05-12-2014
Ściany klatki piersiowej składają się z komponentów kostnych i mięśniowych. W skład części
kostnej wchodzą żebra, mostek i odcinek piersiowy kręgosłupa. Mostek podzielony jest na trzy
części:
•
rękojeść
•
trzon
•
wyrostek mieczykowaty
Na górnym brzegu rękojeści znajduje się wcięcie szyjne. Brzegi boczne wszystkich części mostka
posiadają wcięcia dla połączenia z żebrami. Między rękojeścią a yrzonem mostka wyswtępuje
wyniosłość nazywana kątem Louisa.
ŻEBRA (costae verae)
Następny komponent kostny, to łukowato wygięte żebra, które rozciągają się od kręgosłupa aż do
mostka.
Żebra występują w liczbie dwunastu par.
Zależnie od sposobu połączenia z mostkiem żebra dzielą się na:
•
żebra prawdziwe (I-VII) łączą się z mostkiem brezpośrednio poprez chrząstki żebrowe
•
żebra rzekome (VII,IX,X) łączą się ze sobą poprzez żebro VII z mostkiem
•
żebra wolne (XI,XII) nie mają połączenia z mostkiem kończą się wolno w ścianach jamy
brzusznej
W budowie pojedynczego żebra wyróżniamy trzon (corpus costae), szyjkę (collum costae) oraz
głowę żebra (caput costae), która łączy się żebro z kręgosłupem. Trzon żebra jest cienką,
spłaszczoną częścią żebra, która uwypuklona jest od zewnątrz (wyjątek: pierwsze żebro do góry).
Na wewnętrznej powierzchni trzonu żebra znajduje się bruzda żebra (łac. Sulcus costae) dla naczyń
i nerwów międzyżebrowych. Szyjka żebra łączy trzon żebra z główką (crista colli costae).
Natomiast główka żebra przydzielona jest grzebieniem główki żebra (crista capitis costae) (wyjątek:
żebra łączące się z jedną strukturą nie mającą tego grzebienia), do którego przyczepia się więzadło
głowy żebra (ligamentum capitis costae), na dwa dołki główki żebra (fovea capitis costae). Dołek
górny łączy się z dolnym wcięciem żebrowym kręgu piersiowego wyżej leżącego, a dolny łączy się
z górnym dołkiem żebrowym trzonu kręgu leżącego poniżej. Na powierzchni wwew żebra, w
bruździe żebra (sulcus costae), biegną od góry
•
żyła międzyżebrowa
•
tętnica międzyżebrowa
•
nerw międzyżebrowy
Między poszczególnymi żebrami znajdują się mięśnie głębokie klp w skład których wchodzą
mięśnie międzyżebrowe i mięsień poprzeczny klp
Mięśnie międzyżebrowe dzielą się na:
•
wewnętrznej
•
zewnętrzne
•
podżebrowe
Mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne mają początek na brzegu dolnym żebra położnonego wyżej
(do wew od bruzdy żebra) a koniec na brzegu górnym żebra znajdującego sie niżej. Włókna tych
mięśni biegną do kręgosłupowo. Mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne zlokalizowane są od kąta
żebra do jego przyczepu mostkowego. Powierzchnia wewnętrzna tych mięśni pokryta jest powięzią
wewnątrz-piersiową. Mięśnie międzyżebrowe zew posiadają takie same pryczepy początkowe i
końcowe jak mięśnie międzyżebrowe wew, z tą różnicą ze włókna rozpocz się od zew bruzdy żebra.
Włókna mięśni międzyżebrowych zew biegną odkręgosłupowo (domostkowo). Mięśnie
międzyżebrowe zew umiejscowione są od guzków żeber aż do bocznego brzegu chrząstek
żebrowych. Mięśnie podżebrowe znajdują się na powierzchni wew dolnych żeber.
TCHAWICA
Tchawica jest nieparzystm narządem położnonym w dolnej częśni szyi i górnej części klp. W
swoim przebiegu tchawica położona jest do przodu od przełyku i od tyłu do mostka. Końcowy
odcinek tchawicy ma trójwarstwową budową. Składa się z błony włóknistej, w której znajdują się
chrząstki tchawicze w liczbie od 16 do 20, błony mięśniowej oraz błony śluzowej. Błona mięśniowa
dzieli się na włókna poprzeczne i podłużne, które wytwarzają mięsień tchawiczy.
JAMA PIERSIOWA
Składa się z jamy opłucnej prawej i lewej (cavitas pleuralis dextra et sinistra) rozdzielonych
śródpiersiem (mediastinum). Opłucna (pleura) jest błoną surowiczą wyścielającą od wewnątrz
ścianę klp i otaczającą każde płuco (pulmo) z osobna. Fakt ten tłumaczy jej dwuwastwowość –
pierwsza wymieniona blaskę naqszywamy opłucną ścienną (pleura parietalis), a drugą – opłucną
płucną (pleura pulmonalis) nazywamy opłucną żebrową (pleura costalis), część spoczywająca na
przeponie – opłucną przeponową (pleura diaphragmatica), a zwróconą przyśrodkowo – opłucną
śródpiersiową (pleura mediastinalis); część stykająca się z workiem osierdziowym to część
osierdziowa (pars pericardica). O ile blaszka płucna ściśle przylega do płuca, to część ścienna nie
zachowuje się w ten sposób – wypełnia dostępną przestrzeń wciskając sie w zaułki i fałdując. W ten
sposób powstają zachyłki opłucnej.
ŚRÓDPIERSIE (mediastinum)
Jest przestrzenią ograniczoną po bokach przez jamy opłucnowe z tyłu przez kręgosłup a z przodu
przez mostek. Ogólnie dzieli się na górne i dolne. Śródpiersie górne (mediastinum superius)
znajdues ię powyżej worka osierdziowego (saccus pericardiacus). Ogranicxone jest do przodu przez
rękojeść mostka (manubrium sterni), mm mostkowo-gnykowe (mm sterohyoidei) i mm mostkowo-
tarczowe (mm sternothyroidei) z tyłu przez kręgi Th1-4, z dołu przez linię biegnącą od Th4/5 do
granicy między rękojeścią a trzonem mostka. Zawiera ono: łuk aorty (arcus aortes), pień ramienno-
głowowy (truncus brachiocephalicus), t szyjną wspólną lewą (a carotis communic sinistra), t
podobojczykową......
PŁUCA (pulmones) Płuco (pulmo)
Płuca występują jako narząd parzysty znajdujący się w obrębie klp. Płuca dorosłego człowieka
mogą pomieścić do ok 5 litrów powietrza. Dorosły człowiek robi od 16 do 24 oddechów na minutę.
W płucach zachodzi wymiana gazowa.
Zbudowane jest z oskrzeli (częściowo nikających do płuc) rozwidlających swie potem oskrzeliki, a
bezpośrednio.....
Prawe płuco składa sie z trzech płatów:
•
górnego
•
środkowego
•
dolnego
oddzielonych skośną i poziomą szczeliną międzu płatową a płuco lewe z dwóch:
•
górnego
•
dolnego
odzielonych skośną szczeliną
W warunkach prawidłowyc granice płatów są niewidoczne
Wyjątkiem jest pozioma szczelina międzypłatowa niekiedy widoczna na wysokości poprzedniego
odcinka IV żebra po str prawej. Daje ona obraz linijnego włosowatego cienia – utworzonego przez
opłucną trafiona osiowo wiązką promieni. W niewielkim odsetku przupadków zdarzają sie odniany
rozwojowe w postaci płatów dodatkowych.
OSKRZELA
Na wysokości trzonu kręgu TH VI tchawica dzieli się na dwa oskrzela główne. Prawe jest szersze,
krótsze i uchodzi pod mniejszym kątem, jak gdyby w przedłużeniu tchawicy, natomiast lewe jest
dłuższe, węższe i odchy;a się od kierunku przebiegu tchawicy. Kąt rozwidlenia tchawicy wynosi
70-80 stopni. Oskrzela głównie dzielą się na oskrzela płatowe, te z kolei na oskrzela segmentowe.
Oskrzele główne prawie dzieli się na gałęzie: oskrzele płatowe górne i oskrzelepłatowe pośrednie.,
które następnie dzieli sie na oskrzela do płata środkowego i dolnego.
Oskrzele główne lewe w odległości około 4 cm od kąta rozwidlenia dzieli się na oskrzela do płata
górnego i dolnego.
W warunkach prawidłowych drzewo oskrzelowe nie jest widoczne na zdjęciu przeglądowym.
Niekiedy w okolicy wnęki widzimy przekrój dużego oskrzela w postaci obrączkowatego cienia,
jeśli zostanie ono trafione promieniami osiowo wzdłuż swojego przebiegu.
Naczynia płucne
W obrębie radiologicznym rysunek naczyń utworzony jest przez rozgałęzienia tętnicze odchodzące
od wnęk i żyły płucne zbiegające się do lwego przedsionka. Po stronie lewej tętnica płucna biegnie
ukośnie ku tyłowi ponad oskrzelem głównym, tworząc we wnęce okrągły lub owalny cień, od
którego ku obwodowii kieruja się tętnice płatowe i segmentowe.