Rola Sejmu w
wykonywaniu prawa
Unii Europejskiej
Ogólne zagadnienia funkcjonowania Polski w Unii Europejskiej w okresie prezydencji
Bartosz Pawłowski
Kategorie prawa Unii Europejskiej ¾ prawo pierwotne
¾ prawo wtórne
Rodzaje aktów prawa pochodnego ¾ rozporządzenia
¾ dyrektywy
¾ decyzje
Podstawowe cechy prawa Unii Europejskiej
¾ zasada kompetencji powierzonych
¾ zasada skutku bezpośredniego
¾ zasada pierwszeństwa
Zasady wykonywania prawa Unii Europejskiej:
¾ zasada efektywności
¾ zasada równoważności
Zasady wykonywania dyrektyw ¾ implementacja musi zostać
dokonana za pomocą aktów
prawnych, których normatywny
charakter w danym porządku
prawnym jest niekwestionowany
Zasady wykonywania dyrektyw cd.
¾ ranga przepisów krajowych, na mocy których dokonywana jest
implementacja, powinna odpowiadać
randze wymaganej przy regulowaniu
odnośnych praw i obowiązków w
danym państwie członkowskim
Zasady wykonywania dyrektyw c.d.
¾
implementacja dyrektywy nie
wymaga formalnego i dosłownego
przejęcia jej przepisów do
konkretnego przepisu krajowego
Zasady wykonywania dyrektyw c.d.
¾ dosłowne przenoszenie przepisów
dyrektyw do aktów prawa
krajowego powinno być stosowane
jedynie wówczas, gdy nie istnieje
możliwość dokładnego oddania ich
treści za pomocą pojęć
ustawodawstwa krajowego
Zasady wykonywania dyrektyw c.d.
¾ implementacja musi zostać dokonana w terminie określonym w dyrektywie
¾ implementacja dyrektywy musi być
przeprowadzona za pomocą przepisów
ustanawiających na tyle konkretną,
jednoznaczną i przejrzystą sytuację, aby jednostka mogła wiedzieć, jakie ma prawa i obowiązki
Zasady wykonywania dyrektyw c.d.
¾ stosowanie w aktach prawa krajowego odesłań do treści dyrektywy jest
zasadniczo niedopuszczalne
¾ implementacja dyrektywy nie może
polegać na jej przywołaniu w formie załącznika do ustawy
Zasady wykonywania dyrektyw c.d.
¾ niedopuszczalne jest utrzymanie w mocy lub stanowienie prawa krajowego, które byłoby sprzeczne z postanowieniami
dyrektywy; sprzeczny z dyrektywą akt prawny państwa członkowskiego powinien zostać zmieniony
Następstwa naruszenia obowiązków implementacyjnych:
¾ postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom traktatowym oraz
kary finansowe
Następstwa naruszenia obowiązków implementacyjnych c.d.
¾ Sprawy wszczęte w trybie art. 258 TfUE
przeciwko Polsce (dawny art. 226 TWE)
− 2005 r. 0
− 2006 r. 3
− 2007 r. 7
− 2008 r. 10
− 2009 r. 11
Następstwa naruszenia obowiązków implementacyjnych c.d.:
¾ roszczenia odszkodowawcze
¾ bezpośredni skutek dyrektyw
Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo
Unii Europejskiej
¾ rozdziału 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z
członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz.U. nr 52, poz. 515 ze zm.)
¾ rozdziału 5a regulaminu Sejmu
Liczba projektów ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej wniesionych do Sejmu
¾ V kadencja Sejmu (2005-2007) - 75
¾ VI kadencja Sejmu (2007- VIII 2010) - 130
Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej ¾ Projekty ustaw wykonujących prawo UE, wnoszone przez RM, powinny zostać wniesione do Sejmu nie później niż na 3 miesiące przed upływem terminu wykonania wynikającego z prawa UE.
¾ Jeżeli termin implementacji przekracza 6
miesięcy, projekt powinien zostać skierowany do Sejmu nie później niż na 5 miesięcy przed jego upływem
Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej ¾ Projekty ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej trafiają – co do zasady – do właściwych komisji branżowych.
¾ Komisja do Spraw Unii Europejskiej jedynie sporadycznie rozpatruje projekty takich ustaw.
Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej Każdy projekt, który jest wnoszony do Sejmu, powinien zawierać w uzasadnieniu oświadczenie wnioskodawcy o jego
zgodności z prawem Unii Europejskiej albo oświadczenie, że przedmiot projektu nie jest objęty prawem Unii Europejskiej
Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej Każdy projekt, który jest wnoszony do Sejmu, powinien zawierać w uzasadnieniu oświadczenie wnioskodawcy o jego
zgodności z prawem Unii Europejskiej albo oświadczenie, że przedmiot projektu nie jest objęty prawem Unii Europejskiej
Inne działania Sejmu o charakterze implementacyjnym
1. Notyfikacja
2. Opiniowanie kandydatów na niektóre stanowiska w UE
3. Skarga do Trybunału Sprawiedliwości UE (niezgodność z zasadą
pomocniczości)
Inne działania Sejmu o charakterze implementacyjnym
Na Sejmie może ciążyć obowiązek notyfikowania:
•
przepisów dotyczących wszelkich planów przyznania lub zmiany pomocy przyznawanej przez państwo (art. 108 ust. 3 TfUE),
•
przepisów mających bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego, które wykraczają poza standard harmonizacyjny wyznaczony przez prawo Unii Europejskiej (art. 114 ust. 4 i n. TfUE),
•
tzw. przepisów technicznych (dyrektywa 98/34/WE PE i Rady ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego)
•
przepisów regulujących materie pozostające w dziedzinie kompetencji Europejskiego Banku Centralnego (art. 127 ust. 4 TfUE).
Inne działania Sejmu o charakterze implementacyjnym
Opiniowaniu podlegają kandydatury na stanowiska:
– członka Komisji Europejskiej,
– członka Trybunału Obrachunkowego,
– sędziów Trybunału Sprawiedliwości i Sądu PI,
– rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości,
– czł
onków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,
– członków Komitetu Regionów,
– dyrektora w Europejskim Banku Inwestycyjnym,
– p
rzedstawiciela RP przy Komitecie stałych przedstawicieli przy Unii Europejskiej.
Inne działania Sejmu o charakterze implementacyjnym:
Trybunał Sprawiedliwości UE jest właściwy do orzekania w zakresie skarg w sprawie naruszenia przez akt ustawodawczy zasady pomocniczości wniesionych przez państwo członkowskie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 263 TfUE (czyli w terminie dwóch miesięcy od opublikowania aktu) lub przekazanych przez nie zgodnie z jego porządkiem prawnym
w imieniu
jego parlamentu narodowego lub izby tego parlamentu.