie ukończyły 17 lat, kobietom ciężarnym oraz osobom, które z powodu niedorozwoju umysłowego, choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mogły w chwili czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swym postępowaniem albo zdolność tę miały w znacznym stopniu ograniczoną.

Art. 4. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Za przestępstwa podlegające postępowaniu doraźnemu sąd może wymierzyć, bez względu na rodzaj i granice ustawowego zagrożenia danego przestępstwa, następujące kary zasadnicze: karę śmierci lub karę 25 lat pozbawienia wolności albo karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3, chyba że przepis szczególny przewiduje wyższą dolną granicę ustawowego zagrożenia.

2. Karę śmierci i karę 25 lat pozbawienia wolności sąd może wymierzyć tylko wówczas, gdy górna granica ustawowego zagrożenia danego przestępstwa nie jest niższa od kary 8 lat pozbawienia wolności.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. W postępowaniu doraźnym sąd może w wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych wypadkach, wskazanych w ustawie, zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Przepisów art. 57 ż 2 i 4 Kodeksu karnego nie stosuje się.

4. Za przestępstwo podlegające postępowaniu doraźnemu sąd orzeka karę dodatkową pozbawienia praw publicznych, a także może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w szczególny sposób, jak również może orzec konfiskatę całości albo części mienia.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 5. W postępowaniu doraźnym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw o postępowaniu karnym, o ile przepisy niniejszego dekretu nie stanowią inaczej.

Art. 6. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Postanowienie o prowadzeniu sprawy w trybie postępowania doraźnego wydaje prokurator równocześnie z postanowieniem o wszczęciu postępowania przygotowawczego.

2. Na postanowienie prokuratora o prowadzeniu sprawy w trybie postępowania doraźnego przysługuje zażalenie.

3. Prokurator może uchylić wydane uprzednio postanowienie o prowadzeniu sprawy w trybie postępowania doraźnego do czasu wniesienia do sądu aktu oskarżenia.

4. Przed skierowaniem sprawy na rozprawę główną sąd na posiedzeniu rozstrzyga z urzędu zasadność rozpoznania sprawy we wskazanym w akcie oskarżenia trybie postępowania doraźnego. Przepis art. 299 ż 1 pkt 3 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

5. W razie uchylenia postanowienia o prowadzeniu sprawy w trybie postępowania doraźnego przez prokuratora lub zmiany wskazanego w akcie oskarżenia trybu postępowania doraźnego przez sąd, postępowanie karne w sprawie jest prowadzone w dalszym toku w trybie postępowania zwyczajnego.

Art. 7. 1. Postępowanie przygotowawcze w sprawach o przestępstwa podlegające postępowaniu doraźnemu powinno być ukończone nie później niż w ciągu 15 dni od jego wszczęcia, a w sprawach zawiłych - za zgodą prokuratora nadrzędnego - w ciągu 30 dni.

2. Termin określony w art. 259 Kodeksu postępowania karnego skraca się do 10 dni, terminy określone w art. 269 ż 3, art. 277 ż 1, art. 284 ż 2 i art. 410 do 3 dni, a termin określony w art. 277 ż 2 do 1 dnia.

Art. 8. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. W sprawach o przestępstwa podlegające postępowaniu doraźnemu stosuje się tymczasowe aresztowanie.

2. Zażalenie na postanowienie prokuratora o zastosowaniu tymczasowego aresztowania powinno być rozpoznane w terminie 48 godzin od dnia wniesienia zażalenia.

3. W razie uchylenia postanowienia o prowadzeniu sprawy w trybie postępowania doraźnego lub zmiany wskazanego w akcie oskarżenia trybu postępowania doraźnego, po rozważeniu zasadności utrzymania tymczasowego aresztowania, wydaje się nowe postanowienie.

Art. 9. 1. Prezes sądu kieruje sprawę do rozpoznania na rozprawie w ciągu 5 dni od otrzymania aktu oskarżenia lub uzupełnienia jego braków.

2. W razie obłożnej choroby oskarżonego, skierowanie sprawy na rozprawę może nastąpić po odzyskaniu zdolności do odpowiadania przed sądem.

3. Termin określony w art. 302 ż 1 Kodeksu postępowania karnego skraca się do 3 dni, a w art. 305 ż 1 - do 1 dnia.

4. Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa uchylania się świadka lub biegłego od stawiennictwa, prezes sądu może zarządzić przymusowe sprowadzenie świadka lub biegłego na rozprawę.

Art. 10. W sprawach o przestępstwa podlegające postępowaniu doraźnemu orzeka sąd wojewódzki (wojskowy sąd okręgowy lub sąd rodzaju wojsk) na rozprawie w składzie trzech sędziów.

Art. 11. 1. Powództwo cywilne jest niedopuszczalne.

2. Przepisu art. 363 Kodeksu postępowania karnego nie stosuje się.

3. Udział w postępowaniu doraźnym oskarżyciela posiłkowego i przedstawiciela społecznego jest niedopuszczalny.

4. Przepisów art. 348 ż 2 zdanie drugie, art. 350 oraz art. 358 ż 2 Kodeksu postępowania karnego nie stosuje się. Termin określony w art. 347 ż 2 Kodeksu postępowania karnego skraca się do 7 dni.

Art. 12. 1. Sąd wymierza karę śmierci za przestępstwo podlegające postępowaniu doraźnemu tylko w razie jednomyślności zarówno co do winy, jak i co do orzeczenia kary śmierci.

2. Sąd w wyroku może odstąpić od stosowania postępowania doraźnego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. W razie odstąpienia od stosowania postępowania doraźnego sprawę prowadzi się w dalszym ciągu w trybie przepisów o postępowaniu zwyczajnym.

Art. 13. 1. Niezwłocznie po podpisaniu wyroku przewodniczący sądu ogłasza go publicznie.

2. Uzasadnienie wyroku sporządza się na piśmie w każdym wypadku w ciągu 7 dni od daty jego ogłoszenia.

_@POCZ@_ Orzeczenia [4]_@KON@_3. Od orzeczeń wydanych przez sąd nie przysługuje środek odwoławczy.

Art. 14. W wypadku wydania wyroku skazującego na karę śmierci sąd przedstawia akta sprawy Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego w ciągu 3 dni od daty sporządzenia uzasadnienia. Przepis art. 500 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio. Akta sprawy powinny być przedstawione Radzie Państwa w ciągu 14 dni od daty przedstawienia akt Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego.

Art. 15. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Sąd Najwyższy rozpoznaje rewizję nadzwyczajną wniesioną od wydanego w trybie postępowania doraźnego orzeczenia kończącego postępowanie sądowe w składzie pięciu sędziów.

2. W kwestii wznowienia postępowania sądowego zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym w trybie postępowania doraźnego orzeka Sąd Najwyższy w składzie pięciu sędziów.

3. W razie wznowienia postępowania albo uchylenia wyroku w trybie rewizji nadzwyczajnej sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu zwyczajnym.

Rozdział II
Postępowanie uproszczone w sprawach o przestępstwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 16. W postępowaniu uproszczonym, o którym mowa w rozdziale 43 Kodeksu postępowania karnego, rozpoznaje się również:

1) przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3 albo karą pozbawienia wolności do lat 3 i grzywną;

2) przestępstwa określone w przepisach art. 156 ż 1, art. 199 ż 1, art. 203 ż 1, art. 204 ż 2, art. 215 ż 1, art. 221 ż 1 i 3 oraz art. 224 i 225 Kodeksu karnego, nawet jeżeli wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub zamierzona przekracza 50 groszy.

Art. 17. 1. W sprawie zawiłej organ prowadzący postępowanie przygotowawcze może odstąpić od prowadzenia sprawy w trybie uproszczonym.

2. Przed skierowaniem sprawy na rozprawę główną sąd na posiedzeniu może odstąpić od rozpoznania sprawy we wskazanym w akcie oskarżenia trybie uproszczonym. Przepis art. 299 ż 1 pkt 3 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

Rozdział III
Postępowanie przyspieszone w sprawach o przestępstwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 18. Postępowanie przyspieszone, o którym mowa w rozdziale 45 Kodeksu postępowania karnego, stosuje się w sprawach o przestępstwa określone w przepisach:

1) art. 158 ż 1, art. 165 ż 1, art. 167 ż 1, art. 171 ż 1, art. 195, art. 197 ż 1, art. 198, art. 212 ż 1, art. 214 ż 1 i 2, art. 236, art. 237, art. 256 ż 1, art. 274 ż 1, art. 284 oraz art. 285 Kodeksu karnego;

2) art. 3-5, art. 6 ust. 1 oraz art. 8 ustawy z dnia 22 kwietnia 1959 r. o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu (Dz. U. Nr 27, poz. 169);

3) art. 25 ż 1 i 2 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. o zwalczaniu alkoholizmu (Dz. U. Nr 69, poz. 434 z późniejszymi zmianami);

4) art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych (Dz. U. Nr 6, poz. 43),

5) art. 91 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 32, poz. 153);

6) art. 222 i 223, art. 224 ust. 1, art. 227 i 230 oraz art. 232 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111);

7) art. 118 ż 1 ustawy z dnia 26 października 1971 r. - Ustawa karna skarbowa (Dz. U. Nr 28, poz. 260 z późniejszymi zmianami);

8) art. 54 i 55 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. Nr 14, poz. 85);

9) art. 123 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230 z poźniejszymi zmianami);

10) art. 41 i 42 ust. 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 20, poz. 106)

- nawet jeżeli nie mają charakteru chuligańskiego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 19. W postępowaniu przyspieszonym sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności do lat 2, a grzywnę orzekaną obok kary pozbawienia wolności do 10 złotych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 20. 1. Jeżeli w toku rozprawy okaże się, że zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania przygotowawczego co do zarzucanego czynu, albo jeżeli sąd przewiduje możliwość wymierzenia kary pozbawienia wolności powyżej lat 2 lub orzeczonej obok kary pozbawienia wolności grzywny powyżej 10 złotych, sąd przekazuje sprawę prokuratorowi; sąd rozważa zasadność zastosowania tymczasowego aresztowania lub innego środka zapobiegawczego.

2. W razie przekazania sprawy prokuratorowi postępowanie karne w sprawie jest prowadzone w dalszym toku w trybie postępowania uproszczonego, z wyjątkiem przypadków wymienionych w art. 420 Kodeksu postępowania karnego. Przepisy art. 17 dekretu stosuje się odpowiednio.

Rozdział IV
Postępowanie przyspieszone w sprawach o wykroczenia.

Art. 21. Wprowadza się postępowanie przyspieszone, o którym mowa w dziale VI Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, przed kolegiami do spraw wykroczeń przy terenowych organach administracji państwowej oraz przy urzędach morskich w sprawach o wykroczenia określone w przepisach:

1) art. 49 i 50, art. 52 ż 1. art. 56 ż 1, art. 57 ż 1, art. 61 ż 2, art. 63 ż 1, art. 64 i 65, art. 66 ż 1, art. 67 ż 1, art. 69, art. 76, art. 90 i 103, art. 127 ż 1, art. 143 ż 1, art. 146 ż 1 oraz art. 147 Kodeksu wykroczeń;

2) art. 57 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. Nr 94, poz. 808 z poźniejszymi zmianami);

3) art. 80 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 7 marca 1932 r. o rybołówstwie (Dz. U. Nr 35, poz. 357 z późniejszymi zmianami);

4) art. 9 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz. U. Nr 39, poz. 311 z późniejszymi zmianami);

5) art. 12 ust. 1 dekretu z dnia 2 sierpnia 1951 r. o targach i targowiskach (Dz. U. Nr 41, poz. 312);

6) art. 8 ust. 1 dekretu z dnia 6 września 1951 r. o obszarach szczególnie ważnych dla obrony kraju (Dz. U. Nr 46, poz. 341);

7) art. 15 ust. 1 pkt 1 i 3-5 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych (Dz. U. z 1952 r. Nr 26, poz. 182 z późniejszymi zmianami);

8) art. 7 ust. 1 i art. 8 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych (Dz. U. Nr 23, poz. 93 z późniejszymi zmianami);

9) art. 31 ust. 1 dekretu z dnia 23 marca 1956 r. o ochronie granic państwowych (Dz. U. Nr 9, poz. 51 z późniejszymi zmianami);

10) art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 kwietnia 1959 r. o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu (Dz. U. Nr 27, poz. 169);

11) art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych (Dz. U. Nr 6, poz. 43);

12) art. 30-32 i art. 34 ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o transporcie drogowym i spedycji krajowej (Dz. U. Nr 53, poz. 297);

13) art. 52 pkt 1 i 3 oraz art. 54 ustawy z dnia 1 grudnia 1961 r. - Kodeks morski (Dz. U. Nr 58, poz. 318 z późniejszymi zmianami);

14) art. 92 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 32, poz. 153);

15) art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 29 marca 1963 r. o cudzoziemcach (Dz. U. Nr 15, poz. 77);

16) art. 42 pkt 2 ustawy z dnia 21 maja 1963 r. o rybołówstwie morskim (Dz. U. Nr 22, poz. 115 z późniejszymi zmianami);

17) art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o paszportach (Dz. U. z 1967 r. Nr 17, poz. 81 z późniejszymi zmianami);

18) art. 24 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 1968 r. o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową (Dz. U. Nr 12, poz. 64);

19) art. 56 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. Nr 14, poz. 85);

20) art. XII ż 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142 z późniejszymi zmianami);

21) art. 48 i art. 50 ustawy z dnia 20 maja 1976 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych (Dz. U. Nr 19, poz. 121);

22) art. 217 ust. 1, art. 218 ust. 1 oraz art. 220 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r., o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111);

23) art. 50 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. Nr 29, poz. 154).

Art. 22. W sprawach o wykroczenia zagrożone karą aresztu można dokonać przeszukania w trybie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Rozdział V
Przepisy końcowe.

Art. 23. 1. Z dniem zniesienia stanu wojennego, nie ukończone sprawy prowadzone w trybie postępowania doraźnego przekazuje się na drogę postępowania zwyczajnego, a wykonanie prawomocnego wyroku śmierci wstrzymuje się z równoczesnym przekazaniem sprawy na drogę postępowania rewizyjnego.

2. Nie ukończone do dnia zniesienia stanu wojennego, a prowadzone w trybie postępowania przyspieszonego sprawy o przestępstwa wymienione w art. 18 przekazuje się z tym dniem na drogę postępowania zwyczajnego.

3. Nie ukończone do dnia zniesienia stanu wojennego, a prowadzone w trybie postępowania uproszczonego sprawy o przestępstwa wymienione w art. 16 przekazuje się z tym dniem na drogę postępowania zwyczajnego.

Art. 24. Nie ukończone do dnia zniesienia stanu wojennego, a prowadzone w trybie postępowania przyspieszonego sprawy o wykroczenia wymienione w art. 21 przekazuje się z tym dniem na drogę postępowania zwyczajnego.

Art. 25. Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia wprowadzenia stanu wojennego.
zmiany:
1982-12-19 Dz.U.1982.41.273 wynik. z art. 1 ust. 2
1985-09-01 Dz.U.1985.31.138 art. 114


DEKRET
z dnia 12 grudnia 1981 r.
o przekazaniu do właściwości sądów wojskowych spraw o niektóre przestępstwa oraz o zmianie ustroju sądów wojskowych i wojskowych jednostek organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w czasie obowiązywania stanu wojennego.

W związku z wprowadzeniem stanu wojennego ze względu na bezpieczeństwo państwa Rada Państwa stanowi, co następuje:

Rozdział I

Rozszerzenie właściwości sądów wojskowych.
Art. 1. W czasie obowiązywania stanu wojennego orzecznictwu sądów wojskowych podlegają również należące dotychczas do właściwości sądów powszechnych sprawy o przestępstwa określone w:

1) art. 122, 128 ż 1 i art. 129 Kodeksu karnego w zakresie, w jakim sprawy te należały dotychczas do właściwości sądów powszechnych;

2) art. 123, 126 i 127, 130-133, 143 i 144, 260-262, 270 i 271, 276, 278 ż 1-3, art. 283 i 286 Kodeksu karnego;

3) art. 254 ż 1 w związku z art. 122, 123, 124 ż 1 i 2 oraz art. 126-128 ż 1, a także art. 273 ż 1 i 2 w związku z art. 270 i 271 Kodeksu karnego;

4) art. 148 Kodeksu karnego, jeżeli sprawca dopuścił się czynu przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu lub działaczowi politycznemu albo ich najbliższemu, w związku z pełnieniem obowiązków służbowych lub funkcji politycznej;

5) art. 148 i 209-211 Kodeksu karnego, jeżeli sprawca posługiwał się bronią palną lub materiałem wybuchowym albo działał wspólnie z osobą, która posługiwała się taką bronią lub takim materiałem;

6) art. 288 ż 1 Kodeksu karnego, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu opuszczenia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej;

7) art. 1 i 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1950 r. o obronie pokoju (Dz. U. Nr 58, poz. 521);

8) art. 221-223, 226 i 227 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111);

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_9) art. 47 ust. 1 i art. 48 ust. 1-5 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. Nr 29, poz. 154).

Art. 2. 1. Sprawy o przestępstwa wymienione w art. 1, które dotychczas należały do właściwości sądu wojewódzkiego, rozpoznaje w pierwszej instancji wojskowy sąd okręgowy (sąd równorzędny), a sprawy, które należały do właściwości sądu rejonowego - wojskowy sąd garnizonowy.

2. Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy o przestępstwa wymienione w art. 1, popełnione na obszarze właściwości tych sądów.

Art. 3. Orzecznictwu sądów wojskowych, na zasadach określonych w art. 234 w związku z art. 237 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111), podlegają sprawy o przestępstwa popełnione przez osoby powołane do służby w obronie cywilnej lub w jednostce zmilitaryzowanej albo pełniące tę służbę, w związku z tą służbą, a jeżeli jednostka zmilitaryzowana została podporządkowana dowódcy wojskowemu - także sprawy o przestępstwa nie pozostające w związku ze służbą w tej jednostce.

Art. 4. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Jeżeli tę samą osobę oskarżono o kilka przestępstw pozostających ze sobą w związku, z których co najmniej jedno podlega orzecznictwu sądów wojskowych, sprawy rozpoznaje łącznie sąd wojskowy.

2. Przepis art. 24 ż 3 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

Art. 5. 1. Jeżeli dobro wymiaru sprawiedliwości albo wzgląd na zapewnienie porządku publicznego nie stoją temu na przeszkodzie, sąd wojskowy może przekazać sądowi powszechnemu sprawę o przestępstwo przekazane do orzecznictwa sądów wojskowych

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w postępowaniu przygotowawczym.

Art. 6. 1. W sprawach o przestępstwa wymienione w art. 1 czynności procesowe prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wykonują prokuratorzy wojskowi.

2. W sprawach o przestępstwa przekazane do orzecznictwa sądów wojskowych w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez prokuratora wojskowego stosuje się odpowiednio art. 262 Kodeksu postępowania karnego.

Art. 7. Przed sądami wojskowymi stosuje się postępowanie przyspieszone tylko w sprawach o przestępstwa określone w art. 18 pkt 6 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego (Dz. U. Nr 29, poz. 156).

Rozdział II
Zmiany w ustroju wojskowych jednostek organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Art. 8. 1. Na stanowiska prokuratorów i asesorów w wojskowych jednostkach organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej mogą być na czas obowiązywania stanu wojennego mianowani również oficerowie rezerwy powołani do czynnej służby wojskowej w trybie art. 110 ust. 1 w związku z art. 237 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111).

2. Na stanowiska, o których mowa w ust. 1, mogą być mianowani oficerowie, którzy nie odpowiadają wymaganiom określonym w art. 10 ust. 1 pkt 5-7 ustawy z dnia 14 kwietnia 1967 r. o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1980 r. Nr 10, poz. 30), jeżeli posiadają oni przygotowanie konieczne do wykonywania obowiązków na tych stanowiskach. W takich wypadkach przepisu art. 11 ustawy nie stosuje się.

Art. 9. 1. Prokuratorów w wojskowych jednostkach organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, z wyjątkiem prokuratorów określonych w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 1967 r. o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1980 r. Nr 10, poz. 30), mianuje i zwalnia Naczelny Prokurator Wojskowy.

2. Naczelny Prokurator Wojskowy może upoważnić prokuratorów okręgów wojskowych (równorzędnych) do mianowania, przenoszenia i zwalniania asesorów.

Rozdział III
Zmiany w ustroju sądów wojskowych.

Art. 10. 1. Prezes Izby Wojskowej Sądu Najwyższego może tworzyć poza siedzibą wojskowego sądu okręgowego (sądu równorzędnego) ośrodki zamiejscowe tego sądu, a poza siedzibą wojskowego sądu garnizonowego - wydziały zamiejscowe tego sądu, określając ich siedziby i organizację.

2. Obszar właściwości sądów wojskowych określa Prezes Izby Wojskowej Sądu Najwyższego.

Art. 11. 1. Wojskowy sąd okręgowy (sąd równorzędny) jest sądem wyższym w stosunku do wojskowych sądów garnizonowych, działających na obszarze jego właściwości.

2. Szef wojskowego sądu okręgowego (sądu równorzędnego) sprawuje nadzór w sprawach sądowych nad wojskowymi sądami garnizonowymi, działającymi na obszarze właściwości tego sądu.

Art. 12. 1. Na stanowiska sędziów i asesorów sądów wojskowych mogą być na czas obowiązywania stanu wojennego powołani również oficerowie rezerwy powołani do czynnej służby wojskowej w trybie art. 110 ust. 1 w związku z art. 237 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111).

2. Na stanowiska, o których mowa w ust. 1, mogą być powołani oficerowie, którzy nie spełniają wymagań określonych w art. 24 ż 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. Nr 23, poz. 166), jeżeli posiadają odpowiednie przygotowanie do objęcia tych stanowisk. W takich wypadkach art. 24 ż 4 ustawy nie stosuje się.

3. Oficerowie rezerwy powołani na stanowiska, o których mowa w ust. 1, nie mogą przewodniczyć sądowi orzekającemu w sprawach rozpoznawanych w trybie postępowania doraźnego.

4. Prezes Izby Wojskowej może upoważnić szefów wojskowych sądów okręgowych (sądów równorzędnych) do powoływania i odwoływania asesorów w sądach wojskowych oraz do powierzania im pełnienia czynności sędziowskich.

Art. 13. Jeżeli dobro służby tego wymaga, można bezterminowo delegować sędziego Izby Wojskowej Sądu Najwyższego do pełnienia czynności w innym sądzie wojskowym, a sędziego sądu wojskowego - do pełnienia czynności sędziowskich w Izbie Wojskowej Sądu Najwyższego albo do pełnienia obowiązków sędziowskich i czynności administracyjnych w innym sądzie wojskowym, nawet bez ich zgody.

Art. 14. 1. Zawiesza się moc obowiązującą przepisów art. 48 ż 2 i 5 oraz art. 49 i 50 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. Nr 23, poz. 166).

2. Ławników wyznacza do udziału w sprawie dowódca jednostki wojskowej. Przepisy art. 48 ż 1 i 3 ustawy wymienionej w ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 15. Sędzia sądu wojskowego może występować na rozprawie bez łańcucha z godłem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Rozdział IV
Przepisy przejściowe i końcowe.

Art. 16. W sprawach nie uregulowanych w dekrecie stosuje się przepisy dotychczas obowiązujące ze zmianami i uzupełnieniami wynikającymi z przepisów dekretu.

Art. 17. Sprawy o przestępstwa wymienione w art. 1, nie ukończone do dnia zniesienia stanu wojennego, przekazuje się z tym dniem odpowiednio do właściwości sądów powszechnych lub powszechnych jednostek organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W takim wypadku postępowanie przygotowawcze prowadzi się w dalszym ciągu na zasadach ogólnych, a postępowanie przed sądem danej instancji - od początku.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 18. Sprawy o przestępstwa wymienione w art. 1, w których w dniu wprowadzenia stanu wojennego toczyło się postępowanie karne przed sądami powszechnymi lub powszechnymi jednostkami organizacyjnymi Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przekazuje się z tym dniem odpowiednio sądom wojskowym lub prokuratorom wojskowym. W takim wypadku postępowanie przygotowawcze prowadzi się w dalszym ciągu na zasadach przewidzianych w dekrecie, a postępowanie przed sądem danej instancji - od początku.

Art. 19. Zawiesza się moc obowiązującą przepisów rozdziału 7 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. Nr 23, poz. 166).

Art. 20. Przepisy dekretu stosuje się w czasie obowiązywania stanu wojennego na całym terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej albo w granicach jednostek podziału administracyjnego państwa, w których stan ten został wprowadzony, stosownie do postanowień uchwały Rady Państwa w sprawie wprowadzenia stanu wojennego.

Art. 21. Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia wprowadzenia stanu wojennego.
_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_DEKRET
z dnia 12 grudnia 1981 r.
o przebaczeniu i puszczeniu w niepamięć niektórych przestępstw i wykroczeń.

W celu umożliwienia obywatelom, którzy dopuścili się z powodów politycznych, na tle konfliktów społecznych albo nieumyślnie naruszeń porządku prawnego, włączenia się do czynnego udziału w rozwijaniu życia gospodarczego kraju i utrwalaniu ładu społecznego, a także w celu zapewnienia warunków sprzyjających porozumieniu narodowemu oraz kontynuacji socjalistycznych przemian życia społecznego - stanowi się, co następuje:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 1. _@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_1. Przebacza się i puszcza w niepamięć popełnione przed dniem 13 grudnia 1981 r. przestępstwa:

1) przeciwko podstawowym interesom politycznym państwa, określone w art. 132 i 133 Kodeksu karnego;

2) przeciwko zdrowiu, określone w art. 156 ż 2, art. 158 ż 1 i art. 160 ż 1 Kodeksu karnego;

3) przeciwko wolności, określone w art. 165 ż 1, art. 166 i 167 ż 1, art. 171 ż 1 oraz art. 172 ż 1 Kodeksu karnego;

4) przeciwko czci i nietykalności cielesnej, określone w art. 178 ż 1 i 2, art. 181 ż 1 i art. 182 ż 1 Kodeksu karnego;

5) przeciwko praktykom religijnym, określone w art. 196 i 197 Kodeksu karnego;

6) przeciwko mieniu, określone w art. 212 ż 1, art. 214 ż 1 i art. 220 Kodeksu karnego;

_@POCZ@_ Orzeczenia [3]_@KON@_7) przeciwko działalności instytucji państwowych i społecznych, określone w art. 233 i 234 ż 1 oraz art. 235-237 Kodeksu karnego;

8) przeciwko porządkowi publicznemu, określone w art. 270 ż 1, art. 271 i 273 ż 1 i 2 w związku z art. 270 ż 1 lub art. 271, art. 275 ż 1, art. 276 ż 1 i 3, art. 278 ż 1 - 3 oraz art. 279 - 282, 284 - 285 i 288 ż 2 Kodeksu karnego;

9) określone w art. 6a dekretu z dnia 5 lipca 1946 r. o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (Dz. U. Nr 34, poz. 210 z późniejszymi zmianami).

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_2. Przebacza się i puszcza w niepamięć popełnione przed dniem 13 grudnia 1981 r. przestępstwa nieumyślne zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3 albo karą łagodniejszą.

Art. 2. Przebacza się i puszcza w niepamięć popełnione przed dniem 13 grudnia 1981 r. wykroczenia:

1) przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu, określone w art. 49, 50 i 51 ż 1, art. 52 ż 1, art. 53, 54 i 56 ż 1, art. 57 ż 1, art. 61 ż 1 i 2 oraz art. 63 ż 1, Kodeksu wykroczeń;

2) przeciwko instytucjom państwowym i społecznym, określone w art. 65 ż 1, art. 67 ż 1, art. 68 ż 1 i 2 oraz art. 69 Kodeksu wykroczeń;

3) przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia, określone w art. 75 ż 1 i art. 76 Kodeksu wykroczeń;

4) przeciwko mieniu, określone w art. 124 ż 1, art. 126 ż 1 i art. 127 ż 1 Kodeksu wykroczeń;

5) przeciwko urządzeniom użytku publicznego, określone w art. 145 Kodeksu wykroczeń;

6) określone w art. 57 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. Nr 94, poz. 808 z późniejszymi zmianami);

7) określone w art. 9 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz. U. Nr 39, poz. 311 z późniejszymi zmianami);

8) określone w art. 31 ust. 1 dekretu z dnia 23 marca 1956 r. o ochronie granic państwowych (Dz. U. Nr 9, poz. 51 z późniejszymi zmianami);

9) określone w art. 17 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o kontroli publikacji i widowisk (Dz. U. Nr 20, poz. 99).

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 3. Przepisy art. 1 ust. 1 stosuje się, jeżeli przestępstwo:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) popełnione jest z powodów politycznych,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2) skierowane jest przeciwko osobie albo instytucji państwowej lub społecznej z powodu wykonywanej przez nią działalności urzędowej, zawodowej, politycznej, społecznej lub związkowej albo

3) popełnione jest w związku ze strajkiem lub akcją protestacyjną.

Art. 4. 1. W razie zbiegu przestępstw albo wykroczeń, które przebacza się i puszcza w niepamięć, stosuje się przepisy dekretu do każdego ze zbiegających się przestępstw lub wykroczeń.

2. W razie zbiegu przestępstwa albo wykroczenia z przestępstwem lub wykroczeniem, którego nie przebacza się i nie puszcza w niepamięć, stosuje się przepisy dekretu do przestępstwa lub wykroczenia, które przebacza się i puszcza w niepamięć.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 5. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. W sprawach o przestępstwa, które przebacza się i puszcza w niepamięć, postępowania karnego nie wszczyna się.

2. W sprawach o przestępstwa, które przebacza się i puszcza w niepamięć, w których postanowienie o przedstawieniu zarzutów zostało wydane przed dniem 13 grudnia 1981 r., postępowanie karne umarza się tylko wówczas, gdy sprawca zaniechał działalności przestępczej oraz przed uprawomocnieniem się orzeczenia skazującego złożył dobrowolnie pisemne zobowiązanie, że będzie przestrzegał porządku prawnego i szanował zasady współżycia społecznego.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio również w razie warunkowego umorzenia postępowania karnego. Kartę karną usuwa się z rejestru skazanych po upływie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o umorzeniu postępowania karnego.

4. W sprawach o przestępstwa, które przebacza się i puszcza w niepamięć, popełnione przez osoby, wobec których wydano decyzję o internowaniu, wszczęte postępowanie karne zawiesza się. Po uchyleniu lub ustaniu internowania stosuje się odpowiednio przepisy dekretu.

Art. 6. W razie umorzenia postępowania karnego orzeka się przepadek narzędzi i innych przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa, a także przedmiotów pochodzących bezpośrednio lub pośrednio z przestępstwa, jak również przedmiotów, których wytwarzanie, posiadanie, obrót lub przewóz jest zakazany albo wymaga zezwolenia.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 7. Jeżeli sprawca przestępstwa, które przebacza się i puszcza w niepamięć, popełni w ciągu roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o umorzeniu postępowania karnego na podstawie przepisu art. 5 ust. 2 lub 3 nowe przestępstwo podobne, za które orzeczono karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, podejmuje się poprzednio umorzone postępowanie karne.

Art. 8. 1. W postępowaniu przed sądem przepisy dekretu stosuje sąd właściwy do rozpoznania sprawy, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator; jednakże sąd orzeka na wniosek prokuratora o przepadku przedmiotów, o których mowa w art. 6.

2. W wypadkach, o których mowa w art. 7, o podjęciu poprzednio umorzonego postępowania karnego orzeka organ, który je umorzył.

3. W postępowaniu w sprawach o wykroczenia przepisy dekretu stosuje kolegium do spraw wykroczeń.

Art. 9. _@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_1. Orzeczenia w przedmiocie stosowania przepisów dekretu wydaje się w formie postanowienia, a w postępowaniu rewizyjnym - wyroku.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Na postanowienie w przedmiocie stosowania przepisów dekretu przysługuje zażalenie.

Art. 10. Przepisy art. 3, 5, 6 i 9 stosuje się odpowiednio w sprawach o wykroczenia, które przebacza się i puszcza w niepamięć.

Art. 11. W postępowaniu w przedmiocie stosowania przepisów dekretu stosuje się przepisy obowiązujące w postępowaniu przed organem, który je prowadzi.

Art. 12. Ministrowie Obrony Narodowej, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej mogą wydawać przepisy niezbędne do wykonania dekretu.

Art. 13. Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia uchwalenia.
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Holandii
o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Warszawie
dnia 20 września 1979 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 20 września 1979 r. została podpisana w Warszawie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Holandii o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Holandii
o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Rząd Królestwa Holandii

pragnąc dalej rozwijać i ułatwiać ich stosunki gospodarcze postanowiły zawrzeć w tym celu Umowę o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku i uzgodniły, co następuje:

Rozdział I
Zakres umowy.

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy umowa.

1. Niniejsza umowa dotyczy - bez względu na sposób poboru - podatków od dochodu i od majątku, które pobiera się na rzecz jednego lub drugiego Państwa, jego jednostek terytorialnych lub władz lokalnych.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności ruchomego lub nieruchomego majątku, podatki od ogólnych kwot wynagrodzeń wypłaconych przez przedsiębiorstwa, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa, należą w szczególności:

a) w Polsce:

- podatek dochodowy,


- podatek od wynagrodzeń,


- podatek wyrównawczy (podatek wyrównawczy do podatku dochodowego albo podatku od wynagrodzeń),
(zwane dalej "podatkami polskimi");


b) w Holandii:

- podatek dochodowy (de inkomstenbelasting),


- podatek od wynagrodzeń (de loonbelasting),


- podatek od spółek (de vennootschapsbelasting),


- podatek od dywidend (de dividendbelasting),


- podatek od majątku (de vermogensbelasting),
(zwane dalej "podatkami holenderskimi").


4. Niniejsza umowa będzie też miała zastosowanie do wszystkich podatków takiego samego lub podobnego rodzaju, które po podpisaniu niniejszej umowy będą wprowadzone obok istniejących podatków lub w ich miejsce. Właściwe władze Państw będą informowały się wzajemnie o zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Rozdział II
Definicje.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. Przy stosowaniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

a) określenie "Państwo" oznacza odpowiednio Polskę lub Holandię; określenie "Państwa" oznacza Polskę i Holandię;

b) określenie "Polska" oznacza Polską Rzeczpospolitą Ludową i obejmuje każdy rejon znajdujący się poza morzem terytorialnym Polski, w którym, zgodnie z prawem międzynarodowym, prawa Polski odnoszące się do badań i wykorzystywania zasobów naturalnych na dnie morskim lub w jego podglebiu mogą być wykonywane;

c) określenie "Holandia" obejmuje tę część Królestwa Holandii, która jest położona w Europie, oraz tę część dna morskiego i jego podglebia położoną pod Morzem Północnym, w stosunku do której Królestwo Holandii posiada suwerenne prawa zgodnie z prawem międzynarodowym;

d) określenie "osoba" obejmuje osobę fizyczną, spółkę oraz każde inne zrzeszenie osób;

e) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, którą dla opodatkowania traktuje się jako osobę prawną;

f) określenia "przedsiębiorstwo jednego z Państw" i "przedsiębiorstwo drugiego Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo, prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw, i przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie;

g) określenie "komunikacja międzynarodowa" oznacza wszelki przewóz statkiem, samolotem, pojazdem szynowym lub drogowym, będącym w użytkowaniu przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w jednym z Państw, z wyjątkiem przypadku, gdy wykorzystywanie statku, samolotu lub pojazdu jest ograniczone wyłącznie do ruchu między miejscami położonymi w drugim Państwie;

h) określenie "obywatele" oznacza:
1. wszelkie osoby fizyczne posiadające obywatelstwo jednego z Państw;
2. wszelkie osoby prawne, spółki jawne i stowarzyszenia utworzone na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w jednym z Państw;

i) określenie "właściwa władza" oznacza:
1. w Polsce - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela;
2. w Holandii - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela.
3. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez jedno z Państw, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie, o ile nie zostało zdefiniowane inaczej, ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie niniejsza umowa.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryteria o podobnym charakterze. Jednakże określenie to nie obejmuje osoby, która podlega obowiązkowi podatkowemu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu, jaki osiąga ze źródeł w nim położonych, albo z majątku, jaki posiada w tym Państwie.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas jej sytuacja jest określana według następujących zasad:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeżeli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami litery c), właściwe władze Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą siedzibę w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządzania,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat oraz

f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych.

3. Budowa albo montaż lub instalowanie maszyn i urządzeń stanowi zakład tylko wtedy, gdy okres prowadzenia budowy albo montażu lub instalowania przekracza osiemnaście miesięcy.

4. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu nie stanowią zakładu:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania dóbr albo towarów przedsiębiorstwa;

b) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie dla składowania, wystawiania lub wydawania;

c) zapasy dóbr albo towarów przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo;

d) stałe placówki, utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa;

e) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu wykonywania jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym albo pomocniczym dla przedsiębiorstwa;

f) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu wykonywania jakiegokolwiek połączenia rodzajów działalności wymienionych pod literami od a) do e), pod warunkiem jednak, że ogólna działalność tych placówek, wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności, posiada charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

5. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2, jeżeli osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 6, działa dla przedsiębiorstwa i osoba ta posiada pełnomocnictwo do zawierania umów w jednym z Państw w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo to w tym Państwie zwykle wykonuje, uważa się, że przedsiębiorstwo to posiada zakład w tym Państwie w zakresie prowadzenia każdego rodzaju działalności, którą osoba ta podejmuje dla przedsiębiorstwa, chyba że czynności wykonywane przez tę osobę ograniczają się do rodzajów działalności wymienionych w ustępie 4 i są takimi rodzajami działalności, które - gdyby były wykonywane za pośrednictwem stałej placówki - nie powodowałyby uznania tej placówki za zakład na podstawie postanowień wyżej wymienionego ustępu.

6. Nie będzie uważać się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w jednym z Państw, tylko z tego powodu, że wykonuje ono tam czynności przez maklera, komisanta albo każdego innego niezależnego przedstawiciela, pod warunkiem że te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

7. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w jednym z Państw kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę, która ma siedzibę w drugim Państwie albo która prowadzi działalność w tym drugim Państwie (przez posiadany tam zakład albo w inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Rozdział III
Opodatkowanie dochodu.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw z majątku nieruchomego (włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych) położonego w drugim Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Określenie "majątek nieruchomy" posiada takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa tego Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie należące do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa rzeczowego, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo prawa do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych; statki, barki oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodów z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski z przedsiębiorstw.

1. Zyski z przedsiębiorstwa jednego z Państw mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z uwzględnieniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo jednego z Państw wykonuje działalność w drugim Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej.

4. Jeżeli w jednym z Państw istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami zawartymi w niniejszym artykule.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie zostają naruszane przez postanowienia niniejszego artykułu.

Art. 8.

Transport.

1. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków lub samolotów mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

2. Zyski pochodzące z eksploatacji barek wykorzystywanych w transporcie na wodach śródlądowych mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

3. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa zajmującego się transportem morskim lub przedsiębiorstwa zajmującego się transportem na wodach śródlądowych znajduje się na pokładzie statku lub barki, uważa się, że znajduje się ono w tym Państwie, w którym leży port macierzysty statku lub barki, a jeżeli statek lub barka nie ma portu macierzystego, w tym Państwie, w którym osoba eksploatująca statek lub barkę ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej pojazdów szynowych lub drogowych mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

5. Postanowienia ustępu 1 dotyczą także zysków pochodzących z uczestnictwa w umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

1. Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo jednego z Państw bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli lub w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa jednego z Państw i przedsiębiorstwa drugiego Państwa

i w jednym i drugim przypadku między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

2. Jeżeli jedno z Państw włącza do zysków przedsiębiorstwa tego Państwa oraz odpowiednio opodatkowuje zyski, od których przedsiębiorstwo drugiego Państwa zostało opodatkowane w tym drugim Państwie, a zyski w ten sposób włączone są zyskami, które narosłyby na rzecz przedsiębiorstwa pierwszego wymienionego Państwa, jeśliby warunki uzgodnione między tymi dwoma przedsiębiorstwami były warunkami, które byłyby uzgodnione między niezależnymi przedsiębiorstwami, wtedy to drugie Państwo dokona odpowiedniej korekty kwoty podatku wymierzonego od tych zysków w tym drugim Państwie. Przy ustalaniu takiej korekty będą odpowiednio uwzględniane inne postanowienia niniejszej umowy, a właściwe władze Państw będą porozumiewać się ze sobą, jeżeli będzie to konieczne.

Art. 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy wypłacone przez spółkę mającą siedzibę w jednym z Państw osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, podatek ten nie może przekroczyć 15 procent kwoty dywidend brutto.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 Państwo, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę, nie będzie pobierać podatku od dywidend, jeżeli właścicielem wypłaconych dywidend jest spółka (inna niż spółka jawna) mająca swą siedzibę w drugim Państwie, która rozporządza przynajmniej 25 procentami kapitału spółki wypłacającej te dywidendy.

4. Właściwe władze Państw uregulują drogą wspólnego porozumienia sposób stosowania postanowień ustępów 2 i 3.

5. Postanowienia ustępów 2 i 3 nie naruszają opodatkowania spółki mającego związek z zyskami, z których dywidendy są wypłacane.

6. Użyty w tym artykule wyraz "dywidendy" oznacza dochody z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach, jak również dochody pochodzące z innych udziałów w spółce, które na podstawie ustawodawstwa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę, są pod względem podatkowym traktowane jak dochody z akcji.

7. Postanowień ustępów 1, 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli właściciel dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw, wykonuje w drugim Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, działalność zarobkową przez zakład położony w tym Państwie bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i gdy udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

8. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w jednym z Państw, osiąga zyski albo dochody z drugiego Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może ani obciążać podatkiem dywidend wypłacanych przez tę spółkę, z wyjątkiem przypadku, gdy takie dywidendy są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym drugim Państwie, lub w przypadku gdy udział, z tytułu którego dywidendy są wypłacane, rzeczywiście wiąże się z działalnością zakładu lub stałej placówki położonej w drugim Państwie, ani też obciążać nie wydzielonych zysków spółki podatkiem od nie wydzielonych zysków, nawet kiedy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w drugim Państwie.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które powstają w jednym z Państw i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

2. Właściwe władze Państw uregulują drogą wspólnego porozumienia sposób, w jaki Państwo, z którego pochodzą odsetki, zaniecha poboru podatku od odsetek.

3. Użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody od publicznych pożyczek, od obligacji lub skryptów dłużnych, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego, ale nie zawierających prawa do uczestnictwa w zyskach oraz dochody z wszelkiego rodzaju innych roszczeń wynikających z długów, jak również wszelkie inne dochody, które według ustawodawstwa podatkowego Państwa, z którego pochodzą, zrównane są z dochodami od pożyczek pieniężnych.

4. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli właściciel odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw wykonuje w drugim Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i jeżeli wierzytelność, z tytułu której są płacone odsetki, rzeczywiście należy do takiego zakładu lub takiej stałej placówki. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

5. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem będącym właścicielem odsetek lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego odsetki, mające związek z roszczeniem wynikającym z długu, z tytułu którego są wypłacane, przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel będący właścicielem odsetek umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatniej wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Państwa i przy uwzględnieniu innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne, pochodzące z jednego z Państw, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Jednakże należności te mogą być opodatkowane w tym Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, lecz gdy odbiorca tych należności jest ich właścicielem, podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 10 procent kwoty brutto tych należności.

3. Bez względu na postanowienia ustępu 2 należności licencyjne uzyskiwane za użytkowanie lub prawo do użytkowania każdego prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym właściciel należności licencyjnych ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Właściwe władze Państw uregulują drogą wspólnego porozumienia sposób stosowania postanowień ustępów 2 i 3.

5. Określenie "należności licencyjne" użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane za użytkowanie lub prawo do użytkowania każdego prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin, każdego patentu, znaku towarowego, rozwiązania konstrukcyjnego lub modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej albo za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

6. Postanowień ustępów 1, 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli właściciel należności licencyjnych mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw wykonuje w drugim Państwie, z którego pochodzą należności licencyjne, działalność zarobkową przez zakład położony w tym Państwie lub wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę w tym Państwie, a prawa lub wartości majątkowe, z tytułu których wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub takiej stałej placówki. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

7. Uważa się, że należności licencyjne powstają w jednym z Państw, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego jednostka terytorialna, władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne, bez względu na to, czy ma ona w jednym z Państw miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w jednym z Państw zakład lub stałą placówkę, w związku z działalnością których została zawarta umowa zapłaty tych należności licencyjnych, i zakład lub stała placówka pokrywa te należności, wówczas uważa się należności licencyjne za pochodzące z tego Państwa, w którym położony jest ten zakład lub ta stała placówka.

8. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem będącym właścicielem należności licencyjnych lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne - mające związek z użytkowaniem, prawem lub informacją, za które są płacone - przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel będący właścicielem należności licencyjnych umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W takim przypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Państwa, przy uwzględnieniu innych przepisów niniejszej umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski osiągnięte przez osobę, mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw, z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego określonego w artykule 6, a położonego w drugim Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Państw posiada w drugim Państwie, albo z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w jednym z Państw dysponuje w drugim Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy przeniesieniu własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

3. Zyski, osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych, eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek wykorzystywanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków, samolotów, pojazdów lub barek, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa. Przy stosowaniu niniejszego ustępu uwzględnia się postanowienia ustępu 3 artykułu 8.

4. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 i 3 mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

5. Postanowienia ustępu 4 nie naruszają prawa każdego z Państw do poboru - zgodnie z jego własnym ustawodawstwem - podatku od zysków z przeniesienia tytułu własności udziałów lub innych praw wynikających z udziałów w spółce, której majątek w całości lub częściowo podzielony jest na udziały i która ma siedzibę w danym Państwie, osiągniętych przez osobę fizyczną, która posiada miejsce zamieszkania w drugim Państwie i która była osobą mającą miejsce zamieszkania w pierwszym wymienionym Państwie przez okres ostatnich pięciu lat poprzedzający moment przeniesienia tytułu własności tych udziałów lub praw.

Art. 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że osoba ta dysponuje zwykle stałą placówką w drugim Państwie dla wykonywania swej działalności. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. Określenie "wolny zawód" obejmuje między innymi samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, techników, inżynierów, architektów oraz dentystów.

Art. 15.

Praca najemna.

1. Z uwzględnieniem postanowień artykułów 16, 18, 19 i 20 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, która osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym z Państw osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym z Państw osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Państwie, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu wynagrodzenia, uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z Państw, z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej lub na pokładzie barki wykorzystywanej w transporcie na wodach śródlądowych mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

1. Wynagrodzenia i inne należności, która osoba mająca miejsce zamieszkania w Holandii otrzymuje z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki, mającej siedzibę w Polsce, mogą być opodatkowane w Polsce.

2. Wynagrodzenia lub podobne należności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce otrzymuje z tytułu pełnienia funkcji "bestuurder'a" lub "commissaris'a" w spółce mającej siedzibę w Holandii, mogą być opodatkowane w Holandii.

Art. 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z Państw jako artystę, na przykład artystę scenicznego, filmowego, radiowego lub telewizyjnego, jak też muzyka lub sportowca, z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności w drugim Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobistą działalnością takiego artysty lub sportowca nie przypada temu artyście lub sportowcowi, lecz innej osobie, dochód taki - bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 - może być opodatkowany w tym Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 dochody z rodzajów działalności określonych w ustępie 1, wykonywanych w ramach umowy kulturalnej lub porozumienia kulturalnego pomiędzy Państwami, będą zwolnione od opodatkowania w tym Państwie, w którym te rodzaje działalności są wykonywane.

Art. 18.

Renty i emerytury.

Z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 renty, emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w jednym z Państw, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Art. 19.

Funkcje publiczne.

1.
a) Wynagrodzenie inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez jedno z Państw, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, może być opodatkowane w tym Państwie.

b) Jednakże wynagrodzenie takie może podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Państwie oraz osoba ta:

1. jest obywatelem tego Państwa lub

2. nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie wyłącznie dla celów świadczenia tych usług.

2.
a) Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez jedno z Państw, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, może być opodatkowana w tym Państwie.

b) Jednakże taka renta lub emerytura może podlegać opodatkowaniu tylko w drugim Państwie, jeżeli osoba ją otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i posiada w nim miejsce zamieszkania.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur mających związek z usługami świadczonymi w związku z działalnością zarobkową jednego z Państw, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej.

Art. 20.

Profesorowie i nauczyciele.

1. Należności, które profesor lub nauczyciel - mający miejsce zamieszkania w jednym z Państw, a przebywający w drugim Państwie w celu nauczania lub prowadzenia naukowych prac badawczych przez okres najwyżej dwu lat na uniwersytecie, w szkole pomaturalnej lub w innej instytucji zajmującej się nauczaniem lub prowadzeniem naukowych prac badawczych, położonej w tym drugim Państwie - otrzymuje z tytułu takiego nauczania lub prowadzenia takich prac, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie.

2. Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dochodów uzyskiwanych z prac badawczych, jeżeli takie prace badawcze są podejmowane nie w interesie publicznym, ale głównie dla prywatnej korzyści określonej osoby lub określonych osób.

Art. 21.

Studenci.

1. Należności otrzymywane na utrzymanie się, kształcenie się lub odbywanie praktyki przez studenta, stypendystę lub - jeżeli chodzi o dziedzinę handlu - przez praktykanta lub ucznia, który przebywa w jednym z Państw wyłącznie dla kształcenia się lub odbywania praktyki i który ma albo bezpośrednio przed przybyciem do tego Państwa miał miejsce zamieszkania w drugim Państwie, nie podlegają opodatkowaniu w pierwszym Państwie, jeżeli należności te pochodzą ze źródeł spoza tego pierwszego Państwa.

2. Student uniwersytetu lub innej instytucji szkolnictwa w jednym z Państw, który podczas okresowego pobytu w drugim Państwie podejmuje pracę w tym Państwie przez okres nie przekraczający 100 dni w roku kalendarzowym, w celu uzyskania praktycznego doświadczenia w dziedzinie związanej z jego kierunkiem studiów, nie podlega opodatkowaniu w tym drugim Państwie, jeżeli chodzi o wynagrodzenie uzyskane za taką pracę, o ile kwota takiego wynagrodzenia, uzyskana w ciągu wyżej wspomnianego okresu, nie przekracza sumy 5.000 florenów holenderskich lub równowartości tej sumy w walucie polskiej.

Art. 22.

Inne przychody.

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w jednym z Państw, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

2. Postanowienia ustępu 1 nie mają zastosowania do dochodów nie będących dochodami z majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2, jeżeli osoba uzyskująca takie dochody, posiadając miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw, wykonuje w drugim Państwie działalność zarobkową przez zakład w nim położony lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód w oparciu o stałą placówkę w nim położoną i gdy prawa lub dobra, z tytułu których wypłacany jest dochód, są rzeczywiście związane z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim przypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Rozdział IV
Opodatkowanie majątku.

Art. 23.

Majątek.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6, który jest własnością osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw, a położony jest w drugim Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

2. Majątek ruchomy, stanowiący część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Państw posiada w drugim Państwie, lub majątek ruchomy należący do stałej placówki, którą osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym z Państw dysponuje w drugim Państwie dla celów wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

3. Majątek, który stanowią statki, samoloty, pojazdy szynowe albo drogowe eksploatowane w komunikacji międzynarodowej oraz barki wykorzystywane w transporcie na wodach śródlądowych, jak również majątek ruchomy służący do eksploatacji takich statków, samolotów, pojazdów lub barek, może podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa. Przy stosowaniu postanowienia niniejszego ustępu uwzględnia się także postanowienia artykułu 8 ustęp 3.

4. Wszelkie inne części majątku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Rozdział V
Uniknięcie podwójnego opodatkowania.

Art. 24.

Postanowienia o uniknięciu podwójnego opodatkowania.

1. Jeżeli Holandia ustala podatki osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę na jej terytorium, może ona włączyć do podstawy ustalania takich podatków te części dochodu lub majątku, które - zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy - mogą być opodatkowane w Polsce.

2. Bez naruszenia zasad stosowania postanowień dotyczących wyrównania strat, które są zawarte w jednostronnych przepisach o uniknięciu podwójnego opodatkowania, Holandia dokona potrącenia od kwoty podatku, obliczonego zgodnie z postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu, kwoty równej takiej części tego podatku, która pozostaje w takiej samej proporcji do wyżej wymienionego podatku, w jakiej pozostaje - w stosunku do pełnej wysokości dochodu lub majątku, która tworzy podstawę wymienioną w ustępie 1 niniejszego artykułu - ta część dochodu lub majątku, która została włączona do podstawy wymienionej w ustępie 1 niniejszego artykułu i która może być opodatkowana w Polsce - zgodnie z postanowieniami artykułów 6, 7, 10 (ustęp 7), 11 (ustęp 4), 12 (ustęp 6), 13 (ustępy 1 i 2), 14, 15 (ustęp 1), 16 (ustęp 1), 19, 22 (ustęp 2) oraz 23 (ustępy 1 i 2) niniejszej umowy.

3. Ponadto Holandia dokona potrącenia od podatku, obliczonego zgodnie z postanowieniami poprzednich ustępów niniejszego artykułu, od tych części dochodu, które mogą być opodatkowane w Polsce, zgodnie z postanowieniami artykułów 10 (ustęp 2), 12 (ustęp 2) oraz 17, i które zostały włączone do podstawy wymienionej w ustępie 1 niniejszego artykułu. Kwota tego potrącenia stanowić będzie taką kwotę, która będzie niższa spośród dwu następujących kwot:

a) kwoty równej podatkom polskim;

b) kwoty podatków holenderskich, która pozostaje w tej samej proporcji do kwoty podatku, obliczonej zgodnie z postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu, w jakiej suma wyżej wymienionych części dochodu pozostaje do kwoty dochodu, która stanowi podstawę wymienioną w ustępie 1 niniejszego artykułu.

4. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Holandii, wówczas Polska zezwala - z wyjątkiem przypadku wymienionego w artykule 13 ustęp 5 oraz przy uwzględnieniu postanowień ustępu 5 niniejszego artykułu - na zwolnienie takiego dochodu lub majątku od opodatkowania, ale Polska może - przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby - zastosować tę stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby ten dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był tak właśnie zwolniony od opodatkowania.

5. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który - zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 - może być opodatkowany w Holandii, wówczas Polska zezwoli na potrącenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w Holandii. Jednakże takie potrącenie nie może przekroczyć tej części podatku, jaka została obliczona przed dokonaniem potrącenia i która odpowiednio przypada na dochód, który może być opodatkowany w Holandii.

6. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Państw osiąga zyski, które mogą być opodatkowane w drugim Państwie na podstawie postanowień artykułu 13 ustęp 5, wówczas to drugie Państwo dokona potrącenia od swego podatku od takich zysków kwoty równej kwocie podatku, jaki został pobrany w pierwszym wymienionym Państwie od wyżej wymienionych zysków.

Rozdział VI
Postanowienia specjalne.

Art. 25.

Równe traktowanie.

1. Obywatele jednego z Państw nie mogą być poddani w drugim Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach obywatele tego drugiego Państwa są lub mogą być poddani. Niniejsze postanowienie - bez względu na postanowienia artykułu 1 - dotyczy także osób, które nie mają miejsca zamieszkania lub siedziby w jednym lub obu Państwach.

2. Opodatkowanie zakładu, który przedsiębiorstwo jednego z Państw posiada w drugim Państwie, nie może być w tym drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstw tego drugiego Państwa prowadzących taką samą działalność. Postanowienie to nie może być rozumiane jako zobowiązujące jedno z Państw do udzielania osobom mającym miejsce zamieszkania w drugim Państwie jakichkolwiek osobistych zwolnień, ulg i obniżek dla celów podatkowych z uwagi na stan cywilny i rodzinny, których udziela osobom mającym miejsce zamieszkania na jego terytorium.

3. Z wyjątkiem przypadku stosowania postanowień artykułu 9 ustęp 1, artykułu 11 ustęp 4 lub artykułu 12 ustęp 6, odsetki, należności licencyjne i inne koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo jednego z Państw na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie są odliczane przy określaniu podlegających opodatkowaniu zysków tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie. Podobnie długi przedsiębiorstwa jednego z Państw, zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie, są odliczane przy określaniu podlegającego opodatkowaniu majątku tego przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie.

4. Przedsiębiorstwa jednego z Państw, których kapitał w całości lub częściowo, bezpośrednio albo pośrednio należy do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie lub jest kontrolowany przez taką osobę albo należy do wielu takich osób lub podlega ich kontroli, nie mogą być w pierwszym Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane podobne przedsiębiorstwa pierwszego wymienionego Państwa.

5. Określenie "opodatkowanie" użyte w niniejszym artykule oznacza podatki każdego rodzaju bez względu na ich nazwę, z wyjątkiem polskich opłat meldunkowych i polskich opłat za zezwolenie na otwarcie przedsiębiorstwa.

6. Postanowienia niniejszego artykułu nie naruszają zróżnicowanego pobierania podatków od dochodu, zysku i majątku, które jest przewidziane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dla przedsiębiorstw uspołecznionych.

Art. 26.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba jest zdania, że czynności Państwa lub obu Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które jest niezgodne z postanowieniami niniejszej umowy, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Państwa, w którym ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę, lub jeżeli w danej sprawie mają zastosowania postanowienia artykułu 25 ustęp 1 - właściwej władzy tego Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa winna być przedstawiona w ciągu trzech lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o czynności pociągającej za sobą opodatkowanie, które jest niezgodne z postanowieniami niniejszej umowy.

2. Jeżeli właściwa władza uzna zarzuty za uzasadnione, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, aby przypadek ten uregulować po porozumieniu z właściwą władzą drugiego Państwa, tak ażeby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą umową. Każde osiągnięte porozumienie zostanie wprowadzone w życie bez względu na terminy przewidziane przez ustawodawstwo wewnętrzne Państw.

3. Właściwe władze Państw będą czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstawać przy interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również wspólnie uzgodnić, w jaki sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w przypadkach, które nie są uregulowane umową.

4. Właściwe władze Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach kontaktować się ze sobą bezpośrednio.

Art. 27.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Państw będą wymieniały informacje konieczne dla wykonywania postanowień niniejszej umowy lub informacje dotyczące prawa wewnętrznego Państw co do podatków objętych umową w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, jakie one przewidują, jest zgodne z umową. Wszelkie informacje uzyskane przez jedno z Państw będą stanowiły tajemnicę na takiej samej zasadzie jak informacje uzyskane na podstawie prawa wewnętrznego tego Państwa i będą mogły być udzielane tylko osobom i władzom (w tym również sądom albo organom administracyjnym) zajmującym się ustalaniem lub poborem albo ściąganiem podatków objętych umową lub rozstrzygającym odwołania mające związek z tymi podatkami. Takie osoby lub władze będą wykorzystywać te informacje tylko dla wyżej wymienionych celów. Mogą one udostępniać te informacje w postępowaniu sądowym i przy wydawaniu orzeczeń sądowych.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym przypadku interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego lub drugiego Państwa;

b) udzielania informacji, których ustalenie nie byłoby możliwe na podstawie własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Państwa;

c) udzielania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 28.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

1. Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów lub immunitetów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym i konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych.

2. Niniejsza umowa nie dotyczy organizacji międzynarodowych, organów oraz pracowników tych organizacji i organów, jak również członków placówki dyplomatycznej lub konsularnej trzeciego państwa, którzy przebywają w jednym z Państw, jeżeli osoby te nie podlegają w tym Państwie tym samym obowiązkom w zakresie podatków od dochodu lub majątku, którym podlegają osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie.

Art. 29.

Rozszerzenie zakresu terytorialnego obowiązywania umowy.

1. Obowiązywanie niniejszej umowy może być rozszerzone albo w jej obecnym brzmieniu, albo przy zastosowaniu koniecznych zmian, na Holenderskie Antyle, jeżeli kraj ten nałoży podatki zasadniczo podobne do podatków, do których ma zastosowanie umowa. W notach które zostaną wymienione w drodze dyplomatycznej, zostaną określone i uzgodnione: dzień wejścia w życie takiego rozszerzenia zakresu terytorialnego obowiązywania umowy, poprawki i warunki, jakie będą z nim związane, wraz z warunkami jego wypowiedzenia.

2. Jeżeli nie nastąpi odmienne uzgodnienie, wypowiedzenie umowy nie spowoduje wypowiedzenia rozszerzenia zakresu obowiązywania umowy na Holenderskie Antyle.

Rozdział VII
Postanowienia końcowe.

Art. 30.

Wejście w życie.

1. Umowa niniejsza wejdzie w życie trzydziestego dnia od chwili wymiany not potwierdzających przyjęcie tej umowy zgodnie z wymogami prawnymi każdej Umawiającej się Strony.

2. Postanowienia umowy będą miały zastosowanie do lat i okresów podatkowych rozpoczynających się w dniu pierwszym stycznia 1978 roku lub po tym dniu.

Art. 31.

Wypowiedzenie.

Niniejsza umowa pozostaje w mocy przez czas nieokreślony, jednakże każda z Umawiających się Stron może przekazać drugiej Umawiającej się Stronie notyfikację o wypowiedzeniu drogą dyplomatyczną, dokonując tej czynności w dniu 30 czerwca lub przed upływem tego dnia w każdym roku kalendarzowym rozpoczynającym się po upływie pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej umowy. W takim przypadku umowa przestanie obowiązywać w odniesieniu do lat i okresów podatkowych rozpoczynających się po roku kalendarzowym, w którym przekazano notyfikację o wypowiedzeniu.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ja pieczęciami.

Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 20 września 1979 roku w dwu egzemplarzach, każdy w językach polskim, holenderskim i angielskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne.

W przypadku jakiejkolwiek rozbieżności interpretacji między tekstem polskim a holenderskim tekst angielski będzie uważany za rozstrzygający.

W imieniu Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Piotr Jaroszewicz

Prezes Rady Ministrów

Emil Wojtaszek

Minister Spraw Zagranicznych

W imieniu Rządu Królestwa Holandii

Andreas A. M. van Agt

Premier Rządu

Christoph A. van der Klaauw

Minister Spraw Zagranicznych

PROTOKÓŁ

W czasie podpisywania Umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, zawartej w dniu dzisiejszym pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Holandii, niżej podpisani uzgodnili, że następujące postanowienia będą stanowiły integralną część umowy:

I. Do artykułu 4


Osoba mieszkająca na statku, która nie posiada rzeczywistego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, uważana jest za osobę mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym znajduje się port macierzysty tego statku.


II. Do artykułu 7


Przyjmuje się, w odniesieniu do postanowień artykułu 7 ustępy 1 i 2, że jeżeli przedsiębiorstwo jednego z Państw prowadzi sprzedaż dóbr lub towarów albo prowadzi działalność zarobkową w drugim Państwie przez zakład położony w tym Państwie, to zyski tego zakładu nie będą określane na podstawie ogólnej kwoty pieniężnej uzyskiwanej przez to przedsiębiorstwo, ale tylko na podstawie kwoty tej zapłaty, którą można przypisać rzeczywistej działalności tego zakładu związanej z prowadzeniem takiej sprzedaży lub działalności zarobkowej.


III. Do artykułu 8


Przyjmuje się, że postanowienia artykułu 8 ustępy 1, 2 i 4 dotyczą zysków pochodzących z następujących rodzajów działalności:

a) z eksploatacji dzierżawionych statków, barek wykorzystywanych w transporcie na wodach śródlądowych, samolotów, pojazdów szynowych lub drogowych;

b) z dostarczania kontenerów i specjalnych podwozi dla transportu do portu wyjścia statku w morze i z wykorzystywania tych urządzeń na pokładzie tego statku podczas transportu morskiego;

c) z dostarczania kontenerów dla transportu morskiego, kolejowego, drogowego oraz lotniczego;

d) z przenoszenia kontenerów na pokład statku z podwozia pojazdu drogowego lub szynowego;

e) z transportu na pokładzie statku;

f) z wyładunku kontenerów na specjalne podwozia pojazdów drogowych lub szynowych w porcie przeznaczenia statku;

g) z dostarczania kontenerów i specjalnych podwozi dla transportu z portu przeznaczenia do odbiorcy;

h) z eksploatacji barek przewożonych na statkach barkowcach (Lighters Aboard-Ship System);

i) z eksploatacji każdego innego urządzenia pozostającego w związku z przewozem statkami, barkami wykorzystywanymi w transporcie na wodach śródlądowych, samolotami, pojazdami szynowymi lub drogowymi,

pod warunkiem jednak, że - jeśli chodzi o rodzaje działalności wymienione pod literami b), c) oraz g) - od klienta nie pobiera się żadnych specjalnych opłat za te pomocnicze rodzaje działalności.


IV. Do artykułów 10, 11 oraz 12


Jeżeli podatek został pobrany u źródła i kwota tak pobranego podatku przekracza kwotę podatku, który powinien być pobrany na podstawie postanowień artykułów 10, 11 oraz 12, wnioski o zwrot nadwyżki podatku powinny być przedkładane właściwej władzy tego Państwa, które pobrało podatek, przed upływem okresu trzech lat po upływie tego roku kalendarzowego, w którym podatek został pobrany.


V. Do artykułu 12


Przyjmuje się, że tylko postanowienia artykułów 7 lub 14 mają odpowiednie zastosowanie do należności każdego rodzaju, które są płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzeń przemysłowych, handlowych lub naukowych, za usługi obejmujące badania techniczne lub naukowe lub prace badawcze albo za usługi o charakterze doradczym, nadzorczym lub kontrolnym.


VI. Do artykułów 12 oraz 24


Państwo, w którym należności licencyjne powstają, dokona zwrotu określonej części lub całości kwoty podatku pobranego zgodnie z postanowieniami artykułu 12 ustęp 2, jeżeli odbiorca należności licencyjnych udowodni przez przedstawienie oświadczenia, potwierdzonego przez właściwą władzę tego Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, że podatek pobrany w pierwszym wymienionym Państwie nie może być zaliczony na poczet podatku, który jest pobierany od takich należności w drugim wymienionym Państwie, z powodu ograniczeń przewidzianych w artykule 24 ustęp 3 litera b) lub w ostatnim zdaniu ustępu 5 tego artykułu.


VII. Do artykułu 16


Przyjmuje się, że osoby określone jako "bestuurder" lub "commissaris" w spółce holenderskiej oznaczają osoby, które zostały powołane na tak określone stanowiska przez ogólne zgromadzenie udziałowców spółki holenderskiej lub przez jakikolwiek inny uprawniony organ takiej spółki i do obowiązków których odpowiednio należy ogólne zarządzanie spółką oraz nadzór nad działalnością spółki.


VIII. Do artykułu 24


Przyjmuje się, że jeżeli chodzi o holenderski podatek dochodowy lub holenderski podatek od spółek, podstawa wymieniona w artykule 24 ustęp 1 stanowi dochód brutto ("onzuivere inkomen") w rozumieniu holenderskiego ustawodawstwa podatkowego dotyczącego podatku dochodowego lub zyski ("winst") w rozumieniu holenderskiego ustawodawstwa podatkowego dotyczącego podatku od spółek.


Na dowód powyższego niżej podpisani należycie do tego upoważnieni przez swoje Rządy podpisali niniejszy protokół i opatrzyli go pieczęciami.

Niniejszy protokół sporządzono w Warszawie dnia 20 września 1979 roku w dwu egzemplarzach w języku polskim, holenderskim i angielskim, przy czym wszystkie trzy teksty są jednakowo autentyczne. W przypadku jakiejkolwiek rozbieżności między tekstem polskim a holenderskim tekst angielski będzie uważany za rozstrzygający.

W imieniu Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Piotr Jaroszewicz

Prezes Rady Ministrów

Emil Wojtaszek

Minister Spraw Zagranicznych

W imieniu Rządu Królestwa Holandii

Andreas A. M. van Agt

Premier Rządu

Christoph A. van der Klaauw

Minister Spraw Zagranicznych

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 17 września 1981 r.

L.S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
zmiany:
1987-12-10 Dz.U.1987.37.213 ż 1
1988-01-01 Dz.U.1987.33.181 wynik. z art. 5 pkt 5
1988-02-29 Dz.U.1988.6.51 ż 1
1988-05-10 Dz.U.1988.12.95 ż 1
1989-02-21 Dz.U.1989.6.42 ż 1
1989-02-28 Dz.U.1989.10.57 wynik. z art. 12 pkt 2
1990-03-21 Dz.U.1990.17.99 wynik. z art. 1 pkt 3, art. 1 pkt 18
1990-08-01 Dz.U.1990.51.298 wynik. z art. 49 ust. 1 pkt 3
1991-01-07 Dz.U.1991.2.6 wynik. z art. 1 pkt 4


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 30 listopada 1981 r.
w sprawie wykonania ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

Na podstwie art. 8 ust. 4, art.10 ust. 2, art. 11 ust. 4, art. 23 ust. 3, art. 43 ust. 3 oraz art. 66 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122) zarządza się, co następuje:


Rozdział 1
Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.

ż 1. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej tworzone są przez terenowe organy administracji państwowej z inicjatywy lub za zagodą właściwej rady narodowej.

2. W razie szczególnej potrzeby mogą być tworzone przez właściwych ministrów, w porozumieniu z Ministrem Finansów, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej o ogólnokrajowym zasięgu działalnia.

ż 2. 1. Plan przedsiębiorstwa użyteczności publicznej wymaga zatwierdzenia przez organ założycielski.

2. Organ założycielski odmówi zatwierdzenia planu przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, jeżeli stwierdzi, że przedsiębiorstwo zamierza ograniczyć lub zaniechać działalności w zakresie usług, do których realizacji zostało utworzone.

ż 3. 1. Organ założycielski może nałożyć na przedsiębiorstwo użyteczności publicznej obowiązek realizacji dodatkowych zadań, jeżeli jest to niezbędne do zaspokojenia potrzeb ludności oraz innych jednostek w dziedzinie objętej działalnością tego przedsiębiorstwa.

2. Na realizację zadań, o których mowa w ust. 1, organ założycielski zapewnia odpowiednie środki finansowe.

ż 4. Przystąpienie przedsiębiorstwa użyteczności publicznej do zrzeszenia przedsiębiorstw oraz zawarcie przez nie umowy o utworzeniu przedsiębiorstwa wspólnego wymaga zgody organu założycielskiego.

ż 5. 1. Organ założycielski oraz terenowy organ władzy państwowej właściwy ze względu na obszar działania przedsiębiorstwa użyteczności publicznej dokonują rocznych i pięcioletnich ocen prawidłowości działania przedsiębiorstwa z punktu widzenia:

1) stopnia zaspokajania potrzeb ludności,

2) wyników ekonomicznych działalności przedsiębiorstwa,

3) jakości świadczonych usług,

4) prawidłowości wykorzystania środków przyznanych na dofinansowanie działalności przedsiębiorstwa.

2. Oceny, o których mowa w ust. 1, stanowią podstawę do wydania decyzji dotyczących potrzeby ewentualnego dofinansowania działalności przedsiębiorstwa.

3. Oceny, o których mowa w ust. 1, powinny być przedstawiane dyrektorowi przedsiębiorstwa użyteczności publicznej oraz radzie pracowniczej przedsiębiorstwa.

ż 6.
Rozdział 2
Wspólne przedsiębiorstwa rad narodowych.

ż 7. Wspólne przedsiębiorstwa rad narodowych tworzone są w celu zaspokojenia potrzeb społecznych na terenie objętym właściwością dwóch lub więcej rad narodowych.

ż 8. W uchwale w sprawie powołania wspólnego przedsiębiorstwa rad narodowych należy określić:

1) przedmiot działania przedsiębiorstwa,

2) rodzaj przedsiębiorstwa,

3) organ założycielski,

4) procentowy udział rad narodowych w mieniu przedsiębiorstwa,

5) zasady rozliczania się przedsiębiorstwa z budżetami terenowymi,

6) zasady podziału produkcji lub usług na obszarze właściwości zainteresowanych rad narodowych,

7) zasady współdziałania organu założycielskiego z radami narodowymi uczestniczącymi w przedsiębiorstwie wspólnym.

ż 9. 1. Wspólne przedsiębiorstwa rad narodowych tworzy się w drodze zarządzenia organu założycielskiego.

2. Organem założycielskim jest terenowy organ administracji państwowej wskazany w uchwale w sprawie powołania wspólnego przedsiębiorstwa.

ż 10. Utworzenie jednostki organizacyjnej wspólnego przedsiębiorstwa rad narodowych działającej poza terenem objętym właściwością zainteresowanych rad narodowych wymaga zgody organu założycielskiego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Rozdział 3
Przedsiębiorstwa wspólne przedsiębiorstw państwowych

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_ż 11. Do prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorstwa wspólnego tworzy się spółkę na zasadach prawa handlowego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 12. ż 13. Przedsiębiorstwo państwowe może wnieść do spółki udział w postaci środków trwałych i obrotowych będących w jego dyspozycji.

ż 14. Dyrektor przedsiębiorstwa państowego składa radzie pracowniczej roczne sprawozdanie z działalności przedsiębiorstwa wspólnego.

Rozdział 4
Łączenie, podział i likwidacja przedsiębiorstw.


Przepisy ogólne.

_@POCZ@_ Orzeczenia [3]_@KON@_ż 15. Łączenie przedsiębiorstwa polega na utworzeniu jednego przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzą załogi i części mienia ogólnonarodowego należące do dwóch lub więcej przedsiębiorstw podlegających połączeniu.

_@POCZ@_ż 16. Orzeczenia [5]1. Orzeczenia [1]_@KON@_ż 16. _@POCZ@__@KON@_1. Podział przedsiębiorstwa polega na utworzeniu dwóch lub więcej przedsiębiorstw w oparciu o wydzielone, zorganizowane części załogi oraz zespoły środków trwałych i odpowiadające im części środków obrotowych (zakłady i inne jednostki organizacyjne), należące do przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Podział przedsiębiorstwa polegać może również na wyłączeniu z przedsiębiorstwa jednostki lub jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 1, w celu włączenia ich do innego przedsiębiorstwa. Składniki majątkowe ujęte w bilansie wyłączonych jednostek przekazywane są odpłatnie.

ż 17. Połączenie przedsiębiorstw oraz podział przedsiębiorstwa mogą nastąpić jedynie w wypadkach, gdy przemawiają za tym wymierne i trwałe korzyści ekonomiczne lub organizacyjne.

ż 18. 1. Likwidacja przedsiębiorstwa polega na całkowitym zakończeniu jego działalności gospodarczej.

2. Likwidacja przedsiębiorstwa nastąpić może w wypadkach, gdy:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) przedsiębiorstwo nie realizuje celów, dla których zostało utworzone, lub ustało albo wydatnie zmniejszyło się zapotrzebowanie społeczne na działalność, do której przedsiębiorstwo zostało powołane, a przedsiębiorstwo nie ma ekonomicznie uzasadnionych możliwości podjęcia innej działalności.

2) mimo zastosowania środków przewidzianych prawem w celu przymuszenia do wykonania określonego działania lub zaniechania wynikającego z innych ustaw, przedsiębiorstwo nie wykonuje tych obowiązków, a w szczególności:

a) w sposób ciągły i w znacznych rozmiarach pogarsza stan środowiska lub narusza wymagania sanitarne w stopniu uzasadniającym unieruchomienie zakładu pracy,

b) nie jest w stanie zapewnić wymaganych normami warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, przede wszystkim w zakresie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, oraz likwidacji zagrożeń życia i zdrowia pracowników, które mogą spowodować wypadki przy pracy,

c) narusza systematycznie normatywy zużycia surowców i materiałów obowiązujące jednostki gospodarcze przy projektowaniu, modernizacji i wytwarzaniu wyrobów oraz produkcji budowlano-montażowej, określone na podstawie art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o planowaniu społeczno-gospodarczym (Dz. U. z 1987 r. Nr 4, poz. 26 i Nr 33, poz. 181),

d) produkuje wyroby lub stosuje materiały, paliwa, technologie wyrobów lub świadczy usługi mimo objęcia zakazem wprowadzonym na podstawie art. 34 ust. 1 pkt 2 ustawy wymienionej pod lit. c);

3) przedsiębiorstwo w trakcie oceny dokonywanej przez organ założycielski na podstawie przepisów o metodyce oceny jednostek gospodarki uspołecznionej osiąga wskaźnik poniżej jedności, a zwłaszcza gdy wskażnik umorzenia maszyn, urządzeń i środków transportu wynosi 80 %;

4) przedsiebiorstwo wykazuje na tle innych producentów podstawowych wyrobów objętych przedmiotem działania określonym w akcie o utworzeniu przedsiębiorstw rażąco wysokie jednostkowe koszty produkcji lub produkuje wyroby, których cena umowna w sposób rażący przekracza cenę transakcyjną, a sytuacja ta jest spowodowana wadliwością strukturalną gospodarki przedsiębiorstwa, a w szczególności:

a) niską zmianowością, a zwłaszcza jej systematycznym spadkiem,

b) niskim wykorzystaniem zdolności produkcyjnej.

3. Likwidacja przedsiębiorstwa może nastąpić również w wypadku, gdy za pomocą działań ekonomicznych uzasadnionych nie ma możliwości usunięcia stanu przewidzianego w art. 50 ust. 1 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

4. Jeżeli w wyniku analizy organ założycielski ustali, że występują okoliczności wymienione w ust. 2, ma obowiązek podjęcia postępowania zmierzającego do likwidacji przedsiębiorstwa.

ż 19. 1. Wszczęcie postępowania w sprawie połączenia przedsiębiorstw, podziału lub likwidacji przedsiębiorstwa zarządza postanowieniem organ założycielski.

2. W sprawach łączenia przedsiębiorstw utworzonych przez różne organy założycielskie postanowienie wydają wspólnie te organy.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w wypadkach, o których mowa w ż 16 ust. 2.

4. W sprawach przedsiębiorstw, o których mowa w art. 10 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, postanowienie wydaje organ założycielski na podstawie wspólnej lub jednobrzmiących uchwał zainteresowanych rad narodowych.

ż 20. Organy określone w ż 19 wszczynają postępowanie z własnej inicjatywy lub na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa, którego ma dotyczyć postępowanie, albo na wniosek organu sprawującego nadzór nad tym przedsiębiorstwem lub banku finansującego to przedsiębiorstwo.

ż 21. 1. Postanowienie o wszczęciu postępowania powinno zawierać:

1) wskazanie celu i zakresu postępowania,

2) określenie przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw mających ulec połączeniu, podziałowi albo likwidacji, a w wypadkach, o których mowa w ż 16 ust. 2 - określenie przedsiębiorstwa, z którego jednostka organizacyjna ma być wyłączona oraz przedsiębiorstwo, do którego jednostka ta ma być włączona,

3) uzasadnienie wszczęcia postępowania.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_2. Ponadto postanowienie powinno wskazywać organy, instytucje, organizacje i stowarzyszenia wezwane do delegowania swoich przedstawicieli do składu zespołu przygotowawczego stosownie do przepisów art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 25 ust. 3 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, a także wyznaczać terminy rozpoczęcia działalności przez zespół przygotowawczy i złożenia opinii przez ten zespół.

ż 22. 1. Organem prowadzącym postępowanie jest organ, który wydał postanowienie o wszczęciu postępowania.

2. W sprawach, o których mowa w ż 19 ust. 2, organem prowadzącym postępowanie jest organ założycielski przedsiębiorstwa, które przejmuje majątek łączonych przedsiębiorstw.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. W wypadkach, o których mowa w ż 16 ust. 2, gdy zainteresowane przedsiębiorstwa zostały utworzone przez różne organy założycielskie, organem prowadzącym postępowanie jest organ założycielski przedsiebiorstwa, do którego jednostka organizacyjna ma być włączona.

ż 23. Zespół przygotowawczy może powołać do swego składu specjalistów z danej dziedziny gospodarki narodowej.

ż 24. 1. Organ prowadzący postępowanie przedstawia postanowienie o wszczęciu postępowania radom pracowniczym przedsiębiorstw objętych postępowaniem oraz organom związków zawodowych działających w tych przedsiębiorstwach w celu uzyskania opinii w sprawie będącej przedmiotem postępowania.

2. Uzyskane opinie organ prowadzący postępowanie przekazuje zespołowi przygotowawczemu.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_ż 25. Opinia zespołu przygotowawczego powinna zawierać umotywowaną ocenę zamierzonych zmian organizacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem zasad określonych w ż 17 i ż 18 ust. 2 i 3 oraz opinii przewidzianych w ż 24.

ż 26. 1. Projekt dokonania połączenia, podziału lub likwidacji przedsiębiorstwa wraz z opinią zespołu przygotowawczego organ prowadzący postępowanie przedstawia organom samorządu załogi przedsiębiorstwa państwowego oraz związkom zawodowym działającym w przedsiębiorstwie, w celu uzyskania opinii.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie negatywnego stanowiska organu prowadzącego postępowanie wszczęte z inicjatywy rady pracowniczej.

ż 26a. W razie gdy organy przedsiębiorstwa podjęły, przewidziane w odrębnych przepisach, działania zmierzające do skutecznego usunięcia określonych w ż 18 ust. 2 pkt 2 i 3 przyczyn wszczęcia postępowania likwidacyjnego, organ założycielski może odstąpić od tego postępowania.

ż 27. 1. Zarządzenie w sprawie połączenia przedsiębiorstw, podziału albo likwidacji przedsiębiorstwa wydaje organ założycielski na podstawie opinii zespołu przygotowawczego, opinii związków zawodowych oraz opinii lub zgody organów samorządu załogi.

2. W sprawach łączenia przedsiębiorstw utworzonych przez różne organy założycielskie zarządzenie wydaje organ założycielski przedsiębiorstwa przejmującego majątek łączonych przedsiębiorstw.

3. W wypadkach, o których mowa w ż 16 ust. 2, gdy zainteresowane przedsiębiorstwa zostały utworzone przez różne organy założycielskie, zarządzenie wydaje organ założycielski przedsiębiorstwa, do którego jednostka organizacyjna ma być włączona.

4. W sprawach przedsiębiorstw, o których mowa w art. 10 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, zarządzenie wydaje organ założycielski na podstawie wspólnej lub jednobrzmiących uchwał zainteresowanych rad narodowych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 28. Zarządzenia, o których mowa w ż 27, doręcza się przedsiębiorstwom objętym postępowaniem wraz z uzasadnieniem prawnym, ekonomicznym i organizacyjnym, uwzględniającym również społeczne skutki wykonania tych aktów.


Łączenie przedsiębiorstw.

ż 29. Zarządzenie o połączeniu przedsiębiorstw powinno zawierać:

1) oznaczenie łączonych przedsiębiorstw ze wskazaniem przedsiębiorstwa przejmującego,

2) określenie terminu połączenia i daty bilansów łączonych przedsiębiorstw,

3) dane określone w art. 9 ust. 2 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

ż 30. 1. Do czasu powołania organów samorządu załogi połączonego przedsiębiorstwa w trybie przewidzianym w ustawie o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego organem załogi w zakresie uczestniczenia w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest tymczasowa rada pracownicza złożona z rad pracowniczych łączonych przedsiębiorstw lub przedstawicieli tych rad.

2. Powołanie organów samorządu załogi połączonego przedsiębiorstwa powinno nastąpić w terminie dwóch miesięcy od daty połączenia przedsiębiorstw.

ż 31. 1. Przejęcia majątku łączonych przedsiębiorstw dokonuje komisja, która ze swych czynności sporządza protokół.

2. Komisja powołana przez organ prowadzący postępowanie składa się z przedstawiciela tego organu, dyrektorów łączonych przedsiębiorstw, przedstawicieli rad pracowniczych tych przedsiębiorstw oraz przedstawicieli banków finansujących działalność łączonych przedsiębiorstw.

ż 32. Podstawę rachunkową przejęcia stanowią bilanse przejmowanych przedsiębiorstw.

ż 33. Przejęciu podlegają wszystkie aktywa i pasywa objęte bilansami przejmowanych przedsiębiorstw.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 34. Połączone przedsiębiorstwo odpowiada za zobowiązania przejętych przedsiębiorstw oraz przejmuje ich wierzytelności.

ż 35. Dyrektor połączonego przedsiębiorstwa składa wnioski o wpisanie do rejestru przedsiębiorstw państwowych połączonego przedsiębiorstwa i o równoczesne wykreślenie z rejestru przedsiębiorstw łączonych.


Podział przedsiębiorstwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 36. Zarządzenie o podziale przedsiębiorstwa powinno zawierać:

1) określenie terminu ustania działalności przedsiębiorstwa,

2) określenie przedsiębiorstw, które będą utworzone w wyniku podziału,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3) określenie zakładów i innych jednostek organizacyjnych włączonych do przedsiębiorstw tworzonych w wyniku podziału,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_4) ustalenie zasad podziału innych składników mienia przejmowanych przez te przedsiębiorstwa oraz rozliczeń z tytułu zobowiązań i wierzytelności między przedsiębiorstwami powstającymi w wyniku podziału,

5) ustalenie zasad zatrudnienia pracowników komórek organizacyjnych i służb nie należących do jednostek wskazanych w pkt 3.

ż 37. W wypadkach, o których mowa w ż 16 ust. 2, zarządzenie powinno zawierać:

1) oznaczenie przedsiębiorstwa, z którego jednostka lub jednostki organizacyjne zostają wyłączone, oraz przedsiębiorstwa, do którego jednostki te zostają włączone,

2) oznaczenie jednostki lub jednostek organizacyjnych podlegających wyłączeniu,

3) daty bilansów tych jednostek oraz termin ich włączenia.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_ż 38. Po uprawomocnieniu się zarządzenia o podziale przedsiębiorstwa, w terminie określonym w art. 57 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, organ, który wydał zarządzenie, składa wniosek o wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw państwowych z dniem wpisu do tego rejestru przedsiębiorstw utworzonych w wyniku podziału.

ż 39. 1. Określony w ż 38 organ wydaje zarządzenie o utworzeniu przedsiębiorstw powstających w wyniku podziału.

2. Data utworzenia przedsiębiorstw powinna być zbieżna z terminem wskazanym w ż 36 pkt. 1.

3. Przepisy art. 9 ust. 2 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych oraz ż 31 niniejszego rozporządzenia stosuje się odpowiednio.

_@POCZ@_ Orzeczenia [4]_@KON@_ż 40. Przedsiębiorstwa utworzone w wyniku podziału odpowiadają solidarnie za zobowiązania przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi.

_@POCZ@_ż 41. Orzeczenia [2]1. Orzeczenia [1]_@KON@_ż 41. _@POCZ@__@KON@_1. Organ, który wydał zarządzenie o podziale przedsiębiorstwa, powołuje komisję do przeprowadzenia inwentaryzacji mienia przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi oraz w celu dokonania szczegółowego podziału składników mienia, jak również zobowiązań i wierzytelności tego przedsiębiorstwa między przedsiębiorstwa utworzone w wyniku podziału.

2. W skład komisji wchodzi przedstawiciel organu, który wydał zarządzenie, dyrektor przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi, dyrektorzy przedsiębiorstw utworzonych w wyniku podziału, przedstawiciele tymczasowych rad pracowniczych tych przedsiębiorstw oraz przedstawiciele banków finansujących przedsiębiorstwa objęte postępowaniem.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 42. Podziału pozostałych składników majątkowych oraz podziału zobowiązań i wierzytelności dokonuje się przyjmując za podstawę bilanse jednostek organizacyjnych włączonych do przedsiębiorstw tworzonych w wyniku podziału, dotychczasową rolę tych jednostek w organizacji i funkcjonowaniu przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi, przedmiot działania przedsiębiorstw utworzonych w wyniku podziału oraz warunki socjalne załóg.

_@POCZ@_ Orzeczenia [6]_@KON@_ż 43. Na podstawie uchwały komisji organ, który wydał zarządzenie o utworzeniu przedsiębiorstw powstających w wyniku podziału, przydziela tym przedsiębiorstwom, z uwzględnieniem ustaleń wskazanych w ż 36 pkt 4, składniki mienia przedsiębiorstwa ulegającego podziałowi jako środki przewidziane w art. 38 ust. 1 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

ż 44. W imieniu przedsiębiorstwa utworzonego w wyniku podziału przydzielony mu majątek przejmuje dyrektor przedsiębiorstwa.


Likwidacja przedsiębiorstwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 45. Zarządzenie o likwidacji przedsiębiorstwa powinno zawierać:

1) oznaczenie przedsiębiorstwa podlegającego likwidacji,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_2) wyznaczenie likwidatora,

3) oznaczenie dnia otwarcia likwidacji,

4) oznaczenie terminu zakończenia działalności operatywnej przedsiębiorstwa.

ż 46. O wszczęciu postępowania w sprawie likwidacji przedsiębiorstwa zawiadamia się Ministra Finansów.

ż 47. Przedsiębiorstwo w likwidacji może być prowadzone pod jego dotychczasową nazwę, z dodaniem wyrazów: "w likwidacji".

ż 48. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Do czasu zakończenia likwidacji mieniem likwidowanego przedsiębiorstwa zarządza likwidator.

2. Likwidator wykonuje prawa i obowiązki dyrektora przedsiębiorstwa w zakresie niezbędnym do zakończenia działalności likwidowanego przedsiębiorstwa.

3. Z dniem otwarcia likwidacji przedsiębiorstwa wygasają wszelkie uprawnienia pełnomocników przedsiębiorstwa przed tym dniem.

ż 49. Do obowiązków likwidatora należy w szczególności:

1) zgłoszenia do rejestru przedsiębiorstw państwowych wniosku o wpisanie otwarcia likwidacji przedsiębiorstwa,

2) zawiadomienie banku finansującego przedsiębiorstwo o otwarciu likwidacji,

3) sporządzenie bilansu na dzień otwarcia likwidacji,

4) sporządzenie planu finansowego (planu pokrycia kosztów działalności przedsiębiorstwa w czasie likwidacji i planu kosztów likwidacji).

_@POCZ@_ Orzeczenia [4]_@KON@_ż 50. Upłynnienie środków obrotowych, zagospodarowanie środków trwałych i zaspokojenie wierzytelności następuje na zasadach określonych w przepisach o upadłości przedsiębiorstw.

_@POCZ@_ż 51. Orzeczenia [2]1. Orzeczenia [1]_@KON@_ż 51. _@POCZ@__@KON@_1. Po zakończeniu likwidacji organ założycielski wydaje decyzję o uznaniu przedsiębiorstwa za zlikwidowane.

2. Decyzja o likwidacji przedsiębiorstwa podlega zgłoszeniu do rejestru przedsiębiorstw i stanowi podstawę do wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru.

Rozdział 4a. Likwidacja przedsiębiorstwa państwowego w celu założenia spółki.

ż 51a. Likwidacja przedsiębiorstwa w celu załozenia spółki, zwana dalej "przekształceniem", polega na przekształceniu jego formy organizacyjno-prawnej bez zakończenia działanności gospodarczej.

ż 51b. 1. Wspólny wniosek rady pracowniczej i dyrektora przedsiębiorstwa o przekształcenie, kierowany do organu założycielskiego, powinien zawierać:

1) uzasadnienie ekonomiczne projektowanego przekształcenia,

2) wskazanie podmiotu przejmującego wierzytelności oraz zobowiązania przedsiębiorstwa, w tym zobowiązania wynikające ze stosunku pracy.

2. Do wniosku należy dołączyć projekt umowy spółki lub statut spółki akcyjnej.

ż 51c. Organ założycielski przed wyrażeniem zgody na przekształcenie przedsiębiorstwa w spółkę przeprowadza postępowanie przygotowawcze, stosując odpowiednio art. 13 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

ż 51d. W razie wyrażenia zgody na przekształcenie, organ założycielski okresla warunki tego przekształcenia. W szczególności określa sposób zabezpieczenia roszczeń wierzycieli i zobowiązań wynikających ze stosunku pracy przekształcanego przedsiębiorstwa.

ż 51e. 1. Postępowanie dotyczące przekształcenia prowadzi dyrektor przedsiębiorstwa, powiadamiając właściwą izbę skarbową i bank finansujący działalność przedsiębiorstwa o rozpoczęciu postępowania.

2. W toku postepowania, o którym mowa w ust. 1, należy w szczególności:

1) sporzadzić bilans i inwentaryzację składników majątkowych w celu ustalenia aktywów i pasywów przekształcanego przedsiębiorstwa,

2) wezwać, poprzez ogłoszenie w prasie, wierzycieli przekształcanego przedsiębiorstwa do zgłaszania roszczeń,

3) sporządzić wykaz roszczeń wierzycieli przekształcanego przedsiębiorstwa oraz sposób ich zaspokojenia.

ż 51f. Przy zawieraniu umowy spółki, podpisywaniu statutu spółki oraz przy objęciu akcji stosuje się przepisy o przedstawicielstwie.

ż 51g. Wniosek o wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw zgłasza się do sądu w dniu zarejestrowania spółki.

Rozdział 5
Uprawnienia przedsiębiorstw państwowych do zbywania i obciążania środków trwałych i mienia na rzecz osób nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej.

ż 52. Przedsiębiorstwa państwowe za zgodą rad pracowniczych mogą zbywać środki trwałe osobom fizycznym, z ktorymi zawarły umowy agencyjne lub umowy o prowadzenie punktów sprzedaży detalicznej, prowadzenie placówek gastronomicznych lub zakładów usługowych na podstawie umowy na warunkach zlecenia.

ż 53. 1. Sprzedaż środków trwałych, o których mowa w ż 52, następuje według ich aktualnej wartości w obowiązujących cenach, pomniejszonych stosunkowo do stopnia zużycia.

2. Stopień zużycia określa się na podstawie okresu użytkowania od ostatniego kapitalnego remontu i obowiązującej stawki amortyzacyjnej z uwzględnieniem ewentualnego dodatkowego zużycia wskutek nadmiernej eksploatacji.

ż 54. Zasady ustalania rzeczywistej wartości środków, o których mowa w ż 53, stosuje się również w razie odkupienia środków trwałych przez przedsiębiorstwo państwowe przy rozwiązywaniu umowy, o której mowa w ż 52.

ż 55. Przedsiębiorstwo może zbyć zbędne środki trwałe jednostkom gospodarki nie uspołecznionej oraz osobom fizycznym.

ż 56. 1. Sprzedaż zbędnych środków trwałych następuje po cenie ustalonej w umowie, jednak nie niższej od ceny ustalonej zgodnie z zasadami określonymi w ż 53.

2. Należności za maszyny sprzedane indywidualnie rolnikom i rzemieślnikom może być rozłożona na raty.

ż 57. Przedsiębiorstwo może ustanowić służebność gruntową w przypadkach uzasadniających według kodeksu cywilnego ustanowienie służebności drogi koniecznej.

Rozdział 6
Zrzeszenia obowiązkowe przedsiębiorstw państwowych.

ż 58. 1. Decyzja o utworzeniu zrzeszenia obowiązkowego (zwanego dalej "zrzeszeniem") zobowiązuje wskazane w niej przedsiębiorstwa do zawarcia umowy zrzeszenia.

2. Decyzja o utworzeniu zrzeszenia powinna określić cel powołania zrzeszenia oraz wynikające z niego obowiązki zrzeszenia.

3. Decyzją można określić te warunki umowy zrzeszenia, od których strony nie mogą odstąpić.

ż 59. W umowie zrzeszenia należy co najmniej określić:

1) nazwę zrzeszenia i jego siedzibę,

2) nazwy i siedziby przedsiębiorstw zrzeszonych,

3) cel powołania i przedmiot działalnia zrzeszenia,

4) zadania szczegółowe niezbędne do realizacji celów zrzeszenia,

5) zakres prowadzonej działalności gospodarczej,

6) fundusz niezbędny do rozpoczęcia działalności zrzeszenia oraz wysokość i terminy wpłat na ten fundusz,

7) wysokość i terminy wpłat na pokrycie kosztów działania zrzeszenia,

8) organy zrzeszenia i ich uprawnienia.

ż 60. Nadzór nad zrzeszeniem sprawuje organ wskazany w decyzji o utworzeniu zrzeszenia.

ż 61. Organ sprawujący nadzór nad zrzeszeniem dokonuje kontroli i oceny działalności zrzeszenia w zakresie obowiązków wynikających z celu utworzenia zrzeszenia.

ż 62. Sprawowanie nadzoru nad zrzeszeniem obejmuje:

1) badanie zgodności umowy i statutu zrzeszenia z prawem i decyzją o utworzeniu zrzeszenia,

2) badanie zgodności działalności zrzeszenia z prawem, umową zrzeszenia i statutem.

ż 63. W razie stwierdzenia działalności sprzecznej z prawem, umową zrzeszenia lub statutem, organ nadzoru może:

1) zwrócić uwagę radzie zrzeszenia,

2) zawiesić wykonanie uchwały rady lub decyzji dyrektora i wezwać do ich zmiany.

ż 64. Sprawy sporne związane z wykonywaniem nadzoru państwowego nad zrzeszeniem rozstrzyga sąd.

Rozdział 7
Przepisy końcowe.

ż 65. Organizacja i zasady funkcjonowania wspólnych przedsiębiorstw rad narodowych, powołanych na podstawie przepisów dotychczasowych, zostaną dostosowane do przepisów obowiązujących w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

ż 66. 1. Tracą moc:

1) zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 27 stycznia 1951 r. w sprawie łączenia przedsiębiorstw państwowych (Monitor Polski Nr 16, poz. 222),

2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 1952 r. w sprawie zasad i trybu likwidacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 3, poz. 19),

3) uchwała nr 183 Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1977 r. w sprawie zbywania przez przedsiębiorstwa państwowe środków trwałych osobom prowadzącym punkty sprzedaży detalicznej na podstawie umowy na warunkach zlecenia (Monitor Polski z 1977 r. Nr 34, poz. 171 i z 1978 r. Nr 32, poz. 117).

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_2. W odniesieniu do przedsiębiorstw państwowych nie stosuje się przepisów ż 2-6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 października 1958 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania w ramach administracji państwowej przedsiębiorstw, instytucji oraz zakładów, nieruchomości i innych obiektów majątkowych (Dz. U. z 1970 r. Nr 28, poz. 225).

ż 67. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
1982-09-28 Dz.U.1982.29.202 ż 1
1984-02-22 Dz.U.1984.10.41 ż 2
1987-03-27 Dz.U.1987.9.56 ż 1


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 30 listopada 1981 r.
w sprawie zakresu stosowania przepisów ustaw o przedsiębiorstwach państwowych oraz o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego do przedsiębiorstw państwowych podległych Ministrowi Obrony Narodowej.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122) oraz art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123) zarządza się co następuje:

ż 1. Przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122), zwanej dalej "ustawą o przedsiębiorstwach" oraz przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", stosuje się do przedsiębiorstw państwowych podległych Ministrowi Obrony Narodowej w zakresie nie unormowanym odmiennie w niniejszym rozporządzeniu.

ż 2. 1. Przedsiębiorstwo państwowe podległe Ministrowi Obrony Narodowej zwane dalej "przedsiębiorstwem" tworzy Minister Obrony Narodowej.

2. W skład zespołu przygotowawczego przedsiębiorstwa wchodzą przedstawiciele: Ministra Obrony Narodowej, Ministra Finansów, banku i terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.

3. Minister Obrony Narodowej może również powołać do składu zespołu przygotowawczego inne osoby niż określone w ust. 2.

ż 3. 1. Utworzenie przedsiębiorstwa wspólnego wymaga zgody Ministra Obrony Narodowej.

2. Przepisów art. 14 - 16 ustawy o przedsiębiorstwach nie stosuje się.

ż 4. Projekt statutu opracowuje dyrektor przedsiębiorstwa po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej. W statucie uwzględnia się ramową strukturę organizacyjną określoną przez Ministra Obrony Narodowej. Statut - po akceptacji ogólnego zebrania pracowników - zatwierdza Minister Obrony Narodowej.

ż 5. 1. Łączenie, podział i likwidację przedsiębiorstwa zarządza Minister Obrony Narodowej po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej.

2. Przepisy ż 2 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio z tym, że w skład zespołu przygotowawczego, o którym mowa w ż 2 ust. 2, wchodzą przedstawiciele zainteresowanych związków zawodowych działających w przedsiębiorstwie

3. Przepisu art. 26 ustawy o przedsiębiorstwach nie stosuje się.

ż 6. 1. Żołnierzy zawodowych w przedsiębiorstwach wyznacza na stanowiska służbowe, w tym na stanowiska księgowego oraz zwalnia z tych stanowisk, a także zawiesza w czynnościach służbowych Minister Obrony Narodowej lub upoważniony przez niego organ w trybie i na zasadach określonych w przepisach o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

2. Przepisy art. 34 - 36 i art. 56 ust. 3 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych nie stosuje się do żołnierz zawodowych.

3. Dyrektora przedsiębiorstwa nie będącego żołnierzem zawodowym powołuje i odwołuje Minister Obrony Narodowej w trybie i na zasadach określonych w ustawie o przedsiębiorstwach.

ż 7. Dyrektor przedsiębiorstwa jest odpowiedzialny przed Ministrem Obrony Narodowej i załogą za prawidłowe prowadzenie przdsiębiorstwa i uzyskiwanie dobrych wyników ekonomicznych.

ż 8. Na zmianę przez przedsiębiorstwo działalności przewidzianej w akcie o jego utworzeniu jest wymagana zgoda Ministra Obrony Narodowej.

ż 9. 1. Wniesienie przez dyrektora przedsiębiorstwa lub radę pracowniczą sprzeciwu wobec decyzji podjętych przez organ sprawujący nadzór nad przedsiębiorstwem nie wstrzymuje wykonania decyzji w sprawach dotyczących żołnierzy zawodowych oraz w sprawach produkcji, a także likwidacji skutków klęsk żywiołowych.

2. W razie podtrzymania decyzji przez organ, do którego został skierowany sprzeciw, dyrektorowi przedsiębiorstwa oraz radzie pracowniczej przysługuje prawo zwrócenia się w ciągu siedmiu dni o rozstrzygnięcie sporu do Komisji Mediacyjnej powołanej przez Ministra Obrony Narodowej. Orzeczenie Komisji jest ostateczne.

ż 10. 1. W razie doznania szkody, o której mowa w art. 58 ust. 1 ustawy o przedsiębiorstwach, z powodu wykonania decyzji organu sprawującego nadzór, przedsiębiorstwo może żądać od tego organu odszkodowania.

2. Spory wynikłe na tle przepisu ust. 1 rozstrzyga komisja, o której mowa w ż 9 ust. 2.

ż 11. 1. Przedsiębiorstwa mogą utworzyć zrzeszenie lub przystąpić do niego za zgodą Ministra Obrony Narodowej.

2. Statut zrzeszenia wymaga zatwierdzenia przez Ministra Obrony Narodowej.

3. W zakresie wyznaczania, zwalniania i zawieszania w czynnościach służbowych żołnierzy zawodowych w zrzeszeniu oraz powoływania i odwoływania dyrektora zrzeszenia nie będącego żołnierzem zawodowym przepisy ż 6 stosuje się odpowiednio.

ż 12. 1. Ogólne zebranie pracowników i rada pracownicza ma prawo wyrażania opinii oraz występownia z inicjatywami, wnioskami i uwagami we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa, z wyjątkiem spraw: mobilizacyjnych, planowania produkcji nazmiany:
1984-02-22 Dz.U.1984.10.41 ż 1
1987-02-28 Dz.U.1987.7.39 ż 1
1987-12-10 Dz.U.1987.37.213 ż 2
1988-04-19 Dz.U.1988.10.74 ż 2
1990-12-21 Dz.U.1990.88.509 ż 1


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 30 listopada 1981 r.
w sprawie zakresu stosowania ustaw o przedsiębiorstwach państwowych oraz o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego do przedsiębiorstw państwowych wykonujących czynności w całości lub w przeważającej części zadania dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa, a także do wykonujących te zadania jednostek organizacyjnych innych przedsiębiorstw

Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122) oraz art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123) zarządza się, co następuje:

ż 1. 1. Przedsiębiorstwa państwowe wykonujące w całości lub w przeważającej części zadania dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa, a także innych przedsiębiorstw są w rozumieniu rozporządzenia przedsiębiorstwami przemysłu obronnego.

2. Określenia przedsiębiorstw państwowych i jednostek organizacyjnych do których mają zastosowanie przepisy art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122), dokonuje Minister Przemysłu - Przewodniczący Rady Przemysłu Obronnego, na wniosek organu założycielskiego, w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej poprzez nadanie statusu przedsiębiorstwa przemysłu obronnego. Status określa szczególny zakres działania przedsiębiorstw państwowych wykonujących w całości lub w przeważającej części zadania dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa, a także wykonujących te zadania jednostek organizacyjnych innych przedsiębiorstw.

3. Minister Przemysłu - Przewodniczący Rady Przemysłu Obronnego na wniosek zainteresowanych członków Komitetu może pozbawić przedsiębiorstwo na okres trzech miesięcy uprawnień do ulg w obciążeniach, określonych w statusie przedsiębiorstwa przemysłu obronnego, za nieterminowe wykonanie zadań obronnych z winy przedsiębiorstwa.

4. Minister Przemysłu - Przewodniczący Rady Przemysłu Obronnego na wniosek organu założycielskiego w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej pozbawia statusu przedsiębiorstwa przemysłu obronnego te przedsiębiorstwa, które przestały wykonywać zadania obronne stanowiące podstawę do nadania tego statusu.

ż 2. Przedsiębiorstwa przemysłu obronnego wykonują zadania w zakresie prac badawczo-rozwojowych, usługowych oraz produkcji uzbrojenia i sprzętu wojskowego dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa, zwane dalej "zadaniami obronnymi".

ż 3. Do przedsiębiorstw przemysłu obronnego stosuje się przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122), zwane dalej "ustawą o przedsiębiorstwach", oraz przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123), zwane dalej "ustawą o samorządzie załogi", w zakresie nie unormowanym odmiennie w niniejszym rozporządzeniu.

ż 4. 1. Przedsiębiorstwa przemysłu obronnego w zakresie realizacji zadań obronnych prowadzą działalność zgodnie z państwowymi planami dostaw uzbrojenia i sprzętu wojskowego.

2. W odniesieniu do zadań obronnych do przedsiębiorstw przemysłu obronnego nie stosuje się przepisów art. 46 ustawy o przedsiębiorstwach oraz przepisów art. 10 pkt 4 i art. 24 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ustawy o samorządzie załogi.

ż 5. 1. Zawarcie umowy o utworzeniu spółki z udziałem zagranicznym przez przedsiębiorstwo przemysłu obronnego wymaga zgody jego organu założycielskiego .

2. Komitet Przemysłu Obronnego Rady Ministrów ustala warunki, od których spełnienia jest uzależnione wyrażenie zgody określonej w ust. 1 .

ż 6. Projekt statutu przedsiębiorstwa przemysłu obronnego opracowuje dyrektor przedsiębiorstwa po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej. Statut po uchwaleniu przez ogólne zebranie pracowników - zatwierdza organ założycielski.

ż 7. 1. Łączenie lub podział przedsiębiorstwa przemysłu obronnego zarządza organ założycielski po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej.

2. Likwidację przedsiębiorstwa przemysłu obronnego zarządza organ założycielski po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej, w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

ż 8. Do przedsiębiorstw przemysłu obronnego nie stosuje się przepisów art. 26 ustawy o przedsiębiorstwach oraz art. 24 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie załogi.

ż 9. 1. Dyrektora przedsiębiorstwa przemysłu obronnego powołuje i odwołuje organ założycielski po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej.

2. W odniesieniu do przedsiębiorstw przemysłu obronnego nie stosuje się przepisów art. 35 ustawy o przedsiębiorstwach.

ż 10. 1. Zmiana działalności przedsiębiorstwa przemysłu obronnego w zakresie zadań dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa wymaga zatwierdzenia przez organ założycielski, w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

2. Do przedsiębiorstwa przemysłu obronnego nie stosuje się art. 24 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie załogi.

ż 11. 1. Utworzenie zrzeszenia przedsiębiorstw przemysłu obronnego następuje na podstawie umowy podlegającej zatwierdzeniu przez organy założycielskie.

2. Organy założycielskie mogą ustanowić obowiązek utworzenia zrzeszenia określonych przedsiębiorstw przemysłu obronnego oraz zobowiązać te przedsiębiorstwa do zawarcia umowy o utworzeniu zrzeszenia.

2a. W razie utworzenia zrzeszenia przedsiębiorstw przemysłu obronnego nadzorowanych przez różne organy założycielskie, zainteresowane organy założycielskie ustalą organ sprawujący nadzór nad zrzeszeniem.

3. Celem zrzeszenia jest zapewnienie:

1) dostaw bieżących uzbrojenia i wprowadzania techniki wojskowej zgodnie z potrzebami obronności i bezpieczeństwa Państwa oraz zobowiązaniami międzynarodowymi,

2) koordynacji specjalizacyjnej i inwestycyjnej,

3) racjonalnej gospodarki materiałowej i zaopatrzenia,

4) rozwiązywania problemów kooperacyjnych,

5) koordynacji importu i eksportu,

6) prowadzenia prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych,

7) przygotowania przemysłu do działania w okresach zagrożenia i w czasie wojny.

4. Statut zrzeszenia wymaga zatwierdzenia przez organ sprawujący nadzór nad zrzeszeniem.

4a. Przedsiębiorstwo państwowe może za zgodą rady pracowniczej w trybie określonym w umowie lub w statucie zrzeszenia wystąpić ze zrzeszenia, którego utworzenie nie wynikało z obowiązku nałożonego na podstawie ust. 2 .

4b. W odniesieniu do przedsiębiorstw przemysłu obronnego nie stosuje się przepisów art. 60 i 65 ustawy o przedsiębiorstwach, a w odniesieniu do zrzeszeń przedsiębiorstw przemysłu obronnego utworzonych w trybie określonym w ust. 2 nie stosuje się przepisu art. 24 ust. 1 pkt 5 ustawy o samorządzie załogi.

ż 12. 1. Dyrektora zrzeszenia przemysłu obronnego powołuje i odwołuje organ sprawujący nadzór nad zrzeszeniem, na wniosek rady nadzorczej.

2. Organ sprawujący nadzór nad zrzeszeniem może odwołać dyrektora zrzeszenia mimo braku wniosku rady zrzeszenia, jeżeli dyrektor zrzeszenia nie realizuje zadań ustalonych w statucie lub działa niezgodnie z prawem.

3. Dyrektor zrzeszenia podejmuje decyzje w sprawach nie zastrzeżonych do wyłącznej kompetencji rady zrzeszenia.

4. Dyrektor zrzeszenia jest upoważniony do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych stosownie do postanowień umowy zrzeszenia.

ż 12a. 1. Organy zrzeszenia przedsiębiorstw przemysłu obronnego są odpowiedzialne przed organem sprawującym nadzór nad zrzeszeniem za realizację celów zrzeszenia określonych w ż 11 ust. 3 .

2. Rada zrzeszenia określa kierunki rozwoju i specjalizacji zrzeszonych przedsiębiorstw w zakresie produkcji obronnej.

3. Rada zrzeszenia nadzoruje wykorzystanie środków z dotacji budżetowych na inwestycje centralne w zakresie zadań obronnych realizowane w przedsiębiorstwach wchodzących w skład zrzeszenia oraz funduszy zrzeszenia przeznaczonych na rozwój przemysłu obronnego, przewidzianych w statusie przedsiębiorstwa przemysłu obronnego oraz w statucie zrzeszenia przedsiębiorstw przemysłu obronnego.

4. Rada zrzeszenia nadzoruje wykorzystanie funduszy przedsiębiorstw przemysłu obronnego przeznaczonych na rozwój przemysłu obronnego.

5. Dyrektor zrzeszenia podejmuje decyzje w sprawach nie zastrzeżonych do kompetencji rady zrzeszenia.

6. (skreślony)

7. Dyrektor zrzeszenia dysponuje funduszami zrzeszenia tworzonymi na podstawie przepisów statusu przedsiębiorstwa przemysłu obronnego oraz statutu zrzeszenia przedsiębiorstw przemysłu obronnego, z uwzględnieniem postanowień rady zrzeszenia, o których mowa w ust. 2 i 3.

8. (skreślony)

9. Dyrektor zrzeszenia nadzoruje gospodarkę materiałową przedsiębiorstw wchodzących w skład zrzeszenia, w zakresie związanym z realizacją zadań obronnych.

10. Dyrektor zrzeszenia kontroluje realizację planów przedsiębiorstw w zakresie zadań obronnych.

11. Dyrektor zrzeszenia jest upoważniony do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych stosownie do postanowień umowy zrzeszenia.

12. Statuty zrzeszeń przedsiębiorstw przemysłu obronnego powinny zawierać postanowienia umożliwiające organom zrzeszenia realizację celów określonych w ż 11 ust. 3.

ż 13. 1. Dyrektor zrzeszenia składa sprawozdania radzie zrzeszenia raz w roku.

2. Rada zrzeszenia może zażądać od dyrektora złożenia sprawozdania poza terminami określonymi w ust. 1, gdy uzna to za niezbędne.

ż 14. (skreślony)

ż 15. Przepisy dotyczące Ministra Obrony Narodowej stosuje się odpowiednio do Ministra Spraw Wewnętrznych w zakresie jego działania.

ż 16. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
1988-04-19 Dz.U.1988.10.74 ż 3


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 30 grudnia 1981 r.
w sprawie zakresu stosowania przepisów ustaw o przedsiębiorstwach państwowych oraz o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego do przedsiębiorstw państwowych podległych Ministrowi Finansów.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122) oraz art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123) zarządza się, co następuje:

ż 1. Przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 24, poz. 122), zwanej dalej "ustawą o przedsiębiorstwach", oraz przepisy ustawy z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (Dz. U. Nr 24, poz. 123), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", stosuje się do przedsiębiorstw państwowych podległych Ministrowi Finansów, w zakresie nie unormowanym odmiennie w niniejszym rozporządzeniu.

ż 2. 1. Przedsiębiorstwo państwowe podległe Ministrowi Finansów, zwane dalej "przedsiębiorstwem", tworzy Minister Finansów.

2. W skład zespołu przygotowawczego mającego na celu zbadanie i ocenę potrzeby oraz warunków utworzenia przedsiębiorstwa wchodzą przedstawiciele Ministra Finansów, banku i terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.

3. Minister Finansów może powołać do składu zespołu przygotowawczego również inne osoby niż określone w ust. 2.

ż 3. ż 4. 1. Projekt statutu przedsiębiorstwa opracowuje dyrektor przedsiębiorstwa po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej.

2. Statut przedsiębiorstwa po akceptacji ogólnego zebrania pracowników zatwierdza Minister Finansów.

ż 5. 1. Łączenie i podział przedsiębiorstwa zarządza Minister Finansów za zgodą rady pracowniczej.

2. Likwidację przedsiębiorstwa zarządza Minister Finansów za zgodą rady pracowniczej.

3. Przepisy ż 2 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio, z tym że w skład zespołu przygotowawczego, o którym mowa w ż 2 ust. 2, wchodzą również przedstawiciele związków zawodowych działających w przedsiębiorstwie.

4. Przepisu art. 26 ustawy o przedsiębiorstwach nie stosuje się.

ż 6. 1. Dyrektora przedsiębiorstwa powołuje i odwołuje Minister Finansów po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej przedsiębiorstwa.

2. 3. Przepisów art. 34-36 i art. 56 ust. 3 ustawy o przedsiębiorstwach nie stosuje się.

ż 7. Dyrektor przedsiębiorstwa jest odpowiedzialny przed Ministrem Finansów i załogą za prawidłowe kierowanie przedsiębiorstwem i uzyskiwanie przez nie dobrych wyników ekonomicznych.

ż 8. Na podjęcie przez przedsiębiorstwo działalności w dziedzinie nie przewidzianej w akcie o jego utworzeniu wymagana jest zgoda Ministra Finanasów.

ż 9. Minister Finansów może nałożyć na przedsiębiorstwo zadania nie przewidziane w planie rocznym. W takich wypadkach Minister Finansów jest obowiązany zapewnić przedsiębiorstwu środki niezbędne do ich wykonania.

ż 10. 1. Wniesienie przez dyrektora przedsiębiorstwa lub radę pracowniczą sprzeciwu wobec decyzji podjętej przez Ministra Finansów nie wstrzymuje jej wykonania.

2. W razie podtrzymania decyzji przez Ministra Finansów dyrektorowi przedsiębiorstwa oraz radzie pracowniczej przysługuje prawo zwrócenia się w terminie 7 dni do komisji mediacyjnej o rozstrzygnięcie sporu. Orzeczenie komisji jest ostateczne.

3. Komisję mediacyjną powołuje Minister Finansów w uzgodnieniu z radą pracowniczą przedsiębiorstwa.

ż 11. 1. W razie doznania szkody, spowodowanej wykonaniem decyzji Ministra Finansów, przedsiębiorstwo może żądać odszkodowania.

2. Spory wynikłe na tle przepisu ust. 1 rozstrzyga komisja mediacyjna, o której mowa w ż 10 ust. 2.

ż 12. ż 13. 1. Ogólne zebranie pracowników i rada pracownicza mają prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa.

2. W przedsiębiorstwach jednozakładowych, posiadających na terenie kraju jednostki nie będące zakładami w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o samorządzie, ogólne zebranie pracowników odbywa posiedzenie co najmniej raz w roku. Skład ogólnego zebrania określa statut samorządu w taki sposób, aby każda jednostka była reprezentowana przez co najmniej jednego pracownika.

ż 14. 1. Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy:

1) uchwalanie i zmiana planu rocznego przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem zadań określonych przez Ministra Finansów,

2) przyjmowanie sprawozdania rocznego oraz zatwierdzanie bilansu,

3) wyrażanie zgody na utworzenie lub przystąpienie do zrzeszenia przedsiębiorstw,

4) podejmowanie uchwał w sprawie zakładowego budownictwa mieszkaniowego i socjalnego,

5) podejmowanie uchwał w sprawie zasad wykorzystania funduszów tworzonych z wygospodarowanego dochodu pozostającego do dyspozycji przedsiębiorstwa,

6) wyrażanie zgody na zbywanie zbędnych przedsiębiorstwu maszyn i urządzeń oraz na dokonywanie darowizny,

7) przystępowanie przedsiębiorstwa w charakterze członka zbiorowego do organizacji społecznych,

8) uchwalanie, na wniosek dyrektora, regulaminu pracy przedsiębiorstwa,

9) podejmowanie uchwał w sprawie klubów techniki i racjonalizacji,

10) wybieranie swego przedstawiciela do rady zrzeszenia przedsiębiorstw.

2. W wypadkach określonych w art. 40 ustawy o samorządzie radzie pracowniczej przysługuje prawo odwołania się w terminie 7 dni od decyzji dyrektora przedsiębiorstwa do Ministra Finansów. Przepis ż 10 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

ż 15. Załoga może wypowiedzieć się w formie referendum w sprawach określonych w ż 14 ust. 1 pkt 3, 4 i 8. W innych wypadkach przepisów art. 2 ust. 2 oraz art. 24 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie nie stosuje się.

ż 16. W wypadkach, o których mowa w art. 44 i 46 ustawy o samorządzie, rada pracownicza przedsiębiorstwa lub dyrektor przedsiębiorstwa mogą w terminie 14 dni zwrócić się o rozstrzygnięcie sporu do komisji mediacyjnej, o której mowa w ż 10 ust. 2.

ż 17. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
czas wojny oraz dotyczących przebiegu służby wojskowej żołnierzy zawodowych.

2. Radzie pracowniczej przysługuje także prawo wyrażania opinii w sprawach pracowniczych w stosunku do osób wykonujących kierownicze funkcje w przedsiębiorstwie.

ż 13. Ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa uchwala wieloletnie plany przedsiębiorstwa uwzględniając zadania określone przez organ sprawujący nadzór nad przedsiębiorstwem.

ż 14. 1. Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy:

1) uchwalanie oraz zmiana planu rocznego przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem zadań określonych przez organ sprawujący nadzór nad przedsiębiorstwem.

2) przyjmowanie sprawozdania rocznego oraz zatwierdzanie bilansu,

3) podejmowanie uchwał w sprawie inwestycji finansowanych ze środków własnych przedsiębiorstwa,

4) wyrażanie zgody na zawarcie umowy o utworzeniu przedsiębiorstwa wspólnego,

5) wyrażanie zgody na utworzenie lub przystąpienie do zrzeszenia przedsiębiorstw,

6) podejmowanie uchwał w sprawie zakładowego budownictwa mieszkaniowego i socjalnego,

7) podejmowanie uchwał w sprawie podziału na fundusze wygospodarowanego dochodu pozostającego w dyspozycji przedsiębiorstwa oraz zasad wykorzystania tych funduszów,

8) wyrażanie zgody na zbywanie zbędnych przedsiębiorstwu maszyn i urządzeń oraz na dokonywanie darowizny

9) podejmowanie uchwał w sprawie klubów techniki i racjonalizacji,

10) uchwalanie na wniosek dyrektora regulaminu pracy przedsiębiorstwa,

11) wybieranie swego przedstawiciela do rady zrzeszenia przedsiębiorstw.

2. Przepisów art. 24 ust.1 pkt 6, 8 i 11 ustawy o samorządzie nie stosuje się.

3. Radzie pracowniczej przysługuje prawo kontroli działalności przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem dbałości o racjonalną gospodarkę mieniem przedsiębiorstwa z wyjątkiem spraw, o których mowa w ż 12 ust. 1.

4. W wypadkach określonych w art. 40 ustawy o samorządzie, radzie pracowniczej w przedsiębiorstwie przysługuje prawo odwołania się od decyzji dyrektora do organu sprawującego nadzór nad przedsiębiorstwem. Przepisy ż 9 stosuje się odpowiednio.

ż 15. Załoga może wypowiedzieć się w formie referendum w sprawach określonych w ż 14 ust. 1 pkt 3, 6 i 7. W innych wypadkach przepisów art. 2 ust. 2 oraz art. 24 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie nie stosuje.

ż 16. Dyrektor przedsiębiorstwa jest obowiązany do:

1) zapewnienia radzie pracowniczej możliwości zaznajomienia się z materiałami dotyczącymi działalności przedsiębiorstwa, z wyjątkiem spraw, o których mowa w ż 12 ust. 1,

2) przedstawienia na posiedzenie rady materiałów z odpowiednim wyprzedzeniem,

3) zapewnienia radzie niezbędnych środków technicznych i finansowych oraz warunków lokalowych.

ż 17. W wypadkach, o których mowa w art. 14 i 46 ustawy o samorządzie, rada pracownicza przedsiębiorstwa lub dyrektor może w ciągu czternastu dni zwrócić się do komisji, o której mowa w ż 9 ust. 2, o rozstrzygnięcie sporu.

ż 17a. 1. Przedsiębiorstwu podległemu Ministrowi Obrony Narodowej może być nadany status przedsiębiorstwa przemysłu obronnego w trybie określonym w ż 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie zakresu stosowania ustaw do przedsiębiorstw państwowych wykonujących w całości lub w przeważającej części zadania dla potrzeb obronności i bezpieczeństwa Państwa, a także do wykonujących te zadania jednostek organizacyjnych innych przedsiębiorstw (Dz. U. 1982 r. Nr 1, poz. 3)

2. Do przedsiębiorstw podległych Ministrowi Obrony Narodowej, którym został nadany status przedsiębiorstwa przemysłu obronnego, nie stosuje się pozostałych przepisów rozporządzenia wymienionych w ust. 1, z wyjątkiem ż 1, 2, 4 ust. 1, ż 11, 12, 12a.

ż 18. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
1983-08-01 Dz.U.1983.42.188 wynik. z art. 15 ust. 1 pkt 1
1995-01-01 Dz.U.1994.84.386 art. 4 ust. 6
2000-01-01 Dz.U.1996.24.110 wynik. z art. 1 pkt 126, art. 19, art. 1 pkt 149, art. 22
2003-01-01 Dz.U.2002.199.1673 wynik. z art. 61 pkt 2


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 30 grudnia 1981 r.
w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa - Karta górnika.

Wyrażając szczególne uznanie dla trudu górniczej pracy, na podstawie art. 79, 129 ż 2, 130 ż 2 i 160 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i z 1981 r. Nr 6, poz. 23), art. 45 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 20, poz. 105) i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o podatku wyrównawczym (Dz. U. z 1975 r. Nr 45, poz. 227 i z 1976 r. Nr 40, poz. 223) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1
Przepisy ogólne.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 1. Rozporządzenie określa szczególne przywileje przysługujące pracownikom górnictwa w zakresie praw honorowych, płac, czasu pracy, wypoczynku, świadczeń socjalnych i zaopatrzenia emerytalnego.

_@POCZ@_ż 2. Orzeczenia [1]1. Orzeczenia [1]_@KON@_ż 2. _@POCZ@__@KON@_1. Uprawnienia przewidziane w rozporządzeniu przysługują pracownikom:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) kopalń: węgla kamiennego i brunatnego, piasku posadzkowego, soli kamiennej, rud, kruszców, glinki ogniotrwałej, glin szlachetnych, barytów, anhydrytów, kaolinów, magnezytów, gipsów, dolomitów, kwarcytów i siarki,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_2) przedsiębiorstw wykonujących roboty górnicze w kopalniach wymienionych w pkt 1,

3) ratownictwa górniczego,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_4) miernictwa górniczego,

5) górniczego wykonawstwa budowlano-montażowego,

6) górniczego zaopatrzenia, zbytu i transportu,

7) bezpośrednio nadzorującym prace jednostek organizacyjnych, o których mowa w pkt 1-5, zatrudnionym na stanowiskach określonych przez właściwego ministra w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.

2. Uprawnienia przewidziane w rozporządzeniu, w zakresie określonym w dalszych przepisach, przysługują również pracownikom:

1) inspekcyjno-technicznym urzędów górniczych,

2) przemysłu maszyn górniczych,

3) górniczego zaplecza naukowo-badawczego i projektowego,

4) szkół górniczych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. Prezes Rady Ministrów może określić inne jednostki organizacyjne, do których stosuje się przepisy rozporządzenia, oraz ustalić zakres stosowania tych przepisów.

Rozdział 2
Uprawnienia w zakresie praw honorowych.

ż 3. 1. Dzień Górnika, 4 grudnia, jest świętem górniczym, wolnym od pracy.

2. Z okazji Dnia górnika przysługuje:

1) pracownikom, o których mowa w ż 2 ust. 1 - nagroda w wysokości miesięcznego wynagrodzenia, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy,

2) pracownikom, o których mowa w ż 2 ust. 2 - nagroda w wysokości jednodniowego wynagrodzenia, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy.

3. Pracownikom górnictwa przysługuje ponadto tradycyjne "barbórkowe" w naturze lub ekwiwalencie pieniężnym, stanowiącym równowartość świadczenia w naturze.

4. Właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określą rodzaj, ilość i wartość artykułów objętych świadczeniem w naturze.

ż 4. 1. W uznaniu dla ciężkiej i odpowiedzialnej pracy oraz zasług dla górnictwa i jego rozwoju, pracownikom górnictwa nadaje się następujące stopnie górnicze:

1) generalny dyrektor górnictwa,

2) generalny dyrektor górniczy I stopnia

generalny dyrektor górniczy II stopnia,

generalny dyrektor górniczy III stopnia,

3) dyrektor górniczy I stopnia,

dyrektor górniczy II stopnia,

dyrektor górniczy III stopnia,

4) inżynier górniczy I stopnia,

inżynier górniczy II stopnia,

inżynier górniczy III stopnia,

5) technik górniczy I stopnia,

technik górniczy II stopnia,

technik górniczy III stopnia,

6) górnik I stopnia,

górnik II stopnia,

górnik III stopnia,

7) aspirant górniczy I stopnia,

aspirant górniczy II stopnia,

aspirant górniczy III stopnia.

2. Warunkiem nadania stopnia górniczego jest zajmowanie określonego stanowiska w zawodzie górniczym lub pełnienie funkcji związanej z tym zawodem, posiadanie odpowiedniego wykształcenia i stażu pracy, poniesienie dużych zasług dla górnictwa i wykazanie się właściwą postawą ideowo-moralną, dającą rękojmię należytego wykonywania zadań zawodowych.

3. Osoba posiadająca stopień górniczy ma prawo do noszenia uroczystego i służbowego munduru górniczego z odznakami stopnia górniczego.

4. Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Górnictwa i Energetyki określa warunki i tryb nadawania stopni górniczych oraz wzory i normy przydziału mundurów górniczych.

ż 5. 1. Pracownikom górnictwa po nienagannym i nieprzerwanym przepracowaniu 25 lat pod ziemią nadaje się szpadę górniczą.

2. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie szpada górnicza może być nadana po nienagannym przepracowaniu 15 lat pod ziemią.

ż 6. Pracownikom górnictwa przysługują szczególne przywileje w zakresie orderów i odznaczeń państwowych stosownie do obowiązujących przepisów.

ż 7. Wieloletnim i zasłużonym górnikom, nadgórnikom, technikom i inżynierom górniczym, którzy w okresie pracy w kopalniach pod ziemią wyróżnili się osiągnięciami w pracy, nadaje się tytuł honorowy "Zasłużony Górnik Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej" stosownie do obowiązujących przepisów.

Rozdział 3
Przywileje w zakresie płac.

ż 8. Pracownikom górnictwa przysługują przywileje w zakresie wynagradzania za pracę.

ż 9. 1. Pracownikom górnictwa przysługuje specjalne wynagrodzenie miesięczne w następującej wysokości:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1) zatrudnionym pod ziemią - od 20% płacy zasadniczej po przepracowaniu 1 miesiąca do 60% płacy zasadniczej po przepracowaniu 15 lat,

2) zatrudnionym w zakładach przeróbczych w ciągu technologicznym w kopalniach - od 15% płacy zasadniczej po przepracowaniu roku do 40% płacy zasadniczej po przepracowaniu 15 lat,

3) pozostałym pracownikom zatrudnionym na powierzchni - od 10% płacy zasadniczej po przepracowaniu roku do 25% płacy zasadniczej po przepracowaniu 15 lat.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Specjalne wynagrodzenie nie podlega podatkowi wyrównawczemu.

3. Do okresu pracy, od którego zależy uprawnienie do specjalnego wynagrodzenia, zalicza się wszystkie okresy zatrudnienia, z wyjątkiem okresów pracy zakończonych rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika oraz wygaśnięciem stosunku pracy wskutek porzucenia pracy.

4. Właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określą szczegółowe zasady przyznawania i warunki wypłacania specjalnego wynagrodzenia.

ż 10. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Pracownikom górnictwa za długoletnią pracę przysługują nagrody jubileuszowe w następującej wysokości:

1) za 15 lat pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego,

2) za 20 lat pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego,

3) za 25 lat pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego,

4) za 30 lat pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego,

5) za 35 lat pracy - 250% wynagrodzenia miesięcznego,

6) za 40 lat pracy - 300% wynagrodzenia miesięcznego,

7) za 45 lat pracy - 350% wynagrodzenia miesięcznego,

8) za 50 lat pracy - 400% wynagrodzenia miesięcznego.

2. Pracownikom górnictwa przysługuje ponadto odznaka jubileuszowa po przepracowaniu:

1) 25 lat - brązowa odznaka honorowa i dyplom honorowy,

2) 35 lat - srebrna odznaka honorowa i dyplom honorowy,

3) 50 lat - złota odznaka honorowa i dyplom honorowy.

3. Po przepracowaniu co najmniej 25 lat pracownik górnictwa otrzymuje zegarek pamiątkowy, z tym że zegarek przyznaje się tylko jeden raz.

4. Wzór honorowej odznaki jubileuszowej i sposób jej noszenia określają odrębne przepisy.

Rozdział 4
Przywileje w zakresie czasu pracy, wypoczynku, świadczeń socjalnych i zaopatrzenia emerytalnego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 11. Dla pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych, oprócz niedziel i innych dni ustawowo wolnych od pracy, wszystkie soboty są dodatkowymi dniami wolnymi od pracy.

ż 12. 1. Czas pracy pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych pod ziemią wynosi 7,5 godziny na dobę i 37,5 godziny na tydzień przy pięciodniowym tygodniu pracy.

2. Ze względu na szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia warunki pracy czas pracy pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych pod ziemią, w zależności od warunków pracy, wynosi 7 do 6 godzin na dobę.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do pracowników zatrudnionych w innych przedsiębiorstwach, którzy wykonują roboty górnicze i roboty montażowe w kopalniach głębinowych pod ziemią.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_4. Czas pracy pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych na powierzchni w ruchu zakładu górniczego, przy innych pracach związanych z zabezpieczeniem tego ruchu, a w szczególności ciągłości procesu technologicznego, oraz pracowników administracyjno-biurowych wynosi 8 godzin na dobę i 40 godzin na tydzień - przy pięciodniowym tygodniu pracy.

ż 13. 1. Pracownikom zatrudnionym w kopalniach pod ziemią przy pracach przodkowych i pracownikom dozoru ruchu pod ziemią oraz pracownikom zakładów przeróbczych zatrudnionym w ciągu technologicznym w kopalniach przysługuje dodatkowy płatny urlop wypoczynkowy w takim wymiarze, aby łączny wymiar urlopu podstawowego i dodatkowego wynosił:

1) 21 dni roboczych po roku pracy,

2) 25 dni roboczych po 5 latach pracy.

2. Pozostałym pracownikom zatrudnionym pod ziemią, po przepracowaniu 5 lat pod ziemią, przysługuje łączny urlop wypoczynkowy w wymiarze 18 dni roboczych.

3. Pracownikom pobierającym rentę inwalidzką z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, po roku pracy do 3 lat pracy, przysługuje dodatkowy płatny urlop wypoczynkowy w takim wymiarze, aby łączny wymiar urlopu podstawowego i dodatkowego wynosił 15 dni roboczych.

4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do pracowników, którzy na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów nabyli prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze.

5. Pracownicy zatrudnieni pod ziemią mogą po przepracowaniu 6 miesięcy wykorzystać połowę urlopu przysługującego im po roku pracy, a pozostałą część urlopu - po przepracowaniu roku.

ż 14. 1. Pracownikom nie korzystającym z wczasów organizowanych i finansowanych przez zakład pracy może być wypłacany z funduszu socjalnego ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej przez samorząd pracowniczy.

2. Ekwiwalent, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również członkom rodziny pracownika, na których pracownik pobiera zasiłek rodzinny z ubezpieczenia społecznego.

ż 15. 1. Pracownikom zatrudnionym pod ziemią po nienagannym przepracowaniu 3 lat przysługuje ekwiwalent pieniężny z tytułu zwrotu kosztów przejazdu urlopowego.

2. Ekwiwalent, o którym mowa w ust. 1, przysługuje pracownikowi oraz członkom rodziny pozostającym na jego utrzymaniu.

3. Wysokość ekwiwalentu odpowiada cenie biletu kolejowego za przejazd pociągiem osobowym II klasy na trasie 600 km tam i z powrotem.

ż 16. Pracownik górnictwa:

1) zatrudniony w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych,

2) który uległ wypadkowi przy pracy,

3) który jest zagrożony albo nabył chorobę zawodową w związku z wykonywaniem pracy zawodowej,

4) który jest zagrożony albo nabył chorobę pozostającą w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami pracy,

ma prawo do płatnego urlopu zdrowotnego na leczenie sanatoryjne lub wczasy profilaktyczno-lecznicze, jeżeli społeczny zakład służby zdrowia sprawujący opiekę lekarską nad zdrowiem pracownika wyda orzeczenie o potrzebie leczenia sanatoryjnego lub korzystanie z wczasów profilaktyczno-leczniczych.

ż 17. 1. Pracownikom górnictwa przysługują szczególne przywileje w zakresie wcześniejszego przechodzenia na emeryturę i zaopatrzenia emerytalnego, stosownie do obowiązujących przepisów.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Pracownikom górnictwa przechodzącym na emeryturę lub rentę inwalidzką wypłaca się odprawę pieniężną w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia obliczonego jak za urlop wypoczynkowy, nie wyższą niż 5 zł.

3. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z właściwymi ministrami może podwyższyć wysokość odpraw, o których mowa w ust. 2.

ż 18. 1. W razie wypadku przy pracy powodującego śmierć pracownika lub jego trwałą niezdolność do pracy zakład pracy jest obowiązany wypłacać zastępczo pracownikowi, a w razie jego śmierci - pozostałym po nim członkom rodziny, po wyczerpaniu zasiłku chorobowego, w każdym miesiącu taką kwotę, jaką pracownik lub pozostali po nim członkowie rodziny otrzymaliby jako rentę z ubezpieczenia społecznego - do czasu przyznania tej renty.

2. Pracownikom zatrudnionym pod ziemią, którzy w następstwie wypadku przy pracy doznali trwałego kalectwa ograniczającego zdolność poruszania się, przydziela się bezpłatnie motorowy wózek inwalidzki.

3. Członkom rodziny pracownika zmarłego wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wypłaca się oprócz odprawy pośmiertnej przewidzianej w przepisach Kodeksu pracy i jednorazowego odszkodowania z tytułu śmierci pracownika, przewidzianego w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - odprawę pośmiertną w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia.

ż 19. 1. Pracownikom objętym przepisami rozporządzenia przysługuje deputat węglowy w naturze i ekwiwalencie pieniężnym lub tylko w ekwiwalencie pieniężnym.

2. Emerytom i rencistom uprawnionym do deputatu węglowego w okresie ich zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych objętych przepisami rozporządzenia oraz wdowom (wdowcom) i zupełnym sierotom po nich przysługuje bezpłatny węgiel opałowy lub ekwiwalent pieniężny za ten węgiel.

3. Właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określą szczegółowe zasady przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 1 i 2.

ż 20. Pracownikom mającym dzieci uczęszczające do szkoły przysługuje raz w roku na pomoce naukowe kwota 5 gr, wypłacana na każde dziecko, na które pracownik pobiera zasiłek rodzinny.

ż 21. 1. Pracownikom zatrudnionym pod ziemią, którzy po dniu wejścia w życie rozporządzenia zawarli związek małżeński, przysługuje jednorazowa pożyczka na zagospodarowanie w wysokości 10 zł, umarzana po 5 latach nienagannej pracy pod ziemią.

2. Właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określą szczegółowe zasady przyznawania i umarzania pożyczek, o których mowa w ust. 1.

Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe.

ż 22. 1. Tracą moc:

1) uchwała Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1949 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla górników w górnictwie węglowym (Monitor Polski z 1949 r. Nr A-100, poz. 1175, z 1957 r. Nr 69, poz. 423 i z 1960 r. Nr 12, poz. 54),

2) uchwała Rady Ministrów z dnia 3 marca 1950 r. w sprawie przywilejów dla górników w górnictwie rud, kruszców i kopalń glinki ogniotrwałej (Monitor Polski z 1950 r. Nr A-29, poz. 336, z 1952 r. Nr A-73, poz. 1159 i z 1959 r. Nr 71, poz. 369),

3) uchwała nr 360 Prezydium Rządu z dnia 26 maja 1951 r. w sprawie przywilejów dla górników zatrudnionych w podziemnych kopalniach glin szlachetnych, kaolinów, magnezytów i gipsów (Monitor Polski Nr A-69, poz. 895),

4) uchwała nr 834 Prezydium Rządu z dnia 8 grudnia 1951 r. w sprawie przywilejów dla górników zatrudnionych w podziemnych kopalniach soli kamiennej (Monitor Polski Nr A-102, poz. 1484),

5) uchwała nr 639 Prezydium Rządu z dnia 18 września 1954 r. w sprawie objęcia przywilejami z Karty górnika oraz przyznania deputatu węglowego pracownikom Przedsiębiorstwa Miernictwa Górniczego,

6) uchwała nr 615 Rady Ministrów z dnia 21 października 1954 r. w sprawie objęcia niektórych pracowników urzędów górniczych uchwałą Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1949 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla górników w górnictwie węglowym (Monitor Polski Nr 102, poz. 1278),

7) uchwała nr 326 Rady Ministrów z dnia 12 sierpnia 1957 r. w sprawie rozszerzenia przywilejów dla pracowników górnictwa (Monitor Polski Nr 69, poz. 423),

8) uchwała nr 230 Rady Ministrów z dnia 27 września 1974 r. w sprawie zmian w zasadach wypłacania specjalnego wynagrodzenia z Karty górnika oraz innych składników płac, z wyjątkiem ż 6.

2. Rozporządzenie nie narusza uprawnień pracowników w zakresie praw honorowych nabytych na podstawie przepisów dotychczasowych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 23. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 1982 r.
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 18 stycznia 1982 r.
w sprawie utworzenia Szkoły Głównej Służby Pożarniczej.

Na podstawie art. 2 ust. 1 oraz art. 5 ust. 8 ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 1973 r. Nr 32, poz. 191) zarządza się, co następuje:

ż 1. Tworzy się Szkołę Główną Służby Pożarniczej.

ż 2. Siedzibą Szkoły Głównej Służby Pożarniczej jest Warszawa.

ż 3. Szkoła Główna Służby Pożarniczej kształci i wychowuje kadry specjalistów oficerów pożarnictwa przygotowanych do objęcia stanowisk wymagających posiadania wyższego wykształcenia w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

ż 4. Szkoła Główna Służby Pożarniczej wydaje absolwentom dyplomy stwierdzające ukończenie szkoły i nadanie tytułu magistra inżyniera pożarnictwa lub inżyniera pożarnictwa określonej specjalności.

ż 5. Nadzór nad Szkołą Główną Służby Pożarniczej sprawuje Minister Spraw Wewnętrznych.

ż 6. Szkoła Główna Służby Pożarniczej rozpoczyna swą działalność dydaktyczną od roku akademickiego 1981/1982.

ż 7. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
2000-02-01 Dz.U.2000.10.132 wynik. z art. 55
Dz.U.2000.10.133 wynik. z


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych,
podpisana w Atenach
dnia 24 października 1979 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 października 1979 r. została podpisana w Atenach Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Grecką o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydent Republiki Greckiej pragnąc umocnić ścisłą i trwałą przyjaźń między obydwoma krajami oraz dać wyraz znaczeniu, jakie przypisują współpracy w zakresie prawa, postanowili zawrzeć Umowę o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych i w tym celu wyznaczyli swych pełnomocników:

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

prof. dra hab. Jerzego Bafię, Ministra Sprawiedliwości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

Prezydent Republiki Greckiej:

Georgesa Stamatisa, Ministra Sprawiedliwości Republiki Greckiej,

którzy po dokonaniu wymiany swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, uzgodnili następujące postanowienia:

Rozdział 1
Postanowienia ogólne.

Art. 1.

Zakres ochrony prawnej.

1. Obywatele jednej z Umawiających się Stron korzystają w zakresie swych praw osobistych i majątkowych z takiej samej ochrony na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, jaką ta Strona przyznaje swoim obywatelom.

2. Obywatele jednej z Umawiających się Stron mają swobodny dostęp do sądów i innych organów drugiej Umawiającej się Strony, właściwych w sprawach cywilnych i karnych. Mogą oni występować przed tymi organami w obronie swych praw, składać wnioski i wytaczać powództwa na tych samych warunkach co obywatele tej Strony.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się odpowiednio do osób prawnych obydwu Umawiających się Stron.

Art. 2.

Tryb porozumiewania się.

1. W sprawach objętych niniejszą umową Ministerstwo Sprawiedliwości lub Prokuratura Generalna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Greckiej porozumiewają się bezpośrednio między sobą, chyba że postanowienia niniejszej umowy stanowią inaczej.

2. Sądy i inne organy Umawiających się Stron, właściwe w sprawach cywilnych i karnych, porozumiewają się między sobą za pośrednictwem Ministerstwa Sprawiedliwości lub Prokuratury Generalnej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Greckiej.

Art. 3.

Języki urzędowe.

Dokumenty przekazywane w sprawach objętych niniejszą umową będą sporządzane w języku Strony wzywającej z załączonym tłumaczeniem na język Strony wezwanej lub na język francuski.

Art. 4.

Informacje o prawie.

Ministerstwo Sprawiedliwości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Greckiej, a także Prokuratury Generalne obydwu Umawiających się Stron będą udzielały sobie wzajemnie, na wniosek, informacji o prawie obowiązującym w ich Państwach, o wykładni przepisów prawnych przez właściwe organy Umawiających się Stron, o ważniejszych aktach ustawodawczych, jak również - jeżeli zajdzie potrzeba - o określonych problemach prawnych.

Art. 5.
W rozumieniu niniejszej umowy wyrażenie "w sprawach cywilnych" obejmuje również zagadnienia wynikające z prawa handlowego i z prawa rodzinnego.

Rozdział 2
Pomoc prawna.

Art. 6.

Udzielanie pomocy prawnej.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do wzajemnego udzielania pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych.

2. Pomocy prawnej udziela się przez dokonywanie określonych czynności postępowania, a w szczególności przez przesyłanie dokumentów, przeszukiwanie, zajęcie i przekazywanie dowodów, opinie biegłych, przesłuchiwanie podejrzanych i oskarżonych, przesłuchanie stron, świadków i biegłych, jak również oględziny sądowe.

Art. 7.

Przedmiot i forma wniosków o udzielenie pomocy prawnej.

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien zawierać:

a) określenie organów wzywających i wezwanych;

b) sprawę, której dotyczy wniosek o udzielenie pomocy prawnej;

c) imiona i nazwiska stron, podejrzanych, oskarżonych lub skazanych, ich miejsce zamieszkania lub pobytu, obywatelstwo i zawód, a w sprawach karnych - w miarę możności - również miejsce i datę urodzenia podejrzanych, oskarżonych lub skazanych oraz imiona ich rodziców;

d) nazwiska, imiona i adresy pełnomocników;

e) treść wniosku i informacje niezbędne do jego wykonania, a w sprawach karnych również kwalifikacje czynu przestępnego.

2. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej oraz załączone dokumenty powinny być podpisane i opatrzone pieczęcią urzędową organu, od którego pochodzą.

Art. 8.

Wykonywanie wniosków o udzielenie pomocy prawnej.

1. Przy wykonywaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej organ wezwany stosuje przepisy prawne swego państwa. Jednakże organ ten na wniosek wzywającej Umawiającej się Strony może zastosować przepisy postępowania drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli nie są one sprzeczne z prawem Strony wezwanej.

2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej, przekazuje go do właściwego organu Strony wezwanej i zawiadamia o tym organ wzywający.

3. Na prośbę organu wzywającego organ wezwany zawiadamia go bezpośrednio o terminie i miejscu wykonania wniosku.

4. Po wykonaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej organ wezwany zwraca akta organowi wzywającemu lub powiadamia go o przeszkodach w wykonaniu tego wniosku.

Art. 9.

Świadkowie i biegli.

1. Jeżeli w toku postępowania przed sądem lub innym organem jednej Umawiającej się Strony okaże się konieczne stawiennictwo świadka lub biegłego przebywającego na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, sąd lub inny właściwy organ tej Strony może być wezwany do doręczenia wezwania.

2. W wypadku określonym w ustępie 1 do wezwania nie może być dołączone zagrożenie grzywną lub innymi środkami przymusu w przypadku niestawiennictwa.

3. Koszty podróży i pobytu, jak również wypłata odszkodowania dla świadków lub biegłych, obciążają stronę wzywającą.

4. Świadek lub biegły, który stawił się przed organem Strony wzywającej na wezwanie doręczone mu przez organ Strony wezwanej, nie może być aresztowany, ścigany karnie, ani nie można wykonać w stosunku do niego kary za przestępstwo popełnione przed przekroczeniem granicy Strony wzywającej.

5. Świadek lub biegły przestaje korzystać z przywileju przewidzianego w ustępie 4, jeżeli nie opuści terytorium Strony wzywającej przed upływem terminu piętnastu dni, licząc od dnia zawiadomienia go przez organ przesłuchujący, że obecność jego nie jest już potrzebna. Przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się okresu, w którym świadek lub biegły nie mógł, bez swojej winy, opuścić terytorium Strony wzywającej.

Art. 10.

Doręczenia.

1. Doręczenia pism są dokonywane przez organ wezwany zgodnie z przepisami prawnymi normującymi tryb doręczania pism w jego Państwie, jeżeli doręczane pisma zostały sporządzone w języku Strony wezwanej albo jeżeli dołączono do nich uwierzytelniony przekład na język tej Strony. W innym wypadku organ wezwany doręcza pismo adresatowi wtedy tylko, gdy on zgodzi się je przyjąć.

2. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien zawierać dokładny adres odbiorcy oraz określenie doręczanego pisma.

3. Jeżeli pisma nie mogą być doręczone pod adresem wskazanym we wniosku o udzielenie pomocy prawnej, organ wezwany podejmie niezbędne środki w celu ustalenia dokładnego adresu. Jeżeli ustalenie adresu okaże się niemożliwe, organ wezwany zawiadamia o tym organ wzywający i zwraca mu pisma, które miał doręczyć.

Art. 11.

Potwierdzenie doręczenia pism.

Potwierdzenie doręczenia pism sporządza się stosownie do przepisów o doręczaniu pism obowiązujących na terytorium Strony wezwanej. Potwierdzenie doręczenia powinno zawierać datę i miejsce doręczenia.

Art. 12.

Koszty pomocy prawnej.

1. Wezwana Umawiająca się Strona ponosi wszelkie koszty powstałe na jej terytorium w związku z udzieleniem pomocy prawnej i nie będzie żądała zwrotu tych kosztów.

2. Organ wezwany zawiadamia organ wzywający o wysokości poniesionych kosztów. Jeżeli organ wzywający ściągnie te koszty od osoby obowiązanej do ich poniesienia, kwoty te przypadną Stronie wzywającej.

Art. 13.

Odmowa udzielenia pomocy prawnej.

1. Można odmówić przeprowadzenia czynności z zakresu pomocy prawnej, jeżeli jej wykonanie mogłoby zagrozić suwerenności, bezpieczeństwu lub porządkowi publicznemu wezwanej Umawiającej się Strony.

2. W sprawach karnych można ponadto odmówić udzielenia pomocy prawnej, jeżeli czyn będący podstawą wniosku o udzielenie pomocy prawnej jest według Strony wezwanej przestępstwem politycznym lub wojskowym.

Rozdział 3
Dokumenty.

Art. 14.

Przesyłanie aktów stanu cywilnego.

Na wniosek sądów i innych właściwych organów jednej z Umawiających się Stron druga Strona przekazuje jej bez opłat i kosztów odpisy aktów stanu cywilnego i inne odnoszące się do nich dokumenty, dotyczące obywateli Strony, od której pochodzi wniosek.

Art. 15.

Legalizacja i moc dowodowa dokumentów.

1. Dokumenty oraz ich odpisy lub dokonane z nich wyciągi, sporządzone, wydane lub uwierzytelnione na terytorium jednej z Umawiających się Stron przez właściwy organ i opatrzone pieczęcią urzędową, nie wymagają legalizacji dla swej ważności na terytorium drugiej Strony.

2. Dokumenty urzędowe sporządzone na terytorium jednej z Umawiających się Stron mają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony moc dowodową dokumentów urzędowych.

Rozdział 4
Zwolnienie od zabezpieczania kosztów procesu i od kosztów sądowych w sprawach cywilnych.

Art. 16.
Obywatele jednej z Umawiających się Stron, którzy zamieszkują lub przebywają na terytorium jednej lub drugiej Strony i którzy występują przed sądami drugiej Umawiającej się Strony, nie są obowiązani do zabezpieczenia kosztów procesu z tego tylko powodu, że są cudzoziemcami lub że nie mają miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Strony, przed której sądem występują.

Art. 17.
1. Obywatele jednej z Umawiających się Stron korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony ze zwolnienia od kosztów sądowych oraz z bezpłatnego zastępstwa procesowego na tych samych warunkach i w takim samym zakresie jak obywatele tej Umawiającej się Strony.

2. Zwolnienie od kosztów sądowych i bezpłatne zastępstwo dotyczy wszystkich czynności postępowania, łącznie z czynnościami egzekucyjnymi.

3. Obywatele, którzy zgodnie z przepisami prawnymi jednej z Umawiających się Stron zostali zwolnieni od kosztów sądowych w danej sprawie, są zwolnieni od tych kosztów w razie dokonywania czynności procesowych w tej samej sprawie na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Art. 18.
1. Zaświadczenia o sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej wydają właściwe organy Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub pobytu osoba wnosząca o przyznanie jej zwolnienia od kosztów sądowych.

2. Jeżeli wnioskodawca nie zamieszkuje i nie przebywa na terytorium jednej lub drugiej Umawiającej się Strony, zaświadczenie może wydać przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny państwa, którego wnioskodawca jest obywatelem.

3. Sąd orzekający o zwolnieniu od kosztów sądowych może w przewidzianym w artykule 2 niniejszej umowy trybie zażądać od organu, który wydał zaświadczenie, dodatkowych wyjaśnień.

Art. 19.
Obywatel jednej z Umawiających się Stron może zgłosić ustnie do protokołu w sądzie właściwym według swego miejsca zamieszkania lub pobytu wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie adwokata w postępowaniu przed sądem drugiej Strony. Sąd właściwy przesyła sądowi drugiej Umawiającej się Strony w trybie przewidzianym w artykule 2 niniejszej umowy protokół wraz z zaświadczeniem określonym w artykule 18 niniejszej umowy i innymi dokumentami złożonymi przez wnioskodawcę.

Art. 20.
1. Jeżeli sąd jednej z Umawiających się Stron rozpoznający sprawę zażąda przekazania opłat lub zaliczek od osoby zamieszkałej na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, termin wyznaczony do ich uiszczenia nie może być krótszy niż dwa miesiące.

2. W razie wyznaczenia przez sąd jednej z Umawiających się Stron terminu do dokonania przez osobę zamieszkałą na terytorium drugiej Umawiającej się Strony określonej czynności postępowania, wówczas bieg terminu rozpoczyna się od daty stempla urzędu pocztowego Umawiającej się Strony, z której terytorium zostało wysłane pismo stanowiące wykonanie czynności.

Rozdział 5
Uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach cywilnych.

Art. 21.
1. Prawomocne orzeczenia sądów w sprawach cywilnych jednej z Umawiających się Stron, dotyczące spraw niemajątkowych, jeżeli nie są sprzeczne z niniejszą umową, podlegają uznaniu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony. Dotyczy to również orzeczeń wydanych przed wejściem w życie niniejszej umowy.

2. Wykonalność prawomocnych orzeczeń sądów w sprawach cywilnych, dotyczących stosunków majątkowych, wydanych na terytorium jednej z Umawiających się Stron, może być stwierdzona na terytorium drugiej Strony, jeżeli orzeczenia te zostały wydane po wejściu w życie niniejszej umowy. Dotyczy to również prawomocnych wyroków sądów, uwzględniających powództwo cywilne w sprawach karnych.

Art. 22.
Wniosek o uznanie lub o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądowego należy zgłosić do sądu, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji, lub do właściwego sądu drugiej Strony. W pierwszym wypadku sąd przekazuje wniosek właściwemu sądowi drugiej Strony w trybie określonym w artykule 2 niniejszej umowy.

Art. 23.
1. Do wniosku o uznanie lub o stwierdzenie wykonalności orzeczenia należy dołączyć:

a) odpis orzeczenia z uzasadnieniem oraz dokument urzędowy stwierdzający prawomocność orzeczenia, jeśli to nie wynika z treści samego orzeczenia;

b) dokument stwierdzający, że pozwany, który nie brał udziału w postępowaniu, lub jego pełnomocnik był we właściwym czasie i w należytym trybie chociaż raz wezwany na rozprawę;

c) uwierzytelniony przekład dokumentów wymienionych pod literą a) i b) na jeden z języków przewidzianych w artykule 3 niniejszej umowy.

2. Z wnioskiem o stwierdzenie wykonalności orzeczenia można połączyć wniosek o przeprowadzenie egzekucji.

Art. 24.
Orzekając w sprawie dotyczącej uznania lub wykonalności orzeczenia, sąd może w razie potrzeby zażądać od wnioskodawcy wyjaśnień lub zobowiązać go do uzupełnienia braków wniosku. Sąd może również wysłuchać dłużnika co do treści wniosku oraz prosić o wyjaśnienia sąd, który wydał orzeczenie.

Art. 25.
Dłużnik może zgłosić do sądu, który orzeka o stwierdzeniu wykonalności, zarzuty zarówno co do jego dopuszczalności, jak i co do uwzględnionych w wyroku sądu roszczeń w tym tylko wypadku, gdy jest to dopuszczalne według prawa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium wydano wyrok.

Art. 26.

Odmowa uznania lub stwierdzenia wykonalności.

Można odmówić uznania lub stwierdzenia wykonalności w następujących wypadkach:

a) jeżeli pozwany lub osoba zobowiązana orzeczeniem do zaspokojenia żądania nie uczestniczyli w postępowaniu sądowym na skutek tego, że im lub ich pełnomocnikom we właściwym czasie i w należytym trybie nie doręczono wezwania na rozprawę;

b) jeżeli orzeczenie jest sprzeczne z innym wcześniejszym prawomocnym orzeczeniem wydanym w tej samej sprawie między tymi samymi stronami przez sąd Umawiającej się Strony, na której terytorium to orzeczenie ma być uznane lub wykonane;

c) jeżeli orzeczenie jest sprzeczne z porządkiem publicznym Umawiającej się Strony, na której terytorium to orzeczenie ma być uznane lub wykonane;

d) jeżeli według prawa Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane lub wykonane, sąd tej Strony jest wyłącznie właściwy do osądzenia sprawy.

Art. 27.
Przepisy artykułu 21 ustęp 2 i artykułów 22 - 26 niniejszej umowy stosuje się również do ugód zawartych przed sądami.


Szczególne wypadki wykonalności orzeczeń o kosztach.

Art. 28.
1. Jeżeli na osoby zwolnione na podstawie artykułu 16 niniejszej umowy od zabezpieczenia kosztów procesu nałożono w orzeczeniu kończącym postępowanie obowiązek zapłaty tych kosztów, właściwy sąd Umawiającej się Strony, na której terytorium ma nastąpić ich ściągnięcie, orzeknie zgodnie ze swoim prawem i bezpłatnie o wykonalności orzeczenia.

2. Kosztami postępowania są również koszty poświadczenia prawomocności i wykonalności orzeczenia oraz koszty tłumaczenia wymaganych dokumentów. Koszty te ustala na wniosek sąd, który rozstrzyga o stwierdzeniu wykonalności orzeczenia.

Art. 29.
1. Wniosek o stwierdzenie wykonalności orzeczenia o kosztach postępowania składa w sposób określony w artykule 22 niniejszej umowy osoba, na której rzecz zostały one zasądzone.

2. Do wniosku należy dołączyć orzeczenie zasądzające koszty wraz z poświadczeniem jego prawomocności i wykonalności oraz uwierzytelnionym tłumaczeniem na jeden z języków przewidzianych w artykule 3 niniejszej umowy.

3. Z wnioskiem o stwierdzenie wykonalności orzeczenia o kosztach można połączyć wniosek o przeprowadzenie egzekucji.

Art. 30.
1. Sąd wezwanej Umawiającej się Strony rozpoznaje wniosek o stwierdzenie wykonalności orzeczenia o kosztach bez wysłuchania stron, ograniczając się jedynie do sprawdzenia, czy orzeczenie to jest prawomocne i wykonalne.

2. Nie można odmówić przyjęcia wniosku o egzekucję kosztów z tego powodu, że wnioskodawca nie uiścił zaliczki na poczet kosztów tej egzekucji.

Art. 31.
1. W razie nałożenia na obywatela jednej z Umawiających się Stron obowiązku zapłaty kosztów należnych sądowi drugiej Umawiającej się Strony, sąd ten zwróci się do właściwego sądu Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkuje dłużnik, z wnioskiem o ściągnięcie tych kosztów. Sąd wezwany przeprowadzi egzekucję zgodnie ze swoim prawem bez pobierania opłat.

2. Do wniosku dołącza się dokumenty wymienione w artykule 29 ustęp 2 niniejszej umowy. Postanowienie artykułu 30 niniejszej umowy stosuje się także w tym wypadku.

Rozdział 6
Wydawanie i przewóz.

Art. 32.

Obowiązek wydania.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się wzajemnie, stosownie do postanowień niniejszej umowy, wydawać sobie na wniosek osoby przebywające na ich terytorium w celu przeprowadzenia postępowania karnego lub w celu wykonania kary.

2. Wydanie w celu przeprowadzenia postępowania karnego następuje tylko z powodu takich przestępstw, które według prawa obu Umawiających się Stron są zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej rok, lub karą surowszą.

3. Wydanie w celu wykonania kary następuje tylko z powodu takich przestępstw, które podlegają karze według prawa obu Umawiających się Stron i jeżeli dana osoba została skazana na karę pozbawienia wolności powyżej jednego roku lub na karę surowszą.

4. Jeżeli za przestępstwo, z powodu którego wnosi się o wydanie, jest przewidziana kara śmierci przez prawo Strony wzywającej, to w wypadku gdy kara taka nie jest przewidziana przez prawo Strony wezwanej, będzie mogła być wyrażona zgoda na wydanie pod warunkiem, że na terytorium Strony wzywającej kara śmierci nie zostanie orzeczona lub wykonana.

5. Jeżeli wniosek o wydanie obejmuje kilka odrębnych przestępstw, z których każde według prawa obu Umawiających się Stron podlega karze pozbawienia wolności, lecz niektóre z nich nie odpowiadają warunkom przewidzianym w ustępach 2 i 3, Strona wezwana może wyrazić zgodę na wydanie również za te przestępstwa.

Art. 33.

Odmowa wydania.

1. Wniosku o wydanie nie uwzględnia się w następujących wypadkach:

a) jeżeli osoba, której wydania zażądano, jest obywatelem Strony wezwanej lub uzyskała na jej terytorium prawo azylu;

b) jeżeli według prawa Strony wezwanej oskarżenie dotyczy przestępstwa politycznego lub wojskowego albo jeżeli ściganie karne jest niedopuszczalne lub wyrok nie może być wykonany z powodu przedawnienia albo z powodu innej okoliczności ustawowej;

c) jeżeli w stosunku do osoby, której wydania zażądano, wydany został na terytorium Strony wezwanej prawomocny wyrok dotyczący tego samego przestępstwa lub zostało umorzone postępowanie;

d) jeżeli przestępstwo, z powodu którego żąda się wydania, jest ścigane stosownie do prawa obu Umawiających się Stron wyłącznie z oskarżenia osoby pokrzywdzonej;

e) jeżeli przestępstwo zostało popełnione na terytorium Strony wezwanej.

2. Ponadto Strona wezwana może odmówić wydania, jeżeli wydania żąda się z powodu przestępstwa popełnionego na terytorium trzeciego państwa i wyrok został już wydany w tym państwie.

Art. 34.

Wniosek o wydanie.

1. Do wniosku o wydanie należy dołączyć uwierzytelniony odpis prawomocnego wyroku, jak również pełny tekst przepisu ustawy, według którego zakwalifikowano przestępstwo. Jeżeli skazany odbył już część kary, należy o tym zawiadomić.

2. Do wniosku o wydanie w celu przeprowadzenia postępowania karnego należy dołączyć uwierzytelniony odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, opis okoliczności popełnienia przestępstwa, jak również tekst przepisu ustawy, według którego przestępstwo zostało zakwalifikowane. Jeżeli przestępstwo spowodowało szkodę majątkową, należy wskazać jej wysokość.

3. Do wniosku dołącza się w miarę możności rysopis osoby, której wydania zażądano, dane o jej tożsamości, sytuacji osobistej, obywatelstwie i miejscu zamieszkania, jej fotografię i odciski palców.

4. Umawiająca się Strona, która żąda wydania, nie ma obowiązku dołączania do wniosku dowodów dotyczących czynu popełnionego przez osobę, której wydania zażądano.

Art. 35.

Dane uzupełniające.

Jeżeli wniosek o wydanie nie zawiera wszystkich niezbędnych danych, Strona wezwana może zażądać jego uzupełnienia. W tym celu może ona zakreślić termin, który nie powinien przekraczać dwóch miesięcy, lecz który może być przedłużony z usprawiedliwionych przyczyn.

Art. 36.

Aresztowanie osoby podlegającej wydaniu.

Po otrzymaniu wniosku o wydanie Strona wezwana poczyni niezwłocznie, co należy, aby aresztować osobę, której wydania zażądano. Nie dotyczy to wypadków, gdy wydanie stosownie do niniejszej umowy nie może nastąpić.

Art. 37.

Tymczasowe aresztowanie przed otrzymaniem wniosku o wydanie.

1. Osoba, której wydania zażądano, może być tymczasowo aresztowana przed otrzymaniem wniosku o wydanie, jeżeli o jej aresztowanie wnosi jedna z Umawiających się Stron, zapewniając, że wydano nakaz aresztowania danej osoby lub że zapadł prawomocny wyrok skazujący albo inne orzeczenie sądu. Wniosek taki może być zgłoszony przez pocztę, telegraf lub za pomocą innych środków przekazujących treść wniosku na piśmie.

2. Wyjątkowo, w nagłych wypadkach, właściwe organy Umawiających się Stron mogą tymczasowo aresztować osobę znajdującą się na ich terytorium nawet bez zgłoszenia takiego wniosku, jeżeli posiadają wiadomość, że dana osoba na terytorium drugiej Umawiającej się Strony popełniła przestępstwo uzasadniające wydanie.

3. O dniu tymczasowego aresztowania przewidzianego w ustępie 1 i 2 niniejszego artykułu należy niezwłocznie zawiadomić drugą Umawiającą się Stronę.

Art. 38.

Zwolnienie z aresztu.

Osoba tymczasowo aresztowana stosownie do artykułu 36 lub 37 niniejszej umowy może być zwolniona, jeżeli wniosek o wydanie lub wniosek o uzupełnienie tego wniosku nie nadejdzie w ciągu miesiąca, licząc od zawiadomienia drugiej Strony o aresztowaniu tej osoby.

Art. 39.

Odroczenie wydania.

Jeżeli przeciwko osobie, której wydania zażądano, na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony jest prowadzone postępowanie karne lub jeżeli odbywa ona karę za inne przestępstwo, wydanie może być odroczone do chwili ukończenia postępowania karnego lub odbycia albo darowania kary.

Art. 40.

Wydanie czasowe.

1. Jeżeli przewidziane w artykule 39 niniejszej umowy odroczenie wydania mogłoby spowodować przedawnienie ścigania karnego lub przyczynić się do poważnego utrudnienia postępowania, to na uzasadniony wniosek można wydać czasowo osobę, której wydania zażądano.

2. Osoba wydana czasowo powinna być odesłana z powrotem niezwłocznie po dokonaniu czynności w sprawie karnej, dla których została ona wydana.

Art. 41.

Zbieg wniosków o wydanie.

Jeżeli kilka państw zwraca się o wydanie tej samej osoby, Strona wezwana decyduje, któremu ze zgłoszonych wniosków należy dać pierwszeństwo.

Art. 42.

Zakres ścigania.

1. Osoba wydana nie może być bez zgody Strony wezwanej ścigana ani nie można w stosunku do niej wykonać kary za inne przestępstwo popełnione przed wydaniem oprócz tego, które było podstawą wydania, jak również nie można jej wydać trzeciemu państwu.

2. Zgoda ta nie jest wymagana w następujących wypadkach:

a) jeżeli osoba wydana nie opuściła terytorium tej Umawiającej się Strony, której została wydana, w ciągu miesiąca od dnia zakończenia postępowania w sprawie, a w razie jej skazania - od dnia odbycia kary lub uwolnienia od kary. Do tego terminu nie wlicza się czasu, w ciągu którego osoba wydana bez własnej winy nie mogła opuścić terytorium Strony wzywającej;

b) jeżeli osoba wydana po opuszczeniu terytorium Strony wzywającej następnie dobrowolnie tam powróciła.

Art. 43.

Zawiadomienie o decyzji w przedmiocie wydania.

1. Strona wezwana zawiadamia Stronę wzywającą o swojej decyzji w przedmiocie wydania.

2. W razie całkowitego lub częściowego nieuwzględnienia wniosku o wydanie zostanie przekazane Stronie wzywającej uzasadnienie decyzji.

3. W razie zgody na wydanie wezwana Umawiająca się Strona zawiadamia wzywającą Umawiającą się Stronę o miejscu i czasie wydania. Jeżeli Strona wzywająca nie przejmie osoby, której się domagała, w ciągu miesiąca od wyznaczonego dnia wydania, osoba ta może zostać zwolniona.

Art. 44.

Wydanie ponowne.

Jeżeli wydana osoba uchyli się od wymiaru sprawiedliwości i powróci na terytorium, Strony wezwanej, podlega ona wydaniu na ponowny wniosek, bez potrzeby przesyłania materiałów wymienionych w artykule 34 niniejszej umowy.

Art. 45.

Porozumiewanie się w sprawach o wydanie.

Wniosek o wydanie, jak również udzielona odpowiedź przesyłane będą w drodze dyplomatycznej. Inne czynności dotyczące wydania będą dokonywane zgodnie z artykułem 2 niniejszej umowy.

Art. 46.

Przewóz.

1. Każda z Umawiających się Stron zezwoli na wniosek drugiej Strony na przewóz przez swoje terytorium osób wydanych tej Stronie przez inne państwo. Umawiające się Strony nie mają tego obowiązku, jeśli stosownie do przepisów niniejszej umowy nie istnieje obowiązek wydania.

2. Wniosek o przewóz powinien być zgłoszony w takim samym trybie jak wniosek o wydanie.

3. Właściwe organy Umawiających się Stron porozumiewają się w każdym wypadku co do sposobów, trasy i innych warunków przewozu.

Art. 47.

Zawiadomienie o wynikach postępowania karnego.

Umawiające się Strony informują się wzajemnie o wynikach postępowania karnego wobec wydanych osób. Na wniosek przekazują one sobie również odpis prawomocnego orzeczenia.

Rozdział 7
Postanowienia różne w sprawach karnych.

Art. 48.

Przekazanie ścigania karnego.

Każda z Umawiających się Stron jest obowiązana na wniosek drugiej Strony ścigać zgodnie ze swoim prawem własnych obywateli, którzy popełnili przestępstwo na terytorium drugiej Strony.

Art. 49.
1. W celu wszczęcia ścigania karnego, stosownie do artykułu 48, Umawiające się Strony będą sobie przekazywać wnioski, do których będą dołączane dokumenty dotyczące popełnionego przestępstwa, dane o osobie sprawcy i inne dowody, jak również teksty przepisów karnych mających zastosowanie do czynu według prawa obowiązującego w miejscu jego popełnienia.

2. Umawiająca się Strona, do której skierowano wniosek o przejęcie ścigania, zawiadamia drugą Stronę o wynikach postępowania i przesyła na wniosek odpis prawomocnego orzeczenia.

Art. 50.

Czasowe przekazywanie osób pozbawionych wolności w charakterze świadków.

1. Jeżeli wyniknie potrzeba przesłuchania w charakterze świadków osób pozbawionych wolności na terytorium drugiej Strony, organy wymienione w artykule 2 niniejszej umowy mogą zezwolić na przekazanie ich na terytorium Strony wzywającej pod warunkiem, że osoby te będą nadal pozbawione wolności i zostaną odesłane z powrotem w najkrótszym czasie po przesłuchaniu.

2. Jeżeli wyniknie potrzeba przesłuchania w charakterze świadków osób pozbawionych wolności na terytorium trzeciego państwa, organy wymienione w artykule 2 niniejszej umowy udzielą zezwolenia na przewóz tych osób przez terytorium swego państwa.

3. Postanowienia artykułu 9 niniejszej umowy stosuje się w wypadkach przewidzianych w ustępach 1 i 2.

Art. 51.

Wydawanie przedmiotów.

1. Przedmioty uzyskane przez sprawcę w wyniku przestępstwa, jak również wszelkie inne przedmioty, które mogą służyć w postępowaniu karnym jako dowody rzeczowe, powinny być wydane Stronie wzywającej nawet w takim wypadku, gdy wydanie sprawcy przestępstwa ze względu na jego śmierć lub z innych powodów jest niemożliwe.

2. Strona wezwana może czasowo odroczyć wydanie przedmiotów, jeśli są one niezbędne w innym postępowaniu karnym.

3. Prawa osób trzecich do podlegających wydaniu przedmiotów pozostają nienaruszone. Przedmioty te po zakończeniu postępowania karnego podlegają zwróceniu Stronie, które je wydała, w celu ich przekazania uprawnionym osobom.

4. Do wydawania przedmiotów stosownie do postanowień niniejszego artykułu nie mają zastosowania przepisy ograniczające przywóz i wywóz przedmiotów i wartości dewizowych.

Art. 52.

Koszty wydania i przewozu.

Koszty związane z przygotowaniem wydania przestępców oraz przedmiotów, stosownie do postanowień niniejszej umowy, ponosi ta Umawiająca się Strona, na której terytorium koszty te powstały. Koszty przewozu obciążają Stronę wzywającą.

Art. 53.

Przesyłanie zawiadomień o wyrokach.

1. Umawiające się Strony będą sobie wzajemnie raz w roku przesyłać informacje o prawomocnych wyrokach skazujących obywateli drugiej Strony,

2. Umawiające się Strony na żądanie będą dostarczały sobie wzajemnie dla celów postępowania karnego dane o karalności osób zamieszkałych poprzednio na terytorium Strony wezwanej.

3. W wypadkach przewidzianych w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu Umawiające się Strony będą w miarę możności przesyłać również odciski palców osób skazanych.

Rozdział 8
Postanowienia końcowe.

Art. 54.
Niniejsza umowa zastępuje porozumienie o prawie ubogich i kaucji aktorycznej, zawarte w drodze wymiany not między Polską a Grecją w dniu 10 kwietnia 1930 r.

Art. 55.
1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie trzydziestego dnia od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

2. Umowa niniejsza zawarta jest na czas nieokreślony. Może być ona wypowiedziana w drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron. W takim wypadku utraci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia wypowiedzenia.

Na dowód czego Pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Atenach dnia 24 października 1979 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim, greckim i francuskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne. W razie rozbieżności tekst francuski uważany będzie za rozstrzygający.

Za Radę Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Jerzy Bafia

Za Prezydenta Republiki Greckiej

Georges Stamatis

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 11 września 1980 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Konwencja
w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
dnia 18 grudnia 1979 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolite Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 18 grudnia 1979 r. w Nowym Jorku została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną, z zastrzeżeniem, że Polska Rzeczpospolita Ludowa nie uważa się za związaną postanowieniami paragrafu 1 artykułu 29 tej konwencji; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 18 lipca 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. J. Czyrek

(Tekst konwencji zawiera załącznik do niniejszego numeru)


KONWENCJA W SPRAWIE LIKWIDACJI WSZELKICH FORM DYSKRYMINACJI KOBIET,
przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
dnia 18 grudnia 1979 r.

Przekład


KONWENCJA W SPRAWIE LIKWIDACJI WSZELKICH FORM DYSKRYMINACJI KOBIET

Państwa Strony niniejszej konwencji,

Stwierdzając, że Karta Narodów Zjednoczonych potwierdza wiarę w podstawowe prawa człowieka, godność i wartość jego osoby oraz w równość praw mężczyzn i kobiet,

Stwierdzając, że Powszechna Deklaracja Praw Człowieka potwierdza zasadę niedopuszczalności dyskryminacji oraz głosi, że wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w godności i w prawach, jak też że każdy ma prawo do korzystania ze wszystkich proklamowanych w niej wolności i praw, bez względu na jakiekolwiek różnice, w tym bez względu na różnicę płci,

Stwierdzając, że Państwa Strony Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka mają obowiązek zapewnić mężczyznom i kobietom równość praw w korzystaniu ze wszystkich praw gospodarczych, społecznych, kulturalnych, obywatelskich i politycznych,

Biorąc pod uwagę konwencje międzynarodowe zawarte pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych i organizacji wyspecjalizowanych, popierające równość praw mężczyzn i kobiet,

Przypominając także rezolucje, deklaracje i zalecenia, uchwalone przez Organizację Narodów Zjednoczonych i organizacje wyspecjalizowane, popierające równość praw mężczyzn i kobiet,

Zaniepokojone jednak tym, że mimo istnienia tych różnych dokumentów kobiety są nadal przedmiotem istotnej dyskryminacji,

Przypominając, że dyskryminacja kobiet narusza zasady równości praw i poszanowanie godności ludzkiej, stanowi przeszkodę do udziału kobiet na równi z mężczyznami w życiu politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym ich krajów, hamuje wzrost dobrobytu społeczeństwa i rodziny, a także utrudnia pełne rozwinięcie możliwości kobiet w służbie swoim krajom i ludzkości,

Zaniepokojone faktem, że w sytuacjach niedostatku kobiety mają znikomy dostęp do żywności, opieki zdrowotnej, nauki, wykształcenia i możliwości zatrudnienia oraz zaspokajania innych potrzeb,

Przekonane, że ustanowienie nowego międzynarodowego ładu gospodarczego, opartego na równości i sprawiedliwości, przyczyni się w istotny sposób do rozwoju równości mężczyzn i kobiet,

Podkreślając, że eliminacja apartheidu, wszelkich form rasizmu, dyskryminacji rasowej, kolonializmu, neokolonializmu, agresji, obcej okupacji i dominacji oraz ingerencji w wewnętrzne sprawy państw ma podstawowe znaczenie dla pełnego korzystania przez mężczyzn i kobiety z ich i praw,

Potwierdzając, że umocnienie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, zmniejszenie napięcia międzynarodowego, współpraca wszystkich państw bez względu na ich systemy społeczne i gospodarcze, powszechne i całkowite rozbrojenie, a w szczególności rozbrojenie nuklearne pod ścisłą i skuteczną kontrolą międzynarodową, potwierdzenie zasad sprawiedliwości, równości i wzajemnych korzyści w stosunkach między państwami, a także realizacja prawa do samostanowienia i niepodległości narodów pozostających w jarzmie dominacji obcej i kolonialnej oraz obcej okupacji, jak również poszanowanie suwerenności narodowej i nienaruszalności terytorium, będą sprzyjać postępowi społecznemu oraz rozwojowi i przyczynią się w konsekwencji do osiągnięcia pełnej równości mężczyzn i kobiet,

Przekonane, że pełny i wszechstronny rozwój każdego kraju, dobrobyt świata i sprawa pokoju wymagają jak największego udziału kobiet we wszystkich dziedzinach na równi z mężczyznami,

Świadome znaczenia wkładu kobiet w dobrobyt rodziny i rozwój społeczeństwa, który to wkład nie jest dotychczas w pełni doceniany, społecznego znaczenia macierzyństwa oraz roli obojga rodziców w rodzinie i wychowaniu dzieci, a także przekonane, że rola kobiet w wydawaniu na świat potomstwa nie może być przesłanką dyskryminacji oraz że wychowanie dzieci wymaga dzielenia odpowiedzialności przez mężczyzn, kobiety i całe społeczeństwo,

Świadome, że tradycyjna rola mężczyzn w rodzinie i społeczeństwie powinna ulegać ewolucji, podobnie jak rola kobiety, i że jest to warunkiem osiągnięcia pełnej równości mężczyzn i kobiet,

Zdecydowane wprowadzić w życie zasady proklamowane w Deklaracji w sprawie zniesienia dyskryminacji kobiet i przedsięwziąć w związku z tym kroki konieczne do zniesienia tej dyskryminacji we wszystkich jej formach i przejawach,

Uzgodniły, co następuje:

CZĘŚĆ I

Art. 1.
W rozumieniu niniejszej konwencji określenie "dyskryminacja kobiet" oznacza wszelkie zróżnicowanie, wyłączenie lub ograniczenie ze względu na płeć, które powoduje lub ma na celu uszczuplenie albo uniemożliwienie kobietom, niezależnie od ich stanu cywilnego, przyznania, realizacji bądź korzystania na równi z mężczyznami z praw człowieka oraz podstawowych wolności w dziedzinach życia politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego, obywatelskiego i innych.

Art. 2.
Państwa Strony potępiają dyskryminację kobiet we wszelkich jej formach oraz zgadzają się prowadzić, za pomocą wszelkich odpowiednich środków i bez zwłoki, politykę likwidującą dyskryminację kobiet i w tym celu zobowiązują się:

a) wprowadzić zasadę równości mężczyzn i kobiet do swych konstytucji państwowych lub innych odpowiednich aktów ustawodawczych, jeżeli dotychczas tego nie uczyniły, oraz zapewnić w drodze ustawodawczej lub za pomocą innych środków realizację tych zasad w praktyce,

b) podjąć stosowne kroki ustawodawcze i inne działania, obejmujące tam, gdzie jest to niezbędne, sankcje i zabraniające wszelkiej dyskryminacji kobiet,

c) ustanowić ochronę prawną praw kobiet na zasadach równości z mężczyznami oraz zapewnić w drodze postępowania przed właściwymi sądami państwowymi i innymi organami publicznymi skuteczną ochronę kobiet przed wszelkimi aktami dyskryminacji,

d) powstrzymywać się od wszelkich działań i praktyk dyskryminujących kobiety i zapewnić, aby władze i organy publiczne działały zgodnie z tym obowiązkiem,

e) podejmować wszelkie stosowne kroki, aby likwidować dyskryminację kobiet przez jakiekolwiek osoby, organizacje i przedsiębiorstwa,

f) podejmować wszelkie stosowne kroki, łącznie z ustawodawczymi, w celu zmiany lub uchylenia wszelkich ustaw, zarządzeń, zwyczajów lub praktyk, które stanowią dyskryminację kobiet,

g) uchylić wszelkie przepisy karne, które dyskryminują kobiety.

Art. 3.
Państwa Strony podejmą we wszystkich dziedzinach, a w szczególności w dziedzinie życia politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego, wszelkie stosowne kroki, w tym również ustawodawcze, dla zapewnienia pełnego rozwoju i awansu kobiet w celu zapewnienia im posiadania i wykonywania praw człowieka oraz podstawowych wolności na zasadach równości z mężczyznami.

Art. 4.
1. Wprowadzenie przez Państwa Strony tymczasowych zarządzeń szczególnych, zmierzających do przyspieszenia faktycznej równości mężczyzn i kobiet, nie będzie uważane za akt dyskryminacji w rozumieniu niniejszej konwencji, jednakże nie może w żaden sposób pociągać za sobą utrzymania nierównych lub odrębnych norm; zarządzenia te powinny być uchylone z chwilą osiągnięcia celów w zakresie równości szans i traktowania.

2. Wprowadzenie przez Państwa Strony specjalnych zarządzeń, w tym również zarządzeń przewidzianych w niniejszej konwencji, w celu ochrony macierzyństwa nie będzie uważane za akt dyskryminacji.

Art. 5.
Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki w celu:

a) zmiany społecznych i kulturowych wzorców zachowania mężczyzn i kobiet w celu osiągnięcia likwidacji przesądów i zwyczajów lub innych praktyk, opierających się na przekonaniu o niższości lub wyższości jednej z płci albo na stereotypach roli mężczyzny i kobiety,

b) zapewnienia, aby wychowanie w rodzinie wyrabiało właściwe rozumienie macierzyństwa jako funkcji społecznej oraz poczucie wspólnej odpowiedzialności mężczyzn i kobiet za wychowanie i rozwój ich dzieci, przy założeniu, że wzgląd na dobro dzieci ma zawsze podstawowe znaczenie.

Art. 6.
Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki, w tym również ustawodawcze, w celu położenia kresu wszelkim formom handlu kobietami oraz ciągnięciu zysków z prostytucji kobiet.

CZĘŚĆ II

Art. 7.
Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki, aby zlikwidować dyskryminację kobiet w życiu politycznym i publicznym państwa, a w szczególności aby zapewnić kobietom, na równych z mężczyznami warunkach, prawa:

a) głosowania we wszystkich wyborach i referendach publicznych oraz wybieralności do wszelkich organów wybieranych powszechnie,

b) uczestniczenia w kształtowaniu polityki Państwa i jej realizacji, zajmowania stanowisk publicznych i wykonywania wszelkich funkcji publicznych na wszystkich szczeblach zarządzania,

c) uczestniczenia w organizacjach pozarządowych i stowarzyszeniach zajmujących się sprawami publicznymi i politycznymi Państwa.

Art. 8.
Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki, aby kobiety, na warunkach równych z mężczyznami i bez żadnej dyskryminacji, miały możliwość reprezentowania swoich rządów w stosunkach międzynarodowych oraz uczestniczenia w pracach organizacji międzynarodowych.

Art. 9.
1. Państwa Strony zapewnią kobietom równe prawa z mężczyznami w zakresie nabywania, zmiany lub zachowania obywatelstwa. W szczególności zapewnią one, że ani małżeństwo z cudzoziemcem, ani zmiana obywatelstwa przez małżonka podczas trwania małżeństwa nie spowodują automatycznie zmiany obywatelstwa małżonki ani nie uczynią jej bezpaństwowcem, ani też nie zmuszą jej do przyjęcia obywatelstwa małżonka.

2. Państwa Strony zapewnią kobietom równe prawa z mężczyznami w odniesieniu do obywatelstwa ich dzieci.

CZĘŚĆ III

Art. 10.
Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki w celu likwidacji dyskryminacji kobiet, aby zapewnić im równe prawa z mężczyznami w dziedzinie kształcenia, a w szczególności zapewniające na zasadzie równości kobiet i mężczyzn:

a) równe warunki orientacji zawodowej, dostępu do studiów i uzyskiwania dyplomów we wszystkich rodzajach zakładów kształcących, zarówno na wsi, jak i w mieście; równość ta powinna być zapewniona zarówno w nauczaniu przedszkolnym, ogólnym, technicznym, zawodowym i wyższym technicznym, jak i we wszystkich formach szkolenia zawodowego,

b) jednakowy dobór programów, jednakowe egzaminy oraz personel nauczający, posiadający takie same kwalifikacje, równej jakości pomieszczenia szkolne i wyposażenie,

c) wyeliminowanie wszelkich stereotypowych koncepcji pozycji mężczyzny i kobiety na wszystkich szczeblach nauczania i we wszystkich rodzajach kształcenia przez popieranie koedukacji i innych form nauczania, które mogą być pomocne w osiągnięciu tego celu, a zwłaszcza przez rewizję podręczników i programów szkolnych oraz dostosowanie metod pedagogicznych,

d) równe możliwości w dziedzinie otrzymywania stypendiów i innych subwencji ma studia,

e) równe możliwości dostępu do programów stałego nauczania, w tym również do programów nauki czytania i pisania dla dorosłych i programów nauczania elementarnego, w celu jak najszybszego zniwelowania różnicy wykształcenia pomiędzy mężczyznami a kobietami,

f) zmniejszenie liczby uczennic nie kończących szkół oraz organizowanie programów dla dziewcząt i kobiet, które przedwcześnie zaprzestały nauki,

g) równe możliwości aktywnego uczestniczenia w sporcie i wychowaniu fizycznym,

h) dostęp do informacji specjalistycznych o charakterze wychowawczym, mających na celu zapewnienie zdrowia i dobrobytu rodziny, w tym również do informacji i poradnictwa w zakresie planowania rodziny.

Art. 11.
1. Państwa Strony zobowiązują się do podjęcia wszelkich stosownych kroków w celu likwidacji dyskryminacji kobiet w dziedzinie zatrudnienia, zmierzających do zapewnienia im na zasadzie równości mężczyzn i kobiet takich samych praw, a w szczególności:

a) prawa do pracy jako niezbywalnego prawa każdego człowieka,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_b) prawa do takich samych możliwości zatrudnienia, w tym również równych kryteriów doboru w zakresie zatrudnienia,

c) prawa swobodnego wyboru zawodu i zatrudnienia, prawa do awansu, stałej pracy oraz wszelkich świadczeń i warunków pracy, prawa do kształcenia i dokształcania zawodowego, w tym również do praktyk, doskonalenia zawodowego i stałego szkolenia,

d) prawa do równego wynagrodzenia, w tym również do świadczeń oraz do równego traktowania za pracę tej samej wartości, jak również do równego traktowania w ocenie jakości pracy,

e) prawa do zabezpieczenia społecznego, w szczególności w razie przejścia na emeryturę, bezrobocia, choroby, inwalidztwa i starości lub niezdolności do pracy z innych przyczyn, jak również prawa do płatnego urlopu,

f) prawa do ochrony zdrowia i bezpiecznych warunków pracy, włączając w to ochronę zdolności do rodzenia potomstwa.

2. W celu zapobieżenia dyskryminacji kobiet w związku z zamążpójściem lub macierzyństwem oraz zapewnienia im faktycznego prawa do pracy, Państwa Strony podejmą stosowne kroki, aby:

a) zabronić, pod groźbą zastosowania sankcji, zwalniania kobiet z powodu ciąży lub urlopu macierzyńskiego oraz dyskryminacyjnego zwalniania ze względu na to, że są zamężne,

b) wprowadzić urlop macierzyński z prawem do wynagrodzenia lub do innych równoważnych świadczeń socjalnych, z zachowaniem prawa do powrotu do poprzedniego zatrudnienia, do stażu pracy i awansu oraz do uprawnień socjalnych,

c) popierać udzielanie dodatkowych świadczeń społecznych, niezbędnych do umożliwienia rodzicom łączenia obowiązków rodzinnych z obowiązkami zawodowymi i udziałem w życiu publicznym, zwłaszcza przez popieranie tworzenia i rozwijania sieci instytucji zapewniających opiekę nad dziećmi,

d) zapewnić szczególną ochronę kobietom w ciąży w razie stwierdzenia szkodliwości wykonywanych przez nie rodzajów pracy.

3. Ustawodawstwo mające na celu ochronę kobiet, w zakresie objętym niniejszym artykułem, będzie poddawane okresowemu przeglądowi z uwzględnieniem stanu wiedzy naukowej i technicznej oraz zależnie od potrzeb zmieniane, uchylane lub rozszerzane.

Art. 12.
1. Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki zmierzające do likwidacji dyskryminacji kobiet w dziedzinie opieki zdrowotnej w celu zapewnienia im, na zasadach równości z mężczyznami, dostępu do korzystania z usług służby zdrowia, w tym również usług związanych z planowaniem rodziny.

2. Niezależnie od postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu Państwa Strony zapewnią kobietom w czasie ciąży i porodu oraz po porodzie odpowiednie usługi w razie potrzeby, jak również odpowiednie odżywianie w czasie ciąży i karmienia.

Art. 13.
Państwa Strony zobowiązują się do podjęcia wszelkich stosownych kroków dla likwidacji dyskryminacji w stosunku do kobiet w innych dziedzinach życia gospodarczego i społecznego w celu zapewnienia im, na zasadzie równości mężczyzn i kobiet, takich samych praw, a w szczególności:

a) prawa do świadczeń rodzinnych,

b) prawa do pożyczek bankowych i hipotecznych oraz innych form kredytu finansowego,

c) prawa do uczestniczenia w działalności rekreacyjnej, sportowej oraz we wszystkich formach życia kulturalnego.

Art. 14.
1. Państwa Strony wezmą pod uwagę szczególne problemy stojące przed kobietami na wsi i ważną rolę, jaką odgrywają one w życiu gospodarczym swoich rodzin, zwłaszcza przez pracę w tych dziedzinach gospodarki, w których praca nie jest wynagradzana, a także podejmą stosowne kroki w celu zapewnienia stosowania postanowień niniejszej konwencji do kobiet w środowisku wiejskim.

2. Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki dla likwidacji dyskryminacji kobiet w środowiskach wiejskich w celu zapewnienia im, na zasadzie równości z mężczyznami, udziału w rozwoju środowiska wiejskiego i korzyściach stąd płynących, w szczególności zaś zapewnienia im prawa do:

a) pełnego udziału w przygotowaniu i realizacji planów rozwoju na wszystkich szczeblach,

b) dostępu do odpowiednich usług w dziedzinie zdrowia, w tym również do informacji, poradnictwa i usług w zakresie planowania rodziny,

c) bezpośredniego korzystania z programów zabezpieczenia społecznego,

d) korzystania z wszelkich typów kształcenia i nauki, szkolnej lub pozaszkolnej, w tym również w zakresie nauki pisania i czytania, oraz między innymi z możliwości korzystania z wszelkich form zbiorowego upowszechniania i popularyzacji, w celu podwyższenia umiejętności technicznych,

e) organizowania zespołów samopomocy i spółdzielni w celu stworzenia równych szans dostępu do korzyści gospodarczych przez zatrudnienie za wynagrodzeniem lub pracę samodzielną,

f) uczestniczenia we wszelkiej działalności zbiorowej,

g) dostępu do kredytów i pożyczek dla rolników, do ułatwień handlowych, odpowiedniej technologii oraz równego traktowania w zakresie reform gruntowych i rolnych, jak również w projektowaniu inwestycji wiejskich,

h) korzystania z odpowiednich warunków życia, a zwłaszcza warunków mieszkalnych, sanitarnych, dostawy energii elektrycznej i wody, transportu i łączności.

CZĘŚĆ IV

Art. 15.
1. Państwa Strony zapewnią kobietom równość z mężczyznami wobec prawa.

2. Państwa Strony przyznają kobietom identyczną z mężczyznami zdolność prawną w sprawach cywilnych i jednakowe możliwości wykonywania tej zdolności. W szczególności zapewnić im równe prawa w zakresie zawierania umów i zarządzania mieniem oraz jednakowe traktowanie we wszystkich stadiach postępowania sądowego.

3. Państwa Strony zgadzają się, że wszystkie umowy i wszelkie inne dokumenty prywatne - bez względu na ich rodzaj - jeżeli ich skutki prawne mają na celu ograniczenie zdolności prawnej kobiet, będą uważane za nieważne i niebyłe.

4. Państwa Strony zapewnią mężczyznom i kobietom równe uprawnienia w zakresie ustawodawstwa normującego prawa jednostek do wolności wyboru miejsca zamieszkania lub pobytu.

Art. 16.
1. Państwa Strony podejmą wszelkie niezbędne kroki w celu likwidacji dyskryminacji kobiet we wszystkich sprawach wynikających z zawarcia małżeństwa i stosunków rodzinnych, a w szczególności zapewnią, na warunkach równości z mężczyznami:

a) równe prawo zawierania małżeństwa,

b) równe prawo swobodnego wyboru małżonka i zawierania małżeństwa wyłącznie za własną swobodną i pełną zgodą,

c) równe prawa i obowiązki w czasie trwania małżeństwa i po jego rozwiązaniu,

d) równe prawa i obowiązki rodzicielskie, niezależnie od tego, czy rodzice są małżeństwem, w sprawach dotyczących ich dzieci; we wszystkich przypadkach dobro dzieci będzie najważniejsze,

e) równe prawa w zakresie swobodnego i świadomego decydowania o liczbie dzieci i odstępach czasu między ich narodzinami oraz w sprawach dostępu do informacji, poradnictwa i środków umożliwiających korzystanie z tego prawa,

f) równe prawa i obowiązki w zakresie opieki, kurateli, wychowania i przysposobienia dzieci oraz w zakresie innych podobnych instytucji, jeżeli prawo krajowe je przewiduje; we wszystkich przypadkach dobro dzieci będzie najważniejsze,

g) równe prawa osobiste męża i żony, w tym również w zakresie wyboru nazwiska, zawodu i zajęcia,

h) równe prawa każdego z małżonków w odniesieniu do własności, nabywania, rozporządzania, zarządzania, użytkowania i dysponowania mieniem, zarówno bezpłatnie, jak i odpłatnie.

2. Przyrzeczenie małżeństwa oraz małżeństwo dziecka nie będą miały skutku prawnego; zostaną podjęte wszelkie niezbędne kroki, w tym również ustawodawcze, w kierunku określenia dolnej granicy wieku zdolności do zawarcia małżeństwa i wprowadzenia obowiązkowego wpisu małżeństw do urzędowego rejestru.

CZĘŚĆ V

Art. 17.
1. W celu badania postępu w stosowaniu niniejszej konwencji zostanie ustanowiony Komitet do Spraw Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (zwany dalej Komitetem), składający się, w chwili wejścia w życie niniejszej konwencji, z osiemnastu, a następnie po ratyfikacji lub przystąpieniu do tej konwencji przez trzydzieste piąte Państwo Strony, z dwudziestu trzech ekspertów o wysokim poziomie moralnym i kompetencji w dziedzinie objętej konwencją. Eksperci ci, wybierani przez Państwa Strony spośród ich obywateli, będą występować we własnym imieniu; przy wyborze należy mieć na uwadze zasadę słusznego podziału geograficznego i reprezentację różnych form cywilizacji, a także głównych systemów prawnych.

2. Członkowie Komitetu będą wybierani w tajnym głosowaniu z listy osób zgłoszonych przez Państwa Strony. Każde Państwo Strona może zgłosić jedną osobę spośród swoich obywateli.

3. Pierwsze wybory odbędą się w sześć miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej konwencji. Co najmniej na trzy miesiące przed terminem każdych wyborów Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych skieruje do Państw Stron pisemne zaproszenie do zgłoszenia swoich kandydatów w ciągu dwóch miesięcy. Sekretarz Generalny sporządza alfabetyczną listę wszystkich zgłoszonych w tym trybie kandydatów, ze wskazaniem Państw, które ich zgłosiły i przedstawia ją Państwom Stronom.

4. Wybory członków Komitetu odbywają się na posiedzeniu Państw Stron, zwołanym przez Sekretarza Generalnego w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Na posiedzeniu tym, którego quorum wynosi dwie trzecie Państw Stron, za wybranych do Komitetu uznani zostaną ci kandydaci, którzy otrzymają najwyższą liczbę głosów i bezwzględną większość głosów przedstawicieli Państw Stron obecnych i głosujących.

5. Członkowie Komitetu będą wybrani na okres czterech lat. Jednakże mandat dziewięciu członków Komitetu wybranych w pierwszych wyborach wygasa po upływie dwóch lat; nazwiska tych dziewięciu członków zostaną wybrane w drodze losowania przez Przewodniczącego Komitetu bezzwłocznie po pierwszych wyborach.

6. Wybory pięciu dodatkowych członków Komitetu odbywają się zgodnie z postanowieniami ustępów 2, 3 i 4 niniejszego artykułu, po dokonaniu trzydziestej piątej ratyfikacji lub przystąpienia. Mandat dwóch spośród dodatkowych członków wybranych w tym terminie wygasa po upływie dwóch lat; nazwiska tych dwóch członków zostaną ustalone w drodze losowania przez Przewodniczącego Komitetu.

7. W celu uzupełnienia wakatów losowych Państwo Strona, przez które zgłoszony ekspert przestał być członkiem Komitetu, zgłosi za zgodą Komitetu innego eksperta spośród swoich obywateli.

8. Członkowie Komitetu otrzymują za zgodą Zgromadzenia Ogólnego wynagrodzenie z funduszów Organizacji Narodów Zjednoczonych na zasadach i warunkach, jakie ustali Zgromadzenie, uwzględniając wagę zadań Komitetu.

9. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych zapewni niezbędny personel oraz środki materialne konieczne do efektywnego wykonywania przez Komitet funkcji przewidzianych w niniejszej konwencji.

Art. 18.
1. Państwa Strony zobowiązują się do przedstawiania Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu rozpatrzenia przez Komitet, sprawozdania dotyczącego kroków ustawodawczych, sądowych, administracyjnych lub innego rodzaju, podjętych przez nie dla wykonania postanowień niniejszej konwencji, oraz osiągniętego w tym względzie postępu:

a) w ciągu roku od dnia wejścia w życie konwencji w stosunku do danego Państwa i

b) następnie, po upływie każdego okresu czteroletniego lub częściej, jeżeli zwróci się o to Komitet.

2. Sprawozdania mogą wskazywać czynniki i trudności wpływające na stopień wykonania zobowiązań przewidzianych w niniejszej konwencji.

Art. 19.
1. Komitet ustala swój regulamin.

2. Komitet wybiera swoich urzędników na okres dwóch lat.

Art. 20.
1. Komitet będzie zbierał się z reguły corocznie na czas nie dłuższy niż dwa tygodnie w celu rozpatrzenia sprawozdań przedstawianych zgodnie z artykułem 18 niniejszej konwencji.

2. Posiedzenia Komitetu będą odbywały się z reguły w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych albo w innym dogodnym miejscu, ustalonym przez Komitet.

Art. 21.
1. Komitet będzie składał Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych, za pośrednictwem Rady Gospodarczej i Społecznej, roczne sprawozdanie dotyczące jego działalności oraz będzie mógł czynić sugestie i zalecenia ogólne na podstawie badania sprawozdań i informacji otrzymanych od Państw Stron. Sugestie i zalecenia ogólne będą włączone do sprawozdania Komitetu wraz z ewentualnymi komentarzami Państw Stron.

2. Sekretarz Generalny przekazuje sprawozdania Komitetu do wiadomości Komisji Statusu Kobiet.

Art. 22.
Organizacje wyspecjalizowane mają prawo być reprezentowane przy rozpatrywaniu wykonywania tych postanowień niniejszej konwencji, które dotyczą spraw należących do zakresu ich działalności. Komitet może zaprosić organizacje wyspecjalizowane do składania sprawozdań dotyczących realizacji konwencji w dziedzinach należących do zakresu ich działalności.

Część VI

Art. 23.
Żadne z postanowień niniejszej konwencji nie narusza jakichkolwiek dalej idących postanowień, prowadzących do osiągnięcia równości między mężczyznami i kobietami, zawartych:

1) w ustawodawstwie Państwa Strony lub

2) w jakiejkolwiek innej konwencji międzynarodowej, umowie lub porozumieniu wiążących dane Państwo.

Art. 24.
Państwa Strony zobowiązują się do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków na szczeblu krajowym, koniecznych do pełnej realizacji praw uznanych w niniejszej konwencji.

Art. 25.
1. Niniejsza konwencja jest otwarta do podpisu dla wszystkich państw.

2. Depozytariuszem niniejszej konwencji jest Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych.

3. Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą złożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

4. Niniejsza konwencja będzie otwarta do przystąpienia dla wszystkich państw. Przystąpienia dokonuje się przez złożenie dokumentu przystąpienia Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Art. 26.
1. Każde Państwo Strona może zażądać w każdym czasie rewizji niniejszej konwencji w drodze pisemnej notyfikacji skierowanej w tym celu do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

2. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych podejmie decyzję co do kroków, jakie należy przedsięwziąć w związku z takim żądaniem.

Art. 27.
1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia po dacie złożenia Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dwudziestego dokumentu ratyfikacji lub przystąpienia.

2. W stosunku do każdego Państwa, które ratyfikuje niniejszą konwencję lub przystąpi do niej po złożeniu dwudziestego dokumentu ratyfikacji lub przystąpienia, niniejsza konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia po dacie złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacji lub przystąpienia.

Art. 28.
1. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych otrzyma i przekaże wszystkim państwom teksty zastrzeżeń, jakie byłyby złożone w chwili ratyfikacji lub przystąpienia.

2. Zastrzeżenie niezgodne z przedmiotem i celami niniejszej konwencji nie jest dopuszczalne.

3. Zastrzeżenia mogą być wycofane w każdym terminie w drodze zawiadomienia skierowanego do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który poinformuje o tym wszystkie Państwa Strony. Zawiadomienie to będzie skuteczne z dniem jego otrzymania.

Art. 29.
1. Każdy spór pomiędzy dwoma lub więcej Państwami Stronami, dotyczący interpretacji lub stosowania niniejszej konwencji, który nie zostanie rozstrzygnięty w drodze rokowań, będzie, na wniosek jednego z państw, poddany arbitrażowi. Jeżeli w ciągu sześciu miesięcy następujących po dacie zażądania arbitrażu Strony nie porozumią się co do organizacji arbitrażu, każda z nich może przekazać spór do rozstrzygnięcia przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, składając skargę zgodnie ze Statutem Trybunału.

2. Każde Państwo Strona może w momencie podpisania niniejszej konwencji, jej ratyfikacji lub przystąpienia do niej oświadczyć, że nie uważa się za związane postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu. Inne Państwa Strony nie będą związane tymi postanowieniami w stosunku do Państwa, które uczyniło takie zastrzeżenie.

3. Każde Państwo Strona, które uczyniło zastrzeżenie zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu, może w każdym terminie wycofać to zastrzeżenie w drodze zawiadomienia Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Art. 30.
Niniejsza konwencja, której teksty w językach angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim są jednakowo autentyczne, będzie złożona na przechowanie Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego, niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni, podpisali niniejszą konwencję.
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Algierską Republiką Ludowo-Demokratyczną dotycząca obrotu prawnego w sprawach cywilnych i karnych, podpisana w Algierze
dnia 9 listopada 1976 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 9 listopada 1976 r. została podpisana w Algierze Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Algierską Republiką Ludowo-Demokratyczną dotycząca obrotu prawnego w sprawach cywilnych i karnych w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Algierską Republiką Ludowo-Demokratyczną dotycząca obrotu prawnego w sprawach cywilnych i karnych.

Polska Rzeczpospolita Ludowa i Algierska Republika Ludowo-Demokratyczna, pragnąc uregulować w duchu przyjaźni i współpracy wzajemny obrót prawny, postanowiły zawrzeć niniejszą umowę.

Rozdział I
Postanowienia ogólne.

Art. 1.

Zakres ochrony prawnej.

1. Obywatele jednej z Umawiających się Stron korzystają na obszarze drugiej Umawiającej się Strony w zakresie swych praw osobistych i majątkowych z takiej samej ochrony prawnej, jaką ta druga Umawiająca się Strona przyznaje swym obywatelom. Mają oni prawo swobodnego dostępu do sądów i innych organów właściwych w sprawach cywilnych i karnych, jak również mogą składać wnioski i wytaczać powództwa przed tymi sądami i organami w celu ochrony swych praw osobistych i majątkowych.

2. Postanowienia ustępu 1 stosuje się odpowiednio do osób prawnych.

Art. 2.

Tryb porozumiewania się.

1. W sprawach uregulowanych niniejszą umową Ministerstwo Sprawiedliwości i Prokuratura Generalna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Ministerstwo Sprawiedliwości Algierskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej porozumiewają się bezpośrednio.

2. Sądy i inne organy Umawiających się Stron, właściwe w sprawach cywilnych i karnych, porozumiewają się między sobą za pośrednictwem Ministerstwa Sprawiedliwości lub Prokuratury Generalnej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ministerstwa Sprawiedliwości Algierskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej.

Art. 3.

Język urzędowy.

1. Wymieniane pisma i przesyłane dokumenty w ramach pomocy prawnej będą sporządzane w języku wzywającej Umawiającej się Strony z załączonymi tłumaczeniami na język wezwanej Umawiającej się Strony lub na język francuski.

2. Wezwana Umawiająca się Strona przekazywać będzie żądane pisma lub dokumenty, załączając ich tłumaczenie na język francuski.

Art. 4.

Odmowa udzielenia pomocy prawnej.

Można odmówić udzielenia pomocy prawnej, jeżeli jej udzielenie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym wezwanej Umawiającej się Strony lub też mogłoby zagrozić jej suwerenności lub bezpieczeństwu.

Art. 5.

Zwolnienie od zabezpieczenia kosztów procesu.

1. Od obywateli jednej z Umawiających się Stron, występujących przed organami drugiej Umawiającej się Strony, nie można żądać zabezpieczenia kosztów procesu z tego tylko powodu, że są cudzoziemcami lub że nie mają na obszarze tej Umawiającej się Strony miejsca zamieszkania ani pobytu, jeżeli mają miejsce zamieszkania lub pobytu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony.

2. Jednakże zaliczek na wydatki sądowe, które strona obowiązana jest wpłacić w toku postępowania, można żądać od obywateli drugiej Umawiającej się Strony na tych samych warunkach i w takim samym zakresie jak od obywateli Umawiającej się Strony, na której obszarze toczy się postępowanie.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się do osób prawnych.

Art. 6.

Zwolnienie od kosztów sądowych.

1. Obywatele jednej z Umawiających się Stron korzystają przed organami położonymi na obszarze drugiej Umawiającej się Strony z przyznawanego obywatelom tej Strony, z uwzględnieniem ich sytuacji materialnej i rodzinnej, zwolnienia od kosztów sądowych oraz z bezpłatnego zastępstwa procesowego na tych samych warunkach co obywatele tej Umawiającej się Strony.

2. Zwolnienie od kosztów sądowych, udzielone w określonej sprawie przez właściwe organy jednej z Umawiających się Stron, rozciąga się również na wszystkie czynności procesowe dokonywane w tej sprawie przed organem drugiej Umawiającej się Strony.

Art. 7.

Zaświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.

1. Zaświadczenie o stosunkach osobistych, rodzinnych i majątkowych, uzasadniające przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych, wydaje właściwy organ tej z Umawiających się Stron, na której obszarze zamieszkuje lub przebywa osoba ubiegająca się o zwolnienie od kosztów sądowych.

2. Jeżeli osoba ta nie ma miejsca zamieszkania na obszarze żadnej z Umawiających się Stron, przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny państwa, którego ta osoba jest obywatelem, może wydać takie zaświadczenie lub uwierzytelnić zaświadczenie wydane przez organy państwa przyjmującego.

3. Organ, który ma rozstrzygnąć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, może zwrócić się o dodatkowe wyjaśnienia do organu, który zaświadczenie wystawił.

Art. 8.

Informacje o problemach wymiaru sprawiedliwości.

1. Ministerstwa Sprawiedliwości Umawiających się Stron wzajemnie na wniosek udzielają sobie informacji o prawie i praktyce sądowej ich państw, jak również wymieniają doświadczenia w zakresie przygotowywania aktów prawnych.

2. Ministerstwa Sprawiedliwości Umawiających się Stron przesyłają sobie wzajemnie ważniejsze akty ustawodawcze, komentarze i publikacje dotyczące nauki prawa.

Rozdział II
Pomoc prawna w sprawach cywilnych.

Art. 9.

Udzielanie pomocy prawnej.

Umawiające się Strony zobowiązują się do wzajemnego udzielania pomocy prawnej w sprawach cywilnych przez ich sądy i inne organy na warunkach ustalonych niniejszą umową.

Art. 10.

Zakres pomocy prawnej.

Pomoc prawna w sprawach cywilnych obejmuje doręczanie pism i dokonywanie czynności procesowych, takich jak przesłuchiwanie świadków lub stron, przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego, oględziny oraz wszelkie inne środki zbierania danych. Udziela się jej również w celu ustalenia adresów osób, przeciwko którym osoby zamieszkałe na obszarze wzywającej Umawiającej się Strony zgłaszają roszczenie cywilne.

Art. 11.

Forma wniosków o udzielenie pomocy prawnej.

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej, powinien zawierać oznaczenie organu wzywającego i organu wezwanego, określenie sprawy, w której prosi się o udzielenie pomocy prawnej, imiona i nazwiska stron, ich zawód i miejsce zamieszkania lub pobytu, imiona, nazwiska i adresy zastępców prawnych, przedmiot wniosku oraz dane niezbędne do jego wykonania.

2. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej i inne pisma pochodzące od organów Umawiających się Stron powinny być podpisane i opatrzone pieczęcią organu, od którego pochodzą.

Art. 12.

Wykonanie wniosków o udzielenie pomocy prawnej.

1. Przy wykonywaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej organ wezwany stosuje przepisy obowiązująca w jego państwie. Organ ten może jednak na wniosek wzywającej Umawiającej się Strony zastosować przepisy tej Strony, jeżeli nie pozostają one w sprzeczności z przepisami wezwanej Umawiającej się Strony.

2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej, przekazuje go właściwemu organowi wezwanej Umawiającej się Strony, zawiadamiając o tym Stronę wzywającą.

3. Na wniosek organu wzywającego organ wezwany zawiadamia go niezwłocznie listem poleconym o terminie i miejscu wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej.

4. Jeżeli organ wezwany nie może wykonać wniosku o udzielenie pomocy prawnej, informuje o tym organ wzywający, wskazując przyczyny, które przeszkodziły w wykonaniu.

Art. 13.

Doręczenia.

1. Do wykonania wniosków o doręczenie organ wezwany stosuje prawo wewnętrzne. Jeżeli do pisma, które należy doręczyć, nie został dołączony ani przekład tego pisma na język wezwanej Umawiającej się Strony, ani uwierzytelniony przekład na język francuski, organ wezwany tylko wówczas doręczy pismo adresatowi, gdy przyjmie on je dobrowolnie.

2. Jeżeli osoba wskazana we wniosku o doręczenie nie zostanie odnaleziona pod podanym adresem, organ wezwany powinien przedsięwziąć niezbędne kroki w celu ustalenia dokładnego jej adresu.

3. Dowodem dokonania doręczenia powinno być bądź potwierdzenie odbioru opatrzone datą doręczenia, podpisami odbiorcy i doręczającego oraz pieczęcią organu doręczającego, bądź protokół organu doręczającego, wskazujący datę i sposób dokonania doręczenia.

Art. 14.

Uprawnienia przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych w zakresie doręczeń i przesłuchań.

1. Umawiające się Strony są uprawnione do dokonywania doręczeń pism własnym obywatelom oraz przesłuchiwania ich w charakterze stron, świadków i biegłych za pośrednictwem swych przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych.

2. Przy doręczaniu lub przesłuchaniu w tym trybie zakazane jest stosowanie środków przymusu, gdyby takie były przewidziane przez prawo.

Art. 15.

Koszty pomocy prawnej.

1. Wezwana Umawiająca się Strona nie będzie żądać zapłaty kosztów za udzielenie pomocy prawnej. Umawiające się Strony ponoszą wszystkie koszty powstałe na ich obszarze z tego tytułu, w szczególności także wydatki związane ze zbieraniem danych.

2. Wezwana Umawiająca się Strona zawiadamia organ wzywający o wysokości powstałych kosztów. Jeżeli organ wzywający koszty te od zobowiązanego pobierze, przypadną one Umawiającej się Stronie, która je pobrała.

Art. 16.

Ochrona świadków i biegłych.

1. Przeciwko świadkowi lub biegłemu, który stawi się w sprawie cywilnej przed sądem wzywającej Umawiającej się Strony w wyniku wezwania doręczonego mu przez organ wezwanej Umawiającej się Strony, bez względu na jego obywatelstwo, nie może być prowadzone postępowanie karne; nie można też go zatrzymać z powodu przestępstwa popełnionego przed przekroczeniem granicy wzywającej Umawiającej się Strony ani zmuszać do odbycia kary na podstawie orzeczenia wcześniej wydanego przez sąd wzywającej Umawiającej się Strony.

2. Świadek lub biegły traci ochronę, przyznaną mu w ustępie 1 niniejszego artykułu, jeżeli mając taką możliwość nie opuści obszaru wzywającej Umawiającej się Strony w ciągu 15 dni od czasu, gdy został powiadomiony, że jego obecność nie jest już niezbędna.

3. Osoba wezwana w charakterze świadka lub biegłego powinna być pouczona przez organ wzywający, że koszty podróży i pobytu zostaną jej zwrócone. Organ wzywający wypłaci tej osobie na jej wniosek zaliczkę na koszty podróży i pobytu.

Rozdział III
Dokumenty.

Art. 17.

Korzystanie z dokumentów.

Dokumenty wydane lub uwierzytelnione przez organ jednej z Umawiających się Stron, taki jak sąd, notariusz lub funkcjonariusz państwowy, w zakresie ich właściwości, opatrzone pieczęcią urzędową, nie wymagają legalizacji w celu korzystania z nich przez organy drugiej Umawiającej się Strony. To samo dotyczy podpisów uwierzytelnionych zgodnie z przepisami obowiązującymi na obszarze jednej z Umawiających się Stron.

Art. 18.

Moc dowodowa dokumentów.

Dokumenty urzędowe sporządzone na obszarze jednej z Umawiających się Stron mają na obszarze drugiej Umawiającej się Strony taką samą moc dowodową jak dokumenty przez nią wydane.

Art. 19.

Wymiana dokumentów stanu cywilnego.

1. Umawiające się Strony przesyłają sobie z urzędu wyciągi z ksiąg stanu cywilnego, dotyczące urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli drugiej Umawiającej się Strony, a także dokonane w nich sprostowania i wzmianki marginesowe.

2. Umawiające się Strony zobowiązują się do dostarczania bezpłatnie, na wniosek, dokumentów stanu cywilnego do użytku urzędowego.

3. Przekazywanie dokumentów dokonywane jest za pośrednictwem przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych.

Rozdział IV
Spadki.

Art. 20.

Zasada równouprawnienia.

Pod względem możności sporządzania oraz odwoływania rozrządzeń na wypadek śmierci w stosunku do majątku położonego na obszarze drugiej Umawiającej się Strony lub praw, które mają tam być dochodzone, jak również pod względem możności nabywania spadku - obywatele jednej Umawiającej się Strony mają takie same prawa jak obywatele drugiej Umawiającej się Strony.

Art. 21.

Uprawnienia przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych.

W sprawach spadkowych przedstawicielstwa dyplomatyczne lub urzędy konsularne Umawiających się Stron zastępują bez odrębnego pełnomocnictwa obywateli ich państwa przed sądami i innymi organami drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli obywatele ci są nieobecni na obszarze tej drugiej Strony i nie ustanowili pełnomocnika.

Art. 22.

Zawiadamianie o wypadkach zgonu.

1. Gdy obywatel jednej z Umawiających się Stron umrze na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, właściwy organ zawiadamia niezwłocznie o tym przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny drugiej Umawiającej się Strony i przekazuje wszystkie posiadane wiadomości dotyczące domniemanych spadkobierców lub zapisobierców, ich adresów lub miejsca pobytu, informacje dotyczące rozmiarów i wartości spadku oraz istnienia rozrządzenia na wypadek śmierci. Jeżeli organ ten, ma wiadomość o pozostawieniu przez zmarłego majątku w innym państwie, informuje również o tym zainteresowaną Umawiającą się Stronę.

2. Jeżeli w toku postępowania spadkowego właściwy organ stwierdzi, że obywatel drugiej Umawiającej się Strony jest spadkobiercą, zapisobiercą lub wierzycielem spadku, obowiązany jest powiadomić o tym przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tej Strony.

Art. 23.

Środki dla zabezpieczenia spadku.

1. Jeżeli spadek po obywatelu jednej z Umawiających się Stron znajduje się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, organ właściwy w sprawach spadkowych zastosuje na wniosek lub z urzędu, zgodnie z prawem wewnętrznym, stosowne środki dla zabezpieczenia spadku i zarządzenia nim, o czym powiadomi przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny.

2. Przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny może współdziałać z organem właściwym przy zabezpieczeniu spadku, szczególnie w celu zapobieżenia szkodom, jakie mogą być wyrządzone w mieniu spadkowym, w tym również przez sprzedaż ruchomości, a także przy wyznaczeniu dozorcy lub kuratora spadku.


Wydanie majątku spadkowego.

Art. 24.
W razie zgonu obywatela jednej z Umawiających się Stron podczas czasowego pobytu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony wszystkie rzeczy i odzież, które były w jego posiadaniu, zostaną przekazane wraz z dokładną listą i bez żadnych innych formalności przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu Umawiającej się Strony, której był on obywatelem. Przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny zobowiązane jest do pokrycia długów zaciągniętych przez osobę zmarłą podczas jej pobytu w państwie, w którym nastąpiła śmierć, do kwoty nie przewyższającej wartości tych rzeczy i odzieży.

Art. 25.
1. Jeżeli rzeczy ruchome należące do spadku albo sumy osiągnięte ze sprzedaży ruchomości lub nieruchomości spadkowych przypadają spadkobiercom lub zapisobiercom zamieszkałym lub przebywającym na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, po przeprowadzeniu postępowania spadkowego należy wydać te rzeczy lub sumy osiągnięte ze sprzedaży przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu tej Umawiającej się Strony.

2. Ustęp 1 niniejszego artykułu będzie stosowany pod warunkiem, że:

a) wszystkie podatki i inne daniny publiczne przypadające od spadku zostały zapłacone lub zabezpieczone,

b) właściwy organ wydał zgodnie z obowiązującym prawem niezbędne zezwolenie na wywóz przedmiotów spadkowych lub na przekazanie sum pieniężnych,

c) wierzyciele należycie wezwani do zgłoszenia roszczeń w terminie trzech miesięcy od chwili wezwania nie zgłosili się, a w razie zgłoszenia się - wierzytelności zostały zaspokojone lub należycie zabezpieczone.

Art. 26.
1. Jeżeli rzeczy ruchome należące do spadku znajdują się na obszarze jednej z Umawiających się Stron, zostaną przekazane z uwagi na potrzebę przeprowadzenia postępowania spadkowego właściwemu organowi, przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu Umawiającej się Strony, której zmarły był obywatelem, pod warunkiem spełnienia wymagań przewidzianych w artykule 25 ustęp 2 niniejszej umowy.

2. Obie Umawiające się Strony zastrzegają sobie dokonanie potrącenia należności z tytułu opłat i podatków spadkowych przed przekazaniem ruchomości należących do spadku zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu.

Rozdział V
Wykonywanie orzeczeń.

Art. 27.

Znaczenie słowa "orzeczenia".

Przez "orzeczenia" rozumie się orzeczenia oraz ugody sądowe wydane w sprawach wszczętych po wejściu w życie niniejszej umowy.

Art. 28.

Orzeczenia podlegające wykonaniu.

W warunkach przewidzianych niniejszą umową obie Umawiające się Strony uznają i wykonują na swoim obszarze następujące orzeczenia, wydane na obszarze drugiej Umawiającej się Strony:

a) orzeczenia sądowe, wydane w sprawach cywilnych,

b) orzeczenia sądowe, wydane w sprawach karnych, dotyczące powództw o odszkodowania,

c) orzeczenia wydane przez organy właściwe w sprawach spadkowych,

d) orzeczenia sądów polubownych.

Art. 29.

Warunki uznawania i wykonywania orzeczeń.

Orzeczenia wymienione w artykule 28 podlegają uznaniu i wykonaniu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli spełniają wszystkie następujące warunki:

a) orzeczenie stało się prawomocne i jest wykonalne według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze zostało wydane,

b) organowi Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostało wydane, przysługiwała jurysdykcja w sprawie według prawa tej Umawiającej się Strony, na której obszarze ma być przeprowadzona egzekucja,

c) strona przegrywająca została prawidłowo powiadomiona o wszczęciu postępowania stosownie do prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostało wydane,

d) strony nie były pozbawione możności obrony swych praw, a w razie braku zdolności procesowej - należytego przedstawicielstwa,

e) na obszarze Umawiającej się Strony, na którym orzeczenie ma być wykonane, nie zostało wydane wcześniej prawomocne orzeczenie sądowe lub sądu polubownego w tej samej sprawie między tymi samymi stronami,

f) przed sądem tej Umawiającej się Strony nie toczy się postępowanie między tymi samymi stronami o ten sam przedmiot i na tej samej podstawie,

g) gdy według prawa Umawiającej się Strony, na obszarze której orzeczenie ma być uznane lub wykonane, powinno być zastosowane prawo tej Strony, orzeczenie będzie uznane lub wykonane tylko wówczas, gdy:

1) prawo to rzeczywiście zostało zastosowane lub

2) zastosowane prawo drugiej Umawiającej się Strony nie różni się w sposób istotny od tego prawa,

h) orzeczenie nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa i porządku publicznego Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie powinno być uznane lub wykonane.

Art. 30.

Warunki wykonalności orzeczeń sądów polubownych.

Orzeczenia wydane przez sądy polubowne będą wykonywane, jeżeli oprócz warunków przewidzianych w artykule 29 spełnione będą również następujące warunki:

a) orzeczenie zostało wydane w następstwie pisemnej umowy, ustalającej właściwość sądu polubownego dla danego sporu lub dla sporów wynikłych w przyszłości z określonego stosunku prawnego, a sąd polubowny wydał orzeczenie zgodnie z przyznanymi mu uprawnieniami,

b) umowa pisemna o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego jest ważna według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane.

Art. 31.

Wniosek o uznanie lub stwierdzenie wykonalności.

1. Wniosek o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wydanego orzeczenia może być złożony bezpośrednio we właściwym sądzie Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane, lub też w sądzie, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji i który przekaże wniosek sądowi drugiej Umawiającej się Strony stosownie do postanowień artykułu 2 niniejszej umowy.

2. Do wniosku należy dołączyć:

a) wypis lub uwierzytelniony odpis orzeczenia wraz z zaświadczeniem, że orzeczenie to jest prawomocne i wykonalne, chyba że wynika to z samego orzeczenia,

b) zaświadczenie stwierdzające, że strona przegrywająca była prawidłowo powiadomiona o wszczęciu postępowania, a w razie braku zdolności procesowej - że mogła być należycie zastąpiona,

c) uwierzytelnione tłumaczenie dokumentów wymienionych w punktach a) i b) bądź na język Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane, bądź na język francuski.

3. Jeżeli wniosek dotyczy wykonania orzeczenia sądu polubownego, należy do niego dołączyć uwierzytelnione tłumaczenie umowy o zapisie na sąd polubowny lub klauzuli o takim zapisie, sporządzone zgodnie z ustępem 2 litera c).

Art. 32.

Postępowanie.

1. Do postępowania w sprawach o stwierdzenie wykonalności i do wykonania orzeczenia drugiej Umawiającej się Strony stosuje się prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane.

2. W postępowaniu tym sąd ogranicza się do zbadania, czy zostały spełnione warunki wynikające z postanowień niniejszej umowy.

Art. 33.

Wykonywanie orzeczeń o kosztach procesu.

1. Jeżeli na osobę, która w myśl artykułu 5 była zwolniona od zabezpieczenia kosztów procesu, zostanie prawomocnym orzeczeniem nałożony obowiązek zapłaty kosztów procesu, to właściwy sąd drugiej Umawiającej się Strony nie pobierając kosztów stwierdzi wykonalność orzeczenia o kosztach, które należy zwrócić stronie wygrywającej, przy czym kosztami sądowymi są również koszty poświadczenia, przekładu i uwierzytelnienia.

2. Do wniosku o stwierdzenie wykonalności orzeczeń dotyczących kosztów procesu stosuje się artykuł 31.

3. Sąd, który rozstrzyga o wykonalności orzeczenia wymienionego w ustępie 1 niniejszego artykułu, ograniczy się do sprawdzenia, czy orzeczenie o kosztach procesu jest prawomocne i czy stało się wykonalne.

Art. 34.

Wywóz mienia i przekazanie sum pieniężnych.

Postanowienia niniejszej umowy o wykonywaniu orzeczeń nie naruszają przepisów Umawiających się Stron, dotyczących przekazywania sum pieniężnych lub wywozu przedmiotów otrzymanych w wyniku egzekucji sądowej.

Rozdział VI
Pomoc prawna w sprawach karnych.

Art. 35.

Udzielanie pomocy prawnej.

Umawiające się Strony zobowiązują się do wzajemnego udzielania pomocy prawnej w sprawach karnych dotyczących występków i zbrodni na warunkach ustalonych niniejszą umową.

Art. 36.

Zakres pomocy prawnej.

Pomoc prawna w sprawach karnych obejmuje doręczanie pism i dokonywanie czynności procesowych, takich jak odebranie wyjaśnień podejrzanych i oskarżonych, przesłuchanie świadków i biegłych, zbieranie danych, dowód z opinii biegłego, dokonanie przeszukań i oględzin.

Art. 37.

Wnioski o udzielenie pomocy prawnej i ich wykonanie.

Do wniosków o udzielenie pomocy prawnej w sprawach karnych stosuje się odpowiednio postanowienia artykułów 11 - 16 niniejszej umowy.

Art. 38.

Przejęcie ścigania karnego.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do wszczęcia postępowania karnego zgodnie ze swoim prawem na wniosek drugiej Umawiającej się Strony przeciwko własnym obywatelom, którzy popełnili występek lub zbrodnię na obszarze drugiej Umawiającej się Strony. W tym celu przekazują sobie informacje zawierające dane o podejrzanym i popełnionym przestępstwie oraz posiadane dowody, jak również teksty przepisów mających zastosowanie do popełnionego czynu według prawa obowiązującego w miejscu jego popełnienia.

2. Wezwana Umawiająca się Strona zawiadamia drugą Umawiającą się Stronę o wyniku postępowania karnego.

Art. 39.

Informacja o wyniku postępowania karnego.

1. Umawiające się Strony będą sobie przesyłać wyciągi z rejestru skazanych dotyczące wyroków skazujących, wydanych przez ich sądy przeciwko obywatelom drugiej Umawiającej się Strony.

2. Przekazanie informacji nastąpi również, gdy jedna z Umawiających się Stron zwróci się z wnioskiem do drugiej Umawiającej się Strony o nadesłanie wyciągów z rejestru skazanych lub odpisów wyroków karnych dotyczących swoich obywateli.

Rozdział VII
Wydawanie i tranzyt osób.

Art. 40.

Obowiązek wydania.

Stosownie do postanowień niniejszej umowy Umawiające się Strony na wniosek wydają sobie wzajemnie przebywające na ich obszarze osoby w celu pociągnięcia ich do odpowiedzialności karnej lub w celu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Art. 41.

Przestępstwa uzasadniające wydanie.

1. Wydanie w celu pociągnięcia do odpowiedzialności karnej następuje tylko w przypadkach przestępstw, które według prawa obu Umawiających się Stron zagrożone są karą pozbawienia wolności powyżej jednego roku lub karą surowszą.

2. Wydanie w celu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności następuje tylko w przypadkach przestępstw podlegających karze według prawa obu Umawiających się Stron, jeżeli osoba, o którą chodzi, została skazana na karę pozbawienia wolności powyżej jednego roku lub na karę surowszą.


Odmowa wydania.

Art. 42.
Wydanie nie nastąpi, jeżeli:

a) osoba, której wydania się żąda, jest obywatelem wezwanej Umawiającej się Strony,

b) przestępstwo zostało popełnione na obszarze wezwanej Umawiającej się Strony,

c) według prawa wezwanej Umawiającej się Strony postępowanie karne nie może być wszczęte lub wyrok nie może być wykonany z powodu przedawnienia, amnestii lub jakiejkolwiek innej przyczyny prawnej,

d) wydanie nie jest dopuszczalne według prawa wezwanej Umawiającej się Strony,

e) osoba, której wydania się żąda, została już prawomocnie skazana na obszarze wezwanej Umawiającej się Strony za to samo przestępstwo.

Art. 43.
Jeżeli wydanie nie następuje, wezwana Umawiająca się Strona powiadomi o tym wzywającą Umawiającą się Stronę.

Art. 44.

Zbieg wniosków o wydanie.

Jeżeli z wnioskiem o wydanie tej samej osoby wystąpi kilka państw z powodu tego samego lub różnych przestępstw, wezwana Umawiająca się Strona rozstrzygnie, czyj wniosek uwzględni.

Art. 45.

Wniosek o wydanie.

1. Wniosek o wydanie powinien zawierać oznaczenie organu wzywającego oraz wezwanego, imiona i nazwisko osoby, której wydania się żąda, jej obywatelstwo, informacje o miejscu jej zamieszkania lub pobytu i dane osobowe, wskazanie czynu przestępnego i jego kwalifikacji prawnej oraz przedmiot wniosku.

2. Do wniosku należy dołączyć w miarę możliwości rysopis osoby, o którą chodzi, jej fotografię i odciski palców.

3. Do wniosku o wydanie, z którym występuje się w toku postępowania karnego, należy załączyć nakaz zatrzymania z opisem popełnionego przestępstwa, tekst ustawy karnej, mającej zastosowanie do czynu wymienionego we wniosku; jeżeli czynem przestępnym wyrządzono szkodę materialną, należy w miarę możliwości podać jej wysokość.

4. Do wniosku o wydanie, z którym występuje się po wyroku w celu wykonania kary, należy dołączyć wypis prawomocnego orzeczenia sądowego, jak również tekst ustawy karnej, która była podstawą skazania. Jeżeli skazany odbył już część kary, należy ją określić.

Art. 46.

Uzupełnienie informacji w przedmiocie wydania.

Jeżeli nadesłane informacje nie są wystarczające do rozstrzygnięcia wniosku o wydanie, wezwana Umawiająca się Strona może żądać ich uzupełnienia. W tym celu może ona zakreślić wzywającej Umawiającej się Stronie termin od jednego do dwóch miesięcy. Na wniosek tej strony termin może być przedłużony.

Art. 47.

Tymczasowe aresztowanie w celu wydania.

Jeżeli otrzymany wniosek o wydanie jest dostatecznie uzasadniony zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, wezwana Umawiająca się Strona zarządzi niezwłocznie, zgodnie ze swoim prawem, tymczasowe aresztowanie osoby, której wydania zażądano.

Art. 48.

Tymczasowe aresztowanie przed otrzymaniem wniosku o wydanie.

1. Tymczasowe aresztowanie może nastąpić także przed otrzymaniem wniosku o wydanie, jeżeli wzywająca Umawiająca się Strona o to wystąpi i równocześnie powiadomi o wydaniu co do tej osoby postanowienia o tymczasowym aresztowaniu lub o wydaniu prawomocnego wyroku oraz zapowie nadesłanie wniosku o wydanie. Wniosek o tymczasowe aresztowanie może być zgłoszony pocztą, telegramem lub za pomocą innych środków przekazujących informację na piśmie.

2. Wzywająca Umawiająca się Strona powinna być niezwłocznie zawiadomiona o tymczasowym aresztowaniu oraz o terminie ustalonym w artykule 49, po którego upływie osoba tymczasowo aresztowana powinna być zwolniona.

Art. 49.

Zwolnienie osoby tymczasowo aresztowanej.

1. Osoba tymczasowo aresztowana w trybie artykułu 48 będzie zwolniona, jeżeli wniosek o jej wydanie nie wpłynie w terminie 2 miesięcy od przesłania wzywającej Umawiającej się Stronie zawiadomienia o jej aresztowaniu.

2. Osoba tymczasowo aresztowana zostanie zwolniona również w przypadku, gdy żądane informacje uzupełniające nie zostaną nadesłane w terminie ustalonym w artykule 46 niniejszej umowy.

3. Umawiająca się Strona może zwolnić tymczasowo aresztowanego także przed upływem tego terminu, jeżeli wcześniej otrzyma wiadomość, że wzywająca Umawiająca się Strona nie zamierza wystąpić z wnioskiem o wydanie.

Art. 50.

Odroczenie wydania.

Jeżeli przeciwko osobie, której wydania zażądano, jest prowadzone postępowanie karne lub osoba ta odbywa karę za przestępstwo popełnione na obszarze wezwanej Umawiającej się Strony, to wydanie może być odroczone do chwili ukończenia postępowania karnego lub odbycia albo darowania kary.

Art. 51.

Wydanie czasowe.

1. Jeżeli odroczenie wydania przewidziane w artykule 50 mogłoby doprowadzić do przedawnienia karalności lub wykonania kary albo do powstania innych przeszkód dla postępowania karnego, to osoba, której wydania się żąda, może być na uzasadniony wniosek wydana czasowo.

2. Osoba wydana czasowo powinna być z powrotem przekazana na obszar wezwanej Umawiającej się Strony niezwłocznie po dokonaniu czynności, w związku z którą została wydana.

Art. 52.

Ograniczenie ścigania karnego.

1. Osoba wydana nie może być bez zgody wezwanej Umawiającej się Strony pociągnięta do odpowiedzialności karnej ani nie można w stosunku do niej wykonać kary z powodu innego czynu przestępnego, popełnionego przed wydaniem, aniżeli ten, z powodu którego została wydana. Osoby tej nie można również wydać państwu trzeciemu bez zgody wezwanej Umawiającej się Strony.

2. Zgoda nie jest wymagana, jeżeli:

a) osoba wydana po zakończeniu postępowania karnego albo po wykonaniu kary lub jej darowaniu w terminie jednego miesiąca nie opuściła obszaru wzywającej Umawiającej się Strony. Do tego terminu nie wlicza się czasu, w którym osoba wydana nie miała możności opuścić obszaru wzywającej Umawiającej się Strony,

b) osoba wydana po opuszczeniu obszaru wzywającej Umawiającej się Strony ponownie na obszar ten dobrowolnie powróciła.

Art. 53.

Informacja o następstwach wydania.

Wzywająca Umawiająca się Strona zawiadomi wezwaną Umawiającą się Stronę o wyniku postępowania karnego przeciwko osobie wydanej. Na wniosek wezwanej Umawiającej się Strony wzywająca Umawiająca się Strona dołączy do tej informacji odpis prawomocnego orzeczenia.

Art. 54.

Przekazanie osoby wydanej.

1. Wezwana Umawiająca się Strona, która zgadza się na dokonanie wydania, zawiadamia wzywającą Umawiającą się Stronę o miejscu i czasie wydania danej osoby.

2. Osoba, na której wydanie się zgodzono, zostanie zwolniona, jeżeli wzywająca Umawiająca się Strona nie przejmie jej w terminie 15 dni od daty ustalonej dla wydania.

Art. 55.

Ponowne wydanie.

Jeżeli osoba wydana uchyli się w jakikolwiek sposób od postępowania karnego lub od wykonania kary i powróci na obszar wezwanej Umawiającej się Strony, zostanie ona wydana w następstwie potwierdzenia wniosku o wydanie bez załączania pism wymienianych w artykule 45 niniejszej umowy.

Art. 56.

Wydawanie przedmiotów.

1. Wezwana Umawiająca się Strona wyda na wniosek drugiej Umawiające się Strony przedmioty pochodzące z przestępstwa lub służące jego popełnieniu, mogące stanowić dowody w sprawie prowadzonej na obszarze wzywającej Umawiającej się Strony, choćby podlegały one zajęciu lub przepadkowi.

2. Wezwana Umawiająca się Strona może czasowo zatrzymać przedmioty określone w ustępie 1, jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia innego postępowania karnego.

3. Jeżeli przedmioty określone w ustępie 1 znajdują się w posiadaniu sprawcy przestępstwa w czasie jego wydania, będą one w miarę możności przekazane jednocześnie z jego wydaniem. Przekazanie tych przedmiotów następuje również w przypadku, gdy wydanie sprawcy nie nastąpi z powodu jego zgonu lub z innych przyczyn.

4. Wydanie przedmiotów nie może naruszać praw osób trzecich do tych przedmiotów. Po ukończeniu postępowania karnego przedmioty te należy niezwłocznie zwrócić osobom uprawnionym.

5. W razie wydania przedmiotów w myśl ustępów poprzedzających nie mają zastosowania przepisy ograniczające wwóz i wywóz przedmiotów i wartości dewizowych.

Art. 57.

Tranzyt osób.

1. Jedna z Umawiających się Stron na wniosek drugiej Umawiającej się Strony zezwoli na tranzyt przez swój obszar osób wydanych przez państwo trzecie. Przepis ten nie ma zastosowania, gdy według postanowień niniejszej umowy nie istnieje obowiązek wydania.

2. Wniosek o zezwolenie na tranzyt składa się i rozpatruje w tym samym trybie jak wniosek o wydanie.

3. Wezwana Umawiająca się Strona dokonuje tranzytu w taki sposób, jaki jej najbardziej odpowiada.

Art. 58.

Koszty wydania i tranzytu.

Koszty wydania i tranzytu ponosi ta Umawiająca się Strona, na której obszarze powstały.

Art. 59.

Tryb porozumiewania się w sprawach o wydanie i o tranzyt.

W sprawach o wydanie i o tranzyt działają i komunikują się bezpośrednio Minister Sprawiedliwości lub Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Minister Sprawiedliwości Algierskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej.

Rozdział VIII
Postanowienia końcowe.

Art. 60.

Wejście w życie umowy.

1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji.

2. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

3. Umowa niniejsza wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

Art. 61.

Wypowiedzenie umowy.

Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą umowę. Wypowiedzenie stanie się skuteczne po upływie sześciu miesięcy od daty notyfikacji tej decyzji drugiej Umawiającej się Stronie.

Sporządzono w Algierze dnia 9 listopada 1976 r. w dwóch oryginalnych egzemplarzach, każdy w językach polskim, arabskim i francuskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne. W razie rozbieżności przy interpretacji postanowień niniejszej umowy tekst w języku francuskim będzie rozstrzygający.

Na dowód czego Pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Za Polską Rzeczpospolitą Ludową

prof. dr Jerzy Bafia

Minister Sprawiedliwości

Za Algierską Republikę Ludowo-Demokratyczną

dr Boualem Benhamouda

Minister Sprawiedliwości

Strażnik Pieczęci

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 15 kwietnia 1977 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: E. Wojtaszek
OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 23 lutego 1982 r.
o przyjęciu załącznika E.6 do Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r., dotyczącego odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Podaje się niniejszym do wiadomości, że zgodnie z artykułem 12 ustęp 4 Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 12, poz. 38), wszedł w życie w stosunku do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dnia 28 grudnia 1981 r. załącznik E.6 dotyczący odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek

(Tekst załącznika E.6 zawiera załącznik do niniejszego numeru)


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA DOTYCZĄCA UPROSZCZENIA I HARMONIZACJI POSTĘPOWANIA CELNEGO, sporządzona w Kyoto dnia 18 maja 1973 r.

Przekład

ZAŁĄCZNIK E. 6 dotyczący odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.


Wstęp

Ustawodawstwo krajowe większości państw zawiera postanowienia dopuszczające warunkowe zwolnienie od cła przywozowego i podatków ciążących na towarach przeznaczonych do powrotnego wywozu po poddaniu ich przetworzeniu, przerobowi lub naprawie. Postanowienia te regulują postępowanie celne, określone jako odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Głównym celem tego postępowania celnego jest stworzenie możliwości przedsiębiorstwom krajowym oferowania swoich wyrobów lub usług na rynki zagraniczne po cenach konkurencyjnych i tym samym zapewnienie większych możliwości zatrudnienia krajowej siły roboczej.

Odprawa warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu może być jednak uzależniona od tego, aby proponowane operacje były korzystne dla gospodarki narodowej i nie były sprzeczne z interesami krajowych producentów towarów identycznych lub podobnych do towarów zgłoszonych do odprawy warunkowej.

Ogólną zasadą jest, iż odprawa warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu pociąga za sobą całkowite warunkowe zwolnienie od cła przywozowego i podatków. Cło przywozowe i podatki mogą być jednak pobrane od odpadów powstających w trakcie przetworzenia lub przerobu.

Ustawodawstwo krajowe stawia zazwyczaj wymaganie, aby towary wywożone były uzyskiwane z towarów przywożonych.

W niektórych jednak wypadkach może być wyrażona zgoda na użycie towarów ekwiwalentnych w stosunku do towarów odprawionych warunkowo jako przeznaczonych do przetworzenia (zwanych dalej ekwiwalentami).

W ramach odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia można udzielić zwolnień od cła przywozowego i podatków w odniesieniu do towarów zużytych w procesie produkcji towarów będących przedmiotem wywozu, mimo że nie są one faktycznie w tych towarach zawarte.


Definicje

W rozumieniu niniejszego załącznika:

(a) określenie "odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu" oznacza postępowanie celne, w ramach którego pewne towary mogą być przywożone na terytorium celne z warunkowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków; takie towary powinny bezwzględnie być przeznaczone do powrotnego wywozu w określonym czasie po poddaniu ich przetworzeniu, przerobowi lub naprawie;

(b) określenie "cła przywozowe i podatki" oznacza cła i wszelkie inne opłaty, podatki, akcyzy lub inne należności pobierane od przywozu lub w związku z przywozem towarów z zagranicy, nie obejmujące jednak opłat i należności, których wysokość jest ograniczona do przybliżonych kosztów świadczonych usług;

(c) określenie "wyroby kompensujące" oznacza wyroby uzyskane w trakcie lub w wyniku przetworzenia, przerobu lub naprawy towarów odprawionych warunkowo;

(d) określenie "kontrola celna" oznacza środki podejmowane w celu zapewnienia przestrzegania ustaw i zarządzeń, za których przestrzeganie odpowiedzialna jest administracja celna;

(e) określenie "zabezpieczenie" oznacza środki zapewniające wykonanie zobowiązań na rzecz administracji celnej. Zabezpieczenie określone jest jako "ryczałtowe", gdy gwarantuje wykonanie zobowiązań wynikających z wielu operacji;

(f) określenie "osoba" oznacza zarówno osobę fizyczną jak i prawną, chyba że z kontekstu wynika inaczej.


Zasada

Norma

1. Odprawę celną warunkową towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu regulują postanowienia niniejszego załącznika.


Zakres stosowania

Norma

2. Przypadki, w których może być stosowana odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu, i wymagania, jakie powinny być przy tym spełnione, określa ustawodawstwo krajowe.

Uwagi

1. Okoliczności, w jakich zezwala się na odprawę celną warunkową towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu, mogą być ustalone ogólnie i (lub) szczegółowo.

2. Można zwolnić od cła takie towary, jak katalizatory, przyspieszacze lub opóźniacze reakcji chemicznych, które, użyte w celu uzyskania wyrobów kompensujących, całkowicie lub częściowo się zużywają, nie wchodząc faktycznie w skład tych wyrobów. Takie zwolnienia mogą być udzielane jedynie w razie, gdy wyroby kompensujące są wywożone. Nie odnosi się to jednak do takich prostych środków pomocniczych produkcji, jak smary.

3. Prawo do czasowego przywozu towarów w celu ich przetworzenia może być uzależnione od warunku, aby proponowana operacja przetworzenia została uznana przez właściwe władze za korzystną dla gospodarki narodowej.

4. Prawo do czasowego przywozu towarów w celu ich przetworzenia może być zastrzeżone dla osób mających siedzibę w obszarze celnym.

5. Operacje dopuszczane w ramach czasowego przywozu towarów w celu ich przetworzenia mogą być dokonywane w miejscach określanych jako składy przetwarzania.

W takich wypadkach mogą być przyjmowane następujące ustalenia:

- wymagania co do lokalizacji i rozplanowania składów przetwarzania są określane przez właściwe władze;

- dopuszcza się przeznaczenie określonej części wyrobów kompensujących na użytek krajowy;

- kontrola towarów użytych do przetworzenia i wyrobów kompensujących jest z zasady przeprowadzana na miejscu.

Norma

3. Towary odprawione warunkowo, przeznaczone do przetworzenia, wolne są od wszelkich ceł przywozowych i podatków. Jednakże cła przywozowe i podatki mogą być pobrane od odpadów powstałych w trakcie przerobu lub przetworzenia towarów odprawionych warunkowo w celu przetworzenia, jeżeli nie są one powrotnie wywożone lub traktowane w taki sposób, aby nie przedstawiały wartości handlowej.

Uwagi

1. Ustawodawstwo krajowe może przewidywać, że odpady przedstawiające wartość handlową będą klasyfikowane w taryfie celnej na podstawie własnego opisu taryfowego lub też na podstawie opisu taryfowego towarów, z których je uzyskano.

2. Ustawodawstwo krajowe może przewidywać niepobieranie ceł i podatków od odpadów w określonym limicie procentowym lub też od odpadów o charakterze nie nadających się do odzysku czy bezużytecznych.

Norma

4. Odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu nie jest ograniczona tylko do towarów przywożonych bezpośrednio z zagranicy, lecz może być stosowana również do towarów w tranzycie celnym lub do towarów wysyłanych z magazynu celnego, z portu wolnocłowego albo ze strefy wolnocłowej.

Zalecenie praktyczne

5. Odprawę celną warunkową towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu stosuje się niezależnie od kraju pochodzenia towarów, kraju przywozu bądź kraju przeznaczenia towarów.

Norma

6. Prawo do dokonania odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu nie powinno być ograniczone do właściciela przywożonych towarów.

Zalecenie praktyczne

7. W odniesieniu do towarów przeznaczonych do przerobu w kraju przywozu, dostarczonych przez osobę zagraniczną w ramach realizacji kontraktu z tą osobą, odprawa celna warunkowa nie powinna być uzależniona od warunku, aby towary będące ekwiwalentem towarów przywożonych nie były dostępne na terytorium celnym, na które dokonany jest przywóz.

Zalecenie praktyczne

8. Nie należy stosować jako warunku odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu możliwości ich identyfikacji w wyrobach kompensujących, jeżeli identyfikacja takich towarów może być dokonana przez kontrolę celną w trakcie operacji przetworzenia lub jeżeli postępowanie kończy się wywozem towarów uzyskanych przez przerób towarów identycznych w opisie, jakości i charakterystykach technicznych z towarami sprowadzonymi na warunkach odprawy celnej warunkowej.


Odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu


(a) Formalności poprzedzające udzielanie zezwolenia na odprawę celną warunkową towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Norma

9. Przypadki, w których wymagane jest wcześniejsze zezwolenie na odprawę celną warunkową, oraz organy upoważnione do udzielania takiego zezwolenia określa ustawodawstwo krajowe.

Zalecenie praktyczne

10. Osobom dokonującym regularnie i na znaczną skalę odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu w jednym lub kilku urzędach celnych na danym obszarze celnym należy udzielać generalnego zezwolenia na dokonanie takich operacji.

Norma

11. W razie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przerobu lub naprawy właściwe władze ustalają stopę wydajności operacji na podstawie fizycznych warunków, w jakich jest ona dokonywana. Opis, jakość i ilość poszczególnych wyrobów kompensujących zostaną wyspecyfikowane przy ustaleniu tej stopy.

Zalecenie praktyczne

12. Gdy operacje przetworzenia:

- dotyczą towarów, których charakterystyki są dostatecznie stałe;

- są zazwyczaj przeprowadzane w ściśle określonych warunkach technicznych oraz

- pozwalają na uzyskanie wyrobów kompensujących o stałej jakości,

właściwe władze ustalają standardowe stopy wydajności dla takich operacji.


(b) Zgłoszenie towarów do odprawy celnej warunkowej przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Norma

13. Ustawodawstwo krajowe określa warunki, w jakich towary przeznaczone do przetworzenia powinny być zgłoszone do odprawy celnej warunkowej we właściwym urzędzie celnym, oraz warunki, w jakich powinno być przedstawiane zgłoszenie celne.

Zalecenie praktyczne

14. Formularze stosowane przy odprawie celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia powinny być ujednolicone ze zgłoszeniem celnym towarów podlegających odprawie ostatecznej.


(c) Zabezpieczenie

Norma

15. Formę zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu określa ustawodawstwo krajowe lub też ustala administracja celna zgodnie z ustawodawstwem krajowym.

Zalecenie praktyczne

16. Wybór dopuszczalnej formy zabezpieczenia pozostawia się wnioskującemu.

Norma

17. Administracja celna określa, zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wysokość zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Zalecenie praktyczne

18. Wysokość zabezpieczenia przy odprawie celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu nie powinna przekraczać kwoty cła przywozowego i podatków, od których towary zostały warunkowo zwolnione.

Uwaga

To zalecenie praktyczne nie zabrania ustalania wysokości zabezpieczenia według jednej stawki celnej, jeżeli towary objęte są wieloma różnymi pozycjami taryfy.

Norma

19. Osobom dokonującym regularnie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu w jednym lub kilku urzędach celnych na danym obszarze celnym zezwala się na składanie zabezpieczenia zryczałtowanego.

Zalecenie praktyczne

20. Administracja celna powinna rezygnować z żądania zabezpieczenia w razie uznania, że przysługujące jej należności mogą być zabezpieczone w inny sposób.


(d) Kontrola towarów

Zalecenie praktyczne

21. Na żądanie przywożącego, jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna w miarę możliwości zezwalać na przeprowadzenie kontroli towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu, podlegających odprawie celnej warunkowej, poza miejscem urzędowania, przy czym koszty kontroli ponosi przywożący.


(e) Stwierdzenie tożsamości towarów

Norma

22. Wymagania dotyczące stwierdzenia tożsamości towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu, odprawionych warunkowo, są ustanawiane przez administrację celną, z uwzględnieniem rodzaju towarów, rodzaju operacji, jaka ma być przeprowadzona, oraz wielkości transakcji.

Uwaga

W celu stwierdzenia tożsamości towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu, odprawionych warunkowo, administracja celna powinna umieszczać oznakowania celne (zamknięcia celne, plomby, znaki perforowane itd.) wyłącznie w wypadkach, gdy towarów nie można łatwo zidentyfikować na podstawie plomb zagranicznych, ocechowania, numerów, opisu towarów lub rysunków technicznych czy fotografii lub próbek i innych znaków trwale na nich umieszczonych. Władze celne mogą również zażądać wglądu do księgowości przywożącego.


Pozostawienie towarów na obszarze celnym

Norma

23. Okres ważności odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu ustala się dla każdego wypadku, uwzględniając czas niezbędny do dokonania operacji przetworzenia aż do górnej granicy czasu, jeśli jest ona przewidziana dla danego wypadku w ustawodawstwie krajowym.

Zalecenie praktyczne

24. Na wniosek osoby zainteresowanej i jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna przedłużyć pierwotnie ustalony okres ważności odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.

Norma

25. Na żądanie administracji celnej osoby dokonujące odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu powinny sporządzić dokumentację, na podstawie której możliwe jest ustalenie sposobu użycia tych towarów.

Norma

26. Administracja celna ma prawo żądania od każdej osoby, której udzielono zezwolenia na stosowanie tego postanowienia celnego, przedstawienia na miejscu do kontroli w każdym momencie, kiedy żądanie takie zostanie zgłoszone, towarów odprawionych warunkowo, przeznaczonych do przetworzenia, a także wyrobów kompensujących.

Zalecenie praktyczne

27. Właściwe władze powinny zezwalać, aby część operacji przetwarzających dokonana była przez osobę inną niż osoba, która dokonała odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia, bez konieczności przekazywania prawa własności tych towarów, pod warunkiem jednak, że osoba, która dokonała odprawy celnej warunkowej, będzie przez cały czas trwania operacji odpowiedzialna wobec administracji celnej za zgodność z warunkami, pod którymi zostało wydane zezwolenie na dokonanie odprawy celnej warunkowej.

Zalecenie praktyczne

28. Należy zapewnić możliwość kontynuacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu w razie przejścia prawa własności tych towarów, a także wyrobów kompensujących na rzecz osoby trzeciej, pod warunkiem, że osoba ta przejmie na siebie zobowiązania podjęte przez przywożącego.


Zakończenie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu

Norma

29. Ustawodawstwo krajowe określa warunki, w jakich wyroby kompensujące powinny być zgłoszone do odprawy celnej warunkowej we właściwym urzędzie celnym, oraz warunki, w jakich powinno być przedstawione zgłoszenie celne.

Uwaga

Ustawodawstwo krajowe może przewidywać, aby zgłoszenie celne zawierało szczegółowe dane niezbędne do zakończenia odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia, w odniesieniu do towarów użytych w trakcie uszlachetnienia.


(a) Powrotny wywóz

Norma

30. Należy zapewnić możliwość powrotnego wywozu towarów przeznaczonych do przetworzenia, odprawionych warunkowo przez urząd celny inny niż ten, przez który zostały przywiezione.

Norma

31. Należy zapewnić możliwość powrotnego wywozu towarów przeznaczonych do przetworzenia, odprawionych warunkowo w całości lub partiami.

Zalecenie praktyczne

32. Na żądanie przywożącego, jeżeli istnieją przyczyny uznane za uzasadnione, administracja celna powinna w miarę możliwości zezwalać na przeprowadzenie poza miejscem urzędowania kontroli wyrobów kompensujących, przeznaczonych do powrotnego wywozu, przy czym koszty takiej kontroli ponosi wywożący.

Norma

33. Na żądanie osoby zainteresowanej administracja celna powinna zezwolić na likwidację odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia poprzez ich powrotny wywóz w stanie, w jakim zostały przywiezione.

Norma

34. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia przez umieszczenie wyrobów kompensujących w porcie wolnocłowym lub strefie wolnocłowej.


(b) Inne sposoby dysponowania towarami

Zalecenie praktyczne

35. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia przez złożenie wyrobów kompensujących w magazynie celnym w celu ich późniejszego wywozu lub innej właściwej dyspozycji.

Zalecenie praktyczne

36. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia przez umieszczenie wyrobów kompensujących w tranzycie celnym w celu ich późniejszego wywozu lub innej właściwej dyspozycji.

Norma

37. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia przez odprawę ostateczną towarów przywożonych lub wyrobów kompensujących pod warunkiem spełnienia wymagań i formalności stosowanych w takich wypadkach.

Norma

38. Ustawodawstwo krajowe określa czas, jaki należy wziąć pod uwagę przy określaniu wartości i ilości towarów zgłoszonych do odprawy ostatecznej, oraz wysokość cła przywozowego i podatków ciążących na towarach.

Uwaga

W razie zgłoszenia do odprawy ostatecznej wyrobów kompensujących, które zostały wysłane za granicę w celu dodatkowego przetworzenia, przy ustalaniu cła przywozowego i podatków ciążących na towarze można uwzględniać, obok cła przywozowego i podatków ciążących na towarach początkowo użytych, różnicę między:

a) sumą cła przywozowego i podatków, które ciążyłyby na towarze powrotnie przywożonym po dokonaniu dodatkowego uszlachetnienia, a

b) sumą cła przywozowego i podatków, które ciążyłyby na towarze odprawionym warunkowo w wywozie w celu dodatkowego przetworzenia, gdyby był bezpośrednio przywożony z kraju, w którym odbywało się przetworzenie.

Zalecenie praktyczne

39. Ustawodawstwo krajowe powinno zapewnić, aby suma cła przywozowego i podatków ciążących na towarach, w razie gdy wyroby kompensujące nie zostały wywiezione, nie przekraczała sumy cła przywozowego i podatków ciążących na towarach odprawionych warunkowo w celu przetworzenia.

Zalecenie praktyczne

40. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w wypadku towarów, które uległy zużyciu zgodnie ze swoimi charakterystykami, jeżeli wyroby kompensujące są przedmiotem wywozu, pod warunkiem że takie zużycie zostanie we właściwy sposób stwierdzone zgodnie z wymaganiami administracji celnej.

Uwaga

Ustawodawstwo krajowe może ustalić normy zużycia określonych kategorii towarów odprawionych warunkowo w celu przetworzenia w kraju przywozu.

Norma

41. Należy zapewnić możliwość likwidacji odprawy celnej warunkowej, w razie gdy na żądanie osoby zainteresowanej towary przeznaczone do przetworzenia w kraju przywozu lub wyroby kompensujące zostaną pod kontrolą celną przekazane na rzecz Skarbu Państwa, zniszczone lub pozbawione wartości handlowej stosownie do decyzji administracji celnej. Tego rodzaju przekazanie lub zniszczenie nie powinno obciążać Skarbu Państwa żadnymi kosztami.

Jakiekolwiek odpady lub resztki pozostałe po zniszczeniu, w razie zgłoszenia ich do odprawy ostatecznej, podlegają cłu przywozowemu i podatkom ciążącym na tego rodzaju odpadach i resztkach w razie ich przywozu w takim stanie.

Norma

42. Towary przeznaczone do przetworzenia oraz wyroby kompensujące odprawione warunkowo, które uległy zniszczeniu lub zostały bezpowrotnie utracone na skutek wypadku lub działania siły wyższej, nie będą podlegać cłu przywozowemu i podatkom, pod warunkiem że ich zniszczenie lub utrata zostaną stwierdzone w należyty sposób, zgodnie z wymaganiami administracji celnej.

Jakiekolwiek odpady lub resztki pozostałe po niszczeniu, w razie zgłoszenia ich do odprawy ostatecznej, podlegają cłu przywozowemu i podatkom ciążącym na tego rodzaju odpadach i resztkach przywożonych w takim stanie.

Zalecenie praktyczne

43. Wyroby uzyskane w wyniku przetworzenia towarów przywożonych lub krajowych identycznych w opisie, jakości i charakterystykach technicznych z towarami odprawionymi warunkowo w celu przetworzenia w kraju przywozu uznawane są w rozumieniu niniejszego załącznika za wyroby kompensujące (ekwiwalenty).

Uwaga

W odpowiednich okolicznościach właściwe władze mogą zezwolić, aby ekwiwalenty uznane za wyroby kompensujące były wywożone przed przywozem towarów odprawionych warunkowo w celu przetworzenia w kraju przywozu.


Zwrot zabezpieczenia

44. Zwrot wpłaconego zabezpieczenia następuje w możliwie najkrótszym czasie po likwidacji odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu.


Informacja w sprawie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu

Norma

45. Administracja celna powinna zapewnić, aby odpowiednie informacje dotyczące odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia w kraju przywozu były łatwo dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób.
OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 23 lutego 1982 r.
o przyjęciu załącznika E. 8 do Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r., dotyczącego odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Podaje się niniejszym do wiadomości, że zgodnie z artykułem 12 ustęp 4 Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 12, poz. 38), wszedł w życie w stosunku do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dnia 28 grudnia 1981 r. załącznik E. 8 dotyczący odpraw warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek

(Tekst załącznika E. 8 zawiera załącznik do niniejszego numeru)

Przekład


ZAŁĄCZNIK E. 8
dotyczący odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.


Wstęp.

Większość państw przewiduje w swoim ustawodawstwie krajowym całkowite lub częściowe zwolnienie od cła przywozowego i podatków towarów, które są przedmiotem powrotnego przywozu po przetworzeniu, uszlachetnieniu lub naprawie za granicą. Postępowanie celne, które przewiduje tego rodzaju zwolnienia, nosi nazwę odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Zastosowanie tego postępowania może być uzależnione od warunku, iż operacja uszlachetnienia nie zostanie uznana przez właściwe władze za sprzeczną z interesami narodowymi.

Ulgi udzielane przy powrotnym przywozie towarów poddanych za granicą operacji uszlachetnienia są zazwyczaj częściowe; mogą one jednak przybrać formę całkowitego zwolnienia od cła i podatków, w razie gdy naprawa była przeprowadzona za granicą bezpłatnie.


Definicje.

W rozumieniu niniejszego załącznika:

a) określenie "odprawy celne warunkowe towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą" oznacza postępowanie celne, w ramach którego towary będące w wolnym obrocie w obszarze celnym mogą być czasowo wywożone w celu przetworzenia, uszlachetnienia lub naprawy za granicą i następnie powrotnie przywożone z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków;

b) określenie "towary będące w wolnym obrocie" oznacza towary, którymi można dysponować bez ograniczeń celnych;

c) określenie "cła przywozowe i podatki" oznacza cła i wszelkie inne opłaty, podatki, akcyzy lub inne należności, pobierane od przywozu lub w związku z przywozem towarów z zagranicy, z wyjątkiem opłat i należności, których wysokość jest ograniczona do przybliżonych kosztów świadczonych usług;

d) określenie "wyroby kompensujące" oznacza wyroby uzyskane za granicą w trakcie lub w wyniku przetworzenia, uszlachetnienia lub naprawy towarów odprawionych warunkowo;

e) określenie "kontrola celna" oznacza środki podejmowane w celu zapewnienia przestrzegania ustaw i zarządzeń, za których przestrzeganie odpowiedzialna jest administracja celna;

f) określenie "osoba" oznacza zarówno osobę fizyczną, jak i prawną, chyba że z kontekstu wynika inaczej.


Zasada.

Norma

1. Odprawę celną warunkową towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą regulują postanowienia niniejszego załącznika.


Zakres stosowania.

Norma

2. Wypadki, w których może być zastosowana odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą, i warunki, jakie powinny być przy tym spełnione, określa ustawodawstwo krajowe.

Uwagi:

1. Warunki, w jakich udzielane jest zezwolenie na dokonanie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą, mogą być ustalone ogólnie i (lub) szczegółowo.

2. Udzielenie zezwolenia na dokonanie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą może być uzależnione od warunku, że operacja przetworzenia nie jest sprzeczna z interesami narodowymi.

3. Władze celne mogą zażądać od osoby dokonującej odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą wyspecyfikowania operacji przetworzenia lub przerobu, którym będą poddane towary za granicą.

Zalecenie praktyczne

3. Niedopuszczalna jest odmowa wydania zezwolenia na dokonanie odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą wyłącznie ze względu na to, że towary mają być poddane tej operacji w tym, a nie innym kraju.

Norma

4. Prawo do dokonania odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą nie powinno być ograniczone do właścicieli tych towarów.


Odprawa celna warunkowa wywozowa.


(a) Formalności poprzedzające odprawę celną warunkową wywozową.

Norma

5. Jeżeli odprawa celna warunkowa towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą jest uzależniona od uzyskania uprzedniego zezwolenia, ustawodawstwo krajowe powinno ustalać warunki, w jakich takie zezwolenie jest wymagane, oraz władze upoważnione do jego wydawania.

Zalecenie praktyczne

6. Osobom, które przeprowadzają na znaczną skalę i w sposób ciągły operacje związane z odprawami celnymi warunkowymi w celu przetworzenia za granicą, należy udzielać generalnego zezwolenia na przeprowadzanie takich operacji.

Zalecenie praktyczne

7. Jeżeli ułatwi to postępowanie przy odprawie celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą lub jeżeli kompetentne władze uznają to za niezbędne, władze te powinny ustalić stopę wydajności takich operacji. Opis, jakość i ilość różnych wyrobów kompensujących powinny być wyspecyfikowane przy ustalaniu takiej stopy.

Uwagi:

1. W celu ustalenia stopy wydajności władze celne mogą przyjąć za podstawę warunki, w jakich przeprowadzana jest operacja, jeżeli są one znane. Mogą one domagać się przedstawienia kontraktów z przedsiębiorstwami zagranicznymi, które będą przeprowadzały operacje przetworzenia lub przerobu. Mogą one przyjąć za podstawę stopę wydajności ustaloną przez władze celne w kraju, w którym dokonana będzie operacja przetworzenia.

2. Standardowe stopy wydajności mogą być ustalone, jeżeli operacja przetworzenia przeprowadzona za granicą:

- dotyczy towarów, których charakterystyki techniczne są stosunkowo niezmienne,

- jest zazwyczaj przeprowadzana w ściśle określonych warunkach technicznych oraz

- pozwala uzyskać wyroby kompensujące o niezmiennej jakości.


(b) Zgłoszenie towaru do odprawy celnej warunkowej wywozowej.

Norma

8. Ustawodawstwo krajowe powinno ustalić warunki, w jakich towary przeznaczone do przetworzenia za granicą powinny być zgłaszane do odprawy celnej warunkowej wywozowej we właściwym urzędzie celnym, oraz warunki, w jakich powinno być przedstawione zgłoszenie celne towarów do wywozu.

Zalecenie praktyczne

9. Władze celne powinny zezwalać, aby dla odprawy celnej warunkowej w wywozie, w razie wywozu towarów celem ich przetworzenia za granicą, było stosowane zgłoszenie celne używane przy odprawie celnej ostatecznej w wywozie.

Zalecenie praktyczne

10. Jeżeli stosowane są specjalne formularze przy zgłaszaniu towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą do odprawy celnej warunkowej w wywozie, powinny być one ujednolicone z formularzami używanymi przy zgłaszaniu towarów do odprawy ostatecznej w wywozie.


(c) Kontrola towarów.

Zalecenie praktyczne

11. Na wniosek osoby dokonującej zgłoszenia i z powodów uznanych za istotne przez władze celne, powinny one w miarę możliwości zezwolić na to, aby towary zgłoszone do odprawy celnej warunkowej w celu ich przetworzenia za granicą były odprawione poza miejscem urzędowania; przy tym kosztami powstałymi w związku z takim trybem odprawy można obciążyć osobę zgłaszającą towary do odprawy.


(d) Ustalenie tożsamości towarów.

Norma

12. Wymagania związane ze stwierdzeniem tożsamości towarów odprawionych warunkowo w celu przetworzenia za granicą są ustanawiane przez władze celne, które powinny uwzględnić takie elementy, jak na przykład rodzaj towarów czy rodzaj operacji przetwarzania.

Uwagi:

1. Dla stwierdzenia tożsamości towarów odprawionych warunkowo w celu przetworzenia za granicą władze celne mogą nałożyć oznakowania celne (plomby, odciski pieczęci, perforacje itp.) lub oprzeć się na oznakowaniu, numerach lub innych cechach zamieszczonych w sposób trwały na towarze lub też na opisie towarów, rysunkach technicznych bądź pobranych próbkach.

2. Władze celne mogą również zezwolić, aby stwierdzenie tożsamości towaru zostało dokonane po przedstawieniu, w momencie przywozu wyrobów kompensujących, pisemnego oświadczenia przywożącego odnośnie do tożsamości towarów zawartych w tych wyrobach, popartego złożeniem właściwych dokumentów handlowych związanych z operacją przetworzenia.

Zalecenie praktyczne

13. Jeżeli niewłaściwe są inne środki identyfikacyjne, władze celne powinny wykorzystać dokument informacyjny, którego wzór podany jest w załączniku nr 1 do niniejszego załącznika, pod warunkiem że operacja przetwarzania lub przerobu przeprowadzana jest na terytorium celnym Układającej się Strony, która wyraziła zgodę na stosowanie dokumentów informacyjnych zgodnie z zasadami ujętymi w załączniku nr 2 do niniejszego załącznika.


Okres ważności odprawy celnej warunkowej w wywozie.

Norma

14. Jeżeli władze celne ustalają okres ważności odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą, okres ten powinien uwzględniać czas niezbędny do dokonania operacji przetworzenia, łącznie z maksymalnym okresem przewidzianym w ustawodawstwie krajowym, jeśli taki jest ustanowiony.

Zalecenie praktyczne

15. Na wniosek osoby zainteresowanej i z powodów uznanych za istotne przez władze celne powinny one przedłużyć pierwotnie ustalony okres ważności odprawy celnej warunkowej.


Przywóz wyrobów kompensujących.

Norma

16. Ustawodawstwo krajowe ustala wymagania, według jakich wyroby kompensujące powinny być zgłoszone we właściwym urzędzie celnym, oraz sposób zgłoszenia.

Uwagi:

1. Ustawodawstwo krajowe może stanowić, iż zgłoszenie celne powinno zawierać szczegóły niezbędne do likwidacji odprawy celnej warunkowej wywozowej towarów, które były poddane za granicą przetworzeniu.

2. Ustawodawstwo krajowe może stanowić, iż towary uzyskane za granicą w wyniku przetworzenia towarów identycznych w opisie, jakości i charakterystykach technicznych z towarami odprawionymi warunkowo w celu przetworzenia za granicą uznawane są za wyroby kompensujące w rozumieniu niniejszego załącznika (za równoważne z wyrobami kompensującymi).

Zalecenie praktyczne

17. Należy zapewnić możliwość zgłoszenia wyrobów kompensujących do odprawy celnej w urzędzie celnym innym niż urząd, w którym dokonano odprawy celnej warunkowej towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Norma

18. Należy zapewnić możliwość przywozu wyrobów kompensujących w całości lub partiami.

Zalecenie praktyczne

19. Na wniosek przywożącego i z powodów uznanych za istotne przez władze celne powinny one w miarę możliwości zezwolić na to, aby wyroby kompensujące były odprawione poza miejscem urzędowania, przy czym kosztami powstałymi w związku z takim trybem odprawy można obciążyć przywożącego.

Norma

20. Na wniosek osoby zainteresowanej właściwe władze powinny, na warunkach ustalonych w ustawodawstwie krajowym, zezwolić, aby towary odprawione warunkowo w celu przetworzenia za granicą były powrotnie przywiezione z całkowitym zwolnieniem od cła przywozowego i podatków, jeśli nie mogły one być poddane przetworzeniu, przerobowi lub naprawie i zostały zwrócone eksporterowi w tym samym stanie.

Zwolnienie nie dotyczy cła przywozowego i podatków, które zostały zwrócone lub refundowane w związku z czasowym wywozem towarów w celu przetworzenia za granicą.

Norma

21. W razie gdy ustawodawstwo krajowe nie stawia wymagania powrotnego przywozu towarów czasowo wywiezionych w celu przetworzenia za granicą, należy zapewnić możliwość zastąpienia odprawy celnej warunkowej odprawą ostateczną w wywozie, z zachowaniem wszelkich warunków i formalności stosowanych przy odprawach celnych ostatecznych.


Cło przywozowe i podatki stosowane wobec wyrobów kompensujących.

Norma

22. Ustawodawstwo krajowe ustala zakres zwolnień od cła przywozowego i podatków, z jakich korzystają wyroby kompensujące, oraz sposób obliczania takich zwolnień.

Uwaga:

W wypadku zwolnień częściowych obliczenie należnego cła przywozowego i podatków może być oparte na wartości dodanej w wyniku przetworzenia towarów za granicą. Obliczenie takie może być również dokonane przez odjęcie od sumy cła przywozowego i podatków ciążących na wyrobach kompensujących sumy cła przywozowego i podatków, jakie ciążyłyby na towarach czasowo wywiezionych w celu przetworzenia za granicą, gdyby zostały one przywiezione z kraju, w którym zostały one poddane przetworzeniu, w takim stanie, w jakim zostały do tego kraju wwiezione. Do obliczenia należy przyjmować stawki celne obowiązujące w czasie odprawy celnej wyrobów kompensujących. Jednak w wypadku, gdyby stawki celne stosowane na mocy niniejszej reguły były wyższe od stawek, które miałyby zastosowanie do wyrobów kompensujących, obliczenie może być dokonane na podstawie stawek mających zastosowanie do tych wyrobów.

Norma

23. Zwolnienie od cła przywozowego i podatków stosowane wobec wyrobów kompensujących nie dotyczy cła przywozowego i podatków, które zostały zwrócone lub zrefundowane w związku z czasowym wywozem towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Zalecenie praktyczne

24. W razie gdy towary czasowo wywiezione w celu przetworzenia za granicą zostały tam poddane bezpłatnej naprawie, należy zapewnić możliwość ich powrotnego przywozu z całkowitym zwolnieniem od cła importowego i podatków na warunkach określonych w ustawodawstwie krajowym.

Zalecenie praktyczne

25. Należy udzielić zwolnienia od cła przywozowego i podatków, jeżeli wyroby kompensujące zostały złożone w magazynie celnym lub strefie wolnocłowej przed zgłoszeniem ich do odprawy celnej przywozowej.

Zalecenie praktyczne

26. Należy udzielić zwolnienia od cła przywozowego i podatków, jeżeli wyroby kompensujące zostały zgłoszone do odprawy celnej warunkowej przed zgłoszeniem ich do odprawy celnej ostatecznej w przywozie.

Zalecenie praktyczne

27. Należy udzielać zwolnienia od cła przywozowego i podatków, jeżeli tytuł własności wyrobów kompensujących został przekazany innej osobie przed zgłoszeniem ich do odprawy celnej przywozowej, pod warunkiem, że wyroby te zostały zgłoszone do odprawy w imieniu lub na koszt osoby, która dokonała odprawy celnej warunkowej w wywozie towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Uwaga:

Przy zmianie tytułu własności towarów mogą być pobierane pewne wewnętrzne podatki.


Informacje dotyczące odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą.

Norma

28. Władze celne powinny zapewnić, aby wszelkie informacje dotyczące odpraw celnych warunkowych towarów przeznaczonych do przetworzenia za granicą były dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób.

Załącznik nr 1 do Załącznika E. 8


Dokument informacyjny dla ułatwienia odprawy celnej warunkowej towarów przesyłanych z jednego kraju do drugiego w celu przetworzenia, przerobu lub naprawy

Przed wypełnieniem formularza należy przeczytać uwagę na stronie 4 I Wypełnić przy wywozie *) +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ |Administracja celna | A | | | +---+ | | | Towary opisane niżej, przeznaczone do przetworzenia - przerobu - naprawy **) w ......| |.................................. | | | | ........................................................ zostały zgłoszone do odprawy| | | | | | celnej wywozowej przez - w imieniu **) ..............................................| | | (nazwa eksportera - dużymi literami) | | | | |Urząd Celny w | | | |......................................................................................| |................................... | (adres - dużymi literami) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | B | | Specyfikacja towarów | +---+ Numer, rodzaj, +-----------------------------------------------------------------------------------------------------| | oznakowanie i ilość |pozycja| | ilość | | | | opakowań |taryfy | opis handlowy towarów +-------------------------------------| | | | |celnej | | masa | masa netto, | wartość | uwagi | | | | | brutto | ilość, | | | | | | | | wymiary itp. | | | +----------------------+-------+-----------------------------------+----------------------+--------------+---------+---------| | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | C | | +---+ | | Rodzaj proponowanej operacji ............................................................................................ | | | | ......................................................................................................................... | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | D | | F | | +---+ +---+ | | Wynik rewizji celnej ........................... Poświadcza się zgodność z danymi przedstawionymi | | | | w .................................................................. | | (dokument celny) | | | | nr ....................... z dnia .................................. | +---+ | | E | ............................... .............................. | +---+ (miejscowość) (data) | | Wykorzystane metody stwierdzenia tożsamości towarów | | | | ................................................ ............................... | | (podpis) (pieczęć urzędu celnego) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ *) Nie wypełnione rubryki należy wykreślić lub napisać "zero" **) Niepotrzebne skreślić. II Wypełnić przy przywozie *) +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ |Administracja celna | A | | | +---+ | | | Towary opisane w części I - niżej**), przeznaczone do przetworzenia - przerobu - | |.................................. | | | | naprawy **), zostały zgłoszone do odprawy celnej przywozowej przez - w imieniu **)...| | | | | | .....................................................................................| | | (nazwa eksportera - dużymi literami) | | | | |Urząd Celny w | | | |......................................................................................| |................................... | (adres - dużymi literami) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | B | | Specyfikacja towarów | +---+ Numer, rodzaj, +-----------------------------------------------------------------------------------------------------| | oznakowanie i ilość |pozycja| | ilość | | | | opakowań |taryfy | opis handlowy towarów +-------------------------------------| | | | |celnej | | masa | masa netto, | wartość | uwagi | | | | | brutto | ilość, | | | | | | | | wymiary itp. | | | +----------------------+-------+-----------------------------------+----------------------+--------------+---------+---------| | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | C | | +---+ | | Rodzaj proponowanej operacji ............................................................................................ | | | | ......................................................................................................................... | | | | ......................................................................................................................... | | | | ......................................................................................................................... | | | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | D | | F | | +---+ +---+ | | Wynik rewizji celnej ........................... Poświadcza się zgodność z danymi przedstawionymi | | | | w .................................................................. | | (dokument celny) | | | | nr ....................... z dnia .................................. | +---+ | | E | ............................... .............................. | +---+ (miejscowość) (data) | | Wykorzystane metody stwierdzenia tożsamości towarów | | | | ................................................ ............................... | | (podpis) (pieczęć urzędu celnego) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ *) Nie wypełnione rubryki należy wykreślić lub napisać "zero". **) Niepotrzebne skreślić. III Wypełnić przy powrotnym wywozie *) +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ |Administracja celna | A | | | +---+ | | | Towary opisane niżej - w części II**), powstałe w wyniku przetworzenia lub przerobu | |.................................. | | | | towarów opisanych w części II**) - poddane naprawie **), | | | zostały zgłoszone do powrotnego wywozu przez - w imieniu **) ........................| | | | | | .....................................................................................| | | (nazwa reeksportera - dużymi literami) | | | | |Urząd Celny w | | | |......................................................................................| |................................... | (adres - dużymi literami) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | B | | Specyfikacja towarów | +---+ Numer, rodzaj, +-----------------------------------------------------------------------------------------------------| | oznakowanie i ilość |pozycja| | ilość | | | | opakowań |taryfy | opis handlowy towarów +-------------------------------------| | | | |celnej | | masa | masa netto, | wartość | uwagi | | | | | brutto | ilość, | | | | | | | | wymiary itp. | | | +----------------------+-------+-----------------------------------+----------------------+--------------+---------+---------| | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | C | | G | | +---+ +---+ | | Rodzaj operacji | Partia reeksportowa nr ................. | | (włączając dane szczegółowe części dodanych i (lub) | | | przerobu i odpadów) ................................| z dnia ................................. | | | (dokument celny) | | ....................................................| jak w cz. I rubryka F | | | ................................. | | | (urząd celny) | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | D | | F | | +---+ +---+ | | Wynik rewizji celnej ........................... Poświadcza się zgodność z danymi przedstawionymi | | | | w .................................................................. | | (dokument celny) | | | | nr ....................... z dnia .................................. | +---+ | | E | | +---+ | | (Nie) ustalono**), że towary reeksportowane są towarami | | przewiezionymi**), otrzymanymi z towarów importowanych**) ........................ ........................ | | (miejscowość) (data) | | | | Wykorzystane metody stwierdzenia tożsamości towarów | | | | ................................................ ............................... | | (podpis) (pieczęć urzędu celnego) | | ................................................ | +----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ *) Nie wypełnione rubryki należy wykreślić lub napisać "zero". **) Niepotrzebne skreślić.

Uwagi Urzędu Celnego. Uwagi dotyczące zasad stosowania dokumentu informacyjnego.

1. Eksporter powinien zapewnić, aby władze celne kraju czasowego przywozu były w stanie ustalić tożsamość towarów i spełnić wszelkie warunki, jakie mogą one w tym celu postawić.

2. Właściwie wypełniony dokument informacyjny (DI) powinien być przedstawiony władzom przy odprawie celnej towaru.

3. Jeżeli towary mają być reimportowane partiami, należy stosować następującą procedurę:

a) Czasowy eksport:

Eksporter przedstawia DI w dwóch egzemplarzach. Urząd celny poświadcza oba egzemplarze i zwraca je eksporterowi, który przesyła oryginał DI do importera a ten przechowuje go do zakończenia reeksportu. Eksporter przechowuje duplikat DI.

b) Czasowy import:

Importer przedstawia oryginał DI urzędowi celnemu, który poświadcza część II i zwraca mu DI.

c) Reeksport partiami:

Reeksporter wypełnia dodatkową część III (łącznie z rubryką G) i przedstawia urzędowi celnemu wraz z oryginałem DI. Urząd celny poświadcza dodatkową część III po zweryfikowaniu jej z DI. Reeksporter przesyła dodatkową część III reimporterowi.

d) Reimport partiami:

Reimporter przedstawia dodatkową część III i swój egzemplarz DI urzędowi celnemu w celu weryfikacji.

e) Ostatnia partia w ramach reeksportu:

Reeksporter wypełnia część III oryginału DI, łącznie z rubryką G. Urząd celny poświadcza oryginał DI i zwraca go reeksporterowi, który przesyła go reimporterowi.

f) Ostatnia partia w ramach reimportu:

Reimporter przedstawia oba egzemplarze DI urzędowi celnemu.

Załącznik nr 2 do Załącznika E. 8Zasady stosowania dokumentu informacyjnego.

1. Dokument informacyjny jest stosowany, w razie gdy niemożliwe jest stwierdzenie tożsamości towarów w momencie powrotnego przywozu za pomocą normalnych środków kontroli (plomby, znaki, próbki itp.) lub też zaakceptowania pisemnego oświadczenia osoby zgłaszającej towary do powrotnego przywozu odnośnie do ich tożsamości.

2. Eksporter powinien zapewnić, aby władze celne kraju przywozu czasowego były w stanie ustalić tożsamość towarów i spełnić wszelkie warunki, jakie mogą one w tym celu postawić.

3. Gdy dokument informacyjny został uwierzytelniony przez władze celne kraju czasowego wywozu, władze celne kraju czasowego przywozu powinny dokonać niezbędnych poświadczeń na tym dokumencie.

4. Władze celne kraju czasowego przywozu powinny podjąć wysiłki w celu uzupełnienia dokumentu informacyjnego w każdym wypadku, gdy zostaną o to poproszone, nawet gdy towary nie zostały odprawione warunkowo w przywozie (np. ze względu na to, że nie ciąży na nich cło przywozowe i podatki.

5. Administracje celne zainteresowanych krajów mogą uzgodnić modyfikację formy czy sposobu postępowania z dokumentem informacyjnym w wypadkach, gdy jest to celowe ze względu na wyjątkowe trudności w stwierdzeniu tożsamości przy powrotnym przywozie.
_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_zmiany:
1990-05-27 Dz.U.1990.34.198 wynik. z art. 3 pkt 15
1992-01-01 Dz.U.1991.107.464 art. 63 ust. 1


USTAWA
z dnia 26 marca 1982 r.
o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych.

Art. 1. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z 1971 r. Nr 27, poz. 252 i z 1976 r. Nr 19, poz. 122) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 131 otrzymuje brzmienie:

"Art. 131. Przy tłumaczeniu i stosowaniu przepisów niniejszego kodeksu należy mieć na względzie, że Polska Rzeczpospolita Ludowa gwarantuje własność i całkowitą ochronę indywidualnych gospodarstw rolnych, stanowiących trwały i równoprawny element społeczno-gospodarczego ustroju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.";
2) w art. 160:

a) ż 1 otrzymuje brzmienie:

"ż 1. Własność nieruchomości rolnej lub jej części może być przeniesiona na rzecz osoby fizycznej tylko wtedy, gdy nabywca:
1) stale pracuje w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej albo
2) ma kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego.";
b) ż 3 otrzymuje brzmienie:

"ż 3. Rozporządzenie Rady Ministrów, wydane po zasięgnięciu opinii właściwej komisji sejmowej oraz sejmowej Komisji Prac Ustawodawczych, określi, jakie nieruchomości uważa się za nieruchomości rolne, jakie gospodarstwo uważa się za gospodarstwo rolne, jakie kwalifikacje uważa się za kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz organ właściwy do stwierdzania spełnienia warunków wymaganych dla nabycia własności nieruchomości rolnej przez osobę fizyczną i do wydawania zezwoleń na nabycie własności nieruchomości rolnej przez osoby prawne. Rozporządzenie to może uzależnić przeniesienie własności nieruchomości rolnej od przejęcia przez nabywcę ciążących na niej długów z tytułu nadania albo z tytułu sprzedaży przez Państwo.";
3) w art. 161:

a) ż 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"ż 1. Obszar nabytej przez osobę fizyczną nieruchomości rolnej, wraz z obszarem nieruchomości rolnej stanowiącej już własność nabywcy lub wraz z obszarem odpowiadającym jego udziałowi we współwłasności takiej nieruchomości, nie może przekraczać norm obszarowych, które według przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej stanowią górną granicę obszaru nieruchomości nie podlegającej przejęciu przez Państwo na cele reformy rolnej.
ż 2. W razie przekroczenia obszaru wymienionego w ż 1 nadwyżka może być przejęta na własność Państwa, chyba że przekroczenie obszaru jest nieznaczne, a przejęcie nadwyżki nie byłoby celowe. Przejęcie następuje bez odszkodowania, w stanie wolnym od obciążeń, z wyjątkiem obciążeń z tytułu służebności gruntowych. O przejęciu nadwyżki orzeka sąd w postępowaniu nieprocesowym na wniosek Skarbu Państwa.",
b) ż 4 uchyla się;

4) art. 162 uchyla się;

5) art. 163 otrzymuje brzmienie:

"Art. 163. ż 1. Jeżeli wskutek przeniesienia własności nieruchomości rolnej lub jej części miałby nastąpić podział gospodarstwa rolnego, przeniesienie własności może nastąpić tylko wtedy, gdy nabywana nieruchomość rolna lub jej część bądź sama przez się, bądź wraz z nieruchomościami stanowiącymi już własność nabywcy lub wraz z obszarem odpowiadającym jego udziałowi we współwłasności utworzy gospodarstwo rolne zdolne do towarowej produkcji rolnej.
ż 2. Przy ocenie zdolności gospodarstwa rolnego nabywcy do towarowej produkcji rolnej uwzględnia się zarówno nieruchomości należące do wspólnego majątku małżonków, jak i nieruchomości należące do odrębnego majątku każdego z nich, jeżeli nieruchomości te stanowią lub mogą stanowić całość gospodarczą.";
6) art. 164 otrzymuje brzmienie:

"Art. 164. Przepisów artykułu poprzedzającego nie stosuje się do przeniesienia własności nieruchomości rolnej na rzecz Państwa.";
7) art. 165 otrzymuje brzmienie:

"Art. 165. Rozporządzenie Rady Ministrów, wydane po zasięgnięciu opinii właściwej komisji sejmowej, określi warunki uznania gospodarstwa rolnego za zdolne do towarowej produkcji rolnej oraz organ właściwy do stwierdzenia tych warunków. Jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej lub jej części następuje w drodze orzeczenia sądu lub ugody sądowej, zdolność gospodarstwa rolnego do towarowej produkcji rolnej ustala sąd.";
8) art. 214 otrzymuje brzmienie:

"Art. 214. ż 1. Jeżeli zniesienie współwłasności nieruchomości rolnej przez podział między współwłaścicieli nie jest dopuszczalne, własność nieruchomości może być przyznana tylko temu ze współwłaścicieli, który odpowiada warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności.
ż 2. Jeżeli kilku współwłaścicieli odpowiada warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności, własność nieruchomości będzie przyznana temu z nich, na którego wyrażą zgodę wszyscy współwłaściciele.
ż 3. W braku zgody między współwłaścicielami sąd przyzna nieruchomość temu ze współwłaścicieli, który stale pracuje w gospodarstwie rolnym obejmującym tę nieruchomość, chyba że interes społeczno-gospodarczy przemawia za wyborem innego właściciela.
ż 4. Jeżeli kilku współwłaściciel stale pracuje w gospodarstwie rolnym obejmującym nieruchomość, sąd przyzna nieruchomość temu ze współwłaścicieli, który daje lepszą gwarancję należytego prowadzenia gospodarstwa rolnego.
ż 5. Przepisy paragrafów poprzedzających stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy nieruchomość rolna może być podzielona, ale liczba wydzielonych części jest mniejsza od liczby współwłaścicieli uprawnionych do otrzymania gospodarstwa.";
9) art. 215 uchyla się;

10) art. 216 otrzymuje brzmienie:

"Art. 216 ż 1. Współwłaściciel, któremu wskutek zniesienia współwłasności przypada nieruchomość rolna, obowiązany jest do spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli, którzy w chwili zniesienia współwłasności:
1) odpowiadają warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności albo
2) są małoletni bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo
3) są trwale niezdolni do pracy.
ż 2. Ograniczeń przewidzianych w ż 1 nie stosuje się do spłat na rzecz małżonka w razie zniesienia współwłasności nieruchomości rolnej, która stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego należy do wspólnego majątku małżonków.
ż 3. Wypłata spłat współwłaścicielom mającym kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego ulega zawieszeniu do czasu podjęcia stałej pracy w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej. Jeżeli podjęcie takiej pracy nie nastąpi w ciągu roku od chwili zniesienia współwłasności, prawo do spłaty wygasa.
ż 4. Współwłaściciele, którym zostały przyznane spłaty w związku z ich pracą w gospodarstwie rolnym, a którzy zaprzestali pracy w takim gospodarstwie, tracą prawo do spłat jeszcze nie uiszczonych, chyba że stali się trwale niezdolni do pracy.
ż 5. Oszacowanie nieruchomości rolnej w celu ustalenia wartości udziałów współwłaścicieli przeprowadza się według przepisów sprzedaży państwowych nieruchomości rolnych.
ż 6. Spłaty przypadające współwłaścicielom określonym w ż 1 pkt 1 mogą być obniżone. Przy określaniu stopnia ich obniżenia bierze się pod uwagę:
1) typ, wielkość i stan gospodarstwa rolnego będącego przedmiotem zniesienia współwłasności,
2) sytuację osobistą i majątkową współwłaściciela zobowiązanego do spłat i współwłaściciela uprawnionego do ich otrzymania.";
11) w art. 217 w zdaniu pierwszym wyrazy: "mającej kwalifikacje" zastępuje się wyrazami: "odpowiadającej warunkom", a zdanie drugie skreśla się;

12) w art. 218 wyrazy: "warunki uznania pracy w gospodarstwie rolnym za wykonywaną nieprzerwanie co najmniej od roku" skreśla się;

13) art. 1059 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1059. Spadkobiercy dziedziczą z ustawy gospodarstwo rolne, jeżeli w chwili otwarcia spadku:
1) odpowiadają warunkom wymaganym do nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności albo
2) są małoletni bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo
3) są trwale niezdolni do pracy.";
14) art. 1060 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1060. W granicach określonych w art. 931 ż 2 wnuki spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku odpowiadają warunkom przewidzianym w art. 1059 pkt 1, dziedziczą gospodarstwo rolne także wtedy, gdy ich ojciec lub matka nie mogą gospodarstwa dziedziczyć dla braku warunków przewidzianych w art. 1059. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.";
15) art. 1061 uchyla się;

16) art. 1062 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1062. ż 1. Rodzeństwo spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku odpowiada warunkom przewidzianym w art. 1059 pkt 1, dziedziczy gospodarstwo rolne także wtedy, gdy zstępni spadkodawcy nie mogą gospodarstwa dziedziczyć dla braku warunków przewidzianych w art. 1059 lub w art. 1060.
ż 2. W granicach określonych w art. 934 dzieci rodzeństwa spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku odpowiadają warunkom przewidzianym w art. 1059 pkt 1, dziedziczą gospodarstwo rolne także wtedy, gdy ich ojciec lub matka nie mogą gospodarstwa dziedziczyć dla braku warunków przewidzianych w art. 1059 lub w ż 1 niniejszego artykułu. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.";
17) art. 1063 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1063. Jeżeli ani małżonek spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy nie odpowiada warunkom przewidzianym dla dziedziczenia gospodarstwa rolnego albo jeżeli uprawnionymi do dziedziczenia są wyłącznie osoby, które w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy, gospodarstwo dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych.";
18) art. 1064 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1064. Rozporządzenie Rady Ministrów określi wypadki, w których pobieranie nauki zawodu lub uczęszczanie do szkół uprawnia do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, oraz zasady i tryb stwierdzania trwałej niezdolności do pracy.";
19) art. 1065 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1065. ż 1. Spadkobiercą testamentowym gospodarstwa rolnego może być każda osoba, która w chwili otwarcia spadku odpowiada warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności.
ż 2. Osoba należąca do kręgu spadkobierców ustawowych może na podstawie testamentu dziedziczyć gospodarstwo rolne również wtedy, gdy byłaby uprawniona do dziedziczenia tego gospodarstwa z ustawy.
ż 3. Jeżeli gospodarstwo rolne zostało przeznaczone w testamencie osobie nie odpowiadającej wymaganiom przewidzianym w paragrafach poprzedzających, dziedziczą je spadkobiercy ustawowi.
ż 4. Do dziedziczenia testamentowego przez osoby prawne stosuje się odpowiednio przepisy art. 160 ż 2";
20) art. 1068 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1068. Obszar nabytej przez osobę fizyczną w drodze dziedziczenia lub zapisu nieruchomości rolnej wraz z obszarem nieruchomości rolnej stanowiącej już własność tego spadkobiercy lub zapisobiercy albo z obszarem odpowiadającym jego udziałowi we współwłasności nie może przekraczać obszaru, który według przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej stanowi górną granicę obszaru nieruchomości nie podlegającej przejęciu przez Państwo na cele reformy rolnej. Przepisy art. 161 ż 2 i 3 stosuje się odpowiednio.";
21) art. 1069 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1069. Jeżeli do spadku należy gospodarstwo rolne, spadkobierca może zbyć spadek w całości lub w części tylko osobie odpowiadającej warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności. Dotyczy to również zbycia udziału spadkowego.";
22) w art. 1071:

a) w ż 1 w zdaniu pierwszym wyrazy: "i nie jest trwale niezdolny do pracy" skreśla się;

b) ż 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"ż 2. W braku zgody między współspadkobiercami sąd przyzna gospodarstwo rolne temu ze spadkobierców, który stale pracuje w tym gospodarstwie, chyba że interes społeczno-gospodarczy przemawia za wyborem innego spadkobiercy.
ż 3. Spadkobierca, który w chwili działu spadku jest trwale niezdolny do pracy, może otrzymać gospodarstwo rolne tylko wtedy, gdy jest to usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami sprawy.";
23) w art. 1073 zdanie drugie skreśla się;

24) art. 1074 uchyla się;

25) art. 1085 otrzymuje brzmienie:

"Art. 1085. Spadkobierca, który w wyniku działu spadku otrzymał gospodarstwo rolne i zbył je przed upływem lat dziesięciu od daty otwarcia spadku, obowiązany jest do wydania korzyści, uzyskanych w wyniku zbycia gospodarstwa, pozostałym spadkobiercom dziedziczącym gospodarstwo rolne, stosownie do ich udziałów w tym gospodarstwie.";
26) w art. 1088 ż 2 otrzymuje brzmienie:

"ż 2. Jeżeli w chwili działu spadku żaden ze spadkobierców nie odpowiada warunkom określonym w paragrafie poprzedzającym, wkład gruntowy wraz z działką przyzagrodową i siedliskową ulega sprzedaży stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. W takim wypadku rolniczej spółdzielni produkcyjnej przysługuje prawo pierwokupu."
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 2. ż 1. Przepisy ustawy stosuje się do spadków otwartych od dnia jej wejścia w życie.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 2. Do przeniesienia własności i zniesienia współwłasności nieruchomości rolnej stosuje się przepisy obowiązujące w dacie tych zdarzeń.

Art. 3. Oświadczenie Skarbu Państwa o wykonaniu prawa pierwokupu, przewidzianego dotychczas w art. 217, 1073 i 1088 ż 2 Kodeksu cywilnego, złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jest skuteczne, jeśli przed tym dniem zostało wydane postanowienie o przybiciu na rzecz Skarbu Państwa. Nie dotyczy to wypadku, gdy po wejściu w życie ustawy postanowienie o przybiciu zostało uchylone.

_@POCZ@_ Orzeczenia [7]_@KON@_Art. 4. Uchyla się ustawę z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 27, poz. 250 i z 1975 r. Nr 16, poz. 91), z tym że pozostaje w mocy nabyta na jej podstawie własność nieruchomości oraz związane z tym nabyciem skutki prawne określone w art. 5, 6 i 8-11 tej ustawy. Rozpoznawanie spraw o stwierdzenie nabycia na podstawie tej ustawy własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego oraz o odroczenie terminu zapłaty należności z tytułu nabycia własności tych nieruchomości przekazuje się sądom.

_@POCZ@_Art. 5. Orzeczenia [2]ż 1. Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 5. _@POCZ@__@KON@_ż 1. Nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego stwierdza sąd w postępowaniu nieprocesowym. Ten sam tryb postępowania stosuje się w sprawach o odroczenie terminu zapłaty należności z tytułu nabycia własności nieruchomości.

ż 2. Wniosek do sądu o wszczęcie postępowania może zgłosić także właściwy terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego.

ż 3. W postanowieniu stwierdzającym nabycie własności nieruchomości sąd określa według zasad obowiązujących w przepisach o księgach wieczystych położenie, obszar oraz osobę właściciela nieruchomości, a jeżeli dla nieruchomości jest założona księga wieczysta lub zbiór dokumentów - oznaczenie księgi lub zbioru. Ponadto sąd w postanowieniu tym określa wysokość, sposób i terminy spłat oraz orzeka o zwolnieniu od obowiązku spłaty należności, a gdy nabycie nastąpiło w związku z zawartą umową o dożywocie - stwierdza powstanie prawa dożywocia.

ż 4. Postępowanie w sprawach wymienionych w ż 1 jest wolne od opłat sądowych.

Art. 6. ż 1. Prawomocne postanowienie sądu, stwierdzające nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego, stanowi podstawę do ujawnienia nowego stanu własności w księdze wieczystej oraz w ewidencji gruntów i budynków.

ż 2. Sąd przesyła postanowienie, o którym mowa w ż 1, państwowemu biuru notarialnemu właściwemu do prowadzenia dla nieruchomości księgi wieczystej. Państwowe biuro notarialne po otrzymaniu postanowienia podejmuje z urzędu postępowanie o wpis w księdze wieczystej lub ujawnienie w zbiorze dokumentów nabytego prawa, a jeżeli dla nieruchomości nie została założona księga wieczysta lub zbiór dokumentów - o założenie księgi wieczystej. Jeżeli dokonanie wpisu uzależnione jest od przedstawienia mapy i opisu, państwowe biuro notarialne zażąda przedstawienia tych dokumentów od właściwej państwowej jednostki organizacyjnej prowadzącej ewidencję gruntów i budynków.

ż 3. Postępowanie o ujawnienie nowego stanu własności w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów oraz o założenie księgi wieczystej na podstawie postanowienia wymienionego w ż 1 jest wolne od opłat sądowych.

ż 4. Postanowienie wymienione w ż 1 sąd przesyła również właściwej państwowej jednostce organizacyjnej prowadzącej ewidencję gruntów i budynków.

Art. 7. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 1. W razie objęcia nieruchomości lub jej części w posiadanie na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, lecz zawartej bez zachowania wymaganej formy aktu notarialnego, terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego wezwie strony do zawarcia umowy w formie prawem przewidzianej lub do przywrócenia poprzedniego stanu posiadania w terminie trzech miesięcy. W wezwaniu należy strony uprzedzić o skutkach jego niewykonania, przewidzianych w ż 2.

ż 2. Po bezskutecznym upływie terminu określonego w ż 1, jeżeli okoliczności wskazane w tym przepisie trwają nadal, terenowy organ administracji państwowej wymierzy grzywnę w celu przymuszenia, stosownie do przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

ż 3. Jeżeli w toku postępowania sądowego dotyczącego własności nieruchomości ujawni się, że strony zawarły umowę mającą na celu przeniesienie własności nieruchomości bez zachowania wymaganej formy aktu notarialnego, sąd zawiadomi o tym właściwy terenowy organ administracji państwowej w celu wymierzenia grzywny przewidzianej w ż 2, chyba że wcześniej nastąpiło zakończenie postępowania w sposób zgodny ze stanem prawnym nieruchomości.

ż 4. Umowa mająca na celu przeniesienie własności, lecz zawarta bez zachowania formy prawem przewidzianej, nie stanowi podstawy do ujawnienia nowego stanu władania w ewidencji gruntów i budynków.

_@POCZ@_Art. 8. Orzeczenia [2]ż 1. Orzeczenia [3]_@KON@_Art. 8. _@POCZ@__@KON@_ż 1. Sprawy o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego oraz o odroczenie terminu zapłaty należności z tytułu nabycia własności nieruchomości, nie zakończone w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy ostateczną decyzją terenowego organu administracji państwowej, podlegają rozpoznaniu w trybie określonym tą ustawą, jeżeli przepisy poniższe nie stanowią inaczej. Sprawy takie przekazuje się niezwłocznie właściwym sądom.

_@POCZ@_ Orzeczenia [4]_@KON@_ż 2. Odwołania od decyzji terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego w sprawach, o których mowa w ż 1, przekazuje się właściwym sądom jako drugiej instancji w tych sprawach. Do postępowania przed przekazaniem odwołania właściwemu sądowi, do terminu jego wniesienia, podstawy oraz formy stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Odwołanie wnosi się do sądu za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.

ż 3. Sąd, do którego przesłane zostało odwołanie, może w uzasadnionych wypadkach na posiedzeniu niejawnym wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji terenowego organu administracji państwowej.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_ż 4. Art. 9. Do postępowania sądowego, zawieszonego w chwili wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych, oraz do określonych w tych przepisach tytułów egzekucyjnych stosuje się odpowiednio przepisy dotychczasowe.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 10. Stwierdzenie nabycia własności nieruchomości, dokonane przez sąd lub do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy dokonane przez terenowy organ administracji państwowej, stanowi wyłączny dowód nabycia własności nieruchomości, o których mowa w art. 4 tej ustawy.

Art. 11. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
KONWENCJA WIEDEŃSKA
o stosunkach konsularnych, sporządzona w Wiedniu
dnia 24 kwietnia 1963 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu dwudziestego czwartego kwietnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego trzeciego roku sporządzona została w Wiedniu Konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych, oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 17 września 1981 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek


KONWENCJA WIEDEŃSKA
o stosunkach konsularnych sporządzona w Wiedniu dnia 24 kwietnia 1963 r.

Przekład.

Państwa strony niniejszej konwencji,

pomne, że stosunki konsularne między narodami istnieją od zamierzchłych czasów,

świadome celów i zasad Karty Narodów Zjednoczonych, dotyczących suwerennej równości państw, utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz rozwoju przyjaznych stosunków między narodami,

zważywszy, że Konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie stosunków i immunitetów dyplomatycznych przyjęła Konwencję wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych, która została otwarta do podpisu w dniu 18 kwietnia 1961 roku,

przekonane, że międzynarodowa konwencja o stosunkach, przywilejach i immunitetach konsularnych przyczyni się również do rozwoju przyjaznych stosunków między państwami bez względu na różnice w ich systemach ustrojowych i społecznych,

uważając, że celem tych przywilejów i immunitetów nie jest zapewnienie korzyści poszczególnym osobom, lecz zapewnienie skutecznego wykonywania funkcji przez urzędy konsularne w imieniu ich państw,

potwierdzając, że normy międzynarodowego prawa zwyczajowego będą nadal obowiązywać w sprawach, które nie zostały wyraźnie uregulowane postanowieniami niniejszej konwencji,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Definicje.

1. W rozumieniu niniejszej konwencji następujące wyrażenia mają niżej określone znaczenie:

a) wyrażenie "urząd konsularny" oznacza każdy konsulat generalny, konsulat, wicekonsulat lub agencję konsularną;

b) wyrażenie "okręg konsularny" oznacza obszar wyznaczony urzędowi konsularnemu do wykonywania funkcji konsularnych;

c) wyrażenie "kierownik urzędu konsularnego" oznacza osobę powołaną do działania w tym charakterze;

d) wyrażenie "urzędnik konsularny" oznacza każdą osobę łącznie z kierownikiem urzędu konsularnego, powołaną w tym charakterze do wykonywania funkcji konsularnych;

e) wyrażenie "pracownik konsularny" oznacza każdą osobę zatrudnioną w służbie administracyjnej lub technicznej urzędu konsularnego;

f) wyrażenie "członek personelu służby" oznacza każdą osobę zatrudnioną w służbie domowej urzędu konsularnego;

g) wyrażenie "członkowie urzędu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych, pracowników konsularnych oraz członków personelu służby;

h) wyrażenie "członkowie personelu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych, poza kierownikiem urzędu konsularnego, pracowników konsularnych oraz członków personelu służby;

i) wyrażenie "członek personelu prywatnego" oznacza osobę zatrudnioną wyłącznie w służbie prywatnej członka urzędu konsularnego;

j) wyrażenie "pomieszczenia konsularne" oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do nich, niezależnie od tego, czyją są własnością, używane wyłącznie do celów urzędu konsularnego;

k) wyrażenie "archiwa konsularne" oznacza wszystkie pisma, dokumenty, korespondencję, książki, filmy, taśmy magnetofonowe i rejestry urzędu konsularnego, jak również materiały szyfrowe, kartoteki oraz meble przeznaczone do ich zabezpieczenia i przechowywania.

2. Istnieją dwie kategorie urzędników konsularnych: zawodowi urzędnicy konsularni i honorowi urzędnicy konsularni. Postanowienia rozdziału II niniejszej konwencji odnoszą się do urzędów konsularnych kierowanych przez zawodowych urzędników konsularnych; postanowienia rozdziału III odnoszą się do urzędów konsularnych kierowanych przez honorowych urzędników konsularnych.

3. Szczególny status członków urzędów konsularnych, którzy są obywatelami państwa przyjmującego lub mają w nim stałe miejsce zamieszkania, uregulowany jest w artykule 71 niniejszej konwencji.

ROZDZIAŁ PIERWSZY
POSTANOWIENIA OGÓLNE DOTYCZĄCE STOSUNKÓW KONSULARNYCH


Dział I
Nawiązanie i utrzymywanie stosunków konsularnych.

Art. 2.

Nawiązanie stosunków konsularnych.

1. Nawiązanie stosunków konsularnych między państwami następuje za wzajemną zgodą.

2. Zgoda udzielona na nawiązanie stosunków dyplomatycznych między dwoma państwami oznacza, jeżeli nie postanowiono inaczej, zgodę na nawiązanie stosunków konsularnych.

3. Zerwanie stosunków dyplomatycznych nie pociąga za sobą ipso facto zerwania stosunków konsularnych.

Art. 3.

Wykonywanie funkcji konsularnych.

Funkcje konsularne wykonywane są przez urzędy konsularne. Są one również wykonywane przez przedstawicielstwa dyplomatyczne zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji.

Art. 4.

Ustanowienie urzędu konsularnego.

1. Urząd konsularny może być ustanowiony na terytorium państwa przyjmującego jedynie za zgodą tego państwa.

2. Siedziba urzędu konsularnego, jego klasa i okręg konsularny są ustalane przez państwo wysyłające i podlegają aprobacie państwa przyjmującego.

3. Późniejsze zmiany siedziby urzędu konsularnego, jego klasy i okręgu konsularnego mogą być dokonywane przez państwo wysyłające jedynie za zgodą państwa przyjmującego.

4. Zgoda państwa przyjmującego jest również wymagana, jeżeli konsulat generalny lub konsulat pragnie otworzyć wicekonsulat lub agencję konsularną w innej miejscowości niż ta, w której sam jest ustanowiony.

5. Uprzednia wyraźna zgoda państwa przyjmującego jest również wymagana do otworzenia biura stanowiącego część istniejącego urzędu konsularnego, poza jego siedzibą.

Art. 5.

Funkcje konsularne.

Funkcje konsularne polegają na:

a) ochronie w państwie przyjmującym interesów państwa wysyłającego oraz jego obywateli, zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, w granicach dozwolonych przez prawo międzynarodowe;

b) popieraniu rozwoju stosunków handlowych, gospodarczych, kulturalnych i naukowych między państwem wysyłającym a państwem przyjmującym oraz na popieraniu wszelkimi innymi sposobami przyjaznych stosunków między tymi państwami zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji;

c) zapoznawaniu się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami i rozwojem życia handlowego, gospodarczego, kulturalnego i naukowego państwa przyjmującego, zdawaniu z tego sprawy rządowi państwa wysyłającego oraz udzielaniu informacji osobom zainteresowanym;

d) wydawaniu paszportów i dokumentów podróży obywatelom państwa wysyłającego, jak również wiz lub odpowiednich dokumentów osobom, które pragną udać się do państwa wysyłającego;

e) udzielaniu pomocy i opieki obywatelom państwa wysyłającego, zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym;

f) działaniu w charakterze notariusza i urzędnika stanu cywilnego oraz wykonywaniu podobnych czynności, jak również pewnych funkcji o charakterze administracyjnym, jeżeli nie sprzeciwiają się temu ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego;

g) ochronie interesów obywateli państwa wysyłającego, zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, w sprawach spadkowych, na terytorium państwa przyjmującego, zgodnie z ustawami i innymi przepisami tego państwa;

h) ochronie, w granicach ustalonych przez ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego, interesów małoletnich i innych osób nie posiadających pełnej zdolności do czynności prawnych, obywateli państwa wysyłającego, w szczególności gdy zachodzi potrzeba ustanowienia nad nimi opieki lub kurateli;

i) z zastrzeżeniem przestrzegania praktyki i procedury obowiązujących w państwie przyjmującym - zastępowaniu lub zapewnianiu odpowiedniego zastępstwa obywateli państwa wysyłającego przed sądami lub innymi władzami państwa przyjmującego w celu uzyskiwania, zgodnie z ustawami i innymi przepisami tego państwa, podjęcia tymczasowych środków dla ochrony praw i interesów tych obywateli, gdy osoby te z powodu nieobecności lub z jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie obrony swych praw i interesów;

j) przesyłaniu sądowych i pozasądowych dokumentów oraz wykonywaniu rekwizycji sądowych zgodnie z obowiązującymi umowami międzynarodowymi lub, w braku takich umów, w sposób zgodny z ustawami i innymi przepisami państwa przyjmującego;

k) wykonywaniu przewidzianych przez ustawy i inne przepisy państwa wysyłającego praw nadzoru i inspekcji w odniesieniu do statków morskich i rzecznych posiadających przynależność państwową państwa wysyłającego oraz statków powietrznych zarejestrowanych w tym państwie, jak również w stosunku do ich załóg;

l) udzielaniu pomocy statkom morskim, rzecznym i powietrznym wymienionym w punkcie k) niniejszego artykułu, jak również ich załogom, przyjmowaniu oświadczeń dotyczących podróży tych statków, badaniu i wizowaniu ich dokumentów oraz, z zastrzeżeniem uprawnień władz państwa przyjmującego, przeprowadzaniu dochodzenia w sprawie wypadków, które zdarzyły się w czasie podróży, i załatwianiu wszelkich sporów między kapitanem, oficerami i marynarzami, o ile zezwalają na to ustawy i inne przepisy państwa wysyłającego;

m) wykonywaniu powierzonych urzędowi konsularnemu przez państwo wysyłające wszelkich innych funkcji, których nie zakazują ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego lub którym państwo to nie sprzeciwia się, lub też które są przewidziane w umowach międzynarodowych obowiązujących między państwem wysyłającym a państwem przyjmującym.

Art. 6.

Wykonywanie funkcji konsularnych poza okręgiem konsularnym.

W szczególnych okolicznościach urzędnik konsularny może za zgodą państwa przyjmującego wykonywać funkcje poza swym okręgiem konsularnym.

Art. 7.

Wykonywanie funkcji konsularnych w państwie trzecim.

Państwo wysyłające może powierzyć swemu urzędowi konsularnemu ustanowionemu w innym państwie wykonywanie funkcji konsularnych w państwie trzecim po notyfikacji o tym zainteresowanym państwom i w braku wyraźnego sprzeciwu któregokolwiek z nich.

Art. 8.

Wykonywanie funkcji konsularnych na rzecz państwa trzeciego.

Po odpowiedniej notyfikacji państwu przyjmującemu i w braku jego sprzeciwu urząd konsularny państwa wysyłającego może wykonywać w państwie przyjmującym funkcje konsularne na rzecz państwa trzeciego.

Art. 9.

Klasy kierowników urzędów konsularnych.

1. Kierownicy urzędów konsularnych dzielą się na cztery klasy, mianowicie:

a) konsulów generalnych,

b) konsulów,

c) wicekonsulów,

d) agentów konsularnych.

2. Ustęp 1 niniejszego artykułu w niczym nie ogranicza prawa którejkolwiek z Umawiających się Stron do ustalania tytułów urzędników konsularnych, innych niż kierownicy urzędów konsularnych.

Art. 10.

Mianowanie i dopuszczanie kierowników urzędów konsularnych.

1. Kierownicy urzędów konsularnych są mianowani przez państwo wysyłające i dopuszczani do wykonywania swych funkcji przez państwo przyjmujące.

2. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszej konwencji, sposób mianowania i dopuszczenia kierownika urzędu konsularnego regulowany jest odpowiednio przez ustawy i inne przepisy oraz zwyczaje zarówno państwa wysyłającego, jak i państwa przyjmującego.

Art. 11.

Listy komisyjne lub notyfikacja o nominacji.

1. Państwo wysyłające zaopatruje kierownika urzędu konsularnego w dokument posiadający formę listów komisyjnych lub podobnego dokumentu, wystawiony w związku z każdą nominacją, a stwierdzający jego charakter urzędowy i wskazujący w zasadzie jego imiona i nazwisko oraz kategorię i klasę, jak również okręg konsularny i siedzibę urzędu konsularnego.

2. Państwo wysyłające przekazuje listy komisyjne lub podobny dokument w drodze dyplomatycznej lub innej stosownej drodze rządowi państwa, na którego terytorium kierownik urzędu konsularnego ma wykonywać swe funkcje.

3. Jeżeli państwo przyjmujące na to się zgadza, państwo wysyłające może zamiast listów komisyjnych lub podobnego dokumentu skierować do państwa przyjmującego notyfikację zawierającą dane przewidziane w ustępie 1 niniejszego artykułu.

Art. 12.

Exequatur

1. Kierownik urzędu konsularnego zostaje dopuszczony do wykonywania swych funkcji na mocy upoważnienia państwa przyjmującego, zwanego "exequatur", bez względu na formę tego upoważnienia.

2. Państwo, które odmawia udzielenia exequatur, nie jest obowiązane do podania państwu wysyłającemu przyczyn odmowy.

3. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 13 i 15 kierownik urzędu konsularnego nie może przystąpić do wykonywania swych funkcji przed uzyskaniem exequatur.

Art. 13.

Tymczasowe dopuszczanie kierowników urzędów konsularnych.

Do czasu udzielenia exequatur kierownik urzędu konsularnego może być tymczasowo dopuszczony do wykonywania swych funkcji. W takim przypadku mają zastosowanie postanowienia niniejszej konwencji.

Art. 14.

Zawiadamianie władz okręgu konsularnego.

Z chwilą gdy kierownik urzędu konsularnego zostanie dopuszczony, choćby tymczasowo, do wykonywania swych funkcji, państwo przyjmujące powinno niezwłocznie zawiadomić o tym właściwe władze okręgu konsularnego. Powinno ono również zapewnić podjęcie niezbędnych środków dla umożliwienia kierownikowi urzędu konsularnego wywiązywania się z obowiązków urzędowych i korzystania z postanowień niniejszej konwencji.

Art. 15.

Tymczasowe wykonywanie funkcji kierownika urzędu konsularnego.

1. Jeżeli kierownik urzędu konsularnego nie ma możności wykonywania swych funkcji lub jeżeli stanowisko kierownika urzędu konsularnego jest nie obsadzone, jako kierownik urzędu konsularnego może czasowo działać tymczasowy kierownik.

2. Imiona i nazwisko tymczasowego kierownika są notyfikowane bądź przez przedstawicielstwo dyplomatyczne państwa wysyłającego, bądź gdy państwo to nie na przedstawicielstwa dyplomatycznego w państwie przyjmującym, przez kierownika urzędu konsularnego, bądź w razie gdy ten nie może tego uczynić, przez jakąkolwiek właściwą władzę państwa wysyłającego ministerstwu spraw zagranicznych państwa przyjmującego lub władzy wyznaczonej przez to ministerstwo. Notyfikacja ta powinna być w zasadzie dokonana uprzednio. Państwo przyjmujące może uzależnić od swej zgody dopuszczenie jako tymczasowego kierownika osoby, która nie jest przedstawicielem dyplomatycznym ani urzędnikiem konsularnym państwa wysyłającego w państwie przyjmującym.

3. Właściwe władze państwa przyjmującego powinny udzielać tymczasowemu kierownikowi pomocy i ochrony. W czasie gdy kieruje on urzędem, postanowienia niniejszej konwencji mają do niego zastosowanie na tych samych zasadach jak do kierownika danego urzędu konsularnego. Państwo przyjmujące nie jest jednak obowiązane do przyznania tymczasowemu kierownikowi ułatwień, przywilejów i immunitetów, z których korzystanie przez kierownika urzędu konsularnego uzależnione jest od warunków, których nie spełnia tymczasowy kierownik.

4. Gdy w okolicznościach przewidzianych w ustępie 1 niniejszego artykułu tymczasowym kierownikiem jest mianowany przez państwo wysyłające członek personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa dyplomatycznego tego państwa w państwie przyjmującym, korzysta on nadal z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych, jeżeli państwo przyjmujące temu się nie sprzeciwia.

Art. 16.

Pierwszeństwo między kierownikami urzędów konsularnych.

1. Porządek pierwszeństwa między kierownikami urzędów konsularnych w każdej klasie jest ustalany według dat udzielenia każdemu z nich exequatur.

2. Jeżeli jednak kierownik urzędu konsularnego był przed uzyskaniem exequatur tymczasowo dopuszczony do wykonywania swych funkcji, data tego tymczasowego dopuszczenia określa jego miejsce w porządku pierwszeństwa; miejsce to utrzymuje on po udzieleniu mu exequatur.

3. Porządek pierwszeństwa między dwoma lub więcej kierownikami urzędów konsularnych, którzy uzyskali exequatur lub tymczasowe dopuszczenie w tym samym dniu, jest ustalany według dat przedstawienia państwu przyjmującemu ich listów komisyjnych, podobnych dokumentów lub notyfikacji przewidzianych w ustępie 3 artykułu 11.

4. Tymczasowi kierownicy urzędów konsularnych następują w porządku pierwszeństwa po wszystkich kierownikach urzędów konsularnych. Porządek pierwszeństwa między nimi jest ustalany według dat objęcia przez nich funkcji tymczasowych kierowników, wskazanych w notyfikacjach dokonanych stosownie do ustępu 2 artykułu 15.

5. Honorowi urzędnicy konsularni będący kierownikami urzędów konsularnych następują w porządku pierwszeństwa w każdej klasie po zawodowych kierownikach urzędów konsularnych w kolejności i zgodnie z zasadami ustalonymi w poprzednich ustępach.

6. Kierownikom urzędów konsularnych przysługuje pierwszeństwo przed urzędnikami konsularnymi nie posiadającymi tego statusu.

Art. 17.

Dokonywanie czynności dyplomatycznych przez urzędników konsularnych.

1. W państwie, w którym państwo wysyłające nie posiada przedstawicielstwa dyplomatycznego i nie jest reprezentowane przez przedstawicielstwo dyplomatyczne państwa trzeciego, urzędnik konsularny może być za zgodą państwa przyjmującego upoważniony do dokonywania czynności dyplomatycznych, co nie ma wpływu na jego status konsularny. Dokonywanie tych czynności przez urzędnika konsularnego nie daje mu żadnego prawa do przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.

2. Urzędnik konsularny może, po notyfikowaniu państwu przyjmującemu, reprezentować państwo wysyłające przy każdej organizacji międzyrządowej. Występując w tym charakterze ma on prawo do korzystania z wszelkich przywilejów i immunitetów przyznawanych przez międzynarodowe prawo zwyczajowe lub umowy międzynarodowe przedstawicielowi przy organizacji międzyrządowej; w odniesieniu jednak do wykonywania przez niego jakiejkolwiek funkcji konsularnej nie ma on prawa do immunitetu jurysdykcyjnego dalej idącego niż ten, z którego urzędnik konsularny korzysta zgodnie z niniejszą konwencją.

Art. 18.

Mianowanie tej samej osoby urzędnikiem konsularnym przez dwa lub więcej państw.

Dwa lub więcej państw może za zgodą państwa przyjmującego mianować tę samą osobę urzędnikiem konsularnym w tym państwie.

Art. 19.

Mianowanie członków personelu konsularnego.

1. Z zastrzeżeniem postanowień artykułów 20, 22 i 23 państwo wysyłające może mianować członków personelu konsularnego według swego uznania.

2. Państwo wysyłające notyfikuje państwu przyjmującemu imiona, nazwiska, kategorię i klasę wszystkich urzędników konsularnych poza kierownikiem urzędu konsularnego odpowiednio wcześniej, aby państwo przyjmujące mogło, jeżeli sobie tego życzy, skorzystać z uprawnień przewidzianych w ustępie 3 artykułu 23.

3. Państwo wysyłające może, jeżeli tego wymagają jego ustawy i inne przepisy, zwrócić się do państwa przyjmującego o udzielenie exequatur urzędnikowi konsularnemu, który nie jest kierownikiem urzędu konsularnego.

4. Państwo przyjmujące może, jeżeli tego wymagają jego ustawy i inne przepisy, udzielą exequatur urzędnikowi konsularnemu, który nie jest kierownikiem urzędu konsularnego.

Art. 20.

Liczebność personelu konsularnego.

W braku wyraźnego porozumienia co do liczebności personelu konsularnego państwo przyjmujące może żądać, aby liczebność personelu była utrzymana w granicach uznanych przez nie za rozsądne i normalne, z uwzględnieniem okoliczności i warunków istniejących w okręgu konsularnym oraz potrzeb danego urzędu konsularnego.

Art. 21.

Pierwszeństwo między urzędnikami konsularnymi urzędu konsularnego.

Porządek pierwszeństwa między urzędnikami konsularnymi urzędu konsularnego oraz wszelkie w nim zmiany są notyfikowane przez przedstawicielstwo dyplomatyczne państwa wysyłającego lub, jeżeli państwo to nie ma takiego przedstawicielstwa w państwie przyjmującym, przez kierownika urzędu konsularnego ministerstwu spraw zagranicznych państwa przyjmującego lub władzy wyznaczonej przez to ministerstwo.

Art. 22.

Obywatelstwo urzędników konsularnych.

1. Urzędnicy konsularni powinni w zasadzie mieć obywatelstwo państwa wysyłającego.

2. Urzędnicy konsularni mogą być mianowani spośród obywateli państwa przyjmującego jedynie za wyraźną zgodą tego państwa, które może ją w każdej chwili cofnąć.

3. Państwo przyjmujące może zastrzec sobie to samo prawo wobec obywateli państwa trzeciego, którzy nie są równocześnie obywatelami państwa wysyłającego.

Art. 23.

Osoby uznane za persona non grata.

1. Państwo przyjmujące może w każdej chwili zawiadomić państwo wysyłające, że urzędnik konsularny jest persona non grata lub że jakikolwiek inny członek personelu konsularnego jest osobą niepożądaną. Wówczas państwo wysyłające, odpowiednio do przypadku, albo odwoła daną osobę, albo położy kres jej funkcjom w urzędzie konsularnym.

2. Jeżeli państwo wysyłające odmawia wypełnienia lub nie wypełnia w rozsądnym terminie swych obowiązków wynikających z ustępu 1 niniejszego artykułu, państwo przyjmujące może, odpowiednio do przypadku, albo cofnąć exequatur danej osobie, albo przestać ją uważać za członka personelu konsularnego.

3. Osoba mianowana członkiem urzędu konsularnego może być uznana za osobę niepożądaną przed przybyciem na terytorium państwa przyjmującego lub, jeżeli już się w tym państwie znajduje, przed objęciem swych funkcji w urzędzie konsularnym. Państwo wysyłające powinno w takim przypadku cofnąć nominację.

4. W przypadkach wymienionych w ustępach 1 i 3 niniejszego artykułu państwo przyjmujące nie jest obowiązane do podawania państwu wysyłającemu przyczyn swej decyzji.

Art. 24.

Notyfikowanie państwu przyjmującemu mianowań, przyjazdów i wyjazdów.

1. Notyfikuje się ministerstwu spraw zagranicznych państwa przyjmującego lub władzy wyznaczonej przez to ministerstwo:

a) mianowanie członków urzędu konsularnego, ich przybycie do urzędu konsularnego po mianowaniu, ich ostateczny wyjazd lub zaprzestanie przez nich wykonywania ich funkcji oraz wszelkie inne zmiany wpływające na ich status, które mogą powstać w czasie ich służby w urzędzie konsularnym;

b) przybycie i ostateczny wyjazd osoby należącej do rodziny członka urzędu konsularnego pozostającej z nim we wspólnocie domowej oraz, jeżeli to ma miejsce, fakt, że jakaś osoba staje się lub przestaje być członkiem rodziny;

c) przybycie i ostateczny wyjazd członków personelu prywatnego oraz, jeżeli to ma miejsce, fakt zakończenia ich służby w tym charakterze;

d) zatrudnienie i zwolnienie osób zamieszkałych w państwie przyjmującym jako członków urzędu konsularnego lub jako członków personelu prywatnego uprawnionych do korzystania z przywilejów i immunitetów.

2. Jeżeli to jest możliwe, przybycie lub ostateczny wyjazd należy notyfikować również uprzednio.

Dział II
Zakończenie funkcji konsularnych.

Art. 25.

Zakończenie funkcji członka urzędu konsularnego.

Funkcje członka urzędu konsularnego ulegają zakończeniu między innymi przez:

a) notyfikację przez państwo wysyłające państwu przyjmującemu, że funkcje danej osoby uległy zakończeniu;

b) cofnięcie exequatur;

c) notyfikację przez państwo przyjmujące państwu wysyłającemu, że państwo przyjmujące przestało uważać tę osobę za członka personelu konsularnego.

Art. 26.

Wyjazd z terytorium państwa przyjmującego.

Państwo przyjmujące powinno, nawet w razie konfliktu zbrojnego, zapewnić członkom urzędu konsularnego i członkom personelu prywatnego, którzy nie są obywatelami państwa przyjmującego, jak również członkom ich rodzin pozostającym z nimi we wspólnocie domowej, niezależnie od ich obywatelstwa, czas i ułatwienia niezbędne dla umożliwienia im przygotowania ich wyjazdu i opuszczenia jego terytorium w możliwie najbliższym terminie po zakończeniu ich funkcji. W szczególności państwo przyjmujące powinno w razie konieczności dać do ich dyspozycji środki transportu niezbędne dla nich samych i dla ich mienia, z wyjątkiem mienia nabytego w państwie przyjmującym, którego wywóz w chwili wyjazdu jest zabroniony.

Art. 27.

Ochrona pomieszczeń i archiwów konsularnych oraz interesów państwa wysyłającego w okolicznościach wyjątkowych.

1. W razie zerwania stosunków konsularnych między dwoma państwami:

a) państwo przyjmujące jest obowiązane, nawet w razie konfliktu zbrojnego, szanować i ochraniać pomieszczenia konsularne, mienie urzędu konsularnego i archiwa konsularne;

b) państwo wysyłające może powierzyć pieczę nad pomieszczeniami konsularnymi, mieniem znajdującym się w tych pomieszczeniach i archiwami konsularnymi państwu trzeciemu, zaakceptowanemu przez państwo przyjmujące;

c) państwo wysyłające może powierzyć ochronę swych interesów oraz interesów swych obywateli państwu trzeciemu zaakceptowanemu przez państwo przyjmujące.

2. W razie czasowego lub ostatecznego zamknięcia urzędu konsularnego mają zastosowanie postanowienia punktu a) ustęp 1 niniejszego artykułu. Ponadto:

a) jeżeli państwo wysyłające, nie będąc reprezentowane w państwie przyjmującym przez przedstawicielstwo dyplomatyczne, ma na terytorium tego państwa inny urząd konsularny, urzędowi temu można powierzyć pieczę nad pomieszczeniami zamkniętego urzędu konsularnego, mieniem znajdującym się w tych pomieszczeniach i archiwami konsularnymi, jak również za zgodą państwa przyjmującego wykonywanie funkcji konsularnych w okręgu tego urzędu konsularnego; albo

b) jeżeli państwo wysyłające nie ma przedstawicielstwa dyplomatycznego ani innego urzędu konsularnego w państwie przyjmującym, mają zastosowanie postanowienia punktów b) i c) ustępu 1 niniejszego artykułu.

ROZDZIAŁ DRUGI
UŁATWIENIA, PRZYWILEJE I IMMUNITETY DOTYCZĄCE URZĘDÓW KONSULARNYCH, ZAWODOWYCH URZĘDNIKÓW KONSULARNYCH I INNYCH CZŁONKÓW URZĘDU KONSULARNEGO


Dział I
Ułatwienia, przywileje i immunitety dotyczące urzędu konsularnego.

Art. 28.

Ułatwienia w działalności urzędu konsularnego.

Państwo przyjmujące udziela wszelkich ułatwień w wykonywaniu przez urząd konsularny jego funkcji.

Art. 29.

Używanie flagi i godła państwowego.

1. Państwo wysyłające ma prawo używania w państwie przyjmującym swej flagi państwowej i godła zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

2. Flaga państwa wysyłającego może być wywieszona i jego godło może być umieszczone na budynku zajmowanym przez urząd konsularny i na jego drzwiach wejściowych, jak również na rezydencji kierownika urzędu konsularnego oraz na jego środkach transportu, gdy są używane do celów służbowych.

3. Przy korzystaniu z prawa przyznanego w niniejszym artykule należy uwzględniać ustawy i inne przepisy oraz zwyczaje państwa przyjmującego.

Art. 30.

Pomieszczenia.

1. Państwo przyjmujące powinno bądź ułatwiać nabycie na jego terytorium, zgodnie z jego ustawami i innymi przepisami, przez państwo wysyłające pomieszczeń niezbędnych dla urzędu konsularnego, bądź pomagać temu państwu w uzyskaniu pomieszczeń w inny sposób.

2. Powinno ono również w miarę potrzeby pomagać urzędowi konsularnemu w uzyskaniu odpowiednich mieszkań dla jego członków.

Art. 31.

Nietykalność pomieszczeń konsularnych.

1. Pomieszczenia konsularne są nietykalne w zakresie przewidzianym w niniejszym artykule.

2. Władze państwa przyjmującego nie mogą wkraczać do tej części pomieszczeń konsularnych, której urząd konsularny używa wyłącznie na potrzeby swojej pracy, chyba że wyrazi na to zgodę kierownik urzędu konsularnego, osoba przez niego wyznaczona lub kierownik przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa wysyłającego. Zgody kierownika urzędu konsularnego można się jednak domniemywać w razie pożaru lub innego nieszczęśliwego wypadku wymagającego niezwłocznych czynności ochronnych.

3. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2 niniejszego artykułu państwo przyjmujące ma szczególny obowiązek przedsięwzięcia wszelkich stosownych środków dla ochrony pomieszczeń konsularnych przed jakimkolwiek wtargnięciem lub szkodą oraz dla zapobieżenia jakiemukolwiek zakłóceniu spokoju urzędu konsularnego lub uchybieniu jego godności.

4. Pomieszczenia konsularne, ich urządzenia, mienie urzędu konsularnego, jak również jego środki transportu nie podlegają żadnej postaci rekwizycji na cele obrony narodowej lub użyteczności publicznej. Jeżeli na te cele niezbędne jest wywłaszczenie, powinny być przedsięwzięte wszelkie odpowiednie środki dla uniknięcia utrudnienia wykonywania funkcji konsularnych i powinno być niezwłocznie wypłacone państwu wysyłającemu odpowiednie i efektywne odszkodowanie.

Art. 32.

Wyłączenie pomieszczeń konsularnych od opłat i podatków.

1. Pomieszczenia konsularne i rezydencja zawodowego kierownika urzędu konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest państwo wysyłające lub jakakolwiek osoba działająca w jego imieniu, są zwolnione od wszelkich opłat i podatków państwowych, regionalnych i komunalnych, z wyjątkiem opłat należnych za świadczenie określonych usług.

2. Zwolnień przewidzianych w ustępie 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do opłat i podatków ciążących na podstawie ustaw i innych przepisów państwa przyjmującego na osobie, która zawarła umowę z państwem wysyłającym lub z osobą działającą w jego imieniu.

Art. 33.

Nietykalność archiwów i dokumentów konsularnych.

Archiwa i dokumenty konsularne są nietykalne, niezależnie od czasu i miejsca, w którym się znajdują.

Art. 34.

Swoboda poruszania się.

Z zastrzeżeniem swych ustaw i innych przepisów dotyczących stref, do których wstęp ze względu na bezpieczeństwo państwa jest zabroniony lub ograniczony, państwo przyjmujące zapewnia wszystkim członkom urzędu konsularnego swobodę poruszania się i podróżowania na swym terytorium.

Art. 35.

Swoboda porozumiewania się.

1. Państwo przyjmujące dopuszcza i ochrania swobodę porozumiewania się urzędu konsularnego do wszelkich celów urzędowych. Przy porozumiewaniu się z rządem, przedstawicielstwami dyplomatycznymi oraz innymi urzędami konsularnymi państwa wysyłającego, bez względu na to, gdzie się znajdują, urząd konsularny może używać wszelkich odpowiednich środków, łącznie z kurierami dyplomatycznymi lub konsularnymi, pocztą dyplomatyczną lub konsularną oraz korespondencją sporządzoną kodem lub szyfrem. Urząd konsularny może jednak zainstalować nadajnik radiowy i używać go jedynie za zgodą państwa przyjmującego.

2. Korespondencja urzędowa urzędu konsularnego jest nietykalna. Wyrażenie "korespondencja urzędowa" oznacza wszelką korespondencję dotyczącą urzędu konsularnego i jego funkcji.

3. Poczty konsularnej nie wolno ani otwierać, ani zatrzymywać. Jeżeli jednak właściwe władze państwa przyjmującego mają poważne podstawy, aby przypuszczać, że poczta zawiera inne przedmioty niż korespondencja, dokumenty i przedmioty określone w ustępie 4 niniejszego artykułu, mogą prosić, aby poczta ta została otwarta w ich obecności przez upoważnionego przedstawiciela państwa wysyłającego. Jeżeli władze państwa wysyłającego odmówią zastosowania się do tej prośby, poczta zostanie zwrócona do miejsca, skąd pochodzi.

4. Paczki składające się na pocztę konsularną powinny mieć widoczne oznaczenie zewnętrzne ich charakteru i mogą zawierać jedynie korespondencję urzędową, jak również dokumenty lub przedmioty przeznaczone wyłącznie do użytku urzędowego.

5. Kurier konsularny powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument stwierdzający jego charakter i określający liczbę paczek składających się na pocztę konsularną. Z wyjątkiem przypadku, gdy państwo przyjmujące na to zezwala, nie może on być obywatelem państwa przyjmującego ani - gdy nie jest obywatelem państwa wysyłającego - nie może mieć stałego miejsca zamieszkania w państwie przyjmującym. W czasie wykonywania swych funkcji kurier ten jest chroniony przez państwo przyjmujące. Korzysta on z nietykalności osobistej i nie może być aresztowany ani zatrzymany w jakikolwiek sposób.

6. Państwo wysyłające, jego przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne mogą wyznaczać kurierów konsularnych ad hoc. W takich przypadkach postanowienia ustępu 5 niniejszego artykułu mają również zastosowanie z zastrzeżeniem, że wymienione tam immunitety wygasają, gdy taki kurier doręczy odbiorcy pocztę konsularną, która została mu powierzona.

7. Poczta konsularna może być powierzona kapitanowi statku morskiego lub handlowego statku powietrznego udającego się do prawnie dozwolonego miejsca przybycia. Kapitan ten powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument określający liczbę paczek składających się na pocztę, lecz nie jest uważany za kuriera konsularnego. Na podstawie porozumienia z właściwymi władzami miejscowymi urząd konsularny może wysłać jednego ze swych członków w celu bezpośredniego i swobodnego odebrania poczty konsularnej od kapitana statku morskiego lub handlowego statku powietrznego.

Art. 36.

Porozumiewanie się z obywatelami państwa wysyłającego.

1. W celu ułatwienia wykonywania funkcji konsularnych dotyczących obywateli państwa wysyłającego:

a) urzędnicy konsularni mają swobodę porozumiewania się z obywatelami państwa wysyłającego i udawania się do nich. Obywatele państwa wysyłającego mają taką samą swobodę w odniesieniu do porozumiewania się z urzędnikami konsularnymi państwa wysyłającego oraz udawania się do nich;

b) jeżeli zainteresowana osoba o to prosi, właściwe władze państwa przyjmującego powinny niezwłocznie zawiadomić urząd konsularny państwa wysyłającego o tym, że w jego okręgu konsularnym obywatel tego państwa został tymczasowo aresztowany, uwięziony lub pozbawiony wolności w jakikolwiek inny sposób. Każda wiadomość, skierowana do urzędu konsularnego przez osobę przebywającą w areszcie tymczasowym, więzieniu lub pozbawioną wolności w jakikolwiek inny sposób, powinna być również niezwłocznie przekazana przez wspomniane władze. Powinny one też niezwłocznie poinformować zainteresowaną osobę o jej prawach wynikających z niniejszego punktu;

c) urzędnicy konsularni mają prawo odwiedzania obywatela państwa wysyłającego, który jest tymczasowo aresztowany, uwięziony lub pozbawiony wolności w jakikolwiek inny sposób, rozmawiania i korespondowania z nim oraz zapewniania mu zastępstwa prawnego. Mają oni również prawo odwiedzania każdego obywatela państwa wysyłającego, który w wykonaniu wyroku w ich okręgu bądź przebywa w więzieniu, bądź jest pozbawiony wolności w jakikolwiek inny sposób. Urzędnicy konsularni powinni jednak powstrzymać się od działania na rzecz obywatela przebywającego w areszcie tymczasowym lub w więzieniu bądź pozbawionego wolności w jakikolwiek inny sposób, jeżeli zainteresowana osoba wyraźnie się temu sprzeciwi.

2. Prawa określone w ustępie 1 niniejszego artykułu powinny być wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem jednak, że wspomniane ustawy i inne przepisy powinny umożliwiać pełną realizację celów, którym służą prawa przyznane na podstawie niniejszego artykułu.

Art. 37.

Zawiadamianie o przypadkach zgonu, opieki lub kurateli, rozbicia się statku i wypadku lotniczego.

Jeżeli właściwe władze państwa przyjmującego posiadają odpowiednie informacje, są obowiązane:

a) w razie zgonu obywatela państwa wysyłającego niezwłocznie zawiadomić o tym urząd konsularny, w którego okręgu nastąpił zgon;

b) niezwłocznie zawiadomić właściwy urząd konsularny o każdym przypadku, kiedy ustanowienie opiekuna lub kuratora leży w interesie małoletniego lub innej osoby nie posiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych, która ma obywatelstwo państwa wysyłającego. Udzielenie tej informacji nie powinno jednak stanowić przeszkody do stosowania ustaw i innych przepisów państwa przyjmującego w odniesieniu do ustanowienia tego opiekuna lub kuratora;

c) jeżeli statek mający przynależność państwową państwa wysyłającego uległ rozbiciu lub osiadł na mieliźnie na morzu terytorialnym lub na wodach wewnętrznych państwa przyjmującego albo jeżeli statek powietrzny zarejestrowany w państwie wysyłającym uległ wypadkowi na terytorium państwa przyjmującego, niezwłocznie zawiadomić urząd konsularny najbliższy miejsca wypadku.

Art. 38.

Porozumiewanie się z władzami państwa przyjmującego.

Przy wykonywaniu swych funkcji urzędnicy konsularni mogą zwracać się do:

a) właściwych władz miejscowych swego okręgu konsularnego;

b) właściwych władz centralnych państwa przyjmującego, jeżeli to jest dopuszczalne i w zakresie, w jakim to jest dopuszczalne na podstawie ustaw i innych przepisów oraz zwyczajów państwa przyjmującego lub odpowiednich umów międzynarodowych.

Art. 39.

Opłaty i inne należności konsularne.

1. Urząd konsularny może pobierać na terytorium państwa przyjmującego za dokonywanie czynności konsularnych opłaty i inne należności przewidziane przez ustawy i inne przepisy państwa wysyłającego.

2. Kwoty pobierane z tytułu opłat i innych należności przewidzianych w ustępie 1 niniejszego artykułu oraz dotyczące ich pokwitowania są zwolnione w państwie przyjmującym od wszelkich opłat i podatków.

Dział II
Ułatwienia, przywileje i immunitety dotyczące zawodowych urzędników konsularnych i innych członków urzędów konsularnych

Art. 40.

Ochrona urzędników konsularnych.

Państwo przyjmujące będzie traktowało urzędników konsularnych z należnym szacunkiem i zastosuje wszelkie odpowiednie środki dla zapobiegania jakimkolwiek zamachom na ich osoby, wolność lub godność.

Art. 41.

Nietykalność osobista urzędników konsularnych.

1. Urzędnicy konsularni podlegają zatrzymaniu lub tymczasowemu aresztowaniu jedynie w razie popełnienia ciężkiej zbrodni i na podstawie postanowienia właściwej władzy sądowej.

2. Z wyjątkiem przypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu urzędnicy konsularni mogą być więzieni lub podlegać jakiejkolwiek innej formie ograniczenia ich wolności osobistej jedynie w wykonaniu prawomocnego wyroku sądowego.

3. Jeżeli wszczęto postępowanie karne przeciwko urzędnikowi konsularnemu, jest on obowiązany stawić się przed właściwymi władzami. Postępowanie powinno być jednak prowadzone ze względami należnymi mu z uwagi na jego urzędowe stanowisko oraz, z wyjątkiem przypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu, w sposób, który by możliwie jak najmniej utrudniał wykonywanie funkcji konsularnych. Jeżeli w okolicznościach wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu niezbędne jest tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie urzędnika konsularnego, postępowanie przeciwko niemu powinno być wszczęte w możliwie najkrótszym czasie.

Art. 42.

Zawiadamianie o aresztowaniu, zatrzymaniu i postępowaniu karnym.

W razie zatrzymania lub tymczasowego aresztowania członka personelu konsularnego lub wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego państwo przyjmujące jest obowiązane zawiadomić o tym możliwie jak najszybciej kierownika urzędu konsularnego. Jeżeli jednemu z tych środków podlega ten ostatni, państwo przyjmujące powinno zawiadomić państwo wysyłające w drodze dyplomatycznej.

Art. 43.

Immunitet jurysdykcyjny.

1. Urzędnicy konsularni i pracownicy konsularni nie podlegają jurysdykcji władz sądowych i administracyjnych państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonanych w wykonaniu funkcji konsularnych.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się jednak do powództw cywilnych:

a) wynikłych z zawarcia przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego umowy, w której nie występował on wyraźnie lub w sposób domniemany jako przedstawiciel państwa wysyłającego;

b) wytoczonych przez osoby trzecie na skutek szkód powstałych w wyniku wypadku spowodowanego w państwie przyjmującym przez pojazd, statek morski lub statek powietrzny.

Art. 44.

Obowiązek składania zeznań w charakterze świadka.

1. Członkowie urzędu konsularnego mogą być wzywani w charakterze świadków w toku postępowania sądowego lub administracyjnego. Pracownicy konsularni oraz członkowie personelu służby nie powinni odmawiać składania zeznań, z wyjątkiem przypadków wymienionych w ustępie 3 niniejszego artykułu. Jeżeli urzędnik konsularny odmawia złożenia zeznań, nie można stosować wobec niego żadnego środka przymusu ani sankcji.

2. Władza żądająca zeznań powinna unikać utrudniania urzędnikowi konsularnemu wykonywania jego funkcji. Może ona, gdy to jest możliwe, bądź przyjąć te zeznania w jego mieszkaniu lub w urzędzie konsularnym, bądź przyjąć od niego oświadczenie na piśmie.

3. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do składania zeznań co do faktów związanych z wykonywaniem ich funkcji ani do przedstawiania urzędowej korespondencji i dokumentów odnoszących się do ich funkcji. Mają oni również prawo odmowy zeznań w charakterze ekspertów w zakresie prawa państwa wysyłającego.

Art. 45.

Zrzeczenie się przywilejów i immunitetów.

1. Państwo wysyłające może zrzec się w odniesieniu do członka urzędu konsularnego przywilejów i immunitetów przewidzianych w artykułach 41, 43 i 44.

2. Zrzeczenie się powinno być zawsze wyraźne, z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu, i zakomunikowane państwu przyjmującemu na piśmie.

3. Wszczęcie przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego postępowania w przypadku, w którym mógłby on korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego na podstawie artykułu 43, pozbawia go prawa powołania się na immunitet jurysdykcyjny w stosunku do jakiegokolwiek powództwa wzajemnego, bezpośrednio związanego z powództwem głównym.

4. Zrzeczenie się immunitetu jurysdykcyjnego co do postępowania cywilnego lub administracyjnego nie jest uważane za pociągające za sobą zrzeczenie się immunitetu od środków wykonania orzeczenia; w stosunku do takich środków niezbędne jest odrębne zrzeczenie się.

Art. 46.

Zwolnienie od rejestracji cudzoziemców i zezwolenia na pobyt.

1. Urzędnicy konsularni i pracownicy konsularni oraz członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej są zwolnieni od wszelkich obowiązków przewidzianych w ustawach i innych przepisach państwa przyjmującego dotyczących rejestracji cudzoziemców i zezwolenia na pobyt.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się jednak do pracownika konsularnego, który nie jest stałym pracownikiem państwa wysyłającego lub wykonuje w państwie przyjmującym jakąkolwiek prywatną działalność zarobkową, ani do członka jego rodziny.

Art. 47.

Zwolnienie od zezwoleń na pracę.

1. Członkowie urzędu konsularnego są zwolnieni, w zakresie pracy wykonywanej przez nich dla państwa wysyłającego, od wszelkich obowiązków dotyczących zezwoleń na pracę przewidzianych przez ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego dotyczące zatrudniania cudzoziemców.

2. Członkowie personelu prywatnego urzędników konsularnych i pracowników konsularnych są zwolnieni od obowiązków, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, jeżeli nie wykonują w państwie przyjmującym żadnej innej działalności zarobkowej.

Art. 48.

Zwolnienie od ubezpieczenia społecznego.

1. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu członkowie urzędu konsularnego w zakresie pracy wykonywanej przez nich dla państwa wysyłającego oraz członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej nie podlegają przepisom o ubezpieczeniu społecznym, jakie obowiązują w państwie przyjmującym.

2. Zwolnienie przewidziane w ustępie 1 niniejszego artykułu stosuje się również do członków personelu prywatnego, którzy są zatrudnieni wyłącznie u członków urzędu konsularnego, pod warunkiem że:

a) nie są oni obywatelami państwa przyjmującego ani nie mają w nim stałego miejsca zamieszkania; oraz

b) podlegają przepisom o ubezpieczeniu społecznym obowiązującym w państwie wysyłającym lub w państwie trzecim.

3. Członkowie urzędu konsularnego zatrudniający osoby, do których nie stosuje się zwolnienia przewidzianego w ustępie 2 niniejszego artykułu; powinni przestrzegać obowiązków nakładanych na pracodawców przez przepisy państwa przyjmującego o ubezpieczeniu społecznym.

4. Zwolnienie przewidziane w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu nie wyklucza dobrowolnego uczestnictwa w systemie ubezpieczenia społecznego państwa przyjmującego, pod warunkiem że takie uczestnictwo jest przez to państwo dozwolone.

Art. 49.

Zwolnienie od opłat i podatków.

1. Urzędnicy konsularni i pracownicy konsularni, jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej, są zwolnieni od wszelkich opłat i podatków osobistych i rzeczowych - państwowych, regionalnych i komunalnych - z wyjątkiem:

a) podatków pośrednich tego rodzaju, które zazwyczaj są wliczane w cenę towarów lub usług;

b) opłat i podatków od prywatnego mienia nieruchomego położonego na terytorium państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 32;

c) podatków od spadku i podatków od przeniesienia prawa własności, pobieranych przez państwo przyjmujące, z zastrzeżeniem postanowień punktu b) artykułu 51;

d) opłat i podatków od prywatnych dochodów, łącznie z dochodami od kapitału, mających swe źródło w państwie przyjmującym oraz podatków od kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwach handlowych lub finansowych w państwie przyjmującym;

e) opłat pobieranych z tytułu zapłaty za świadczenia określonych usług;

f) opłat rejestracyjnych, sądowych, hipotecznych i stemplowych, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 32.

2. Członkowie personelu służby są zwolnieni od opłat i podatków od wynagrodzeń, które otrzymują za swą pracę.

3. Członkowie urzędu konsularnego zatrudniający osoby, których wynagrodzenia lub uposażenia nie są zwalniane od podatku od dochodów w państwie przyjmującym, powinni wypełniać obowiązki nakładane na pracodawców przez ustawy i inne przepisy tego państwa w zakresie pobierania podatku od dochodów.

Art. 50.

Zwolnienie od opłat celnych i rewizji celnej.

1. Zgodnie z przyjętymi przez siebie ustawami i innymi przepisami państwo przyjmujące zezwala na przywóz oraz udziela zwolnienia od wszelkich opłat celnych, podatków i innych związanych z tym należności, z wyjątkiem opłat za składowanie, przewóz i inne podobne usługi, co do:

a) przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego urzędu konsularnego;

b) przedmiotów przeznaczonych do użytku osobistego urzędników konsularnych i członków ich rodzin pozostających z nimi we wspólnocie domowej, łącznie z przedmiotami przeznaczonymi do ich urządzenia się. Artykuły konsumpcyjne nie powinny przekraczać ilości koniecznych do bezpośredniego spożycia przez te osoby.

2. Pracownicy konsularni korzystają z przywilejów i zwolnień przewidzianych w ustępie 1 niniejszego artykułu co do przedmiotów przywiezionych w czasie ich pierwszego instalowania się.

3. Bagaż osobisty, przywieziony przez urzędników konsularnych i członków ich rodzin pozostających z nimi we wspólnocie domowej, zwolniony jest od rewizji celnej. Może być on poddawany tej rewizji tylko wówczas, gdy istnieją poważne powody do przypuszczenia, że zawiera przedmioty inne niż wymienione w punkcie b) ustępu 1 niniejszego artykułu albo przedmioty, których przywóz lub wywóz jest zabroniony przez ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego lub które podlegają jego ustawom i innym przepisom o kwarantannie. Rewizja taka powinna być dokonywana w obecności zainteresowanego urzędnika konsularnego lub członka jego rodziny.

Art. 51.

Spadek po członku urzędu konsularnego lub członku jego rodziny.

W razie śmierci członka urzędu konsularnego lub członka jego rodziny pozostającego z nim we wspólnocie domowej państwo przyjmujące jest obowiązane:

a) zezwolić na wywóz ruchomego mienia zmarłego, z wyjątkiem mienia nabytego w państwie przyjmującym, którego wywóz był zabroniony w chwili śmierci danej osoby;

b) nie pobierać państwowych, regionalnych ani komunalnych podatków od spadku, ani podatków od przeniesienia prawa własności co do mienia ruchomego, które znajdowało się w państwie przyjmującym jedynie w związku z przebywaniem zmarłego w tym państwie w charakterze członka urzędu konsularnego lub członka jego rodziny.

Art. 52.

Zwolnienie od świadczeń osobistych i rzeczowych.

Państwo przyjmujące powinno zwalniać członków urzędu konsularnego i członków ich rodzin pozostających z nimi we wspólnocie domowej od wszelkich świadczeń osobistych, od wszelkiej służby publicznej jakiegokolwiek rodzaju oraz od obciążeń wojskowych, takich jak związane z rekwizycją, daninami i zakwaterowaniem.

Art. 53.

Początek i koniec przywilejów i immunitetów konsularnych.

1. Każdy członek urzędu konsularnego korzysta z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji z chwilą przybycia na terytorium państwa przyjmującego w celu objęcia swego stanowiska lub, jeżeli znajduje się już na tym terytorium, z chwilą przystąpienia do wykonywania swych funkcji w urzędzie konsularnym.

2. Członkowie rodziny członka urzędu konsularnego pozostający z nim we wspólnocie domowej, jak również członkowie jego personelu prywatnego, korzystają z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji albo z chwilą, od której korzysta on z przywilejów i immunitetów stosownie do ustępu 1 niniejszego artykułu, albo z chwilą przybycia ich na terytorium państwa przyjmującego, albo z chwilą, gdy stali się członkami jego rodziny lub jego personelu prywatnego zależnie od tego, która z tych dat jest późniejsza.

3. Gdy funkcje członka urzędu konsularnego ulegają zakończeniu, przywileje i immunitety jego samego oraz członków jego rodziny, pozostających z nim we wspólnocie domowej, jak również członków jego personelu prywatnego, wygasają zazwyczaj albo z chwilą, gdy dana osoba opuszcza terytorium państwa przyjmującego, albo z upływem rozsądnego okresu, w którym mogła to uczynić - zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza; do tej daty natomiast trwają nawet w razie konfliktu zbrojnego. Przywileje i immunitety osób wymienionych w ustępie 2 niniejszego artykułu wygasają wtedy, gdy osoby te przestają należeć do wspólnoty domowej członka urzędu konsularnego lub kończą służbę u niego, z zastrzeżeniem jednak, że jeżeli osoby te zamierzają opuścić terytorium państwa przyjmującego w rozsądnym okresie, ich przywileje i immunitety trwają aż do chwili ich wyjazdu.

4. Co do czynności dokonanych przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego w wykonywaniu jego funkcji immunitet jurysdykcyjny trwa jednak bez ograniczenia w czasie.

5. W razie śmierci członka urzędu konsularnego, członkowie jego rodziny, którzy pozostawali z nim we wspólnocie domowej, korzystają nadal z przyznanych im przywilejów i immunitetów albo do chwili opuszczenia przez nich terytorium państwa przyjmującego, albo do upływu rozsądnego okresu umożliwiającego im uczynienie tego - zależnie od tego, która z tych dat jest wcześniejsza.

Art. 54.

Obowiązki państw trzecich.

1. Jeżeli urzędnik konsularny przejeżdża przez terytorium państwa trzeciego albo znajduje się na terytorium państwa trzeciego, które udzieliło mu wizy, w razie gdy wiza taka jest wymagana, będąc w podróży bądź w celu objęcia swego stanowiska lub powrotu na nie, bądź wracając do państwa wysyłającego, państwo trzecie przyzna mu wszelkie immunitety przewidziane w innych artykułach niniejszej konwencji, które mogą być niezbędne dla umożliwienia mu przejazdu lub powrotu. To samo stosuje się do członków jego rodziny pozostających z nim we wspólnocie domowej i korzystających z takich przywilejów i immunitetów którzy bądź towarzyszą urzędnikowi konsularnemu, bądź podróżują oddzielnie w celu połączenia się z nim lub powrotu do państwa wysyłającego.

2. W okolicznościach analogicznych do określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu państwa trzecie nie powinny utrudniać przejazdu przez swoje terytorium również innym członkom urzędu konsularnego i członkom ich rodzin pozostającym z nimi we wspólnocie domowej.

3. Państwa trzecie przyznają korespondencji urzędowej i innym środkom urzędowego porozumiewania się, znajdującym się w tranzycie, łącznie z korespondencją sporządzoną kodem lub szyfrem, taką samą swobodę i ochronę, jaką na podstawie niniejszej konwencji obowiązane jest przyznawać państwo przyjmujące. Przyznają one kurierom konsularnym, którym udzielono wizy, w razie gdy wiza taka jest wymagana, oraz poczcie konsularnej znajdującej się w tranzycie taką samą nietykalność i ochronę, jaką na podstawie niniejszej konwencji obowiązane jest przyznawać państwo przyjmujące.

4. Obowiązki państw trzecich przewidziane w ustępach 1, 2 i 3 niniejszego artykułu stosuje się również do osób wymienionych odpowiednio w tych ustępach, jak również do środków urzędowego porozumiewania się i do poczty konsularnej, która znajduje się na terytorium państwa trzeciego wskutek działania siły wyższej.

Art. 55.

Przestrzeganie ustaw i innych przepisów państwa przyjmującego.

1. Wszystkie osoby korzystające z przywilejów i immunitetów obowiązane są, bez uszczerbku dla tych przywilejów i immunitetów, przestrzegać ustaw i innych przepisów państwa przyjmującego. Są one również obowiązane nie mieszać się do wewnętrznych spraw tego państwa.

2. Pomieszczenia konsularne nie powinny być używane w sposób niezgodny z wykonywaniem funkcji konsularnych.

3. Postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie wyłączają możliwości zainstalowania w części budynku, w którym znajdują się pomieszczenia urzędu konsularnego, biur innych instytucji lub przedstawicielstw, pod warunkiem że pomieszczenia przeznaczone na te biura będą oddzielone od pomieszczeń używanych przez urząd konsularny. W tym przypadku wspomniane biura nie są uważane w rozumieniu niniejszej konwencji za stanowiące część pomieszczeń konsularnych.

Art. 56.

Ubezpieczenie na wypadek szkód wyrządzonych osobom trzecim.

Członkowie urzędu konsularnego powinni przestrzegać wszelkich obowiązków przewidzianych przez ustawy i inne przepisy państwa przyjmującego w zakresie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wynikającej z posługiwania się jakimkolwiek pojazdem, statkiem morskim lub statkiem powietrznym.

Art. 57.

Postanowienia szczególne odnoszące się do wykonywania prywatnej działalności zarobkowej.

1. Zawodowi urzędnicy konsularni nie będą wykonywać w państwie przyjmującym żadnej działalności zawodowej lub handlowej dla zysku osobistego.

2. Przywileje i immunitety przewidziane w niniejszym rozdziale, nie przysługują:

a) pracownikom konsularnym i członkom personelu służby, którzy wykonują w państwie przyjmującym prywatną działalność zarobkową;

b) członkom rodzin osób wymienionych w punkcie a) niniejszego ustępu i członkom ich personelu prywatnego;

c) członkom rodziny członka urzędu konsularnego, którzy sami wykonują w państwie przyjmującym prywatną działalność zarobkową.

ROZDZIAŁ TRZECI
PRZEPISY DOTYCZĄCE HONOROWYCH URZĘDNIKÓW KONSULARNYCH I KIEROWANYCH PRZEZ NICH URZĘDÓW KONSULARNYCH

Art. 58.

Postanowienia ogólne dotyczące ułatwień, przywilejów i immunitetów.

1. Artykuły 28, 29, 30, 34, 35, 36, 37, 38 i 39, ustęp 3 artykułu 54 oraz ustępy 2 i 3 artykułu 55 stosuje się do urzędów konsularnych kierowanych przez honorowych urzędników konsularnych. Ponadto ułatwienia, przywileje i immunitety tych urzędów konsularnych są normowane przez artykuły 59, 60, 61 i 62.

2. Artykuły 42 i 43, ustęp 3 artykułu 44, artykuły 45 i 53 oraz ustęp 1 artykułu 55 stosuje się do honorowych urzędników konsularnych. Ponadto ułatwienia, przywileje i immunitety tych urzędników konsularnych są normowane przez artykuły 63, 64, 65, 66 i 67.

3. Przywileje i immunitety przewidziane w niniejszej konwencji nie przysługują członkom rodziny honorowego urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego zatrudnionego w urzędzie konsularnym kierowanym przez honorowego urzędnika konsularnego.

4. Wymiana poczty konsularnej między dwoma urzędami konsularnymi położonymi w różnych państwach, kierowanymi przez honorowych urzędników konsularnych, jest dopuszczalna jedynie za zgodą obu państw przyjmujących.

Art. 59.

Ochrona pomieszczeń konsularnych.

Państwo przyjmujące stosuje wszelkie niezbędne środki dla ochrony pomieszczeń konsularnych urzędu konsularnego, kierowanego przez honorowego urzędnika konsularnego, przed jakimkolwiek wtargnięciem lub szkodą oraz dla zapobieżenia jakiemukolwiek zakłóceniu spokoju urzędu konsularnego lub uchybieniu jego godności.

Art. 60.

Zwolnienie pomieszczeń konsularnych od opłat i podatków.

1. Pomieszczenia konsularne urzędu konsularnego, kierowanego przez honorowego urzędnika konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest państwo wysyłające, są zwolnione od wszelkich opłat i podatków państwowych, regionalnych i komunalnych, z wyjątkiem opłat należnych za świadczenie określonych usług.

2. Zwolnień przewidzianych w ustępie 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do opłat i podatków ciążących na podstawie ustaw i innych przepisów państwa przyjmującego na osobie, która zawarła umowę z państwem wysyłającym.

Art. 61.

Nietykalność archiwów i dokumentów konsularnych.

Archiwa i dokumenty konsularne urzędu konsularnego, kierowanego przez honorowego urzędnika konsularnego, są nietykalne niezależnie od czasu i miejsca, w którym się znajdują, pod warunkiem, że są oddzielone od innych papierów i dokumentów, a w szczególności od prywatnej korespondencji kierownika urzędu konsularnego oraz wszelkich innych osób współpracujących z nim, jak również od materiałów, książek lub dokumentów związanych z ich zawodem lub działalnością handlową.

Art. 62.

Zwolnienie od opłat celnych.

W ramach wydawanych przez siebie ustaw i innych przepisów państwo przyjmujące zezwala na przywóz oraz udziela zwolnienia od wszelkich opłat celnych, podatków i innych związanych z tym należności, z wyjątkiem opłat za składowanie, przewóz i inne podobne usługi, co do następujących przedmiotów, pod warunkiem że są one przeznaczone wyłącznie do użytku służbowego urzędu konsularnego, kierowanego przez honorowego urzędnika konsularnego: godła, flagi, szyldy, pieczęcie i stemple, książki, druki urzędowe, meble, urządzenia i materiały oraz inne analogiczne przedmioty dostarczane urzędowi konsularnemu przez państwo wysyłające lub na jego zlecenie.

Art. 63.

Postępowanie karne.

Jeżeli wszczęto postępowanie karne przeciwko honorowemu urzędnikowi konsularnemu, jest on obowiązany stawić się przed właściwymi władzami. Postępowanie powinno być jednak prowadzone ze względami należnymi mu z uwagi na jego urzędowe stanowisko oraz, z wyjątkiem przypadków, kiedy jest on zatrzymany lub tymczasowo aresztowany, w taki sposób, aby możliwie jak najmniej utrudniać wykonywanie funkcji konsularnych. Jeżeli niezbędne jest zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie honorowego urzędnika konsularnego, postępowanie przeciwko niemu powinno być wszczęte w możliwie najkrótszym czasie.

Art. 64.

Ochrona honorowych urzędników konsularnych.

Państwo przyjmujące jest obowiązane udzielać honorowemu urzędnikowi konsularnemu ochrony, jaka może okazać się niezbędna z uwagi na jego urzędowe stanowisko.

Art. 65.

Zwolnienie od rejestracji cudzoziemców i zezwolenia na pobyt.

Honorowi urzędnicy konsularni, z wyjątkiem tych, którzy wykonują w państwie przyjmującym działalność zawodową lub handlową dla zysku osobistego, są zwolnieni od wszelkich obowiązków przewidzianych w ustawach i innych przepisach państwa przyjmującego dotyczących rejestracji cudzoziemców i zezwolenia na pobyt.

Art. 66.

Zwolnienie od opłat i podatków.

Honorowy urzędnik konsularny jest zwolniony od wszelkich opłat i podatków od wynagrodzeń oraz innych kwot, jakie otrzymuje od państwa wysyłającego w związku z wykonywaniem funkcji konsularnych.

Art. 67.

Zwolnienie od świadczeń osobistych i rzeczowych.

Państwo przyjmujące powinno zwalniać honorowych urzędników konsularnych od wszelkich świadczeń osobistych, od wszelkiej służby publicznej jakiegokolwiek rodzaju oraz od obciążeń wojskowych, takich jak związane z rekwizycją, daninami i zakwaterowaniem.

Art. 68.

Fakultatywny charakter instytucji honorowych urzędników konsularnych.

Każde państwo ma swobodę decydowania o mianowaniu lub przyjmowaniu honorowych urzędników konsularnych.

ROZDZIAŁ CZWARTY
POSTANOWIENIA OGÓLNE

Art. 69.

Agenci konsularni nie będący kierownikami urzędów konsularnych.

1. Każde państwo ma prawo decydowania co do ustanawiania lub przyjmowania agencji konsularnych kierowanych przez agentów konsularnych nie wyznaczonych przez państwo wysyłające w charakterze kierowników urzędów konsularnych.

2. Warunki, na których agencje konsularne określone w ustępie 1 niniejszego artykułu mogą wykonywać swą działalność, jak również przywileje i immunitety, z których mogą korzystać prowadzący je agenci konsularni, ustalane są w drodze porozumienia między państwem wysyłającym a państwem przyjmującym.

Art. 70.

Wykonywanie funkcji konsularnych przez przedstawicielstwa dyplomatyczne.

1. Postanowienia niniejszej konwencji stosuje się odpowiednio w razie wykonywania funkcji konsularnych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne.

2. Nazwiska członków przedstawicielstwa dyplomatycznego, przydzielonych do wydziału konsularnego lub w inny sposób powołanych do wykonywania funkcji konsularnych przedstawicielstwa, są notyfikowane ministerstwu spraw zagranicznych państwa przyjmującego lub władzy wyznaczonej przez to ministerstwo.

3. Przy wykonywaniu funkcji konsularnych przedstawicielstwo dyplomatyczne może zwracać się do:

a) władz miejscowych okręgu konsularnego;

b) władz centralnych państwa przyjmującego, jeżeli jest to dopuszczalne na podstawie ustaw i innych przepisów oraz zwyczajów państwa przyjmującego lub odpowiednich umów międzynarodowych.

4. Przywileje i immunitety członków przedstawicielstwa dyplomatycznego, wymienionych w ustępie 2 niniejszego artykułu, podlegają nadal normom prawa międzynarodowego dotyczących stosunków dyplomatycznych.

Art. 71.

Osoby mające obywatelstwo państwa przyjmującego lub stale w nim zamieszkałe.

1. Urzędnicy konsularni, mający obywatelstwo państwa przyjmującego lub stale w nim zamieszkali, korzystają jedynie z immunitetu jurysdykcyjnego oraz nietykalności osobistej w stosunku do czynności urzędowych dokonanych w toku pełnienia swych funkcji oraz z przywileju przewidzianego w ustępie 3 artykułu 44, chyba że państwo przyjmujące przyznało im dodatkowe ułatwienia, przywileje i immunitety. W odniesieniu do tych urzędników konsularnych państwo przyjmujące podlega również obowiązkowi przewidzianemu w artykule 42. Jeżeli przeciwko takiemu urzędnikowi konsularnemu wszczęto postępowanie karne, powinno być ono prowadzone, z wyjątkiem przypadków, kiedy jest on zatrzymany lub tymczasowo aresztowany, w sposób, który by możliwie jak najmniej utrudniał wykonywanie funkcji konsularnych.

2. Inni członkowie urzędu konsularnego będący obywatelami państwa przyjmującego lub stale w nim zamieszkali i członkowie ich rodzin, jak również członkowie rodzin urzędników konsularnych wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu, korzystają z ułatwień, przywilejów i immunitetów jedynie w zakresie, w jakim je to państwo im przyznaje. Członkowie rodzin członków urzędu konsularnego i członkowie personelu prywatnego, którzy sami mają obywatelstwo państwa przyjmującego lub są stale w nim zamieszkali, korzystają również z ułatwień, przywilejów i immunitetów tylko w zakresie, w jakim zostaną im one przyznane przez państwo przyjmujące. Państwo przyjmujące powinno jednak wykonywać swą jurysdykcję w stosunku do tych osób w taki sposób, aby nadmiernie nie utrudniać wykonywania funkcji urzędu konsularnego.

Art. 72.

Niestosowanie dyskryminacji.

1. Przy stosowaniu postanowień niniejszej konwencji państwo przyjmujące nie będzie stosować dyskryminacji wobec poszczególnych państw.

2. Nie będzie jednak uważane za posunięcie dyskryminacyjne:

a) restrykcyjne stosowanie przez państwo przyjmujące któregokolwiek z postanowień niniejszej konwencji z powodu restrykcyjnego stosowania tego postanowienia do jego urzędów konsularnych w państwie wysyłającym;

b) wzajemne przyznanie sobie przez państwa, na podstawie zwyczaju lub umowy, traktowania korzystniejszego niż to, jakiego wymagają postanowienia niniejszej konwencji.

Art. 73.

Stosunek między niniejszą konwencją a innymi umowami międzynarodowymi.

1. Postanowienia niniejszej konwencji nie naruszają innych umów międzynarodowych obowiązujących w stosunkach między państwami, które są stronami tych umów.

2. Żadne z postanowień niniejszej konwencji nie stanowi przeszkody do zawierania przez państwa umów międzynarodowych bądź potwierdzających, uzupełniających lub rozwijających jej postanowienia, bądź rozszerzających zasięg ich stosowania.

ROZDZIAŁ PIĄTY
POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Art. 74.

Podpisanie.

Dla wszystkich państw będących członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych lub którejkolwiek z organizacji wyspecjalizowanych lub też będących stronami Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, jak również dla wszystkich innych państw, zaproszonych przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, aby stały się stronami konwencji, niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu w sposób następujący: do dnia 31 października 1963 roku w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych Republiki Austrii, a następnie do dnia 31 marca 1964 roku w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.

Art. 75.

Ratyfikacja.

Niniejsza konwencje podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą składane u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Art. 76.

Przystąpienie.

Do niniejszej konwencji będzie mogło przystąpić każde państwo należące do jednej z czterech kategorii wymienionych w artykule 74. Dokumenty przystąpienia będą składane u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Art. 77.

Wejście w życie.

1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia po dacie złożenia u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dwudziestego drugiego dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

2. Dla każdego państwa, które ratyfikuje konwencję lub przystąpi do niej po złożeniu dwudziestego drugiego dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia, konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia po złożeniu przez to państwo dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

Art. 78.

Notyfikacje dokonywane przez Sekretarza Generalnego.

Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie notyfikował wszystkim państwom należącym do jednej z czterech kategorii wymienionych w artykule 74:

a) składanie podpisów pod niniejszą konwencją oraz składanie dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia, dokonywane zgodnie z artykułami 74, 75 i 76;

b) datę, z którą niniejsza konwencja wejdzie w życie zgodnie z artykułem 77.

Art. 79.

Teksty autentycznie.

Oryginał niniejszej konwencji, której teksty angielski, chiński, francuski, hiszpański i rosyjski są jednakowo autentyczne, będzie złożony u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który prześle jego uwierzytelnione odpisy wszystkim państwom należącym do jednej z czterech kategorii wymienionych w artykule 74.

Na dowód powyższego niżej podpisani Pełnomocnicy, należycie do tego upoważnieni przez odpowiednie Rządy, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Wiedniu dnia dwudziestego czwartego kwietnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego trzeciego roku.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 26 kwietnia 1982 r.
w sprawie zasad udzielania świadczeń leczniczych przez zakłady społeczne służby zdrowia sportowcom pobierającym stypendia sportowe.

Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz. U. z 1948 r. Nr 55, poz. 434, z 1950 r. Nr 36, poz. 327, z 1951 r. Nr 1, poz. 2 i z 1955 r. Nr 11, poz. 67) zarządza się, co następuje:

ż 1. 1. Sportowcy pobierający stypendia sportowe uprawnieni są do korzystania ze świadczeń zakładów społecznych służby zdrowia na zasadach ustalonych dla pracowników.

2. Członkowie rodzin osób, o których mowa w ust. 1, pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu korzystają ze świadczeń zakładów społecznej służby zdrowia na zasadach ustalonych dla członków rodzin pracowników.

ż 2. Dowodem uprawniającym do otrzymania świadczeń leczniczych jest:

1) dla sportowców - wpis do książeczki sportowo-lekarskiej, z ważnością na okres przyznania stypendium sportowego, dokonywany przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, właściwy ze względu na siedzibę klubu, którego sportowiec jest członkiem,

2) dla członków rodzin - zaświadczenie stwierdzające stosunek członka rodziny do osoby pobierającej stypendium sportowe i pozostawanie na jej wyłącznym utrzymaniu, ważne na rok kalendarzowy, nie dłużej jednak niż na okres przyznania stypendium sportowego - wydane przez organ, o którym mowa w pkt 1, na podstawie dokumentów złożonych przez sportowca lub klub sportowy.

ż 3. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.


KONWENCJA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie współpracy w dziedzinie weterynarii, podpisana w Rzymie
dnia 16 maja 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 maja 1978 r. została podpisana w Rzymie Konwencja między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie współpracy w dziedzinie weterynarii w następującym brzmieniu:


KONWENCJA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie współpracy w dziedzinie weterynarii,

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Rząd Republiki Włoskiej,

kierowane pragnieniem dalszego rozwijania i pogłębiania współpracy w dziedzinie weterynarii w celu zapobiegania niebezpieczeństwom, jakie stwarzają choroby zakaźne i inne choroby zwierząt dla gospodarki narodowej i zdrowia ludności obu państw, jak również dla ułatwiania rozwoju stosunków gospodarczych pomiędzy obu państwami postanowiły zawrzeć niniejszą konwencję i w tym celu wyznaczyły swych pełnomocników:

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Andrzeja Kacałę - Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa,

Rząd Republiki Włoskiej

Bruno Vecchiarelli - Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za prawidłowe i sporządzone w należytej formie, uzgodnili, co następuje:

Art. 1.
1. Umawiające się Strony będą rozwijać współpracę właściwych służb weterynaryjnych w zakresie importu, eksportu i tranzytu zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym także produktów w stanie surowym oraz pasz, w celu zapobieżenia możliwości wprowadzenia chorób zakaźnych z terytorium jednej Umawiającej się Strony na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Import, eksport i tranzyt zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym także produktów w stanie surowym oraz pasz, będą dokonywane po otrzymaniu zezwoleń właściwych organów weterynaryjnych Umawiających się Stron.

Art. 2.
1. Umawiające się Strony określą w umowie pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ministerstwem Zdrowia Republiki Włoskiej warunki weterynaryjne i zdrowotne dotyczące importu, eksportu i tranzytu zwierząt żywych, jak również produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym także produktów w stanie surowym oraz pasz, z terytorium jednej Umawiającej się Strony na lub poprzez terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. W razie gdyby zachodziła konieczność wprowadzenia zmian lub uzupełnień do wspomnianej umowy, powinny one być uzgodnione i akceptowane na piśmie przez właściwe władze weterynaryjne obu Umawiających się Stron w formie protokołów dodatkowych do tej umowy.

Art. 3.
Właściwe władze weterynaryjne Umawiających się Stron będą systematycznie wymieniały biuletyny weterynaryjne zawierające dane statystyczne w sprawie chorób zaraźliwych zwierząt oraz będą wzajemnie przekazywały publikacje i informacje o charakterze weterynaryjnym, które mogą interesować obie Umawiające się Strony.

Art. 4.
1. Umawiające się Strony będą popierać:

a) współpracę pomiędzy właściwymi władzami weterynaryjnymi i instytutami weterynaryjnymi obu państw,

b) wymianę właściwych przedstawicieli i specjalistów weterynaryjnych obu Umawiających się Stron w celu zaznajomienia ich z sytuacją weterynaryjną hodowli zwierząt i wymianę doświadczeń w weterynaryjnej dziedzinie praktycznej, naukowej i technicznej każdego państwa.

2. Programy wizyt, spotkań i wymiany, właściwych przedstawicieli i specjalistów weterynaryjnych będą w każdym wypadku uzgadniane pomiędzy właściwymi organami obu Umawiających się Stron,

3. Koszty wynikające ze stosowania niniejszego artykułu obciążają państwo, które we własnym interesie wysyła swoich przedstawicieli i specjalistów weterynaryjnych.

Art. 5.
1. Wszelkie sprawy wynikające z realizacji niniejszej konwencji lub umowy zawartej na podstawie artykułu 2 będą rozpatrywane przez delegację obu Umawiających się Stron.

2. Każda delegacja będzie złożona z trzech członków z każdej Umawiającej się Strony, wśród których przynajmniej dwóch powinno być lekarzami weterynarii należącymi do właściwych władz weterynaryjnych.

3. Delegacje będą spotykać się na przemian w Rzymie i Warszawie w terminach, które będą uzgadniane każdorazowo wówczas, gdy obie Umawiające się Strony uznają to za konieczne.

4. Sprawy sporne, co do których nie osiągnięto porozumienia przez delegację obu Umawiających się Stron, będą regulowane w drodze dyplomatycznej.

Art. 6.
Niniejsza konwencja nie narusza zobowiązań każdej z Umawiających się Stron, wynikających z uczestnictwa w traktatach lub innych umowach międzynarodowych.

Art. 7.
Traci moc Konwencja weterynaryjna między Włochami a Polską, podpisana w Rzymie dnia 22 lipca 1930r.

Art. 8.
1. Konwencja niniejsza wejdzie w życie po upływie piętnastu dni od dnia wymiany not stwierdzających przyjęcie jej zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron.

2. Konwencja niniejsza pozostanie w mocy przez czas nieokreślony i wygaśnie po upływie sześciu miesięcy od dnia, w którym jedna z Umawiających się Stron złoży wypowiedzenie w drodze notyfikacji drugiej Umawiającej się Stronie.

Konwencję niniejszą sporządzono w Rzymie dnia 16 maja 1978 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i włoskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia

Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

A. Kacała

Z upoważnienia

Rządu Republiki Włoskiej

B. Vecchiarelli

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 4 marca 1982 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
_@POCZ@_ Orzeczenia [3]_@KON@_POROZUMIENIE
o ujednoliceniu zasad określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych w ramach ogólnego systemu preferencji sporządzono w Moskwie
dnia 5 czerwca 1980 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 5 czerwca 1980 r. zostało podpisane w Moskwie Porozumienie wielostronne o ujednoliceniu zasad określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych w ramach ogólnego systemu preferencji w następującym brzmieniu:

Przekład.


POROZUMIENIE
o ujednoliceniu zasad określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych w ramach ogólnego systemu preferencji

Umawiające się Strony,

kierując się dążeniem do zapewnienia możliwie korzystnych warunków dostępu do swoich rynków dla towarów pochodzących z krajów rozwijających się,

pragnąc ujednolicić zasady określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych,

biorąc pod uwagę rezolucje 21 i 24 II Sesji Konferencji Narodów Zjednoczonych do Spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) oraz rezolucję 96 IV Sesji tej konferencji,

uzgodniły, co następuje:

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 1.
Umawiające się Strony wprowadzają w życie zasady określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych w ramach ogólnego systemu preferencji (zwane dalej "zasadami"), które stanowią integralną część niniejszego porozumienia (w załączeniu).

Art. 2.
Zasady stosuje się do towarów pochodzących z krajów rozwijających się, objętych preferencjami celnymi, oraz do wszystkich towarów pochodzących z najmniej rozwiniętych spośród krajów rozwijających się.

Art. 3.
Umawiająca się Strony autonomicznie określają wykaz krajów rozwijających się, względem których stosuje się preferencje celne, wielkość stosowanych preferencji celnych oraz wykaz najmniej rozwiniętych spośród krajów rozwijających się, których towary objęte są zasadą przywozu bezcłowego.

Art. 4.
Żadne postanowienie niniejszego porozumienia nie narusza zasady, iż preferencji celnych wobec towarów pochodzących z krajów rozwijających się udziela autonomicznie każda z Umawiających się Stron.

Art. 5.
Niniejsze porozumienie podlega ratyfikacji lub zatwierdzeniu w państwach, które go podpisały, zgodnie z ich ustawodawstwem wewnętrznym.

Dokumenty ratyfikacyjne lub noty stwierdzające zatwierdzenie będą złożone na przechowanie w Sekretariacie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, który będzie wykonywał funkcje depozytariusza niniejszego porozumienia.

Niniejsze porozumienie wejdzie w życie z dniem złożenia depozytariuszowi dokumentów ratyfikacyjnych lub noty stwierdzającej zatwierdzenie przez ostatnie z państw, które go podpisały.

Art. 6.
Po wejściu w życie niniejszego porozumienia mogą do niego przystąpić inne państwa. Przystąpienie nabiera mocy po upływie dziewięćdziesięciu dni od dnia złożenia depozytariuszowi dokumentu przystąpienia.

Art. 7.
Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejsze porozumienie, zawiadamiając o tym depozytariusza. Wypowiedzenie nabiera mocy po upływie 12 miesięcy od dnia otrzymania tego zawiadomienia przez depozytariusza.

Art. 8.
Depozytariusz będzie niezwłocznie zawiadamiać wszystkie Umawiające się Strony niniejszego porozumienia i państwa, które przystąpiły do niego, o dacie złożenia na przechowanie każdego dokumentu ratyfikacyjnego, noty stwierdzającej zatwierdzenie lub dokumentu przystąpienia, dacie wejścia w życie porozumienia oraz o otrzymaniu innych zawiadomień wynikających z niniejszego porozumienia.

Art. 9.
Depozytariusz podejmie odpowiednie kroki w celu zarejestrowania niniejszego porozumienia w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

Art. 10.
Oryginał niniejszego porozumienia zostaje złożony na przechowanie depozytariuszowi, który roześle należycie uwierzytelnione kopie porozumienia państwom, które je podpisały, i państwom, które do niego przystąpiły.

Sporządzono w Moskwie dnia 5 czerwca 1980 r. w jednym egzemplarzu w języku rosyjskim.

Załącznik do porozumienia o ujednoliceniu zasad określania pochodzenia towarów z krajów rozwijających się w celu udzielania preferencji celnych w ramach ogólnego systemu preferencji z dnia 5 czerwca 1980 r.


ZASADY OKREŚLANIA POCHODZENIA TOWARÓW Z KRAJÓW ROZWIJAJĄCYCH SIĘ W CELU UDZIELANIA PREFERENCJI CELNYCH W RAMACH OGÓLNEGO SYSTEMU PREFERENCJI

1. Definicja towarów wytworzonych w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne.

Towar uważa się za wytworzony w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne, w następujących wypadkach:

a) gdy został on całkowicie wytworzony w danym kraju;

b) gdy został on wytworzony w danym kraju z wykorzystaniem surowców, półfabrykatów lub wyrobów gotowych pochodzących z innego kraju lub nieznanego pochodzenia, pod warunkiem, że zostały one poddane w kraju eksportera dostatecznej obróbce lub przeróbce w rozumieniu poniższych zasad.

2. Towary całkowicie wytworzone w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne.

Za towary całkowicie wytworzone w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne, uważa się:

a) kopaliny wydobyte na terytorium lub szelfie kontynentalnym danego kraju;

b) produkty roślinne wytworzone w danym kraju;

c) żywe zwierzęta, urodzone i wyhodowane w danymi kraju;

d) produkty uzyskane z żywych zwierząt w danym kraju;

a) produkty łowieckie i rybołówstwa uzyskane w danym kraju;

f) produkty rybołówstwa morskiego i inne produkty morskie wydobyte przez statki danego kraju, a także statki zaczarterowane przez dany kraj;

g) produkty wytworzone wyłącznie z produktów, o których mowa pod lit. f), na pokładzie statków-przetwórni danego kraju, a także na pokładzie statków-przetwórni zaczarterowanych przez ten kraj;

h) produkty zużyte, zebrane wewnątrz danego kraju, nadające się do ponownej przeróbki;

i) odpadki i resztki, będące wynikiem operacji wytwarzania, prowadzonych w danym kraju;

j) towary wytworzone w danym kraju wyłącznie z wyrobów, o których mowa pod lit. a) do i) niniejszego ustępu.

3. Towary poddane dostatecznej obróbce lub przeróbce w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne.

Towar uważa się za poddany dostatecznej obróbce lub przeróbce w kraju, względem którego stosowane są preferencje celne, jeżeli:

a) został poddany obróbce lub przeróbce w danym kraju z wykorzystaniem towarów pochodzących z innego kraju lub nieznanego pochodzenia, których łączna wartość nie przekracza 50% wartości towaru eksportowanego przez dany kraj;

b) został poddany obróbce lub przeróbce w kilku krajach, względem których stosowane są preferencje celne, a wartość towarów pochodzących z innych krajów lub nieznanego pochodzenia nie przekracza 50% wartości towaru eksportowanego przez jeden z tych krajów;

c) został wytworzony w jednym z krajów, względem których stosowane są preferencje celne, a został poddany obróbce lub przeróbce w innych (w jednym lub kilku) takich krajach.

Wartość towaru, o którym mowa pod lit. a) i b) niniejszego ustępu, pochodzącego z innego kraju ustalana jest na podstawie wartości celnej tego towaru w kraju wytwarzającym towar eksportowany, objęty preferencjami celnymi.

Za wartość towaru nieznanego pochodzenia, o którym mowa pod lit. a) i b) niniejszego ustępu, przyjmowane jest cena płacona za ten towar na terytorium kraju wytwarzającego towar eksportowany, objęty preferencjami celnymi.

Surowce, półfabrykaty i wyroby gotowe importowane z jednego z krajów udzielających preferencji do kraju korzystającego z preferencji i wykorzystywane tam dla wytwarzania towarów eksportowanych do tego samego kraju udzielającego preferencji traktowane są jako towary wytworzone w wymienionym kraju eksportującym, korzystającym z preferencji.

Wartość towaru eksportowanego określa się na podstawie ceny fob.

4. Zakup i bezpośredni przywóz.

Preferencje celne udzielane są w odniesieniu do towarów pochodzących z krajów rozwijających się, względem których stosowane są preferencje celne, i bezpośrednio zakupionych w tych krajach.

Towar uważa się za zakupiony bezpośrednio, jeżeli importer zakupił go w firmie zarejestrowanej w kraju rozwijającym się, względem którego stosowane są preferencje celne.

Towary pochodzące z krajów rozwijających się, względem których stosowane są preferencje celne, powinny być bezpośrednio przewożone do kraju, który udziela tych preferencji. Za towary przewożone bezpośrednio uważa się również towary przewożone przez terytorium jednego lub kilku krajów z przyczyn geograficznych, transportowych, technicznych lub ekonomicznych, z tym że towary takie mogą być czasowo składowane na terytorium tych krajów, pod warunkiem że w kraju tranzytu pozostają przez cały czas pod dozorem celnym.

5. Wystawy i targi.

Przy zakupie towaru pochodzącego z kraju, względem którego stosowane są preferencje celne, podczas trwania lub po zakończeniu wystawy lub targów preferencji celnych udziela się pod warunkiem, że importer zakupił towar w takiej postaci, w jakiej był on dostarczony na wystawę lub targi, a także towar odpowiada wymaganiom niniejszych zasad i nie był wykorzystany do innych celów niż wystawiennicze i pozostawał pod dozorem celnym w czasie trwania wystawy lub targów.

Świadectwo pochodzenia takich towarów powinno być sporządzone według tych samych zasad, jak w razie eksportu z krajów rozwijających się, względem których stosowane są preferencje celne, ze wskazaniem nazwy i czasu trwania wystawy lub targów.

6. Dokumentowanie pochodzenia.

W celu potwierdzenia, że towar pochodzi z kraju rozwijającego się, względem którego stosowane są preferencje celne, producent lub eksporter przedstawia odpowiednią deklarację - świadectwo pochodzenia towaru, zwaną dalej "świadectwem", sporządzoną na formularzu "A", przyjętym w ramach ogólnego systemu preferencji.

Świadectwo powinno być przedstawione łącznie z innymi dokumentami towarzyszącymi towarowi, wymaganymi przy kontroli celnej, nie później niż w ciągu roku od dnia dostawy towaru. Różnice między rzeczywistymi ilościami dostarczonego towaru a wskazanymi w świadectwie nie powinny przekraczać 5%.

W razie utraty świadectwa uznawany będzie jego oficjalnie uwierzytelniony duplikat (kopia).

W celu potwierdzenia pochodzenia niewielkich partii towaru*) eksporter może zamiast świadectwa pochodzenia towaru zamieścić na fakturze lub innym dokumencie towarzyszącym towarowi deklarację o kraju pochodzenia towaru.

Dokument zawierający taką deklarację eksportera powinien być przedstawiony organom celnym kraju stosującego preferencje celne.

7. Współpraca administracyjna.

Kraje, które przyjęły niniejsze zasady, nie wymagają przedstawiania wzorów pieczęci organów lub organizacji oraz podpisów osób upoważnionych do uwierzytelniania świadectw pochodzenia w krajach, względem których stosowane są preferencje celne.

W razie powstania uzasadnionych wątpliwości co do prawdziwości świadectwa lub zawartych w nim informacji czy też odnośnie do informacji o pochodzeniu towaru, organy celne lub inne właściwe organy kraju stosującego preferencje celne mogą występować do właściwych organów państwowych lub upoważnionych do tego organizacji uwierzytelniających świadectwa z uzasadnionym wnioskiem o przedstawienie dodatkowych lub uściślających danych.

Towar nie będzie uznany za pochodzący z kraju, względem którego stosowane są preferencje celne, do czasu przedstawienia właściwego świadectwa pochodzenia towaru lub żądanych danych.

Preferencje celne dla takiego towaru zostaną udzielone po uzyskaniu zadowalających informacji od właściwych organów państwowych lub upoważnionych do tego organizacji kraju, względem którego stosowane są preferencje celne.

----------------------

*) których wartość fakturowana odpowiada w przybliżeniu wartości do 5000 dolarów USA,


Załącznik do Zasad

+-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ Ś Ś Ś Ś1. Towary dostarczone przez eksportera (nazwa, adres, kraj) Ś Ogólny system preferencji Ś Ś Ś Ś Ś Ś Świadectwo pochodzenia towarów Ś Ś Ś (łącznie deklaracje i świadectwo) Ś +-----------------------------------------------------------------Ś Ś Ś2. Towary sprowadzone przez eksportera (nazwa, adres, kraj) Ś Formularz A Ś Ś Ś Ś Ś Ś Stosuje się w .................. Ś +-----------------------------------------------------------------Ś (kraj) Ś Ś3. Środki transportu i droga przewozu (jeśli jest znana) Ś (patrz: wyjaśnienia na odwrotnej stronie) Ś Ś +-----------------------------------------------------------Ś Ś Ś4. Do wykorzystania służbowego Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś +-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ś Ś5. Pozycja Ś 6. Znaki - numery Ś 7. Ilość i rodzaj opakowań Ś 8. Kryterium pochodzeniaŚ 9. Waga brutto Ś 10. Numery Ś Ś numer Ś opakowań Ś nazwa towaru Ś (patrz wyjaśnienia naŚ lub inne Ś i daty Ś Ś Ś Ś Ś odwrotnej stronie) Ś określenie Ś faktur Ś Ś Ś Ś Ś Ś ilości towaru Ś handlowych Ś +-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ś Ś11. Potwierdzenie 12. Oświadczenie eksportowe Ś Ś Ś ŚNiniejszym poświadcza się, na podstawie przeprowadzonej kontroli, Niżej podpisany oświadcza, że powyższe dane odpowiadają Ś Śże deklaracja eksportera odpowiada rzeczywistości. rzeczywistości, oraz że towary pochodzą Ś Ś Ś Ś z .................................................... Ś Ś (kraj) Ś Ś Ś Ś i spełniają warunki pochodzenia określone w ogólnym Ś Ś systemie preferencji dla eksportu do Ś Ś Ś Ś .......................................................... Ś Ś (kraj importera) Ś Ś Ś Ś Ś ŚMiejscowość, data, podpis i stempel organu Miejscowość, data i podpis osoby upoważnionej Ś Śuwierzytelniającego świadectwo Ś Ś Ś Ś Ś Ś Ś +-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+

UWAGI zamieszczone na odwrotnej stronie formularza "A".

1. Kraje, które przyjęły niniejszy formularz w ramach ogólnego systemu preferencji (OSP):

Ludowa Republika Bułgarii,

Węgierska Republika Ludowa,

Polska Rzeczpospolita Ludowa,

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich,

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna.

Szczegółowo dane o zasadach udzielania preferencji w ramach OSP w tych krajach można uzyskać od władz celnych tych krajów:

Poniżej zamieszczono fragmenty tych zasad.

2. Kryteria pochodzenia towarów eksportowanych do LRB, WRL, PRL, ZSRR i CSRS.

Wymienione kraje udzielają preferencji celnych w odniesieniu do towarów:

a) które są całkowicie wytworzone w kraju korzystającym z preferencji;

b) które są wytworzone z wykorzystaniem surowców, półfabrykatów lub wyrobów gotowych pochodzących z innych krajów lub nieznanego pochodzenia, pod warunkiem że:

i. towar został poddany obróbce lub przeróbce w danym kraju i wartość towarów pochodzących z innych krajów lub nieznanego pochodzenia nie przewyższa 50% wartości towaru eksportowanego przez dany kraj;

ii. towar został poddany obróbce lub przeróbce w kilku krajach, względem których są stosowane preferencje celne, a wartość towarów pochodzących z innych krajów lub nieznanego pochodzenia nie przekracza 50% wartości towaru eksportowanego przez jeden z tych krajów;

c) towar został wytworzony w jednym z krajów, względem których stosowane są preferencje celne, i został poddany obróbce lub przeróbce w innych (jednym lub kilku) takich krajach.

Jeżeli towary odpowiadają wymienionym kryteriom, eksporter powinien podać kryterium pochodzenia w rubryce 8 świadectwa pochodzenia, na podstawie którego składana jest deklaracja co do zgodności z wymaganiami ogólnego systemu preferencji, w następujący sposób:

+------------------------------------------------------------------------+ Ś Kraj Ś Warunki wytwarzania lub obróbki Ś Adnotacja Ś ŚstosującyŚ w kraju wymienionym Ś w rubryce 8 Ś Ś Ś w rubryce 12 formularza "A" Ś Ś +---------+---------------------------------------+----------------------Ś ŚLRB, Śa) towar został całkowicie Ś "p" Ś ŚWRL, Ś wytworzony w kraju eksportera Ś Ś ŚPRL, Ś (patrz ust. 2 lit. a) Ś Ś ŚZSRR, Śb) towar zawiera wartość dodaną Ś"Y" z podaniem Ś ŚCSRS Ś (patrz ust. 2 lit. b)i oraz b)ii.) Śudziału procentowego Ś Ś Ś Śmateriałów i części Ś Ś Ś Śskładowych w cenie Ś Ś Ś Śeksportowanego towaru Ś Ś Ś Śna warunkach fob. Ś Ś Ś ŚPrzykład: Ś Ś Ś Ś"Y" = 55% "Pk" Ś Ś Śc) towar został wytworzony w jednym Ś Ś Ś Ś z krajów, względem którego Ś Ś Ś Ś stosowane są preferencje celne, Ś Ś Ś Ś i został poddany przeróbce lub Ś Ś Ś Ś obróbce w innych (jeden lub kilka) Ś Ś Ś Ś takich krajach (patrz ust. 2 lit. c)Ś Ś Ś Ś Ś Ś +------------------------------------------------------------------------+
Świadectwo powinno być sporządzone pismom maszynowym, bez poprawek, w języku kraju importera lub w języku angielskim, francuskim albo hiszpańskim, w dwóch egzemplarzach, z których każdy powinien być uwierzytelniony przez właściwy organ państwowy lub upoważnioną do tego organizację.

Po zaznajomieniu się z powyższym porozumieniem Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadcza, że jest ono przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 13 listopada 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_USTAWA
z dnia 26 maja 1982 r.
o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach.

Art. 1. W kodeksie karnym wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 5 ż 3 wyrazy "5.000 złotych" zastępuje się wyrazami "20.000 złotych",

2) w art. 36 ż 1 wyrazy "od 500 do 25.000 złotych" zastępuje się wyrazami "od 5.000 do 100.000 złotych",

3) w art. 36 ż 2 wyrazy "od 500 do 1.000.000 złotych" zastępuje się wyrazami "od 5.000 do 1.000.000 złotych",

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_4) w art. 37 ż 1 wyrazy "1.000 złotych" zastępuje się wyrazami "5.000 złotych", a wyrazy "od 50 do 150 złotych - wyrazami "od 200 do 600 złotych",

5) w art. 59 ż 3 wyrazy "do 5.000 złotych" zastępuje się wyrazami "do 20.000 złotych",

6) w art. 83 ż 3 wyrazy "od 100 do 300 złotych" zastępuje się wyrazami "od 400 do 1.200 złotych",

7) w art. 84 ż 2 wyrazy "od 1.000 do 3.000 złotych" zastępuje się wyrazami "od 4.000 do 12.000 złotych",

8) w art. 120 ż 9 wyrazy "100.000 złotych" zastępuje się wyrazami "300.000 złotych", a wyrazy "200.000 złotych" - wyrazami "600.000 złotych".

Art. 2. ż 1. W Kodeksie wykroczeń wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 wyrazy "do 5.000 złotych" zastępuje się wyrazami "do 20.000 złotych",

2) w art. 10 ż 2 wyrazy "od 50 do 150 złotych" zastępuje się wyrazami "od 200 do 600 złotych",

3) w art. 23 wyrazy "od 500 do 1.000 złotych" zastępuje się wyrazami "od 2.000 do 4.000 złotych",

4) w art. 24 ż 1 wyrazy "od 100 do 5.000 złotych" zastępuje się wyrazami "od 400 do 20.000 złotych",

5) w art. 25 ż 1 wyrazy "1.000 złotych" zastępuje się wyrazami "4.000 złotych", a wyrazy "od 50 do 150 złotych" - wyrazami "od 200 do 600 złotych",

6) w art. 37 wyrazy "2.000 złotych" zastępuje się wyrazami "8.000 złotych".

ż 2. Ilekroć ustawy przewidują za wykroczenie inne dolne lub górne granice grzywny niż wynikające z przepisów części ogólnej Kodeksu wykroczeń, ustala się je w poczwórnej wysokości.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_ż 3. Ilekroć ustawy przewidują za wykroczenie dolną lub górną granicę nawiązki oraz określają wartość kwotową mienia, towaru oraz wyrządzonej szkody, ustala się ją w poczwórnej wysokości.

Art. 3. W ustawie z dnia 25 września 1981 r. o zwalczaniu spekulacji (Dz. U. Nr 24, poz. 124) art. 6 skreśla się.

Art. 4. W Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 63 ż 2 wyrazy "od 50 do 500 złotych" zastępuje się wyrazami "od 200 do 2.000 złotych",

2) w art. 64 ż 1 wyrazy "od 100 do 1.500 złotych" zastępuje się wyrazami "od 200 do 3.000 złotych",

3) w art. 136 ż 1 wyrazy "od 50 do 300 złotych" zastępuje się wyrazami "od 200 do 1.200 złotych", a wyrazy "do 500 złotych" - wyrazami "do 2.000 złotych",

4) w art. 148 ż 3 wyrazy "od 200 do 500 złotych" zastępuje się wyrazami "od 800 do 2.000 złotych".

Art. 5. W Kodeksie karnym wykonawczym w art. 53 ż 1 wyrazy "300 zł" zastępuje się wyrazami "25% najniższego wynagrodzenia miesięcznego pracowników zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy".

Art. 6. W prawie o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1964 r. Nr 6, poz. 40, z 1967 r. Nr 13, poz. 55, z 1969 r. Nr 13, poz. 98, z 1974 r. Nr 50, poz. 316 oraz z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i Nr 34, poz. 183) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 29 ż 1 wyrazy "do pięciuset złotych" zastępuje się wyrazami "do 5.000 złotych", a wyrazy "do trzech dni" wyrazami "do siedmiu dni",

2) w art. 30 ż 2 wyrazy "do trzech dni" zastępuje się wyrazami "do siedmiu dni".

Art. 7. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_zmiany:
1999-09-01 Dz.U.1999.60.636 wynik. z art. 85 ust. 1 pkt 2


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 19 maja 1982 r.
w sprawie rozszerzenia zakresu świadczeń dla osób wykonujących pracę na rzecz przedsiębiorstw upowszechniania prasy i książki Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch" na podstawie umowy agencyjnej.

Na podstawie art. 303 ż 2 w związku z art. 186 ż 2 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i z 1981 r. Nr 6, poz. 23) oraz art. 38 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1975 r. Nr 45, poz. 232, z 1976 r. Nr 40, poz. 235 oraz z 1977 r. Nr 32, poz. 140) zarządza się, co następuje:

ż 1. Do osób wykonujących pracę na rzecz przedsiębiorstw upowszechniania prasy i książki Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch" na podstawie umowy agencyjnej mają odpowiednio zastosowanie przepisy:

1) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych (Dz. U. z 1981 r. Nr 19, poz. 97 i z 1982 r. Nr 5, poz. 34),

2) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie szczególnych zasad przechodzenia na emeryturę pracowników uspołecznionych zakładów pracy w okresie do dnia 31 grudnia 1981 r. (Dz. U. Nr 19, poz. 95 i Nr 28, poz. 145).

ż 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 listopada 1981 r.
UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii
o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku,
podpisana w Madrycie
dnia 15 listopada 1979 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 15 listopada 1979 r. została podpisana w Madrycie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii
o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Rząd Hiszpanii,

biorąc pod uwagę zasady i postanowienia Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i powodując się chęcią dalszego rozwijania i ułatwiania wzajemnych stosunków gospodarczych, postanowiły zawrzeć Umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku i uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

Zakres podmiotowy.

Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.

Art. 2.

Podatki, których dotyczy umowa.

1. Niniejsza umowa dotyczy - bez względu na sposób poboru - podatków od dochodu i majątku, które pobiera się na rzecz jednego z obu Umawiających się Państw.

2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego, jak również podatki od przyrostu majątku.

3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa, należą w szczególności:

a) w Polsce:

1) podatek dochodowy,

2) podatek od wynagrodzeń,

3) podatek wyrównawczy (podatek wyrównawczy do podatku dochodowego albo podatku od wynagrodzeń),

(zwane dalej "podatkami polskimi");

b) w Hiszpanii:

1) podatek dochodowy od osób fizycznych (el Impuesto sobre la Renta de las Personas Fisicas),

2) podatek od spółek (el Impuesto sobre Sociedades),

3) podatek od majątku (el Impuesto sobre el Patrimonio),

(zwane dalej "podatkami hiszpańskimi").

4. Niniejsza umowa będzie miała także zastosowanie do wszystkich podatków tego samego lub podobnego rodzaju, które będą pobierane po dniu podpisania niniejszej umowy obok istniejących podatków lub zamiast nich. Właściwe władze Umawiających się Państw będą informowały się wzajemnie o zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich ustawodawstwach podatkowych.

Art. 3.

Ogólne definicje.

1. W rozumieniu umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

a) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polską Rzeczpospolitą Ludową lub Hiszpanię;

b) określenie "osoba" obejmuje osobę fizyczną, spółkę i każde inne zrzeszenie osób;

c) określenie "spółka" oznacza osobę prawną lub jednostkę prawną, którą w celach podatkowych traktuje się jako osobę prawną;

d) określenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie;

e) określenie "właściwa władza" oznacza:

i) w Polsce - Ministra Finansów lub jego upoważnionego przedstawiciela;

ii) w Hiszpanii - Ministra Finansów lub jakąkolwiek inną władzę przez niego upoważnioną;

f) określenie "obywatele" oznacza każdą osobę fizyczną posiadającą obywatelstwo Umawiającego się Państwa oraz każdą osobę prawną lub inną jednostkę utworzoną na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w Umawiającym się Państwie;

g) przez "komunikację międzynarodową" rozumie się wszelki transport wykonywany przez statek, samolot, pojazd szynowy lub drogowy użytkowany przez przedsiębiorstwo, które ma miejsce faktycznego zarządu w Umawiającym się Państwie, z wyjątkiem wypadków, gdy statek, samolot lub pojazd jest wykorzystywany tylko w ruchu między miejscami położonymi w drugim Umawiającym się Państwie.

2. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie, o ile nie zostało w inny sposób zdefiniowane, ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Umawiającego się Państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy.

Art. 4.

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryteria o podobnym charakterze, wyłączając jednakże osoby, które podlegają obowiązkowi podatkowemu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu ze źródeł znajdujących się w tym Państwie lub położonego tam majątku.

2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wtedy taki wypadek jest rozstrzygany zgodnie z następującymi zasadami:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b) jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;

d) jeżeli sytuacji tej osoby nie można określić zgodnie z postanowieniami litery c), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę w obu Umawiających się Państwach, uważa się ją za mającą siedzibę w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.

Art. 5.

Zakład.

1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządu,

b) filię,

c) biuro,

d) zakład fabryczny,

e) warsztat,

f) kopalnię, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

g) budowę albo montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

3. Określenie "zakład" nie będzie uważane za obejmujące:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa,

b) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania,

c) zapasy dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa, utrzymywanych wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo,

d) stałe placówki, utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu uzyskiwania informacji dla przedsiębiorstwa,

e) stałe placówki utrzymywane przez przedsiębiorstwo wyłącznie w celu reklamy, dostarczania informacji, prowadzenia badań naukowych lub wykonywania podobnej działalności o przygotowawczym lub pomocniczym charakterze dla przedsiębiorstwa.

4. Osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu postanowień ustępu 5, działająca w Umawiającym się Państwie na rzecz przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa, będzie uważana za posiadającą status zakładu w tym pierwszym Państwie, jeżeli ta osoba ma pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa i pełnomocnictwo w tym Państwie zwykle wykonuje, chyba że jej działalność ogranicza się tylko do wymienionej w ust. 3.

5. Nie będzie się uważać przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa za posiadające zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że wykonuje tam czynności przez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela, jeżeli te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

6. Sam fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę mającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie przez posiadany tam zakład albo w inny sposób, nie wystarcza, aby którąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

Art. 6.

Dochody z nieruchomości.

1. Dochody z majątku nieruchomego, włączając dochody z eksploatacji gospodarstw rolnych i leśnych, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Określenie "majątek nieruchomy" rozumie się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym wypadku przynależność do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa rzeczowego, użytkowanie majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji albo praw do eksploatacji zasobów mineralnych, źródeł i innych bogactw naturalnych. Statki, barki oraz samoloty nie stanowią majątku nieruchomego.

3. Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodów z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 stosuje się również do dochodu z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa i do dochodu z majątku nieruchomego, który służy do wykonywania wolnego zawodu.

Art. 7.

Zyski przedsiębiorstw.

1. Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko do takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej.

4. Jeżeli w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku podlegającego opodatkowaniu według zwykle stosowanego podziału; sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami niniejszego artykułu.

5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

6. Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu będzie dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.

7. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszone przez postanowienia niniejszego artykułu.

Art. 8.

Transport międzynarodowy.

1. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków, barek lub samolotów podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa, bez względu na to, czy te statki, barki lub samoloty stanowią własność tego przedsiębiorstwa, czy są przez to przedsiębiorstwo dzierżawione.

2. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa zajmującego się transportem międzynarodowym w komunikacji morskiej znajduje się na pokładzie statku, uważa się, że znajduje się ono w tym Umawiającym się Państwie, w którym leży port macierzysty statku, a jeżeli nie ma on portu macierzystego - w tym Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca statek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

3. Zyski pochodzące z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej pojazdów szynowych lub drogowych podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Postanowienia ustępów 1 i 3 będą uważane za obejmujące zyski pochodzące z uczestnictwa w umowie poolowej we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku eksploatacyjnym.

Art. 9.

Przedsiębiorstwa powiązane.

1. Jeżeli:

a) przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu, kontroli albo w kapitale przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa albo

b) te same osoby bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu, kontroli lub kapitale przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa i przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa

i w jednym i drugim wypadku między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, jakie by ustaliły między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągałoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane.

2. Jeżeli Umawiające się Państwo włącza do zysków przedsiębiorstwa tego Państwa i odpowiednio podatkuje zyski, z tytułu których przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa zostało opodatkowane w tym drugim Państwie, a zyski w ten sposób włączone są zyskami, które powinno uzyskać przedsiębiorstwo pierwszego Umawiającego się Państwa, jeżeli warunki ustalone pomiędzy tymi dwoma przedsiębiorstwami byłyby takie, jakie zostałyby ustalone pomiędzy niezależnymi przedsiębiorstwami, wtedy to drugie Państwo powinno dokonać właściwej zmiany w wysokości podatku pobieranego od tych zysków. Przy określaniu tej zmiany będzie się brało pod uwagę inne postanowienia niniejszej umowy, a właściwe władze Umawiających się Państw będą się porozumiewały w niezbędnych wypadkach.

Art. 10.

Dywidendy.

1. Dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Dywidendy te mogą być jednak również opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę; podatek ten nie może jednak przekroczyć:

a) 5% kwoty dywidendy brutto, jeżeli odbiorca jest spółką (inną niż współudział), rozporządzającą bezpośrednio co najmniej 25% kapitału spółki wypłacającej dywidendy;

b) 15% kwoty dywidendy brutto we wszystkich innych wypadkach.

Właściwe władze Umawiających się Państw uzgodnią sposób stosowania niniejszego ustępu. Postanowienia niniejszego ustępu nie naruszają opodatkowania spółki mającego związek z zyskami, z których dywidendy są wypłacane.

3. Użyte w niniejszym artykule określenie "dywidendy" oznacza wpływy z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach, z wyjątkiem wierzytelności, jak również wpływy pochodzące z innych udziałów w spółce, które są traktowane w ten sam sposób jak wpływy z akcji, zgodnie z prawem podatkowym Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę.

4. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, poprzez położony tam zakład bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód przy pomocy tam położonej placówki i jeżeli udział, z tytułu którego wypłaca się dywidendy, jest rzeczywiście związany z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

5. Jeżeli spółka, której siedziba znajduje się w Umawiającym się Państwie, osiąga zyski albo dochody z drugiego Umawiającego się Państwa, wówczas to drugie Państwo nie może ani obciążać podatkiem dywidend, które ta spółka płaci osobom nie mającym miejsca zamieszkania lub siedziby w tym drugim Państwie, ani też obciążać zysku spółki podatkiem od nie wydzielonego zysku, nawet gdy wypłacone dywidendy lub nie wydzielone zyski całkowicie lub częściowo pochodzą z zysków albo dochodów osiągniętych w drugim Państwie.

Art. 11.

Odsetki.

1. Odsetki, które powstają w jednym z Umawiających się Państw i wypłacane są osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane tylko w tym drugim Państwie.

2. Użyte w niniejszym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, bez względu na to, czy są zabezpieczone hipotecznie i czy pociągają za sobą prawo do udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji i skryptów dłużnych, włączając dodatkowe wygrane związane z takimi pożyczkami, obligacjami i skryptami dłużnymi. Kary za zwłokę w zapłacie nie będą traktowane jako odsetki przy stosowaniu niniejszego artykułu.

3. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą odsetki, działalność gospodarczą poprzez położony tam zakład lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód przy pomocy tam położonej stałej placówki i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

4. Jeżeli między dłużnikiem i wierzycielem lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone odsetki przekraczają w stosunku do świadczenia podstawowego kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia tego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa i z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 12.

Należności licencyjne.

1. Należności licencyjne, pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

2. Należności te jednak mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Umawiającego się Państwa, lecz podatek w ten sposób ustalony w wypadku, gdy podlegają one opodatkowaniu w drugim Umawiającym się Państwie, nie przekroczy 10% kwoty tych należności.

3. Niezależnie od postanowień ustępu 2 należności licencyjne z tytułu prawa autorskiego i podobne płatności związane z tworzeniem lub reprodukcją dzieła literackiego, muzycznego lub artystycznego (nie włączając należności związanych z filmami dla kin i filmami lub taśmami przeznaczonymi do wykorzystania w telewizji), powstałe w jednym Umawiającym się Państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

4. Użyte w niniejszym artykule określenie "należności licencyjne" oznacza wszelkiego rodzaju należności, które są płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin oraz filmami lub taśmami dla radia lub telewizji, do patentu, znaku towarowego, rysunku, modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej albo za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, albo za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

5. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli odbiorca należności licencyjnych mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności, działalność gospodarczą poprzez położony tam zakład bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód przy pomocy tam położonej stałej placówki, a prawa lub majątek, z tytułu których wypłacane są należności licencyjne, rzeczywiście należą do tego zakładu lub stałej placówki. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

6. Uważa się, że należności licencyjne powstają w Umawiającym się Państwie, gdy dłużnikiem jest to Państwo, jego jednostka terytorialna lub władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności licencyjne, bez względu na to, czy ma ona w Umawiającym się Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z którym powstał obowiązek zapłaty tych należności licencyjnych i zakład sam ponosi te należności, wówczas uważa się, że należności licencyjne powstają w tym Umawiającym się Państwie, w którym położony jest zakład.

7. Jeżeli między dłużnikiem a wierzycielem lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego zapłacone opłaty licencyjne mające związek z użytkowaniem, prawem lub informacją, za które są płacone, przekraczają kwotę, którą dłużnik i wierzyciel umówiliby bez tych stosunków, wówczas postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W tym wypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa oraz z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej umowy.

Art. 13.

Zyski kapitałowe.

1. Zyski pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego, określonego w artykule 6 ustęp 2, lub z przeniesienia tytułu własności udziałów lub podobnych praw w spółce, której majątek składa się głównie z nieruchomości, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek jest położony.

2. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego, stanowiącego majątek zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo przynależnego do stałej placówki, którą dysponuje osoba zamieszkała w jednym z Umawiających się Państw w drugim Umawiającym się Państwie, wykonująca wolny zawód, łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy przeniesieniu własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego wymienionego w artykule 22 ustęp 3 mogą być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ten majątek ruchomy podlega opodatkowaniu na mocy wymienionego artykułu.

3. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Art. 14.

Wolne zawody.

1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności podobnego rodzaju, będą opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że dla wykonywania swojej działalności w drugim Umawiającym się Państwie dysponuje ona zwykle stałą placówką. Jeżeli rozporządza ona taką stałą placówką, wówczas dochody mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane tej stałej placówce.

2. Określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, techników, inżynierów, architektów oraz dentystów.

Art. 15.

Praca najemna.

1. Z uwzględnieniem postanowień artykułów 16, 18 i 19 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas roku finansowego oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, albo w jego imieniu, oraz

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na postanowienia powyższych ustępów wynagrodzenia z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej, mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Art. 16.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych albo zarządzających.

Wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej albo radzie zarządzającej spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Art. 17.

Artyści i sportowcy.

1. Bez względu na postanowienia artykułów 14 i 15 dochody artystów, na przykład artystów scenicznych, filmowych, radiowych lub telewizyjnych, jak też muzyków i sportowców z osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności, mogą podlegać opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie, w którym wykonują oni te czynności.

2. Jeżeli dochód mający związek z osobiście wykonywaną działalnością takiego artysty lub sportowca nie jest wypłacany temu artyście lub sportowcowi, ale innej osobie, dochód taki może być opodatkowany bez względu na postanowienia artykułów 7, 14 i 15 w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub sportowca jest wykonywana.

Art. 18.

Emerytury.

Stosownie do postanowień ustępu 2 artykułu 19 emerytury i inne świadczenia o podobnym charakterze, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z jej zatrudnieniem w przeszłości, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 19.

Funkcje publiczne.

1.
a) Wynagrodzenie inne niż emerytura, wypłacane przez Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, będzie opodatkowane tylko w tym Państwie.

b) Jednakże wynagrodzenia takie będzie opodatkowane tylko w tym drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli usługi są świadczone w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie wynagrodzenie ma miejsce zamieszkania w tym drugim Umawiającym się Państwie oraz osoba ta:

1) jest obywatelem tego Państwa lub

1) nie stała się osobą mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie wyłącznie w celu świadczenia tych usług.

2.
a) Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną jakiejkolwiek osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, będzie opodatkowana tylko w tym Państwie.

b) Jednakże takie renty lub emerytury będą opodatkowane tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli osoba je otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i ma w nim miejsce zamieszkania.

3. Postanowienia artykułów 15, 16 i 21 mają zastosowanie do wynagrodzeń, rent lub emerytur mających związek z usługami świadczonymi w związku z działalnością zarobkową Umawiającego się Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej.

Art. 20.

Profesorowie i studenci.

1. Profesor lub nauczyciel, który przebywa w Umawiającym się Państwie w celu nauczania lub prowadzenia prac badawczych na uniwersytecie, w szkole pomaturalnej, szkole albo w innej placówce oświatowej w tym Umawiającym się Państwie przez okres nie przekraczający dwóch lat i który ma albo bezpośrednio przed powyższym okresem miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od podatku w pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie od jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu takiego nauczania lub prowadzenia prac badawczych.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodów uzyskiwanych z prac badawczych jeżeli takie prace badawcze są podejmowane nie w interesie publicznym, ale głównie dla prywatnej korzyści określonej osoby lub określonych osób.

3. Student lub praktykant, który przebywa w Umawiającym się Państwie wyłącznie dla studiów lub kształcenia się, a który ma lub bezpośrednio przedtem miał miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od opodatkowania w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli chodzi o płatności otrzymywane na jego utrzymanie, studia lub kształcenie się, jeżeli płatności te pochodzą ze źródeł spoza tego pierwszego Państwa.

4. Student uniwersytetu lub innej placówki uznanej za oświatową w Umawiającym się Państwie albo praktykant w dziedzinie gospodarki, techniki, rolnictwa lub leśnictwa, który jest zatrudniony w tym drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające 183 dni w danym roku kalendarzowym i który ma lub miał bezpośrednio przedtem miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, nie będzie podlegał opodatkowaniu z tytułu osiągniętego wynagrodzenia w tym Umawiającym się Państwie, w którym jest zatrudniony, z tytułu wynagrodzenia za usługi świadczone w tym drugim Państwie, jeżeli zatrudnienie jest ściśle związane z jego kierunkiem studiów lub praktyki oraz wynagrodzenie stanowi źródło jego utrzymania.

Art. 21.

Inne dochody.

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

2. Postanowienia ustępu 1 nie będą miały zastosowania do dochodu innego niż dochód z nieruchomości, określony w artykule 6 ustęp 2, jeżeli osoba osiągająca dochód, mając miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład lub wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód, wykorzystując położoną tam stałą placówkę, a prawa lub majątek, w związku z którymi osiągany jest dochód, są rzeczywiście związane z takim zakładem lub stałą placówką. W takim wypadku stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Art. 22.

Opodatkowanie majątku.

1. Majątek nieruchomy określony w artykule 6 ustęp 2 może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym jest położony.

2. Majątek ruchomy, stanowiący część majątku zakładu danego przedsiębiorstwa albo należący do stałej placówki służącej do wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się zakład lub stała placówka.

3. Statki, samoloty i pojazdy szynowe albo drogowe, eksploatowane w komunikacji międzynarodowej, jak też majątek ruchomy, służący do eksploatacji takich statków, samolotów i pojazdów, będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

4. Wszelkie inne części majątku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

Art. 23.

Unikanie podwójnego opodatkowania.

1. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej będzie się unikać podwójnego opodatkowania w następujący sposób:

a) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Hiszpanii, to Polska będzie, z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2, zwalniać taki dochód lub majątek spod opodatkowania, ale może, przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu lub majątku takiej osoby stosować stopę podatkową, która byłaby zastosowana w wypadku, gdyby zwolniona część dochodu lub majątku nie była tak zwolniona.

b) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 może być opodatkowany w Hiszpanii, to Polska dopuści jako zniżkę podatku od dochodu takiej osoby kwotę równą podatkowi zapłaconemu w Hiszpanii. Taka zniżka nie będzie w żadnym razie przekraczać tej części podatku, wyliczonego przed zastosowaniem zniżki, która odnosi się do dochodu uzyskanego z Hiszpanii.

2. W Hiszpanii będzie się unikać podwójnego opodatkowania w następujący sposób:

a) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Hiszpanii osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Polsce, to Hiszpania będzie, zgodnie z postanowieniami litery b) niniejszego ustępu, zwalniać taki dochód lub majątek spod opodatkowania, ale może, przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu lub majątku takiej osoby, stosować stopę podatkową, która byłaby zastosowana w wypadku, gdyby zwolniona część dochodu lub majątku nie była tak zwolniona.

b) Hiszpania, wymierzając podatki osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w Hiszpanii, włączy do podstawy opodatkowania dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 niniejszej umowy może być także opodatkowany w Polsce, i dopuści odjęcie od kwoty podatku, mierzonej od tej podstawy, kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Polsce. Taka zniżka nie będzie w żadnym razie przekraczać tej części podatku, wyliczonego przed zastosowaniem zniżki, która odnosi się do dochodu, który został opodatkowany w Polsce zgodnie z postanowieniami artykułów 10 i 12 niniejszej umowy.

Art. 24.

Równe traktowanie.

1. Obywatele Umawiającego się Państwa, niezależnie od tego, czy mają miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, nie będą poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od opodatkowania i związanych z nim obowiązków, jakim są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa znajdujący się w takiej samej sytuacji.

2. Opodatkowanie zakładu, który posiada przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa w drugim Umawiającym się Państwie, nie będzie w drugim Państwie bardziej niekorzystne niż opodatkowanie przedsiębiorstwa tego drugiego Państwa prowadzącego taką samą działalność. Postanowienia tego nie należy rozumieć w ten sposób, że zobowiązuje on Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie osobistych zwolnień podatkowych, udogodnień i obniżek z uwagi na stan cywilny czy obowiązki rodzinne, które przyznaje osobom mającym miejsce zamieszkania na jego terytorium.

3. Z wyjątkiem wypadku stosowania postanowień artykułu 9, artykułu 11 ustęp 4 lub artykułu 12 ustęp 7, odsetki, należności licencyjne i inne płatności ponoszone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie są odliczane przy określaniu zysków tego przedsiębiorstwa podlegających opodatkowaniu na takich samych warunkach, jakby były płacone na rzecz osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym pierwszym Państwie. Podobnie jakiekolwiek długi przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, są odliczane przy określaniu majątku tego przedsiębiorstwa podlegającego opodatkowaniu na takich samych warunkach, jakby były one zaciągnięte wobec osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w pierwszym Państwie.

4. Przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa, których majątek w całości lub części, bezpośrednio lub pośrednio należy do osoby lub osób mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie lub jest przez nie kontrolowany, nie będą w pierwszym Umawiającym się Państwie poddane ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe aniżeli opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane podobne przedsiębiorstwa pierwszego Państwa.

5. Określenie "opodatkowanie" w rozumieniu umowy oznacza podatki wszelkiego rodzaju.

6. Stwierdza się, że zróżnicowane pobieranie podatków od dochodu, zysku i majątku, które jest przewidziane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dla przedsiębiorstw uspołecznionych, nie narusza postanowień niniejszego artykułu.

7. Postanowienia niniejszego artykułu nie mogą być rozumiane jako zobowiązujące Umawiające się Państwo do przyznania osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie zniżek podatkowych, które są przyznawane osobom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym Państwie na podstawie umów zawartych z tym innym Państwem.

Art. 25.

Procedura wzajemnego porozumiewania się.

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zdania, że działania podjęte przez jedno lub oba Umawiające się Państwa pociągają lub pociągną za sobą opodatkowanie niezgodne z postanowieniami niniejszej umowy, wówczas może ona bez ujmy dla środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw przedstawić swoją sprawę właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, w którym ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, lub jeżeli w danej sprawie mają zastosowanie postanowienia artykułu 23 ustęp 1 - właściwej władzy tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa powinna być przedstawiona w ciągu trzech lat licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o działaniu pociągającym za sobą podwyższenie opodatkowania niezgodne z umową.

2. Jeżeli ta właściwa władza uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować zadowalającego rozwiązania, wówczas poczyni ona starania, ażeby sprawę tę uregulować we wzajemnym porozumieniu z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa, tak ażeby uniknąć opodatkowania niezgodnego z niniejszą umową.

3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby we wzajemnym porozumieniu usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również wspólnie uzgodnić, w jaki sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w wypadkach, które nie są uregulowane umową.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą w celu osiągnięcia porozumienia wskazanego w poprzednich ustępach porozumiewać się ze sobą bezpośrednio. Jeżeli uzna się, że ustna wymiana poglądów ułatwi porozumienie, może ona mieć miejsce w łonie Komisji złożonej z przedstawicieli właściwych władz Umawiających się Państw.

5. Właściwe władze ustalą w drodze odrębnego dwustronnego porozumienia sposoby stosowania niniejszej umowy, a w szczególności formalności, które powinny być dopełnione przez osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie w celu uzyskania w drugim Umawiającym się Państwie zwolnień lub zniżek podatkowych od dochodu określonego w artykułach 10, 11 i 12, a powstającego w tym drugim Państwie.

Art. 26.

Wymiana informacji.

1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały informacje konieczne do wykonywania niniejszej umowy, a także informacje dotyczące prawa wewnętrznego Umawiających się Państw co do podatków objętych niniejszą umową w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, które ono przewidują, jest zgodne z umową. Wymienione informacje będą stanowiły tajemnicę i będą mogły być udzielane tylko osobom lub władzom (w tym również sądom albo organom administracyjnym), zajmującym się ustaleniem lub poborem podatków wymienionych w niniejszej umowie albo postępowaniem, wnioskami i środkami odwoławczymi w sprawach podatkowych. Powołane osoby lub władze użyją informacji tylko w wymienionym celu. Mogą one ujawnić te informacje w trakcie przewodu sądowego lub na potrzeby decyzji sądowych.

2. Ustęp 1 nie może być w żadnym razie interpretowany tak, jak gdyby zobowiązywał on jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego albo drugiego Umawiającego się Państwa,

b) udzielania danych, których uzyskanie nie byłoby możliwe na podstawie ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,

c) przekazywania informacji, które ujawniałyby tajemnicę handlową, przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstwa lub których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu (ordre public).

Art. 27.

Pracownicy dyplomatyczni i konsularni.

Przepisy niniejszej umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych.

Art. 28.

Zakres terytorialny.

1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:

1) określenie "Polska" oznacza Polską Rzeczpospolitą Ludową, włączając wszelkie obszary również poza morzem terytorialnym Polski, które zgodnie z prawem międzynarodowym są lub mogą zostać uznane, zgodnie z prawem Polski dotyczącym szelfu kontynentalnego, za obszary, nad którymi Polska sprawuje władzę w zakresie dna morskiego i podglebia obszarów podmorskich i ich zasobów naturalnych,

2) określenie "Hiszpania" oznacza Państwo Hiszpanii, włączając wszelkie obszary również poza morzem terytorialnym Hiszpanii, które zgodnie z prawem międzynarodowym są lub mogą zostać uznane, zgodnie z prawem Hiszpanii dotyczącym szelfu kontynentalnego, za obszary, nad którymi Hiszpania sprawuje władzę w zakresie dna morskiego i podglebia obszarów podmorskich i ich zasobów naturalnych.

Art. 29.

Wejście w życie.

1. Umowa niniejsza podlega ratyfikacji. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie.

2. Umowa wejdzie w życie w chwili wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i jej postanowienia będą miały zastosowanie:

a) w zakresie podatków pobieranych u źródła - do kwot powstałych w dniu 1 stycznia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym umowa weszła w życie, lub po tym dniu,

b) w zakresie innych podatków dochodowych lub majątkowych - do podatków pobieranych za rok wymiarowy rozpoczynający się dnia 1 stycznia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym umowa weszła w życie, lub po tym dniu.

Art. 30.

Wypowiedzenie.

Umowa niniejsza będzie obowiązywała do czasu jej wypowiedzenia przez jedno z Umawiających się Państw. Każde z Umawiających się Państw może wypowiedzieć umowę w drodze dyplomatycznej, przekazując pisemną notyfikację o wypowiedzeniu nie później niż na sześć miesięcy przed końcem roku kalendarzowego następującego po okresie pięciu lat od daty wejścia w życie umowy. W takim wypadku umowa przestanie obowiązywać:

a) w zakresie podatków pobieranych u źródła - do kwot powstałych w dniu 1 stycznia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym zostały przekazane noty, lub po tym dniu,

b) w zakresie innych podatków dochodowych lub majątkowych - do podatków pobieranych za rok wymiarowy rozpoczynający się dnia 1 stycznia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym zostały przekazane noty, lub po tym dniu.

Na dowód powyższego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Madrycie w dniu 15 listopada 1979 r. w dwu egzemplarzach w językach: polskim i hiszpańskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.

Z upoważnienia

Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Emil Wojtaszek

Z upoważnienia

Rządu Hiszpanii

Marcelino Oreja Aguirre

PROTOKÓŁ.

W chwili podpisywania Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, uzgodnili, że następujące postanowienia będą stanowiły integralną część umowy:

Do artykułu 2.

I. Przyjmuje się, że umowa będzie miała zastosowanie do podatków od dochodu i majątku, bez względu na to, w imieniu jakiego stopnia władz każdego z Umawiających się Państw jest wymierzany podatek.


Do artykułu 8.


II. Przyjmuje się, że postanowienia tego artykułu będą uważane za obejmujące zyski z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej kontenerów w morskim, kolejowym, drogowym i powietrznym transporcie oraz innego wyposażenia wykorzystywanego bezpośrednio w transporcie międzynarodowym.


Do artykułu 12.


III. Bez względu na postanowienia ustępów 2 i 3 należności licencyjne z tytułu praw autorskich i podobne płatności w zakresie filmu dla kin lub filmów i taśm do wykorzystania w telewizji, powstające w Umawiającym się Państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie, jeżeli przekazanie tego filmu dla kin lub filmów i taśm do wykorzystania w telewizji do tego drugiego Umawiającego się Państwa będzie dokonane w ramach uzgodnień kulturalnych pomiędzy Umawiającymi się Państwami.


Do artykułu 17.


IV. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 dochód pochodzący z działalności określonej w ustępie 1, wykonywanej w ramach uzgodnień kulturalnych pomiędzy Umawiającymi się Państwami, będzie zwolniony spod opodatkowania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ta działalność jest wykonywana.


Do artykułu 24.


V. Postanowienia ustępu 5 nie będą obejmowały polskich opłat za zezwolenie na otwarcie przedsiębiorstwa.


Z upoważnienia

Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Emil Wojtaszek

Z upoważnienia

Rządu Hiszpanii

Marcelino Oreja Aguirre

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 18 lutego 1982 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
UMOWA podpisana w Berlinie
dnia 9 grudnia 1981 r.
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie wykonania Konwencji o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami, sporządzonej w Berlinie dnia 19 maja 1978 r.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i Rząd Niemieckiej Republiki Demokratycznej

mając na względzie postanowienia zawartej dnia 19 maja 1978 r. w Berlinie Konwencji o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami, zwanej dalej "Konwencją",

pragnąc określić procedurę przekazywania skazanych, uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Jako właściwe organy, zgodnie z artykułem 6 Konwencji, porozumiewają się Ministrowie Sprawiedliwości każdego z Umawiających się Państw.

Art. 2.
1. Przekazanie skazanego następuje po uzgodnieniu dokonanym na podstawie artykułów 1 i 5 Konwencji przez osoby upoważnione przez Ministrów Sprawiedliwości Umawiających się Państw. Osoby upoważnione są obowiązane do przedstawienia pełnomocnictw.

2. Przekazanie skazanego potwierdza się protokołem, który podpisują osoby upoważnione w myśl ustępu 1.

Art. 3.
Protokół przekazania skazanego zawiera:

a) dane osobowe skazanego, jego obywatelstwo, jak również dane dotyczące jego dowodu tożsamości;

b) wykaz przekazywanych rzeczy, znajdujących się w posiadaniu skazanego;

c) wykaz rzeczy pozostałych w państwie, którego sąd wydał wyrok, stanowiących własność skazanego i informacje co do rozporządzenia lub zarządzania tymi rzeczami;

d) informację o istniejących obowiązkach alimentacyjnych i innych zobowiązaniach finansowych skazanego w państwie, którego sąd wydał wyrok;

e) miejsce, datę i godzinę przekazania skazanego.

Do protokołu dołącza się opinię zakładu karnego o skazanym, jak również zaświadczenie o jego stanie zdrowia.

Art. 4.
Do rzeczy wymienionych w protokole przekazania skazanego stosuje się przepisy postępowania celnego.

Art. 5.
1. Przekazanie skazanego odbywa się na granicy państwowej w przejściach granicznych w Świecku i Zgorzelcu po stronie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz we Frankfurcie nad Odrą i w G�rlitz po stronie Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Przekazanie skazanego może odbywać się również w portach lotniczych Warszawa-Okęcie oraz Berlin-Sch�nefeld.

2. W uzasadnionych wypadkach Umawiające się Państwa mogą uzgodnić inne przejścia graniczne w celu przekazania skazanego.

3. Miejsce, datę i godzinę przekazania skazanego uzgadniają każdorazowo Ministrowie Sprawiedliwości Umawiających się Państw.

Art. 6.
1. Przy przekazywaniu skazanego funkcjonariusze właściwego organu jednego Umawiającego się Państwa upoważnieni do zabezpieczenia i przeprowadzenia transportu skazanego mają prawo przebywania na terenie przejścia granicznego drugiego Umawiającego się Państwa. Osoby te mogą nosić mundury i broń palną, korzystać ze środków transportu specjalnego oraz mogą używać środków pomocniczych niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa. Podczas wykonywania swoich zadań gwarantuje się im nietykalność osobistą, nienaruszalność posiadania broni palnej, środków transportowych i dokumentów służbowych.

2. Odpowiedzialność za transport skazanego i zabezpieczenie przekazania kończy się dla funkcjonariuszy jednego Umawiającego się Państwa z chwilą przekazania skazanego funkcjonariuszom drugiego Umawiającego się Państwa.

Art. 7.
1. Wnioski o zezwolenie na przewóz, o których mowa w artykule 16 Konwencji, kieruje ze strony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Minister Sprawiedliwości do Ministra Sprawiedliwości Niemieckiej Republiki Demokratycznej, a ze strony Niemieckiej Republiki Demokratycznej Minister Sprawiedliwości do Ministra Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

2. Przy przewozie skazanego przez terytorium jednego z Umawiających się Państw przewóz i zabezpieczenie transportu należy do wyłącznej właściwości Umawiającego się Państwa, przez którego terytorium przewóz się odbywa.

3. Jeżeli dla przekazania skazanego konieczny jest przewóz przez terytorium państwa trzeciego, będącego członkiem Konwencji, niezbędnych uzgodnień dotyczących przekazania skazanego na granicy państwowej państwa tranzytowego z właściwymi organami tego państwa dokonuje właściwy organ Umawiającego się Państwa, które występuje z wnioskiem o zezwolenie na przewóz.

Art. 8.
Umowa niniejsza podlega zatwierdzeniu zgodnie z prawem każdego z Umawiających się Państw, co zostanie stwierdzone w drodze wymiany not. Wejdzie ona w życie po upływie trzydziestu dni, licząc od dnia otrzymania noty późniejszej.

Art. 9.
Umowa niniejsza pozostanie w mocy tak długo, jak długo obowiązywać będzie Umawiające się Państwa Konwencja o przekazywaniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności w celu odbycia kary w państwie, którego są obywatelami, sporządzona w Berlinie dnia 19 maja 1978 r., chyba że zostanie wypowiedziana przez jedno z Umawiających się Państw. Wypowiedzenie staje się skuteczne po upływie trzech miesięcy od dnia doręczenia noty drugiemu Umawiającemu się Państwu.

Sporządzono w Berlinie dnia 9 grudnia 1981 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Z upoważnienia

Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Ryszard Karwicki

charge d'affaires a.i.

Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Berlinie

Z upoważnienia

Rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej

Hans-Joachim Heusinger

zastępca Prezesa Rady Ministrów

Niemieckiej Republiki Demokratycznej

i Minister Sprawiedliwości
KONWENCJA KONSULARNA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Iraku,
podpisana w Bagdadzie
dnia 16 kwietnia 1980 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 kwietnia 1980 r. została podpisana w Bagdadzie Konwencja konsularna między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Iraku w następującym brzmieniu:


KONWENCJA KONSULARNA
między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Iraku,

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Rząd Republiki Iraku,

kierując się wspólnym celem utrzymania, dalszego rozwoju i pogłębienia stosunków przyjaźni i współpracy na podstawie wzajemnego poszanowania suwerenności państwowej i nie ingerencji w sprawy wewnętrzne oraz dążąc do uregulowania stosunków konsularnych, postanowiły zawrzeć niniejszą konwencję i w tym celu wyznaczyły swoich pełnomocników:

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej -

Henryka ŻEBROWSKIEGO, Ambasadora i Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Republice Iraku,

Rząd Republiki Iraku -

Fawziego THAKERA AL-ANIEGO, Szefa Departamentu Konsularnego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych,

którzy po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ I
Postanowienia wstępne.

Art. 1.

Definicje.

W rozumieniu niniejszej konwencji następujące wyrażenia mają niżej określone znaczenie:

1) "urząd konsularny" oznacza konsulat generalny, konsulat, wicekonsulat i każdą agencję konsularną;

2) "okręg konsularny" oznacza terytorium wyznaczone urzędowi konsularnemu do wykonywania funkcji konsularnych;

3) "kierownik urzędu konsularnego" oznacza każdą osobę powołaną do działania w tym charakterze;

4) "urzędnik konsularny" oznacza każdą osobę, włącznie z kierownikiem urzędu konsularnego, powołaną w tym charakterze do wykonywania funkcji konsularnych;

5) "pracownik konsularny" oznacza każdą osobę wykonującą czynności administracyjne lub techniczne w urzędzie konsularnym;

6) "członek służby domowej" oznacza każdą osobę zatrudnioną w służbie domowej urzędu konsularnego;

7) "członkowie urzędu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych, pracowników konsularnych i członków służby domowej;

8) "członek personelu prywatnego" oznacza osobę zatrudnioną wyłącznie w służbie prywatnej członka urzędu konsularnego;

9) "członkowie rodziny" oznacza małżonka członka urzędu konsularnego, ich dzieci i rodziców, pod warunkiem że pozostają we wspólnocie domowej z członkiem urzędu konsularnego i są na jego utrzymaniu;

10) "pomieszczenia konsularne" oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do nich, używane wyłącznie do celów urzędu konsularnego, bez względu na to, czyją są własnością, włącznie z rezydencją kierownika urzędu konsularnego;

11) "archiwa konsularne" oznacza wszelkie pisma, dokumenty, korespondencję, pieczęcie, znaki, książki, filmy, taśmy magnetofonowe i rejestry urzędu konsularnego oraz szyfry i kody, kartoteki, jak również urządzenia i meble przeznaczone do ich ochrony i przechowywania;

12) "korespondencja urzędowa" oznacza wszelką korespondencję odnoszącą się do urzędu konsularnego i jego funkcji;

13) "statek morski Państwa wysyłającego" oznacza każde urządzenie pływające, które ma przynależność państwową i jest uprawnione do podnoszenia bandery Państwa wysyłającego i zarejestrowane w tym Państwie, z wyjątkiem okrętów wojennych;

14) "statek powietrzny Państwa wysyłającego" oznacza każde cywilne urządzenie latające, zarejestrowane w Państwie wysyłającym i uprawnione do używania oznaki przynależności państwowej tego Państwa.

CZĘŚĆ II
Stosunki konsularne.

Art. 2.

Ustanawianie urzędów konsularnych.

1. Urząd konsularny może być ustanowiony na terytorium Państwa przyjmującego jedynie za zgodą tego Państwa.

2. Siedziba urzędu konsularnego, jego klasa i okręg konsularny są wyznaczane za obopólną zgodą Państwa wysyłającego i Państwa przyjmującego.

3. Późniejsze zmiany siedziby urzędu konsularnego, jego klasy lub okręgu konsularnego będą dokonywane w drodze porozumienia między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym.

Art. 3.

Listy komisyjne i exequatur.

1. Przed mianowaniem kierownika urzędu konsularnego Państwo wysyłające uzyskuje, w drodze dyplomatycznej, zgodę Państwa przyjmującego na tę osobę.

2. Po otrzymaniu zgody Państwo wysyłające w odpowiednim czasie przekazuje, w drodze dyplomatycznej, Państwu przyjmującemu listy komisyjne. Listy zwierają: imiona, nazwisko, stopień kierownika urzędu konsularnego, jak również określenie okręgu konsularnego i siedziby urzędu konsularnego.

3. Kierownik urzędu konsularnego będzie dopuszczony do wykonywania swoich funkcji po udzieleniu mu exequatur przez Państwo przyjmujące. Do czasu udzielenia exequatur kierownik urzędu konsularnego może być dopuszczony tymczasowo do wykonywania swoich funkcji. W takim wypadku mają zastosowanie postanowienia niniejszej konwencji.

4. Z chwilą gdy kierownik urzędu konsularnego zostanie dopuszczony, choćby tymczasowo, do wykonywania swoich funkcji, Państwo przyjmujące niezwłocznie zawiadomi o tym właściwe organy okręgu konsularnego i zapewni zastosowanie odpowiednich środków, aby umożliwić wykonywanie funkcji urzędowych oraz korzystanie z postanowień niniejszej konwencji.

Art. 4.

Tymczasowe wykonywanie funkcji przez kierownika urzędu konsularnego.

1. Jeżeli kierownik urzędu konsularnego nie może wykonywać swoich funkcji z jakichkolwiek przyczyn lub jeżeli stanowisko kierownika urzędu konsularnego nie jest tymczasowo obsadzone, Państwo wysyłające może wyznaczyć do pełnienia funkcji tymczasowego kierownika urzędu konsularnego urzędnika konsularnego jednego ze swoich urzędów konsularnych w Państwie przyjmującym albo członka personelu dyplomatycznego swojego przedstawicielstwa dyplomatycznego.

2. Nazwisko i imię tymczasowego kierownika urzędu konsularnego będzie uprzednio notyfikowane Państwu przyjmującemu w drodze dyplomatycznej.

3. Tymczasowemu kierownikowi urzędu konsularnego przysługują prawa, przywileje i immunitety, z jakich korzysta kierownik urzędu konsularnego zgodnie z niniejszą konwencją.

4. Powierzenie funkcji konsularnych w myśl ustępu 1 członkowi personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego nie uszczupla jego przywilejów i immunitetów przysługujących mu na podstawie jego statusu dyplomatycznego.

Art. 5.

Notyfikowanie Państwu przyjmującemu nominacji, przybycia i wyjazdów.

1. Notyfikuje się ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego lub organowi wyznaczonemu przez to ministerstwo:

1) nominację członka urzędu konsularnego, jego przybycie do urzędu konsularnego po mianowaniu, jego ostateczny wyjazd lub zaprzestanie przez niego wykonywania jego funkcji oraz wszelkie inne zmiany wpływające na jego status, które mogą powstać w czasie jego służby w urzędzie konsularnym;

2) przybycie i ostateczny wyjazd osoby należącej do rodziny członka urzędu konsularnego, pozostającej z nim we wspólnocie domowej, oraz fakt, że jakaś osoba stała się lub przestała być członkiem rodziny;

3) przybycie i ostateczny wyjazd członka personelu prywatnego oraz fakt zakończenia jego służby w tym charakterze;

4) zatrudnienie i zwolnienie osoby zamieszkałej w Państwie przyjmującym, jako członka urzędu konsularnego lub jako członka personelu prywatnego uprawnionego do korzystania z przywilejów i immunitetów.

2. Jeżeli to jest możliwe, przybycie lub ostateczny wyjazd należy notyfikować również uprzednio.

Art. 6.

Obywatelstwo urzędnika konsularnego.

Urzędnik konsularny powinien mieć obywatelstwo Państwa wysyłającego i nie może być stałym mieszkańcem Państwa przyjmującego.

Art. 7.

Dokumenty tożsamości.

1. Właściwe organy Państwa przyjmującego wydają bezpłatnie każdemu urzędnikowi konsularnemu dokument stwierdzający tożsamość tego urzędnika i jego stanowisko.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu stosuje się także do pracownika konsularnego, członka służby domowej i członka personelu prywatnego, pod warunkiem że osoby te nie są obywatelami Państwa przyjmującego lub mając obywatelstwo Państwa wysyłającego nie są stałymi mieszkańcami Państwa przyjmującego.

3. Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do członków rodzin osób wymienionych w ustępach 1 i 2.

Art. 8.

Uznanie członka urzędu konsularnego za persona non grata lub za osobę niepożądaną.

1. Państwo przyjmujące może w każdej chwili powiadomić w drodze dyplomatycznej Państwo wysyłające o tym, że urzędnik konsularny jest persona non grata albo pracownik konsularny lub członek służby domowej jest osobą niepożądaną. W takim wypadku Państwo wysyłające, w zależności od sytuacji, powinno albo odwołać taką osobę, albo położyć kres jej funkcjom w urzędzie konsularnym.

2. Jeżeli Państwo wysyłające odmówi wykonania lub w rozsądnym terminie nie wykona swojego obowiązku zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, Państwo przyjmujące może w zależności od przypadku albo cofnąć exequatur, albo przestać uznawać daną osobę za członka urzędu konsularnego.

3. Państwo przyjmujące nie jest obowiązane podawać Państwu wysyłającemu przyczyn swej decyzji w wypadkach wymienionych w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu.

CZĘŚĆ III
Funkcje konsularne.

Art. 9.

Zakres funkcji konsularnych.

Funkcje konsularne polegają na:

1) ochronie w Państwie przyjmującym praw i interesów Państwa wysyłającego oraz jego obywateli, zarówno osób fizycznych, jak i prawnych;

2) rozwijaniu stosunków handlowych, gospodarczych, kulturalnych i naukowych oraz turystyki między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym;

3) zapoznawaniu się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami i rozwojem życia handlowego, gospodarczego, kulturalnego i naukowego w Państwie przyjmującym.

Art. 10.

Wykonywanie funkcji konsularnych.

1. Urzędnik konsularny wykonuje funkcje konsularne w swoim okręgu konsularnym. Za zgodą Państwa przyjmującego może je wykonywać również poza swoim okręgiem konsularnym.

2. Przy wykonywaniu funkcji konsularnych urzędnik konsularny może zwracać się do:

1) właściwych miejscowych organów w swoim okręgu konsularnym;

2) właściwych centralnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa.

3. Urzędnik konsularny może bezpośrednio porozumiewać się z ministerstwem spraw zagranicznych Państwa przyjmującego, jeżeli Państwo wysyłające nie ma swojego przedstawicielstwa dyplomatycznego w Państwie przyjmujących.

Art. 11.

Wykonywanie funkcji konsularnych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne.

1. Postanowienia niniejszej konwencji stosuje się odpowiednio w razie wykonywania funkcji konsularnych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne.

2. Nazwisko członka przedstawicielstwa dyplomatycznego, przydzielonego do wydziału konsularnego lub w inny sposób powołanego do wykonywania funkcji konsularnych przedstawicielstwa, jest notyfikowane ministerstwu spraw zagranicznych Państwa przyjmującego lub organowi wyznaczonemu przez to ministerstwo.

3. Przy wykonywaniu funkcji konsularnych przedstawicielstwo dyplomatyczne może zwracać się do:

1) właściwych miejscowych organów w swoim okręgu konsularnym;

2) właściwych organów centralnych Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy lub inne przepisy albo zwyczaje tego Państwa.

4. Przywileje i immunitety członka przedstawicielstwa dyplomatycznego, wymienionego w ustępie 2 niniejszego artykułu, podlegają nadal normom prawa międzynarodowego dotyczącym stosunków dyplomatycznych.

Art. 12.

Rejestracja obywateli Państwa wysyłającego.

Urzędnik konsularny może prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego przebywających w jego okręgu konsularnym. Rejestracja nie zwalnia tych obywateli od obowiązku przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego dotyczących cudzoziemców.

Art. 13.

Wydawanie paszportów i wiz.

Urzędnik konsularny ma prawo:

1) wydawać paszporty i inne dokumenty podróży obywatelom Państwa wysyłającego, wznawiać i przedłużać ich ważność, dokonywać w nich zmian, a także je unieważniać;

2) wydawać wizy.

Art. 14.

Funkcje z zakresu stanu cywilnego.

1. Urzędnik konsularny może wykonywać wszelkie czynności dotyczące zawierania związków małżeńskich między obywatelami Państwa wysyłającego, zgodnie z ustawami i innymi przepisami tego Państwa, jak również rejestrować urodzenia i zgonu oraz wydawać odpowiednie dokumenty.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie zwalniają obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji małżeństw, urodzin i zgonów.

3. Jeżeli właściwe organy Państwa przyjmującego dowiedzą się o zgonie obywatela Państwa wysyłającego na terytorium Państwa przyjmującego, poinformują niezwłocznie o tym urząd konsularny i jednocześnie przekażą mu odpis aktu zgonu.

4. Właściwe organy Państwa przyjmującego będą bezzwłocznie i nieodpłatnie przesyłać urzędowi konsularnemu, na jego żądanie, do celów urzędowych, odpisy i wyciągi z akt stanu cywilnego, dotyczące obywateli Państwa wysyłającego.

Art. 15.

Zastępowanie obywateli przed sądami lub innymi organami państwa przyjmującego.

1. Urzędnik konsularny ma prawo, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, zastępować przed sądami i innymi organami tego Państwa obywateli Państwa wysyłającego w celu ochrony ich praw i interesów lub podejmować właściwe kroki w celu zapewnienia im odpowiedniego zastępstwa prawnego, gdy obywatele ci z powodu nieobecności bądź jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie ochrony swoich praw i interesów.

2. Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, ustaje z chwilą, gdy osoba zastępowana ustanowi swego pełnomocnika lub sama zapewni ochrony swych praw i interesów.

Art. 16.

Funkcje dotyczące opieki i kurateli.

1. Urzędnik konsularny chroni, w granicach ustalonych przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego, interesy małoletnich i innych osób nie mających pełnej zdolności do czynności prawnych obywateli Państwa wysyłającego, w szczególności gdy zachodzi potrzeba ustanowienia nad nimi opieki lub kurateli.

2. Jeżeli właściwe organy Państwa przyjmującego dowiedzą się o konieczności ustanowienia opiekuna lub kuratorów dla obywatela Państwa wysyłającego, poinformują o tym urzędnika konsularnego.

Art. 17.

Funkcje notarialne.

1. Urzędnik konsularny ma prawo wykonywać w swoim okręgu konsularnymi, a w szczególności w urzędzie konsularnym, na pokładzie statku morskiego lub powietrznego Państwa wysyłającego, a także w mieszkaniu obywatela tego Państwa, następujące czynności:

1) przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać oświadczenia obywateli Państwa wysyłającego;

2) sporządzać, uwierzytelniać i przechowywać rozporządzenia ostatniej woli i inne dokumenty stwierdzające jednostronne czynności prawne obywateli Państwa wysyłającego;

3) legalizować wszelkie dokumenty wydane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa przyjmującego oraz poświadczać odpisy i wyciągi z tych dokumentów;

4) poświadczać podpisy obywateli Państwa wysyłającego;

5) potwierdzać daty dokumentów prawnych lub innych dokumentów oraz poświadczać podpisy obywateli Państwa wysyłającego na tych dokumentach;

6) tłumaczyć dokumenty i uwierzytelniać zgodność tłumaczeń;

7) sporządzać i uwierzytelniać umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli nie dotyczą one ustanowienia, przeniesienia lub wygaśnięcia praw do nieruchomości znajdujących się w Państwie przyjmującym;

8) sporządzać i uwierzytelniać umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli te umowy odnoszą się wyłącznie do mienia ruchomego lub prawa istniejącego w Państwie wysyłającym albo będą wykonywane wyłącznie w tym Państwie;

9) uwierzytelniać świadectwa pochodzenia i wszelkie inne dokumenty dotyczące towarów;

10) przyjmować na przechowanie dokumenty prawne i inne dokumenty dotyczące obywateli Państwa wysyłającego lub dla nich przeznaczone;

11) ogłaszać w budynku urzędu konsularnego lub na zewnętrznej części tego budynku zawiadomienia dotyczące wszelkich spraw z zakresu praw, obowiązków lub interesów obywateli Państwa wysyłającego.

2. Dokumenty wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu mają taką samą moc prawną i dowodową w Państwie przyjmującym jak dokumenty sporządzone, poświadczone lub zalegalizowane przez właściwe organy tego Państwa, jeżeli nie są one sprzeczne z jego ustawami i innymi przepisami.

Art. 18.

Funkcje dotyczące spadków.

1. W razie śmierci obywatela Państwa wysyłającego na terytorium Państwa przyjmującego, właściwe organy Państwa przyjmującego przekażą niezwłocznie właściwemu urzędowi konsularnemu będące w ich posiadaniu informacje dotyczące masy spadkowej, testamentu, spadkobierców, ich miejsca zamieszkania lub pobytu. Organy te poinformują również niezwłocznie urząd konsularny Państwa wysyłającego o każdym znanym im wypadku pozostawienia przez osobę zmarłą majątku w państwie trzecim.

2. Właściwy organ Państwa przyjmującego powiadomi niezwłocznie urząd konsularny Państwa wysyłającego o spadku pozostawionym w Państwie przyjmującym przez osobę zmarłą, niezależnie od jej obywatelstwa, którym obywatel Państwa wysyłającego może być zainteresowany.

3. Właściwy organ Państwa przyjmującego poinformuje niezwłocznie urząd konsularny o podjętych, stosownie do okoliczności, czynnościach w celu zabezpieczenia majątku spadkowego, którym jest zainteresowany obywatel Państwa wysyłającego, lub w celu zarządzania tym majątkiem. Urzędnik konsularny ma prawo udzielić pomocy osobiście lub przez swego przedstawiciela w podejmowaniu wyżej wymienionych czynności. Urzędnik konsularny ma także prawo:

1) zajmować się ochroną praw obywateli Państwa wysyłającego dotyczących majątku spadkowego;

2) sprawować nadzór nad przekazywaniem zainteresowanym obywatelom Państwa wysyłającego przedmiotów wartościowych i innego majątku ruchomego, wchodzących w skład spadku znajdującego się w Państwie przyjmującym. Przekazywanie majątku następuje zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.

4. Mienie ruchome oraz kwoty pochodzące ze sprzedaży ruchomości i nieruchomości wchodzących w skład spadku należnego obywatelowi Państwa wysyłającego, który nie zamieszkuje w Państwie przyjmującym i nie był reprezentowany w postępowaniu spadkowym, są przekazywane urzędnikowi konsularnemu zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, w celu wydania tej osobie, po spełnieniu następujących warunków:

1) otrzymaniu zezwolenia organów Państwa przyjmującego na wywóz - w myśl przepisów obowiązujących w tym Państwie, z zachowaniem zasady wzajemności;

2) opłaceniu lub zapewnieniu opłacenia wszelkich długów obciążających spadek - w zakresie przewidzianym przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego;

3) przedstawieniu dokumentu stwierdzającego prawo spadkobiercy lub innej osoby uprawnionej;

4) opłaceniu lub zapewnieniu opłacenia podatków od spadku w Państwie przyjmującym.

5. W razie śmierci obywatela Państwa wysyłającego, przebywającego tymczasowo w Państwie przyjmującym, pieniądze lub inne przedmioty będące w jego posiadaniu, wraz z wykazem tego mienia, właściwe organy Państwa przyjmującego przekażą urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego, po opłaceniu długów tego obywatela - do wysokości wartości pozostawionego mienia.

Art. 19.

Funkcje związane z żeglugą.

1. Urzędnik konsularny ma prawo, w swoim okręgu konsularnym, udzielać wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz ich załogom podczas ich pobytu na morzu terytorialnym lub na wodach wewnętrznych Państwa przyjmującego. Urzędnik konsularny ma prawo do nadzoru i inspekcji statków Państwa wysyłającego i ich załóg. Organy Państwa przyjmującego udzielą na prośbę urzędnika konsularnego pomocy w wykonywaniu jego funkcji.

2. Urzędnik konsularny jest uprawniony do porozumiewania się z kapitanem i członkami załogi statku oraz pasażerami. Urzędnik konsularny ma także prawo w stosunku do statków Państwa wysyłającego:

1) bez uszczerbku dla uprawnień i właściwości organów Państwa przyjmującego przesłuchiwać kapitana lub innych członków załogi statku, sprawdzać i poświadczać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży oraz podejmować działania o charakterze ogólnym ułatwiające wejście, pobyt i wyjście statku;

2) bez uszczerbku dla uprawnień i właściwości organów Państwa przyjmującego rozstrzygać wszelkie spory między kapitanem a innymi członkami załogi, włącznie ze sporami dotyczącymi umów o pracę i warunków pracy;

3) bez uszczerbku dla uprawnień i właściwości organów Państwa przyjmującego podejmować wszelkie środki w celu zachowania dyscypliny i porządku na statku;

4) dokonywać czynności związanych z zatrudnieniem lub zwolnieniem kapitana i innych członków załogi;

5) podejmować niezbędne środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i powrotu kapitana i innego członka załogi;

6) udzielać kapitanowi statku i innym członkom załogi statku opieki i pomocy w ich stosunkach z sądami i innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną, pomoc tłumacza lub jakiejkolwiek innej osoby;

7) zapewnić stosowanie ustaw i innych przepisów Państwa wysyłającego w zakresie spraw morskich na statku tego Państwa.

3. Kapitan statku lub inny członek załogi ma prawo odwiedzać urzędnika konsularnego, z zachowaniem ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego.

4. Jeżeli organy Państwa przyjmującego mają zamiar prowadzić postępowanie prawne na pokładzie statku Państwa wysyłającego, powinny powiadomić uprzednio urzędnika konsularnego, aby umożliwić mu obecność na statku w czasie tego postępowania. Jeżeli obecność urzędnika konsularnego jest niemożliwa, organy te powinny go szczegółowo poinformować pisemnie o tym postępowaniu.

5. W nagłych wypadkach lub jeżeli postępowanie, o którym mowa w ustępie 4, odbywa się na żądanie kapitana statku, urzędnik konsularny powinien być natychmiast o tym poinformowany.

6. Postanowień ustępów 4 i 5 niniejszego artykułu nie stosuje się do zwykłej kontroli przeprowadzanej przez organy Państwa przyjmującego w sprawach paszportowych, celnych, zdrowia publicznego, zanieczyszczeń morza i bezpieczeństwa życia na morzu.

7. Jeżeli statek Państwa wysyłającego zatonie, ulegnie rozbiciu, osiądzie na mieliźnie, zostanie wyrzucony na brzeg lub dozna innej awarii na morzu terytorialnym lub wodach wewnętrznych Państwa przyjmującego, właściwe organy Państwa przyjmującego poinformują niezwłocznie urzędnika konsularnego o tym, jak również o środkach podjętych w celu ratowania lub ochrony pasażerów, załogi i ich mienia, ładunku oraz statku.

8. Urzędnik konsularny ma prawo żądać, aby właściwe organy Państwa przyjmującego podjęły środki w celu ratowania i ochrony pasażerów, załogi i ich mienia, ładunku oraz statku. Właściwe organy Państwa przyjmującego mają obowiązek udzielić urzędnikowi konsularnemu niezbędnej pomocy w działaniach podejmowanych w związku z sytuacjami, o których mowa w ustępie 7 niniejszego artykułu.

Art. 20.

Pomoc w poszukiwaniu członka załogi statku.

Jeżeli członek załogi, nie będący obywatelem Państwa przyjmującego, nie powrócił w tym Państwie na pokład statku Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa przyjmującego są obowiązane udzielić, na prośbę urzędnika konsularnego, wszelkiej pomocy w poszukiwaniu tej osoby.

Art. 21.

Postępowanie w razie śmierci albo zaginięcia kapitana lub innego członka załogi statku.

1. Jeżeli kapitan lub inny członek załogi statku Państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku lub na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego mają prawo sporządzić spis inwentarza dotyczący przedmiotów, pieniędzy i innego mienia, pozostawionych przez zmarłego lub zaginionego, i dokonać wszelkich innych czynności w celu ochrony i przechowania tego mienia.

2. W razie śmierci albo zaginięcia kapitana statku lub innego członka załogi, będącego obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca przesyła kopię spisu inwentarza wymienionego w ustępie 1 niniejszego artykułu, wraz z mieniem, właściwym organom Państwa przyjmującego w celu przekazania spadkobiercy.

Art. 22.

Funkcje dotyczące lotnictwa cywilnego.

Postanowienia artykułów 19, 20 i 21 niniejszej konwencji mają odpowiednie zastosowanie do statków powietrznych Umawiających się Stron, pod warunkiem zgodności z ustawami i innymi przepisami obowiązującymi w Państwie przyjmującym.

Art. 23.

Inne funkcje konsularne.

Urzędnik konsularny może wykonywać wszelkie inne funkcje powierzone mu przez Państwo wysyłające, których nie zakazują ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego lub którym Państwo to nie sprzeciwia się.

CZĘŚĆ IV
Ułatwienia, przywileje i immunitety przyznane urzędom konsularnym i ich członkom.

Art. 24.

Ułatwienia w działalności urzędu konsularnego.

Państwo przyjmujące udziela urzędowi konsularnemu wszelkich ułatwień w wykonywaniu jego funkcji i zastosuje odpowiednie środki w tym celu, aby członkowie urzędu konsularnego mogli wykonywać swoją działalność urzędową i korzystać z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji.

Art. 25.

Godło i flaga państwowa.

1. Godło Państwa wysyłającego wraz z odpowiednim napisem oznaczającym urząd konsularny może być umieszczone na budynkach, w których mieści się urząd konsularny i rezydencja kierownika tego urzędu.

2. Flaga Państwa wysyłającego może być wywieszana na budynkach urzędu konsularnego, na rezydencji kierownika urzędu konsularnego, a także na jego środkach transportu w czasie, gdy są one używane do celów urzędowych.

Art. 26.

Ułatwienia w uzyskaniu pomieszczeń dla urzędu konsularnego i mieszkań dla członków tego urzędu.

Państwo przyjmujące ułatwi i udzieli wszelkiej pomocy Państwu wysyłającemu, zgodnie ze swoimi ustawami i innymi przepisami, w uzyskaniu pomieszczeń niezbędnych dla urzędu konsularnego, a w razie potrzeby również odpowiednich mieszkań dla członków urzędu konsularnego.

Art. 27.

Nietykalność pomieszczeń konsularnych.

1. Pomieszczenia konsularne są nietykalne w zakresie przewidzianym w niniejszym artykule.

2. Organy Państwa przyjmującego nie mogą wkraczać do tej części pomieszczeń konsularnych, która jest używana wyłącznie do pracy urzędu konsularnego, chyba że zostanie wyrażona zgoda przez kierownika urzędu konsularnego, osobę przez niego wyznaczoną lub szefa przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa wysyłającego. Zgoda kierownika urzędu konsularnego może być jednak domniemana w razie pożaru lub innego nieszczęśliwego wypadku, wymagającego niezwłocznych czynności ochronnych.

3. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2 niniejszego artykułu Państwo przyjmujące ma szczególny obowiązek przedsięwzięcia wszelkich stosownych środków w celu ochrony pomieszczeń konsularnych przed jakimkolwiek wtargnięciem lub szkodą oraz w celu zapobieżenia jakiemukolwiek zakłóceniu spokoju urzędu konsularnego lub uchybieniu jego godności.

4. Pomieszczenia konsularne, ich urządzenia, mienie urzędu konsularnego i jego środki transportu nie podlegają żadnej formie rekwizycji w celach obrony narodowej lub użyteczności publicznej. Jeżeli w tych celach niezbędne jest wywłaszczenie, powinny być przedsięwzięte wszelkie możliwe środki w celu uniknięcia utrudnienia wykonywania funkcji konsularnych i powinno być niezwłocznie wypłacone Państwu wysyłającemu odpowiednie i efektywne odszkodowanie.

Art. 28.

Zwolnienia pomieszczeń konsularnych, mieszkań członków urzędu konsularnego oraz środków transportu od podatków i opłat.

1. Pomieszczenia konsularne, a także mieszkania członków urzędu konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest Państwo wysyłające, są wolne od wszelkich państwowych, terenowych lub komunalnych podatków i opłat, z wyjątkiem opłat pobieranych za świadczenie usług.

2. Zwolnień wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do podatków i opłat ciążących na podstawie ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego na osobie, która zawarła umowę z Państwem wysyłającym lub z osobą działającą w jego imieniu.

3. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do środków transportu będących własnością Państwa wysyłającego i przeznaczonych wyłącznie do celów urzędu konsularnego.

Art. 29.

Nietykalność archiwów i dokumentów konsularnych.

Archiwa i dokumenty konsularne są nietykalne w każdym czasie i niezależnie od tego, gdzie się znajdują.

Art. 30.

Swoboda porozumiewania się.

1. Państwo przyjmujące dopuszcza i ochrania swobodę porozumiewania się urzędu konsularnego we wszelkich celach urzędowych. Przy porozumiewaniu się z rządem, przedstawicielstwami dyplomatycznymi oraz innymi urzędami konsularnymi Państwa wysyłającego, bez względu na to, gdzie się znajdują, urząd konsularny może używać wszelkich odpowiednich środków, włącznie z kurierami dyplomatycznymi lub konsularnymi, bagażem dyplomatycznym lub konsularnym oraz korespondencją sporządzoną kodem lub szyfrem. Urząd konsularny może jednak zainstalować nadajnik radiowy i używać go jedynie za zgodą Państwa przyjmującego.

2. Korespondencja urzędowa urzędu konsularnego jest nietykalna.

3. Bagaż konsularny nie powinien być otwierany ani zatrzymywany. Jeżeli jednak właściwe organy Państwa przyjmującego mają poważne podstawy, aby przypuszczać, że bagaż zawiera inne przedmioty niż korespondencja, dokumenty i przedmioty określone w ustępie 4 niniejszego artykułu, mogą żądać, aby został otwarty w ich obecności przez upoważnionego przedstawiciela Państwa wysyłającego. Jeżeli organy Państwa wysyłającego odmówią zastosowania się do tego żądania, bagaż zostanie zwrócony do miejsca, skąd pochodzi.

4. Paczki stanowiące bagaż konsularny powinny mieć widoczne zewnętrzne oznaczenia ich charakteru i mogą zawierać jedynie korespondencję urzędową, jak również dokumenty i przedmioty przeznaczone wyłącznie do użytku urzędowego.

5. Kurier konsularny powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument stwierdzający jego charakter i określający liczbę paczek stanowiących bagaż konsularny. Kurierem konsularnym może być tylko obywatel Państwa wysyłającego nie mający stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym. Przy wykonywaniu swych funkcji jest on chroniony przez Państwo przyjmujące, korzysta z nietykalności osobistej i nie może być pozbawiony wolności w żadnej formie.

6. Państwo wysyłające oraz jego przedstawicielstwo dyplomatyczne i urzędy konsularne mogą wyznaczać kurierów konsularnych ad hoc. W takich wypadkach postanowienia ustępu 5 niniejszego artykułu mają również zastosowanie, z zastrzeżeniem że wymienione tam immunitety wygasają, gdy taki kurier doręczy odbiorcy bagaż konsularny, który został mu powierzony.

7. Bagaż konsularny może być powierzony kapitanowi statku morskiego lub statku powietrznego, udającego się do portu, do którego przybycie jest dozwolone. Kapitan ten powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument, określający liczbę paczek stanowiących bagaż, lecz nie jest uważany za kuriera konsularnego. Na podstawie porozumienia z właściwymi miejscowymi organami urząd konsularny może wysłać jednego ze swych członków w celu bezpośredniego i swobodnego odebrania bagażu konsularnego od kapitana statku morskiego lub powietrznego.

Art. 31.

Porozumiewanie się z obywatelami Państwa wysyłającego i ich ochrona.

W celu ułatwienia wykonywania funkcji konsularnych odnoszących się do obywateli Państwa wysyłającego:

1) urzędnik konsularny ma prawo swobodnego porozumiewania się z obywatelami Państwa wysyłającego i dostępu do nich. Obywatele Państwa wysyłającego mają takie samo prawo swobodnego porozumiewania się z urzędnikiem konsularnym Państwa wysyłającego oraz dostępu do niego;

2) właściwe organy Państwa przyjmującego poinformują nie później niż przed upływem siódmego dnia urząd konsularny Państwa wysyłającego o każdym wypadku zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności w jakiejkolwiek innej formie obywatela Państwa wysyłającego. Organy te są obowiązane przekazywać niezwłocznie listy kierowane przez taką osobę do urzędu konsularnego, a także informować ją o wszystkich uprawnieniach przysługujących jej zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu;

3) urzędnik konsularny ma prawo odwiedzania obywatela Państwa wysyłającego, zatrzymanego, aresztowanego lub pozbawionego wolności w jakiejkolwiek innej formie, rozmawiania i korespondowania z nim oraz zorganizowania dla niego zastępstwa prawnego. To widzenie powinno nastąpić nie później niż przed upływem dziesiątego dnia od daty zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności w jakiejkolwiek inne formie. Ma on również prawo odwiedzania, z zachowaniem przepisów Państwa przyjmującego, każdego obywatela Państwa wysyłającego, który w wykonaniu wyroku jest w jego okręgu konsularnym umieszczony w więzieniu, aresztowany lub pozbawiony wolności w jakiejkolwiek innej formie.

Art. 32.

Swoboda poruszania się.

Z zastrzeżeniem swych ustaw i innych przepisów dotyczących stref, do których wstęp ze względu na bezpieczeństwo państwa lub interes publiczny jest zabroniony lub ograniczony, Państwo przyjmujące zapewni członkom urzędu konsularnego swobodę poruszania się i podróżowania na swym terytorium.

Art. 33.

Opłaty i należności konsularne.

1. Urząd konsularny może pobierać na terytorium Państwa przyjmującego opłaty i należności za czynności konsularne, ustalone ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego.

2. Kwoty pobierane zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu są wolne od wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.

Art. 34.

Traktowanie urzędników konsularnych.

Państwo przyjmujące będzie traktować urzędników konsularnych z należytym szacunkiem i podejmie odpowiednie kroki w celu zapewnienia ochrony ich osoby, wolności i godności.

Art. 35.

Nietykalność osobista urzędników i pracowników konsularnych oraz immunitet jurysdykcyjny.

1. Urzędnik konsularny podlega zatrzymaniu lub tymczasowemu aresztowaniu jedynie w razie popełnienia zbrodni w rozumieniu prawa Państwa przyjmującego i na podstawie decyzji właściwego organu.

2. Z wyjątkiem wypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu urzędnik konsularny może być więziony lub podlegać ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie jedynie w wykonaniu prawomocnego orzeczenia sądowego.

3. Jeżeli wszczęto postępowanie karne przeciwko urzędnikowi konsularnemu, jest on obowiązany stawić się przed właściwymi organami. Postępowanie powinno być jednak prowadzone ze względami należnymi mu z uwagi na jego urzędowe stanowisko i, z wyjątkiem wypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu, w sposób, który możliwie jak najmniej umożliwiałby wykonywanie funkcji konsularnych. Jeżeli w okolicznościach wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu niezbędne jest zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie urzędnika konsularnego, postępowanie przeciwko niemu powinno być wszczęte niezwłocznie.

4. Urzędnik konsularny i pracownik konsularny nie podlegają jurysdykcji właściwych organów Państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonanych w wykonaniu funkcji konsularnych. Postanowienia niniejszego ustępu nie stosuje się jednak w odniesieniu do powództwa cywilnego:

1) wytoczonego w związku z zawarciem przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego umowy, w której nie występował on wyraźnie lub w sposób domniemany jako przedstawiciel Państwa wysyłającego, lub

2) wytoczonego przez osobę trzecią na skutek szkody powstałej w wyniku wypadku spowodowanego w Państwie przyjmującym przez pojazd, statek morski lub statek powietrzny.

5. W razie zatrzymania bądź tymczasowego aresztowania członka urzędu konsularnego lub wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego, Państwo przyjmujące zawiadomi o tym niezwłocznie kierownika urzędu konsularnego. Jeżeli ten ostatni podlega jednemu z tych środków, Państwo przyjmujące zawiadomi Państwo wysyłające drogą dyplomatyczną.

6. Członkowie rodziny urzędnika konsularnego korzystają z przywilejów i immunitetów przyznanych w niniejszej konwencji urzędnikowi konsularnemu, pod warunkiem że są obywatelami Państwa wysyłającego i nie mają stałego miejsca zamieszkania w Państwie przyjmującym ani nie wykonują w nim działalności zarobkowej.

Art. 36.

Obowiązek składania zeznań w charakterze świadka.

1. Członek urzędu konsularnego może być wzywany w charakterze świadka w toku postępowania przed sądami i innymi organami. Pracownik konsularny lub członek służby domowej nie może odmówić złożenia zeznań, z wyjątkiem wypadków, wymienionych w ustępie 3 niniejszego artykułu. Jeżeli urzędnik konsularny odmówi złożenia zeznań, nie można stosować wobec niego żadnego środka przymusu ani sankcji.

2. Organ żądający zeznań powinien unikać utrudniania urzędnikowi konsularnemu wykonywania jego funkcji. Może on, gdy to jest możliwe, przyjąć te zeznania w jego rezydencji lub w urzędzie konsularnym bądź przyjąć od niego oświadczenie na piśmie.

3. Członek urzędu konsularnego nie jest obowiązany do składania zeznań co do faktów związanych z wykonywaniem swych funkcji ani do przedstawiania urzędowej korespondencji i dokumentów odnoszących się do swych funkcji. Ma on również prawo odmówić zeznań w charakterze rzeczoznawcy w zakresie prawa Państwa wysyłającego.

Art. 37.

Zwolnienie od obowiązku rejestracji cudzoziemców i zezwoleń na pobyt.

1. Urzędnik konsularny i pracownik konsularny oraz członkowie ich rodzin zwolnieni są od wszelkich obowiązków przewidzianych w ustawach i innych przepisach Państwa przyjmującego w odniesieniu do rejestracji cudzoziemców i zezwoleń na pobyt.

2. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się jednak do pracownika konsularnego, który nie jest stałym pracownikiem Państwa wysyłającego lub wykonuje w Państwie przyjmującym jakąkolwiek prywatną działalność zarobkową ani do członka jego rodziny.

Art. 38.

Zwolnienie od ubezpieczenia społecznego.

1. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 niniejszego artykułu, członek urzędu konsularnego w odniesieniu do pracy wykonywanej przez niego dla Państwa wysyłającego oraz członkowie jego rodziny pozostający z nim we wspólnocie domowej nie podlegają przepisom o ubezpieczeniu społecznym obowiązującym w Państwie przyjmującym.

2. Zwolnienie przewidziane w ustępie 1 niniejszego artykułu stosuje się również do członka personelu prywatnego, który jest zatrudniony wyłącznie u członka urzędu konsularnego, pod warunkiem że:

1) nie jest obywatelem Państwa przyjmującego ani nie ma tam stałego miejsca zamieszkania;

2) podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym obowiązującym w Państwie wysyłającym lub w państwie trzecim.

3. Członek urzędu konsularnego zatrudniający osobę, do której nie stosuje się zwolnienia przewidzianego w ustępie 2 niniejszego artykułu, powinien wypełniać obowiązki nakładane na pracodawców przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego o ubezpieczeniu społecznym.

4. Zwolnienia przewidziane w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu nie wykluczają dobrowolnego uczestnictwa w systemie ubezpieczenia społecznego Państwa przyjmującego, pod warunkiem że takie uczestnictwo jest przez to Państwo dozwolone.

Art. 39.

Zwolnienie od podatków.

1. Urzędnik konsularny i pracownik konsularny, jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej są zwolnieni od wszelkich opłat i podatków państwowych, terenowych i komunalnych, z wyjątkiem:

1) tego rodzaju podatków pośrednich, które normalnie są wliczane w cenę towarów lub usług;

2) opłat i podatków od prywatnego mienia nieruchomego położonego na terytorium Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 28 niniejszej konwencji;

3) podatków spadkowych i podatków od przeniesienia prawa własności, pobieranych przez Państwo przyjmujące, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 41 punkt 2 niniejszej konwencji;

4) opłat i podatków od prywatnych dochodów mających swe źródło w Państwie przyjmującym;

5) opłat pobieranych z tytułu zapłaty za świadczenie określonych usług;

6) opłat rejestracyjnych, sądowych, hipotecznych i stemplowych, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 28 niniejszej konwencji.

2. Członek służby domowej jest zwolniony od opłat i podatków od wynagrodzeń, które otrzymuje za swą pracę.

3. Członek urzędu konsularnego zatrudniający osobę, której wynagrodzenie lub uposażenie nie jest zwolnione od podatku od uposażeń w Państwie przyjmującym, powinien wypełniać obowiązki nakładane przez ustawy i inne przepisy tego Państwa na pracodawców w odniesieniu do pobierania podatku od uposażeń.

Art. 40.

Zwolnienie od opłat celnych i rewizji celnej.

1. Zgodnie ze swymi ustawami i innymi przepisami Państwo przyjmujące zezwala na wwóz i wywóz oraz przyznaje zwolnienie z wszelkich opłat celnych i innych opłat z tym związanych, z wyjątkiem opłat za składowanie, przewóz i podobne usługi:

1) przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego urzędu konsularnego;

2) przedmiotów przeznaczonych do użytku osobistego urzędnika konsularnego i członków jego rodziny, w tym przedmiotów przeznaczonych do urządzenia się.

2. Pracownik konsularny korzysta ze zwolnień przewidzianych w ustępie 1 punkt 2 niniejszego artykułu w odniesieniu do przedmiotów sprowadzonych w momencie pierwszego urządzania się.

3. Wyrażenie "przedmioty" obejmuje również środki transportu.

4. Urzędnik konsularny i członkowie jego rodziny są zwolnieni od rewizji bagażu osobistego, chyba że istnieją poważne podstawy do przypuszczenia, że zawiera on przedmioty nie podlegające zwolnieniom określonym w ustępie 1 punkt 2 niniejszego artykułu lub przedmioty, których wwóz lub wywóz jest zabroniony przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego bądź podlega przepisom Państwa przyjmującego dotyczącym kwarantanny. W takich wypadkach rewizja może być przeprowadzona jedynie w obecności urzędnika konsularnego, członka jego rodziny lub osoby przez nich upoważnionej.

Art. 41.

Spadek po członku urzędu konsularnego lub członku jego rodziny.

W razie śmierci członka urzędu konsularnego lub członka jego rodziny Państwo przyjmujące:

1) zezwoli na wywóz ruchomego mienia pozostałego po osobie zmarłej, z wyjątkiem mienia nabytego w Państwie przyjmującym, którego wywóz był zabroniony w chwili śmierci tej osoby;

2) nie będzie pobierać żadnych podatków spadkowych ani opłat od mienia ruchomego, które znajdowało się w Państwie przyjmującym jedynie w związku z przebywaniem w tym Państwie osoby zmarłej jako członka urzędu konsularnego lub członka jego rodziny.

Art. 42.

Wyłączenie przywilejów i immunitetów.

1. Przywileje i immunitety przewidziane w niniejszej konwencji nie mają zastosowania do pracowników konsularnych lub do członków służby domowej, jeżeli są oni obywatelami Państwa przyjmującego albo obywatelami Państwa wysyłającego zamieszkałymi stale w Państwie przyjmującym. Korzystają oni tylko z przywilejów i immunitetów przewidzianych w artykule 36 ustępach 1 i 3 niniejszej konwencji.

2. Członkowie rodziny pracownika konsularnego oraz członkowie służby domowej korzystają odpowiednio z przywilejów przyznanych w niniejszej konwencji, pod warunkiem że nie są obywatelami Państwa przyjmującego i nie mają stałego miejsca zamieszkania w tym Państwie ani nie wykonują w nim prywatnej działalności zarobkowej.

3. Państwo przyjmujące stosuje swoje ustawy i inne przepisy wobec osób wyszczególnionych w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu w taki sposób, aby niepotrzebnie nie utrudniać wykonywania funkcji przez urząd konsularny.

Art. 43.

Zrzeczenie się przywilejów i immunitetów.

1. Państwo wysyłające może zrzec się w odniesieniu do członka urzędu konsularnego przywilejów i immunitetów. To zrzeczenie się będzie zawsze wyraźne i zakomunikowane Państwu przyjmującemu na piśmie, zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu.

2. Wszczęcie przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego postępowania w wypadku, w którym mógłby korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego zgodnie z artykułem 35 ustępem 4 niniejszej konwencji, pozbawia go prawa powoływania się na immunitet w stosunku do jakiegokolwiek powództwa wzajemnego, bezpośrednio związanego z powództwem głównym.

3. Zrzeczenie się immunitetu od jurysdykcji w odniesieniu do postępowania cywilnego lub administracyjnego nie jest uważane za zrzeczenie się immunitetu w stosunku do środków wykonania orzeczenia; w stosunku do takich środków niezbędne jest odrębne zrzeczenie się.

Art. 44.

Początek i koniec przywilejów i immunitetów konsularnych.

1. Każdy członek urzędu konsularnego korzysta z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji od chwili przybycia na terytorium Państwa przyjmującego w celu objęcia swego stanowiska lub, jeżeli znajduje się już na tym terytorium, od chwili przystąpienia do wykonywania swych funkcji w urzędzie konsularnym.

2. Członkowie rodziny członka urzędu konsularnego pozostający z nim we wspólnocie domowej, jak również członkowie jego personelu prywatnego korzystają z przywilejów i immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji albo od chwili, od której korzysta on z przywilejów i immunitetów stosownie do ustępu 1 niniejszego artykułu, albo od chwili przybycia ich na terytorium Państwa przyjmującego, albo od chwili, gdy stali się członkami jego rodziny lub jego personelu prywatnego - zależnie od tego, co ma miejsce najpóźniej.

3. Gdy funkcje członka urzędu konsularnego ulegają zakończeniu, przywileje i immunitety jego, jak również członków jego rodziny, pozostających z nim we wspólnocie domowej, lub członków jego personelu prywatnego wygasają normalnie albo w chwili, gdy dana osoba opuszcza terytorium Państwa przyjmującego, albo z upływem rozsądnego okresu, w którym mogła to uczynić - zależnie od tego, co jest wcześniejsze. Przywileje i immunitety osób wymienionych w ustępie 2 niniejszego artykułu wygasają wtedy, gdy osoby te przestają należeć do wspólnoty domowej członka urzędu konsularnego lub kończą służbę u niego, z zastrzeżeniem jednak, że jeżeli osoby te zamierzają opuścić terytorium Państwa przyjmującego w rozsądnym okresie, ich przywileje i immunitety trwają aż do chwili ich wyjazdu.

4. W odniesieniu do czynności dokonanych przez urzędnika konsularnego lub pracownika konsularnego w wykonaniu jego funkcji immunitet jurysdykcyjny trwa bez ograniczenia w czasie.

5. W razie śmierci członka urzędu konsularnego, członkowie jego rodziny, którzy pozostawali z nim we wspólnocie domowej, korzystają nadal z przyznanych im przywilejów i immunitetów albo do chwili opuszczenia przez nich terytorium Państwa przyjmującego, albo do upływu rozsądnego okresu umożliwiającego im uczynienie tego - zależnie od tego, co jest wcześniejsze.

Art. 45.

Ubezpieczenie środków transportu.

Środki transportu będące własnością Państwa wysyłającego i przeznaczone do celów urzędu konsularnego lub będące własnością członków urzędu konsularnego lub członków ich rodzin podlegają w Państwie przyjmującym ubezpieczeniu, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia środków transportu.

Art. 46.

Przestrzeganie ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego.

1. Wszystkie osoby korzystające z przywilejów i immunitetów na podstawie niniejszej konwencji są obowiązane, bez uszczerbku dla tych przywilejów i immunitetów, przestrzegać ustaw i innych przepisów obowiązujących w Państwie przyjmującym. Są one również obowiązane przestrzegać zasady niemieszania się do wewnętrznych spraw tego Państwa.

2. Pomieszczenia konsularne nie powinny być używane w sposób niezgodny z wykonywaniem funkcji urzędu konsularnego.

Art. 47.

Ratyfikacja, wejście w życie i wygaśnięcie konwencji.

1. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

2. Konwencja niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat i ulega automatycznemu przedłużaniu na dalsze roczne okresy, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Na dowód czego wyżej wymienieni pełnomocnicy podpisali niniejszą konwencję i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Bagdadzie dnia 16 kwietnia 1980 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i arabskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

H. Żebrowski

Z upoważnienia Rządu Republiki Iraku

F. Thaker Al-Anil

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 11 września 1980 r.

L. S.

Przewodniczący Rady Państwa: H: Jabłoński

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
zmiany:
1989-12-11 Dz.U.1989.60.360 ż 1
1990-12-31 Dz.U.1990.92.547 ż 1


ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 28 sierpnia 1982 r.
w sprawie stawek, warunków przyznawania i wypłaty ryczałtu przysługującego sędziom i pracownikom sądowym za dokonanie oględzin oraz stawek należności kuratorów.

Na podstawie art. 42 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110) zarządza się, co następuje:

ż 1. 1. Wysokość ryczałtu za udział w dokonywaniu oględzin w sprawach dotyczących nieruchomości rolnych, położonych poza miejscowością będącą siedzibą sądu, stanowi procent przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej za kwartał poprzedzający wypłatę tej należności, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego stosownie do przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym, i wynosi:

1) dla sędziów - 2,7%,

2) dla protokolantów - 1,4%.

2. Jeżeli w jednym dniu dokonuje się oględzin sądowych w dwóch lub więcej sprawach, przyznaje się tylko jeden ryczałt.

ż 2. Wypłata ryczałtu następuje na zarządzenie prezesa sądu, w którym toczy się sprawa wymagająca oględzin, z zaliczki złożonej na pokrycie wydatków, a w razie gdy strona, która byłaby obowiązana do złożenia zaliczki, jest zwolniona od kosztów sądowych - z funduszów Skarbu Państwa.

ż 3. 1. Wysokość wynagrodzenia kuratorów ustanowionych w poszczególnych sprawach zależy w każdym wypadku od rodzaju sprawy, stopnia jej zawiłości i nakładu pracy kuratora.

2. Wysokość wynagrodzenia kuratorów ustala się według przepisów określających opłaty za czynności zespołów adwokackich. Wysokość wynagrodzenia kuratorów będących adwokatami nie może przekraczać stawek zasadniczego wynagrodzenia przewidzianego tymi przepisami, a wysokość wynagrodzenia innych kuratorów - 50% tych stawek.

ż 4. Wypłata przyznanego kuratorowi wynagrodzenia następuje na podstawie postanowienia sądu rozpoznającego sprawę z zaliczki złożonej na pokrycie wydatków, a w razie gdy strona, na której wniosek ustanowiono kuratora, jest zwolniona od kosztów sądowych - z funduszów Skarbu Państwa.

ż 5. Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 1961 r. w sprawie określenia wysokości ryczałtu za dokonywanie oględzin i stawek należności kuratorów oraz warunków ich przyznawania i wypłaty (Dz. U. Nr 13, poz. 67).

ż 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY I SZTUKI
z dnia 2 września 1982 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w instytucjach artystycznych.

Na podstawie art. 208 ż 2 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i z 1981 r. Nr 6, poz. 23) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1
Przepisy ogólne.

ż 1. Rozporządzenie określa warunki bezpieczeństwa i higieny pracy przy inscenizacjach widowisk w instytucjach artystycznych.

ż 2. Instytucja artystyczna obowiązana jest przeszkolić wykonawców oraz pracowników w zakresie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz przepisów o ochronie przeciwpożarowej.

ż 3. Wykonawcy odtwarzający role wymagające znacznego wysiłku fizycznego powinni mieć dobry stan zdrowia oraz odpowiednią do odtwarzanej roli sprawność fizyczną. W scenach szczególnie niebezpiecznych należy zatrudniać specjalnie przeszkolone osoby (kaskaderów).

ż 4. W czasie prób widowiska i w czasie widowiska w instytucji artystycznej powinni znajdować się pracownik przeszkolony w zakresie udzielania pierwszej pomocy i apteczka oraz powinna być zapewniona pomoc lekarska.

ż 5. W czasie widowiska zabrania się wygaszania lub zasłaniania świateł bezpieczeństwa wskazujących kierunek wyjść ewakuacyjnych ze sceny, zascenia (zaplecza) i widowni.

ż 6. 1. W razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia wykonawców albo widzów należy przerwać widowisko i podjąć działania w celu usunięcia zagrożenia.

2. Wznowienie widowiska może nastąpić po usunięciu powstałego zagrożenia.

ż 7. Dzieci do lat 14 uczestniczące w widowisku powinny znajdować się pod stałą opieką osób odpowiedzialnych za ich zachowanie i bezpieczeństwo.

ż 8. Do udziału w widowisku powinny być wybrane zwierzęta nieagresywne. Kierownik instytucji artystycznej powinien uzyskać zaświadczenie służby weterynaryjnej, dopuszczające zwierzę do udziału w widowisku.

Rozdział 2
Projekt scenograficzny.

ż 9. Kierownik instytucji artystycznej obowiązany jest powołać komisję opiniującą na piśmie projekty scenograficzne widowisk pod kątem ich zgodności z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz o ochronie przeciwpożarowej. Projekt scenograficzny zatwierdza kierownik instytucji artystycznej po zasięgnięciu opinii komisji.

ż 10. W skład komisji wchodzą:

1) osoby mające uprawnienia do pełnienia samodzielnej funkcji projektanta i sprawdzającego w specjalnościach inżynieryjno-budowlanej oraz w zakresie instalacji elektrycznych,

2) rzeczoznawca do spraw przeciwpożarowych,

3) zakładowy społeczny inspektor pracy,

4) pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy,

5) scenograf,

6) reżyser widowiska.

ż 11. Projekt scenograficzny powinien uwzględniać warunki techniczne sceny, możliwości urządzeń mechanicznych i oświetleniowych, dopuszczalne obciążenie statyczne i dynamiczne podłóg scenicznych, urządzeń mechanicznych oraz elementów dekoracyjnych.

ż 12. 1. Projekt scenograficzny powinien określać rejony akcji scenicznej, wejścia i wyjścia dla wykonawców oraz przejścia komunikacyjne w obrębie projektowanej dekoracji.

2. Przejścia komunikacyjne powinny mieć szerokość co najmniej 1 metra. Wyjątkowo dopuszcza się zwężenia komunikacyjnego do 0,75 metra na długości do 3 metrów.

3. Przy ustalaniu rejonów akcji scenicznej należy zapewnić zachowanie bezpiecznej odległości od krawędzi sceny.

ż 13. Projekty scenograficzne powinny określać kolejność obrazów scenicznych i rozwiązania techniczne zmiany dekoracji, zapewniające bezpieczeństwo aktorów oraz pracowników technicznych i obsługi.

ż 14. Projekt scenograficzny powinien określać sposób ustawienia, zawieszenia i łączenia poszczególnych elementów dekoracyjnych, ich zamocowania oraz zabezpieczenia przed przewróceniem lub przesunięciem.

ż 15. W razie projektowania dekoracji o wysokości przekraczającej 2 metry, wiotkich lub niestabilnych, dużych albo skomplikowanych podestów oraz innych elementów, które stanowić mają rejony akcji scenicznej, projekt scenograficzny powinien zawierać obliczenia statyczne.

ż 16. Projekt scenograficzny powinien określać szczegółowo rodzaje materiałów i sposób wykonania środków inscenizacji.

ż 17. Przy projektowaniu środków inscenizacji należy uwzględnić szczególne właściwości materiałów, z których mają być wykonane elementy dekoracyjne, a zwłaszcza ich wytrzymałość.

Rozdział 3
Elementy dekoracyjne.

ż 18. Wymiary i ciężar elementów dekoracyjnych i rekwizytów powinny zapewniać bezpieczny i łatwy montaż i demontaż, a także możliwości transportu wewnętrznego i zewnętrznego.

ż 19. 1. Schody, drabiny i pochylnie powinny zapewniać bezpieczne poruszanie się.

2. Zabrania się budowania schodów o stopniach wyższych niż 20 centymetrów i pochylni o kącie pochylenia większym niż 12 stopni.

ż 20. 1. Podesty, pomosty oraz inne rejony akcji scenicznej, znajdujące się na wysokości ponad 1,5 metra, powinny być wyposażone w barierki ochronne o wysokości nie niższej niż 1,1 metra i krawężniki zabezpieczające wykonawców i rekwizyty przed spadnięciem.

2. Wyjątkowo dopuszcza się niezabezpieczenie barierkami ochronnymi podestów znajdujących się na wysokości do 3 metrów, jeżeli inscenizacja zapewnia dobrą widoczność krawędzi, a akcja sceniczna rozgrywa się w odległości nie mniejszej niż 1 metr od krawędzi podestu.

ż 21. Całkowity ciężar elementów dekoracyjnytch oraz wykonawców znajdujących się jednocześnie na scenie nie może przekroczyć dopuszczalnego statycznego i dynamicznego obciążenia sceny.

ż 22. 1. Urządzenia służące do podwieszania elementów dekoracyjnych, scenograficznych lub aparatury na scenie i zasceniu powinny mieć wytrzymałość ustaloną w trybie przepisów odrębnych.

2. Urządzenia służące do podwieszania lub podciągania do góry wykonawców powinny być tak zaprojektowane, aby gwarantowały pełne ich bezpieczeństwo, a liny, podciągi, łańcuchy i zawiesia służące do przemieszczania wykonawców powinny mieć wytrzymałość uwzględniającą współczynnik bezpieczeństwa ustalony odrębnymi przepisami.

3. Liny, łańcuchy, podnośniki i zawiesia powinny mieć atest wytwórcy określający udźwig.

4. Instytucje artystyczne obowiązane są dokonywać co najmniej raz na kwartał kontroli urządzeń, o których mowa w ust. 1.

ż 23. 1. Elementy dekoracyjne, na które wchodzą wykonawcy lub pracownicy, powinny mieć odpowiednią wytrzymałość, dostosowaną do przewidywanego maksymalnego obciążenia.

2. Konstrukcja elementów dekoracyjnych, o których mowa w ust. 1, powinna być zgodna z przepisami budowlanymi.

ż 24. 1. Elementy dekoracyjne, które ze względu na kształt lub inne cechy nie zapewniają statyczności, należy odpowiednio zamocować.

2. Do elementów lekkich i nie obciążonych w górnej części lub mających wysokość do 10 metrów należy używać podpór metalowych albo drewnianych (krokszyn) zamocowanych do dekoracji i do podłogi scenicznej w sposób uniemożliwiający ich przemieszczenie.

3. Przy elementach dekoracyjnych zamocowanych na wysokościach wynoszących ponad 10 metrów oraz przy elementach ciężkich lub obciążonych w górnej części należy stosować odciągi linowe lub inne środki zabezpieczające.

ż 25. Elementy dekoracyjne i rekwizyty przeznaczone do podwieszenia powinny być wyposażone w uchwyty o odpowiedniej wytrzymałości, przymocowane w sposób trwały do dekoracji, z tym że każdy z elementów powinien być podwieszony co najmniej na dwóch osobnych linach.

ż 26. 1. Łączenie elementów dekoracyjnych lub rekwizytów powinno być wykonane w sposób zabezpieczający przed nie zmierzonym rozłączeniem się.

2. Łączenie trwałe elementów dekoracyjnych i rekwizytów może być wykonane za pomocą spawania, lutowania, zgrzewania, klejenia, szycia, gwoździ, śrub do metalu lub wkrętów do drewna.

3. Zabrania się wykonywania połączeń rozłącznych za pomocą gwoździ.

ż 27. 1. Scenę należy budować z elementów zapewniających wykonawcom bezpieczeństwo.

2. Odstęp pomiędzy deskami scenicznymi nie może być większy niż 5 milimetrów.

3. Deski sceniczne powinny być pozbawione zadzior, wystających elementów oraz nie zabezpieczonych otworów technicznych. Uszkodzone deski sceniczne należy wymieniać w całości.

4. Miejsce zapadni oznacza się w sposób widoczny dla wykonawców.

5. Zapadnia powinna być zabezpieczona przed możliwością samoczynnego uruchomienia przez dodatkowe zabezpieczenie mechaniczne. Zabrania się zabezpieczania zapadni tylko ryglem uruchamianym elektrycznie.

6. Scena powinna mieć wyraźnie oznaczoną krawędź bezpiecznego poruszania się wykonawców.

7. Kozły podtrzymujące scenę należy zabezpieczyć przed przypadkowym przemieszczeniem.

ż 28. Konstrukcja sceny ruchomej powinna być zaopiniowana przez osobę mającą uprawnienia budowlane.

Rozdział 4
Środki inscenizacji.

ż 29. Materiały użyte do wykonania środków inscenizacji powinny mieć odpowiednią wytrzymałość. Zabrania się używania materiałów o właściwościach żrących, silnie brudzących lub wydzielających szkodliwe dla zdrowia substancje. Szkło w dekoracjach i rekwizytach może być używane tylko w elementach o wysokości nie przekraczającej 2 metrów nad poziomem sceny.

ż 30. Środki inscenizacji nie powinny mieć ostrych krawędzi mogącej spowodować skaleczenie lub uszkodzenie ubrania ani być pokryte farbami brudzącymi. Wyjątkowo można dopuścić ostre krawędzie w rekwizytach, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności w akcji scenicznej.

ż 31. 1. Jeżeli w środki inscenizacji wmontowane są jakiekolwiek urządzenia elektryczne - konstrukcja, zamocowanie i zasilenie oraz zabezpieczenie przed porażeniem powinny być zgodne z odrębnymi przepisami.

2. Zabrania się stosowania w środkach inscenizacji urządzeń wysokiego napięcia, z wyjątkiem urządzeń elektronicznych o bezpiecznej konstrukcji.

3. Zabrania się stosowania napięcia wyższego niż 24 V w środkach używanych w trakcie wykonywania skomplikowanych aktorskich zadań ruchowych i ewolucji tanecznych.

4. Zaleca się stosowanie urządzeń na napięcie nie przekraczające 24 V we wszystkich środkach inscenizacji.

ż 32. 1. Scena, kurtyna i dekoracja, sporządzone z materiałów łatwo palnych, powinny być impregowane przeciwogniowo. W uzasadnionych wypadkach należy także poddawać impregnacji przeciwpożarowej rekwizyty i kostiumy, z wyjątkiem części kostiumów stykających się bezpośrednio z ciałem.

2. Zezwala się na stosowanie wyłącznie środków impregnacyjnych dopuszczonych do stosowania przez Komendę Główną Straży Pożarnych.

ż 33. 1. Kostiumy wydawane wykonawcom powinny być w stanie czystym i odpowiadać wymaganiom higienicznosanitarnym.

2. Kostiumy powinny być w miarę potrzeby poddawane dezynsekcji.

3. Kostiumy nie mogą być wykonane z materiałów łatwo palnych lub szkodliwych dla zdrowia.

4. Środki do patynowania i charakteryzacji kostiumów nie mogą zawierać substancji szkodliwych dla zdrowia i łatwo palnych.

ż 34. 1. Zabrania się używania do charakteryzacji ciała środków działających szkodliwie na skórę człowieka. Należy stosować produkty dopuszczone przez Państwowy Zakład Higieny.

2. Nie należy stosować powłok charakteryzatorskich utrudniających procesy wymiany powietrza i termoregulacji organizmu na powierzchni skóry większej niż 30%.

3. Należy unikać długotrwałego (ponad 2 godziny) pozostawania wykonawców w stanie charakteryzacji, zwłaszcza powłokami, o których mowa w ust. 2.

ż 35. Stan pomieszczeń socjalnych i sanitarnych dla pracowników powinien być bezwzględnie zgodny z odrębnymi przepisami.

ż 36. Wystawienie widowiska na innej scenie wymaga dostosowania inscenizacji do warunków nowej sceny oraz zapewnienia właściwych warunków higienicznosanitarnych.

ż 37. Instytucja artystyczna obowiązana jest zapewnić wykonawcom dostateczną ilość środków do usunięcia powłok charakteryzatrskich i do pielęgnacji skóry, to jest nie mniej niż:

1) 15 litrów ciepłej wody dla każdej osoby biorącej udział w widowisku przy pracach powodujących zanieczyszczenie skóry,

2) 2 m2 wolnej powierzchni w garderobie na osobę,

3) 1 lustro na trzy osoby biorące jednocześnie udział w akcji scenicznej.

ż 38. W miejscach magazynowania dekoracji, kostiumów, rekwizytów i środków inscenizacji należy zapewnić odpowiednie drogi komunikacyjne i transportowe oraz zabezpieczyć składowane materiały przed niszczeniem lub uszkadzaniem.

Rozdział 5
Przepisy końcowe.

ż 39. Instytucje artystyczne opracują szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.

ż 40. W razie wyjazdu na występy za granicę instytucja artystyczna obowiązana jest zapewnić wykonawcom takie warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, jak przy występach krajowych.

ż 41. Jeżeli przepisy odrębne, instrukcje obsługi maszyn, urządzeń lub narzędzi, wydane przez ich producentów, określają szczegółowe wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, przepisy te i instrukcje stosuje się dodatkowo.

ż 42. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do widowisk cyrkowych.

ż 43. W sprawach nie uregulowanych rozporządzeniem stosuje się ogólne przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy.

ż 44. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_zmiany:
1999-01-01 Dz.U.1998.106.668 art. 45
2001-01-01 Dz.U.1997.121.769 art. 67


USTAWA
z dnia 8 października 1982 r.
o społeczno-zawodowych organizacjach rolników.

Mając na względzie, że Polska Rzeczpospolita Ludowa gwarantuje własność, całkowitą ochronę i prawo dziedziczenia indywidualnych gospodarstw rolnych oraz że gospodarstwa te stanowią trwały i równoprawny element społeczno-gospodarczego ustroju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; uznając równoprawny z innymi zawodami status społeczno-zawodowy rolników indywidualnych oraz potrzebę zapewnienia należytej reprezentacji ich zawodowych i społecznych interesów wobec organów państwowych oraz państwowych i społecznych jednostek organizacyjnych działających na rzecz wsi i rolnictwa, jak też udziału w decydowaniu w sprawach związanych z rozwojem indywidualnych gospodarstw rolnych i postępem społecznym na wsi; kierując się troską o wyżywienie Narodu oraz dobrem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stanowi się, co następuje:


Rozdział 1
Przepisy ogólne.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 1. 1. Rolnicy indywidualni i członkowie ich rodzin oraz inne osoby związane bezpośrednio charakterem swej pracy z rolnictwem mogą zrzeszać się dobrowolnie, na zasadach ustalonych w niniejszej ustawie, w społeczno-zawodowych organizacjach pełniących funkcje obrony interesów zawodowych rolników indywidualnych.

2. Organizacje, o których mowa w ust. 1, reprezentując potrzeby oraz broniąc zawodowych i społecznych interesów rolników indywidualnych, działają na rzecz rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych oraz wzrostu ich produkcji, zapewnienia opłacalności produkcji rolniczej i należytego wyposażenia rolnictwa w środki produkcji, troszczą się o wysoką rangę zawodu rolnika, a także o poprawę warunków życia i pracy ludności wiejskiej, uczestniczą w kształtowaniu i realizacji polityki Państwa na rzecz postępu gospodarczego, społecznego, socjalnego oraz kulturalnego i oświatowego wsi.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 2. 1. Społeczno-zawodowe organizacje rolników działają zgodnie z konstytucyjnymi zasadami ustrojowymi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przepisami niniejszej ustawy i innymi powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, na podstawie zarejestrowanego statutu, zgodnego z tymi zasadami i przepisami.

2. Społeczno-zawodowe organizacje rolników są niezależne od organów administracji państwowej oraz państwowych i społecznych jednostek organizacyjnych i organizacji; działają poprzez ustalone w uchwalanych przez siebie statutach i wybierane w sposób demokratyczny organy, a także określają w sposób samodzielny, w ramach obowiązujących przepisów prawa, zakres i formy swojej działalności.

Art. 3. Społeczno-zawodowymi organizacjami rolników, zwanymi dalej "organizacjami rolników", są:

1) kółka rolnicze,

2) koła gospodyń wiejskich,

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_3) rolnicze zrzeszenia branżowe,

4) związki rolników, kółek i organizacji rolniczych,

5) związki rolniczych zrzeszeń branżowych.

Rozdział 2
Uprawnienia i zadania organizacji rolników oraz zasady współdziałania tych organizacji z organami administracji państwowej i organizacjami działającymi na rzecz rolnictwa.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_Art. 4. 1. Organizacje rolników, reprezentując potrzeby oraz interesy zawodowe i społeczne rolników indywidualnych, uczestniczą w:

1) kształtowaniu i realizacji polityki rolnej i społecznej w zakresie: rozwoju i ochrony własności indywidualnych gospodarstw rolnych, gospodarki ziemią, ochrony gruntów rolnych, gospodarki wodnej, nasiennictwa i hodowli zwierząt, infrastruktury rolniczej i społecznej wsi, ochrony środowiska naturalnego, rzeczowych ubezpieczeń rolnych, systemu kredytowego i podatkowego w stosunku do indywidualnych gospodarstw rolnych, ochrony zdrowia ludności wiejskiej, zabezpieczenia socjalnego mieszkańców wsi, rozwoju oświaty, kultury, sportu oraz turystyki na wsi,

2) ustalaniu poziomu i zasad kształtowania cen na środki produkcji rolniczej i usług dla rolnictwa, określaniu wielkości i zasad zaopatrzenia gospodarstw indywidualnych w środki produkcji oraz w ocenie ich jakości,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3) ustalaniu warunków kontraktacji oraz cen skupu i sprzedaży produktów rolnych, usług produkcyjnych dla rolnictwa i usług dla ludności wiejskiej oraz norm i zasad klasyfikacji produktów rolnych,

4) ustalaniu zasad i warunków kooperacji w rolnictwie,

5) opracowywaniu planów społeczno-gospodarczych w części dotyczącej wsi i rolnictwa, a także planów zagospodarowania przestrzennego gmin i wsi,

6) sprawowaniu społecznej kontroli nad funkcjonowaniem jednostek organizacyjnych obsługujących rolnictwo i mieszkańców wsi.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, organizacje rolników realizują poprzez: przedkładanie właściwym organom państwowym i państwowym jednostkom organizacyjnym oraz organizacjom spółdzielczym i innym organizacjom powołanym do wykonywania zadań na rzecz rolnictwa indywidualnego swego stanowiska w postaci opinii, wniosków, postulatów i żądań, inicjowanie regulacji prawnych oraz opiniowanie projektów lub udział w opracowywaniu aktów prawnych oraz udział w negocjacjach w sprawach wymienionych w ust. 1.

3. Organizacje rolników prowadzą analizę kosztów produkcji rolniczej i kosztów utrzymania oraz kształtowania się dochodów rolników.

Art. 5. _@POCZ@_ Orzeczenia [3]_@KON@_1. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz państwowe jednostki organizacyjne, a także organizacje spółdzielcze i inne organizacje powołane do wykonywania zadań na rzecz rolnictwa indywidualnego zobowiązane są do współdziałania z organizacjami rolników w sprawach określonych w art. 4 ust. 1 i 3.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa obowiązki organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady ich współdziałania z organizacjami rolników w sprawach wymienionych w art. 4 ust. 1 i 3, w tym formy obowiązkowego zwracania się do tych organizacji o opinie w określonych sprawach

Art. 6. 1. Organy, jednostki organizacyjne i organizacje wymienione w art. 5 ust. 1 obowiązane są ustosunkować się, bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w terminie jednego miesiąca, do przedstawianych przez organizację rolników opinii, wniosków, postulatów bądź żądań w sprawach określonych w art. 4 ust. 1, a w wypadku braku możliwości ustosunkowania się do nich w tym terminie - zawiadomić o terminie ustosunkowania się do przedłożonej sprawy.

2. W wypadku gdy zajęte przez właściwy organ, jednostkę organizacyjną bądź organizację stanowisko w określonej sprawie nie zadowala organizacji rolników, która przedstawiła opinię, wniosek, postulat bądź żądanie, może ona wnieść sprzeciw do właściwego organu, jednostki organizacyjnej bądź organizacji wyższego stopnia; sprzeciw powinien być rozpatrzony w terminie jednego miesiąca.

Art. 7. 1. Jeżeli postępowanie określone w art. 6 ust. 2 nie doprowadzi do rozwiązania sprawy objętej sprzeciwem, każda ze stron może żądać wszczęcia postępowania pojednawczego. Postępowanie to prowadzi powołana w tym celu komisja w składzie sześciu członków, wyznaczonych w równej liczbie przez każdą ze stron.

2. Rozwiązanie sporu w tym postępowaniu winno nastąpić w ciągu siedmiu dni - w razie sporu obejmującego jedną organizację rolników i w ciągu dziesięciu dni - w razie sporu wykraczającego poza sprawy jednej organizacji rolników.

3. Rozwiązanie sporu następuje w drodze porozumienia, które wiąże strony. W razie nieosiągnięcia porozumienia komisja sporządza protokół rozbieżności, ze wskazaniem stanowisk stron.

Art. 8. _@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_1. Jeżeli spór nie został rozwiązany w trybie określonym w art. 7, strony obowiązane są poddać go rozstrzygnięciu przez kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie rejestrowym właściwym dla wiodącej w sporze organizacji rolników.

2. W skład kolegium wchodzą: przewodniczący wyznaczony spośród sędziów danego sądu przez prezesa sądu oraz sześciu członków wyznaczonych po trzech członków przez każdą ze stron. Strony powinny dążyć do wskazania osób bezpośrednio nie zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy.

3. Prezes sądu wyznacza bezzwłocznie termin posiedzenia, o którym zawiadamia strony sporu lub ich przedstawicieli.

4. Jeżeli rozstrzygnięcie sporu wymaga wiadomości specjalnych, kolegium może zasięgnąć opinii ekspertów.

5. Orzeczenie kolegium zapada większością głosów.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_6. Rada Państwa ustali w formie regulaminu tryb postępowania przed kolegiami arbitrażu społecznego.

Art. 9. 1. W wypadku, gdy w sprawach, o których mowa w art. 6 ust. 1, nie zostanie osiągnięte porozumienie w trybie przewidzianym w art. 6 ust. 2 oraz art. 7 i 8, a ich przedmiotem są istotne prawa i interesy rolników, dla poparcia swoich żądań organizacja rolników jako środek wyjątkowy może podjąć akcję protestacyjną.

2. Akcja protestacyjna, o której mowa w ust. 1, może być podjęta na podstawie uchwały członków danej organizacji rolników, przyjętej większością głosów, a gdy chodzi o związki organizacji rolników - na podstawie uchwał właściwych organów statutowych organizacji zrzeszonych w takim związku, opowiadających się w większości za akcją protestacyjną. Podjęcie akcji protestacyjnej wymaga ponadto uzgodnienia z właściwym statutowym organem organizacji rolników wyższego stopnia, której dana organizacja jest członkiem.

3. Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych może podjąć akcję protestacyjną o zasięgu szerszym niż jedno województwo, na podstawie uchwały właściwego statutowego organu związku.

4. O podjęciu akcji protestacyjnej jej organizator informuje organ, jednostkę organizacyjną bądź organizację, o której mowa w art. 6 ust. 2, z siedmiodniowym wyprzedzeniem.

5. Udział rolników w akcji protestacyjnej jest dobrowolny. Nikt nie może być ani przymuszony do udziału, ani do odmowy udziału w takiej akcji.

6. Organizator akcji protestacyjnej obowiązany jest zapewnić właściwy przebieg akcji protestacyjnej; działania podejmowane w ramach akcji protestacyjnej nie mogą zagrażać życiu i zdrowiu ludzkiemu oraz powodować zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

7. W czasie trwania akcji protestacyjnej nie mogą być wstrzymane dostawy środków żywności dla zaspokojenia potrzeb ludności oraz potrzeb w zakresie obronności i bezpieczeństwa Państwa.

Art. 10. 1. Organizacje rolników uprawnione są do wykonywania przez upoważnionych swoich przedstawicieli kontroli społecznej jednostek organizacyjnych i organizacji w zakresie:

1) zaopatrzenia gospodarstw rolnych w środki produkcji i materiały inwestycyjne,

2) realizacji umów kontraktacyjnych oraz skupu produktów rolnych,

3) świadczenia usług dla rolnictwa i ludności wiejskiej,

4) realizowanych na potrzeby gospodarstw rolnych inwestycji melioracyjnych, wodnych, energetycznych i innych,

5) likwidacji szkód losowych i łowieckich.

2. Organy, jednostki organizacyjne i organizacje poddane kontroli, o której mowa w ust. 1, obowiązane są umożliwić wykonywanie tej kontroli.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_3. Rada Ministrów, po zasięgnięciu opinii Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, w drodze rozporządzenia, określa obowiązki organów, jednostek organizacyjnych i organizacji w zakresie kontroli, o której mowa w ust. 1, sposób ujmowania i przedstawiania wyników tych kontroli oraz tryb realizacji wniosków pokontrolnych.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 11. 1. W zakresie działalności na rzecz rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych oraz postępu gospodarczego, społecznego i socjalnego na wsi, a także kształtowania społecznych wzorów postępowania i postaw obywatelskich, organizacje rolników mogą, w szczególności:

1) inicjować i udzielać pomocy w rozwijaniu i wdrażaniu postępu rolniczego, technicznego i socjalnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych i wiejskich gospodarstwach domowych oraz upowszechniać doświadczenia przodujących rolników i gospodyń wiejskich,

2) udzielać pomocy w podnoszeniu produkcji gospodarstw rolnych oraz rozwijaniu przez nie specjalizacji i kooperacji,

3) udzielać rolnikom rady i pomocy w wyborze oraz stosowaniu racjonalnych form i metod gospodarowania, stosowaniu właściwych zabiegów i środków agrotechnicznych, zootechnicznych oraz technologii w produkcji rolniczej, przechowalnictwie i przetwórstwie produktów rolnych,

4) udzielać pomocy w prawidłowej organizacji gospodarstw i prowadzeniu rachunkowości rolnej,

5) rozwijać różnorodne formy współdziałania produkcyjnego i pomocy sąsiedzkiej,

6) upowszechniać wiedzę zawodową i społeczną wśród rolników oraz młodzieży wiejskiej,

7) uczestniczyć w organizowaniu praktyk rolniczych dla uczniów i studentów szkół rolniczych,

8) organizować poradnictwo prawne na rzecz rolników,

9) inicjować działania zmierzające do poprawy warunków życia i pracy ludności wiejskiej,

10) udzielać pomocy rodzinom wiejskim w wychowywaniu i kształceniu oraz zapewnianiu właściwego wypoczynku dzieciom i młodzieży wiejskiej,

11) podejmować działania w zakresie poprawy stanu zdrowia ludności wiejskiej oraz opieki społecznej na wsi,

12) upowszechniać racjonalne metody prowadzenia gospodarstw domowych i żywienia rodziny,

13) oddziaływać na kształtowanie etyki zawodowej i podnoszenie społecznej rangi zawodu rolnika,

14) rozwijać działalność oświatową i kulturalną na wsi.

2. W wypadkach gdy jest to uzasadnione celami i zadaniami określonymi w niniejszej ustawie i statutach poszczególnych organizacji rolników, organizacje te mogą występować, na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego, do właściwych organów administracji państwowej z żądaniem o wszczęcie postępowania administracyjnego bądź o dopuszczenie do udziału w toczącym się postępowaniu administracyjnym w określonej sprawie indywidualnej. Przedstawiciel organizacji rolników może być pełnomocnikiem rolnika w sprawach związanych z prowadzeniem gospodarstwa.

3. Rada Ministrów może określać formy i zakres pomocy ze strony Państwa organizacjom rolników w prowadzeniu przez nie działalności wymienionej w ust. 1.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 12. 1. Organizacje rolników mogą inicjować, organizować i prowadzić działalność gospodarczą i socjalną, w zakresie określonym w statutach, na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, a w szczególności:

1) inicjować i prowadzić działalność usługową, produkcyjną i handlową na potrzeby rolników i ludności wiejskiej,

2) inicjować i organizować pomoc dla rolników i ludności wiejskiej w wytwarzaniu materiałów budowlanych z surowców miejscowych oraz pomagać w zaspokajaniu potrzeb w zakresie maszyn i sprzętu,

3) inicjować i organizować kooperację produkcyjną służącą intensyfikacji i specjalizacji produkcji rolniczej oraz zagospodarowywaniu lasów stanowiących własność rolników indywidualnych,

4) prowadzić placówki opiekuńczo-wychowawcze, opieki zdrowotnej i społecznej,

5) inicjować i organizować czyny społeczne.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_2. Rada Ministrów, po zasięgnięciu opinii Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, w drodze rozporządzenia, określa warunki i formy organizowania i prowadzenia przez organizacje rolników działalności gospodarczej, określonej w ust. 1 pkt 1-3.

Art. 13. W zakresie spraw określonych w art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 organizacje rolników współdziałają z innymi organizacjami społecznymi i gospodarczymi rolników, a także państwowymi przedsiębiorstwami gospodarki rolnej i rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi oraz innymi jednostkami i organizacjami działającymi na rzecz rolnictwa; w razie potrzeby organizacje rolników zawierają z tymi organizacjami odpowiednie porozumienia i umowy o współpracy, bądź realizacji wspólnych zadań.

Art. 14. Organizacje rolników zajmujące się działalnością gospodarczą prowadzą rachunkowość oraz ewidencję ujmującą ich działalność gospodarczą, stan i zmiany składników majątkowych oraz sporządzają rachunek wyników tej działalności.

Rozdział 3
Kółka rolnicze.

Art. 15. 1. Kółko rolnicze jest dobrowolną, niezależną i samorządną, społeczno-zawodową organizacją rolników indywidualnych, reprezentującą całokształt ich interesów zawodowych i społecznych.

2. Terenem działalności kółka rolniczego może być jedna bądź więcej sąsiadujących ze sobą wsi. Terenem działalności kółka rolniczego może być także miasto.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_3. Członkiem kółka rolniczego może być:

1) osoba prowadząca indywidualne gospodarstwo rolne jako jego właściciel, posiadacz bądź użytkownik,

2) pełnoletni członek rodziny rolnika wymienionego w pkt 1, pracujący w prowadzonym przez niego gospodarstwie rolnym,

3) osoba, która przekazała gospodarstwo rolne za emeryturę lub rentę.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_4. Szczegółowe zasady i warunki wstępowania i występowania członków kółek rolniczych określają statuty kółek; statut może przewidywać przyjmowanie na członków kółka rolniczego także innych osób niż wymienione w ust. 3, związanych bezpośrednio charakterem swojej pracy z rolnictwem.

Art. 16. 1. Statut kółka rolniczego powinien określać:

1) nazwę i siedzibę kółka,

2) podmiotowy i terytorialny zakres jego działania,

3) cele i zadania kółka oraz środki ich realizacji,

4) zakres i przedmiot działalności gospodarczej,

5) sposób wstępowania i występowania członków oraz utraty członkostwa,

6) prawa i obowiązki członków,

7) sposób ustanawiania składek członkowskich,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_8) strukturę organizacyjną kółka,

9) organy kółka, ich kompetencje, okres kadencji oraz tryb ich wyboru i odwoływania przed upływem kadencji,

10) warunki podejmowania i ważności uchwał organów kółka,

11) sposób reprezentowania kółka na zewnątrz,

12) majątek kółka oraz sposób dysponowania tym majątkiem,

13) sposób zaciągania przez kółko zobowiązań majątkowych,

14) zasady podziału nadwyżki z prowadzonej działalności gospodarczej,

15) sposób zmiany statutu,

16) tryb likwidacji kółka.

2. W strukturze organizacyjnej kółka statut może przewidywać powoływanie sekcji, kół bądź zespołów specjalistycznych, odpowiadających zainteresowaniom członków (producentów określonych upraw, hodowców i innych), oraz zespołów młodych rolników i innych.

Art. 17. 1. Z inicjatywą założenia kółka rolniczego może wystąpić co najmniej dziesięć osób, w tym co najmniej osiem osób prowadzących gospodarstwa rolne jako ich właściciele, posiadacze lub użytkownicy.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, będące członkami założycielami, wybierają spośród siebie komitet założycielski oraz uchwalają statut kółka rolniczego.

Art. 18. 1. Kółko rolnicze podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, zwanym dalej "rejestrem".

2. Rejestracji podlegają także zmiany statutu kółka rolniczego; przez zmianę statutu rozumie się również uchwalenie przez istniejące kółko nowego statutu.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_3. Z chwilą dokonania rejestracji, o której mowa w ust. 1, kółko rolnicze nabywa osobowość prawną.

Art. 19. 1. Organ rejestrowy wpisuje do rejestru kółko i jego statut oraz zmiany statutu już istniejącego, gdy odpowiadają one wymaganiom określonym w ustawie.

2. Jeżeli organ rejestrowy stwierdzi, że statut lub jego zmiany nie spełniają wymogu określonego w ust. 1, uzależni rejestrację kółka rolniczego i jego statutu lub zmiany statutu od dokonania odpowiednich poprawek, wyznaczając w tym celu stosowny termin.

3. Kółko rolnicze podlega wykreśleniu z rejestru, jeżeli:

1) podjęta zostanie, zgodnie ze statutem, uchwała o rozwiązaniu kółka,

2) uchwalona zmiana statutu nie odpowiada wymaganiom określonym w ustawie, a kółko rolnicze, mimo wskazania przez organ rejestrowy na zaistniałe uchybienia, nie podejmie uchwały usuwającej te uchybienia bądź nie odstąpi od zmiany statutu,

3) liczba członków kółka osiągnie stan poniżej liczby określonej w art. 17 ust. 1,

4) w innych wypadkach przewidzianych w ustawie.

Art. 20. 1. Do czasu rejestracji kółka rolniczego, a następnie do czasu wyboru zgodnie ze statutem jego organów w imieniu kółka działa jego komitet założycielski.

2. Za czynności dokonane w imieniu kółka rolniczego przed jego rejestracją członkowie komitetu założycielskiego odpowiadają wobec osób trzecich solidarnie, zaś za zobowiązania wynikające z tych czynności po rejestracji kółka - odpowiada kółko rolnicze tak jak za zobowiązania zaciągnięte przez siebie, z tym że członkowie komitetu założycielskiego odpowiadają za nie wobec kółka według przepisów prawa cywilnego.

Art. 21. 1. Kółko rolnicze może zrzeszać się w gminnym bądź wojewódzkim związku rolników, kółek i organizacji rolniczych, a w wypadku nieprzystąpienia do takiego związku zrzesza się w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.

2. Kółko rolnicze może być założycielem i członkiem spółdzielni powoływanej w celu świadczenia usług dla rolnictwa oraz innych rodzajów usług wynikających z potrzeb środowiska wiejskiego.

3. Do spółdzielni, o której mowa w ust. 2, stosuje się przepisy ustawy - Prawo spółdzielcze.

Rozdział 4
Koła gospodyń wiejskich.

Art. 22. 1. Koło gospodyń wiejskich w szczególności broni praw, reprezentuje interesy i działa na rzecz poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich oraz ich rodzin.

2. Koło gospodyń wiejskich działa jako wyodrębniona jednostka organizacyjna kółka rolniczego i ma swoją reprezentację we wszystkich jego statutowych organach.

3. Koło gospodyń wiejskich działa na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu, określającego cele i zadania koła, uprawnienia i obowiązki członków, formy i środki działania, tryb podejmowania uchwał przez organy koła oraz uprawnienia i obowiązki tych organów. Regulamin może przewidywać udział w działalności koła kobiet nie będących członkami kółka rolniczego, związanych charakterem swej pracy ze środowiskiem wiejskim.

4. We wsiach, w których nie działają kółka rolnicze, mogą być zakładane samodzielne koła gospodyń wiejskich, działające na podstawie regulaminu rejestrowanego w wojewódzkim związku rolników, kółek i organizacji rolniczych.

Rozdział 5
Rolnicze zrzeszenia branżowe.

Art. 23. _@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_1. Rolnicze zrzeszenie branżowe jest dobrowolną, niezależną i samorządną, społeczno-zawodową organizacją, reprezentującą i broniącą praw i interesów rolników indywidualnych specjalizujących się w określonej gałęzi produkcji roślinnej lub zwierzęcej.

2. Terenem działania rolniczego zrzeszenia branżowego może być jedna bądź więcej wsi, teren gminy (miasta) lub większej liczby gmin (miast) danego województwa, jedno województwo albo więcej województw.

_@POCZ@_ Orzeczenia [2]_@KON@_3. Do członkostwa w rolniczym zrzeszeniu branżowym stosuje się odpowiednio przepisy art. 15 ust. 3 i 4.

Art. 24. Członek rolniczego zrzeszenia branżowego może być równocześnie członkiem kółka rolniczego.

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_Art. 25. Do rolniczych zrzeszeń branżowych w sprawach nie uregulowanych w art. 23 i 24 stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kółek rolniczych.

Art. 26. Rolnicze zrzeszenie branżowe może zrzeszać się w związku rolniczych zrzeszeń branżowych, a w wypadku nieprzystąpienia do takiego związku zrzesza się we właściwym krajowym związku branżowym.

Rozdział 6
Gminne i wojewódzkie związki rolników, kółek i organizacji rolniczych.

Art. 27. Gminne i wojewódzkie związki rolników, kółek i organizacji rolniczych są dobrowolnymi, niezależnymi i samorządnymi zrzeszeniami:

1) związki gminne - kółek rolniczych, rolniczych zrzeszeń branżowych oraz innych społecznych i gospodarczych organizacji rolników,

2) związki wojewódzkie - gminnych związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz rolniczych zrzeszeń branżowych i związków rolniczych zrzeszeń branżowych, a także innych społecznych i gospodarczych organizacji rolników.

Art. 28. 1. Z inicjatywą założenia gminnego związku rolników, kółek i organizacji rolniczych mogą wystąpić co najmniej trzy kółka rolnicze, zaś wojewódzkiego związku rolników, kółek i organizacji rolniczych - co najmniej pięć gminnych związków rolników, kółek i organizacji rolniczych, zwanych dalej "kółkami założycielami oraz związkami założycielami".

2. Gminny związek rolników, kółek i organizacji rolniczych zakładany jest na podstawie uchwał walnych zebrań kółek założycieli, zaś wojewódzki związek rolników, kółek i organizacji rolniczych na podstawie uchwał walnych zgromadzeń delegatów związków założycieli.

Art. 29. 1. W sprawie założenia gminnego bądź wojewódzkiego związku rolników, kółek i organizacji rolniczych - kółka założyciele oraz związki założyciele działają poprzez osoby wchodzące w skład ich organów wykonawczych.

2. Osoby wymienione w ust. 1 pełnią rolę zgromadzenia założycieli gminnego bądź wojewódzkiego związku rolników, kółek i organizacji rolniczych.

3. Zgromadzenie założycieli gminnego bądź wojewódzkiego związku rolników, kółek i organizacji rolniczych wybiera spośród siebie komitet założycielski zakładanego związku oraz uchwala jego statut.

Art. 30. Do gminnych i wojewódzkich związków rolników, kółek i organizacji rolniczych w sprawach nie uregulowanych w art. 27-29 stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące kółek rolniczych.

Rozdział 7
Związki rolniczych zrzeszeń branżowych.

Art. 31. 1. Związki rolniczych zrzeszeń branżowych zrzeszają wyspecjalizowane w określonej bądź pokrewnej gałęzi produkcji roślinnej lub zwierzęcej rolnicze zrzeszenia branżowe.

2. Terenem działalności związków, o których mowa w ust. 1, może być rejon, województwo, okręg bądź teren całego kraju.

3. Krajowe związki rolniczych zrzeszeń branżowych mogą zrzeszać się w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.

Art. 32. Do związków rolniczych zrzeszeń branżowych w sprawach nie uregulowanych w art. 31 stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące gminnych i wojewódzkich związków rolników, kółek i organizacji rolniczych.

Rozdział 8
Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.

Art. 33. 1. Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, zwany dalej "Krajowym Związkiem", jest ogólnopolskim, niezależnym i samorządnym zrzeszeniem kółek rolniczych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz na zasadach dobrowolności - krajowych związków rolniczych zrzeszeń branżowych i innych organizacji rolników.

2. Krajowy Związek stanowi naczelną reprezentację rolników indywidualnych.

3. Krajowy Związek posiada osobowość prawną.

Art. 34. 1. Statut Krajowego Związku jest uchwalany przez krajowy zjazd delegatów kółek rolniczych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz innych zrzeszonych w nim organizacji. Krajowy zjazd uchwala także zmiany w statucie.

2. W wypadku uchwalenia zmiany statutu dotychczasowego bądź nowego statutu, do czasu ich rejestracji obowiązuje statut dotychczasowy.

3. Statut Krajowego Związku powinien określać w szczególności:

1) cele i zadania Krajowego Związku,

2) szczegółowe zasady, zakres i tryb jego działania,

3) prawa i obowiązki organizacji członkowskich,

4) sposób ustanawiania składek członkowskich,

5) organy Krajowego Związku, tryb i zasady ich wyboru, okres kadencji, kompetencje, tryb działania oraz odwoływania członków tych organów przed upływem kadencji,

6) warunki podejmowania i ważności uchwał organów Krajowego Związku,

7) sposób reprezentowania Krajowego Związku na zewnątrz oraz zaciąganie przez ten Związek zobowiązań majątkowych,

8) majątek i fundusze Krajowego Związku oraz zasady gospodarowania tym majątkiem i funduszami,

9) sposób zmiany statutu.

4. Statut Krajowego Związku podlega rejestracji.

Art. 35. 1. Krajowy Związek jest organem lustracyjnym kółek rolniczych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz zrzeszonych w nim rolniczych zrzeszeń branżowych i związków rolniczych zrzeszeń branżowych.

2. W wykonaniu zadań wynikających z przepisu ust. 1 Krajowy Związek uprawniony jest do przeprowadzania lustracji organizacji wymienionych w tym przepisie; lustracja obejmuje badanie wszystkich rodzajów działalności tych organizacji pod względem legalności, celowości, gospodarności i rzetelności.

3. Krajowy Związek może upoważnić określone wojewódzkie związki rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz zrzeszone w nim krajowe związki rolniczych zrzeszeń branżowych do wykonywania w imieniu Krajowego Związku lustracji określonych organizacji rolników.

4. Na podstawie wyników lustracji Krajowy Związek uprawniony jest do stawiania wniosków i zaleceń polustracyjnych.

5. Wyniki lustracji rozpatruje najbliższe po przeprowadzeniu lustracji walne zebranie (zjazd) danej organizacji. Krajowy Związek, w wyniku przeprowadzonej lustracji, może zalecić zwołanie nadzwyczajnego walnego zebrania (zjazdu).

6. Krajowy Związek określa zasady, zakres i tryb przeprowadzania lustracji oraz obowiązki organizacji wymienionych w ust. 1 związane z lustracją.

_@POCZ@_ Akty wykonawcze [1]_@KON@_7. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa organy właściwe do przeprowadzania lustracji rolniczych zrzeszeń branżowych i związków rolniczych zrzeszeń branżowych nie zrzeszonych w Krajowym Związku oraz zasady, zakres i tryb przeprowadzania lustracji przez te organy.

Rozdział 10
Przepisy wprowadzające, przejściowe i końcowe.

Art. 41. 1. Centralny Związek Kółek i Organizacji Rolniczych, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych, z dniem wejścia w życie ustawy, staje się Krajowym Związkiem Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.

2. W terminie nie dłuższym niż dwa lata od dnia wejścia w życie ustawy Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych zwoła krajowy zjazd delegatów kółek rolniczych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz innych zrzeszonych w nim organizacji, który uchwali statut Krajowego Związku oraz dokona wyboru jego organów. W tym też terminie statut powinien być przedstawiony do rejestracji.

3. Do czasu rejestracji statutu, o którym mowa w ust. 2, Krajowy Związek działa na podstawie statutu dotychczasowego. Jednakże w razie sprzeczności między statutem dotychczasowym a przepisami niniejszej ustawy, stosuje się przepisy tej ustawy.

4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do krajowych związków rolniczych zrzeszeń branżowych nie zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.

Art. 42. 1. Działające w dniu wejścia w życie ustawy kółka rolnicze i rolnicze zrzeszenia branżowe oraz gminne i wojewódzkie związki kółek i organizacji rolniczych, a także związki rolniczych zrzeszeń branżowych dostosują swoje statuty do wymagań ustalonych w ustawie i wystąpią o rejestrację danej organizacji i jej statutu nie później niż w terminie roku od dnia wejścia w życie ustawy.

2. Do czasu rejestracji statutów, o których mowa w ust. 1, organizacje rolników wymienione w tym przepisie działają na podstawie statutów dotychczasowych. Jednakże w razie sprzeczności między statutami dotychczasowymi a przepisami niniejszej ustawy, stosuje się przepisy tej ustawy.

Art. 43. Traci moc ustawa z dnia 6 maja 1981 r. o rejestracji kółek rolniczych oraz związków kółek i organizacji rolniczych (Dz. U. Nr 11, poz. 51).

Art. 44. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Etiopią o współpracy kulturalnej, podpisana w Warszawie
dnia 12 grudnia 1978 r.


W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 12 grudnia 1978 r. została podpisana w Warszawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Etiopią o współpracy kulturalnej w następującym brzmieniu:


UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Socjalistyczną Etiopią o współpracy kulturalnej.

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

i

Tymczasowy Rząd Wojskowy Socjalistycznej Etiopii,

kierując się pragnieniem rozwijania współpracy w dziedzinie kulturalnej i naukowej,

przekonane, że współpraca w tej dziedzinie przyczyniać się będzie do umocnienia przyjaźni między obu narodami,

dążąc do umocnienia stosunków dwustronnych opartych na zasadach równości, poszanowania suwerenności narodowej oraz nieingerencji w sprawy wewnętrzne,

uzgodniły, co następuje:

Art. 1.
Umawiające się Strony będą rozwijać i umacniać współpracę między obu Państwami w dziedzinach: kultury i sztuki, nauki, szkolnictwa wyższego i oświaty, środków masowego przekazu, ochrony zdrowia oraz kultury fizycznej i sportu.

Art. 2.
Współpraca w dziedzinach kultury i sztuki realizowana będzie w szczególności przez:

- wymianę delegacji kulturalnych i zespołów artystycznych, w tym zespołów folklorystycznych,


- organizowanie wystaw oraz imprez kulturalnych i artystycznych, pokazów filmowych oraz odczytów z okazji świąt narodowych i innych rocznic,


- wymianę materiałów i informacji kulturalnych,


- tłumaczenie i wydawanie wybitnych dzieł literatury i innych utworów.


Art. 3.
Umawiające się Strony będą rozwijać współpracę w dziedzinach nauki, szkolnictwa wyższego i oświaty, w szczególności przez:

- wymianę pracowników nauki, specjalistów, studentów oraz stażystów,


- współpracę między szkołami wyższymi i średnimi, instytucjami naukowymi i oświatowymi,


- wymianę informacji i materiałów z dziedziny nauki i oświaty,


- popieranie udziału przedstawicieli jednego Państwa w konferencjach, kongresach, sympozjach i innych spotkaniach międzynarodowych, organizowanych na terenie drugiego Państwa.


Art. 4.
Każda z Umawiających się Stron przyzna drugiej Stronie, w miarę swych możliwości - stypendia i staże na uniwersytetach i uczelniach technicznych, w Instytutach badawczych i ośrodkach szkoleniowych.

Art. 5.
Umawiające się Strony rozważą możliwość zawarcia porozumienia o wzajemnym uznawaniu równorzędności świadectw, dyplomów oraz stopni naukowych i tytułów przyznawanych przez uczelnie, szkoły i inne instytucje naukowe obu Państw.

Art. 6.
Każda z Umawiających się Stron będzie podejmować niezbędne kroki zmierzające do możliwie pełnego zapoznawania swego społeczeństwa z życiem, kulturą oraz historią narodu drugiej Strony, w szczególności przez uwzględnianie odpowiednich informacji w podręcznikach szkolnych i w innych publikacjach, o także w środkach masowego przekazu.

Art. 7.
Umawiające się Strony będą ułatwiać pracownikom naukowym obu krajów korzystanie z bibliotek i muzeów oraz umożliwią dostęp do wykopalisk archeologicznych, zgodnie z przepisami prawnymi obowiązającymi w obu Państwach.

Art. 8.
Umawiające się Strony będą popierać wymianę dziennikarzy oraz współpracę środków masowego przekazu w dziedzinie prasy, radia, telewizji i kinematografii.

Art. 9.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia.

Art. 10.
Umawiające się Strony będą popierać rozwój współpracy w dziedzinie kultury fizycznej i sportu.

Art. 11.
W celu realizacji niniejszej umowy Umawiające się Strony będą uzgadniać w drodze dyplomatycznej okresowe programy współpracy kulturalnej i naukowej, jak również warunki finansowe tej współpracy.

Art. 12.
Umowa niniejsza podlega przyjęciu zgodnie z prawem każdej z Umawiających się Stron i wejdzie w życie w dniu wymiany not stwierdzających to przyjęcie.

Umowa zostaje zawarta na okres 5 lat i ulegnie przedłużeniu na następny okres pięcioletni, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Sporządzono w Warszawie dnia 12 grudnia 1978 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim, amharskim i angielskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne; w razie rozbieżności przy ich interpretacji tekst angielski uważany będzie za rozstrzygający.

Z upoważnienia

Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Emil Wojtaszek

Minister Spraw Zagranicznych

Z upoważnienia

Tymczasowego Rządu Wojskowego Socjalistycznej Etiopii

Dr Feleke Gedle Georgis

Minister Spraw Zagranicznych

Po zaznajomieniu się z powyższą umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 17 grudnia 1980 r.

Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: J. Czyrek
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW
z dnia 15 listopada 1982 r.
w sprawie szczegółowych zasad i trybu ustalania wysokości depozytów założycielskich składanych przez zagraniczne podmioty gospodarcze, podejmujące działalność w zakresie drobnej wytwórczości.

Na podstawie art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. Nr 19, poz. 146) zarządza się, co następuje:

ż 1. Rozporządzenie reguluje zasady i tryb ustalania wysokości depozytów założycielskich składanych przez zagraniczne podmioty gospodarcze przed wydaniem zezwolenia na podjęcie działalności gospodarczej na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. Nr 19, poz. 146), zwanej dalej "ustawą", lub przed wydaniem nowego zezwolenia.

ż 2. Depozyt założycielski składa się w walutach uznanych przez Narodowy Bank Polski za wymienialne, których pochodzenie zostało udokumentowane zgodnie z przepisami dewizowymi, w wysokości 30% nakładów niezbędnych do uruchomienia wszystkich wnioskowanych rodzajów działalności gospodarczej, z tym że jego równowartość nie może być mniejsza niż 800 tys. zł i większa niż 4 mln zł. W razie zmiany podstawowego kursu złotego do walut zagranicznych kwoty te ulegają odpowiedniej zmianie.

ż 3. Organ wydający zezwolenia ustala wysokość depozytu założycielskiego na podstawie i po dokonaniu weryfikacji oświadczenia zagranicznego podmiotu gospodarczego o wysokości przewidywanych nakładów niezbędnych do podjęcia wszystkich wnioskowanych rodzajów działalności gospodarczej wraz z zestawieniem kosztów oraz po zasięgnięciu opinii Banku Polska Kasa Opieki S. A.

ż 4. Jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym, wysokość depozytu założycielskiego jest obliczana od tej części nakładów niezbędnych do uruchomienia działalności gospodarczej , którą zgodnie z umową spółki wnosi podmiot zagraniczny.

ż 5. 1. Jeżeli przedsiębiorstwo podejmuje produkcję lub usługi w dziedzinach lub regionach kraju określonych przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Zagranicznych Przedsiębiorstw Drobnej Wytwórczości jako preferowane, wysokość depozytu założycielskiego określona w ż 2 może być obniżona przez organ wydający zezwolenie po zasięgnięciu opinii Banku Polska Kasa Opieki S. A., nie więcej jednak niż o połowę.

2. Organ wydający zezwolenie może obniżyć wysokość depozytu założycielskiego więcej niż o połowę lub zwolnić od obowiązku złożenia depozytu za zgodą Pełnomocnika Rządu do Spraw Zagranicznych Przedsiębiorstw Drobnej Wytwórczości, wydaną w porozumieniu z Ministrem Finansów.

ż 6. Bankiem właściwym do przyjmowania depozytów założycielskich jest Bank Polska Kasa Opieki S. A.

ż 7. 1. Zwrot depozytu założycielskiego wraz z oprocentowaniem następuje na wniosek zagranicznego podmiotu gospodarczego, po stwierdzeniu przez organ wydający zezwolenie uruchomienia wszystkich rodzajów działalności gospodarczej, określonych w zezwoleniu.

2. W razie uwzględnienia wniosku przedsiębiorstwa o ograniczenie zakresu działalności określonej w zezwoleniu, zwrot depozytu następuje po uruchomieniu wszystkich rodzajów działalności gospodarczej określonych w nowym zezwoleniu.

3. Zaspokojenie wierzycieli zagranicznego podmiotu gospodarczego z depozytu założycielskiego może nastąpić jedynie za zgodą organu wydającego zezwolenie. Nie dotyczy to należności egzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego.

ż 8. Obowiązek składania depozytu założycielskiego nie dotyczy zagranicznych podmiotów gospodarczych ubiegających się o zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej, o której mowa w art. 2 pkt 3 ustawy.

ż 9. Jeżeli wysokość depozytu założycielskiego została ustalona przed dniem 16 lipca 1982 r., depozyt założycielski składa się w wysokości wówczas ustalonej.

ż 10. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW
z dnia 15 listopada 1982 r.
w sprawie zasad i warunków sprzedaży importowanych towarów i usług przez przedsiębiorstwa zagraniczne i przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym, działające w zakresie drobnej wytwórczości.

Na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. Nr 19, poz. 146) zarządza się, co następuje:

ż 1. Przedsiębiorstwa zagraniczne i przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym , działające na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. Nr 19, poz. 146), zwane dalej "przedsiębiorstwami", mogą sprzedawać zakupione przez siebie za granicą za waluty wymienialne towary i usługi za pośrednictwem przedsiębiorstw państwowych uprawnionych do prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej sprzedaży za waluty wymienialne, zwanych dalej "przedsiębiorstwami eksportu wewnętrznego", na zasadach określonych w niniejszym rozporządzeniu.

ż 2. 1. Cenę i warunki sprzedaży towarów i usług określa umowa między przedsiębiorstwem i przedsiębiorstwem eksportu wewnętrznego. Zapłata ceny następuje w walucie wymienialnej.

2. Przedsiębiorstwo eksportu wewnętrznego przyjmuje lub odrzuca ofertę przedsiębiorstwa po zbadaniu jej konkurencyjności w stosunku do ofert innych dostawców.

ż 3. Ze sprzedaży, o której mowa w ż 1, wyłączone są artykuły alkoholowe, tytoń i papierosy oraz inne towary określone w przepisach odrębnych.

ż 4. Sprzedaż, o której mowa w ż 1, obejmuje wyłącznie towary zakupione za granicą przez przedsiębiorstwo w ramach i na podstawie koncesji nadanej przez Ministra Handlu Zagranicznego na prowadzenie działalności w zakresie importu określonych towarów i usług oraz towary zakupione przez przedsiębiorstwo za pośrednictwem polskich przedsiębiorstw handlu zagranicznego.

ż 5. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
zmiany:
1985-09-20 Dz.U.1985.44.213 ż 1
1995-01-27 Dz.U.1994.136.704 wynik. z art. 1 pkt 3


ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 8 listopada 1982 r.
w sprawie określenia stanowisk urzędniczych oraz zasad nawiązywania z urzędnikami państwowymi stosunku pracy na podstawie mianowania.

Na podstawie art. 2 pkt 1 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214) zarządza się, co następuje:

ż 1. Urzędnikami państwowymi są:

1) prezydenci miast stopnia podstawowego, naczelnicy miast, naczelnicy dzielnic, naczelnicy gmin (miast i gmin) oraz ich zastępcy,

2) pracownicy zatrudnieni na stanowiskach wymienionych w ż 2-4,

3) pracownicy administracyjni sądów, biur notarialnych, Państwowego Arbitrażu Gospodarczego, komornicy i kuratorzy zawodowi.

ż 2. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązuje się z urzędnikami państwowymi zatrudnionymi na następujących stanowiskach w urzędach naczelnych i centralnych organów administracji państwowej:

1) kierownika oraz zastępcy kierownika urzędu podległego naczelnemu lub centralnemu organowi administracji państwowej,

2) dyrektora departamentu (biura, gabinetu, zespołu, działu),

3) doradcy Prezesa Rady Ministrów, doradcy wiceprezesa Rady Ministrów,

4) wicedyrektora departamentu (biura, gabinetu, zespołu, działu),

5) doradcy ministra (kierownika urzędu),

6) radcy prawnego i starszego radcy prawnego,

7) głównego specjalisty,

8) naczelnika wydziału,

9) głównego księgowego,

10) przewodniczącego oraz zastępcy przewodniczącego odwoławczej komisji do spraw szkód górniczych w Wyższym Urzędzie Górniczym,

11) specjalisty i starszego specjalisty,

12) kierownika hali maszyn, kierownika kancelarii i kierownika archiwum,

13) radcy (inspektora) i starszego radcy (starszego inspektora),

14) sekretarzy osób zajmujących kierownicze stanowiska w administracji państwowej,

15) księgowego i starszego księgowego,

16) kasjera,

17) referenta i starszego referenta,

18) maszynistki i starszej maszynistki.

ż 3. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązuje się z urzędnikami państwowymi zatrudnionymi na następujących stanowiskach w urzędach terenowych organów administracji państwowej:

1) wiceprezydenta miasta stopnia podstawowego,

2) zastępcy naczelnika miasta, dzielnicy, gminy oraz miasta i gminy,

3) dyrektora, kierownika wydziału (komórki równorzędnej),

4) zastępcy dyrektora, kierownika wydziału (komórki równorzędnej),

5) kuratora oświaty i wychowania,

_@POCZ@_ Orzeczenia [1]_@KON@_6) zastępcy kuratora oświaty i wychowania,

7) radcy prawnego i starszego radcy prawnego,

8) inspektora oświaty i wychowania,

9) zastępcy inspektora oświaty i wychowania,

10) kierownika oddziału, referatu, ekspozytury,

11) głównego księgowego województwa, miasta i gminy,

12) wojewódzkiego i miejskiego konserwatora przyrody,

13) wojewódzkiego i miejskiego konserwatora zabytków,

14) wojewódzkiego i miejskiego lekarza weterynarii,

14a) komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Rybackiej,

14b) zastępcy komendanta Państwowej Straży Rybackiej,

15) rzecznika prasowego,

16) inspektora wojewódzkiego (miejskiego),

17) wizytatora i starszego wizytatora,

18) sekretarza urzędu miasta, gminy oraz miasta i gminy,

19) kierownika gminnej służby rolnej,

20) geodety,

21) głównego geologa wojewódzkiego,

22) dyrektora, zastępcy dyrektora, instruktora ośrodka doskonalenia kadr,

23) radcy kolegium do spraw wykroczeń,

24) przewodniczącego podatkowej komisji odwoławczej, starszego rewidenta, komornika skarbowego,

25) rzecznika patentowego,

26) księgowego i starszego księgowego,

27) referenta i starszego referenta,

28) maszynistki i starszej maszynistki.

ż 4. 1. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązuje się z urzędnikami zatrudnionymi w urzędach organów administracji państwowej innych niż określone w ż 2 i 3, jeżeli ze względu na szczególną strukturę organizacyjną urzędów obowiązuje w nich inna nomenklatura stanowisk, oraz urzędnikami zatrudnionymi na stanowiskach równorzędnych ze stanowiskami wymienionymi w ż 2 i 3.

2. Wykazy stanowisk równorzędnych określają właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.

ż 5. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązuje się z urzędnikami państwowymi zatrudnionymi na następujących stanowiskach w sądach wojewódzkich, okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych, sądach rejonowych oraz biurach notarialnych:

1) kierownika oddziału lub jego zastępcy (równorzędnego),

2) kierownika sekretariatu, sekcji,

3) kuratora zawodowego,

4) komornika sądowego,

5) rewidenta,

6) inspektora i starszego inspektora,

7) radcy i starszego radcy,

8) sekretarza sądowego,

9) referendarza sądowego,

10) księgowego i starszego księgowego,

11) kasjera,

12) referenta i starszego referenta,

13) maszynistki i starszej maszynistki.

ż 6. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawiązuje się z urzędnikami państwowymi na następujących stanowiskach w okręgowych komisjach arbitrażowych:

1) naczelnika wydziału administracyjno-budżetowego,

2) głównego księgowego,

3) radcy i starszego radcy,

4) sekretarza,

5) księgowego i starszego księgowego,

6) referenta i starszego referenta,

7) maszynistki i starszej maszynistki.

ż 7. W uzasadnionych wypadkach na stanowisku samodzielnym można zatrudnić urzędnika na podstawie umowy o pracę, w szczególności jeżeli pracownik wystąpi z takim wnioskiem, a taże w razie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy.

ż 8. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1983 r.
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 8 listopada 1982 r.
w sprawie aplikacji administracyjnej oraz ocen kwalifikacyjnych urzędników państwowych.

Na podstawie art. 7 ust. 6 i art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1
Aplikacja administracyjna.

ż 1. Aplikacja administracyjna, zwana dalej "aplikacją", ma na celu teoretyczne i praktyczne przygotowanie pracownika podejmującego po raz pierwszy pracę w urzędzie państwowym do należytego wykonywania obowiązków urzędnika państwowego na stanowiskach określonych w załączniku do rozporządzenia.

ż 2. 1. Aplikant odbywa aplikację zgodnie z programem ustalonym przez:

1) Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska - w odniesieniu do aplikacji w urzędach terenowych organów administracji państwowej,

2) właściwego ministra - w odniesieniu do aplikacji w ministerstwie, urzędzie centralnym oraz w urzędach podległych ministrowi,

z uwzględnieniem zasad określonych w ż 3 i 5.

2. W wypadkach uzasadnionych zakresem działania urzędu kierownik urzędu może rozszerzyć problematykę objętą programem aplikacji.

3. Przed przystąpieniem do aplikacji aplikant składa oświadczenie, że zapoznał się z obowiązującymi przepisami w sprawie tajemnicy państwowej i służbowej.

ż 3. 1. Program szkolenia w ramach aplikacji obejmuje zajęcia praktyczne, umożliwiające aplikantowi nabycie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej w praktycznym działaniu.

2. Program szkolenia może obejmować zajęcia teoretyczne, mające na celu dokształcanie w zakresie wiadomości o państwie i prawie, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji i funkcjonowania organów władzy i administracji państwowej oraz organizacji i funkcjonowania gospodarki narodowej.

3. Zajęcia teoretyczne są obowiązkowe dla aplikantów, którzy ze względu na rodzaj posiadanego wykształcenia nie zdobyli odpowiedniej wiedzy w zakresie określonym w ust. 2.

4. Zajęcia praktyczne i teoretyczne są organizowane przez kierownika urzędu, w którym odbywa się aplikacja.

5. W miejscowości będącej siedzibą szkoły wyższej lub innej instytucji naukowej aplikant może być skierowany do odbycia zajęć teoretycznych w szkole wyższej lub instytucji naukowej na podstawie porozumienia kierownika urzędu ze szkołą wyższą lub instytucją naukową.

6. Miejsce oraz czas odbywania aplikacji określa kierownik urzędu.

ż 4. 1. Aplikacja może być organizowana dla pracowników dwóch lub więcej urzędów na podstawie porozumienia ich kierowników.

2. Aplikację odbywa się w urzędzie wskazanym w treści porozumienia. Kierownik tego urzędu jest na czas trwania aplikacji przełożonym służbowym aplikantów.

ż 5. 1. W toku aplikacji aplikant powinien poznać strukturę urzędu i funkcjonowanie podstawowych komórek organizacyjnych oraz podległych jednostek organizacyjnych, jak również tryb załatwiania spraw, które będą należały do zakresu przyszłych obowiązków aplikanta jako urzędnika państwowego. W okresie aplikacji aplikant powinien nabyć umiejętność pracy biurowej.

2. Z przebiegu aplikacji aplikant sporządza sprawozdanie.

ż 6. 1. Aplikacją kieruje pracownik powołany przez kierownika urzędu, zwany dalej "kierownikiem aplikacji". Kierownika aplikacji powołuje się w urzędzie, w którym równocześnie odbywa aplikację co najmniej 6 aplikantów. W pozostałych wypadkach powołuje się opiekunów aplikantów wykonujących obowiązki kierownika aplikacji.

2. Kierownik aplikacji lub opiekun aplikanta sporządza opinię o przebiegu aplikacji, określającą przede wszystkim następujące cechy aplikanta:

1) wiedzę zawodową oraz umiejętność jej stosowania w praktyce,

2) obowiązkowość, pracowitość, inicjatywę i punktualność,

3) zdolności zawodowe,

4) stosunek do współpracowników i interesantów.

3. Kierownik aplikacji otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie w wysokości 15% wynagrodzenia zasadniczego miesięcznie. Jednakże w urzędzie, w którym aplikację odbywa równocześnie więcej niż 15 aplikantów, kierownik urzędu może, powierzyć pracownikowi kierowanie aplikacją bez dodatkowego wynagrodzenia, zwalniając go jednocześnie od innych obowiązków służbowych.

ż 7. 1. W urzędzie terenowego organu administracji państwowej można powierzyć kierowanie aplikacją kierownikowi komórki organizacyjnej, do której zakresu czynności należą sprawy doskonalenia zawodowego pracowników.

2. W wypadku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się zasad określonych w ż 6 ust. 3.

ż 8. 1. Aplikacja kończy się oceną kwalifikacyjną, w której uwzględnia się wyniki egzaminu sprawdzającego umiejętności stosowania w praktyce wiedzy zdobytej przez aplikanta oraz opinię kierownika (opiekuna) aplikacji.

2. Egzamin przeprowadza komisja powołana przez kierownika urzędu.

ż 9. 1. Od obowiązku odbycia aplikacji może być zwolniona osoba, która wykaże się wymaganą programem aplikacji wiedzą teoretyczną, umiejętnościami stosowania tej wiedzy w praktyce, znajomością organizacji i funkcjonowania urzędu, w którym jest lub ma być zatrudniona, oraz znajomością metod i technik pracy biurowej.

2. Decyzję w sprawie zwolnienia od obowiązku odbycia aplikacji podejmuje minister lub wojewoda .

ż 10. Kierownik urzędu może zaliczyć na poczet aplikacji, w wymiarze określonym w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214), uprzednie zatrudnienie:

1) na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym w jednostce gospodarki uspołecznionej, w tym w organizacji społecznej.

2) w charakterze nauczyciela akademickiego dyscypliny związanej z organizacją i funkcjonowaniem aparatu państwowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Rozdział 2
Okresowe oceny kwalifikacyjne.

ż 11. 1. Mianowani urzędnicy państwowi podlegają ocenom kwalifikacyjnym.

2. Ocen kwalifikacyjnych dokonuje się co 2 lata, z tym że w razie negatywnej oceny urzędnik państwowy może być poddany następnej ocenie po upływie 3 miesięcy, nie później jednak niż 6 miesięcy.

3. Oceny kwalifikacyjne sporządza się w końcu roku kalendarzowego.

ż 12. Ocena kwalifikacyjna ma na celu stwierdzenie przydatności urzędnika na zajmowanym stanowisku oraz stworzenie podstawy do doboru kandydatów na poszczególne stanowiska, a zwłaszcza na wyższe stanowiska służbowe, oraz kandydatów do awansów i wyróżnień. Ocena służy również do wyeliminowania tych urzędników, którzy na wyższe stanowiska nie nadają się lub z którymi stosunek pracy powinien zostać rozwiązany ze względu na nieprzydatność.

ż 13. 1. Ocenie kwalifikacyjnej podlega przede wszystkim jakość i efektywność wykonywanych przez urzędnika obowiązków określonych w ustawie.

2. W ocenie kwalifikacyjnej należy uwzględnić:

1) postawę obywatelską pracownika socjalistycznej administracji,

2) przestrzeganie zasad praworządności socjalistycznej i sprawiedliwości społecznej,

3) przestrzeganie zasad współżycia społecznego oraz właściwego stosunku do interesantów.

4) kwalifikacje i przygotowanie zawodowe,

5) prawidłowość, dokładność i terminowość wykonywania obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku,

6) umiejętność umacniania zaufania do organów państwowych i autorytetu urzędu.

3. W toku dokonywania oceny kwalifikacyjnej bierze się również pod uwagę przestrzeganie zasad określonych w "Kodeksie etycznym urzędnika państwowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej", ustalonym w odrębnych przepisach.

ż 14. 1. Ocena kwalifikacyjna jest dokonywana na piśmie przez kierownika urzędu, z uwzględnieniem opinii bezpośredniego przełożonego urzędnika podlegającego ocenie oraz przedstawicielstwa pracowniczego.

2. Kierownik urzędu może powierzyć dokonywanie ocen kwalifikacyjnych powołanej przez siebie komisji.

ż 15. Ocena kwalifikacyjna urzędnika zajmującego stanowisko kierownicze dokonywana jest przez kierownika jednostki nadrzędnej; w ministerstwach (urzędach centralnych) oceny takiej dokonuje minister.

ż 16. 1. Treść oceny kwalifikacyjnej podaje się do wiadomości zainteresowanego.

2. Urzędnikowi państwowemu przysługuje prawo do złożenia odwołania od oceny kwalifikacyjnej w terminie 7 dni od dnia otrzymania jej do wiadomości.

3. Odwołanie składa się drogą służbową do organu nadrzędnego nad urzędem, w którym jest zatrudniony urzędnik. Urzędnik w ministerstwie (urzędzie centralnym) składa odwołanie do ministra.

Rozdział 3
Przepisy końcowe.

ż 17. Zasady podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a także związane z tym ulgi i świadczenia oraz obowiązki urzędników i urzędów określają przepisy w sprawie podnoszenia kwalifikacji pracowników uspołecznionych zakładów pracy.

ż 18. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) ministrze - rozumie się przez to również kierownika urzędu centralnego,

2) wojewodzie - rozumie się przez to również prezydenta miasta stopnia wojewódzkiego.

3) instytucji naukowej - rozumie się przez to instytut naukowo-badawczy lub placówkę naukową Polskiej Akademii Nauk.

ż 19. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1983 r.

Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1982 r. (poz. 258)


WYKAZ STANOWISK W URZĘDACH ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ, KTÓRYCH OBJĘCIE POPRZEDZONE JEST APLIKACJĄ ADMINISTRACYJNĄ

1. W ministerstwach i urzędach centralnych:

1) starszy specjalista, radca prawny, główny księgowy,

2) specjalista,

3) starszy radca, starszy inspektor,

4) radca, inspektor, starszy statystyk,

5) starszy referent, statystyk, starszy księgowy,

6) referent, księgowy, sekretarka,

2. W urzędach terenowych, podporządkowanych naczelnym i centralnym organom administracji państwowej, stanowiska określone w nomenklaturze stanowisk, z wyjątkiem kierownika urzędu.

3. W urzędach wojewódzkich i urzędach miejskich w miastach powyżej 300 tyś. mieszkańców:

1) zastępca dyrektora (kierownika) wydziału (równorzędnej komórki organizacyjnej), wicekurator oświaty i wychowania, przewodniczący podatkowej komisji odwoławczej, dyrektor wojewódzkiego ośrodka doskonalenia kadr, wojewódzki konserwator zabytków, wojewódzki konserwator przyrody, wojewódzki lekarz weterynarii, kierownik ekspozytury, główny geolog wojewódzki, główny księgowy województwa, starszy inspektor wojewódzki, rzecznik patentowy, komornik skarbowy,

2) radca prawny,

3) kierownik oddziału (działu), starszy wizytator, inspektor wojewódzki (miejski), inspektor nadzoru gmin, zastępca dyrektora wojewódzkiego ośrodka doskonalenia kadr,

4) pielęgniarka wojewódzka, wizytator,

5) radca kolegium do spraw wykroczeń,

6) starszy inspektor, starszy rewident,

7) inspektor, rewident, instruktor ośrodka doskonalenia kadr,

8) sekretarka,

9) starszy referent,

10) referent, księgowy.

4. W urzędach miejskich w miastach liczących powyżej 20 tys. do 300 tys. mieszkańców i urzędach dzielnicowych:

1) kierownik wydziału, inspektor oświaty i wychowania, kierownik urzędu stanu cywilnego,

2) zastępca kierownika wydziału, zastępca inspektora oświaty i wychowania, miejski lekarz weterynarii, miejski konserwator zabytków, główny księgowy budżetu miasta, starszy inspektor miejski, komornik skarbowy,

3) radca prawny.

4) starszy wizytator,

5) radca kolegium do spraw wykroczeń,

6) wizytator,

7) kierownik oddziału, główny księgowy, inspektor miejski,

8) inspektor, rewident,

9) starszy referent, starszy księgowy,

10) referent, księgowy.

5. W urzędach gmin (miast i gmin) i urzędach miejskich w miastach liczących do 20 tys. mieszkańców:

1) sekretarz urzędu gminy (miasta i gminy), sekretarz urzędu miejskiego,

2) kierownik wydziału, główny księgowy gminy (miasta i gminy), główny księgowy miasta, kierownik gminnej służby rolnej, komornik skarbowy,

3) radca prawny,

4) inspektor do spraw budownictwa, starszy geodeta, starszy inspektor do spraw...,

5) kierownik urzędu stanu cywilnego, kierownik referatu,

6) inspektor do spraw..., geodeta,

7) referent, referent techniczno-kancelaryjny.

Obowiązkiem odbycia aplikacji objęte są również stanowiska równorzędne, jeżeli ze względu na szczególną strukturę organizacyjną urzędów obowiązuje w nich inna nomenklatura stanowisk.
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 8 listopada 1982 r.
w sprawie szczegółowych zasad nadawania odznaki honorowej "Zasłużony Pracownik Państwowy", trybu przedstawiania wniosków o nadanie odznaki, ustalenia wzoru odznaki oraz trybu jej wręczania i sposobu noszenia.

Na podstawie art. 31 ust. 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214) zarządza się, co następuje:

ż 1. Nadanie urzędnikowi państwowemu odznaki honorowej "Zasłużony Pracownik Państwowy", zwanej dalej "odznaką", za osiągnięcia w pracy zawodowej jest uznaniem jego zasług położonych w realizacji zadań administracji państwowej.

ż 2. Wnioski o nadanie odznaki zgłaszają właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie i prezydenci miast stopnia wojewódzkiego oraz w stosunku do:

1) pracowników Kancelarii Sejmu - Szef Kancelarii Sejmu,

2) pracowników Kancelarii Rady Państwa - Szef Kancelarii Rady Państwa,

3) kuratorów zawodowych i komorników - Minister Sprawiedliwości,

4) pracowników Państwowej Inspekcji Pracy - Główny Inspektor Pracy,

5) pracowników organów kontroli publikacji i widowisk - Prezes Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk,

6) pracowników administracyjnych, pomocniczych, technicznych i obsługi:

a) Sądu Najwyższego - Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego,

b) innych sądów oraz biur notarialnych - Minister Sprawiedliwości,

c) Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

d) Państwowego Arbitrażu Gospodarczego - Prezes Państwowego Arbitrażu Gospodarczego.

ż 3. Wniosek o nadanie odznaki powinien zawierać uzasadnienie określające szczegółowo zasługi urzędnika państwowego, o których mowa w ż 1, oraz opinię przedstawicielstwa pracowniczego.

ż 4. Wnioski o nadanie odznaki należy przedstawiać organowi właściwemu do jej nadania najpóźniej na 2 miesiące przed terminem nadania.

ż 5. 1. Odznaka ma kształt krążka o średnicy 33 mm, wykonanego z metalu koloru złotego; na licowej stronie odznaki na obrzeżu znajdują się stylizowane liście laurowe, a w środku rysunek konturowy mapy Polski, w górnej części koloru białego, w dolnej czerwonego. Pośrodku mapy znajduje się złocony napis "PRL". Na odwrotnej stronie odznaki umieszczony jest napis "Zasłużony Pracownik Państwowy PRL". Odznaka zawieszona jest na wstążce, której środkowa część jest koloru białego, boczne zaś koloru czerwonego.

2. Wzór odznaki określa załącznik do rozporządzenia.

ż 6. 1. Odznakę nadaje się z okazji Święta Pracy, Święta Odrodzenia Polski, przejścia na emeryturę oraz w związku z jubileuszem pracy.

2. Osobie odznaczonej wręcza się dokument stwierdzający nadanie odznaki.

ż 7. Odznakę wręcza zgłaszający wniosek o jej nadanie lub osoba przez niego upoważniona.

ż 8. Odznakę nosi się na lewej stronie piersi.

ż 9. Ewidencję osób wyróżnionych odznaką prowadzi Urząd Rady Ministrów.

ż 10. Nadanie odznaki odnotowuje się w aktach osobowych urzędnika.

ż 11. Traci moc zarządzenie nr 29 Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1975 r. w sprawie trybu nadawania odznaki honorowej "Zasłużony Pracownik Państwowy" oraz ustalenia jej wzoru i sposobu noszenia (Monitor Polski Nr 13, poz. 72 i Nr 22, poz. 138).

ż 12. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1983 r.

Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1982 r. (poz. 262)


WZÓR ODZNAKI "ZASŁUŻONY PRACOWNIK PAŃSTWOWY"
OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 30 listopada 1982 r.
o przyjęciu załącznika D-3 do Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r., dotyczącego kontroli dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów.

Podaje się niniejszym do wiadomości, że zgodnie z art. 12 ust. 4 Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 12, poz. 38), wszedł w życie w stosunku do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 26 listopada 1982 r. załącznik D-3 dotyczący kontroli dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów.

Minister Spraw Zagranicznych: S. Olszowski

(Tekst załącznika D-3 zawiera załącznik do niniejszego numeru)


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA DOTYCZĄCA UPROSZCZENIA I HARMONIZACJI POSTĘPOWANIA CELNEGO, sporządzona w Kyoto dnia 18 maja 1973 r. Przekład
ZAŁĄCZNIK D-3 dotyczący kontroli dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów


Wstęp

Władze celne nie muszą akceptować przedstawianych im dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów i mają prawo do kontroli pochodzenia towarów, jeśli uważają, że jest to uzasadnione okolicznościami.

Kontrola taka może być przeprowadzana przy zgłaszaniu towarów do odprawy celnej, jednak w tym stadium działanie takie może jedynie polegać na sprawdzeniu przedstawionych dokumentów lub na zażądaniu dodatkowych dowodów na poparcie złożonego zgłoszenia lub świadectwa pochodzenia towarów. Jakakolwiek skuteczna kontrola, która może okazać się niezbędna w wyniku powstania wątpliwości, może być jedynie dokonana w kraju, w którym zostały wystawione dokumenty stwierdzające pochodzenie. Kontrola taka może być dokonana z reguły przez odpowiednie władze lub upoważnione organy dwoma metodami: przez przeprowadzenie niezbędnej kontroli przed wysyłką towarów i potwierdzenie jako prawdziwych zgłoszenia lub świadectwa pochodzenia albo przez przeprowadzenie wyrywkowej kontroli po wysyłce towarów. Te ostatnie mogą być przeprowadzane z inicjatywy odpowiednich władz lub upoważnionych organów albo też na wniosek kraju przywozu.

W ostatnim wypadku będącym przedmiotem niniejszego załącznika kraj przywozu musi zazwyczaj zwrócić się o pomoc do władz lub organów, o których była mowa, prosząc je o przeprowadzenie wymaganych badań i poinformowanie kraju występującego z wnioskiem o wynikach tych badań.

Tego rodzaju pomoc jest zazwyczaj pożytecznym uzupełnieniem systemu określania pochodzenia towarów. Może ona chronić interesy gospodarcze, skarbowe lub handlowe Państw przed szkodą, jaką może spowodować nieprawidłowa dokumentacja stwierdzająca pochodzenie towarów.


Definicje

W rozumieniu niniejszego załącznika:

a) określenie "dokumenty stwierdzające pochodzenie towarów" oznacza świadectwo pochodzenia towarów, poświadczoną deklarację pochodzenia towarów lub deklarację pochodzenia towarów;

b) określenie "świadectwo pochodzenia towarów" oznacza specjalny formularz ustalający tożsamość towarów, w którym odpowiednie władze lub organ upoważniony do jego wydawania wyraźnie zaświadczają, że towary, których świadectwo dotyczy, pochodzą z danego kraju; zaświadczenie takie może również zawierać oświadczenie wytwórcy, producenta, dostawcy, eksportera lub innej właściwej osoby;

Uwaga

W niniejszej definicji słowo "kraj" może obejmować grupę krajów, region lub część kraju;

c) określenie "poświadczona deklaracja pochodzenia towarów" oznacza "deklarację pochodzenia towarów" poświadczoną przez władze lub organ do tego upoważniony;

d) określenie "deklaracja pochodzenia towarów" oznacza właściwe oświadczenie co do pochodzenia towarów, złożone w związku z ich eksportem przez wytwórcę, producenta, dostawcę, eksportera lub inną właściwą osobę na fakturze handlowej lub jakimkolwiek innym dokumencie dotyczącym towarów;

Uwaga

Oświadczenie może brzmieć w sposób następujący: "Krajem pochodzenia towarów opisanych poniżej jest... (kraj pochodzenia)".

e) określenie "zwolnienie towarów" oznacza czynność władz celnych polegającą na zezwoleniu, aby towary zgłoszone do odprawy zostały przekazane do dyspozycji zainteresowanej osoby.


Zasada

Norma

1. Administracyjna pomoc w zakresie kontroli dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów powinna się odbywać na podstawie postanowień niniejszego załącznika.


Wzajemność

Norma

2. Właściwe władze Państwa, które otrzymało wniosek o przeprowadzenie kontroli, nie są zobowiązane do załatwienia tego wniosku, jeśli właściwe władze Państwa wnioskującego nie byłyby w stanie udzielić pomocy, gdyby Państwo, do którego zwrócono się z wnioskiem wystąpiło z takim samym wnioskiem do Państwa wnioskującego.


Wniosek o dokonanie kontroli

Norma

3. Administracja celna Umawiającej się Strony, która przyjęła niniejszy załącznik, może wystąpić z wnioskiem do właściwych władz innej Umawiającej się Strony, która przyjęła niniejszy załącznik i na której terytorium wystawione były dokumenty stwierdzające pochodzenie towarów, o przeprowadzenie kontroli takich dokumentów w następujących wypadkach:

a) gdy istnieją uzasadnione podstawy do powstania wątpliwości co do autentyczności dokumentu;

b) gdy istnieją uzasadnione podstawy do powstania wątpliwości co do rzetelności poszczególnych danych zawartych w dokumencie;

c) na zasadzie wyrywkowej.

Norma

4. Wniosek o kontrolę wyrywkową, o którym mowa w normie 3 c), powinien być uznany i ograniczać się do minimum niezbędnego do przeprowadzenia odpowiedniej kontroli.

Norma

5. We wniosku o dokonanie kontroli należy:

a) wymienić powody wątpliwości administracji celnej występującej z wnioskiem co do autentyczności dokumentu lub rzetelności poszczególnych danych zawartych w dokumencie, jeśli kontrola nie jest dokonywana na zasadzie wyrywkowej;

b) wymienić, tam gdzie jest to właściwe, reguły pochodzenia mające zastosowanie do towarów w kraju przywozu oraz wszelkie dodatkowe informacje, o które wystąpił ten kraj;

c) załączyć dokumenty stwierdzające pochodzenie towarów, podlegające kontroli, lub ich fotokopie oraz, tam gdzie jest to właściwe, wszelkie inne dokumenty, takie jak faktury, korespondencja handlowa itp., które mogą ułatwić kontrolę.

Norma

6. Wszelkie właściwe władze otrzymujące wniosek o dokonanie kontroli od Umawiającej się Strony, która przyjęła niniejszy załącznik, powinny udzielić odpowiedzi na ten wniosek po przeprowadzeniu niezbędnej kontroli lub po zleceniu przeprowadzenia tej kontroli innym władzom administracyjnym lub organom do tego upoważnionym.

Norma

7. Władze, które otrzymały wniosek o dokonanie kontroli, powinny odpowiedzieć na pytania zadane przez występującą z wnioskiem administrację celną i przekazać wszelkie inne informacje, jakie uznają za właściwe w sprawie.

Norma

8. Odpowiedzi na wnioski o dokonanie kontroli powinny być udzielone w terminie nie przekraczającym sześciu miesięcy. Jeżeli władza, która otrzymała wniosek, nie jest w stanie udzielić odpowiedzi w ciągu sześciu miesięcy, powinna zawiadomić o tym administrację celną występującą z wnioskiem.

Norma

9. Wnioski o dokonanie kontroli powinny być składane w przepisanym okresie, który, z wyjątkiem specjalnych okoliczności, nie powinien przekroczyć roku, licząc od dnia, w którym dokument był przedstawiony w urzędzie celnym kraju występującego z wnioskiem.


Zwolnienie towarów

Norma

10. Wniosek o dokonanie kontroli nie powinien stanowić przeszkody do zwolnienia towarów, pod warunkiem że nie są one objęte zakazem lub ograniczeniem przywozu i nie zachodzi podejrzenie oszustwa.


Różne postanowienia

Norma

11. Wszelkie informacje przekazywane stosownie do postanowień niniejszego załącznika powinny być traktowane jako poufne i wykorzystywane wyłącznie do celów celnych.

Norma

12. Dokumenty niezbędne do kontroli dokumentów stwierdzających pochodzenie towarów, wystawiane przez właściwe władze lub upoważnione organy, powinny być przez nie przechowywane przez odpowiednio długi okres, nie krótszy niż dwa lata, licząc od dnia, w którym zostały wystawione dokumenty stwierdzające pochodzenie towarów.

Norma

13. Umawiające się Strony, które przyjmują niniejszy załącznik, powinny ustalić władze w swoich krajach, właściwe do przyjmowania wniosków o dokonanie kontroli, i podać ich adresy Sekretarzowi Generalnemu Rady, który przekaże taką informację innym Umawiającym się Stronom, przyjmującym niniejszy załącznik.
OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 11 grudnia 1982 r.
o przyjęciu załącznika A-1 do Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r., dotyczącego formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego.

Podaje się niniejszym do wiadomości że zgodnie z art. 12 ust. 4 Międzynarodowej konwencji dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, sporządzonej w Kyoto dnia 18 maja 1973 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 12, poz. 38), wszedł w życie w stosunku do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 26 listopada 1982 r. załącznik A-1 dotyczący formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego.

Minister Spraw Zagranicznych: S. Olszowski

(Tekst załącznika A-1 zawiera załącznik do niniejszego numeru).


MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA DOTYCZĄCA UPROSZCZENIA I HARMONIZACJI POSTĘPOWANIA CELNEGO, sporządzona w Kyoto dnia 18 maja 1973 r.

Przekład

ZAŁĄCZNIK A. 1 dotyczący formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego.


Wstęp

Towary mogą być przewożone do kraju różnymi rodzajami transportu. W celu ochrony interesów Skarbu Państwa i zapewnienia zgodności z ustawodawstwem krajowym przewoźnik przywożący towary na obszar celny zobowiązany jest do możliwie szybkiego zgłoszenia ich i środków transportu, którymi są przewożone, władzom celnym. Środki niezbędne do kontroli przywozu towarów na obszar celny zależą w znacznym stopniu od położenia geograficznego kraju i innych okoliczności, takich jak główne rodzaje transportu, którymi towary są przywożone do danego kraju.

W wielu wypadkach urząd celny, w którym towary powinny być zgłoszone do odprawy celnej i powinno być złożone zgłoszenie celne, znajduje się w miejscu, w którym towary są wprowadzane na obszar celny, jednakże w wielu innych wypadkach właściwy urząd celny mieści się w znacznej odległości od tego miejsca. Jest rzeczą istotną, aby władze celne były w stanie kontrolować przekazywanie towarów do właściwego urzędu celnego, w którym towary mają być zgłoszone do odprawy.

Interesy władz celnych mogą być zabezpieczone przez nałożenie na przewoźnika określonych obowiązków bądź też przez fizyczny nadzór nad środkami transportu, którymi towary są przywożone na obszar celny.

Istotne jest, aby środki te powodowały możliwie najmniejsze niedogodności dla handlu międzynarodowego. Mając to na uwadze, wszelkie formalności, jakie powinien spełnić przewoźnik, powinny być możliwie proste, a informacje ich dotyczące powinny być dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób.

Niniejszy załącznik nie dotyczy towarów, które są przywożone w ramach postępowania celnego, np. międzynarodowego tranzytu celnego, towarów dostarczanych przez pocztę lub przewożonych w bagażu podróżnych lub też czasowo składowanych; nie dotyczy on również niektórych formalności, które mogą mieć zastosowanie w wypadku określonych rodzajów transportu, np. przedstawiania manifestu po przybyciu statku.


Definicje

W rozumieniu niniejszego załącznika:

a) określenie "formalności celne poprzedzające złożenie zgłoszenia celnego" oznacza wszelkie czynności, jakie muszą być dokonane przez osobę, której to dotyczy, oraz przez władze celne w czasie od wprowadzenia towarów na obszar celny do poddania towarów określonemu postępowaniu celnemu;

Uwaga:

Czasowe składowanie towarów może być uważane za rodzaj postępowania celnego.

b) określenie "obszar celny" oznacza obszar, na którym ma pełne zastosowanie prawo celne danego kraju;

c) określenie "przewoźnik" oznacza osobę dokonującą przewozu towarów lub odpowiedzialną za dokonywanie operacji transportowych;

d) określenie "cła przywozowe i podatki" oznacza cła i wszelkie inne opłaty, podatki, akcyzy lub inne należności pobierane od przywozu lub w związku z przywozem towarów z zagranicy, z wyjątkiem opłat i należności, których wysokość jest ograniczona do przybliżonych kosztów świadczonych usług;

e) określenie "zgłoszenie celne" oznacza oświadczenie złożone w formie ustalonej przez władze celne, w którym zainteresowana osoba wskazuje postępowanie celne mające zastosowanie do towarów i podaje informacje, jakich wymagają władze celne do zastosowania tego postępowania;

f) określenie "kontrola celna" oznacza środki podejmowane w celu zapewnienia przestrzegania ustaw i zarządzeń, za których przestrzeganie odpowiedzialna jest administracja celna;

g) określenie "osoba" oznacza zarówno osobę fizyczną, jak i prawną, chyba że z kontekstu wynika inaczej.


Zasady

Norma

1. Formalności celne poprzedzające złożenie zgłoszenia celnego regulowane są przez postanowienia niniejszego załącznika.

Norma

2. Ustawodawstwo krajowe określa warunki, jakie powinny być spełnione, oraz formalności, jakich należy dopełnić w odniesieniu do towarów, które są wprowadzane na obszar celny.

Norma

3. Wszelkie towary wprowadzone na obszar celny, niezależnie od tego, czy podlegają cłu przywozowemu i podatkom, podlegają kontroli celnej.

Norma

4. Formalności celne poprzedzające złożenie zgłoszenia celnego powinny być sprowadzone do minimum niezbędnego do zapewnienia przestrzegania ustaw i zarządzeń, za których przestrzeganie odpowiedzialna jest administracja celna.

Norma

5. Formalności celne poprzedzające złożenie zgłoszenia celnego powinny być stosowane w jednakowy sposób, niezależnie od kraju pochodzenia towarów lub kraju, z którego zostały one przywiezione.


Wprowadzenie towarów na obszar celny


Miejsca, w których towary mogą być wprowadzane na obszar celny

Norma

6. Ustawodawstwo krajowe określa miejsca, w których towary mogą być wprowadzane na obszar celny. Przy określaniu takich miejsc należy uwzględniać wymagania handlu, przemysłu i transportu.

Uwaga

Kraje mogą w takim celu ustanowić trasy celne, to znaczy drogi lądowe, trasy kolejowe, szlaki wodne i wszelkie inne drogi (rurociągi itp.), które mogą być używane do przewozu towarów.


Obowiązki przewoźnika.

Norma

7. Wprowadzenie towarów na obszar celny nakłada na przewoźnika obowiązek dostarczenia ich do właściwego urzędu celnego lub innego miejsca uzgodnionego z administracją celną w stanie nie naruszonym, łącznie z opakowaniami.

8. W razie gdy przewóz towarów z miejsca ich wprowadzenia na obszar celny do właściwego urzędu celnego lub innego wyznaczonego miejsca jest zakłócony przez wypadek lub działanie siły wyższej, przewoźnik zobowiązany jest do podjęcia środków mających na celu niedopuszczenie, aby towary znalazły się w nielegalnym obrocie, i poinformowania władz celnych i innych właściwych władz o rodzaju wypadku i innych okolicznościach, które doprowadziły do przerwania przewozu.


Kontrola celna.

Norma

9. Kontrola celna przywożonych towarów powinna być sprowadzona do minimum.

Uwagi

1. Kontrola celna może objąć przeszukanie środków transportu.

2. Władze celne mają prawo do podjęcia specjalnych środków kontrolnych, stosowanych wyłącznie w określonych strefach, na przykład w strefie przygranicznej.

3. Z zasady nie jest konieczne podejmowanie środków kontrolnych, wymagających wyładunku towarów, nakładania plomb lub znaków rozpoznawczych na środkach transportu lub towarach, lub konwojowanie towarów przez organy celne. Jednakże gdy władze celne uważają, że takie środki kontrolne są niezbędne, powinny stosować je w sposób najmniej uciążliwy dla przewoźnika i władz celnych, z zachowaniem odpowiednich środków zabezpieczających. Plomby celne powinny być w normalnych warunkach uważane za wystarczające, chyba że budzą wątpliwości.


Zgłaszanie towarów władzom celnym


Dokumentacja

Zalecenie praktyczne

10. W razie gdy właściwy urząd celny, w którym towary mają być zgłoszone, nie znajduje się w miejscu, w którym towary zostały wprowadzone na obszar celny, władze celne nie powinny wymagać przedstawienia jakichkolwiek dokumentów przy wprowadzaniu towarów na obszar celny.

Uwaga

W celu ustalenia tożsamości towarów władze celne mogą wymagać przedstawienia dokumentów handlowych, transportowych lub innych dokumentów towarzyszących towarom.

Norma

11. W razie gdy władze celne wymagają przedstawienia dokumentów przy zgłaszaniu towarów władzom celnym, wymaganie to powinno być ograniczone do informacji niezbędnej do ustalenia tożsamości towarów i środków transportu.

Uwaga

Informacje takie można zazwyczaj uzyskać z dokumentów handlowych i transportowych, które mogą się różnić w zależności od rodzaju transportu. Władze celne nie powinny w normalnych warunkach domagać się przedstawiania informacji wykraczającej poza opis towarów i opakowań (oznakowanie i numery, ilość i rodzaj) oraz tożsamości środków transportu. Niektóre umowy międzynarodowe ustalają maksimum informacji, jaka może być wymagana (np. kraj może być układającą się stroną załącznika nr 9 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym lub Konwencji o ułatwieniu międzynarodowego transportu morskiego ).

Zalecenie praktyczne

12. Gdy dokumenty przedstawione władzom celnym sporządzone są w języku, który nie jest zazwyczaj używany w tym celu, lub w języku, który nie jest językiem kraju przywozu, nie należy w zasadzie domagać się tłumaczenia szczegółowych danych zawartych w tych dokumentach.


Właściwości i godziny urzędowania urzędów celnych

Norma

13. Władze celne powinny określić urzędy celne, w których towary mogą być zgłaszane do odprawy celnej. Przy określaniu właściwości takich urzędów i ich godzin urzędowania należy uwzględniać wymagania handlu, przemysłu i transportu.

Uwagi

1. W niektórych krajach właściwość urzędów jest ustalana w zależności od trasy celnej i jej znaczenia.

2. Tam, gdzie jest to niezbędne, właściwość urzędu celnego może być ograniczona do pewnych rodzajów transportu lub pewnych kategorii towarów, lub też miejsca przeznaczenia towarów (np. strefa przygraniczna lub strefa przemysłowa).

Zalecenie praktyczne

14. Gdy odpowiednie urzędy celne znajdują się na wspólnej granicy, władze celne obu krajów powinny skorelować godziny urzędowania i właściwość tych urzędów.

Uwaga

W niektórych wypadkach na wspólnej granicy organizowana jest wspólna kontrola celna, a urzędy celne obu krajów są zlokalizowane w tym samym miejscu lub w tym samym budynku.


Przybycie towarów poza godzinami urzędowania

Norma

15. Władze celne powinny ustalić, jakie środki powinny być podjęte przez przewoźnika, aby uniemożliwić dopuszczenie towarów do nielegalnego obrotu na obszarze celnym, gdy towary zostały przywiezione do urzędu poza godzinami urzędowania.

Uwaga

Można domagać się od przewoźnika, aby złożył towary w określonym miejscu w urzędzie celnym lub w jego sąsiedztwie.

Zalecenie praktyczne

16. Na wniosek przewoźnika i z przyczyn uznanych za ważne przez władze celne należy zezwalać, aby formalności poprzedzające złożenie zgłoszenia celnego były, w miarę możności, dopełniane poza godzinami urzędowania urzędu celnego, z tym że wszelkimi kosztami powstałymi z tego tytułu można obciążyć przewoźnika.


Wyładunek


Miejsce wyładunku

Norma

17. Ustawodawstwo krajowe określa miejsca właściwe do wyładunku.

Zalecenie praktyczne

18. Na wniosek osoby zainteresowanej i z przyczyn uznanych za ważne przez władze celne powinny one zezwolić na wyładunek towarów w innym miejscu niż miejsce ustalone do wyładunku; wszelkimi kosztami z tym związanymi można obciążyć osobę zainteresowaną.

Uwaga

Towary mogą być wyładowywane, w zależności od okoliczności, w siedzibie osoby zainteresowanej, w miejscu wyposażonym w odpowiednie urządzenia lub w jakimkolwiek miejscu będącym pod dozorem celnym.


Początek wyładunku

Zalecenie praktyczne

19. Należy zezwalać na rozpoczęcie wyładunku natychmiast po przybyciu środka transportu na miejsce wyładunku.

Zalecenie praktyczne

20. Na wniosek osoby zainteresowanej i z przyczyn uznanych za ważne przez władze celne powinny one w miarę możliwości zezwalać, aby rozładunek odbywał się poza godzinami urzędowania urzędu celnego; wszelkimi kosztami z tym związanymi można obciążyć osobę zainteresowaną.


Towary uszkodzone, zniszczone lub utracone

Norma

21. Należy udzielać pełnego lub częściowego zwolnienia od cła przywozowego i podatków w odniesieniu do towarów uszkodzonych, zniszczonych lub utraconych na skutek wypadku lub działania siły wyższej w trakcie załatwiania formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego, pod warunkiem że fakty zostały przedstawione w sposób zadawalający władze celne.

Uwaga

Na wniosek osoby zainteresowanej pozostałości towarów, o których mowa w niniejszej normie, mogą być:

a) odprawione ostatecznie w stanie, w jakim aktualnie się znajdują, lub

b) powrotnie wywiezione, lub

c) pozbawione wartości handlowej pod kontrolą celną bez obciążenia Skarbu Państwa jakimikolwiek kosztami, lub

d) za zgodą władz celnych przekazane na rzecz Skarbu Państwa bez obciążenia Skarbu Państwa jakimikolwiek kosztami.


Odpowiedzialność za płatność cła przywozowego i podatków

Norma

22. Ustawodawstwo krajowe określa osobę lub osoby odpowiedzialne za płatność cła przywozowego i podatków w odniesieniu do towarów wprowadzonych na obszar celny, które nie zostały zgłoszone władzom celnym zgodnie z warunkami i formalnościami poprzedzającymi złożenie zgłoszenia celnego.


Informacje dotyczące formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego

Norma

23. Władze celne powinny zapewnić, aby odpowiednie informacje dotyczące formalności celnych poprzedzających złożenie zgłoszenia celnego były powszechnie dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób.